#Kaisipan

[kuntilbutilnakaisipan]

SALIN SA ATING PAMBANSANG WIKA (HULYO 31, 2023):

Kahit hindi mo alam, ikaw lang ang nagbibigay ng sigla sa iba.

IPAGPATULOY LANG ANG IYONG GINAGAWA NANG MAY SIGASIG SA SARILI MO.

Kahit wala kang nalalaman sa mga nangyayari sa iyong paligid, napakapalad mo at ikaw pa rin ang dahilan kung bakit mo pinapasaya ang lahat ng tao, at ikaw rin ang nagbibigay ng inspirasyon at sigla. Tandaan mo lamang na may oras ang lahat ng iyong ginagawa, kaya dapat mong ipagpatuloy ang iyong ginagawa ng may sigasig sa iyong sarili. Gaya nga ng kasabihan, "Kung may TIYAGA, may NILAGA".

[flordelaraw]

Pangwalong araw ng pagsasakripisyo mo, 'sya namang pangalawang araw para sa paglayo ko sa'yo. Nakakabagot, nakakapagod maghintay sa taong hindi ko siguradong mahal ako, marahil, mahal mo lang ako dahil kailangan mo ako.

Ayoko maging sigarilyo, na pagtapos mong makinabang, s'yang tatapakan at itatapon mo lang o sabihin natin na "babaliwalain mo lang". Hindi ba dapat kung mahal mo ako, papahalagahan mo? At ipaparamdam mo na mahal mo ako? Pero bakit umaasa ako sa blanko.. Kung babalik kang muli sa buhay ko, nais ko gawin mo yung wasto, hindi para sa iba, kundi para sa sarili mo at para sa Ama.

[daramdarararam]

puro pagbabago ung nararanasan ko the pas few months. im really going out of my comfort zone na🥹🥺 hirap nung una tbh pero, worth it naman.

malayo na ulit work ko sa bahay, lumuluwas na ako ulit nagawa ko na sya dati, pero this time nasa ncr na ako which is, di ko maimagine dati, kasi ayoko, kasi pakiramdam ko noon, hindi para sa mahihinang nilalang ang ncr, pakiramdam ko magkakasakit ako sa paligid mga ganyan, pero eto.. andaming hassle tbh hindi ako sanay sa polusyon na meron don kesa dito samin. mas masarap maglakad sa province kesa don, kasi kailangan mong tumingin sa daan mo kasi baka makaapak ka ng eat lalo jan sa munti. and, wala ako literal na kakilala. hindi pa naman ako madaling makipagclose, ung nangyare na last time na narinig kong chinichismis ako ng kasama ko sa tinutuluyan ko na kesyo "di raw ako kilala/nagpapakilala",.... hirap ako makipagkapwa tao pero depende kasi yon. kapag mabigat ang presensyang nararamdaman ko sayo, hindi kita papansinin agad.

mga bagay na akala ko hindi ko kaya, perong kayang kaya ko pala. looking back, gagi. duwag lang pala talaga ako, and palaging calculated risk lang ginagawa ko, i mean, ganon pa rin naman pero ngayon nagttake risk na ako ng malala hahahaha which means mas malakas na ang kumpyansa ko sa sarili ko na, magagawa ko ung goal ko gawin sa risk na yon. basta ang dami!

also, nakakatuwa lang how life, God, the universe, is guiding me thru meeting people along the way na mas makakapagpalawak nung kaisipan mo. sobrang galing lang, kasi they really leave a mark. been meeting strangers lalo sa work, sheeet. kailangan ko sila makita ulit at mayakap🥹thank you.

wala naman sa vocabulary ko ang pagsuko, madalas chumichill lang ako sa buhay, hindi masyadong pinaparamdam ang presensya, palaging nagtatago pero hindi talaga ako basta basta paaapi or papatapak kahit kanino, marami din akong nakilala na sobrang gaspang ng ugali, mas magaspang pa sa ugali ko!!! e ayoko ng nilalamangan ako. so, syempre pumapalag po ako. mukha lang akong chill pero di moko pedeng kantiin. salamat maderpader kasalanan nyo bat palaban ako silently.

last paragraph. hahahaha feel ko gulong gulo na utak ng mga tao sa paligid ko sa office. confused na siguro sila na ewan, kaya nakakatawa. nalilink ako sa mga babae sa office pota bwhahaha e alam kasi ng ilang kawork ko na accla akoooo bwhaha. and, meron akong crush na lalaki, saka babae. both pretty!!!! ung girl, sobrang alam nyo ung natutunaw ka kapag kausap mo sya? angganda kasi ng mata nya ang hirap nya hindi ka eye to eye contact kasi, sobrang maccaught nya talaga attention mo(ako lang siguro dahil crush ko sya) kasi angganda ganda nyaaa huhu. .. and this boi,bwhahaha kasama ko sya sa inuman kanina. paanong hindi ako malalasing eh sya nagtatagay sakin ?? sino ba naman ako para humindi sa kanya. cute cute nya e, tas ang touchy nyaa, palaging magkadikit bisig namin. hahahahaha madami pakong kwento tbh. itutulog ko nalang muna .hanggang sa muliii

[chanology101]

Kung gagamitin ang mga tamang pang-uri sa totoong nararamdaman at estado ng kaisipan, masasabi kong ako’y masayang malungkot na pagod. Laging “ayoko na pero sige laban” ang sigaw ng damdamin at bulong sa sarili.

Di ko rin alam pano yan naging posible.

Maraming bagay na dapat ikasiya ngunit kinakain ng lungkot ng realidad dagdag pa ng pagod ka na sa hamon ng kasalukuyan at hinaharap. Ganto nga ba talaga ang buhay?

[upismediacenter]

FEATURE: Dakila Kong Guro: ang kabuluhan ng GomBurZa (2023) sa paaralan

Hango sa tunay na mga pangyayari, inilalahad ng pelikulang GomBurZa ang mga kaganapan sa likod ng pagdakip at pagpatay sa tatlong paring sina Mariano Gomes, Jose Burgos, at Jacinto Zamora.

Paggunita sa mga bayani. Kamalayan sa kasaysayan. Bukod sa mga ito, matingkad ang aspekto ng pagpapahalaga sa mga teacher figures ng pelikula—kabilang dito sina Padre Pedro Pelaez, Padre Jose Burgos, at Paciano Mercado.

Sa pamamagitan ng pagkukuwento ng isang guro sa kanyang apprentice nagsisimula at nagtatapos ang pelikula. Sa unang eksena, nagkukuwento si Padre Pedro Pelaez tungkol sa naging kapalaran ni Hermano Pule upang ipakita sa kanyang estudyanteng si Padre Brugos ang ginagawang manipulasyon sa pagtingin sa mga paring Pilipino. Sa huling eksena naman, sa araw ng paggarote kina Gomes, Burgos, at Zamora, papaalahanan ni Paciano Mercado, dating estudyante ni Jose Burgos, ang nakababatang kapatid na huwag kalimutan ang kanyang nasilayan.

Tila tayo, bilang manonood, ay kinakausap din ng mga karakter, sinasabihan na para sa atin din ang kanilang itinuturo.

Para sa artikulong ito, ang tinutukoy ng mga salitang “guro” at “mentor” ay hindi limitado sa mga taong may titulong “guro” bilang okupasyon, kundi para sa kung sinumang gumagabay sa kanyang (kadalasang mas batang) kapwa sa pagkamit ng kanyang buong potensyal.

Talakayin natin ang ilang eksena mula sa GomBurZa na nagpapakita ng kahalagahan ng guro sa paghubog sa kaisipan at diwa ng kabataan.

“Marami kami. Marami kaming hahalili, Don Pedro.”

“Ang ipinaglalaban natin dito ay ang pagkakapantay-pantay. Igualdad para sa lahat ng tubong Pilipinas.”

“Don Pedro! Hindi ba kayo natatakot?” “Bakit ako matatakot magsabi ng totoo?”

Si Pedro Pelaez ang isa sa mga pangunahing nagtaguyod ng sekularisasyon ng mga paring Pilipino. Ang sekularisasyon ay ang pagbabago ng isang lipunan mula sa mga pinapahalagahang panrelihiyon patungo sa mga pinapahalagahang hindi relihiyoso at mga sekular na institusyon. Ito ay isang kilusan na itinatag upang ipagtanggol ang karapatan ng mga paring sekular sa mga parokya.

Sa kasamaang palad, maagang nawala si Pelaez dahil sa isang lindol. Hindi niya naabutan ang ordenasyon at pagtanggap ng doktorado ni Jose Burgos.

Sa isa sa iilan lamang na magagaan na eksena, ipinakita ang pagkakaiba ng paraan ng pagtuturo ni Padre Corominas, isang Espanyol, at ni Padre Jose Burgos. Sa klase ni Padre Corominas, mabagal ang galaw ng kamera upang sabayan ang pagkaantok ng mga estudyante habang nagbabasa ang guro mula sa tekstong Latin. Pagkakita nito ng guro ay naghampas siya ng ruler sa lamesa upang magising ang mga kasapi ng klase.

Sa kabilang klasrum naman, hirap din sa pagsunod ang mga estudyante sa pagtalakay ni Padre Burgos sa Latin. Ngunit nang mapansin ito ng guro, agad-agad siyang lumipat sa Espanyol, pagkatapos sa Tagalog—galaw na nag-udyok ng mga ngiti at palakpak mula sa binatang si Paciano Mercado, at, hindi nagtagal, mula rin sa iba pa niyang mga kaklase.

“Nalabas pala ang mga talino ninyo kapag nagkakaintindihan tayo,” wika ni Burgos.

Bagamat masaya sa positibong pagtanggap ng mga estudyante niya sa leksyon, pinaalalahanan ni Burgos ang klase na huwag masyadong mag-ingay sapagkat maaari silang marinig ng mga nasa malapit na silid.

Sa okasyong ito nagsimula ang pagkakaibigan nina Jose Burgos at Paciano Mercado.

Madalas tawagin na pangalawang magulang ang mga guro.

Tahimik at malumbay ang hapunan sa bahay ng mga Mercado matapos biglang dakipin ang inang si Teodora Alonso. Para kay Francisco, walang maitutulong ang naunang ginawang pagtutol ni Paciano habang kinukuha ng mga guwardiya sibil si Teodora.

“Wala na tayong magagawa tungkol sa ina ninyo. Kaya mabuti pang manahimik na lang tayo,” wika ni Francisco.

“Pero ‘di po tama iyon,” sagot ni Paciano habang sinusubukan muli na gamitin ang pangangatwirang natutuhan niya sa pagkuha ng abogasya. Pinapakinggan siya ng dalawang kapatid—ang ateng si Saturnina at ang bunsong lalaki na si Pepe.

Nagpatuloy si Paciano at magbabanggit sana ng natutunan mula sa kanyang guro, ngunit pagkabigkas ng binata sa mga salitang “aming propesor na si Padre Burgos,”agad na pinutol ng ama ang pangungusap ng binata. Ang pagkakataong ito ay patunay sa sinabi ni Padre Mariano Gomes kay Padre Burgos sa isang nakaraang eksena na, “Anuman ang ibuka ng kanilang [mga estudyante ni Burgos] mga bibig, ito’y mauugnay sa iyo.” Hindi bago sa atin ang kuwento ng mga magulang at anak na nagkakasalungat ng opinyon o paniniwala, o ang mga hindi pagkakasunduan dahil iba ang itinuturo sa bahay sa itinuturo sa eskwela. Hindi na pumalag si Paciano sa kanyang ama, ngunit hindi ibig sabihin na tuluyan siyang nanahimik.

Wala man si Padre Burgos sa eksenang ito, makikita ang epekto ng pagsasapuso ni Paciano sa mga aral mula sa sariling mentor. Kung sa unang mga eksenang tinalakay natin ay nag-aalangan pa si Padre Burgos sa pagtataas ng boses upang ipahayag ang pagkasiphayo sa kalagayan ng Pilipinas, habang lumalapit tayo sa katapusan ng pelikula ay ang mismong estudyante na ni Burgos ang dumedepensa ng sariling paniniwala sa mga taong malalapit sa kanya.

Pero bago tayo tuluyang lumayo, balikan natin ang eksena sa hapag-kainan at ang huling pokus ng kamera bago lumipat ng eksena. Ang katabi ni Paciano sa lamesa ay ang nakababatang kapatid na si Pepe, o mas kilala natin bilang Jose Rizal.

Isa sa mga naging estudyante ni Padre Jose Burgos ay si Paciano Mercado o Paciano Rizál Mercado y Alonso Realonda.

Sa bandang dulo ng pelikula, isinama ni Paciano Rizal ang kanyang nakababatang kapatid na si Jose Rizal para panoorin ang pagkamatay ng GomBurZa.

“Tandaan mo ito, Pepe. Tandaan mong mabuti,” wika ni Paciano sa kanyang kapatid.

Ang maikling payong ito ay tunay na binitbit ni Jose Rizal hanggang sa kanyang pagtanda. Sa pelikula, nagkaroon ng transisyon upang maipakita kung paano ipinagpatuloy ni Pepe ang itinuro sa kanya ng kanyang Kuya Paciano. Sa dulong eksena, makikita na isinusulat ni Jose Rizal ang El Filibusterismo na pagpapatuloy sa kanyang naunang nobela na Noli Me Tangere.

Nang lumaki ang nakababatang Rizal, marami itong mga isinulat na kuwento, sanaysay, tula, at nobela. Ang mga isinulat ni Jose Rizal ay nagmulat sa maraming Pilipino. Naipakita ang opresyon na nararanasan ng mga Pilipino sa ilalim ng Kastila. Ginamit niyang armas ang kanyang panulat upang ipaglaban ang Pilipinas. Kaya naman, binansagan na Pambansang Bayani si Jose Rizal.

Makikita sa GomBurZa ang kagustuhan ng mga Kastila na manatiling mangmang ang mga Pilipino. Dahil sa ganitong paraan, mas magiging madali ang kanilang pang-aabuso sa mga Pilipino.

Wala ni isa sa mga nasa kapangyarihan ang may nais na tunay na matuto ang mga Pilipino. Ang pagkatuto ng mga Pilipino para sa kanila ay isang banta sa kanilang kapangyarihan.

Sa ilang nag-aaral naman, Kastila pa rin ang gamit na wika sa mga paaralan at hindi ang wika ng ating bansa.

Kung iuugnay ang danas ng mga guro at estudyante sa panahon nina Padre Burgos, hindi ito nalalayo sa paglalarawan ni Rizal sa kalagayan ng edukasyon sa Noli Me Tangere. Sa kabanata 19 ng Noli Me Tangere, may nakausap na guro si Crisostomo Ibarra na nagbahagi ng mga problema na nararanasan sa edukasyon ng mga Pilipino sa panahon na iyon: “Ibig ninyong mabatid ang mga balakid na dapat harapin ng pagtuturo? Kung gayon, sa katayuan natin na wala ni isang tulong na makapangyarihan, hindi kailanman magaganap ang pagtuturo,” (Salin ni Almario, 1998: 114).

Mula sa Noli, hindi nawawala ang hamon sa edukasyon hanggang sa kasunod na nobelang El Filibusterismo. Sa kabanata 11 ng El Filibusterismo, nagkaroon ng diskusyon ang mga nasa kapangyarihan ukol sa petisyon ng mga estudyante na magbukas ng akademya sa wikang Kastila. Ayon kay Padre Sibyla, “May kahina-hinalang katangian ang petisyon. İsa itong mapayapang pag-aalsa, isang rebolusyon sa selyadong papel,” (Salin ni Almario, 1998: 87).

Sa panahong ito, ang kagustuhan na magpatayo ng akademya ay nakikita bilang isang anyo ng pag-aalsa.

Ipinakita ng pelikulang GomBurZa sa pamamagitan nina Pedro Pelaez, Jose Burgos, at Paciano Mercado ang tunay na importansya ng edukasyon. Makikita sa mga sipi na ito ang pagpapanatili ng mga mananakop sa lugmok na kalagayan ng edukasyon sa Pilipinas upang patuloy nilang mapagsamantalahan ang mga Pilipino. Dahil din sa kalagayang ito kaya lalong tumingkad ang papel na ginagampanan ng mga guro.

Ang pagkatuto ay hindi one-way street na manggagaling lamang sa mentor—mayroon ding aral na mapupulot ang guro mula sa kanyang estudyante. Sa eksena ng paggarote kina Gomes, Burgos, at Zamora, biglang makikita ni Burgos ang mukha ni Paciano: mga matang punong-puno ng lungkot para sa di-makatarungang pangyayari, katulad ng sarili niyang reaksyon sa pagkawala ng kanyang guro. At dito magkakaroon ng lakas ng loob si Burgos upang isigaw: “Wala kaming kasalanan!”

Iwanan man tayo ng mga mentor natin, mananatiling buhay ang mga itinuro nila sa atin at sa takdang panahon ay maipapasa rin natin ang mga ito sa iba.

Payo ni Pedro Pelaez, “Gamitin mo ang iyong katalinuhan at ang iyong kakayahan para ipagtanggol…

“...ang karapatan natin,” ang sagot ni Jose Burgos.

Mabuhay ang mga Pilipinong guro at mag-aaral, sa loob o labas man ng paaralan.

Ang GomBurZa ay may rating na 13+ sa Netflix dahil sa maselang lenggwahe at mga eksena ng karahasan.

Diokno, Jose Lorenzo [Jose Lorenzo Diokno]. (2023, December 22). GOMBURZA Full trailer [Video]. YouTube. https://youtu.be/bhDLfgw8dvg?si=rjtRjQ0hngrT2Jen

GomBurZa (2023). (n.d.). IMDb. https://www.imdb.com/title/tt27203116/mediaviewer/rm1318144257/

GomBurZa (2023). (n.d.). IMDb. https://www.imdb.com/title/tt27203116/mediaviewer/rm1267812609

GomBurZa (2023). (n.d.). IMDb. https://www.imdb.com/title/tt27203116/mediaviewer/rm1469139201

GomBurZa. Directed by Jose Lorenzo Diokno, 2023. Netflix. https://www.netflix.com/title/81754253

GOMBURZA. (2024, January 13). ...SA SINEHAN!!! Pero kung napanood mo na ang #GomBurZaFilm, ano ang isasagot mo sa simple ngunit malaman na tanong na ito? [Image Attached] [Status Update]. https://web.facebook.com/GomBurZaFilm/posts/pfbid0qQVM8Z274rmXcAU9s3a1YGJikC7E3dPCHuEcRSYs7Fpr6MU3zB6EDZNnu1JyyKkrl

Rizal, J. (1887). Noli Me Tangere. Isinalin ni V. Almario. Adarna House. (1998)

Rizal, J. (1891). El Filibusterismo. Isinalin ni V. Almario. Adarna House. (1998).

// nina Mira Leaño at Aila Orillaza

[josecdj]

Puso Ano Ka? ni Jose Corazon De Jesus

Kaisipan at Mensahe: Ang tulang ito ay nagpapakita ng kalituhan at kabalintunaan ng damdamin ng puso. Ipinapakita ng may-akda ang iba't ibang mukha ng puso—mapagmahal, masaya, at masakit. Binibigyang-diin ng tula ang dualidad ng emosyon na dala ng pag-ibig.

Kahalagahan sa Isyung Panlipunan: Sa konteksto ng kasalukuyang panahon, ang tula ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagkilala at pagtanggap sa sari-saring damdamin. Sa harap ng pandemya at iba't ibang krisis, ang emosyonal na katatagan at pagkilala sa sariling damdamin ay mahalaga.

Kabuluhan para sa Pag-unlad ng Lipunan at Personal na Pagninilay: Ang pagkilala at pagtanggap sa damdamin ng puso ay nagbibigay-daan sa isang mas malalim na pag-unawa sa sarili at sa iba, na siyang susi sa mas maunlad at mapagmalasakit na lipunan.

[thegyudguy]

Kabataang Pilipino Para sa Matatag na Kinabukasan ng Bagong Pilipinas

Sa puntong ito, nais ko munang iparating ang aking taos-pusong pasasalamat sa bumubuo ng Paaralang ito, magmula sa punong-guro, mga guro, ang aking ina, at mga katuwang sa pamamalakad upang maayos na maiparating ang edukasyon sa ating mga mag-aaral. Pasasalamat sapagkat ako ang napili ninyong makapiling ng mga mag-aaral na magsisipagtapos ngayong araw upang magbigay inspirasyon at kaunting leksyon hango sa aking mga sariling karanasan sa aking pagtahak sa karera at buhay na aking kinapapalooban.

Bago ang lahat, nais ko sanang iatas sa inyong mga magsisipagtapos na lingunin ninyo ang inyong mga katabi, ang inyong mga kaklase, mga itinangi, mga nakasamaan ng loob at mga naging kaibigan. Ngitian. Tanguan. Marahang kurutin. Tapikin sa balikat. At pasalamatan. Sa dami ng hamon gaya ng pandemya at ng pagbabago ng klima, hindi biro ang inyong naging pakikibaka upang makarating kayo rito kasama nila. Minsan lang tayong magiging bata. At sa pagiging bata natin unang matututuhan ang mga mahahalagang leksyon sa ating buhay, gaya ng pagiging mabuti, kasipagan, pakikipag kawanggawa, at pagiging magalang. At sa pagtulong humulma ng mga katangiang ito, napakalaking respeto ang sa palagay ko’y dapat igawad sa ating mga guro. Isama ninyo na ring tunghayan at batiin sila na siyang naging pangalawang magulang ninyong tumutulong pumanday sa inyo bilang tao. Higit sa pagbibiro, ngunit magmula pagkabata nang sila ay mag-aaral pa lamang, hanggang sa pagreretiro, hindi na nila iniwan ang paaralang gaya nito. Isipin nyo nalang kung gaano nila kamahal ang kanilang trabaho at kinakaya nilang pakibagayan at pagtyagaan ang iba’t ibang ugali ng mga batang kagaya ninyo. There is no better personification of passion than that of the teachers.

Simulan natin ang ating munting kwentuhan sa Pangarap. Noong panahon na ako ang magtatapos, kasama na rin ng aking mga kamag-aaral at mga kaibigan na nakikinig sa guest speaker sumagi na rin sa aking kaisipan kung ano kaya ang pakiramdam ng magtagumpay? Kaakibat din nito ang aking kagustuhang umangat kahit kaunti sa buhay. Kaming pamilya, kahit guro na ang aking ina, ay nakapisan lamang sa isang maliit na silid na halos katabi ng kanal na tuwing lumalakas ang ulan, walang pinipiling oras, pumapasok ang tubig at banlik sa aming hiram na tahanan. Ako, bilang sa sahig natutulog, hindi maiwasang magising na dinadampian na ng tubig baha ang aking katawan. Sa mga pagkakataong ganito, nabubuo sa aking gunita ang mga mumunting pangarap. Pinapatatag tayo ng mga ganitong pagsubok upang kahit ano pa mang dumating sa hinaharap kaya nating malampasan at mapagtagumpayan. Taasan at damihan natin ang ating mga pangarap, at palagiang piliting makamit ang mga ito. Pinagarap kong magkaroon kami ng sariling tahanan at hindi naman ako binigo ng tadhana. Iyan ay isa lamang yan sa aking mga pangarap na unti-unti kong tinutupad. The best part of dreaming is living in it.

Sa parehong tahanan pinapanday ng aking mga magulang lalo na ang aking ina, ang aking sarili sa pag-aaral. Sa murang edad, ipinaintindi nila sa akin ang kahalagahan ng pag-aaral. Tuwing pagsusulit, kinakailangang gumising nang madaling araw para lamang balikan ang mga napag-aralan, sauluhin ang mga pormulang gagamitin sa sipnayan at marami pang paraan upang mapanatili o mapaganda pa ang aking estado sa silid aralan. Naging kinatawan din ako sa ilang paligsahan noong ako nasa edad nyo pa lamang. Nadala ko siguro ang sipag sa pag-aaral hanggang sa pagkuha ng lisensya bilang isang Certified Public Accountant. Ang masasabi ko lamang, higit sa saya ng pagtatagumpay, ang sayang makitang ipinagmamalaki ka ng iyong mga magulang. Paunlarin ang iyong sariling kakayahan. Palaguin ang inyong kaalaman, palagiing maging mausisa sa mga bagay sa ating buhay at pagbutihin ang pag-aaral. Malayo ang mararating ng taong nagsusumikap sa buhay. Surrender yourself to the hardships of today for the betterment of your future.

Sa parehong panahon ng pagsusumikap ninyo para abutin ang inyong mga pangarap, huwag hayaang lumipas ang oras na hindi kayo nagsasaya. Magpakatotoo sa sarili at huwag hayaang kulungin ng pagtingin ng ibang tao ang iyong kakayahan. Maigsi lamang ang buhay upang punuin lamang ng panghihinayang. Palagiang ipamalas ang galing at lalo pa itong linangin. Kagaya ko, kung hindi ako masigasig sa pag-aayos ng mga proseso sa trabaho, hindi ako aangat sa posisyong kinalalagyan ko. Mataas pa ang aking pangarap, at lalo ko pang pinagbubutihan. Ang paglalakbay tungo sa tagumpay ay malimit na mahirap, mahiwaga, at hindi sigurado, gayunpaman, ito ang isa sa pinakamasayang parte ng pag-abot ng ating tagumpay, sapagkat kapag tayo ay nahihirapan, doon natin nararanasan ang pag-ibig, pagtutulungan at pagkakaibigan. Pahalagahan natin ang mga ito sapagkat maaaring minsan lang dumating sa buhay natin ang mga bagay kagaya nito. Enjoy the trail as much as you enjoy the summit.

Sa pagtatapos, nais ko sanang bigyang importansya ang ating pagiging Pilipino. Sa pagtupad natin ng ating kanya-kanyang pangarap, kasabay nito ang pag-unlad ng ating bayan. Bilang isang kawani ng pamahalaan, hanggang sa abot ng aking makakaya, pinipilit kong maisabuhay ang mga pagpapahalaga sa aming kagawaran. Dahil dito, unti-unti naisaayos ang proseso ng aming opisina, nagawaran din kami ng pagkilala dahil sa isang atas na aming nagawa. Ito ang aking munting ambag, kalakip ng mga pagtatagumpayan pa namin sa hinaharap, para sa ikauunlad ng bayan. Sama-sama tayong mangarap sa isang matatag, maginhawa at panatag na buhay bilang isang bansa. Iisa lang ang ating bayang Pilipinas. Ipagmalaki natin ito, mahalin at pangalagaan. Maraming salamat po.

[04diacudiamat12]

FLASH FICTION

The Young

By: Diana Cudiamat

Pinagmasdan ni Ally ang kapaligiran, malinis, maaliwalas at sariwang hangin ang humahaplos sa kanyang balat. Pagkatapos pagmasdan ay napagdesisyonan nyang umupo sa upuan, inilatag ang kanyang gamit sa katapat na mesa. Ilalabas na sana nya ang kanyang gamit nang mapansin niya ang batang babae sa tabi niya. Napakapamilyar, para bang kilalang kilala niya ito ngunit hindi nya matandaan. Matangkad,maputi,itim na itim ang kanyang mahabang buhok at pagkatamis na ngiti ang iginawad sa kanya. Matamis nya rin itong nginitian at tinanong kung ano ang kailangan nya.

"Gusto ko po sanang makipaglaro sayo ate" napangiti sya sa sinabi ng bata at sumagot "Ano ba ang gusto mong laro?"mas lalo pa lumawak ang kanyang ngiti "gusto ko po ng tagu taguan ate".

Ngumiti si Ally at tumayo "Sige".

"Ikaw po ang taya ate" saad pa ng batang babae. Napatawa si Ally sabay tango. Isinandal ni Ally ang kanyang ulo sa kanyang braso na nakadikit sa puno ng mangga at nagsimulang magbilang. Nang matapos magbilang ni Ally ay nagsimula na syang maghanap. Naglakad lakad hanggang sa mapuntahan nya ang pamilyar na lugar, nakita nya ang grupo ng bata na naglalaro,hinanap nya ang batang babae ngunit wala siya roon kaya nagpatuloy pa siya sa paglalakad. Bawat hakbang niya ay unti unting bumabalik ang alaala ng nakaraan. Narating niya ang isang bahay at lumabas doon ang batang babae na may dalang tinapay.

Nang makita siya ng batang babae ay ngumiti ito at lumapit sa kanya. "Bakit dito ka nagtago?" tanong ni Ally sa bata.

"Pasensya na ate,nagutom po ako eh,gusto mo po?" sagot ng bata at sabay abot ng isang tinapay kay Ally. " Salamat ngunit busog pa ako".

Ngumiti ang batang babae " Masaya ka po ba?" nabigla si Ally sa tanong ng bata sabay ngiti at sumagot "masaya na hindi,maraming problema maraming obligasyon, at nakakapagod pero dapat patuloy na lumalaban para sa mga taong naniniwala sayo at yun ang dahilan kung bakit kahit papano masaya. Kakayanin ko lahat, kahit gaano kahirap".

"Kung ganun, proud na proud po ako sayo dahil alam ko na magiging matatag ako sa hinaharap. Wag mo sukuan ang mga panagarap mo. Kung may mga pagkakataong gusto mong umiyak, umiyak ka lang pero pagkatapos ng pag-iyak laban ulit.Wag mong papabayaan ang sarili mo at wag mong hahayaan na saktan ka ng kahit sino man. Marami ka pang pagdadaanan, kaya manatili kang matatag". Nabigla at natuwa si Ally sa narinig mula sa bata, hindi niya akalain na sa murang edad ay napakalawak ng kanayang kaisipan sa hinaharap. "Mauuna na ako ate,marami pa akong kailangan gawin eh,manatili ka pong masaya ah,walang susuko. Paalam!"

Bago pa man maitanong ni Ally ang pangalan ng bata ay tumakbo na ito palayo sa kanya. Nagsimula naring maglakad si Ally ng mapagtanto niyang ang lugar na pinuntahan niya ang lugar kung saan siya lumaki at nagkaroong ng malay. Muling tinanaw ni Ally ang lugar ngunit hindi na niya iyon makita. Ang kaninang mga bahay kubo ay naging matayog na gusali at ang mga puno ng mangga ay naging malawak na daanan. Ang batang iyon ay hindi basta-basta kakilala lang kung hindi,siya ang bata sa nakaraan.

[aurumxyz]

Yaman sa Kabilang Bayan

Magsaya at maging maligaya ang ninanais ng aking kaibigan sa pag-diriwang ng kaniyang kaarawan. Selebrasyon ng araw ng pagsilang ng aking kaibigan na nauwi sa isang maikling repleksyon sa aking isipan.

Saan kami nagpunta at paano nga ba kami nakarating dito?

Credits to Meghy Was Here.

Kami ay kaniyang dinala sa Liwliwa, San Felipe, Zambales at kami ay nakarating ito sa pagsakay sa bus papuntang Olongapo at sinundo kami rito ng kaniyang tito upang magtungo na sa San Felipe. Papunta sa lugar na ito ay matatanaw mo ang kabulubundukin ng Zambales. Sa bawat paglipas ng oras papunta sa aming patutunguhan ang aking mga mata ay nakakandado sa mga tanawin at para bang bigla akong nawala sa sarili kong katawan, biglang nawalan ng laman ang aking kaisipan, at walang maramdaman, ngunit hindi sa masamang paraan. Maaaring ang aking isip ay naghahanda lamang sa maaring mangyari sa hinaharap.

Pagkatapos ng dalawang oras na paglalakbay kami ay nakarating na sa aming destinasyon at kami rin ay biglang naligaw sa lugar na ito, kami ay napunta sa baybayin at hindi sa aming tutulugan o pansamatalaang titirahan, sa Ruca Liwa. Sa unang pagsilay ko sa baybayin ng Liwliwa ay para bang kinuha ako ng hangin papunta sa langit kung saan ay mapayapa, ang maalat na simoy ng hangin at matataas na alon ay biglang nagbigay ngiti sa aking mukha.

Credits to Ruca Liwa

Magandang oras o panahon na ito ay puntahan?

Ayon sa aking kaalaman, ang araw o oras na magandang pumunta rito ay sa panahon ng tag-init, ngunit madaming mga turista sa mga panahon na ito. Pumunta kami rito kung kailan magsisimula pa lamang ang panahon ng tag-init noong Enero.

Anu-ano ang aming mga ginawa rito?

Supresa sa aming Kaibigan

Nang makarating kami sa pansamantalaang titirahan namin, sa Ruca Liwa, sinupresa namin ang aming kaibigan at ginulat na nasa Liwliwa rin ang kaniyang pamilya, sa Odyssea. Hinanap namin ang Odyssea upang puntahan ang kaniyang pamilya ngunit mali ang aming nadaanan, kami ay naligaw dahil sa kabilang daan kami nagtungo. Pagkatapos ng mga ilang oras kami rin nakarating sa Odyssea.

Credits to Odyssea

2. Mommy Phoebe's Place

Dahil tanghali na, kami muna ay nagtanghalian sa Mommy Phoebe's Place at kumain kami rito ng Adobo, Lumpiang Shanghai, Crispy Pata, at Pusit. Ngunit, hindi ko nagustuhan ang mga pagkain rito, maaaring iba lang talaga ang pagluto nila rito sa San Felipe o dahil mas gusto ko lamang ang luto ng aking ina, na aking kinalakihan at hinding-hindi mawawala sa aking alaala dahil ito ay ang pagluluto na mayroong pagmamahal.

3. Pagligo sa Karagatan

Pagkatapos kami nagtampisaw at naligo sa dagat. Ang mga alon rito ay malalalaki at ito ay delikado ayon sa mga nagbabantay rito. Ako ay may takot sa malalalim na yamang tubig dahil hindi ako marunong lumangoy at magpalutang, ngunit rito dito ay hinarap ko ang takot na ito at aking hinarap ang malalaki at malalakas na alon. Tuwa ang lumabas sa aking mukha dahil ako rin ay hindi marunong mag-take ng risk, lalo't buhay ko ang aking itataya rito.

4. Takip-Silim

Kami ay nag-antay sa baybayin hanggang takip-silim. Nakaupo sa lupa, mga alon na humahampas, at maalat na hangin ang aming kasama sa panonood ng paglubog ng araw. Kapayapaan ang aking naramdaman sa paglubog ng araw at ito ay nagsilbing pansamantalang pahinga malayo sa aking mga problema. Sa paglubog ng araw ay akala mo na magdidilim na ang lahat ngunit may buwan at mga tala pa na magiging silbing ilan sa mga oras na madilim ang iyong daan. Kahit sa iyong "darkest times" may mga tao pa rin sumusubaybay, nag-aalala, at nagmamahal sa iyo.

Pangkalahatang Karanasan

Kung ako ay kasama mo sa paglakbay rito ang makikita mo lang akin mata at mukha ay tunay na ngiti at kasiyahan. Napakasaya na naranasan ko ito kasama ang aking matatalik na mga kaibigan. Nakita ko ang isa sa mga yaman at kagandahan ng aking minamahal na bayan o Pilipinas. Napakaraming maari mong gawin dito at ang mga tao rin dito ay mababait at hindi ka ituturing bilang isang turista ngunit bilang isang kabayan o pamilya.

Isa sa mga dahilan kung bakit ko naramdaman ang kasiyahan na ito ay sapagkat ngayon ko lang nakasama ang aking mga kaibigan upang maglakbay sa malayong lugar sa aming tahanan. Napakagandang simulan ang taon na ito na namulat sa kagandahan ng paraiso na ito. Hindi ko alam na kabilang bayan lamang ay may ganitong lugar kung saan mas magiging malalim pa sa karagatan ang aking kaisipan na nabubuksan ang mga iba't ibang isyu, paano pa kaya ang ibang lugar tulad ng Siargao, Boracay, Palawan, at marami pang iba ang maari pang magawa sa akin.

Gusto kong itago ang lugar na ito sa karamihan dahil gusto ko ako lang nakaramdam ng gantong saya, ngunit ako ay magiging makasarili kaya aking inirerekomenda ang lugar na ito, dahil ito ang magsisilbing pansamatalang pahinga sa iyo. Ang ligayaa na iyong mararamdaman dito ay hindi pangkaraniwan.

[jon3]

Repleksyon sa Bigat ng "Ang Bigote ng Tigre"

Para sa konteksto,

nagsimula ang kwento kay Yun Ok na nag aalala sa kanyang asawa dahil parang ibang tao ito simula nang bumalik ito sa digmaan.

Si Yun Ok ay lumapit sa ermitanyo para itanong kung may lunas ba sa kakaibang ugali ng asawa niya. Ang ermitanyo ay nag aalok ng isang remedyo ngunit nangangailangan ng bigote ng isang buhay na tigre.

Nagaalala si Yun Ok kung paano niya makukuha ang bigote ng tigre. Gayunman, sa maraming oras at pagsisikap, naamo niya ang tigre at naalis ang kanyang unang takot sa hayop.

Bumalik siya sa ermitanyo na may ningning ng pagkuha ng bigote mula sa isang buhay na tigre. Inihayag ng ermitanyo na ang bigote ay walang halaga at ang remedyo ay ang kanyang determinasyon na harapin ang isang nakakatakot na sitwasyon. Handa na si Yun Ok na alagaan ang kanyang asawa.

Personal na Replektibo:

Simple lang ang aral ng kwentong ito subalit masalimuot ang subtext. Mula sa impormasyong na maidudulot sa kwento, maaari nating ipagpalagay na ang asawa ni Yun Ok ay nagdurusa sa PTSD at shellshocked nang bumalik siya mula sa digmaan.

Ipinapakita nito ang masamang epekto ng digmaan kahit nasa labas nito, kung paano natin ito makikita sa ating tahanan at sa ating kaisipan.

Si Yun Ok ay takot na takot sa kanyang asawa na mas gusto pa niya ilagay sa panganib ang kanyang buhay upang harapin ang isang tigre.

Tila hindi makatarungan, ngunit ito ay kumakatawan sa kung paano sa realidad ang mga sakit sa isip ay tinitignan na may diskriminasyon at nakakatok na maaaring maihahalintulad ito sa isang mabangis na halimaw.

Gayunpaman, tulad ng mabangis na hayop sa kwento, matututo tayong maging matiyaga at nagmamalasakit sa kanila hanggang sa mapagtanto natin ang nilalang sa likod ng takot. Isang taong dapat pagsikapan, at isang taong nangangailangan ng pasensya, pagmamahal, at tulong natin.

[dzeyzi]

Palagi

Lumipas na ang mahigit isang taon Ngunit pag-ibig kong alay sa ‘yo ay nandito pa ring nakabaon Minahal kita sa mga nagdaang kahapon At pag-ibig ko’y patuloy pa ring umaahon hanggang ngayon

Isang taon na rin ang lumipas noong nakilala kita nang walang kamalay-malay Hindi inaasahang pati puso ko’y kasama mong tangay Batid kong malayo ka man at hindi mahahawakan ang iyong kamay Ngunit asahan mong ang pag-ibig ko sa ‘yo ay mananatiling pantay

Hanggang ngayon ay sariwa pa rin sa aking kaisipan Noong una kitang nakilala mula sa kapaligiran kong puno ng ingay at kalungkutan Hindi ko inasahan na ikaw pala ang siyang magbibigay kulay Sa mundo kong walang buhay

Hindi ko namalayan na ikaw na pala ang dahilan Sa aking mga dinadasal At tuwing ikaw na ang pinag-uusapan Tila ba parang ako’y nauutal

Ngunit ngayon na nandito ka na Kahit may natitira pang pangamba Alam kong si kupido na ang dahilan sa pagpana na aking nadama At panatag na ang aking loob na ako’y sayo itinadhana

Sa Diyos ay ikaw lamang ang tangining hinihingi At ika’y hindi na ibabahagi at itatanggi Dahil alam mo namang hanggang sa huli Ako’y sayo palagi - jc a poetry i made inspired by tj monterde’s palagi :)) dedicated to my beloved, doc tricia <3

[ilaw-at-panitik]

From Kritika Kultura Facebook Page: The year 2023 marks the 25th publication anniversary of Delia Aguilar’s book Toward a Nationalist Feminism. This collection of essays explores the “intersection of gender and material life” in the experience of Filipino women, a landmark in the field of Women’s and Gender Studies in the Philippines. To celebrate this, Kritika Kultura, together with Dr Jeffrey Cabusao of Bryant University, will spearhead a lecture series in honor of Delia Aguilar and her book Toward a Nationalist Feminism. The first of a series of lectures will be held on November 14, 2023, Tuesday, 5:00 pm, at the Natividad Galang Fajardo Conference Room, De La Costa Hall, Ateneo de Manila University, with Faye Cura of Gantala Press as speaker. Faye Cura’s lecture, titled, “Ang Feminista Bilang Manunulat ng Bansa,” will delve into the contribution of Delia Aguilar to feminist discussions in the country, particularly in the areas of literature and publishing.

Please register here -- https://bit.ly/AngFeministaBilangManunulat -- and visit the Kritika Kultura Facebook page for updates.

---

ABSTRAK. ANG FEMINISTA BILANG MANUNULAT NG BANSA. Tatalakayin ang halaga ng mga kaisipan ni Delia Aguilar at ang tungkulin at maiaambag ng feministang panitikan at paglalathala sa tinatanaw at sinusulong na pambansang soberanya.

BIO. Si FAYE CURA (b. 1984) ay manunulat, editor, at publisher ng Gantala Press, isang women’s press na nabuo noong 2015. Siya ay awtor ng apat na koleksiyon ng tula at advocate ng seguridad sa pagkain, karapatang pantao ng kababaihan lalo na ng kababaihang magbubukid, at tunay na reporma sa lupa.

[jettaltura]

2 Mental Scenarios

Scenario 1: “I miss having a family of my own, I envy every single one of my fucking friends who still have their parents with them, being happy posters and stuff during occasions and shit...(occasionally cries in sleep)”

Scenario 2: “Do I really miss having parents? I know damn well that all tears I have been crying have always been selfish, and I’m sure all families out there have wild shit of their own in various intensities, and who knows what kind of shit my own family would have had if they were present in some version of reality, so do I really miss them? Yes I do, I probably do not miss the concept of having one...”

Every now and then, nag co conflict maige yung mga kaisipan na ‘to, the latter is mostly something I eventually learned on my own. Must be a unique part of living, I guess.

I guess I meant to say “I miss you so much, mom”, since it’s been a few days since your death anniv, but alas, such are words that can only be thrown at the wind.

[mindizamaze]

kumusta ka na?

sana ayos ka. sana lagi kang nasa maayos.

may tanong lang din sana ako.

kapag ba nakikinig ka ng mga kanta, ano mga natakbo sa isip mo?

sumasagi rin ba ako sa isip mo? sa kahit anong kanta?

naiisip mo ba ako kapag naririnig mo ang mga kantang ini-alay ko sa'yo ?

pinakikinggan mo ba ang mga iyon nang sadya? dahil sa gusto mong maalala ako?

o sadyang wala na lang talaga ako sa'yo?

dahil ako.

sa lahat ng musikang pinakikinggan ko.

sa lahat ng musikang paborito ko.

ala-ala mo ang humaharang sa kaisipan ko.

sana.

sana lang,

naiisip mo rin ako.

[upismediacenter]

Bagong influenza-like illness, kumakalat sa buong Pilipinas

Mula pa noong magpasimula ang taon, malaking bahagi ng Pilipinas na ang nakararanas ng pagtaas ng kaso ng influenza-like illness (ILI). Ang ilan sa mga sintomas nito ay ubo, pananakit ng katawan, pananakit ng lalamunan, at lagnat.

Ayon kay Health Undersecretary Eric Tayag, may humigit-kumulang na 190,000 influenza-like cases ang naiulat sa Pilipinas ngayong taon. Isinusulong ng Department of Health (DOH) ang pagbabakuna laban sa influenza at pneumonia upang maiwasan ang pagtaas ng mga kaso.

Noong Nobyembre 28, inanunsyo ng OIC-Principal ng UPIS na si Kat. Prop. Dian Caluag ang biglaang pagtaas ng kaso ng ILI sa UPIS nitong mga nakalipas na buwan. Bilang pagtugon dito, hinikayat ang mga mag-aaral na sumunod sa health protocols ng paaralan gaya ng pagsuot ng face masks. Pinaalalahanan din ang lahat na magsabi sa mga guro at mga nars ng paaralan kung nakakaramdam man ng mga sintomas upang kaagad na maaksyunan.

Ayon kay Dr. Myrissa Melinda Alip, ang direktor ng UP Diliman Health Service (UPHS), ang pagpapabakuna ay malaking bagay para maiwasan ang mga kumplikasyon kapag tayo ay nadapuan ng nakahahawang sakit. Ang libreng bakunang ipinamimigay ng UPHS-Public Health section sa publiko ay mula sa local government unit (LGU) ng Brgy. Krus na Ligas na kanila ring katuwang upang maisulong ang Expanded Immunization Program ng pamahalaan. Ang layunin ng programang itong maiwasan ang mga komplikasyon at kamatayang maaaring maidulot ng mga nakakahawang sakit sa pamamagitan ng pagbabakuna. Mayroon ding bakunang ipinamimigay para sa mga ina at matatanda.

Sa kasalukuyan, mayroong iba’t ibang bakunang maaaring mapakinabangan ng lahat ng nasasakupan ng Krus na Ligas, UP Diliman, at mga kalapit na lugar. Isa ang flu vaccine sa mga ipinapamahaging maaaring i-avail ng mga mag-aaral at empleyado ng Diliman. “Ang bakuna ay para sa lahat.” Dagdag pa ni Dr. Alip, “May bakuna para sa kapapanganak na sanggol. May bakuna para sa ibang mga edad: sa mga ina, sa buntis, nakatatanda, atbp.” Isinaad din niyang ang mga nagnanais magpaiskedyul ng pagpapabakuna ay maaaring tumawag at magtanong sa UPHS-Public Section local 2719 (Oras ng opisina: Lunes-Linggo, 8 n.u.-5 n.h.).

Ipinapaalala rin ni Dr. Alip na, “Ang pinakamahalaga, bukod sa pagpapabakuna, ay ang maayos na lifestyle.” Ilan sa kaniyang mga nabanggit at iminumungkahi niyang paraan ay ang pagkakaroon ng balanseng nutrisyon; pagtulog nang walong (8) oras; pag-iwas sa alak, sigarilyo, at mga bawal na gamot; at pagbabawas ng stress upang mapalusog ang kaisipan.

Mayroon pa ring natatalang mga kaso ng bagong influenza-like illness sa kalakhan ng Pilipinas sa kasalukuyan. Ayon sa DOH, marahil ito ay bunsod ng maulang panahon. Kasalukuyang nag-iimbestiga ang departamento kung ito ba ay dulot ng bagong uri ng pathogen. Bagaman inaasahang bababa na ang bilang ng mga kaso sa mga susunod na linggo, ipinapaalala pa rin ng mga awtoridad ang karampatang pag-iingat na kailangang gawin ng bawat isa. Sapagkat holiday season na at inaasahan ang dagsa ng tao sa mga pampublikong lugar, mainam ang pag-alam ng mga health risk na maaaring makompromiso sa tuwing lalabas ng tahanan. Gayundin, kinakailangang sundin ang mga ilang mga hakbangin gaya ng pagsusuot ng face mask, pag-isolate ng may sakit, at pagpapabakuna upang makaiwas sa lumalaganap na sakit.

Ipinapaalala sa mga mag-aaral ng UPIS ang ibayong pagsunod sa mga health protocols at pakikiisa sa mga hakbang upang makaiwas sa mga nakahahawang sakit. // nina Sophia Dormiendo at Wynelle Llaguno

[ven1cewitch]

ika-27 ng mayo, taong 2023.

tanghali. sobrang init. nakaupo sa cleopatrang puno ng sulat ang mga paa. nakasandal at payapang humihinga habang ang mga mata'y wari'y nakatitig sa walang katapusang kawalan. walang ibang tunog kundi ang boses ng nagtatalong damdamin at kaisipan.

ang araw-araw ay patuloy na lumilipas. patuloy ang pagsikat ng araw at patuloy ang pagningning ng mga tala sa madilim na pagyakap ng langit sa gabi. at sa araw na lilipas ay ang pagtatanong sa sarili

hanggang saan pa ba?