#Pamumuno

[mgakwentongbayan]

Ang Paglalakbay ni Sultan Kudarat

Noong mga unang panahon sa Mindanao, may isang makapangyarihang sultan na nagngangalang Sultan Kudarat. Siya ay kinikilalang isang mahusay na pinuno na kilala sa kanyang karunungan at tapang sa labanan. Isang araw, nabalitaan ni Sultan Kudarat ang isang diwang paglalakbay na naghahangad na mas lalong mapalakas ang kanyang kaharian at palawakin ang kanyang nasasakupan. Nagdesisyon siyang simulan…

[magfilipino]

Talking about one's self [Part 2]

In this series of posts, I'll be posting about some declarative statements that can be used when talking about one's self in a conversations or during self-introductions.

2) Expressing Likes and Desires

Expressing something that you already like as a declarative sentence and expressing something that you like or want to do as an intention (not yet done) is often expressed as "gusto" in Tagalog. It can both mean like and want.

Gusto ko / ko(ng)

Usually followed by a pronoun or an action word, to express desire to do something or express fondness/liking for a certain hobby. If the action word is in contemplative aspect, then it might be expressing desire to do something. If the action word is in imperfect aspect that implies it is regularly being done, then it might be expressing fondness or liking for a hobby or an activity.

Examples:

Hanga ako sa pamumuno ni Lea. Gusto ko siya maging kaibigan. (Trans: I admire Lea's leadership. I want her to be my friend.) "siya" is a pronoun referring to Lea

Gusto kong kumain ng Jollibee Chickenjoy. (Trans: I want to eat Jollibee Chickenjoy.)

Gusto kong makita mag-perform nang live ang Blackpink. (Literal: I want to see Blackpink perform live.) Both the action words "kumain" (to eat) and "makita" (to see/watch) are in contemplative aspect, therefore the speakers express desire to do those activities.

Gusto kong namamasyal sa probinsya tuwing bakasyon. (Trans: I like visiting and going around the province every time I stay for a vacation.) The action word "namamasyal" (to visit and stroll -- visiting and strolling) is in imperfect aspect, meaning that it is still being done, in the process of being completed, or is regularly happening ("tuwing" (every time...)). When translated to english, it becomes a noun in function.

Gusto kong maging...

This phrase literally means, "I want to become..." and it can be followed by a noun with or without a modifier.

Examples:

Gusto kong maging matagumpay na negosyante. (Trans: I want to become a successful entrepreneur.) "negosyante" means entrepreneur, which is a noun and modified by the adjective "matagumpay" which means successful

Gusto kong maging oncologist, 'pag nakatapos na ko ng pag-aaral. (Literal: I want to become an oncologist when I finish my studies.) oncologist is a noun that is specific to people

Gusto kong magkaroon ng...

This is the combination of has/have and expressing like statements. It translates to "I want to have..."

Examples:

Gusto kong magkaroon ng bag na Chanel. (Trans: I want to have a Chanel bag.)

Gusto kong magkaroon ng maraming pera! (Trans: I want to have lots of money!)

Note: In actual conversations, sometimes "magkaroon" is dropped and simply use the "Gusto kong..." or "Gusto ko ng..." since both phrases expresses for things or events that are still yet to happen or will happen in the future, which is also being implied in "Gusto kong magkaroon..." sentences. Example: both sentences above can also be stated as "Gusto ko ng bag na Chanel," and "Gusto ko ng maraming pera!" Although the desire to possess both things are not explicitly stated, the speaker's meaning is left to be interpreted based on the context of conversation.

Gusto ko si ____ / ng ____

Usually followed by nouns. "Si" is followed by proper pronouns especially if a name of a person, while "ng" is usually followed by common or abstract nouns.

Examples:

Gusto ko si Ben dahil hindi siya nagsasabi ng mga birong sexist. (Literal: I like Ben because he doesn't tell sexist jokes.) "Ben" is a name of a person. "Si" becomes a marker for a proper noun.

Gusto ko ng sariling bahay para magkaroon na ko ng privacy. (Literal: I want my own house for me to have privacy.) "Bahay" is a common noun or object meaning house, while the word "sarili" is a modifer that means my own or mine.

Additional notes:

Most of the ko pronouns used can be substituted by other pronouns like mo, ninyo, niya, nila, natin, and namin.

Pay attention to how si and ng are used to be familiarized with these

[upismediacenter]

OPINION: Ang Pumuna, Taya!: Ang bantang dala ng pakikibaka

Photo credit: Anna Dalet at Julia Intrepido

Kamakailan lamang ay umani ng pambabatikos si Vice President at DepEd Secretary Sara Duterte-Carpio nang magbitaw ito ng red-tagging remark laban sa Alliance of Concerned Teachers (ACT) matapos itong sumuporta sa nagdaang tigil-pasada ng iba’t ibang transport groups noong Marso 6 upang tutulan ang Jeepney Phaseout. Inilarawan ng Bise Presidente bilang “communist-inspired” at walang saysay ang naging transport strike. Hindi na bago ang ganitong uri ng pahayag mula sa mga pinuno ng bansa laban sa mga kritiko nito at iba pang progresibong grupo. Gaya ng balita, kung madali para sa pamahalaan na i-redtag ang mga kaguruan, madali rin para sa kanila na gawing pangunahing biktima ang mga kabataang mag-aaral. Sa panahon kung kailan tila tinitikom ang boses ng masa, paano ito nakakaapekto sa mga kabataang nagnanais makiisa sa pagkamit ng isang makatarungang lipunan?

Sa nagdaang rehimeng Duterte hanggang sa kasalukuyang rehimeng Marcos, makikita ang pasistang pamumuno kung saan ang batas ay dinadaan sa armadong paninindak upang gawing madali para sa militar ang paniniil, pagbibigay-katwiran sa mga pang-aabuso, at panliligalig sa karapatang pantao. Kung susuriin din ang mahabang kasaysayan ng Pilipinas, naging malaki ang papel ng aktibong pagkilos ng mga kabataan, lalo na ng mga kabataan-estudyante, sa pagtataguyod ng mga progresibong ideya. Naging kaakibat na ng student activism ang brutal na pag-aantagonisa ng mga namamahala, at hanggang ngayon ay dama ang pangambang dala nito.

Mahalagang linawin na ang pag-aantagonisang nararanasan ay may mas ispesipikong ugat at termino, at ito ang tinatawag na red-tagging o red-baiting. Sa ilalim nito, hindi lamang villainized o binabansagang “terorista” ang mga kadalasang aktibista, kritiko, at mamamahayag, kundi malisosyo rin silang inuugnay sa Communist Party of the Philippines-New People's Army (NPA) bilang porma ng pag-atake. Ginagamit ang red-tagging bilang isang sandata upang pigilan ang mga mamamayan mula sa pagpupuna, pagiging kritikal, at pangangalampag para sa kanilang mga pangangailangan. Hindi na bago ang konsepto ng red-tagging, ngunit mas nabigyang-pansin ito ng mas malawak maraming mamamayan nang isabatas ang Anti-Terrorism Law (ATL).

Higit na ipinawalang-bisa ng ATL ang Human Security Act of 2007 dahil sa pagpapalawak nito ng kahulugan ng 'terorismo'. Ayon sa ATL, itinuturing na terorismo ang anumang pagkilos na maaaring magdulot ng takot sa publiko. Isinima rin bilang terrorist act ang pagsali sa mga itinuturing na 'terrorist group' at maging ang mismong aksyon na pagbanta ng paggawa ng mga kilusang terorista. Ang karagdagang panganib na dala ng batas ang pagbibigay ng labis na kapangyarihan sa iilang opisyal ng pamahalaan na masyadong magtatakda sa kung sino ang terorista sa bansa.

Bukod dito, mariin din nitong binabali ang mga konstitusyonal na karapatang pantao. Binibigyan ng ATL ng kapangyarihan ang awtoridad na ikulong ang mga pinaghihinalaang terorista sa loob ng 14 na araw kahit pa walang warrant of arrest, at kung mapatunayang iligal ang naging pagdedetina, hindi pa rin magbabayad ng multang Php 500,000 ang mga nagbintang sapagkat tinanggal na ito sa ilalim ng batas. Ayon din sa Seksyon 16 ng ATL, maaari ilagay ang mga akusado under surveillance at i-wiretap kung may basbas ng Court of Appeals. Bunga nito ay ang posibilidad na magkaroon ng abuso sa kapangyarihan dahil masyadong malawak ang paggamit sa salitang “terorista”.

Nakasaad din sa batas ang pagtatag ng Anti-Terrorism Council (ATC), na binubuo ng mga miyembrong inatasan ng ehekutibo, na may awtoridad na pangalanan at ipaaresto ang mga indibidwal o grupo na babansagang “terorista” nang walang judicial warrant. Ang mga madedetina ay maaaring abutin ng 24 araw nang walang kaso o matibay na dahilan bago pa sila maihaharap sa hudisyal. Taliwas ito sa Republic Act 9372 o “Human Security Act” na nagsasabing ang mga inaakusahan ay dapat madala sa hukom sa loob ng 3 araw. Dagdag pa sa kwestyunableng kapangyarihan ng ATC ang gampanin ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict o NTF-ELCAC na nakapokus sa mga kontra-komunistang aktibidad. Maging sila ay maluwag din sa paggamit o pagbitiw ng mga akusasyon laban sa mga aktibista.

Kung titingnan mula sa perspektibo natin bilang mga nabibilang sa komunidad ng isang pamantasan, ang patuloy na paghahasik ng red-tagging ay nagiging porma ng pagyurak sa academic freedom—ang kalayaang mag-isip nang kritikal, kalayaang magdiskurso, at kalayaang makibahagi sa komunidad nang walang takot. Bilang halimbawa, sa mga nagdaang taon ay mas napapadalas ang red-tagging ng iba’t ibang institusyon sa UP. Ilang mga organisasyon, guro, at institusyon sa UP Diliman, kabilang ang UP Integrated School at College of Education, ang inakusahan bilang recruitment at training grounds ng CPP-NPA noong Enero 22, 2021. Ang publikasyong Tinig ng Plaridel ng UP College of Mass Communication ay nabiktima rin ng pangrered-tag partikular ang ilan sa mga editor nito. Sa UP Visayas naman, nared-tag ang ilan nitong estudyante matapos magpahayag ng kanilang personal na saloobin at tindig sa social media tungkol sa naganap na halalan. Binansagang mga rebelde ang mga mag-aaral na mariing kinundena ng administrasyon ng pamantasan. Habang sa UP Baguio, may mga estudyanteng nakararanas ng umano’y surveillance, harassment, at pananakot mula sa Task Group Baguio na nang-akusa rin sa kanila bilang “mga potensyal na rekrut” ng mga komunistang grupo.

Bukod sa UP, lantaran na ring nired-tag ng AFP at sinabing recruitment hotspot umano ng mga komunista ang University of Santo Tomas, Ateneo de Manila University and De La Salle University, at iba pang mga unibersidad at kolehiyo sa bansa.

Sa ganitong klase ng estado, hindi natin maiwasang isipin na kung ang kabataan ay isa sa mga inaasahan bilang tagapagtaguyod ng makatarungan at maka-masang lipunan, anong klase ng kabataan kaya ang layuning ihulma nito? Mga kabataan kaya na tahimik lamang sa kabila ng laganap na korapsyon at pang-aabuso na ginagawa ng administrasyon sa ating bayan? Nananatiling isang malaking banta sa sektor ng edukasyon at sa kritikalidad ng mga mag-aaral ang panlipunang krisis na ginagawang panggigipit ng estado. Kaisa kami sa paggiit ng argumento ni House Deputy Speaker Mujiv Hataman na na sa pagtalakay at pagpapatupad ng batas na ito, malinaw na higit na prayoridad ng mga probisyon ng batas ang pagtukoy sa kung sino ang pwedeng ituring na terorista, kaysa sa paghuli sa mga totoong terorista.

Habang tumatalas ang ngipin ng pamahalaan na sumisiil sa karapatan sa pamumuna, patuloy na humihina ang proteksyon ng mamamayan. Nakapagtatakang marinig mula sa Commission on Human Rights na isa raw ang Philippine National Police (PNP) sa mga dapat na lapitan kapag nabiktima ng red-tagging. Pero ‘di ba’t mga pinuno rin naman ng mga institusyong tulad nito ang malakas magbitiw ng mga paratang? Tulad ng ilang mga pagkakataon ng pagbibintang at profiling ng PNP sa mga organizer ng community pantries noon, lumilitaw ang mga katanungan tungkol sa katapatan at integridad ng institusyon—kung kanino tunay na makakakapit ang mga nadidiin at kung sino-sino talaga ang kinakampihan ng militar.

Sinubukan naman ng ilang kinatawan sa pamahalaan na maghain ng solusyon, at isa na rito ang Senate Bill No. 2121 ni Senate Minority Leader Franklin Drilon. Nakapaloob sa panukalang ito ang pagpaparusa sa red-tagging sa pamamagitan ng pagkakulong ng sampung taon at panghabang-buhay na diskwalipikasyon sa paghawak ng pampublikong tungkulin. Ayon kay Drilon, walang sapat at ligal na tulong para sa mga biktima ng red-tagging kaya’t layunin ng bill na aksyunan ang kakulangang ito. Sa kasamaang palad, nananatiling pending sa komite ang legislative status nito mula pa noong 2021. Taliwas ito sa mabilis na pagpapatupad ng mga batas na nagbibigay ng dagdag na kapangyarihan sa mga awtoridad, gaya ng ATL. Kung magpapatuloy ang ganitong kalakaran, maaaring humantong ito sa isang sitwasyon ng tuluyang pagkawala ng kapangyarihan ng mamamayan at pagbagsak ng pundasyon ng ating demokrasya.

Gayunpaman, hindi tayo dapat na magpadala lamang sa lumalakas na pwersa ng naghaharing-uri. Ang pagsasagawa ng red-tagging ay hindi kailanman magiging katanggap-tanggap dahil wala itong ibang tunay na layunin kung hindi patahimikin ang hindi pagsang-ayon, pagpuna at pagsupil sa oposisyon at kontra-salaysay laban sa mga patakaran at aksyon ng pamahalaan. Dahil dito, nararapat lamang na ang bawat isa ay lumubog sa tunay na kalagayan ng lipunan at tumindig kontra sa panggigipit ng estado. Habang patuloy ang pag-atake sa mga lingkod-bayan, hindi tayo dapat magpasiil, magkibit-balikat o magsawalang-bahala. Bilang mga kabataan-estudyante, higit sa kritikal na pagtingin sa lagay ng mga bagay, higit sa pagsasatinig ng boses ng masa, higit sa pagiging kritiko ng pamahalaan, mahalagang tandaan na ang makatarungang lipunan ay makakamit lamang kung tayo ay titindig at kikilos. //nina Rachelle Torralba at Ria Bautista

Mga sanggunian:

[1] Inquirer [@inquirerdotnet]. (2023, March 5). ‘POINTLESS AND COMMUNIST-INSPIRED WEEKLONG STRIKE?’ This is how Vice President Sara-Duterte Carpio describes the weeklong transport strike [Tweet]. Twitter. https://twitter.com/inquirerdotnet/status/1632235617328218112

[2] Santos, F. J. (2020, November 30). Students on the Frontliners: Student Activism in the Disaster-hit Philippines. The Diplomat. https://thediplomat.com/2020/11/students-on-the-frontlines-student-activism-in-the-disaster-hit-philippines/

[3] Relativo, J. (2020, November 9). PANOORIN: ‘Red-tagging’? Ano ‘yon at bakit ito nakasasama? Pilipino Star Ngayon. https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2020/11/09/2055716/panoorin-red-tagging-ano-yon-bakit-ito-nakasasama

[4] Red-tagging an example of how anti-terror law causing harm to activists: expert. (2021, February 1). ABS-CBN News. https://news.abs-cbn.com/news/02/01/21/red-tagging-an-example-of-how-anti-terror-law-causing-harm-to-activists-expert

[5] Philippines: New Anti-Terrorism Act Endangers Rights. (2020, June 5). Human Rights Watch. https://www.hrw.org/news/2020/06/05/philippines-new-anti-terrorism-act-endangers-rights

[6] UP College of Education Student Council. (2021, January 26). The University of the Philippines College of Education (UPCEd) and the University of the Philippines Integrated School (UPIS) are blatantly being red-tagged [Facebook Post]. Facebook.https://www.facebook.com/UPCESC/posts/pfbid0GWbgXhoAMZjimFzLPyeV8w3PVMArhiFvt8bKyEuTSgc6dxtmG9XHcQoEoat8CpyZl

[7] Tinig ng Plaridel [@tinigngplaridel].(2023, April 5). TINIG NG PLARIDEL’S STATEMENT ON A BLOGGER’S ACCUSATION AGAINST THE PUBLICATION [Tweet]. Twitter. https://twitter.com/tinigngplaridel/status/1643460976170369025

[8] Camposano, C. C. (2022, May 12). STATEMENT ON THE RECENT RED-TAGGING OF UPV STUDENTS. The University of the Philippines Visayas administration strongly condemns the red-tagging of several of our students [Facebook post]. Facebook. https://www.facebook.com/clement.camposano/posts/pfbid023pXCxVz1iHr5ocF4PCbu6TCfqqViobm3y2rUiFsUWqjewtVc7Y4AfV9bheMmHvXHl

[9] Sangguniang Panlungsod ng Baguio. (2023, April 22). STUDENTS LEADERS: ‘STOP MILITARY INTIMIDATION ON YOUTH’. Officers of the University of the Philippines (UP)-Baguio Student Council called on the city officials [Facebook Post]. Facebook. https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0ftzFXbxvsC94Gjf7ffAVYfb4YJMXqTER8q7oNVF3WB6EX2XZ4pEHFtBmdwHKbf38l&id=100064636818462

[10] UP slams NTF-ELCAC for 'red-tagging' students calling for academic walkout. (2022, May 14). CNN Philippines. https://www.philstar.com/headlines/2018/10/04/1857344/afp-red-tagged-schools-using-unverified-information

[11] Cruz, R. (2020, June 3). Hataman: Anti-terror bill could be used to tag anyone as a terrorist. ABS-CBN News.https://news.abs-cbn.com/news/06/03/20/hataman-anti-terror-bill-could-be-used-to-tag-anyone-as-a-terrorist

[12] Buan, L. (2020, June 5). EXPLAINER: Comparing dangers in old law and anti-terror bill. Rappler. https://www.rappler.com/newsbreak/in-depth/262912-explainer-comparison-old-law-dangers-anti-terror-bill/

[13] Ong Ki, C. N. (2021, April 22). What is ‘red-tagging?’ What to do when ‘red-tagged’. Manila Bulletin. https://mb.com.ph/2021/04/22/what-is-red-tagging-what-to-do-when-red-tagged/

[14] Mackinnon, A. (2020, June 5). New Anti-Terrorism Law would enhance Duterte’s power. Foreign Policy. https://foreignpolicy.com/2020/06/05/philippines-new-anti-terrorism-law-enhance-duterte-power-government-critics/

[15] Makabayan bloc: Duterte’s latest red-tagging tirade a ‘desperate’ election tactic. (2022, March 30). CNN Philippines. https://www.cnnphilippines.com/news/2022/3/30/makabayan-bloc-red-tagging-duterte.html

[16] Cepeda, M. (2021, March 25) Drillon bill wants red-tagging punished with 10 years in prison. Rappler. https://www.rappler.com/nation/drilon-wants-red-tagging-punished-years-prison/

[unorthodoxica]

Walang Aray: Isang Stream-of-Consciousness Review

Hindi ako bubuo ng seryosong essay para sa Tumblr, at alam ko na nagwakas na ang SYLD para sakin, pero hindi siya tama sa espirito ng araw.

Ang Walang Aray, galing sa utak ni Rody Vera ay isang nakakatuwa't nakakaaliw na musikal tungkol sa ika-19 siglo ng Pilipinas na nasa gitna pa ng pamumuno ng Espanol, ang kanilang simbahan at ang kolonyal administration.

Ito ay naguumpisa sa pag-ibig at natatapos sa pag-ibig, ang sentrong magkasintahan sina Julia, artista sa bayan niya at si Tenyong, isang rebeldeng Katipunan.

Ang musika, pagkakanta at matulas na pagsusulat ng lirika, kasama pa ang kanilang pagsayaw at matalinong choreo? Ako ay nahulog na. Ang paggawa ng set ay talagang nakaka-engganyo. Hindi ko kayang mabuod ang lahat na nangyari, siya'y masiyadong mabigat para sa hindi pa tatlong oras na palabas. Alam ko lang na hindi ako makakahintay sa cast recording.

Itong musikal ay nababalanse ang pagiging nakakatuwang komedya at isang trahedyang makakasira sa puso. Siya'y puno ng luha, kung ito ay dahil sa kanyang mahusay na biro o sa mga sandaling yugto na nakakakilabot at nakakalungkot. Higit sa lahat, ito ay tungkol sa rebolusyon ng Pinas, ng mga Katipunan, para sa kanilang kalayaan at sa kalayaan ng kanilang minamahal sa mga Espanol. Lahat nito ay nasa ilalim ng mga magaling na pisikal na komedya, paggamit ng tropes ng telenovela, at siyempre, ang natural na karisma ng mga nag-aarte sa ibabaw ng entablado.

Charot, seryoso, merong kanta sa youtube. Hindi siya nagkukumpara sa pagpanood ng buong musikal pero ito lang ang nahanap ko ngayon. Eh, yoon at interview kay Gio Gahol at Marynor Madamesila? Parang wala ka namang makukuha kung hindi mo pinanood, anon.

[angelayag]

Rehimeng Mahirap Limutin

Oh! Nandyan pala kayo mga bata. Naku! Oras na para yayain ang inyong pamilya Dahil hindi lang para sa inyo itong programa. Kaya tawagin niyo na ang inyong ate’t kuya, tito’t tita, lolo’t lola, Pati na rin ang inyong mama’t papa. Tawagin niyo na ang buong angkan. Tara! Huwag mag-atubili at ako’y inyong samahan. May importante lang naman kasi tayong pag-uusapan Tungkol sa rehimen na itinuturing na ginto ng karamihan.

Tayo’y magbalik tanaw sa mga nagawa ng dakilang presidente. Ating kilatisin sa ibang kulay na lente. Sa dalawangput-isang taon niyang pamumuno, Mga imprastraktura sa iba’t-ibang larangan kanyang pinatayo.   Kung sa kalusugan ng bayan, siya ay may simpatya. Philippine General Hospital kanyang nagawa. Ang sining binigyan rin niya ng rekognisyon. Manila Film Center ginawan niya ng pundasyon. MRT at PNR naman sagot niya sa transportasyon. Paggawa ng riles ng tren kanyang naging solusyon. At nung umiral ang krisis sa enerhiya, Bataan Nuclear Power Plant agad niyang pinagawa. Dumaan man ang ilang dekada,  Mga imprastrakturang ito ginagamit pa rin. Mga kagandahang ginawa ng rehimen hindi talaga kayang limutin.

Ilan lamang ito sa listahan ng kanyang mga naitulong. Sa panahon niya nga pala Pinas ay umusbong. Isa sa pinakamayamang bansa ang Pilipinas noon. Kulay luntian ang GDP natin base sa nabasang impormasyon. Ibig sabihin kumpara sa ibang bansa, mataas ang ating posisyon. Tunay na kahulugan nito, hindi ko na kwenestyon.  Talagang ang ekonomiya natin ay lumago. Masasalamin sa palitan ng piso sa dolares ang pagbabago. Sa panahon niya, Pilipinas ay nagningning.  Mga kagandahang ginawa ng rehimen hindi talaga kayang limutin.

Ang pamumuhay dati ay tahimik. Disiplinado ang mga tao, walang imik. Sarap ng nutribun kanilang bukambibig. Pamigay na gatas, bulgur at rasyon aking naririnig. Mga komunista na nais guluhin ito, Sa Batas Militar, mga rebelde asintado. Sa mga panahong iyon, payapa ang pang araw-araw na buhay. Ginawa lang naman ang Batas Militar upang mabawasan ang mga pasaway Pati na rin ang mga teroristang nais pumatay.  Mga tao noon sa batas sila ay masunurin. Mga kagandahang ginawa ng rehimen hindi talaga kayang limutin.

Sa adminisyong sinambit, alam kong kayo’y namangha. Kaya tawag ng karamihan sa namuno ay dakila.  Impormasyong aking nakuha galing mula sa kanila. Sabi-sabi mula sa aking tito’t tita pati na rin kay lolo’t lola . Sa facebook at tiktok ko din nalaman ang mga bagay na alam ko. Pero alam mo ba kung ito ay totoo? Huy! Kaibigan ikaw pala ay nandito. Bakit hindi mo ipakilala ang sarili mo. Kamusta mga bata! Ako nga pala si katotohanan. Nandito ako para kayo ay paalalahanan Nang mga pangyayari na pilit burahin sa kasaysayan. Pati na rin itama ang mga maling impormasyon na binanggit ng aking kaibigan. Sinasabi mo bang mali ako, katotohanan? Pasensya na kaibigan pero yun ang totoo May mga bagay ka kasing sinabi at binago. Ang Philippine General Hospital pati MRT at PNR hindi ginawa ng “dakilang” presidente mo. Napagawa lang ang mga imprastrakturang ito bago o pagkatapos siyang maupo sa pwesto.  Ang Manila Film Center naman na minadaling tinayo, Kumitil ng buhay ng mga manggagawang nagpatayo. Isang engrandeng gabi lang, inamag na ang gusaling ito.  Pagdating naman sa krisis sa enerhiya, Bataan Nuclear Power Plant ginamit ba? Hindi naman diba, bagkus isang paraan na naman ito nang pangungurakot nila. Mga korapsyong ginawa nila, hindi ko na kayang bilangin.  Mga kalapastanganan na ginawa ng rehimen hindi talaga kayang limutin.

Teka lang, paano mo naman ito nalaman? May mga basehan ka ba ng iyong kaalaman? Ano ka ba! Parang hindi mo naman ako kilala. Ako si katotohanan na laging tumitindig sa tama. Matinding pagsasaliksik ang aking ginawa.  Mula sa katiwaltiwalang pook-sapot doon ako nagsimula. At ngayon may kredibilidad na mga impormasyon ang nagbunga. Naniniwala kasi ako na ang kasaysayan ay hindi dapat manggagaling sa chismosa.  Sus! Masyado ka nanaman ng nagmamagaling! Basta ang alam ko ang presidente dati sa taas tayo nirating. Sa taas nirating o nalugmok nang matindi? Pagkatalsik nga niya sa pwesto bumaba ating GDP. Teka lang! Diba ang may kasalanan na dyan ay ang mga dilawan. Mali ka dyan, siya ang paunahing rason kung bakit nalugmok tayo ng tuluyan.  At sa dalawang piso kada dolyares? Mali ka yata ng balita dyan. Totoong nagbago ang palitan pero hindi sa ganyang paraan. Puro mga maling impormasyon ang nagkalat kay lungkot isipin.  Mga kalapastanganan na ginawa ng rehimen hindi talaga kayang limutin.

Kasinungalingan nalang ba talaga ang mga nalalaman ko. Hindi ba talaga payapa ang pamumuhay dati ng mga tao. Mahirap tanggapin pero iyon ang totoo. Tunay na diktador ang presidenteng tinitingala mo. Oo, tama naman na tahimik lang ang mga tao dati. Dahil kung sino ang maglakas loob na magsalita, binubusalan sa bibig.  Idineklara ang Batas Militar limangpung taon na ang nakalipas. Ngunit hindi kailanman mabubura ang iniwan nitong bakas. Mga inosente ang napatay at tuniring pang terrorista. Pero ang totoo sila ay normal na tao lang na may uuwiang pamilya. Napakapait ng kanilang sinapit sa ilalim ng kanyang diktatura. Mga pangyayari nahatong sa pagdaloy ng dugong pula. Mga karapatang pantao na tinapakan  Nakaburol sa hindi matagpuang libingan Mga kabataan na nakapagtapos na sana, mga pangarap nila ay nawasak. Mga nakaligtas na dala ang sugat ng kahapon, mga luha hindi matigil sa pagpatak. Pitumpung libong napakulong, karamihan wala namang nagawang kasalanan. Tatlumpu't apat na libong tunorture, labis-labis ang naranasang karahasan. Tatlong libo dalawang daan at apatnapung namatay, kasarinlan hindi nila natikman.  Ni-hustisya para sa kanila ay hindi pa nababayaran.  Oh Diyos ko! Mga kaluluwa nila ay hindi pa kayang patahimikin. Mga karumal-dumal na ginawa ng rehimen hindi talaga kayang limutin.

Malaking saludo sa taong bayan, mga aktibista Napatalsik nila ang gobyerno na pasista. Kung hindi ka talaga naniniwala, Sa bantayog ng bayani doon ka pumunta At kilalanin ang mga pangalan ng mga martyr at bayani isa-isa. Gawin ito para sa mga nakulong, para sa mga naturture, para sa mga nasawi na, Alab ng puso mo ay sindihin.  Ang sariling nasyonalismo iyong ay himukin.  Mga karumal-dumal na ginawa ng rehimen hindi talaga dapat limutin.

Hindi maari ito alam ko na ako ang nasa tama. Paano ka magiging tama kung ako na katotohanan ay nasa harap mo na. Pero may nakakalimutan ka ata, ako dito ang nag-didikta. May kapangyarihan ako na patahimikin ka. Lahat ay gagawin ko para ika’y mamanipula. At wala kang magagawa, Tatlumput-isang milyon na ang aking napaniwala. Sa lawak ng aking makakaya, hindi mo na ako matatalo pa.  Bago ako magpaalam, ito ang aking huling bilin. Mga kagandahan lang na ginawa ng rehimen ang hindi dapat limutin.

[arabellarinoa]

Ang Reynang Matapat

Si Reyna Sima ay isa sa mga reynang namuno ng isang kaharian sa ating kapuluan. Nakilala siya dahil sa katalinuhan, katapatan, at sa mahigpit at maayos na pamamalakad sa panunungkulan. Bago pa man dumating ang mga Kastila sa ating kapuluan ay pinagdarayo na ng mga mangangalakal na Arabe, Intsik, at Hindu ang kaharian ng Kutang-Bato na pinamumunuan ni Reyna Sima. Ang Kutang-Bato ay siya ngayong Cotabato, isa sa pinakamalaking lalawigan sa Mindanao.Sa pamumuno ni Reyna Sima, umunlad at namuhay nang tahimik at sagana ang mga taga-Kutang-Bato. Mahigpit niyang ipinasunod ang mga batas at ang sinumang lumalabag sa ipinaguutos ng Reyna ay pinarurusahan. Kabilang sa patakarang mahigpit na ipinatutupad ng reyna ay ang paggalang, paggawa, at katapatan ng kaniyang mga tauhan. Patuloy na dumarating at umaalis ang mga negosyanteng Intsik sa Kaharian ng KutangBato. Napabalita ito dahil sa maunlad na kalakalan sa kaharian ni Reyna Sima at sa katapatan ng kaniyang mga tauhan. Walang kaguluhan at walang nawawalang bagay sa sinumang mangangalakal habang sila ay nasa kaharian ng Kutang-Bato. Minsan, isang negosyanteng Intsik na nakipagkalakalan sa kaharian ni Reyna Sima ang nakaiwan ng supot ng ginto sa isang mesa sa palasyo. Hindi ipinagalaw ni Reyna Sima ang supot ng ginto sa mesa. Mahigpit na ipinagbilin ni Reyna Sima sa kaniyang mga nasasakupan na walang gagalaw ng naturang supot ng ginto. Ganito kahigpit ang utos ni Reyna Sima sa kaniyang nasasakupan upang sa ganito ay muling datnan ng may-ari sa lugar na kaniyang pinag-iwanan ang supot ng ginto.Mula noon, lalong nakilala ang kaharian ni Reyna Sima dahil sa kahigpitan nito sa pagpapatupad ng kautusan tungkol sa katapatan.

[thelittlepoetworld]

#85 SA KANYANG PAGKAKULONG

(Paksa: Wika, wika, paano ba lumaya) Simula noong panahon ng Kastilang mapang-abuso, Wala na tayong laya sa kanilang pang-aabuso, Na istilong pamumuno nila sa atin na aba, Na mga dukha’t tanga sa kanilang paniniwala. Nang malaki na si Rizal ay maliwanag sa kanya, Ang maling pagmaltrato sa kanyang mga kababayan, Gaya ng sinasabihan sila ng mga Kastila, Na sila ay mga Indyo sa ating sariling bayan. Sa hindi katagalan ay napili niyang tumaguyod, At gumawa na ng daan para makipaglaban siya, Sa mga prayleng Espanyol na pinunong mapangmata, Habang pinapahirapan ang mga hindi susunod. Kanya nang sinimulan ang paglaban sa mga ito, Sa paraan ng pagsulat patungkol sa pang-aapi, Subalit ito’y umabot sa namumuno na pari, Kaya naman siya kinulong sa Moóg ng Santiago. Copyright © 2021 BALOCSIN *Disclaimer: May binago lang ako konti sa orihinal na ginawa at pinasa ko sa ME Publications para sa wricon ng Filipino Poets in Blossoms nung nakaraang linggo. Sa bagong edisyon na ito ay hindi ko na sinunod o inalis ko na ung ibang nasa mechanics at tinira ko na lang na nasa mechanics na andito sa bago ay ung 4 hanggang 5 na saknong lamang, na may labing-anim na pantig(syllables) at mayroong 8/8 na sesura(break or pause) kada taludtod. Ginawa ko ito baguhin para lamang hindi masayang pinaghirapan at oras ko gawin ito saka para masama sa pangatlong poetry compilations ko. Nagandahan kasi ako sa kwento laman ng tulang ginawa ko.:)

[temysimundac-blog]

Kalayaan. Kinabukasan. Kasaysayan. 🇵🇭

Kaisa ang buong Muntinlupa sa pagdiriwang ng ika-126 na pagdiriwang ng ating Araw ng Kalayaan! Inaalala natin at pinararangalan ang ating kasaysayan, nawa'y magpasalamat at mahalin natin ang kalayaang ating tinatamasa sa pangkasalukuyan upang patuloy nating ipaglaban ang ating bansa tungo sa mas magandang kinabukasan ng bawat Pilipino.

Isang ugat. Isang pangalan. TAYO AY PILIPINO.

PARA SA ATING BANDILA, LABAN PILIPINAS!

#HappyIndependenceDay

MUNTINLUPEÑOS, Isang Mapagpalang Araw ng Kalayaan sa iyo at sa iyong mga mahal sa buhay!

MABUHAY ANG PILIPINAS!

#MuntinlupaNakakaproud

#SPMuntinlupa

#TheWorkingCityCouncil

#SangguniangPanlungsodNgMuntinlupa

#ViceMayorTemySimundac

#BisengBiseMagsilbi

#TapatAtTaosPusongSerbisyo

#LakasTalinoAtBuhay

#SerbisyongMuntinlupeño

God bless us all ❤️🤍💙💛🫰🏻🫶🏻

#ViceMayorTemySimundac

#BisengBiseMagsilbi

#TapatAtTaosPusongSerbisyo

#MuntinlupaNakakaproud

#Muntinlupa

#OneMuntinlupa

#MuntinlupaCity

Mayor Ruffy Biazon

Congressman Jimmy Fresnedi

Vice Mayor Temy Simundac Vice Mayor Muntinlupa

The Working City Council

Sangguniang Panlungsod ng Muntinlupa

City Government of Muntinlupa - OFFICIAL

Yan Ang Muntinlupa

Explore Muntinlupa

1Munti

Lingkod Bayan

Muntinlupa City

GO Muntinlupa

Sa pamumuno ng inyong lingkod, bilang Acting Mayor, tayo po ay dumalo sa Wreathlaying Ceremony para sa 126th Independence Day at pinangunahan ang programa para sa pagdiriwang. Atin ring kasama ang mga opisyales ng ating mahal na lungsod, ang Acting Vice Mayor na si Konsehal Raul Corro, at mga Konsehal: Ivee Arciaga, Metong Sevilla, Marissa Rongavilla at Jonas Abadilla. Kasama rin ang mga Department Heads at mga kawani ng bawat departamento sa pamumuno ni Engr Allan Cachuela, mga Kawani ng Ahensyang pang nasyunal kasama rito ang PNP at BFP at ang ating City Music Band. Salamat din sa presensiya ng mga Miyembro ng Free Masons. At iba pang mga panauhin.

#Kalayaan2024

#126thphilippineindependenceday

[khevingonzales]

June 12, 2024 | Sapat Nga Bang, MALAYA ang Pilipinas? O Nasa Pamumuno tayo ng isang DIKTADOR? Happy Independence Day (Kuno) Mga Kababayan... 🇵🇭

#IndependenceDay #Freedom #Pilipinas #Philippines🇵🇭

[nekonekochan]

‭Efeso 4:1-7, 11-16 ASND‬

[1] Bilang isang bilanggo dahil sa paglilingkod sa Panginoon, hinihiling kong mamuhay kayo nang karapat-dapat bilang mga tinawag ng Dios. [2] Maging mahinahon kayo, mapagpakumbaba, maunawain at mapagpaumanhin sa mga pagkukulang ng bawat isa bilang pagpapakita ng pag-ibig ninyo. [3] Pagsikapan ninyong mapanatili ang pagkakaisa nʼyo mula sa Banal na Espiritu sa pamamagitan ng mapayapa ninyong pagsasamahan. [4] Sapagkat iisang katawan lamang tayo na may iisang Banal na Espiritu, at iisa rin ang pag-asang ibinigay sa atin nang tawagin tayo ng Dios. [5] Iisa ang Panginoon natin, iisang pananampalataya, at iisang bautismo. [6] Iisa ang Dios natin at siya ang Ama nating lahat. Naghahari siya, kumikilos at nananahan sa ating lahat. [7] Ngunit kahit na bahagi tayo ng iisang katawan, binigyan ang bawat isa sa atin ng kaloob ayon sa nais ibigay ni Cristo.

[11] Ang ibaʼy ginawa niyang apostol, ang ibaʼy propeta, ang ibaʼy mangangaral ng Magandang Balita, at ang iba naman ay pastor at guro. [12] Ginawa niya ito para ihanda sa paglilingkod ang mga pinabanal, at para lumago at maging matatag sila bilang katawan ni Cristo. [13] Sa ganitong paraan, maaabot nating lahat ang pagkakaisa sa pananampalataya at pagkakilala sa Anak ng Dios, at ganap na lalago sa espiritwal nating pamumuhay hanggang maging katulad tayo ni Cristo. [14] At kapag naabot na natin ito, hindi na tayo tulad ng mga bata na pabago-bago ng isip at nadadala ng ibaʼt ibang aral ng mga taong nanlilinlang, na ang hangad ay dalhin ang mga tao sa kamalian. [15] Sa halip, mananatili tayo sa katotohanan nang may pag-ibig, upang sa lahat ng bagay ay maging katulad tayo ni Cristo na siyang ulo ng iglesya. [16] At sa pamumuno niya, ang lahat ng bahagi ng katawan, na walang iba kundi ang mga mananampalataya, ay pinag-uugnay-ugnay, at ang bawat isaʼy nagtutulungan. At sa pagganap ng bawat isa sa kani-kanilang tungkulin nang may pag-ibig, ang buong katawan ay lalago at lalakas.

https://bible.com/bible/1264/eph.4.1-16.ASND

[history-of-heidi]

两 O1 ៚ WHO iS THiS HEiDi FORTESCUE?

ㅤ 𒀭 ！ history-of-heidi.blogspot.com ❱❭❱❭ 📰

ㅤ “MATAAS TUMALON, BENTE BAON！” 𖤐 ⤸

‽‽ PREMiER ば ❱❭❱❭ PAGPAPAKILALA ！

ʬʬ ☇ umamin.link/to/hiddenheidi 著者 💭

“istoryang nagmula sa ’yo, para sa inyo.”

𒀭 ！ ──── 𖤐 ⤸ Ang kaniyang pangalan ay Alejandro Heidi Fortescue, mas tinatawag sa palayaw niyang “Hide”, pinanganak noong ika-4 na araw ng buwan ng Oktubre, taong 2004 sa Lucena, Quezon at lumaki sa Bacoor, Cavite. Ang kaniyang mga magulang ay sina Elena Fortescue at Karlos Fortescue na sikat sa kanilang lugar dahil sa kanilang hindi naman kalakihang negosyo sa palengke ng maliit na bayan na Pinili Village. Sila ang nagmamay-ari at nagpapatakbo ng sikat na food stall ng mga street foods at pagkaing pang-meryenda, isang malaking bakery at karinderya na pinangalanan ni Heidi na “Kahit Saan” dahil ito ang kadalasang sagot ng mga tao sa tuwing tatanungin mo ito kung saan gusto kumain. Habang ang sari-sari store naman nila ay tinawag na “Tindahan Store” na siyang kagagawan din ng kalokohan ni Heidi, kasama na rin ang kanilang car wash shop na pinangalanan na “Washiwep Washineyney”, sila ang nagma-may-ari ng pinaka malaking pwesto sa nasabing palengke, nagsimula sila sa maliit na karinderya hanggang sa lumago at lumaki ang hawak nilang pwesto sa nasabing palengke dahil gustong-gusto talaga ng mga tao sa barangay nila ang luto ni Aling Elena, tumigil sa pagpapasada ng jeepney si Mang Karlos nang magsimula itong magkaedad at humina ang katawan, napag-desiyunan nila na magsimula ng car wash shop at kung minsan din ay rumaraket ang kanilang amain na mag-ayos ng mga sira ng mga jeepney o tricycle sa kanilang lugar. Si Heidi ang panganay nila Aling Elena at siya ay may mga nakababatang kapatid na kambal na sina Alexandre Hadley at Alexandra Harley, ang dalawa ay fraternal twins at sa pangalan pa lang ay matutukoy mo na talagang kambal ang mga ito. Sila ay nasa ika-15 taong gulang pa lamang at talaga nga namang malapit sa kanilang nakatatandang kapatid na si Heidi dahil siya ang tagapag-alaga ng mga ito sa tuwing abala ang kaniyang mga magulang sa pagtatrabaho at pamamahala sa kanilang negosyo.

‽‽ SECONDE ば ❱❭❱❭ GiLAS AT GALiNG ！

ʬʬ ☇ umamin.link/to/hiddenheidi 著者 💭

“istoryang nagmula sa ’yo, para sa inyo.”

𒀭 ！ ──── 𖤐 ⤸ Noon pa man ay magaling na talaga si Heidi sa pamumuno ng mga grupo, madiskarte at malawak ang kaniyang pag-iisip kapag patungkol sa mga bagay-bagay. Elementary pa lamang ito ay nagpakita na ito ng kagalingan sa mga group task tuwing camping, boy scout at Physical Education activities ng kanilang paaralan. Bukod sa magaling itong mamuno ay magaling din si Heidi makihalubilo sa mga tao, hindi ito maghiyain at talaga nga namang palakaibiganin. Tuwing may mga by group activities sa klase ay sisiguraduhin niyang walang napag-iiwanan at lahat ng opinyon at suhestiyon ay napapakinggan. Hindi maikakaila na talagang magaling humawak ng responsibilidad ang binata kung kaya’t lagi itong napipiling leader sa mga group activities, pati na rin sa pagka-presidente sa kanilang klase na hindi niya rin naman tatanggihan dahil para sa kaniya masaya ang mamuno at mapagkatiwalaan ng mga tao sa paligid niya. Dahil dito, naging alalahanin ito para kina Aling Elena at Mang Karlos dahil baka hindi makapag-focus ng maayos ang kanilang anak sa pag-aaral, pero hindi rin naman nagpatalo si Heidi dahil kailanman ay hindi ito natanggal sa honor list ng kanilang klase bawat quarter ng school year. Dahil sa galing nito sa pagsulat ng mga sulatin o essay kung saan nagagawa niyang ibahagi ng maayos ang kaniyang mga nais sabihin at ang bawat nilalaman ng mga ito ay nagbibigay ng makabuluhang ideya base sa hinihinging nilalaman ng mga paksa sa anumang asignatura sa eskuwela, napansin ito ng mga guro ni Heidi kaya nakatanggap siya ng mga panghihikayat na sumali sa mga journalism club na hindi niya rin naman tinaggihan kung hindi ay ikinatuwa niya pa ito, magmula noong Grade 5 siya ay parte na siya mga journalism club sa kaniyang paaralan na pinapasukan, madalas din itong lumalaban sa mga District School Press Conference o DSPC, halos maraming beses na rin siyang nakarating ng Regionals School Press Conference o RSPC bilang isang editorial writer, featured writer o kaya naman ay sports writer, halos kada taon ay iba-iba ang kaniyang sinasalihang kumpetisyon para mas makapag-explore sa field na ito. Junior High School siya nang makarating siya ng Nationals School Press Conference o NSPC kung saan siya ay lumaban na Anchor sa Filipino Radio Broadcasting. Tandang-tanda niya pa kung gaano siya kanerbyos noong araw na iyon dahil iyon ang kaniyang unang beses na makarating siya ng Nationals at dahil na rin hindi niya inasahan na makakapasok siya sa NSPC.

‽‽ TERCiO ば ❱❭❱❭ ATBP KAALAMAN ！

ʬʬ ☇ umamin.link/to/hiddenheidi 著者 💭

“istoryang nagmula sa ’yo, para sa inyo.”

𒀭 ！ ──── 𖤐 ⤸ Hindi tulad ng ibang tao na madalas ay ayaw ang kanilang second name, si Heidi naman ay labis na nakakaramdam ng sobrang pagka-cringe sa tuwing may tatawag sa kaniya gamit ang kaniyang first name, para sa kaniya tunog pang-matanda na raw ito at hindi nababagay sa kaniya, kaya kung makikita mo ang lahat ng kaniyang social media accounts ay hindi mo aakalaing may first name pa ito bukod sa “Heidi” dahil ni isang beses ay hindi niya ito nabanggit o nilagay sa kaniyang profile sa kahit anong social media platform na mayroon siya. Kulang na lang ay pati sa formal Gmail account niya ay i-delete niya na rin ito. Mga magulang niya lang ang tumatawag sa kaniya nito at ginagamit lamang ang pangalan na iyon kapag may nagawang kasalanan ang binata o kapag nauubusan na ng pasensiya si Aling Elena kapag inuutusan niya ito ngunit masyadong abala sa paglalaro sa kaniyang cellphone o computer. Mahilig si Hide sa mga matatamis na pagkain, bata pa lamang siya ay ito na talaga ang mga nakahiligan niyang pagkain, tuwing may okasyon ang kanilang pamilya ay hindi mawawala ang mango graham, coffee jelly, ice cream, cake o kung ano pa mang matatamis na inihahanda tuwing may kaganapan. Paborito niyang ulam ang kaldereta lalo na kung luto ng kaniyang ina. Mahilig din si Heidi sumulat ng mga letters, love letters o diary, lahat ng mga ito ay hilig niya. Mayroon din siyang collection ng mga keychains, bracelets at plushies na kadalasang galing sa kaniyang mga admirers, kaibigan, kaklase o mga malalapit sa kaniya na binibigay sa kaniya bilang regalo. Siya ay napaka aktibo at masipag sa eskuwela, hilig niya ang pakikipag-socialize dahil na rin sa lumaki ito sa negosyo ng kaniyang mga magulang na kinakailangan na laging makipag-usap at manghikayat na bumili sa kanilang tindahan. Dahil din doon ay nahati ang kaniyang desisyon sa kung anong strand ang kaniyang gustong kuhanin sa Senior High, kung Humanities and Social Sciences ba o Accountancy, Business and Management, pero dahil malapit talaga ang kaniyang puso sa journalism ay tumuloy siya sa strand na HUMSS. Para sa kaniya dito siya magiging masaya lalo na’t may pagmamahal siya sa pagsulat, ang kaniyang laging pinaniniwalaan ay, “ang pagsulat ay mapagpalaya, nagsisilbi sa masa”, sa pamamagitan ng pagsulat, siya ay nagiging malaya at nagagawang ibigay ang kaniyang lahat ng imahinasyon, opinyon at saloobin. Hindi pa man siya ganoon kadesidido sa kung anong propesyon ang kaniyang nais kuhanin at tuparin, siya ay interesado sa mga batas at politika. Hindi niya nais maging isang politician o lawyer, ang nais niya ay maging isang kilalang journalist o news reporter na naglalahad ng buong katotohanan para sa kaalaman ng buong mundo.

‽‽ QUATRO ば ❱❭❱❭ KASALUKUYAN ！

ʬʬ ☇ umamin.link/to/hiddenheidi 著者 💭

“istoryang nagmula sa ’yo, para sa inyo.”

𒀭 ！ ──── 𖤐 ⤸ Nasa Grade 12 na ngayon si Heidi, huling taon niya sa Senior High bago mag-college. Halos walang pinagbago sa binate, mahilig pa rin itong makihalubilo sa mga tao. Marami itong naging kaibigan kahit kasisimula pa lamang noon ng school year noong Grade 11 siya, kinailangan lumipat ni Heidi ng eskuwelahan dahil Junior High School lamang kaniyang dating paaralan at wala pang units ang mga ito para sa Senior High, halos lahat sa kanilang batch ay lumipat sa dalawang paaralan sa kanilang lugar, ang isa ay sa Bright Horizons Academy habang ang isa naman ay ang SmartStart Learning University, kasama ang kaniyang mga kaklase, sabay-sabay silang nag-enroll sa SmartStart o SSLU, iba-iba man ang kanilang ginustong strand, ay masaya naman silang nakapasok sa iisang university. Ang iba sa mga kaklase ni Heidi noong Junior High na nag-take ng HUMSS strand ay nagging kapareho niya ng cluster at section noong Grade 11. Si Heidi rin ang napiling class president noon habang ang kaklase niyang si Chance Sincere Alcantara ang kaniyang naging vice president at crush buong school year na iyon. Sumali rin si Heidi sa The Talaarawan Publication na club para sa mga journalists sa kanilang university. Naging parte rin ng Strand Student Council o SSC ang binata at naging isa sa mga nailuklok na councilors ng kanilang strand. Ngayong Grade 12 ay siya naman ang nagging vice president ng kanilang klase at ang kaniyang nagugustuhan ang siyang naibotong presidente dahil nabago ang sistema sa SSC, kinakailangan na ang bawat representative sa student council ay hindi presidente ng kanilang mga klase dahil na rin sa mas magiging mabigat pa ang responsibilidad na kakaharapin ng mga ito sa Grade 12, at dahil nais ni Heidi tumakbo bilang strand president ay nagkasundo ang kaniyang mga kaklase na ilagay siya sa posisyon na vice president para matulungan ang kanilang kaklase sa pagtakbo sa pinaka-mataas na posisyon sa SSC. Hindi naman napunta sa wala ang kanilang efforts at pagtulong kay Heidi dahil siya nga nailuklok na Strand President para last year ng Senior High sa kanilang batch. Bukod sa SSC, si Heidi rin ang napiling Editor-in-Chief ng journalism club ng kanilang university na siyang ikinatuwa ng binata. Kahit maraming responsibilidad at gawain ang naghihintay sa lalaki ay hindi ito naging hadlang para sa kaniya na abutin ang kaniyang pangarap. Para sa kaniya, siya ay pinagkatiwalaan ng mga estudyante na mamumo dahil may tiwala ito sa kaniya at iyon ay sapat na dahilan na para sa kaniya upang ipagpatuloy ang kaniyang nasimulang kwento. At dito natin sisimulan subaybayan ang kuwento at journey ni Heidi bilang isang senior high graduating student, kasama ang mga humanista, mga manunulat at iba pang strands at clubs, sama-sama tayong tumindig at humakbang palapit sa pangarap. Padayon, Heidi! ♡

ㅤ

Lagi’t lagi, para sa bayan,

F., ALEJANDRO HEIDI 🎭

[dyaryobagwis]

Farm-to-market-road kaagapay sa tagumpay ng magsasaka

SAN ILDEFONSO, BULACAN: Farm-to-market-road. Nang una kong marinig `yan, napaisip ako kung anong klaseng kalsada kaya ito e nariyan na ang mga barangay road papunta sa national highway saka sa town proper kung saan nandoon ang pamilihang bayan.

Way back one decade ago, ang mga pananim na gulay sa bukid ay halos lanta na kung mai-deliver sa public market sa tagal ng biyahe dahil lubak-lubak o sira ang ibang parte ng kalsadang dinadaanan.

Ngunit nitong mga nakalipas na taon lamang ay nagsimula nang gumanda ang ani at napabilis na ang pagbiyahe sa pamilihang bayan dahil sa mga diversion road project na naipagawa ng national government sa pangangasiwa ng local government.

“Hindi na mahihirapan ang ating mga kababayan na iahon mula sa gitnang bukid ang kanilang aning gulay upang ihatid sa pamilihang bayan dahil nariyan na ang mga farm-to-market-road na halos ating nailagay sa mga barangay na ang pangunahing kabuhayan ay pagtatanim ng gulay,” buong pagmamalaki na naikuwento iyan sa atin ni Mayor Gazo Galvez.

Sana ay mabigyan din ng solar-powered water pump project (katulad sa Brgy. Umpucan na nai-feature natin noong nakaraang column) ang iba pang barangay na pangunahing pagtatanim din ng gulay ang ikinabubuhay lalo na ang mga malalayo sa sapa o ilog ang lupain.

LGU Sector

Congratulations sa 137 na mga alkalde matapos pumasa ang kanilang LGU sa 2023 Good Financial Housekeeping ng Department of the Interior and Local Government (DILG) dahil sa maayos, malinis, at responsableng pamamahala sa pondo ng taumbayan.

Kinilala at pinarangalan ang 137 na alkalde mula sa ibat ibang panig ng bansa nito lang Enero 25, 2024.

Ilan sa kanila ay mga ipinagmamalaki nating alkalde sa Bulacan.

Sina Mayor Cholo Violago ng San Rafael, Mayor Gazo Galvez ng San Ildefonso, Mayor Roderick Tiongson ng San Miguel, Mayor Ronaldo Flores ng Doña Remedios Trinidad, Mayor Ferdinand Estrella ng Baliwag, Mayor Enrico Roque ng Pandi, Mayor Christian Natividad ng Malolos, Mayor Henry Villarica ng Meycauayan, Mayor Agatha Cruz ng Guiguinto, Mayor Eduardo Villanueva Jr. ng Bocaue, Mayor Art Robes ng San Jose Del Monte, Mayor Reynante Bautista ng Angat, Mayor Eladio Gonzales Jr. ng Balagtas, Mayor Flordeliza Manlapaz ng Hagonoy, Mayor Henry Lutao ng Marilao, Mayor Leonardo Valeda ng Obando, Mayor Vergel Meneses ng Bulakan at retired PBA superstar player, Mayor Bartolome Ramos ng Santa Maria, Mayor Glorime Faustino ng Calumpit, Mayor Maryanne Marcos ng Paombong, Mayor Jocell Aimee Vistan ng Plaridel at Mayor Maria Rosario Montejo ng Pulilan.

Ipagpatuloy pa po ninyo ang mabuting pamamahala! Mabuhay po kayong lahat!

Real Estate Sector

Isang taon na ang nakalipas mula nang simulan ng Department of Human Settlements and Urban Development (DHSUD) ang Pambansang Pabahay Para sa Pilipino Program o 4PH ni Pangulong BBM.

Sa pamumuno ni Secretary Jose Rizalino Acuzar, ito ang proyekto na pinakamagandang naganap sa buhay ng mga tinatawag na informal settler families o iyong mga walang sariling bahay, mga nangungupahan lamang o nakikitira sa kamag-anak.

Ngayon ay marami nang informal settler families na may matatawag na sariling bahay sa tulong din ng Pag-IBIG Fund. Huhulugan lang nila ito buwan-buwan sa mababang halaga sa loob ng halos 24 taon.

Sa kasalukuyan, mayroon nang nasa 20 proyekto more or less ang nasa iba’t ibang stages ng development. Kamakailan nga ay nag-groundbreaking na rin sa San Rafael, Bulacan na dinaluhan mismo nina Pagulong BBM, Sec. Jose Acuzar, Gob. Daniel Fernando at ang host Mayor na si Honorable Cholo Violago.

Patuloy ang pagpupursige ng DHSUD kasama ang mga partner organization nito sa private at public sectors upang matupad ang layon ng 4PH.

***

MAGDAMAYAN TAYO! Kung may nais pong ibalita na makabuluhan at magbibigay inspirasyon sa ating mga kababayan, send lang po sa joeytaruc@gmail.com ang detalye at pag-usapan po natin.

[pinoyaksyonnewsph]

Binati ni Pres. Marcos, Jr. ang bagong pangulo ng Taiwan, China umalma

Matapos magwagi bilang pagkapangulo ng bansang Taiwan, binati ito ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. si Lai Ching-te matapos manalo bilang pagkapangulo ng Taiwan. Ayon sa salaysay nito na sa pamumuno ni Lai ay mas lalong palalakasin ang mutual interest sa dalawang magkalapit bansa.

Binati nito ng Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ang pro-democracy leader ng Taiwan na si Lai Ching-te matapos manalo sa halalan sa pagkapangulo noong Sabado, isang hakbang na umani ng matinding pagsaway mula sa China.

“Sa ngalan ng sambayanang Pilipino, binabati ko si President-elect Lai Ching-te sa kanyang halalan bilang susunod na Pangulo ng Taiwan,” sabi ni Marcos noong Lunes.

Si Lai Ching-te, ang kasalukuyang bise presidente ng Taiwan mula sa Democratic Progressive Party (DPP), ay nagsusulong ng soberanya at paglaban laban sa pananakot, pagbabanta, at panggigipit ng militar mula sa China.

Nais ni Lai na isulong ang kapayapaan at maging kaunlaran ng mga tao kasama ang bansang Pilipinas nito na maging sa darating pang taon nito.

Unang inihayag ni Department of Foreign Affairs (DFA) Secretary Teresita Daza na kanilang iginagalang ang One-China policy.

Patuloy pa rin iginigiit ng bansang China na bahagi pa rin sa kanilang bansa ang Taiwan.

[sumalungat-sa-agaus]

Sᴀ Kɪɴᴀʙᴜᴋᴀsᴀɴɢ Mᴀᴘᴀɢᴛᴀᴋsɪʟ, Lᴜᴘᴀ ɴᴀ Lᴀᴍᴀɴɢ ᴀɴɢ Hɪɴᴅɪ Mᴀᴋᴀᴋᴀʟɪᴍᴏᴛ

"Heneral Luna" ni Jerrold Tarog Entry blg. 02 ‖ Nob. 24, 2023 ★★★★½

BABALA: Naglalaman ang blog na ito ng duguan, giyera, at kamatayan.

　　Pinagbibidahan ni John Arcilla bilang ang titular na tauhan na si Antonio Luna na pinamunuan ang Panghimagsikang Hukbong Katihan ng Pilipinas noong mga una na yugto ng Digmaang Pilipino–Amerikano, isang pelikula noong 2015 ang "Heneral Luna" na idinirek ni Jerrold Tarog at ginawa ng Artikulo Uno Production na pinangaralan na "Highest Grossing Historical Film of All Time" ng 2016 Box Office Entertainment Awards.

　　Bukod sa kritikal na pagbubunyi na natanggap nito mula sa mga kritiko at mga mananalaysay, pinupuri rin ng maraming mga Pilipino ang pelikula hindi lamang dahil sa marilag na sinematograpiya, makasaysayang-tumpak na pagsulat, at mahusay na pag-arte mula sa cast na taglay nito, kundi dahil na rin sa mga taos-pusong mensahe na madalas na makikita sa kabuuan ng pelikula.

　　Ang tula na isinulat ng mismong Heneral, na unang binigkas ni Joven — ang binata na periyodista na nagnanais italata ang mga pangyayari sa giyera sa pamamagitan ng eksklusibo na panayam tungkol sa mga plano at hangarin ng Heneral — at pangalawang binigkas nilang dalawa sa pamaraang naka-juxtaposition, ang isa sa mga mensahe na ito.

　　Sa unang pagbanggit ng tula, puma-pan ang kamara sa isang shot ng Heneral na nakaupo sa tuktok ng isang burol, hawak-hawak ang lucky charm na siyang binigay ng kaniyang ina sa nakaraang eksena, "Ang taong may damdamin ay hindi alipin." Sumaarmonisa sa background music ang pagbibigkas ni Joven ng tula ng Heneral, ang kaniyang boses mahinahon at mapayapa, habang naghahanda ang Pangulong Emilio Aguinaldo at ang kaniyang mga kawal na magtungo sa isang lugar na hindi isiniwalat. Sa susunod na eksena, ating malalaman na sinasalaysay ni Joven sa Heneral ang sariling tula nito, sabay tugon, "Hindi ko na maalala kung kailan ko isinulat ang tulang 'yan."

　　Ani ng tula:

Nagwakas na ang magagandang araw ng mga rosas. Nagsimula na ang busilak ng mga gabi ng ating matinik na pakikipamuhay sa ating bayan. Ang lupang tinubuan, ang asul na kalangitan, lunting kaparangan, isang lupain ng sining at damdamin. Hindi magtatagal, para sa pag-ibig sa Inang Bayan. Waring dala ang isang lihim na mensahe, dinagit tayo ng isang nakakubling kamay at itinapon na parang mga dahon sa gitna ng sigwa. Hindi magtatagal, at magiging nagaalimpuyong mga alabok na lamang tayo.

　　Ang pagtatanaw sa hinaharap at paghuhula sa kung ano man ang magiging taglay nito ang puso na mensahe ng tula na ito. Sa pansimula na mga linya na, "Nagwakas na ang magagandang araw ng mga rosas. Nagsimula na ang busilak ng mga gabi ng ating matinik na pakikipamuhay sa ating bayan," makikita ang paghuhula ng Heneral sa panandalian ng kapayapaan sa ating bansa, na lubos lamang sinusuportahan ng pagtatapos na linya na, "Hindi magtatagal, at magiging nagaalimpuyong mga alabok na lamang tayo," na siyang naglalarawan sa kaguluhan at hidwaan na magiging dahilan sa pagbagsak ng ating bansa.

　　Lubos na pinapakita kung paano matagal na na tinanggap ng Heneral ang kinalabasan na ito sa pamamaraan ng pagbigkas nito sa pelikula, na para bang sumisimbolo ang mapayapang kapaligiran nina Joven at ng Heneral sa matiwasay na pagtanggap ng Heneral na malabo ng matatalo pa nila ang pwersang Amerikano sa digmaan.

　　Ngunit sa susunod na pagbanggit ng tula ng Heneral, mapapansin mo na nag-iba na ang unang berso nito. Mula sa paglalarawan ng isang kinabukasan na mawalang-asa at magulo, pinalitan ito ng isang talata na puno ng at umaapaw sa pag-asa at determinasyon.

　　Ani ng bersyon na ito:

Hinahangad ng Pilipinas ang kasarinlan, at pananatilihin kong buhay ang adhikain ng aking bayan hanggang sa katapusan. Masmagandang mamatay sa digmaan kaysa tanggapin ang pamumuno ng dayuhan. Kung panaginip lamang ang umasa sa pag-unlad, managinip tayo hanggang sa kamatayan. Hindi magtatagal, para sa pag-ibig sa Inang Bayan. Waring dalang isang lihim na mensahe, dinagit tayo ng isang nakakubling kamay at itinapon na parang mga dahon sa gitna ng sigwa. Hindi magtatagal, tayo'y magiging nagaalimpuyong alabok na lamang.

　　Subalit sa katotohanan na pinagtaksilan ng kapwa niyang mga mamamayan ang Heneral, sa halip na sumuko, lalo lamang itong nag-udyok sa kaniya upang ipaglaban ang kaniyang minamahal na bayan. Sa kabila ng mga karumal dumal na bagay na ginawa sa kaniyang katawan, patuloy na nabubuhay ang kaniyang kaluluwa at lumiliyab ng apoy na hindi kayang kalabanin kahit ang kaniyang sariling galit noong nabubuhay pa siya. Sabi pa ng linya na, "Kung panaginip lamang ang umasa sa pag-unlad, managinip tayo hanggang sa kamatayan," at ang pamamagitan ng sabayang pagkabigkas nito nina Joven at ng Heneral, na parang pinaparating na, "mawalang-asa man ang ating sitwasyon ngayon, malaki man ang pagkakataon na kaguluhan parin ang ating aabutin sa kinabukasan, may pag-asa pa rin tayong umahon sa kamay ng ating mga kabataan." Sa ganitong diwa, masasabi na sumisimbolo ang pangalawang pagsasalaysay ng tula sa tiyaga, pagpupursige, at ang ugali ng mga Pilipino na patuloy na nakikipaglaban para sa pangalan ng Inang Bayan sa kabila ng lahat ng pagdurusa, na siyang patuloy parin natin nakikita sa pamamagitan ng mga mapayapang pag-aalsa at mga pagpo-protesta ng mga mamamayan sa panahon ngayon.

　　Dadating din ang panahon na makakalimot ang susunod na mga henerasyon sa mga trahediyang naganap sa ngalan ng Pilipinas. Siguro isang daang siglo mula ngayon, walang makakaalala sa pangalang "Heneral Antonio Luna." Hindi alintana, mula sa lupang ating tinubuan na nagtataglay ng mayaman subalit duguang kasaysayan, muling liliyab ang apoy ng ating pagmamahal para sa Inang Bayan.

Sanggunian:

Artikulo Uno Productions. (2015). ‘Heneral Luna’: Film Review.jpg. The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-reviews/heneral-luna-film-review-831202/

Tarog, J. (2015, Hulyo 12). HENERAL LUNA Official Trailer. YouTube. https://youtu.be/I_T1ykhy3Fg?si=ejtPzrnQ-wZolEuS

TBA Studios (2020, Agosto 28). Heneral Luna (2015) | Full Movie | Jerrold Tarog | John Arcilla | Mon Confiado | Arron Villaflor. YouTube. https://youtu.be/SYWo6FoVacY?si=IWkv8lbwfF5TubMN

[auspiciousgal]

Nang Mainlab ako kay G. Maclang

~Produkto ng parehong malikot na pag-iisip at totoong pangyayari~

Ako si Maria Evangelista at may sikreto ako. Noong hayskul ako, na-inlab ako sa aking guro. Siya si G. Francisco Maclang. Guro namin siya sa humanidades at agham panlipunan. Noong makilala ko siya, hindi ko maipaliwanag ang pagbabago sa aking pananaw sa mundo. Nabuksan ang aking isipan sa mga bagay na hindi ko napapansin noon. Tulad na lamang ng pag-ibig sa tinubuang lupa at pagkamakabayan. Gradweyt sa Unibersidad ng Pilipinas si G. Maclang sa kursong kasaysayan, Hindi maikakailang matalino siya dahil sa kanyang pinagtapusan. Katalinuhan ang una kong nagustuhan sa kanya. Syempre bilang isang kabataan na wala pang masyadong alam sa mundo, nahumaling ako sa dami ng alam niya. Magaling din siyang magturo. Talagang natututo ako. Sa tuwing may pangkatang gawain, sinisiguro ko na mapapansin niya ako. Hindi ko man siya mapamangha sa mga ideya ko, ang mahalaga tumatak ako sa kanya kahit pa sa katatawanan ‘yan. Hindi ko naman kasi maituturing ang sarili ko na pinakamatalino at pinakamagaling sa klase. Kadalasan nga ay naiinggit ako sa mga kaklase kong babae na kaya makipagsabayan sa kanya sa debate. Dumating din ako sa punto na gusto kong obserbahan at gayahin ang mga galaw at pag-iisip ng mga kaklase kong nakakasabay sa talino ni G. Maclang.

            Isa na sa kanila ang bespren kong si Anita De Jesus. Mas matangkad sakin at di hamak na mas matalino sa akin. Mahusay rin siyang magsulat dahil nahasa na siya noong elementarya pa lamang siya. Kaya hindi na ako nagtaka noong tinanong siya sakin ni G. Maclang. Ganito ang senaryo. Uwian na at umuulan. Kaya naman, nagpapatila ako sa aming klasrum. Naiwan na ako ng mga kaibigan ko dahil may inasikaso pa ako sa iskul pagkatapos ng huling klase namin. May isang saglit na napadaan si G. Maclang nakitang may konting estudyante pa sa klasrum kasama na ako don. Wala siyang dala-dalang payong kaya nabasa ang kanyang uniporme. Kagalang-galang siya kapag nakasuot ng uniporme. Kaya sa loob-loob ko, ano kaya ang itsura niya kapag nakasuot lang siya ng ordinaryong t-shirt? Nasagot ang katanungan na ‘yon noong gabing ‘yon. Nabighani ako sa tangkad at pagiging simple niya kapag naka-puting t-shirt lang. Tinanggal lang niya ang uniporme niya at naiwan ang puting t-shirt na panloob niya.

            May ilang segundo lang ay napansin niyang nakatingin ako sa kanya. Sana hindi niya nahalatang manghang-mangha ako sa tikas at basang istura niya. Noong tumama ang mga mata niya sa mga mata ko, parang may naalala siya bigla. Kaya umakma siyang lalapitan ako para tanungin ako tungkol sa bespren ko.

            “Bb. Evangelista, hindi ba’t malapit mong kaibigan si Bb. De Jesus? Nabasa ko kasi ang mga sanaysay niya sa aking klase at gustung-gusto ko ang pagsusulat niya. Sa tingin mo ba papayag siya kung aanyayahan ko siyang magsulat ng papel ng pananaliksik?” – G. Maclang

            Hindi ko alam bakit nagtatalong kilig at lungkot ang nararamdaman ko nang mga minutong ito. Kaya naman ang naisagot ko na lang ay “Itatanong ko po sa kanya, G. Maclang!”

            Nagpasalamat siya habang tangan-tangan ang basa niyang uniporme. Saktong tumila ang ulan nang matitigan ko siya sa mga mata. Napansin niya ang paghinto ng ulan at dali-daling nagpaalam.

            Habang umuuwi ako noong gabing ‘yon, hindi ko maialis sa isipan ko na nagkaroon ako ng malapitang interaksyon kasama si G. Maclang na sa harap ng klase ko lang noong napagmamasdan. Bago pa ako kiligin ng tuluyan, sumagi sa aking isipan na may ipinangako nga pala ako sa kanya. Tatanungin ko nga pala si Anita kung payag siyang magsulat ng papel na pagtutulungan nila ni G. Maclang. Bigla akong nalungkot sa inggit. Kasi naman ‘tong bespren ko, ginalingan masyado sa mga sanaysay niya sa klase ni G. Maclang.

            Kilala si G. Maclang na nagbibigay talaga ng pagkakataon sa mga estudyante niya na maipamalas ang talino at talento nila sa pagsusulat, pamumuno, at pakikipagtalakayan. Siya ang tagapagtatag at tagapayo ng isang organisasyon na kinabibilangan ko rin sa aming eskwela. Pati ang mga dating estudyante niya sa dating kolehiyong tinuturuan niya ay sinasadya siya sa munting eskwelahan namin para humingi ng payo sa kaniya para sa kanilang tesis. Karamihan sa kanila ay estudyante ng sikolohiya. Mga nakaputing uniporme tulad ng sa mga nars.

            Isa ang sikolohiya sa mga disiplina ng agham panlipunan, kaya itinuturo rin ni G. Maclang ang ibang mga teorya at konseptong nakapaloob dito. Mula kay Freud na kilalang-kilala sa larangan na ito dahil sa kanyang kontrobersiyal na teorya hanggang kay Maslow na may tatsulok na ilustrasyon ng pagkakasunud-sunod ng mga pangangailangan ng isang tao. Kawili-wili kapag inaaral lalo na kapag si G. Maclang ang nagtuturo.

            Sa lahat ng disiplina ng agham panlipunan, kasaysayan ang pinakapaboritong ituro ni G. Maclang sa klase. Kaya mabalik tayo sa imbitasyon niya sa aking bespren na magsulat ng papel. Nalaman na nga ni Anita na gusto siyang magsulat ni G. Maclang patungkol sa kung paano itinuturo sa mga bata ang kasaysayan partikular na ang panahon ng Batas Militar.

            “Hindi ko yata kaya, mga bes! Atsaka hindi ba pedeng iba na lang. Kilala niyo naman ako, mahiyain ako kapag mag-isa lang ako. Bakit di niyo na lang ako samahang dalawa?” – Anita

            Ang dalawang tinutukoy niya ay kaming dalawa ni Jordan Laktaw, ang lalaking bespren namin ni Anita. Nang sabihin ni Anita ‘yon, sa loob-loob ko ay magandang ideya ‘yon dahil makakasama ako sa isang proyekto ni G. Maclang. Habang tumatanggi si Jordan sa suhestiyon ni Anita, kunwaring nag-iisip ako.

            “Sige! Okay lang naman siguro kay G. Maclang kung may isasama ka pang iba sa pagsulat ng papel.”

            Nanlaki ang mga mata ni Jordan na parang di makapaniwala. Hindi naman kasi ako ‘yong tipo ng estudyante na magboboluntaryo para sa isang proyekto. Hangga’t maaari ayaw ko ng dagdag na trabaho bukod sa mga takdang aralin namin.

            Natuwa si Anita sa pagsangayon ko at dali-dali namin sinabi kay G. Maclang ang kundisyon ni Anita kahit hindi pa rin sang-ayon si Jordan dahil wala siyang magagawa. Panalo ang mayordad. Noong araw din na ‘yon pagkatapos ng aming mga klase ay nagsimula na kaming kausapin ni G. Maclang patungkol sa proyekto. Ayon sa kanya, tamang-tama raw ang naging suhestiyon ni Anita na isama kami ni Jordan sa proyekto. Bigla naman akong nabuhayan ng loob na hindi lang si Anita ang pinagkakatiwalaan niyang makasama niya sa pagsusulat ng papel.

            Kahit na hindi ako magaling sa pagsusulat ng papel, ang naging kontribusyon ko sa proyekto ay ang kapal ng mukha at kakayahang mapapayag ang kahit na sinong pakiusapan namin na makapanayam namin. Ako rin ang namamahala sa interbyu at pagsasalin nito sa papel. Madalas na kasama namin si G. Maclang sa tuwing magpupunta kami sa mga eskwelahang napili naming maging parte ng pananaliksik namin. Kasama na ang eskwelahan ko noong elementarya pa lamang ako.

            Sa bawat interbyu at pagsasalin na pinapagawa sa akin, ibinibigay ko ang isang daang porsyento ko para mapabilib si G. Maclang. Para sa kanya, estudyante niya lang ako na napapakinabangan niya para sa isang importanteng proyekto kaya mapagpasalamat siya. Gusto ko naman ‘yon na natutulungan ko siya sa isang bagay na importante sa kanya kahit hindi ako ang pangunahing kontribusyon. Dahil si Anita ‘yon at ang pagsusulat niya.

            Habang nasa kalagitnaan ng proyekto, nagkaroon ng ibang prayoridad si G. Maclang kaya hindi namin natapos ang proyekto. Ang sabi niya lang sa amin ay hindi na namin maitutuloy sa ngayon ang nasimulang proyekto at huwag kaming mag-alala dahil hindi nasayang ang lahat dahil ang mga susunod na hakbang ay ipapagawa niya sa mga estudyante niya sa kolehiyo.

            Noong ibinalita niya ‘yon sa amin, nalungkot ako dahil babalik na naman ako sa pagiging ordinaryong estudyante niya lang sa klasrum. Nagkamali ako dahil itinuring kaming mga kaibigan ni G. Maclang magmula noon. Madalas siyang sumasabay sa amin sa pagkain ng tanghalian sa canteen o sa loob ng klasrum. Natitiyempuhan din namin makasabay sa paglabas ng eskwelahan si G. Maclang at imbes na umuwi kaagad ay inaaya niya kaming magmiryenda sa labas kasama ang iba pa naming mga kaklase.

            Isang tagpo habang kumakain kami sa loob ng klasrum ay ang pagtatangka niyang kumuha ng okra sa ulam kong sinigang. Dahil paborito ko rin ang okra, pinigil ko ang tinidor niya at nagkatinginan kami. Nagpumilit siya pero hindi ako nagpatinag dahil ayaw kong matapos ang tagpo. Pero sumuko siya at ako ang nagwagi. Pinakita ko pa sa kanya kung paano ko ubusin ang lamang okra ng sinigang ko.

            Isang tanghali, habang nagkasabay kami kumain sa canteen, naikwento ni G. Maclang ang tambak ng mga libro sa kwarto niya sa bahay nila. Pangarap daw niyang ibahagi sa mga kabataan ang hilig niya sa pagbabasa ng libro. Kaya dumating siya sa ideya na hakutin paunti-unti ang mga libro niya sa bahay nila para dalhin sa aming eskwelahan. Mas nainlab ako sa bisyon niya bilang guro namin. Kahit ako na hindi mahilig magbasa ay nagawa niyang maimpluwensiyahang magbasa at magbahagi ng mga natutunan ko sa librong binasa ko.

            Dahil suportado ko ang bisyon niya, nagboluntaryo akong ipahiram ang sasakyan ng tatay ko pati ang tatay ko bilang drayber para mahakot lahat ng mga libro niya sa bahay nila. Sa kagustuhan kong mapangiti siya, ginawa ko ‘yon at kasama ang ilang mga kaklase pinuntahan namin ang bahay nila at hinakot ang mga libro. Sa sobrang pagpapasalamat ni G. Maclang sa kabaitan ko sa kanya, noong araw rin na ‘yon ay tinext niya ako sa selpon ko para personal na magpasalamat.

            Simula noon, naging malapit na magkaibigan na kami ng aking gurong si G. Maclang. Nang dahil sa paghanga ko sa kanya at pagsuporta ko sa mga plano niya, unti-unti napalapit ang loob niya sa akin. Nagsasabihan kami ng mga pakikibaka at pangarap namin sa pamamagitan ng pagtetext. Walang kahit na sinuman ang pinagsabihan namin ng aming sikreto.

            Magkaibigan kami nang patago at masaya kami kahit sa maikling panahon dahil pagkatapos ng saya nandyang may lungkot. Hulog na hulog na ang loob ko sa kanya. May mga pagkakataon na gustong-gusto ko nang aminin sa kanya ang aking lihim na pagtingin. Palagi akong pinipigilan ng ideya na baka matuldukan ang masaya naming pagkakaibigan kapag umamin ako. Kaya ilang buwan din ako nakikibaka sa mga nagtatalong emosyon.

            May mga pagkakataon na kailangan kong dumistansya at hindi ako sumasagot kaagad sa mga mensahe niya. Pagkatapos ng ilang araw ay babalik kami sa marubdob na pagpapalitan ng mga kwento at biro sa text.

            Kung dati mas marami ang matataas na emosyon tulad ng kilig at saya, unti-unting dumadami ang mabababang emosyon tulad ng lungkot at pagkabigo habang tumatagal na hindi ko nasasabi ang tunay kong nararamdaman sa kanya. ...ipagpapatuloy pa...

[rtrkthmcjc]

KULINARI NG PINAS

Bacolor, Pampanga https://www.bria.com.ph/articles/10-things-you-need-to-know-about-kapampangans/

Ayon sa Official Website ng Munisipalidad ng Bacolor, noong 1571, mayroon nang Bacolor bilang isang maunlad na pamayanan. Dumating ang mga Kastila sa pamumuno ni Ferdinand Blumentrit at natagpuan nila ang "Baculud," ang orihinal na pangalang nangangahulugang mataas na lugar.

Ang mga unang nanirahan sa Bacolor ay mga Malayans mula sa Atjeth Sumatra, pinamumunuan ni Panday Pira. Naitala ang opisyal na pagtatag ng Bacolor noong 1574 sa pamamagitan ng may-ari ng lupa na si Guillermo Manabat, kung saan ngayon matatagpuan ang San Guillermo Church.

https://philippinefaithandheritagetours.com/san-guillermo-ermitano-church-villa-de-bacolor-pampanga/

Binago ang pangalang Baculud tungo sa Bacolor nang dumating ang mga Kastila. Ito rin ay naging unang kabisera ng Pampanga mula 1698 hanggang 1904 bago itinalaga ang San Fernando bilang kabisera ng lalawigan noong Hulyo 1904.

Pampanga ang itinuturing na unang lalawigan na nag-organisa ng sibil na pamahalaan sa Pilipinas, ayon kay General Grant, ang Presidente ng Estados Unidos.

Ang Bacolor Festival ay ginugunita tuwing ika-10 ng Pebrero, at ang La Naval Fiesta ay ginaganap tuwing ika-3 Linggo ng Nobyembre.

La Naval Fiesta https://cbcpnews.net/cbcpnews/devotees-join-la-naval-procession/

Noong dekada 1990, naging sentro ng kasaysayan ng bansa ang Bacolor nang pumutok ang Bulkang Pinatubo at wasakin ang 95% ng buong bayan, kabilang ang 18 sa 21 barangay nito na dating maunlad.

https://news.abs-cbn.com/news/07/30/23/misa-sa-ilang-simbahan-sa-pampanga-tuloy-kahit-baha

Maraming kaugalian ang mga Kapampangan na tiyak ipagmamalaki at mas nakikilala ang Pampanga. Mapapansin agad ang kanilang pagiging makuwento dahil dito nila pinapakita ang kanilang pagmamahal at relasyon sa kapwa. 

Bukod sa pagiging makuwento ang mga Kapampangan ay isang tunay na rehiliyoso. Ang kanilang pagmamahal sa Diyos, kaakibat ng kanilang pagmamahal sa kapwa, ay maaninag sa mga kaugaliang pag-dadasal, pag-aalay, at paggalang sa simbahan, mga ninuno at mga nakatatanda.

https://coconuts.co/manila/lifestyle/christmas-season-is-officially-here-stunning-parol-display-in-pampanga-goes-viral/

Ang kultura ng pamumuhay sa Pampanga ay simple tulad ng sa iba pang mga lalawigan. Ang pangunahing ikinabubuhay doon ay pagsasaka, mga industriyal na gawain, pangingisda, at paggawa ng mga dekorasyon para sa Pasko tulad ng nagniningningang mga parol. 

https://blog.mabuhaytravel.uk/pampangas-best-authentic-foods-that-you-should-definitely-try/

Ang Pampanga ay tinaguriang "Sentro Ng Kulinara" ng Pilipinas dahil tahanan ito ng mahuhusay a kusinero na sinanay ng mga Espanyol sa panahong kolonyal.

Ang mga Kapampangan ay mahilig sa iba't ibang estilo o disenyo ng kasuotan para sa mga babae at lalaki. Halimbawa, ang mga babae ay mahilig sa iba't ibang disenyo ng bistida, habang ang mga kalalakihan naman ay kumportable sa pag-suot ng iba't ibang uri ng kamiseta depende sa okasyon. Ang kanilang pananamit ay simple ngunit may angking estilo, na nagbibigay-kulay sa kanilang pagsasagawa ng mga okasyon.

https://palibut.com/2022/12/10/sinukwan-festival-2022/

Ang Pampanga ay mayaman sa sining at kultura. Ang mga Kapampangan ay mahilig sa musika at sayaw, sila rin ay nagpapakita ng likas na yaman at kahusayan sa pagtatahi.  May mga tradisyonal na sayaw tulad ng "Singkil," kung saan ang mga mananayaw ay sumasayaw sa ilalim at sa paligid ng mga patpat na inilalagay sa mga kamay. Mayroon din silang "Pandanggo sa Ilaw," isang sayaw na kinalalakipan ng mga makukulay na ilaw na dinadala ng mga mananayaw.

Ang sining at kultura ng mga Kapampangan ay nagpapakita ng kahusayan, kahusayan sa musika, sayaw, paglikha, at mga alamat na nagpapahayag ng kanilang identidad at pagmamahal sa kanilang lalawigan. Ito ay patuloy na nagbibigay-buhay sa kanilang kultura at nagpapamana sa mga susunod na henerasyon.

San Guillermo Parish, Bacolor Pampanga https://foursquare.com/v/san-guillermo-parish-church/4ce762d1948f224b4a0cea5d

Matatagpuan ang Simbahan ng San Guillermo sa Bacolor, Pampanga, Pilipinas, at ito ay itinawag kay San Guillermo, ang patron ng bayan.

Itinayo ang simbahan noong 1576 ng mga Paring Agustino, at ito rin ang panahon ng pagtatag ng bayan, kung saan naging kauna-unahang pari ng bayan si Padre Diego de Ochoa, OSA, dalawang taon matapos ang pagkakatayo ng simbahan.

Matagumpay na nakalampas ang simbahan sa maraming kalamidad sa mahabang panahon, kabilang na ang matitinding bagyo, lindol, at pati na rin ang pagsabog ng Mount Pinatubo noong 1991.

Gayunpaman, noong ika-3 ng Setyembre 1995, ang pag-agos ng lahar ang nagdulot ng pinakamalaking pinsala sa simbahan at buong bayan. Ang Bacolor ay natambakan ng 12 metro ng putik, mga bato, at iba't ibang abo mula sa pagsabog ng bulkan.

Gayunpaman, nagpatuloy ang mga serbisyo sa kalahating ibinaon na simbahan, at ito ay naging atraksyon para sa mga turista sa ilang panahon.

Ang kasaganahan ng dekorasyon ng simbahang Bacolor ay nagpapakita ng mataas na antas ng Baroque at Rococo.

Sa kabila ng pagkakasira nito, ang San Guillermo Parish ay naging simbolo ng pagtibay ng pananampalataya ng mga Pilipino sa kabila ng mga pagsubok. Nagpapatuloy itong makita sa mga pananampalatayan at tradisyon ng mga taga-Bacolor at mga kalapit-bayan.