#2ος αιώνας | Explore Tumblr posts and blogs

grexitdrachmaendebt · 3 years ago

Text

Το προηγμένο δημόσιο σύστημα υγείας της Aρχαίας Ελλάδας

προηγμένο δημόσιο σύστημα υγείας της Aρχαίας Ελλάδας

6/01/2022 - 3:41πμ

Η Ελληνική πόλη κράτος μεταξύ των άλλων διευκολύνσεων που παρείχε στο σώμα των πολιτών συμπεριλαμβάνονταν και η δωρεάν παροχή ιατρικής περίθαλψης. Δημόσιοι γιατροί αμείβονταν από τις τοπικές κυβερνήσεις συνήθως σε ετήσια βάση με σκοπό να προσφέρουν τις απαιτούμενες ιατρικές θεραπείες στους κατά περίπτωση ασθενείς.

Η παροχή της δημόσιας ιατρικής πρόνοιας θεωρούνταν ως κάτι δεδομένο για τους νομοθέτες. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει αποδεικτικό στοιχείο πως οφείλεται στο νομοθετικό έργο του Σόλωνα, γεγονός που συνηγορεί στην αρχαιότερη θέσπιση του θεσμού. Οι γιατροί αναφέρονται από τον Όμηρο ως ειδική κατηγορία ανθρώπων (Homer, Odyssey, xvii,382-384) ενώ στον Πλάτωνα κατατάσσονται στην πεζή κατηγορία των τεχνιτών.

Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης διασώζει μία διαταγή του νομοθέτη Χάροντα ο οποίος είχε διατάξει όλοι

ανεξαιρέτως οι ιδιώτες να δέχονται τις φροντίδες γιατρού αμειβομένου με δημόσια έξοδα (Diodorus Siculus, xii.13). Για την περίπτωση της Αθήνας των κλασσικών χρόνων έμμεση πληροφόρηση παρέχεται από τα έργα του Αριστοφάνη.

Ο Δικαιόπολης στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Αχαρνείς» παροτρύνει τον φτωχό και τυφλό αγρότη να επισκεφτεί τον διάσημο χειρούργο Πίτταλο ( Aristophanes, Acharnians 1027-1032) ενώ στο έργο «Σφήκες» είναι ο μισολιπόθυμος Λάμαχος που ζητάει έναν δημόσιο χειρουργό. Σχολιαστές αναφέρουν πως ο «δημόσιος χειρούργος» εκλέγονταν με δημόσιες μεθόδους και πρόσφερε ιατρικές υπηρεσίες χωρίς πληρωμή.

H αναφορά στην ειδική αυτή κατηγορία γιατρών γίνονταν με τους ακόλουθους όρους : Ο δημόσιος ιατρός, ο δημοσιεύων ιατρός, ο δημοσιεύων, ο ιατρός. Στους Ρωμαϊκούς χρόνους γίνονται γνωστοί με την ορολογία «αρχίατροι».

Ο ετήσιος μισθός ενός δημόσιου ιατρού στις πόλεις της Κλασσικής Ελλάδος πρέπει να κυμαίνονταν περίπου στις 500 δραχμές, στους επόμενους αιώνες η αμοιβή τους αυξήθηκε σε αστρονομικές πληρωμές π.χ ο Ασκληπιάδης από την Πέργη τον 2ο π.Χ αιώνα λάμβανε 1000 δραχμές από την αιγιακή πόλη της Σελεύκειας στην Παμφυλία.

Σε αρκετές περιπτώσεις οι δημόσιοι γιατροί δημιουργούσαν περιουσίες όπως ο γιατρός των Δελφών Φίλιστος ο οποίος πρόσφερε τον 3ο π.Χ αιώνα ως δωρεά στην γενέτειρα του Κω το ποσό των 4.000 δραχμών για την κάλυψη στρατιωτικών δαπανών.

Αρχικά το «Ιατρείον» τους πρέπει να ήταν ένα μικρό δωμάτιο με ιδιωτικό εξοπλισμό, στην εποχή του Γαληνού (2ος μ.Χ αιώνας) όμως τα απλά δωμάτιο είχαν μετατραπεί σε μεγάλα κτήρια εξοπλισμένα από κρατικά κονδύλια. Οι γιατροί, μέχρι την δημιουργία των μεγάλων νοσοκομείων (κυρίως στρατιωτικών) επισκέπτονταν τους ασθενείς στο σπίτι.

Αυτοί που καλούνταν να επιλέξουν ιατρούς στις δημόσιες θέσεις της πόλης τους δεν ήταν άλλοι από τους κατοίκους μέσω άμεσης ψηφοφορίας. Ο υποψήφιος ιατρός δεν είχε παρά να πείσει τους ψηφοφόρους για τα μοναδικά χαρίσματα του και τις εξαιρετικές του ικανότητες.

Αυτό όμως δεν σήμαινε πως ο εκλεγμένος ιατρός θα ήταν και ο πιο άριστος ή καλύτερος από ιδιωτικούς γιατρούς. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα οι υποψήφιοι γιατροί για τα δημόσια αξιώματα έπρεπε πριν τις εκλογές να δικαιολογήσουν με το καλύτερο τρόπο την υποψηφιότητά τους προκειμένου να εκλεγούν (Plato,Gorgias, 514d) ενώ σε άλλο σημείο του έργου ο Σωκράτης έχοντας επισημάνει τον ενδεχόμενο κίνδυνο από μία τέτοια υποκειμενική εκλογή υποστηρίζει πως ακόμα και ένας νομικός με την κατάλληλη ομιλία μπορούσε να εκλεγεί στο αξίωμα αυτό.

Σε κάθε περίπτωση όμως οι ψηφοφόροι γνώριζαν πως σε αυτούς πέφτει η ευθύνη της εκλογής του κάτι που δεν το αφήνει ασχολίαστο ο Ξενοφώντας (Xenophon Cyropaedia I,6,15).Σε ανάλογο σχολιασμό προχωρεί και ο Κυνικός Φιλόσοφος Τέλης ο οποίος στο έργο του «Περί φυγής» χωρίς υπεκφυγές φορτώνει την ευθύνη της όποιος λανθασμένης εκλογής (όνειδος) δημόσιου γιατρού στους ψηφοφόρους .

Οι γιατροί ήταν παρόντες σε όλες τις δημόσιες εκδηλώσεις όπως σε γιορτές και κυρίως σε αθλητικούς αγώνες ώστε να μπορούν άμεσα να περιθάλψουν αποχωρούντες με τραυματισμό αθλητές. Επίσης οι δημόσιοι γιατροί είχαν ειδικά καθήκοντα όπως την ιατρική επίβλεψη των ομάδων των «Εφήβων» κατά την περίοδο της στρατιωτικής τους εκπαιδεύσεως και θητείας. Όλες οι ομάδες των «Εφήβων» είχαν στρατιωτικούς δημόσιους γιατρούς ένας διαχρονικός θεσμός που ισχύει και σήμερα σε κάθε οργανωμένο στρατό.

Αναφορικά με την σημασία των στρατιωτικών γιατρών οι Έλληνες ήδη από την Ομηρική εποχή είχαν αντιληφθεί τις αναντικατάστατες υπηρεσίες τους και για τον λόγο αυτό τους είχαν απαλλάξει από καθημερινές αγγαρείες και πολεμικές συγκρούσεις ώστε να αφοσιωθούν στο έργο της αποκατάστασης . Οι γιατροί τόσο οι δημόσιοι όσο και οι ιδιωτικοί ήταν οργανωμένοι σε συλλόγους γύρω από την λατρεία του Ασκληπιού. Στην Αθήνα το ιερό του Ασκληπιού βρίσκονταν στην νότια πλευρά της Ακρόπολης.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο ο δημοφιλέστερος ιατρός πριν τον Ιπποκράτη ήταν ο Δημοκήδης ο Κροτωνιάτης. Αρχικά μετοίκησε στην Αίγινα και το δεύτερο χρόνο της παραμονής του στο νησί έλαβε το αξίωμα του δημόσιου γιατρού λόγω της αναγνώρισης των δεξιοτήτων του από τους ντόπιους.

Τον τρίτο έτος τον προσέλαβαν ως κρατικό ιατρό οι Αθηναίοι προσφέροντας του αντίστοιχο μισθό. Στην συνέχεια ο τύραννος της Σάμου Πολυκράτης στο κλίμα αντιζηλίας των Ελληνικών πόλεων προσέλαβε τον Δημοκήδη με ετήσιο μισθό δύο ταλάντων το χρόνο. Η λαμπρή αυτή επαγγελματική σταδιοδρομία του Δημοκήδη τον κατέστησε τον δημοφιλέστερο ιατρό του Ελληνικού κόσμου και προσέδωσε στην γενέτειρα του την υστεροφημία πως προσφέρει τους καλύτερους γιατρούς.

Πολλοί είναι οι γιατροί που στα πλαίσια του επαγγέλματος τους δεν δίστασαν να ταξιδέψουν σε όλα τα μήκη και πλάτη του Ελληνικού κόσμου προκειμένου να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, αρκετές φορές μάλιστα κάτω από αντίξοες συνθήκες στις οποίες ανταποκρίθηκαν με αξιοζήλευτο πνεύμα αυταπάρνησης.

Ο ιατρός Δαμιάδας από την Σπάρτη, υπηρέτησε μετά από ψηφοφορία ως δημόσιος γιατρός στην πόλη του Γυθείου για δύο έτη επιδεικνύοντας αταλάντευτη προσωπική και επαγγελματική συμπεριφορά. Όταν η πόλη του Γυθείου λόγω κακής κατάστασης των οικονομικών της δεν μπορούσε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη ετήσια μισθοδοσία, ο Δαμιάδας αρνήθηκε να πληρωθεί για τον έτος αυτό. Για αυτήν την αυτοθυσία του η πόλη τον τίμησε με τους τίτλους του «Πρόξενου» και του «ευεργέτη». Ο Μενόκριτος o Σάμιος υπηρέτησε την πόλη της Καρπάθου για 20 χρόνια

Πριν από αυτό πρόσφερε αμισθί τις υπηρεσίες του στην πόλη της Ρόδου. Μεγάλη ήταν και ηευεργεσία του στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Κω όπου μεταξύ άλλων ανδραγαθημάτων κατά την πολιορκία της πόλης από τον Φίλλιπο Έ (Polybius, iii, 2, 8;Appian,Macedonica,4) o Μενόκριτος από ανιδιοτέλεια ορμώμενος και με δικά του προσωπικά έξοδα περιέλθαπτε ασταμάτητα από το πρωί μέχρι το βράδυ τους τραυματισμένους συμπολίτες του. Στην Λαμία, ο Μητρόδωρος υιός του Ανδρομένη βοήθησε όλους όσους του ζήτησαν βοήθεια χωρίς να λάβει πληρωμή .

O Απολλώνιος ο Μιλήσιος παρόλο που δεν ήταν δημόσιος γιατρός προσφέρθηκε να υπηρετήσει ως τέτοιος στην νήσο Τήνο σε μία δύσκολη για την πόλη περίοδο και συμφώνησε να μην δεχθεί μισθό για τους πρώτους έξι μήνες. Αλλά και όταν μία νέα συμφορά (λοιμός) ακολούθησε το νησί δεν το εγκατέλειψε αλλά συνέχισε με αυτοθυσία και ανιδιοτέλεια να θεραπεύει και να ανακουφίζει. Ο ιατρός Ερμείας από ��ην Κω θα εξέπληξε τους πάντες με την αυτοθυσία του να ανακουφίζει πληγωμένους στρατιώτες και από τα δύο μέτωπα στο πόλεμο που ξέσπασε μεταξύ της Γόρτυνας και της Κνωσού στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ.

Οι πόλε��ς ανεγνώριζαν την προσφορά τους και τους τιμούσαν ανάλογα. Τα δώρα που τους έκαναν ήταν τόσο υλικά π.χ στέμμα από χρυσό, λάδι όσο και δώρα τιμής π.χ πολιτογράφηση και τιτλοδοσία όπως «πρόξενος» και «ευεργέτης». Η πόλη της Ελάτειας στην Φωκίδα, σε ανάμνηση και σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς το πρόσωπο του γιατρού Ασκληπιόδωρου από την Κω, έδωσε προνόμια σε όσους γιατρούς που το όνομα τους άρχιζε με τα αρχικά Ασκλ-.Ο Ασκληπιόδωρος όχι μόνο είχε βοηθήσει τους αρρώστους της Ελάτειας αλλά και είχε δώσει μία σειρά δημόσιων διαλέξεων περί κανόνων δημόσιας υγείας

.Oι Δελφοί το 235π.Χ θα απαλλάξουν τον ιατρό Φίλιστο και στους απογόνους του από οποιαδήποτε φόρους μεταξύ αυτών συμπεριλαμβανομένου και του φόρου για την Υπηρεσία Υγείας. Η απαλλαγή αυτή κρίθηκε αναγκαία ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στις πολύτιμες υπηρεσίες του ιατρού των Δελφών που πρόσφερε ανεξαιρέτως τόσο σε ντόπιους όσο και σε προσκυνητές. Στον Ισθμό ο δήμος της πόλης θα τιμήσει τον δημόσιο γιατρό Σάτυρο

Οι Έλληνες γιατροί λόγω του πνεύματος ανιδιοτέλειας και της υψηλής αίσθησης καθήκοντος πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους σε όσους τις χρειάζονταν, βοηθούσαν ανεξαιρέτως όλες τις κοινωνικές και οικονομικές κατηγορίες ανθρώπων. Οι σκλάβοι ήταν ενταγμένοι και αυτοί στο πρόγραμμα ιατρικής βοήθειας. Για αυτούς το αφεντικό τους έπρεπε να πληρώσει έναν ειδικό φόρο, «τα ιατρικά».

Η τιμητική στήλη στο δήμο του Γυθείου προς τιμή του Δαμιάδη εγκωμιάζει την προσφορά του η οποία κατευθύνονταν σε όλους αδιάκριτα καθώς περιέλθαπτε φτωχούς , πλούσιους, σκλάβους και ελεύθερους.Ο Πλάτωνας άφηνε απλά την ευθύνη των σκλάβων στα αφεντικά τους χωρίς να σχολιάσει κάτι παραπάνω (Plato,Laws,720 b-e).

Η δράση τους ξεπερνούσε την ανθρώπινη φυλή και επεκτείνονταν και στα ζώα, κυρίως τα οικόσιτα. Ο Μητρόδωρος αναφέρεται από τους κατοίκους της Λαμίας και ως «υπίατρος». Από πάπυρους της Ελληνιστικής Αιγύπτου γίνεται γνωστός ένας ειδικός φόρος που αποσκοπεί στην πληρωμή του «ιππιατρικόν» (Pap.Hideh,45,257-256 B.C) ενός φόρου που η ύπαρξη του συνεχίστηκε μέχρι τον 4ο τουλάχιστον αιώνα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον άξιο αναφοράς αποτελεί η περίπτωση της Ελληνιστικής Πτολεμαϊκής Αιγύπτου.

Λόγω της διογκωμένης γραφειοκρατίας του κράτους κάθε κίνηση των δημοσίων ιατρών ορίζονταν με λεπτομέρειες βάση πρωτοκόλου. Ο δημόσιος ιατρός θα έπρεπε αρχικά να δράσει σύμφωνα με τις γραπτές υποδείξεις των συναδέλφων του οι οποίες λειτουργούσαν ως οδηγοί αντιμετώπισης ασθενειών. Στην περίπτωση που παρόλο την τήρ��ση των οδηγιών και την κατάλληλη θεραπεία, ο ασθενής απεβίωνε ο ιατρός απαλλάσσονταν από περαιτέρω αναζήτηση ευθυνών για λάθος χειρισμούς. Σε αντίθετη περίπτωση ο ιατρός διώκονταν με ανάλογες κατά περίπτωση κυρώσεις (Diodorus Siculus,i, 82; 12).ο Αριστοτέλης αναφέρει πως ο γιατρός μπορούσε να δράσει κατά βούληση μονάχα μετά το πέρας τριών ημερών αγωγής σύμφωνης με τις υπάρχουσες γραπτές οδηγίες. Μετά το χρονικό αυτό διάστημα αν η αγωγή δεν είχε φέρει κανένα ορατό αποτέλεσμα μπορούσε να ακολουθήσει την δική του προσωπική θεραπεία.

Στην Αίγυπτο ο υπουργός που είχε επωμιστεί την ομαλή λειτουργία της υπηρεσίας δημόσιας υγείας έφερε το τίτλο ο «επί των ιατρών» όπως για παράδειγμα ο Χρύσερμος από την Αλεξάνδρεια, γιός του Ηρακλείτου και εξ αίματος συγγενής του Βασιλέα Πτολεμαίου VI.

http://www.iellada.gr/istoria/proigmeno-dimosio-systima-ygeias-tis-arhaias-elladas

0 notes

maxmaggr · 5 years ago

Text

Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης: ''Εκεί που το νερό δημιούργησε πολιτισμό''

Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης: Χαλκογραφία του τμήματος του Υδραγωγείου που βρίσκεται στη Μόρια. Από το βιβλίο του R. Pococke "A description of the East'', London 1743. Πηγή εικόνας: vaspik.blogspot.com Η πόλη της Μυτιλήνης στη περίοδο της ρωμαιοκρατίας συγκαταλέγεται από τους αρχαίους συγγραφείς μεταξύ των ωραιότερων πόλεων του ανατολικού τμήματος της αυτοκρατορίας, μαζί με τη Ρόδο και την Έφεσο, όπως ανέφερε ο Οράτιος στις Ωδές του (17,1). Η Μυτιλήνη παρουσίαζε εξαίρετο ήθος και πνευματικότητα και η σύνδεση με το αρχαίο λαμπρό παρελθόν της φαίνόταν και στην τέχνη της αλλά και στα τεχνικά έργα που πραγματοποιήθηκαν στο νησί με χαρακτηριστικότερο το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης και το καλύτερα διασωζόμενο κομμάτι της υδατογέφυρας που βρίσκεται στην περιοχή της Μόριας Λέσβου. Το μεγάλο τεχνικό έργο του ρωμαϊκού Υδραγωγείου (2ος μ.Χ. αιώνας πιθανώς) με τις Καμάρες του που σώζονται στους Λάμπου Μύλους και ιδίως στη Μόρια, θυμίζει κλασσική εποχή. Οι ογκόλιθοι, οι πεσσοί, οι άβακες και τα τόξα που απαρτίζουν το εξαιρετικό αυτό έργο δένουν σ’ ένα σύνολο που μοιάζει με προπύλαια κλασσικού ναού ή ανακτόρων. Το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο από χαρακτικό του βιβλίου του F. Pouqueville του 1835. . Πηγή εικόνας: wikipedia

''Πατρότητα'' του Υδραγωγείου

Οι Ρωμαίοι, πιο τεχνοκράτες και πρακτικοί απ’ τους Έλληνες, έδιναν μεγάλη σημασία στα έργα κοινής ωφελείας και χρησιμότητας. Επίσης, είχαν την τεχνογνωσία αλλά και τη βούληση να υλοποιούν τέτοιας εμβέλειας και αρτιότητας τεχνικά έργα κοινής ωφέλειας. Γι' αυτό και κατασκεύαζαν πολλά υδραγωγεία για την εξυπηρέτησ�� κάθε μεγάλης πόλης στην αυτοκρατορία τους, καθώς και σε πολλές μικρές πόλεις και βιομηχανικούς χώρους. Οι μέθοδοι κατασκευής υδραγωγείων και αποτύπωσης προκειμένου να διασφαλιστεί τακτική παροχή νερού περιγράφονται από τον Βιτρούβιο στο βιβλίο 8 του De Architectura. Εντοπίζοντας, λοιπόν, την έλλειψη νερού που θεωρούσαν βασικό αγαθό για μια πόλη, έφεραν τους μηχανικούς και τους αρχιτέκτονες που διέθεταν και σε συνεργασία με τους μυτιληνιούς τεχνίτες και τη συνδρομή του Δήμου εκπόνησαν τα σχέδια και κατασκεύασαν ένα επιβλητικό και θαυμάσιο ως τις μέρες μας υδραγωγείο μήκος 26 χιλιομέτρων που έλυσε για πολλούς αιώνες το πρόβλημα ύδρευσης της Μυτιλήνης. Σχετικά με την πατρότητα του έργου και τη χρονολογία κατασκευής του οι απόψεις των ιστορικών διίστανται. Είναι έργο πιθανώς του τέλους του 2ου ή των αρχών του 3ου μ.Χ. αιώνα. Μια επιγραφή που υπάρχει χαραγμένη στις καμάρες της Μόριας με τη λέξη «Δαμος» δηλαδή Δήμος μας πληροφορεί ότι στην κατασκευή του υδραγωγείου συμμετείχε η πόλη της Μυτιλήνης. Όλοι όμως οι ερευνητές σημειώνουν ότι το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο κατασκευάστηκε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο της ιστορίας της Λέσβου. Η πρώτη εκδοχή αποδίδει τη κατασκευή του στο Ρωμαίο στρατηγό Μάρκο Αγρίππα, γαμπρό του αυτοκράτορα Αυγούστου, ο οποίος αποτέλεσε πολύπλευρη προσωπικότητα όντας επιστήμονας, μηχανικός, εφευρέτης και καλλιτέχνης. Ο Ρωμαίος στρατηγός είχε οργανώσει επιτελείο μηχανικών, αρχιτεκτόνων, οικοδόμων που σε συνεργασία με ντόπιους τεχνίτες κατασκεύαζαν κοινωφελή έργα σε διάφορα σημεία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας όπως δρόμους, υδραγωγεία, στοές, ναούς, θέατρα και θέρμες-λουτρά. Ο Μάρκος Αγρίππας διέμεινε στη Μυτιλήνη για δυο χρόνια, (23 π.Χ.-21 π.Χ.) και για λίγο το χειμώνα του 14 π.Χ.-13 π.Χ.. Εκείνη την εποχή η Μυτιλήνη, παρόλο που διέθετε μεγαλοπρεπή κτήρια όπως θέατρα, γυμναστήρια, σχολές και αγορά υστερούσε στην ύδρευση αφού το νερό της προερχόταν μόνο από πηγάδια, ήταν συχνά μολυσμένο και το καλοκαίρι στέρευε. Απεικόνιση τμημάτων του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου Μυτιλήνης από το βιβλίο ''Die antiken Baureste der Insel Lesbos σελ. 65-68, πιν. 29 του R. Koldewey το 1890. Πηγή εικόνας: vaspik.blogspot.com Μια άλλη προσωπικότητα της ρωμαϊκής εποχής που θεωρείται ευεργέτης από πολλές πόλεις για τα κοινωφελή έργα, όπως τα υδραγωγεία Αθηνών, Περγάμου που κατασκευάστηκαν με δίκες του αποφάσεις ήταν ο αυτοκράτορας Αδριανός (117-138 μ.Χ.). Ο αυτοκράτορας Αδριανός πέρασε ένα χειμώνα, πιθανόν το 124 π.Χ., στην Πέργαμο και τότε επισκέφθηκε τη Μυτιλήνη, απέδωσε την ελευθερία της και χρηματοδότησε, όπως συνήθιζε, έργα κοινής ωφέλειας. Πιθανόν ένα από αυτά να ήταν το υδραγωγείο της πόλης, καθώς έχει έντονα κλασικιστικά στοιχεία, και αποκλήθηκε από αρκετούς ερευνητές ως έργο "αδριάνειο". Τα ρωμαϊκά υδραγωγεία χρησιμοποιούσαν την δύναμη της βαρύτητας για να κατευθύνουν το νερό: έπρεπε να υπολογιστεί και να υλοποιηθεί μία ελάχιστη κλίση στις σωληνώσεις για να κυλήσει το νερό προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Το μειονέκτημα ήταν ότι, για να περάσει ένα λόφο έπρεπε ή να τον παρακάμψει ή να τον διατρυπήσει με τούνελ, κατά τον ίδιο τρόπο για να περάσει μια κοιλάδα έπρεπε να κατασκευαστεί μια γέφυρα ή να χρησιμοποιηθεί σωλήνα ρύθμιση του νερού (σιφόνι). Πάντως, το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης αποτυπώνει την τεχνογνωσία και τις πρακτικές γνώσεις των Ρωμαίων μηχανικών αλλά και την κλασικιστική διάθεση των Ελλήνων τεχνιτών, όπως εμφανίζονται στις τοξοστοιχίες, στους πεσσούς, στη τοποθέτηση των πλίθων κατά το ‘’έμπλεκτον’’ σύστημα. Στο ρωμαϊκό ‘’έμπλεκτον’’ χρησιμοποιήθηκαν μικρές πέτρες και πλίθοι από μάρμαρο για τους πεσσούς και τους θόλους των τόξων, που συνδέθηκαν με συνδετική ύλη από ασβέστη. Τα μάρμαρα συνδέθηκαν μεταξύ τους με σιδερένιους συνδέσμους και μολύβι.

Το Υδραγωγείο της Μόριας από φωτογραφία γάλλων περιηγητών το 19ο αιώνα. Πηγή εικόνας: vaspik.blogspot.com

Γενικά στοιχεία για το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο και την Υδατογέφυρα Μόρια

Το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο αποτελεί κατά τον R. Koldewey το μεγαλύτερο και ωφελιμότερο τεχνικό έργο κατά την αρχαιότητα στη Λέσβο για να μεταφέρει νερό στην πόλη της Μυτιλήνης από την περιοχή του βουνού Ολύμπου της Αγιάσου. Ήταν ένα έργο πολιτισμού, καθαριότητας και άνεσης, που δείχνει την ευμάρεια, αλλά και την καλαισθησία των Λεσβίων της Ρωμαιοκρατίας. Για τον αρχιτέκτονα και την κατασκευή του υδραγωγείου δεν υπάρχει καμία άμεση μαρτυρία από τις αρχαίες πηγές. Από τα υδραγωγεία του αρχαίου κόσμου το πιο κοντινό κατασκευαστικά με το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο της Μυτιλήνης, με ομοιότητες στη διάρθρωση των πεσσών και των τόξων, είναι το υδραγωγείο της αρχαίας πόλης της Σίδης και της Αντιόχειας Πισιδίας. Λαμβάνοντας υπόψη τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες, το ιστορικό πλαίσιο η σύγχρονη έρευνα θεωρεί ότι το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο της Μυτιλήνης θα πρέπει να χρονολογηθεί τουλάχιστον στο β΄ μισό του 2ου αι. μ.Χ.. Η ροή του ύδατος ήταν ελεύθερη με την κλίση που οι τεχνικοί είχαν δώσει σε όλη τη μακρά διαδρομή του. Από τη δεξαμενή στη Μυτιλήνη μοιραζόταν με αγωγούς στις δημόσιες κρήνες της πόλης, στα λουτρά και στις επαύλεις της. Ξεκινούσε, όπως αναφέραμε, από τις υπώρειες του Ολύμπου, στην περιοχή Τσίγκου και διανύοντας 26 χιλιόμετρα, πότε με υπόγειο πήλινο αγωγό, πότε με σκαλισμένο αύλακα πάνω στους βράχους και πότε με αψίδες, έφερνε άφθονο νερό(127.000 κυβικά ημερησίως) στη Μυτιλήνη. Η Υδατογέφυρα της Μόριας αποτελεί το καλύτερα διατηρημένο τμήμα του ρωμαϊκού υδραγωγείου, η θέα του οποίου φαντάζει σήμερα εντυπωσιακή. Κατατάσσεται αναμφισβήτητα στις ομορφότερες υδατογέφυρες του αρχαίου κόσμου εξαιτίας του ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού της σχεδιασμού, που τη μετέτρεψε από ένα χρηστικό τεχνικό έργο μεγάλης κλίμακας σε ένα έργο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Περιλαμβάνει τρεις επάλληλες σειρές τοξοστοιχιών σε ένα εντυπωσιακό σύνολο. Ολόκληρη η κατασκευή, μήκους 170 μέτρων και ύψους στο κέντρο του υδαταγωγού, 24,46 μ. στο κέντρο της κοιλάδας με 17 τοξωτά ανοίγματα (τα κεντρικά τμήματα περιλαμβάνουν τρία αλλεπάλληλα τόξα). Σύμφωνα με τον Ιωάννη Κοντή, «ολόκληρη η κατασκευή έμοιαζε με ενιαία πρόσοψη κτηρίου με τρεις επάλληλες στοές». Από τους αρχικούς πεσσούς διατηρούνται σήμερα σε καλύτερη κατάσταση οι κεντρικοί, ενώ από τους ακραίους σώζονται μόνο οι κατώτερες στρώσεις τους. Οι πεσσοί που στήριζαν τις καμάρες στην υδατογέφυρα της Μόριας είναι κατασκευασμένοι με το ψευδοϊσοδομικό σύστημα.

Πηγή εικόνας: efales.gr

Στοιχεία για το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης

Οι δημιουργοί του αξιοποίησαν ένα ευρύ φάσμα κατασκευαστικών λύσεων όπως υδατογέφυρες, υπόγειους και λαξευτούς αγωγούς μεταφοράς υδάτων, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ομαλή ροή των υδάτων. Η συγκέντρωση των υδάτων μέσα στο δίκτυο συνεχιζόταν σε όλη τη διαδρομή, με μικρότερους αγωγούς που διοχέτευαν υδάτινους πόρους από παραπλήσιες λαγκαδιές, πηγές κλπ. στο κεντρικό δίκτυο. Ο υδαταγωγός παρουσιάζει μερικά γενικά χαρακτηριστικά, στα οποία όμως προσαρμόζεται αναλόγως της περιοχής διέλευσης και των εδαφολογικών/γεωλογικών χαρακτηριστικών της. Σε γενικές γραμμές αυτό που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι αποτελείται από ένα ορθογώνιο τμήμα πλάτους 0,60 μ. με 0,65 μ. και ύψους 0,85 με 0,90 μ., το οποίο είναι υδατοστεγές. Ο αγωγός είχε τοιχώματα επιχρισμένα από τσιμεντοκονίαμα, όπου το νερό κυλούσε με μικρή ταχύτητα ενώ όπως αναφέραμε, είχε κυμαινόμενες διαστάσεις ανάλογα με τη θέση και την κλίση του εδάφους. Έτσι, αλλού είχε πλάτος 60 εκατοστά και ύψος 1,10 μέτρα και αλλού, π.χ. σε βραχώδεις λόφους, είχε πλάτος 35 εκατοστά και ύψος 80 εκατοστά. Με βάση αυτές τις διαστάσεις υπολογίζεται ότι ο αγωγός μετέφερε καθημερινά νερό ανάλογα βέβαια με την εποχή, τις βροχοπτώσεις και άλλους παράγοντες. Κατά τη διαδρομή του το ρωμαϊκό δίκτυο τροφοδοτούσε με νερό για άρδευση περιοχές. Οι διακλαδώσεις του δικτύου γινόταν με ορθογώνια πέτρινα τρίστομα, από τα οποία ξεκινούσαν πηλοσωλήνες διαμέτρου 20 εκατοστών για να καταλήξουν σε μικρότερες δεξαμενές, σε δημόσιες κρήνες, σε κήπους, σε λουτρά ή και σε αυλές πλουσιόσπιτων. Το νερό έρεε άφθονο στους δρόμους της πόλης, αφού δεν υπήρχαν κρουνοί διακοπής. Στις δημόσιες κρήνες, που είχαν παραστάσεις και αφιερώσεις, γινόταν συνωστισμός γυναικών, οι οποίες περιμένοντας τις στάμνες και τις λαγήνες, επιδίδονταν σε κοινωνική συναναστροφή, όπως αλλιώς λέγεται το κουτσομπολιό.

Κάτοψη της Υδατογέφυρας του ρωμαϊκού υδραγωγείου Μυτιλήνης στη Μόρια Λέσβου. Πηγή: stonisi.gr

Η διαδρομή του κεντρικού αγωγού

Η πορεία του ξεκινάει από την πλαγιές του όρους Όλυμπος, στο κεντρικό τμήμα του νησιού, και καταλήγει στα ανατολικά παράλια, διασχίζοντας ένα έντονο γεωμορφολογικά ανάγλυφο. Όπως αναφέραμε ήδη, το υδρευτικό δίκτυο του ρωμαϊκού υδραγωγείου της Μυτιλήνης ξεκινούσε από το ποτάμι Ανεράϊδα, που πηγάζει από τη Μεγάλη Λίμνη, κατηφόριζε προς τις πηγές του Τσίγκου, στους πρόποδες του Ολύμπου της Αγιάσου και έφτανε στα βόρεια του ποταμού Έθερνου, όπου μέσα σε μια πευκόφυτη χαράδρα διακρίνονται τα υπολείμματα μιας καμάρας. Κατόπιν ακολουθούσε την ποταμιά της Χλιας, στην περιοχή Πασπαλά, όπου και υπάρχει ακόμα υδατογέφυρα με τέσσερα τόξα, η πιο σημαντική μετά από αυτή της Μόριας, με λαξευμένους ορθογώνιους λίθους, δομημένους κατά το ψευδοϊσοδομικό σύστημα. Ακολούθως ο αγωγός παρέκαμπτε το λόφο Πασπαλά και έφτανε πάνω από χωριό Λάμπου Μύλοι, έπαιρνε τα νερά των δύο πηγών των Αγίων Αγγέλων και έστρεφε προς τα βόρεια φτάνοντας στο χωματόδρομο που οδηγεί στα χωριά Κώμη και Πηγή. Ύστερα αφού παρέκαμπτε τον παραπόταμο του Ευεργέτουλα, το Βωβό ποτάμι, κατευθυνόταν προς την Κούστερη. Εδώ, στη θέση Βρουλίδια, ένα χιλιόμετρο περίπου από τον ιδεατό δρόμο Μυτιλήνης – Καλλονής πάνω σε βραχώδη πλαγιά υπάρχουν υπολείμματα λαξευμένου αγωγού. Ο λαξευμένος αγωγός έρχεται από τα Βρουλίδια προς την απότομη πλαγιά της Λάρσου, επάνω από τη διασταύρωση Μυτιλήνης-Καλλονής-Γέρας. Ζωγραφική αποτύπωση του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου από τον ζωγράφο Σπύρο Παπαλουκά το 1925. Πηγή εικόνας: paletaart.wordpress.com Μετά συνέχιζε την πορεία του προς την απόκρημνη πλάγια της Λάρσου, όπου ακόμα διακρίνεται το λαξευμένο αυλάκι πάνω απ’ τον κόμβο Μυτιλήνης-Καλλονής-Πλωμαρίου. Κατόπιν περνούσε από το λατομείο που βρίσκεται πίσω από το στρατόπεδο, στο δρόμο που οδηγεί στη Μόρια, έφτανε στη λαγκαδιά «Καμαρούδια» που πήρε το όνομά της από την υδατογέφυρα με τις μικρές καμάρες υπολείμματα της οποίας υπάρχουν ακόμα και κατέληγε στη βρύση Ατσιγκάνα. Το σημείο αυτό ήταν ιδιαίτερα κρίσιμο για την πορεία του αρχαίου έργου, γιατί ο υδαταγωγός βρέθηκε μπροστά σε ένα μεγάλο βραχώδη όγκο, τον οποίο και διέσχισε με τη βοήθεια μιας υπόγειας κτιστής σήραγγας. Η σήραγγα που διανοίχτηκε μήκους περίπου 1 χιλιομέτρου και βάθους περίπου 20 μέτρων πέρασε από την άλλη πλευρά προς τη μεριά της Μόριας και ακολούθησε τις πλάγιες του λόφου Τούμπα καταλήγοντας στις κάμαρες της Μόριας. Εδώ βρίσκεται το πιο εντυπωσιακό και καλοδιατηρημένο μέχρι σήμερα τμήμα του υδραγωγείου με την υδατογέφυρα των 70 μέτρων και των επάλληλων τοξοστοιχιών. Στη συνεχεία ο αγωγός αυτός διέσχιζε το λατομείο του Καρά – Τεπέ, ακολουθούσε τη χαράδρα πάνω από τις Θερμές Πηγές Κουρτζή, σημερινή ΔΕΗ, και κατέληγε στην Κεντρική δεξαμενή της Μυτιλήνης που βρισκόταν στο λόφο του Αρχαίου Θεάτρου. Το τέρμα της διαδρομής του υδαταγωγού πιστεύεται ότι βρισκόταν εντός των τειχών της πόλης κάτω από τον «Τεκέ» του αρχαίου θεάτρου. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο R. Koldewey, η κεντρική δεξαμενή της Μυτιλήνης βρισκόταν στο λόφο του Αρχαίου Θεάτρου, στο σημερινό Συνοικισμό μεταξύ των οδών Αγρίππα, Λέσχη Αγραφιώτη και Θεάτρου, σε υψόμετρο 35 μέτρα από τη θάλασσα.

Πανοραμική άποψη της Υδατογέφυρας στη Μόρια Λέσβου του ρωμαϊκού Υδραγωγείου της Μυτιλήνης. Πηγή εικόνας: facebook.com/ptsakmakis Η θέση αυτή θεωρείται και η πιο πιθανή για την κεντρική δεξαμενή, αφού συμφ��νεί υψομετρικά με το υπόλοιπο δίκτυο που ερχόταν από τη Μόρια περνούσε από τον Καρά-Τεπέ, την Ουτζά και τα Θέρμα Κουρτζή και κατέληγε στο λόφο του Αρχαίου Θεάτρου. Είναι συμβατή όμως και με τα υπολείμματα των παλαιών αγωγών που ανευρίσκονται κατά τη διάνοιξη θεμελίων σπιτιών και υπονόμων στη περιοχή του Συνοικισμού και επιβεβαιώνουν τη θέση της κεντρικής δεξαμενής. Η υψομετρική διαφορά μεταξύ της αφετηρίας του αγωγού και της τερματικής δεξαμενής συγκέντρωσης νερού είναι περίπου 250 μέτρα. Αυτή τη διαφορά στάθμης εκμεταλλεύτηκαν οι μηχανικοί του έργου ώστε να επιτύχουν την ακώλυτη ροή του σε ολόκληρη τη διαδρομή των 26 χιλιομέτρων, μέσα από χαράδρες, κοιλάδες, ρεματιές και πάνω από λόφους και υψώματα. Πηγές: blod.gr wikipedia efales.gr vaspik.blogspot.com odysseus.culture.gr Σύνταξη κειμένου: Λευτέρης Μαργαρίτης Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου Read the full article

#εναλλακτικόςτουρισμός #Λέσβος #ΜόριαΛέσβου #ΜυτιλήνηΛέσβου #ΝησιάΒορειοανατολικούΑιγαίου #ΡωμαϊκήΑυτοκρατορία #ΡωμαϊκόΥδραγωγείο #ΡωμαϊκόυδραγωγείοΜυτιλήνης

0 notes

maxmaggreece · 5 years ago

Text

Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης: ''Εκεί που το νερό δημιούργησε πολιτισμό''

''Πατρότητα'' του Υδραγωγείου

Οι Ρωμαίοι, πιο τεχνοκράτες και πρακτικοί απ’ τους Έλληνες, έδιναν μεγάλη σημασία στα έργα κοινής ωφελείας και χρησιμότητας. Επίσης, είχαν την τεχνογνωσία αλλά και τη βούληση να υλοποιούν τέτοιας εμβέλειας και αρτιότητας τεχνικά έργα κοινής ωφέλειας. Γι' αυτό και κατασκεύαζαν πολλά υδραγωγεία για την εξυπηρέτηση κάθε μεγάλης πόλης στην αυτοκρατορία τους, καθώς και σε πολλές μικρές πόλεις και βιομηχανικούς χώρους. Οι μέθοδοι κατασκευής υδραγωγείων και αποτύπωσης προκειμένου να διασφαλιστεί τακτική παροχή νερού περιγράφονται από τον Βιτρούβιο στο βιβλίο 8 του De Architectura. Εντοπίζοντας, λοιπόν, την έλλειψη νερού που θεωρούσαν βασικό αγαθό για μια πόλη, έφεραν τους μηχανικούς και τους αρχιτέκτονες που διέθεταν και σε συνεργασία με τους μυτιληνιούς τεχνίτες και τη συνδρομή του Δήμου εκπόνησαν τα σχέδια και κατασκεύασαν ένα επιβλητικό και θαυμάσιο ως τις μέρες μας υδραγωγείο μήκος 26 χιλιομέτρων που έλυσε για πολλούς αιώνες το πρόβλημα ύδρευσης της Μυτιλήνης. Σχετικά με την πατρότητα του έργου και τη χρονολογία κατασκευής του οι απόψεις των ιστορικών διίστανται. Είναι έργο πιθανώς του τέλους του 2ου ή των αρχών του 3ου μ.Χ. αιώνα. Μια επιγραφή που υπάρχει χαραγμένη στις καμάρες της Μόριας με τη λέξη «Δαμος» δηλαδή Δήμος μας πληροφορεί ότι στην κατασκευή του υδραγωγείου συμμετείχε η πόλη της Μυτιλήνης. Όλοι όμως οι ερευνητές σημειώνουν ότι το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο κατασκευάστηκε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο της ιστορίας της Λέσβου. Η πρώτη εκδοχή αποδίδει τη κατασκευή του στο Ρωμαίο στρατηγό Μάρκο Αγρίππα, γαμπρό του αυτοκράτορα Αυγούστου, ο οποίος αποτέλεσε πολύπλευρη προσωπικότητα όντας επιστήμονας, μηχανικός, εφευρέτης και καλλιτέχνης. Ο Ρωμαίος στρατηγός είχε οργανώσει επιτελείο μηχανικών, αρχιτεκτόνων, οικοδόμων που σε συνεργασία με ντόπιους τεχνίτες κατασκεύαζαν κοινωφελή έργα σε διάφορα σημεία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας όπως δρόμους, υδραγωγεία, στοές, ναούς, θέατρα και θέρμες-λουτρά. Ο Μάρκος Αγρίππας διέμεινε στη Μυτιλήνη για δυο χρόνια, (23 π.Χ.-21 π.Χ.) και για λίγο το χειμώνα του 14 π.Χ.-13 π.Χ.. Εκείνη την εποχή η Μυτιλήνη, παρόλο που διέθετε μεγαλοπρεπή κτήρια όπως θέατρα, γυμναστήρια, σχολές και αγορά υστερούσε στην ύδρευση αφού το νερό της προερχόταν μόνο από πηγάδια, ήταν συχνά μολυσμένο και το καλοκαίρι στέρευε. Απεικόνιση τμημάτων του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου Μυτιλήνης από το βιβλίο ''Die antiken Baureste der Insel Lesbos σελ. 65-68, πιν. 29 του R. Koldewey το 1890. Πηγή εικόνας: vaspik.blogspot.com Μια άλλη προσωπικότητα της ρωμαϊκής εποχής που θεωρείται ευεργέτης από πολλές πόλεις για τα κοινωφελή έργα, όπως τα υδραγωγεία Αθηνών, Περγάμου που κατασκευάστηκαν με δίκες του αποφάσεις ήταν ο αυτοκράτορας Αδριανός (117-138 μ.Χ.). Ο αυτοκράτορας Αδριανός πέρασε ένα χειμώνα, πιθανόν το 124 π.Χ., στην Πέργαμο και τότε επισκέφθηκε τη Μυτιλήνη, απέδωσε την ελευθερία της και χρηματοδότησε, όπως συνήθιζε, έργα κοινής ωφέλειας. Πιθανόν ένα από αυτά να ήταν το υδραγωγείο της πόλης, καθώς έχει έντονα κλασικιστικά στοιχεία, και αποκλήθηκε από αρκετούς ερευνητές ως έργο "αδριάνειο". Τα ρωμαϊκά υδραγωγεία χρησιμοποιούσαν την δύναμη της βαρύτητας για να κατευθύνουν το νερό: έπρεπε να υπολογιστεί και να υλοποιηθεί μία ελάχιστη κλίση στις σωληνώσεις για να κυλήσει το νερό προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Το μειονέκτημα ήταν ότι, για να περάσει ένα λόφο έπρεπε ή να τον παρακάμψει ή να τον διατρυπήσει με τούνελ, κατά τον ίδιο τρόπο για να περάσει μια κοιλάδα έπρεπε να κατασκευαστεί μια γέφυρα ή να χρησιμοποιηθεί σωλήνα ρύθμιση του νερού (σιφόνι). Πάντως, το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης αποτυπώνει την τεχνογνωσία και τις πρακτικές γνώσεις των Ρωμαίων μηχανικών αλλά και την κλασικιστική διάθεση των Ελλήνων τεχνιτών, όπως εμφανίζονται στις τοξοστοιχίες, στους πεσσούς, στη τοποθέτηση των πλίθων κατά το ‘’έμπλεκτον’’ σύστημα. Στο ρωμαϊκό ‘’έμπλεκτον’’ χρησιμοποιήθηκαν μικρές πέτρες και πλίθοι από μάρμαρο για τους πεσσούς και τους θόλους των τόξων, που συνδέθηκαν με συνδετική ύλη από ασβέστη. Τα μάρμαρα συνδέθηκαν μεταξύ τους με σιδερένιους συνδέσμους και μολύβι.

Το Υδραγωγείο της Μόριας από φωτογραφία γάλλων περιηγητών το 19ο αιώνα. Πηγή εικόνας: vaspik.blogspot.com

Γενικά στοιχεία για το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο και την Υδατογέφυρα Μόρια

Το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο αποτελεί κατά τον R. Koldewey το μεγαλύτερο και ωφελιμότερο τεχνικό έργο κατά την αρχαιότητα στη Λέσβο για να μεταφέρει νερό στην πόλη της Μυτιλήνης από την περιοχή του βουνού Ολύμπου της Αγιάσου. Ήταν ένα έργο πολιτισμού, καθαριότητας και άνεσης, που δείχνει την ευμάρεια, αλλά και την καλαισθησία των Λεσβίων της Ρωμαιοκρατίας. Για τον αρχιτέκτονα και την κατασκευή του υδραγωγείου δεν υπάρχει καμία άμεση μαρτυρία από τις αρχαίες πηγές. Από τα υδραγωγεία του αρχαίου κόσμου το πιο κοντινό κατασκευαστικά με το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο της Μυτιλήνης, με ομοιότητες στη διάρθρωση των πεσσών και των τόξων, είναι το υδραγωγείο της αρχαίας πόλης της Σίδης και της Αντιόχειας Πισιδίας. Λαμβάνοντας υπόψη τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες, το ιστορικό πλαίσιο η σύγχρονη έρευνα θεωρεί ότι το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο της Μυτιλήνης θα πρέπει να χρονολογηθεί τουλάχιστον στο β΄ μισό του 2ου αι. μ.Χ.. Η ροή του ύδατος ήταν ελεύθερη με την κλίση που οι τεχνικοί είχαν δώσει σε όλη τη μακρά διαδρομή του. Από τη δεξαμενή στη Μυτιλήνη μοιραζόταν με αγωγούς στις δημόσιες κρήνες της πόλης, στα λουτρά και στις επαύλεις της. Ξεκινούσε, όπως αναφέραμε, από τις υπώρειες του Ολύμπου, στην περιοχή Τσίγκου και διανύοντας 26 χιλιόμετρα, πότε με υπόγειο πήλινο αγωγό, πότε με σκαλισμένο αύλακα ��άνω στους βράχους και πότε με αψίδες, έφερνε άφθονο νερό(127.000 κυβικά ημερησίως) στη Μυτιλήνη. Η Υδατογέφυρα της Μόριας αποτελεί το καλύτερα διατηρημένο τμήμα του ρωμαϊκού υδραγωγείου, η θέα του οποίου φαντάζει σήμερα εντυπωσιακή. Κατατάσσεται αναμφισβήτητα στις ομορφότερες υδατογέφυρες του αρχαίου κόσμου εξαιτίας του ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού της σχεδιασμού, που τη μετέτρεψε από ένα χρηστικό τεχνικό έργο μεγάλης κλίμακας σε ένα έργο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Περιλαμβάνει τρεις επάλληλες σειρές τοξοστοιχιών σε ένα εντυπωσιακό σύνολο. Ολόκληρη η κατασκευή, μήκους 170 μέτρων και ύψους στο κέντρο του υδαταγωγού, 24,46 μ. στο κέντρο της κοιλάδας με 17 τοξωτά ανοίγματα (τα κεντρικά τμήματα περιλαμβάνουν τρία αλλεπάλληλα τόξα). Σύμφωνα με τον Ιωάννη Κοντή, «ολόκληρη η κατασκευή έμοιαζε με ενιαία πρόσοψη κτηρίου με τρεις επάλληλες στοές». Από τους αρχικούς πεσσούς διατηρούνται σήμερα σε καλύτερη κατάσταση οι κεντρικοί, ενώ από τους ακραίους σώζονται μόνο οι κατώτερες στρώσεις τους. Οι πεσσοί που στήριζαν τις καμάρες στην υδατογέφυρα της Μόριας είναι κατασκευασμένοι με το ψευδοϊσοδομικό σύστημα.

Πηγή εικόνας: efales.gr

Στοιχεία για το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μυτιλήνης

Κάτοψη της Υδατογέφυρας του ρωμαϊκού υδραγωγείου Μυτιλήνης στη Μόρια Λέσβου. Πηγή: stonisi.gr

Η διαδρομή του κεντρικού αγωγού

Η πορεία του ξεκινάει από την πλαγιές του όρους Όλυμπος, στο κεντρικό τμήμα του νησιού, και καταλήγει στα ανατολικά παράλια, διασχίζοντας ένα έντονο γεωμορφολογικά ανάγλυφο. Όπως αναφέραμε ήδη, το υδρευτικό δίκτυο του ρωμαϊκού υδραγωγείου της Μυτιλήνης ξεκινούσε από το ποτάμι Ανεράϊδα, που πηγάζει από τη Μεγάλη Λίμνη, κατηφόριζε προς τις πηγές του Τσίγκου, στους πρόποδες του Ολύμπου της Αγιάσου και έφτανε στα βόρεια του ποταμού Έθερνου, όπου μέσα σε μια πευκόφυτη χαράδρα διακρίνονται τα υπολείμματα μιας καμάρας. Κατόπιν ακολουθούσε την ποταμιά της Χλιας, στην περιοχή Πασπαλά, όπου και υπάρχει ακόμα υδατογέφυρα με τέσσερα τόξα, η πιο σημαντική μετά από αυτή της Μόριας, με λαξευμένους ορθογώνιους λίθους, δομημένους κατά το ψευδοϊσοδομικό σύστημα. Ακολούθως ο αγωγός παρέκαμπτε το λόφο Πασπαλά και έφτανε πάνω από χωριό Λάμπου Μύλοι, έπαιρνε τα νερά των δύο πηγών των Αγίων Αγγέλων και έστρεφε προς τα βόρεια φτάνοντας στο χωματόδρομο που οδηγεί στα χωριά Κώμη και Πηγή. Ύστερα αφού παρέκαμπτε τον παραπόταμο του Ευεργέτουλα, το Βωβό ποτάμι, κατευθυνόταν προς την Κούστερη. Εδώ, στη θέση Βρουλίδια, ένα χιλιόμετρο περίπου από τον ιδεατό δρόμο Μυτιλήνης – Καλλονής πάνω σε βραχώδη πλαγιά υπάρχουν υπολείμματα λαξευμένου αγωγού. Ο λαξευμένος αγωγός έρχεται από τα Βρουλίδια προς την απότομη πλαγιά της Λάρσου, επάνω από τη διασταύρωση Μυτιλήνης-Καλλονής-Γέρας. Ζωγραφική αποτύπωση του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου από τον ζωγράφο Σπύρο Παπαλουκά το 1925. Πηγή εικόνας: paletaart.wordpress.com Μετά συνέχιζε την πορεία του προς την απόκρημνη πλάγια της Λάρσου, όπου ακόμα διακρίνεται το λαξευμένο αυλάκι πάνω απ’ τον κόμβο Μυτιλήνης-Καλλονής-Πλωμαρίου. Κατόπιν περνούσε από το λατομείο που βρίσκεται πίσω από το στρατόπεδο, στο δρόμο που οδηγεί στη Μόρια, έφτανε στη λαγκαδιά «Καμαρούδια» που πήρε το όνομά της από την υδατογέφυρα με τις μικρές καμάρες υπολείμματα της οποίας υπάρχουν ακόμα και κατέληγε στη βρύση Ατσιγκάνα. Το σημείο αυτό ήταν ιδιαίτερα κρίσιμο για την πορεία του αρχαίου έργου, γιατί ο υδαταγωγός βρέθηκε μπροστά σε ένα μεγάλο βραχώδη όγκο, τον οποίο και διέσχισε με τη βοήθεια μιας υπόγειας κτιστής σήραγγας. Η σήραγγα που διανοίχτηκε μήκους περίπου 1 χιλιομέτρου και βάθους περίπου 20 μέτρων πέρασε από την άλλη πλευρά προς τη μεριά της Μόριας και ακολούθησε τις πλάγιες του λόφου Τούμπα καταλήγοντας στις κάμαρες της Μόριας. Εδώ βρίσκεται το πιο εντυπωσιακό και καλοδιατηρημένο μέχρι σήμερα τμήμα του υδραγωγείου με την υδατογέφυρα των 70 μέτρων και των επάλληλων τοξοστοιχιών. Στη συνεχεία ο αγωγός αυτός διέσχιζε το λατομείο του Καρά – Τεπέ, ακολουθούσε τη χαράδρα πάνω από τις Θερμές Πηγές Κουρτζή, σημερινή ΔΕΗ, και κατέληγε στην Κεντρική δεξαμενή της Μυτιλήνης που βρισκόταν στο λόφο του Αρχαίου Θεάτρου. Το τέρμα της διαδρομής του υδαταγωγού πιστεύεται ότι βρισκόταν εντός των τειχών της πόλης κάτω από τον «Τεκέ» του αρχαίου θεάτρου. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο R. Koldewey, η κεντρική δεξαμενή της Μυτιλήνης βρισκόταν στο λόφο του Αρχαίου Θεάτρο��, στο σημερινό Συνοικισμό μεταξύ των οδών Αγρίππα, Λέσχη Αγραφιώτη και Θεάτρου, σε υψόμετρο 35 μέτρα από τη θάλασσα.

Πανοραμική άποψη της Υδατογέφυρας στη Μόρια Λέσβου του ρωμαϊκού Υδραγωγείου της Μυτιλήνης. Πηγή εικόνας: facebook.com/ptsakmakis Η θέση αυτή θεωρείται και η πιο πιθανή για την κεντρική δεξαμενή, αφού συμφωνεί υψομετρικά με το υπόλοιπο δίκτυο που ερχόταν από τη Μόρια περνούσε από τον Καρά-Τεπέ, την Ουτζά και τα Θέρμα Κουρτζή και κατέληγε στο λόφο του Αρχαίου Θεάτρου. Είναι συμβατή όμως και με τα υπολείμματα των παλαιών αγωγών που ανευρίσκονται κατά τη διάνοιξη θεμελίων σπιτιών και υπονόμων στη περιοχή του Συνοικισμού και επιβεβαιώνουν τη θέση της κεντρικής δεξαμενής. Η υψομετρική διαφορά μεταξύ της αφετηρίας του αγωγού και της τερματικής δεξαμενής συγκέντρωσης νερού είναι περίπου 250 μέτρα. Αυτή τη διαφορά στάθμης εκμεταλλεύτηκαν οι μηχανικοί του έργου ώστε να επιτύχουν την ακώλυτη ροή του σε ολόκληρη τη διαδρομή των 26 χιλιομέτρων, μέσα από χαράδρες, κοιλάδες, ρεματιές και πάνω από λόφους και υψώματα. Πηγές: blod.gr wikipedia efales.gr vaspik.blogspot.com odysseus.culture.gr Σύνταξη κειμένου: Λευτέρης Μαργαρίτης Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου Read the full article

#εναλλακτικόςτουρισμός #Λέσβος #ΜόριαΛέσβου #ΜυτιλήνηΛέσβου #ΝησιάΒορειοανατολικούΑιγαίου #ΡωμαϊκήΑυτοκρατορία #ΡωμαϊκόΥδραγωγείο #Ρωμα��κόυδραγωγείοΜυτιλήνης

0 notes

hellas-inhabitants · 8 years ago

Photo

The Diana of Versailles, statue of the Greek goddess Artemis (Latin: Diana), with a deer, Louvre Museum in Paris. It is a Roman copy (1st or 2nd century AD) of a lost Greek bronze original attributed to Leochares, c. 325 BC.

Η Νταϊάνα των Βερσαλλιών, το άγαλμα της ελληνικής θεάς Αρτέμιδος (Λατινικά: Diana), με ένα ελάφι, Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι. Είναι ένα ρωμαϊκό αντίγραφο (1ος ή 2ος αιώνας μ.Χ.) ενός χαμένου ελληνικού χάλκινου πρωτότυπου το οποίο αποδίδεται στον Λεωχάρη, περίπου. 325 π.Χ.

#Diana #Artemis #Versailles #Louvre #Louvre Museum #Leochares #Νταϊάνα #Βερσαλλίες #Μουσείο του Λούβρου #Λούβρο #Άρτεμις #Λεωχάρης

271 notes · View notes

eclecticstarlightblogger · 5 years ago

Text

#gallery-0-4 { margin: auto; } #gallery-0-4 .gallery-item { float: left; margin-top: 10px; text-align: center; width: 16%; } #gallery-0-4 img { border: 2px solid #cfcfcf; } #gallery-0-4 .gallery-caption { margin-left: 0; } /* see gallery_shortcode() in wp-includes/media.php */

Πρόκειται για τον πιο μεγάλο φυσικό νησιωτικό αρχαιολογικό χώρο του κόσμου. Μάλιστα, αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Κανείς δεν διανυκτερεύει στο νησί. Η ιερότητα του πανέμορφου αυτού τόπου οφείλεται στον μύθο της γέννησης του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος.

Η Δήλος ήταν ένα πλεούμενο νησί. Αυτό συνέβαινε έως ότου ο Ποσειδώνας την ακινητοποίησε μετά από παράκληση του Δια. Σκοπός ήταν να προσφερθεί ως καταφύγιο στην Λητώ.

Όταν ο Δίας «ερωτεύτηκε» την Λητώ και εκείνη έμεινε έγκυος, αντιμετώπισε την οργή της Ήρας. Δηλαδή, της γυναίκας του Δία. Έτσι, ο Δίας παρακάλεσε τον Ποσειδώνα, να βοηθήσει να βρεθεί για τη Λητώ ένα οποιοδήποτε καταφύγιο για να γεννηθούν τα παιδιά του. Ο Ποσειδώνας πήρε τον αθέατο βράχο (σ.σ. Άδηλος) και βρήκε μια αρκετά προστατευμένη θέση ανάμεσα στα άλλα νησιά. Έπειτα, μετονόμασε εκείνη σε Δήλο (σ.σ. φανερή).

Η ιστορία

Η Δήλος είχε κατοικηθεί ήδη από το 2500 π.Χ. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Π.Ι. Χατζηδάκη, οι κάτοικοι έχτισαν τις ελλειψοειδείς καλύβες τους στην κορυφή του λόφου Κύνθου. Στο νησί κατοίκησαν και οι Μυκηναίοι, τον 15ο αιώνα π.Χ. Αυτό συνέβη, όταν εξαπλώθηκαν στην περιοχή των Κυκλάδων.

Μετ�� το τέλος των Περσικών πολέμων ιδρύθηκε η Δηλιακή Συμμαχία. Μία συμμαχία πόλεων – κρατών στην οποία την πρωτοκαθεδρία είχε η Αθήνα. Στη Δήλο, ως έδρα της συμμαχίας βρισκόταν και το κοινό ταμείο μέχρι το 454 π.Χ. H πόλη αναπτύχθηκε μετά το 166 π.Χ., από τους Ρωμαίους. Η ακμή και η εμπορική αξιοποίηση του νησιού, οφείλεται στο λιμάνι. Ήταν ελεύθερο δασμών, αποτελώντας έτσι ένα σπουδαίο εμπορικό κέντρο.

Στις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ. υπολογίζεται ότι στο μικρό αυτό νησί κατοικούσαν περίπου 30.000 άνθρωποι. Εξαιτίας του ιερού της χαρακτήρα, η Δήλος δεν αντιμετώπιζε κινδύνους επιδρομών. Ωστόσο, το 88 π.Χ. ο βασιλιάς του Πόντου Μιθριδάτης προχωρά στη λεηλασία του νησιού. Το 69 π.Χ. το νησί δέχεται νέα καταστροφική επιδρομή από πειρατές.

Οι ανασκαφές που έβγαλαν το νησί από την αφάνεια ξεκίνησαν το 1873 από την αρχαιολογική σχολή Αθηνών και συνεχίστηκαν την περίοδο από το 1904 μέχρι το 1914. Τα ευρήματα φυλάσσονται στο Μουσείο Δήλου και από το 1990 ολόκληρο το νησί έχει χαρακτηριστεί Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά και προστατεύεται από την ΟΥΝΕΣΚΟ.

Ο αρχαιολογικός χώρος

Όταν ξεκινήσει ο ταξιδιώτης την περιήγηση του στον αρχαιολογικό χώρο θα δει μια λιθόστρωτη πλατεία περιτριγυρισμένη από ναούς, την λεγόμενη Αγορά των Κομπεταλιαστών του 2ου αιώνα π.Χ. Τα κτίρια που σώζονται νότια και ανατολικά της πλατείας φιλοξενούσαν εμπορικά καταστήματα, οι πιο πολλές όμως δραστηριότητες γίνονταν στον υπαίθριο χώρο. Οι περισσότεροι γνωρίζουν το νησί για τον περίφημο Δρόμο των Λεόντων.

Ο δρόμος των Λεόντων με τα μαρμάρινα λιοντάρια του φτιάχτηκε τον 7ο π.Χ. αιώνα, όταν οι κάτοικοι της Νάξου θέλησαν να ευχαριστήσουν τον θεό για κάποια ευεργεσία του. Σημειώνεται πως τα λιοντάρια που βλέπει κανείς σήμερα στην οδό των Λεόντων είναι απομιμήσεις των αυθεντικών, αφού οι μαρμάρινοι λέοντες φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο.

Από τα σπουδαιότερα αξιοθέατα του νησιού είναι και ο ναός της Ίσιδας, όπου στο εσωτερικό του βρίσκεται το άγαλμα της θεάς, προστάτιδας των ναυτικών. Ο ναός βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου Κύθνου που υψώνεται μέχρι 113 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο ναός οικοδομήθηκε στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. και επισκευάσθηκε από τους Αθηναίους το 135 π.Χ.

Στον αρχαιολογικό χώρο της «ιέρειας των Κυκλάδων» βρίσκεται και το περίφημο ψηφιδωτό στην οικία του Διονύσου (2ος αιώνας π.Χ.). Πρόκειται για ένα μωσαϊκό που απεικονίζει τον θεό Διόνυσο με ανοιχτά φτερά, στεφανωμένο με κισσό.

Η διαδρομή που διασχίζουν οι επισκέπτες στις πολυτελείς οικίες –όπως την οικία του Διονύσου- μέχρι το αρχαίο θέατρο ονομάζεται Συνοικία Θεάτρου και εκεί βρίσκονται πολλοί από τους θησαυρούς του αρχαιολογικού χώρου του νησιού, όπως η οικία της Κλεοπάτρας και του Διοσκουρίδη (2ος αιώνας π.Χ.).

Σχετικά με το αρχαίο θέατρο της Δήλου, η λίθινη κατασκευή φτιάχτηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και μπορούσε να φιλοξενήσει μέχρι και 6.500 θεατές. Στο αρχαίο θέατρο διοργανώνονταν αγώνες στο πλαίσιο των Δηλίων, ενώ η ανασκαφή του μνημείου ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή.

Παρόλο που μεγάλη ποσότητα μαρμάρου μεταφέρθηκε σε γειτονικά νησιά για να χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό, στο εσωτερικό και τον περιβάλλοντα χώρο του θεάτρου καταγράφηκαν 4.000 αρχιτεκτονικά μέλη συνολικού βάρους 30 τόνων.

Το αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου

Το αρχαιολογικό μουσείο της Δήλου χτίστηκε το 1904 και σήμερα διαθέτει συνολικά εννέα αίθουσες. Το αρχικό κτίριο περιελάμβανε πέντε δυτικές αίθουσες, στις οποίες προστέθηκαν αρκετές ακόμη το 1931, όπως και το 1972. Στο μουσείο οι επισκέπτες μπορούν να δουν επιτύμβια αγάλματα και στήλες του 7ου – 1ου αιώνα π.Χ, δείγματα κεραμικής από την πρωτοκυκλαδική εποχή, αγγεία, ειδώλια, μικροαντικείμενα καθημερινής χρήσης, κοσμήματα και ψηφιδωτά του 2ου -1ου αιώνα π.Χ.

Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς. Πρόκειται για τον πιο μεγάλο φυσικό νησιωτικό αρχαιολογικό χώρο του κόσμου. Μάλιστα, αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

#Δήλος #Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

0 notes

thoughtfullyblogger · 5 years ago

Text

Η ιστορία

Η Δήλος είχε κατο��κηθεί ήδη από το 2500 π.Χ. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Π.Ι. Χατζηδάκη, οι κάτοικοι έχτισαν τις ελλειψοειδείς καλύβες τους στην κορυφή του λόφου Κύνθου. Στο νησί κατοίκησαν και οι Μυκηναίοι, τον 15ο αιώνα π.Χ. Αυτό συνέβη, όταν εξαπλώθηκαν στην περιοχή των Κυκλάδων.

Μετά το τέλος των Περσικών πολέμων ιδρύθηκε η Δηλιακή Συμμαχία. Μία συμμαχία πόλεων – κρατών στην οποία την πρωτοκαθεδρία είχε η Αθήνα. Στη Δήλο, ως έδρα της συμμαχίας βρισκόταν και το κοινό ταμείο μέχρι το 454 π.Χ. H πόλη αναπτύχθηκε μετά το 166 π.Χ., από τους Ρωμαίους. Η ακμή και η εμπορική αξιοποίηση του νησιού, οφείλεται στο λιμάνι. Ήταν ελεύθερο δασμών, αποτελώντας έτσι ένα σπουδαίο εμπορικό κέντρο.

Ο αρχαιολογικός χώρος

Το αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου

Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

#Δήλος #Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

0 notes

greekblogs · 5 years ago

Text

Η ιστορία

Η Δήλος είχε κατοικηθεί ήδη από το 2500 π.Χ. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Π.Ι. Χατζηδάκη, οι κάτοικοι έχτισαν τις ελλειψοειδείς καλύβες τους στην κορυφή του λόφου Κύνθου. Στο νησί κατ��ίκησαν και οι Μυκηναίοι, τον 15ο αιώνα π.Χ. Αυτό συνέβη, όταν εξαπλώθηκαν στην περιοχή των Κυκλάδων.

Ο αρχαιολογικός χώρος

Το αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου

Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

#Δήλος #Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

0 notes

skandaladiaplokidiafthora · 5 years ago

Text

Η ιστορία

Στις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ. υ��ολογίζεται ότι στο μικρό αυτό νησί κατοικούσαν περίπου 30.000 άνθρωποι. Εξαιτίας του ιερού της χαρακτήρα, η Δήλος δεν αντιμετώπιζε κινδύνους επιδρομών. Ωστόσο, το 88 π.Χ. ο βασιλιάς του Πόντου Μιθριδάτης προχωρά στη λεηλασία του νησιού. Το 69 π.Χ. το νησί δέχεται νέα καταστροφική επιδρομή από πειρατές.

Ο αρχαιολογικός χώρος

Το αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου

Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

#Δήλος #Το ακατοίκητο ελληνικό νησί δίπλα στη Μύκονο που είναι γεμάτο αρχαίους θησαυρούς.

0 notes

silezukuk · 5 years ago

Photo

http://bit.ly/2OGB5BE

#knucklebones #2ος αιώνας #roman #girl #astragaloi #αστράγαλοι

3 notes · View notes

oikade-project · 6 years ago

Text

bibliography book 2

Βιβλιογραφια / 2

Γενική

Bideleux, R. και Jeﬀries, I. (2007). A History of Eastern Europe: Crisis and Change. 2η έκδ. Λονδίνο: Εκδόσεις Routledge. [Ξενόγλωσσο]

Clogg, R. (2003). Συνοπτική Ιστορία της Ελλάδας. 2η εκδ. Αθήνα: Κάτοπτρο. Παπαφλωράτος, Ι.Σ. (2014). Η Ιστορία Του Ελληνικού Στρατού (1833-1949). Αθήνα: Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε.

Hobsbawn, E. J. (2004). Η Εποχή των Άκρων - Ο σύντομος Εικοστός Αιώνας 1914-1991. 2η εκδ. Αθήνα: Εκδόσεις Θεμέλιο.

Mazower, M. (2001). Σκοτεινή Ήπειρος: Ο Ευρωπαϊκός Εικοστός Αιώνας. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Wiesel, E. (2016). H Νύχτα. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Winston, C. (2013). B’ Παγκόσμιος πόλεμος. 6 τόμοι. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνική Μορφωτική Εστία.

Αλιβιζάτος, Ν. (1983). Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση (1922-1974). Αθήνα: Εκδόσεις Θεμέλιο.

Βαρών, Ο. (2009). Η ενηλικίωση μιας γενιάς: Νέοι και νέες στην Κατοχή και στην Αντίσταση. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

Γατόπουλος, Δ. (1958). Ιστορία της κατοχής. Αθήνα: Εκδόσεις Μέλισσα.

Δερτιλής, Γ.Β. (2016). Επτά πόλεμοι, τέσσερις εμφύλιοι, επτά πτωχεύσεις. 1η εκδ. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.

Ηλιαδάκης, Τ.Μ. (2011). Ο εξωτερικός δανεισμός στη γένεση και εξέλιξη του Νέου Ελληνικού Κράτους 1824-2009. Αθήνα: Εκδόσεις Μπατσιούλας.

Κολιόπουλος, Ι. (2014). Ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος, 1797-1980. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Βάνιας.

Μαραντζίδης, Ν. και Καλυβάς, Σ. (2016). Εμφύλια πάθη: 23+2 νέες ερωτήσεις και απαντήσεις για τον Εμφύλιο. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Μαρκεζίνης, Σ. (1968). Πολιτική Ιστορία Της Νεωτέρας Ελλάδος 1828 - 1964. 4 Τόμοι. Εκδόσεις Πάπυρος.

Παράσχος, Κ. (1983). Η απελευθέρωση. Αθήνα: Εκδόσεις Ερμής.

Πετρίδης, Π. (1998). Στη Δίνη του Εμφυλίου Πολέμου – Σπάνια ντοκουμέντα του ΕΑΜ 1944-1947. Αθήνα: Εκδόσεις Προσκήνιο.

Ραφαηλίδης, Β. (2010). Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830-1974. Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.

Ρούσσος, Π. (1978). Η μεγάλη πενταετία 1940-1945. 2 τόμοι. Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή.

Συλλογικό (2017). Ελλάδα: 20ος αιώνας – Η Καθημερινή. Αθήνα: Εκδόσεις Εξπλόρερ Α.Ε.Ε.Ε.Ε.

Συλλογικό (2008). Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Σύγχρονος Ελληνισμός, από το 1941 ως το τέλος του αιώνα. 16ος τόμος. Εκδοτική Αθηνών.

Σταυριανού, L. (1974). Η Ελλάδα σε επαναστατική περίοδο. Αθήνα: Εκδόσεις Κάλβος 1974.

Ελληνοϊταλικός Πόλεμος & Γερμανική Εισβολή

Γκράτσι, Ε. (2007). Η αρχή του τέλους: Η επιχείρηση κατά της Ελλάδος. Αθήνα: Εκδόσεις Εστία.

Παπακωνσταντίνου, Θ. (1971). Η μάχη της Ελλάδος, 1940-1941. Αθήνα: Εκδοτική εταιρεία.

Συλλογικό (1940). Η Ιταλική επίθεσις κατά της Ελλάδος, διπλωματικά έγγραφα. Αθήνα: Εκδόσεις Βασιλικόν Υπουργείον των Εξωτερικών.

Συλλογικό (1985). Επίτομη Ιστορία του Ελληνοϊταλικού και Ελληνογερμανικού πολέμου 1940-1941: Επιχειρήσεις Στρατού Ξηράς. Γενικό Επιτελείο Στρατού, Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού. Αθήνα: Εκδόσεις ΔΙΣ/ΓΕΣ.

Κόνδης, Γ. Η. (2011). Τετράδιο Πολέμου 1940. Άργος: Εκδόσεις Εκ Προοιμίου.

Carr, J. (2013). The Defence and Fall of Greece 1940-1941. Εκδόσεις: Pen and Sword [ξενόγλωσσο]

Koliopoulos, J. S. (1980). General Papagos and the Anglo-Greek Talks of February 1941. Journal of the Hellenic Diaspora, 7: 27-46. [ξενόγλωσσο]

Richter, Η. A. (1998). Η Ιταλο-γερμανική επίθεση εναντίον της Ελλάδος. Αθήνα: Εκδόσεις Γκοβόστης.

Η μάχη της Κρήτης

Richter, H.A. (2011). Η μάχη της Κρήτης. Αθήνα: Εκδόσεις Γκοβόστη.

Καλλιβρετάκης, Λ. (2002). “Η Μάχη της Κρήτης μέσα από τις σελίδες του απόρρητου προσωπικού ημερολογίου του Γερμανού υπουργού προπαγάνδας Joseph Goebbels,” Κρητικό Ημερολόγιο: Αφιέρωμα στη Μάχη της Κρήτης, σελ. 237-244.

Κούκουνας, Δ. (1983). Η είσοδος των Γερμανών στην Αθήνα και η Μάχη της Κρήτης. Αθήνα: Εκδόσεις Μέτρον.

Παναγιωτάκης, Γ. (2000). Ντοκουμέντα από τη Μάχη και την Αντίσταση της Κρήτης. Εκδόσεις Ηράκλειο.

Βουλγαρική Κατοχή

Αυγέρη, Σ. (2012). Ντουρντουβάκια: Έλληνες σε Βουλγαρικά Τάγματα Ε��γασίας. Εκδόσεις 24 γράμματα εκδόσεις.

Κοτζαγεώργη, Ξ. (2002). Η Βουλγαρική Κατοχή στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη 1941-1944. Εκδόσεις Παρατηρητής.

Συλλογικό (1945). Η Μαύρη Βίβλος των Βουλγαρικών εγκλημάτων εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν και Δυτικήν Θράκην (1941-44). Έκθεσις των καθηγητών πανεπιστημίων Αθήνας Θεσσαλονίκης.

Γερμανική Κατοχή

Mazower, M. (1994). Στην Ελλάδα του Χίτλερ: Η εμπειρία της Κατοχής. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Λούκος, Χ. (2007). Η πείνα στην Κατοχή. Δημογραφικές και Κοινωνικές Διαστάσεις. Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Τόμος Γ2, Αθήνα: Εκδόσεις Βιβλιόραμα

Καβάλα, Μ. (2003). Πείνα και επιβίωση: Αντιμετώπιση των στερήσεων στην κατεχόμενη Ελλάδα. Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τόμος 8ος. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.

Χαραλαμπίδης, Μ. (2012). Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Ζέκεντορφ, Μ. (1991). Η Ελλάδα κάτω από τον αγκυλωτό σταυρό: Ντοκουμέντα από τα γερμανικά αρχεία. Αθήνα: Εκδόσεις: Σύγχρονη Εποχή.

Δοσιλογισμός

Καλλιβρετάκης, Λ., (2006). Γεώργιος Παπαδόπουλος, Τάγματα Ασφαλείας και “Χ”: Μια απόπειρα συγκέντρωσης και επανεκτίμησης του παλαιότερου και νεότερου τεκμηριωτικού υλικού. Αρχειοτάξιο, 8, σελ.109-147.

Κωστόπουλος, Τ. (2013). Η αυτολογοκριμένη μνήμη: Τα τάγματα ασφαλείας και η μεταπολεμική εθνικοφροσύνη. Αθήνα: Εκδόσεις: Φιλίστωρ.

Μαράτος, Τζ. (2004). Ο κόκκινος σταυρός. Αθήνα: Εκδόσεις Εστία.

Αντίσταση

Woodhouse, C. M. (2001). Το μήλο της έριδος: Η ελληνική αντίσταση και η πολιτική των μεγάλων δυνάμεων. Εκδόσεις Εξάντας.

Θεοτοκάς, Γ. (2005). Τετράδια ημερολογίου 1939-1953. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

Κέδρος, Α. (1983). Η ελληνική αντίσταση 1940-1944. 2 τόμοι. Αθήνα: Θεμέλιο.

Παπαστράτης, Π. (1993). Από την Ήττα στην Εξέγερση. Ελλάδα: Άνοιξη 1941 - Φθινόπωρο 1942. Εκδόσεις Ο Πολίτης.

Παπαφλωράτος Σ. Ι. (2007). ΕΔΕΣ: Άγνωστες πτυχές από την ιστορία της οργάνωσης. Εκδόσεις Περισκόπιο.

Συλλογικό (1981). Κείμενα Εθνικής Αντίστασης. 2 τόμοι. Εκδόσεις ΣΕ.

Τζούκας, Β. (2013). Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ηπειρο 1942-44: Τοπικότητα και πολιτική ένταξη. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

Δεκεμβριανά

Ανδρικόπουλου, Γ. (1974). 1944 Κρίσιμη Χρονιά. 2ος τόμος. Εκδόσεις Διογένης.

Γιαννοπούλου, Δ. (2014). Ή Μάχη της Προπαγάνδας: Τα Δεκεμβριανά του 1944 μέσα από τον Αθηναϊκό Τύπο. Αθήνα: Ασίνη

Λουντέμης, Μ. (1945). Ο Μεγάλος Δεκέμβρης. Αθήνα: εκδόσεις Μαρή & Κοροντζή.

Παπαστράτης, Π. (2013). Από την Απελευθέρωση στο Δεκέμβρη. Οι 150 μέρες που συγκλόνισαν την Ελλάδα. Ένθετο εφημερίδας Επενδυτή, Σειρά Ιστορικό Αρχείο.

Ψηφιακές Πηγές / Αρχεία

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου

efimeris.nlg.gr

Αρχειακές Συλλογές ΑΠΘ – Ψηφιακά αρχεία

invenio.lib.auth.gr

Ελληνικό επιστημονικό περιεχόμενο στον δημόσιο ψηφιακό χώρο

openarchives.gr

Σαν Σήμερα - Πολιτιστικό Ινστιτούτο Ακαδημαϊκών Ερευνών και Μελετών

sansimera.gr

History Report

HistoryReport.gr

Τμήμα Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη

benaki.gr

Imperial war museum records

imw.org.uk

Εφημερίδες

Ασύρματος, 28.10.1940

Ριζοσπάστης, 3.12.1944

Ελλάς 03.01.1945

Ακρόπολις, 12.12.1958

Οπτικοακουστικό Υλικό

Η Βουλγαρική Κατοχή 1941-1944: Οι εξεγέρσεις και τα αντίποινα, Μηχανή του Χρόνου, 26.01.2018

Το άγνωστο πρόσωπο των δοσίλογων, Μηχανή του χρόνου, 27.10.2011

Το τελευταίο μήνυμα από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών πριν την κατάληψη του από τους κατακτητές, Αρχείο ΕΡΤ

Συναντήσεις με την μητέρα μου Λέλα Καραγιάννη, Ντοκιμαντέρ 2005, Αρχείο ΕΡΤ

Το χρονικό της Εθνικής Αντίστασης, Ντοκιμαντέρ 2015, Αρχείο ΕΡΤ

Μόνο μυρίζοντας γιασεμί, Ντοκιμαντέρ 1994, Αρχείο ΕΡΤ

Διάγγελμα του Ιωάννη Μεταξά προς τον ελληνικό λαό (28-10-1940), wikisource.org

Δημοσιογραφικά Άρθρα

“Ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος” από τον Στέφανο Χελιδόνη, H Καθημερινή, 13.06.2010

“1939 – 1945: Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος” από το history report | historyreport.gr

“Ποιος ήταν ο βασικός υπαίτιος για την έναρξη του β’ παγκοσμίου πολέμου” από τον Γιώργος Μιχαηλίδη, iefimerida.gr, 01.09.2012

“Ο Αλέξανδρος Κορυζής, οι 3 μήνες πρωθυπουργίας και το «ΟΧΙ» στους Γερμανούς” από τον Κωνσταντίνο Μπορδόκα, Ελεύθερος Τύπος, 31.01.18

“Απίστευτοι διάλογοι για την Ελλάδα στο Πολεμικό Συμβούλιο των Ιταλών” από τον Πέτρο Δίπλα, ΕΡΤ, 25.10.2016

“Οι λανθασμένες εκτιμήσεις των Ιταλών «πληρώθηκαν» στην κορυφογραμμή της Πίνδου”, Η Καθημερινή, 13.06.2010

“H μοναδική αεροπορική επιδρομή στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που έγινε το νεκροταφείο των γερμανών αλεξιπτωτιστών” από Μηχανή του Χρόνου | mixanitouxronou.gr

“Η μάχη της Κρήτης” από τον Νίκο Σωκιανό, protagon.gr, 20.05.2014

“Η τριπλή σφαγή των κατοίκων του Δοξάτου Δράμας από τον Βουλγαρικό στρατό” από Μηχανή του Χρόνου | mixanitouxronou.gr

“Οι επιδιώξεις των Βούλγαρων στη Μακεδονία” της Κατερίνας Τσέκου, Η Καθημερινή, 01.08.2010

“Η ζωή στις Σάπες μετά το 1922” από τη Ζωή Χατζηθεοδώρου, 23.2.2005 | dim-sapon.rod.sch.gr

“Ντουρντουβάκια, Έλληνες όμηροι στα βουλγαρικά τάγματα εργασίας” από τη Μηχανή του χρόνου | mixanitouxronou.gr

“Η πρώτη περίοδος της Κατοχής – Ο λιμός” από το Free Athens 44: Η Αθήνα ελεύθερη | freeathens44.org

“ Κατοχική οικονομία και κοινωνία: Η πολιτική χρήση της διεθνούς βοήθειας” από το Free Athens 44: Η Αθήνα ελεύθερη | freeathens44.org

“22 Ιουλίου 1943. Η μεγαλύτερη αντιστασιακή διαδήλωση” από το Free Athens 44: Η Αθήνα ελεύθερη | freeathens44.org

“Μαρτυρίες για την ημέρα της Απελευθέρωσης στην Αθήνα - 12 Οκτωβρίου 1944” από το Free Athens 44: Η Αθήνα ελεύθερη | freeathens44.org

“Κατοχή στην Ελλάδα: Οι ελλείψεις των προϊόντων και οι επιτάξεις των Γερμανών” από την Ελένη Νικολαΐδου, Εφημερίδα των Συντακτών, 28.10.2017

“Οι Έλληνες πράκτορες των Ναζί” από την Ιωάννα Μπρατσιάκου, news247.gr, 12.10. 2016

“Περί του δωσιλογισμού και των όσων γνωρίζουμε γι’ αυτόν” από τον Γιώργο Μαργαρίτη, Εφημερίδα των Συντακτών, 25.10.2015

“Δίκαιο και Δικαιοσύνη στο μεταίχμιο της Ιστορίας” από τον Μιχάλη Κοσμόπουλο, Εφημερίδα των Συντακτών, 25.10.2015

“Πόσο δωσίλογος ήταν τελικά ο Τσολάκογλου;” από τον Γιώργο Κοκκολή, iefimerida.gr, 06.04.2012

“Οι δοσίλογοι που τιμωρήθηκαν στην Ελλάδα” από την Μηχανή του χρόνου | mixanitouxronou.gr

“Αγνωστες πτυχές του Ναπολέοντα Ζέρβα” του Ηλία Μαγκλίνη, H Καθημερινή, 15.12.2013

“Αντίσταση και Δοσιλογισμός : Η ανάπτυξη του αντιστασιακού κινήματος στην Αθήνα” από το Free Athens 44: Η Αθήνα ελεύθερη | freeathens44.org

“Η αιματηρή διαδήλωση της Αθήνας του 1943” από τη Μηχανή του χρόνο | mixanitouxronou.gr

“Πώς ο Τσόρτσιλ διέλυσε την Ελληνική Αντίσταση” από TVXS, 18.05.2017 | tvxs.gr

“Ισχύει η συμφωνία της Μόσχας;” από τον Αλέξη Παπαχελά, Η Καθημερινή, 05.06.2017

“Μια διαφορετική ερμηνεία για τα Δεκεμβριανά” από τον Γιάννη Σακκά, Εφημερίδα των Συντακτών, 17.12.2014

“Δεκεμβριανά 1944: Εμφύλια σύρραξη για την μεταπολεμική κυριαρχία” του Πιέρρου Τζανετάκου, ΕΡΤ, 16.12.2015

“Τα Δεκεμβριανά 1944 όπως τα έζησα” από τον Κακουριώτη Θάνο, Το Βήμα, 02.02.2015

#bibliography #oikade project #thalia maria bitha

0 notes

ierosolymitissa-blog · 7 years ago

Text

Αποκρυφιστικοί συμβολισμοί και Χριστιανική Πίστη

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ Εν Πειραιεί τη 17η

Απριλίου 2016.ΑΠΟΚΡΥΦΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στην προσπάθεια ορισμένων «αρχαιολατρών» να συγκεραστούν οι αιώνιες αλήθειες της πίστεώς μας με τις θρησκευτικές πίστεις, δοξασίες και πρακτικές των αρχαίων προγόνων μας. Στη ουσία όμως πρόκειται για απόπειρα νοθεύσεως της σώζουσας Ορθοδόξου Πίστεώς μας με σύγχρονα αποκρυφιστικά στοιχεία του διάχυτου αποκρυφιστικού πλέγματος της «Νέας Εποχής». Κι’ αυτό διότι έχει αποδειχτεί περίτρανα ότι το σύγχρονο φαινόμενο του Νεοπαγανισμού, το οποίο εκδηλώνεται με πρόσχημα την «λατρεία» της προχριστιανικής αρχαιότητας, είναι βαθύτατα διαποτισμένο από τις δοξασίες της «Νέας Εποχής» και προωθεί μανιωδώς τις επιδιώξεις της. Η κυριότερη ίσως επιδίωξή του είναι η πολεμική του κατά της Χριστιανικής μας Πίστεως, κατά της Εκκλησίας μας και κατά ημών των Χριστιανών. Αυτό μαρτυρούν ξεκάθαρα οι πάμπολλες δημοσιεύσεις του δαιδαλώδους νεοπαγανιστικού φαινομένου, τόσο στη χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό. Ορισμένες ομάδες, σε αντίθεση με τις περισσότερες, οι οποίες διακατέχονται από ακραίες φονταμενταλιστικές συμπεριφορές, θέλουν να δείχνουν ένα προσωπείο ανεκτικότητας και σε κάποιες περιπτώσεις να επιζητούν το «πάντρεμα» του Νεοπαγανισμού και Χριστιανισμού. Μια τέτοια περίπτωση συναντήσαμε σε πρόσφατο δημοσίευμα στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ» (3-3-2016), με τίτλο: «Η ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΤΡΙΑΔΟΛΟΓΙΑΣ».

Στο ανυπόγραφο αυτό άρθρο γίνεται μια προσπάθεια να «κατανοηθεί» το ύψιστο δόγμα της Εκκλησίας μας, περί της Αγίας Τριάδος, μέσα από το «πρίσμα» της αρχαιοελληνικής θρησκευτικής παράδοσης και φιλοσοφίας. Κατ’ αρχήν θα θέλαμε να εκφράσουμε την απορία μας, πώς μια εφημερίδα η οποία θέλει να δείχνει σεβασμό προς την Ορθοδοξία μας, δέχεται τη «φιλοξενία» τέτοιων δημοσιευμάτων, τα οποία προσβάλλουν, αφ’ ενός μεν την Εκκλησία μας και αφ’ ετέρου την ίδια την εφημερίδα, η οποία, όπως προαναφέραμε δείχνει ότι σέβεται και στηρίζει την Εκκλησία μας. Για την περίπτωση αυτή θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε το λόγιο του Κυρίου μας«ουδείς οικέτης δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» (Λουκ.16,13).

Ο ανώνυμος συντάκτης του άρθρου επικαλείται τα «διδάγματα» του κ. Δ. Οικονόμου, ο οποίος «από μικρός ένιωθε τα συμβολικά μηνύματα της φύσης και ζωγράφιζε συμβολικά. Γεννημένος σε ύψος 900 μ. εντός του μυστηριακού αρχαίου Αρκαδικού Ιδεώδους τοπίου ενεπνέετο προς ζωγραφικήν και ποίησιν. Ένιωθε τα φυσικά φαινόμενα ως ομιλούντα σύμβολα. Πριν 15 χρόνια άρχισε να ερευνά την τριαδικότητα των φαινομένων». Εμείς δεν γνωρίζουμε τον κ. Δ. Οικονόμου και το έργο του και ως εκ τούτου δεν πρόκειται να κάνουμε κριτική σ’ αυτόν, αλλά στο άρθρο, που αναφέρεται σ’ αυτόν.

Θα θέλαμε αρχικά να πληροφορήσουμε τον αρθογράφο πως το «μυστηριακό αρχαίο Αρκαδικό Ιδεώδες τοπίο» δεν ήταν δυνατόν να «εμπνεύσει» τον κ. Δ. Οικονόμου να «ερευνήσει» την «τριαδικότητα» και μάλιστα την τριαδικότητα του Θεού, όπως αναφέρεται στη συνέχεια του άρθρου. Κι αυτό διότι η παγανιστική Αρκαδία είναι γεμάτη από θρησκευτικές παραδόσεις, οι οποίες όχι μόνον δεν τιμούν τους προγόνους μας, αλλά μάλλον τους υποτιμούν και φανερώνουν το έρεβος της αρχαιοελληνικής ειδωλολατρικής θρησκείας. Πρόκειται για πραγματικά δαιμονικές δοξασίες και θρησκευτικές πρακτικές, οι οποίες ελάμβαναν χώρα σ’ αυτή την συγκεκριμένη περιοχή, στην υπόλοιπη Ελλάδα και όλον τον αρχαίο κόσμο.

Σύμφωνα με τα «διδάγματα» της αρχαίας θρησκείας, στην αρκαδική γη συντελέστηκε ο εμετικός βιασμός και η φρικώδης αιμομιξία του «θεού»Ποσειδώνα με την αδελφή του «θεά» Δήμητρα. Ο ερωτομανής «θεός» είχε καταληφτεί από ερωτική μανία για την αδελφή του Δήμητρα. Εκείνη για να ξεφύγει από το δαιμονικό πάθος του αδελφού της, μεταμορφώθηκε σε φοράδα και εντάχτηκε σε αγέλη αλόγων στην Αρκαδία. Εκείνος την εντόπισε, μεταμορφώθηκε σε ίππο και πραγματοποίησε τον βιασμό και την αιμομιξία! Η αρκαδική γη υπήρξε επίσης η κοιτίδα της λατρείας ενός από τους πλέον αποκρουστικούς «θεούς» της αρχαίας θρησκείας, του Πανός. Ενός τερατώδους όντος, μίξη ανθρώπου, τράγου και ίππου, ο οποίος ενσάρκωνε την πλέον ακραία θηλυμανία και την ανικανοποίητη λαγνεία. Με άλλα λόγια, την έσχατη αποκτήνωση του ανθρώπου. Δεν είναι ίσως τυχαίο που ο δαιμονικός αυτός «θεός» ταυτίστηκε, τόσο από την Εκκλησία, όσο και από τον Αποκρυφισμό, με τον Εωσφόρο, την ενσάρκωση του κακού.

Στην Αρκαδία και ειδικά στο Λύκαιο όρος, στο «ιερό» του «θεού» Λυκαίου Διός, διαδραματίζονταν καθ’ όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας, και ως τον 4ο μ. Χ. αιώνα, φρικτές και απάνθρωπες τελετουργίες, με αποκορύφωμα τις ανθρωποθυσίες και μάλιστα μικρών παιδιών, τα οποία κατόπιν τα έτρωγαν! Ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας (2ος μ. Χ. αιώνας), ομιλεί με φρίκη για τον τόπο εκείνο, ως εξής: «Στο βωμό αυτόν προσφέρουν,(σ.σ. προσφέρονταν και στις μέρες του), μυστική θυσία στον Λύκαιο Δία. Δεν είχα όμως καμιά διάθεση να μιλήσω σχετικά με αυτή τη θυσία. Ας μείνει όπως είναι κι όπως ήταν από την αρχή» (Παυσ. Αρκαδ.38,7)! Αυτό βεβαιώνει και ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος Πορφύριος (3ος μ. Χ. αιώνας): «Αφ’ ου μέχρι του νυν (στις μέρες του) ουκ εν Αρκαδία μόνον τοις Λυκαίοις, ούδ’ εν Καρχηδόνι τω Κρόνω, κοινή πάντες ανθρωποθυτούσι (σ.σ. συνεχίζουν να κάνουν ανθρωποθυσίες)» (Πορφ. Περί Αποχής των εμψύχων)!

Αυτός ήταν ο «ιερός χώρος» της αρχαίας Αρκαδίας το «μυστηριακό αρχαίο Αρκαδικό Ιδεώδες τοπίο», κατά τον αρθρογράφο, το οποίο εμπνέει τον κ. Δ. Οικονόμου. Άρα δεν μπορούσε να έχει «θεία έμπνευση» από τον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο. Γι’ αυτό δείτε πως, σύμφωνα πάντα με τον αρθρογράφο, αντιλαμβάνεται την τριαδικότητα: «κατενόησε (σ.σ. ο κ. Δ. Οικονόμου) ότι ο αγαθός άνθρωπος ως Υιός Υψίστου έχοντας θείαν Υιοθεσίαν και Χριστοειδή φύση συγκαταλέγεται δια προσκλήσεως και θεώσεως στο Β΄ πρόσωπον της συμπαντικής απείρου τριάδος. Προστιθέμενος ο θνητός και μηδαμινός άνθρωπος στην πρωταρχικήν θείαν τριαδική μονάδα προσκομίζει και προσθέτει άπειρον αξίαν. Όταν το παν είναι απλό και τριαδικό δημιουργείται εύκολα. Ελέγχεται, προγραμματίζεται, ανανεώνεται, αυτοματοποιείται εύκολα. Άλλος τρόπος ή σύστημα δεν υπάρχει»! Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν ο ίδιος γνωρίζει αυτά που υποστηρίζει, εμείς πάντως αδυνατούμε να καταλάβουμε τι εννοεί. Κατανοούμε όμως πολύ καλά πως ό, τι γράφει έχει αποκρυφιστικό χαρακτήρα. Ο όρος «συμπαντική θεία τριαδική μονάδα» είναι κορυφαίο «δόγμα» του νεοεποχίτικου πανθεϊστικού αποκρυφισμού.

Στη συνέχεια ο αρθρογράφος κάνει λόγο για το «Μουσείο Οικονόμου», το οποίο «έχει σκοπό την εξερεύνηση της αλήθειας διά των σ��μβόλων, καθ’ ότι ένα σύμβολο επεξηγεί εύκολα σαν 1000 λέξεις και απομνημονεύεται εύκολα». Εδώ θα θέλαμε να πληροφορήσουμε τον αρθρογράφο, πως ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, μας δίδαξε την αλήθεια και μας αποκάλυψε τον αληθινό Τριαδικό Θεό, κατά τρόπο ευθύ και σαφή, ώστε να μην χωρούν υποκειμενισμοί και παρανοήσεις. Διότι οι συμβολισμοί, οι οποίοι κρύβουν «απόκρυφες αλήθειες» στηρίζονται στον υποκειμενισμό. Ο Χριστός μας δίδαξε μεν με παραβολές, αλλά διαβεβαίωσε πως «έρχεται ώρα ότε ουκέτι εν παροιμίαις λαλήσω υμίν, αλλά παρρησία περί του Πατρός»(Ιωάν.16,25), μετά την έλευση του Παναγίου Πνεύματος, του Παρακλήτου, ο οποίος μας οδηγεί «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιωάν.16,13), μέσω της Αγίας Του Εκκλησίας. Έτσι για μας οι έννοιες «απόκρυφη γνώση», «σύμβολα», κλπ., είναι ξένες, ιδιώματα και πρακτικές των εκτός της Εκκλησίας και ιδίως του σκοτεινού αποκρυφισμού, ο οποίος υπηρετεί ξεκάθαρα τον αντίθεο διάβολο. Ο Χριστός είναι «το φως το αληθινόν, ο φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον» (Ιωάν.1,9), το «φως του κόσμου» (Ιωάν.8,12), σε αντίθεση με τον Σατανά, ο οποίος είναι ο άρχων του«σκότους του εξώτερου» (Ματθ.25,30). Τα έργα του Χριστού είναι φωτεινά, του δε διαβόλου σκοτεινά. Ο Χριστός δεν έχει να κρύψει τίποτε, ο διάβολος έχει κάθε λόγο να κρύβει και να δρα στα σκοτεινά, προκειμένου να παρασέρνει ψυχές στην απώλεια.

Στη συνέχεια ο αρθρογράφος, μη γνωρίζοντας προφανώς την δογματική διδασκαλία των αγίων Πατέρων περί της Αγίας Τριάδος και περί της δημιουργίας του κόσμου και αδυνατώντας να κάνει την ουσιώδη διάκριση μεταξύ κτιστού και ακτίστου, φθάνει σ’ έναν αυθαίρετο συλλογισμό: «Εφ’ όσον ο Θεός είναι τριαδικός αλλά και πολύπλοκος, φυσικό ήταν να τα δημιουργήσει όλα τριαδικά αλλά και πολύπλοκα». Ο Θεός είναι μεν Τριαδικός αλλ’ όχι και πολύπλοκος. Το μυστήριο της Τριαδικής Θεότητος μας αποκαλύφθηκε διά του Ιησού Χριστού, αλλά δεν μας αποκαλύφθηκε κανένα μυστήριο πολυπλοκότητος της Τριαδικής Θεότητος. Η αυτοαλήθεια –Χριστός ουδέποτε μας δίδαξε ότι ο άπειρος Τριαδικός Θεός είναι ταυτόχρονα και πολύπλοκος. Επίσης ουδέποτε οι άγιοι Πατέρες στην δογματική τους διδασκαλία αναφέρουν ότι η συμπαντική πραγματικότητα έχει τριαδική δομή. Η περί «τριαδικότητας του κόσμου» διδασκαλία προέρχεται από τους αρχαίους έλληνες Φιλοσόφους, (Σωκράτης, Πυθαγόρας, Πλάτων, Αριστοτέλης, Ερμής Τρισμέγιστος, Ιάμβλιχος, κλπ) και επομένως αποτελεί ανθρώπινη επινόηση-πλάνη και όχι αποκάλυψη Θεού. Αν ο Θεός είναι τριαδικός και πολύπλοκος και η κτίσις επίσης τριαδική και πολύπλοκη, τότε η κτίσις είναι κατ’ εικόνα Θεού πλασμένη, πράγμα άτοπον, διότι σύμφωνα με την διδασκαλία της Εκκλησίας μας μόνον ο άνθρωπος είναι κατ’ εικόνα Θ��ού πλασμένος. Είναι φανερό ότι η παρά πάνω θεωρία, συγχέοντας το κτιστό με το άκτιστο, τείνει να παρουσιάσει την κτίση απόρροια της ουσίας του Θεού, και παραπέμπει στην κλασική διδασκαλία της Νέας Εποχής: «Εν το παν». Πέραν αυτών είναι γνωστόν ότι οι αρχαίοι σοφοί παρ’ όλη την σοφία τους , δεν μπόρεσαν να φθάσουν ούτε καν σε μια στοιχειώδη και εισαγωγική γνώση περί του αληθινού Θεού, σύμφωνα με τον λόγο του Παύλου «ουκ έγνω ο κόσμος δια της σοφίας τον Θεόν»(Α΄Κορ.1,19) και ότι «τα μωρά του κόσμου εξελέξατο ο Θεός ίνα τους σοφούς καταισχύνη» (Α΄Κορ.1,27). Οι αρχαίοι σοφοί ψήγματα μόνο της αλήθειας, (σπερματικός λόγος), μπόρεσαν να ανακαλύψουν. Αντίθετα, «η χάρις και η αλήθεια δια Ιησού Χριστού εγένετο. Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε, ο μονογενής Υιός, ο ων εις τον κόλπον του Πατρός εκείνος εξηγήσατο» (Ιωάν.1,17-18). Ο Χριστός είναι ο Ίδιος η μοναδική και αποκλειστική αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο και ως εκ τούτου δεν χρειαζόμαστε άλλη «αποκάλυψη». Τα ψήγματα της αλήθειας και η αέναη αναζήτηση της αλήθειας των αρχαίων σοφών έχουν την αξία τους μόνον ως τέτοια και όχι ως αποκάλυψη του Θεού. Άλλωστε, όσες φορές επιχειρήθηκε να επικαλύψει η φιλοσοφία την θεολογία, το αποτέλεσμα ήταν η πλάνες και οι αιρέσεις (Μοναρχιανισμός, Αρειανισμός, Νεστοριανισμός, Σχολαστικισμός, κλπ).

Βεβαίως στη συνέχεια ο αρθρογράφος γράφει πως «ο Θεός Πατήρ είναι υπεράνω ανθρωπίνης λογικής και νόμου … ας μην προσπαθήσει κάποιος να ερμηνεύσει την άπειρον και ασύληπτον Θείαν Τριάδα. Ας κατανομάσει περισσότερο τον εαυτό του και την φυσικήν αρμονίαν και ύστερον θα θαυμάσει την ασύλληπτον αρμονία της Θείας Τριάδος». Όχι μόνο ο Πατήρ, αλλά ολόκληρη η Αγία Τριάδα είναι υπεράνω της ανθρώπινης λογικής. Αυτή η φράση είναι επικίνδυνη, διότι δεν λέει όλη την αλήθεια. Απρόσιτη και αμέθεκτη στον άνθρωπο είναι η Θεία Ουσία Του, μετέχεται ο Θεός όμως διά των ακτίστων Τριαδικών Θείων Ενεργειών Του μέσω των οποίων ο άνθρωπος έχει την εμπειρία του Θεού και πραγματοποιείται η σωτηρία του και η κατά χάριν θέωσή του.

Σε άλλο σημείο του άρθρου ο συντάκτης κάνει γνωστή την «πνευματική ταυτότητα» του κ. Δ. Οικονόμου. «Τολμά (σ.σ. ο κ. Δ. Οικονόμου) συμβολικά να περιγράψει, ή συσχετίσει τις νότες της αρμονίας των ουρανίων σφαιρών, την αριθμολογία, την χρωματολογία με την τριαδολογία, βασιζόμενος στην ενότητα των πάντων και στον τριαδικό νόμο». Σ’ αυτές τις φράσεις του αποκαλύπτει αβίαστα τις αποκρυφιστικές και νεοεποχίτικες δοξασίες του, (αν ερμηνεύει σωστά τον κ. Δ. Οικονόμου). Είναι άλλωστε πασίγνωστο πως οι όροι «αριθμολογία» και «χρωματολογία»είναι βασικές πρακτικές του νεοεποχίτικου αποκρυφισμού. Επίσης η φράση του «ενότητα των πάντων» μας θυμίζει το «Έν το Παν» της Θεοσοφίας υποδηλώνοντας πανθεϊστική αντίληψη του κόσμου, η οποία είναι απόλυτα ασυμβίβαστη με την Ορθόδοξη Πίστη μας.

Περαίνοντας το σχόλιό μας, θέλουμε να επισημάνουμε τον έρποντα και αφανή σε πολλούς κίνδυνο της νοθεύσεως της χριστιανικής μας πίστεως με κοσμικά στοιχεία, τα οποία μπορούν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην πνευματική μας πορεία και τελείωση. Η κατά κόσμον σοφία έχει την αξία της μόνον ως θεραπαινίδα της κατά Θεόν σοφίας, διότι μόνον τότε επιτελεί τον πραγματικό και ωφέλιμο σκοπό της. Στις τραγικές αποκαλυπτικές και εσχατολογικές ημέρες μας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μια γιγαντιαία επιχείρηση αλλοίωσης του ορθοδόξου φρονήματός μας, από το δαιμονικό πνεύμα της «Νέας Εποχής», η οποία, όπως έλεγε ο μακαριστός π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, «η Νέα Εποχή, δεν θέλει εκκλησίες αδειανές από πιστούς, αλλά γεμάτες από κόσμο με αλλοιωμένο φρόνημα». Σήμερα, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις κατά της Εκκλησίας μας, είναι η λυσσαλέα επίθεση των πάσης φύσεως αιρέσεων, με κυριότερες τον Οικουμενισμό, μέσα στον οποίο κρύβεται και ο νεοεποχίτικος αποκρυφισμός. Γι’ αυτό καλούμε τους πιστούς μας να αποκτήσουν «νουν Χριστού» (Α΄Κορ,2,16) και να κωφεύουν στις σύγχρονες σειρήνες της απώλειας.

Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών

Πηγη: Ι. Μ. Παντοκρατορος

#εκκλησία #ορθοδοξη εκκλησια #ελλ��δα #εκκλησιαστικη παραδοση #εκκλησια της ελλαδος #θρησκεία #χριστιανισμος #χρηστος

0 notes

maxmaggr · 5 years ago

Text

Μουσείο: από την αρχαιότητα έως τον 21ο αιώνα

Τα μουσεία του σήμερα έχουν μια μακρόχρονη και διαρκώς εξελισσόμενη ιστορική πορεία μέσα στον χρόνο. Ο 21ος αιώνας φανερώνει πως τα μουσειακά ιδρύματα έχουν αποκτήσει διαφορετική αισθητική συγκριτικά με το παρελθόν. Χρησιμοποιούνται καινοτόμες προσεγγίσεις και ο άνθρωπος μέσα στα μουσεία μπορεί να ζήσει μοναδικές εμπειρίες, όπως: να γνωρίσει έναν διαφορετικό άγνωστο κόσμο, να ταξιδέψει στην αρχαιότητα, να συλλογιστεί, να ηρεμήσει, να αλληλεπιδράσει, να συμμετέχει σε εκπαιδευτικά και θεραπευτικά προγράμματα και να βρει τη λύτρωσή του. Τα μουσεία σίγουρα δεν είχαν ποτέ έως σήμερα αυτήν τη θέση στη ζωή του ανθρώπου και η μορφή τους διέφερε πολύ από αυτήν που έχουμε συνηθίσει. Η ιστορική αναδρομή των μουσειακών ιδρυμάτων έχει ως αφετηρία την κυριαρχία του ανθρώπινου στοιχείου στον πλανήτη και την ανάγκη για τη συλλογή και τη διαφύλαξη των πολιτισμικών αγαθών. Αυτή η ανάγκη ικανοποιείται από την αρχαία εποχή μέσω της δημιουργίας μουσειακών χώρων – σαφώς διαφορετικούς από τους σημερινούς.

Αρχαιότητα:

Ετυμολογικά η νεοελληνική λέξη «μουσείο» είναι ένα γλωσσικό αντιδάνειο, που προέρχεται από το τη λατινική λέξη «museum», έχοντας τις ρίζες της στο αρχαίο ελληνικό «Μουσεῖον» και τις Μούσες της ελληνικής μυθολογίας. Οι εννέα Μούσες ήταν αυτές που προσέφεραν στους ανθρώπους τη δημιουργία και την τέρψη της ψυχής μέσω των τεχνών. Το Μουσεῖον αποτελούσε τον ιερό χώρο που ήταν αφιερωμένος στις Μούσες, όπου πραγματοποιούνταν τελετές προς τιμήν τους. Μια πολύ πρώιμη μορφή μουσείου αναφέρεται από τον Παυσανία τον Περιηγητή (2ος αιώνας μ.Χ.). Ο ίδιος καταγράφει στα κείμενα του πως εντός της Αθηναϊκής Ακρόπολης των κλασικών χρόνων υπήρχε μια αίθουσα με τον τίτλο «Πινακοθήκη» και φιλοξενούσε σπουδαία έργα ζωγραφικής. Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους ιδρύεται το πρώτο πρότυπο μουσείο, το Μουσείο των Πτολεμαίων, από τον Πτολεμαίο Α’ (367- 283 π.Χ.) στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Στο μουσείο υπήρχαν χώροι αφιερωμένοι στην επιστήμη της ανατομίας, στην αστρονομία, στη βοτανολογία και στη φυσική ιστορία.

Μεσαίωνας:

Πολλούς αιώνες αργότερα, κατά τη διάρκεια των μεσαιωνικών χρόνων, παρατηρείται ένα κίνημα που προτρέπει τη συγκέντρωση και τη μελέτη πολύτιμων θρησκευτικών και εκκλησιαστικών αντικειμένων ώστε να εκτεθούν στο κοινό εντός των ιερών χώρων. Οι θρησκευτικοί χώροι λατρείας είχαν μεταμορφωθεί σε μουσειακά ιδρύματα με πλήθος εκθεμάτων. Αντίθετα, στην περίοδο της Αναγέννησης συνηθιζόταν η συγκέντρωση αντικειμένων ενδιαφέροντος σε ιδιωτικές κλειστές συλλογές. Την ίδια εποχή, ο όρος «μουσείο» έλαβε νέο περιεχόμενο προσδιορίζοντας στο εξής την ιδιωτική συλλογή στο Παλάτι των Μεδίκων της Φλωρεντίας που ανήκε στον ηγέτη της, τον Λαυρέντιο τον Μεγαλοπρεπή. Το Παλάτι των Μεδίκων θεωρείται το πρώτο μουσείο της Ευρώπης γιατί αποτελείτο από ειδικά διαμορφωμένους χώρους ώστε να φιλοξενήσουν συλλογές, πολύτιμα αντικείμενα και να εμπλουτιστούν από τις γνώσεις ειδημόνων, που βρίσκονταν εντός του Παλατιού.

Από τον 16ο αιώνα έως και σήμερα:

Τον 16ο και 17ο αιώνα στην Ευρώπη αρχίζουν να εμφανίζονται πλήθος ιδιωτικών εκθέσεων με αξιοπερίεργα εκθέματα από την τέχνη, τη φύση και τις επιστήμες, τα γνωστά «Ντουλάπια Περιέργειας». Τον 18ο και 19ο αιώνα τα μουσεία σταδιακά αποκτούν νέο περιεχόμενο και κερδίζουν το ενδιαφέρον του κοινού ή και την περιέργειά τους για την ανακάλυψη, τη γνώση και την εξέλιξη. Το 1753 ιδρύεται το Βρετανικό Μουσείο και το 1793 το Μουσείου του Λούβρου στη Γαλλία, δύο από τους σημαντικότερους σταθμούς στην ιστορία των μουσειακών ιδρυμάτων έως σήμερα. Ο θεσμός του μουσείου, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, αναπτύχθηκε στην Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα με την επικράτηση κυρίως των Εθνικών Μουσείων σε κάθε χώρα. Τα ιδρύματα αυτά ακολουθώντας τις επιταγές των καιρών τους είχαν ως αποστολή τη διδασκαλία της εθνικής ιστορίας και την φύλαξη των πολιτισμικών εθνικών περιουσιών. Ο 20ος αιώνας έφερε νέες προκλήσεις και ανατροπές στην κοινωνία. Ενισχύθηκε το κίνημα της αστικοποίησης και ο άνθρωπος άρχισε να αποξενώνεται από το φυσικό περιβάλλον. Τα μουσεία αφήνουν πίσω τον ρόλο του συλλέκτη, συντηρητή, μελετητή και εκθέτη των υλικών μαρτυριών της ανθρωπότητας, διευρύνουν τη δράση τους και στρέφονται σε επιστημονικούς, κοινωνικούς, εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς. Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο αυτό: Μουσείο, ανακτήθηκε από el.wikipedia.org Τζώρτζη Καλή, Ο χώρος στο μουσείο: Η αρχιτεκτονική συναντά τη μουσειολογία, Αθήνα: Εκδόσεις Π.Ι.Ο.Π. (2013) Η ιστορική εξέλιξη των μουσείων από την Αρχαία Ελλάδα έως και τον 20ο αιώνα, ανακτήθηκε από www.pemptousia.gr Read the full article

#ιστορίαμουσείων #μουσεία #μουσείαστουςαιώνες #μουσειακάιδρύματα

0 notes