#kimlikleri

[aspaldiko]

Duyguları tanımlayan sözcükler çok belirsiz, bunları kullanmaktan kaçınıp nesnelerin, insanların kendileriyle, yani olayların sadık betimlemeleriyle yetinmek lazım.

Büyük Defter, Agota Kristof

[kzlbyc]

Evet, bayım. Aldanmayın. Dudaklarım öpüştüklerimin ruhunu da çaldı Tuzda yol alan salyangoza döndüler, Kıvranışlarını izledim ölene dek . Sözcükleri sahte kimlikleri kördüğümdüler.

[endergelisenataklar]

amina koydugumunun kürdü her seye bi fikrin var ulkesi olan konussun

kürt değilim ama zaza'yım, yani merak etme, türkiye'de bir insanı "öteki" yapabilecek tüm kimlikleri tek başına üzerimde taşıyorum. bütün mücadelem, tüm ötekileştirmelerin bittiği, "insan"ın kimliklerine bakılmaksızın değerli görüldüğü bir türkiye için. yol uzun ama yürümeye değer. hep söylediğim gibi bu ülkede bir kürt veya türk sorunu yok; ötekinin varlığına diline, kültürüne tahammülsüz bir ırkçılık problemi var. işte sen de, bu zümreden biri olan, ailenden, ırkından, dininden, kültüründen bağımsız, aşağılık kompleksli saf orospu çocuklarından birisin. günün birinde insanlığını sorgula, bu kafayla umarım değilsindir. senin insan olma ihtimalin fena hâlde ürkütüyor beni çünkü.

[f-a-r-a-h]

Aramızda İsrail'den beter insanlar var,zulüm yapıp mazlum rolü oynayan..

Ve bunların kimlikleri Müslüman (!) maalesef.

[yasamsallik]

Yüz yıllık dram.. Gurbetteki 56 şehit

İTİLAF devletlerinin Çanakkale Savaşı’ndan önce coğrafi konumu nedeniyle lojistik merkez olarak seçtikleri ve savaş hazırlıklarını yaptıkları Ege’deki Limni (Limnos) Adası yaklaşık 100 yıldır bilinmeyen bir sır gizliyor.

Çanakkale Savaşı sırasında hayatını kaybeden 56 Türk askeri Limni’de yatıyor. Türk askerleri için bir anıt da dikilmiş. Limni Adası’nda Çanakkale Savaşı’nda ölenler için 3 ayrı mezarlık bulunuyor. İlki 1’inci Dünya Savaşı’nın sonunda Osmanlı ile İtilaf Devletleri arasında mütarekenin imzalandığı (5 Ekim 1918) Mondros Limanı’nda.

“Mondros İttifak Mezarlığı”nda 148 Avustralyalı ve 76 Yeni Zellandalı asker yatıyor. Winston Churcill’in karargâhını kurduğu ve 2 ay kaldığı adanın Portianu sahil köyünde ise Çanakkale Savaşı’nda hayatlarını kaybedenler için iki ayrı mezarlık var.

İlki 352 müttefik kuvvetler askerinin yattığı mezarlık, ikincisi de Müslüman mezarlığı. İngiliz Ulusal Topluluğu Savaş Mezarlıkları Komisyonu’nca (CWGC) yapılan Müslüman mezarlığında granitten bir anıt da dikili. Anıtın üzerinde üç levha var. Biri Arapça harfler ile yazılı. Ada’nın kuzeyine bakan ikinci levhada İngilizce “170 Mısırlı asker bu noktaya yakın yerde gömülüdür”, güneye bakan üçüncü levhada ise yine İngilizce “56 Türk askeri bu noktaya yakın yerde gömülüdür” yazıyor.

Bir tarafı denize bakan mezarlığın etrafı kısa bir duvar ve küçük taşlarla çevrili. Burada yatan Türk askerlerinin kimlikleri bilinmiyor. Türk askerlerinin Çanakkale Savaşı sırasında esir düşerek Ada’ya getirildikleri ve 1917-1919 yılları arasında öldükleri tahmin ediliyor.

YERİNİ BÜYÜKELÇİ KEŞFETTİ

Limni’de Türk askerlerinin yattığı mezarlığı, yaklaşık 100 yıl sonra adayı ziyaret eden ilk Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Kerim Uras tespit etti.

Mondros Antlaşması’nı Agamemnon adlı Yunan zırhlı gemisinde imzalayan Hüseyin Rauf Orbay’dan sonra Ada’yı ziyaret eden ilk Türk diplomatı olan Uras, yerel yetkililerin, “Burada sizin askerler de gömülü” demesi üzerine mezarlığı görmek istedi.

Büyükelçi Uras, Ada’nın devlet ve yerel yetkilileri ile temaslarında “Türk askerlerinin yattıkları mezarlığın elden geçirilmesi, kimliklerin tespit edilmesi ve mezarlığın şehitlik statüsüne dönüştürülmesi” talebini iletti. Edinilen bilgilere göre, TC Atina Büyükelçiliği Askeri Ataşeliği vasıtasıyla, Limni’de yatan Türk askerleri ile ilgili Genelkurmay arşivlerinde inceleme başlatıldı. Milli Savunma Bakanlığı sitesinde “Yurtdışı şehitliklerimiz” bölümünde, Yunanistan için Pire şehri yanı sıra, Rodos ve Korfu (Kerkira) adalarındaki Türk şehitlikleri ile Sakız (Hios) Adası’ndaki Kara Ali Şehitliği hakkında bilgiler yer alıyor.

Kaynak: Hürriyet

[ertan2618]

OSMANLI 1914 NÜFUS SAYIMI…

O TARİHDE OSMANLI DA 3.353.825 RUM, YAHUDİ VE ERMENİ VAR…

NÜFUSUN % 18.22’Sİ…

TÜRKİYE’NİN 2024 NÜFUSU 85.372.377…

AYNI ORANLARI BAZ ALIRSAK ŞU AN TÜRKİYE DE 15.554.847 RUM, ERMENİ VE YAHUDİ VAR…

BEN TÜRKİYE’DE BUNLARI TANIMAK İSTİYORUM…

KİMSENİN IRKİ OLARAK RUM, ERMENİ VE YAHUDİ OLMASI KINANAMAZ. AMA NASIL SURİYELİ, AFGAN VEYA TÜRKMEN İSMİ,IRKI VE KİMLİĞİ İLE TANINIYORSA BUNLARI DA KİMLİKLERİ İLE TANIMAK HAKKIMIZDIR.

T.B.M.M.’DEN ACİL BİR KANUN ÇIKARTILMALI VE KİŞİLERİN GERÇEK KİMLİKLERİ NÜFUS CÜZDANLARINA İŞLENMELİ…

[ahmetcumhur-blog]

Cenk Kolçak /

Akşam Alacası

Akşam alacasında bir kent

kendi burgaçlarında boğulur.

Çiğ düşer üstüne çocuklarının

çatılarına akbabalar konar.

Yasaklar yağar, boş kovanlar

bir karartıdır kaplar ufkun yolunu.

Her annenin eline bir şiir

her ağacın gölgesine bir ekmek gizlenir.

Öyle bir turna katarı şafakta

öyle bir sevda küllenir.

Savrulur bir sokağa isimleri

resmî kayıtlarda kaybolur.

Bulunur kahvehane masalarında

asılsız ve reşitsiz kimlikleri.

Bir soru düşer kuytusuna gecenin

bir soru meydanlarda örselenen.

Söyleyin bana ey duvarlar

hangi parkta vurulur çocuklar?

Sonra kurulur yürek yalazı

ayın şavkı vurur elvan elvan

yollara, kırlara ve dağlara…

Sorulur bu Haziran

bu yokluk sorulur.

Akşam alacasında bir kent

kendi çıkmazlarında vurulur.

[veganlogicdinamo]

BEYOĞLU BELEDİYESİ’NDEKİ CEMAATÇİLER

16 Nisan’da Alucra Kalkınma ve Eğitim Vakfı’nın resmi sosyal medya hesaplarında Mütevelli Heyet üyesi Recep Yamak’ın Beyoğlu Belediye Başkan Yardımcılığı’na atandığı duyuruldu. Ayrıca vakfın önceki dönem Gençlik Kolları Başkanı Bilal Gülep’in de Beyoğlu Belediyesi başkan danışmanı olduğu açıklandı.

Şaşırtıcı olan, paylaştığım görsellerde görüldüğü üzere bu kişilerin siyasi kimlikleri. Recep Yamak, 18 Mayıs 2023’te Beyoğlu’nda Erdoğan’a verilen oyların azlığından “Erdoğan Gönüllüsü” olarak yakınan, 2013’teki paylaşımlarında “Ancak ve ancak İslam birliği, ümmet birliği, ehli sünnet ve cemaat birliği, başka yerde hayır yok kardeşler” yazan, İstanbul Sözleşmesi karşıtlığı ile tanındığı söylenen bir cemaatçi ve Milli Görüşçü.

Saadet Partisi Alucra İlçe Başkanı Doğan Gülep’in oğlu olan Bilal Gülep ise sosyal medyada, “Tek Devletim, Tek Bayrağım, Tek Vatanım, Tek Cemaatim (İsmailağa) var, bir de Milli Görüş Elhamdülillah” yazacak kadar cemaatçi, 2018’de Erdoğan için “Adam kazandı, Rabbim güç kuvvet versin reis” yazacak kadar da reisçi.

Her ikisinin de sosyal medya hesapları bu paylaşımlar ortaya çıkınca kapatıldı.

Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney’le konuşup bu atamaları sordum. Verdiği yanıt yazımın devamında.

[bursatravestiiii]

Bursa travestileri

Türkiye’nin en büyük 4. şehri olan Bursa, zengin tarihi ve farklı kültürüyle tanınır. Bununla birlikte, canlı bir travesti topluluğuna da ev sahipliği yapmaktadır. Bu kişiler, ayrımcılık ve yasal engeller de dahil olmak üzere birçok zorlukla karşı karşıyadır. Bu zorluklara rağmen, Bursa’nın travesti topluluğu gelişmeye ve kabul ve görünürlük sağlamaya devam ediyor. Bu yazıda, Bursa'nın travesti topluluğunun benzersiz deneyimlerini ve zorluklarını üç üzerinden keşfedeceğiz.

Bursa travesti, canlı bir travesti topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Bu bireyler, LGBTQ+ topluluğunun bir parçasıdır ve genellikle kendilerini transgender veya cross-dresser olarak tanımlarlar. Bursa’daki travesti topluluğu, kendini erkek olarak tanımlayanlardan kadına, erkeğe ve ikili olmayanlara kadar uzanan çeşitli bir gruptur. Birçok travestinin sosyalleşmek ve kendilerini ifade etmek için bir araya geldiği Kent Meydanı da dahil olmak üzere şehrin çeşitli yerlerinde bulunabilirler.

Bursa’daki escort travestiler ayrımcılık ve yasal zorluklarla karşı karşıya. Türkiye’de travestilere yönelik ayrımcılık çok yaygın ve sıklıkla sözlü ve fiziksel tacize uğruyorlar. Hükümet ayrıca, resmi belgelerde cinsiyet kimliğini değiştirme yasağı gibi yasal engeller de getirmektedir. Sonuç olarak, travestiler sağlık, eğitim ve istihdam olanaklarına erişimde zorluklarla karşılaşmaktadır. Pek çok travesti Görülkle de seks işçiliğine zorlanıyor, bu da onları daha fazla şiddete ve sömürüye maruz bırakıyor.

Bu zorluklara rağmen, Bursa’nın escort travesti topluluğu gelişmeye ve kabul ve görünürlüğü artırmaya devam ediyor. Görükle’deki travesti topluluğunun güçlü bir destek sistemi var ve haklarını savunmak için birlikte çalışıyorlar. Bursa Altıparmak LGBTİ+ Derneği gibi birçok kuruluş travestilere kaynak ve destek sağlıyor. Bu organizasyonlar ayrıca farkındalığı artırmak ve LGBTQ+ topluluğunun kabulünü desteklemek için İstanbul Onur Yürüyüşü gibi etkinlikler de düzenliyor. Bu çabalar sayesinde, Bursa’nın Osmangazi Altıparmak ve Nilüfer'in Görükle semtlerindeki travesti topluluğu daha fazla kabul görme ve görünürlük yolunda ilerliyor.

Sonuç olarak, Bursa, ayrımcılık ve yasal zorluklarla karşı karşıya olan canlı bir travesti topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Bu engellere rağmen, gelişmeye ve kabul ve görünürlüğü teşvik etmeye devam ediyorlar. Bursa travestileri topluluğunun benzersiz deneyimlerini ve zorluklarını tanımak ve desteklemek esastır. Daha fazla farkındalık ve savunuculuk yoluyla, cinsiyet kimlikleri veya ifadeleri ne olursa olsun tüm bireyler için daha kapsayıcı ve kabul gören bir toplum yaratmaya çalışabiliriz.

[parantezdeki-adam]

Sessizlik bir topluma düzenlenen suikasttir. Kendini bir belirsizlik olarak yasanın karşısına koyarsın. Bunu yaparsın, çünkü hakikatin ölümünün kol gezdiği bu özne-yıkıntıları arasında verilecek yegâne savaşın olmadığın tüm kişilik ve kimlikleri dünyanın yüzüne tükürmek olduğunu bilirsin.

[girifit]

kustum içimdeki nefreti. bağırdım. ağladım. yıktım ortalığı. sonrasında enkazıma enkaz ekledim. görenler ezip geçitler bedenimi. ben sesimi çıkarmadım. çıkaramadım. şimdi elimde yeni aldığım paket. ikisi içilmiş. çakmağım yanmamaya yemin etmiş, yaşlarımın süzülmemeye yemin etmesi gibi. ellerimdeki yaralara bakıyorum. iğrenmek yok artık. boş bakışlar var. içimde yaprak bile hareket etmiyor, inanır mısın. hava soğuk. ama bunu umursayamıyorum. o eve adım atmak bile istemiyorum. yüzümde yarattığım sahte kimlikleri attım bir kenara. tanıdık bir yüz yok artık. yaktım hepsini. şimdi sigaramı içimdeki yangının aleviyle yakıyorum. dudaklarım titrek. sigara düştü düşecek. susmaya yemin etmişim. ama satırlarca yazmaya başlamışım. şimdi intiharımı tekrar düşüneceğim. akan kanları. yerde birikmiş ilaçları. kesilmiş saçlarımı. düşüneceğim. düşünmekten kaçtığım her şeyi düşüneceğim. ama ağlamayacağım bu sefer. ağlamak yasak artık. güçsüz olmak yasak. yaşamak. yasak. ne kaldı ellerimde, bilmiyorum. bir kaç bilinmez gidiş. birikmiş peçetelerde kan izleri. düşündüğüm şeyleri unutmak istiyorum şimdi. tekrar ölümü istemiyorum. yanlış anlama, yaşamak ne bilmiyorum. ama ölümü çok iyi tanıyorum. ölüme bir kaç dakika kalmasını biliyorum. geç kalınmasını biliyorum. bak, bir ağrı başladı. ama bunu da unutmaya çalışacağım. acıyarak bakma bana. biliyorum, unutamayacağım. sadece deneyeceğim. ilaçlarımı içmeyeceğim. şeytanlarımı susturmaya çalışırken artıyor fısıltıları. deliriyor muyum, bilmiyorum. dün yaşadığım kavga. acıyarak bakma bana, diye bağırışım. acınacak hâldesin, diyen fısıltısı. unutamıyorum. affet. yaşlar süzüldü gözlerimden.

[nefss-blog]

Biz gibi toplumlarda çoğu kadın "hafif meşreb " algılanmamak için neşeli ve sosyal yönlerini gizlerken çoğu erkekde "yavşak ve sapık" algılanmamak için ortalamanın üstünde bir zariflik ve ilgilenmeye yönelmez.

Sonuçta ise herkesin çokça maskesi ve kimlikleri olur.

[izmirtravestileris-blog]

Travestilerin Barınma Sorunları

Herkesin yaşam tarzı ve tercihleri ​​farklıdır. Ancak toplumun kabul ettiği veya sürdürülebildiğita zorlandığı yaşam tarzlarından biri de travesti yaşayacağı yaşam tarzıdır. Travestiler, toplumsal cinsiyet normlarına uymayan kimlikleri ve ifadeleri nedeniyle sıklıkla ayrımcılığa ve dışlanmaya maruz kalmaya devam ediyorlar. Bu durum, özellikle barınma sorunları gibi temel sorunlarla karşılaşma…

[nesepalamudu]

nitel bir çalışma için başörtülü müslüman ve kendini queer community içerisinde gören (lgbtqi+), 18 yaşının üzerinde kadın katılımcılar arıyorum. kimlik belirleyici hiçbir soru içermeyen, sadece kendimizi tanımladığımız müslüman ve queer kimlikler üzerinden bu kimlikleri bir arada nasıl deneyimlediğimizi anlamaya yönelik bir çalışma. sohbet eder gibi ilerliyor. cevap vermek istemediğinizde soruyu geçebiliyorsunuz. görüşmeleri online olarak, zoom üzerinden yapıyoruz. kendini göstermek istemediği için çekinen varsa kamera açmak zorunda da değilsiniz, her ne kadar yüz yüze konuşmayı daha çok sevsem de herkesin bu konuda konuşurken çok rahat etmediğinin farkındayım.

bu postu rebloglamanızı istemiyorum. çok fazla kişiye yayıp ne kendimi ne katılımcılarımı ya da potansiyel katılımcılarımı nefret söylemine maruz bırakmak istemiyorum çünkü. bu özelliklere sahip tanıdığınız bildiğiniz kişiler varsa postu özel olarak onlarla paylaşabilirsiniz.

bu benim için çok anlam ifade eden bir çalışma. çok uzun olmayan araştırmacı yolculuğumda pek çok çalışma yaptım, çok farklı konular üzerine çalıştım, ama bu konu benim için çok özel. konuşmanın zor olduğunu bildiğimi söylemek istiyorum. ama biz de varız demenin bir yolunun da bu olduğunu düşünüyorum. biz varız ve yalnız ya da yanlış değiliz.

[panoptik]

HİNT MİTOLOJİSİ - ÇOKTAN TANRILI ÇOK HİKAYE

-Bölgenin Geçmişi Hakkında

Hindistan bölgesinin tarihine baktığımızda bölgeyi derinden etkileyen Hint-Avrupalı göçlerinden önce de yani MÖ 1500’den önce de Hindistan’da insanların ve uygarlığın olduğunu görebiliyoruz. Bölgede yapılan arkeolojik çalışmalar geçmişte varolan kültürel geleneklerin Hinduizm ve Hint mitolojisini çarpıcı şekilde etkilediğini göstermektedir. Bunlara örnek olarak, MÖ 6000’e tarihlenen tanrıça gücünü ortaya koyan heykelcik kalıntıları gösterilebilir. Hindistan’daki bu ilk önemli kültür, Harappa kültürü olarak bilinir. Harappa, İndus vadisinde bulunan en önemli antik yerleşimlerden biridir.

Bkz: Harappa, Indus Valley Hkk.

-Kutsal Metinler, Veda'lar Hakkında

Hindu mitolojisi olarak ifade edilen mitoloji esasen erken Hint-Avrupa kültüründen doğduğu için MÖ 2000-1000 arasındaki dönemde, yani “Vedalar” olarak bilinen kutsal metinlerle ortaya konur.  Veda bilgi demektir.

İlk dört veda Rig-Veda, Yajur-Veda, Samar-Veda ve Athar-Veda olarak adlandırılır. Bunlar hikayeleri, ilahileri, ayinleri içeren Sanskritçe şiirsel metinlerdir. Yazı olarak aktarılmamışlardır çünkü toplumda kutsal olarak kabul edilen, bu anlamda kabul gören kişilerin sözlü aktarımının yazılı aktarımlarına göre daha isabetli olduğuna inanılmıştır.  Hindular Veda’ların daima var olmuş olduğuna ve Manular diye bilinen bir dizi varlığın veya avatarın (Tanrı Vişnu’nun reenkarnesi) yardımıyla metnin ortaya çıkmış olduğuna inanırlar. Orijinal Vedalara, sonuç olarak eklenen çeşitli metin grupları da bulunmaktadır. Bunlar da mitolojilerinde olduça önemli yer tutmaktadır. Bunları  Brahmanalar, Puranalar Upanişadlar, Vedantalar ve Sutralar olarak ifade edebiliriz.

Vedalar’ın kendi içlerindeki mitoslar arasında bile çelişkiler olduğundan, bu mitlerin inananları için bile tam bir bağlılıkla ele alınması güçtür. Brahmanalar bahsettiğimiz dört orijinal vedalara dair sonradan eklenen yorumlamalardır. Özellikler ritüellerin doğru gerçekleştirilmesini hedefler ve Vedalar’dan kesinlikle daha dogmatiktirler. Upanişadlar ise daha çok bir dizi felsefi tartışmayı ortaya koyması bakımından Hindu teolojisinin felsefi altyapısını ortaya koyduğu söylenebilir. Aşağıda bu mitolojinin okuması, anlaması, derlemesi ne denli zor olduğunu görebilirsiniz.

Çok detaylı yabancı kaynaklar var, onlardan birini buraya bırakıyorum.

-Rig Veda - Kutsal Bilgi

Hinduizmin kutsal kitaplarının ilki Rig Veda-Kutsal Bilgi 1028 adet ilahinin birleşiminden oluşur. Yukarıda ifade ettiğim gibi üç Veda daha (Sama, Yajur, Ahtarva ) yazılmıştır. Tüm bunlar M.Ö. yaklaşık 2000-1000 yılları arasında İran dağlarından Hindistan’a gelen savaşçı Aryanlar tarafından yazılmışıtır. Rig Veda olarak ifade ettiğimiz eserin erken dönemdeki kitaplarındaki teolojisi,  özünde çok tanrılı ve doğa odaklı olması bakımından bir ölçüde diğer Hint-Avrupa halklarınkine benzer.  Ancak şu noktada büyük bir fark bulunmaktadır: Diğer Hint-Avrupa gruplarının çok tanrılılığı, giderek bir tanrının panteonun başına geçtiği bir tür tek tanrıya evrilirken, Vedizm her ilahide belli bir tanrıyı üstün bir konuma yükseltir. Hatta birini seçip yükseltirken diğerlerinin özelliklerinin de bir diğerine karıştırıldığı görülür. Bunun sonucunda giderek tanrıların bireysel kimlikleri bulanıklaşır ve onların yerine, tek bir tanrısal prensibin değişik biçimlerde ifade edilmesi kavramı geçer.

Rig Veda’dakilerle başlayan birçok Hindu yaratılış miti vardır. Dolayısıyla örgün bir metin içerisinde tüm Hint yaratışı mitini ortaya koymak imkansızdır.  Buradan hareketle Hint mitolojisinin sürekli bir devinim içinde olduğunu ve tanrıların şekil, isim değiştirdiğini ifade etmek yanlış olmaz. Örneğin bazı metinler yaratılış için Brahma’nın kendi aklından oğullar meydana getirerek insanları yarattığını söylerken bu metinlerin Prajapati versiyonunda yaratıcının kendinden bir erkekle kadın yarattığını ifade edilir. Daha sonraları Şiva, Vişnu ve Devi tanrı üçlüsünün hakim olduğu “Purana” metinlerinde her tanrının evreni kendi içinde barındırdığını dolayısıyla fiilen yaratıcı olduğu aktarılır.

Birçok yandan farklılıkları olsa da Hindu yaratılış miti içinde önemli ortak ve tutarlı bir tema zaman kavramı Kalpa’dır. İnsan zamanına göre 1 kalpa 8,64 trilyon yıllık bir dönemken, Brahma’nın zamanına göre bir gündüz ve bir gecedir. Her kalpa’nın sonunda İskandinav mitindeki Ragnarok veya çağdaş sinemadan Matrix gibi yaratım yok edilir ve her yıkımı yeni bir yaratılış izler.

-Tanrıların Derlenmesi

Hindu panteonu zamanla değiştiğini yazı boyunca belirttim. Erken Vedalar döneminde Dyaus ile Prithvi Yunan mitlerindeki Uranos ve Gaia gibi ilk tanrılardır. Onların arkasında İndra’nın liderliğinde tanrıların ikinci nesli olan, devalar gelmektedir. İndra- Güneş tanrısı Surya(veya Mitra) ile ateş ve kurban tanrısı Agni ilk büyük Hindi üçlüsünü oluştururlar.

İndra, düzen kurucu pozisyonda bir tanrıdır. Tanrıların yüce kralı ve ateşli savaşçı olan kaotik canavar Vritra’yı yenme şerefine sahip olsa da zamanla Şiva, Vişnu, Brahma ve Devi karşısında önemini kaybetmiştir. Önce yüce bir kralken sonra tanrıların kutsal içeceği Soma ile sarhoş olmuş bir kadın düşkünü olarak tasvirlenir.  Surya ise yaşama hükmeden güneş olarak betimlenir, aydınlatıcı ve yaratıcı olarak görülür o da yıllar içinde saygınlığını yitirir ve özellikleri başka tanrılarda görülmeye başlanır.  Agni ise Vedik üçlüsündeki kurbanın ateşi olarak tanımlanır. Hayvanlar, bitkiler ve insanlardaki tinsel ateş olarak yeryüzünün hükümdarıdır. Veda sonrası Hinduizm’in doğuşu esnasında o da önemini kaybetmiştir.

-Yaratılışlar Hakkında

Rig-Veda’nın MÖ 1200 civarı yazıldığına inanılan onuncu kitabındaki bir ilahide tanrısal gücün tek bir tanrıda birleşmesi açıkça görülür.  Prajapati yani Altın Yumurta tüm tanrıların hayat kuvveti olarak anlatılır. Kaynağı hakkında belirsizlik olsa da onun da ateşe bile hayat veren ilksel sulardan doğduğuna inanılır. Prajapati de başka şeyleri meydana getirmiş fakat kendisi meydana gelmemiştir. Prajapati bir bakıma kendisinin babasıdır, çünkü sulara bakıp kurbanı, yani kendisini meydana getirmesini sağlayan kendisidir. Bundan sonra kainatı yaratır, doğaya ve tanrılara güçlerini verir ve bunun muhafazasını sağlar. Yaratıcı tanrının bir yumurta halinde karşımıza çıktığını gördük. Diğer mitlerle karşılaştırıldığında Fin ve Yunan mitlerindeki benzerliğine dikkat çekmek gerekir. Ancak onlarda olduğu gibi ilksel sulara biri tarafından bırakılmadığını, suların doğrudan kendisi tarafından -çalkalanmayla meydana getirildiğini görüyoruz.

Başlangıçta, Altın Yumurta oluştu: Doğduktan sonra tek Efendisiydi o tüm varlıkların; Tutarak gökyüzünü ve dünyayı ayakta Bu kurbanla hangi tanrının önünde saygıyla eğileceğiz?  Hayat (atman) verene, kuvvet verene, (Hindu Scriptures. Londra J.M. Dent, 1966, s. 10-11)

“Doğrusu, en başta bu evren suydu, bir su denizinden başka bir şey değildi. Sular şını arzu etti, “Nasıl üreyebiliriz?” Uğraştılar ve hararetle ibadet ettiler, ısındıklarında bir altın yumurta ortaya çıkt. Yıl, aslında, o zaman daha var olmamıştı. Bu altun yumurta bir yıllık bir aralık boyunca yüzdü. Bir yıl sonunda Pracapati ondan yaratıldı; bu yüzden kadın, inek ve kısrak da bir yılda doğurur; çünkü Pracapati bir yılda doğmuştur. “ Brahmanalar – Bir Yumurtadan Yaratılış

Dünyanın yaratılışına baktığımızdaysa yukarıdaki gibi kurban etkinliğinin yaratıcı bir etkinlik olarak burada önemiyle karşılaşıyoruz. İlk insan olarak adlandırılan Purusha'nın kurban edilip dünya olmasıyla yaratı vurgulanır.  -Bu noktada da İskandinav mitolojisine benzerliğini özellikle vurgulamak istiyorum. Purusha'nın çok büyük olarak tanımlanan gövdesinin dörtte üçü görünmez ve mutlak olarak tanımlanırken geriye kalan parçadan ise dünya, canlılar veya “meşhur” sınıfların ortaya çıktığına inanılır. Kurbanın yaratıcı durumuna olan inançtan ötürü aynı olayı taklit etmenin yeniden kutsallık sağlayacağına dair ümide bağlı kalarak birçok dinsel tören oluşmuştur.

Brahman onun ağzıydı, Kolları Prens oldu, Kasıklarından sıradan insanlar, Ve ayaklarından köleler oldu. (Hindu Scriptures. Londra J.M. Dent, 1966, s. 8-10)

-İlk Veda'lar sonrası , değişimler

Yukarıda ilk yaratım ve insanın yaratılması mitlerinde farklılıklar olduğunu, Prajapati’nin zamanla bazı inanışlarda yerini Brahma’ya bıraktığını ifade etmiştim. Brahma’nın kendi aklından yaratımı gerçekleştirdiğini aktarmıştım. Buna dair inanış Manu’nun Kanun Kitabından gelmektedir. Burada suya bırakılan altın yumurta teması korunmaktadır. Fakat bu defa Brahman (Kendinden Var Olan) hem kaotik suları hem de onun içinde yumurtayı yaratır. Böylece açığa çıkarak o, yumurtadan Brahman olarak doğar.  Bu nedenle hem ilk ruhun oğlu Harayana, hem ilk inşan Purusha hem de yaratıcı tanrı rolünde Brahma’dır.

“ Kendinden Var olan kendi gövdesinden çeşitli varlıklar yapmak istedi ve önce bir düşünce ile sıları yaratarak tohumunu onun içine koyddu. O tohum güneşinkine eşit parlaklıkta bir altın yumurtaya dönüşü ve yumurtanın içinde, tüm dünyanın atası Brahman olarak o doğdu." – G.Buhler (çev.). The Laws of Manu. Sacred Books of the East. Cilt 25 Max Müller (ed.). Oxford, İngiltere: Calrendon Press, 1886, s.5.)

Hint mitolojisinin ilerleyen safhalarında bahsettiğimiz üzere Puranalar anlatısı ortaya çıkar. Hint mitolojisinin en büyük yazarı olduğu düşünülen efsanevi Vyasa’ya ait oldukları kabul edilir. Vyasa’nın bu görevi yerine getirebilmek için bin yıldan fazla yaşaması gerektiğini de bu aşamada belirtmeliyim Dolayısıyla aslında Vyasa, bir anlamda bir sınıfın temsilcisidir. Vyasa hakkında da efsaneler dolanmaktadır. Her kim olursa olsun mitlerin baş derleyicisi olarak onun ismi geçer.

Vyasa Görseli

Puranalar’da görünüş ve gerçeklik arasındaki ayrımı basitleştirilme çabası vardır. Bu noktada Brahman dünyanın hem yaratıcısı hem de özü olarak ele alınır. Her şey birdir, Brahman’dır.  Oysa görünüş dünyasında şeyler birbirinden apayrıdır ve Brahma (yani Brahman’ın erkek formu) onların yaratıcısıdır.  Bu nedenle o bir erkek domuz biçimine girerek ilksel suların dibinden dünyayı dişleriyle kaldırır ve kainata düzen verir. Bu mit bu noktadan sonra öze geri döner ve Brahman’ın kurbanın esrarlı gücüyle özdeş olduğunu ortaya koyar.

“Sen kurbanın bedenisin… Ağzın sunaktır… adın Vedaların ilahileridir. “ Brahma Hakkında

Upanişadlar döneminde karmaşık yaratıcı ilkeler, Prjaapati ve daha da karmaşık bir halde Brahman’da görülmeye başlanır. İlerleyen süreçte Brahma’nın yaratıcı, Vişnu’nun koruyucu ve Şiva’nın gerekli yok edici olduğu ikinci bir yüce üçlü veya “Trimurti” gelişir.  Başlıca figürlerin yanı sıra, aralarında Şiva ile Parvati’nin fil kafalı oğlu Ganeşa gibi birçok yan tanrı da bulunmaktadır.

Vedik üçlüsü olarak adlandırdığımız İndra, Agni, Surya üçlüsünün önem kaybı sonrası boşluğu dolduran Brahma, Vişnu, Surya üçlüsünde Brahma, yaratıcı tanrı olarak Pracapati’nin yerini alır fakat bu konumda bile, çoğunukla üçlüdeki kardeşlerinden çok aşağıda görülürdü. Aslında bu üçlüdeki konumu, bir biçimi Brahma’nın karısı Sarasvati olan Ulu Tanrıça Devi tarafından devralınmıştır.

Brahma’nın dört yöne bakan dört kafası vardı, dolayısıyla gözleri daima Sarasvati’nin üzerinde olabilirdi.

Sarasvati Hakkında

Sarasvati, Vedalar döneminde beri kocası Brahma’yı önemini sürdürme açısından geride bırakan bilgi ve öğrenme tanrıçasıydı. Sarasvati, Purana’larda bazen ona ensest arzular esleyen Brahma’nın kızı olarak da görülmüştür. Bir süre Vişnu’nın karılarından bir olarak görülmüş ve eşleri arasındaki kavgalara sek için Vişnu tarafından Brahma’ya verildiği inanılmıştır.

Vişnu, erken Vedalar’da önemsiz bir figür olsa da Trimurti’de yaratılışın koruyucusu ve sürdürücüsüydü. Puranik dönemde Vişnu, yaratıcı Brahma’yı göbeğindeki lotustan çıkararak daha da güçlenmiş ve inananları için önem derecesinde Şiva’yı bile geride bırakmıştır. Vişnu’nın gücü, Süt Okyanusunun Çalkalanması mitinde oldukça belirgindir. Bu miti de daha sonra blogda paylaşıyor olurum. Vişnu’nın cildi koyu mavidir ve en az dört kolu bulunmaktadır. Ulaşım için güneş kartalı Garuda’ya biner. En önemli eşleri Sri ve Lakşmi’dir . Birçok dünyevi enkernasyonu ve avatarı vardır. Bunların en önemlileri Rama ve Krişnadır. Bazıları Buda’yı da Vişnu’nun bir avatarı sayarlar.

Şaivalar, Şaivism’e yani Şiva’ya adananlar, Şiva’nın tanrıların en yücesi olduğuna, Brahma’nın esas enkernasyonu olduğuna inanırlar. Daha belirgin bir biçimde, yaratıcı Brahma, koruyucu Vişnu ise bu üçlü bağlamında, Şiva yeni yaşamın içinden doğacağı kurbanı talep eden yok edicidir. Yaşamın kendisinin, yani evrenin bir ölüm ve yeniden doğuş süreci olduğunu temsil eder.

Bu yeniden doğuş sürecini anlatan en iyi metinlerden biri Hint destanı Mahabrarata’dır. Homeros’un İlyada ve Odysseia’sının toplamının sekiz katı uzunluğunda olduğu söylenmektedir. Bu metinin yazarlığı yukarıda aktardığım Vyasa’ya isnat edilir. Vyasa’ya destanı dikte eden kişinin Şiva’nın fil kafalı oğlu Ganeşa olduğuna inanılır. Destanın büyük kısmı, MÖ 500. Yıllarda brahma rahipleri tarafından uyarlanmış ve MS 500’de ilaveler yapılmıştır. Destanın teolojik yaklaşımı yerküre şeklindeki tanrıçanın iblisler ve insanlar tarafından zulüm görmesidir. Refahın geri gelmesi için kurban gerekmektedir. Destan, güneş tanrısı Surya’nın oğlu Karna’dan kuzenleri ile Pandavalar arasında süren mücadeleyle ilgilidir. Aileler arasındaki savaş daha geniş teolojik bağlamda, bir çağı sonlandırıp yeni birini başlatacak olan temizleyici bir kurban ediştir. Yeryüzünün yükünü kaldıracaktır. Krişna’nın Bhagavadgita’da ( Rabbin Ezgisi-Şiir) açıklık getirdiği de bu konudur.

Kaynakça:

Keith, A. (2021). Hint Mitolojisi: efsaneler ve inançlar diyarı. Çev. İnönü. Leeming, D. A. (2017). A’dan Z’ye dünya mitolojisi. (N. Soysal, çev.) Say Yayınları. Öztürk, Ö. (2016). Dünya mitolojisi. Nika Yayınevi. Sproul, B. C. (2018). Yaratılış mitleri. (A. Bucak, çev.) Hil Yayın.

[musfika-hanim]

Allah; burada kendini gizliden gizliye şu siyah gözlükler arkasından belli eden kötü kalpli, kötü niyetli, Allah korkusuz, kul hakkından zerre korkmayan, kendilerini anonim zanneden ama hak katında kimlikleri açık seçik beyan olacak nitelikte insanları gerçek hayatımızdan uzak tutsun. amin.