#sa ghàidhlig

[catgriosaich]

tha mi air déan ceithir leasanan/seachdainean de "gáidhlig ann an dá sheachdain deug" a-nis 😁😎

[relnicht]

okay tha fios am gu bheil a h-uile duine a' smaoineachadh gu bheil an hebridean baker air leth pìosail agus gu bheil iad uile a' dol às an ciall air a sgàth ach dè mu dheidhinn pàdruig (am fear ris a bheil e còmhla)?? ciamar a chanas tu 'he could get it' sa ghàidhlig

[pieofdeath]

Halò! Is mise... Pìos no Pie, tha mi smaoineachadh. 'S e an-diugh an seachdamh Cèitean agus tha mi a' dèanamh "là bruidhinn do chànan"

Chan eil mi eòlach air leth nam faclan a sgrìobh mi, chan eil mi ach còigead latha a-staigh air Duolingo. Tha mi a' bruidhinn Gàidhlig na h-Alba!

Tha mi an dòchas gum bi fàilte orm!

[mali-umkin]

Bha mi a' leughadh postan gnàth mu "pàganachd Ghàidhlig/Cheilteach"- tha fios agaibh uile dè tha mi a' smaoineachadh mu dheidhinn - agus bha na daoine ag ràdh gu bheil tha iad ag ionnsachadh Gàidhlig a chionn 's gu bheil iad ag iarraidh "bruidhinn ris na seann diathan anns a' chànan a thuigeas iad". An uair sin bidh iad a' bruidhinn mu dhiathan a bha ann ron chòigeamh linn. Gu dearbh, bha crìonadh pàganachd mean air mhean, ach Gàidhlig? A charaidean, cha tuigeadh diathan pàganach 10 sa cheud den Ghàidhlig, agus tha mi glè fhialaidh

[anarcho-sgathach]

Tha mi airson sgrìobhadh ‘sa Gàidhlig. Tha mi airson nobhailean agus òrain agus dàin a sgrìobhadh ‘sa Gàidhlig. Tha mi airson “tha gaol agam ort” a ràdh ri mo bhean ‘sa Ghàidhlig. Tha mi airson mo bheatha a chaitheamh ‘sa Ghàidhlig.

[anarchotolkienist]

Bidh daonnan an abairt 'cànan is cultar na Gàidhlig' gam chur car droll feumaidh mi ràdh. Tha e ciallach gu leòr sa Bheurla, far nach eil sgaradh ann eadar "Gàidhlig" agus "Gàidhealach", ach... "Cànan na Gàidhlig"? Dè eile a bhiodh tu a' ciallachadh? Agus cultar na Gàidhlig? A bheil cultar aig cànan? Thig cultar an cois cànain gun teagamh, ach gu deimhinne tha cànan agus cultar aig sluagh, nach eil? Tha e tuilleadh agus comasach smaointinn air cuideigin aig a bheil a' Ghàidhlig ach aig nach eil fios no eòlas sam bith air cultar nan Gàidheal. B' fheàrr leamsa an-còmhnaidh "Cànan is cultar nan Gàidheal" mar thionndadh Gàidhlig air "Gaelic language and culture", chan eil ciall anns an fhear eile.

[misneachdalba]

FREAGAIRT MISNEACHD AIR BILE NAN CÀNAN ALBANNACH

Tha Misneachd air freagairt mhionaideach a sgrìobhadh air Bile nan Cànanan Albannach a tha ro Chomataidh Foghlam, Cloinne agus Dhaoine Òga Pàrlamaid na h-Alba an-dràsta.

Tha sinn a’ fàilteachadh na bile san fharsaingeachd agus a’ creidsinn gur e ceum cudromach air adhart a th’ innte a thaobh stiùireadh nas làidire bhon riaghaltas air ro-innleachd poileasaidh nàiseanta na Gàidhlig, a’ neartachadh foghlam Gàidhlig, agus a’ cruthachadh chothroman ùra gus ceann a’ mhaide a chumail ris an riaghaltas, Bòrd na Gàidhlig agus ri buidhnean poblach eile.

Aig an aon àm dh’fhaodadh a’ bhile a bhith na bu làidire ann an cuid a dh’àiteachan. Bidh tòrr an crochadh air mar a bhios an riaghaltas a’ cleachdadh nan cumhachdan ùra a tha anns an lagh a thaobh fo-reachdas, riaghailtean agus ro-innleachdan reachdail, agus dè an ìre maoineachaidh a bhios ri fhaighinn airson diofar raointean san àm ri teachd. Tha Misneachd ag iarraidh air an Riaghaltas barrachd soilleireachd a thoirt seachad cho luath ’s a ghabhas air na gnothaichean seo.

’S e a’ phàirt as ùire den bhile Earrann 4 a tha a’ dèiligeadh ri ‘sgìrean cànain sònraichte’, a’ coileanadh gealladh an riaghaltais gus ‘Gàidhealtachdan’ oifigeil aithneachadh. B’ urrainn dha na sgìrean seo a bhith air an sònrachadh ann an sgìrean far a bheil sgilean Gàidhlig aig co-dhiù 20% den t-sluagh, far a bheil foghlam Gàidhlig no gnìomhachd Ghàidhlig eile stèidhichte, no far a bheil ceangal eachdraidheil no cultarail ris a’ Ghàidhlig. Tha e coltach, mar eisimpleir, gum b’ urrainn an dà chuid na h-Eileanan Siar agus Glaschu an inbhe seo fhaighinn.

Tha Misneachd a’ cur fàilte air an inbhe ùir seo a tha a’ daingneachadh a’ phrionnsabail gu bheil feumalachdan sònraichte aig diofar sgìrean, fhad ’s a thathar ag aithneachadh gur e cànan nàiseanta a th’ anns a’ Ghàidhlig aig an aon àm.

’S e an duilgheadas a th’ ann leis an earrainn seo nach eil e soilleir dè bhios an inbhe seo a’ ciallachadh no dè seòrsa ghoireasan, structaran-taic agus guth coimhearsnachd a bhiodh ann, nam biodh sìon, aig ìre nas ionadail na ìre na sgìre chomhairle.

Tha Misneachd air dreachd leasachaidh a sgrìobhadh gu chur an àite Earrann 4 sa bhile, stèidhichte air siostam nan sgìrean planaidh cànain ann an Èirinn fo Achd na Gaeltacht 2012. Bhiodh seo a’ sònrachadh aonadan cruinn-eòlach ionadail, anns na h-Eileanan Siar co-dhiù, a bhiodh co-shìnte ri uàrdaichean taghaidh na comhairle, agus bhiodh plana cànain coimhearsnachd, co-dhiù aon oifigear leasachaidh làn-ùine, agus buidseat ionadail anns gach sgìre. Tha sinne a’ moladh buidseat de co-dhiù £150,000 sa bhliadhna do gach sgìre, no £2.7 millean sa bhliadhna do dh’Alba air fad.

“’S e suim mhòr a th’ ann an taca ri na tha ga chosg air leasachadh coimhearsnachd Gàidhlig an-dràsta, ach meadhanach beag an taca ri buidseat na Gàidhlig uile gu lèir, gun luaidh air an sporan phoblach san fharsaingeachd,” thuirt an Dr Christopher Lewin, ball de Mhisneachd agus neach-acadaimigeach a chuidich gus freagairt na buidhne a sgrìobhadh, agus a tha a’ fuireach ann an sgìre Gaeltacht ann an Èirinn an-dràsta.

“Tha sinn ag aithneachadh gu bheil staing eaconamach ann, ach tha cosg ann gun a bhith a’ toirt airgid a-steach dha na coimhearsnachdan seo, agus tha luchd na Gàidhlig airidh agus feumach air tòrr a bharrachd taic.”

Fo na molaidhean againn, bhiodh e cuideachd mar dhleastanas air comhairlean sgìrean a shònrachadh far a bheil 20% den t-sluagh a’ bruidhinn na cànain, seach a bhith roghainneil, mar a tha e sa bhile an-dràsta.

Tha freagairt iomlan Misneachd ri leughadh an seo: https://rb.gy/6sykqd, agus tha sinn a’ brosnachadh an t-sluaigh gus an uiread freagairtean a chur a-steach ron cheann-latha, 8mh Màrt.

Tha pàipear rannsachaidh leis an Dr Lewin mu leasachadh cànain sa choimhearsnachd ann an Èirinn agus ann an Alba ri leughadh anns an iris Scottish Affairs. Tha tionndadh saor an asgaidh ri leughadh an seo. “Cha bhi cothrom mar seo ann a-rithist fad ùine mhòir, ma bhios gu bràth,” a thuirt an Dr Lewin. “Feumar a’ bhile seo a neartachadh uiread ’s a ghabhas, agus ìmpidh a chur air an riaghaltas maoineachadh iomchaidh a chur seachad.”

[logaidh]

Chapters: 1/1 Fandom: Doctor Who (1963) Rating: General Audiences Warnings: Creator Chose Not To Use Archive Warnings Relationships: Second Doctor/Jamie McCrimmon Characters: Second Doctor (Doctor Who), Jamie McCrimmon Additional Tags: Gaelic Language, Love Confessions Summary:

'S e latha slaodach a th' ann air a' Thardis agus tha ceist chudromach aig Seumaidh.

[catgriosaich]

rudeigin inntinneach mu dheidhinn an cànan jèrriais: tha iad ag ràdh “þ” airson “r”, dìreach coltach ri iomadh luchd na gàidhlig

mar eisimpleir:

fraingis: mère (mathair)

jèrriais: méthe

fraingis: lire (leugh)

jèrriais: liéthe

fraingis: saint laurent

jèrriais: saint louothains

[relnicht]

like tha mi tuigsinn carson nach eil mi dà-chànanach dha-rìreabh leis nach eil gin de mo phàrantan fileanta fileanta ann an cànan sam bith a bharrachd air an Duitsis agus nuair a bha mise òg cha deach daoine a thogail le cànanan a bharrachd ach nam b' e sin ciad chànan am pàrantan, like cha deach daoine a thogail le cànanan eile dìreach a chionn 's gu bheil dà-chànanas math no càil mar sin, ach b' fheàrr leam gun robh, chan ann a-mhàin a chionn 's gum bithinn nas fileanta anns a' bheurla no fileanta/comasach air còmhradh ann an cànan eile, ach cuideachd a chionn 's gum biodh e na b' fhasa dhomh switchigeadh bho chànan gu cànan? sin an rud as motha a mhothaicheas mi (a bharrachd air nach eil a' Ghàidhlig agus a' Bheurla a' faireachdainn buileach comhfhurtail na mo bheul) nam bheatha làitheil: gu bheil e nas dorra dhòmhsa switchigeadh bho chànan gu cànan na tha e dha daoine eile (m.e. ma bhios mi a' bruidhinn sa Ghàidhlig ri cuideigin agus an uair sin sa Bheurla ri cuideigin eile sa bhad às dèidh sin, bidh mi a' measgachadh beurla is gàidhlig gun deòin ach dìreach a chionn 's nach eil m' eanchainn cleachdte ris, leis nach do dh'ionnsaich mi beurla gus an robh mi 11 bliadhna agus cha robh mi really ann an suidheachadh dà/ioma-chànanach gus an robh mi 18 bliadhna

[tyrannuspitch]

AGUS tha an t-aimsir grànda an t-seachdain seo :/ tha i sgòthach agus fliuch a-rithist ach chan eil an t-uisge ann. chan eil i blàth no fuar. chan eil i ach liath is brònach

[sgribhisg]

A new Gaelic graphic novel from Bradan Press, coming in September 2021:  Creatures magical and human, worlds strange and familiar, fantasy and a touch of horror. The debut graphic novel from Cape Breton author-artist Angus MacLeod is a collection of a dozen tales inspired by old stories, history, and ancient beliefs of the Gaels and the author’s imagination. Illustrated in black-and-white.

Creutairean draoidheil is daonnail, saoghalan céineach is aithnichte, fantasachd le fiamh uabhais. Sgrìobte ‘sa Ghàidhlig, tha dusan sgeulachdan ghoirid ‘sa chiad nobhail grafaig aig dealbhadair-sgrìobhadair Aonghas Mac Leòid á Ceap Breatainn. Tha buaidh nan seann sgeulachdan, eachdraidh ‘is seann chreideamhan a bhuineas do na Gàidheil agus mac-meanma an ùghdair ri ‘m faighinn ann an gach sgeul. Air an tarraing ann an dubh is geal.

[gaidhlig-tv]

ANN AN 2022, RIATANACH FHATHAST. OPPORTUNITY FOR CHANGE.

“Chan eil mi a’ coimhead air tbh sa Ghàidhlig airson Beurla a leughadh." Robbie Andrew MacLeòid - mar fhreagairt air MG ALBA

Chaidh bloga ùr MG Alba a sgaoileadh fad is farsaing air mo Twitter agus Facebook ann an 2015. Ged a tha gàidhlig.tv air fìor dheagh fhreagairt sgaoileadh, bu mhath leam fhèin mo ghuth a chur ris agus puing no dhà a thogail. Aig a’ cheann thall, cha deach na prìomh cheistean a tha agam fhèin agus gu leòr eile am freagairt ann am blog MG Alba. Seo agaibh mo bheachdan.

Mar fhreagairt air MG ALBA

Fo ‘Rùn BBC Alba’ tha sgrìobhte sa bhloga MG ALBA: “Tha BBC ALBA ag amas air a bhith a’ frithealadh luchd-cleachdaidh na Gàidhlig mar sheirbheis bhunaiteach agus a bhith feumail bho àm gu àm tron t-seachdain do fheadhainn aig nach eil Gàidhlig.” Ma 's e amas a tha sin, tha sin a’ fàgail nach eil daoine leis a’ Ghàidhlig na phrìomh amas aig MG Alba aig amannan tron t-seachdain. Tha na ceudan sianailean [Beurla] ag amas air a bhith feumail, an-còmhnaidh, don fheadhainn aig nach eil a’ Ghàidhlig. Tha gach sianail eile san t-saoghal ag amas air daoine aig nach eil a’ Ghàidhlig. Chan eil mi a’ coimhead air BBC Alba, air TBh sa Ghàidhlig, airson Beurla a chluinntinn agus a leughadh.

Tha bloga MG Alba a’ tòiseachadh na tha aca ri ràdh mu fho-thiotalan le: “Chan eil fo thiotalan sam bith air naidheachdan no prògraman chloinne – prògraman bunaiteach do Ghàidheil - agus chan eil iad air spòrs nas motha.” Ach, mar a tha air aideachadh ann am bloga MG ALBA fhèin nas fhaide air adhart, cha bhiodh an dùil ri fo-thiotalan a-rìamh air naidheachdan no spòrs a tha beò. Agus thathar a’ bruidhinn sa Bheurla tro phrògraman spòrs co-dhiù. Bheil iad son fo-thiotalan a chur air a’ Bheurla? Chan eil fo-thiotalan sam bith air prògraman chloinne, tha MG ALBA ag ràdh. Uill, cha chreid mi gun tèid aig luchd-amhairc Pheppa Pig air fo-thiotalan a leughadh ann an cànan sam bith! Feumaidh mi ràdh gur e na tha fo “Carson a tha iad loisgte a-steach?” a tha dhà-rìreabh gun chiall. “Tha na fo-thiotalan loisgte a-steach don dealbh gus nach bi cnapan-starra mu choinneimh an luchd-coimhid.” …ach luchd-coimhid leis a’ Ghàidhlig. An e seo e? Chan eil aig MG ALBA ach an aon argamaid seo airson fo-thiotalan Beurla loisgte. Dè mu dhèidhinn fo-thiotalan àbhaisteach, mar a th’ aig iomadach seanail eile: fo-thiotalan a thèid an cur am falach? Tha MG ALBA a' cumail a-mach: “Tha fo-thiotalan [Beurla] eadar-theangachaidh loisgte a-steach san dealbh nas èifeachdaich na fo-thiotalan air falach air cùl na deilbh a tha feumach air inneal-làimh obrachadh airson an toirt am follais air an sgrion.” Feumaidh ’s gu bheil an comas aig a’ mhòr-shluagh inneal làimhe a chleachdadh son TBh a chur air, a chur dheth, agus airson seanailean a thaghadh. Mar sin, chaninn ’s gu deidheadh aca air inneal làimhe a chleachdadh airson na fo-thiotalan a thoirt am follais. A-rithist, tha MG Alba air cnag na cùise a sheachnadh: “Tha iad [fo-thiotalan Beurla loisgte] nan cuideachadh gu h-àraid dhan fheadhainn nach biodh comasach am prògram a leantainn às an aonais, nan luib teaghlaichean far nach eil Gàidhlig aig a h-uile duine.” Cha chreid mi gu bheil mòran ann a tha an aghaidh comas fo-thiotalan (roghainn) a bhith ann idir. Chan ann mu sin a tha a’ mhòr-chuid feargach, ach mun ghainnead taghaidh. “Tha iad [fo-thiotalan Beurla loisgte] mar fhàilte don chànan agus a’ cuideachadh ri bhith togail blàths agus deagh rùn a’ mhòr-shluaigh." ?! “Tha mi fhìn [ceannard MG ALBA] agus – cuiridh mi geall - mo cho-oibrichean an lùib an fheadhainn ris an còrdadh e gu pearsanta nam biodh ar suidheachadh cho treun ’s gum b’ urrainn dèanamh às an aonais.” Dè, suidheachadh na Gàidhlig? Nach eil an dleastanas aca taic a chumail ris a’ Ghàidhlig? “Ach tha fo-thiotalan ann am Beurla a’ fuasgladh ar prògraman gu daoine nach eil fileanta sa chànan agus dh’fhaodadh luach agus buannachd tighinn chun chànain ri linn.” Uill, tha sinn fhathast a’ feitheamh rannsachaidh a dhearbhas a leithid. Cha tug mi an aire dha na mìltean luchd-taic rugbaidh a tha a-nis ag ionnsachadh sa chànan. Ach seall: “Ach, mar a thuirt sinn san aithisg, bu chòir an roghainn a bhith aig an neach-cleachdaidh an cur am falach…” Sin e dìreach! Stadaibh an sin. … “…agus thèid obrachadh air fuasgladh teicnigeach a lorg ma tha e idir comasach.” Ò, agus tha e comasach.

Aig deireadh an latha, tha sinn an dùil gum bi BBC Alba a’ craoladh ann an dòigh a tha iomchaidh agus taiceil dhan a’ Ghàidhlig agus muinntir na Gàidhlig. Thèid fuasgladh teicnigeach a lorg. Tha e comasach a-nis. Carson nach eil e againn? Robbie Andrew MacLeòid - Chaidh an aiste seo a sgrìobhadh an toiseach le Robbie air Tumblr 14/07/2015 Tha seo ceangailte ri bloga oifigeil MG ALBA, sgrìobhte le Domhnall Caimbeul – Co-chomhairle MG ALBA 2015 agus barrachd air seirbheisean taic airson luchd-coimhid - ri fhaighinn aig mgalba.com Tha rannsachadh a' sealtain gun dean fo-thiotalan Gàidhlig feum do luchd-ionnsachaidh Agus tha rannsachadh ann a tha a' sealtainn mar a nì fo-thiotalan Beurla - mòr-chànan - cron.

Audio

Liza Storey 09/09/2014 - chan e sianal Gàidhlig a th’ ann

Pairt I: Aonghas Dubh MacNeacail 12/12/2014 - ceistean mu BhBC ALBA a' sparadh Beurla oirnn! Sgur dhe!

Mairead Mairi Mhoireach 06/01/2015 - beachd a’ BhBC

Pairt II: Aonghas Dubh MacNeacail 07/01/2015 - còirichean nan Gàidheal

Pàirt III: Aonghas Dubh MacNeacail - Ghetto? Bu chòir nàire a bhith air MG ALBA

[culbertsons]

Cairtean airson Latha nan Dadaidh agus a’ coimhead air http://www.theboyandthebunnet.com/ sa Ghàidhlig.

[sgrobailancoiseam]

Chan eil beachdan ùr ann, chan eil ach modhan am feuchainn ùr ann - modhan an sgrùdadh ciamar a fidrich na beachdan sin a’ fuirinn madainn DiDòmhnach aig seachd uair, dèidh bruinte, rè gaol faol, a’ dèanamh cogadh, a’ breith leanabh, ag amhragh ar maraibh...

Audrre Lorde, Chan e Bàrdachd Sògh   (a chur sa ghàidhlig)

[kevin-ar-tuathal]

Leagan Gaeilge na postála seo 🤗:

Dá labhródh a chuile dhuine a bhfuil Gàidhlig acu an teanga sin, ní bheadh focan fadhb againn, fiú leis an méid íseal cainteoirí - a dhiabhail, fiú (1) leis na daoine atá ag tíocht isteach, agus (2) na bómáin fhrith-Ghàidhlig - b'fhéidir leis an gcéad dream meascadh isteach, b'fhéidir linn bata 's bóthar a thabhairt don dara dream, agus b'fhéidir linn an chéad ghlúin eile a thógáil trí mheán na Gàidhlig, le go mbeadh siad ní ba chompóirtí sa dteanga/sna teangacha sin, nó a chompóirtí agus ab fhéidir leo a bheith sa dteanga/sna teangacha sin. Dá labhródh daoine í/iad.

Is é seo an fáth nach é Oideachas trí Mheán na Gáidhlig an réiteach - nach féidir leis-ean a bheith mar réiteach - agus an fáth nach fiú amháin comhráite a bheith againn faoi fhreagraí poilitiúla agus eacnamúla don ghéarchéim a bhaineanns leis na pobail chroílár na Gàidhlig. Is é an rud a nascanns le chéile na cainteoirí a bhfuil aithne agam orthu, atá tiomanta faoi, ná iad féin a shamhlú mar Ghaeil, agus féiniúlacht láidir Ghaelach - an nasc atá acu leis an áit, agus an teanga a dhéananns ceangal eatarthu féin agus an áit sin agus a dhéananns ceangal eatarthu agus na glúinte a tháinig rompu - agus is é seo atá in easnamh san aos óg - caithfear éirí chun tuisceana laistigh a bheith ann, caithfear scaoileadh le seanchlaonta frith-Ghaelacha agus le forlámhas foghlamtha an Bhéarla, agus caithfear bród a chothú as a bhfuilimid - ansin, bheimis togha.

Tá an phostáil seo scríofa faoin nGàidhlig 🏴󠁧󠁢���󠁣󠁴󠁿, ach is féidir a chur i bhfeidhm sa dtaobh seo 🇮🇪🇮🇲 den Chontanam Gaelach freisin 😁✌️.

Ar aon nós:

Foclóir | Vocabulary

Focan - exactly what it says on the tin: "f**king", but only when used like an adjective.

A dhiabhail - lit. translates to: "O divil"; used as an exclamation in contexts like: "oh hell, ah f**k, oh my god/goodness!"

Bómán - a "slow-witted person" according to Ó Dónaill (1977) - idiot, foolish individual.

Forlámhas - supremacy (as a structure).

Struchtúirí | Structures

Compóirteach > níos compóirtí > ní ba chompóirtí

=

Comfortable > more comfortable > (would be) more comfortable

Freagra poilitiúil agus eacnamúil = singular

Freagraí polaitiúla agus eacnamúla = plural

If everyone who had Gaelic spoke Gaelic every chance they got, we wouldn’t have a fucking problem even with our low number - hell, even with bloody settlers and anti-gaelic bigots, we could make them integrate, we could fight off the bigots, we could raise the next generation in Gaelic, to be Gaelic-dominant or as close to it as you can get. If Only People Spoke It. This is why GME is not, could not, be the solution, this is why it isn’t enough to JUST talk about political or economic answers to the crisis of the core communities. I think the thing that binds together the speakers I have met who are very strong about it is a strong self-identification and a strength in their identity as Gaels, their connection with place and with the language that binds them to it and to the generations who came before them, and that this is the thing that’s missing in the younger generations- You need an internal awakening, a shaking off of the ingrained prjudices and internalised anglosupremacism, and  asense of pride in who they are - then we would be fine.