#Ηπείρου

[romios-gr]

Γεύσεις και Αναμνήσεις από τα Παλιά | Μαγειρεύοντας καγιανά με την Κυρία Φωτεινή στα Κανάλια Ηπείρου Μια Συνταγή, Χίλιες Αναμνήσεις: Γεύσεις και Φιλοξενία από την κυρία Φωτεινή. Στα ειδυλλιακά Κανάλια Άρτας, συναντήσαμε την φιλόξενη κυρία Φωτεινή, που μας άνοιξε την πόρτα του σπιτιού της και την καρδιά της. Εκεί, στο καταφύγιό της τους καλοκαιρινούς μήνες, μας υποδέχτηκε με ένα δροσιστικό ... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/geyseis-kai-anamniseis-apo-ta-palia-mageireyontas-kagiana-me-tin-kyria-foteini-sta-kanalia-ipeiroy/

[astratv]

Σοκ: Στην Ήπειρο 6 στους 10 ΑμεΑ ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας

Ήπειρος: Ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά  -μεταξύ των Περιφερειών της χώρας- στον δείκτη απασχόλησης των ατόμων με σοβαρή αναπηρία. Λιγότεροι από 2 στους 10 κατοίκους με σοβαρή αναπηρία εργάζονται. Περισσότεροι από 6 στους 10 κατοίκους της Ηπείρου με σοβαρή αναπηρία (18-64 ετών) βρίσκονται στο φάσμα της φτώχειας ή/και του κοινωνικού αποκλεισμού – 4ο υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των Περιφερειών των…

[justforbooks]

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Φίλιπ Κερ, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή, έχει φανατικούς αναγνώστες που διαβάζουν τα βιβλία του ξανά και ξανά, προσπαθώντας να καταλάβουν τι είναι αυτό που συνδέει τις πιο αλλόκοτες καθημερινές ιστορίες με την πιο σκοτεινή ιστορική πραγματικότητα. Οι μεγάλοι πόλεμοι που συγκλόνισαν τον κόσμο, η Γερμανία του Χίτλερ, τα παράνομα κυκλώματα που έθρεψαν τον ακροδεξιό υπόκοσμο, η βιτρίνα της διπλωματίας και των διεθνών οργανώσεων, ακόμα και του ποδοσφαίρου, όλα φάνηκαν να μπαίνουν με τρόπο μοναδικό στο μικροσκόπιο του Σκοτσέζου συγγραφέα, που στήνει υποδειγματικά το ιστορικό φόντο στο οποίο κινούνται και από το οποίο καθορίζονται οι πρωταγωνιστές του.

Ο πιο γνωστός είναι ο θρυλικός Μπέρνι Γκούντερ, ένας πρώην αστυνομικός που τον γνωρίσαμε ως ιδιωτικό ντετέκτιβ στην «Τριλογία του Βερολίνου». Σε αυτό το μεταπολεμικό μυθιστόρημα επανέρχεται σε μεγαλύτερη ηλικία, κοντά στα εξήντα, στην Αβάνα του Μπατίστα, με ψεύτικη ταυτότητα. Εκεί τίποτα δεν δείχνει ικανό να τον απειλήσει∙ είναι ένα μέρος όπου βρίσκει την ηρεμία του, έχει χρήματα και σκάφος, ακόμα και αιθέριες παρουσίες που φροντίζουν να διώχνουν μακριά τους παλιούς εφιάλτες. Μια από αυτές, μια εικοσάχρονη καλλονή, τον πείθει να την πάει με το σκάφος του στην Αϊτή, μόνο που ένα περιπολικό του αμερικανικού ναυτικού τούς σταματά και τους συλλαμβάνει.

Ο Μπέρνι τίθεται υπό την επιτήρηση της CIA, ανακρίνεται και θεωρείται εγκληματίας πολέμου. Αυτό δίνει αφορμή στον Κερ να μας γυρίσει στο παλιό, γνώριμο σε αυτόν τοπίο του Β΄ Παγκοσμίου και να ξαναθυμηθούμε τις παλιές αμαρτίες της ευρωπαϊκής ηπείρου και των ναζί. Όσο για τον ίδιο τον πρωταγωνιστή του, θα του κάνουν μια προσφορά που μάλλον δεν μπορεί να αρνηθεί: αν δεν δουλέψει για τη γαλλική αντικατασκοπεία, κινδυνεύει να κατηγορηθεί για φόνο που διέπραξε στη Γερμανία.

Αποστολή του είναι να έρθει σε επαφή με τους αιχμαλώτους που επιστρέφουν στη Γερμανία ώστε να εντοπίσει ανάμεσά τους έναν Γάλλο εγκληματία πολέμου, που ανήκε στα Ες Ες και παριστάνει τον αξιωματικό της Βέρμαχτ. Η συνέχεια προμηνύεται, όπως σε όλα τα μυθιστορήματα του Κερ, συναρπαστική, συνδέοντας τη μυστηριώδη αναζήτηση με τα φαντάσματα της Ιστορίας.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[caenotaph]

Κάτι Γρήγορο Κατά Γρηγόριον

Ορισμένοι άνθρωποι είναι πετρέλαιο με πόδια. Απασχολούν και τις καρέκλες στο αναγνωστήριο και τα πορίσματα των εμπειρογνωμόνων αλυκών με το κολλώδες τους καλτσόν. Πολλοί όρθιοι πελέκεις γνώρισαν τον ερχομό τους και πριν καν ακούσουν τις ιαχές από το ζερβό τους κριαρίσιο ρουθούνι. Οι βρύσες των αυτοκινήτων άνοιξαν κι έξω χύθηκαν τιμωρητικά άγκιστρα άδειων εξισώσεων της Πανσπουδαστικής που ξέρουν μόνο να λύνουν τους αγκώνες και κωλώνουν πάντα μπροστά στο έναυσμα της αποσιωπητικής πυράς των τυμβωρύχων. Ένα μοναχό τηλεσκόπιο και αυτό ξημέρωσε σαν καταπακτή μιας ηπείρου και οι άνθρωποι που είναι σαν πετρέλαιο με πόδια αφήσαν επιτέλους τις καρέκλες που είχαν πάρει ως ομήρους αλλά σκοτώσαν τα πορίσματα και αφενός και αφετέρου όλα βαφτήκαν μαύρα από το ξόμπλι.

[epestrefe]

Στα σοκάκια της Πρέβεζας,Ταξίδι στην γη της Ηπείρου,2020

Φωτο:Στέλλα Παϊσανίδη.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: https://parallaximag.gr/taxidi/taksidi-sti-gi-pou-se-kataklyzei-me-gefseis-myrodies-kai-aromata

[crisismonitor]

Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρό εξέδωσε η ΕΜΥ τη Δευτέρα, σύμφωνα με το οποίο από σήμερα το απόγευμα ξεκινάνε καταιγίδες, κεραυνοί και χαλάζι, με τα φαινόμενα να διαρκούν μέχρι και την Τετάρτη 13η Νοεμβρίου. Επιδείνωση προβλέπεται να παρουσιάσει ο καιρός από το απόγευμα της Δευτέρας (11-11-2024) μέχρι και την Τετάρτη (13-11-2024) στη δυτική κυρίως Ελλάδα, με ισχυρές βροχές και καταιγίδες που θα συνοδεύονται από μεγάλη συχνότητα κεραυνών και τοπικές χαλαζοπτώσεις. Τα ισχυρά φαινόμενα τη Δευτέρα και την Τρίτη θα επηρεάσουν τα νησιά του Νοτίου Ιονίου, τη Δυτική Στερεά και τη Δυτική Πελοπόννησο και την Τετάρτη όλο το Ιόνιο, την Ήπειρο, τη Δυτική Στερεά, τη Δυτική Πελοπόννησο και πιθανόν τα δυτικά τμήματα της Θεσσαλίας. Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr/Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κατά τη διάρκεια της ημέρας τοπικά έντονα φαινόμενα θα εκδηλωθούν στα Επτάνησα, ενώ βροχές θα εκδηλωθούν σε αρκετές ηπειρωτικές περιοχές κυρίως της δυτικής και κεντρικής χώρας. Το διήμερο Τρίτη 12/11 και Τετάρτη 13/11, βροχές και σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν σε πολλές περιοχές της χώρας, με τα φαινόμενα να είναι έντονα κυρίως στη Δυτική Ελλάδα. Παράλληλα, την Τετάρτη 13/11 θα εκδηλωθεί μεταφορά Σαχαριανής σκόνης. Στον προγνωστικό χάρτη αποτυπώνονται οι εκτιμώμενες αθροιστικές βροχοπτώσεις μέχρι αργά το βράδυ της Δευτέρας 11/11. Ο καιρός σήμερα Στην Αττική σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία προβλέπονται λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4 και στα ανατολικά τοπικά 5 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 10 έως 18 με 19 βαθμούς Κελσίου. Στη Θεσσαλονίκη νεφώσεις παροδικά αυξημένες με πιθανότητα ασθενών τοπικών βροχών. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4 μποφόρ. Η θερμοκρασία 07 έως 15 βαθμούς Κελσίου. Μακεδονία, Θράκη Στη δυτική και κεντρική Μακεδονία νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές κυρίως στα δυτικά. Ασθενείς χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της δυτικής Μακεδονίας. Στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη γενικά αίθριος με πρόσκαιρες τοπικές νεφώσεις που από τις βραδινές ώρες βαθμιαία θα αυξηθούν. Οι άνεμοι βόρειοι βορειοανατολικοί 4 με 5 και στα ανατολικά τις πρωινές ώρες έως 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 03 έως 15 και τοπικά έως 16 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη. Νησιά Ιονίου, Ήπειρος, δυτική Στερεά, δυτική Πελοπόννησος Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές αρχικά στο Ιόνιο, βαθμιαία στη δυτική Στερεά και τη δυτική Πελοπόννησο και από τις μεσημβρινές ώρες στην Ήπειρο. Σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν αρχικά στα νότια νησιά του Ιονίου, βαθμιαία θα επεκταθούν και στα βορειότερα όπου τις βραδινές ώρες θα επηρεάσουν και την Ήπειρο (κυρίως τα δυτικά τμήματα). Ασθενείς χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της Ηπείρου και της δυτικής Στερεάς. Οι άνεμοι ανατολικοί νοτιοανατολικοί 4 με 5 και στο Ιόνιο 6, τοπικά στα νότια 7 μποφόρ. Η θερμοκρασία στο Ιόνιο θα κυμανθεί από 12 έως 18 βαθμούς Κελσίου. Στα ηπειρωτικά από 07 έως 19 και τοπικά στα νότια 20 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου 4 με 6 βαθμούς χαμηλότερη. Ανατολική Στερεά, Εύβοια, ανατολική Πελοπόννησος Λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές στην ανατολική Στερεά (κυρίως στα βορειότερα), την Εύβοια και τη βορειοανατολική Πελοπόννησο. Οι άνεμοι βόρειοι, βορειοανατολικοί 3 με 5 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 07 έως 19 βαθμούς Κελσίου. Κυκλάδες, Κρήτη Γενικά αίθριος με λίγες νεφώσεις, πρόσκαιρα αυξημένες στην Κρήτη τις πρωινές ώρες. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 4 με 5 και τις πρωινές ώρες στις Κυκλάδες τοπικά έως 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 12 έως 19 και στη νότια Κρήτη έως 21 βαθμούς Κελσίου. Νησιά Ανατολικού Αιγαίου, Δωδεκάνησα Στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου αραιές νεφώσεις παροδικά πιο πυκνές. Στα Δωδεκάνησα γενικά αίθριος καιρός με λίγες τοπικές νεφώσεις. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 4 με 5 και τις πρωινές ώρες στα βόρεια τοπικά 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 13 έως 21 βαθμούς Κελσίου. Στα βόρεια 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη. Θεσσαλία Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές. Οι άνεμοι ανατολικοί βορειοανατολικοί 3 με 4 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 07 έως 17 βαθμούς Κελσίου. Read the full article

[awesomehappystudentmagazine-blog]

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προειδοποιούν τον Τραμπ για δασμούς, Ουκρανία, ΝΑΤΟ

Το αβέβαιο μέλλον των σχέσεων ΕΕ-ΗΠΑ υπό μια δεύτερη προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ είναι ένα από τα κύρια θέματα στη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στη Βουδαπέστη. Από τις Βρυξέλλες έως τη Βαρσοβία, οι πρωτεύουσες εξακολουθούν να επεξεργάζονται την μεγάλη νίκη του Ρεπουμπλικανού και να αναρωτιούνται τι μπορεί να σημαίνει η δεύτερη προεδρία του στις ΗΠΑ για το άμεσο μέλλον της ηπείρου, η οποία…

[eclecticstarlightblogger]

Συναγερμός για την γριπη των πτηνών

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της χώρας, μετά την εμφάνιση ενός παθογόνου στελέχους γρίπης των πτηνών, σε πτηνοτροφεία της Βουλγαρίας! Στο πλαίσιο αυτό, η Περιφέρεια Ηπείρου λαμβάνει ήδη προληπτικά μέτρα, καθώς η πτηνοτροφία αποτελεί σημαντικό τομέα της τοπικής οικονομίας και δεν αποκλείεται η συνεργασία με την γείτονα χώρα να επιφέρει σε ολέθριες συνέπειες.…

[thoughtfullyblogger]

Συναγερμός για την γριπη των πτηνών

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της χώρας, μετά την εμφάνιση ενός παθογόνου στελέχους γρίπης των πτηνών, σε πτηνοτροφεία της Βουλγαρίας! Στο πλαίσιο αυτό, η Περιφέρεια Ηπείρου λαμβάνει ήδη προληπτικά μέτρα, καθώς η πτηνοτροφία αποτελεί σημαντικό τομέα της τοπικής οικονομίας και δεν αποκλείεται η συνεργασία με την γείτονα χώρα να επιφέρει σε ολέθριες συνέπειες.…

[greekblogs]

Συναγερμός για την γριπη των πτηνών

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της χώρας, μετά την εμφάνιση ενός παθογόνου στελέχους γρίπης των πτηνών, σε πτηνοτροφεία της Βουλγαρίας! Στο πλαίσιο αυτό, η Περιφέρεια Ηπείρου λαμβάνει ήδη προληπτικά μέτρα, καθώς η πτηνοτροφία αποτελεί σημαντικό τομέα της τοπικής οικονομίας και δεν αποκλείεται η συνεργασία με την γείτονα χώρα να επιφέρει σε ολέθριες συνέπειες.…

[skandaladiaplokidiafthora]

Συναγερμός για την γριπη των πτηνών

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της χώρας, μετά την εμφάνιση ενός παθογόνου στελέχους γρίπης των πτηνών, σε πτηνοτροφεία της Βουλγαρίας! Στο πλαίσιο αυτό, η Περιφέρεια Ηπείρου λαμβάνει ήδη προληπτικά μέτρα, καθώς η πτηνοτροφία αποτελεί σημαντικό τομέα της τοπικής οικονομίας και δεν αποκλείεται η συνεργασία με την γείτονα χώρα να επιφέρει σε ολέθριες συνέπειες.…

[justforbooks]

Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.

«Εσύ δεν θα πεθάνεις» είναι ο στίχος από το ποίημα που έγραψε ο Μιχάλης Γκανάς για τη μητέρα του, αλλά και το πρώτο που σου έρχεται στον νου για μια απώλεια που μοιάζει σχεδόν ανήκουστη. Όχι, ο θάνατος δεν ταιριάζει στον άνθρωπο που τον δόξασε και τον οικειοποιήθηκε όσο λίγοι, μέσα από ένδοξες ποιητικές χειρονομίες, από βουτηγμένες στο αίμα μνήμες, από μικρές οπές της ημέρας που χώρεσαν στις έναστρες νύχτες, από κάθε συμφιλίωση που πετύχαινε μέσα από τις λέξεις.

Ο Μιχάλης Γκανάς, όπως έγραψαν οι κριτικοί, γεννήθηκε μεγάλος, όχι μόνο ως προς την τέχνη του αλλά και ως προς τη βεβιασμένη ενηλικίωση ενός ανθρώπου που ήξερε από μικρός πως τίποτα δεν είναι αθώο: ακόμα και η μαγεία στα μάτια του έμοιαζε με τον «Άψινθο», δηλαδή με εκείνο το φυτό από όπου έβγαινε το αψέντι, ορισμένο να ποτίζει τις συνειδήσεις, ή με το αστέρι που πέφτει, κατά την «Αποκάλυψη» του Ιωάννη, και δηλητηριάζει τα πάντα, τα ύδατα και τις ψυχές. Δεν επέλεξε, άλλωστε, τυχαία αυτόν τον τίτλο για την πιο εσχατολογική και περίτεχνη συλλογή του, όπου οι ζώντες και οι τεθνεώτες συνομιλούν επί ίσοις όροις στον σκοτεινό κόσμο που ορίζει αλλιώς το άνυδρο μέλλον. Καμία, όμως, απληστία δεν είναι ικανή να ακυρώσει το ανθρώπινο γένος, το οποίο ήταν ορισμένος ως ποιητής να εκπροσωπεί για πάντα: «Αυτοί σταμάτησαν να τραγουδούν, εγώ συνεχίζω». Και συνέχισε γνωρίζοντας πως το συλλογικό είναι απλώς η ανάσα του καθενός από εμάς, είναι η σάρκα μιας χώρας που χώρεσε με άνεση στους δωρικούς του στίχους.

Όλα τα άγρια γεγονότα που βίωσε η Ελλάδα γράφτηκαν μέσα του από τα πρώτα ήδη χρόνια της ζωής του: γεννημένος το 1944 στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας, ένα χωριό της Ηπείρου πολύ κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα, ο φύσει και θέσει Ηπειρώτης Μιχάλης Γκανάς έζησε από μικρός τις σκοτεινές επιπτώσεις της φυγής και του πολέμου. «Κανείς δεν βγαίνει αλώβητος από τις μυλόπετρες της Ιστορίας», έγραφε, και αυτήν τη διαπίστωση την ένιωσε από τεσσ��ρων χρονών, όταν βρέθηκαν μαζί με την οικογένεια να καταφεύγουν, κυνηγημένοι από τον Εθνικό Στρατό από το χωριό τους, στη γειτονική Αλβανία. Κρυμμένοι για καιρό σε μια σπηλιά, πάνω στο βουνό, στη Λακότρυπα, πέρασαν αναγκαστικά τα σύνορα, ξεκινώντας μια οδύσσεια που θα μείνει στη μνήμη του χαραγμένη για πάντα, μαζί με τις προφορικές αφηγήσεις που άκουγε στα ανοίκεια ξένα σύμπαντα. Επειδή η πάμφτωχη Αλβανία δεν μπορούσε να ταΐσει τα ταλαίπωρα μέλη της οικογένειας, μπαίνοντας παράνομα σε ένα πολωνικό φορτηγό βρέθηκαν στη Μεσόγειο, στα στενά του Γιβραλτάρ και κατόπιν της Μάγχης, για να καταλήξουν τελικά στη μακρινή Ουγγαρία.

«Στην Ουγγαρία κρύο πολύ. Κουβαλάγαμε ψείρες. Περνούν τα ρούχα μας από κλίβανο, μας βάζουν στα μπάνια. Μια μισοσκότεινη αίθουσα γεμάτη ατμούς και γυναίκες. Εκείνο το μαύρο χαμηλά στην κοιλιά το ‘βλεπα πρώτη φορά. Εγώ πήγαινα σχολείο, είχαμε Έλληνες δασκάλους και Ουγγαρέζους. Ούτε που μ’ άρεσε, ούτε που δε μ’ άρεσε το σχολείο τον πρώτο καιρό. Μετά, το ‘χα σε καμάρι να λέω στους δασκάλους: "Δε ξέρω". Το κάναμε πολλά παιδιά, στους Ουγγαρέζους περισσότερο», γράφει με τον πιο παραστατικό τρόπο στο αυτοβιογραφικό πεζό έργο του, που θα κυκλοφορήσει πολλά χρόνια αργότερα, το 2008, με τον τίτλο «Μητριά πατρίδα» (εκδόσεις Μελάνι). Η Ελλάδα ήταν πάντα σκαλισμένη σαν μόνιμος καημός αλλά και σαν στολίδι σε κάθε στίχο που χάραζε, όπως οι παλιοί Ηπειρώτες τεχνίτες τα περίτεχνα κοσμήματα. Η Ελλάδα του Γκανά είχε απογοήτευση αλλά και προσδοκία: «Έτσι ήταν η Ελλάδα πάντοτε, ένας δίσκος με αντίδωρα, κανένας δεν τη χόρτασε».

Στάθηκε, όμως, ο ίδιος στο μέσο της σαν ιδανικός παρατηρητής και μοναδικός προφήτης: «Βλέπω το υφαντό του κόσμου να ξηλώνεται/αόρατο το χέρι που ξηλώνει και τρέμω», έγραφε με αυτήν τη διορατική δύναμη που έχουν οι μάντεις ή οι κάτοικοι του άλλου κόσμου. Δεν είναι τυχαίο ότι μιλούσε εξ ονόματός τους, ενσωματώνοντας στο χοϊκό του κόσμο τα μοιρολόγια και τις προφορικές αφηγήσεις, την απέραντη πραγματικότητα της «Ιλιάδας» και της «Οδύσσειας» –τις οποίες διασκεύασε με τον δικό του τρόπο– αλλά και των αγαπημένων του δημοτικών τραγουδιών. Στους στίχους του κατοικούσαν, άλλωστε, οι προσωπικοί αλλά και οι κοινοί μας νεκροί, υπαγορεύοντας ουσιαστικά ένα ελληνικό, δικό μας «Spoon River» – το ποιητικό έπος που τον επηρέασε βαθιά από τότε που το πρωτοδιάβασε. Η ανάδειξη των σκιών που έρχονται από το παρελθόν ταυτιζόταν στους στίχους του, όπως και σε αυτούς του Σεφέρη, με την αγωνία για το κοινό μέλλον: «Οι μέρες κι οι νύχτες μου/κι όλος ο χρόνος που πέρασε/Αφημένος εδώ/ενα τίποτα ή ένα σημάδι/κάτω από το γλόμπο του ήλιου. Καίει το σκοτάδι αθόρυβα/καταναλώνει τα δέντρα και τη φυλή μου./Όλα τούτα προστίθενται κάπου ή αφαιρούνται;» αναρωτιέται ρητορικά ο Μιχάλης Γκανάς στο «Οι μέρες κι οι νύχτες μου».

«Μερικοί κριτικοί με έχουν χαρακτηρίσει ποιητή της εντοπιότητας, του γενέθλιου τόπου. Θέλω να πιστεύω πως δεν είμαι μόνο αυτό. Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής. Πού; Στην παιδική ηλικία, ίσως την πραγματική πατρίδα όλων μας», εξομολογείται –πάντοτε ο λόγος του ήταν εξομολογητικός– στην επιλογή από τα «Αγαπημένα» έργα άλλων ομοτέχνων του (εκδόσεις Μεταίχμιο), εξηγώντας το πέρασμα από την αθωότητα στην ωριμότητα και από τον σκληρό κόσμο των νεκρών σε εκείνον των ονείρων. Στις αρχές της δεκαετίας του '60, αφήνοντας πίσω του τα δύσκολα εφηβικά χρόνια της προσφυγιάς, κατεβαίνει στην Αθήνα, που φαντάζει μια πόλη εχθρική, η οποία τον καλεί να προσαρμοστεί, σαν ήρωας του Μπαλζάκ, στην επίπλαστη βιτρίνα της: «Μόνο το φίδι ξέρει τι σημαίνει να αλλάζεις το πετσί σου/γι' αυτό του περισσεύει το φαρμάκι», γράφει για εκείνα τα δύσκολα πρώτα χρόνια της αργής προσαρμογής στην πόλη. Η αγωνία σύντομα όμως γίνεται λόγος και η απόγνωση δημιουργία, με τον ίδιο να ανακαλύπτει έναν δικό του τρόπο να φτιάχνει από το χάος τον κόσμο: την ποίηση. Αυτή ήρθε και τον βρήκε όταν έπεσε στα χέρια του η συλλογή με ποιήματα του Καββαδία «Μαραμπού και Πούσι» από τις εκδόσεις Γαλαξία – αν και η πρώτη επαφή με τον ανεξάντλητο ποιητικό κόσμο είχε γίνει πιο πριν, όταν αναγκάστηκε να προσποιηθεί, μαθητής ακόμα, τον άρρωστο για να τελειώσει την «Οδύσσεια» στη μετάφραση του Αργύρη Εφταλιώτη.

«Το διάστημα που διάβασα πολύ ήταν από το 1962, όταν μπήκα στη Νομική (και δεν βγήκα ποτέ), μέχρι το 1969 που πήγα στρατιώτης, αλλά και την περίοδο 1972-3 που έγινα βιβλιοπώλης στη "Δωδώνη", το βιβλιοπωλείο του Βαγγέλη Λάζου, και μετά που έγινα "έμπορος κακός" στο "Δέντρο" από το 1973-6 και ξανά στη Δωδώνη τρέχοντας από το 1976-86», εξομολογείται ο ίδιος στη συλλογή με τα «Αγαπημένα». Στα βιβλιοπωλεία γνωρίζει τους πάντες, συναναστρέφεται με τον κύκλο των ποιητών και των λογοτεχνών, ακούει τις συμβουλές γνωστών και αγνώστων, όπως του Ρένου Αποστολίδη και του Παναγιώτη Κονδύλη, μπορεί και τοποθετεί τον καθένα στον μικρό και τον μεγάλο του ρόλο. Σχετίζεται με την ομήγυρη του Φίλιππου Βλάχου και το 1978 εκδίδει την πρώτη του συλλογή, «Ακάθιστος δείπνος», δίνοντας εξαρχής ξεχωριστό δείγμα γραφής: επρόκειτο για μια ποίηση βγαλμένη από τις ανεξίτηλες πληγές της Ιστορίας, που μιλούσε για όλους τους εσωστρεφείς, αφανείς ήρωες που πλέον μπορούσαν, σηκώνοντας ο καθείς το δικό του δοξαστικό δοξάρι, σαν ήρωες του Παπαδιαμάντη, να γίνουν άρχοντες του κόσμου. Ορίζοντας μια νέα θρησκεία που λεγόταν ποίηση, οι δικοί του ήρωες μπορούσαν να απελευθερωθούν μέσα από τις μεταφορές, να βρουν τα δικά τους όπλα.

«Είμαι και εγώ ένας Θεός μες στο δικό του σύμπαν» είναι ο στίχος του Λειβαδίτη από το «Υπόγειο» που του έδειξε τον δρόμο και την απελευθερωτική δύναμη της ποίησης. Από τους ομότεχνους και τη μούσα του παίρνει θάρρος και συνεχίζει: συναναστρέφεται τον Δάλλα, τον Κακναβάτο, τον Καψάλη, τον Κακουλίδη, όλη την παρέα των «Κειμένων» του Βλάχου, γίνεται στενός φίλος με τον Χρήστο Μπράβο, με τον οποίο μοιράζεται κοινές αγωνίες, ανοίγει έναν διάλογο με ζώντες και τεθνεώτες, όπως έλεγε ο φίλος του ο Παπαγιώργης, που δεν θα κλείσει ποτέ. Φαίνεται, επίσης, να έχει εξαρχής καλή υποδοχή στον πνευματικό κόσμο – μόνο που αντί να καταγράφει τις θετικές κριτικές προτιμά να περιγράφει περιστατικά από εκείνα τα χρόνια στα βιβλιοπωλεία.

Δούλευε στη Δωδώνη όταν, λίγο μετά την κυκλοφορία της πρώτης του συλλογής, τον επισκέφτηκε στο βιβλιοπωλείο ο Μίλτος Σαχτούρης, ένας επιβλητικός, όπως έλεγε, άνδρας με μαύρο παλτό και κόκκινο κασκόλ, και τον ζήτησε από τον ταμία. Όταν εκείνος έφτασε ενώπιόν του, ο Σαχτούρης του προέταξε το χέρι για χειραψία λέγοντάς του: «Συγχαρητήρια, εγώ που υπήρξα κυνηγός μπορώ να εκτιμήσω εκείνον τον στίχο σας, “μπεκάτσες εκθρονίζονται με θόρυβο”, χαίρετε, κύριε Γκανά». Επρόκειτο για ένα περιστατικό που ανέφερε πάντα στις συζητήσεις ως ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα στη ζωή του. Ήταν προφανώς η στιγμή που συγχωνεύτηκε στον νου η απτή πραγματικότητα με την αλήθεια του ποιητή, αυτή του μεροκάματου με την αφοσίωση της πο��ητικής πράξης.

Αυτή την αντίφαση μεταξύ της επώδυνης εμπειρίας και της μαγείας της ποίησης τη βλέπουμε και στη δεύτερη συλλογή που κυκλοφορεί ο Γκανάς το 1981 από τον Καστανιώτη, τα «Μαύρα Λιθάρια». Είναι τότε που νιώθει, όπως λέει, ότι «η ποίηση τον τραβάει από το μανίκι», όπως έλεγαν οι ανανεωτικοί αριστεροί, διά στόματος Σαββόπουλου, για το Κόμμα. Επιτέλους νιώθει, όπως έλεγε, «το τσίμπημα του οίστρου», ευλογημένο και δοξαστικό, σε μια γλώσσα χθόνια, απτή και απέριττη, που είχε σκοπό να σώσει όχι μόνο τις μνήμες των προγόνων αλλά τα ρήματα μαζί και τα φωνήεντα, που επέμενε να δοξάζει ό,τι οι άλλοι πιστεύαν πλέον ότι δεν σώζεται.

Τι κρατούσε, πάντα, ο Μιχάλης Γκανάς από όλα αυτά; Τον τόπο, τη μνήμη και την αλήθεια του, την αγάπη για τους ανθρώπους και την απόλυτη αφοσίωση στις σκιές των νεκρών. «Χάραζε ο τόπος με βουνά πολλά / κι ανάτελλε τα ζωντανά του / καλούς ανθρώπους και κακούς / νυφίτσες, αλεπούδες / μια λίμνη ως κόρην οφθαλμού / και κάστρα πατημένα. / Θα ’ναι τα Γιάννενα, ψιθύρισα / στο χιόνι και στον άγριο καιρό / γυάλινα και μαλαματένια. / Κι όσο πήγαινε η μέρα / σαν το βαπόρι σε καλά νερά / είδα και μιναρέδες κι άκουσα τα μπακίρια να βελάζουν», γράφει στα μυθικά «Γυάλινα Γιάννενα» που εκδίδει το 1989, σίγουρος πια ότι ο τόπος όπως και η τέχνη του είναι αυτά που τον ορίζουν. Ξέρει πλέον ότι με τους στίχους του μπορεί να μην αλλάξει τον κόσμο, αλλά μπορεί να τον κινητοποιήσει και να τον προβληματίσει, όπως εκμυστηρεύεται χρόνια αργότερα σε συνέντευξή του. «Δουλειά της ποίησης είναι να στέκει πάνω στις πληγές και να τις ξύνει. Έχει μια παρηγορητική δύναμη. Μια ελευθεριότητα. Μια ασύγκριτη καταφυγή σε ένα άλλο προσωπικό σύμπαν. Γι' αυτό: "Να μη κοιτάς, λοιπόν, μα να παρατηρείς. Γιατί η παρατήρηση έχει διάρκεια. Και η διάρκεια είναι πάθος"».

Και αυτό έκανε ο Γκανάς ��ς ποιητής και στιχουργός μέχρι τέλους. Είχε κάτι από τους αρχαίους επιγραμματιστές η ακρίβεια του λόγου του, κάτι από την απλότητα του Αλκαίου η σοφία του, από τη δαψίλεια του Ομήρου η εκφραστική του δεινότητα. Τίποτε δεν έφευγε από το μικροσκόπιο της ποιητικής παρατήρησης, που μπορούσε να συλλέγει τα καλύτερα των εκφράσεων και των ανθρώπων: οι φίλοι του έγιναν πιστοί συνοδοιπόροι – ο Λάγιος που έφυγε νωρίς, ο σοφός Καψάλης και ο Κοροπούλης, ο Ευσταθιάδης που τον έβαλε στον κόσμο της διαφήμισης, ο Παπαγιώργης.

Και κολόνα ήταν πάντα η οικογένεια: η αγαπημένη του σύζυγος, Πόπη, η επίσης ποιήτρια, που όμως είχε χαράξει δικό της δρόμο, κόρη του, Μυρσίνη, ο ανήσυχος καλλιτεχνικά Γιάννης. Στην Πόπη, που σήμερα είναι υπεύθυνη των εκδόσεων Μελάνι, αφιερώνει μερικά από τα πιο όμορφά του ποιήματα: «Επειδή είναι δύσκολο ν' αγαπάς και δυσκολότερο να αγαπάς τον ίδιο άνθρωπο για καιρό, κάνοντας σχέδια και παιδιά και καβγάδες, εκδρομές, έρωτα, χρέη και αρρώστιες, Χριστούγεννα, Κυριακές και Δευτέρες, νόστιμα φαγητά και καμένα/ θέλοντας ο καθένας να 'ναι ο άλλος γεφύρι και δέντρο και πηγή, κατά τις περιστάσεις ή και όλα μαζί στην ανάγκη», γράφει στο «Προσωπικό». Αυτή η αγάπη τον ενδιέφερε πιο πολύ και από τα βραβεία, τα οποία ήρθαν πολύ πιο εύκολα από ό,τι και ο ίδιος θα περίμενε, όπως και οι ξένες μεταφράσεις από περίοπτους εκδοτικούς οίκους και ακαδημαϊκά κέντρα – βλέπε Πανεπιστήμιο του Yale.

Πέραν όλων των άλλων βραβείων, όπως του Κρατικού, στον Μιχάλη Γκανά είχε απονεμηθεί ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος και της Τιμής, ενώ του είχε δοθεί τιμητική διάκριση για το σύνολο του έργου του από το Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, που τελεί υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών. Δεν υποτίμησε κανέναν τίτλο, όπως δεν γύρισε την πλάτη στην άλλη του ιδιότητα, αυτήν του στιχουργού, που την εξήρε για τον τρόπο που έχει να βάζει την ποίηση στο στόμα των απλών ανθρώπων.

Τίποτα ανθρώπινο, άλλωστε, δεν του ήταν ξένο, είτε επρόκειτο για την αναγνώριση του Δήμου και των Σοφιστών, ��ίτε για τις φευγαλέες αμφιβολίες. «Ο ρακοσυλλέκτης του Μποντλέρ αρχίζει να κρυφοκοιτάζει την πορφύρα του Βοναπάρτη» ήταν η φράση του Παπαγιώργη την οποία ξεχώριζε, γνωρίζοντας πως μπορούσε με άνεση να οικειοποιηθεί και τις δυο καταστάσεις και τιμές, αρκεί να του το επέτρεπαν η συγκυρία της στιγμής και ο λόγος. «Κάθεται μόνος του δίπλα στό τζάκι/δέν πίνει, δέν καπνίζει, δέ μιλάει./Στήν τηλεόραση χιονίζει/τό στρώνει ἀργά στό πάτωμα καί στό τραπέζι/καί στίς παλιές φωτογραφίες,/γνώριμα μάτια τῶν νεκρῶν» γράφει στη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» και θαρρεί κανείς πως δεν περιγράφει άλλον από τον εαυτό του. Ποτέ, όμως, δεν θα μπορούσε κάποιος να αναλογιστεί ότι οι ρόλοι θα αντιστρέφονταν και ότι η φωτογραφία θα έδειχνε κάποτε τον ίδιο. Πάμε στοίχημα ότι ο Μιχάλης Γκανάς ζει και βασιλεύει; Είναι πολλά τα θεριά αυτού και του άλλου κόσμου που μπορούν να το επιβεβαιώσουν.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[romios-gr]

Ανασάζι: Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της Βορείου Αμερικής και η σχέση με την αρχαία Ελλάδα Οι Ανασάζι αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της Βορείου Αμερικής καθώς ήταν μία λευκή φυλή που έχτισε ακροπόλεις, φρούρια, δρόμους, θέατρα, αρδευτικά έργα, σε μια χρονολογική περιόδο που δεν ταιριάζει με τα όσα ξέρουμε για τους λαούς αυτής της ηπείρου. Ο μυστηριώδης πολιτισμός των Ανασάζι... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/anasazi-ena-apo-ta-megalytera-mystiria-tis-voreioy-amerikis-kai-i-schesi-me-tin-archaia-ellada/

[crisismonitor]

Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρό εξέδωσε η ΕΜΥ τη Δευτέρα, σύμφωνα με το οποίο από σήμερα το απόγευμα ξεκινάνε καταιγίδες, κεραυνοί και χαλάζι, με τα φαινόμενα να διαρκούν μέχρι και την Τετάρτη 13η Νοεμβρίου. Επιδείνωση προβλέπεται να παρουσιάσει ο καιρός από το απόγευμα της Δευτέρας (11-11-2024) μέχρι και την Τετάρτη (13-11-2024) στη δυτική κυρίως Ελλάδα, με ισχυρές βροχές και καταιγίδες που θα συνοδεύονται από μεγάλη συχνότητα κεραυνών και τοπικές χαλαζοπτώσεις. Τα ισχυρά φαινόμενα τη Δευτέρα και την Τρίτη θα επηρεάσουν τα νησιά του Νοτίου Ιονίου, τη Δυτική Στερεά και τη Δυτική Πελοπόννησο και την Τετάρτη όλο το Ιόνιο, την Ήπειρο, τη Δυτική Στερεά, τη Δυτική Πελοπόννησο και πιθανόν τα δυτικά τμήματα της Θεσσαλίας. Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr/Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κατά τη διάρκεια της ημέρας τοπικά έντονα φαινόμενα θα εκδηλωθούν στα Επτάνησα, ενώ βροχές θα εκδηλωθούν σε αρκετές ηπειρωτικές περιοχές κυρίως της δυτικής και κεντρικής χώρας. Το διήμερο Τρίτη 12/11 και Τετάρτη 13/11, βροχές και σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν σε πολλές περιοχές της χώρας, με τα φαινόμενα να είναι έντονα κυρίως στη Δυτική Ελλάδα. Παράλληλα, την Τετάρτη 13/11 θα εκδηλωθεί μεταφορά Σαχαριανής σκόνης. Στον προγνωστικό χάρτη αποτυπώνονται οι εκτιμώμενες αθροιστικές βροχοπτώσεις μέχρι αργά το βράδυ της Δευτέρας 11/11. Ο καιρός σήμερα Στην Αττική σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία προβλέπονται λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4 και στα ανατολικά τοπικά 5 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 10 έως 18 με 19 βαθμούς Κελσίου. Στη Θεσσαλονίκη νεφώσεις παροδικά αυξημένες με πιθανότητα ασθενών τοπικών βροχών. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4 μποφόρ. Η θερμοκρασία 07 έως 15 βαθμούς Κελσίου. Μακεδονία, Θράκη Στη δυτική και κεντρική Μακεδονία νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές κυρίως στα δυτικά. Ασθενείς χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της δυτικής Μακεδονίας. Στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη γενικά αίθριος με πρόσκαιρες τοπικές νεφώσεις που από τις βραδινές ώρες βαθμιαία θα αυξηθούν. Οι άνεμοι βόρειοι βορειοανατολικοί 4 με 5 και στα ανατολικά τις πρωινές ώρες έως 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 03 έως 15 και τοπικά έως 16 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη. Νησιά Ιονίου, Ήπειρος, δυτική Στερεά, δυτική Πελοπόννησος Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές αρχικά στο Ιόνιο, βαθμιαία στη δυτική Στερεά και τη δυτική Πελοπόννησο και από τις μεσημβρινές ώρες στην Ήπειρο. Σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν αρχικά στα νότια νησιά του Ιονίου, βαθμιαία θα επεκταθούν και στα βορειότερα όπου τις βραδινές ώρες θα επηρεάσουν και την Ήπειρο (κυρίως τα δυτικά τμήματα). Ασθενείς χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της Ηπείρου και της δυτικής Στερεάς. Οι άνεμοι ανατολικοί νοτιοανατολικοί 4 με 5 και στο Ιόνιο 6, τοπικά στα νότια 7 μποφόρ. Η θερμοκρασία στο Ιόνιο θα κυμανθεί από 12 έως 18 βαθμούς Κελσίου. Στα ηπειρωτικά από 07 έως 19 και τοπικά στα νότια 20 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου 4 με 6 βαθμούς χαμηλότερη. Ανατολική Στερεά, Εύβοια, ανατολική Πελοπόννησος Λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές στην ανατολική Στερεά (κυρίως στα βορειότερα), την Εύβοια και τη βορειοανατολική Πελοπόννησο. Οι άνεμοι βόρειοι, βορειοανατολικοί 3 με 5 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 07 έως 19 βαθμούς Κελσίου. Κυκλάδες, Κρήτη Γενικά αίθριος με λίγες νεφώσεις, πρόσκαιρα αυξημένες στην Κρήτη τις πρωινές ώρες. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 4 με 5 και τις πρωινές ώρες στις Κυκλάδες τοπικά έως 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 12 έως 19 και στη νότια Κρήτη έως 21 βαθμούς Κελσίου. Νησιά Ανατολικού Αιγαίου, Δωδεκάνησα Στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου αραιές νεφώσεις παροδικά πιο πυκνές. Στα Δωδεκάνησα γενικά αίθριος καιρός με λίγες τοπικές νεφώσεις. Οι άνεμοι από βόρειες διευθύνσεις 4 με 5 και τις πρωινές ώρες στα βόρεια τοπικά 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 13 έως 21 βαθμούς Κελσίου. Στα βόρεια 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη. Θεσσαλία Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές. Οι άνεμοι ανατολικοί βορειοανατολικοί 3 με 4 μποφόρ. Η θερμοκρασία από 07 έως 17 βαθμούς Κελσίου. Read the full article

[aplaw-blog]

Καλπάκι Ιωαννίνων : Το ιστορικό χωριό και η θρυλική μάχη του 1940 :

Το έπος του 1940 γράφτηκε σε παγωμένα βουνά και ακριτικά χωριά. Οικισμούς που μέχρι και σήμερα τιμούν τους Έλληνες που έπεσαν στα χώματά τους για την ελευθερία της Ελλάδας. Στα ελληνοαλβανικά βουνά γράφτηκε μεγάλο μέρος της ιστορίας και στα χωριά της Ηπείρου δόθηκαν αλησμόνητες μάχες. Όπως η περίφημη Μάχη στο Καλπάκι. Ένα μικρό ελληνικό χωριό κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα, το Καλπάκι έπαιξε καθοριστικό ρόλο κατά την πρώτη φάση του ελληνοϊταλικού πολέμου.

Το ιστορικό χωριό Καλπάκι αποτέλεσε σημείο σφοδρών συγκρούσεων το Νοέμβριο του 1940. Τα ιταλικά σχέδια για την κατάληψη της Ελλάδας προέβλεπαν αρχικά την αιφνιδιαστική επίθεση σε Ήπειρο και Κέρκυρα για την κατάληψή τους. Έπειτα επρόκειτο να περάσουν προς τη Μακεδονία και την Αθήνα. Καταστρώνοντας τα ελληνικά σχέδια αναχαίτισης των Ιταλών, ο υποστράτηγος Χαράλαμπος Κατσιμήτρος, Διοικητής της 8ης Μεραρχία Πεζικού ήταν σίγουρος για το πώς έπρεπε να αντιμετωπιστεί αυτός. Ήταν πεπεισμένος ότι στα στενά του Καλπακίου (της Ελαίας δηλαδή) ήταν το ιδανικό σημείο για να ανακοπεί η προέλαση των ιταλικών στρατευμάτων προς τα Ιωάννινα. Και υπήρχε πολύ συγκεκριμένος λόγος που το πίστευε αυτό.

Το έλος του Καλαμά θα αποτελούσε το φυσικό εμπόδιο που θα αποδυνάμωνε και θα αποτελούσε ένα σημαντικό εμπόδιο για τα ιταλικά τεθωρακισμένα. Και πράγματι επιβεβαιώθηκε σε αυτή του τη σκέψη. Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 εκδηλώνεται η ιταλική επίθεση. Οι ιταλικές φάλαγγες άρχισαν να περνούν τα ελληνικά σύνορα. Το έργο της 8ης Μεραρχίας δεν ήταν καθόλου εύκολο.

Τις δύο πρώτες μέρες του Νοεμβρίου του 1940 οι Ιταλοί επιχειρούν πλέον να μπουν στα στενά του Καλπακίου ενώ η ιταλική αεροπορία και το πυροβολικό άρχισαν να βομβαρδίζουν τις θέσεις των Ελλήνων στρατιωτών. Η άμυνα των Ελλήνων δε θα έσπαγε τόσο εύκολα. Ο ελληνικός στρατός απάντησε με πυρά πεζικού και πυροβολικού ανακόπτοντας την πρώτη επίθεση.

Η συνέχεια είναι πιο δύσκολη για τους Έλληνες καθώς τα ιταλικά και αλβανικά στρατιωτικά τμήματα επωφελούμενα από τη χιονοθύελλα αιφνιδίασαν την ελληνική διμοιρία που βρισκόταν στο ύψωμα της Γκραμπάλας και κατάφεραν να το καταλάβουν. Μόνο για λίγες ώρες μιας και τα ξημερώματα της επόμενης μέρας το ύψωμα τελικά ανακαταλήφθηκε από τους Έλληνες. Οι Ιταλοί πέτυχαν με τη σειρά τους την ανακατάληψη της Γκραμπάλας.

Εκεί δόθηκε μάχη σώμα με σώμα και τα ελληνικά τμήματα κατάφεραν την οριστική κατάληψη και τον έλεγχο του υψώματος της Γκραμπάλας. Ταυτόχρονα μια εχθρική φάλαγγα αρμάτων επιτέθηκε στο Καλπάκι ανεπιτυχώς. Κατάφεραν μόνο να γίνουν εύκολη λεία για τα ελληνικά πυροβόλα. Οι επόμενες μέρες έδειχναν ότι οι Ιταλοί δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν εύκολα τους Έλληνες στο Καλπάκι. Την 8η Νοεμβρίου τα ιταλικά τμήματα άρχισαν να υποχωρούν και να παίρνουν αμυντική θέση. Η νίκη ήταν πλέον γεγονός.

Οι απώλειες της 8ης Μεραρχίας κατά τη μάχη του Καλπακίου (Ελαία-Καλαμά), από την 1η μέχρι την 5η Νοεμβρίου, ανήλθαν σε 3 αξιωματικούς και 57 οπλίτες νεκρούς και σε 5 αξιωματικούς και 203 οπλίτες τραυματίες. Οι απώλειες των ιταλικών δυνάμεων, ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία του στρατηγού Πράσκα, ανήλθαν σε 17 αξιωματικούς και 354 οπλίτες νεκρούς και σε 65 αξιωματικούς και 1.134 οπλίτες τραυματίες. Ως αγνοούμενοι φέρονται 10 αξιωματικοί και 648 οπλίτες.

Η νίκη των Ελλήνων στη μάχη του Καλπακίου αποδείχθηκε καθοριστική. Αποτέλεσε εξαιρετικά κομβικό σημείο για την έκβαση του ελληνοϊταλικού πολέμου. Η κατάσταση ήταν σχεδόν μη αναστρέψιμη για τους Ιταλούς από τις πρώτες κιόλας μέρες.

Το Καλπάκι αποτελεί σήμερα ένα κεντρικό χωριό σε κομβικό σημείο στο νομό Ιωαννίνων. Βρίσκεται πάνω στην εθνική οδό που συνδέει την πόλη των Ιωαννίνων με την Κόνιτσα. Το χωριό είναι απλωμένο σε μια μεγάλη πλέον έκταση και διαθέτει τα πάντα εξυπηρετώντας τα χωριά του Πωγωνίου αλλά και της Κόνιτσας.

Και φυσικά οι μνήμες από το Έπος του '40 είναι ζωντανές και τιμούνται. Αν βρεθείς στο Καλπάκι θα δεις ότι στο λόφο πάνω από το χωριό δεσπόζει ο επιβλητικός μπρούντζινος ανδριάντας του Μαχητή του ’40. Πρόκειται για ένα μνημείο των πεσόντων στη Μάχη του Καλπακίου, που φιλοτεχνήθηκε από τον καθηγητή του Πολυτεχνείου και γλύπτη Λάζαρο Λαμέρα.

Το σίγουρο είναι ότι θα σε κυριεύσει δέος και συγκίνηση. Κάθε χρόνο πραγματοποιείται εκεί αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει επίσης και το Μουσείο Πολέμου 1940-41 το οποίο εγκαινιάστηκε το 1975. Στον προαύλιο χώρο του Μουσείου εκτίθενται βαρέα όπλα Πυροβολικού που χρησιμοποιήθηκαν στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο.

Το Καλπάκι είναι ένα ελληνικό χωριό με μεγάλη ιστορία που σου θυμίζει με τον πιο δυνατό τρόπο τις θυσίες και τον αγώνα των Ελλήνων για ελευθερία.

Πηγή: exploringgreece