#groen zwart | Explore Tumblr posts and blogs

gogmstuff · 1 year ago

Text

More images of 1913 fashion -

1913 Ethel Mary, née Bell-Irving, later 15th Countess of Lauderdale by Samuel Henry William Llewellyn (Thirlestane Castle - Lauder, Berwickshire, UK) From centuriespast.tumblr.com/post/148847411164/ethel-mary-18911970-15th-countess-of 815X1200.

Left 1913 Gazette du Bon Ton "Le Conseiller des Dames Robe et Manteau pour le Theatre" by Barbier 643X844.

Right 1913 Gazette du Bon Ton "Tais-Toi Mon Coeur!… Robe de lingerie de Doeuillet 1913 Gazette du Bon Ton "Le Marriage au Chateau" by Brissaud artophile.com 750X1011.

1913 Gazette du Bon Ton "Le Marriage au Chateau" by Brissaud. From artophile.com 1797X1125.

Left 1913 Journal des Dames et des Modes "Manteau de velours frappe citron. Col velours blance et Renard blanc" by Dammy. From artophile.com 750X1189.

Center 1913 Journal des Dames et des Modes "Mantelet de taffetas a la vieille garni de chenille verte - Manchon brode de perles". From artophile.com 757X1200.

Right 1913 Journal des Dames et des Modes "Parure d'Hermine et Putois". From artophile.com 701X1200.

1913 Lady, traditionally identified as Rosa Lewis by Frank Moss Bennett (auctioned by Christie's). From their Web site 906X1904.

Left 1913 Journal des Dames et des Modes "Robe de charmeuse blance a tunique de mousseline de soie violette brodee de perl et bordee de skunks. Manteau de velours etrusque" by Pichenot artophile.com 750X1197.

Right 1913 Journal des Dames et des Modes "Robe de charmeuse nore avec corsage et panier formes d'un obi drape" by Barbier artophile.com 734X1200.

1913 Madame Jean Maillard-Norbert by Léon François Comerre (location ?). From tumblr.com/eirene; fixed most obvious spots w Pshop 1332X3072.

1913 Lina Bilitis with Two Pekinese by Giovanni Boldini (location ?). From Amber Tree's photostream on flickr 1510X2872.

1913 Madame Michelham by Giovanni Boldini (location ?). From wikiart.org-en-giovanni-boldini-madame-michelham-1913 1589X2356 @72.

1913 María Teresa González del Valle by Nicanor Piñole (Fundación Banco Santander - Madrid, Spain). From artsandculture.google.com; fixed spots w Pshop 2036X2698.

1913 Señora, amiga de Mr. Ryan by Joaquín Sorolla y Bástida (Museo Nacional de Bellas Artes - La Habana, Cuba). From joaquin-sorolla.blogspot.com/search/label/Retrato%20de%20Señora 1191X1600.

1913 Evening dress of Vera Karakhan by House of Paul Poiret (Hermitage). From tumblr.com/antiquebee/731802632464875520?.

Left 1913 (June issue) La Gazette du Bon Ton, "Je Suis Perdue Robe d'été de Chéruit" tumblr.com/mote-historie/729728522325753856/pierre-brissaud-je-suis-perdue-robe-d%C3%A9t%C3%A9-de?source=share&.

Center 1913 La Mode cover art La Mode par Boué Soeurs by George Barbier. From tumblr.com/mote-historie/731263453639196672/george-barbier-la-mode-par-bou%C3%A9-soeurs-french?source=share&.

Right 1913 Les Modes Dinner Dresses by Gustave Beer. From tumblr.com/mote-historie/731172312816254976/dinner-dresses-by-beer-1913?source=share& 1975X2861

Left 1913 Tanzerin by Julie Wolfthorn (location ?). From tumblr.com/random-brushstrokes 727X1024.

Right 1913 Anastasia Mikhailovna de Torby, Philip de László (location ?). From tumblr.com/la-belle-histoire/745161897381445633/portrait-of-anastasia-mikhailovna-de-torby-philip? 608X960.

Left ca. 1913 Dame in een zwarte strompeljapon met kant by anonymous (Rijksmuseum). From their Web site; fixed flaws & spots w Pshop 3542X5395.

Right ca. 1913 Dame in een geel/groen geruite strompeljapon by anonymous (Rijksmuseum). From their Web site; fixed flaws & spots Pshop 3476X5328; fixed flaws & spots w Pshop 3645X5328

34 notes · View notes

laarzenaan · 1 month ago

Text

De hele dag mijn Dunlop laarzen aan. Zo lekker warm vanbinnen. Lijkt hier zwarte laarzen maar is donker groen

#bootlover

2 notes · View notes

devosopmaandag · 7 months ago

Text

'Chroma – a book of colour'

Twee maanden woonden we diep het binnenland van de Limousin in, waar groen in duizend schakeringen mijn blikveld vulde. De nachten waren van een stilte die mijn oorschelpen deed groeien. Bijna één hele maancyclus ging schuil achter wolken. Zo donker heb ik het thuis slechts met verduisteringsgordijnen. De reeën en de das openbaarden zich alleen in het opengewroete gazon, roodbruine kalfjes dronken in de wei bij hun moeder, de uilen zwegen, de linde voor het huis verdubbelde in omvang, het brood was bijna overal goed. De stad was ver weg, en daarmee de stadscultuur. Ik bezocht één kunsttentoonstelling, die me verbijsterde (beelden uit de Tolkienfilms als enorme handgeweven tapisserieën). En, ja, ik ging één keer naar de dorpsbioscoop en zag een uitstekende film. In boeken die ik voor het slapen las kwam wel een beroemde in Parijs en New York wonende cineaste tevoorschijn ('Mijn moeder lacht' van Chantal Akerman) en werd een ook al in New York wonende schrijver bijna vermoord ('Mes' van Salman Rushdi), maar die stedelijke cultuur bleef binnen de pagina's van het boek. Er was wel het dagboek van Derek Jarman dat wat daar buiten mijn slaapkamerraam zich afspeelde, verbond met literatuur, film, kunst, politiek en stedelijke subculturen.

Mijn liefde voor botanie werd door hem keer op keer gevoed. Ik kon parallel oplopen met zijn observaties in zijn tuin en omgeving, van het bloeien van opeenvolgende bomen en planten: gaspeldoorn, sleutelbloem, bosviooltje, meidoorn, brem, vlier, vingerhoedskruid, akelei, ratelaar. Ik leerde hoenderbeet en vroegeling door hem kennen. Hij maakte zijn tuin ermee en schiep cultuur. Maar zijn hele dagboek draait evenzeer om wat we 'high culture' noemen, om de Britse maatschappij onder Thatcher, het vechten voor homo-rechten en om jeugdherinneringen. Alleen af en toe sluipt zijn ziekte het boek binnen.

Thuisgekomen vond ik een vanuit Frankrijk besteld boekje van Jarman: 'Chroma – A Book of Colour – June '93'*, geschreven toen zijn ogen slechter en slechter werden. Uiteindelijk zou hij blind worden. Ik begon gisteren gretig in het kleine boek te lezen, een verzameling van kleur naar kleur waarin hij al zijn kennis, liefdes en herinneringen duizelingwekkend en lyrisch samenbrengt. Het is een idiosyncratisch compendium, soms een beetje hallucinerend. In zijn inleiding is het eerst citaat van Wittgenstein: “Bezie je kamer op de late avond wanneer er nauwelijks meer kleuren vallen te onderscheiden – en maak nu licht en schilder wat je eerder in het halfdonker hebt gezien. – Hoe vergelijkt men de kleuren op zo'n afbeelding met die van de halfdonkere ruimte?”**

Op de een na laatste avond voor ons vertrek verdween het dorp aan de overkant van het dal in de mist. Ik opende de ramen en bleef heel lang kijken hoe grijzen, blauwen, in zwart verdwijnende groenen inelkaar vloeiden als inkten in water. Ik kon mijn ogen er amper van af houden. Drie dagen later opende ik Jarmans kleurenboekje.

* Chroma – A Book of Colour – June '93 | Derek Jarman | uitgeverij Vintage/Penguin Random Books 1994

** Opmerkingen over kleuren | Ludwig Wittgenstein | vertaling Paul Wijdeveld | uitgeverij Tabula 1982

2 notes · View notes

keesdp · 1 year ago

Text

Het Zuiden

IJsland heeft maar een hoofdweg de weg nummer 1. Deze loopt helemaal rond. Sommige wegen in het oosten zijn secundaire wegen, maar omdat je die ook kunt nemen en daarmee rond IJsland kan rijden noemen ze deze ook 1. Ik zie het al gebeuren: waar staat u? op weg nummer 1, kunt u zeggen waar precies? Nee natuurlijk niet. Er staan nergens hectometerpaaltjes en de afstanden tussen de dorpen zijn soms 200 km. Daarbij zijn de plaatsnamen niet uit te spreken met die voor ons vreemde letters en accenten. Ook de benzinepompen zijn dun gezaaid, dus goed plannen en vaak tanken als het kan.

De bewegwijzering is ook iets waar je aan moet wennen. Ongeveer 100 meter voor een kruising of afslag wordt aangegeven welk wegnummer naar links of rechts gaat met het volgende plaatsje achter het wegnummer. Als hij verwijst naar een volgende weg, staat dit wegnummer met een stippellijn omrand. Bij de kruising of splitsing zelf, staat geen bord meer, dus je moet onthouden, wegnummer, bestemming en richting. Kan je het nog een beetje volgen? Nou ik ben in het begin vaak 100 meter achteruit gereden, wat hier geen probleem is want er is bijna geen verkeer.

Ijslanders zijn vreemde mensen. Ze hebben vaak een prachtig vrijstaand huis als je van een afstandje kijkt, maar als je dichterbij komt of naar binnen kijkt schrik je je rot. Wel trekt iedereen zijn schoenen uit als ze naar binnen gaan. Ze spreken zonder uitzondering uitstekend engels, wat maar goed is, want IJslands lijkt nergens op. Het schijnt afgeleid te zijn van het Noors, maar die verstaan ze ook niet. Ook alle info die je op borden en folders vind zijn in het Ijslands en Engels, soms in het Duits ook. Vreemd, want de meeste touristen die wij tegenkwamen waren Italianen en Fransen, oh ja en Amerikanen. Verder een enkele Tsjech, een Nederlander een Zuid-Koreaan, een Belg en een Pool. We zijn geen Scandinaviërs tegengekomen en gelukkig ook geen Russen.

De weg die wij nog moeten gaan (lijkt Mieke Telkamp wel), is de zuidelijke 1 van west naar oost. We denken alle speciale Ijsland dingen al gezien te hebben. Nou dus niet. Dat wil zeggen; het landschap veranderd elke kilometer van de 300. Dan rij je tussen met IJslandsmos bedekte lavavelden, dan weer tussen paarse heidevelden, dan weer door een maanlandschap met zwarte heuveltjes in een vlak groen veld, met links imposante bergen zoals je ze alleen in films ziet over de maan of mars of Game of Thrones, misschien zijn die hier wel opgenomen. Dan weer door gele duinen van steen, bizar gewoon, echt.

We passeren de Eyjafjallajökull, je weet toch 2014 legde hij met zijn aswolk al het vliegverkeer plat in Europa. Er is nu een museum langs de weg waar je de vulkaan ziet. Sporen van de uitbarsting zie je duidelijk op de berg, daar heb je geen museum voor nodig. De enige wc waar ze geld vragen staat hier.

We rijden verder langs de enorme gletsjer Vatnajökull. De grootste van IJsland. We doen er dan ook 2 dagen over om er langs te rijden. Ondertussen veranderen de rivieren onder de bruggen, in met ijsblokken gevulde stromen. We gaan een zijweggetje in. Deze bestaat uit gravel en eindigd na vele bochten, putten en heuvels op een enorme parkeerplaats met bussen en auto's. Je kan hier een boottocht met rib's boeken naar de gletsjer. We gaan informeren of we mee kunnen. Er wordt door de CB om assistentie gevraagd, 2 mannen rennen naar buiten, doen zwemvesten om en springen op een quad en scheuren tussen de touristen door weg. Wij zien de paniek op de gezichten van de vrouwen achter de toonbank. I need assistance now, horen we door de CB. Yeah, we on our way; horen we. Dat is wat we weten, wat er gebeurd was werd ons niet duidelijk. De vrouw achter de balie probeerde achteloos door te gaan met haar werk, het verkopen van 12 zitplaatsen op de 7 rib's á 60 euro. Ik heb 1 plek zegt ze om half drie. anders wordt het half zeven voor ik twee plaatsen heb. Iedereen heeft on-line geboekt. Eén is geen. Als jullie hier rond willen lopen, en over een half uur terug willen komen, is er misschien een afzegging. We gaan rondlopen. Als we over de heuvel zijn weten we niet wat we zien. Een prachtig meer met drijvende ijsschotsen. In de verte zien we de Rib's naar de gletsjer varen. Het is hier zo geweldig, dat we besluiten het hierbij te laten en de Ribvaart een mis te geven.

Ook de Puffintour op een open hooiwagen doen we niet, veel te koud. Ik reken uit dat we 250 euro hebben uitgespaard, dat moeten we vieren in het volgende havenstadje met fish en chips, een veel gevraagde hap bij de pizzeria.

Onderweg zien we een brand in de verte. Het blijkt een huurcamper te zijn als we dichterbij komen, Er zijn al veel mensen bij en de hitte is enorm. Als wij passeren staat hij al volledig in lichterlaaie. Het zal je gebeuren op vakantie vreselijk. Een half uur later komt de brandweer ons tegemoet, nou ik denk dat dat een beetje te laat is.

Op een parkeerplaats zien we een ons bekende camper staan. We zagen hem op de boot, op Sandur Pharoer en bij de zeehonden in het noorden. Nu hier dus weer in het oosten. One life live it staat op zijn en haar camper. Zij trekken zich niets aan van campings en staan overal op parkeersplaatsen. Een enorme antenne staat achterop gebouwd met een benzine generator voor stroom. Toen wij de vorige keer elkaar weer zagen gaf hij mij een visitekaartje. Zij zijn Polen en maken radio verslag van hun reis. Op hun website die ik even open, staat een heel reisverslag van hun reis welke overeenkomt met de onze. Alleen houden wij ons wel aan de regels.

2 notes · View notes

leondesignnederland · 1 day ago

Text

Het beste Autopapieren Mapje om belangrijke documenten veilig te bewaren

In de wereld van voertuigbeheer is het cruciaal om belangrijke documenten zoals autopapieren, verzekeringspapieren en rijbewijzen veilig en georganiseerd te bewaren. Bij LeonDesign.nl begrijpen we het belang van functionaliteit gecombineerd met stijl. In onze collectie vind je het autopapieren mapje deze biedt een breed scala aan opties die niet alleen praktisch zijn, maar ook een vleugje elegantie toevoegen aan uw dagelijkse leven. 1. Hoogwaardige Materialen Een van de kenmerken die onze producten onderscheiden, is de keuze voor hoogwaardige materialen. Elk mapje is zorgvuldig ontworpen en vervaardigd met premium kwaliteit leer of synthetische alternatieven. Deze materialen zorgen niet alleen voor een luxe uitstraling, maar garanderen ook duurzaamheid, zodat uw documenten jarenlang beschermd blijven. Bovendien zijn ze bestand tegen slijtage, waardoor uw mapje er zelfs na intensief gebruik als nieuw blijft uitzien. 2. Slim Ontwerp Onze autopapierenmapjes zijn ontworpen met het oog op gebruiksgemak. Elk ontwerp biedt voldoende ruimte voor verschillende soorten documenten, zoals kentekenbewijzen, verzekeringspapieren en ID-kaarten. Dankzij de slimme indeling met vakjes, houders en compartimenten kunt u uw documenten gemakkelijk sorteren en snel terugvinden wanneer dat nodig is. Het compacte formaat maakt het mogelijk om de mapjes eenvoudig op te bergen in het dashboardkastje, zonder onnodige ruimte in beslag te nemen. Tegelijkertijd zorgen stevige sluitingen, zoals drukknoppen of ritssluitingen, ervoor dat uw documenten veilig blijven opgeborgen. 3. Stijlvolle Uitstraling Bij Leon Design geloven we dat functionaliteit en stijl hand in hand gaan. Daarom bieden onze autopapierenmapjes een elegant design dat past bij elke levensstijl. Of u nu kiest voor een klassiek zwart leren mapje of een moderne uitvoering in een opvallende kleur, onze producten stralen professionaliteit en verfijning uit. Veel van onze ontwerpen bevatten subtiele details, zoals dubbel gestikte randen, een mooi logo, die de exclusiviteit van het product benadrukken. 4. Water- en Vuilbestendigheid Uw documenten verdienen de beste bescherming, ongeacht de omstandigheden. Onze mapjes zijn ontworpen met water- en vuilafstotende eigenschappen om te voorkomen dat uw belangrijke papieren beschadigd raken door gemorste vloeistoffen of stof. Dit maakt ze ideaal voor dagelijks gebruik, zelfs in ruwe omgevingen. 5. Ruime Kleuren- en Stijlenkeuze We begrijpen dat iedere klant uniek is, en daarom bieden we een breed scala aan kleuren en stijlen. Van ingetogen neutrale tinten zoals zwart, grijs en bruin tot levendige kleuren zoals rood, blauw en groen, er is altijd een optie die past bij uw persoonlijke smaak. Bovendien variëren onze designs van minimalistisch en strak tot gedetailleerd en klassiek, zodat u precies kunt vinden wat u zoekt. 6. Geschikt Voor Zakelijk Gebruik Voor professionals die hun werkdocumenten en autopapieren moeten combineren, biedt Leon Design een selectie van zakelijke mapjes. Deze modellen hebben extra functies, zoals ruimte voor visitekaartjes, een penhouder en een apart vak voor een notitieboek. Ze zijn ideaal voor mensen die onderweg zijn en altijd georganiseerd willen blijven. 7. Betaalbare Luxe Hoewel onze producten premium kwaliteit en design bieden, zorgen we ervoor dat ze betaalbaar blijven. Bij Leon Design geloven we dat iedereen toegang moet hebben tot producten die hun leven gemakkelijker maken. Onze prijzen zijn concurrerend en bieden uitstekende waar voor uw geld. 8. Cadeau-opties Een autopapierenmapje van Leon Design is niet alleen een functioneel item, maar ook een perfect cadeau. Dankzij de combinatie van stijl en bruikbaarheid is het een attent geschenk voor vrienden, familie of collega’s. Onze mapjes worden geleverd in elegante verpakkingen, waardoor ze direct klaar zijn om cadeau te geven. 9. Klantenservice en Garantie Bij Leon Design staat klanttevredenheid voorop. Daarom bieden we een uitstekende klantenservice en een garantie op al onze producten. Mocht u om welke reden dan ook niet tevreden zijn met uw aankoop, dan zorgen we voor een snelle en soepele oplossing. Conclusie Bij Leon Design vindt u de beste autopapierenmapjes die functionaliteit, stijl en duurzaamheid combineren. Of u nu op zoek bent naar een eenvoudig en praktisch ontwerp of een luxe en op maat gemaakt model, onze collectie heeft voor ieder wat wils. Bescherm uw belangrijke documenten en maak tegelijkertijd een stijlvol statement met een autopapieren mapje van Leon Design. Bezoek onze website om het volledige assortiment te ontdekken en kies het perfecte model dat aan uw behoeften voldoet. Read the full article

0 notes

koningkaart · 6 days ago

Text

#koningkaart #kerstkaart #nieuwjaarskaarten

0 notes

jurjenkvanderhoek · 14 days ago

Text

NATUURGEBIED DE DEELEN WEERGEGEVEN IN VEERTIG SCHILDERIJEN

Om de emotie te doorvoelen die Sjoerd de Vries en Jan Snijder aan de petgaten en langs de rietkragen ervoeren, trok Han Steenbruggen natuurgebied De Deelen in. De plek kort ten noorden van de plaats Heerenveen kent de museumdirecteur tot dan van schilderijen, van een kort bezoek waarbij hij nauwelijks verder kwam dan de dijk en van een boek dat Thom Mercuur in het jaar 2000 samenstelde en uitbracht. Verder was Steenbruggen niet gekomen met het gebied, maar hij wilde toch verder kijken dat zijn zicht vanaf de weg kon reiken. Vooral toen Bruno van Dijck en Christiaan Kuitwaard het voornemen hadden om een week en plein air te werken langs de boorden van De Deelen. Voor de sfeer die De Vries en Snijder opriepen in hun werk koos Steenbruggen echter het verkeerde seizoen. Hij was er in het voorjaar, net als Van Dijck en Kuitwaard er in mei 2023 waren. Om de stemming van gele rietkragen en diep zwart water te vatten bleek de herfst het juiste jaargetijde. Het moment dat de natuur zichzelf afbreekt om opnieuw te kunnen beginnen. Zich te ruste legt om in winterslaap te gaan en uitgerust en lentegroen een volgend jaar aan te vangen. Het strijklicht van de lage zon door de maanden waarin de r zit geeft het waterrijke landschap een bijzondere kleur. Tinten die op andere momenten nauwelijks worden gehaald, of het zal de schemer zijn, het ogenblik dat de dag door de nacht breekt en andersom.

Over zijn beleving op verschillende momenten in het natuurgebied schreef Han Steenbruggen een drietal essays voor het boek met schilderijen van De Deelen. Een veertigtal kunstwerken van Van Dijck en Kuitwaard, plus nog enkele sfeerfoto´s van het gebied en de kunstenaars aan het werk. Deze foto´s in zwartwit om de kleur over te laten en aandacht te geven aan het schilderwerk. Het is bijzonder te ervaren hoe twee kunstenaars op dezelfde plek tot diverse vertalingen van de werkelijkheid komen. Op de eigen manier met enige invloed van de ander heeft het duo boeiende sfeerbeelden gemaakt. Wanneer ik in dezelfde maand van het voorjaar het gebied bezoek zoals zij deden, kan ik hun versies van het landschap zo geografisch en naadloos daarin plaatsen. In latere maanden heeft de natuur zich geïnnoveerd tot een betere versie van zichzelf of de uitvoering juist zo bewerkt dat het amper in de eigen schaduw kan staan. Maar ieder moment heeft schoonheid en stemming. ‘De eeuwigheid duurt ieder ogenblik’, citeer ik Steenbruggen die een schilder die ook dichter was aanhaalt.

Op de plek zelf hebben de kunstenaars in de open lucht gewerkt en geschapen. Van Dijck heeft dan thuis in het atelier nog schetsen uitgewerkt waarbij de herinnering aan het verblijf in het gebied bruikbaar was. Kuitwaard heeft later nog De Deelen op diverse momenten bezocht, maar voor Van Dijck bleek het minder waardevol om vanuit België voortdurend naar het noorden te reizen. Hij had genoeg aan tekeningen en zijn geheugen. Van Dijck heeft dus de natuur gevat vrijwel aan het begin van de cyclus van haar jaarlijkse bestaan. Het gebied schudt zich de kou van de winter af en straalt omfloerst de zomer tegemoet. Er is veel ontluikend groen dat zich fluisterend spiegelt in het water. De omgeving is vooral landschappelijk en horizontaal bekeken, maar deze vlakheid verdiept zich en vindt grond in stil water. Er is geen leven nog van vogels en insecten. De kunstenaar heeft geen oog voor langstrekkende snelle bewegingen. De blik kleeft aan het struikgewas en het kabbelende water. De verfhuid wordt wel bewerkt met de achterkant van het penseel of het zwart van houtskool. Het trekt lijnen door de sfeer, geeft contour aan het gevoel.

Kuitwaard geeft dan het licht meer ruimte in zijn werk. Het stille water spiegelt de tonen van het voorjaar. Leliebladeren liggen als een school vogels op dat water. Hoewel dit liquide oppervlak zich monumentaal in het portret uitspreidt, het egaal en ongerimpeld over de drager ligt, is de verfhuid kalm in beweging. Kuitwaard weet met subtiele verfvegen dynamiek te brengen in de stille gelatenheid. Het is niet een opvliegende gans die gakkend de stilte doorbreekt, maar de wind die het water doet golven in de vroege ochtend. Vooral dat tijdstip van de dag maakt de stemming, bouwt de sfeer. In latere uren is die magie in werkelijkheid verdwenen, maar voegen de schilders deze in abstractie aan hun werk toe. Kuitwaard is er niet alleen in die maand mei, maar ook nog in september en november. In februari weet hij ook eenzelfde bezieling van het landschap te bereiken. Duidelijk niet in de hardvochtige en te zonlichte zomermaanden. De tijd waarin de mens tot leven komt, maar de natuur in stemming omslaat. Het hoogtepunt van de dag is ook niet het middaguur, wanneer de zon op het hoogste punt staat. Een dag is als een jaar, met eenzelfde afwisseling van seizoenen. De uiterste sfeer is er in de vroege morgen en het begin van de avond, in het voorjaar en het najaar. Bij uitspruiten en afsterven.

Han Steenbruggen weet in zijn korte verhalen de tendentie van de schilders te schetsen. “Kuitwaard blijkt gevoelig voor milde tonen van strijklicht en schaduwvelden”, schrijft hij. “Zijn atmosferische impressies zijn als dagdromen. Ze koesteren de diepere geheimen van het landschap, zijn vervuld van lichte melancholie, maar dragen nooit de sporen van een zwaar gemoed.” Van Dijck kent een onrustiger natuur vindt Steenbruggen. Hij schildert met lossere toetsen en vegen die structuur vinden dankzij lijnen of krassen. In zijn schilderijen ritselen bladeren en rimpelt water. Maar beide kunstenaars geven vooral de stilte van en in dit gebied een plek. Terwijl op de achtergrond het verkeer over de snelweg raast is serene rust en welkome eenzaamheid in deze natuur ter plaatse te ervaren. Wie De Deelen bezoekt of heeft bezocht zal dit beamen. Dit vredig zwijgen van de ooit door mensenhanden gemaakte omgeving is te doorvoelen in de schilderijen van Bruno van Dijck en Christiaan Kuitwaard. Zij portretteren een gebied waar de natuur weer bezit van heeft genomen nadat de mens het heeft verlaten. De petgaten herinneren nog vaag aan de modderige landarbeid van turfstekers. De natuur heeft teruggenomen wat het eerder is ontnomen. De mens zorgde voor afbraak, de natuur voor herstel. Die gesteldheid is daar nu te vinden, deze toestand is realiteit en zal gewaarborgd moeten worden voor de toekomst. Dus komt de mens weer om de hoek kijken om de natuur een hand te helpen. Zo werken we samen aan een betere wereld.

Die betere wereld weten Van Dijck en Kuitwaard, en voor hen De Vries en Snijder, nu al vast te leggen. Zij bieden een blik vooruit, behouden de sfeer en fixeren de emotie bij het gebied. Steenbruggen probeert dat in woorden te doen door te proeven van het landschap. Zich erin te begeven, de geest die de kunstenaars in hun werk legden ter plekke aan te voelen. Met een scherp mes kerfde Sjoerd de Vries rietkragen in karton, Jan Snijder veegt het vermoeden van wind en de meewarige stilte in elk schilderij. Steenbruggen spreekt met de boswachter over de toekomst van het gebied. Het boek De Deelen is zo een almanak voor wie het gebied daadwerkelijk intrekt. Een wegwijzer om deze natuur te doorgronden. En zie ik daar het silhouet van Sjoerd de Vries in Kuitwaards’ compositie 22.11.2023? Ik zal het onderzoeken wanneer Museum Belvédère de schilderijen in de zomer van 2025 zal tonen. Dan kan de echte sfeer worden gepakt die het duo in het natuurgebied heeft ervaren. Want het boek, hoewel met een uitstekende vormgeving waarin de werken goed tot uiting komen, is als catalogus best geslaagd maar blijft toch surrogaat voor het bekijken van de ‘echte’ schilderijen. Ik verheug me op de tentoonstelling.

De Deelen. Het natuurgebied in 40 schilderijen van Bruno van Dijck & Christiaan Kuitwaard en 3 teksten van Han Steenbruggen. Uitgeverij Wijdemeer, 2024.

#Christiaan Kuitwaard #Bruno van Dijck #Han Steenbruggen #De Deelen #Wijdemeer #boekbespreking

0 notes

jojoxca · 2 months ago

Text

Een onvergetelijke dag

Door Jojo

As long as I'm here

No one can hurt you

Don't wanna lie here

But you can learn to

If I could change

The way that you see yourself

You wouldn't wonder why you hear

They don't deserve you

- Billie Eilish

Bubbeljungle, Leiderdorp, 2013

Wat is het hier druk. Overal gillende kinderen, rennende kinderen en uitgeputte ouders.

Mama kondigde vanochtend uit het niets aan dat we naar de Bubbeljungle gingen. Wat heet, ze reed me erheen, ik werd in de ballenbak gekwakt en ze reed weer weg.

Ze zeggen het dan wel niet, ik weet dat mijn ouders moeite met me hebben. Omdat ik anders ben. Niet normaal. Omdat ik iets heb wat “autisme” heet. Dat betekent dat mijn hersenen anders werken - wat zijn hersenen?

Ze hebben me uitgelegd wat dat is (voor zover dat kon, ik ben nog maar zes), maar ik snapte er niks van. Maar als ik mijn ouders, juffen en de andere kinderen die ik ontmoet heb mag geloven, snap ik helemaal niks. Ze vinden me raar. En ik snap maar niet waarom.

Mama probeert elke kans te benutten om mij met andere kinderen te laten spelen. Ik heb de indruk dat ze dat vooral doet om even van me af te zijn. Ik voel me vaak best alleen. Maar met anderen spelen lukt me gewoon bijna nooit. Ik heb mijn eigen aparte voorkeuren met wie ik speel en anderen vinden mij raar, gek en eng.

Papa en mama hebben sowieso al niet veel geduld met mij. Vaak schreeuwen ze binnen no time tegen me, vooral mijn mama. Het maakt niet uit wat ik doe of zeg en aanpas om haar tevreden te stellen, ze blijft geïrriteerd raken en boos worden door mij. Wat ik fout doe, begrijp ik niet.

Mama is vaak aan het werk. Papa zie ik alleen één keer per week en eens in de twee weken in het weekend.

Mama heeft een nieuwe verkering. De tweede al sinds de scheiding. Hij heeft ook twee kinderen, beide jonger dan ik. Mama heeft het heel vaak over hen. Ik heb vaak de indruk dat ze meer van haar verkering en zijn kinderen houdt dan van mij. Dat merk ik aan bijna alles.

Op school zijn er problemen met mijn aandacht, thuis is er altijd ruzie om het eten omdat ik erg kieskeurig ben. Ik moet bij mama sinds ze met die man heeft gewoon eten wat de pot schaft omdat dat “gezonder” is.

Het zal wel gezonder zijn, maar ik voel me zo rot. Ik ben altijd als laatste klaar en soms moet ik huilen van vernedering.

Soms, als mijn ouders echt boos op me zijn, slaan ze me. Niet hard, hoor. Dat zei iemand tegen wie ik het vertelde. Vroeger deden ze niet anders, wordt er gezegd. “Corrigerende tikjes” worden het genoemd.

Mama zegt ook vaak dat ze me spuugzat is en ziek van me wordt, inclusief kotsgeluiden.

Vaak zeggen papa en mama een paar minuten na zo'n “corrigerend tikje” en een paar ruwe woorden weer hoeveel ze van me houden. Ik geloof het niet. Niet meer. Hoeveel zijn die woorden waard als ze het maar blijven doen?

Soms sla ik mezelf ook. Omdat het mij nooit lukt eens normaal te doen en mijn ouders niet te irriteren.

Ik zal het wel verdienen, want ik ben een last. Een blok aan ieders been.

Als mijn mama antwoord geeft als ik iets vraag, is het vaak zo: “Lientje… (diepe zucht)...", en dan net zo geïrriteerd: “Zie je niet dat ik bezig ben?”

Tja.

De tranen komen en ik kan ze niet stoppen.

Ik ren de wc's in en ga in een hoekje zitten huilen.

Niemand houdt van me. En waarom zouden ze ook? Misschien kan er gewoon niemand van mij houden…

Ik kan er maar beter niet meer zijn. Niemand zal me missen. Misschien merken ze het geeneens als ik weg ben…

De deur van één van de hokjes gaat open en er stapt een jongen naar buiten.

Ik veeg snel mijn tranen weg.

Hij kijkt naar me. Hij is niet veel ouder dan ik; ik schat hem ongeveer acht jaar.

Hij heeft donkerbruin haar en groene ogen die me vriendelijk aankijken. Hij heeft een korte olijfgroene spijkerbroek en een zwarte coltrui aan en zwarte schoenen met zwarte sokken erin. Hij heeft een ouderwetse discman in zijn hand en de dopjes daarvan in zijn oren, waar rustige muziek uit klinkt.

Hij zit onder de blauwe plekken en schrammen.

Maar wat me het meest opvalt, zijn de pleister op zijn wang en een plastic slang in zijn neus. Het soort slang waar vloeistoffen doorheen gaan in het ziekenhuis. Net geleerd op school.

Waarom zou hij die hebben?

Hij draait de kraan open en begint zijn handen te wassen. Er zitten ook pleisters op zijn handen.

Hij blijft naar me kijken terwijl hij zijn handen afdroogt.

Hij zet zijn discman uit en loopt naar me toe. Hij knielt voor me neer.

“Waarom huil je?” Vraagt hij dan.

Ik schud alleen mijn hoofd. Ik kan niet uitleggen waarom. Ik mag het niet uitleggen. Ik mag niemand vertellen wat er achter gesloten deuren gebeurt.

Hij gaat naast me zitten en slaat een arm om me heen.

Normaal zou ik zo'n arm afschudden, maar nu voelt het prettig, dus ik laat hem begaan.

“Weet je, soms is het goed om te huilen.” Zegt de jongen.

Ik begin weer te snikken. De jongen pakt me vast en ik sla mijn armen om hem heen.

Waar ik me normaal tegen verzet als mijn ouders en familie het doet, laat ik nu toe van een vreemde. Maar soms is iemand die luistert en je troost, echt troost, het beste, zelfs als het een vreemde is.

Ik begin te vertellen.

“Dat is vreselijk.” fluistert hij als ik klaar ben. “Jouw papa en mama mogen toch niet slaan?”

“Nee, dat dacht ik ook.” Snik ik. “Maar blijkbaar…”

Een tijdje zit ik te snikken. En al die tijd houdt de jongen me vast.

“Hoe heet jij?” Vraagt hij dan.

“Lientje.” Ik snuf en veeg een traan weg. “En jij?”

“Logan.” Zegt hij.

“Hé, we hebben dezelfde letter!” Ik kan alweer vrolijk zijn.

“Ja, best wel cool. Wil jij ook muziek luisteren?” Vraagt Logan.

“Ja!” Fluister ik.

Hij stopt één van de dopjes van zijn discman in mijn oor en drukt op play.

Het nummer begint met een hoop geschreeuw. Ik vind het prachtig.

Dan komt de beat, en een rustige vrouwenstem.

“Try to break one's heart, in perpetuity.” Zingt ze.

Ik vindt het prachtig. Die beats in combinatie met haar stem zijn geweldig.

“Wie is dit?” Vraag ik. Ik heb nog nooit zoiets gehoord.

“Soap&Skin. Dit nummer heet "Sugarbread".” Zegt Logan.

“Suikerbrood!” Roep ik uit. Die twee woorden Engels ken ik!

“Precies.” Logan straalt. “Ik hoor naar de radio te luisteren, maar zij is mijn favoriete zangeres.”

“Mooi.” Fluister ik.

Het volgende nummer begint. Een viool, met soortgelijke beats, en dan de stem van diezelfde vrouw.

“Zo mooi.” Fluister ik. Ik heb helemaal kippenvel.

“Ja, hé?” Vraagt Logan.

“Hoe heet dit nummer?” Vraag ik.

“Marche Funèbre," Zegt Logan. “Het betekent “dodenmars” in het Frans.”

Hij draait het nummer een paar keer opnieuw.

Hij doet zijn discman af. “We moeten teruggaan. Mijn ouders zullen me wel zoeken. En ze zijn al zo bezorgd om me… Hé, mijn ouders hebben net eten besteld. Wil je mee-eten?”

“Eh… hangt ervan af wat het is… Ik eh… ben nogal moeilijk met eten.” Fluister ik.

“Oh, maak je niet druk. Je vindt het vast lekker. Kom.”

Logan trekt me mee naar een man en vrouw met blond haar. Hij heeft zijn donkerbruine haar dus niet van hen.

“Papa, mama, dit is Lientje.” Zegt Logan. “Mag ze mee-eten?”

“Tuurlijk, we hebben genoeg!” Antwoordt zijn moeder.

Ik word enthousiast verwelkomd door zijn ouders. Ze hebben twee dienbladen met kartonnen doosjes op tafel gezet.

Ze doen de doosjes open…

Dit is een droom. Patat en kipnuggets!

“Hmm, nuggies!” Zeg ik veel te hard. Logan glimlacht alleen maar.

We eten en delen samen het bakje appelmoes. Logan vertelt over zijn school, zijn prestaties als vechtsporter (zwarte band!), zijn familie en over zijn hond, Sofie.

“Heb jij huisdieren?” Vraagt hij.

“Ja, een kat. Hij heet Sokje. Hij is zwart met witte pootjes, vandaar.” Zeg ik.

“Grappige naam. Schattig.” Zegt Logan.

“Ik… waarom… Ik vroeg me af-” begin ik.

“Waarom die slang in mijn neus zit?” Maakt Logan mijn zin af. Blijkbaar is hij gewend aan dit soort vragen…

“Eh… ja. Ik heb nog nooit zoiets gezien… is het voor je eten?” Domme vraag, hij eet gewoon normaal.

“Nee. Het is voor mijn zuurstof. Ik ben ziek.” Zegt Logan.

“Ziek? Wat heb je dan?” Vraag ik met een klein stemmetje.

“Ik heb kanker. Leukemie.” Antwoordt hij.

Oh nee, he. Dat vreselijke woord heb ik net op school geleerd en het klinkt echt doodeng.

“Leukemie? Wat is dat?” Fluister ik hees. Ik voel me echt heel klein en dom…

“Leukemie betekent dat mijn bloed ziek is. In je bloed zitten hele kleine dingen die helpen om je gezond te houden, zoals de soldaatjes. Bij mij zijn die soldaatjes bijna allemaal ziek en ze zijn met te veel. Ze houden ook de gezonde dingen tegen, zoals de taxi's, die zuurstof naar je lichaam brengen.” Zegt Logan.

“En daarom heb jij die slang.” Fluister ik.

Hij knikt. “En die zieke soldaatjes houden ook de plakkertjes tegen die zorgen dat het bloed stopt met stromen als ik wondjes heb. Vandaar die blauwe plekken en schrammen.” Fluistert Logan. En die hele uitleg heeft hij me glimlachend aangekeken.

“Kan je beter worden?” Vraag ik.

Zijn glimlach verdwijnt.

Hij schudt zijn hoofd. “Nee, ik word niet meer beter.”

Hij kijkt weg. Ik leg mijn handje op die van hem.

“Ik had medicijnen die me weer beter zouden maken, maar die werken niet meer… ze kunnen niks meer voor me doen.” Er glijdt een traan over zijn wang.

Ik huil meteen weer mee. Stomme gewoonte!

“Dus binnenkort ga je…” Fluister ik.

“Ja. Ik ga naar de hemel.” Fluistert hij.

Zijn ouders kijken ons aan. Ook zij hebben tranen in hun ogen.

“Hoe oud ben je?” Fluister ik.

“Acht.” Fluistert Logan.

Hij heeft nog maar twee maanden, vertelt zijn moeder. Dan gaat hij.

Uuthofasie, zeggen ze.

“Wat is uuthofasie?” Fluister ik.

Ze lachen even. Ik heb zo'n moeite met moeilijke woorden…

“Euthanasie.” Zegt zijn moeder. “Ze gaan Logan een prikje geven zodat hij geen pijn meer heeft. Zo kan hij rustig naar de hemel."

Naar de hemel. Wat erg. Opa is vier jaar geleden naar de hemel gegaan, maar ik weet allang niet meer hoe dat voelde…

Maar opa was tweeëntachtig. Logan is nog maar acht…

Maar dan glimlacht Logan weer. “Maar ik ga er het beste van maken nu ik nog leef.” Hij pakt mijn hand weer vast en vraagt: “Ga je mee?”

“Nee, dat durf ik niet hoor!” Zeg ik tegen Logan.

“Kom op, Lien. Het is niet eng. Je kunt het.” Zegt Logan.

We staan bovenaan zo'n grote toren met elastieken waar je je doorheen moet laten vallen en overheen kunt kruipen - een “spinnentoren” noemt Logan het - en ik vind het doodeng. Straks val ik, of breek ik iets, of raak ik gewond… wat zal mama dan zeggen? Die zal dan heus-

Logan knijpt in mijn hand. “Kom. We gaan samen. Als je valt, vang ik je op.”

“Echt waar?” Fluister ik.

“Ja, echt waar. Kom, spring maar. Eén, twee… drie!”

Ik spring, tegelijk met hem. Ik gil, maar hij houdt me stevig vast.

Na twee verdiepingen vind ik het niet eng meer en kruipen we samen over het net. Ik snap nu waarom Logan het een spinnentoren noemt; die netten lijken net spinnenwebben.

Logan doet alsof hij Spiderman is en ik probeer hem na te doen.

Ineens roept hij: “Vijand in zicht!” En hij neemt een sprong, grijpt me vast en trekt me tegen zich aan. We vallen het laatste stuk naar beneden en landen gierend op de mat.

Logan knijpt in mijn hand die hij nog steeds vasthoudt. “Nu mag jij zeggen wat we gaan doen.”

“De fietsjes! Ik wil naar de fietsjes!” Zeg ik.

We verlaten de plek via de enorme bek van een haai met enorme tanden.

Ik kijk even achterom naar de haai. De bek zit in het midden, de rest is gebouwd in stijl van een schip. Aan de linker- en rechterkant staan enorme schelpen met joekels van zeewezens erin. Gadver, wat zijn ze groot.

“Ze kijken recht in je ziel.” Fluister ik.

“Kom. Ze doen jou niks zolang ik bij je ben.” Fluistert Logan.

We hebben de hele dag de grootste lol. We rijden op de fietsjes en botsen expres tegen elkaar op, we bouwen een fort met de enorme legostenen, we springen samen op het springkussen - en gooien met de enorme rubberen ballen - tot we moe zijn, Logan rent rond en maakt oerwoudgeluiden en ik doe met hem mee. We rijden samen op een sleetje van de sleebaan af en gieren het uit als één van ons eraf valt.

Na een paar uur hebben we even een momentje samen, zonder andere kinderen.

Logan pakt mijn hand weer vast.

“Je bent een bijzonder meisje, Lientje.” Zegt hij.

Bijzonder? Ik? Ik weet niet wat ik hoor.

“Jij bent ook een bijzonder jongetje.” Fluister ik.

“Ik wil je iets geven.” Fluistert hij. Hij graait in zijn zak.

Het is een sleutelhanger in de vorm van een prachtig wit vlindertje met zwarte randjes om zijn vleugels en zwarte stipjes in de hoeken.

“Het is een koolwitje,” Zegt Logan. “Die staat voor onsterfelijkheid en wedergeboorte. Het is mijn belangrijkste bezit. En ik wil hem aan jou geven.”

“Waarom?” Fluister ik.

“Omdat jij hem verdient. Ik heb nog nooit zo'n goede vriend gehad.” Zegt Logan.

Ik voel de tranen weer komen. Maar nu hou ik ze niet tegen.

Logan trekt me in een knuffel. Ik knuffel hem terug.

Ik stop het koolwitje in mijn broekzak.

“Mag ik je nog iets geven?” Vraagt Logan.

“Wat dan?” Vraag ik.

Hij komt steeds dichterbij en dan geeft hij me een kusje.

Ik word knalrood. Ik ben nog nooit door een jongen gekust.

“Dank je.” Fluister ik.

Logan zegt niks. Maar de blik in zijn ogen zegt genoeg.

Uiteindelijk is het sluitingstijd en tijd om naar huis te gaan.

Logan geeft me een laatste knuffel en fluistert: “Dank je wel, voor deze onvergetelijke dag.”

“Jij ook bedankt.” Fluister ik.

We laten elkaar niet los.

Tot zijn moeder roept: “Logan! Kom je? Oma wacht op ons!”

“Ja, mama!” Logan laat me los, knijpt in mijn hand, zegt “tot snel” en rent achter zijn moeder aan.

En dan gaat het mis.

Ik zie dat Logan ineens stopt met rennen, voorover buigt en naar zijn borst grijpt.

Ik wil iets roepen, gillen, maar er komt geen geluid uit mijn keel.

Hij valt recht naar achteren.

Ik ren naar hem toe.

Zijn moeder houdt hem vast. “Logan! Wat heb je! LOGAN!”

“Mama… het doet… zo'n pijn.” Fluistert Logan.

“Blijf maar ademen, lieverd. Blijven ademen.” Fluistert zijn moeder, die inmiddels aan het huilen is.

“Kan niet… Ik kan het niet meer, mama.” Logan huilt nu ook.

Wat gebeurt hier? Ik vind het eng en begin ook te huilen.

Zijn moeder pakt mijn hand ook vast.

“Lientje…” Fluistert Logan.

Dan zegt hij niks meer en wordt hij slap.

Zijn ouders huilen en houden hem vast.

En dan snap ik het. Zijn hartje wil niet meer. Hij gaat naar de hemel.

“Het is goed, jongen. Ga maar. Je zult geen pijn meer hebben.” Fluistert zijn vader.

Nee, het is niet goed! Ik wil niet dat mijn beste vriend naar de hemel gaat! Niet nu! NIET. NU!

Er komen mensen binnen. Ambulancepersoneel, denk ik. Ook daar heb ik laatst les over gehad.

Ze drukken op zijn borst en luisteren naar zijn hartje.

Dan schudden ze hun hoofd.

“Is hij… is hij nu in de hemel?” Fluister ik.

Zijn moeder kijkt me aan en knikt. “Ja, schat. Hij is nu in de hemel. Hij is nu een engeltje.”

“Nee,” Snik ik. “Nee, nee, nee… koolwitje, nee! Koolwitje, kom terug!”

Zijn moeder trekt me tegen zich aan.

De mensen van de ambulance tillen hem ergens op.

Zijn ouders omhelzen elkaar en ik zie hoe ze bij elkaar huilen.

En dan zie ik mama binnenkomen.

Ik ren naar haar toe en val huilend in haar armen.

“Lientje? Meisje toch, wat is er?” Vraagt mama verschrikt.

Ik moet zo hard huilen dat ik niet kan praten.

Logans ouders komen en vertellen haar het hele verhaal.

Mama streelt mijn haren en fluistert lieve woorden. Maar het helpt niks. Ik wil mijn lieve koolwitje terug.

Als ik wat rustiger wordt, fluistert mama dat we naar huis gaan.

We lopen langs de ambulance, waar Logan nu op een soort bedje ligt. Zijn oogjes zijn dicht, alsof hij slaapt, maar het is fout. Alles hieraan is fout.

“Wil je nog iets tegen hem zeggen?” Fluistert mama.

Ik knik.

Ik geef hem een kusje en fluister: “Vaarwel, koolwitje. Ik zal je missen. Je was mijn allerbeste vriend. Bedankt voor deze onvergetelijke dag.”

Het is druk buiten. We staan met zijn allen om het graf heen.

Ik sta voor het kleine kistje met een rode roos in mijn hand.

Niet te geloven dat mijn allerbeste vriend in dat kistje ligt.

Ik frummel aan het koolwitje dat Logan me gaf. Mama heeft het heel mooi voor me aan een kettinkje gedaan, zodat ik hem altijd bij me kan dragen.

De dienst is net afgelopen.

“Mag ik nog even alleen zijn met hem?” Fluister ik.

Mama knikt en laat me even alleen.

Ik kniel voor de kist.

Mama zegt dat Logan altijd bij me zou zijn, alleen niet fysiek. En als ik om een teken vraag…

Ik leg mijn hand op de kist en fluister: “Logan, als je me hoort, geef dan een teken.”

Even gebeurt er niets.

Dan komt er een koolwitje aan gevlogen.

Hij landt even op de kist, loopt wat rond en vliegt dan weer verder.

Ik kijk het kleine witte vlindertje na.

“Dag, koolwitje.” Fluister ik. “Ik hou van je. Bedankt voor de onvergetelijke dag.”

Bij dit verhaal hoort het nummer “(This Is) Water” van Soap&Skin, afkomstig van het album “From Gas to Solid / you are my friend”.

#story #emotioneel #vriendschap #spiritueel #eenzaamheid #Spotify

1 note · View note