#de klare lijn

[devosopmaandag]

Dit boek en dit boek

Je bent voor een week in het huis van iemand anders, je hebt een boek meegenomen om te lezen. Dan vind je op haar werktafel een stapeltje boeken met titels als 'Witte Mûle, Swarte Molke', 'Rozige maanvissen', 'Mrs Dalloway', 'Under Hildegards Tsjoen'. Vriendin F is een Friezin, en ze schrijft gedichten. Maar ook ligt er 'Die zomerochtend waarop ik van huis wegwandelde'*, tweedehands. De oorspronkelijke titel 'As I Walked Out One Midsummer Morning' staat als een dichtregel ergens in je hoofd opgeslagen. Laurie Lee, o, ja! Maar wat is dat ook alweer voor een boek en een schrijver? En je begint te lezen, en je kunt moeilijk ophouden.

Naast het bed ligt het meegenomen 'Familielexicon'** van Natalia Ginzburg. Dat wordt het voorhetslapengaan-boek. Ooit las je iets van haar, maar wat dan? Je begint te lezen, en je kunt moeilijk ophouden – al ben je op die eerste avond bijna te moe.

En zo lees ik overdag het reisverhaal van een jonge Engelsman die vol romantische verwachtingen en heel veel naïviteit in 1934 een voetreis door Spanje begint. Hij schrikt voor niets terug, dat hij de taal niet spreekt, dat de zon zijn hoofd schroeit tot hij erbij neervalt, wilde honden die hem in de nacht aanvallen, bedwantsen, zure wijn, zwijgende, dreigende mannen. En natuurlijk stapt een potige jonge weduwe in zijn bed, wier 'kruidige vlees' hij ruikt. Soms schiet ik in de lach, dan weer geniet ik van zijn precieze en weelderige observaties of raak ik onder de indruk van een paar woorden die de diepte inschieten. Als hij een vrome, verstilde schoonheid ontmoet, schrijft hij; ”Hier werd de romantische liefde op sterk water gezet, verzegeld door een nimmer dovende spirituele vlam en vergezeld van een vocabulaire van foltering, fysieke zelfverloochening en een extase die een eeuwigheid van zinnelijke beloning beloofde.”

Natalia Ginzburg (1910 -1991) kan niet meer van hem verschillen. Ze beschrijft het gezin waarin ze opgroeit en doet dat met zo'n helderheid en schijnbare eenvoud dat ik geruisloos binnenglip in dat huishouden van vechtende broers en een zus, een ambivalente tiran van een vader die zijn kinderen en vrouw ezels noemt, een moeder die houdt van zingen en van kaas en van mensen die goed zijn. Ik geniet van de taal van het gezin. Ook sluipt de grote geschiedenis stilletjes binnen. Ik kijk door ogen van de kleine Natalia, ik luister met haar oren. Ieder gezin telt een lid dat toekijkt. Het heeft geen zin hier een citaat op te nemen, het zou verdwijnen. Het is het boek als geheel dat me in zijn greep houdt. En ik ben nog maar op de helft.

Als het om beeldende kunst gaat, zeg ik altijd dat ik van de klare lijn houd, dat ik apollinisch van aard ben, dat ik Emil Nolde vreselijk vind, dat Mondriaan het wint van Hilma af Klint. Maar boeken, boeken zijn andere dingen, die huizen diep van binnen.

*'Die zomerochtend waarop ik van huis wegwandelde' | Laurie Lee | Vertaling Helen Knopper | Uitgeverij Contact Amsterdam 1987 | oorspronkelijke uitgave 1969

**Familielexicon | Natalia Ginzburg | vertaling Jan van der Haar | uitgeverij De Arbeiderspers Amsterdam 2023 | Privé Domein nr. 326 | oorspronkelijke uitgave 1963

[peecee-columns]

Hoe ramen en deuren voor verbinding zorgen

‘Een raam, wat is dat? Als je van binnen naar buiten kijkt, is het een kader, een lijst rond het uitzicht. Wie van buiten naar binnen kijkt, ziet de uitsnede van een interieur. Geen baanbrekende gedachte...’ Met deze beschouwende zinnen begint journalist Hans Steketee zijn artikel voor de rubriek Wat maakt het leven de moeite waard? in NRC. Dit keer staat striptekenaar en grafisch ontwerper Joost Swarte centraal. Hij is inmiddels zesenzeventig jaar en wordt de meester van de klare lijn genoemd. Deze bijnaam heeft hij te danken aan zijn pure tekenstijl, waarbij strakke contourlijnen en heldere kleurvlakken worden gehanteerd en weinig details worden gebruikt.

Swarte tekent affiches en striptekeningen voor onder andere tijdschriften en tentoonstellingen, in binnen- en buitenland. In zijn afbeeldingen maakt hij vaak gebruik van ramen, doorkijkjes en spiegels, met als gevolg dat er altijd meer gebeurt en zichtbaar is dan je op het eerste oog ziet. Het geeft zijn werk een bepaalde gelaagdheid. Zijn tekeningen zetten daardoor aan tot nadenken, want meestal is niet meteen duidelijk wat hij wil uitdragen. Tevens heeft hij de gave om een kort verhaal in één plaatje uit te beelden, waardoor je als aanschouwer ziet wat er gebeurt en ziet aankomen wat er daarna volgt of kán gaan volgen.

Het gebruik van ramen in gebouwen is in ons dagelijks leven van essentieel belang en zorgt daarnaast aan de buitenkant voor een bepaalde esthetiek die een gebouw kenmerkt. We gaan hier, vaak letterlijk, aan voorbij, maar profiteren wel elk etmaal van het daglicht dat in onze huizen en werkplekken naar binnen valt. De multifunctionaliteit van ramen ontgaat ons in deze vanzelfsprekendheid dan ook weleens. Ze bieden ons, naast een uit-, door- of inkijkje, ook de mogelijkheid om te zien wat er om ons heen gebeurt en om aan de binnenkant juist te dromen van wat we zouden willen dat er gáát gebeuren. Het is tevens een transparante en onmisbare kunstvorm, waarbij de afbeelding in min of meerdere mate van vorm en inhoud wisselt en de lijst om de zoveel jaar een nieuwe lik verf krijgt, indien deze niet van kunststof is.

Ramen nodigen ook uit om van buitenaf een kijkje naar binnen te nemen. Deuren hebben deze eigenschap wat minder. Alhoewel ook voorzien van een kader, is enige mate van transparantie daarnaast een keuze die doorgaans niet voor een (buiten)deur is weggelegd. De charme van een deur zit hem dan ook in het feit dat deze op elk gewenst moment kan worden geopend om, puur functioneel, naar binnen of naar buiten te lopen en om anderen wel of geen toegang te verlenen tot je persoonlijke habitat. In de Zeeuws-Vlaamse plaats Axel stond menig voordeur vorig jaar de gehele maand december op een kier, tijdens een zogenaamde levende Adventskalender. Elke dag stond er een huis centraal waar de deur voor iedereen open stond. Eenmaal de open deuren getrotseerd wachtte overal een kopje koffie of thee, inclusief een luisterend oor van de bewoner(s). De gesprekken leidden tot meer cohesie in de buurt en volgens initiatiefneemster Ankie Oppeneer zijn er mooie vriendschappen ontstaan.

Net als in de doordachte doorkijkjes van tekenaar Joost Swarte, zorgde de openstelling en de gastvrijheid van de deelnemers voor een andere blik op de deelnemende buurtgenoten en hun verhalen. De levende Adventskalender zorgde op deze manier voor een net zo levende gelaagdheid en een diepere kennismaking met mensen die je wellicht enkel kende van het voorbijgaan of van het schichtig door het raam naar binnen kijken, terwijl je ’s avonds met de hond langs hun huis liep. Het initiatief heeft dit jaar in elk geval navolging gekregen in andere plaatsen. Dat het openstellen naar elkaar voorziet in een grotere behoefte, is dan ook een baanbrekende gedachte mijnerzijds.

[jurjenkvanderhoek]

IN HET UNIVERSUM VAN ROBERT SCHUIT IS NIETS WAT HET LIJKT

Iedere ingeving, elk idee, een of andere gedachteflits, alle inspiraties. Of eigenlijk verschillende hersenkronkels, kunnen leiden tot scherpzinnige tekeningen. Uitgewerkte schetsen van afwijkende dwarse gedachten. Althans die niet aan de normale norm toegeschreven worden. Tenminste wat de grootste gemene deler in de samenleving voor gewoon houdt. Een uitbeelding volgens de regel, gemiddeld en doorsnee. Dat zijn de tekeningen van Robert Schuit alleszins niet, gangbaar en gebruikelijk. Deze zijn zeker niet middelmatig, uitdrukkelijk wel contemplatief. Schuit beschouwt de wereld om hem heen en spiegelt deze in zijn werk. Iedere opmerking, elke overdenking wordt vertaald in een beeld dat die realiteit ontloopt. Maar serieus in ogenschouw nemend rammelen de uitingen niet, het tekent af wat er speelt in cryptische omschrijving.

Een enkele tekening is wel melig, of te flauw voor woorden, smakeloos. Maar iedere schets heeft een diepere grond. Een gelaagde betekenis. Elke aanleiding is niet zo lacherig als dat het op papier komt. Schuit is een sarcast, een criticaster. Hij is een (be)spotter, een muggenzifter en mierenneuker. Schrijf ik dit, verkneukel ik me bij de gedachte hoe hij dat zal uitbeelden. Het blijft echter niet enkel bij het tekenen van de gedachte, ook beschrijft hij de ingeving. De tekening is een illustratie bij de tekst. Het staat niet los van elkaar, het is één geheel. De tekening geeft geen uitleg van de tekst of andersom. Beeld en woord vormen een niet van elkaar te scheiden kunstwerk.

Robert Schuit tekent de klare lijn. Zijn tekeningen geven een duidelijk beeld van de hersenkronkels die hem beroeren. De tekst geeft daar geen uitleg bij, maar is er een aanvulling op. Het één kan niet zonder het ander. Sommige gedachten vallen meteen in, andere spinsels hebben langer nodig begrijpelijk te worden. Maar voortdurend trekt er dan een glimlach om de mond wanneer de ontdekking daar is. Wanneer je ontdekt wat de diepere laag onder de oppervlakte van het zichtbare is. Een enkele tekening is ook wel plat en meteen duidelijk, waar de andere je zet tot nadenken om de betekenis te achterhalen.

Over het algemeen mag zijn waarheid dan flauw en melig zijn, door de kritische pen van Schuit wordt het beeld daarvan geestig en spitsvondig. Hij tekent op het scherpst van de snede en legt de vinger op zere plekken. Het doet zeer, het schuurt en schaaft. Het is wel te lullig, maar is altijd kernachtig weergegeven. Maar al te vaak zie ik mezelf in de spiegel. Vind ik mezelf terug in de bespiegeling van Schuit, althans weerklinken mijn alledaagse bedoeningen erin. De normaal ge(d)achte wereld om me heen neemt de tekenaar met een korrel zout. De realiteit is niet al te serieus genomen, want veel van die door ons genomen werkelijkheid is te belachelijk voor woorden. Schuit heeft dan ook niet voldoende aan woorden en maakt het compleet met beelden.

Die dikdoenerij van de bombastische wereld wil Schuit op de hak nemen. De grootspraak wil hij laten struikelen. Wij moeten onszelf en de ander niet zo serieus nemen lijkt zijn boodschap. In alle ernst, wat is die hoogmoed waard. Het is alles ijdelheid. De tekeningen van Schuit zijn niet esthetisch verantwoord. Niet mooi om naar te kijken, maar wel diepzinnig van uitdrukking. In het interessante beeld draait om de inhoud, niet om de verpakking. Het zijn cartoons, karikaturen. De grap mag dan in de tekening lijken te zitten, de poets is door onszelf voorgebakken. Het boek “Er komt altijd een ei uit” kan met een grimlach bekeken en gelezen worden. Maar eerder zal ik de boer zijn met kiespijn die lacht om de grappen van Robert Schuit, omdat ik mezelf erin herken.

Hij steekt de draak met het leven, ons zijn, mijn wezen. Hier wilde ik citeren, maar dat gaat niet want zoals beschreven is tekst eenheid met beeld. Zonder beeld zijn de woorden niets zeggend. Slaan deze als een tang op een varken. Toch een ingelijste spreuk: “op internet gevonden quotes als eigen wijsheid presenteren is als een dikmaakpak voor de ziel”. Daarvan is de ondertekening doorgestreept en vervangen door ‘- ROBEERT SCHUIT’, waarmee hij het dus zijn eigen wijsheid maakt. En is de typografie de letter zonder beeld, dan kan ik de tekst aanhalen: “wie de bankpas die bij deze pincode hoort vindt mag voor zichzelf iets lekkers kopen: 8692”. Maar noodzakelijk om het werk van Robert Schuit te doorzien en te begrijpen is het zaak het te bekijken. Dat kan onder meer afgedrukt in het boek “Er komt altijd een ei uit”. En tot eind februari 2024 in het echt bij Loopvis in Arnhem. Daar is niets wat het lijkt.

Er komt altijd een ei uit. Robert Schuit, tekeningen. Uitgeverij Jurgen Maas, 2023.

[zoltan-breller]

Aaah! De Klare Lijn slaat weer genadeloos toe!

Heel mooi.

Peter van Dongen

[geritsel]

Edgar Pierre Jacobs - Blake and Mortimer cover illustrations for The Secret of the Swordfish in Tintin magazine, 1947-1948.

[erwan-beauvir-blog]

— Les bijoux de la Castafiore —

Affiche spécimen composée avec le caractère typographique Pandore, dessiné par Pauline Fourest dans le cadre du post-diplome Typographie & Langage à l’ÉSAD Amiens.  Paris - Février 2017

[twafordizzy]

Ever Meulen tekent oldtimers als lieve lust

Ever Meulen tekent oldtimers als lieve lust

Achter de naam Ever Meulen gaat de Belgische tekenaar en graficus Eddy Vermeulen (1946, Kuurne) schuil. Ever Meulen is striptekenaar in de Klare Lijn, de stijl waartoe ook grootheden als Joost Swarte en Hergé behoren. Strakke lijnen, geen rafelrandjes en aandacht voor compositie en detail. Wie zijn werk kent (en dat kan goed want zijn werk verschijnt in tal van bladen: Humo en Oor bijv.) weet dat…

[snelle-recepten]

Snelle hoofdgerechten

Iedereen heeft wel eens haast, of geen zin om te koken. In plaats van een patatje te halen bij de snackbar om de hoek kun je ook een lekkere gezonde maaltijd maken. Geen inspiratie? Geen probleem! In de categorie snelle recepten hoofdgerecht op snelle-recepten.nl vind je de lekkerste en snelste hoofdgerechten! Hieronder geven wij jou alvast een voorproefje van wat er op onze website te vinden is!

 Pasta

Pasta is een super makkelijke oplossing als je even niet weet wat je moet maken. Je kan eindeloos variëren met wat je in de pasta doet of welke soort pasta je kiest. Een heerlijke (vegetarische) pasta maak je door een zakje Italiaanse groente, knoflook en tomatensaus bij de pasta te doen. Natuurlijk kun je nog meer groenten toevoegen om nog meer groenten naar binnen te krijgen! Nieuwsgierig geworden? Dit recept in zijn geheel is te vinden in de categorie snelle recepten hoofdgerecht op snelle-recepten.nl.

 Rijst

Een ander idee in de categorie snelle recepten hoofdgerecht op snelle-recepten.nl is de rijst met groenten. Door prei, mais en doperwten door de rijst heen te doen krijg je een heerlijk eenpansgerecht. Het wordt op deze manier ongelofelijk makkelijk om een lekker gerecht op tafel te zetten in een mum van tijd.

 Tortilla

Als je niet weet wat je moet maken, zijn tortilla’s ook een goede oplossing. Ook dit valt in de categorie snelle recepten hoofdgerecht. Je kunt heel erg variëren met de ingrediënten die je erin stopt. Je kunt ze warm of koud eten, met of zonder vlees. Daarnaast kun je tortilla’s onder het tosti ijzer of in de oven doen met een laagje kaas (iets minder gezond). Dat maakt het maken van tortilla’s ook zo leuk! Je keuzes erin zijn eindeloos. Maak ze hoe jij ze het lekkerst vind!

 Maaltijdsalade

Als je in de zomer inspiratieloos bent dan is het maken van een maaltijdsalade de ideale oplossing. Je kunt variëren in de soorten salades en wat je erin stopt. Veel mensen hebben het idee dat ze niet vol raken van een salade. Maar stop er genoeg noten en proteïne in zodat je een heerlijke goed vullende salade op tafel kan zetten.

 Boodschappen

Uiteindelijk heeft het maken van een snel hoofdgerecht te maken met de boodschappen die je in huis hebt. Maak daarom van te voren een weekplanning. Dit scheelt door de week veel stress als het gaat om wat er in de avonden gegeten gaat worden. Een planning zorgt er ook voor dat je minder ongezonde dingen gaat eten omdat je deze dan niet in huis gaat halen. Goed voor de lijn dus! Op het internet kun je genoeg kant en klare weekmenu’s vinden, voor als je zelf geen inspiratie hebt of graag wilt weten hoe anderen dat doen!

 Meer snelle hoofdgerechten

Nog niet genoeg gezien en benieuwd naar andere ideeën omrent dit onderwerp? Om je te helpen hebben wij van snelle-recepten.nl alvast een super makkelijk recept voor je klaar gezet. Bekijk de overheerlijke en super makkelijke rijst met groenten en vissticks op de website van snelle-recepten.nl. De overige recepten in de categorie snelle recepten hoofdgerecht zijn te vinden op snelle-recepten.nl.

[krijgsmanwtrspt-blog]

Hoe u een geschikte opblaasbare tender kiest

Op zijn best combineert een opblaasbare soft (zie onze gids voor alle verschillende soorten soepel) het fascinerende comfort van een maritiem multi-apparaat met de vrijheden van een compacte motorboot - en enthousiast over de lopende kosten die vergelijkbaar zijn met die van een puppy-gerbil. In het ergste geval is het echter mijlen een zware, klonterige, geurige, ruimte-hebzuchtige verergering van een factor die in uw eigendom hurkzit en uw bezigheden bespot als een norse en onstuimige jongere.

Ik heb mezelf zelfs een paar keer persoonlijk in het laatste kamp gelokaliseerd, dus ik begrijp hoe hatelijk opblaasbare aanbestedingen kunnen zijn. Ze genieten zeker van veel kruiden, zoals goede draagbaarheid voor ‘car-boot-boaters’; zoals een gunstig drijfvermogen voor het dragen van zware lasten; en als aangeboren dynamisch evenwicht voor het betrouwbaar vervoeren van passagiers van schip naar wal. Ze kunnen ook worden verplaatst via bescheiden energie van buitenboordmotoren en ze kunnen worden verkocht voor een zeer minimale uitgave. Maar hoe zit het met de problemen ...

Hoe zit het met het vinden van een plek die beschikbaar is om de boot op te bergen, samen met de fumy brandstoftank en de met smeermiddel gevulde, lekvrije buitenboordmotor? Als je niet genoeg ruimte hebt aan boord van het moederschip om een ​​kant-en-klare zachte te houden, dan is het tuigen aan dek ook een grote uitdaging; en dan is er nog de enorme massa en het gewicht van een 'verpakt' opblaasbaar materiaal, dat constant veel moeilijker te dragen is dan je denkt. En zodra je absoluut zacht voor het water bent, kun je er over het algemeen op anticiperen dat het buigt terwijl je de stroom uitschakelt, omhoog steekt wanneer je het met één hand aanstuurt en gepest wordt door de factoren terwijl je onder druk wordt gezet gebruik het in de wind.

Kortom, er zijn genoeg goede redenen om zowel van het opblaasbare te houden als om het te haten, maar wanneer het probleem vanuit een fantastisch en onbeleefd perspectief wordt beschouwd, lijkt het erop dat de meeste problemen veel minder met de boot zelf te maken hebben en meer doen met negatieve aankoopbeslissingen van de kant van de eigenaar ...

PVC VERSUS HYPALON

Opblaasbare boten worden gemaakt van zowel PVC als Hypalon en zoals je zou kunnen aannemen, is er hier een compromis tussen prijs en duurzaamheid. PVC is enorm beroemd omdat het veel lichter is en zeer betaalbaar. Het is moeiteloos opgevouwen voor een meer transporteerbare en op te bergen verpakking - en de ontwikkelingen in polymeren zorgen ervoor dat het huidige PVC ook opmerkelijk sterk kan zijn. Sommige worden geleverd met in de stof geweven draden en (zoals damespanty's) worden die draden gemeten in Denier. Een betere score duidt op een sterkere draad, maar u moet ook letten op de aard van het weefsel, aangezien een grotere strak geweven draad (bijvoorbeeld 6x6 in lijn met cm in plaats van 3x3) mogelijk meer veerkrachtig zal zijn.

Nadeel is dat PVC kwetsbaar blijft voor langdurige blootstelling aan zonlicht, warmte en vochtigheid. En het is nog steeds niet zo slijtvast als Hypalon, een zwaar, duur en robuust doek dat vaak wordt gebruikt voor de constructie van zware RIB's. Het is dus duidelijk dat uw aankoopbeslissing gedeeltelijk op het budget moet zijn gebaseerd, maar duidelijker op uw bedoelde gebruik. Als u uw gladde kant-en-klare en routinematig onbedekte voor gemeenschappelijk gebruik naast het moedervat moet bewaren, dan is Hypalon het antwoord. Als u echter een volledig compacte en vervoerbare boot nodig heeft voor minder regelmatig gebruik en voor het opbergen tussen uitstapjes, zal een hedendaagse, lichtgewicht PVC-boot waarschijnlijk het betere compromis tonen.

LUCHTDEK VERSUS STIJVE LATEN

Opblaasboten hebben de neiging om zowel een opblaasbaar 'luchtdek' als een niet-flexibele grond op te nemen die is opgebouwd uit in elkaar grijpende aluminium of multiplex latten. Voor een laag gewicht, vergevingsgezind reiscomfort, zachtheid onder de knieën en een vereenvoudigd vergaderproces, is een luchtvloer met hoge belasting ideaal. Voor een hogere snelheid, met veel minder flex, extra structurele druk en een groener gebruik van kracht, is een hard deck de betere keuze. Natuurlijk hebben inflexibele deklatten de gewoonte om onoplettende handen met wrede regelmaat op te sluiten, maar voor een paar pakketten blijven ze de hogere keuze.

AANVULLENDE ACTIVA

Zelfs bij een instapbudget moeten eenvoudige accessoires (roeispanen, stoel, pomp, reparatieset, heffactoren en draagtas) bij de prijs zijn inbegrepen. Maar je moet ook op zoek gaan naar een paar luchtkamers voor de veiligheid, plus een opblaasbare dwarsboom voor extra sterkte. Als het gaat om de drijfkracht, de geringe diepgang en de grote windkracht van een opblaasbare benadering, kunnen ze lastig zijn om te roeien - dus zoek er een met een uitgesproken opblaasbare kiel om het richtingsevenwicht te verbeteren en kijk naar niet-verplichte vinnen en lipjes om de handling te verbeteren. Denk ook na over het investeren in een paar wielen voor het vervoeren van uw zachte op en neer pontons en stranden. En tot slot, als u (zoals mogelijk) van plan bent om te winkelen voor een kleine buitenboordmotor, moet u zeker elektrische elektriciteit terughalen (voor schoner, minder moeilijk opbergen en transporteren) plus een verlengde helmstok om uw gewicht vooruit te helpen voor gemakkelijker plannen en een platter reis.

ONE BRAND DEALS

Het kopen van een alles-in-één pakket van een motorfabrikant levert u vaak extra besparingen op, naast een beter comfort na inkomen en extra stilistische consistentie. Controleer om te beginnen een Honwave / Honda-aggregaat, een Suzumar / Suzuki-mengsel, een Quicksilver / Mercury-aggregaat, een Yam / Yamaha-mengsel en een meegeleverde Tohatsu-bundel. Of kijk eens naar onze functie Buitenboordmotor kopen: 10 toptips.

HET RIGID-HULLED ALTERNATIEF ...

De nieuw geïmporteerde F-RIB (zie Opvouwbare F-RIB 360-video: eerste indrukken) is een in Rusland gebouwde kans voor de opblaasbare Tenders Noord Holland die een niet-flexibele glasvezelromp op dezelfde manier gebruikt als een traditionele RIB. Het slimme deel is echter dat de romp drie afzonderlijke componenten bevat die aan elkaar scharnieren, waardoor deze kan worden beschadigd in een transporteerbaar pakket. Het is ongeveer 30 procent lichter dan een opblaasboot, maar ook sneller, zachter in gebruik en groener in energieverbruik. Het nadeel is dat het meer dan het dubbele kost van de gemiddelde opblaasboot, maar als je geniet van het concept en niet ten koste gaat van de kosten, is F-Rib echt de moeite van het bekijken waard. Als een RIB aantrekkelijk is, bekijk dan onze gids voor de uitstekende RIB's.

OVERZICHT

Een opblaasboot van nu is een karakteristiek dier van die van 20 jaar geleden. Computerondersteunde lay-out- en constructieprocessen, plus tendensen in doektechnologie, hebben hun betrouwbaarheid vergroot, hun kosten verlaagd en het tijdperk van veel grotere modellen mogelijk gemaakt. Maar wat u ook kiest, de lengte van de boot die u kiest, het is essentieel dat u de boot vorm geeft aan uw gebruik in alle dingen, van gewicht en materiaalkeuze tot dektype, selectie van buitenboordmotoren en unieke achtervolging. Als je al die dingen goed krijgt, is het misschien wel het begin van een mooie liefdesaffaire. Als u ze verkeerd begrijpt, kunt u de dag heel wat berokkenen ...

Primeur 710 Tender

De Primeur 710 Tender is een moderne, strak gelijnde gladde stof. Een modern model met zeer goede kruisingseigenschappen. Het diepe bad met hoge rugleuning zorgt voor het meest efficiënte zitcomfort. Met de buitenboordmotor een silencing bun komt deze tender tot sportieve prestaties. Wendbaar en soepel. Het maximale motorvermogen is honderd pk, maar ook bij een kleinere motor is het resultaat fantastisch. Omdat er tal van kleuralternatieven in romp en bekleding mogelijk zijn, kunt u uw eigen specifieke kopie maken. Omdat de Primeur 710 Tender het eenvoudigst is om in beperkte porties te krijgen en u de boot kunt ophalen in overeenstemming met uw wensen, raden wij u aan om tijdig te reserveren.

Corsiva 565 tender

De Corsiva 565 Tender geeft het hypermoderne uiterlijk en de stijl van de Tender-reeks, maar biedt bovendien het voordeel van een onbedekte buitenboordmotor waarmee u de motor kunt stimuleren en haar kunt laten varen, of op een ligplaats kunt zitten die uitdroogt. Haar stuurconsole is slim ingegoten in de bakboordzijde van de boot, waardoor een goed zitgedeelte rond een tafel ontstaat, met garagekluisjes eronder. De buitenboordmotor zit in het voorgevormde zwemplatform en beschermt de motor en houdt daarbij rekening met de toegang tot de spiegel.

[thedreamlifeofbalsosnell]

‘Een graf in de wolken’ van Willem van Zadelhoff: zoeken naar de menselijke maat

In Een graf in de wolken, de zesde roman van Willem van Zadelhoff (1958), keert de auteur terug naar Arnhem, zijn geboortestad en de plek die meer of minder prominent het toneel vormt van zijn zogeheten Holle haven-trilogie, een wijd en zijd bejubeld drieluik over de opkomst en ondergang van de modernistische architectuur, bestaande uit de romans Een stoel (2003), Holle haven (2006) en Ga niet weg (2010). Op de achterflap van het derde deel sprak de uitgever indertijd tamelijk provisorisch over een ‘sluitstuk’, hoewel Van Zadelhoff zelf dergelijke begrenzende terminologie nooit heeft gehanteerd en hij zijn romancyclus — want dat is het nu toch écht aan het worden — eerder ziet als een eindeloos uitdijend work in progress. Wie dacht dat de schrijver klaar is met de familiesaga van de Arnhemse wijnhandelaar Gerrit Kats, komt bedrogen uit. Met Een graf in de wolken maakt Van Zadelhoff negen jaar na het vermeende orgelpunt in één moeite een heuse tetralogie van wat eigenlijk nooit een trilogie is geweest.

Licht en lucht

In de beste traditie van de roman fleuve spint Van Zadelhoff het verhaal van de Katsen verder uit, inclusief sprongen in de tijd, nieuwe personages, subplots en cliffhangers. Het lezen van de vorige drie delen is geen absolute vereiste om Een graf in de wolken te smaken of te begrijpen, maar wie de voorlopers al achter de kiezen heeft, zal de tientallen subtiele verwijzingen, knipogen en zinspelingen nog meer naar waarde weten te schatten. Van Zadelhoff heeft de verschillende delen overigens ook zo geconcipieerd dat ze onafhankelijk van elkaar leesbaar zijn.

Enkele thema’s lopen als een rode draad door de cyclus heen: de maakbaarheid van de moderne samenleving, de intrinsieke waarde van architectuur, de wonden van de oorlog en vooral de onmogelijkheid om het verleden definitief af te sluiten, van zich af te schudden of te kneden. Het citaat uit Armando’s autobiografisch gedicht ‘Het gevecht’ dat Van Zadelhoff aan zijn jongste roman als motto meegeeft, is dan ook meer dan veelzeggend en bijzonder raak gekozen, want bij uitbreiding toepasbaar op alle delen samen: ‘Gisteren heerst in alle dagen.’

‘Licht’ en ‘lucht’, deze twee sleutelwoorden weergalmen van deel tot deel. In Een stoel, het oerverhaal van de reeks, droomt Gerrit Kats van ‘een omgekeerde villa, een paradijs van licht en lucht’ en haalt hij de vermaarde architecten Marcel Breuer en Mart Stam naar Arnhem. Maar in plaats van een huis leveren ze een unieke stoel af, het eerste prototype van een Freischwinger of achterpootloze buisstoel:

Eerst de stoel, dan het huis […]. Het is louter een organische kwestie […]. De menselijke maat, daar komt het op aan […], huizen vloeien voort uit stoelen en stoelen uit mensen, niet omgekeerd.

Ook in Van Zadelhoffs dichtbundel Het ei van Fabergé (2014) komt een gedichtenreeks voor met de titel ‘Lexicon van licht en lucht’. ‘Licht’ en ‘lucht’ staan niet alleen voor dromen, modernisme en de klare lijn, maar ook voor wolken, vrijheid en wedergeboorte.

De titel van Een graf in de wolken ontleende Van Zadelhoff aan Paul Celan, meer bepaald uit diens adembenemende gedicht over de Holocaust ‘Todesfuge’:

Er ruft spielt süßer den Tod der Tod ist ein Meister aus Deutschland

er ruft streicht dunkler die Geigen dann steigt ihr als Rauch in die Luft

dann habt ihr ein Grab in den Wolken da liegt man nicht eng

Zoals de titel, het motto en het omslagbeeld van Henryk Ross doen vermoeden, duiken we in het oorlogsverleden. Een graf in de wolken start in 1940 en eindigt in 1957: de actie ontvouwt zich over een periode van bijna twintig jaar. In Holle haven komt de Tweede Wereldoorlog ook al ruimschoots aan bod, maar vooral gezien vanuit het perspectief van de architect Viktor Vonk, zijn vrouw Ada en de kunsthistoricus Bernhard Mörtenböck. Hoe de Katsen de oorlog hebben doorgemaakt was echter nog niet helemaal duidelijk. Een graf in de wolken vult deze lacune, tegen de achtergrond van een bezet, verwoest en heropgebouwd Arnhem.

De stad Arnhem speelde een belangrijke rol in de Tweede Wereldoorlog, vooral naar het einde toe. Van 17 tot 25 september 1944 vond de zogeheten Slag om Arnhem plaats, een historische luchtlanding en veldslag. De operatie mislukte en het directe gevolg was de Hongerwinter. De stad Arnhem werd in grote mate door bombardementen van zowel de Duitse als de geallieerde zijde verwoest. Van Zadelhoff, die de oorlog niet zelf meemaakte, groeide op met verhalen over de oorlog: zijn vader en zijn familie hebben de laatste oorlogswinter doorgebracht in een bakhuisje, zoals hij prangend beschrijft in Holle haven en Een graf in de wolken. De schrijver hoorde zo vaak over het huisje dat het voor hem nagenoeg een symbool van de oorlog en in het bijzonder van de evacuatie is geworden.

Uiteraard herinneren tot op vandaag vele plekken in Arnhem aan de oorlog. Dat Van Zadelhoff zijn oerverhaal over een modernistisch stijlicoon zonder achterpoten en de gevolgen voor de architectuur van dat ontwerp net in Arnhem situeert, is (zoals de auteur verklaart in een interview) weinig verwonderlijk: bombs are an architect’s best friend. Van Een stoel tot en met Een graf in de wolken verwerkt Van Zadelhoff ongegeneerd zijn voorliefde voor modernistische architectuur. In elk deel komt een bepaald aspect van de architecturale periode aan bod: in Een stoel komen Stam en Breuer aan bod, in Holle haven laat Frederik Kats een villa bouwen door de fictieve op Gerrit Rietveld gebaseerde architect Thomas Strobosch en in Ga niet weg betrekt Robert een villa in de Westelijke Tuinsteden.

Een graf van licht en lucht

In het Arnhem van 1940 worstelt de twintigjarige protestant Leonard Keller met zijn gevoelens voor de Duitse Joodse vluchteling Daniël Morgenstern. De twee vrienden voelen zich tot elkaar aangetrokken en dromen ervan samen naar Parijs te trekken om er een kunstenaarsleven te leiden. Christian Morgenstern, de vader van Daniël en eigenaar van het in 1933 onteigende Weingut Jakob Morgenstern, is met zijn gezin gevlucht uit Rüdesheim en vindt sinds drie jaar onderdak bij zijn oude Arnhemse vriend, de vermogende wijnhandelaar Gerrit Kats.

Leonards verloofde is Dora Kats, de dochter van Gerrit en jongere zuster van Frederik Kats, twee bekenden uit de vroegere delen van Van Zadelhoffs cyclus. Ze werkt in de wijnhandel van haar vader. Dora is in de war wanneer ze Daniël en Leonard per toeval ziet kussen. Voor haar is Daniël een jongen van een andere planeet: ‘Alles aan hem was anders. Hij was knap maar zonder dat hij direct Dora’s begeerte opwekte.’ Tot Daniël op school Leonard leert kennen, Dora op de achtergrond verdwijnt en op haar beurt verliefd wordt op Leonard.

Leonards ontmoeting met Daniël heeft zijn gezapige ambtenarenbestaan ontregeld. Hij heeft steeds vaker last van hevige krampen en misselijkheid. De familiedokter schrijft hem broomkali voor ‘om de nerveuze opwinding en prikkelbaarheid des geestes te verlichten’ en adviseert hem een zenuwarts te bezoeken, om zijn ‘problemen waar sommige jonge mannen mee worstelen’ in de kiem te smoren. Leonard lijdt onder de schuldgevoelens over zijn geaardheid, een schuld die wordt verhevigd wanneer dominee Both met opgeheven vinger voorleest uit Leviticus. Leonard en Dora verbreken hun verloving: Daniël zal altijd tussen hen in blijven staan.

Wanneer Leonard er getuige van is hoe Daniël samen met zijn ouders wordt opgepakt en kort daarop op transport wordt gesteld, stort zijn wereld in elkaar. Leonards broer Frans, die duistere klusjes klaart voor de advocaat en BS-frontman Hendrik Damave, vertelt dat Dora troost zoekt in de armen van een getraumatiseerde Duitse soldaat, Rudi Mörtenböck, de oudere broer van nog een oude bekende, Bernhard Mörtenböck: ‘Dora vrijt met een mof en haar vader levert ze wijn.’

Deel twee van Een graf in de wolken start half juni 1945, enkele maanden na de bevrijding van Arnhem in april van hetzelfde jaar. Leonard heeft met zijn ouders in een bakhuisje op een boerderij in Elspeet gebivakkeerd en keert nu terug naar het verwoeste Arnhem. Dora wordt kaalgeschoren en krijgt met menie een hakenkruis op haar schedel geschilderd. Ze belandt in verschillende interneringskampen en ontvangt enkel brieven van haar vader: voor de rest van de familie is ze een ‘moffenhoer’.

Leonard, die nog steeds visioenen heeft over Daniël, maakt kennis met Marie, het nichtje van de vriendin van zijn broer, en verlooft zich met haar. Dora probeert in Amsterdam haar leven terug op de sporen te krijgen. In een wervelende finale lezen we hoe Leonard zijn lot in eigen handen neemt en zijn heil bij Dora zoekt. Het is inmiddels 1957.

Feit en Fictie

Van Zadelhoffs literaire verbeelding durft al eens een vrije vlucht te nemen: hoewel zijn romans door de bank genomen eerder gemiddeld in omvang zijn (Een graf in de wolken is met zijn 256 pagina’s het lijvigste deel van het vierluik), zijn de plots in het algemeen uitgebreid en overvloedig. Er gebeurt met andere woorden behoorlijk veel en de lezer krijgt flink wat verwikkelingen, intriges en informatie te verwerken. Dat is in Een graf in de wolken niet anders. De stukjes van de puzzel vallen beetje bij beetje op hun plaats, maar toch zijn er hier en daar losse eindjes. Wie dieper graaft en een poging onderneemt om het Kats-verhaal te reconstrueren, zal vrij snel enkele incongruenties, anachronismen of lacunes ontdekken.

Neem nu Dora. Zij is een volkomen nieuw personage dat in de vorige delen zelfs niet de kleinste vermelding krijgt. In Een stoel krijgt haar broer Frederik een prominente rol, maar dat hij een veertien jaar jongere zus heeft, komt de lezer pas te weten in Een graf in de wolken. Dora’s moeder en broer ontkennen haar bestaan na 1945 en vermijden elk contact omdat ze tijdens de oorlog met Rudi optrok. Wellicht heeft Van Zadelhoff dit euvel willen rechtzetten door van haar een hoofdpersonage te maken in Een graf in de wolken.

Enkele personages lijken bovendien van naam te veranderen. Heinrich Morgenstern, wiens villa Gerrit Kats’ hoofd op hol brengt in Een stoel, kan logischerwijs niemand anders zijn dan Daniëls vader. Alleen, in Een graf in de wolken heet die vader plots Christian Morgenstern. Iets gelijkaardigs is er aan de hand met het personage Marie, die makkelijk te verwarren is met Elisabeth uit Een stoel. Beiden zijn immers dochters van een Amsterdamse bloemist.

Ook locaties worden toegekend aan verschillende personages, wat evenzeer voor verwarring zorgt: de Kellers duiken net als de Vonken en de Katsen onder op een boerderij in Elspeet, maar het is niet duidelijk of het over dezelfde plaats gaat. Duiden vage personages als Marie en Elisabeth op een gesuggereerde inwisselbaarheid van identiteiten? En niet nader gedefinieerde plekken zoals de Elspeetse boerderij op gedeelde, universele ervaringen?

Lezers voor wie het allemaal juist moet zijn en die daarbovenop de moeite nemen om de andere delen aandachtig te (her)lezen zullen zich mogelijks ergeren aan de ‘dichterlijke vrijheden’ die de auteur zich veroorlooft. Van Zadelhoff gaat er met de autoriteit van de auctoriële verteller niet verder op in en maakt (voorlopig) geen aanstalten om deze in het oog springende ‘onjuistheden’ weg te werken of twijfels weg te nemen. Misschien permitteert Van Zadelhoff zich deze vrijheden wel met opzet? Hier zit meer achter.

Robert Kats zegt ergens in Ga niet weg: ‘De geschiedenis herschrijven is leuk zolang je je tot fictie beperkt.’ Deze uitspraak is — in één zin— Van Zadelhoffs handelsmerk: op een elegante manier de geschiedenis vervalsen, ten bate van de literatuur én een goed verhaal. Is het belangrijk dat binnen een cyclus alles klopt? In Een stoel zegt Karoline Kwatta: ‘Sommige mensen verzinnen verhalen om meer greep op de werkelijkheid te krijgen.’ Het is duidelijk dat Van Zadelhoff graag een loopje neemt met de historische waarheid. Op de achterflap van Een stoel liet hij bijvoorbeeld ene Bernhard Mörtenböck de roman aanprijzen als ‘een subtiele mengeling van feit en fictie’. Wat in het verhaal past, krijgt een plaats. Anders gezegd: de geschiedenis is kneedbaar — een van de grote thema’s in de hele cyclus —, zeker wanneer het fictieve de werkelijkheid nog maar eens inhaalt.

Personages en stijl

Van Zadelhoff is een kei in het tot leven brengen van historische figuren. Mart Stam — over wiens leven maar weinig bekend is — is voor de auteur gefundenes Fressen. In Een stoel komt een aantal memorabele scènes met Stam voor, maar dat de architect ooit in Arnhem een stoel heeft gemaakt voor een wijnhandelaar is uiteraard volledig verzonnen. Het doet er eigenlijk weinig toe of dergelijke scènes historisch correct zijn of niet, zó realistisch, innemend en geloofwaardig worden ze in de handen van Van Zadelhoff.

Ook in Een graf in de wolken heeft Stam een aardige cameo: hij heeft in zijn hoedanigheid van directeur van de Kunstnijverheidsschool (de huidige Rietveld Academie) een toelatingsgesprek met Dora, een gesprek dat een passage uit de recente biografie van Lucebert voor de geest haalt (Stam zorgde ervoor dat de armlastige dichter op de vrij kostelijke academie school kon lopen). In Bernhard Mörtenböck moet Van Zadelhoff echter zijn meerdere erkennen als het aankomt op het bespelen van de grens tussen feit en fictie, zeker wat Stam betreft. Uit de cyclus weet de lezer dat Mörtenböck er immers alles aan doet om de status van zijn idool Stam te vrijwaren, ook als dat betekent dat de waarheid verdraaid moet worden, zoals de kunsthistoricus bijvoorbeeld doet door de Nederlandse vormgever naar voren te schuiven als de ontwerper van een ‘Kulturhaus’ in Potsdam.

Niet alleen blaast Van Zadelhoff historische figuren nieuw leven in, hij creëert die ook. Het mooiste voorbeeld is de op Gerrit Rietveld gebaseerde architect Thomas Strobosch, zogezegd een belangrijke vertegenwoordiger van het Nieuwe Bouwen. Een ander zuiver hersenspinsel van Van Zadelhoff is Hendrik Damave, een ijzingwekkend personage dat de schrijver aan de hand van erg geloofwaardige, levendige en realistisch lijkende details voor historisch laat doorgaan.

Om het werkelijkheidsgehalte en de geloofwaardigheid van zijn cyclus op te vijzelen, heeft Van Zadelhoff een heel arsenaal aan middelen tot zijn beschikking. Een beproefde techniek, die de auteur als de beste beheerst, is het gebruik van egodocumenten als narratieve katalysator. Denk maar aan de dagboekcahiers van Frederik in Een stoel, de briefwisseling tussen Viktor Vonk en Bernhard Mörtenböck in Holle haven en de brieven die Dora in het kamp van haar vader krijgt of de aangrijpende brieven die ze zelf schrijft aan Leonard in het voorlaatste hoofdstuk van Een graf in de wolken.

Van Zadelhoff heeft zich duidelijk ook goed gedocumenteerd. Er zijn tientallen feitjes en details die de tijdgeest perfect weten op te roepen: op de achtergrond weerklinkt een hit van Wilhelm Strienz; Dora schuift het verduisteringspapier voor haar raam nadat ze Leonard en Daniël heeft zien kussen; Leonard en Dora willen naar Quax de brokkenpiloot, een film uit 1941, gaan kijken in de bioscoop.

Van Zadelhoff heeft een hypnotiserende vertelstem. Hij weet als geen ander een spannend verhaal op te bouwen, niet alleen aan de hand van een mooi aangehouden ritme en rake beschrijvingen, maar ook door zijn vloeiende dialogen en zijn typerende strakke en lichtvoetige stijl. In korte hoofdstukken focust hij op de psychologische verdieping van zijn personages, die hij moeiteloos tot mensen van vlees en bloed maakt. Dora is een schitterend personage: sterk, eigengereid en zich volledig bewust van het feit dat ze een herkansing krijgt. De enige passages waar de psychologische uitwerking naar mijn gevoel minder geslaagd is, zijn die waarin de homoseksuele relatie tussen Leonard en Daniël wordt beschreven. Het blijft allemaal heel braaf en kuis, terwijl Van Zadelhoff in zijn vorige romans toch al bewezen heeft dat hij de erotische aantrekkingskracht tussen twee menselijke wezens uitstekend kan beschrijven.

Een hele reeks leidmotieven zorgt verder voor een grote coherentie en verbindt de hoofdstukken met elkaar: ‘licht en lucht’, uiteraard, maar ook de ring met de groene agaat die Leonard van Daniël krijgt, het Arita-kannetje van blauwwit porselein dat bij de Kellers op de schouw staat en elk bombardement overleeft, Daniëls boekje met de gedichten van Richard Dehmel, dat we al kennen uit Holle haven en de Rüdesheimer Riesling ‘vom Schieffer’ van Weingut Jakob Morgenstern uit 1937, de laatste door Christian Morgenstern gebottelde wijn. Al deze motieven verhogen het literair soortelijk gewicht van Een graf in de wolken en verheffen de roman tot meer dan een vlot leesbare en spannende vertelling..

Het verrassende einde van Een graf in de wolken, met op de valreep de deus ex machina-introductie van nog maar eens een nieuw personage, laat uitschijnen dat er nog minstens één volgend deel  komt van de Kats-saga. Van Zadelhoff is — zoals gezegd — nog lang niet klaar met de droom van de omgekeerde villa.

Verschenen op: De Reactor, 10 december 2019

Een graf in de wolken van Willem van Zadelhoff, Polis 2019, ISBN 9789463104661, 256 pp.

[devosopmaandag]

Kunstenaar ....

Je stapt een vreemd huis binnen en je weet dat dat de komende twee maanden je huis zal zijn. Je wordt binnengelaten door de Engelse eigenaren en je valt onmiddellijk voor hun hartelijkheid. Je houdt van Engeland omdat het je eerste echt beleefde buitenland is. Op een dag werd je samen met R door een wildvreemde oude dame binnengevraagd 'for a cup' en bij het afscheid geeft ze je een beige nylon vest, en als je het aantrekt, zegt ze 'It looks you smashing'. Hannah Whitehand. Alles in Engeland resoneerde met iets, waarvan je niet wist dat je het had. Je wist toen ook nog niet dat je heel veel later een tijd met een Engelsman zou leven, en dat je een half jaar in Edinburgh zou wonen.

Goed, je kijkt rond en rond in het huis en wordt vrolijk van alles wat je ziet. Je ziet vooral al die Engelse dingen: de theemuts, de coasters, de dubbele broodrooster, de gedecoreerde aardewerken voorraadpotten met kippen en hanen erop, het toast-rekje. Boven staat een een hemelbed in de vlinderkamer. Op de nachtkastjes staan tiffany-lampjes in de vorm van vlinders, met echte barnsteendruppels op de vleugels. Dan verandert je vrolijkheid in een soort hilariteit. Je gevoel voor – vooruit – schoonheid, vecht met je warme gevoelens voor al die Engelse dingen. Je bent in 'Honeysuckle House', ergens diep Frankrijk in.

Maar na een paar dagen worden de voorraadpotten met hun crèmekleurige achterkanten naar voren gedraaid, leg je de theemuts op de koelkast, vervang je de vlinderlampjes door eenvoudige schemerlampjes uit de tweede slaapkamer, schuif je met meubels, leg je een eigen tafelkleed op de eettafel.

Af en toe bekruipt je een zekere gêne voor zo weinig speelruimte in je esthetisch paradigma. Maar, hé, je bent toch kunstenaar, iemand van de klare lijn, je bent toch apollinisch van aard? Als experiment maak je opstellingen van heel lelijke en best mooie dingen, maar het eierdopje van gedraaid staaldraad (dat wiebelt als je er een ei in doet) naast de aardewerken zwarte eend is te erg. Het doet zelfs een beetje pijn. Maar waar mag die pijn dan wel niet zitten?! Het spaarvarkentje is eigenlijk best grappig en dat je het echt kapot moet slaan, krijgt een 10 voor concept. Het konijntje (of is het een haas?) doet niemand kwaad, het is te generiek om ergernis op te wekken. Het is slechts een teken van ooit gegeven aandacht.

Maar waarom werd ik echt getroffen door de zwarte aardwerken eend, dat op afstand het mooiste ding in dit huis is? Ik laat het resoneren in dat esthetisch paradigma en doorzoek mijn kennis van de kunst. Opeens weet ik het: het zou zo door Felix Vallotton getekend kunnen zijn!

[royalboiler]

From here: 

“ The Cartoonmuseum Basel, in Switzerland, uses this funny drawing to advertise its latest exhibition of original comics art inspired by the work of Tintin author Hergé from Belgium, opened Saturday. The art is by Swiss comics artist Exem, penname of Emmanuel Excoffier (Geneva, 1951). It shows comics art characters as well as authors who have been bombarded with the ‘clear line’ label. Exem obviously had great fun in composing this picture rhyme full of quotations of comic strip characters and their backgrounds. Covering both sides of the white centerline, in yellow Chinese robes, are Belgian authors Remi and Jacobs. In the crowd behind them is Belgian artist Ever Meulen (‘E’), walking shoulder to shoulder with Tintin/Kuifje. Hergé biographer Huib van Opstal tells me this drawing alone can easily lead to a page-long footnote. For instance on inventor Edward N. Hines, whose genius led to white centerlines on streets and motorways, read more HERE. Dutch artist Joost Swarte came up with the label ‘De Klare Lijn’ in 1977, as the title for a little catalogue for the Hergé inspired exhibition of original comics art ‘Kuifje in Rotterdam’ (Tintin in Rotterdam) in the Lijnbaancentrum of the Rotterdam Arts Council. A label soon translated into la ligne claire and the clear line. The present  exhibition in Basel shows a wide range of original art by no less than fifty artists from Europe as well as America. “

[jurjenkvanderhoek]

TITI ZAADNOORDIJK ZET DE KLARE LIJN

Het is alsof Titi Zaadnoordijk me op het hart wil drukken: blijf bij jezelf. Bega niet veilig het geëffende pad waar een ieder gaat, maar stap er ook eens naast en zie wat ervan komt. Buiten de piste is gevaar maar ook uitdaging. Ben liever een buitenbeentje dan een huismus. Loop niet met de massa mee, maar er juist aan vooruit.

Titi zelf conformeert zich ook niet aan iets of iemand, dan aan haarzelf. In een duidelijk herkenbaar handschrift zet zij haar beelden op papier. In een eenvoudige duiding, helder en zonder dubbele bodem. De klare lijn noemen ze dat in de stripwereld. De figuren zijn karikaturen van het echte leven, illustraties bij de loop van alle dag. Want ook in de onderwerpkeuze blijft ze op basisniveau. Zaadnoordijk beheerst de kunst van het weglaten, overbodige details zijn vermeden. Er is een heldere vlakverdeling en nauwelijks kleurverloop.

In haar galerie ben ik voor Titi’s zomerexpositie Zij laat daar tekeningen, foto’s, objecten en boeken zien. Haar oeuvre heeft een grote oplage. Haar laatste werk toont ze en dat wat haar daar bracht staat langs wanden gestapeld. Zo krijg ik een goed inzicht in waar zij aan werkt en mee bezig is. Maar meer interessant is het even door te lopen en een blik te werpen in het atelier dat meteen grenst aan de galerie. Ik voel me voyeur, dat wel. Durf nauwelijks een stap te zetten in dit heilige der heiligen waar de kunst zich vormt en beeldt. De kraamkamer met camera en pers. Onvoltooide werken liggen her en der. Het is de grondslag voor waar ik eigenlijk om kwam.

Er valt voldoende te zien in de galerie van Titi Zaadnoordijk. Zo veel dat ik er eenvoudig lange tijd zal kunnen doorbrengen en mijn ogen kan uitkijken. Vooral uit het werk in stock komen verrassingen naar boven. Het is een bijzondere kijkplaat daar langs het Voetpad in Scherpenzeel.

Langs de wand van de galerie hangt een waslijn vol dames in klederdracht. Op andere plekken mengen deze zich ook tussen de composities. De dracht is kleurig uitgewerkt, terwijl de grimas van het model nors is. De Staphorster of Volendamster is al die aandacht van toerist en fotograaf zat. Dat is te lezen op de gezichten. Meestal staat de blik bij Titi’s figuren op tien voor tien, maar ook komt het voor dat de mondhoeken slap neerhangen. De mimiek is eenvoudig, alleen de essentie spreekt boekdelen in elke taal.

Uit koperdraad vormt de kunstenaar visjes, die in grote scholen door de ruimte zwemmen. Uit karton zijn lichaamsdelen gesneden, die als trekpop een weg vinden. Met een duidelijke sixpack en breed beschouderd, maar gestoken in een rok of jurk snijdt het een actueel onderwerp aan: de transgender, trek maar aan het touwtje. Van delfts blauwe stenen handvaten heeft Titi figuurtjes gevormd door er voeten en een hoofd aan te draaien. Zo heeft haar kunst vele uitwassen. Maar voortdurend met een vrolijke ondertoon, een frisse blik op de wereld om haar heen.

In boekjes werpt zij een nieuw licht op wat geweest is. Vroeger is niet voorbij vindt ze. De unieke uitgaven zonder oplage bevatten gevonden materialen in combinatie met nieuwe tekeningen. Details uit haar eigen leven vertellen het verhaal van wie zij is. Behangsnippers uit de huizen waar ze ooit woonde, nagelaten patronenbladen van haar grootmoeder, oude etiketten, kaftpapier en restjes bindgaren vormen de leidraad voor simpele cartoonachtige taferelen. Ze blijft erin vooral dicht bij haarzelf, bij wie ze is: een gek mens met uiterst zichtbaar gemaakte emotie.

Zomerexpositie met werk van Titi Zaadnoordijk in de galerie aan huis, Voetpad 69 in Scherpenzeel. Tot en met 11 augustus 2019.

[haarlemupdates]

Expositie Klare Lijn-boeken Eric J. Coolen in Naaiatelier Haarlem

Expositie Klare Lijn-boeken Eric J. Coolen in Naaiatelier Haarlem

Van 1 tot en met 4 september is er in de nieuwe expositieruimte Naaiatelier Haarlem, een speciale expositie ter gelegenheid van de dan te verschijnen kleurboeken ‘De Wereld in Klare Lijn’ (Uitgeverij Ezo Wolf) en ‘Haarlem in Klare Lijn’. De expositie toont een reeks originele, ingekleurde illustraties uit deze boeken. Na het succes van ‘Nederland in Klare Lijn’ en ‘Europa in Klare Lijn’ neemt…

[macanzii]

WAT IS DE PROCEDURE VOOR HET UITSCHAKELEN VAN DE MCAFEE ANTIVIRUS FIREWALL?

OVERZICHT McAfee Antivirus Software is een zeer aanpasbaar onderdeel dat een firewall bevat om onderscheid te maken tussen gecompromitteerde en beschermde systemen. Beveiligingssoftware heeft, net als elke andere technologie, zijn nadelen. Afgezien daarvan kunnen andere nadelen leiden tot overbescherming. Als u echter wilt dat uw antivirusprogramma soepel werkt, deactiveert u gewoon de firewall.

Als u hulp nodig heeft, staat Mcafee Support voor u klaar. Benader gewoon de medewerkers van de klantenservice voor snelle reacties en betrouwbare antwoorden. Wanneer u contact met ons opneemt, zal een van onze professionals u helpen om ervoor te zorgen dat uw virusbescherming soepel verloopt en zonder fouten.

De meegeleverde instructies zijn eenvoudig te leren en te volgen, en als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met het assistentieteam via McAfee Bellen Telefoon Nummer en kant-en-klare antwoorden krijgen.

1. Zoek naar het McAfee Antivirus Center-logo in de taakbalk. Het bevindt zich naast de timer in de rechterbenedenhoek van uw monitor. 2. Als Windows is geconfigureerd om automatisch werkbalkpanelen te verbergen, moet u mogelijk op kleine uitzettende pijlen tikken. 3. Wanneer u het logo hebt ontdekt, dubbelklikt u erop. Het McAfee Security Center-paneel verschijnt na enige vertraging en toont verschillende instellingskeuzes. 4. Kies hier in de linkerhoek van het venster "Configureren". Als dit alternatief niet voor u beschikbaar is. 5. Selecteer vervolgens onderaan het scherm "Advanced Menu" om toegang te krijgen tot de geavanceerde instellingen. 6. Ga ten slotte naar het gedeelte "Internet en netwerk" en kies "Firewall uitschakelen" in de lijst met alternatieven.

CONCLUSIE 

Met het McAfee Klantenservice Telefoonnummer kunt u contact opnemen met gekwalificeerde klantenservicemedewerkers die 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar zijn. Neem gewoon contact op met de ondersteuningsprofessionals en zij zullen u helpen om uw antivirusgerelateerde problemen in de kortst mogelijke periode op te lossen.

Als een klant een probleem niet kan oplossen door het advies en de instructies die via de lijn of per e-mail worden verstrekt, te implementeren, biedt McAfee Customer Service een onmiddellijke oplossing en ondersteuning op afstand.

[geritsel]

Joost Swarte - De Stijl art movement