#Walter van den Broeck

[ronnydeschepper]

Dertig jaar geleden: Hugo Claus in "De Zevende Dag"

Op 30 oktober 1994 legde Hugo Claus er tijdens De Zevende Dag nogmaals – en terecht – de nadruk op dat hij voor “De mensen hiernaast” geen promotie had willen voeren. Jammer genoeg zei hij er niet bij dat hij voor één blad een uitzondering had gemaakt…  Continue reading Dertig jaar geleden: Hugo Claus in “De Zevende Dag”

[thedreamlifeofbalsosnell]

‘Tijl’ van Walter van den Broeck: folkloristische slag in het water

‘Zeer vrij naar ‘La légende d’Ulenspiegel’ (1867) van Charles De Coster’, staat te lezen op de titelpagina van Walter van den Broecks nieuwe roman. Vanaf de 15de eeuw is een verhalentraditie ontstaan rond de legendarische entertainer-provocateur. De Coster zag in Uilenspiegel een symbool van verzet en maakte van de schabouwelijke potsenmaker uit de volksverhalen een rebelse vrijheidsstrijder, die het tijdens de Tachtigjarige Oorlog samen met zijn vriend Lamme Goedzak opneemt tegen de Spaanse bezetter. Geen wonder dat de Vlaamse Beweging Tijl maar al te graag voor haar kar spande.

Van den Broeck treedt grotendeels in De Costers voetsporen, maar reduceert ‘Tijl’ tot een kluchtige schelmenroman, inclusief het barokke, soms smakeloze idioom – zo zijn vrouwen immer gewillige ‘hete truffels’ met ‘vochtige grotten’. De volksheld, niemand ontziend bij Hugo Claus en Daniel Kehlmann, verwatert zo tot een burleske karikatuur met rinkelende zotskap. Wannes Van de Velde zong het al: ‘We maken van Uilenspiegel ne zot, en maken zijn echte ziel kapot…’

Van den Broeck wil duidelijk maken dat we altijd Uilenspiegels nodig zullen hebben om tegen de schenen van de macht te schoppen. Door Tijl nadrukkelijk tot folklore te verheffen, is zijn aanklacht helaas een slag in het water.

[germanpostwarmodern]

House Olieslagers (1933) in Antwerpen, Belgium, by Walter Van Den Broeck

[ilovetheater-nl]

Première Spamalot in Antwerpen – FotoReportage Het verhaal is gebaseerd op de Monty Python klassieker 'The Holy Grail'. De rode draad van de musical is dus de zoektocht van Koning Arthur en zijn ridders naar de Heilige Graal.

[stiftgedichtensimonis]

Stiftgedicht gebaseerd op BRUZZ, woensdag 25 mei 2022, p. 52

“Hector herkauwde zijn laatste woorden, overwoog of hij opnieuw zou trachten een goed gedicht te schrijven, liet het idee weer varen en dronk van zijn hete koffie.”

Walter van den Broeck - Lang weekend (1968), p. 134

[goalhofer]

2022 Olympics All-Name Team

Skiing

River Radamus (U.S.A.)

McHenry Forehand (U.S.A.)

Jasper Good (U.S.A.)

Decker Dean (U.S.A.)

Harutyan Harutyunyan (Armenia)

Mikayel Mikayelyan (Armenia)

Hugo Hinckfuss (Australia)

Seve De Campo (Australia)

Manuel Feller (Austria)

Michael Matt (Austria)

Jan Hörl (Austria)

Yahor Shpuntau (Belarus)

Dries Van Den Broecke (Belgium)

Simon Kammerlander (Bolivia)

Strahinja Erić (Bosnia & Herzegovina)

Manex Silva (Brazil)

Albert Popov (Bulgaria)

Kamen Zlatkov (Bulgaria)

Broderick Thompson (Canada)

Miha Fontaine (Canada)

Teal Harle (Canada)

Mikaël Kingsbury (Canada)

Matthew Soukup (Canada)

Luděk Šeller (Czech Republic)

Čestmír Kožíšek (Czech Republic)

Shannon-Ogbnai Abeda (Eritrea)

Alvar Alev (Estonia)

Artti Aigro (Estonia)

Riikka Honkanen (Finland)

Joni Mäki (Finland)

Severi Vierelä (Finland)

Otto Niittykoski (Finland)

Blaise Giezendanner (France)

Maxence Muzaton (France)

Nils Allègre (France)

Maurice Manificat (France)

Adrien Backscheider (France)

Renaud Jay (France)

François Place (France)

Gaël Blondeau (France)

Soso Japharidze (Georgia)

Romed Baumann (Germany)

Simon Jocher (Germany)

Andreas Sander (Germany)

Janosch Brugger (Germany)

Vinzenz Geiger (Germany)

James Clugnet (Great Britain)

Richardson Viano (Haiti)

Kékesi Márton (Hungary)

Sturla Snorrason (Iceland)

Snorri Einarsson (Iceland)

Brendan Newby (Ireland)

Dominik Paris (Italy)

Maicol Rastelli (Italy)

Giandominico Salvadori (Italy)

Iacopo Bortolas (Italy)

Raffaele Buzzi (Italy)

Ryo Hirose (Japan)

Baba Naoto (Japan)

Sherzod Khashyrbayev (Kazakhstan)

Dmitriy Reiherd (Kazakhstan)

Elie Tawk (Lebanon)

Marco Pfiffner (Liechtenstein)

Vytautas Strolia; Jr. (Lithuania)

Tautvydas Strolia (Lithuania)

Modestas Vaičiulis (Lithuania)

Rodolfo Dickson (Mexico)

Achbadrakh Batmönkhiin (Mongolia)

Eldar Salihović (Montenegro)

Yassine Aouich (Morocco)

Maarten Meiners (The Netherlands)

Finn Bilous (New Zealand)

Miguel Porteous (New Zealand)

Atle McGrath-Lie (Norway)

Rasmus Windingstad (Norway)

Pål Golberg (Norway)

Sjur Røthe (Norway)

Tormod Frostad (Norway)

Jarl Riiber (Norway)

Dominik Bury (Poland)

Kamil Bury (Poland)

Andrzej Szczechowicz (Poland)

Szczepan Kupczak (Poland)

Stefan Hula; Jr. (Poland)

Dawid Kubacki (Poland)

Denis Spitsov (R.O.C.)

Igor Omelin (R.O.C.)

Raul Popa (Romania)

Andrei Feldorean (Romania)

Miha Hrobat (Slovenia)

Nejc Naraločnik (Slovenia)

Boštjan Kline (Slovenia)

Vili Črv (Slovenia)

Vid Vrhovnik (Slovenia)

Lovro Kos (Slovenia)

Cene Prevc (Slovenia)

Timi Zajc (Slovenia)

Jaume Pueyo (Spain)

Adur Etxezarreta (Spain)

Imanol Rojo (Spain)

Marcus Grate (Sweden)

Jesper Tjäder (Sweden)

Walter Wallberg (Sweden)

Beat Feuz (Switzerland)

Marco Odermatt (Switzerland)

Daniel Yule (Switzerland)

Dario Cologna (Switzerland)

Candide Pralong (Switzerland)

Valerio Grond (Switzerland)

Colin Wili (Switzerland)

Joos Berry (Switzerland)

Noé Roth (Switzerland)

Pirmin Werner (Switzerland)

Kim Gubser (Switzerland)

Killian Peier (Switzerland)

Yohan Goutt-Gonçalves (East Timor)

Ayşenur Duman (Turkey)

Oleksandr Okipniuk; Jr. (Ukraine)

Yevhen Marusiak (Ukraine)

Komiljon Tukhtaev (Uzbekistan)

------------------------------

Novie McCabe (U.S.A.)

Megan Nick (U.S.A.)

Winter Vinecki (U.S.A.)

Darian Stevens (U.S.A.)

Devin Logan (U.S.A.)

Jaelin Kauf (U.S.A.)

Hannah Soar (U.S.A.)

Jakara Anthony (Australia)

Taylah O’Neill (Australia)

Eva Pinkelnig (Austria)

Dahria Beatty (Canada)

Cendrine Browne (Canada)

Flavie Aumond (Canada)

Brittany Phelan (Canada)

Alexandria Loutitt (Canada)

Abigail Strate (Canada)

Hongyun Ran (China)

Kexin Zhang (China)

Leona Popović (Croatia)

Barbora Nováková (Czech Republic)

Romane Miradoli (France)

Mélissa Gal (France)

Perrine Laffont (France)

Pia Fink (Germany)

Sabrina Cakmakli (Germany)

Katie Summerhayes (Great Britain)

Maria-Eleni Tsiovolou (Greece)

Hólmfríður Friðgeirsdóttir (Iceland)

Noa Szőllős (Israel)

Anita Gulli (Italy)

Jole Galli (Italy)

Miki Kodama (Japan)

Kokone Kondo (Japan)

Kseniya Shalygina (Kazakhstan)

Nadezhda Stepashkina (Kazakhstan)

Janbota Aldabergenova (Kazakhstan)

Ayaulym Amrenova (Kazakhstan)

Olessya Grauer (Kazakhstan)

Samanta Krampe (Latvia)

Baiba Bendika (Latvia)

Gabrielė Leščinskaitė (Lithuania)

Gwyneth Ten-Raa (Luxembourg)

Mialitiana Clerc (Madagascar)

Jenise Spiteri (Malta)

Ariunsanaagiin Enkhtuul (Mongolia)

Ragnhild Mowinickel (Norway)

Lotta Udnes-Weng (Norway)

Tiril Udnes-Weng (Norway)

Ragnhild Haga (Norway)

Maiken Caspersen-Falla (Norway)

Sandra Eie (Norway)

Johanne Killi (Norway)

Silje Opseth (Norway)

Maryna Gąsienica-Daniel (Poland)

Karolina Kukuczka (Poland)

Weronika Kaleta (Poland)

Monika Skinder (Poland)

Nikola Mazur (Poland)

Kamila Stormowska (Poland)

Kinga Rajda (Poland)

Vanina Guerillot (Portugal)

Liliya Vasilya (R.O.C.)

Hristina Matsokina (R.O.C.)

Yuliya Stupak (R.O.C.)

Eseniia Pantiukhova (R.O.C.)

Anastasiia Prytkova (R.O.C.)

Ksenia Orlova (R.O.C.)

Lyubov Nikitin (R.O.C.)

Viktoriia Lazarenko (R.O.C.)

Anastasiia Pervushina (R.O.C.)

Irina Avvakumova (R.O.C.)

Lőrincz Tímea (Romania)

Daniela Haralambie (Romania)

Maruša Saioni (Slovenia)

Meta Hrovat (Slovenia)

Nika Križnar (Slovenia)

Da-Som Han (South Korea)

Hanna Aronsson-Elfman (Sweden)

Hilma Lövblom (Sweden)

Elsa Fermbäck (Sweden)

Moa Olsson (Sweden)

Ebba Andersson (Sweden)

Jasmine Flury (Switzerland)

Laurien Van Der Graaff (Switzerland)

Saskja Lack (Switzerland)

Fanny Smith (Switzerland)

Özlem Çarikçioğlu (Turkey)

Valiantsina Kaminskaya (Ukraine)

Olha Polyuk (Ukraine)

Biathlon

Leif Nordgren (U.S.A.)

Mikita Labastau (Belarus)

Dzmitry Lazouski (Belarus)

Tom Lahaye-Goffart (Belgium)

Blagoy Todev (Bulgaria)

Dimitar Gerdzhikov (Bulgaria)

Mikuláš Karlík (Czech Republic)

Kalev Ermits (Estonia)

Raido Ränkel (Estonia)

Émilien Jacquelin (France)

Benedikt Doll (Germany)

Campbell Wright (New Zealand)

Tarjei Bø (Norway)

Sturla Holm-Lægreid (Norway)

Johannes Bø (Norway)

Grzegorz Guzik (Poland)

Šimon Bartko (Slovakia)

Jakov Fak (Slovenia)

Lovro Planko (Slovenia)

Rok Tršan (Slovenia)

Timofey Lapshin (South Korea)

Peppe Femling (Sweden)

Joscha Burkhalter (Switzerland)

Anton Dudchenko (Ukraine)

Bogdan Tsymbal (Ukraine)

------------------------------

Laurent Egan (U.S.A.)

Dunja Zdouc (Austria)

Lotte Lie (Belgium)

Emily Dickson (Canada)

Markéta Davidová (Czech Republic)

Ukaleq Slettemark (Denmark)

Susan Külm (Estonia)

Tuuli Tormingas (Estonia)

Samuela Comola (Italy)

Galina Vishnevskaya-Sheporenko (Kazakhstan)

Baiba Bendika (Latvia)

Alla Ghilenko (Moldova)

Ingrid Landmark-Tandrevold (Norway)

Kinga Zbylut (Poland)

Uliana Nigmatullina (R.O.C.)

Täpp Nilsson (Sweden)

Yuliia Dzhima (Ukraine)

Bobsleigh

Markus Glück (Austria)

Justin Kripps (Canada)

Dorian Hauterville (France)

Christian Rasp (Germany)

Shanwayne Stephens (Jamaica)

Nimroy Turgott (Jamaica)

Ashley Watson (Jamaica)

Rolando Reid (Jamaica)

Edgars Nemme (Latvia)

Dāvis Spriņģis (Latvia)

Boris Vain (Monaco)

Ivo De Bruin (The Netherlands)

Rostislav Gaitiukhevich (R.O.C.)

Aleksei Laptev (R.O.C.)

Mihai Țentea (Romania)

Ciprian Daroczi (Romania)

Luca Rolli (Switzerland)

Shakeel John (Trinidad & Tobago)

Axel Brown (Trinidad & Tobago)

-------------------------------------

An Vannieuwenhuyse (Belgium)

Christine De Bruin (Canada)

Mariama Jamanka (Germany)

Montell Douglas (Great Britain)

Jazmine Fenlator-Victorian (Jamaica)

Karlien Sleper (The Netherlands)

Anastasiia Makarova (R.O.C.)

Nadezhda Sergeeva (R.O.C.)

Katharina Wick (Romania)

Yoo-Ran Kim (South Korea)

Lidiia Hunko (Ukraine)

Luge

Wolfgang Kindl (Austria)

Justin Snith (Canada)

Toni Eggert (Germany)

Mārtiņš Bots (Latvia)

Roberts Plūme (Latvia)

Aleksandr Gorbatcevich (R.O.C.)

Semen Pavlichenko (R.O.C.)

Darius-Lucian Şerban (Romania)

Matej Zmij (Slovakia)

Jozef Ninis (Slovakia)

Svante Kohala (Sweden)

Ihor Stakhiv (Ukraine)

-------------------------

Andrea Vötter (Italy)

Doina Descalui (Moldova)

Tove Kohala (Sweden)

Skeleton

Alexander Schlintner (Austria)

Alexander Gassner (Germany)

Axel Jungk (Germany)

----------------------------------

Brogan Crowley (Great Britain)

Laura Deas (Great Britain)

Alina Tararychenkova (R.O.C.)

Yulia Kanakina (R.O.C.)

Snowboarding

Cody Winters (U.S.A.)

Red Gerard (U.S.A.)

Dusty Henricksen (U.S.A.)

Hagen Kearney (U.S.A.)

Andreas Prommegger (Austria)

Max Parrot (Canada)

Darcy Sharpe (Canada)

Éliot Grondin (Canada)

Radek Houser (Czech Republic)

Rene Rinnekangas (Finland)

Liam Tourki (France)

Loan Bozzolo (France)

Léo Le Blé-Jacques (France)

Merlin Surget (France)

Umito Kirchwehm (Germany)

Huw Nightingale (Great Britain)

Louie Vito III (Italy)

Emiliano Lauzi (Italy)

Filippo Ferrari (Italy)

Tiarn Collins (New Zealand)

Marcus Kleveland (Norway)

Mons Røisland (Norway)

Ståle Sandbech (Norway)

Dmitry Karlagachev (R.O.C.)

Tit Štante (Slovenia)

Rok Marguč (Slovenia)

Gian Casanova (Switzerland)

Nevin Galmarini (Switzerland)

--------------------------------

Tessa Maud (U.S.A.)

Audrey McManiman (Canada)

Meryeta O’Dine (Canada)

Šárka Pančochová (Czech Republic)

Vendula Hopjáková (Czech Republic)

Carola Niemelä (Finland)

Melissa Peperkamp (The Netherlands)

Zoi Sadowski-Synnot (New Zealand)

Cool Wakushima (New Zealand)

Weronika Biela-Nowaczyk (Poland)

Queralt Castellet (Spain)

Ladina Jenny (Switzerland)

Patrizia Kummer (Switzerland)

Lara Casanova (Switzerland)

Sina Siegenthaler (Switzerland)

Speed Skating

Emery Lehman (U.S.A.)

Bart Swings (Belgium)

Gilmore Junio (Canada)

Ted-Jan Bloemen (Canada)

Jordan Belchos (Canada)

Long Sun (China)

Quentin Fercoq (France)

Farrell Treacy (Great Britain)

Luca Spechenhauser (Italy)

Yuri Confortola (Italy)

Tommaso Dotti (Italy)

Michelle Malfatti (Italy)

Abzal Azghaliyev (Kazakhstan)

Denis Kuzin (Kazakhstan)

Roberts Krūzbergs (Latvia)

Itzhak De Laat (The Netherlands)

Dylan Hoogerwerf (The Netherlands)

Jens Van’t Wout (The Netherlands)

Sjinkie Knegt (The Netherlands)

Kjeld Nuis (The Netherlands)

Hein Otterspeer (The Netherlands)

Merijn Scheperkamp (The Netherlands)

Håvard Holmefjord-Lorentzen (Norway)

Peder Kongshaug (Norway)

Hallgeir Engebråten (Norway)

Zbigniew Bródka (Poland)

Daniil Eybog (R.O.C.)

June-Seo Lee (South Korea)

Ander Mirambell (Spain)

Oleh Handei (Ukraine)

--------------------------------

Maame Biney (U.S.A.)

Yauheniya Varabyova (Belarus)

Danaé Blais (Canada)

Kexin Fan (China)

Valentina Aščić (Croatia)

Francesca Lollobrigida (Italy)

Kikuchi Yūki (Japan)

Selma Poutsma (The Netherlands)

Yara Van Kerkhof (The Netherlands)

Sanne In’t Hof (The Netherlands)

Femke Kok (The Netherlands)

Irene Schouten (The Netherlands)

Ragne Wiklund (Norway)

Natalia Czerwonka (Poland)

Olga Fatkulina (R.O.C.)

Evgeniia Lalenkov (R.O.C.)

A-Lang Kim (South Korea)

Figure Skating

Jean-Luc Baker (U.S.A.)

Keegan Messing (Canada)

Cheng Peng (China)

Magyar Márk (Hungary)

Ha'nyū Yuzuru (Japan)

Dmitrii Kozlovskii (R.O.C.)

Gleb Smolkin (R.O.C.)

Nikolaj Majorov (Sweden)

---------------------------------

Ashley Cain-Gribble (U.S.A.)

Madison Chock (U.S.A.)

Piper Gilles (Canada)

Eva-Lotta Kiibus (Estonia)

Gabriella Papadakis (France)

Karina Safina (Georgia)

Lilah Fear (Great Britain)

Ioulia Chtchetinina (Hungary)

Hailey Kops (Israel)

Uno Shōma (Japan)

Ye-Lim Kim (South Korea)

Young You (South Korea)

Hockey

David Warsofsky (U.S.A.)

Nick Perbix (U.S.A.)

Matty Beniers (U.S.A.)

Strauss Mann (U.S.A.)

Lee Stecklein (U.S.A.)

Jincy Dunne (U.S.A.)

Corban Knight (Canada)

Ben Street (Canada)

Adam Tambellini (Canada)

Owen Power (Canada)

Adam Cracknell (Canada)

Mélodie Daoust (Canada)

Sarah Nurse (Canada)

Ashton Bell (Canada)

Emerance Maschmeyer (Canada)

Jamie Rattray (Canada)

Paris O’Brien (China)

Parker Foo (China)

Zhang Zesen (China)

Spencer Foo (China)

Rudi Ying (China)

Brandon Yip (China)

Qinan Zhao (China)

Leah Lum (China)

Taylor Lum (China)

Ronald Knot (Czech Republic)

David Sklenička (Czech Republic)

Hynek Zohorna (Czech Republic)

Lukáš Klok (Czech Republic)

Roman Will (Czech Republic)

Tomáš Zohorna (Czech Republic)

Viktorie Švejdová (Czech Republic)

Lenka Serdar (Czech Republic)

Pavlína Horálková (Czech Republic)

Vendula Přibylová (Czech Republic)

Noemi Neubauerová (Czech Republic)

Frederik Storm (Denmark)

Matthias Martini-Asperup (Denmark)

Jesper Jensen (Denmark)

Mathias Bau-Hansen (Denmark)

Silke Lave-Glud (Denmark)

Michele Brix-Nielsen (Denmark)

Amanda Normann-Refsgaard (Denmark)

Sofia Blüthgen-Skriver (Denmark)

Emma-Sofie Mohrsen-Nordström (Denmark)

Julie Funch-Østergaard (Denmark)

Ville Pokka (Finland)

Hannes Björninen (Finland)

Harri Säteri (Finland)

Teemu Hartikainen (Finland)

Iiro Pakarinen (Finland)

Sini Karjalainen (Finland)

Sanni Rantala (Finland)

Sanni Vanhanen (Finland)

Minnamari Tuominen (Finland)

Sanni Hakala (Finland)

Jenniina Nylund (Finland)

Korbinian Holzer (Germany)

Matthias Płachta (Germany)

Danny Aus Den Birken (Germany)

Fabio Wagner (Germany)

Lean Bergmann (Germany)

Fujimoto Nana (Japan)

Shiga Aoi (Japan)

Kārlis Čukste (Latvia)

Patriks Ozols (Latvia)

Roberts Mamčics (Latvia)

Renārs Krastenbergs (Latvia)

Lauris Dārziņš (Latvia)

Rihards Bukarts (Latvia)

Mārtiņš Karsums (Latvia)

Kaspars Daugaviņš (Latvia)

Rodrigo Ābols (Latvia)

Uvis Balinskis (Latvia)

Ralfs Freibergs (Latvia)

Kristers Gudļevskis (Latvia)

Jānis Jaks (Latvia)

Deniss Smirnovs (Latvia)

Kristaps Zīle (Latvia)

Gints Meija (Latvia)

Sergei Plotnikov (R.O.C.)

Alexander Samonov; Jr. (R.O.C.)

Damir Sharipzyanov (R.O.C.)

Egor Yakovlev (R.O.C.)

Anton Slepyshev (R.O.C.)

Arseni Gritsyuk (R.O.C.)

Nikita Nesterov (R.O.C.)

Nikita Gusev (R.O.C.)

Fanuza Kadirova (R.O.C.)

Alexandra Vafin (R.O.C.)

Oxana Bratishev (R.O.C.)

Maríya Sorókina (R.O.C.)

Yelena Dergachyova (R.O.C.)

Landysh Falyakhova (R.O.C.)

Šimon Nemec (Slovakia)

Tomáš Jurčo (Slovakia)

Miloš Roman (Slovakia)

Branislav Konrád (Slovakia)

Mislav Rosandić (Slovakia)

Marko Daňo (Slovakia)

Libor Hudáček (Slovakia)

Kristián Pospíšil (Slovakia)

Joakim Tömmernes (Sweden)

Lucas Wallmark (Sweden)

Magnus Hellberg (Sweden)

Sven Lander (Sweden)

Jonathan Pudas (Sweden)

Mathias Bromé (Sweden)

Jacob De La Rose (Sweden)

Ebba Berglund (Sweden)

Felizia Wikner-Zienkiewicz (Sweden)

Anna Kjellbin (Sweden)

Sara Hjalmarsson (Sweden)

Reto Berra (Switzerland)

Joren Van Pottelberghe (Switzerland)

Fabrice Herzog (Switzerland)

Enzo Corvi (Switzerland)

Joël Vermin (Switzerland)

Gaëtan Haas (Switzerland)

Stefanie Wetli (Switzerland)

Rahel Enzler (Switzerland)

Sinja Leemann (Switzerland)

Saskia Maurer (Switzerland)

Caroline Spies (Switzerland)

Keely Moy (Switzerland)

Curling

Hunter Church (U.S.A.)

Tomáš Paul (Czech Republic)

Bobby Lammie (Great Britain)

Hammy McMillan; Jr. (Great Britain)

Torger Nergård (Norway)

Magnus Vågberg (Norway)

Anton Kalalb (R.O.C.)

---------------------------------

Kaysha Love (U.S.A.)

My Larsen (Denmark)

Jasmin Lander (Denmark)

Yulia Portunova (R.O.C.)

Galina Arsenkina (R.O.C.)

Bygg Mabergs (Sweden)

Esther Neuenschwander (Switzerland)

[beetjeverdrietig]

- Ik weet het niet meer, ik weet het echt niet meer. • Ik denk dat ge 't nog nooit zo goed geweten hebt, liefste.

Walter van den Broeck, Groenten uit Balen

[anamedblog]

Bir Kütüphanecinin Kataloglamayla İmtihanı: Anthony Bryer Özel Koleksiyonu

İrem Ünal - NIT Birim Kütüphanecisi

Bryer Koleksiyonu’nu kataloglamak sadece zihin kuvveti değil, kol gücü de istiyor.

Henüz bir lisans öğrencisiyken, okuduğum Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, “Ben arşivci olacağım” diyenlerle, “ben kütüphaneci olacağım” diyenler arasında ikiye ayrılmaya başlamıştı. Gerçi bir üçüncü grup da “Bu bölümü niye seçtim? Ben mezun olunca başka bir iş yapacağım.” diyordu. Onlar, muhtemelen, “Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü’nü sadece puanınız yettiği için seçerseniz ne olur?” başlıklı bir yazının konusu olabilirler. Ben burada asıl arşivci olmak isteyenlerden bahsetmek istiyorum. Bu istekteki bölüm öğrencilerinin, kütüphanecilik yaparlarsa kataloglama yapmak zorunda kalacaklarını ve kataloglama yapmak zorunda kalırlarsa (hafifleterek söylemem gerek), mutsuz olacaklarını düşündüklerini biliyorum. Halbuki ben nereden geldiğini anlamadığım—kitapları çok seviyorum diye kütüphaneci olmam gerektiği hissiyatındandı belki de—bir şevkle en başından beri “Ben kütüphaneci olacağım” dedim. Oldum da. Daha doğrusu “olmak istediğim şeyin başlangıcındayım” desem daha doğru olur. Ve evet, katalog... O, zorlu patika... O, bütün kütüphanecilerin “Allahım, inşallah katalog yapmam!” duası... O, gece rüyalara giren “245 numaralı kısma, yazar adından önce alt alan e mi koyacaktık, yoksa c mi” kabusu...O beni de bulmuştu...Hem de meşhur Bizans ve Pontus tarihçisi, Anadolu Medeniyetleri üzerine araştırmaların duayenlerinden Anthony Bryer’ın, vefatından hemen önce Koç Üniversitesi ANAMED Kütüphanesi’ne bağışladığı 15 dergi ve kitap serisiyle, yaklaşık 500 ciltlik bir koleksiyonla...

İşin aslına bakarsak, bu kadar abarttıktan sonra katalog yapmayı sevdiğimi söylemem gerek. Evet, benim de rüyalarıma giriyor, ben de “bu kitaba/dergiye dünya üzerinde hiçbir kütüphaneci call no vermemiş de ne demek” diyorum, ama neticede ben bir kütüphaneciyim. “Her kütüphaneci katalog yapar mı?” sorusunun cevabı “hayır” ama o da bu yazının konusu değil. Ben bu yazıda daha çok katalog yapmak kütüphaneci için, daha kişisel bir düzlemde benim için  ne ifade ediyor, ve Anthony Bryer’ın koleksiyonunu kataloglamak nasıl bir his, bunlardan bahsedeceğim.

Yemek kültürü ve tarihi dergisi Petits Propos’nun 71. sayısının kapağı.

Anthony Bryer’ın koleksiyonu, benim Koç Üniversitesi Kütüphanesi bünyesinde çalışmaya başladığım süre zarfında, resmi olarak kataloglayacağım ilk koleksiyondu ve haliyle aldığım onca katalog eğitiminden sonra Bryer gibi bir üstadın kitaplarını düzgün bir şekilde kataloglamak çok önemliydi. Katalog yapan kütüphaneci bence çok şanslı bir kütüphanecidir. Birçok kitap hakkında bilgiye sahip, yazarından konusuna kadar bu kitapların detaylarına hakim, katalogladığı kitaba herkesten önce o ulaşıyor ve en önemlisi kullanıcılara yol göstererek, aradıklarını bulmalarını sağlıyor. Benim için de Bryer koleksiyonunu kataloglamanın böyle bir avantajı oldu. Nice Bizans Tarihçisi’nin sahip olmak istediği, her yerde öyle kolaylıkla bulunamayacak bir koleksiyon benim ellerimdeydi; herkesten önce ben görmüştüm ve bunun havasını atabilirdim. “Yaaa o Petits Proposların kapakları ne kadar güzel, Hakluytlar da resmen gezginleri anlatmış, iyi de bu dergiler bu kadar eskiyken Bryer bunlara ne kadar temiz bakmış, aa Byzantion’un içinden not çıktı, sayfa 91’de yazım yanlışı varmış da, doğrusu burada yazıyormuş” gibi… Zaten koleksiyonda öyle dergiler var ki, tarihçi olsun ya da olmasın insanın içine içine işliyor.  Byzantinoslavicalar mı dersin, Belfastlar mı, yoksa  Anglo Hellenic Review’ler mi? Mesela, Eastern Churches Review’un Sobornost’tan önce çıktığını ama birbirlerine göbek bağıyla bağlı dergiler olduğunu—zaten ikisinin de konusu teoloji—bu koleksiyonu yapmadan öğrenemezdim. Tabii bir de dergi görünümlü kitaplar var, Royal History Society ve Camden Series... Birkaç tane seri halinde olan bu kitap-dergiler, aslında kitapken adındaki Series’den dolayı kafamı karıştırmaya yetti.  Ancak uzman katalogcuya sorma joker hakkımı kullanarak bunun da üstesinden geldim (sanıyorum ve umuyorum). Bu kataloglama sürecinde bana yardımcı olan Suna Kıraç Kütüphanesi kataloglama birimine, özellikle de Aysun Yücesan’a, bir de bu 500 cildin rafa çıkmaya hazır hale getirilmesinde emeği olan ANAMED Birim Kütüphanecisi Naz Özkan’a özel teşekkür borçluyum.

Doğu Avrupa’nın uzun soluklu akademik dergilerinden, alanda saygın bir yeri olan Byzantinoslavica da Bryer Koleksiyonu’yla ANAMED Kütüphanesi raflarındaki yerini aldı.

Benim ilk büyük çaplı katalog deneyimimin bana çok faydası oldu; diliyorum ki araştırmacılar da, Steven Runciman, Eunice Dauterman–Henry Maguire, Slobodan Ćurčić gibi, alanın çok özel koleksiyonlarının yanında raftaki yerini alan Anthony Bryer Koleksiyonu’nun faydasını görürler.

The Hakluyt Society’nin monografi serisi, birçok farklı kültürden, birçok farklı coğrafyaya seyahat eden gezginlerin yazdıklarından oluşuyor.

Kaynakça

Allen, Jelisaveta S., ed. Literature on Byzantine Art, 1892-1967. London: Dumbarton Oaks, 1973. RCAC/ N6250 .L58 1973.

Barr, William, ed. Searching for Franklin: The Land Arctic Searching Expedition 1855. London: Hakluyt Society, 1999. RCAC/G665 1855 S43 1999.

Beals, H. K., ed. Four Travel Journals: The Americas, Antarctica and Africa, 1775-1874. London: Hakluyt Society, 2007. RCAC/G465.F69 2007.

Brennan, Michael G., ed. The origins of the Grand Tour: The Travels of Robert Montagu, Lord Mandeville (1649-1654) William Hammond, (1655-1658), and Banaster Maynard (1660-1663). London: Hakluyt Society, 2004. RCAC/D915.O75 2004.

Brennan, Michael G., ed. The Travel Diary of Robert Bargrave, Levant Merchant, 1647-1656. London: Hakluyt Society, 1999. RCAC/G530.B37 T73 1999.

Byzantina : Epistemonikon Organon Kentrou Byzantinon Ereunon Philosophikes Scholes Aristoteleiou Panepistemiou. (1969-1983) RCAC/DF503 .V97.

Byzantinoslavica : International Journal of Byzantine Studies. (1947-1992) RCAC/ CB231 .B9.

Byzantion : Revue Internationale des Etudes Byzantines. (1924-1979) RCAC/DF501 .B99.

Camden Series. (1958-1992) RCAC/DA20 .R69.

Campbell, R. J., ed. The discovery of the South Shetland Islands: The Voyages of the Brig Williams, 1819-1820. London: Hakluyt Society, 2000. RCAC/F3031.D583 2000.

Cooper, Michael, ed. Historia da Igreja do Japao. London: Hakluyt Society, 2001. RCAC/DS822.2.R6313 2001.

David, Andrew, ed. The Malaspina Expedition, 1789-1794: The Journal of the Voyage by Alejandro Malaspina. London: Hakluyt Society, 2001. RCAC/F851.5 M35 2001.

Dunmore, John, ed. The Pacific journal of Louis-Antoine de Bougainville, 1767-1768. London: Hakluyt Society, 2002. RCAC/G161.H2 2002.

Foote, Peter, ed. Olaus Magnus: A Description of the Northern Peoples, 1555. London: Hakluyt Society, 1996. RCAC/DL45.M1713 1996.

Gamble, David P., Hair, P. E. H and Jobson, Richard, ed. The Discovery of River Gambra (1623). London: Hakluyt Society, 1999. RCAC/DT509.65.J63 1999.

Hill, Joyce, Ryan, William F. and Wilkinson, John, ed. Jerusalem Pilgrimage, 1099-1185. London: Hakluyt Society, 1988. RCAC/DS109.J43 1988.

History. (1969-1986) RCAC/D1.H815.

Jackson, C. Ian, ed. The Arctic Whaling Journals of William Scoresby the Younger. London: Hakluyt Society, 2003. RCAC/SH382.S29 2003.

James, Wendy, Baumann, Gerd and Johnson, Douglas H., ed. Juan Maria Schuver's travels in North East Africa, 1880-1883. London: Hakluyt Society, 1996. RCAC/DT154.73.S38 1996.

Jeffreys Elizabeth, ed. Proceedings of the 21st International Congress of Byzantine Studies. Aldershot: Ashgate, 2006. RCAC/ DF501.5 I57 2006.

La Fleur, J. D., ed. Pieter van den Broecke's Journal of Voyages to Cape Verde, Guinea, and Angola, 1605-1612. London: Hakluyt Society, 2000. RCAC/DT472.B763 2000.

Lorimer, Joyce, ed. Sir Walter Ralegh's Discoverie of Guiana. London: Hakluyt Society, 2006. RCAC/E129.R2 S57 2006.

McDermott, James, ed. The Third Voyage of Martin Frobisher to Baffin Island, 1578. London: Hakluyt Society, 2001. RCAC/F1105.B3 T457 2001.

Pennington, Loren, ed. The Purchas Handbook: Studies of the Life, Times and Writings of Samuel Purchas 1577-1626. London: Hakluyt Society, 1997. RCAC/G159.H3 P985 1997.

Petits Propos Culinaires : Essays and Notes to do with Food, Cookery and Cookery Books (1979-2012). RCAC/TX341 .P43.

Revues des Études Byzantines (1946-1968) RCAC/DF501.E8

Rivière, Peter, ed. The Guiana travels of Robert Schomburgk, 1835-1844. London: Hakluyt Society, 2006. RCAC/F2384.G85 2006.

Smith, G. Rex, ed. Tarikh al-mustabşir. London: Hakluyt Society, 2008. RCAC/DS206.I2613 2008.

Sobornost (Eastern Churches Review), (1966-1984). RCAC/ BX100 .S6.

The Anglo-Hellenic Review (1997-2011) RCAC/DF701 .A54.

Thomas, Colin, ed. Travels in the Tian-Shan 1856-1857. London: Hakluyt Society, 1998. RCAC/DK971.T5 S464 1998.

Transaction of Royal Historical Society (1955-2001). DA20 .R69.

[klarapompidou]

In boeken en films zijn oude mensen vaak randfiguren. Ik wilde weten: hoe wordt een mens oud? Want op een dag besef je: 'Ik word niet oud. Ik ben het al.' En dan begin je je af te vragen: 'Hoe lang heb ik nog?'

Walter van den Broeck vertelt in zijn nieuwe roman 'De Vreemdelinge' het wedervaren van Bram de Landsheer, een boekhandelaar in ruste. En de schrijver koos heel bewust voor een leeftijdsgenoot als hoofdpersonage. 'De Vreemdelinge' is verschenen bij De Bezige Bij.

[ronnydeschepper]

Dertig jaar geleden: "Amanda en de widowmaker"

Op 21 september 1994 ga ik naar het Klein Raamtheater, waar het nieuwste stuk van Nora Tilley pas van start is gegaan. “Amanda en de widowmaker” is een monoloog die Walter Van den Broeck speciaal voor haar heeft geschreven (*). Continue reading Dertig jaar geleden: “Amanda en de widowmaker”

[ronnydeschepper]

35 jaar geleden: "Tot nut van 't algemeen"

Het is ook al 35 jaar geleden dat op de BRT “Tot nut van ‘t algemeen” werd uitgezonden, een televisiefilm naar het toneelstuk van Walter Van den Broeck. Dat was in het kader van de reeks “Made in Vlaanderen”, een reeks die ontzettend belangrijk is geweest voor de ontwikkeling van de filmindustrie in Vlaanderen en het is dan ook schandalig hoe slordig de VRT met deze erfenis omspringt. Niet alleen…

[germanpostwarmodern]

House De Bois (1934-39) in Antwerpen, Belgium, by Walter Van Den Broeck

[germanpostwarmodern]

House Van Der Kelen (ca. 1930) in Antwerpen, Belgium, by Walter Van Den Broeck & Florent Laforce

[thedreamlifeofbalsosnell]

‘Het alfabet van de stilte’ van Walter van den Broeck: 3 generaties zwijgen

De nieuwe roman van Walter van den Broeck roept oud zeer op, maar is tegelijk  brandend actueel. Bisschop Van Groeneweghen, die zich lang geleden heeft vergrepen aan knaapjes, is spoorloos. Zo leest zijn achternicht, Kristien Daeleman, in de krant. Ze maakt het schandaal van haar ‘nonkel Pispot’, zoals hij bekend staat in de familie, tot het onderwerp van haar scriptie. Hierbij krijgt ze de steun van haar flamboyante promotor professor De Vlieger. Hij raadt haar aan zoveel mogelijk mensen aan het woord te laten en brengt haar in contact met enkele slachtoffers. In een duizelingwekkende vaart komt ze terecht in een maalstroom van intriges en leugens. Wanneer ze tot de onthutsende waarheid komt, rest haar nog enkel de soelaas van de stilte. Het alfabet van de stilte is een beklemmende en serene roman over mensen die liever zwijgen dan de waarheid onder ogen te komen. We trokken naar de hoofdstad van de Kempen, meer bepaald de beroemde Turnhoutse Vrijheidsstraat, waar de goedmoedige auteur ons bijzonder hartelijk ontvangt.

Het alfabet van de stilte is gebaseerd op uw theaterstuk Biechten van begin vorig jaar. De parallel met de zaak Vangheluwe is overduidelijk, maar wat was er eerst: de toneelbewerking of de roman die nu uitkomt?

Normaal gesproken schrijf ik een toneeltekst op verzoek van een gezelschap. Ik ben geen theatermaker, maar een schrijver van well-made plays, zeg maar. Voor Biechten ging het iets anders. Michael De Cock van ’t Arsenaal in Mechelen wilde iets doen rond Vangheluwe. Hij is bij verschillende mensen geweest, ook bij mij. Ik had er wel oren naar, op voorwaarde dat we die hele kwestie in een bredere context plaatsten en niet alleen zouden focussen op die ene man die zich ernstig misdragen had. Al snel stelde Michael mij voor dat ik de tekst dan maar zelf zou schrijven. Ik begon met een aantal monologen te schrijven. Hadden we die allemaal gemonteerd dan kwamen we uit op wel 8 uur theater. Een hoop materiaal heb ik tot mijn spijt dus niet kunnen gebruiken. Maar uit het toneelstuk is nadien een roman geboren, terwijl het vaak toch omgekeerd is. Het heeft natuurlijk behoorlijk wat tijd gevraagd om al het resterende materiaal te integreren. De introductie van nieuwe verhaallijnen of zelfs personages zoals Pierre-mijne-man bijvoorbeeld, had natuurlijk gevolgen voor de andere delen van het verhaal. Het geheel is dus  veel meer dan een eenvoudige optelsom.  Om in de rekenkunde te blijven: het is een product geworden.

De stukken met misschien wel de grootste profiteur uit uw oeuvre, de gepensioneerde rijkswachter Bert Denecker, die zijn ook nieuw.

Ja, dat klopt. Dat was ook een verhaal dat zijn weerslag had op de andere verhaallijnen, en niet alleen omdat Bert zijn verhaal zich bovendien ook nog eens in een andere tijd afspeelt. Daardoor is de ontknoping in de roman niet essentieel anders dan in het stuk geworden, maar komt ze in een nog ruimer perspectief te staan.  

De roman ademt theater. De korte hoofdstukken, telkens verteld vanuit het perspectief van een ander personage, de spreektaal, om maar een paar zaken te noemen...  

Er is geen centrale verteller. Ieder personage vertelt in parlandostijl. De techniek met de wisselende perspectieven is er een waarmee ik lang geleden kennis maakte in As I lay dying van William Faulkner. Dat boek was voor mij een openbaring. Het is inderdaad zo dat we allemaal naar de werkelijkheid kijken vanuit ons eigen standpunt. We vormen ons een beeld en zijn overtuigd dat het correct is. Maar dat denkt onze buurman natuurlijk ook over het zijne! Dat is mij blijven fascineren, de zaken vanuit een andere hoek bekijken. Ik zeg niet dat je door een wisselend standpunt tot de waarheid komt, maar je komt op zijn minst tot de bevinding dat er op meer dan één manier over iets nagedacht kan worden. Dat gebeurt vandaag veel te weinig. Over de maatschappelijke gevolgen daarvan gaat Het alfabet van de stilte in eerste instantie.

De korte hoofdstukken geven de roman een gezwinde vaart. Maar opvallend is vooral dat u ondanks het zware onderwerp een zekere luchtigheid in de roman weet te brengen, dankzij het levendige taalgebruik en uw kenmerkende humor.  

Die levendigheid komt door de parlandostijl. Elk personage praat rechtstreeks tegen iemand anders en dus eigenlijk rechtstreeks tegen de lezer. Er worden de ergste dingen gezegd op een luchtige toon en daardoor krijgt de grootste ellende vaak iets komisch. En tja,  die humor, dat is mijn karma. Ik heb wat je zou kunnen noemen de "komische blik". Ik zie van alles altijd eerst en vooral de komische kant. Dat is een soort zelfverdediging vermoed ik.  Zo was ik onlangs in het Lumière-museum in Lyon, kent u dat? Dat is het donkerste museum dat ik ooit heb gezien! En dat heet dan Lumière-museum. Ziet u, dat is het eerste dat mij dan opvalt. Het is overigens een prachtig museum, hoor.

Is het juist om te zeggen dat Het alfabet van de stilte in de eerste plaats gaat over het verval van de kerk?

Ja, maar bij uitbreiding ook over het verval van onze christelijke cultuur in zijn geheel. Het verschil tussen het katholicisme en het protestantisme is dat het katholicisme, zoals de promotor van Kristiens thesis zegt, gebaseerd is op liefde terwijl de protestantse cultuur op vrijheid gestoeld is. De man waar ik dat beeld vandaan heb, Luciano de Crescenzo ( uit diens boek Aldus sprak Bellavista, 1988, nvdr), heeft er een mooi voorbeeld van gegeven. Als er in Italië iemand flauwvalt op de stoep dan staan er meteen honderd mensen rond om te zien wat er gebeurt en om te helpen, bijna op het gevaar af dat die zou verstikken door al die hulpvaardigheid. Terwijl als dat in Londen zou gebeuren, er niemand omkijkt. Niet omdat de mensen bang zijn of onverschillig, maar omdat ze denken dat die man daar misschien uit vrije wil ligt, en wie zijn zij dan om deze man in zijn vrijheid aan te tasten?

Weer een kwestie van perspectief.

Inderdaad. Daar komt nog bij dat wij alleen maar zien wat wij kennen. Wat wij niet kennen, daar hebben wij geen oog voor. Ik denk hierbij spontaan aan een experiment dat ik bij Amerikaanse antropologe Margaret Mead heb gelezen. Dat gaat over een Bosjesman die in het centrum van Londen wordt gedropt. Achteraf vraagt men hem wat hij heeft gezien. Niets, zegt hij, behalve één man die uitbundig stond te groeten. Dat bleek een agent te zijn die het verkeer aan het regelen was. In zijn cultuur is het van het grootste belang om van op grote afstand zijn handpalmen te laten zien, om te tonen dat hij geen wapens meeheeft en zijn bedoelingen vredelievend zijn. Opnieuw geen oog hebben voor iets wat men niet kent, dus.

U heeft een katholieke opvoeding genoten. Hoe heeft u die beleefd?  

Daar was in die tijd niet aan te ontkomen. Ik ben zoals iedereen toen gedoopt, maar mijn katholieke geloof begon stilaan weg te deemsteren vanaf mijn twaalfde jaar. Door het feit dat ik naar het rijksonderwijs ging en niet naar het vrij onderwijs - een keuze overigens die niet politiek of filosofisch geïnspireerd was maar financieel - ontstond er een splitsing in mijn vriendenkring. De enen gingen naar het college en de anderen gingen naar de rijksschool, net als ik. Die jongens van het college die zagen geen  meisjes meer tot aan de universiteit. Wij zaten al die jaren wél met meisjes in de klas, waardoor onze omgang met het  andere geslacht algauw veel soepeler werd dan die van onze collegevrienden om maar eens een verschil te noemen. Vanaf mijn zeventiende zo ongeveer, na lezing van Freuds Totem en taboe, geloofde ik niet meer. Let wel, dat betekende niet dat ik een fervente antiklerikaal werd. Mocht dat zo zijn, dan had ik nu de perfecte gelegenheid gehad om de kerk er eens goed onderdoor te halen. Maar neen dus, voor mij is de hamvraag: waarom gebeurt zoiets? En is dat wel zo uitzonderlijk? Dat is nog zoiets: door de welvaart die wij de laatste decennia hebben gekend, is er een gevoel ontstaan dat wij in een soort Disneyland leven.

U citeert op het einde van de roman enkele bronnen die u raadpleegde. Maar u zegt ook dat de belangrijkste bron het leven zelf en de weerslag ervan in de media is. U heeft geen hoge pet op van de media?

Dat is zacht uitgedrukt. In onze samenleving is alles vermarkt. Het moet verkopen. Wat verkoopt er het best? Het sensationele. Alles wordt dus om zo te zeggen ‘gesensationaliseerd’. Wanneer is iets nieuws? Man bijt hond, wel, maar hond bijt man, niet meer, want daar kijkt niemand nog van op. We krijgen op televisie plots dat verschrikkelijke nieuws te zien van die bisschop. Dat gaat mee zolang er nieuwe "koppen" boven gezet kunnen worden, om dan in stilte te verdwijnen. Nu blijkt plots suiker weer heel gezond te zijn, ook al is die bewering gesponsord door Coca-Cola. De media is letterlijk alomtegenwoordig, maar geeft geen enkele aanleiding tot bezinning. En wij, wij kijken ernaar als naar vuurwerk. Wij worden volgestouwd met non-nieuws, maar wat ons werkelijk aangaat blijft verborgen.

Kristiens promotor, professor Devlieger, heeft het over de ‘kwebbelterreur’  en de ‘psythocratie’…

Ja, precies. Het gekwebbel is in de plaats gekomen van de ernstige informatie en duiding. Denk maar aan de beginperiode van de internetfora, toen er nog minder controle op was dan nu. Wat je daar soms te lezen kreeg! Gescheld en getier, zogenaamd in het kader van de vrije meningsuiting. Dan denk ik, hola. Want daar wordt permanent de wet overtreden. Als ik u in het publiek uitscheld, en ik heb getuigen, dan kan ik u een proces aandoen. Online gaat men maar zijn gang. Er is een groot verschil tussen een mening en de activiteit die aan de tapkast wordt uitgevoerd, hier in de Kempen beter bekend als ‘toogzeikerij’. Dat is stampen en auw zeggen, maar niet redeneren. Die mensen verwarren reflectie met reflexen. De psythocratie (psytho = leugen, nvdr) met haar onophoudelijk gewauwel verbergt de expertocratie, die de bevelen van het grote zwijgen in stilte uitvoert.  Dat is rampzalig en dat gaat ons eerder vroeg dan laat zuur opbreken, zegt professor Devlieger. Ik vraag me intussen af of hij al niet volop gelijk aan het krijgen is.

Devlieger is de man van ongezouten meningen. Hij vindt dat de kerk toch nooit meer goed zal kunnen doen: “Zwijgt de paus over de schandalen, dan krijgt hij iedereen over zich heen. Veroordeelt hij de misbruiken, dan heeft hij zich niet geëxcuseerd bij de slachtoffers. Pleit hij voor vergevensgezindheid, dan is hij een hypocriet die voor eigen kapel preekt.”

Het zijn drie reflexen waaraan geen reflectie vooraf is gegaan! Het zijn ook drie krantenkoppen, drie keer kassa dus. Je kan in dat soort dingen nooit goed doen. Ik denk dat je als paus moet doen wat je denkt te moeten doen. Maar wie ben ik of all people om de paus raad te geven (lacht).

De stilte in de titel verwijst naar het grote zwijgen, van dader en slachtoffer, en van 3 generaties familieleden. Tot nonkel in de krant staat, dan ontstaat er plots veel lawaai, maar de lippen blijven op elkaar.

Denk maar aan de telefoonconversatie tussen de bisschop en zijn zuster waarin hij haar voorstelt zijn schuld af te kopen door maandelijkse geld te storten op het spaarboekje van zijn slachtoffer, haar zoon. Later bouwen ze met dat geld een huis voor de zoon. Het is letterlijk zwijggeld. De waarheid verzwijgen is natuurlijk ook liegen. De roman eindigt met zwijgen, in stilte. Je zou mijn roman kunnen zien als een soort groepsportret van een samenleving waarvan het zwijgen de motor is. Hoe functioneert het allemaal? Neem nu Dutroux. Ik hoorde op de tv een psychiater zeggen dat Dutroux een psychopaat was omdat hij zijn slachtoffers als objecten beschouwde en niet als subjecten. En daarmee werd zowel Dutroux als het Kwaad weggezet. Ik heb daar toen een stuk over geschreven in de ‘Volkskrant’. Die mijnheer Schweitzer die met zijn tasje en zijn brilletje naar Brussel kwam om 4.000 mensen van Renault op straat te zetten, beschouwde die deze 4.000 mensen dan niet als objecten, of erger nog als nummers? Wat is het verschil? Dutroux was een vreselijk perverse mensenhandelaar, maar dat was Schweitzer ook. Het enige verschil was dat hij zich niet letterlijk aan kinderen vergreep. Denken dat je de misbruiken in de kerk en in onze hele samenleving kunt wegblazen door te focussen op het geval Vangheluwe is misschien comfortabel, maar het is ook dwaas.  

Dutroux was een keerpunt. U citeert in Het alfabet van de stilte de definitie van pedofiel in de laatste gedrukte editie van de Winkler Prins, waarin een zeker begrip wordt gevraagd ten aanzien van de pedofiel. Ik was daar best wel van geschrokken…

Ik ook. Het is een soort pleidooi voor vergeving ten aanzien van de pedofiel, maar ook vanuit het standpunt van het kind staat er iets vreemds. De schrik zat erin dat al die ondervragingen en onderzoekingen het kind zouden traumatiseren, nog erger dan de pedofiel het kind. We komen uit een tijd, de jaren zestig, die seksueel heel vrijmoedig was. Iemand die toen naakt door zijn tuin liep, dat was geen aardigheid. Dat moet je vandaag niet meer proberen. Zo had je nog van die dingen. De Arkprijs van het Vrije Woord is in die jaren (1966, nvdr) uitgekeerd aan een schrijver die zijn pedofilie openlijk beleefde, en die ronduit  pedofiele verhalen schreef, Astère Michel Dhondt. God in Vlaanderen heet dat boek, een mooi boek overigens. Om maar te zeggen, men stond daar vroeger anders tegenover. Sinds Dutroux is pedofiel gelijk aan kinderverkrachter. In één keer valt daar elke nuance weg. Veel vroeger hebben we iets gelijkaardigs gehad maar dan in omgekeerde richting met homofielen. Die waren vroeger ook des duivels, maar mogen nu in heel wat landen trouwen en kinderen adopteren.

Een van de stellingen van Kristien is dat veel van de problemen binnen de kerk zouden opgelost zijn door de opheffing van het zesde gebod, ‘Gij zult niet onkuis zijn’, de kuisheidgelofte of het verplichte celibaat. De eerste pauzen bijvoorbeeld waren getrouwd…

Er is ook een mythische vrouwelijke paus geweest (Pausin Johanna, 9de of 11de eeuw, nvdr) en zelfs eentje van 12 jaar (Paus Benedictus IX, 11de eeuw, nvdr). Maar laat een ding duidelijk zijn, het celibaat maakt het priesterschap er niet gemakkelijker op. Je snijdt een essentiële faculteit van het mens-zijn af, het is bijna een soort zelfcastratie. Het celibaat is echter ingevoerd om andere, pragmatische redenen, namelijk om te verhinderen dat getrouwde pastoors kerkelijke goederen zouden overerven aan hun kinderen. Vorig jaar is er in België één enkele priester gewijd. Toen ik een jaar of 15 was, waren er een stuk of 5 jonge priesters in mijn geboortedorp, kort na elkaar. Jonge kerels die pastoor werden, maar die allemaal uitgetreden zijn of gingen samenleven met een vrouw.

Op het einde van de roman vermeldt u enkele bronnen die uw ogen openden. Welke titels zou u in het bijzonder aanbevelen?

Hangt er vanaf wat je precies zoekt. Als het gaat over een beter begrip van het kind en het kind-zijn dan is de lectuur van The disappearance of childhood (1982, nvdr) van Neil Postman mijns inziens onontbeerlijk. In onze eigen literatuur kan ik ‘Op den dool’, het vijfde verhaal in Lenteleven, het debuut van Stijn Streuvels, aanraden. Het is het verhaal van een paar kinderen die door een man op een kar worden meegenomen en verkocht aan een kinderloos boerengezin. Hun moeder en de buurvrouw hebben zich laveloos gezopen, terwijl de mannen uithuizig zijn om seizoensarbeid te gaan verrichten. Kinderen als handelswaar. Een ander boek dat mij boeit, is Vrijen en trouwen van de Middeleeuwen tot heden uit 1986 van Christiaan Vandenbroeke. Voor het schrijven van Het alfabet van de stilte was ook de Gezelle-biografie van Christine D’haen (De wonde in 't hert, Guido Gezelle, een dichtersbiografie, 1988, nvdr) zeer belangrijk, vooral dan de passages waar het gaat over het dagelijkse leven in de colleges en internaten. Die waren toen nog sterk onder de invloed van de leer van de Britse theoloog Frederick William Faber, die onder andere een hoge intimiteit tussen leraar en leerling propageerde. Gezelle is zich op een gegeven moment serieus vragen beginnen te stellen over zijn leraarschap. Ging hij niet te ver met zijn leerlingen? Denk maar aan zijn roemruchte gedicht Dien avond en die rooze dat hij schreef voor zijn 18-jarige leerling Eugeen van Oye. Gezelle schreef er zelfs Faber over aan. Faber antwoordde Gezelle dat het allemaal best door de beugel kon, maar raadde hem aan om de jongens niet langer een nachtzoen te geven (lacht).

Verschenen in: STAALKAART #20, 2013

Het alfabet van de stilte van Walter van den Broeck, De Bezige Bij, ISBN 9789085425076, 240 pp.

[stiftgedichtensimonis]

Stiftgedicht gebaseerd op BRUZZ, woensdag 01 juni 2022, p. 18

“Het is wel leuk als je gedichten schrijft of Vietnamliederen zingt, dacht hij. Iedereen komt naar je kijken en luisteren, en mooie grietjes met mini-jurkjes vragen je om een ingewikkelde handtekening. En zelfs pastoors zijn bereid je in te leiden bij een select publiek.”

Walter van den Broeck - Lang weekend (1968), p. 96

[stiftgedichtensimonis]

Stiftgedicht gebaseerd op Metro, donderdag 19 mei 2022, p. 11

“De ware poëzie is echter hard als staal, kernachtig, a het overbodige moet worden geweerd.”

Walter van den Broeck - Lang weekend (1968), p. 26