#maatschappelijke verandering

[degrijzewijze]

Hoe de dubbele standaard vrouwen beperkt

In onze moderne samenleving lijkt het alsof gelijkheid de norm is. Vrouwen hebben toegang tot hoger onderwijs. Ze bekleden topposities in bedrijven en nemen deel aan vrijwel elk facet van het publieke leven. Toch zijn er nog steeds onzichtbare krachten die hun vrijheid beperkt: de dubbele standaard is daar één van. Vrouwen en mannen worden verschillend beoordeeld op exact hetzelfde gedrag,…

[de-meerpeen]

Schenking Katholiek Vrouwengilde Wieringermeer aan Hospice Het Tweede Thuis

Lokaal nieuws: 'Schenking Katholiek Vrouwengilde Wieringermeer'

WESTERLAND – Het laatste bestuur van het Katholiek Vrouwengilde Wieringermeer (KVG) heeft € 1185,00 overgemaakt naar Het Tweede Thuis. De gilde heeft zich dit jaar opgeheven en de laatste gelden geschonken aan Het Tweede Thuis. Die het vol dankbaarheid hebben aangenomen. Het KVG heeft dit jaar besloten een punt te zetten achter hun bestaan. Ooit was het doel dames samen te brengen rond educatieve…

[erikvelema]

Waardevol gelukkig zijn!

[casualcollectivestarlight]

Van Hobby tot Dagelijks Vervoer: De Evolutie van de Scootmobiel

Inleiding

In de wereld van mobiliteit hebben scootmobielen een bijzondere rol ingenomen. Wat ooit begon als een hulpmiddel voor mensen met beperkte mobiliteit, is uitgegroeid tot een essentieel vervoermiddel voor velen. De evolutie van de https://scootsters.com scootmobiel is fascinerend en weerspiegelt niet alleen technologische vooruitgang, maar ook veranderingen in de maatschappelijke houding ten opzichte van mobiliteit en zelfstandigheid. In dit artikel duiken we diep in het verhaal van de scootmobiel, hoe deze van hobby naar dagelijks vervoer is geëvolueerd, en wat dat betekent voor gebruikers vandaag de dag.

Van Hobby tot Dagelijks Vervoer: De Evolutie van de Scootmobiel

De geschiedenis van scootmobielen gaat terug naar de jaren vijftig, toen ze hoofdzakelijk werden gezien als een hulpmiddel voor ouderen of mensen met een handicap. In die tijd waren scootmobielen relatief eenvoudig en vaak handgemaakt. De focus lag vooral op functionaliteit in plaats van stijl of comfort. Maar naarmate de technologie vorderde, begonnen fabrikanten nieuwe ontwerpen te ontwikkelen die niet alleen praktisch waren, maar ook esthetisch aantrekkelijker.

De Eerste Generaties Scootmobielen

De eerste generaties scootmobielen waren vaak zware en logge apparaten die moeilijk te manoeuvreren waren. Ze hadden beperkte actieradius en snelheid, waardoor ze voornamelijk binnenshuis of in kleine gemeenschappen werden gebruikt. Dit leidde tot een stigma rond het gebruik ervan; ze werden vaak beschouwd als "oudemensen voertuigen".

Technologische Innovaties

Met de opkomst van nieuwe technologieën zoals elektriciteit en lichtere materialen begonnen fabrikanten hun ontwerpen te vernieuwen. Dit resulteerde in meer compacte, efficiënte en gebruiksvriendelijke modellen.

Lichtere Materialen: Het gebruik van aluminium en kunststof maakte scootmobielen lichter en gemakkelijker te hanteren. Verbeterde Batterijen: Nieuwe batterijtechnologieën gaven gebruikers een grotere actieradius zonder frequent opladen. Van Imago naar Acceptatie

Na verloop van tijd begon het imago van scootmobielen langzaam te veranderen. Ze werden steeds meer geaccepteerd in de samenleving, vooral omdat ze ook door jongere mensen met mobiliteitsproblemen werden gebruikt.

Verandering in Waarden

De maatschappij begon te erkennen dat mobiliteit essentieel is voor sociale deelname. Mensen willen zich vrij kunnen bewegen, ongeacht hun fysieke beperkingen. Hierdoor veranderde de houding ten opzichte van scootmobielen:

Onafhankelijkheid: Gebruikers ervaren meer onafhankelijkheid en kunnen deelnemen aan sociale activiteiten. Mobiliteitsopties: Scootmobielen zijn nu een volwaardig alternatief voor auto’s of openbaar vervoer. De Toekomst van Scootmobielen

Als we kijken naar de toekomst, zijn er talrijke ontwikkelingen op komst die nog meer innovatie beloven in het ontwerp en gebruiksgemak van scootmobielen.

Slimme Technologieën

Fabrikanten beginnen slimme technologieën te integreren in hun modellen:

GPS Navigatie: Voor veilige routes. Assistentie Systemen: Voor automatisch remmen of parkeren. Scoot

[indegazettevanindegazettepuntbe]

ManiFiesta 2024: Een weekend vol muziek, cultuur en maatschappelijke verandering in Oostende https://www.indegazette.be/manifiesta-2024-een-weekend-vol-muziek-cultuur-en-maatschappelijke-verandering-in-oostende/?utm_source=dlvr.it&utm_medium=tumblr

[fandomsinabookshelf]

Steun met armbandjes: doe goed! Ben jij op ⁤zoek naar ⁤een manier om ⁢een verschil te maken in de ⁤wereld? Dan zijn steun armbandjes de perfecte manier ⁣om‌ iets goeds te doen! Of je⁢ nu een statement wilt maken voor een bepaalde oorzaak of gewoonweg wat extra steun wilt ⁢bieden aan degenen ⁢die het‌ nodig hebben, er is een armbandje voor elke gelegenheid. Lees ‌verder om te ontdekken hoe je‍ met het dragen ⁤van steun ‍armbandjes​ een positieve impact kunt maken.Inhoudsopgave1. "Ontdek ⁢de kracht van steun‌ met armbandjes voor het⁣ goede doel"2. "Een​ betekenisvolle​ manier ‌om je steentje bij te dragen: armbandjes voor het goede‍ doel"3. "Hoe​ steun ⁣armbandjes ⁤kunnen bijdragen aan een betere wereld"4. "De impact van armbandjes: hoe ⁤jouw ‌steun groot⁢ verschil ​kan maken"5. "Waarom steunen met armbandjes een persoonlijke en effectieve keuze is"6. "Samen sterk: de gemeenschap die ontstaat door het dragen van⁣ steun armbandjesVragen en ​antwoordenLaatste gedachten1. ⁣"Ontdek de kracht van steun met armbandjes voor het goede doel"Armbandjes voor het goede doel zijn ‌niet‌ alleen een trendy accessoire, maar ook een krachtig symbool⁣ van steun en solidariteit. Door het dragen ‍van een⁣ armbandje ⁤laat je zien dat je betrokken bent bij een bepaald ⁣goed doel of maatschappelijke kwestie. Of het nu gaat om het steunen van mensen in armoede, het beschermen van bedreigde diersoorten of het bevorderen ‌van gelijke rechten, een armbandje kan een klein gebaar​ zijn ⁤met‍ een⁤ grote impact. Armbandjes voor het goede⁢ doel ⁤zijn niet alleen een manier om ⁣bewustzijn te creëren, ​maar ook om daadwerkelijk bij te dragen ‍aan positieve verandering. ⁢Door het kopen ⁢van een armbandje ​steun je financieel organisaties en projecten die zich inzetten voor een ⁢betere wereld. Of ‌je nu kiest ⁢voor een armbandje met ⁣symbolische kleuren of een specifiek ⁢ontwerp, elke‍ aankoop draagt ⁢bij aan het‍ realiseren van belangrijke doelen en ​het verbeteren van levens. Met⁤ armbandjes voor het goede doel⁢ kun je op een ⁤tastbare⁤ manier laten zien ⁣dat ‌je om anderen geeft‌ en samen met anderen een ⁤verschil wilt maken.2.⁤ "Een betekenisvolle manier om je steentje bij te dragen: armbandjes ​voor ⁢het goede ⁢doel"Armbandjes voor het ⁤goede doel zijn een trend die steeds ⁢populairder wordt in Nederland. Mensen dragen deze armbandjes⁣ niet alleen als fashion‍ statement, maar ⁤ook om hun steentje bij te dragen aan‍ verschillende goede doelen. Door het⁤ kopen van een armbandje kunnen mensen op een betekenisvolle manier ⁤bijdragen aan het ondersteunen ⁣van belangrijke oorzaken zoals het milieu, armoedebestrijding, of het helpen van dieren⁢ in ⁣nood. Het dragen van een armbandje ‌voor het goede ​doel is niet alleen een manier om je solidariteit ​te⁢ tonen, maar ook‌ om⁤ bewustzijn te creëren over belangrijke ⁢kwesties. Door het dragen van een ‌armbandje met een specifieke ⁣kleur of ⁤symbool, kan ⁣je ⁢laten zien ⁤waar jouw hart ligt en anderen inspireren⁢ om ook hun steentje bij te dragen. Steun met armbandjes is dus niet alleen een modeaccessoire, maar⁢ ook‌ een krachtig middel om positieve verandering ⁤in de wereld ‍te brengen.3. "Hoe steun armbandjes kunnen ⁤bijdragen aan een betere ⁢wereld"Als je ⁢op zoek bent naar een manier om een positieve impact te maken ⁤in de wereld, dan zijn steun armbandjes een geweldige keuze. Deze armbandjes zijn niet alleen modieus,⁣ maar ze ⁣dragen ook bij aan een‌ betere wereld. Door ‌het‌ dragen van een steun armbandje laat je zien dat⁣ je betrokken⁤ bent bij een ​specifieke zaak ‍of organisatie, en steun je tegelijkertijd ​hun missie en doelstellingen. Steun ‍armbandjes kunnen ⁣op ⁤verschillende manieren bijdragen aan⁢ een betere wereld. Zo kunnen ze‌ bijvoorbeeld geld inzamelen voor goede ⁢doelen, bewustzijn‍ creëren voor belangrijke kwesties, of ‍zelfs veerkracht⁢ en hoop bieden aan degenen die ze​ dragen. Door een steun⁤ armbandje⁢ te dragen, ‍laat je‌ zien dat je geeft om⁣ de ⁤wereld om je heen en dat je‌ bereid bent ​om een verschil te maken, hoe klein ook.

‍Dus waar wacht⁢ je nog op? Doe goed met steun armbandjes en draag je steentje bij aan een ⁣betere wereld!4.⁢ "De impact van armbandjes: ⁢hoe jouw steun ⁢groot verschil‍ kan maken"Armbandjes kunnen een krachtig symbool zijn van steun​ en solidariteit.‌ Ze⁤ zijn niet alleen een⁢ modeaccessoire, maar kunnen ook​ een groot verschil maken in het leven van mensen in nood. De impact van armbandjes gaat verder dan alleen het dragen ervan; het is een manier om je betrokkenheid te tonen en anderen‌ te inspireren om ook bij te dragen aan een⁣ betere wereld. Door het dragen ‍van een ⁤armbandje laat je ⁤zien dat je geeft‌ om de ​zaak waar het voor staat. ⁣Of het nu gaat om het steunen⁢ van ⁢een goed⁤ doel,⁢ het tonen van solidariteit​ met ⁤een gemeenschap in nood, ⁣of het verhogen van bewustzijn ‌over een bepaald onderwerp, armbandjes kunnen een krachtige boodschap overbrengen. Jouw steun kan een groot verschil maken en anderen⁤ aanzetten⁣ om ook hun steentje bij te dragen. Met een simpel gebaar zoals het dragen van ⁢een⁢ armbandje, ⁤kun je bijdragen aan positieve verandering en laten zien dat zelfs de kleinste daden van vriendelijkheid en solidariteit⁢ impact‍ kunnen hebben.5. "Waarom steunen met armbandjes een persoonlijke en effectieve keuze is"Als je op zoek bent naar een persoonlijke en effectieve manier‍ om steun te betuigen aan een goed doel ​of een specifiek ⁣persoon, dan zijn ⁣armbandjes ⁢een fantastische keuze. Door het dragen ⁣van een armbandje laat je zien dat je achter een bepaalde zaak staat en zorg je ervoor dat anderen hier ook‍ bewust van worden. Het ⁤is⁣ een subtiele manier om je steun te tonen, ⁤maar ⁤tegelijkertijd ‌kan⁢ het een krachtig statement maken. Het mooie van armbandjes is ​dat ze vaak ook nog eens een symbolische betekenis hebben. Zo​ kunnen bepaalde kleuren⁣ of symbolen staan ⁤voor solidariteit,⁢ hoop of liefde. Door een armbandje te⁣ dragen, laat je ⁢niet‌ alleen⁢ zien dat‌ je geeft om een ⁤bepaalde ⁣zaak, maar het kan ook een persoonlijke betekenis voor ⁤jou hebben. Bovendien kunnen armbandjes vaak ook gedoneerd worden, waardoor je niet alleen ⁣zelf steun betuigt, ⁤maar ook bijdraagt aan het⁣ goede doel. ​Steun met⁤ armbandjes is dus niet alleen effectief, maar ook nog eens een mooie en ‍persoonlijke keuze.6. "Samen sterk: de gemeenschap die‌ ontstaat door het dragen van steun armbandjes Het dragen van steun armbandjes kan meer doen dan alleen een fashion statement maken. Het kan ⁤een gevoel van gemeenschap creëren onder ​degenen die ze dragen. Door het dragen van deze armbandjes laat je zien dat je betrokken bent bij een bepaalde zaak of gemeenschap, en dit kan ⁣leiden tot het delen‌ van ervaringen en het vinden ⁣van steun⁢ bij gelijkgestemden. ​Samen⁢ sta je sterker, en door het dragen van steun armbandjes kun ⁣je laten zien⁤ dat je deel uitmaakt van een ‌grotere​ beweging die positieve verandering teweeg⁢ wil brengen. De ⁤gemeenschap die ontstaat ​door het dragen van⁣ steun armbandjes kan mensen‌ verbinden die anders misschien nooit​ met elkaar ‍in‍ contact ​zouden komen. Het kan leiden tot ⁣het delen van ⁣verhalen, het bieden van steun en het creëren ⁤van solidariteit tussen mensen die dezelfde idealen delen. Door ‌samen ⁣te komen en elkaar te⁢ steunen, kunnen er mooie dingen ​ontstaan⁣ en kan er daadwerkelijk verschil gemaakt worden. Steun‌ met armbandjes: ‍doe goed! Vragen en antwoordenQ: Wat is het doel‌ van steun armbandjes? A: Het doel van steun armbandjes ​is om solidariteit ‌en steun⁤ te tonen aan een bepaalde zaak of ‌organisatie. Door het dragen van een armbandje laat je zien dat je achter de boodschap staat ‍en helpt‌ bij het vergroten van bewustwording. Q:⁢ Welke soorten⁤ steun armbandjes zijn er? A:​ Er zijn verschillende soorten steun armbandjes beschikbaar, elk met hun eigen betekenis. Zo zijn er armbandjes⁢ voor goede doelen, zoals de strijd‌ tegen kanker of armoede. Daarnaast‍ zijn er armbandjes voor steun ​aan bepaalde groepen, zoals LGBTQ+ of veteranen. Q: Wat maakt steun armbandjes zo populair?

A: Steun armbandjes zijn populair omdat ze een eenvoudige en symbolische manier bieden om je steun te⁣ tonen. Het dragen‍ van een armbandje is een subtiele⁣ manier om je betrokkenheid te laten zien​ en kan ook dienen als een gespreksstarter over het onderwerp. Q: Hoe kan ik mijn steun tonen‍ met ⁢armbandjes? A:⁣ Je‌ kunt je steun tonen met armbandjes door er een te dragen die past bij⁤ een‌ zaak of organisatie‌ die je belangrijk vindt. Door het dragen ‌van het armbandje help ⁣je bij het⁤ vergroten van bewustwording en⁢ draag je bij aan​ de boodschap die wordt uitgedragen. Het‌ is‍ een kleine⁢ daad met een groot effect! Laatste gedachtenBedankt voor ⁣het lezen van ons artikel​ over steun met armbandjes! We hopen dat je geïnspireerd bent om‌ een positief verschil te maken in de ⁢wereld​ en anderen te helpen door het dragen van deze⁤ prachtige accessoires. Vergeet niet dat zelfs de kleinste daden van vriendelijkheid kunnen leiden ⁤tot grote ‌veranderingen. Dus waar wacht ⁤je nog op? Steun ​een goed doel en draag je armbandje met trots! Samen kunnen ⁣we de wereld een beetje mooier maken. #SpreadLove #MakeaDifference.

[keynewssuriname]

Zorgwekkende cijfers van moedersterfte in het Caribisch gebied

De directeur van de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO), Dr. Jarbas Barbosa, heeft een dringende oproep gedaan om actie te ondernemen om de moedersterfte in Noord- en Zuid-Amerika, inclusief het Caribisch gebied, terug te dringen. Volgens PAHO kenden Latijns-Amerika en het Caribisch gebied in 2020 elk uur een geval van moedersterfte. Daarmee zijn twee decennia van vooruitgang op het gebied van indicatoren voor de gezondheid van moeders in de regio ongedaan gemaakt. "Deze cijfers duiden niet alleen op een verslechtering van de resultaten, maar ook op een verdieping van de ongelijkheden. Ze tonen onaanvaardbare tragedies aan die in de meeste gevallen te voorkomen zouden kunnen zijn", zei Dr. Barbosa tijdens een PAHO-seminar over "Nul vermijdbare moedersterfte. Het aantal sterfgevallen onder zwangere vrouwen komt niet overeen met het ontwikkelingsniveau van deze regio", voegde hij eraan toe, waarbij hij de dringende noodzaak benadrukte om deze kloof aan te pakken. PAHO zei dat de COVID-19-pandemie de kwetsbaarheden van de gezondheidsinfrastructuur in de regio heeft blootgelegd. Hierdoor zijn de ongelijkheden in de toegang tot gezondheidsdiensten verergerd, met bijzondere gevolgen voor vrouwen. De moedersterfte is tussen 2016 en 2020 met 15 procent gestegen, aldus PAHO. Maar zelfs vóór de pandemie vertoonde de moedersterfte in Noord- en Zuid-Amerika tekenen van stagnatie, waardoor de regio werd weggedreven van het bereiken van gestelde doelen en toezeggingen, zoals de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling en de agenda voor duurzame gezondheid voor Noord- en Zuid-Amerika. Volgens PAHO's Basic Health Indicators, bijgewerkt in 2023, krijgen meer dan 90 procent van de vrouwen ten minste vier prenatale bezoeken; ongeveer 97 procent van de geboorten vindt plaats in gezondheidsinstellingen en meer dan 96 procent wordt bijgewoond door gekwalificeerd personeel. Bovendien zei PAHO dat de dekking van seksuele en reproductieve gezondheidsdiensten meer dan 80 procent bedraagt. "We moeten onderzoeken waarom deze investering zich niet vertaalt in betere resultaten", zei Dr. Barbosa, die verklaarde dat meerdere factoren de moedersterfte beïnvloeden, zoals sociaal-economische, culturele, educatieve en milieu aspecten. Om deze uitdagingen aan te pakken, drong Barbosa aan op de implementatie van strategieën die interventies omvatten om situaties van kwetsbaarheid en "gendernormen en rollen" aan te pakken. "De gezondheidssector moet een transformerende agent voor verandering zijn", zei Barbosa, die benadrukte dat negen van de tien moedersterftes kunnen worden vermeden door onder meer universele toegang tot hoogwaardige moederzorg en moderne anticonceptiemethoden. "Het uitbreiden van gezondheidssystemen op basis van eerstelijnsgezondheidszorg om universele toegang tot en dekking van gezondheidszorg te garanderen, zou de kritieke factor kunnen zijn om moedersterfte in de regio te verminderen", voegde hij eraan toe. PAHO zei dat haar strategie om de vermindering van moedersterfte te versnellen een actiekader biedt dat kan worden aangepast aan elk land en elke context, met aanvullende en geïntegreerde acties. Barbosa riep landen op om prioriteit te geven aan deze kwestie en zich in te zetten voor de uitvoering van de strategie, waarbij de actie op lokaal niveau wordt gericht, vooral voor vrouwen die in de meest kwetsbare omstandigheden leven. "Onze landen moeten de nodige middelen ter beschikking stellen voor actie en alle sectoren mobiliseren, inclusief de academische wereld, het maatschappelijk middenveld en de meest getroffen gemeenschappen", voegde de PAHO-directeur eraan toe. Read the full article

[iliasbnh]

Inspiratie Sessie 3

Vandaag wil ik mijn gedachten delen over mijn ervaring tijdens de derde Inspo Sessie, waarin we een lezing hadden van Muzus Social Design. Deze sessie was vooral gericht op service en social design, en het was wederom een inspirerende reis die mijn kijk op ontwerp heeft verruimd!

Service Design voor Maatschappelijke Problemen

De spreker van vandaag was Sanne van Muzus, een expert in social design. Haar verhaal begon met een focus op het ontwerpen voor grote maatschappelijke problemen. Dit was een boeiend onderwerp omdat het niet alleen gaat over esthetiek of functionaliteit, maar over het creëren van betekenisvolle veranderingen in de samenleving.

Wat mij vooral aansprak, was hoe Sanne benadrukte dat ontwerpers vaak niet degenen zijn die de uiteindelijke veranderingen doorvoeren. In plaats daarvan spelen ze een cruciale rol in het betrekken van niet-ontwerpers in het proces. Deze inclusieve aanpak is essentieel voor het realiseren van duurzame en betekenisvolle veranderingen.

De Kracht van Ontwerp

Sanne besprak ook de kracht van ontwerp in verschillende domeinen, zoals producten, diensten, en zelfs beleidsveranderingen. Ze legde uit hoe ontwerpers in staat zijn om abstracte vraagstukken tastbaar en voorstelbaar te maken. Dit helpt om gesprekken te starten en mensen mee te nemen in het verhaal. Door middel van storytelling kunnen ontwerpers complexe problemen inzichtelijk maken en anderen inspireren om deel te nemen aan de oplossing.

Een bijzonder interessant punt was hoe ontwerpers aannames kunnen doorbreken door realistische en inspirerende toekomstbeelden te schetsen. Dit kan bijvoorbeeld door een vergelijking te maken tussen een geïdealiseerd beeld van Google en de werkelijke situatie, wat helpt om een realistisch maar hoopgevend toekomstbeeld te creëren.

Co-creatie en Buiten de Comfortzone Treden

Een ander belangrijk aspect van de sessie was het belang van co-creatie en het omarmen van het niet-weten. Sanne benadrukte dat het soms nodig is om buiten je comfortzone te treden en open te staan voor nieuwe ideeën en samenwerkingen. Dit kan leiden tot verrassende inzichten en oplossingen die anders misschien niet mogelijk waren geweest.

Financiële Toekomst en Inclusiviteit

De discussie over de financiële toekomst en hoe mensen dit onderwerp als zeer interessant ervaren, gaf me nieuwe inzichten in hoe ontwerp kan bijdragen aan financiële bewustwording en planning. Dit sluit aan bij het bredere thema van inclusiviteit, waarbij het doel is om ontwerpen te creëren die voor iedereen toegankelijk en begrijpelijk zijn.

Reflectie en Vooruitzicht

Kortom, de derde Inspo Sessie met Muzus Social Design heeft me wederom geïnspireerd en aan het denken gezet over de rol van ontwerp in de maatschappij. Het was een waardevolle sessie die me heeft laten zien hoe krachtig en veelzijdig ontwerp kan zijn, vooral wanneer het wordt ingezet voor maatschappelijke verandering.

[iqsolar1235]

Commerciële Zonne-energie: Hoe Bedrijven Transformeren met de Kracht van de Zon

In onze snel veranderende zakenwereld zijn bedrijven voortdurend op zoek naar innovatieve manieren om zich aan te passen en te excelleren. Hierbij spelen kostenbesparingen, duurzaamheidsinitiatieven en maatschappelijke verantwoordelijkheid een cruciale rol. IQ Solar staat in de voorhoede van deze verandering door bedrijven te helpen overstappen naar zonne-energie, wat tal van voordelen oplevert:

Aantrekkelijke Kostenbesparingen: Schakel over naar zonne-energie en zie hoe uw elektriciteitskosten aanzienlijk dalen. Hiermee creëert u een financieel stabiele toekomst en beschermt u zichzelf tegen fluctuerende energieprijzen.

Bekrachtiging van Duurzaamheid: Consumenten en investeerders waarderen en belonen bedrijven die duurzaam handelen. Door gebruik te maken van zonne-energie, straalt uw merk een sterke toewijding aan groene initiatieven uit.

Profiteer van Financiële Incentives: Verschillende overheidsniveaus moedigen zonne-energie aan door aantrekkelijke subsidies en kortingen te bieden, wat de initiële investering verzacht.

Garandeer Energieonafhankelijkheid: Minder afhankelijk zijn van traditionele energiebronnen zorgt voor stabiliteit, vermindert risico's en waarborgt een continue energietoevoer.

Impressieve ROI en Levensduur: Zonne-installaties bewijzen hun waarde al binnen enkele jaren en blijven daarna decennialang presteren, wat een langdurige rendabele investering garandeert.

Steun aan het Elektriciteitsnet: Veel bedrijven voeden het net met hun overtollige zonne-energie, wat resulteert in financiële voordelen en ondersteuning van de gemeenschap.

Bij IQ Solar staan we niet voor een one-size-fits-all aanpak. Wij begrijpen dat elk bedrijf uniek is en bieden daarom op maat gemaakte zonne-energie oplossingen. Van de initiële consultatie tot aan de installatie en daarbuiten, staan we aan uw zijde.

Met een toewijding om bedrijven te helpen floreren en een positieve impact te hebben op onze planeet, streeft IQ Solar ernaar de toekomst van bedrijfsenergie vorm te geven. 

Bent u klaar om de volgende stap in uw bedrijfstransformatie te zetten? Laat u dan begeleiden door ons naar een stralende en duurzame toekomst.

Ontdek meer over de mogelijkheden bij IQ Solar, dé specialist in zonne-energiesystemen.

[wellbehavedsuit]

A Bad Moon Rising

Tekst voor de publicatie MAAN/MOON (Hannibal)

A Bad Moon Rising

Maarten Dings & Joachim Naudts

Op 21 juli 1969, 2.56 uur UTC, zet Neil Alden Armstrong (Wapakoneta, VS, 1930-2012) na vier dagen vliegen als eerste mens een voet op de maan. Diezelfde dag wint Eddy Merckx zijn eerste Ronde van Frankrijk. Tien dagen eerder komt de single ‘Space Oddity’ uit en zingt David Bowie: “And the papers want to know whose shirt you wear. Now it's time to leave the capsule if you dare.” Miljoenen mensen houden hun adem in terwijl Armstrong en Aldrin 400.000 kilometer verderop de sprong wagen. Buzz Eugene Aldrin (Glen Ridge, VS, 1930), de tweede man die de capsule verlaat, vertelt dat de maanwandeling eenvoudiger is dan aanvankelijk gedacht. De Lunar lander zinkt niet weg in een metersdikke laag maanstof die zich daar – bij gebrek aan atmosfeer – gedurende miljarden jaren heeft opgehoopt, zoals een NASA-medewerker in 1955 als mogelijkheid opwierp.

“For one priceless moment in the whole history of man, all the people on this earth are truly one. One in their pride at what you have done and one in our prayers that you will return safely to earth.”

President Nixon spreekt de astronauten nog diezelfde dag vol glorieuze pathos toe. Een nieuwe tijd is ingeluid. Het is de haast onwerkelijke apotheose van een laatste golf van optimisme waar de wereld eind jaren zestig nog op meesurft. Maar de verandering is ingezet. Een dikke maand later verzamelen duizenden bloemenkinderen in Woodstock en luisteren er naar hoe Jimi Hendrix met een sonisch bombardement het Amerikaanse volkslied aan flarden speelt op zijn Fender Stratocaster. “I see a bad moon arising” zingt Creedence Clearwater Revival tijdens datzelfde festival.

Op 4 april 1968 wordt Martin Luther King vermoord, en met hem ook het hele vreedzame protest tegen rassenongelijkheid. Op 6 mei marcheren 20.000 studenten richting Sorbonne in Parijs, en ze luiden daarmee wereldwijde studentenprotesten in die vaak hardhandig neergeslagen worden. Op 6 juni wordt Robert Kennedy neergeschoten. Op 6 december 1969 loopt een concert van The Rolling Stones in Altamont uit de hand wanneer de als security ingehuurde Hells Angels een Afro-Amerikaanse student doden. In diezelfde periode maakt de uitzichtloze Vietnamoorlog miljoenen slachtoffers, terwijl de antioorlogsbeweging steeds luider en overtuigender van zich laat horen. Nixon wordt in 1972 de nieuwe Amerikaanse president, tot het Watergate-schandaal hem twee jaar later tot aftreden dwingt. Er is de opkomst van extreemlinkse terreurgroepen zoals The Weathermen in de Verenigde Staten en de Rote Armee Fraktion in Duitsland. In Ierland is de IRA actief, en tijdens de zomerspelen van 1972 in München worden elf Israëlische atleten gegijzeld en vermoord door de Palestijnse terreurbeweging Zwarte September. Die laatste groep heeft ook de lancering van Apollo 17 in het vizier, al wordt die informatie op dat moment door de veiligheidsdiensten verborgen gehouden. Het zou meteen ook de laatste Apollo-missie zijn. In 1970 al wordt besloten om Apollo 20 en later ook 18 en 19 te annuleren. Het maatschappelijk draagvlak voor het geldverslindende ruimteprogramma is, net als de publieke belangstelling, te klein geworden.

Ondanks de woelige tijden blijven de media lange tijd enthousiast verslag uitbrengen, maar tegen het moment dat de maanrover van Apollo 17 op onderzoek uitgaat, heeft het televisiepubliek afgehaakt. Na de euforie van de eerste maanlanding moet de NASA nu de grote televisienetwerken betalen om toch maar liveverslaggeving te kunnen blijven brengen. Samen met het Apollo-programma dooft ook de Space Age uit, een periode die de jaren vijftig kenmerkt door een ongebreideld geloof in technologie en vooruitgang, een gouden tijdperk van ongeziene economische expansie en een diepgeworteld vertrouwen in the sky is the limit.

“I can't pay no doctor bills, but whitey's on the moon. Ten years from now I'll be payin' still, while whitey's on the moon. The man just upped my rent last night, cause whitey's on the moon. No hot water, no toilets, no lights, but whitey's on the moon.”

In het lied ‘Whitey On The Moon’ (1970) drukt de Afro-Amerikaanse dichter en muzikant Gil Scott-Heron zijn ongenoegen uit over het vele belastinggeld dat gebruikt wordt om mensen op de maan te zetten terwijl de Afro-Amerikaanse bevolking lijdt onder armoede en racisme. En hij is niet alleen: uit onderzoek in de jaren zestig blijkt dat 45 tot 60 procent van de Amerikanen vindt dat de overheid te veel geld spendeert aan ruimtevaart. Het totale kostenplaatje van het Apollo-project bedraagt 24 miljard dollar, te vergelijken met 150 miljard anno nu. Socioloog Amitai Etzioni (Keulen, 1929) beargumenteert in zijn boek The Moon-Doggle: Domestic and International Implications of the Space Race al in 1964 dat het ruimteprogramma geen economische vooruitgang zal brengen, en dat we er ook geen beter inzicht in het universum door zullen krijgen. Hij bestempelt de Space Race als een escapistisch spel dat de werkelijke uitdagingen uit de weg gaat. Bij veel ruimtewetenschappers leeft het idee dat het dure Apollo-project er – ironisch genoeg – voor gezorgd heeft dat decennialang geen politicus het nog aandurfde om veel gemeenschapsgeld te investeren in de exploratie van de ruimte. Door het koste wat het kost een man te willen zetten op de kale, saaie bol die de maan is, kwam een van de meest ambitieuze en tot de verbeelding sprekende wetenschappelijke projecten tot stilstand.

En zo zijn er tot op heden nog altijd maar 12 mensen op de maan geweest en slechts 24 mensen die ooit de baan om de aarde verlaten hebben. Maar in vijftig jaar is de wereld onvermijdelijk fundamenteel veranderd. De technologie in onze smartphone is oneindig veel sneller dan die waarmee de NASA mensen op de maan zette (en weer terughaalde). Na decennialang als een grijze bol aan ons firmament te hebben gebengeld, kan de maan opnieuw rekenen op een toenemende interesse. En ook nu is er die fascinerende dualiteit tussen duidelijk aanwezige (geo)politieke of commerciële drijfveren en een verhaal over verbeelding, zingeving en de plek van de mens in een oneindig universum.

NewSpace

Op 6 februari 2018 stuurt SpaceX, een bedrijf van de flamboyante ondernemer Elon Musk, zijn Falcon Heavy de ruimte in. Zo lanceert hij zijn kersrode Tesla Roadster richting Mars, met een arstronautenpop achter het stuur. Door de autoradio klinkt ‘Space Oddity’ van Bowie, al is er in de ruimte geen geluid. Het event gaat gepaard met een perfect georchestreerde promocampagne. 

Niet iedereen kan de uitspattingen van Musk waarderen. Zo schrijft Nathan Robinson in een opiniestuk in The Guardian: “There is, perhaps, no better way to appreciate the tragedy of 21st-century global inequality than by watching a billionaire spend $90m launching a $100,000 car into the far reaches of the solar system.” Bij veel mensen tovert Musk met zijn bravoure toch ook een fonkeling in de ogen. Bijna 50 jaar na de maanlanding lijkt ruimtevaart eindelijk weer sexy en fun. Niet lang na de stunt met de Tesla kondigt SpaceX aan in 2023 de eerste toerist naar de maan te willen brengen. De Japanse miljardair, ondernemer en kunstverzamelaar Yusaku Maezawa is de ‘gelukkige’. “I choose to go to the Moon” laat hij zich, John F. Kennedy parafraserend, tijdens de persconferentie ontvallen. 

Multinational Google zet dan weer zijn brede schouders onder de Lunar X Prize. Een prijs van 20 miljoen dollar die zal worden uitgereikt aan het eerste particuliere team dat tegen maart 2018 een onbemand toestel op de maan kan doen landen en hires beeldmateriaal kan terugsturen naar de aarde. Geen van de 29 deelnemende teams slaagt erin de deadline te halen. Sommige teams blijven nadien wel actief: het Amerikaanse bedrijf Moon Express, geïnteresseerd in mijnbouw, krijgt als eerste een vergunning van de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten om op de maan te landen. Het Israëlische SpaceIL lanceert op 22 februari 2019 de maanlander Beresjiet. En het Britse Lunar Missions Limited startte een crowdfundingsactie via Kickstarter om in 2024 een ruimtevaartuig te lanceren, overigens zonder succes.

SpaceX, Google Lunar X Prize en Lunar Missions Limited zijn voorbeelden van een beweging die NewSpace wordt genoemd: een zich wereldwijd ontwikkelende private ruimtevaartindustrie die een duidelijke breuk laat zien met de oude garde van ruimtevaartorganisaties, die veelal teert op overheidssteun. De nieuwe maanrace is een internationaal fenomeen geworden, waarbij natiestaten en commerciële bedrijven wedijveren om de exploitatie van onze satelliet.

Al veel vroeger, in de jaren negentig, onderzoeken marketeers van fastfoodketen Pizza Hut de mogelijkheid om hun logo te projecteren op de maan. Het idee werd godzijdank verlaten wegens te ingewikkeld en te kostelijk. Maar het bedrijf gaf niet op en betaalde het Russische ruimtevaartagentschap 1 miljoen dollar om in 2001 het eerste bedrijf te mogen zijn dat pizza bezorgde in de ruimte (aan het International Space Station). Het commerciële potentieel van ruimtemissies is blijkbaar groot. De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA verkoopt reclameruimte op haar ruimtetuigen. Het Amerikaanse bedrijf Astrobotic Technology werkt samen met DHL om het voor particulieren mogelijk te maken om familiefoto’s of andere persoonlijke bezittingen op de maan achter te laten (kostenplaatje: 1,2 miljoen dollar per kilogram). Het Japanse ispace haalt 90 miljoen dollar op om als eerste een billboard op de maan te planten. En het project SpaceBillboard, ontwikkeld door jonge wetenschappers van de KU Leuven, wil voor het eerst in de geschiedenis een reclamebord in de ruimte brengen. Bedrijven als Electrabel & GDF Suez, Microsoft en Kinepolis kochten al advertentieruimte en ondersteunen op die manier verder ruimteonderzoek. Maar is het eigenlijk wel legaal om te adverteren op de maan? Het antwoord daarop is ja.

Terra Nullius

In 1967 ondertekenen honderd landen (waaronder de VS, de USSR, China en Japan) de Outer Space Treaty, een internationaal verdrag dat bepaalt dat de ruimte door iedereen verkend mag worden en dat geen enkele natiestaat soevereiniteit mag claimen over welk terrein op welk hemellichaam dan ook. Daarmee wordt de maan uitroepen tot Terra Nullius: een wereld die aan niemand toebehoort. In 1979 wordt dit verdrag uitgebreid met een overeenkomst die stipuleert dat de maan gebruikt moet worden ten bate van alle landen en mensen op aarde en, bijvoorbeeld, niet gebruikt mag worden als militaire testzone. Ook de exploitatie van de maan en het eigenaarschap over buitenaardse grondstoffen worden hierin meer gedetailleerd aan banden gelegd. Het probleem met deze zogenaamde Moon Treaty is dat die nooit geratificeerd werd door de grote ruimtevarende landen en in de praktijk dus geen enkel juridisch gewicht heeft. Kennedy’s verbroederende retoriek lijkt plots ver weg: “We set sail on this new sea because there is new knowledge to be gained, and new rights to be won, and they must be won and used for the progress of all people.”

Kijkend naar het voorbije decennium lijkt de New Space Race nu ook bij de natiestaten voorgoed ingezet. De China National Space Administration (CNSA) onderneemt onder de naam Chang’e (naar de gelijknamige maangodin) een reeks onbemande maanmissies. Chang’e-1 maakt in 2007 high-definition 3D-beelden van de maan maar draagt ook dertig maanliedjes met zich mee, waaronder het Chinese volkslied. Chang’e-4 landt voor de eerste keer op de achterkant van de maan, waar het ook nog eens zaadjes van een katoenplant doet ontkiemen en zo het eerste levende organisme buiten de aarde laat groeien. Twee primeurs waarmee China de geopolitieke en economische rivaliteit met de VS kracht bijzet. Momenteel onderzoekt China de mogelijkheden van een bemande maanmissie in 2030, en de mogelijkheid om samen met het European Space Agency (ESA) een buitenpost op de zuidpool van de maan te installeren. Ook de ESA werkt aan de verdere ontwikkeling van zowel onbemande (onder meer samen met het Russische Roskosmos) als bemande maanmissies (Orion). De Indische ISRO (Indian Space Research Organisation) brengt in 2008 het Chandrayaan-voertuig in een baan om de maan, en lanceert vandaar een sonde die terechtkomt op de maan. De missie zorgt voor een wetenschappelijke doorbraak door als eerste het bestaan van water op de maan aan te tonen. Zoals het een potentiële grootmacht betaamt, plant India in 2021 een eerste bemande ruimtevlucht (Ganganyaan). Vanuit Japan werkt het Japanese Aerospace Exploration Agency (JAXA) eveneens aan een reeks maanmissies: De Selene of Kaguya cirkelt bijna twee jaar rond de maan, om er vervolgens in juni 2019 op neer te storten. De vergaarde data worden kosteloos ter beschikking gesteld aan Google voor de ontwikkeling van hun 3D-maanatlas.

Ook het Israëlische project van het eerder genoemde SpaceIL sluit zich aan bij dit rijtje, maar de maanlander Beresjiet slaagt er niet in zacht te landen en crasht in april 2019 op het maanoppervlak. Het prestigeproject nam de Israëlische vlag, het volkslied en een exemplaar van de Thora mee naar de maan. Naast het eerste private ruimtevaartuig dat op de maan terechtkomt, lijkt de belangrijkste mijlpaal die van de eerste ruimteselfie. Op de foto zien we een plakkaat met de tekst “Am Yisrael chai” (Lang leve de staat Israel) en de slogan “Small Country, Big Dreams” (Klein land, grote dromen). Ook hier horen we weer de echo’s uit de beroemde speech van president Kennedy op 12 september 1962 aan de Rice University van Texas.

Dat groot dromen niet enkel voorbehouden is aan (zelfverklaarde) grootmachten en welvarende natiestaten, bewijzen de inspanningen van Edward Festus Mukuka Nkoloso in de Afrikaanse republiek Zambia. Ook daar wordt in de jaren zestig gewerkt aan een ruimteprogramma. Ergens tussen zoete droom en bittere ernst ontwikkelt deze onafhankelijkheidsstrijder en oprichter van de Zambia National Academy of Science, Space Research and Philosophy een ruimteprogramma. Het doel: het zeventienjarige meisje Matha Mwambwa en twee katten naar de maan brengen. Op het hoogtepunt van de Space Race hoopt Nkoloso zo de Amerikanen en de Sovjets af te troeven. Een gebrek aan fondsen en aan media-aandacht en sabotage door buitenlandse inmenging zorgen er volgens Nkoloso voor dat de reis nooit ondernomen wordt. Het is anno nu gemakkelijk om meewarig te doen over dit historische curiosum, dat in 2012 nog een prachtig eerbetoon kreeg met de fotoboekrevelatie The Afronauts van Cristina de Middel. Het verhaal heeft inderdaad meer weg van een sprookje dan van de realiteit, maar het wijst ons wel op de pijnlijke ongelijkheid die nog altijd tussen landen bestaat, alle platitudes zoals for all mankind en symboliek rond de unity of human endeavour ten spijt.

Niemand kan ontkennen dat het Apollo-programma er – al was het maar voor even – in geslaagd is om de mensheid dichter bij elkaar te brengen, en de passie voor wetenschap, technologie en bouwkunde aanwakkerde bij een hele generatie jongeren. Maar aan de grondslag ervan liggen in hoofdzaak (geo)politieke en militaire motieven. De maan werd in de jaren zestig verkocht als het nieuwe Wilde Westen, een mythe die zo diep geworteld zit in de Amerikaanse spirit dat ze onweerstaanbaar blijft. Of om twee zinnen uit de inmiddels legendarische titelsequentie van Star Trek (1966-1969) te citeren: “Space: the final frontier. (…) To boldly go where no man has gone before!”

“This time, we will not only plant our flag and leave our footprint, we will establish a foundation for an eventual mission to Mars and perhaps, someday, to many worlds beyond.”

In december 2017 ondertekent de Amerikaanse president Donald Trump een nieuw presidentieel besluit dat in 2024 weer een Amerikaan op het maanoppervlak moet zetten. Een half jaar later doet Trump opnieuw de wenkbrauwen fronsen wanneer hij in een speech tijdens een bijeenkomst van het National Space Council te kennen geeft dat het niet volstaat om louter aanwezig te zijn in de ruimte, maar dat Amerikaanse dominantie het streefdoel moet zijn. Hij pleit voor de oprichting van een heuse Space Force, een nieuw zesde departement van het Amerikaanse leger. De militaire bedrijvigheid buiten de atmosfeer zal dus alleen maar toenemen. Zowel China als Rusland schoten bij wijze van test al oude satellieten van eigen makelij uit de lucht.

De ruimte is geen vreedzaam gebied meer, en de kans dat (geopolitieke) conflicten een buitenaardse uitloper krijgen wordt reëel. Maar bij de hernieuwde aandacht voor de maan lijken vooral economische belangen mee te spelen. Het centrum van al die aandacht is helium-3, een edelgas dat nauwelijks op aarde aanwezig is en dat gezien wordt als de ideale brandstof voor kernfusie omdat er bijna geen radioactiviteit bij vrijkomt. Het hele ontginningsproces zou op de maan ook een stuk eenvoudiger en goedkoper zijn dan op aarde. De kolonisatie van de maan lijkt niet langer voer voor sciencefictionverhalen. Of de mensheid het universum daarmee een dienst bewijst en of al deze lunaire ontwikkelingen iedereen ten goede zullen komen, is natuurlijk een andere zaak.

The Overview Effect

In de jaren tachtig komt de Amerikaanse ruimtefilosoof Frank White met de term ‘The Overview Effect’. Voor het gelijknamige boek interviewt hij astronauten en noteert hij de grote emotionele impact die het kijken naar de aarde op iemand kan hebben. Voor het eerst is onze aardbol niet meer abstract, maar zien ze de aarde als een kwetsbaar, uniek en fragiel iets, te midden van een zee van onpeilbaar niets. Na hun terugkeer blijken de astronauten meer oog te hebben voor de schoonheid op aarde en voelen ze een diepe verbondenheid met alles wat leeft.

Sinds de zeventiende en laatste Apollo-missie in 1972 zijn er geen mensen nog ver genoeg geweest om de hele aarde in één blik te kunnen vangen. De leden van de crew maken tijdens hun missie de beroemde foto Blue Marble: het eerste heldere beeld van de volmaakte, ronde aarde, met de Zuidpool en een groot deel van de Afrikaanse kustlijn duidelijk zichtbaar. Deze opname werd eigenlijk toevallig gemaakt, tijdens een verloren moment. Ze groeide uit tot een van de meest wijdverspreide foto’s ooit. Het iconische beeld werd in de jaren zeventig een belangrijk symbool van de milieubeweging. Het is fascinerend te bedenken dat het meest betekenisvolle, blijvende beeld dat de Apollo-missies voortbrachten allicht gemaakt werd door de lens huiswaarts te richten. Wie had kunnen denken dat het overtuigendste argument om zo veel geld, tijd en moeite in Apollo te steken zou zijn: naar onszelf kunnen kijken, onszelf voor de eerste keer als petieterig en breekbaar zien. Apollo is de Griekse god van de zon en het licht, de verbeelding van rationele schoonheid en orde. 

Een ander iconisch beeld is Earthrise, gemaakt op kerstavond 1968 door astronaut William Anders tijdens de Apollo 8-missie, de eerste bemande ruimtevlucht die de baan om de aarde verruilt voor die van de maan. Earthrise is het eerste kleurenbeeld van onze planeet, gemaakt door iemand die zich niet langer op aarde bevindt. Net als Blue Marble heeft ook deze foto een directe invloed op het wereldwijde milieubewustzijn. Het is niet toevallig dat een initiatief als Earth Day zestien maanden later voor de eerste keer plaatsvindt. De Apollo 8-vlucht wordt die kerstavond live op televisie uitgezonden en breekt alle kijkcijferrecords. De crew leest de eerste tien verzen uit het boek Genesis voor, iets wat tijdens een seculiere missie, betaald met belastinggeld en uitgezonden naar de hele wereld, geen onomstreden daad is. De astronauten sluiten af met de woorden: ”Good night, good luck, a Merry Christmas, and God bless all of you, all of you on the good Earth.”

Cold War Warriors

Kosmonaut Joeri Gagarin (USSR, 1934-1968) pakt het anders aan en verklaart dat hij op 12 april 1961, aan boord van Vostok 1, daarboven geen bewijs van een god gezien heeft. Gagarin is de eerste mens ooit in de ruimte en de eerste die een baan om de aarde maakt. Een duidelijke overwinning in de Space Race met de Amerikanen. De Sovjets zijn ook de eersten die erin slagen om levende wezens in een baan om de maan te brengen (in 1968) en om de achterkant van de maan te fotograferen (al in 1959). Het is pas tien jaar later dat de Amerikaanse crew van Apollo 8 diezelfde zijde te zien zal krijgen, als eerste mensen. Deze Amerikaanse missie, die er oorspronkelijk heel anders zou uitzien, is een berekende gok ingegeven door de wedloop met de Sovjet-Unie. Of zoals Apollo 8-commandant Frank Borman (Gary, VS, 1928) zich later zou laten ontvallen: “Everyone forgets that the Apollo programme wasn’t a voyage of exploration or scientific discovery, it was a battle in the Cold War and we were Cold War warriors.”

En toch is Kennedy’s voorganger Dwight Eisenhower (Denison, VS, 1890-1969) eind jaren vijftig geen grote fan van de ruimtevaart. Maar de invloed van de anticommunisten binnen het Amerikaanse overheidsapparaat is groot, en ze voorspellen apocalyptische taferelen als de Sovjets de exclusieve controle over de ruimte zouden krijgen. Met tegenzin wordt Eisenhower de ruimtewedloop ingetrokken. Tijdens zijn afscheidsspeech waarschuwt hij voor de nadelige effecten van het groter wordende militaire-industriële complex. In januari 1961 neemt John F. Kennedy zijn intrek in het Witte Huis, en ook hij is er in eerste instantie niet erg happig op om het raketprogramma uit te breiden.

Maar in april 1961 wordt Joeri Gagarin wereldnieuws als eerste mens in de ruimte. Amper vier dagen later mislukt de invasie in de Varkensbaai op Cuba. Kennedy’s eerste zes maanden als president zijn een ramp en zijn jonge, dynamische imago krijgt een flinke deuk. In september 1962 verbaast hij vriend en vijand door aan te kondigen dat hij ervan droomt om tegen het einde van het decennium een mens op de maan te kunnen zetten. Wetend waar de NASA op dat moment nog maar staat in de wetenschappelijke ontwikkelingen, is die wens op z’n minst ambitieus te noemen. En toch gebeurt het. Met dank aan de Duitse raketgeleerde en Sturmbannführer Wernher von Braun, die de wereld eerder al de V2-raket schonk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Natuurlijk weet Kennedy maar al te goed dat hij een gevoelige snaar raakt en een droom binnen handbereik brengt. Een droom waar al eeuwenlang in verhalen, boeken, muziek, films en tekeningen over gefantaseerd wordt.

De Space Race eindigt als de Apollo 11-crew de Amerikaanse vlag plant op de maan. Maar ze begint al in 1957, met de lancering van de Spoetnik 1 door de Sovjet-Unie. Die lancering verrast de wereld. Het Sovjetregime houdt elke lancering geheim tot zeker is dat ze succesvol is. Het publiek thuis krijgt een goednieuwsshow te zien. Kosmonauten die sterven in het harnas verdwijnen stilletjes uit de annalen. Het duurt nog tot 1990 voor aan het licht komt dat ook de Sovjet-Unie pogingen deed om mensen op de maan te laten landen. De door de staat gecontroleerde media laten geen mogelijkheid onbenut om de wetenschappelijke verwezenlijkingen in de verf te zetten en die te bejubelen in allerlei propagandadrukwerk ter eer en glorie van het vaderland. Joeri Gagarin wordt de alomtegenwoordige posterjongen voor het communisme. Ook elders in de wereld valt het publiek als een blok voor zijn ontwapenende glimlach. Na zijn succesvolle ruimtereis onderneemt hij een internationale overwinningstour die ook in het Westen veel bekijks heeft.

Aan Amerikaanse zijde is de situatie niet zo heel anders. De NASA communiceert in vergelijking met de Sovjets een stuk transparanter, maar ook zij hebben er alle belang bij om goede public relations te onderhouden. Ze werken een uitgekiende strategie van contentmanagement en branding uit waarmee ze hopen de perceptie in hun voordeel te beïnvloeden. De NASA beslist bijvoorbeeld om alle foto’s die in de ruimte genomen worden aan het publieke domein toe te kennen, wat voor een immense verspreiding zorgt. En al vanaf het begin nemen ze oud-journalisten in dienst die bepalen welke verhalen in de kijker gezet moeten worden. Maar een van de opmerkelijkste samenwerkingen is die tussen de NASA en Life-magazine. 

Proud, Thrilled, Happy

Het fameuse en invloedrijke tijdschrift Life betaalt de Mercury 7-astronauten in 1957 samen een half miljoen dollar om verslag te mogen uitbrengen over hun privéleven. In 1959 verschijnt er een glamoureus groepsportret van The Astronaut Wives op de cover. “Their inner thoughts and worries” staat ernaast te lezen. De Astronaut Wives zijn celebrity’s, een soort ‘reality stars’ avant la lettre. Het beeld dat van hen geschetst wordt, is er een van appeltaart en cocktailjurken, van smetteloze echtgenotes die in stijlvolle huiskamers liefdevol voor de kinderen zorgen. De astronauten op hun beurt worden neergezet als zorgzame scoutsjongens (pas in 1983 is er voor het eerst een vrouwelijke Amerikaanse astronaut die de ruimte ingaat). 

De Friendship 7-missie uit 1962 brengt voor het eerst een Amerikaan in een baan om de aarde. Hoe Rene Carpenter (de echtgenote van de uitverkoren astronaut John Glenn) dit van thuis uit beleeft, komt in meerdere Life-edities uitgebreid aan bod. Carpenter bekent later dat zij en haar kinderen soms stiekem het huis ontvluchtten om niet op vragen van de journalisten buiten te hoeven antwoorden: “At the end, we often feel emotionally drained. We tend to fall back on the comfortable phrases and words, like ‘happy, proud and thrilled’.” De vrouwen van de Apollo 12-crew zouden later de draak steken met dit ritueel door identiek gekleed en met een suikerspinkapsel tevoorschijn te komen en drie borden met diezelfde boodschap omhoog te houden.

Het is de astronauten in die periode niet toegestaan om over de missies zelf te praten, maar de persoonlijke achtergrondverhalen en de bijbehorende foto’s zijn voor de NASA een onbetaalbaar uitstalraam om de rechtschapenheid van de astronauten en daarmee van het hele project te etaleren. De fotograaf die de voorbereidingen en het privéleven van astronauten en hun families dertig jaar lang in opdracht van Life in beeld heeft gebracht, is Ralph Morse, door John Glenn liefdevol ‘de achtste astronaut’ gedoopt. Life is zeer zachtmoedig in de berichtgeving over de astronauten en hun families. Het zijn helden en ze moeten dat natuurlijk ook blijven.

Het eerste nummer van (het hernieuwde) Life verschijnt in 1936. Radio en dagbladen zijn het dominante nieuwsmedium, maar Life wordt al snel een van de belangrijkste plekken voor visueel beeldmateriaal. Op het hoogtepunt in de jaren vijftig worden de 7 miljoen exemplaren door meer dan 20 miljoen mensen gelezen. Het wekelijkse tijdschrift groeit uit tot hét toonbeeld van kwaliteitsvolle fotoreportages. Het blad lijkt opgebouwd rond beelden, vaak met een gedurfde opmaak. Het trekt de beste fotografen van de wereld aan en is omgekeerd van onschatbare waarde bij het maken van carrières. Life speelt een pioniersrol in het vertellen van een verhaal in beelden en staat aan de wieg van het foto-essay. Belangrijke gebeurtenissen zoals de Grote Depressie en de Tweede Wereldoorlog zijn met zulke krachtige foto’s in beeld gebracht dat die al snel iconen worden.

Maar het fotojournalistieke sprookje blijft niet duren. Vanaf het einde van de jaren veertig neemt de invloed van de televisie zienderogen toe. Voor nieuwsgaring blijven de dagbladen dominant, maar op het vlak van entertainment en de razendsnelle transmissie van beelden is televisie onovertroffen. Beeld, geluid én beweging, het is een combinatie waar Life moeilijk mee kan wedijveren. Vanaf de late jaren vijftig neemt het belang van Life af. De verslaggeving over de moord op Kennedy is een doorbraak voor het televisienieuws, en Vietnam is de eerste oorlog die tot in de woonkamer gebracht wordt. Life stopt in 1972. Er is in 1978 wel een doorstart als maandelijks magazine, maar de relevantie van weleer komt niet terug.

Televisie slokt in die periode zowel de radio als de magazines op. De uitvinding van de videoband zorgt er dan ook nog eens voor dat het verzamelen en verspreiden van audiovisueel materiaal goedkoop en eenvoudig wordt. En vanaf 1968 zijn er bovendien satellieten die beelden razendsnel sturen van de ene kant van de wereld naar de andere. Het begin van een onverzadigbare Global Village.

Je kan je in tijden van internet moeilijk voorstellen welke impact de live-uitzending vanaf de maan heeft in 1969. 600 miljoen mensen kijken op een fractie van het aantal schermen dat nu in omloop is naar hoe de Eagle landt op het maanoppervlak. De schokkerige beelden en de blikkerige stemmen van de astronauten worden meteen een onderdeel van ons cultureel erfgoed. Ze zitten nog steeds in het collectieve geheugen verankerd. Werhner von Braun vergeleek de maanlanding met het natuurhistorische moment waarop de eerste dieren het water verlieten om op het land te gaan leven.

Forever Mankind

Al sinds mensenheugenis is de maan een inspiratiebron voor mythes, legendes en rituelen. Het monochrome oerbeeld van de maan is in essentie een eenvoudig, abstract beeld. Een perfecte koele, bleke bol, efemeer zwevend in een inktzwarte hemel. Een leeg blad waarop we onze verlangens, angsten en fantasieën projecteren. Luna is de maangodin bij de Romeinen; Selene, zuster van Eos en Helios, is dat bij de Grieken.

“As soon as the moon has risen in the poets' verses, it has always had the power to communicate a sense of weightlessness, of suspension, of mute and calm enchantment”, aldus de Italiaanse schrijver Italo Calvino. 

Door de maanlanding lijkt er aan die betovering een einde te komen. Als Utopia verliest de maan haar magie, en door sommigen wordt de mannelijke verovering van de vrouwelijke maan zelfs gezien als een symbolische aanval: ze is haar maagdelijkheid kwijt. 

Het had ook anders kunnen aflopen. Voor het hypothetische, noodlottige geval dat Armstrong en Aldrin moesten achterblijven op de maan, hadden de speechschrijvers van president Nixon al een toespraak klaar. Die zou hij afgesloten hebben met de woorden: “For every human being who looks up at the moon in the nights to come will know that there is some corner of another world that is forever mankind.” 

De maanlanding is, alle mooie en inclusieve praatjes ten spijt, bovenal een westerse triomf. Je zou dat cynisch kunnen noemen, maar dan zou je voorbijgaan aan het feit dat de mensheid oprecht in vervoering gebracht is. Veel van wat onwaarschijnlijk lijkt, heeft echt plaatsgevonden, al is de scheidslijn tussen feiten en fictie in de ruimte flinterdun. Het was een prachtig, gedurfd stuk totaaltheater waarvan straks de tweede akte begint. Wat is de volgende Giant Step?  Blijft ook in de ruimte het recht van de sterkste gelden? Of maken we er samen een vreedzame, rechtvaardige en solidaire plek van, wat op aarde voorlopig niet lijkt te lukken? 

Selene blijft gelukkig haar soevereine zelf, onveranderlijk en onverschillig ten opzichte van de menselijke soort en al die verlangens. Weten we nu, dankzij het indrukwekkende fotoarchief, hoe het er daar echt uitziet? Of blijkt Luna nog steeds een groot fictief en imaginair landschap te zijn? Misschien is de maan enkel te bevatten door er onze afstand toe te bewaren. Laat ons vergeten dat we er ooit geweest zijn en opnieuw beginnen te dromen.

De auteurs wensen expliciet Andrew Smith en Bernd Brunner te bedanken. Veel van het onderzoek uit hun respectievelijke boeken Moondust en Moon, A Brief History was inspiratie voor deze tekst. 

Korte bibliografie

Andrew Smith, Moondust, Bloomsbury, 2006.

Bernd Brunner, Moon, A Brief History, Yale University Press, 2010.

Norman Mailer, Moonfire, the Epic Journey of Apollo 11, Taschen, 2015.

David Meerman Scott & Richard Jurek, Marketing the Moon: The Selling of the Apollo Lunar Program, MIT Press, 2014.

Lily Koppel, The Astronaut Wives Club, Headline Publishing Group, 2013.

[maximvandaele]

Bespreking: De kracht van het nu van Eckhart Tolle

Van De kracht van het nu had ik wel eens gehoord en toen mijn zus een mooie Nederlandse heruitgave van het boek (compleet met gouden letters op de kaft en gouden randjes op de bladzijden) kocht, heb ik het zelf gelezen. Deze uitgave verscheen in 2021 bij uitgeverij AnkhHermes en de citaten en paginanummers in dit artikel komen dan ook uit die uitgave.

De meeste zelfhulpboeken staan bol van uitspraken zoals 'doe dit', 'wees dat', 'probeer dit', 'aanvaard dit', 'verander dat'. Zulke adviezen zijn meestal nutteloos: ze zijn te vaag en in veel gevallen zal je merken dat het dingen zijn die je toch al doet. Heel wat zelfhulpboeken zijn niet veel meer dan boeren- en tegeltjeswijsheden opgesmukt met persoonlijke anekdotes en/of spiritueel taalgebruik. Ten slotte zijn veel zelfhulpboeken contradictorisch omdat ze zowel zelfverbetering als zelfaanvaarding promoten. Dat alles is waarom ik in de regel geen zelfhulpboeken lees.

De kracht van het nu wordt soms als zelfhulp beschouwd, maar lijdt volgens mij veel minder aan de kwaaltjes die ik hierboven opsomde. De kern van de boodschap van dit boek is zo mooi als ze eenvoudig is: wees zoveel mogelijk aanwezig in het hier en het nu, vol overgave, en je zal merken dat het leven alleen maar beter wordt. Dat is 'de kracht van het Nu'. In Tolles woorden:

Zeg altijd ja tegen het huidige moment. Wat kan er zinlozer of absurder zijn dan je innerlijk te verzetten tegen wat er al is? Wat kan er onzinniger zijn dan verzet tegen het leven zelf, dat er nu is en altijd nu blijft? Geef je over aan wat is. Zeg ja tegen het leven, en let er dan eens op hoe het leven plotseling voor je gaat werken, terwijl het je eerder tegenwerkte. (p. 46)

Waarom de kracht van het Nu geen ontkenning van lijden of de waarde van de rede is

Direct zijn er twee zaken in te brengen tegen Tolles pleidooi voor de kracht van het Nu: ten eerste, ontken je daarmee niet dat het huidige moment vaak vreselijk is? Wie wil er 'in het hier en het nu zijn' tijdens een relatiebreuk of direct na het overlijden van een geliefde, bijvoorbeeld? Ten tweede, leidt bewuste aanwezigheid in het hier en het nu niet tot passiviteit, fatalisme en berusting, zowel op persoonlijk als politiek vlak?

Doorheen zijn boek maakt Tolle duidelijk dat aanwezigheid en bewustzijn (dit zijn ongeveer synoniemen in het boek) niet betekenen dat we altijd gelukkig kunnen of moeten zijn. Evenmin zou het moeten leiden tot een soort passieve aanvaarding van elke (persoonlijke of maatschappelijke) situatie. De kracht van het Nu betekent ook niet dat we niets meer kunnen of mogen plannen voor de toekomst, of nooit meer aan het verleden mogen denken.

We kunnen een situatie vreselijk vinden of tegen onrecht strijden en tegelijk toch vol overgave aanwezig zijn in het hier en nu. We kunnen een gebeurtenis uit het verleden herdenken of vooruitblikken op de toekomst, zonder daarom minder aanwezig te zijn in het hier en nu. Immers, zoals Tolle zegt:

Het leven is nu. Er is nooit een tijd geweest waarin je leven niet nu was, en die komt er ook nooit. (p. 59) Er is in het verleden nooit iets gebeurd; het gebeurde in het Nu. In de toekomst gebeurt er niets; toekomstige gebeurtenissen vinden plaats in het Nu. (p. 60)

Herdenking, planning, lijden of nadenken enerzijds en bewuste aanwezigheid in het hier en het nu anderzijds sluiten elkaar niet noodzakelijk uit, hoe gek dat ook moge klinken. Te meer is dit het geval als we aanwezigheid in het hier en nu niet primair cultiveren als noodoplossing, maar als dagdagelijkse praktijk, op aristotelische wijze: "Daarom is het van essentieel belang dat je meer bewustzijn in je leven brengt in gewone situaties, wanneer alles min of meer gladjes verloopt" (p. 83), schrijft Tolle. Wanneer het later slecht gaat, kunnen we er dankzij een geoefende kracht van het Nu beter mee leven.

Wat is tijd?

Tijd is fenomenologisch gezien een raar beest. Je kan tijd niet zien, ruiken, horen, proeven of vastgrijpen. Hoe weten we dan hoe laat het is, of hoeveel tijd er verstreken is? Enerzijds kunnen we kijken naar de klok, anderzijds door gewoon de ervaring dat de wereld geen stilstaand beeld is, dat dingen bewegen en de tijd dus vooruit aan het gaan moet zijn.

Maar wat is dan het verschil tussen beweging (van de klok en andere dingen) waarnemen en tijd waarnemen? Misschien zijn tijd en beweging wel hetzelfde, zoals uitspraken zoals 'de tijd vliegt voorbij' doen vermoeden. Waarom maken we dan nog een onderscheid tussen tijd en beweging? Dit is vooral omdat het praktisch noodzakelijk is: we hebben 'kloktijd' (zoals Tolle het noemt) nodig om te kunnen plannen. Daarom hebben we kalenders, klokken en concepten zoals seconde, minuut, uur, dag, maand, jaar.

Maar het verschil tussen tijd en beweging bestaat toch alleen in onze gedachten, niet in onze ervaring van het nu. Zoals het verschil tussen een roos en een mooie roos alleen in onze gedachten bestaat ('beauty is in the eye of the beholder'), zo is het verschil tussen tijd en beweging slechts denkbeeldig. In zekere zin zien we gewoon beweging en denken we daar dan over dat dit tijd is. Dit is geen probleem, net zoals de ervaring van schoonheid niet problematisch is - integendeel. Het wordt pas problematisch als onze gedachten over de tijd, gedachten over verleden of toekomst (of andere piekergedachten) de aanwezigheid in het hier en het nu in de weg staan.

Waarom is het zo moeilijk om hier en nu aanwezig te zijn? Waarom is het zo moeilijk te stoppen met piekeren?

Ooit hoorde ik van iemand (ik denk Jean-Paul Van Bendegem, maar ben niet zeker) dat religie zoals een mes is: je kan er groenten mee snijden en broodjes mee smeren, maar je kan er ook mensen mee neersteken. Zo het voor religie is, zo ook voor het verstand. Onze cognitieve capaciteiten hebben cultuur, technologie en een rijk innerlijk leven mogelijk gemaakt, maar ze kunnen ook onze ergste vijand zijn. Het verstand, het denken is namelijk volgens Tolle een van de voornaamste obstakels die een bewuste aanwezigheid in het hier en het nu in de weg staan.

Nu weet iedereen wel dat piekeren onaangenaam is en vermijden we het liefst, maar niet altijd beseffen we dat piekeren zelfversterkend is. Zoals een hamer zichzelf niet kan kapot slaan, of een borstel zichzelf niet kan schoonvegen, zo ook kan het (piekerende) verstand zichzelf niet doen stoppen met denken. Integendeel: wie echt aanwezig is in het hier en het nu, denkt gewoon niet. Zo simpel, zo magisch is het!

Heel vaak spreekt Tolle zich uit tegen wat hij 'identificatie met het verstand' noemt: dat is wat er gebeurt wanneer mensen zich onvoldoende bewust zijn van het feit dat ze hun gedachten niet zijn. Door in te zien dat je je gedachten wel hebt, maar ze niet bent ('de denker waarnemen', zegt Tolle) wordt bewuste aanwezigheid in het hier en het nu mogelijk. Het denken is dus een gereedschap, en net zoals elk gereedschap moeten we het voor de juiste doeleinden gebruiken.

Hoe kan je dan wél bewust aanwezig in het hier en het nu worden?

Er zijn zovele manieren, maar een van de meest toegankelijke is uiteraard dat wat door meditatie getraind wordt: gewoon met al je zintuigen je omgeving en je lichaam bewust waarnemen. Soms wordt dit mindfulness genoemd, maar Tolle vermijdt die term bewust: in een video zegt hij als grapje dat dit de indruk wekt dat je je geest (mind) vol (full) zou moeten proppen, terwijl het tegendeel het geval is: bewuste aanwezigheid betekent een volledig receptieve, ontvankelijk-ontvangende en dus 'lege' geest hebben. Dat is waar Meester Eckhart (naar wie Tolle zich vernoemd heeft) al over schreef in de dertiende eeuw:

Maagd betekent zoveel als: een mens die vrij is van alle aangeleerde voorstellingen, zo vrij en leeg als hij was toen hij nog niet was. […] [Een maagd], vrij en niet aan eigenbelang gebonden, is aldoor God even nabij als zichzelf. (bron: Over God wil ik zwijgen pagina's 93 en 95).

In zoverre we er niet verslaafd aan zijn, en in zoverre we ze bewust in het hier en het nu doen, kunnen aangename activiteiten (zoals sociaal contact, wandelen, fietsen of andere buitenactiviteiten, kunst ervaren en creëren, lezen, ja zelfs eten en drinken, tv-kijken, gamen of ander entertainment) ook toegang geven tot de kracht van het Nu.

Bewuste aanwezigheid als manier van leven

De kracht van het nu is geen trucje, wondermiddel of de zoveelste wellnessmethode bovenop yoga, acupunctuur, klankschalen, tarotkaarten of magische edelstenen. Het is een basishouding, iets dat constant beoefend en geoefend kan worden. Het is een basishouding die een goed leven mogelijk maakt. Leef deze basishouding zoveel als je maar kan!

Woorden zijn slechts wegwijzers

Tolles boek heeft niet echt een heel duidelijke structuur, en hij is niet altijd even consequent in het gebruik van verschillende termen. Op zich is dat ook niet zo erg, zolang de boodschap maar duidelijk wordt. Woorden zijn namelijk slechts wegwijzers naar een betekenis, daarom schrijft Tolle herhaaldelijk in het boek zinnen zoals: "Hecht je niet aan woorden. Het zijn maar stapstenen die je zo snel mogelijk achter moet laten." (p. 21) Als andere woorden dan die uit het boek beter werken voor jou, dan moet je die woorden gebruiken.

Het boek is opgebouwd in vraag-en-antwoordvorm, maar het is geen catechese: eerder is het een filosofische dialoog tussen Tolle en een denkbeeldige gesprekspartner. Mooi toch, hoe Tolle de eeuwenoude filosofische stijlvorm van de dialoog nieuw leven in blaast. Hij verwijst ook regelmatig naar spirituele leiders zoals Jezus, Boeddha of zenmeesters. Voor wie een beetje vertrouwd is met stoïcisme, epicurisme, platonisme, boeddhisme, taoïsme en/of mystieke tradities, komen Tolles uitspraken vertrouwd over. Zijn grote bijdrage is dat hij erin slaagt een mooie en toegankelijke synthese te brengen van deze filosofieën, met uiteraard de bewuste aanwezigheid in het hier en nu als centrale thema.

Tolle heeft trekjes van een goeroe, maar hij is er geen: "Ook moet je niet afhankelijk worden van een leraar of meester, behalve tijdens de overgangsperiode, wanneer je de betekenis en beoefening van aanwezigheid leert", schrijft hij. (p. 111)

Zijn en de kracht van het Nu

Tolle koppelt aan zijn betoog duidelijk ook een heel spiritueel, mystiek aspect. Door de aard van het onderwerp is dit misschien het moeilijkst om over te praten of schrijven. Hoe ik dit begrijp is dat de ervaring 'op te gaan' in de wereld, in het moment, in het nu (Tolle spreekt vaak van 'het Zijn') een gevolg is van bewuste aanwezigheid in het hier en het nu. "Als je aanwezig bent, als je met je aandacht helemaal en heel intens gericht bent op het Nu, kun je Zijn voelen" (p. 25).

Wanneer dat gebeurt, kunnen we meer dan ooit tevoren liefde (in al haar vormen) geven en krijgen: "Liefde is geen poort, het is wat door de poort deze wereld binnenkomt." (p. 138) Zo'n liefdevol persoon kan niets dan goed willen voor de wereld. Zij is wat boeddhisten een bodhisattva zouden noemen, een wezen op weg naar verlichting.

Creativiteit en de kracht van het Nu

Zoals hoger gezegd kan men pas echt in het hier en nu aanwezig zijn door niet te denken. Het is ook wanneer men niet denkt, dat creativiteit kan bloeien. Aldus is een levendige creativiteit nog een effect van de kracht van het nu. Tolle schrijft hierover:

Wanneer je een antwoord, een oplossing of een creatief idee nodig hebt, moet je even ophouden met denken door je op je innerlijke energieveld te concentreren. Word je bewust van de stilte. Als je daarna het denken hervat, is het fris en creatief. (p. 130)

Kritiek: cultuurpessimisme en ecologistisch pessimisme

Ondanks de grote kracht van de boodschap van dit boek, waren er toch twee aspecten die ik nogal storend vond.

Het eerste is Tolles neiging naar cultuurpessimisme. Hoewel hij de verwezenlijkingen van de rede niet ontkent, loopt hij niet bepaald hoog op met de toestand van de wereld. Zo schrijft hij onder andere:

Bij veel mensen, evenals in de meeste van de politieke en economische structuren en het grootste deel van de media, is het oude bewustzijn nog zeer sterk aanwezig. (p. 14)

Deze wereld is een afspiegeling van de steeds verder gaande versplintering van het verstand. (p. 27)

Geen enkele vroegere beschaving heeft ooit zoveel lelijkheid voortgebracht (p. 104).

Dat is vreemd, want eigenlijk ging het nog nooit zo goed met de wereld op verschillende vlakken, waaronder materiële welvaart en afwezigheid van geweld. Nu lijkt Tolle dit wel enigszins te nuanceren in een voorwoord (uit 2015) voor zijn boek Een nieuwe aarde, waar hij beseft dat deze negatieve beeldvorming een illusie is die onder meer door de media ontstaat:

Als we uitsluitend afgaan op de informatie die we dagelijks via nieuwsrubrieken en de mainstream media krijgen voorgeschoteld en we de balans opmaken van de toestand in de wereld in dit nieuwe millennium, dan is die verbijsterend negatief. […] Er gebeurt veel positiefs dat niet als nieuwswaardig wordt beschouwd maar dat in feite van veel grotere betekenis is dan al die dingen die iedere dag vanuit onbewustheid worden gedaan.

Een tweede negatieve aspect vond ik Tolles neiging naar wat ik 'ecologistisch pessimisme' noem. Dat is mijn naam voor de (impliciete) opvatting dat de mens slecht is en de natuur goed, zoals beschreven door Maarten Boudry in zijn boek Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat. Zoals zovele new age auteurs maakt Tolle zich herhaaldelijk schuldig aan deze bizarre, onzinnige tegenstelling. Zo schrijft hij:

Geen andere levensvorm op deze planeet kent negativiteit, alleen de mens. Er is ook geen andere levensvorm die zoveel geweld en vergif uitstort over de aarde die hem voedt. (p. 185-86)

De mensen doen [lijden] zichzelf en elkaar aan, ook door bepaalde verdedigingsmaatregelen die de aarde als organisme neemt om zich te beschermen tegen de aanvallen van de menselijke waanzin. (p. 219)

Dit slaat natuurlijk nergens op, en dit voor verschillende redenen. Wat er bedoeld wordt met de uitspraak dat "geen enkele andere levensvorm zoveel geweld en vergif uitstort over de aarde die hem voedt" is niet duidelijk, maar in ieder geval is de mens uiteraard niet de enige soort die gewelddadig kan zijn of zelfs de enige soort die een grote impact kan hebben op klimaat en ecosystemen. Sterker nog, hoewel ze inderdaad geen oorlogen voeren, kunnen niet-menselijke dieren vaak veel wreder zijn naar soortgenoten en andere dieren. Iedere katteneigenaar die zijn kat al heeft zien 'spelen' met een muis, weet dit.

Fundamenteler is niet alleen het morele oordeel (natuur = goed, mens = slecht) problematisch, maar het hele onderscheid natuur-mens tout court. Is de mens 'onnatuurlijk'? De mens is een diersoort als alle andere, daarom is hij even natuurlijk als alle andere organismen. Je kan dus niet negatief doen over de mens zonder daarmee ook negatief te doen over de natuur of omgekeerd. De mens maakt deel uit van de natuur en bijgevolg is hij ook natuur.

Het problematische onderscheid natuur-mens (of natuur-cultuur, zo je wil) komt ook tot uiting wanneer Tolle plots in het midden van het boek een merkwaardig esthetisch oordeel uitspreekt. Hij zegt:

Omdat de wereld waarin wij in leven [sic] zo vergaand door het denken wordt beheerst, is het grootste deel van de moderne kunst, architectuur, muziek en literatuur verstoken van schoonheid, van innerlijke essentie. Er zijn maar een paar uitzonderingen. De reden hiervoor is dat de mensen die al deze dingen maken, zich zelfs niet een moment lang van hun verstand kunnen bevrijden. […] Het aan zichzelf overgelaten verstand maakt monstruositeiten, en niet alleen in kunstgalerieën. Kijk maar eens naar onze stedelijke landschappen en naar industrieterreinen. Geen enkele vroegere beschaving heeft ooit zoveel lelijkheid voortgebracht. (p. 104)

Welke "moderne kunst, architectuur, muziek en literatuur" er precies zo lelijk is, leren we hier niet echt uit. In een interview verklaarde Tolle wel dat hij niet hoog oploopt met de meeste hedendaagse popmuziek of met conceptuele kunst. Dat is een mening waar ik het mee eens ben.

Maar ook als het waar is dat er nog nooit zoveel lelijkheid was als vandaag, dan vergeet Tolle te zeggen dat er misschien ook nog nooit zoveel schoonheid was als vandaag. Niet alleen worden er nog altijd vele mooie kunstwerken gemaakt (in absolute aantallen waarschijnlijk meer dan vroeger, simpelweg omdat er veel meer mensen en dus veel meer kunstenaars zijn). Ook als we ons bevrijden van wat ik esthetisch ecocentrisme noem (natuur = mooi, mens = lelijk), wordt de wereld nóg mooier. Tolle beaamt de gangbare indruk dat industriële gebouwen en hedendaagse architectuur lelijk zijn en gelijk staan aan landschapsvervuiling. Je ziet dat oordeel ook tot uiting komen wanneer het argument dat het 'landschapsvervuiling' is, gebruikt wordt in protest tegen de komst van nieuwe windmolens (die ons ironisch genoeg zogezegd zouden moeten redden van al het 'slechte' dat de mens de natuur zou aandoen).

Ik wil dit esthetisch ecocentrisme radicaal in vraag stellen. Bij het aanzien van een grote windmolen, imposante fabriek of reusachtig flatgebouw kan ik soms evenveel schoonheid ervaren als wanneer ik oog in oog sta met de zee, een berg of een bos. Hoe mooi is het niet dat de mens zo'n gigantische, complexe structuren kan bouwen die dan nog eens honderden of zelfs duizenden mensen kunnen helpen voorzien in hun behoeften!

Dat betekent natuurlijk niet dat we fabrieken, appartementen of snelwegen moeten bouwen op natuurgebieden (of omgekeerd, steden slopen om terug plaats te maken voor 'de natuur'). Er circuleert op sociale media een grap waarbij er een machtige bergketen wordt getoond met daarover een tekst zoals: 'wat jammer dat hier nog geen Walmart of McDonald's gebouwd is'. Evenmin wil ik hier zeggen dat ik het niet erg zou vinden als historische stadskernen vernietigd werden om plaats te maken voor winkelcentra, moderne hoogbouw en industrie- en handelsdistricten. Het punt is dat zowel natuur als cultuur (en alle tussenvormen) hun plaats hebben. Het een is niet noodzakelijk mooier of beter dan het andere.

Radicale aanwezigheid

Ik vond het merkwaardig dat Tolle, ondanks zijn spirituele wijsheid en ervaring, er kennelijk niet in slaagt om voorbij de valse tegenstelling mens = slecht/lelijk, natuur = goed/mooi te kijken. Het is aan ons, de lezers, om Tolles eigen inzichten nog radicaler door te trekken. Zo zullen we inzien dat schoonheid overal kan inzitten, mits voldoende bewuste aanwezigheid. Zo zullen we inzien dat de wereld de goede kant op gaat, mits voldoende bewuste aanwezigheid (in tegenstelling tot een onbewuste, onkritische opname van het nieuws en allerlei misleide intuïties over de toestand van de wereld).

Op een gegeven moment doet Tolle in het boek een aantal zeer bizarre en ongeloofwaardige uitspraken over menstruatie. Op sommige lezers komt het boek neerbuigend over, al is dat volgens mij omdat ze te sterk identificeren met de (denkbeeldige, symbolische) figuur die aan Tolle vragen stelt. En zo zijn er nog wel een aantal twijfelachtige aspecten aan dit boek.

Je zal echter pas het meest uit het boek kunnen halen als je probeert voorbij deze kleine kantjes te kijken. Kritiek neemt niet weg dat De kracht van het Nu een prachtig boek is met een sterke en wijze boodschap. Een aanrader voor iedereen.

Lees dit boek en zie wat het met je doet!

Een bloemlezing:

De reden waarom sommige mensen zo van gevaarlijke activiteiten houden, zoals bergbeklimmen, autoracen en dat soort dingen, is dat ze, ook al zijn ze zich dat niet bewust, daardoor gedwongen worden in het Nu te leven; die intens levendige toestand waarin je verlost bent van tijd, problemen, denken en de last van de persoonlijkheid. Als je ook maar een moment uit het Nu wegglipt, kan dat de dood betekenen. Helaas worden deze mensen afhankelijk van een bepaalde activiteit om in die toestand te kunnen verkeren. Maar je hoeft de noordwand van de Eiger [een 3967 meter hoge berg in Zwitserland] niet te beklimmen. Je kunt die toestand op dit moment betreden. (p. 61)

De wereld ontstaat als het bewustzijn gestalten en vormen aanneemt, gedachtevormen en materiële vormen. Kijk eens naar de miljoenen levensvormen die alleen al voorkomen op de aarde, ter zee, ter land en in de lucht. En elke levensvorm wordt miljoenen keren vermenigvuldigd. Met welk doel? Is iemand een spel aan het spelen, een spel met vormen? Dat vroegen de oude zieners uit India zich af. Zij zagen de wereld als lila, een soort goddelijk spel dat God aan het spelen is. Het hoeft geen betoog dat de afzonderlijke levensvormen in dit spel niet erg belangrijk zijn. […] Is dat tragisch of wreed? […] [Het] is alleen tragisch omdat je een afzonderlijk zelf projecteerde waar er geen is. Je was getuige van een onderdeel van een dynamisch proces, een moleculaire dans, en daar maakte je een afzonderlijke identiteit van. (p. 105-106)

Ik heb met verschillende zenmeesters samengewoond; allemaal katten! (p. 186) Ken je het verhaal van Banzan? Voor hij een groot zenmeester werd, streefde hij jarenlang naar de verlichting, die hem echter steeds weer ontging. Maar toen hij op een dag op de markt liep, hoorde hij een gesprek tussen een slager en een klant. 'Geef me het beste stuk vlees dat je hebt', zei de klant. Waarop de slager antwoordde: 'Elk stuk vlees dat hier ligt, is het beste. Er ligt geen stuk vlees bij dat niet het beste is.' Toen hij deze woorden hoorde, werd Banzan verlicht. Ik zie aan je dat je een verklaring verwacht. Als je aanvaardt wat is, wordt elk stuk vlees - elk moment - het beste. Dat is verlichting. (p. 190)

De foto's in dit artikel zijn natuurfoto's die Eckhart Tolle zelf maakte met zijn gsm. Bron: dit artikel.

[thejacklion]

Dit is waarom jij moet overstappen naar recyclebare verpakkingen!

Dat er sprake is van klimaatverandering is een feit. Volgens wetenschappers zal de aarde binnen een aantal decades niet meer hetzelfde zijn zoals het vroeger was. Dit hoeft niet zo te zijn! Wij mensen zijn in staat om daar verandering in te brengen. Alle kleine beetjes kunnen hierbij helpen. Begin bijvoorbeeld met het aanschaffen van recyclebare verpakkingen.

Wat zijn recyclebare verpakkingen?

Bij recyclebare verpakkingen denken mensen al snel aan bijvoorbeeld de plastic bakjes waar fruit in zitten bij de supermarkt. Of aan andere verpakkingen die worden weggegooid en worden herbruikt. Dit is natuurlijk de bekendste manier om te recyclen. Zo zijn er nog veel meer manieren om duurzaamheid te stimuleren. Iedereen wilt toch in een wereld leven waar mensen gezond kunnen leven en opgroeien? Om dichter bij dit doel te komen kunnen mensen gebruik maken van duurzame producten.  

Foto van Pexels by Alena Koval

Welke recyclebare verpakkingen kun jij gebruiken?

Er zijn tegenwoordig enorm veel duurzame producten die een steentje bijdragen aan de natuur. De reden hiervoor is onder andere de het begrip Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Organisaties proberen mee te denken over het gebruik van duurzame verpakkingen. Het is ook verstandig om zelf eens na te gaan hoe jij kan helpen. Denk er bijvoorbeeld over na om de recyclebare verpakkingen te gebruiken.

-Herbruikbare boodschappentas. Iedereen doet minstens één keer in de week boodschappen in bijvoorbeeld de supermarkt. In veel supermarkten proberen ze het kopen van plastic tasjes te demotiveren door er 10 cent er voor te vragen. 10 cent is alsnog te weinig waardoor mensen alsnog de tasjes aanschaffen. Waardoor ze uiteindelijk toch nog een last voor het milieu kunnen zijn. Gebruik in plaats van de plastic tasjes een herbruikbare boodschappen tas. Deze zijn meestal van groot formaat zodat er veel  boodschappen in passen. Deze tasjes zijn er meestal ook nog trendy uit.

Foto from Pexels by Cottonbro

-Metalen rietjes.

Rietjes worden vaak gebruikt een café of op feestjes. Mensen vinden het fijn om ze te gebruiken in smoothies, milkshakes en cocktails. Vanaf 3 juli 2021 is het in Nederland niet meer mogelijk om plastic rietjes te kopen. Een goed idee dus! En een sterk alternatief hiervoor is het aanschaffen van de herbruikbare metalen rietjes. Deze rietjes zijn vervaardigd uit hoge kwaliteit RVS en komen meestal met een schoonmaak borsteltje zodat je ze makkelijk kunt schoonmaken.

Wil je meer weten?

Wilt je meer weten over recyclebare verpakkingen en hoe jij bewustere keuzes kunt maken met een oogje op de wereld? Bekijk dan de website van Forsustain.

[petitjeanofficial]

Iedere maatschappelijke verandering begint met bewustzijn.

Rutger Bregman

[marleenforsustain]

Plastic-vrij op reis

Het is niet langer meer een trend. Duurzaam reizen. Op alle manieren op met allerlei middelen gaan vele mensen steeds meer duurzaam op reis. Ben jij je bewust van duurzaam reizen?

 Lifestyle in een milieuvriendelijke drinkfles

Het is te noemen als een lifestyle, wij zijn ook tijdens het reizen bewust van de impact op het milieu. We gaan als mensen vaker met het openbaar vervoer, de fiets of lopend. We laten datgene staan wat uitlaatgassen met zich meebrengt.

Toptrending zijn de duurzame reisproducten, vol in opkomst: producten die gemakkelijk in gebruik zijn en gemakkelijk kunnen worden meegenomen tijdens het reizen. De producten schaden het milieu niet en worden hergebruikt. Het gaat om producten voor meerdere malen gebruik. Wat dacht je van een milieuvriendelijk drinkfles? Of bestek gemaakt van bamboe? Je kent het vast, het is al jaren een ruim begrip in het oosten van de wereld.

 Het voordeel van een milieuvriendelijke drinkfles

Volgens ZustainaBox, hebben wij, Nederlanders 550 miljoen wegwerpflessen gebruikt. Heb je wel eens nagedacht over de milieuonvriendelijkheid van PET-flessen? Het is niet enkel het plastic wat de flessen bevat… Vergeet zeker het transport van de PET-flessen niet. Ongegeneerde CO2 uitstoot, die in feite overbodig is. Het grootste voordeel van milieuvriendelijke drinkflessen is de duurzaamheid ervan, ze gaan veel langer mee dan plastic PET-flessen. Vergeet niet dat je niet enkel aan je eigen belang denkt maar grotendeels, maatschappelijk betrokken bent bij het milieu!

 Milieuvriendelijke drinkfles

Een milieuvriendelijk drinkfles die dagelijks kan worden gebruikt voor alle activiteiten. Niet meer weg te denken uit ons leven toch? Het is dé vervanger voor plastics wegwerpflesjes die je gemakkelijk aanschaft en waarschijnlijk weinig tot eenmalig gebruikt… Erg zonde, tijd voor verandering!

 Materialen milieuvriendelijke drinkfles

Een milieuvriendelijke drinkfles kan worden gemaakt van verschillende materialen. In China worden flessen van Klean Kanteen geproduceerd sinds 2004. Deze flessen waren de eerste roestvrijstalen en herbruikbare waterflessen. Het bedrijft richt zich op de hergebruikt en vervuiling rondom milieuvriendelijke drinkflessen.

Mizu legde de focus op een functionele, mooie en milieuvriendelijke drinkfles. Deze drinkflessen worden gemaakt van roestvrijstaal en met behulp van een dubbele wand die ervoor zorgt dat de vloeistof koud of warm blijft. Deze milieuvriendelijke drinkfles is ook nog een vaatwasser bestendig!

Retap produceert milieuvriendelijke drinkflessen die gemaakt worden van het materiaal glas. Het materiaal kan volledig worden gerecycled en geeft geen geuren of smaken af. Het glas neemt ook geen kleuren en geuren op, zoals plastics meestal wel doet. Kortom het is een puur materiaal, vrij van schadelijke stoffen en geheel vaatwasser bestendig. Retap milieuvriendelijke drinkflessen bevatten ‘lekvrije doppen’ die ronde afgeronde hoeken waarmee er geen kans is voor bacteriën om te nestelen.

Tot slot produceert Blue Bottle een roestvrijstalen thermofles die speciaal ontwikkeld is om plastic zwerfafval terug te dringen. Het is een onderdeel van het project ‘Gratis drinkwater’.

Kies voor milieuvriendelijke drinkflessen

Gelukkig zijn er rond deze tijd ontzettend veel verschillende milieuvriendelijke drinkflessen te verkrijgen, die uiteenlopen qua materialen, kleuren en doeleinden. Zo kun je altijd een keuze maken die geschikt is voor ieder individu!

[havenpoort]

Kloosters in de Duin- en Bollenstreek

Ook in de Duin- en Bollenstreek bestonden er in de middeleeuwen kloosters. Ik zal eerst een beschrijving geven over wat een klooster is en een beschrijving van enkele kloosterorden.

In deel 2 zal ik ingaan op de kloosters die bestaan hebben in de Duin- en Bollenstreek.

Een abdij is een geheel van gebouwen dat gebruikt wordt door monniken of nonnen van een kloosterorde, onder leiding van een abt of abdis. Een van de belangrijkste gebouwen in een abdij is het klooster, dat ook los van een abdij kan bestaan en dan onder leiding van een prior of overste staat.

In de middeleeuwen kwamen vele abdijen tot bloei en waren de abdijen strak georganiseerde en gesloten leefgemeenschappen, die behalve het ommuurde gebouwencomplex (waarin de abdijkerk, kapittelzaal, klooster, een dormitorium, lavatorium en refectorium, de bibliotheek, moestuin en dergelijke) vaak ook het beheer hadden over een uitgestrekt omliggend gebied. Niet alleen op religieus, maar ook op cultureel gebied waren de abdijen van grote betekenis.

Een abdijgemeenschap wordt enkel gevormd bij monniken- en nonnenkloosters van de eerste of tweede orde, met name bij de ordes van de benedictijnen, cisterciënzers, kartuizers en norbertijnen. De leden van een abdijgemeenschap worden monniken genoemd en leven volgens een kloosterregel. Om een abdij te stichten zijn er minimaal twaalf leden nodig.

Kloosters van de Augustijner koorheren worden doorgaans een kapittel genoemd. Bij de norbertijnen speekt men ook wel over een canonie; de abt heette hier vanouds een proost. Een kloostervestiging die afhankelijk is van een abdij noemt men priorij. De bedelorden kenden geen abdijen, maar conventen; de overste heet hier prior of gardiaan. Bij de geestelijke ridderorden spreekt men over een commanderij, die wordt geleid door een commandeur.

Naargelang de waardigheid en functie van een abdij worden deze ingedeeld naar soort. Het grootste deel van abdijen is echter ondergeschikt aan andere abdijen, volgens congregatie.

-Exempte abdij: onder leiding van een gemijterde abt.

-Koninklijke abdij: onder bescherming van een vorst, zoals de Koninklijke Abdij van Las Huelgas.

-Territoriale abdij: onder leiding van een gemijterde abt-bisschop.

-Aartsabdij: onder leiding van een aartsabt, enkel bij een benedictijnse congregatie.

-Rijksabdij: abdij die rijks onmiddellijkheid heeft.

 De benedictijnen en benedictinessen zijn leden van een kloosterorde die de regel van Sint-Benedictus (480-547) volgt (de Orde der Benedictijnen, Latijn Ordo Sancti Benedicti, afgekort OSB). De orde rekent zich, in tegenstelling tot de latere bedelorden, tot de "stabilitas loci" (plaatsgebondenheid). Wereldwijd zijn er meer dan 8.000 benedictijnen en 17.000 benedictinessen.

De dagindeling van de benedictijnen bestaat uit contemplatie en arbeid (ora et labora) en draait rond het gemeenschappelijk gevierde en op te dragen Misoffer en het officie: de lauden, primen, terts, sext, none, vespers en completen. Gewoonlijk wordt ook de vigilie of nachtwake tot het officie gerekend.

Cistercienzers

De cisterciënzers vinden hun oorsprong in 1098, toen de abt Robert – een Bourgondisch edelman – zijn klooster in Molesmes verliet om samen met twaalf monniken een nieuw klooster te stichten in Citeaux in Bourgondië. Dertig jaar eerder werd hij reeds abt van verschillende gemeenschappen. In 1074 werd hij hoofd van een groep kluizenaars van Colan. Een jaar later werd hij de abt van Molesme. Tussen 1090 en 1093 had Robert de Abdij van Molesme reeds verlaten, om zich opnieuw bij een groep kluizenaars aan te sluiten. In 1098 kwam hij ertoe opnieuw een abdij op te richten.

Deze nieuwe orde was een reactie op het feit dat de Regel van Benedictus steeds slechter werd nageleefd in de Franse benedictijnenkloosters, vooral in de Abdij van Cluny. Naar de Latijnse vorm van de plaatsnaam Citeaux – Cistercium – werden de leden van de orde cisterciënzers genoemd.

 De monniken moeten niet zelf instaan voor de bewerking van de gronden: ‘ad haec exercenda, nutrienda, conservanda, seu prope seu longe grangias habere possumus per conversos custodiendas et pocurandas’. De orde kent met andere woorden een speciaal systeem van grangia’s (ook wel uithoven: grote kloosterboerderijen of abdijhoeves) waar lekenbroeders op te werk gesteld worden. Deze grangia zijn sterk gebaseerd op het systeem van dominantie en overheersing, soms werden gewoon hele dorpen – die eigendom werden van de Cisterciënzer door schenkingen – gedwongen zich naar de cisterciënzers te schikken, een soort van verplichte conversie. Naast de conversen werden ook vaak seizoenarbeiders aangetrokken.

Het systeem van lekenbroeders was er nog niet bij de eerste abdijen. Het systeem van de grangia duikt voor het eerst op in de elfde eeuw, in de Italiaanse cisterciënzerkloosters. Het fenomeen ontstaat ook vlug in Frankrijk en Engeland – het tweede land waar de Cisterciënzers zich wisten te vestigen na Italië. Er zijn echter veel regionale verschillen op te merken. De lekenbroeders van Cîteaux waren bijvoorbeeld legaal onderworpen aan de abt van Cîteaux, terwijl in Grandmontines de lekenbroeders controle hadden over de eigendommen. In Oost-Europa zien we meer een systeem van lijfeigenen ontstaan.

Lekenbroeders kwamen – net zoals de cisterciënzermonniken – pas op latere leeftijd in een klooster terecht. Na de initiatie tot lekenbroeder konden de lekenbroeders geen monnik meer worden. Dit staat ook zo in hun Capitula vermeld: ‘Ut de converso non fiat monachus’.

De afgelegenheid van veel grangia kan als een reden ingeroepen worden door de monniken om er niet (vaak) te moeten aanwezig zijn. De Capitula schrijven namelijk voor dat de monniken binnen het kloosterhuis moesten leven. Ze mochten wel zo vaak als nodig naar de grangia gestuurd worden, maar er nooit lang verblijven. Dezelfde Capitula wijzen er ook op dat de monniken geen contact met wereldlijke lieden mogen hebben in verband met de landbouw- en veeteeltacitviteiten. Deze handelingen schrijven de Capitula als taken toe aan de lekenbroeders. Er wordt voor deze taakopdeling ook verwezen naar het Bijbelverhaal van Martha en Maria, waarbij Maria – welke vereerd werd door de cisterciënzer – symbool staat voor de monniken en de werkende Martha voor de lekenbroeders.

In de Usus Conversorum, uit de twaalfde eeuw, is veel te lezen over deze conversen en wordt het contrast met de monniken nog duidelijker. Hier blijft het niet alleen beperkt tot afspraken over woning en kledij. De conversen hadden – in tegenstelling tot de monniken – slechts een beperkte religieuze plicht. Tevens vernemen we dat de conversen ook geen geestelijke arbeid zoals lezen mogen doen. De kloof tussen literatus en illiteratus wordt hiermee nog aangescherpt.

In de veertiende eeuw lijkt het systeem van lekenbroeders wel ineen te storten: de conversen zijn alleen nog een kleine groep van experten, de gronden worden in pacht uitgegeven en men doet een extra beroep op gehuurde arbeid. Voor deze terugval van de conversen zijn zowel interne als externe argumenten aan te reiken. Enerzijds is er een achteruitgang van het bevolkingscijfer, komen andere vormen van vroomheid naar voren en is er een sterke concurrentie vanuit de steden. Anderzijds merken we ook een verandering van het economisch systeem. Al kunnen we bij deze interne factor ons de vraag stellen of dit de oorzaak is voor het kleinere aantal conversen of juist een gevolg ervan. In tegenstelling tot voordien zien we ook mensen uit de gegoede burgerij conversen worden, ze schenken hun eigendommen in ruil voor belangrijke functies als opzichter. De positie van lekenbroeder kreeg dankzij de uitdijende economie dan ook een belangrijke maatschappelijke status.

In een volgende aflevering van mijn blog ga in in op de volgende kloosters in Duin- en Bollenstreek:

· Abdij van Rijnsburg   1133 - 1574    gesticht Petronilla van Saksen, de weduwe van graaf Floris II,

· Abdij van Leeuwenhorst  1261 – 1573   gesticht door Aarnout en Waalwijn van Alkemade

·St. Katharina en Barbera 1456 -  1572   gesticht door Frank van Boekhorst

·Marienhaven 1386 - 1575    gesticht door hertog Aelbrecht van Beyeren,

.St. Ursula 1410 - 1575   gesticht door heer Jan van den Woude.

[joholij]

Armoede hulp en vluchtelingen: het ontwijken van verantwoordelijkheden bij zich crimineel gedragende overheden.

Televisie acties voor het inzamelen van geld om te kunnen voorzien in basis behoeften van burgers in onder meer Afrikaanse landen. Het lijkt erg humaan en sympathiek.

Media en regeringsleiders vergeten echter of weigeren met naam en toenaam publiekelijk per land overheidsfunctionarissen te noemen die hun burgers uitbuiten en doen aan zelfverrijking op grote schaal. Landen met armoede, burgers die als het kan uitwijken naar Europa voor een betere toekomst, zij vluchten wegens het wangedrag van de regeringsleiders en overheidsfunctionarissen in deze landen. Veelal is te achterhalen dat zij miljarden opbouwen door gelden over te boeken naar private rekeningen in plaats hun verantwoordelijkheid te nemen voor een goed lands- & overheidsbestuur.

Naming and shaming is internationaal noodzakelijk om het wangedrag met verre gaande gevolgen van ontmenselijking voor burgers aan de orde te stellen. Hulp acties werken ook in de hand dat aandacht gericht wordt op gevolgen op lokaal niveau terwijl het schadelijk criminele gedrag buiten beschouwing blijft en het een groeiende business tot stand brengt van elkaar beconcurrerende hulporganisaties. Hier wordt afgegeven de boodschap van voortgaan in de gewone misdadige gang van zaken; het dweilen met de kraan open, om een beetje van de voortgaande miserabele ellende in te dammen. Een samenspel waar machten haast ongecorrigeerde maatschappelijke wanorde continueren als zou het niet anders mogelijk zijn.

Internationale publieke verontwaardiging tot stand brengen, het benoemen van misdadig bestuurlijk handelen met naam en toenaam en het aantonen van zelfverrijking wordt als correctieve macht tot verandering weinig door de media benut. Met alle moderne communicatie middelen kan er veel meer worden bereikt. Doel is goed overheidsbestuur af te dwingen en geen gelden toe te laten stromen naar disfunctionele overheidsfunctionarissen en presidenten. Corruptie is de basis van crimineel gedrag. Machthebbers die uit zijn op zelfverrijking zijn corrupt, beperken vrije pers, vernietigen onafhankelijke rechtspraak, zorgen ervoor dat transparantie in data diffuus is en bestuurlijke verantwoording onmogelijk wordt gemaakt. De maatschappelijk ongehoord hoge defensie uitgaven staan in schril contrast met het inperken van armoede en het uitblijven van het corrigeren van mannelijke agressie en machtswellust.

Macht wordt uitgebouwd door repressie en terreur tot de burger zich angstig kwaadschiks voegt.

Vrije meningsuiting is een waarborg voor het kunnen publiceren van data over een vergelijking van de prestaties van het openbaar bestuur, ongehoorde toename van defensie uitgaven, op het halen van een maatschappelijk aanvaardbaar niveau in onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur en algemeen welzijn. Internationale gouvernementele organisaties beschikken over deze gegevens die vaak als rangorde lijstjes worden gepubliceerd. De rol van deze organisaties kan versterkt worden om een meer dwingend karakter te krijgen naar het inzichtelijk maken van disfunctioneel landsbestuur. Wellicht is het bereiken van mondiaal niveau van burgerwelzijn wel een reden om autonomie van landsbestuur ondergeschikt te maken aan het burger welzijn van de bevolking.

Subsidieverlening dient alleen gebonden te zijn aan aantoonbare resultaten in de maatschappelijke ontwikkeling en het succesvol behalen van en toetsbare beleidsresultaten. De rol van internationale algemeen gewaardeerde media kan hier van een initiërende en bijsturende betekenis zijn voor de opinievorming. Het internationaal gerechtshof voor de rechten van de mens kan mogelijk, in de toekomst, corrupte regeringsleiders dagvaarden. Een internationale gedragscode voor goed bestuur dient de groepscode van zichzelf verrijkende (Afrikaanse) leiders te doorbreken. Emancipatie van mannen en vrouwen als gelijkwaardige en minder macho georiënteerde burgers, het versterken van de middenklasse, redelijke honorering van arbeid waarbij aandeelhouderswaarde bij ondernemingswinsten niet overdadig centraal staat en verdeling van inkomens naar meer aanvaardbare maatschappelijke verhoudingen zijn essentièle condities voor welzijn en vrede. Erkenning van seculiere en wetenschappelijke ontwikkeling, het zijn noodzakelijke voorwaarden voor een initiërend ondernemerschap en handel met als doel het ontwikkelen van algemeen maatschappelijke welvaart.

In de politiek en het overheids bestuur is een randvoorwaarde dat vrouwen meer evenwicht brengen in de normatieve gedragingen van het landsbestuur. Alleen dan zal oorlogsgeweld waarschijnlijk afnemen. De achterblijvende emancipatie van mannen en verandering naar een minder heerszuchtige referentiekader vraagt urgentie. Structurele wijzigingen en onafhankelijke rechtspraak kunnen crimineel handelen inperken en armoede beëindigen .

Johan Olij

Maart 2017 agogue

Education,supervision and social policy