#notitieboekje

[rarahoezo]

HELP please!

What do you like most hardcover or softcover notebooks and why? Do you have a favorite notebook and why?

Thank you!

For my Dutchies 👇

Hulp gevraagd

Wat is jouw favoriete type notitieboekje en waarom? Waar gebruik je het voor?

Ontzettend bedankt!

[twafordizzy]

Hrabal beschreef de manager

Bohumil Hrabal (1914-1979, CZ) schreef in Het stadje waar de tijd stil is blijven staan over zijn jeugd. Het stadje waar hij woonde, de bierbrouwerij waar zijn stiefvader werkte, zijn beeldschone moeder die zich verveelde en Pepin, broer van zijn stiefvader, een schreeuwlelijk die zichzelf uitnodigde en nooit meer vertrok. Kenmerkend voor de memoires zoals Hrabal ze beschreef is zijn stijl:…

[silverfox66]

Omtzigt heeft wel een geniaal notitieboekje.

[stefselfslagh]

Drie dagen in het spoor van Arnon Grunberg: “In New York kan ik vergeten wie ik ben.”

Dit stuk verscheen op 24 december in Zeno, de weekendbijlage van De Morgen.

Arnon Grunberg was al vaak de auteur, maar nog nooit het onderwerp van een embedded reportage. Stef Selfslagh trok naar New York en liep drie dagen mee met de winnaar van de P.C. Hooftprijs. "Voel je je ongemakkelijk? Dat hoort bij het onderduiken."

Arnon Grunberg is al meer dan een decennium een bewonderd schrijver wanneer hij in 2005 beslist om kamermeisje te worden. Drie weken lang jongleert hij in een Beiers hotel met luchtverfrissers, dweilen en microvezeldoekjes en laat hij zich door hotelgasten vriendelijk glimlachend vernederen. 'Het klinkt onbescheiden, maar ik heb talent om slaaf te zijn', schrijft hij later in NRC Handelsblad.

Grunbergs hotelproject kadert in zijn voornemen om nooit een schrijver te worden die enkel de zolderkamerversie van het leven kent. Ook na zijn carrière in het Beierse hotelwezen begeeft hij zich met metronomische regelmaat in onbekende werelden. Hij duikt onder in brandweerkazernes, slachthuizen en woonzorgcentra. Hij loopt embedded mee met Amerikaanse soldaten in Irak en treedt toe tot het dansgezelschap van de Duitse choreografe Nicole Beutler. Telkens puurt hij uit zijn participerende studiereizen reportages waarin de literatuur de journalistiek aftroeft. 

'Ik wil weten hoe mensen dat doen, leven', verklaart Grunberg zijn aandrang om in andermans bestaan te infiltreren. En ook: 'Ik zie de dingen graag met eigen ogen. Daarin verschilt de schrijver niet van de journalist, hij hanteert alleen een ruimere definitie van het woord 'nieuws'.' Omdat ook ik geneigd ben om nieuws een rekbaar begrip te noemen, doe ik Arnon Grunberg deze zomer een ongewoon voorstel. Ik vraag hem of hij het ziet zitten om voor één keer niet de auteur, maar het onderwerp van een embedded reportage te zijn. Of ik, als het niet stoort tenminste, eens een dag of drie in zijn leven mag onderduiken. 

Ik ga er van uit dat op mijn verzoek hetzij een galant geformuleerde afwijzing hetzij een bestraffende stilte zal volgen. Maar voor ik het goed en wel besef, hebben we de datum geprikt waarop ik me met bandopnemer en notitieboekje in zijn leven zal aanmelden. Dat dat leven zich op dat moment in New York zal afspelen, maakt het feest in mijn hoofd compleet: je debuteert als onderduiker liever in Manhattan dan in Amsterdam. 

Er worden mij als observator in spe slechts twee beperkingen opgelegd: als hij straks aan het schrijven is, mag ik niet over zijn schouders meelezen, en ik ben overal welkom, behalve in zijn appartement in West 37th Street. Op de eerste restrictie reageer ik met begripvol geknik, op de tweede met een pruillip. Is hét kenmerk van de embedded reportage niet dat ze ook achter de gordijnen kijkt? Dat ze de muur tussen schijn en zijn neerhaalt? Dat ze de haren in het doucheputje telt? Maar Arnon Grunberg houdt me liefdevol op afstand. "Thuis is te intiem. Ik sluit niet uit dat je er nog briefjes van voormalige geliefden kan vinden. Die zie ik liever niet in de krant verschijnen." 

Ik denk aan wat er in de briefjes van mijn eigen voormalige geliefden staat en berg mijn pruillip weer op. Ook herinner ik me dat Grunberg ooit schreef dat er in zijn New Yorkse appartement maar twee soorten mensen over de vloer komen: mensen met wie hij seks heeft en mensen die hij betaalt om schoon te maken. Ik hoef bij nader inzien tot geen van beide categorieën te behoren.

Minestronecrisis Drie maanden later ontmoeten we elkaar opnieuw, dit keer in Via Quadronno, een Italiaans restaurant op slenterafstand van Central Park. Zijn behalve Arnon Grunberg eveneens op de lunchafspraak: Marianne Koeman, de Nederlandse met wie hij in 1995 in New York neerstreek en met wie hij nog steeds intercontinentaal bevriend is; Mayu, zijn achttienjarige petekind aka de zoon van Marianne; en Alyosha, de anderhalf jaar oude krullenbol die hij samen met de Nederlandse schrijfster Niña Weijers op de wereld zette. 

Marianne en Mayu wonen in Amsterdam, maar zijn op verzoek van Grunberg naar New York gevlogen om hem een weekje te assisteren. "Niña verblijft in een schrijvers-residentie upstate", vertelt hij. "Alyosha en ik zijn voor het eerst met z'n tweeën. Dat is leuk, maar van werken is er vorige week niet veel in huis gekomen. En als ik niet tot schrijven kom, lonkt de crisis. Nu Marianne en Mayu hier zijn, hoop ik wat werk in te halen."

Ik ben nog maar net ondergedoken en de omstandigheden smeken al om een existentiële vraag: wie is Arnon Grunberg als hij niet kan schrijven? "Dat is een ingewikkelde kwestie", geeft hij toe. "Schrijven is een belangrijk deel van mijn identiteit. Ontneem me de mogelijkheid om te werken en ik voel me verlaten. Vorige week had ik het echt moeilijk. Ik besefte plots dat ik totaal nieuwe schrijfroutines zal moeten ontwikkelen. Want als Alyosha bij me is, krijg ik nauwelijks een e-mail geschreven, zelfs niet als de babysit komt helpen."  

Via Quadranno zit afgeladen vol. Twintig jaar geleden stelden de eigenaars van het restaurant Arnon Grunberg voor om mee in hun zaak te investeren. Voor twintigduizend dollar mocht hij zich mede-eigenaar noemen. Hij overwoog het aanbod, maar sloeg het af. "Ik wilde dat mijn dividenden uitbetaald werden in gratis pasta. Dat zagen de eigenaars niet zitten."  

"Mama", noemt Alyosha me nadat hij me wat beter in zich heeft opgenomen. Het misverstand wordt rechtgezet, Grunberg verzekert me dat ik er niet overdreven vrouwelijk uitzie. "Alyosha noemt iedereen die hij leuk vindt mama." "En iedereen die hij niét leuk vindt papa", grijnst Mayu. Een stelling die weerlegd wordt wanneer Alyosha zich uit de armen van Marianne losrukt om bij zijn vader een zoen te gaan vorderen.

Vorige week at Grunberg hier samen met zijn zoon minestrone. Dat ging prima, tot Alyosha zijn bord van zich wegduwde. De soep belandde eerst op de grond en nadien op de trui van de vrouw naast hem. "Ik had Alyosha net verteld dat hij zijn moeder pas over vier weken terug zou zien", zegt Grunberg. "Misschien werd hij daarom zo boos."

"Ook toen we weer thuis waren, bleef hij maar krijsen. Alles heb ik geprobeerd om hem te kalmeren: voorlezen, zingen, zelfs samen in bad gaan. Niks hielp. Ik dacht: 'Zo meteen bellen de buren de politie en moet ik naakt de deur opendoen. Dat krijg ik nooit uitgelegd.'"

"Toch heb ik Niña nergens mee lastig gevallen. Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat ze deze maand in alle rust kan schrijven. Al heb ik de indruk dat ze liever had gehad dat ik haar al na twee dagen in totale wanhoop had opgebeld met de mededeling: 'We redden het niet zonder jou.'" (lacht)

Het is de eerste keer dat Arnon Grunberg een relatie heeft met een schrijfster. Ik vraag of ze behalve geliefden ook concurrenten zijn. "Nee, en gelukkig maar. Er ligt in een relatie al zoveel competitie op de loer. Zelfs in het samen grootbrengen van een kind kan wedijver sluipen. Want: van wie houdt het kind het meest? Ik vermijd die strijd door duidelijk te maken dat Niña voor Alyosha de nummer één is. Mijn moeder kwam voor mij ook op de eerste plaats. Ik zou mezelf verraden, mocht ik het erg vinden dat dat ook voor Alyosha zo is."

Diane Keaton-lookalike De carpaccio's zijn verorberd, de namiddag kan ontzegeld worden. Marianne en Mayu gaan met Alyosha naar Bryant Park, Arnon Grunberg en ik trekken naar de New York Public Library. Het plan van de schrijver: twee uur in stilte werken. Het plan van de journalist: twee uur doen alsof hij werkt.

Je zou denken dat in een gebouw met een gewichtige naam gewichtige activiteiten plaatsvinden. Maar aan de tafel waaraan we plaatsnemen, wordt vooral tijd gedood. Een vrouw met een morsig voorkomen doet een dutje. Een jongen trekt steeds opnieuw de capuchon van zijn hoodie over zijn hoofd. Een Diane Keaton-lookalike maakt met naald, draad en geduld een borduurwerkje. De man naast me wisselt driftig scrollen af met uitdrukkingsloos staren. De stilte die over de aanwezigen hangt, geeft hun handelingen iets sacraals. Ik vraag me af of ik niet per ongeluk in het werk van een Brooklynse performancekunstenaar ben beland. I Am Not Me: a metaphor for the unknowable connections between random human organisms. Of iets van die strekking.

Arnon Grunberg gaat naast de slapende en vermoedelijk dakloze vrouw zitten en haalt zijn laptop en notitieboekje boven: hij heeft zich voorgenomen om een aantal aantekeningen in volwaardige zinnen te transformeren. Zoals beloofd sluip ik niet achter hem heen om mee te lezen. Wel noteer ik in mijn logboek: 'Donderdag. Geobserveerde creëert literatuur. Vingers vliegen vaardig over het toetsenbord, tijd en ruimte lijken te vervagen.' 

Wanneer Diane Keaton het borduren na anderhalf uur voor bekeken houdt, klapt ook Grunberg zijn laptop dicht. "Vlotte het een beetje?", vraag ik. Het is niet omdat ik mensen bespied dat ik niet met ze meeleef.  

Grunberg knikt. "Ik vreesde eventjes dat de duttende dame zou stinken. Maar dat was gelukkig niet het geval en ook door de andere aanwezigen heb ik me geen moment gestoord gevoeld."

Is hij een literaire scherpslijper? Iemand die een heleboel woorden op auditie laat komen en pas na veel wikken en wegen de meest geschikte kiest? "Ik probeer van het schrijven een gracieus proces te maken. Als een zin nog niet helemaal is wat hij moet zijn, laat ik hem nog wat sudderen. Het juiste woord komt wel. En als het een goed woord is, gebruik ik het desnoods drie keer na elkaar. Ik hang niet voortdurend met mijn neus in synoniemenwoordenboeken." 

Probeert hij weleens te ontsnappen aan het schrijven? Denkt hij soms: 'Ik wou dat ik het vandaag bij mijmeren kon laten? Dat ik mijn gedachten niet in onwankelbare woorden hoefde te gieten?' "Soms zou ik liever een dutje doen dan te schrijven. Maar discipline is voor mij een automatisme geworden. Het komt niet meer in me op om een dag niet te werken."

We arriveren in Bryant Park, waar Mayu met Alyosha aan het spelen is. "Hebben mensen je weer gevraagd of je de au pair van Alyosha bent?", vraagt Grunberg aan Mayu. "Nee. Maar wel of hij mijn zoon is." "En, wat heb je geantwoord? Nee hoor, ik heb deze jongen gestolen?" 

Vader en zoon gaan een ritje maken op de carrousel in het park. Er zijn twee paarden en een hert beschikbaar, maar Alyosha kiest voor een konijn met oren zo groot als Papoease peniskokers en een staart die meer weg heeft van een prehistorische slagtand. Een voorliefde voor de ongerijmdheden van het leven is vast erfelijk.

Dagen vol afslagen "Het gaat goed, Stef, niemand van ons heeft een hekel aan je", laat Arnon Grunberg me de volgende ochtend bij het ontbijt in café Delectica weten. Marianne en Mayu glimlachen, Alyosha kauwt op een stukje bagel. "Ik probeer dan ook zo onzichtbaar mogelijk te zijn", zeg ik, en ter verantwoording van mijn onzichtbaarheid lees ik een fragment voor uit de Grunberg-compilatie Thuis ben je: 'De schrijver doet er goed aan zich op de vlakte te houden. Geen meningen, vooral geen meningen. De observatie is al mening genoeg.' 

"Die woorden lijken me nog steeds accuraat", zegt Grunberg. "Mensen vragen me na een embedded verblijf weleens: heb je gevonden wat je zocht? Maar als ik ergens onderduik, weet ik niet op voorhand wat ik wil vinden. Ik wil me vooral laten verrassen."

"In september liep ik mee met de ambtenaren van de Dienst Terugkeer & Vertrek in Rotterdam. Die mensen zetten elke dag geweigerde asielzoekers uit het land: een behoorlijk meedogenloze daad. En toch had ik de indruk dat ze hun job naar eer en geweten verrichten. Als je écht met mensen praat, krijg je altijd meer begrip voor hun positie." 

Je denken scherpen aan het leven, noemt hij het. Hij heeft weinig ontzag voor schrijvers die in een mentaal vacuüm vertoeven. "Ook al kom je niet achter je bureau vandaan, dan nog moet je je gedachten toetsen aan de werkelijkheid, vind ik. Je wil als schrijver toch iets zeggen over de tijd waarin je leeft? Anders maak je jezelf wel héél ongevaarlijk." 

De zon glipt tussen de wolkenkrabbers door, we besluiten een ochtendlijke wandeling te maken. 

Voor de ingang van warenhuis Macy's zien we een bedelaar zonder benen: de man heeft zijn romp op het deck van een skateboard gemanoeuvreerd. Ik ga ervan uit dat het skateboard de helaasheid van zijn lot moet aandikken en voorbijgangers tot gullere giften moet verleiden. Maar dan begrijp ik dat het gewoon zijn vervoermiddel is: als hij straks naar huis wil, kan hij het board met behulp van zijn armen in beweging brengen. 

Marianne deelt mijn ontzetting over de situatie van de bedelaar. Maar ze zegt ook: "Sommige bedelaars verdienen zoveel geld dat ze er in blijven hangen, in dat bedelen."

Als psychologe werkte Marianne negen jaar met New Yorkse psychiatrische patiënten. Een heftige tijd, vertelt ze, waarin ze leerde om niet te snel conclusies te trekken. "Ooit zei een cliënt tegen me: 'Er ligt een lijk in de koffer van mijn auto.' Ik dacht: die man heeft een psychose. Maar er lag écht een lijk in zijn koffer."

We kuieren voorbij de Chrysler Building, al lang niet meer het hoogste, maar wel nog altijd het mooiste gebouw van New York. Toen Marianne Koeman en Arnon Grunberg hier zevenentwintig jaar geleden voor het eerst rondliepen, waren ze beiden nog prille twintigers. De dagen lagen voor hen als een eindeloze woestijn.

"Elke dag zat vol afslagen die we overtuigd namen", vertelt Grunberg terwijl hij de kinderwagen voortduwt. "Ik had net Blauwe Maandagen geschreven, moest maar om de twee weken een column naar NRC Handelsblad sturen, ons leven was één grote improvisatie. Vandaag zijn mijn dagen veel strakker ingedeeld. Als ik toevallig iemand leer kennen, moet ik zeggen: 'Leuk gesprek, maar laten we het over drie weken verder zetten, bij voorkeur op woensdag, tussen drie uur dertig en vier uur vijftig.'" (lacht)

Toch ervaart hij New York ook na zevenentwintig jaar nog altijd als een bevrijding. "In Nederland word ik zo snel in de hoedanigheid van schrijver gedwongen. Dat is geen ramp - ik kijk niet neer op ontmoetingen met lezers - maar ik wil ook nog andere rollen vervullen. En dat lukt me in New York beter dan in Amsterdam. Ik kan hier makkelijker vergeten wie ik ben." 

Dan, mijmerend: "Als alles ooit mis gaat, kan ik in deze stad zo een ander leven beginnen. Er is hier altijd een tweede en zelfs derde akte mogelijk. Dat onbeslotene, daar hou ik van. Ik denk niet dat ik New York ooit zal verlaten. Behalve wanneer ik negentig ben. Dan trek ik naar Zwitserland. Ik wil mijn laatste adem tussen de bergen uitblazen."

Twee ambulances met brullende sirenes rijden voorbij. Wat verderop boort een bouwvakker gaten in onze oren. Telkens verwacht ik dat het lawaai Alyosha zal doen schrikken. Maar de New Yorkse drukte doet hem niks. Een cursus Mediteren Voor Peuters is voorlopig nergens voor nodig.

Trust women Next stop: het kruispunt gevormd door Columbus Avenue en West 106th Street, waar de Upper West Side onwennig tegen Harlem aanschurkt. Hier woont Michel, de Fransman bij wie Arnon Grunberg twee keer in de week Franse les volgt. 

"Michel is een oude trotskist", vertelt hij. "Ik ben het niet altijd met hem eens, maar hij is wel een vriend. In het begin leerde hij me de Franse spelling en grammatica. Nu voeren we gewoon lange gesprekken en geeft hij me af en toe aanwijzingen. Ik ben zeer gehecht aan onze bijeenkomsten." 

Het appartement van Michel is een one size fits all-flat: bureau, bed, boekenkast, kookfornuis en koelkast delen dezelfde ruimte. Op het prikbord boven de werktafel hangt een briefje met de woorden Trust Women. Ik wil Michel vragen of dat een zelf bedacht geheugensteuntje dan wel een oude feministische slogan is, maar de les is al begonnen: hij ondervraagt Grunberg in het Frans over de groentenaversie van Alyosha.

Andere gespreksonderwerpen die in de loop van de les de revue passeren, zijn: de gelijkenissen tussen de Oekraïense vluchtelingen van vandaag en de Vietnamese asielzoekers van vroeger ('Zij die voor de slechten moeten vluchten, zijn automatisch de goeien'), het noodlot ('Het is niet omdat je in Nederland geboren bent dat de geschiedenis je wel zal overslaan') en terrorisme ('Terreur loont op korte termijn, maar op lange termijn heb je de steun van het volk nodig'). Er is geen wet die zegt dat Franse lessen over monsieur et madame Dupont moeten gaan.

Het Frans van Grunberg is uitstekend, maar niet foutloos: vrouwelijke lidwoorden staan af en toe ten onrechte hun plaats af aan mannelijke en 'de schemering' is niet 'le coucher du soleil' maar 'le crépuscule'.  

Op het einde van de les leest Grunberg nog een stukje voor uit La Vie Devant Soi van de Franse schrijver Romain Gary. Als hij het boek weer dichtslaat, vertelt hij me dat Gary op zesenzestigjarige leeftijd zelfmoord pleegde. Op zijn afscheidsbriefje stonden vijf woorden: 'Je me suis bien amusé.'

Ook ik vermaak me, en toch neem ik na de Franse les afscheid van Arnon Grunberg. Hij gaat zo meteen vergaderen met zijn accountant, en wanneer het woord accountant valt, heb ik principieel nog vanalles te doen.

A grand slam career 's Avonds zien we elkaar terug in Grand Central Terminal, het iconische treinstation van New York. Hier liet Al Pacino op magistrale wijze het leven in Carlito's Way. Hier voeren elke dag meer dan vijfhonderdduizend passagiers een enerverende get-the-fuck-out-of-my-way-choreografie op.

De art deco-klok in de stationshal loopt, net zoals alle andere klokken in Grand Central, één minuut voor. Zo hebben de passagiers altijd zestig seconden extra om hun trein te halen. Ook de Amerikaanse spoorwegmaatschappij doet wat ze kan om de ratrace zo aangenaam mogelijk te maken. 

Arnon Grunberg heeft een tafel voor vijf gereserveerd in Cipriani Dolci, een restaurant op het westelijke balkon. Het is ons vijfde restaurantbezoek in twee dagen. Ik schrijf op: Arnon Grunberg schrijft tussen het betalen van restaurantrekeningen door.  

"In New York is er veel begrip voor mensen die elke dag uit eten gaan", zegt Mayu. "Er wordt in deze stad hard gewerkt: iedereen snapt dat je geen tijd hebt om te koken. Sommige appartementen worden hier zelfs zonder keuken verkocht."  

Alyosha krijgt eend, frietjes en een ijsje. Tijdens een bezoek aan het Consultatie-bureau - de Nederlandse tegenhanger van Kind & Gezin - werd geconstateerd dat hij wat te licht is voor zijn leeftijd. En dus staat hij op een dieet van frietvet, vleessaus en koolhydraten.

Grunberg: "De mensen van het Consultatiebureau zeiden: 'Zorg ervoor dat hij aankomt. Het maakt niet uit hoé.' Dat Alyosha na deze maand nog steeds geen groenten zal lusten, is een probleem dat zijn moeder mag oplossen." (lacht) 

Wanneer we aan de praat raken met de twee mannen naast ons, stelt Grunberg Alyosha aan hen voor als zijn jongste zoon en Mayu als zijn oudste. 

"Ik heb Mayu lange tijd mijn petekind genoemd", legt hij wat later uit. "Ook al was ik door de afwezigheid van zijn biologische vader al lang zijn feitelijke vader. Maar toen Alyosha geboren werd, vroeg Mayu me of ik wel van hem zou blijven houden. Sindsdien noem ik hem mijn oudste zoon. Mayu moet weten dat hij in mijn leven dezelfde plaats inneemt als Alyosha."

Voor zijn achttiende verjaardag kreeg Mayu van zijn feitelijke vader een brief cadeau: het inmiddels ook te boek gestelde Loslaten. Ik vraag hem of hij blij was met zijn coming of age-geschenk. "Zeker", zegt hij. "Al heb ik de brief wel moeten vervolledigen. Op het einde herhaalt Arnon de woorden die hij ook al bij mijn geboorte schreef: 'Welkom in mijn oeuvre, Mayu.' Toen ik dat las, heb ik gezegd: 'Vanaf nu ben jij ook welkom in míj́n oeuvre, Arnon.'"  

Ik neem een slok wijn en bid dat mijn veertienjarige zoon zich binnen een paar jaar met even mooie woorden van mij losweekt.  

Hoewel ook de huisgemaakte tortellini en de risotto met verse erwten verdedigbare gespreksonderwerpen waren geweest, praten we over de parasitaire relatie tussen het leven en de literatuur. Ik vraag Arnon Grunberg of hij ooit niet-levensbedreigende catastrofes heeft veroorzaakt, met als enige doel om er nadien een handvol mooie zinnen over te schrijven.

"Soms heb ik wel behoefte aan een beetje spanning", zegt hij. "De wereld is zo chaotisch en verraderlijk. Daar wil je in je eigen leven toch iets van meekrijgen? Maar het drama komt vanzelf wel op je af, je hoeft het niet uit te nodigen om de literatuur ter wille te zijn. Als je dat wél doet, wordt het schrijven een soort van afgod. En een afgod eist altijd offers." 

"Los daarvan is het een enorme troost dat ik occasionele narigheden in woorden kan omzetten. Eigenlijk speel ik een beetje vals met het leven: ik hang al schrijvend min of meer boven mijn eigen bestaan. Ook tijdens ruzies heb ik de neiging om het conflict meteen te analyseren. Dat schijnt niet zo prettig te zijn voor de persoon die ruzie met je wil maken. Soms willen mensen gewoon uitgescholden worden." (lacht)  

Staat het leven weleens in de weg van de literatuur? Kunnen gebeurtenissen té pijnlijk zijn om over te schrijven? "Ik heb dat zelf nog niet meegemaakt. Maar ik kan me voorstellen dat je van de dood van een kind geen literatuur kan maken. Tenzij op een heel indirecte manier." 

Alyosha maakt aanstalten om stukjes eend op de grond te gooien. "Niet met de eend gooien", zegt Grunberg. "Daar wordt papa diep ongelukkig van." Even later belandt de eend alsnog op de grond, doemen in het hoofd van Arnon Grunberg minestrone-scenario's op en besluiten we met een ontroerende eendracht om naar huis te gaan.

In Park Avenue lopen we voorbij een opgewonden zakenman. 'I did it!', roept hij in zijn telefoon. 'I have a grand slam career!" We beginnen noch te monkellachen noch met onze ogen te rollen. Verlossing vinden in het werk is niet per definitie slechter dan geluk halen uit een moestuintje.

Het is al nacht wanneer ik terug naar mijn hotel in West 32nd Street ben gewandeld. In een bar in de buurt drink ik een Catskill Ball Lightning Pilsner - sommige merknamen maken reclamecampagnes overbodig - en stel ik mezelf twee vragen. 

Eén: is Arnon Grunberg, zoals De Standaard onlangs schreef, 'een raadselachtig figuur voor wie openhartigheid de beste vermomming is'? (Antwoord: raadselachtigheid is niet het tegendeel van authenticiteit. Als je je kan verbergen achter openheid, kan je je ook openbaren in geheimzinnigheid.) En twee: moet ik mijn stuk straks 'een onbeschroomde inkijk in het leven van Arnon Grunberg' noemen of hou ik het voorzichtigheidsheidshalve bij 'een waarheidsgetrouwe leugen'? (Antwoord: álle reportages zijn waarheidsgetrouwe leugens.)

Voor ik in bed kruip, krijg ik nog een berichtje: 'Het waren mooie dagen. Ook al ben je niet in mijn appartement geweest: je hebt veel intieme momenten meegemaakt. Maak je geen zorgen als je je af en toe wat ongemakkelijk hebt gevoeld. Dat hoort bij het onderduiken. Slaap lekker.'

De volgende dag sluiten we ons embedded onderonsje af met een fotosessie op het dakterras van de Niarchos Foundation Library. De weergoden zijn ons genadig, de schrijver kan onder een staalblauwe hemel gefotografeerd worden.

Arnon Grunberg gaat op een stoel zitten, haalt zijn laptop uit zijn tas en denkt: als ik dan toch als schrijver moet poseren, kan ik tijdens het poseren net zo goed schrijven. Hij begint geconcentreerd te tikken, de Bank of America Tower speelt met sublieme onverschilligheid voor decor. Geestelijke arbeid tegen de achtergrond van stedelijke grandeur: het filmische schrijversleven van Arnon Yasha Yves Grunberg in één beeld samengevat.

Met een onjournalistieke omhelzing stappen we uit onze rollen van observator en geobserveerde. Arnon Grunberg duikt in een taxi en gaat naar huis. Ik duik de stad in en vergeet wie ik ben.

[tbtb-relatiegeschenken]

🌍✨ Kies voor Duurzaam en Maak een Verschil! ✨🌍

Ben je op zoek naar relatiegeschenken die niet alleen indruk maken, maar ook vriendelijk zijn voor onze planeet? Bij TBTB.nl vind je een uitgebreide collectie duurzame producten die perfect zijn als geschenk en bijdragen aan een groenere toekomst. Denk aan herbruikbare drinkflessen, tassen van gerecycled materiaal, bamboe notitieboekjes, en meer! Elk product is met zorg geselecteerd voor een positieve impact. 🌱💼

Maak van duurzaamheid een statement met jouw merk en inspireer anderen om groen te denken! 🍃

👉 Ontdek de collectie: Duurzame producten bij TBTB.nl

#Duurzaamheid #GroenZakendoen #Relatiegeschenken #EcoFriendly #TBTB

[petermot]

M.C. Escher, een biografie, door Wim Hazeu

Bespreking: Peter Motte, 700 woorden Het voordeel van een biografie schrijven over Escher is dat de graficus behalve zijn prenten ook brieven, artikelen en notitieboekjes heeft nagelaten.  Gecombineerd met de artikelen en brieven van anderen kun je daardoor een tamelijk compleet beeld van de man opbouwen. De tekst van het boek zelf is zo’n 450 p’s (en daar komt nog ongeveer 60 p’s illustraties…

[kelnerbeurs]

Horeca Portemonnee en Holster voor Horeca: Essentiële Hulpmiddelen voor de Horeca-professional

Inleiding

De horeca-industrie vraagt om efficiëntie, snelheid en een hoge mate van organisatie. Voor horecamedewerkers, zoals obers en serveersters, zijn een betrouwbare portemonnee en een handige holster onmisbare hulpmiddelen. Deze accessoires helpen bij het snel en veilig afhandelen van betalingen en het bij de hand hebben van benodigdheden zoals pennen en notitieboekjes. In dit artikel bespreken we het belang van een horeca portemonnee en een holster voor horeca, en hoe ze bijdragen aan een soepele werkdag.

Wat is een Horeca Portemonnee?

Een horeca portemonnee is speciaal ontworpen voor professionals in de horeca. Deze portemonnee is vaak groter dan een normale portemonnee en biedt voldoende ruimte voor contant geld, munten, bonnetjes en soms zelfs een calculator.

Kenmerken van een Goede Horeca Portemonnee:

Ruim en Georganiseerd: Meerdere vakken om verschillende soorten geld en bonnetjes apart te houden.

Duurzaam Materiaal: Gemaakt van robuust materiaal zoals leer of stevig canvas, bestand tegen intensief dagelijks gebruik.

Veiligheid: Sterke sluitingen om te voorkomen dat geld of bonnetjes verloren gaan.

Wat is een Holster voor Horeca?

Een holster voor horeca is een handige houder die aan de riem of schort kan worden bevestigd. Het is bedoeld om essentiële items zoals een pen, notitieblok, opener en zelfs een kleine portemonnee binnen handbereik te houden.

Voordelen van een Holster voor Horeca:

Gemak: Zorgt ervoor dat je altijd snel bij je benodigdheden kunt, wat de efficiëntie verhoogt.

Orde en Netheid: Helpt om je werkplek georganiseerd te houden door een vaste plek te bieden voor je tools.

Duurzaamheid: Vaak gemaakt van stevige materialen zoals leer of nylon, die lang meegaan en bestand zijn tegen slijtage.

Waarom zijn deze Accessoires Essentieel?

Efficiëntie: Met een goed georganiseerde portemonnee en een holster kun je sneller werken en klanten beter bedienen.

Professionaliteit: Deze hulpmiddelen helpen je om er georganiseerd en professioneel uit te zien, wat een positieve indruk maakt op klanten.

Veiligheid: Door geld en benodigdheden veilig op te bergen, verklein je de kans op verlies of diefstal.

Tips voor het Kiezen van de Juiste Horeca Portemonnee en Holster:

Behoeften Bepalen: Denk na over wat je dagelijks nodig hebt en kies een portemonnee en holster die voldoende ruimte en vakken bieden.

Materiaalkeuze: Kies voor duurzame materialen die bestand zijn tegen het intensieve gebruik in de horeca.

Comfort: Zorg ervoor dat zowel de portemonnee als de holster comfortabel te dragen zijn, zelfs tijdens lange diensten.

Conclusie

Een horeca portemonnee en een holster voor horeca zijn essentiële hulpmiddelen voor elke horecamedewerker. Ze bieden gemak, organisatie en professionaliteit, waardoor je efficiënter en veiliger kunt werken. Door te investeren in kwalitatief goede accessoires, kun je je dagelijkse werkzaamheden in de horeca aanzienlijk verbeteren. Of je nu een ervaren professional bent of net begint in de industrie, de juiste portemonnee en holster maken een groot verschil in je werkdag.

[podnederland]

Het potentieel van print-on-demand benutten: een uitgebreide gids voor het opbouwen van een bedrijf voor aangepaste producten

Invoering

Print on demand (POD) heeft een revolutie teweeggebracht in de manier waarop individuen en bedrijven op maat gemaakte producten produceren en verkopen. Stel je voor dat je een breed scala aan items, zoals t-shirts, mokken en telefoonhoesjes, kunt maken en verkopen zonder dat je een voorraad aanhoudt. Dat is de magie van print-on-demand. Dit bedrijfsmodel bloeit en biedt ongelooflijke kansen voor ondernemers. Of je nu een bijbaantje wilt beginnen of een volledig bedrijf wilt Starten met print on demand, POD kan de perfecte match zijn.

Print-on-demand begrijpen

Hoe Print-on-Demand werkt

Print on demand cursus is een proces waarbij artikelen pas worden afgedrukt nadat een bestelling is geplaatst. Dit betekent dat u niet vooraf in voorraad hoeft te investeren. Wanneer een klant een product bestelt in uw online winkel, wordt de bestelling verzonden naar een externe leverancier die uw ontwerp op het product afdrukt en dit rechtstreeks naar de klant verzendt.

Belangrijkste voordelen van print-on-demand

1. Lage opstartkosten: u hoeft geen bulkvoorraad aan te schaffen.

2. Minimaal risico: produceer alleen items die al zijn verkocht.

3. Breed scala aan producten: van kleding tot woondecoratie, de mogelijkheden zijn eindeloos.

4. Maatwerk: Bied unieke ontwerpen aan die inspelen op specifieke niches.

Soorten Print on Demand-producten

Kleding

T-shirts, hoodies, leggings en hoeden zijn populaire keuzes. Kleding is een geweldig canvas voor creativiteit en kan worden aangepast met talloze ontwerpen.

Huisdecoratie

Denk verder dan alleen posters. Bied op maat bedrukte kussens, dekens en kunst aan de muur aan om liefhebbers van woondecoratie aan te trekken.

Accessoires

Telefoonhoesjes, draagtassen en sieraden kunnen op aanvraag worden bedrukt, wat unieke opties biedt voor liefhebbers van accessoires.

Briefpapier en boeken

Er kunnen gepersonaliseerde notitieboekjes, planners en zelfs gedrukte boeken worden gemaakt, aantrekkelijk voor schrijvers en organisatoren.

Te beginnen met Print on Demand

Het vinden van uw niche

Door een specifieke niche te kiezen, kun je opvallen. Of het nu gaat om fitnesskleding, huisdieraccessoires of motiverend briefpapier, een goed gedefinieerde niche trekt toegewijde klanten aan.

Unieke ontwerpen maken

Investeer tijd in het creëren van unieke, hoogwaardige ontwerpen. Gebruik grafische ontwerpsoftware of huur freelancers in om uw ideeën tot leven te brengen. Vergeet niet dat originaliteit de sleutel is.

Het juiste platform kiezen

Uw platform zal de ruggengraat van uw POD-bedrijf vormen. Platforms zoals Printful, Teespring en Redbubble bieden elk verschillende functies. Vergelijk ze om de beste oplossing voor uw behoeften te vinden.

Print-on-demand-platforms

Overzicht populaire platforms

• Printful: biedt een breed scala aan producten en kan worden geïntegreerd met populaire e-commerceplatforms.

• Teespring: ideaal voor makers die willen verkopen zonder een volledige e-commerce winkel op te zetten.

• Redbubble: richt zich op kunstenaars en ontwerpers en biedt een gemeenschapsaspect.

Vergelijking van functies en kosten

Vergelijk de platforms op basis van productaanbod, printkwaliteit, verzendopties en kosten. Dit helpt bij het selecteren van de meest kosteneffectieve en efficiënte optie voor uw bedrijf.

Kosten verbonden aan Print on Demand

Initiële investering

Hoewel POD minimale kosten vooraf vereist, zijn er enkele initiële investeringen, zoals het opzetten van een website, marketing en het maken van ontwerpen.

Kosten per product

Voor elk product gelden basiskosten, inclusief het artikel en de bedrukking. Prijzen variëren per platform en producttype.

Verzendkosten

Verzending is vaak de verantwoordelijkheid van de koper, maar als u deze kosten begrijpt, kunt u uw producten concurrerend prijzen.

Marketing van uw Print on Demand-winkel

Een merk bouwen

Een sterke merkidentiteit onderscheidt u. Creëer een gedenkwaardig logo, een consistent kleurenschema en een boeiend verhaal achter uw merk.

Gebruik maken van sociale media

Maak gebruik van platforms zoals Instagram, Facebook en Pinterest om uw producten onder de aandacht te brengen. Sociale media zijn een krachtig hulpmiddel om potentiële klanten te bereiken.

E-mailmarketingstrategieën

Bouw een e-maillijst op om uw publiek betrokken te houden. Verstuur nieuwsbrieven met updates, promoties en nieuwe productlanceringen om terugkerende klanten te stimuleren.

Optimaliseer uw Print on Demand-winkel

SEO-tips voor print-on-demand

Optimaliseer uw productvermeldingen met relevante zoekwoorden om de ranking in zoekmachines te verbeteren. Hierdoor kunnen potentiële klanten uw winkel gemakkelijk vinden.

Effectieve productbeschrijvingen

Schrijf duidelijke, boeiende beschrijvingen die de voordelen en unieke kenmerken van uw producten benadrukken. Goede beschrijvingen kunnen klanten overtuigen om een ​​aankoop te doen.

Afbeeldingen en mockups van hoge kwaliteit

Visuele aantrekkingskracht is cruciaal. Gebruik afbeeldingen van hoge kwaliteit en realistische mockups om klanten een duidelijk beeld te geven van wat ze kopen.

Bestellingen afhandelen en klantenservice

Orderverwerkingsproces

Efficiënte orderafhandeling zorgt voor klanttevredenheid. Kies voor een betrouwbare POD-service die tijdige updates en trackinginformatie biedt.

Het beheren van klantverwachtingen

Stel duidelijke verwachtingen met betrekking tot levertijden, productkwaliteit en retourbeleid. Transparantie schept vertrouwen en vermindert geschillen.

Retouren en terugbetalingen afhandelen

Zorg voor een eenvoudig retour- en terugbetalingsbeleid. Pak problemen snel aan om een ​​positieve klantrelatie te behouden.

Schaal uw Print on Demand-bedrijf

Uitbreiding van productlijnen

Zodra u een succesvol product heeft, kunt u overwegen om meer artikelen aan uw winkel toe te voegen. Dit trekt een breder publiek aan en vergroot het verkooppotentieel.

Automatisering van processen

Gebruik tools en software om taken zoals het posten op sociale media, e-mailmarketing en orderverwerking te automatiseren. Dit bespaart tijd en vermindert de handmatige werklast.

Samenwerken met beïnvloeders

Werk samen met influencers om een ​​groter publiek te bereiken. Influencers kunnen u helpen uw producten onder hun volgers te promoten, waardoor meer verkeer en verkopen worden gegenereerd.

Gemeenschappelijke uitdagingen en oplossingen

Omgaan met concurrentie

Blijf voorop lopen door uw ontwerpen en marketingstrategieën voortdurend te innoveren. Houd concurrenten in de gaten om markttrends en klantvoorkeuren te begrijpen.

Productieproblemen beheren

Werk nauw samen met uw POD-leverancier om de kwaliteitscontrole te garanderen. Los eventuele productieproblemen onmiddellijk op om ontevredenheid van de klant te voorkomen.

Trends voor blijven

Houd trends in de branche en feedback van klanten in de gaten. Door zich aan te passen aan nieuwe trends kunnen uw producten relevant en wenselijk blijven.

Wettelijke overwegingen

Copyright en handelsmerken begrijpen

Zorg ervoor dat uw ontwerpen geen inbreuk maken op bestaande auteursrechten of handelsmerken. Gebruik originele inhoud of verkrijg de juiste licenties.

Een juridische entiteit oprichten

Overweeg om een ​​LLC of een andere juridische entiteit op te richten om uw persoonlijke bezittingen te beschermen en te voldoen aan de lokale bedrijfsvoorschriften.

Belastingen afhandelen

Begrijp de fiscale verplichtingen voor uw bedrijf. Dit omvat omzetbelasting, inkomstenbelasting en eventuele internationale belastingen als u wereldwijd verkoopt.

Succesverhalen

Inspirerende Print on Demand-ondernemers

Lees over succesvolle POD-ondernemers om inzichten en inspiratie op te doen. Hun reizen kunnen waardevolle lessen en motivatie opleveren.

Lessen die zijn geleerd van succesvolle bedrijven

Leer van de successen en fouten van anderen. Door best practices van succesvolle bedrijven aan te passen, kunt u uw eigen bedrijfsvoering verbeteren.

Toekomstige trends in print-on-demand

Duurzaamheid en milieuvriendelijke producten

Naarmate consumenten milieubewuster worden, kan het aanbieden van milieuvriendelijke producten u onderscheiden. Zoek naar duurzame materialen en praktijken.

Vooruitgang in printtechnologie

Blijf op de hoogte van technologische ontwikkelingen. Nieuwe drukmethoden kunnen de productkwaliteit verbeteren en uw assortiment uitbreiden.

Marktvoorspellingen

Begrijp waar de markt naartoe gaat. Het voorspellen van toekomstige trends kan u helpen strategische beslissingen te nemen en concurrerend te blijven.

Conclusie

Print on demand biedt ondernemers een wereld aan mogelijkheden. Door de basisprincipes te begrijpen, het juiste platform te kiezen en effectieve marketingstrategieën, print on demand cursus kosten te implementeren, kun je een succesvol POD-bedrijf opbouwen. Begin vandaag nog aan uw reis, en wie weet? Misschien creëer je wel het volgende grote ding op het gebied van op maat gemaakte producten.

Veelgestelde vragen

Hoeveel kost het om een ​​print-on-demandbedrijf te starten?

De startkosten kunnen variëren, maar doorgaans moet u investeren in een website, marketing en ontwerpcreatie. Verwacht in eerste instantie een paar honderd dollar uit te geven.

Wat zijn de beste platforms voor print-on-demand?

Populaire platforms zijn Printful, Teespring en Redbubble. Elk heeft unieke kenmerken en kosten, dus kies er een die bij uw behoeften past.

Hoe kan ik unieke ontwerpen voor mijn producten maken?

Gebruik grafische ontwerpsoftware of huur freelance ontwerpers in. Focus op originaliteit en kwaliteit om op te vallen in de markt.

Is print-on-demand winstgevend?

Ja, met de juiste strategieën en producten kan POD zeer winstgevend zijn. Succes hangt af van marketing, nicheselectie en klantbetrokkenheid.

Waar moet ik rekening mee houden bij het kiezen van producten om te verkopen?

Denk aan uw doelgroep, productkwaliteit en productiekosten. Onderzoek trends en klantvoorkeuren om weloverwogen beslissingen te nemen.

[dainty-dollie]

What's in kk Kiya's bag!? 🎀

1. Pen: Ik heb natuurlijk een pen nodig om te schrijven, dit en dat te schrijven, misschien af en toe te ondertekenen? Ja

2. Mobiel: een must-item! Het is erg belangrijk om het mee te nemen voor communicatie met familie en vrienden

3. Ipad: Maakt grappige aantekeningen, kan ook Netflix kijken als je vrije tijd hebt hihi

4. Kaartenportemonnee: Voor het opbergen van identiteitskaarten, pinpasjes en zwarte pasjes (?) Nu is het toch cashless 🥺

5. Correctietape: als ik iets verkeerd schrijf, kan ik het gebruiken om mijn aantekeningen te corrigeren

6. Notitieboekje: Natuurlijk is dit mijn penpartner

7. Tumbler: Flesje om te drinken, gewoon op school bijvullen zodat je niet steeds drank hoeft te drinken

8. Parfum: Ik moet lekker ruiken, lekker ruiken! Ik hou niet van mensen met een lichaamsgeur, dus ik wil ook niet ruiken, hehe

9. Lipbalsem: Mijn lippen zijn vaak droog, dus ik moet af en toe lippenbalsem gebruiken

10. Haarclips: Het is de laatste tijd warm weer, haarclips helpen me echt, zodat ik het niet warmer krijg omdat ik lang haar heb.

[leondesignnederland]

Stijlvolle Krachtpatsers: Leer de Onweerstaanbare Heuptasjes en Riemtasjes van LeonDesign kennen!

In de wereld van accessoires heeft leer altijd een tijdloze charme gehad. En als het gaat om zowel stijl als functionaliteit, zijn de heuptasjes en riemtasjes van LeonDesign ware pareltjes. Laat je betoveren door de veelzijdigheid en elegantie van deze accessoires, die eenvoudig online verkrijgbaar zijn op www.LeonDesign.nl. Een Tijdloos Icoon: Heuptasjes van Leer Of je nu onderweg bent naar een festival, een stedentrip maakt, lekker aan de wandel bent of gewoon je handen vrij wilt hebben tijdens het winkelen, een heuptasje van leer is de perfecte metgezel. De heuptasjes van LeonDesign verpersoonlijken de essentie van functionaliteit zonder in te leveren op stijl. Met meerdere vakken en stevige ritsen bieden deze heuptasjes voldoende ruimte om al je essentiële items veilig op te bergen. Van je smartphone en portemonnee tot sleutels en kleine notitieboekjes, alles heeft zijn eigen plekje in deze handige tasjes. Bovendien voegen de hoogwaardige materialen en vakmanschap een vleugje luxe toe aan je dagelijkse look. De veelzijdigheid van heuptasjes komt tot uiting in hun toepassingen. Draag hem over je schouder voor een relaxte, casual look, of om je middel voor een meer gestroomlijnde uitstraling. Op reis zijn ze perfect voor het veilig opbergen van je paspoort en belangrijke documenten, terwijl ze tijdens festivals dienen als handige metgezel voor je geld en telefoon. Elegantie in Beweging: Compacte Leren Riemtasjes Voor degenen die de voorkeur geven aan een gestroomlijnde en minimalistische stijl, zijn de compacte leren riemtasjes van LeonDesign een must-have accessoire. Deze tasjes, die discreet aan je taille kunnen worden bevestigd, bieden een slimme oplossing voor het dragen van je benodigdheden zonder dat je je zorgen hoeft te maken over een grote tas. Met een slanke vormgeving en hoogwaardig leer stralen deze riemtasjes een tijdloze elegantie uit. Of je nu een avondje uit gaat of een lange wandeling maakt, je kunt vertrouwen op de duurzaamheid en functionaliteit van deze accessoires. Riemtasjes zijn niet alleen praktisch, maar ook modieus. Ze kunnen gedragen worden als een subtiele toevoeging aan je outfit, waarbij ze zowel functionaliteit als stijl bieden. Perfect voor tijdens het reizen, waar je belangrijke documenten en geld veilig kunt bewaren, terwijl je toch je handen vrij hebt om te verkennen. Eenvoudig Online Bestellen op LeonDesign.nl Het beste van alles is dat je deze prachtige heuptasjes en riemtasjes eenvoudig online kunt bestellen via www.LeonDesign.nl. Met slechts een paar klikken kun je jouw favoriete stijl kiezen en binnen de kortste keren wordt het bij je thuis afgeleverd. Of je nu op zoek bent naar een klassiek zwart heuptasje of een trendy zwart of bruin riemtasje, LeonDesign heeft voor elk wat wils. En met de garantie van hoogwaardige materialen en vakmanschap, investeer je niet alleen in een accessoire, maar ook in een stukje tijdloze elegantie. Dus waar wacht je nog op? Ga naar www.LeonDesign.nl en ontdek de perfecte metgezel voor jouw dagelijkse avonturen. Met de heuptasjes en riemtasjes van LeonDesign ben je altijd stijlvol en georganiseerd, waar je ook gaat. Read the full article

[personal---archive]

Sporen van het onzichtbare

een Essay van Eva Burgering

aantekeningen:

'Go calmly on your way'-> Eerste woorden spirit guides aan Hilma af Klint. leefde van 1862-1944. Wijdde leven aan ontvangen en bestuderen boodschappen Spirit guides. Onderzoeksoevre: 1300 schilderijen en 26000 pagina's tekst. Instrueerde nabestaanden levenswerk tot 20 jaar na overlijden op te bergen. In 1986 bereikt haar werk het grote publiek. Tegenwoordig enthousiast ontvangen.

Cycle

"where war has torn up plants and killed animals there are empty spaces which could be filled with new figures, if there were sufficient faith in human imagination and the human capacity to develop higher forms."- Hilma af Klint. Alles constant in beweging.Begon carriére als landschapsschilder. interesse in cyclus leven, transformatie organismen, leven en dood. Werkte vanaf 1907 alleen in series -> The Ten Largest -> levenscyclus van kindertijd tot de dood. Hernieuwde fascinatie met natuur binnen hedendaagse kunstenaars. Af Klint oversteeg binaire grenzen tussen genders in haar werk. Vestelasket (vrouwelijke -> Vestel, mannelijke -> asket) -> af Klintn en haar partnert/collega Anna Cassel.

"Rigid definitions had no part in af Klint philosophy; in her pictures, she moves as fluidly between genders as she does between cosmis and physical realms; between botanical studies and geometry; from the body of a human to a bird to the roots of a tree." -Jennifer Higgie uit 'The Other side'

Portal

"The images were painted directly trough me, without preliminary sketches, with great force"- Hilma af Klint

Communiceren met "andere kant" -> verlangen hiernaar deels door verlijden jongere zus Hermina, deels door persoonlijke overtuiging iets groots te willen bereiken als medium. Spirit guides gaven opdracht schilderijen. Dem Fem (de Vijf) -> Compagnons, studiegroep, spiritueel verbond. Invloeden af Klint -> Rozenkruiseres, Helena Blavantsky, Rudolf Steiner. (Boeddhisme, Hindoeïsme, Christendom, karma, evolutie) Steiner belangrijke inspiratie bron (versmelting ideeën) Af klint zag zichzelf als transmitter -> link tussen aarde en andere kant. Ervaringen Hilma en de Vijf vastgelegd in notitieboekjes (automatisch tekenen, tekstfragmenten, schilderijen). Af Klint vertaalde spirituele boodschappen -> nieuwe abstracte vormentaal.

Path

"I am an atom in the universe that has access to infinite possibilities of development, and it is these possibilities I want, gradually, to reveal"-Hilma af Klint. Technologische innovaties -> nieuwsgierigheid naar utopische mogelijkheden. Ontwikkelingen biologie, psychiatrie en technologie -> Nieuwe dimensies zichtbaar -> microscoop, radiografie en fotografie -> zorgen en inspiratie bij Hilma af Klint. Tegenwoordig ook optimisime en sceptisisme over ontwikkelingen technologie.

[twafordizzy]

Lahiri: 'Woorden leren, opent horizon'

bron beeld: montclair.edu Jhumpa Lahiri (1967) is kind van Indiase immigranten, woonde in de VS, en kwam via de taal in Italië terecht, waar ze nu woont. In Met andere woorden verhaalt ze over het Italiaans, hoe die taal haar veroverde en wat er gebeurde toen ze probeerde deze taal machtig te worden. In onderstaand fragment vertelt ze over het bijhouden van Italiaanse woorden die ze niet kent, in…

[positionerenduboislucca]

informatie uit 4 boeken uit de bib neergeschreven in notitieboekje

4 boeken: Tokyo Metabolizing - Koh Kitayama, Yoshiharu Tsukamoto, Ryue Nischizawa JAPAN Nation Building Nature - Joachim Nijs Place + Urban, city: ever-evolving - The Japan Architect An Anatomy of Influence - Thomas Daniell

[reneleijen]

Zeven jaar cel voor illegale handel met cryptovaluta en drugsdelicten

Voor het illegaal verhandelen van cryptovaluta, fraude, xtc-transporten en andere drugsgerelateerde zaken is een man (42, uit Zaandam) door de rechtbank Oost-Brabant veroordeeld tot zeven jaar celstraf. In de woning van de verdachte was in 2020 bij een drugs- en fraudeonderzoek onder meer een stapeltje notitieboekjes gevonden, vol met ‘mnemonic phrases‘ waarmee cryptowallets geopend of hersteld…

[tbtb-relatiegeschenken]

Waarom Bedrukbare Borden een Uniek Relatiegeschenk zijn

Bij het kiezen van relatiegeschenken willen bedrijven vaak iets bijzonders en waardevols geven dat niet zomaar vergeten wordt. Veel bedrijven denken aan pennen, notitieboekjes of mokken, maar heb je ooit overwogen om bedrukbare borden te gebruiken? Ja, je leest het goed – bedrukbare borden! Deze kunnen een uniek en blijvend promotiemiddel zijn dat zowel esthetisch als praktisch is. Bij TBTB.nl kun je borden laten bedrukken die volledig aansluiten bij jouw bedrijfsimago.

Wat Maakt Bedrukbare Borden zo Bijzonder?

Bedrukbare borden zijn niet zomaar simpele tafelaccessoires; ze kunnen een prachtig canvas zijn voor jouw logo, een slogan of zelfs een compleet ontwerp. Denk aan stijlvolle borden met een subtiele opdruk van jouw merk, die niet alleen worden gebruikt in de keuken, maar ook een plekje krijgen als decoratief item. Dit maakt bedrukte borden een verrassend veelzijdig geschenk, ideaal voor zowel zakelijke als privédoeleinden. Bij TBTB.nl kun je kiezen uit verschillende vormen, stijlen en materialen om ervoor te zorgen dat jouw borden perfect passen bij de uitstraling die je voor ogen hebt.

Voor Wie Zijn Bedrukbare Borden Geschikt?

Bedrukbare borden zijn ideaal voor bedrijven in de horeca, zoals restaurants en cafés, die hun merk willen versterken. Stel je voor: jouw restaurant serveert gerechten op een bord bedrukt met jouw eigen logo – een subtiele maar effectieve manier om merkherkenning op te bouwen. Maar ook buiten de horeca zijn bedrukbare borden een creatief cadeau. Organiseer je bijvoorbeeld een evenement of een jubileum? Overweeg dan om bedrukte borden van TBTB.nl te geven als aandenken. Ze zijn niet alleen praktisch, maar ook een blijvende herinnering aan een bijzondere gelegenheid.

Hoe Werkt Het Bedrukken van Borden?

Het proces van bordbedrukking bij TBTB.nl is eenvoudig en efficiënt. Je begint met het kiezen van het type bord en de gewenste maat. Vervolgens kun je jouw eigen ontwerp of logo uploaden en het team van TBTB.nl zorgt ervoor dat jouw ontwerp perfect wordt afgedrukt op de borden. Door gebruik te maken van hoogwaardige druktechnieken blijft de opdruk lang mooi, zelfs na veelvuldig gebruik en afwassen. Het resultaat is een professioneel en opvallend product dat indruk maakt bij elke maaltijd.

Waarom Kiezen voor TBTB.nl?

TBTB.nl biedt niet alleen kwalitatieve borden aan, maar ook een breed scala aan personalisatiemogelijkheden. Of je nu kiest voor kleurrijke designs, een elegante zwarte opdruk of een volledige bedrukking – de mogelijkheden zijn eindeloos. Met jarenlange ervaring in het bedrukken van relatiegeschenken weet TBTB.nl precies hoe ze jouw visie kunnen realiseren op een manier die professioneel en stijlvol is. Bovendien is het bestelproces simpel en de levertijd snel, zodat je jouw bedrukte borden op tijd hebt voor elke gelegenheid.

Bedrukbare borden van TBTB.nl zijn het perfecte geschenk voor bedrijven die op zoek zijn naar iets bijzonders. Ze zijn veelzijdig, opvallend en worden altijd gewaardeerd. Laat je creativiteit de vrije loop en verras klanten, partners of medewerkers met een gepersonaliseerd bord dat niet alleen functioneel is, maar ook een stukje merkidentiteit overbrengt. Bezoek TBTB.nl en ontdek de mogelijkheden om jouw eigen bedrukbare borden te creëren.

[homoerotisch]

Nu het leven zich langzaam weer naar buiten verplaatst, draag ik altijd twee platte objecten bij me in de binnenzakken van mijn jas. Links mijn telefoon, rechts een notitieboekje.

Ik zou vaker naar rechts willen grijpen, en minder vaak naar links. Maar de geest is zwak. Die laat zich maar wat graag afleiden. Terwijl ik weet dat ik als ik met de hand schrijf altijd helderder denk en formuleer. Daar bestaan allerlei theorieën over, waarover straks. Eerst moeten we stilstaan bij een aantal paradoxen van onze tijd.

Vlak bij de NRC-redactie, op de hoek van de Nes en de Langebrugsteeg, pronkt achter een etalageraam een molen met dure notitieboeken in alle kleuren van de regenboog. Tweehonderd stappen verderop: een Moleskine Store. Tweehonderd stappen in de andere richting: een cadeauwinkel vol houten, hervulbare notitieboeken. Zo wemelt het in elke grote stad van de Moleskines, Leuchtturms, Rhodia’s, Legami’s en Blackwings. Maar zie je er ooit iemand in schrijven?

Oké, laatst, één keer. Al was dat helemaal in het Franse Mulhouse. Na een journalistieke klus was ik er een volle dag gestrand wegens stakingen. In het Elzasstadje was de lente alvast begonnen. Het was een perfect decor voor een volle schrijfdag. Het was er namelijk adembenemend saai.

De dag ervoor had ik al een geschikt koffietentje gespot en berekend dat hier ochtendzon zou zijn. Ik verheugde me er buitensporig op. Het was half tien toen ik er plaatsnam. De zon scheen precies zoals gecalculeerd. Meteen nadat ik mijn notitieboekje en vulpen op het formicatafeltje had uitgestald, zag ik hem. Een jongeman, in de twintig, slordige bos krullen, driftig rokend en al even driftig met zijn pen in de weer in een A5-formaat notitieboek, zwart, precies hetzelfde als het mijne.

Altijd als me dit overkomt, prevel ik in mezelf een zin van Cees Nooteboom, die in een drukke Spaanse herberg ook zo’n medeschrijver opmerkt: „Onze blikken vermijden elkaar, zoals van honden die weten dat ze dezelfde ziekte hebben.” (De omweg naar Santiago, 1992).

Dat is de tweede paradox. Niemand schaamt zich om naast een andere telefoongebruiker zijn apparaat tevoorschijn te trekken, maar met pen en papier schrijven is naast iemand die datzelfde doet ineens hopeloos aanstellerig.

Voorgebakken chocoladeletters

Schrijfschaamte. Is dat waarom je notitieboekjes alleen in etalages aantreft? Gebruiken we ze alleen discreet binnenshuis?

Eén ding weet ik wel. Als iemand hier een zieke hond is, dan is het juist die smartphoneverslaafde. Mij hoef je niet meer te vertellen waarom schrijven met de hand juist de mentale gezondheid stimuleert.

De onderzoeken zijn bekend. Nota bene De Telegraaf, krant van de voorgebakken chocoladeletters, pleitte onlangs in het hoofdredactionele commentaar voor het verplichten van schrijven met de hand in het basisonderwijs.

Elders in die krant pleitte hersenprofessor Erik Scherder (VU) voor het vervangen van laptops door schrijfblokken, waarmee je je hersenen „echt aan het werk zet”. Handmatig vormen van de letters activeert motorische en ruimtelijke breincircuits. Daarom onthouden studenten handgeschreven aantekeningen beter, blijkt uit meerdere onderzoeken.

Ook lezen van papier stimuleert het geheugen meer dan lezen van het scherm. Elke boekenlezer herkent dit. Je bladert terug om iets te zoeken en weet: het stond linksonder, of rechtsboven. De wetenschap hierachter is dat je na elke gelezen passage een korte verificatie doet (‘heb ik dit begrepen?’) en de plek in je hoofd opslaat, waardoor er een mentale routekaart ontstaat.

Op een bepaalde manier lijkt dit debat al achterhaald. Gaat het grote schrijfdilemma van de toekomst immers niet langer tussen typen en schrijven, maar tussen schrijven en voor je láten schrijven, door ChatGPT?

Zoals elke fundamentele vernieuwing roept dit schrijfalgoritme nu vooral twee reacties op. De een wil het met alle macht uitbannen, blokkeren, verbieden op scholen. De ander omarmt het met de gretigheid van elke moderniteitszeloot. Ik ken allebei die stemmen. De ene grijpt naar mijn linker-, de ander naar de rechterbinnenzak.

Stijve clichétaal, harkerig denken

Die verdeeldheid is misschien te danken aan wat wij onder taalvaardigheid zijn gaan verstaan. In de meeste kantoorberoepen is taal een middel om rapporten mee op te stellen en presentaties te houden. Het is de grondstof voor nota’s en andere ‘stukken’. Een werknemer bij een overheidsinstelling of commercieel bedrijf moet met een computer informatie kunnen verzamelen, knippen, rangschikken en presenteren in een heldere structuur.

In het schoolvak Nederlands maakt ‘begrijpend lezen’ 50 procent uit van het eindexamenvak. In feite programmeert dit leerlingen tot algoritmes die structuren leren ontleden middels ‘signaalwoorden’, en die matrix vervolgens leren toepassen op bijeengezamelde informatie die ze ‘in hun eigen woorden’ navertellen in een Word-document. Dat is nagenoeg exact wat ChatGPT heeft leren doen. De vrees dat robots ons schrijfwerk overnemen komt doordat mensen zijn gaan schrijven als robots.

Microsoft Outlook trakteerde e-mailgebruikers jaren geleden al op slimme ‘voorgestelde antwoorden’. In plaats van zelf iets te formuleren, volstond je met één muisklik op ‘natuurlijk’, ‘ik ga het regelen’ of ‘ik kom erop terug’. Is dat erg? Moeten we in plaats hiervan deze woorden met vulpen op handgeschept papier schrijven en versturen per post? Dat niet, maar dit automatiseren zorgt wel voor een wildgroei aan stijve cliché-taal, die ook ons denken harkerig maakt.

George Orwell beschreef dat genadeloos in zijn essay Politics and the English language (1946). Gemakzuchtig schrijven leidde volgens hem tot gemakzuchtig denken. „Proza bestaat steeds minder uit woorden die omwille van hun betekenis zijn gekozen, en steeds meer uit zinnen die aan elkaar zijn geplakt als de delen van een geprefabriceerd kippenhok.”

Vooral politici bezondigen zich eraan, volgens Orwell: vage formuleringen, pasklaar, ogenschijnlijk deskundig jargon, versleten metaforen (‘in troebel water vissen’, ‘in de hand werken’). Inmiddels kan 90 procent van wat politici zeggen en schrijven als illustratie van Orwells bewering dienen. ‘Er zijn verbeteringen nodig op een aantal grote processen’, ‘in gesprek gaan met de samenleving’, ‘in de kaart spelen’. Het is een doodvermoeiende verbositeit, een wildgroei aan gebabbel in een en hetzelfde register.

Tekstrobots excelleren daarin. Ze vergaren razendsnel bestaande, voorgevormde frasen en rangschikken die naar de regels van de grammatica. Ze zijn de onvermoeibare timmermannen van talige kippenhokken. Als dit ons beeld is van taalvaardigheid, dan is kunstmatige intelligentie niets minder dan een verwoestende komeet die ons nadert.

De notitieboekjes van Joan Didion

Gelukkig gaat schrijven om veel meer. In een van haar iconische essays uit de jaren zestig onderzocht de legendarische Amerikaanse essayiste Joan Didion (1934-2021) waarom ze van jongs af aan al in notitieboekjes schrijft. Hoewel ze verwachtte hier later iets uit te kunnen gebruiken, bleek het in de praktijk vooral nuttig om zichzelf aan specifieke situaties te herinneren, zoals foto’s dat doen. „Zo voelde ik dat toen: hiermee komen we in de buurt van waar het bij een notitieboekje om draait.” In On Keeping a Notebook (1968) stelt ze dat die boekjes een gevoel van heelheid en coherentie geven, door een „goede verstandhouding’ te onderhouden met ons ‘vroegere zelf’.”

Bijna had ik een bod gedaan op een stapeltje van haar notitieboekjes. Afgelopen najaar werden er spullen geveild, waaronder dertien onbeschreven boekjes, in allerlei formaten, met een koordje samengebonden.

Uiteindelijk gingen ze weg voor 9.000 dollar. Wat zou de eigenaar ermee doen? Zijn het koffietafelboeken geworden, om te pochen tegenover de visite? Maar als ik ze bemachtigd had, had ik dan de onterende overmoed gehad om er ook maar één zin in te schrijven?

Het mooie van notitieboekjes is juist het achteloze, het schetsmatige dat je behoedt voor kramp, zodat je zonder pretentie invallen en observaties kunt vastleggen. Didion stelt: „Neem zo veel mogelijk in ogenschouw en schrijf het op, hou ik mezelf voor, en als er dan ooit een dag aanbreekt waarop de wereld zijn magie lijkt te hebben verloren, een dag waarop ik alleen nog maar werktuiglijk zit te doen wat er van me verwacht wordt, namelijk schrijven, op die waardeloze dag kan ik dan gewoon mijn boekje openslaan, en dan is het er allemaal weer, als een vergeten bankrekening mét rente.” (vertaling: Koos Mebius).

Het handmatig vormen van letters brengt je tot het soort concentratie dat elk fysiek handwerk geeft. En het dwingt je tot coherentie. Het notitieboekje is een convergerende lens die alle denkchaos bundelt in één brandpunt, één lijn van taal, één tekst waarin je, als in een steigerconstructie, opklimt naar een ruimer uitzicht. In Why I write zegt Didion: „Ik schrijf alleen maar om uit te vinden wat ik denk, waar ik naar kijk, wat ik zie en wat dat betekent.”

ChatGPT denkt niet, heeft geen innerlijk dat ervaart en kan daarom ook geen oorspronkelijke, eigen gedachtengang ontwikkelen, en heeft evenmin een brandend verlangen om de wereld te doorgronden. Het doorzoekt en combineert, en produceert iets wat alleen de oppervlakkige schijn van menselijkheid heeft.

Al het gereedschap om zelf te schrijven vormt een medicijnkastje tegen al die geestdodendheid en handmatig schrijven is hierin het krachtigste panacee.

Mijn zoon (13) leerde nog schrijven in verbonden schuinschrift. Mijn dochter (11) moest dat een paar jaar later inruilen voor ‘blokschrift’, vanuit de filosofie dat handschriften in de toekomst toch steeds minder belangrijk zijn. Zelfs deze Montessori-basisschool, met ‘schrijfdansen’ voor de kleuters en ‘zintuiglijk materiaal’ als heilige rekwisieten, zwichtte voor het ‘blokschrift’ van losse letters. Makkelijker aan te leren, naar het schijnt, en je staat meteen voorgesorteerd voor de digitale snelweg.

Een site met Montessoriwerkjes stelt zelfs: „Als Maria Montessori in deze tijd zou leven, zou zij misschien ook wel gekozen hebben voor blokschrift.” Maar het AD liet in februari dit jaar universitaire experts aan het woord die dit „een kleine ramp” noemen. Als je kinderen vóór hun tiende losse letters leert, kunnen ze die niet goed „plaatsen”, en vliegen ze „als pepernoten over het papier”.

Paard en wagen

Het gevaar is dat ik, pen- en papierdweper, overkom als iemand die actievoert voor de terugkeer van paard en wagen. Weg met het internet! Maar ik denk dat het meer een kwestie van noodzakelijke balans is. Het is zinloos en onnodig om AI-schrijfsoftware uit te bannen, maar als we ons bewust worden van dit eenzijdige beeld van ‘taalvaardigheid’, begrijpen we ook de noodzaak om die andere, verwaarloosde kant te versterken.

Maar hoe verslingerd ik ook ben aan notitieboekjes, ik zou niet graag willen zonder wonder Google Keep, de digitale memoblaadjes-app, doorzoekbaar. Opgevangen zinnetjes op straat, bij Didion nog willekeurig verstrooid over verschillende boekjes en pagina’s, zet ik hier keurig onder één label. Sommige zijn op zichzelf al haast een compleet verhaal. („Zo snel al? Met iemand die z’n dochter had kunnen zijn!”).

Mij gaat het om de wisselwerking tussen papier en digitaal, tussen mijn linker- en rechterjaszak, tussen al die verschillende media en hulpmiddelen, met voldoende suddertijd tussen de afzonderlijke fasen in, zodat het onbewuste de ruimte krijgt om zijn onverwachte zegje te doen.

In het schrijfonderwijs en de alledaagse praktijk zou de worsteling niet moeten gaan tussen het een of het ander, maar op zoek moeten zijn naar de juiste balans. In plaats van de hulpeloze oproepen om een rem op kunstmatige intelligentie kun je het ook toejuichen om meer energie te steken in de organische, menselijke kant, zodat die er gelijke tred mee houdt. Dat is een doorgaand gevecht, wat je niet wint door te doen alsof er maar één kamp is of hoort te zijn.

Er is niets mis met het aanklikken van ‘ik kom erop terug’, als je tegelijkertijd ook leert een persoonlijke felicitatie of condoleance te formuleren. Klik gerust op ‘yep, doe ik!’ maar benut de daardoor vrijgekomen tijd meteen aan een secuur verwoorde observatie, met pen en papier, buiten op straat. Zie je iemand hetzelfde doen, vermijd elkaars blikken dan niet, maar knik naar elkaar. Dat deed ik ook naar die jonge schrijfgenoot in Mulhouse. We waren niet ziek, we versterken juist onze mentale gezondheid.