#nad niemnem

[marietheran]

you know the drill. pls like/reblog if you have a sfw blog and are in any of the following fandoms <3

the silmarillion

star wars

hunger games

shakespeare

arthuriana

mythology

ranger's apprentice

dracula

sienkiewicz

nad niemnem

les mis

hamilton

notw

not fandoms but additional credit to anyone into history and paleontology xd

[czikpisia]

Mogiła

After the January Uprising in 1863 many dead insurgents where buried in mass graves near the battle site, often in the forest. There is one such mass grave near my village in Eastern Podlasie, and after hiking through the woods for an hour I ended up drawing a woman in local folk costume on the same hike i had just completed, visiting that very grave. also heavily inspired by Nad Niemnem, forever obsessed.

[sneakystorms]

Honestly tho nad Niemnem bardzo dobrze i szybko mi się czytało ale dopiero teraz pod sam koniec wyłania mi się prawdziwe znaczenie powstania styczniowego w tym tekście, dopiero pojednanie Witolda i Benedykta uświadomiło mi jakim długim cieniem powstanie kładzie się na życiach wszystkich postaci i jak związane z nim są cierpienia i przemiana Benedykta, i przede wszystkim do jakiego stopnia Andrzej figuruje tu jako czyste uosobienie powstania...

[my-whortleberry-friend]

I'm listening to the nad niemnem audiobook and the way Jan Bohatyrowicz was introduced - basically, 'that man was the most beautiful thing Mother Nature could have created'

you got me hooked there, Eliza

[mirrormeeree]

E. Orzeszkowa, "Nad Niemnem", oprac. Józef Bachórz, Wrocław: Zakład narodowy im. Ossolińskich 2009, s. 73-75.

[angelic-fop]

musiałem zrobić sobie jednodniową przerwę od lektury „nad niemnem”, gdyż orzeszkowa chce doprowadzić do mojego upadku przy pomocy postaci witolda i zygmunta. skąd ona tyle wie.

[msue0027]

Polish (literature) teachers have good reasons to insist students should write short sentences in their essays.

a) Most students, while writing long sentences, tend to loose sense (bad), use to many pronouns (very bad), or change subject three times (even worse);

b) Sometimes you can really make statement better with short sentence;

c) I guess teachers get war flashbacks from reading this novel (one colour means one sentence):

[first 2 pages of "Nad Niemnem" by Eliza Orzeszkowa]

[slavicafire]

I want to cup every pole’s on here face lovingly and help them remove all the layers of nonsense and dislike built throughout years of polish lessons towards what was the mandatory reading, prose and poetry alike. just so you can approach it all again, as if for the first time, and form your own opinion. maybe fall in love with some of the works. maybe see the blatant propaganda in others. maybe to hate something for new reasons. but mostly to fall in love with something you might have disregarded for so long because your teacher was an asshole or because you were a teen and reading something has been forced upon you at the stupidest possible time

[tauremornalome]

Am I going decrepit with old age, or did you once say that your favourite character from Lektury Szkolne is Zygmunt Korczyński? Because I've finally read the entirety of Nad Niemnem, and I have... following questions 👀

LMFAO i was just thinking about good ol zygmuś yesterday...... and rereading that answer i once gave you bc its like one of two posts about him on tunglr dot com...... it was ages ago, but i mostly stand by my opinion! my favourite boring "villain" problematic son who would have loved to live in the 21st century where he could discover entirely new ways of being an asshole whilst not being constantly scorned for his embarrassing political views. rip king you would have loved globalisation and cosmopolitanism (but like still kinda classist and capitalist).

i just think he is neat, and maybe i was reading too much into him but he is quite multidimensional imo. he is a cringe 20-something year old who still blames his mum for his character flaws, isnt that somewhat universally relatable? nad niemnem is full of inter-generational conflicts and conversations and i think his particular brand of frustration with his own and national past is very interesting

AND he has trapped himself and his wife in an awkward and loveless marriage. which is like one of my favourite tropes ever. 10000/10 obsessed with this guy

[tomasens]

Też myślicie czasami o tym że postacie kobiece są źle interpretowane nawet jeżeli dosłownie cała zawiłość ich postaci jest zawarta w jednym zdaniu na początku???

Kto pisze te streszczenia nad niemnem i just want to talk

[alrauna]

Justyna Orzelska (Iwona Pawlak) - serial "Nad Niemnem" (1986).

[dawkacynizmu]

czwartek 03.10

۶ৎ podsumowanie dnia

zjedzone — 1460 kcal

hej

jesyem już wyczerpana tym tygodniem, cały dzień myślałam jedynie o kawie pomimo wychlania ogromnego kubka z samego rana. a w nocy zupełnie nie chciało mi mi się spać, leżałam taka rozbudzona, co jakiś czas sprawdzając powiadomienia w telefonie jakby ktokolwiek do mnie pisał. w moim sklepiku szkolnym była niegdyś kawusie po 3 zł (za mleko i cukier się dopłacało ale js pije bez) co w porównaniu do cen w kawiarniach lub chociażby żabce jest bardzo korzystne. niestety jest teraz remont i sklepik jest zamknięty 😐 a nie wiem czy kiedyś wspominałam, z mojej szkoły jest zakaz wychodzenia na przerwach.

miałam dziś 3 polskie i fajnie to minęło. omawiamy nad niemnem które bardzo mi się podoba, kolejny + za aktywnością dostałam, oglądaliśmy trochę filmu. na francuskim mialam powiedziec moje opowiadanie o gadającym koniu i tak się nauczycielem spodobało że dała mi 4+ mimo że było za krótkie 🤸 może płynność wymowy też jakoś na to wpłynęła bo dokładnie to sobie przećwiczyłam. cały dzień czytałam sobie "Ci którzy nie śpią" i KURWA MAC. TA KSIĄŻKA SKOŃCZYŁA SIĘ W W TAKIM MOMENCIE...! ja rozumiem że to nowelka i powinna być krótka, prosta ale mam wrażenie że zbyt dużo wątków pozostało otwartych. klimat rzeczywiście ma niesamowity, być może trudno byłoby utrzymać przy dłuższej formie. cała fabuła dzielę się w ciągu jednej nocy i rozdziały zawierają odliczanie tzn. 00, 1 w nocy, 2 w nocy. zazwyczaj lubię ten zabieg bo wprawadza odrobinę takiego napięcia, liczba zmniejsza się w miarę ja czytasz, nie masz pewności, dokąd cie prowadzi, ale wiesz, że coś na tym końcu się kryję. tutaj zupełnie tego nie odczułam. waham się czy dać 3 czy 4 gwiazdki na goodreads, nie wiem jak bardzo mam krytyczny nastrój. żeby jednak nie było, podobała mi się całkiem, wolę jednak zdecydowanie książki dłuższe i możemy przez tę preferencje ciężej niż ocenić.

trochę jem syfu ostatnio ale przynajmniej nie łapie się tak często na myśleniu o jedzeniu. np. wczoraj ten lód, wliczyłam i było wszystkie fajnie, ważne że nie rzuciłam się na więcej, dziś jednak przesadziłam trochę, bo jak zwykle po zjedzeniu jednej niezdrowej rzeczy (drożdżówki) musiałam dopchać się 4 waflami ryżowym i jabłkiem. przechodziłam też siłę woli bo moja mama otworzyła kupioną już chyba tydzień temu paczkę moich ulubionych ciastek na których zawsze miałam binge, jako że wiedziałam już wcześniej, że znajdują się w domu to trochę się stresowałam ze prędzej czy później się na nie rzucę, dałam sobie zatem przyzwolenie na zjedzenie 3 bo to taka najbardziej satysfakcjonująca mnie liczba, udało się na tym zaprzestać i nie przerodziło sie to w napad stulecia. przeszkadza mi tylko jak przejedzona jesyem, przy takiej wątpliwej jakości jedzenia nie było co liczyć na wypróżnienie się więc brzuch mam jak balon.

jutro najmniejsza ilością lekcji w tygodniu, dosyć wczesny powrót, obejrzę może w końcu jakiś filmy bo lista takich z jesiennym klimatem wciąż się rozrasta xd

[trainsandkitties]

polska gurom

Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie. Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,

Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie

Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.

Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy

I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy

Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!

Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem

Gdy od płaczącej matki pod Twoję opiekę

Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę

I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu

Iść za wrócone życie podziękować Bogu),

Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono.

Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną

Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych,

Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych;

Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem,

Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;

Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała,

Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała,

A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą

Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą.

[sneakystorms]

Szkoda że ten turniej characters haunting the narrative się skończył bo teraz wrzuciłabym tam Andrzeja Korczyńskiego

[my-whortleberry-friend]

Marjański in Nad Niemnem. Could have been such A GEM

[mri-mg]

Polski (elementy z wymagań, przykłady)

konwencje:

fantastyczna - Wesele, Dziady cz. II, Balladyna, mity, Makbet

symboliczna - Wesele, Noc listopadowa, wiersze modernistyczne, Biblia,

mimetyczna (naśladowanie rzeczywistości) - Odprawa posłów greckich, Potop, Lalka, Przedwiośnie

realistyczna (odtwarzanie rzeczywistości) -Lalka, Nad Niemnem, Przedwiośnie, Potop,

naturalistyczna (zwracająnie uwagi zwierzęcy brutalizm ludzi) - Zbrodnia i kara, Moralność pani Dulskiej,

groteskowa (zderzenie tragizmu i komizmu) - Szewcy, Skąpiec, Tango, Mistrz i Małgorzata, Proces, Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią

ironia - Romeo i Julia??

komizm - Skąpiec, Moralność pani Dulskiej

tragizm - Antygona, Makbet, Konrad Wallenrod, Dziady cz. III, Kordian

humor - (w wielu utworach są elementy humorystyczne, ale jak je czytam to nie jestem nigdy pewna czy miały być one zabawne czy śmieję się z histerii, więc to biased przykłady) Makbet, Potop, Tango

patos - Iliada, poezja tyrtejska, Pieśń o Rolandzie, Gloria victis

groteska - Szewcy, Tango

katharsis -

środki wyrazu artystycznego:

oksymoron - połączenie sprzecznych ze sobą słów (gorący lód)

peryfraza (omówienie) - zastąpienie słowa jakimś bardziej skomplikowanym zwrotem (szatan -> srogi hetman ciemności)

hiperbola (przesadnia) - wyolbrzymienie czegoś

paralelizm - podobieństwo analogicznych segmentów utworu (w moim rozumieniu większość memów jest paralelizmami - jeśli widzicie gdzieś nową wersję mema Spiders Georg albo sorry we x your boyfriend. yeah he's y now - to są to paralelizmy, bo bazują na tej samej strukturze, ale nadają jej nowe znaczenie, zależne od tej struktury)

elipsa - ominięcie jakiegoś wyrazu w zdaniu (chcę do kina)

antyteza - zestawienie przeciwstawnych elementów (jest czas rodzenia i czas umierania)

stylizacja językowa:

archaizacja - postarzenie języka - Potop

dialektyzacja - dialekt lokalny (np. gwara) - Wesele

kolokwializacja

stylizacja środowiskowa - środowisk np. zawodowych (Lalka)

stylizacja biblijna - jak w Biblii: szyk przestawny, zaczynanie zdań od "i" (Kazania sejmowe Piotra Skargi)

stylizacja mitologiczna

funkcje tekstu:

informatywna

poetycka

impresywna

ekspresywna

problematyka utworów powiązana z epoką literacką

antyk - tak

średniowiecze - śmierć, literatura parenetyczna (przykłady wzorcowych władców, rycerzy, świętych)

renesans - człowiek

barok - vanitas (marność)

oświecenie - coś się tam działo???

romantyzm - nieszczęśliwa miłość, samotność, folklor ludowy, patriotyzm (związany z zaborami i upadkiem powstania listopadowego; taki podniosły, ofiara za kraj itp)

pozytywizm - patriotyzm (wciąż zabory; upadek powstania styczniowego; taki bardziej przyziemny niż dramatyczny - ciężko pracuj i pamiętaj o przeszłości), praca organiczna, praca u podstaw, scjentyzm (kult nauki), emancypacja kobiet, asymilacja Żydów

modernizm - dekadentyzm, katastroficzne nastroje związane z końcem wieku, patriotyzm (Wyspiański wciąż gadający o powstaniach, ale tym razem mówiąc, że Polacy nie są jeszcze gotowi), impresjonizm

dwudziestolecie międzywojenne - kryzys demokracji (faszyzm, socjalizm, komunizm itp), absurd, surrealizm, dadaizm

literatura wojenna - zło i cierpienie stały się codziennością

współczesność - cierpienie, totalitaryzm, władza i polityka, stan wojenny, przemiany społeczne (1989)

główne prądy filozoficzne epok:

antyk - stoicyzm, epikureizm

średniowiecze - filozofia chrześcijańska

renesans - humanizm, stoicyzm, epikureizm, myśl chrześcijańska

barok - myśl chrześcijańska

oświecenie -

romantyzm -

pozytywizm - scjentyzm (nauka jest podstawą rozwoju, August Comte), organicyzm (naród jest jak organizm, Herbert Spencer), utylitaryzm (dobre jest to, co użyteczne, John Stuart Mill), determinizm (o życiu człowiema decydują środowisko, rasa i moment historyczny, Hipolit Teine)

modernizm - nietzscheanizm (nihilizm, nadczłowiek, odrzucenie chrześcijaństwa, Fryderyk Nietzsche), schopenhaueryzm (życie jest gorsze od śmierci, szczęście jest nieosiągalne, można tylko chwilowo ulżyć sobie używkami lub osiągając nirwanę), bergsonizm (intuicja, pęd życiowy, Henry Bergson)

dwudziestolecie międzywojenne - behawioryzm, egzystencjalizm (człowiek czuje absurd świata, bo nie jest w stanie go zrozumieć całkowicie, może tylko walczyć z obecnym złem)

współczesność -

motywy i toposy literackie:

non omnis moriar/nie wszystek umrę - nieśmiertelność poezji i poety, który przeżyje w ludzkiej pamięci (Horacy, )

utopia/arkadia - miejsce idealne, szczęśliwe, sielankowe, gdzie nic złego się nie dzieje (często wieś jest przedstawiana jako arkadia; Pieśń świętojańska o sobótce, Pan Tadeusz; utopia to raczej idealnie funkcjonujące państwo)

wędrówka/życie jako wędrowka/pielgrzym - musimy przejść przez życie (Sonety krymskie, Kordian)

vanitas/marność - nietrwałość życia i dóbr materialnych, przemijanie (Kohelet, poezja barokowa, malarstwo barokowe)

świat jako teatr (theatrum mundi) - jesteśmy tylko kukiełkami/aktorami na scenie życia (Makbet, Lalka)

ubi sunt? (gdzie oni są?) - dokąd odeszli zmarli, przemijanie (Treny)

ojczyzna okrętem - trzeba nim sterować i dbać o niego i w ogóle. ukazać różne niebezpieczeństwa, które mogą taki okręt spotkać. Motyw więc występujący w literaturze podejmującej problematykę ogólnoludzką przeistacza się w motyw związany z literaturą patriotyczną. (Kazania sejmowe Piotra Skargi, Horacy)

cierpiąca matka (mater dolorosa) - to co kobiety od zawsze umiały (Maryja - Pieta, Demeter, matki żołnierzy i powstańców; "Lament świętokrzyski", "Elegia o chłopcu polskim" K.K. Baczyńskiego)

labirynt - nie zna się wyjścia, jak w życiu (mitologia; często duże miasto to labirynt, bo ciężko się tam odnaleźć; Sklepy cynamonowe)

złoty wiek - mitologiczny wiek niczym niezmąconego szczęścia ludzkości, raj na ziemi

oniryzm - porównywanie życia do snu (Proces, Sklepy cynamowone)

exegi monumentum - wzniosłem pomnik trwalszy niż ze spiżu - poezja sprawi, że poeta będzie żył wiecznie (Horacy, Jan Kochanowski)

memento mori - pamiętaj o śmierci

danse macabre - taniec śmierci, śmianie się z niej

poeta ptakiem - (Horacy, J.Kochanowski - łabędź, Baudelaire - albatros)

nawiązania do innych utworów:

do Biblii: Boska komedia, Mistrz i Małgorzata (Mistrz pisze o Jeszui, czyli Jezusie; pojawiają się diabły itp)

do mitologii greckiej: Noc listopadowa

do Iliady: Odprawa posłów greckich

do Pana Tadeusza - Przedwiośnie (Nawłoć to takie Soplicowo); Wesele, Tango (taniec pod koniec: polonez, chocholi, tango)

do Mickiewicza - Lalka (Wokulski czytał jego "książki zbójeckie")

do Wesela - Szewcy (pojawia się tam Chochoł)

do Tanga - Górą "Edek"

Dziady cz. III i Kordian są podobne