#αγάπη για βιβλία

[molitsa]

Όταν διαβάζετε ένα βιβλίο βάζετε και εσείς τον εαυτό σας στην θέση του πρωταγωνιστή η εγώ είμαι η μόνη τρελή ;;;😅

Υ.Γ : Βοηθάει πάντως να ξεφεύγεις από μια βαρετή ζωή.

[loulouditouheimona]

Ο Γκαστόν χλεύαζε την αγάπη της Μπέλα για τα βιβλία, ενώ το τέρας της χάρισε μια βιβλιοθήκη και την θαύμαζε ενώ διάβαζε 🥹❤️

[fegg4ropetra]

Σάββατο 4/1/24 (2:48π.μ.)

Ξέρεις κάτι;

Φοβάμαι.

Κι αυτό είναι κάτι που δεν το έχω ξαναπεί σε άνθρωπο.

Φοβάμαι να αφεθω σε κάποιον όσο κι αν το αποζητώ. Φοβάμαι να εμπιστευτώ τους ανθρώπους γιατί έχω πληγωθεί επανειλημμένα από ατομα που έδωσα τα πάντα για να είναι χαρούμενοι. Φοβάμαι να ανοιχτω γιατί υπήρξαν άνθρωποι που τους έδειξα το μέσα μου και αποφάσισαν πως δεν τους ήταν αρκετό ή τους ήταν πάρα πολύ. Φοβάμαι να αφήσω τα τείχη μου να πέσουν γιατί υπήρξαν άτομα στη ζωή μου που με ανάγκασαν να τα υψώσω τόσο ψηλά. Φοβάμαι να νιώσω άνετα με το να είμαι ο εαυτός μου κοντά σε άλλους γιατί έχω αποκαλεστει στο παρελθόν περίεργη, κριντζ, ευαίσθητη, φλώρος και όλα αυτά τα επίθετα που πετάνε τόσο ανιδεα άτομα χωρίς καν να καταλαβαίνουν το αντίκτυπο που μπορεί να έχουν αυτες οι λέξεις σε κάποιον. Φοβάμαι να γελάσω πολύ μη νομίζουν ότι είμαι χαζοχαρουμενο.

Τέλος, φοβάμαι να αγαπήσω και να ερωτευτώ γιατί ξέρω πως κανείς δεν μπορεί να αγαπήσει όπως εγώ. Δεν είχε βρεθεί μέχρι τώρα αυτός ο άνθρωπος που να με κάνει να ξεχάσω αυτούς τους φόβους μου.

Βλέπω γύρω μου φίλους, φίλες και γνωστούς να πηγαίνουν απ' τη μια σχέση στην άλλη. Να αφήνονται, να πληγώνονται, να μαζεύουν τα κομμάτια τους και να προχωράνε στον επόμενο μέχρι να βρεθεί αυτός ο ένας/μια που ελπίζουν να πάρει όλα αυτά τα κομμάτια και θα κάνει ξανά ένα.

Κάνω συζητήσεις για ρομαντισμό, έρωτα και αγάπη και ακούω συνεχώς γύρω μου για τοξικότητα, red flags, tinder, σεξ και one night stands. Φλερτ απ' το Instagram, messenger, Snapchat... Μιλάνε με 1,2,3 και 4 ταυτόχρονα για να αποφασίσουν ποι@ είναι καλυτερ@ για να βγούνε ραντεβού. Είναι η εποχή του περιστασιακού σεξ και της μοναξιάς που θέλουν μεταφράζουν ως ανεξαρτησία.

Υπάρχουν κάποιοι άλλοι, λίγοι θα λεγα, άνθρωποι εκεί έξω που ψάχνουν το άλλο τους μισό. Είναι μερικές ρομαντικές ψυχές που τρέφουν ακόμα ελπίδα για έναν έρωτα όπως παλιά. Όπως αυτούς που μας περιγράφουν γονείς και παππούδες. Έναν έρωτα που γι αυτόν γράφονται ταινίες, ποιήματα και βιβλία ολόκληρα.

Έναν τέτοιο έρωτα θα ήθελα κι εγώ να ζήσω κάποια στιγμή στη ζωή μου. Εγώ όμως δεν θα θελα να βρω το άλλο μου μισό γιατί πολυ απλά ποτέ δεν ένιωσα μισή. Έχω νιώσει κενή, έχω νιώσει να μου λείπει κάτι, έχω νιώσει απώλεια και πόνο. Απογοήτευση και στεναχώρια. Ποτέ όμως δεν ένιωσα μισή.

Γι αυτό λοιπόν εγώ θα ήθελα σε αυτή τη ζωή να βρω το άλλο μου ολόκληρο. Τον άνθρωπο που θα εμφανιστεί στη ζωή μου απ' το πουθενά όπως έκανες εσύ. Τον άνθρωπο που θα μου προσφέρει την αγάπη που έζησε η μαμά μου. Βλέπεις είχα πολύ όμορφο παράδειγμα για το τι θα πει έρωτας. Οι γονείς μου όποτε μάλωναν ο μπαμπάς μου έφευγε και γυρνούσε μετά από λίγη ώρα με λουλούδια και μια ζεστή αγκαλιά. Δεν άφηνε ποτέ κανέναν να μπει ανάμεσα τους είτε αυτό ήταν οικογένεια είτε φίλοι είτε εχθροί.

Έναν λοιπόν σαν τον μπαμπά μου, Που ακόμα κι αν δεν είχα τη τυχη να τον ζήσω για πολύ, απ' τις ιστορίες που ακούω ξέρω πως ήταν ένας άνθρωπος που άξιζε να γίνεις χαλί να σε πατήσει.

Έναν άνθρωπο σαν τον μπαμπά μου...

Κι ας του βάζουν στην σήμερον ημέρα τη ταμπέλα του daddy issues...

ΥΓ. Με σένα ο μόνος φόβος που είχα στο κεφάλι μου ήταν να με δεις όπως με βλέπω εγώ. Αλλά ποτέ δεν σου είπα πως ταυτόχρονα ευχομουν να με δεις όπως είδα εγώ εσένα.

Οπότε ναι ευχομουν να με έβλεπες όπως σε βλέπω εγώ. Γιατί ίσως έτσι να μη με άφηνες τόσο εύκολα.

[justforbooks]

Προζυμένια ψωμιά που ψήνονται σε ένα σπίτι στη Νέα Σμύρνη

Μέσα από την ενασχόλησή του με το προζύμι και την αργή ωρίμανση, ο Γιώργος Τασούλας επαναπροσδιόρισε τη σχέση του με τον χρόνο. Από τις καραντίνες μέχρι σήμερα, ζυμώνει, ξεφουρνίζει και μοιράζει τα γεμάτα γεύση ψωμιά του πόρτα πόρτα.

Το προζύμι υπάρχει στη ζωή του Γιώργου Τασούλα από παιδί, ήταν κομμάτι της καθημερινότητας για την οικογένειά του. «Έτσι μεγάλωσα. Όλα γίνονταν εμπειρικά, με ό,τι αλεύρι υπήρχε στο σπίτι. Σκοπός ήταν να υπάρχει ψωμί στο τραπέζι. Στο πατρικό μου ξεκίνησε η ιστορία. Δεν πήρα ποτέ ουσιαστικά την απόφαση να στραφώ σε αυτό μεγαλώνοντας, γιατί απλώς το προζυμένιο ψωμί είναι στο ηπειρώτικο DNA μου, είμαι αυτοδίδακτος “προζυμάς”. Το παιδί μου, που είναι δυόμισι χρονών, όταν το ρωτούν τι δουλειά κάνει ο μπαμπάς, τους λέει “φτιάχνει ψωμιά”. Αυτό με βλέπει να κάνω και να γεμίζω χαρά».

Ο Γιώργος δεν έχει, ούτε είχε ποτέ καμία σχέση με τις επαγγελματικές κουζίνες. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και μετράει είκοσι πέντε χρόνια στον χώρο της εκπαίδευσης, ενώ για κάμποσα χρόνια δούλεψε και σε εφημερίδες, περιοδικά, στο ραδιόφωνο. «Δεν βιοπορίζομαι από την ενασχόλησή μου με το προζύμι, από αυτήν όμως αντλώ ικανοποίηση. Πάντα ζύμωνα ψωμιά, με θυμάμαι δηλαδή ως φοιτητής να κάνω πειράματα, να τηλεφωνώ στη μάνα μου και να μου δίνει οδηγίες τότε που δεν υπήρχαν σόσιαλ μίντια και το ίντερνετ ήταν ακόμη φτωχό. Όση διαθέσιμη γνώση υπήρχε, λοιπόν, στο σόι την εξάντλησα».

Κάποια στιγμή άφησε την εμπορική μαγιά και πέρασε στο φυσικό προζύμι και στην αργή ωρίμανση, «έψαχνα τις γεύσεις με τις οποίες μεγάλωσα. Το έκανα αρχικά για μένα, μια και δεν έβρισκα να αγοράσω ψωμί με τη γεύση που ήθελα και θυμόμουν, έτσι αποφάσισα να το φτιάξω μόνος μου. Ο κόσμος της αργής ωρίμανσης και του προζυμιού, εκτός από τέχνη, έχει και πολλή επιστήμη. Ήθελα να καταλαβαίνω όλο τον μηχανισμό του, δεν μου αρκούσε να ακολουθώ απλά τα βήματα.

Στην πορεία βρήκα σεμινάρια και βιβλία, συνάντησα ανθρώπους που μοιράζονταν το ίδιο πάθος, έκανα ατελείωτες συζητήσεις και πολλά πειράματα. Το “trial and error” σε αυτή την τέχνη είναι η απόλυτη στρατηγική μάθησης. Ό,τι και να σου μεταφέρουν, ό,τι και να διαβάσεις, αν δεν πιάσεις με τα χέρια σου το ζυμάρι να το νιώσεις, να καταλάβεις τα στάδια που περνάει το αλεύρι μέχρι να γίνει ψωμί, κάνεις μισή δουλειά. Ακόμα ψάχνω και μαθαίνω νέες τεχνικές και ανοίγω νέους κύκλους αναζήτησης».

Το προζύμι και η μακρά ωρίμανση έχουν τη δική τους ιεροτελεστία, «έχουν βήματα και χρόνους και απαιτείται υπομονή και αγάπη για να δώσεις την ευκαιρία στο αλεύρι να απελευθερώσει τα θρεπτικά συστατικά του και να μετατραπεί σε μια θρεπτική τροφή». Όλη αυτή η διαδικασία είναι ένα τελετουργικό για εκείνον, «μια άγκυρα στο εδώ και τώρα», έτσι την περιγράφει, αφού μέσω αυτής επαναπροσδιόρισε τη σχέση του με τον χρόνο.

«Το μυαλό αδειάζει, σταματάς τις πολλές σκέψεις, είσαι εσύ και οι ζύμες σου που σιγά σιγά τις μεταμορφώνεις σε ψωμί. H διαδικασία παρασκευής ενός ψωμιού είναι και τρομερά αγχολυτική. Εξάλλου, όποιος μπλέξει με το προζύμι δύσκολα ξεμπλέκει. Σου αλλάζει τη νοοτροπία για την αξία της ετοιμασίας της τροφής. Είναι μια συνεχής άσκηση υπομονής και σεβασμού στις διαδικασίες».

Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά που περιγράφει; Ίσως, γιατί όλοι λίγο πολύ δοκιμάσαμε να πιάσουμε ζυμάρια στα χέρια πριν από τέσσερα χρόνια, τα ξεφουρνίσματα έδιναν κι έπαιρναν στα stories της καραντίνας, και όταν ξαναβγήκαμε στην πόλη το κίνημα των τριτοκυματικών φούρνων μόλις έκανε την πρώτη του εμφάνιση.

Και ο Γιώργος ήταν ένας από αυτούς που μέσα στον κορωνοϊό ασχολήθηκε πιο εντατικά με το ψωμί, «ειδικά μετά την πρώτη καραντίνα, όταν άρχισαν όλα να μαυρίζουν, τα προζυμένια μου ψωμιά έγιναν αφορμή για ��α συναντιέμαι με φίλους και γνωστούς. Τους τα πήγαινα φίλεμα, στέλναμε τα SMS μας και βρισκόμασταν. Τα λέγαμε, τρώγαμε το ψωμί και ξαναγυρνάγαμε στην καραντίνα μας. Είχα φτιάξει και ένα hashtag (#sharing_is_caring) για τις φωτογραφίες που ανεβάζαμε στα σόσιαλ». Όλο αυτό εξελίχθηκε σε μια κοινότητα. «Οι φίλοι μου μίλησαν για τα ψωμιά μου σ��ους φίλους τους και έτσι γεννήθηκε το Bobota - The sourdough project».

Πώς λειτουργεί σήμερα η Bobota: σε αρκετούς έδωσε από το προζύμι του και τους έδειξε πώς να φτιάχνουν το δικό τους ψωμί. Στους υπόλοιπους έχει αφιερώσει τις Παρασκευές του, τους ψήνει τα ψωμιά της εβδομάδας. Μέχρι την Τετάρτη μπορείτε να του στέλνετε μήνυμα στο Ιnstagram για την παραγγελία σας. Την Πέμπτη ζυμώνει τα ψωμιά, τα αφήνει να ωριμάσουν στο ψυγείο, την επόμενη μέρα μπαίνουν για ψήσιμο και ξεκινάει να κάνει delivery μαζί με τον αδελφό του, πόρτα πόρτα.

Προφανώς δεν φτιάχνει μπομπότα, το ψωμί που κατανάλωναν κατά τη διάρκεια της Κατοχής στην Ελλάδα, όταν τα τρόφιμα σπάνιζαν και οι άνθρωποι έπρεπε να επιβιώνουν με πολύ περιορισμένους πόρους. Παρασκευαζόταν κυρίως από αλεύρι καλαμποκιού, το οποίο ήταν πιο εύκολο να βρεθεί. Συνήθως το ανακάτευαν και με άλλα υλικά, όπως κάστανα ή ακόμη και αλεύρι από ρίζες δέντρων ή άλλους σπόρους που υπήρχαν διαθέσιμοι. «Αυτό το είδος ψωμιού ήταν φτωχικό, φτιαγμένο κυρίως για να χορτάσει και να δώσει ενέργεια. Η μπομπότα είναι ένα σύμβολο για το πώς οι άνθρωποι καταφέρνουν να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, γι’ αυτό το επέλεξα ως όνομα του πρότζεκτ».

Κάθε τόσο προσπαθεί να προσθέτει κάτι νέο στο Bobota - The sourdough project. Πάντα έχει το «κλασικό» του ψωμί με τα τρία διαφορετικά άλευρα (ημιολικής, ολικής και κίτρινο) που ταιριάζει με όλα τα φαγητά και είναι ο απόλυτος συνδυασμός με αυγά μάτια με ρευστό κρόκο, τηγανισμένα σε φρέσκο βούτυρο. Κυνηγάει τα πετροαλεσμένα άλευρα γιατί περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα από τον αρχικό καρπό του σταριού. «Σπουδαίο ρόλο παίζει η σωστή ωρίμανση. Έτσι το ψωμί, με φυσικό τρόπο, αποκτά αρώματα και βάθος στη γεύση. Γενικά, δεν τσιγκουνεύομαι και το σπουδαιότερο συστατικό όλων που είναι ο χρόνος που πρέπει να δώσεις».

Ψήνει επίσης ένα ολικής με 60% αλεύρι ολικής και 40% ημιολικής που έχει γεύση μεστή, έντονα αρώματα, είναι εξαιρετική πηγή φυτικών ιν��ν και απογειώνει τα όσπρια.

Κάνει και ψωμί με χαρούπι, είτε σκέτο είτε γεμιστό με καρπούς και φρούτα ‒ αυτό δοκιμάστε το με μια πικάντικη γραβιέρα και ένα ποτήρι κρασί.

Τώρα πια το καλοφτιαγμένο ψωμί με προζύμι είναι η απόλυτη τάση, δεν μπορούμε να το φάμε κακό, του δίνουμε βάση, το βρίσκουμε παντού και χειροποίητο, έχουμε αφήσει πίσω μας τις φραντζόλες πολυτελείας. «Το ψωμί υπήρξε στήριγμα στην εξέλιξη του ανθρώπου. Είχε εξέχουσα θέση στην καθημερινότητά του, συνδέθηκε ακόμα και με διάφορα τελετουργικά. Μετά ήρθε η βιομηχανοποιημένη παραγωγή που το έδωσε φτηνό και χόρτασε τους πολλούς. Κάπου εκεί, στον βωμό της ποσότητας χάθηκε η ποιότητα και δαιμονοποιήθηκε η κατανάλωσή του».

Ωστόσο, παρότι το ψάχνουμε πολύ με το ψωμί πια, ο Γιώργος βλέπει να επικρατούν ακόμα οι μύθοι οι σχετικοί με αυτό. «Μετά ήρθαν τα social media και ξαναθυμήθηκε ο κόσμος ότι κάποτε γνωρίζαμε να φτιάχνουμε οι ίδιοι, με φυσικό προζύμι, το ψωμί μας. Εκείνα όμως έχουν στρέψει και την κουβέντα σε λάθος κατεύθυνση, μας έχουν κάνει να θεωρούμε “σωστά” μόνο τα καρβέλια με την τεράστια κυψέλωση που, αν μη τι άλλο, είναι εντυπωσιακή, αλλά δοκίμασε να κάνεις βούτα σε χωριάτικη με μια τέτοια φέτα ψωμί. Είναι πιο σημαντικό το να φτιάξεις με τα χέρια σου το ψωμί σου από το να σε απασχολεί το αισθητικό κομμάτι και να σε απογοητεύει το ότι δεν πέτυχες το “oven spring”».

Τον τελευταίο καιρό πειραματίζεται με τα μπαχαρικά και τα μυρωδικά, αγαπημένο του ψωμί είναι ένα γεμιστό με κόλιανδρο, άνηθο, μαϊντανό, πράσινα κρεμμυδάκια και σχοινόπρασο. Παράλληλα, δουλεύει ώστε να τελειοποιήσει άμεσα τη συνταγή των cookies με προζύμι, ώστε να φτάνουν και αυτά στην πόρτα μας τις Παρασκευές.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[gentle-author]

140224

Για πολλούς, σπίτι είναι μια καλοφτιαγμένη δομή

Τέσσερις τοίχοι που συγκρούονται όταν τους αγγίζει κανείς

Μερικά κομμάτια θεμελίων που καταλήγουν σε κάποια στέγη

Κάποιο κτίριο στο τέλος του δρόμου.

Ακόμη και αν πρόκειται να φανώ εγωΐστρια μπρος σε όποιον αντικρίσει αυτές τις λέξεις, ξέρω βαθιά μέσα μου πως σε εσένα θα παραμείνω χαραγμένη ανεξίτηλα στο χαμόγελό σου, στο κάθε σου μειδίαμα.

Για μένα λοιπόν, σπίτι είναι η μυρωδιά της κανέλλας

Η αίσθηση της ηρεμίας που κυριεύει το μυαλό μου

Μια μικρή εικόνα που με βοηθά να ελέγχω τις σκέψεις μου

Δυο χέρια ενωμένα σαν ένα ιδιαίτερα κρυφό παζλ

Τα χείλη σου που φιλούν τα δικά μου με πάθος σε μερικά ανιδιοτελώς ξεδιπλωμένα όνειρα

Ένα τυφλό κανελί γατάκι που κάνει βόλτα στο σπίτι μας τρώγοντας μπισκότα δίχως ζάχαρη κάθε απόγευμα του Αυγούστου

Ένα ευγενικό αγοράκι με πράσινα αμυγδαλωτά μάτια που αποκοιμήθηκε στην γενναία αγκαλιά σου, μυρίζοντας την φαιοπράσσινη στολή σου, αφού θήλασε τρυφερά τη μαμά του, τη γυναίκα σου, εκείνη με την λευκή ρόμπα και το στηθοσκόπιο που έχει χαραγμένο το όνομά της κρυμμένο σε μια αγκύλη, την κοπέλα που έχει το κεφάλι της ξαπλωμένο στον ώμο σου, όντας στην πραγματικότητα, το περήφανο κορίτσι σου που κληροδότησε τα ξανθά μαλλιά της στον μικρό σου στρατιωτικό γιατρό

Ένα σπίτι γεμάτο με την τέχνη της, που κάνει τον Βαν Γκογκ έναν πραγματικό κάτοικο εκεί μέσα, για μια ακόμη φορά, για μία ακόμη ημέρα και για πολλές ακόμη, που πρόκειται να' ρθουν νωχελικά

Το συναίσθημα της καρδιάς μας καθώς μοιραζόμαστε τις ψυχές μας κάθε φορά που βάζεις μια ξανθιά τούφα από τα μαλλιά μου πίσω από το αυτί μου για να μου φιλήσεις τον λαιμό και να μου κοκκινίσεις τα ήδη ροδαλά μου μάγουλα

Η ευγένεια στη φωνή σου που κάνει την καρδιά μου να χτυπάει όλο και πιο δυνατά κάθε φορά που φωνάζεις το όνομά μου σε μια προσπάθεια να ενώσεις το θρόισμα των φύλλων του δικού σου δάσους με τα ατίθασα κύματα της θάλασσάς μου και να δημιουργήσεις έναν ακόμη πιο μικρό καλλιτέχνη να τρέχει σε ένα σπίτι που μυρίζει γιασεμί, να προσθέσεις λίγο ακόμη χρώμα στο δικό μας "σπίτι", να γίνεις εσύ ο ίδιος καλλιτέχνης και να αγγίξεις την παλέτα της καρδιάς μου με τα πινέλα της ψυχής σου

Το γέλιο σου που με κάνει να χαμογελάω και είναι ο λόγος που η ζωή μου δεν είναι ποτέ ασπρόμαυρη, κύριε καλλιτέχνη

Η μόνη αίσθηση ελευθερίας που ένιωσα ποτέ μου, μού δόθηκε απλόχερα και τρυφερά όταν το σώμα μου έγινε δικό σου

Κάθε φορά που μπορεί να αμφιβάλλεις για την αγάπη μου και διαβάζεις αυτό το γράμμα, τότε είναι που δεν αμφιβάλλεις ποτέ ξανά, που δεν αμφιβάλλεις για την ισχυρή αυτή πραγματικότητα, την μια και μοναδική, αγάπη μου, η οποία είμαστε εμείς

Κάθε κομμάτι της ψυχής μου που θα σου ανήκει και δεν θα χρειάζεται πλέον να μιλάω, παρά μόνο να σε κοιτάω, με ένα βλέμμα που ��πορείς να διακρίνεις μόνο εσύ, ένα βλέμμα που θα σου μιλά ανοιχτά και θα σου λέει...

Θέλω να με κάνεις έρωτα μέχρι το πρωί

Μέχρι να νιώσω το σώμα σου να χαϊδεύει το δικό μου,

Μέχρι να γίνουμε ένα και να ανταλλάξουμε σώμα και ψυχή πάνω στα ολόλευκα σεντόνια

Μέχρι να μυρίσει γιασεμί η νύχτα και άνθη τριανταφυλλιάς να στολίσουν το κρεβάτι μας

Μέχρι να νιώσεις το σώμα μου να φλέγεται πάνω στο δικό σου κάθε φορά που το βυθίζεις μέσα μου

Μέχρι να αφουγκραστώ τις σκέψεις σου ετούτη τη νύχτα που με φιλάς και σε φιλώ σαν το ξημέρωμα να βρίσκεται αιώνες μακριά

Μέχρι να γίνω δικιά σου και να γίνεις δικός μου ολοκληρωτικά

Μέχρι να μου ψιθυρίσεις πως με αγαπάς και να σιωπήσεις όλους τους ποιητές με την ψευδαίσθηση πως ξέρουν τι εστί αγάπη

Μέχρι να καταρρίψεις όλα τα γνωμικά και να γράψεις νέους τόμους, νέα βιβλία με την δική σου αλήθεια η οποία θα είναι το "εμείς"

Μέχρι το φεγγάρι να δακρύσει στην θέα της αγάπης μας και να κρυφτεί πίσω από τα σύννεφα ή να δωρίσει το φως του σε όλα τα άστρα του ουρανού

Μέχρι εσύ να γίνεις εγώ και εγώ να γίνω εσύ

Μέχρι το τέλος αυτού του κόσμου, ενώ ξέρεις καλά πως ούτε τότε δεν θα πάψω να σε αγαπώ

Μέχρι το "σε αγαπώ" να βρει το άλλο του μισό, το π να παντρεύει το α και να γίνει "σε αγαπάω"

Μέχρι όλα τα κομμάτια του παζλ να ενωθούν και να ζωγραφίσουν πάνω στο τραπέζι εμάς τους δύο, μαζί, μια αγκαλιά, ένα τραγούδι δίχως στίχους, μια μελωδία σκέτες νότες να μας περιτριγυρίζουν

Μέχρι ο κόσμος να ησυχάσει και να μας αφήσει επιτέλους να δημιουργήσουμε τον δικό μας, να μπούμε μέσα του, να χαθούμε και να μην ξαναεμφανιστούμε

Μέχρι ο ήλιος να ανατείλει ξανά, να δύσει και να αναγεννιέται ο έρωτάς μας σε κάθε αχτίδα ελπίδας που θα μας χαϊδεύει τα μαλλιά

Μέχρι η απόσταση να πάρει τον ορισμό της ανάσας μας και να μηδενιστεί με ένα μας φιλί

Μέχρι η τέχνη να ορίζεται πλέον από εμάς και κάθε λεξικό, να έχει σε κάθε του σελίδα το δικό μας χρώμα, ένα χρώμα που δημιουργήσαμε εμείς όταν οι εαυτοί μας πήραν την ίδια μορφή και είπαν μαζί πως...

Θέλω να με κάνεις έρωτα μέχρι το πρωί

Μέχρι η διάλεκτός σου να γίνει η δική μου γλώσσα

Μέχρις ότου να μην υπάρχει άλλος κανείς επάνω σε αυτή την άχαρη Γη, εκτός από εμάς

Μέχρι να γίνουν όλα στάχτη χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε μα ο ήλιος να ξεπροβάλλει μετά από κάθε μας βροχή, για μια ζωή

Μέχρι να μην μας νοιάζει η άποψη του κόσμου, ο τρόπος του και η τεχνική

Μέχρι το γαλανό να αναμειχθεί με το πράσινο και να αναπλαστεί η φύση από την αρχή

Μέχρι το σκοτάδι μου να γίνει το δικό σου φώς

Μέχρι ο στρατιώτης να γίνει γιατρός

Μέχρι η αγκαλιά σου να γίνει καταφύγιο που θα φουντώνει τ��ν δική μου φλόγα ώστε να προφυλάσσω και να κρατώ αναμμένη την δική σου

Μέχρι η μυρωδιά μου να γίνει πεδίο μάχης που θα εγκλωβίσει την καρδιά σου

Μέχρι να μην μπορούμε να μιλήσουμε άλλο πια

Μέχρι η καρδιά μας να χτυπήσει δύο φορές πιο γρήγορα ξανά

Και τελικά να φωνάξουμε ο ένας στον άλλο πως το «για πάντα» σίγουρα πλέον, ξέρουμε πως γράφτηκε για εμάς.

Και κάθε φορά που θα γυρνάς σπίτι, θα σκέφτεσαι εμένα, τον δικό σου ορισμό για το "σπίτι"

Και ίσως να μπορώ τότε να σε διακόψω και να πω ότι..

Είσαι ο μοναδικός

Που θα μπορούσα ποτέ να αποκαλώ "σπίτι".

Copyright © 2024 Christine Aggeli. All rights reserved.

[gemsofgreece]

Υπάρχουν βιβλία ή websites στα ελληνικά που θα προτείνατε για να μάθετε περισσότερα για την ελληνική ιστορία (αρχαία, μυθολογία, βυζαντινή, σύγχρονη) και ερμηνείες;

Σίγουρα υπάρχουν, απλώς εγώ βασίζομαι σε ό,τι έχω μάθει στα σχολικά βιβλία και ύστερα απλά διασταυρώνω πηγές στο διαδίκτυο. 😅 Στην πραγματικότητα, έχω διαβάσει πολύ λίγα εξωσχολικά ιστορικά βιβλία.

Και ό,τι λίγο έχω διαβάσει είναι κυρίως για τη Νεότερη Ελληνική Ιστορία. Προτείνω:

Ιστορία (Κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού Κράτους 1834-1974 του Βασίλη Ραφαηλίδη. Μια άκρως σκωπτική αλλά και αρκετά μορφωτική απόδοση της σύγχρονης ιστορίας. Πρέπει να τονίσω ότι το βιβλίο περιέχει και ένα παράρτημα από τον Γεράσιμο Κακλαμάνη που με βρίσκει κάθετα αντίθετη. Ωστόσο, ο κύριος κορμός του βιβλίου (δηλαδή το κομμάτι του Ραφαηλίδη) είναι εξαιρετικός και τον συνιστώ ανεπιφύλακτα.

Πολιτικές δολοφονίες στην Ελλάδα του Γεωργίου Σαρρή. Μια εισαγωγή στο ιστορικό των πολιτικών δολοφονιών της χώρας ειδικά επί του Εθνικού διχασμού, του Εμφυλίου Πολέμου και της Χούντας, δηλαδή των πραγματικά σκοτεινότερων και πλέον συγκαλυμμένων πτυχών της ιστορίας μας.

Τα 100 γεγονότα που σημάδεψαν την Ελλάδα από το 1821 έως σήμερα του Αντώνη Αντωνιάδη. Η αλήθεια είναι ότι δεν το έχω διαβάσει ακόμα αυτό το βιβλίο, αλλά είναι στο ράφι μου, παίρνει καλές κριτικές και πιστεύω ότι θα είναι πολύ καλή εισαγωγή στη νεότερη ελληνική ιστορία.

Μπορώ να προτείνω και κάποια podcasts αν θέλετε να εξασκήσετε τα ε��ληνικά και στο άκουσμα; Το Διορθωτικα Μαθήματα Ιστορίας του Γιώργου Μαυρογορδάτου είναι εξαιρετικό, επίσης για τη σύγχρονη ιστορία μόνο αλλά πραγματικά πολύ, πολύ καλό. Τα LiFO Podcasts επίσης κάνουν παρά πολλά σπουδαία ιστορικά αφιερώματα και καλύπτουν όλες τις περιόδους της Ελληνικής ιστορίας. Το Archaeostoryteller του Θοδωρή Παπακώστα ασχολείται με την αρχαιότητα και τη μυθολογία, και όχι μόνο την ελληνική.

Δείτε και το κανάλι The Mythologist στο YouTube.

Από websites, προτείνω τη ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ που καλύπτει πολλά λιγότερο γνωστά γεγονότα της Ελληνικής και της παγκόσμιας ιστορίας.

Τέλος η αγάπη μου για την Βυζαντινή ιστορία προέρχεται από τον μπαμπά μου την σειρά τόμων Η Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας του Γάλλου Charles Diehl. Ναι, είναι γαλλικά βιβλία αλλά φυσικά ίσως μπορέσετε να τα βρείτε μεταφρασμένα στα Ελληνικά αν τα ψάξετε διαδικτυακώς από την περιοχή σας. Η ελληνική μετάφραση είναι μάλιστα πιο διαδεδομένη από την αγγλική νομίζω. Στην Ελλάδα έχουμε σε μεγάλη υπόληψη τον (ελλην��στί!) Κάρολο Ντηλ, έχουμε δώσει και το όνομά του σε οδούς!

[thekingofyourdark]

Ξεχνάω τι πάει να πει αγάπη. Ο κάθε άνθρωπος το ερμηνεύει αλλιώς αλλά κάθε άνθρωπος θα έχει πονέσει για αυτό. Άλλος θα σκότωνε για την αγάπη, άλλος θα πέθαινε. Άλλος θα τα παρατούσε όλα για την αγάπη και άλλος θα δούλευε πιο σκληρά. Ταινίες, σειρές, βιβλία, ποιήματα λόγια και πόσα ακόμα από μικρά μας μάθαιναν το "σε αγαπάω" πόσο όμορφο και σημαντικό είναι. Είναι τελικά; Πως αντιλαμβάνεσαι ότι αγαπάς κάποιον εφόσον κανείς δεν μπορεί να σου δώσει μια βάση για το τι είναι και πως νιώθεις αγάπη. Δεν είναι λίγοι που έχουν πει ψέματα ότι αγαπάνε κάποιον άλλον ή έχουν προδώσει αυτόν που αγαπάνε. Πως μπόρεσαν και έπισαν τον άλλον ότι όντως έχει αγάπη για αυτόν. Πως μπόρεσαν κάτι που υποτίθεται είναι όμορφο, αληθινό, έντονο για το μυαλό και πόσο μάλλον για την "καρδιά" να το κάνουν ψεύτικο; Εν τέλη. Υπάρχει αγάπη;

[fxckery-at-its-finest]

«Δεν μπορούσα να κοιμηθώ χθες το βράδυ γιατί σκεφτόμουν εσένα. Θυμόμουν τα γέλια μας αργά την νύχτα κάτω από τα σκεπάσματα, εσένα να με κοιτάς στα πάρτι και να μου λες «Έλα να χορέψουμε», τις αμέτρητες συζητήσεις μας περί ανέμων και υδάτων. Θυμόμουν το πόσο άνετη με έκανες να νιώσω μαζί σου, τόσο ώστε το μικρό κοριτσάκι μέσα μου που φοβόταν πως κανείς δεν θα μπορέσει να το αποδεχτεί, ένιωσε ασφάλεια στις λέξεις και στην αγκαλιά σου. Θυμόμουν την αγάπη που μου έδειξες.

Την αγάπη που δεν χωράει όρια. Εκείνη που γράφονται ολόκληρα βιβλία, ταινίες και ποιήματα για αυτή. Που αν την νιώσει κάποιος άνθρωπος έστω και μια φορά, μάταια προσπαθεί να την ξεχάσει. Η αγάπη σου για εμένα ήταν ο ορισμός του συναισθήματος. Μου έδειξες πως είναι να ξέρω ότι έχω τον άνθρωπο μου. Και είμαι σίγουρη πως κάποια μέρα που θα ξανά ανταλλάξουμε ματιές, θα σου ρίξω το πιο πλατύ χαμόγελο, γιατί θα θυμάμαι πως μόνο εσύ το έκανες τόσο ζωντανό. Και θα σου ευχηθώ ο,τι καλύτερο μπορεί να σου προσφέρει αυτήν η ζωή, και ας μην είμαι εγώ. Τόση αγάπη μου έδωσες, άλλη τόση θα σου ευχηθώ εγώ.

Γιατί μάλλον αυτήν που σου έδωσα εγώ δεν ήταν αρκετή. Και εδώ που τα λέμε έχω να κοιμηθώ πολλές νύχτες.»

-φανερώθηκα

[under-the-screen]

Past lives

«Καλή αντάμωση» 

Γι’αυτήν, είναι οι παιδικές αναμνήσεις που θυμίζουν τον πολιτισμικό διχασμό που υπέστη ως κορίτσι. Γι’αυτόν, είναι η υπόνοια του μοιραίου, όπως αυτή που διαβάζει στα βιβλία του, έναντι της σχέσης του που προέκυψε από μια τυχαία, συμβατική γνωριμία. Για τον τρίτο, είναι απλώς μοιρολατρεία που συμβολίζει ένα άλμα-γεφύρωση από το παρελθόν στο παρόν, που αγνοεί όλο το διάστημα που μεσολαβεί. Για τον Κορεάτη, παρελθόν και παρόν ταυτίζονται και η εξέλιξη και η πλαστικότητα του χαρακτήρα αμφισβητούνται, αντιθέτως, για την Κορεάτισσα, που πλέον μέσα της ποσοστώνονται οι δυο πολιτισμοί, το παρελθόν είναι μάλλον ο πυρήνας και το σημείο αφετηρίας μόνο της μετέπειτα πορείας. 

Περισσότερο με απασχόλησε η αμερικανο-κορεατική σχέση, γιατί είναι υπαρκτή, έχει ζωή και έχει χάσματα που πρέπει να γεφυρωθούν, με αυτό το τόσο συγκινητικό «στεναχωριέμαι που ονειρεύεσαι στα κορεάτικα γιατί δεν τα καταλαβαίνω». Η κορεο-κορεατική σχέση φέρει μόνο ένα άρωμα από την παιδική αθωότητα και αυτή την αγάπη στην καρδιά που ονομάζεται «πεπρωμένο», ενώ μάλλον θα έπρεπε να ονομάζεται απλώς “childhood”. 

Στον επίλογο, αν όντως όλες οι σχέσεις του παρόντος μας είναι το αποτέλεσμα του επιτυχημένου αθροίσματος των παρελθοντικών, συμπτωσιακών συναντήσεων μας, τότε αυτό είναι η πιο αισιόδοξη πλάνη στην οποία επιλέγουμε να πιστέψουμε.

★ : 4 / 5

[loulouditouheimona]

Ρε παιδιά έχω πάρει τόση αγάπη και όμορφα μηνύματα που δεν μπορώ να τα διαχειριστώ 🥹♥️. Θα κάνω giveaway σε κανέναν μήνα με βιβλία για να σας ξεπληρώσω όλη αυτή την αγάπη. Ιδικά πέρασα κάτι τόσο έντονο και άσχημο και χωρίς να το γνωρίζετε οι περισσότεροι με βοηθήσατε πολύ. Να είστε πάντα καλά και να χαμογελάτε ψυχουλες μου 😎♥️

[fegg4ropetra]

Σάββατο 25/11/2023 (12.43μ.μ.)

Δεν ξέρω τι έχει κάνει στο μυαλό και το σώμα μου. Νιώθω λες και έχασα έναν άνθρωπο που δεν έπρεπε να φύγει. Νιώθω τόσο αναίσθητη, ανέκφραστη, κενή. Έκλα��α με το που πάτησα το πόδι μου μέσα στη πολυκατοικία μου μετά που με άφησε. Μετά από 10 λεπτά σταμάτησα. Ένιωθα πιο κενή από ποτέ. Δεν ήξερα πως να αντιδράσω τι να σκεφτώ. Το μόνο που ήξερα ήταν ότι αυτός ο άνθρωπος θα κατακλύσει για καιρό τις σκέψεις μου. Είμαι πολύ ήσυχο άτομο και γενικά παρατηρώ πολλά περισσότερα απ' ότι ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Αυτό είναι ένα απ' τα μειονεκτήματα μου. Γιατί εγώ τώρα πρέπει να συνεχίσω να ζω με αναμνήσεις.

Όποτε βλέπω κομποσκοίνι και μου έρχεται η ανάμνηση του χεριού σου στο πόδι μου και τι δικό μου χέρι απλά να περιεργάζεται το δικό σου σαν να είναι χάρτης

Όποτε ακούω για Χάρι Πότερ και θυμάμαι εκείνο το βράδυ πριν φύγεις για Βουκουρέστι που μου είπες "μακάρι να είχα χρόνο να πηγαίναμε σπιτι να έβαζα Χάρι Πότερ να βλέπαμε όλο το βράδυ"

Όποτε βλέπω το βιβλίο των άθλιων που ακόμα δεν κατάφερα να το πιάσω από τότε που με άφησες

Όποτε περνάω βιβλιοθήκη ή βιβλιοπωλείο και δεν μπορώ να μη σκεφτώ τις ατέλειωτες συζητήσεις που είχαμε για βιβλία και βιβλιοθήκες που θα θέλαμε να επισκεφτούμε στο εξωτερικό

Οπότε βλέπω ένα ντονατ σοκολάτα και θυμάμαι πόσο προσπαθούσες να κρύψεις απ' τον εαυτό σου ότι σαρεσουν τα γλυκά

Όποτε ακούω για pancakes και θυμάμαι εκείνο το πρωί ραντεβού που ήρθα σπίτι σου και ερχόσουν και μου έδινες το ένα φιλί μετά το άλλο

Όποτε ακούω για γυμναστική και σκέφτομαι τη μέρα που μου έλεγες ότι νιώθεις φουσκωμένος και έβαλε το χέρι μου στους κοιλιακούς σου κι εγώ σε έβρισα μετά γιατί αυτό μόνο φούσκωμα δεν ήταν χαχαχ.

Όποτε ακούω για Ρουμανία και σκέφτομαι πόσο μου άρεσε να σε ακούω να μ��υ εξιστορείς όλο το ταξίδι σας κι ας μην ήξερες ότι απλά μου άρεσε να ακούω τη φωνή σου.

Οπότε σπρώχνω μια πόρτα που λέει ελξατε και θυμάμαι εκείνη τη πρώτη μέρα που γύρισες πίσω στο αμάξι απ' το καφέ και μου είπες πόσο χαζός ένιωσες που έσπρωξες μια τέτοια πόρτα

Όποτε πίνω τσάι απ' έξω (ακόμα έχω και 2 χάρτινα ποτηράκια απ' όταν μου πήρε τσάι για να πάμε μια απ' τις περιβόητες βόλτες μας)

Όποτε βλέπω τον σελιδοδείκτη που μου πήρες και ξεκινάει η καρδιά μου να σφυροκοπά όπως εκείνο το βράδυ που μου το δωσες.

Μάλλον βλέπω πολλές ταινίες κι εγώ τι χαζή...

Τα όνειρα για έρωτες δεν είναι για μένα.

Πλέον θα κάνω καιρό να πιω τσάι, καιρό να διαβάσω βιβλίο, να δω Χάρι Πότερ, να μπω σε βιβλιοπωλείο...

Έπρεπε όσο κι αν με πονάει να σεβαστώ την επιλογή σου. Με σκότωνε που δεν μπορούσα να τρέξω πίσω και να σε πάρω μια ακόμα τελευταία αγκαλιά. Δεν σε έσφιξα όσο ήθελα. Δεν κατάφερα να σε κάνω δικό μου. Και το γεγονός ότι μου είπες πως δεν είμαι εγώ το πρόβλημα το έκανε ακόμα χειρότερο. Όπως και να θες να το παρουσιάσεις. Δεν ήμουν αρκετά "υπέροχη" όπως λες για να σε κάνω να ξεχάσεις ότι έχεις στο μυαλό σου και απλά να το ζήσεις, δεν κατάφερα να σε κάνω να βγεις απ' το μυαλό σου, δεν καταφερα να σε κάνω να μείνεις κοντά μου... Για άλλη μια φορά το ένστικτο μου βγήκε αληθινό. Πάντα ξέρω ότι δεν κρατάει για πολύ. Δεν ξέρω τι γίνεται λάθος και ένας άνθρωπος που έχει τόση αγάπη να δώσει μέσα του καταλήγει πάντα να μείνει μόνος. Να τον παρατάνε όλοι ο ένας μετά τον άλλον και πάντα ή ίδια δικαιολογία.. "δεν έχεις κάνει κάτι λάθος, εσύ είσαι μια χαρά, εγώ φταίω". Πώς περιμένουν οι άνθρωποι που μου λένε πόσο όμορφη είμαι να το πιστέψω όταν πάντα ακολουθεί η εγκατάλειψη. "Είσαι παρά πολύ όμορφη αλλα.." Εχω κουραστεί να μπαίνω σε αυτό του λούκι κάθε φορά που επιλέγω να ανοιχτω σε άνθρωπο και έχω κουραστεί πάντα να χάνω ένα κομμάτι μου. Πόσο ακόμα έχω μέχρι να μείνω κενή. Κομμάτι εδώ κομμάτι εκεί κομμάτι παραπέρα. Τελικά εγώ είμαι η ηλίθια που πιστεύω σε αγάπες και έρωτες.

Θα φύγω. Ξέρω ότι δεν θα με χωράει ο τόπος. Είχα λοιπόν μια πολύ καλή ευκαιρία να φύγω για χειμερινή σεζόν Αυστρία. Είχα ενδοιασμούς να πάω να μη πάω.. γιατί γνώρισα εκείνον. Όσο χαζό κι αν ακούγεται εγώ αυτόν τον άνθρωπο που γνώρισα 2-3 βδομάδες τον ήθελα κοντά μου. Όμως, δεν ξέρω αν είναι μοίρα, αν είναι κάρμα ή λαθος timing που λένε. Αλλά μου τι έκανε πιο "εύκολο" . Θα τη πάρω τη δουλειά. Θα τη πάρω θα πάω Αυστρία 4-5 μήνες. Θα ρίξω το κεφάλι μου στη δουλειά για να σταματήσω να τον σκέφτομαι. Θα φύγω μακριά. Δεν με χωράει η πόλη μου πλέον...

[justforbooks]

Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό.

Η ζωή της είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε βιβλία, ταινίες και εκλεκτούς φίλους που τους ενώνει η αγάπη για τα καλά μυθιστορήματα. Το διαμέρισμά της, στα «ορεινά» του Κολωνακίου, είναι όπως το φανταζόμουν. Γεμάτο αναρίθμητα βιβλία, οικογενειακά πορτρέτα, ταινίες, πίνακες ζωγραφικής, συλλογές από σουβενίρ που έχει φέρει απ’ τα ταξίδια της στο εξωτερικό αλλά και ήσυχες γωνιές ανάγνωσης. Στο μεγάλο τραπέζι κυριαρχεί το αναλόγιο στο οποίο είναι τοποθετημένο μόνιμα ένα ξενόγλωσσο λεξικό. Δίπλα, ένα laptop, ένα σημειωματάριο και πάντοτε δύο πακέτα τσιγάρα. Αυτό είναι το προσωπικό εργαστήρι της, στο οποίο εργάζεται καθημερινά η σπουδαία μεταφράστρια Ρίτα Κολαΐτη. «Είναι ρηχή και επιφανειακή η εποχή μας. Δεν υπάρχει διάθεση για αναζήτηση και δημιουργία. Γι’ αυτό και δυσκολεύομαι να βγαίνω από το σπίτι μου. Προτιμώ ώρες ατελείωτες να τις αφιερώνω στην ανάγνωση καλών βιβλίων. Είναι για μένα η ιδανική συναισθηματική ανακούφιση», μου εξηγεί. Είναι μια ευγενική και σαγηνευτική πνευματική φυσιογνωμία, η οποία έχει επιλέξει να κινείται μεταξύ μιας λιτής καθημερινότητας και μιας κοσμοθεωρίας που στηρίζεται στη ζωογόνο δύναμή της: τη λογοτεχνική μετάφραση. 

Από τα εφηβικά της χρόνια την ακολουθεί ένα ασίγαστο πάθος για τη λογοτεχνία. Θεωρεί πως το «σαράκι» της λογοτεχνικής μετάφρασης απαιτεί αφοσίωση, τριβή με τις λέξεις και, κυρίως, προϋποθέτει να είσαι καλός αναγνώστης. Έχει μεταφράσει βιβλία–ορόσημα της παγκόσμιας εκδοτικής παραγωγής. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει λάβει το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα για το βιβλίο του J.K. Huysmans «Ανάστροφα» (εκδ. Στερέωμα), το βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Γαλλόφωνης Λογοτεχνίας του ΕΚΕΜΕΛ για το μυθιστόρημα «Η κόκκινη Μασσαλία» του Maurice Attia (εκδ. Πόλις) αλλά και το βραβείο Μετάφρασης Βιβλίου για Παιδιά της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας. Λίγο πριν ξεκινήσουμε τη συνέντευξή μας μου λέει ότι τώρα ετοιμάζει τις μεταφράσεις του «Καβγατζή της Βρέστης» του Ζαν Ζενέ για τις εκδόσεις Μεταίχμιο και της «Ελπίδας» του Αντρέ Μαλρό για τις εκδόσεις Gutenberg.

— Από μικρή διαβάζετε ασταμάτητα. Τι έχετε κερδίσει και τι έχετε χάσει όλα αυτά τα χρόνια; Το πάθος μου για τα βιβλία και ιδίως για τη λογοτεχνία ξεκίνησε από τα πρώτα εφηβικά μου χρόνια. Διάβαζα ακατάπαυστα, με αφοσίωση, με πίστη νεοπροσήλυτου. Περιφρονούσα την ανούσια γνώση που πρόσφερε το σχολείο της εποχής. Μια γνώση στείρα, εμποτισμένη με τα «ιδεώδη» της δικτατορίας και του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού», που κυριολεκτικά με έπνιγε. Δεν ήμουν «καλή» μαθήτρια. Ήμουν «αλλού». Αναζητούσα τη λύτρωση από κείνη τη ζοφερή ατμόσφαιρα και την έβρισκα στις σελίδες των βιβλίων που με σαγήνευαν (πάντα χωμένα στα συρτάρια του γραφείου, πάνω στο γραφείο υπήρχαν τετράδια και βιβλία του σχολείου για τα μάτια των γονιών). Αγόραζα βιβλία από ένα ιστορικό βιβλιοπωλείο της γενέτειράς μου, της Πάτρας, λεγόταν «Ο τροχός». Αυτό το ατμοσφαιρικό ημιυπόγειο ήταν ο παράδεισός μου. Εκεί γνώρισα ανθρώπους μεγαλύτερους σε ηλικία από μένα, διανοούμενους, αριστερούς κυνηγημένους από τη χούντα· ρουφούσα τα λόγια τους, θεωρούσα μεγάλη τιμή για μένα το γεγονός ότι ανήκα στον «κύκλο» τους. Αυτό βέβαια συνεχίστηκε.

Τα φοιτητικά χρόνια στην Αθήνα, χρόνια έντονα, μες στην ευδαιμονία της Μεταπολίτευσης, ήταν για μένα μια αληθινή αποκάλυψη. Η τότε αριστερά –καμία σχέση με τη σημερινή– ήταν μεγάλο σχολείο για τη γενιά μου. Συναναστρεφόμουν ανθρώπους οι οποίοι μου άνοιξαν νέους δρόμους, νέες προοπτικές. Άνθρωποι παθιασμένοι με την πολιτική αλλά και με την τέχνη. Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, οι κινηματογραφικές αίθουσες τέχνης, τα βιβλιοπωλεία, τα θέατρα, οι γκαλερί είχαν γίνει το «σπίτι μας», έτσι νιώθαμε. Ζούσαμε όλοι μέσα σε μια πανδαισία. Ξενύχτια ατέλειωτα με έρωτες, έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις, συζητήσεις για ταινίες, για συγγραφείς, για βιβλία.

Μιλούσαμε για το τελευταίο βιβλίο του τάδε ή του δείνα συγγραφέα, δεν θέλαμε στην παρέα μας άτομα που δεν είχαν σχέση με την κουλτούρα, την πολιτική συνειδητοποίηση, νιώθαμε πως μας ήταν ξένα. Και όντως ήταν. Και βέβαια, απ’ όλο αυτό σύμπαν που με περιέβαλλε κέρδισα πολλά, πάρα πολλά. Καταρχάς με ώθησε να διεκδικήσω την ανεξαρτησία μου, να κάνω τη δική μου «επανάσταση», να τοποθετήσω τον εαυτό μου εκεί που πραγματικά ανήκε. Η πορεία μου είχε κιόλας χαραχτεί, καμιά πιθανότητα υπαναχώρησης. Και δεν το μετάνιωσα ποτέ. Κοντολογίς, κέρδισα τα πάντα, την ψυχή μου κυρίως. Δεν θεωρώ ότι έχασα κάτι, τουναντίον, αν δεν είχα κάνει αυτή την επιλογή, θα έχανα τα πάντα.

— Όταν ανοίγετε παλιά βιβλία και βλέπετε τις υπογραμμίσεις που έχετε κάνει με μολύβι και τα χειρόγραφα σχόλια στα πλαϊνά των σελίδων, ποιες σκέψεις κάνετε; Πολύ μ’ αρέσει αυτή η ερώτηση. Πόσες μνήμες, συγκινήσεις, επιφωνήματα θαυμασμού, στιγμές που μου κοβόταν η ανάσα απ’ την ομορφιά μιας φράσης ή που έμενα έκθαμβη από τη μαεστρία του λόγου, από έναν στοχασμό, από μια άφατη αλήθεια. Τα αγαπημένα μου βιβλία είναι γεμάτα υπογραμμίσεις, θαυμαστικά, αστεράκια – σε πολλά, μάλιστα, τα σχόλια αγγίζουν ενίοτε την υπερβολή. Όταν μετά από χρόνια τα ξαναδιαβάζω (γιατί πάντα επανερχόμαστε στα βιβλία που στοίχειωσαν τη νιότη μας), διαπιστώνω με χαρά μεγάλη ότι στα περισσότερα ο θαυμασμός παραμένει αναλλοίωτος. Κάποιες φορές, μάλιστα, μπαίνω στον πειρασμό να προσθέσω κι άλλες υπογραμμίσεις, κι άλλα θαυμαστικά, αστεράκια, σχόλια. Ασφαλώς είναι μια συνήθεια που την έχω ακόμη, θέλω ν’ αφήνω πάντα το δικό μου «σημάδι» στη σελίδα.

— Πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη μετάφραση; Και πόσο σημαντικό είναι να κάνει κανείς αυτό που αγαπά;   Από τα πρώτα μου διαβάσματα έτρεφα μια βαθιά εκτίμηση για τον άνθρωπο που με τη γνώση και το ταλέντο του μου προσφέρει μια τόσο μεγάλη απόλαυση: τον κόσμο ενός συγγραφέα. Το 1976, που ήμουν στην ομάδα του εμβληματικού περιοδικού «Σύγχρονος κινηματογράφος», αποτόλμησα τη μετάφραση κειμένων. Αυτό ήταν. Κεραυνοβόλος έρωτας. Δεν ήθελα να κάνω τίποτε άλλο. Μετά από λίγο καιρό άρχισα να μεταφράζω λογοτεχνικά βιβλία. Ξεκίνησα με Μπορίς Βιαν στις εκδόσεις Νεφέλη, απίστευτο. Το 1988, βρέθηκα στις Βρυξέλλες, όπου εργαζόμουν στη Μεταφραστική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, χρόνια υπέροχα, ανεκτίμητα, αλλά μέσα μου ένιωθα ένα κενό που διαρκώς βάθαινε. Τίποτα δεν μπορούσε ν’ αναπληρώσει τη μαγεία ενός λογοτεχνικού κειμένου, την ηδονική σχέση με έναν συγγραφέα. Έτσι, γύρισα στην Αθήνα και αφιερώθηκα ολοκληρωτικά στο πάθος που με διακατέχει εσαεί. Είναι μεγάλη τύχη και ευτυχία να ασκείς ως επάγγελμα αυτό που θεωρείς ζωογόνο δύναμη για τον εαυτό σου, αυτό που είναι η ουσία της ύπαρξής σου.

— Έχετε πει στο παρελθόν ότι: «Η αναμετάφραση είναι κάτι που οφείλουμε στα μεγάλα έργα της λογοτεχνίας». Γιατί το πιστεύετε αυτό;  Ασφαλώς δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι αναμεταφράσεις των σπουδαίων κλασικών έργων είναι μια πρακτική ευρέως διαδεδομένη παγκοσμίως. Έτσι, τα μεγάλα αριστουργήματα της λογοτεχνίας προσφέρονται στους αναγνώστες του σήμερα, μέσα από κείμενα αφενός ιδωμένα υπό το πρίσμα μιας πιο εμπεριστατωμένης γνώσης και αφετέρου απαλλαγμένα από τις ατέλειες, τις στρεβλώσεις ή ακόμα και από τις εσφαλμένες αποδόσεις προγενέστερων μεταφράσεων. Η τεχνολογία, το διαδίκτυο, οι έγκυρες βάσεις δεδομένων προσφέρουν τα μέγιστα στην αναζήτηση εννοιών, όρων, πραγματολογικών στοιχείων, που άλλοτε παρέμεναν δυσεπίλυτοι γρίφοι. Οι μελέτες από έγκριτους ακαδημαϊκούς επεξηγούν πολλά αινιγματικά σημεία του κειμένου και φωτίζουν κρυφές πτυχές του. Όλος αυτός ο θησαυρός των πανεπιστημιακών και εθνικών βιβλιοθηκών είναι διαθέσιμος στον μεταφραστή, ο οποίος μπορεί πλέον να αφεθεί με μεγαλύτερη σιγουριά στη γλωσσική μαγεία του πρωτοτύπου, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και τον πλούτο της δικής του γλώσσας.

— Ποια στοιχεία κάνουν μια μετάφραση καλή; Και πώς αξιολογείτε το γεγονός ότι πολλοί μεταφραστές επεμβαίνουν στα κείμενα, δίνοντας ένα άλλο, δικό τους πνεύμα στο πρωτότυπο;  Η συζήτηση περί «αρτιότητας» ή μη μιας μετάφρασης εμπεριέχει πολλές αντικρουόμενες απόψεις. Ο κάθε μεταφραστής έχει τα δικά του «πιστεύω». Για μένα, πρωταρχικό και αναντίρρητο στοιχείο είναι ο σεβασμός απέναντι στο πρωτότυπο κείμενο. Ο μεταφραστής οφείλει να  μην προδώσει αυτή την «εκλεκτική συγγένεια». Ο συγγραφέας εμπιστεύεται σε κάποιον άλλον, που συνήθως δεν τον γνωρίζει, το έργο του, την ψυχή του. Κι αυτός ο άλλος, ο μεταφραστής, οφείλει να το αποδώσει άθικτο, ακέραιο, έτσι ώστε ο αναγνώστης να γευτεί στο έπακρο την ουσία, την ομορφιά του αρχικού κειμένου. Κατά κάποιον τρόπο, ο μεταφραστής οφείλει να του ανοίξει τις πύλες ενός κόσμου, να τον οδηγήσει στα άδυτα του συγγραφέα. Άρτια είναι, κατά τη γνώμη μου, η «πιστή» μετάφραση σε υφολογικό και νοηματικό επίπεδο, και συνάμα αυτή που εμπεριέχει και την προσωπική ματιά του μεταφραστή, εν ολίγοις ένα κείμενο «αναδημιουργημένο». ��να κείμενο που να μη «μυρίζει» μετάφραση, αλλά να ρέει, να παρασέρνει, να ��αγηνεύει.

Ο μεταφραστής είναι, σε ιδανικές καταστάσεις, ένας «συν-δημιουργός», που δεν διεκδικεί ασφαλώς την πατρότητα του πρωτοτύπου. Είναι, ας πούμε, ένας «κομιστής». Από το μετάφρασμα πρέπει να αναδύεται ατόφιο το άρωμα του πρωτοτύπου. Με άλλα λόγια, η φωνή του μεταφραστή να μην καλύπτει εκείνη του συγγραφέα. Τέλος, η μετάφραση είναι μια κατάκτηση, με την ερωτική σημασία της λέξης. Εμπεριέχει την πίστη και την προδοσία, την υπόσχεση και συνάμα την καχυποψία.

— Ανακαλύψατε την Ανί Ερνό για πρώτη φορά στο αγαπημένο σας βιβλιοπωλείο Tropismes στις Βρυξέλλες, ξεφυλλίζοντας έναν λογοτεχνικό θησαυρό: το «Πάθος». Τι θυμάστε από εκείνη τη μέρα;  Κατά περίεργο τρόπο, θυμάμαι πολύ έντονα εκείνη τη μέρα. Νοέμβρης του 1991, Παρασκευή απόγευμα, με παγωνιά, βροχή και τη γνώριμη γκριζάδα των Βρυξελλών. Μπήκα στην Gallerie de la Reine και κατευθύνθηκα προς το αγαπημένο μου στέκι, το βιβλιοπωλείο Tropismes, αυτό τον περίτεχνο ναό του βιβλίου. Στον μπροστινό πάγκο, βλέπω ένα ολιγοσέλιδο βιβλίο με τον τίτλο «Passion Simple» και το όνομα της συγγραφέως. Διαβάζω το ολιγόλογο οπισθόφυλλο και το αγοράζω επιτόπου. Πηγαίνω κατευθείαν στο απέναντι μπιστρό, το Mokafé, παραγγέλνω ένα ποτήρι κόκκινο κρασί και βυθίζομαι στην ανάγνωση του βιβλίου. Το διάβασα μονορούφι. Όταν έφτασα, συγκλονισμένη, στην τελευταία αράδα, είπα μέσα μου: «Αυτό το βιβλίο γράφτηκε για μένα!»

— Πόσο βαθιά σας έχει επηρεάσει η λογοτεχνία της Ερνό;  Το έργο της Ερνό αλλά και η ίδια ως προσωπικότητα με έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό. Η Ερνό μού έμαθε ότι με τρόπο απέριττο, μινιμαλιστικό, αλλά βαθύ και ουσιαστικό, μπορεί να υπάρξει μεγάλη λογοτεχνία. Θαυμάζω την απίστευτη τόλμη της να «ξεγυμνώνεται» μπροστά στον αναγνώστη για να του εκφράσει τις μεγάλες αλήθειες της. Η γραφή της δεν γνωρίζει κανενός είδους συγκάλυψη, καθωσπρεπισμό, ωραιοπάθεια. Της οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ για τις λυτρωτικές σελίδες της. 

— Τι είναι αυτό που κάνει την αναγνωστική εμπειρία των έργων της Ερνό να είναι επίκαιρη;  Η Ανί Ερνό, αυτή η μεγάλη ιέρεια της συλλογικής αυτοβιογραφίας, έχει ως εργαλεία της αφηγηματικής τεχνικής της τον χρόνο και τη μνήμη. Τα έργα της είναι τοιχογραφίες με σκηνές που αναδύονται από το βίωμα, το δικό της και των άλλων. Οι αλήθειες της είναι διαχρονικές. Το προσωπικό στοιχείο συνυπάρχει με την Ιστορία. Το πάθος, σε όλες του τις εκφάνσεις, κυριαρχεί. Πάθος για έναν εραστή, πάθος για τη γραφή, πάθος για την αριστερά και τις ιδέες της, πάθος για την κοινωνική δικαιοσύνη. Η θεμ��τολογία της διαπερνάει τις εποχές, αγγίζει τον κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. 

— Γιατί πιστεύετε ότι τα «Χρόνια» είναι το καλύτερό της έργο;  Επειδή αγαπώ εξίσου όλα τα βιβλία της Ανί Ερνό, θα πω ότι τα «Χρόνια», αυτό το μεγαλειώδες παλίμψηστο, είναι, κατά τη γνώμη μου, η κορωνίδα του έργου της. Όπως χαρακτηριστικά λέει η ίδια, είναι «μια εξερεύνηση του πραγματικού μέσα από λέξεις και αισθήσεις». 60 χρόνια Ιστορίας, 60 χρόνια που άλλαξαν τον κόσμο. Είναι το πορτρέτο μιας σημαδιακής γενιάς, εκείνης του πολέμου, και συνάμα το πορτρέτο μιας γυναίκας φιλοτεχνημένο με εικόνες, ήχους, πάθη, πρόσωπα, τόπους. Διαφυλάττει το παρελθόν από τη λήθη και την απώλεια, το διατηρεί εσαεί παρόν. Ο αναγνώστης βλέπει μπροστά του κινηματογραφικά πλάνα και σκηνές, εικόνες ξεδιπλώνονται η μια μετά την άλλη, αχνοφωτισμένες από μια γλυκιά μελαγχολία. Κι όπως γράφει ο Νίκος Μπακουνάκης στο επίμετρο της ελληνικής έκδοσης: «Η Ερνό εικονοποιεί τον χρόνο, παρουσιάζοντάς τον σαν συνδαιτυμόνα σ’ ένα μακρόσυρτο οικογενειακό́ τραπέζι, όπου ο στενός και συνεσταλμένος χρόνος της οικογένειας γίνεται τελικά συλλογικός».

— Στον «Νεαρό Άνδρα», η Ερνό μιλάει για τον έρωτά της με έναν άντρα τριάντα χρόνια μικρότερό της. Όταν μεταφράζατε αυτό το βιβλίο, κάνατε κάποια βαθιά συνειδητοποίηση;  Σε αυτό το βιβλίο συνειδητοποίησα ακόμα περισσότερο τι σημαίνει τόλμη της γραφής, τι σημαίνει πραγματικά απελευθερωμένη γυναίκα, τι σημαίνει ταύτιση της ερωτικής επιθυμίας με τη γραφή. Το βιβλίο εξιστορεί μια εμπειρία της ίδιας της Ερνό που για λίγους μήνες την έκανε να γίνει ξανά το κορίτσι που «σκανδάλιζε τους γύρω του», το κορίτσι που ήταν άλλοτε. Στην πρώτη σελίδα διαβάζουμε: «Συχνά έκανα έρωτα για να υποχρεώσω τον εαυτό μου να γράψει». Πόσοι συγγραφείς, γυναίκες και άνδρες, θα τολμούσαν να το γράψουν; Χωρίς φεμινιστικές κραυγές και αφορισμούς, η Ανί Ερνό αναστρέφει τους κανόνες της αντρικής κυριαρχίας. Κι αυτή ακριβώς η αναστροφή του κλασικού σχήματος, όπου έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε έναν πενηντάχρονο άνδρα να συνοδεύεται από μια όμορφη νεαρή κοπέλα, συνιστά αυτή καθαυτήν μια πρόκληση, με σκληρό τίμημα όμως: το ζευγάρι προσελκύει αποδοκιμαστικά βλέμματα στα καφέ, στα εστιατόρια, στον δρόμο. Και τούτα ακριβώς τα βλέμματα, όπως και το δικό της βλέμμα πάνω σε αυτήν και στον εραστή της, στοιχειώνουν τη γραφή της. Έτσι, την ίδια στιγμή, η Ερνό αφήνεται σε έναν συγκλονιστικό στοχασμό για το πέρασμα του χρόνου και τα γηρατειά. Τι πιο ειλικρινές, πιο συγκλονιστικό, πιο προκλητικό, πιο εξομολογητικό.

— Εσείς φτάσατε στο σημείο να γκρεμίσετε τα πάντα για ένα ασίγαστο πάθος;  Αν δεν το είχα κάνει, πώς θα λάτρευα την Ερνό; Ανήκω, ευτυχώς, στην κατηγορία εκείνων που πιστεύουν ότι το ερωτικό πάθος διαλύει σύμπαντα. Σε μεταμορφώνει, παύεις να είσαι ο εαυτός που ήξερες ως τότε. Βλέπεις τα πάντα μέσα από ένα πρίσμα που ομορφαίνει τα πάντα, τα γεμίζει χρώματα, αρώματα, τους προσδίδει μια διάσταση μυθική, βλέπεις ένα σύμπαν όπου κυριαρχεί η φιγούρα του Αγαπημένου. Ζεις και ανασαίνεις για τη στιγμή που θα σμίξεις μαζί του. Βέβαια, τα μεγάλα πάθη είναι αδηφάγα, αυτοκαταστροφικά. Η οδύνη του χωρισμού είναι άφατη. Ο κόσμος σκοτεινιάζει μεμιάς, νιώθεις χίλιες λεπίδες να σε διαπερνούν, η απόγνωση ελλοχεύει. 

— Τι ανακαλύψατε μεταφράζοντας έργα του Αλμπέρ Καμί;  Καταρχάς, θα ήθελα να πω ότι τα βιβλία του Καμί ήταν από τα πρώτα εφηβικά μου αναγνώσματα. Ένας άλλος κόσμος, μια άλλη σκέψη με κυρίεψαν, τάραξαν τη νηφαλιότητα στην οποία βρισκόμουν. Μια αληθινή αποκάλυψη. Θυμάμαι ότι κάποιες φράσεις τις διάβαζα πολλές φορές για να τις κατανοήσω (ιδίως στον «Μύθο του Σίσυφου»). Αργότερα, ξαναδιάβασα όλα τα βιβλία, ένα προς ένα, μια εντελώς διαφορετική ανάγνωση, πιο ουσιαστική, πιο βαθιά. Πάντα όμως η ίδια σαγήνη. Οφείλω να ομολογήσω ότι με κυρίεψε ένα δέος όταν καταπιάστηκα με την πρώτη μετάφραση έργου του Καμί. Για μένα, είναι από τις μεγαλύτερες μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο μεγαλύτερος συγγραφέας και στοχαστής του 20ού αιώνα. Μεταφράζοντάς τον ανακάλυψα έναν απύθμενο πλούτο. Έναν άμετρο θαυμασμό γι’ αυτόν τον «πιε-νουάρ» που, απ’ το ταπεινό Μοντοβί της Αλγερίας, κατέκτησε το Παρίσι της διανόησης και της τέχνης, και κατόπιν ολόκληρη την υφήλιο. Η φιλοσοφική, λογοτεχνική, θεατρική του γνώση είναι απίστευτη. Αναρωτιέται κανείς, πότε πρόλαβε και τα διάβασε όλα τούτα; Πώς αφομοίωσε τόση γνώση που άλλοι χρειάζονται χρόνια ολάκερα σε πανεπιστημιακά έδρανα απλώς για να την αγγίξουν; Η κριτική ματιά του για το πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής του, για τις ολοκληρωτικές ιδεολογίες παντός είδους, για τους μεγάλους κλασικούς της λογοτεχνίας, για τη μεγάλη του αγάπη, το θέατρο, για τους σύγχρονους ομότεχνούς του, είναι κάτι το μοναδικό, το ανεπανάληπτο. Τα δοκιμιακά και τα λογοτεχνικά γραπτά του εξακολουθούν να σαγηνεύουν, ενώ εκείνα των επικριτών του βυθίστηκαν στη λήθη.

— Οι «120 ημέρες των Σοδόμων» του Μαρκήσιου ντε Σαντ ήταν ίσως ο μεγαλύτερος μεταφραστικός σας άθλος; Μια μεγάλη πρόκληση;   Για να είμαι ειλικρινής, το θεώρησα μάλλον ως μια πολύ μεγάλη πρόκληση. Μιλάμε για το πιο άσεμνο, το πιο ωμό, το πιο αποκρουστικό ίσως, το πιο ανελέητο έργο που γράφτηκε ποτέ. Ο μεταφραστής βυθίζεται κυριολεκτικά σε έναν ζοφερό κόσμο όπου τα πάντα κλιμακώνονται σε ένα κρεσέντο βίαιης ηδονής και πράξεων αφάνταστης βαναυσότητας. Η ωμότητα των περιγραφών δεν είναι η μόνη πρόκληση για τον μεταφραστή. Πρέπει να τις αντέξει, να τις κατανοήσει σε βάθος. Το μεγάλο στοίχημα είναι να τιθασεύσει την ακρότητα του σαδικού λόγου, να την αποδώσει ατόφια στη δική του γλώσσα με λέξεις βουτηγμένες στο αίμα και στο σπέρμα, στο «χύσι», όπως ηδονόχαρα επαναλαμβάνει αδιάκοπα ο συγγραφέας. Πρέπει επίσης να διατηρήσει αναλλοίωτη τη ζοφερή, απειλητική, ακόλαστη ατμόσφαιρα του βιβλίου, να νιώσει τις κραυγές της ηδονής και του πόνου να αντηχούν εκκωφαντικά μέσα του. Ο συγκλονιστικός λόγος του Ντε Σαντ απαιτεί ειδικές μεταφραστικές ακροβασίες, οι λέξεις πρέπει να επιλέγονται μία προς μία έτσι ώστε να προκαλούν το ίδιο αίσθημα απόλαυσης ή απέχθειας στον αναγνώστη, να σκιαγραφούν με τη μέγιστη πιστότητα την εποχή, να αποδίδουν στο ακέραιο αυτό τον περίκλειστο κόσμο της ακραίας ηδονής και της φρίκης. Οφείλω να πω ότι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελα ήταν το μετάφρασμα να είναι λιγότερο σοκαριστικό, λιγότερο άσεμνο από το πρωτότυπο. Το ήθελα εξίσου ελευθέριο, εξίσου προκλητικό, εξίσου αχρείο. Κοντολογίς, ένα κείμενο στο οποίο η σεμνοτυφία και ο ψευτοκαθωσπρεπισμός δεν θα είχαν καμιά θέση! Θα πρέπει επίσης να επισημάνω και μια άλλη πτυχή του βιβλίου: πρόκειται για μια λογοτεχνία υψηλού επιπέδου, όπου η γαλλική γλώσσα του Διαφωτισμού στηλιτεύει, με έναν λόγο ποιητικό, φιλοσοφικό, επαναστατικό, μεθυστικό, την υποκρισία κλήρου και ευγενών, και προτρέπει τον λαό σε μια καθολική εξέγερση, λίγα χρόνια πριν από το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης.

— Μια άλλη σημαντική μετάφρασή σας ήταν αυτή της «Μαντάμ Μποβαρί» του Φλομπέρ. Δεν το είδατε ως ένα μεγάλο ρίσκο;  Πιθανόν και να το είδα ως ρίσκο. Μα μου ήταν αδύνατο να το αποφύγω. Το μεγαλείο αυτού του έργου δεν έγκειται τόσο στο θέμα του, μια «κοινότοπη» ιστορία μοιχείας και έρωτα, αλλά κυρίως στο συγγραφικό ύφος. Ο Φλομπέρ ήθελε το ύφος του να διαπνέεται από μια μουσικότητα, από μια αρμονία, αναζητούσε παθιασμένα την κατάλληλη λέξη. Ανυπέρβλητος ο τρόπος με τον οποίο απεικονίζει ό,τι περιβάλλει την ηρωίδα του· η αφήγηση τυλίγει σαν πέπλο πάθη, παρεκτροπές, μάταιες προσμον��ς, ανεκπλήρωτους πόθους, στροβιλίσματα σε χοροεσπερίδες, θροΐσματα ταφτάδων και μεταξωτών, ερωτικά αγγίγματα, τη μαγεία ενός ονειρικού κόσμου, την οδύνη, την απελπισία, το δηλητήριο του θανάτου. Για τον Φλομπέρ, «η ηθική της τέχνης συνίσταται στην ομορφιά της», γι’ αυτόν τον μεγάλο στυλίστα «το ύφος υπερτερεί της αλήθειας». Γι’ αυτούς τους λόγους, λοιπόν, θα σας πω ότι άξιζε που πήρα το «ρίσκο». Και η ανταμοιβή ήταν πολύ μεγάλη: πέρασα υπέροχες μέρες και νύχτες χαμένη στο φλομπερικό σύμπαν, παρασυρμένη στους ίδιους δρόμους με την Έμα Μποβαρί, ζώντας τον έρωτά της, την οδύνη της, την απελπισία της, τη μεγαλοσύνη του πάθους της. Κι αυτό ήταν πολύτιμο για μένα, ανεκτίμητο.

— Πώς ορίζετε τη λογοτεχνία; Είναι ένα μεγάλ�� μάθημα ανθρωπογνωσίας; Για μένα, η λογοτεχνία είναι ένα πάθος, κάτι που μας διακατέχει τόσο ώστε δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτό. Οι ώρες της ανάγνωσης είναι ώρες μύησης, λύτρωσης, απόλαυσης, απόδρασης, μαγείας. Η λογοτεχνία είναι επίσης κι ένα ταξίδι σε τόπους άλλους, όπου αντικρίζεις έκθαμβος έναν πλούτο ιδεών, εικόνων, αισθημάτων. Η λογοτεχνία είναι ακόμα κι ένας τρόπος να μάθουμε τα εσώτερα της ανθρώπινης ύπαρξης, κι αυτό μας αναστατώνει, μας αφυπνίζει. Η λογοτεχνία έχει τη δύναμη να μας ταρακουνά συθέμελα. Είναι η δική μου θρησκεία, τους δικούς της θεούς λατρεύω.

— Ποια αναγνώσματα σάς έχουν καθορίσει όλα αυτά τα χρόνια; Πρωτίστως, Αλμπέρ Καμί, όλα του τα γραπτά ανεξαιρέτως (δοκίμια, θεατρικά, λογοτεχνικά έργα), κλασικά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα και σύγχρονα κλασικά του 20ού αιώνα, βιογραφίες των μεγάλων της τέχνης (έχω ιδιαίτερη αδυναμία στις βιογραφίες), βιβλία για την ιστορία της τέχνης, βιβλία για τον κινηματογράφο. 

— Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς και γιατί;  Είναι οι συγγραφείς που με συντροφεύουν μια ζωή, αυτοί που μες στις σελίδες τους κουρνιάζω. Τους γνωρίζω πολύ καλά, συνομιλώ νοερά μαζί τους. Ανάμεσά τους, ο Καμί, ο Προυστ, ο Φλομπέρ, ο Σταντάλ, ο Ζολά, ο Ουγκό, ο Τολστόι, ο Ντοστογιέφσκι, ο Τσέχοφ, ο Ντίκενς, ο Τόμας Μαν, ο Μελβίλ… αλλά και σύγχρονοι, όπως ο Μπόρχες, η Μπάιατ (με τη συγκλονιστική «Εμμονή»), η Σαπιέντσα (με τη σπουδαία «Τέχνη της χαράς»), ο Μπαρνς (με τον μεθυστικό «Άνδρα με κόκκινο μανδύα»), και βέβαια, ο Ζορζ Σιμενόν με τα ανυπέρβλητα «σκληρά μυθιστορήματά» του. 

— Τι είναι αυτό που κατά τη γνώμη σας διεγείρει μοναδικά τη σκέψη και τη φαντασία; Αν έλεγα η τέχνη σε όλες τις μορφές της, θα ήταν κοινοτοπία; Δεν μπορώ να φανταστώ κάτι άλλο, ιδίως στην εποχή που ζούμε.

— Τι σας θυμώνει ��τις μέρες μας; Η έλλειψη αληθινής κουλτούρας στην καθημερινότητα. Αυτό έχει ποικίλες εκφάνσεις: η συμπεριφορά των άλλων, η προκλητικότητα των αδαών, η διάχυτη νοοτροπία του νεοπλουτισμού, η τηλεόραση που, με λαμπρή εξαίρεση το «Βιβλιοβούλιο» στο Κανάλι της Βουλής, αγνοεί προκλητικά το βιβλίο, τους συγγραφείς και την τέχνη εν γένει, το γεγονός ότι δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό. Μια διάχυτη έλλειψη γούστου και φαντασίας. Άνθρωποι με βλέμμα άδειο περιφέρονται πλασάροντας ένα ανούσιο lifestyle που το αναπαράγει ένα τσούρμο αγράμματων.   

— Και τι σας εκπλήσσει περισσότερο στη σύγχρονη ζωή; Η τραγική ομοιομορφία των πάντων. Καμιά πρωτοτυπία, καμιά φαντασία, παντού εικόνες ολόιδιες, απ’ τις οποίες αποστρέφεις γρήγορα το βλέμμα σου. Κι αυτό μου φαίνεται απίστευτα συντηρητικό, βαθιά αντιδραστικό. Είναι άραγε έτσι η σύγχρονη ελληνική κοινωνία;

— Τέλος, τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή;  Τα έντονα αισθήματα: ο έρωτας, η αγάπη των δικών σου ανθρώπων, οι βαθιές φιλίες, η μαγεία που σου προσφέρει ένα έργο τέχνης, μια καλή κουβέντα που την ακούς απρόσμενα.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[project24231]

Mπισκότα και καπνός

Σε ένα μακρινό και πολύχρωμο μέλλον , το σπίτι μου θα έχει χρώματα , χρώματα χαζά , κίτρινες κουρτίνες με πράσινες βιβλιοθήκες , στις οποίες θα σπιτώνω τα πιο αλλόκοτα βιβλία , βιβλία που όταν τα διαβάζεις θα νιώθεις κάθε λέξη να ισοπεδώνει το μέσα σου.

Οι τοίχοι πιθανότατα να έχουν όλοι διαφορετικό χρώμα , με την κουζίνα να ροκαρει το πιο απαλό πράσινο που έχουν δει τα μάτια σου , και το σαλόνι το πιο ζεστό πορτοκαλί. Είμαι σίγουρη πως θα σε κάνει να αναρωτιέσαι αν εκεί μέσα βαθιά στις τρύπες του πατώματος ζουν μικρές πολύ μικρές νεραΐδες . όλο αυτό σε συνδυασμό με τα πολύ μεγάλα και περίεργα σε σχήμα παράθυρα που θα επιτρέπουν  στον κάθε περαστικό να βλέπει μέσα στο μικρό και ονειρικό μου σπιτάκι θα δίνουν μια περίεργη αίσθηση γαλήνης στην ψυχή . Για τα δωμάτια δεν έχω σκεφτεί και πολλά αλλά να σου πω την αλήθεια δεν θα με χάλαγε μέχρι και κάτω απτή σκάλα να κοιμάμαι . Ποιος ο λόγος να υπεραναλύσω το δωμάτιο , εφόσον η πιο πιθανή έκδοση της καθημερινότητας  μου θα είναι να γυρνάω τόσο κουρασμένη που απλά να κοιμάμαι κάθε μέρα στο ζεστό μου σαλονάκι ή αντίστοιχα όπως θέλω εγώ να πιστεύω , να λατρεύω τόσο πολύ αυτό το σαλόνι που να μην μπορώ να το αποχωριστώ ούτε καν στον επίλογο της ημέρας μου , θυσιάζοντας έναν ικανοποιητικό και ατάραχο ύπνο για τον απλούστατο λόγο του να κερδίσω για λίγα λεπτά επιπλέον το πανέμορφο μου σαλόνι , που είμαι σίγουρη ότι αυτό από μόνο του θα μου χαρίσει τόση χαρά , μόνο και μόνο να το βλέπω , με τα έντονα και ζωντανά χρώματα του ( από τους καναπέδες , στις γλάστρες  , μέχρι και στα χαλιά τον χειμώνα ) με τα φυτά του , κρεμασμένα από τον τοίχο ,στην βιβλ��οθήκη μέχρι και  στα περβάζια των παράθυρων του. Τώρα θα μου πεις ότι τα φυτά απαιτούνε φροντίδα και το ξέρω , είναι αυτονόητό , τόσο αυτονόητό που έχει βρεθεί ήδη η λύση .

Θα ξυπνάω μια ώρα νωρίτερα  και πριν καν αποκοιμηθεί η νύχτα εγώ  αθόρυβα και μοναχικά θα προσέχω ένα ένα τα φυτά μου παραχωρώντας τους όση αγάπη και φροντίδα έχω στην καρδιά μου εύκαιρη  για να συνεχίσω την μέρα μου ανενόχλητη . Όχι ότι κάτι σε αυτό το σπίτι θα μου προξενεί ενόχληση , αυτό είναι κάτι που έχω ξεκαθαρίσει στον εαυτό μου . Οτιδήποτε μου προκαλεί έστω και μια στάλα αρνητικού συναισθήματος , έστω και μια συλλαβή από κάποια αρνητική σκέψη , θα φεύγει , ευγενικά και αθόρυβα , χωρίς ίχνος φευγαλέου πόνου ή θλίψης.  

Ξέχασα να αναφέρω ότι μέσα θα ξεχύνεται σε κάθε κρυφή και φανερή γωνιά του σπιτιού  η απολαυστική μυρωδιά τσιγάρου και βανίλιας , μπισκότα και καπνός , έτσι μόνο θα το νιώθω σπίτι μου . Θα φτιάχνω τα πιο γευστικά και παραμυθένια φαγητά που έχεις δει στην ζωή σου , σου λέω το σπίτι θα περιτριγυρίζεται σιγουρά πάντα από μια έντονη ευωδιά φαγητού , κατά την γνώμη μου μόνο έτσι μπορείς να  σιγουρευτείς ότι κάποιος έχει ζήσει μέσα σε αυτό , αλλιώς τι είμαστε , άσειστα έπιπλα με αποχρωματισμένους τοίχους . Το σπίτι μου θα έχει ζωή , θα έχει γέλιο και κλάμα και φωνές από όργητα , θα έχει ανοιχτά και ακλείδωτα παράθυρα να περνάει το τσουχτερό κρύο μέσα ή αντίστοιχα το ζεστό απογευματινό αεράκι του καλοκαιριού . Το σπίτι μου θα έχει πάντα τις κουρτίνες ανοιχτές , έτσι ώστε να έχει την αφορμή είτε το φως είτε το σκότος να χαζοκοιταει ελάχιστα μέσα στο πολύχρωμο και γεμάτο ζωή σπίτι μου . Οριακά μπορώ να με δω , στον κόκκινο μου καναπέ , αγκαλιά με μια κουβέρτα χαζεύοντας ένα βιβλίο με το μεσημβρινό φως του φθινοπώρου να διαπερνά κάθε σκοτεινή γωνιά του σπιτιού μου

Και εσύ  να με κοιτάς αφηρημένα με την γωνιά του ματιού σου φωτίζοντας τον χώρο ακόμα παραπάνω , πράγμα που θεωρώ αδύνατον αλλά δεν μπαίνω στον κόπο να σου χαλάσω χατίρι . Πράγματι πιστεύω πως από την στιγμή που θα μπεις , θα σε λατρέψει το σπίτι μας

[gentle-author]

1402

Για πολλούς, σπίτι είναι μια καλοφτιαγμένη δομή

Τέσσερις τοίχοι που συγκρούονται όταν τους αγγίζει κανείς

Μερικά κομμάτια θεμελίων που καταλήγουν σε κάποια στέγη

Κάποιο κτίριο στο τέλος του δρόμου.

Ακόμη και αν πρόκειται να φανώ εγωΐστρια μπρος σε όποιον αντικρίσει αυτές τις λέξεις, ξέρω βαθιά μέσα μου πως σε εσένα θα παραμείνω χαραγμένη ανεξίτηλα στο χαμόγελό σου, στο κάθε σου μειδίαμα.

Για μένα λοιπόν, σπίτι είναι η μυρωδιά της κανέλλας

Η αίσθηση της ηρεμίας που κυριεύει το μυαλό μου

Μια μικρή εικόνα που με βοηθά να ελέγχω τις σκέψεις μου

Δυο χέρια ενωμένα σαν ένα ιδιαίτερα κρυφό παζλ

Τα χείλη σου που φιλούν τα δικά μου με πάθος σε μερικά ανιδιοτελώς ξεδιπλωμένα όνειρα

Ένα τυφλό κανελί γατάκι που κάνει βόλτα στο σπίτι μας τρώγοντας μπισκότα δίχως ζάχαρη κάθε απόγευμα του Αυγούστου

Ένα ευγενικό αγοράκι με πράσινα αμυγδαλωτά μάτια που αποκοιμήθηκε στην γενναία αγκαλιά σου, μυρίζοντας την φαιοπράσσινη στολή σου, αφού θήλασε τρυφερά τη μαμά του, τη γυναίκα σου, εκείνη με την λευκή ρόμπα και το στηθοσκόπιο που έχει χαραγμένο το όνομά της κρυμμένο σε μια αγκύλη, την κοπέλα που έχει το κεφάλι της ξαπλωμένο στον ώμο σου, όντας στην πραγματικότητα, το περήφανο κορίτσι σου που κληροδότησε τα ξανθά μαλλιά της στον μικρό σου στρατιωτικό γιατρό

Ένα σπίτι γεμάτο με την τέχνη της, που κάνει τον Βαν Γκογκ έναν πραγματικό κάτοικο εκεί μέσα, για μια ακόμη φορά, για μία ακόμη ημέρα και για πολλές ακόμη, που πρόκειται να' ρθουν νωχελικά

Το συναίσθημα της καρδιάς μας καθώς μοιραζόμαστε τις ψυχές μας κάθε φορά που βάζεις μια ξανθιά τούφα από τα μαλλιά μου πίσω από το αυτί μου για να μου φιλήσεις τον λαιμό και να μου κοκκινίσεις τα ήδη ροδαλά μου μάγουλα

Η ευγένεια στη φωνή σου που κάνει την καρδιά μου να χτυπάει όλο και πιο δυνατά κάθε φορά που φωνάζεις το όνομά μου σε μια προσπάθεια να ενώσεις το θρόισμα των φύλλων του δικού σου δάσους με τα ατίθασα κύματα της θάλασσάς μου και να δημιουργήσεις έναν ακόμη πιο μικρό καλλιτέχνη να τρέχει σε ένα σπίτι που μυρίζει γιασεμί, να προσθέσεις λίγο ακόμη χρώμα στο δικό μας "σπίτι", να γίνεις εσύ ο ίδιος καλλιτέχνης και να αγγίξεις την παλέτα της καρδιάς μου με τα πινέλα της ψυχής σου

Το γέλιο σου που με κάνει να χαμογελάω και είναι ο λόγος που η ζωή μου δεν είναι ποτέ ασπρόμαυρη, κύριε καλλιτέχνη

Η μόνη αίσθηση ελευθερίας που ένιωσα ποτέ μου, μού δόθηκε απλόχερα και τρυφερά όταν το σώμα μου έγινε δικό σου

Κάθε φορά που μπορεί να αμφιβάλλεις για την αγάπη μου και διαβάζεις αυτό το γράμμα, τότε είναι που δεν θα αμφιβάλλεις ποτέ ξανά, που δεν θα αμφιβάλλεις για την ισχυρή αυτή πραγματικότητα, την μια και μοναδική, αγάπη μου, η οποία είμαστε εμείς

Κάθε κομμάτι της ψυχής μου που θα σου ανήκει και δεν θα χρειάζεται πλέον να μιλάω, παρά μόνο να σε κοιτάω, με ένα βλέμμα που μπορείς να διακρίνεις μόνο εσύ, ένα βλέμμα που θα σου μιλά ανοιχτά και θα σου λέει...

Θέλω να με κάνεις έρωτα μέχρι το πρωί

Μέχρι να νιώσω το σώμα σου να χαϊδεύει το δικό μου,

Μέχρι να γίνουμε ένα και να ανταλλάξουμε σώμα και ψυχή πάνω στα ολόλευκα σεντόνια

Μέχρι να μυρίσει γιασεμί η νύχτα και άνθη τριανταφυλλιάς να στολίσουν το κρεβάτι μας

Μέχρι να νιώσεις το σώμα μου να φλέγεται πάνω στο δικό σου κάθε φορά που το βυθίζεις μέσα μου

Μέχρι να αφουγκραστώ τις σκέψεις σου ετούτη τη νύχτα που με φιλάς και σε φιλώ σαν το ξημέρωμα να βρίσκεται αιώνες μακριά

Μέχρι να γίνω δικιά σου και να γίνεις δικός μου ολοκληρωτικά

Μέχρι να μου ψιθυρίσεις πως με αγαπάς και να σιωπήσεις όλους τους ποιητές με την ψευδαίσθηση πως ξέρουν τι εστί αγάπη

Μέχρι να καταρρίψεις όλα τα γνωμικά και να γράψεις νέους τόμους, νέα βιβλία με την δική σου αλήθεια η οποία θα είναι το "εμείς"

Μέχρι το φεγγάρι να δακρύσει στην θέα της αγάπης μας και να κρυφτεί πίσω από τα σύννεφα ή να δωρίσει το φως του σε όλα τα άστρα του ουρανού

Μέχρι εσύ να γίνεις εγώ και εγώ να γίνω εσύ

Μέχρι το τέλος αυτού του κόσμου, ενώ ξέρεις καλά πως ούτε τότε δεν θα πάψω να σε αγαπώ

Μέχρι το "σε αγαπώ" να βρει το άλλο του μισό, το π να παντρευτεί το α και να γίνει "σε αγαπάω"

Μέχρι όλα τα κομμάτια του παζλ να ενωθούν και να ζωγραφίσουν πάνω στο τραπέζι εμάς τους δύο, μαζί, μια αγκαλιά, ένα τραγούδι δίχως στίχους, μια μελωδία σκέτες νότες να μας περιτριγυρίζουν

Μέχρι ο κόσμος να ησυχάσει και να μας αφήσει επιτέλους να δημιουργήσουμε τον δικό μας, να μπούμε μέσα του, να χαθούμε και να μην ξαναεμφανιστούμε

Μέχρι ο ήλιος να ανατείλει ξανά, να δύσει και να αναγεννιέται ο έρωτάς μας σε κάθε αχτίδα ελπίδας που θα μας χαϊδεύει τα μαλλιά

Μέχρι η απόσταση να πάρει τον ορισμό της ανάσας μας και να μηδενιστεί με ένα μας φιλί

Μέχρι η τέχνη να ορίζεται πλέον από εμάς και κάθε λεξικό, να έχει σε κάθε του σελίδα το δικό μας χρώμα, ένα χρώμα που δημιουργήσαμε εμείς όταν οι εαυτοί μας πήραν την ίδια μορφή και είπαν μαζί πως...

Θέλω να με κάνεις έρωτα μέχρι το πρωί

Μέχρι η διάλεκτός σου να γίνει η δική μου γλώσσα

Μέχρις ότου να μην υπάρχει άλλος κανείς επάνω σε αυτή την άχαρη Γη, εκτός από εμάς

Μέχρι να γίνουν όλα στάχτη χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε μα ο ήλιος να ξεπροβάλλει μετά από κάθε μας βροχή, για μια ζωή

Μέχρι να μην μας νοιάζει η άποψη του κόσμου, ο τρόπος του και η τεχνική

Μέχρι το γαλανό να αναμειχθεί με το πράσινο και να αναπλαστεί η φύση από την αρχή

Μέχρι το σκοτάδι μου να γίνει το δικό σου φώς

Μέχρι ο στρατιώτης να γίνει γιατρός

Μέχρι η αγκαλιά σου να γίνει καταφύγιο που θα φουντώνει την δική μου φλόγα ώστε να προφυλάσσω και να κρατώ αναμμένη την δική σου

Μέχρι η μυρωδιά μου να γίνει πεδίο μάχης που θα εγκλωβίσει την καρδιά σου

Μέχρι να μην μπορούμε να μιλήσουμε άλλο πια

Μέχρι η καρδιά μας να χτυπήσει δύο φορές πιο γρήγορα ξανά

Και τελικά να φωνάξουμε ο ένας στον άλλο πως το «για πάντα» σίγουρα πλέον, ξέρουμε πως γράφτηκε για εμάς.

Και κάθε φορά που θα γυρνάς σπίτι, να σκέφτεσαι εμένα, τον δικό σου ορισμό για το "σπίτι"

Και ίσως να μπορώ τότε να σε διακόψω και να πω ότι..

Είσαι ο μοναδικός

Που θα μπορούσα ποτέ να αποκαλέσω "σπίτι".

Copyright © 2024 Christine Aggeli. All rights reserved.

[scottismaname]

Κοίταξέ με προσεκτικά και θα καταλάβεις. Για την αγάπη μιας γυναίκας έγινα ποιητής. Δεν τη συγκίνησα. Έγινα κλόουν, καραγκιόζης, Ρωμαίος, Νίγκελ, Άμλετ… Κείνη προσπέρασε πλάι απ’ τις τραγικές μεταμορφώσεις μου αγέρωχη και πήγε να θαφτεί στο άγνωστο. Ήταν τρελή; Ήταν άρρωστη; Χαλασμένη απ’ τα βιβλία; Δεν ξέρω. Ένα πράγμα ξέρω: πως μ’ έκανε δυστυχισμένο.

[gemsofgreece]

Submission:

Χαιρετώ!

Ξέρεις, προσπαθώ να φιλτράρω τα ΜΚΔ, τα ΜΜΕ, καλλιτέχνες που ακολουθώ κτλ, γιατί αρκετά σοβαρά προβλήματα έχουμε ως ελλάδα και ευρώπη για να έχουμε να χαραμίσουμε φαιά ουσία σε μαλακίες που Βορειοαμερικάνοι και άλλοι κάνουν, αλλά και αυτά που επιλέγω προσεκτικά για να χαλαρώσω το μετανιώνω στο τέλος, όση υπομονή και να χω με καλοπροαίρετους(;)  ξένους πχ, όσο και να εκτιμώ χιούμορ και σάτυρα κτλ.

Πέφτω πρόσφατα πάνω σε αυτό

https://m.youtube.com/watch?v=CZZ05gZgtZo

άνταξα μερικά λεπτά γιατί με ενδιέφερε το θέμα, αλλα ειδικά το “μεθύστακας αρχαίος Έλληνας που θέλει εύκολες τουρίστριες” μου σπασε τα νεύρα.

μετά σε αυτό

https://m.youtube.com/watch?v=pO70EacfHY8

άντεξα 2 λεπτά, μία γρήγορη ματιά να δω καταγωγή του “Αδη” απ το ονομα (δεν βρήκα) και 2 φορες να κοιτάξω στο βιντεο μπροστά πριν το κλείσω. ο Ρικ Ριόρνταν και οι όμοιοι του φτιαξαν ενα τέρας.

και πάνω που έλεγα ντάξει που να ακούσω μαλακία σε dnd live κεφάλαιο frogtown,

https://m.youtube.com/watch?v=UExhxUCuRu0

πάνε και μιλάνε για άγαλμα AFROGdite, “ancient frog greek mythology” “ (ancient) freak mythology” η απαξίωση…

δηλαδή γιατι εγώ να δείξω κατανόνηση εδώ; να ψάχνω για θετικά, “α τουλάχιστον ο Φαρυα ή ο ” Αδης" μοιάζει Ελληνας κι όχι πάλι γερμανός ή υποσαχάριος;;“ (τοσο χαμηλά στάνταρ…); γιατί να μην προσβληθώ; πότε ρωτήθηκαν οι Έλληνες για το αν είναι ρεαλιστικές οι μαλακίες με τις οποίες μας ντύνουν; σαν να μην φτάνει αυτό, εχουμε το δικό μας σύστημα που φέρεται ως ραγιας στους ξένους (βάλε την γνωστή εικόνα της χτεσινής ξεφτίλας εδώ) ενώ οι υπολοιποι έχουμε τεράστια εμπόδια να εμπλουτίσουμε τον πολιτισμό μας και να τον προωθήσουμε. Και μετά σκέφτεσαι ότι αντιμετώπιση χαλαρή τύπου “έχουμε μεγαλύτερα προβλήματα, υπαρξιακα, για να ασχοληθούμε με την κάθε μαλακία που τσαμπουνάνε στις ΗΠΑ” που τα αφησε αναπάντητα, μας εκανε να τα βρουμε μπροστα μας, χειρότερα, τώρα και με αθελληνισμο + αντιδυτικισμο από πάνω, ξέρεις τις ιδεοληψίες.. Αντε τώρα να τα μαζέψεις. Τεσπα. Αν έχεις κάποια συμβουλή για το πως το χειρίζεσαι, θα το εκτιμούσα πολύ.

Reply:

Γεια σου! Δε θα έλεγα πως έχω μια σταθερή αντιμετώπιση προς όλα τα περιστατικά αναφοράς / χρήσης / εκμετάλλευσης της Ελληνικής μυθολογίας και κουλτούρας. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, αλλά οι βασικοί είναι όντως η πρόθεση, το αποτέλεσμα, η ποιότητα του εγχειρήματος και ο αντίκτυπος. 

Γι’ αυτούς τους λόγους μου αρέσει πολύ ο Farya Faraji. Έχω παρακολουθήσει το βίντεο που μου έστειλες μεταξύ άλλων στο παρελθόν και μου άρεσε πάρα πολύ. Πραγματεύεται ένα θέμα που δύσκολα θα κρατούσε κάποιον που δεν ενδιαφέρεται ταυτόχρονα για την ιστορία και την θεωρία της μουσικής και το κάνει προσιτό και ευχάριστο για όλους. Ένα από τα τεχνάσματα που χρησιμοποιεί γι’ αυτόν τον σκοπό είναι και το αρχικό αστείο με τον μεθυσμένο δύσθυμο Αριστόξενο, το οποίο δεν με ενοχλεί, διότι δεν προσβάλει τους Έλληνες σαν σύνολο ή κάποια ιστορική προσωπικότητα ή τον πολιτισμό καθ’αυτόν, αφού δε θα έμπαινε στον κόπο να αφιερώσει τόσο από την ζωή του στην μελέτη της γλώσσας και του πολιτισμού και να κάνει ακριβή και μορφωτικά βίντεο (πέραν από καλαίσθητα) αν δεν είχε σεβασμό για αυτά. Ο  Farya μιλά Ελληνικά σωστά, μελετά όλην την Ελληνική μουσική από την αρχαιότητα ως την σύγχρονη παράδοση, έχει τραβήξει καταπληκτικά πλάνα από την Ελλάδα που έχουν την “αυθεντική” αισθητική της, συνεργάζεται με Έλληνες μουσικούς και συνθέτουν ή αναπαράγουν παραδοσιακά τραγούδια μαζί, Βυζαντινούς ψαλμούς, αρχαίους ύμνους. Είναι ο πιο γνωστός μέχρι στιγμής που διέδωσε την πραγματικότητα ότι τα ανατολίτικα στοιχεία είναι εγγενή στον Ελληνικό πολιτισμό από την αρχαιότητα, και όχι εξ ολοκλήρου προϊόν του “εκτουρκισμού” μας. Ο Farya είναι πολύ εντάξει μέχρι στιγμής, νομίζω δικαιούται να κάνει τα βίντεο του πιο ευχάριστα με την δημιουργία πρωτότυπων, ελαφρώς κωμικών χαρακτήρων. Αλίμονο αν διαμαρτυρόμαστε και σε αυτούς που κάνουνε τόση θετική δουλειά με αγάπη γιατί θέλουμε να πλασαριζόμαστε ως υπερ-τέλειοι. Θα απομονωθούμε, θα στρέψουμε πρώην φίλους εναντίον μας και ποιο το όφελος; Η αδιαφορία; Και στην τελική, υπήρχαν αρχαίοι Έλληνες μέθυσοι, έφτιαξαν ολόκληρο θεό για την έκσταση του ποτού.

Αλλά γιατί τόσες απαιτήσεις από έναν Ιρανοκαναδό; Είμαστε σε θέση να κοσκινίσουμε όλην την τρελή δουλειά που ρίχνει πάνω σε πολλούς πολιτισμούς (μεταξύ των οποίων ο Ελληνικός) ένας Ιρανοκαναδός… Ας μου θυμίσει κάποιος, πόσοι Έλληνες μελετάνε και διαδίδουν τον περσικό πολιτισμό άραγε…;; (Για να μη μένουμε μόνο στα καθ’ημάς…)

 Εν πάσει περιπτώσει, ας μην έχουμε τρελές προσδοκίες από Έλληνες να νοιαστούν για άλλες κουλτούρες όπως κάνουν άλλοι άνθρωποι, αλλά πού είναι ο Έλληνας Farya τέλος πάντων; Ο Έλληνας που θα αναλάβει να εξωτερικεύσει τον ελληνικό πολιτισμό και να τον κάνει προσιτό μέσα από την οπτική του στους ξένους. Όχι μόνο κανένας Έλληνας δεν ενδιαφέρεται για αυτόν τον ρόλο (εκτός γι’ αυτούς που περιορίζονται σε γραφικότητες που μας κάνουν να φαινόμαστε αστείοι) αλλά σχεδόν κανένας Έλληνας δεν ξέρει την τύφλα του για την αρχαία Ελληνική μουσική ή μυθολογία. Εγώ μπήκα να μάθω από τον Farya. Και ήρθα σε πολύ δύσκολη θέση όταν κάποιος καλοπροαίρετος ξένος Ανον μου ζήτησε να του συστήσω βιβλία μυθολογίας Ελλήνων ιστορικών και συγγραφέων που να έχουν μεταφραστεί, για να διαβάσ��ι για την σύγχρονη Ελληνική οπτική και μελέτη πάνω στο ζήτημα. Δεν έχεις ιδέα πόσο δυσκολεύτηκα να φτιάξω μια αξιοπρεπή απάντηση στην οποία να μην είναι ολοφάνερη η αμηχανία μου. 

Είναι αλήθεια ότι η αιτία του προβλήματος είναι αμφίδρομη: ΚΑΙ η Δύση δεν ενδιαφέρεται για την τοποθέτησή μας ΚΑΙ η τοποθέτησή μας είναι ανύπαρκτη. (Οπότε αν εξακολουθεί να είναι ανύπαρκτη, γιατί η Δύση να αρχίσει να ενδιαφέρεται;)  Αλλά όταν πρέπει να επικρίνω ξένους και Έλληνες για τα κακώς κείμενα που αφορούν την Ελλάδα, επικρίνω εμάς πρώτα διότι οι Έλληνες ως Έλληνες έχουν πολλαπλάσια ευθύνη για οτιδήποτε ελληνικό. Εξ ορισμού! Αν η Ελληνική μυθολογία έχει γίνει ξέφραγο αμπέλι, δε φταίει άραγε που δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι υπάρχει ο γεωργός που του ανήκει το αμπέλι και που θα αναλάβει να το φροντίσει;;;  Φταίει που όταν οι Έλληνες απελευθερώθηκαν, οι ξένοι είχαν ήδη κάνει μεγάλα άλματα στην μελέτη της κλασικής αρχαιότητας, και οι Έλληνες όχι μόνο δεν προσπάθησαν, ούτε καν διανοήθηκαν να αντιπαραβληθούν και να αναλάβουν έστω ένα τμήμα της ευθύνης μελέτης και διάδοσης του Ελληνικού πολιτισμού. Οι Νεοέλληνες μαθαίνουν Ελληνικό πολιτισμό από τους ξένους. Γιατί πολλές από τις μεγάλες ανασκαφές γίνονται από ξένα πανεπιστήμια ή τουλάχιστον σε συνεργασία με αυτά ή με την τεχνογνωσία τους; Πού είναι επιτέλους τα ελληνικά πανεπιστήμια και ΚΥΡΙΩΣ οι Έλληνες σπουδαστές;;;;;;; (Για τους οποίους το να πας θεωρητική κατεύθυνση = χαμηλό IQ) 

Πάνω απ’ όλα φταίει η δική μας προσέγγιση, που είναι εξίσου απελπιστική και απελπισμένη. Δεν προσφέρουμε απολύτως τίποτε και μετά ουρλιάζουμε “ΣΕΒΑΣΤΕΙΤΕ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ  ΜΑΣ”,  μα ποια είναι η δική μας αντίληψη; Όχι μόνο οι περισσότεροι δεν έχουν την παραμικρή σχετική αντίληψη, αλλά και όσοι έχουν διαφωνούν μεταξύ τους με μίσος. Άντε βάλε έναν λάτρη του Βυζαντίου και έναν της Κλασικής Ελλάδος μέσα στο ίδιο δωμάτιο… Πρώτα πρέπει να υπάρξει σύμπνοια μεταξύ μας, αναζωπύρωση του δικού μας ενδιαφέροντος, από εμάς για εμάς, και ΕΠΕΙΤΑ μόνο μπορεί να επέλθει η υγιής εξωτερίκευση και συνεισφορά μας σε διεθνές επίπεδο. Τότε μόνο θα αρχίσει σιγά σιγά να λαμβάνεται υπόψιν και σταδιακά η δική μας τοποθέτηση και οι αξιώσεις μας ως προς την αντιπροσώπευση μας θα αρχίσουν να γίνονται σεβαστές. Με απλά λόγια, για να κερδίσεις τον σεβασμό, πρώτα πρέπει να σεβαστείς τον εαυτό σου, να τον βελτιώσεις και μέσα από την σιγουριά σου να τον εμπνεύσεις και στους άλλους. Και σίγουρα όχι αν κλαίμε για τα πάντα ενώ παράλληλα ζητάμε τα πάντα από άλλους. Αυτό απλά δε γίνεται και δε θα γίνει ποτέ. 

Τα άλλα δύο βίντεο δεν μπόρεσα να τα δω πολύ, πρόκειται για μικρά σκετσάκια, δεν υπάρχει καμία σοβαρότητα, αλλά υπεύθυνο δεν είναι αυτό το μικρό κανάλι, αλλά όπως είπες μεγάλο κακό ξ��κίνησε από τον συγγραφέα του Πέρσυ Τζάκσον. Εκεί όντως εντοπίζω σοβαρό πρόβλημα, διότι αυτά τα βιβλία όντως μειώνουν τον ελληνικό πολιτισμό αλλά και την σύγχρονη Ελλάδα με το σκεπτικό ότι η Ελλάδα είναι πλέον ένα τίποτα οπότε οι Έλληνες θεοί έριξαν μαύρη πέτρα πίσω και πήγαν……. στην ταράτσα του Empire State Building or some shit. Δηλαδή και μόνο που το λέω… απορώ πως άνθρωποι το διαβάζουν στα σοβαρά. Τέλος πάντων, αυτή η σειρά βιβλίων και ότι την μιμείται είναι όντως πρόβλημα. Έχω εκφράσει την αντίθεση μου πολλάκις, βέβαια προσπαθώ ψύχραιμα, γιατί η ευθεία επίθεση δεν έχει σχεδόν ποτέ αποτέλεσμα. Όχι ότι δεν κράζω κάποιες φορές χαχαχαχ 

Αλλά και πάλι… πήγα σε ένα βιβλιοπωλείο να αγοράσω ένα βιβλίο, και στη βιτρίνα με τα πιο επιτυχημένα ήταν το The Song of Achilles. Εδώ σε μας. ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ ΛΟΙΠΟΝ; Τις πταίει που εγώ δεν μπορούσα να βρω βιβλία να προτείνω στον Άνον, αλλά το SoA σπάει τα ταμεία των εκδοτικών στην Ελλάδα;;;; Για να είμαι σαφής, κανένα πρόβλημα να το διαβάσει κάποιος και να του αρέσει. Απλά έχω δει σε κριτικές από Έλληνες σχόλια του τύπου “Αχ το διάβασα και άρχισε να μου αρέσει η Ελληνική μυθολογία” ή “από εκεί έμαθα για τον Τρωικό πόλεμο <3″… και… νταξ αυτό είναι