#Βορράς

[thequantumqueen]

ο κρύος βορράς

Αποφάσισα μετά τις καραντίνες να επιστρέψω στον βορρά. Δεν άντεχα άλλο τη ζέστη, την υγρασία, τα κουνούπια, την άπνοια.

Μα εκεί ήταν ακόμα χειρότερα· δεν υπήρχαν καν κλιματιστικά.

Ήθελα να επιστρέψω στο βορρά όχι γιατί μισώ το καλοκαίρι αλλά επειδή ο καύσωνας με έκανε να ξύνομαι ώσπου να ξεκολλήσω το δέρμα μου.

Το καλοκαίρι μού αρέσει, κάποιες φορές. Όταν δεν δουλεύεις σεζόν, ίσως να είναι ωραίο.

Κυρίως, όμως, ήθελα να επιστρέψω στον βορρά για να δω αν εξακολουθεί να υπάρχει, για να δω τους πάγους που δεν λιώνουν, να βεβαιωθώ πως έχουμε ακόμα χρόνο, να ηρεμήσω.

Δεν ηρέμησα ποτέ.

[greekbooks-poll]

[justforbooks]

Σε ποιον ανήκει η ομορφιά;

Θα μπορέσει η αποαποικιοποίηση των έργων τέχνης να έχει κάποιο αποτέλεσμα; Ο Βορράς του πλανήτη φιλοξενεί τα πλουσιότερα μουσεία στον κόσμο, αλλά μεγάλο μέρος αυτού του πλούτου προέρχεται περισσότερο από λεηλασίες και λύτρα παρά από νόμιμες αποκτήσεις (αγορές, δωρεές καλλιτεχνών). Από την αρχή, η ιστορικός Bénédicte Savoy θέτει τα δύσκολα ερωτήματα: ανήκουν τα αντικείμενα στους τόπους όπου γεννήθηκαν; Στους πολιτισμούς των οποίων την ιδιοφυΐα ενσαρκώνουν; Στους πεφωτισμένους εστέτ που τα οι��ειοποιήθηκαν; Ή σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, η οποία έχει πρόσβαση σε αυτά μέσω ιδρυμάτων αφιερωμένων στη διατήρησή τους; Είναι δύσκολο να πάρει κανείς θέση, τουλάχιστον για ορισμένα έργα, χωρίς να κάνει την προσπάθεια να μάθει πώς τα αντικείμενα αυτά βρέθηκαν στις δυτικές χώρες. Ούτε μπορούμε να υπολογίσουμε αν προκάλεσαν απροσδόκητη αισθητική γονιμοποίηση στον τόπο όπου έφτασαν, ενώ η απουσία τους στον τόπο προέλευσής τους σηματοδοτεί μια πληγή που είναι ακόμη ανοιχτή…

Η Bénédicte Savoy ακολουθεί τα ίχνη εννέα από αυτά: την προτομή της Νεφερτίτης, τον Βωμό της Περγάμου, το τέμπλο του Μυστικού Αμνού, τη Μαντόννα Σιστίνα, τις χάλκινες κεφαλές των θερινών ανακτόρων στο Πεκίνο, τον πίνακα L'Enseigne de Gersaint, το άγαλμα της "βασίλισσας Bangwa" του Καμερούν, το πορτρέτο της Adele Bloch-Bauer και τους "βασιλικούς θησαυρούς" του Μπενίν. Γνωρίζουμε, στην Ευρώπη, ότι ο θαυμασμός μας για τα αντικείμενα τέχνης κρύβει το γεγονός ότι οι συλλογές οφείλουν κατά πολύ την προέλευσή τους στη συμβολική ή την πραγματική βία, διερωτάται η Bénédicte Savoy;

Θα μπορούσαμε εξαρχής να κάνουμε έναν διαχωρισμό ανάμεσα σε ευρωπαϊκά έργα, όπως το τέμπλο του Μυστικού Αμνού του Van Eyck στη Γάνδη ή τον πίνακα του Watteau L'Enseigne de Gersaint στο Λούβρο, και σε έργα εκτός Ευρώπης, όπως η προτομή της Νεφερτίτης από την Αίγυπτο, οι χάλκινες κεφαλές από τα θερινά ανάκτορα του Πεκίνου ή ακόμη και το άγαλμα της βασίλισσας Bangwa από το Καμερούν ή τον Βωμό της Περγάμου, ο οποίος ανήκει στον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό αλλά βρισκόταν στην Τουρκία πριν μεταφερθεί στο Βερολίνο.

Η απλούστερη εξίσωση είναι αυτή της κλοπής. Η αφαίρεση είκοσι έξι μνημειακών αγαλμάτων, θρόνων, αρχιτεκτονικών στοιχείων, υφασμάτων και θρησκευτικών αντικειμένων από το Abomey, πρωτεύουσα του βασιλείου Danxomè (στο σημερινό Μπενίν), μετά από μια αιματηρή αποικιακή εκστρατεία του γαλλικού στρατού το 1892, δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι επρόκειτο για κλοπή. Μία κλοπή που αναγνωρίστηκε τον Νοέμβριο του 2021, όταν η Γαλλία επέστρεψε τους 2,5 τόνους πολιτιστικής κληρονομιάς στο Κοτονού. Μια πρωτιά, σύμφωνα με τους New York Times, για την υποσαχάρια Αφρική, η οποία αναβιώνει για κάποιους τις ψυχές των κομ��ατιών αυτών και κυρίως το πνευματικό και πολιτιστικό δυναμικό αυτών των αντικειμένων. Πώς θα μπορούσαμε όμως να λάβουμε υπόψη μας και την ευρωπαϊκή αντίληψη, η οποία τα έχει μετατρέψει σε μουσειακά αντικείμενα, ταξινομημένα σύμφωνα με αποικιοκρατικά και αισθητικά κριτήρια; "Πώς μπορούν να τοποθετηθούν στα δημιουργικά συστήματα των σύγχρονων αφρικανικών χωρών;" Τα έργα από το Μπενίν, που εκτίθενται το 2022 δίπλα στο προεδρικό μέγαρο, περιλαμβάνουν επίσης παλιά έργα, επανασυνδέοντάς τα με έναν κόσμο που έχει γίνει διαφορετικός, όπως μαρτυρούν κάποια αφροφουτουριστικά έργα (κράνη μοτοσικλετών καλυμμένα με κοχύλια καούρι του Emo de Medeiros) που σχετίζονται με την κοσμογονία του Βουντού. Για να μην αναφέρουμε πόσο τα τίμησε ο Le Corbusier, ο οποίος τα αντέγραφε σχολαστικά στο Musée de l'Homme όταν εκτέθηκαν στο Trocadéro στο Παρίσι. Η Bénédicte Savoy αφηγείται όλη την ιστορία αυτής της επιστροφής, η οποία ζητήθηκε ήδη από τη δεκαετία του 1960.

Εντελώς διαφορετική είναι η περίπτωση του Μεγάλου Βωμού της Περγάμου (αφιερωμένου στον Δία), που χρονολογείται από το 2ο τέταρτο του 2ου αιώνα π.Χ. και αφαιρέθηκε από την ακρόπολη του αρχαίου βασιλείου της Περγάμου στη Μικρά Ασία (σήμερα το Bergama στην Τουρκία). Ένα βασίλειο που σχηματίστηκε μετά το θάνατο του Μέγα Αλέξανδρου, και προσφέρει ως "ποθητό αντικείμενο" ένα ολόκληρο μνημείο που μεταφέρθηκε στο Βερολίνο, έχοντας εντοπιστεί από έναν Γερμανό αρχιτέκτονα που είχε αναλάβει να κατασκευάσει νέους δρόμους στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Λατίνος συγγραφέας Πλίνιος είχε ήδη περιγράψει την Πέργαμο ως "την πιο διάσημη πόλη της Ασίας", μια πόλη ελληνιστική, ρωμαϊκή, αραβική, χριστιανική και οθωμανική. Εν μέσω της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, οι Γερμανοί, σε πλήρη ανταγωνισμό με τη Γαλλία και την Αγγλία, αποφάσισαν να μεταφέρουν αυτές τις ζωφόρους που απεικονίζουν μια μάχη μεταξύ θεών και γιγάντων, με το μήκος τους να φτάνει τα 120 μέτρα και το βάρος τους τις χιλιάδες τόνους που έπρεπε να μετακινηθούν από την αρχική τους θέση. Από το 1878 έως το 1886, η μεταφορά τους προς το Βερολίνο γίνεται μέσω του Αιγαίου, από τη Σμύρνη στο Αμβούργο και στη συνέχεια σιδηροδρομικώς υπό πολύ δύσκολες συνθήκες. Ο αντίκτυπος στους επισκέπτες του Βερολίνου, συμπεριλαμβανομένων επιστημόνων και συγγραφέων όπως ο Τουργκένιεφ και ο Απολλιναίρ, ήταν τόσο τεράστιος που έγειρε φόβους για κακές συνθήκες συντήρησης και χρειάστηκε να ξαναχτιστεί ένα νέο μουσείο, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1930, μαζί με άλλα όχι λιγότερο διάσημα κομμάτια, όπως η Πύλη της Αγοράς της Μιλήτου. Το ναζιστικό καθεστώς χρησιμοποίησε το Βωμό για την προπαγάνδα του πριν φροντίσει να το προστατεύσει από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς το 1945. Στη συνέχεια, ο Κόκκινος Στρατός το μετέφερε στη Μόσχα, για να το επιστρέψει στη ΛΔΓ δεκατρία χρόνια αργότερα. Ένα ωραιότατο παράδειγμα της ιδεολογίας του εθνικού μουσείου με οικουμενικές βλέψεις.

Μετά το 2014, ο Βωμός δεν είναι πλέον προσβάσιμος στο κοινό λόγω της ανακαίνισης του μουσείου, ενώ οι Τούρκοι έχουν κατασκευάσει μία μακέτα στον αρχαιολογικό χώρο, ο οποίος αποτελεί πλέον Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η Bénédicte Savoy καταλήγει: "Παρόλο που λείπει πλέον, αυτό το κομμάτι εξαιρετικής αξίας, σύμφωνα με την ορολογία της Unesco, παραμένει εικονικά συνδεδεμένο με τον αρχικό του χώρο". Σε ποιον ανήκε λοιπόν ο Βωμός της Περγάμου; Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία το άφησε να λεηλατηθεί; Στους κατοίκους της Περγάμου; Στους Γερμανούς αρχαιολόγους που τον ανακάλυψαν και τον διέσωσαν; Στους νομικούς της Υψυλής Πύλης που δεν συνέταξαν νόμους για να εμποδίσουν την εξαγωγή του; Στα γερμανικά ιδρύματα που το αξιοποίησαν; Στην Τουρκία; Στην Ελλάδα;

Τα ζητήματα αυτά φανερώνουν την πολυπλοκότητα του προβλήματος. Το βέβαιο είναι ότι έχει ανατείλει μια νέα εποχή, κατά την οποία οι επιστροφές είναι πιθανό να πολλαπλασιαστούν, καθώς ο κόσμος είναι έτοιμος για την επιστροφή των έργων, υπό την προϋπόθεση ότι οι χώρες που τα διεκδικούν δεν βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Το μπλοκμπάστερ Chinese Zodiac, μια ταινία δράσης συμπαραγωγής Κίνας και Χονγκ Κονγκ που γράφτηκε και σκηνοθετήθηκε από τον Τζάκι Τσαν το 2012, αφηγείται την ιστορία της ανάκτησης από την Κίνα των περιουσιών που λεηλατήθηκαν από τη Γαλλία και την Αγγλία. Ευαισθητοποίησε ένα νεανικό κοινό που ενθουσιάστηκε με την ταινία στις χώρες του Νότου. Ειδικά όταν μια σκηνή αφηγείται τη λεηλασία των θερινών ανακτόρων στο Πεκίνο κατά τη διάρκεια του δευτέρου πολέμου του Οπίου το 1860 και τη διαμάχη που προκάλεσε μια δημοπρασία δύο κ��νεζικών χάλκινων αντικειμένων στο Παρίσι το 2009. Στους πρόποδες του Πύργου του Άιφελ, η διαδήλωση νεαρών ακτιβιστών που φώναζαν "Φτάνει πια με την πώληση των εθνικών θησαυρών" και "Επιστρέψτε αυτούς τους θησαυρούς στις χώρες προέλευσής τους" έβαλε στην πρώτη γραμμή τη γεωγραφική λογική. Η γεωγραφία είναι αναμφίβολα αυτή που θα έχει το λόγο τα επόμενα χρόνια.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[xionisgr]

ISBN: 978-960-04-0776-1 Συγγραφέας: Γιώργης Γιατρομανωλάκης Εκδότης: Κέδρος Σελίδες: 283 Ημερομηνία Έκδοσης: 1993-01-01 Διαστάσεις: 21x14 Εξώφυλλο: Μαλακό εξώφυλλο

[a078740849aposts]

ISBN: 978-960-04-0776-1 Συγγραφέας: Γιώργης Γιατρομανωλάκης Εκδότης: Κέδρος Σελίδες: 283 Ημερομηνία Έκδοσης: 1993-01-01 Διαστάσεις: 21x14 Εξώφυλλο: Μαλακό εξώφυλλο

[romios-gr]

Διευρύνουν το ρήγμα στο Χάρκοβο οι Ρώσοι: Προωθούν συνέχεια νέες δυνάμεις – 150 άρματα μεταφέρθηκαν μόνο σε μία νύκτα! Η ρωσική Ομάδα Στρατιών “Ν” (North-Βορράς) μετά το ρήγμα που πέτυχε στην πρώτη αμυντική γραμμή του Χάρκοβου, προσπαθεί να διευρύνει το κενό στην ουκρανική άμυνας με τεθωρακισμένους σχηματισμούς να «πλημμυρίζουν» την έκταση των 250 τετραγωνισκών χλμ. που έχουν καταλάβει. Μ... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/dieyrynoyn-to-rigma-sto-charkovo-oi-rosoi-proothoyn-synecheia-nees-dynameis-150-armata-metaferthikan-mono-se-mia-nykta/

[awesomehappystudentmagazine-blog]

Χωρισμένη στα δυο η Ε.Ε. για την έκδοση ευρωομολόγου – Ποιοι συμφωνούν και ποιοι αντιδρούν

Την πρόταση η Ευρώπη να μπορέσει να εκδώσει ευρωομόλογα, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν «αποκλειστικά και μόνο για την αμυντική της θωράκιση» ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος σήμερα στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Την πρόταση του Πρωθυπουργού φαίνεται να συμμερίζεται ο Νότος, αλλά όχι ο Βορράς. Υπέρ της έκδοσης ευρωομολόγων τάσσονται η Γαλλία, Ιταλία, Εσθονία και…

[eclecticstarlightblogger]

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη»

Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη» πρωτοδημοσιεύτηκε τα Χριστούγεννα του 1896 στην εφημερίδα «Ακρόπολις». Στην ταβέρνα του Πατσοπούλου, ενώ ο βορράς εφύσα, και υψηλά εις τα βουνά εχιόνιζεν, ένα πρωί, εμβήκε να πίη ένα ρούμι να ζεσταθή ο μαστρο-Παύλος ο Πισκολέτο��, διωγμένος από την γυναίκα του, υβρισμένος από την πενθεράν του, δαρμένος […] Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη…

[thoughtfullyblogger]

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη»

Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη» πρωτοδημοσιεύτηκε τα Χριστούγεννα του 1896 στην εφημερίδα «Ακρόπολις». Στην ταβέρνα του Πατσοπούλου, ενώ ο βορράς εφύσα, και υψηλά εις τα βουνά εχιόνιζεν, ένα πρωί, εμβήκε να πίη ένα ρούμι να ζεσταθή ο μαστρο-Παύλος ο Πισκολέτος, διωγμένος από την γυναίκα του, υβρισμένος από την πενθεράν του, δαρμένος […] Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη…

[greekblogs]

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη»

Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη» πρωτοδημοσιεύτηκε τα Χριστούγεννα του 1896 στην εφημερίδα «Ακρόπολις». Στην ταβέρνα του Πατσοπούλου, ενώ ο βορράς εφύσα, και υψηλά εις τα βουνά εχιόνιζεν, ένα πρωί, εμβήκε να πίη ένα ρούμι να ζεσταθή ο μαστρο-Παύλος ο Πισκολέτος, διωγμένος από την γυναίκα του, υβρισμένος από την πενθεράν του, δαρμένος […] Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη…

[skandaladiaplokidiafthora]

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη»

Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη» πρωτοδημοσιεύτηκε τα Χριστούγεννα του 1896 στην εφημερίδα «Ακρόπολις». Στην ταβέρνα του Πατσοπούλου, ενώ ο βορράς εφύσα, και υψηλά εις τα βουνά εχιόνιζεν, ένα πρωί, εμβήκε να πίη ένα ρούμι να ζεσταθή ο μαστρο-Παύλος ο Πισκολέτος, διωγμένος από την γυναίκα του, υβρισμένος από την πενθεράν του, δαρμένος […] Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη…

[kostantinoskapsalis]

28 12 2022

Εμμανουήλ Ροΐδης - Η Πάπισσα Ιωάννα σε ΣΥΝΕΧΕΙΕΣ

[Α] [Β] [Γ] [Δ]

Mέρος A΄

Η Γιούθα άμα ήκουε μακρόθεν εις την πεδιάδα το άσμα του επιστρέφοντος συζύγου, έστρωνε την τράπεζαν· έθετε δηλ. επί απελεκήτων σανίδων ξύλινον πινάκιον κοινόν αμφοτέροις, σιδηράν περόνην, κέρας βουβάλου ως ποτήριον και ξηρούς κλάδους εις την εστίαν, ίνα φωτίζη το δείπνον· τα δε χειρόμακτρα, αι φιάλαι και τα κηρία ήσαν τότε εις μόνους τους επισκόπους γνωστά. Μετά το δείπνον ήπλωνον οι νεόνυμφοι προβειάς επί σωρού ξηρών φύλλων, επί των προβειών ηπλούντο εκείνοι και επ’ αυτών δασύμαλλον δέρμα λύκου. Όσω δριμύτερος εφύσα έξω ο βορράς, όσω πυκνοτέρα κατέπιπτεν η χιών, τόσω σφιγκτότερα ενηγκαλίζετο το όλβιον εκείνο ζεύγος, αποδεικνύον ούτω πόσω ηπατάτο ο Άγ. Αντώνιος, ισχυριζόμενος ότι το κρύος ψυχραίνει τον έρωτα, και οι αρχαίοι Έλληνες, οι παριστώντες τον χειμώνα ως γέροντα μισογύνην.

Τοιαύτας διήγον οι γονείς της Ιωάννας χρυσάς ημέρας

χλεροίσιν ιαινόμενοι μελέεσιν2,

ότε πρωίαν τινά, ενώ ο μοναχός απετίνασσεν εκ των βλεφάρων τον ύπνον και εκ της μαύρης γενειάδος ξανθάς τινας τρίχας της γυναικός του, δύο Αγγλοσάξωνες τοξόται γυμνοί τας κνήμας και τους πόδας, μικράς φέροντες ασπίδας και βελοπληθείς επί των ώμων φαρέτρας, ενεφανίσθησαν προ της εισόδου της καλύβης, προσκαλούντες τον οικοδεσπότην εν ονόματι του Επτάρχου Εκβέρτου ν’ ακολουθήση αυτούς, λαμβάνων τα προς μακράν πορείαν αναγκαία εφόδια. Έντρομος ο καλόγηρος αναρτήσας το δισάκκιον εις τους ώμους, λαβών την γυναίκα διά της δεξιάς, την βακτηρίαν διά της αριστεράς και το ευχολόγιον υπό μάλης ηκολούθησε τους σκυθρωπούς οδηγούς.

[astratv]

"Πάτησε" κορυφή με Βερνάρδο η ΑΣΑ! - KarditsaSport

“Πάτησε” κορυφή με Βερνάρδο η ΑΣΑ! – KarditsaSport

Η Αναγέννηση Καρδίτσας υποδέχτηκε τη Δευτέρα (19/12) στο “AEL FC Arena” τον Θεσπρωτό στο πλαίσιο της 7ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος Super League 2 (Βορράς). Η “κιτρινόμαυρη” χωρίς να ενθουσιάσει με την απόδοσή της νίκησε 1-0 την ομάδα της Ηγουμενίτσας και “πάτησε” κορυφή, αφού ως γνωστών ο ΠΑΟΚ Β’ δεν λογίζεται ως διεκδικητής της ανόδου. Το “χρυσό” γκολ που χάρισε το τρίποντο στον…

[gangtoy]

Θα γίνουνε αδερφέ μου μια νύχτα στο υπόγειο!!!

[followgeorgegr]

Τα μάτια και η καρδιά της Βάλιας Καραμάνου διψούν για όλο και περισσότερη Ιρλανδία

Ωραίες οι ιστορίες και τα αποκυήματα της φαντασίας -η Βάλια Καραμάνου το ξέρει από πρώτο χέρι και μάλιστα από χέρι συγγραφικό και έντονα δημιουργικό. Τι συμβαίνει όμως όταν τη σκυτάλη παίρνει η φύση, για να συγκλονίσει με το μεγαλείο της τον ταξιδιώτη, προκαλώντας του δέος και ανείπωτο θαυμασμό; Η Βάλια Καραμάνου αναπαριστά για χάρη του FollowGeorge.gr το συγκλονιστικό αυτό βίωμα, με φόντο τη μαγευτική Ιρλανδία.

Ο Βορράς ανέκαθεν μου ασκούσε μια ιδιαίτερη έλξη. Με το που πάτησα το πόδι μου για πρώτη φορά στο αεροδρόμιο του Stansted, αισθάνθηκα πως ανήκα εκεί, πως πρόκειται για μια ιδιαίτερη, ξεχασμένη πατρίδα. Ακολούθησαν και άλλα ταξίδια με την ελπίδα πως κάποτε θα ζήσω μόνιμα σε αυτόν τον τόπο. Ο γκρίζος ουρανός, το μαλακό φως, το διάφανο σκοτάδι λειτουργούν προστατευτικά στον ψυχισμό μου και εγείρουν τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις μου, σε αντίθεση με το σκληρό λευκό της Μεσογείου. 

Ακόμα δεν έχω κάνει τα ταξίδια που επιθυμώ, ταξιδεύω όμως νοητά ξανά και ξανά στην τελευταία μακρινή απόδραση, τον Ιανουάριο του 2018, στην Ιρλανδία. Ταξίδεψα με την κόρη μου, που είναι ιπτάμενη και βρίσκεται σε διαρκή κίνηση. Το Δουβλίνο με μάγεψε από την πρώτη στιγμή. Πετρόχτιστα στενά, παραδοσιακές παμπ, το μουσείο Γκίνες και -το κυριότερο- τα χνάρια του Τζέιμς Τζόυς και των εξαιρετικών Ιρλανδών ποιητών, όπως ο Τζέιμς Κλάρενς Μάνγκαν, με τραβούσαν σε μια δίνη ενός άλλου γοητευτικού κόσμου. 

«O my dark Rosaleen,

Do not sigh, do not weep!»

Η πιο ιδιαίτερη ωστόσο ανάμνηση ήταν η εκδρομή στους Γκρεμούς του Μόχερ, στην κομητεία Clare και συγκεκριμένα στην περιοχή Μπέρεν. Φτάσαμε εκεί, μετά από μερικές ώρες, σε οργανωμένη εκδρομή με πούλμαν από το Δουβλίνο, αφού διασχίσαμε πράσινες πεδιάδες με τρεχούμενα νερά και τα χαρακτηριστικά σκούρα κόκκινα, πράσινα και μπλέ σπίτια της ιρλανδικής επαρχίας. Οι γκρεμοί του Μόχερ είναι ουσιαστικά μια σειρά βράχων από σχιστόλιθο και ψαμμίτη, που εκτείνονται σε μήκος οχτώ χιλιομέτρων και το ύψος τους ξεπερνά τα διακόσια μέτρα. Το όνομά τους το πήραν από ένα κάστρο/οχυρό, ενώ η περιοχή παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον, καθώς είναι γεμάτη με κάστρα και τάφους. Πολλοί σκοτεινοί μύθοι έχουν συνδεθεί με τον συγκεκριμένο τόπο, όπως αυτός της μάγισσας που γκρεμίστηκε από εκεί, γι’ αυτό και ο τελευταίος βράχος ονομάζεται «το κεφάλι της μάγισσας». Είναι σχεδόν σαν να θέλει ο ποιητής να παρηγορήσει τη μάγισσα που βούτηξε στον γκρεμό του Μοχέρ για την αγάπη ενός Δούκα. 

Η εμπειρία αυτής της εκδρομής είναι μοναδική. Ένας τεράστιος γκρίζος θόλος απλωνόταν από πάνω μας, ενώ η αλμύρα χτυπούσε τα ρουθούνια μας με έναν ευεργετικό τρόπο. Πλησιάζοντας στο χείλος του γκρεμού, όσο επιτρέπεται, σε πιάνει δέος. Προσωπικά, έχω υψοφοβία αλλά η άγρια ομορφιά του τοπίου με έκανε να φτάσω ως εκεί με τρεμάμενα πόδια. Το μεγαλείο του τόπου αυτού είναι απίστευτα επιβλητικό, κόβει την ανάσα, αισθάνεσαι σαν ένα μικρό μυρμήγκι σε έναν κόσμο γιγάντων. Οι βράχοι είναι θεόρατοι, σαν να τους τοποθέτησε έτσι κάποιο μαγικό χέρι, σκούροι σαν μαρμαρωμένα��πλάσματα άλλου κόσμου, ενώ ο Ατλαντικός σπάζει τα κύματά του ��άνω τους. Το δέος είναι απερίγραπτο. Όχι, δεν νιώθεις απλά ότι βρίσκεσαι σε ένα θαύμα της Φύσης, αλλά σε άλλο πλανήτη! Όλη αυτή η γεωλογική σύνθεση μοιάζει φτιαγμένη από μυθικό υλικό, γι’ αυτό και έθρεψε τόσους θρύλους από το βαθύ παρελθόν. Ακόμα και κινηματογραφικές υπερπαραγωγές, όπως ο Χάρι Πότερ, βρήκαν το φυσικό τους πλατό σε αυτό το απόκοσμο μέρος. 

Την άνοιξη, ο τόπος γεμίζει με πουλιά, αυτά τα ιδιαίτερα όμορφα μαύρα πτηνά με το πορτοκαλί ράμφος, αλλά και διάφορα θαλασσοπούλια, ενώ φώκιες και φάλαινες απολαμβάνουν τα νερά του Ατλαντικού. Επίσης, κάποια χρωματιστά αγριολούλουδα φυτρώνουν εκεί που ανθρώπινο πόδι δεν τολμά να πατήσει. Τον χειμώνα δεν υπήρχε τίποτα από όλα αυτά, μόνο το βουητό του αλμυρού ανέμου και ο ήχος των κυμάτων. Ωστόσο, δεν λιγόστευε η μαγεία. Ο χειμώνας, γλυκός και άγριος μαζί, είχε μια καθαρότητα, μια κρυστάλλινη διαύγεια που καθάριζε το μυαλό, ξεκούραζε το σώμα. 

Λίγο πριν φύγουμε, επισκεφτήκαμε και το τουριστικό θέρετρο που έχει χτιστεί εκεί, παίρνοντας διάφορα μικρά σουβενίρ και πίνοντας φυσικά Γκίνες. Το καλύτερο ωστόσο αναμνηστικό ήταν μια όμορφη μικρή έκδοση των πιο διάσημων Ιρλανδών ποιητών. 

Το ταξίδι έκλεισε με επιστροφή στο Δουβλίνο, όπου περπατήσαμε ξανά στους γραφικούς δρόμους και γίναμε μια παρέα με τις μπάντες του δρόμου και άλλους καλλιτέχνες. Μου άρεσε ιδιαίτερα το γεγονός ότι υπήρχε πρόνοια για τους αστέγους και πάντα ένα διαθέσιμο ζεστό κρεβάτι σε κάποια δομή για τη νύχτα. Οι Ιρλανδοί είναι ένας ιδιαίτερος λαός, που διαφέρει ανάλογα με την περιοχή και τη θρησκευτική πίστη και η γλώσσα τους μου φάνηκε δύσκολη, με αυτήν τη γοητευτική τραχύτητα που λατρεύω στις διαλέκτους του Βορρά. 

Πολλές φορές γύρισα πίσω στα θεόρατα βράχια με τη φαντασία μου, πέταξα σαν γλάρος πάνω από τους βράχους και έφτασα ως την άκρη όπου κοιμάται η θλιμμένη μάγισσα… Η αίσθηση που μου άφησαν δεν έφυγε ποτέ. Δέος, κομμένα πόδια από έναν γλυκό ίλιγγο και θαυμασμός. Να μη χορταίνουν τα μάτια και η καρδιά! Μόνο προφέρεις τους στίχους ξανά και ξανά:

«O my dark Rosaleen,

 Do not sigh, do not weep!»

*Η Βάλια Καραμάνου γεννήθηκε μέσα στα βιβλία, ως κόρη συγγραφέα. Έτσι, έγινε φιλόλογος και παράλληλα με την εκπαίδευση οδηγήθηκε μοιραία και στη συγγραφή. Έχει εκδώσει αρκ��τά βιβλία, ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε βιβλίο της και στη Γαλλία. Παράλληλα, αρθρογραφεί στο tovivlio.net (λογοτεχνικό δοκίμιο, βιβλιοκριτική) και στο e-musa.gr (σινεφίλ). Βρες τη Βάλια εδώ, καθώς και στο κανάλι της στο Youtube.