#ugain

[halos-haven]

Ugain

[sitting-on-me-bum]

An unexpected meeting at sunrise on Crib-y-Ddysgl, on Garnedd Ugain, Eryri.

Photograph: Tim Smith

Mountain Photo Of The Year Competition

[lunamagicablu]

by Ugain

[queerwelsh]

Bywyd Cwiar Cranogwen

Ganed ‘Cranogwen’ (9 Ionawr 1839 – 27 Mehefin 1916), neu Sarah Jane Rees, yn Llangrannog, i Frances Rees a’r morwr John Rees. Yn anarferol am y cyfnod, addysgwyd Cranogwen yn yr ysgol leol ynghyd â’i brodyr hyd at bymtheg oed. Mae’n hefyd yn aml yn cael ei ystyried yn anarferol oedd Cranogwen yn morwr yn ymuno â’i thad ar y môr yn masnachu ar hyd yr arfordir ac weithiau i Ewrop. Fodd bynnag, nid oedd yn anghyffredin i ferched fynd gydag aelodau gwrywaidd o'u teulu i weithio. Roedd gwragedd a phlant y morwyr yn mynd gyda nhw, er na chaniatawyd hyn ar longau’r Llynges Frenhinol ar ôl 1869. Mae rhai morwyr benywaidd eraill yn cael eu hystyried yn cwiar heddiw, a rhai morwyr hefyd yn cael eu hystyried yn ddynion traws. Dychwelodd Cranogwen i addysg ar ôl tair blynedd ar y môr, i ysgolion mordwyo yn y Cei Newydd a Llundain, ac yn 1859 sefydlodd un ei hun yn Llangrannog. Er bod tystiolaeth o feirniadaeth ar ferched yn rhedeg ysgolion mordwyo, o eglwysi a’r ‘Llyfrau Gleision’, nid oes cofnod o feirniadaeth o’r fath tuag at Cranogwen.

Ym 1865 enillodd Cranogwen yn Eisteddfod Genedlaethol Aberystwyth gyda ‘Y Fodrwy Briodasol’, yn mynegi beirniadaeth o’r disgwyliad ar ferched i briodi, trwy safbwyntiau pedair priodferch, gan gynnwys un yn dioddef o gam-drin domestig. Curodd hi feirdd gwrywaidd enwog fel Islwyn. Yr oedd ei henw barddol yn cynnwys yr enwau Sant Caranog, yr enwyd Llangrannog ar ei gyfer, a'r afon Hawen gerllaw. Gyda llwyddiant parhaus mewn Eisteddfodau, cyhoeddwyd Caniadau Cranogwen yn 1870 a bu Cranogwen yn siarad ledled Cymru, a theithio fel pregethwr lleyg Methodistaidd, gan gynnwys dwy daith Americanaidd.

Ym 1874, bu farw Fanny Rees o Langrannog o'r diciâu ym mreichiau Cranogwen, ar ol symud i fyw yn ei chartref teuluol. Disgrifir galar Cranogwen ar ddiwedd trasig ei pherthynas mewn ysgrifeniadau hunangofiannol. Yn ogystal, ystyrir ei barddoniaeth i fel ei hysgrifennu mwyaf angerddol, megis ‘Fy Ffrynd’. (Ceir cerdd angerddol iddi hefyd gan Buddug, sy’n disgrifio sut y bu bron iddi addoli ac edmygu Cranogwen ‘anfarwol’.) Wrth i Cranogwen barhau i fyw gyda’i rhieni, roedd Jane Thomas yn byw yn agos, fel ei phartner cefnogol ac ymroddedig. Pan fu farw rhieni Cranogwen, gwerthodd y tŷ a bu’n byw gyda Jane am ugain mlynedd olaf ei bywyd.

Ym 1878, daeth Cranogwen yn olygydd 'Y Frythones' - nid y cylchgrawn cyntaf i ferched Cymru ond y cyntaf a olygwyd gan fenyw - a oedd â mwy o negeseuon proto-ffeministaidd a hyd yn oed cwiar na'i ragflaenydd, er yn dal i gynnwys gwersi ar fod yn merched a menywod dosbarth canol parchus a chrefyddol. Ond o fewn y gwersi hyn, roedd Cranogwen yn hyrwyddo ysgrifennu merched Cymru, gan sicrhau bod 'Y Frythones' yn cael ei ysgrifennu ar gyfer merched gan ferched, wrth ddweud i'w darllenwyr nad oedd angen iddynt i gyd briodi, fel ‘merch fan yma ar ein pwys’ (Jane Thomas) a byddai’n rhoi atebion, yn y golofn 'Cwestiynau ac Atebion', y gellir bellach eu dadansoddi fel queer. Ym 1887, pan ysgrifennodd darllenydd wrth gwestiynu steiliau gwallt byr bob ar ferched, gan ddweud na allai ddweud ai merched neu fechgyn oedd y rhai â'r steiliau gwallt hyn, atebodd Cranogwen: “Yn gyntaf peth gan hyny, felly, gofynnwch i'r person pa un fydd, ai bachgen ai merch? Yna ewch yn mlaen a'ch neges." Pan holodd darllenwyr am ferched yn dod yn bregethwyr, fel Cranogwen ei hun, daeth hi i’r casgliad, “Nid yw gwahaniaeth rhyw yn ddim byd yn y byd.”

Roedd Cranogwen yn forwr, athrawes, bardd, llenor, golygydd, ymgyrchydd dirwest a llawer mwy. Etifeddiaeth ffeministaidd yw ei hetifeddiaeth – sefydlwyd ‘Llety Cranogwen’, lloches i ferched a menywod digartref yn y Rhondda gan Undeb Dirwestol De Cymru. Mae hi’n parhau i fod yn ysbrydoliaeth, i’r grŵp Cymraeg ‘Cywion Cranogwen’ ac i gylchgronau Cymraeg modern gan ac ar gyfer merched Cymru, fel ‘Codi Pais.’ Mae ei hetifeddiaeth hefyd yn un cwiar, yn ysbrydoli merched a phobl cwiar, ac oedd Cranogwen yn agored am ei pherthynasau yn ei hoes ei hun (er fel 'cyfeillgarwch rhamantus' pryd hynny), sydd bellach yn cael eu dileu yn rhy aml yn hanes y fenyw 'anfarwol' hon. Dylai Fanny Rees a Jane Thomas, a oedd yn caru ac yn cefnogi Cranogwen, a’r themâu cwiar mewn barddoniaeth gan ac i Cranogwen, bellach gael eu cynnwys yn barhaol yn ei hanes. Ni ddylid dileu eu hanes nac arwyddocâd etifeddiaeth Cranogwen i bobl LHDTC+, ac yn enwedig menywod cwiar Cymru.

Ers 2023, mae cerflun o Cranogwen yn ei phentref, Llangrannog.

Ffynonellau a Darllen Pellach:

Caniadau Cranogwen

Jane Aaron, ‘Gender Difference is Nothing,’ Queer Wales, gol. Huw Osborne & ‘Developing Women’s Welsh-language Print Culture’ Nineteenth Century Women’s Writing in Wales.

Katie Gramich & Catherine Brennan gol. Welsh Women’s Poetry, 1460-2001: An Anthology.

Norena Shopland, Forbidden Lives: LGBT Stories of Wales.

Sian Rhiannon Williams, ‘Y Frythones: Portread Cyfnodolion Merched y Bedwared Ganrif ar Bymtheg o Gymraeg yr Oes,’ Llafur, IV, 1 (1984).

Jane Aaron, Cranogwen, 2023

Llun o Lyfrgell Genedlaethol Cymru.

[dhr-ao3]

Y Peth Trwythol Am Amser/ The Troublesome Thing About Time (Cymraeg/Welsh)

Y Peth Trwythol Am Amser/ The Troublesome Thing About Time (Cymraeg/Welsh) https://ift.tt/hQzfjKC by dws265 Roedd Hermione yn sâl o antur. Roedd hi wedi cael ei chyfran deg, a chymryd sedd wrth y ddesg yng nghefn y AGGH oedd y cyfan y gallai fod wedi breuddwydio amdano -- nes nad oedd. Un diwrnod mae Hermione yn cael ei wysio i ymysgaroedd y Weinidogaeth lle cyfarfyddir â hi gan yr arweinydd annhraethadwy sydd â sefyllfa braidd yn od y mae angen delio â hi. Mae Draco Malfoy newydd gyrraedd ers ugain mlynedd yn y dyfodol ac mae'n mynnu siarad â'i wraig, Hermione Granger. Yr unig broblem yw mai'r Draco Malfoy y mae hi'n ei adnabod yw'r bachgen bachog sy'n gwthio botwm i fyny'r grisiau o hyd - ac nid y dyn o'i blaen nawr. Words: 41416, Chapters: 9/9, Language: Cymraeg Fandoms: Harry Potter - J. K. Rowling Rating: Mature Warnings: No Archive Warnings Apply Categories: F/M Characters: Hermione Granger, Harry Potter, Draco Malfoy, Theodore Nott, Future Draco Malfoy Relationships: Hermione Granger/Draco Malfoy Additional Tags: Co-workers, Time Travel, Smut, Fluff, Little bit of angst, secret pining, Two Dracos!, Not REALLY infidelity... but if you're very sensitive to the topic maybe not for you, Gray area, Forced co-habitation, Auror Draco, Snarky Cinnamon Bun Draco, Welsh translation, Cyfieithiad Cymraeg via AO3 works tagged 'Hermione Granger/Draco Malfoy' https://ift.tt/Du4hWC7 January 17, 2024 at 04:16AM

[bumbling-kiddo]

hewo n n me hug u n boop u n hug u ugain... 💙

:0 hi hehe! hugs for you too! 🫂🫂🫂💛

[projectourworld]

Mountain Photo of the Year 2022 - The winning entry by Anglesey bookkeeper Kat Lawman is an image shot at the top of Garnedd Ugain in Eryri (Snowdonia), that shows Jupiter, Saturn and Venus aligning under the watchful gaze of a wild camper. Kat, who also spends her time as a mountain leader and took up photography as a hobby three years ago, said: ‘It was such a truly earth-moving moment I was reduced to tears. The mountains here in Snowdonia are my life, and my escape … This night in December I managed to get the whole Snowdon massif all to myself, there wasn’t another single person around and this photo will always be the most special one to me’- Photographer : Kat Lawman Guardian Newspaper

[halos-haven]

Ugain

[lunamagicablu]

by Ugain

[gonzalo-obes]

UGAIN 2

Galería de obras del artista digital Ugain. Segunda parte.

La galería con muchas más imágenes y a más calidad está en

[rapidashrider]

Wales should also be red please and thank you. “Deuddeg a phedwar ugain” = “twelve and four twenties”.

Better yet is 91 which is “one on ten and four twenties”.

(I also like how we say ten, one on ten, two on ten, three on ten, four on ten, FIFTEEN! One on fifteen, two on fifteen, TWO NINES! Four on fifteen. Twenty.)

How to say number “92” in European countries.

by u/Redstream28

[deeisace]

The Wikipedia listing for the Welsh Yan Tan Tetherer is just normal Welsh numbers?

The only ones I haven't heard - or don't remember hearing, anyway, cs I haven't been back to Wales in a decade, so who knows - are 16 through 19

Which are still normal Welsh numbers, excepting that they follow more like French number grammar as I understand it - 16 translates to "one on (and) fifteen" , 18 translates to "two nines", 19 is "four on fifteen"

Old-fashioned use, I think, but still standard

Ugain, for twenty, I learnt in reference to time only, tho I'm not sure as to why that is, and I now tend to use it in place of (as I understand it) the more commonly used system which gives it as "dau ddeg", tho I use that system for, like. The rest of numbers.

I do find it odd that only the numbers two three and four have masculine and feminine forms, and not one or five etc, I can't fathom why that is, tho it doesn't connect with Yan Tan Tetherer

[princeminnow]

hewwo ugain minnow! s you havin good day? umm i haf a diwemma... m kinna sweepy n kinna wan take a nap... bu if i take nap me no can hav fun! dunno wha tdo...

oh im right there with u!!! it is just about naptime, usually i make myself some tea as a pick me up! also something i do sometimes is i drink some tea, then take like a 20 minute nap til the drink wakes me up, usually just resting in the dark instedda actually sleeping

[shycloudagere]

hewwo! s been a bit bu me tiny wike dis puppy ugain! bu me baby no puppy

[leavesfromthesametree]

7. Brian Anstey RSPB Conwy local

Photographed by Matt Horwood

What do you enjoy doing in your own time? I’d spent nearly 20 years caring for my wife who suffered a stroke so this is how I got involved with the RSPB. I would take her in the wheelchair to Conwy reserve at least once a week – to the coffee shop looking over the lower lagoon. These days I spend a lot of time over there walking around and that is the most important thing in my life at the moment. I go early and feed the birds and the robins come down and sit on my hand and they start looking for me – they bring other birds with them such as the little blue tit who has started to come over too. I can communicate with them and they communicate back with me. I have a big love for walking too – I had open heart surgery about two years ago and that’s where the reserve came in – it enabled me to build up my fitness again.

The staff at the reserve are wonderful – it’s like having another family. I came to Wales nearly twenty years ago and going to the reserve from the start. I’ve known most of the wardens there and they are all wonderful – on a personal basis. The volunteers have become good friends.

If you had to pick one thing, what are you most passionate about? I think this goes right back to my upbringing and I was born in 1937 – went through the world war. My father went away into the Navy and my mother was bringing up three boys. During this time of enormous stress due to the war, in a little place in Surrey – a rich area but we were in a small culdasack. You could wander around the woods for hours – we had access to these fields – the violet field for example. I remember climbing up a hill and at the top there was a huge beech wood and under this particular beech a badger had made a set but then abandoned it. And we used to go into there looking for the badger. I can remember the first time I saw a black cap – I was walking through the field by myself coming up to the old farmers gate and the posts on this particular gate was solid metal but hollow. As I got to the gate, there was this black cap with it’s nest  - these are the memories that carry with me. Nature was so important to me. When I was 12 I won a prize at school and I took this book token with me to pick a book – the first book I bought was a beautiful huge nature manual about the natural world.

If you could change one thing about the world, what would it be? I would change this notion of 24 hour news channels. The instant availability of information comes too quickly and there’s far too much of it – this leads to mental health issues and depression. Most of it is about famine/wars/disease – the worst side of humanity. It’s always been there but now we are hearing so much about it instantly. I don’t think the human race should be receiving this amount of information. ***

7. Brian Anstey Mynychwr lleol RSPB Conwy

Beth ydych chi'n mwynhau ei wneud yn eich amser eich hun? Roeddwn i wedi treulio bron i 20 mlynedd yn gofalu am fy ngwraig a gafodd strôc felly dyma sut y gwnes i ymwneud â’r RSPB. Byddwn yn mynd â hi yn y gadair olwyn i warchodfa Conwy o leiaf unwaith yr wythnos – i’r siop goffi yn edrych dros y morlyn isaf. Y dyddiau hyn dwi'n treulio llawer o amser draw yn cerdded o gwmpas a dyna'r peth pwysicaf yn fy mywyd ar hyn o bryd. Dwi'n mynd yn gynnar i fwydo'r adar ac mae'r robin goch yn dod i lawr ac yn eistedd ar fy llaw ac maen nhw'n dechrau chwilio amdana i - maen nhw'n dod ag adar eraill gyda nhw fel y titw tomos las sydd wedi dechrau dod draw hefyd. Gallaf gyfathrebu â nhw ac maen nhw'n cyfathrebu'n ôl â mi. Mae gen i gariad mawr at gerdded hefyd - cefais lawdriniaeth agored ar y galon tua dwy flynedd yn ôl a dyna lle daeth y warchodfa i mewn - fe wnaeth fy ngalluogi i adeiladu fy ffitrwydd eto. Mae’r staff yn y warchodfa yn fendigedig – mae fel cael teulu arall. Fe ddes i Gymru bron i ugain mlynedd yn ôl a mynd i’r warchodfa o’r cychwyn cyntaf. Rydw i wedi adnabod y rhan fwyaf o’r wardeniaid yno ac maen nhw i gyd yn fendigedig – yn bersonol. Mae'r gwirfoddolwyr wedi dod yn ffrindiau da. Pe bai'n rhaid i chi ddewis un peth, beth ydych chi'n angerddol amdano fwyaf? Rwy'n meddwl bod hyn yn mynd yn ôl i fy magwraeth a chefais fy ngeni yn 1937 - es i drwy'r rhyfel byd. Aeth fy nhad i mewn i'r Llynges ac roedd fy mam yn magu tri bachgen. Yn ystod y cyfnod yma o straen aruthrol oherwydd y rhyfel, mewn lle bach yn Surrey – ardal gyfoethog ond roedden ni mewn culdasack bach. Gallech grwydro o amgylch y goedwig am oriau – roedd gennym fynediad i’r caeau hyn – y cae fioled er enghraifft. Dwi'n cofio dringo i fyny allt ac ar y copa roedd coed ffawydd enfawr ac o dan y ffawydd arbennig yma roedd mochyn daear wedi gwneud set ond wedi cefnu arno. Ac roedden ni'n arfer mynd i mewn yno i chwilio am y mochyn daear. Dwi’n cofio’r tro cyntaf i mi weld cap du – roeddwn i’n cerdded drwy’r cae ar fy mhen fy hun yn dod i fyny at hen glwyd y ffermwyr ac roedd y pyst ar y giât arbennig yma yn fetel solet ond yn wag. Wrth i mi gyrraedd y giât, roedd y cap du hwn gyda’i nyth - dyma’r atgofion sy’n cario gyda mi. Roedd natur mor bwysig i mi. Pan oeddwn yn 12 enillais wobr yn yr ysgol ac fe es â’r tocyn llyfr hwn gyda mi i ddewis llyfr – y llyfr cyntaf a brynais oedd llawlyfr natur enfawr hardd am fyd natur. Pe gallech chi newid un peth am y byd, beth fyddai hwnnw? Byddwn yn newid y syniad hwn o sianeli newyddion 24 awr. Daw’r wybodaeth sydd ar gael ar unwaith yn gyflym ac mae llawer gormod ohoni – mae hyn yn arwain at broblemau iechyd meddwl ac iselder. Mae'r rhan fwyaf ohono'n ymwneud â newyn/rhyfeloedd/clefyd – ochr waethaf y ddynoliaeth. Mae wedi bod yno erioed ond nawr rydym yn clywed cymaint amdano ar unwaith. Dydw i ddim yn meddwl y dylai'r hil ddynol fod yn derbyn cymaint o wybodaeth.

[projectourworld]

An unexpected meeting at sunrise on Crib-y-Ddysgl, on Garnedd Ugain, Eryri. Photograph: Tim Smith Guardian Newspaper Best Mountain Photography