#carlo m cipolla

[dreams-of-mutiny]

No matter how high are one's estimates of human stupidity, one is repeatedly and recurrently startled by the fact that:

a) people whom one had once judged rational and intelligent turn out to be unashamedly stupid.

b) day after day, with unceasing monotony, one is harassed in one's activities by stupid individuals who appear suddenly and unexpectedly in the most inconvenient places and at the most improbable moments.

— Carlo M. Cipolla

[gregor-samsung]

“ Mentre gli europei impiegavano le lenti per costruire microscopi, telescopi ed occhiali, i cinesi si divertivano ad adoperarli come giocattoli incantati. Lo stesso fecero con gli orologi. Lenti, orologi ed altri strumenti erano stati inventati in Europa per soddisfare esigenze quali sperimentate da uno specifico ambiente socioculturale. In Cina queste invenzioni piovvero casualmente dal cielo e i cinesi le riguardarono come divertenti stranezze. I migliori intelletti si dedicavano all'arte e alla filosofia, non alle scienze. Come osservò padre Ricci, «alla matematica come alla medicina non si applicano se non persone che non possono studiare bene le loro lettere per il puoco ingegno e habilità; e così stanno queste scientie in bassa stima e fioriscono assai puoco. I gradi più solenni sono quelli delle scienze morali». In Cina non era il mondo cittadino a scandire il tono della cultura. In una società composta essenzialmente di una élite di literati nutriti alle discipline classiche e di una vasta massa di contadini che, come nota il dr. Chiang «misuravano il tempo in termini di giorni e di anni e non di minuti o di ore», l'orologio aveva scarse possibilità di imporsi come strumento di pratica utilità. Perché ciò accadesse, si sarebbe dovuto verificare un completo ribaltamento della società, delle sue strutture e dei suoi bisogni. La macchina ha ragion d'essere solo come espressione della risposta dell'uomo ai problemi postigli dall'ambiente e recepiti e interpretati traverso il filtro della cultura prevalente. “

Carlo M. Cipolla, Le macchine del tempo. L'orologio e la società (1300-1700), Il Mulino (collana Intersezioni, n° 169), 2008 [1ª ed.ne 1981]; pp. 71-72.

[hezigler]

The 5 Basic LAWS of Human STUPIDITY | Carlo M. Cipolla

[awesome-casuallyfamouscollector]

The 5 Laws of Human Stupidity That You Must Know!

Learn about the 5 basic laws of human stupidity according to renowned historian Carlo M. Cipolla. With examples from history, discover the logic (or lack thereof) behind human foolishness. From the rise of Nazi Germany to everyday life, these laws will change the way you think about stupidity forever.

[psychotrenny]

I get what he's going for but like shit this is such a funny way of phrasing it

[weirdesplinder]

SAGGI STORICI DA SCOPRIRE E RISCOPRIRE

In una società che è sempre meno dotata di spirito critico, che non vuole analizzare i fatti o i contesti, ma si accontenta di ricevere dati come fossero caramelle e  se li mette in bocca senza neppure controllare che non siano avvelenate, e in cui si è convinti che le notizie siano solo dei flesh di immagini estrapolate da chissà dove e chissà perchè, che probabilmente all'inizio avevano un loro significato ma ora vengono riutilizzate per Dio solo sa cosa, credo sia importante insegnare alle nuove generazioni, o meglio reinsegnargli l'importanza del ragionamento critico e del farsi delle opinioni basandosi su ricerche approfondite.

Occorrerebbe che la scuola tornasse a cercare di far loro capire l'importanza di analizzare i fatti, di allargare il proprio punto di vista, e secondo me il miglior modo per farlo sarebbe spingerli a leggere dei saggi storici, dove degli studiosi appunto analizzano la storia da diversi punti di vista dopo aver raccolto dati, messo a punto teorie e averle poi testate raccogliendo ancora più dati.

 Detta così potrebbe sembrare una sterile ricerca accademica, ma non è affatto così, la storia siamo noi, noi siamo il frutto della storia e conoscerla significa conoscere noi stessi e il mondo in cui viviamo, perché la storia tende a ripetersi ciclicamente. Le guerre stesse oggi come ieri non sono solo frutto di un problema politico, ma di problemi economici e sociali globali, ogni tot di decenni 'accade' una guerra per diversi scopi e motivi per riequilibrare il potere economico e varie crisi macroscopiche è endemico ed è un fenomeno ampiamente studiato dagli storici.

 Detto questo, leggere dei saggi storici non è solo utile ed educativo può anche essere molto piacevole e può permetterci di scoprire ed esplorare molte curiosità interessanti e appassionanti. E la cosa più bella di questo genere di letteratura è che si possono trovare saggi storici praticamente su ogni argomento: il make up ai tempi di Luigi XV, i cibi all'epoca di Lorenzo De' Medici, i servizi igienici nel medioevo, le streghe di Salem, ecc.....

 Quindi potete cercare i saggi storici sui vostri argomenti preferiti e leggere quelli. Io oggi vi propongo alcuni dei miei saggi storici preferiti, ma la scelta come vi dicevo, è infinita.

 I benandanti, di Carlo Ginzburg

 Link: https://amzn.to/3YtHrZv

 Trama: Nel leggere le testimonianze di questi contadini friulani, uomini e donne, vissuti tra '500 e '600, si è afferrati, come lo furono gli inquisitori, dallo stupore che si prova di fronte a qualcosa di assolutamente inaspettato. «Di notte, in casa mia, et poteva essere quattro hore di notte sul primo somno» racconta il benandante Paolo Gasparutto «mi apparse un angelo tutto tutto d'oro, come quelli delli altari, et mi chiamò, et lo spirito andò fuori ... Egli mi chiamò per nome dicendo: “Paulo, ti mandarò un benandante, et ti bisogna andare a combattere per le biade” ... Io gli resposi: “Io andarò et son obediente”». Spinti dal destino perché nati con la camicia – cioè involti nel cencio amniotico – i benandanti combattevano in spirito, tre o quattro volte all'anno, armati di mazze di finocchio, contro gli stregoni armati di canne di sorgo, per assicurare l'abbondanza dei raccolti. Gli inquisitori si convinsero che dietro questi racconti si nascondeva il sabba diabolico: i benandanti non erano nemici di streghe e stregoni, come affermavano, bensì streghe e stregoni essi stessi.

 Il formaggio e i vermi Il cosmo di un mugnaio del '500, di  Carlo Ginzburg

Link: https://amzn.to/4fh0PyB

 Trama: Pubblicato per la prima volta nel 1976, racconta la vicenda del mugnaio friulano Domenico Scandella detto Menocchio, messo a morte dall'Inquisizione alla fine del Cinquecento, ha fatto il giro del mondo, mostrando come sia possibile, attraverso gli archivi inquisitoriali, cogliere le voci di individui che spesso non compaiono, o compaiono solo in maniera indiretta, nella documentazione storica: dai contadini alle donne. Il mugnaio Menocchio era senza dubbio una figura straordinaria, percepita come anomala anche dai suoi compaesani; l'ampiezza delle sue letture, la ricchezza delle sue reazioni ai libri, l'audacia delle sue idee non finiscono di stupire.

 Eretici ed eresie medievali di Grado Giovanni Merlo

 Link: https://amzn.to/3C37Fcs

 Trama: Fra il XII e il XIII secolo, al moltiplicarsi delle esperienze religiose fa riscontro l'intolleranza ecclesiastica verso ogni forma di autonomia quale espressione di una volontà di inquadramento tesa a dirigere ogni aspetto della vita degli uomini. La sintesi non fu sempre possibile. Ne derivarono esclusioni, anche violente, e integrazioni proficue. Una parte prevalse, l'altra soccombette: storicamente vinti furono gli eretici, vincitori gli uomini di chiesa. Poiché il conflitto fu tra singoli e gruppi, il libro ruota intorno a figure-cardine individuali e collettive: da Pietro di Bruis a Dolcino di Novara attraverso valdesi, umiliati, catari, amalriciani, apostolici e «santi» eretici.

 Conquistadores, pirati, mercatanti. La saga dell'argento spagnuolo, di Carlo M. Cipolla

 Link: https://amzn.to/3YvcLqT

 Trama: A partire dalla metà del Cinquecento, una marea di argento proveniente dalle colonie americane, soprattutto Messico e Perù, prese a riversarsi sulla Spagna e poi sull'Europa. Il metallo prezioso viaggiò incessantemente da Occidente verso Oriente in pagamento delle merci orientali appetite dagli europei, le quali compivano l'itinerario inverso. Dalla Turchia alla Persia, all'India, alla lontana Cina, fu una rozza e pesante moneta d'argento, il "real de a ocho", a far funzionare il sistema di questo commercio su scala mondiale.

 Le tre rivoluzioni e altri saggi di storia economica e sociale di Carlo M. Cipolla

 Link: https://amzn.to/3A4a9a5

 Trama:  Questo volume raccoglie i saggi che Carlo M. Cipolla ha via via pubblicato tra il 1945 e il 1985, e trae il suo titolo dal saggio che - come è chiarito dallo stesso autore - meglio rappresenta il suo modo di intendere e vedere lo sviluppo dell'Europa occidentale dal X al XIX secolo (con riferimento alla rivoluzione comunale, a quella industriale e a quella industriale). I tanti temi affrontati - tra i quali il declino dell'Italia e degli imperi, le professioni, le epidemie, la moneta, lo sviluppo demografico, le fluttuazioni economiche - inducono il lettore a riflettere sul processo che portò l'Europa al centro del mondo. Comune a tutti questi lavori è il gusto della chiarezza dell'esposizione e il rigore del ragionamento oltre alla sensibilità per il lato umano della storia economica.

 Istruzione e sviluppo. Il declino dell'analfabetismo nel mondo occidentale di Carlo M. Cipolla

 Link: https://amzn.to/3NyF94X

 Trama: Nella sua opera Cipolla si è spesso interrogato sul ruolo della cultura nello sviluppo delle società. Con questo scritto pionieristico ha aperto la strada agli studi sull'alfabetizzazione, sulla scuola popolare, sull'istruzione tecnica, sul contributo dell'istruzione alla crescita economica. Una ricostruzione che ci fa vedere meglio come ancora oggi, in ampie realtà del mondo in via di sviluppo, il problema dell'istruzione resti uno dei fattori chiave del decollo economico.

 Il meraviglioso e il quotidiano nell'Occidente medievale

 di Jacques Le Goff

 Link: https://amzn.to/3Ufvt3a

 Trama: Aspetti tanto avvincenti quanto poco trattati del Medioevo, che ne forniscono un quadro particolarmente vicino alle sensibilità contemporanee. Le fate, i draghi e gli altri esseri inquietanti che affollavano la fantasia popolare. I modi quotidiani in cui l'uomo si comportava: l'alimentazione, l'abbigliamento, le paure, l'emarginazione dei "diversi". Jacques Le Goff (1924) è tra i massimi storici del Medioevo.

 Lo sterco del diavolo. Il denaro nel Medioevo

 di Jacques Le Goff

 Link: https://amzn.to/3YiOK5b

 Trama: Il denaro nel senso in cui lo intendiamo oggi è un prodotto della modernità. Non è un protagonista di primo piano del Medioevo, né dal punto di vista economico e politico né da quello psicologico ed etico; è meno importante e meno presente di quanto non lo fosse nell'Impero romano, e soprattutto assai meno centrale di quanto non diventerà nei secoli successivi. Dai pulpiti medievali risuona la condanna dell'avarizia come peccato capitale e le parole dei monaci e dei frati elogiano la carità ed esaltano la povertà come ideale incarnato da Cristo. Non l'accumulo, non la ricchezza garantiscono il buon vivere. La salvezza è nel dono e nel sostegno ai deboli. La pecunia è maledetta e sospetta, perché né il denaro né il potere economico sono arrivati a emanciparsi dal sistema globale di valori proprio della religione e della società cristiana. La moneta sonante tornerà a girare con i rifornimenti di metallo prezioso, con lo sviluppo dell'economia cittadina, con la fondazione alla fine del XV secolo di istituti di credito per la sussistenza di molti poveri e con la nascita di una sorta di mercato unico. Sarà una rivoluzione lenta e silenziosa a modificare i pensieri delle donne e degli uomini del Medioevo e della stessa Chiesa, una rivoluzione che ha nome "capitalismo".

[dipnotski]

Carlo M. Cipolla – İnsan Aptallığının Temel Yasaları (2023)

Ticari bir meta olarak “biber” üzerinden bir Avrupa tarihi yazmak –kulağa her ne kadar çılgınca ya da imkânsız görünse de– mümkün müdür? Peki ya Roma İmparatorluğu’nun çöküş nedenleri arasında kurşun zehirlenmesine dair izler bulmak, insan aptallığının temel yasalarını matematiksel formüllerle ortaya koymak? ‘İnsan Aptallığının Temel Yasaları’, bal ve av hayvanlarına karşı zaafı olan…

[crazy-so-na-sega]

"L’uomo industriale è sottoposto a un continuo sforzo di aggiornamento e tuttavia viene inesorabilmente superato. Il vecchio nella società agricola è il saggio: nella società industriale è un relitto” 

Carlo M. Cipolla,  (Storia economica dell’Europa pre-industriale)

[leaarongmail-blog]

The 5 Basic LAWS of Human STUPIDITY | Carlo M. Cipolla

[jowensauthor]

Cipolla’s Basic Laws of Human Foolishness

I read today about the theory of human foolishness developed by Italian historian Carlo M. Cipolla, mentioned by Elena Gold on Quora. Cipolla was born in 1922 and died in 2000. He grew up during a turbulent period in Italy, that of classic fascism. Somehow, he managed to grow up without sharing the ideology of fascism […]Cipolla’s Basic Laws of Human Foolishness

[naturecpw]

The Five Universal Laws of Human Stupidity

We underestimate the stupid, and we do so at our own peril.

Quartz Corinne Purtill

In 1976, a professor of economic history at the University of California, Berkeley published an essay outlining the fundamental laws of a force he perceived as humanity’s greatest existential threat: Stupidity.

Stupid people, Carlo M. Cipolla explained, share several identifying traits: they are abundant, they are irrational, and they cause problems for others without apparent benefit to themselves, thereby lowering society’s total well-being. There are no defenses against stupidity, argued the Italian-born professor, who died in 2000. The only way a society can avoid being crushed by the burden of its idiots is if the non-stupid work even harder to offset the losses of their stupid brethren.

Let’s take a look at Cipolla’s five basic laws of human stupidity:

Law 1: Always and inevitably everyone underestimates the number of stupid individuals in circulation.

No matter how many idiots you suspect yourself surrounded by, Cipolla wrote, you are invariably lowballing the total. This problem is compounded by biased assumptions that certain people are intelligent based on superficial factors like their job, education level, or other traits we believe to be exclusive of stupidity. They aren’t. Which takes us to:

Law 2: The probability that a certain person be stupid is independent of any other characteristic of that person.

Cipolla posits stupidity is a variable that remains constant across all populations. Every category one can imagine—gender, race, nationality, education level, income—possesses a fixed percentage of stupid people. There are stupid college professors. There are stupid people at Davos and at the UN General Assembly. There are stupid people in every nation on earth. How numerous are the stupid amongst us? It’s impossible to say. And any guess would almost certainly violate the first law, anyway.

Law 3. A stupid person is a person who causes losses to another person or to a group of persons while himself deriving no gain and even possibly incurring losses.

Cipolla called this one the Golden Law of stupidity. A stupid person, according to the economist, is one who causes problems for others without any clear benefit to himself.

The uncle unable to stop himself from posting fake news articles to Facebook? Stupid. The customer service representative who keeps you on the phone for an hour, hangs up on you twice, and somehow still manages to screw up your account? Stupid.

This law also introduces three other phenotypes that Cipolla says co-exist alongside stupidity. First there is the intelligent person, whose actions benefit both himself and others. Then there is the bandit, who benefits himself at others’ expense. And lastly there is the helpless person, whose actions enrich others at his own expense. Cipolla imagined the four types along a graph, like this:

The non-stupid are a flawed and inconsistent bunch. Sometimes we act intelligently, sometimes we are selfish bandits, sometimes we act helplessly and are taken advantage of by others, and sometimes we’re a bit of both. The stupid, in comparison, are paragons of consistency, acting at all times with unyielding idiocy.

However, consistent stupidity is the only consistent thing about the stupid. This is what makes stupid people so dangerous. Cipolla explains: Essentially stupid people are dangerous and damaging because reasonable people find it difficult to imagine and understand unreasonable behavior. An intelligent person may understand the logic of a bandit. The bandit’s actions follow a pattern of rationality: nasty rationality, if you like, but still rationality. The bandit wants a plus on his account. Since he is not intelligent enough to devise ways of obtaining the plus as well as providing you with a plus, he will produce his plus by causing a minus to appear on your account. All this is bad, but it is rational and if you are rational you can predict it. You can foresee a bandit’s actions, his nasty maneuvres and ugly aspirations and often can build up your defenses. With a stupid person all this is absolutely impossible as explained by the Third Basic Law. A stupid creature will harass you for no reason, for no advantage, without any plan or scheme and at the most improbable times and places. You have no rational way of telling if and when and how and why the stupid creature attacks. When confronted with a stupid individual you are completely at his mercy.

All of which leads us to:

Law 4: Non-stupid people always underestimate the damaging power of stupid individuals. In particular non-stupid people constantly forget that at all times and places and under any circumstances to deal and/or associate with stupid people always turns out to be a costly mistake.

We underestimate the stupid, and we do so at our own peril. This brings us to the fifth and final law:

Law 5: A stupid person is the most dangerous type of person.

And its corollary:

A stupid person is more dangerous than a bandit.

We can do nothing about the stupid. The difference between societies that collapse under the weight of their stupid citizens and those who transcend them are the makeup of the non-stupid. Those progressing in spite of their stupid possess a high proportion of people acting intelligently, those who counterbalance the stupid’s losses by bringing about gains for themselves and their fellows.

Declining societies have the same percentage of stupid people as successful ones. But they also have high percentages of helpless people and, Cipolla writes, “an alarming proliferation of the bandits with overtones of stupidity.”

“Such change in the composition of the non-stupid population inevitably strengthens the destructive power of the [stupid] fraction and makes decline a certainty,” Cipolla concludes. “And the country goes to Hell.”

Corinne Purtill writes about culture, behavioral science, and management. Based at various times in Washington, D.C., Phnom Penh, New York, and London, she has written about everything from terrorism to the search for the Loch Ness Monster. She has a BA in English from Stanford University and reports now from southern California.

https://getpocket.com/explore/item/the-five-universal-laws-of-human-stupidity?utm_source=pocket-newtab

[benimpencerelerim]

DOGU ve BATI

bkmkitap.com/hata-neredeydi-448941 Eşitsizlik kademeli şekilde katlanarak ortaya çıktı. On sekizinci yüzyılın sonlarına gelindiğinde, İstanbul’daki saatçiler on yedinci yüzyılın başlarındaki Avrupa’da yapılan türde duvar ve cep saatleri ancak üretebiliyorlardı. Diğer birçok konuda olduğu gibi bunda da hızla ilerleyen Batı’ya ayak uyduramadılar. KÖK&TÜREV NEDENLER aksiyom-teorem ikilisine benzer. TEK KÖK neden SAPLANTISI DİN, PATRİMONYALİZM, ULEMA-DEVLET SİMBİYOSİSİ... MATBAA 300 yıl GECİKTİ denir SAAT teknolojisinde de 200 YIL GERİDEYMİŞİZ 18.yy sonunda Doğunun Saat Teknolojisi 17.yy başı Batı seviyesinde. Yeni kurumlar tek başına ve diğer gelişmelerden bağımsız olarak ortaya çıkmaz. Herhangi bir yeniliğin uygulanabilirliği daha geniş bir kurumsal temele bağlı olduğundan, yenilikler sonuçta kümeler, yani “kurumsal bileşimler” biçiminde gelişir. Yollar Ayrılırken, 164 When a society shows vitality it does so at all levels, not only the economic, and it succeeds better than other societies which seemingly have the same amounts of resources at their disposal. It is not by chance that, when Italian merchants greatly contributed to European Economic development, Dante was writing the Divine Comedy, Giotto was introducing innovations in painting, ans St. Francis was starting his religious movement. In the seventeenth century,  when the Low Countries became the prime movers in international trade while producing great entreprneurs and merchants such as De Geer or the Tripps, they also produced jurists like Grotius, experimentalists such as Huyghens and Leeuwenhock, and painters such as Rembrand…In order to understand what happened in certain societies, it is necessary to understand an atmosphere of collective enthusiasm, of exaltation and cooperation. When one admires certain exquisite Works of art by humble craftsmen of the past, knowing how inadequate the economic incentives were, one can not but conclude that intangible and nonmeasurable factors, such as the creative urge, love of one’s work, pride in one’s own ability and self-respect, where they exist, make miracles possible; and that the absence of these factors depresses production both quantitatively and qualitatively. BEFORE THE INDUSTRIAL REVOLUTION, Carlo M. Cipolla Socially they were divided among those who fought and hunted, those who prayed and learned, and those who worked... Those who worked were the great majority and were considered the LOWEST group of all.

As far as we can see the URBAN population GREW much more than the rest. People left the country because they thought that in the towns there were better opportunities for economic and SOCIAL advancement and this belief made them INTOLERANT of the slow mobility of the RURAL world.

'Stadluft machts FREI' was said in GERMANY: 'the air of the town makes one a freeman'. Clocks and Culture, Cipolla Dil hemen ÇÜRÜĞE gidiyor. OSMANLI PATRİMONYAL düzeninde ÖZGÜRLÜK ZAYIFTI. liberaller (ezbere de olsa)İNNOVASYON ve YARATICILIKTA ÖZGÜRLÜĞÜ HAYATİ bulurlar. Clocks and Culture 1300-1700 Carlo M. Cipolla Denilebilir ki Osmanlı, kendinden önce gelip geçen devletlerin eninde sonunda yıkılmasına neden olan sosyal ve iktisadi değişmeleri, ne büyümeye ne de küçülmeye imkan vermeyecek değişmez bir sisteme bağlamış ve bunu ifade etmek üzere de kendi kendine “Devlet-i aliyye-i ebediyyül-devam” ünvanını vermiştir. Mehmet Genç, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Sayfa 338

Hangi maldan, ne miktarda ihracat yapılacağı, her seferinde özel bir izinle belirlenir, ayrica yüksek bir gümrük vergisi alınırdi. Buna karşılık ithalatın, hiç bir tahdide tutulmadan serbestçe yapılmasına müsaade edilirdi.

Dengenin korunmasında yalnız tüketimin değil, üretimin de kontrol altında tutulması gerekiyordu. Çünkü emek ve kapital gibi üretim faktörlerinin kıt olduğu ve miktarların kolayca arttırılmadigi bir ekonomide, belirli bir mal veya hizmetin üretimini arttırmak için gerekli olan ilave emek ve kapitali, diğer alanlardan çekip o mal veya hizmeti üreten sektöre kaydırmakla mümkündü.

Bu nedenle uzun deneyim ve uyarlamalarla oluşmuş olan üretim ve istihdam yapısının değişmeden kalmasına özen gösterilirdi. Esnaf örgütlerinin işçi ve dükkan sayısının dondurulmasi, ziraatte işletme büyüklüğünün belli düzeyde tutulması ve zirai işletmeyi bırakarak şehirlere göç etmenin yasaklanması, hep bu dengeyi sürdürebilme motifi ile uygulamaya konmuş düzenlemelerdi. Mehmet Genç, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Sayfa 234 İslami ortaklık hukukunun klasik biçimine büründüğü 100 yılı dolaylarında, Batı korporasyon konusunda eşgüdümsüz (merkez zayıf, KG) bir tarzda denemeler yapmayı sürdürmekteydi. “Güçlü devletler yeniden sahneye çıkana kadar, korporasyonlar günlük yaşamın dokusunda sıkı biçimde kök saldı. “Sonuç olarak, Avrupa’da korporasyonun evrimi Batı Roma İmparatorluğu’nun çökmesinin ardından merkezi otoritenin zayıflamasına bağlıydı.” Yollar Ayrılırken, sayfa 135 Yeniliklerin başka yeniliklere yol açmasıyla, yönetim kalıpları ve iş teknikleri adım adım evrim gösterdi. Acaba Ortadoğu’da benzer yenilik zincirlerinin önünü ne tıkamış olabilir? (Güçlü merkez elbette, zayıf toplumun sesi çıkmıyor, duyulmuyor, etkisi olmuyor, KG) “Kümeleşmeyi bir tehdit sayan yöneticiler tek kuruculu ve değişmez bir hizmete dönük bir kurumu (vakıf, KG), örgütlü bir topluluğun özyönetimine dayalı korporasyona yeğ tutmuş olmalıdır”Orta çağ Avrupa’sındaki devlet adamlarının aksine onların özerk birimlerin meşrulaşmasının önüne geçme gücü vardı. (Kısır döngü, merkezi devlet, özerk birimleri engelliyor, merkezilik güçlenerek devam ediyor, KG) Yollar Ayrılırken, sayfa 146

Undoubtedly POPULATION growth was not rapid. there was MUCH LAND available for the expansion of the AGRICULTURAL "frontier" and there were developments in TECHNOLOGY. There was expansion both in trade and manufacturing. Clocks and Culture, Cipolla Ortaçağın yeni çift sürme yöntemi, tarımsal VERİMDE önemli artışlara neden oldu. 11. ve 13. YY arasında ortalama verim BİRE 2.5'tan 4'e çıkmıştır. 18. YY'daki tarım devrimine dek, tarımsal verim açısından 13.-14. YY ulaşılmış düzey pek AŞILAMAMIŞTIR. Ortaçağda Endüstri Devrimi A)AVRUPA 1. ÜRETİM İMKANLARI EĞRİSİ (Verimli Toprak BOL) 2. Tarımsal verim yüksek 3. FEODAL düzende ÖZGÜRLÜK ve KENTLERE MOBİLİTE YÜKSEK B)OSMANLI 1. FETİH 1.1 Maliyet yüksek 1.2 YEREL AHALİDE kalıyor 2. ? 3. PATRİMONYAL BASKI ortamında DÜŞÜK MOBİLİTE C) Batıda EMEK: KIT&ÖZGÜR Ortaçağda, metalurjideki yüksek düzeye erişilmesinde en büyük payın, su gücünü endüstrinin hizmetine koşmayı başaran mühendislere ait olması gerekir. Su gücü, tıpkı çırpıcılık ve diğer Ortaçağ endüstrilerinde olduğu gibi metal araç-gereçler üretiminde DE devrim yaratmıştır. Orta Çağda Endüstri Devrimi Başka bir yaygın yanılgı, bir uygarlığın gerilemesi gibi büyük çaplı sosyal olguların mutlaka büyük çaplı nedenlere dayandığı anlayışıdır.

“Her halükarda, başlangıçtaki ufak bir ayrımın doğurduğu bir tepki zinciri, sonuç olarak çok büyük bir etki yaratabilir. Ortadoğu tarihi zamanla önem kazanan küçük farklılıklarının birçok örneğini sunar.” Yollar Ayrılırken, sayfa 51 “Bu uzun dönemde Batı Avrupa’nın ticari altyapısı tedrici, ama kümülatif olarak çok önemli değişimlerden geçti. Uzun bir gelişmeler dizisi kommenda’yı zengin çeşitlilikte ortaklık biçimlerine dönüştürdü”. Yollar Ayrılırken, sayfa 98 Yani farklı biçimlerde toplanabilen ve yeniden bir araya getirilebilen birbirinden ayrı belli sayıdaki birimle kültürel unsurların herhangi bir bileşimi değerlendirildiğinde elde edilen icat ve keşiflerin yeni bileşim ve sayılarının mevcut tabanda matematiksel bir fonksiyonu olur. Var olan taban ne kadar büyük olursa gerçekleşmesi beklenen yeni bilimsel ve teknolojik yeniliklerin sayısı da o kadar artar. Modern Bilimin Doğuşu ve Yükselişi, sayfa 208-209 Timur Kuran'ın vurguladığı küçük ayrımların KÜMÜLATİF süreci ve Avrupa: 1. EMEK KENTLERDE artıyor. 2. Mühendislik, Teknoloji kullanımı, sanayi üretimi ARTIYOR. 3. UCUZ üretim avantajıyla İHRACAT ve TİCARET artıyor. 4. Kentlerdeki İSTİHDAM artıyor. 5. Acemoğlu'nun OLUMLU DÖNGÜSÜ 14.yy, başlarında Floransa'da İtalyan TÜCCARLAR iş hayatına yeni, uygulanabilir yöntemler getiriyordu. Gezginler, din adamları ve tüccarlara kolaylık olarak yurt dışında bozdurulabilen ödeme çekleri, devredilemez ya da ciro edilemez poliçeler ve çift yazımlı defter tutma gibi. Bir olasılıkla, Batı AVRUPA sürekli devinim konusuna İSLAM dünyası aracılığıyla girmiştir, ama bir farkla: Avrupa MAKİNELEŞMEYE olan ilgisi nedeniyle, sürekli devinimi bir enerji kaynağı olarak kullanmak için ÇABA gösterecektir. Ortaçağda Endüstri Devrimi VII. Bölüm Mekanik SAAT: Kilit Makine Ortaçağ insanı makinelere öylesine düşkündü ki, bir makine gibi algıladığı evrenin çarklarını meleklerin döndürdüğüne inanıyordu. Ortaçağda Endüstri Devrimi Neden MAKİNELERE DÜŞKÜNDÜ? Ticaret&Üretim ihtiyacı/talep)+Kişisel DEĞER DUYGUSU ve SAYGINLIK(arz) The guilds played a more important role in giving their members a feeling of political IMPORTANCE, a socio-political BARGAINING power and social STATUS that as individuals they most certainly did NOT enjoy in the FEUDAL WORLD. Clocks and Culture, Cipolla Osmanlı MERKEZİ devinde loncalar bu güce sahip değil. 14.yy'da Avrupa'nın büyük kentlerindeki SAATLER, çağdaş Batının biçimlenişinde önemli ROL oynamıştır. Kiliselerde olsun, kent meydanlarında olsun saatler gece gündüz hep eşit zaman aralıklarıyla çalışıyordu. Bu, aydınlanma, ticaret ve sanayi alanlarındaki ilerlemelere katkı sağladı. Mekanik saatlerin Batı'da yaygınlaşmasının baş etkeni Avrupa'lı TÜCCARLARIN, bankerlerin zaman konusunda sergiledikleri gerçekçi, akılcı yaklaşımdır. Doğunun, Batı'nın saat dizgesini benimsemekte gecikmeleri ekonomik ve endüstriyel gelişmelerini olumsuz etkilemiştir. YİNE DÖNGÜSELLİK. Avrupa'da 1. Kıt emek, özgür feodal ortam, saygınlık ihtiyacı KENTLERE göçe, zanaatin gelişmesine ve saygınlık sağlamasına, ihracatın artmasına, burjuvazinin gelişmesine, onun da daha çok ürün ve makine talep etmesine neden oluyor. Zaman kültürü gelişiyor. miyop gözlüğü 1280'lerde İtalya'da bulunmuştu 2. Eyeglasses: And yet the invention of spectatles more than DOUBLED the WORKING LIFE of SKILLED CRAFTSMEN, especially those who did fine jobs: scribes (crucial before the invention of printing) and readers, instrument and tool makers Wealth and Poverty Of Nations, David Landes Muslims were concerned to know the time, if only for religious reasons, and they loved to build highly animated WATER clocks... Muslim clockmakers had little trouble with cloudy skies or freezing temperatures, hence they had little incentive to invent a new technology of time The clock did not create an interest in time measurement; the interest in time measurement led to the invention of the clock. Islam calls for five daily prayers... Moreover, in Islam as in Judaism the times of prayer are BANDS rather than POINTS. Christians differ from both.

Why was PUNCTUALITY so IMPORTANT? One reason was that lateness-"God forbid"-might make it necessary to abridge an office, in particular matins: "Let great care be taken that this shall not happen". Another,I think was that simultaneity was thought to enhance the potency of prayer The new cities and towns had their TEMPORAL servitudes. Squeezed by their walls, they had to know and order TIME in order to organize collective activity and ration space. They set a time to wake, go to work, open the market, close the market, leave work and to put out fires.

Seen ontologically and functionally, these timekeeping began as automated BELLS. Monastries were bee-hives of varied activity, the largest productive enterprise of medieval Europe... They lived and worked to bells. The big bells tolled the canonical hours and the major changes. And the little bells tinkled insistently throughout the offices and meals, calling the participitants to attention and signaling the start of a new prayer ceremony, or activity. Revolution In Time, Landes New sources of demand: Numerous courts and rapidly growing urban centers... In textile industry the definition of working time was crucial to the PROFITABILITY of enterprise and prosperity of the commune. The textile industry was the first to engage in large-scale production for EXPORT, and hence engage a DISPERSED WORK FORCE. Revolution In Time, David Landes 4. As early as the first decades of the 14th century Europeans began to use cannon in warfare. Bronze  is technically much easier to cast and all over Europe there were craftsmen well acquainted with the process because of the early and widespread demand for church bells. Guns, Sails, Empires, Cipolla

Bu da zincirleme sonuçlara bir örnek. Feodal Kilise ve kıt emek üretimde makine kullanımına, zaman kültürüne, ve Hristiyan ibadet özelliklerile birlikte noktasal zamana ihtiiyaç doğuruyor, yine feodal düzende yeşeren kentlere kaçan köylüler zanatkar olup saygınlık kazanıyor, artan zanaatkar tabanı nedeniyle zanaat gelişiyor, saat ihtiyacı(taleple) birlikte saat üretimi ve “yüksek” teknoloji gelişiyor. Başlangıçta kiliselerin talep ettiği büyük saatler ve çan üretiminde kullanılan bronz alaşımüretim bilgisi yine ihracat ve ticaret sayesinde gelişen denizcilik ve gemilerde kullanılan topların yapımına aktarılıyor. Kilisenin en büyük topraklara sahip FEODAL olması, manastırların üreticiliği, emek kıtlığı, Hristiyanlıkta noktasal zamanın önemi, feodal çöldeki özgür kentler, ZANAATIN saygınlık ihtiyacını karşılaması, kent, endüstri, ticaret ve kapitalizmin gelişmesi, hepsi birbirini besliyor. From 11th century to the end of 15th, European technology moved ahead in almost every field-in agriculture as well as in the building industry, in navigation and shipbuilding, textile industry, metallurgy, carpentry, accounting, finance, transportation, production of energy and in warfare. “Klasik İslam hukuku, hukukun bağımsız bir kaynağı olarak insan aklını sıkı bir şekilde sınırlamak ve bertaraf etmek için çabalarken, Avrupa ve Batı hukuku çoğunlukla tam tersi bir yolda ilerlemiştir.” Modern Bilimin Doğuşu ve Yükselişi, sayfa156 Bir ipucu, İslam öncesinde Arabistan toplumunun iç yapısında yatar. İslam’ın doğuşu sırasında Arap yarımadasının sakinleri gerçek ya da kurmaca kan bağlarıyla kenetlenen kabilelere bölünmüştü. Birey diğer kabile mensuplarını desteklemek ve onların eylemlerinde sorumluluk üstlenmek durumundaydı. Bu sistem sonu gelmez kavgaları kışkırtmaktaydı. Dahası, kabileler arasında savunma amacıyla kurulan ittifaklar özünde istikrasızdı; rutin bir çatışma şiddetin tırmanmasını ve yeni ittifaklara dönük bir kapışmayı tetikliyebiliyordu. Oluşan güvensizlik, herkezi kapsayıcı dayanışma bağlarıyla halkları birleştirecek bir ideolojiye zemin hazırladı. İslam soydan çok dine dayalı topluluk bağlarını geliştirirerek bu geniş gereksinime yanıt verdi. “Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı sarılın ve parçalanıp bölünmeyin” der Kur’an. Yollar Ayrılırken, 137-138 “Kısacası Arap-İslam uygarlığında sıradan kişilere yönelik güçlü bir güvensizlik söz konusuydu ve Altın Çağdan sonra basılı materyalin elde edilmesini önlemek için çok çaba harcandı.” Modern Bilimin Doğuşu ve Yükselişi, sayfa 314 “Ortaya çıkan somut bir sonuç, Kahire'deki büyük el-Ezher Üniversitesinde felsefenin müfredattan çıkarılması olmuştu. Yasak on dokuzuncu yüzyılın sonlarında modernliğin ulaşmasına kadar devam etmişti.” Modern Bilimin Doğuşu ve Yükselişi, S. 168 “Kısacası,hukuku sistemli ve tutarlı bir bilgi bütünü haline getirme ve böylece müminlerin doğru yoldan sapmalarını engelleme peşindeki ilk dönem İslam hukuk düşüncesindeki rasyonelleştirici güçler, bağımsız bir hukuk kaynağı olarak aklın rolünü bertaraf etmeyi başarmıştı.” Modern Bilimin Doğuşu ve Yükselişi Özetle, geri kalmada birçok FAKTÖR var ama Arap dünyası kabile kültüründen doğan sıradan insana güvensizliğin akılcılık yerine vahyin(EZBERİ) dine yedirilmesi ve oradan yayılması ve içselleştirilmesi, Mehmet Genç'in altını çizdiği KADİM ve EBEDİ DEVLET anlayışı ve bunun için başvurulan yollar ve bunları yapacak MERKEZİ DEVLET en büyük belirleyici görünüyor. Bu zincirdekiler az çok onun TÜREV sonuçları.

[n-sphere]

The Basic Laws Of Human Stupidity

Quick Review The Basic Laws Of Human Stupidity

Carlo M. Cipolla (15.08.1922 – 5.09.2000)The Basic Laws Of Human Stupidity1976Doubleday Books Un ensayo de 1976 convertido en libro, convertido en best seller porque… se puede creer y está basado, hasta donde entiendo en el estudio… no en percepciones. Léanlo. Entre broma y no: estamos rodeados (quizá hasta cooperemos), no necesariamente los identificamos, subestimamos el daño que provocan estos…

[comeinizia]

114. Le leggi fondamentali della stupidità umana

[kirjastokirjavinkit]

Carlo M. Cipollan Before industrial revolution on mukavaa luettavaa ainakin jos lukee historiaa ja yhteiskuntaa käsitteleviä aiheita huvikseen. 70-luvulta peräisin olevaksi kirjaksi yllättävän pätevän oloinen, mutta mahdollisesti uudemmasta kirjallisuudesta löytyisi parempaa tietoa.

[gregor-samsung]

“ Quando gli orologi e le armi da fuoco occidentali fecero la loro comparsa in Estremo Oriente, í fantasiosi cinesi rimasero affascinati dagli orologi mentre i giapponesi furono attratti soprattutto dai cannoni. Presto i giapponesi iniziarono a fabbricare archibugi e sembra che ne producessero in discreta quantità. I giapponesi si interessarono agli orologi molto più tardi e quando ciò accadde si trovarono a dover risolvere un problema delicato. L'orologio europeo era basato su un sistema di una doppia serie di dodici ore di uguale durata, mentre i giapponesi misuravano il tempo in ore di durata variabile in base al giorno «naturale». Il tempo compreso tra l'alba e il tramonto era diviso in sei ore, e lo stesso accadeva per il tempo che andava dal tramonto all'alba. Di conseguenza durante l'estate le ore del giorno erano «lunghe» e quelle della notte erano «brevi», mentre durante l'inverno accadeva il contrario. Le ore del giorno e della notte erano di uguale durata solo all'equinozio di dicembre. Ovviamente non c'era orologio occidentale che si prestasse a questo sistema di computo del tempo. “

Carlo M. Cipolla, Le macchine del tempo. L'orologio e la società (1300-1700), Il Mulino (collana Intersezioni, n° 169), 2008 [1ª ed.ne 1981]; pp. 75-76.