#झप

[nepal123]

मनाङ झापा गोल्डकपको फाइनलमा, मनाङ र झापा सोमबार उपाधिको लागि भिड्ने माघ–२३ । झापाको डोमालाल रंगशालामा जारी झापा गोल्डकपको फाइनलमा मनाङ मस्र्याङदी प्रवेश गरेको छ । साविक विजेता त्रिभुवन आर्मीलाई १–० ले हराउँदै मनाङले फाइनलको यात्रा तय गरेको हो । खेलको ४२ औँ मिनेटमा विमल रानाले गरेको गोलनै निर्णायक गोल बन्यो । ओलावालेको व्याक क्रसलाई विमलले जाली चुमाएका हुन् । सोमबार मनाङले आयोजक झापा ११ सँग उपाधिका लागि प्रतिस्पर्धा गर्नेछ । अायाेजक झापा ११ ले शुक्रबार हिमालयन शेर्पा क्लबलार्इ ४–० ले हराएर फाइनलमा प्रवेश गरेकाे हाे । प्रतियोगिता विजेताले ७ लाख नगदसहित मेडल, ट्र��ि र पाउने छन् भने उपविजेताले ३ लाख ५० हजार नगद पुरस्कार पाउनेछन् । गत वर्ष ६ लाख नगद पुरस्कार राखेको झापा गोल्डकपले यो वर्ष १ लाख थपेर मोफसलकै सर्वाधिक नगद ७ लाख पुर्याएको छ । The post मनाङ झापा गोल्डकपको फाइनलमा, मनाङ र झापा सोमबार उपाधिको लागि भिड्ने appeared first on नेपाल आज.

[shwetabhpathak]

मल्हार राग पर आधारित एक पद : ************************* छम छम नाचत बरखा नारी ! पहिन चुनरिया हरित रंग की , टप टप घुँघरून की झनकारी ! भाव विभाव दिखावत पल पल , दामिनी द्युति नैना कजरारी ! तगा जगा अरु धगा सामिश्रम , बहु विधि करत नृत्य मतवारी ! सरिता बनि सहनर्तक नाचत , लहरि लहरि करि तोरि किनारी ! तीन ताल झप ताल दादरा , नाचत केकी उत अनुसारी ! सन्निपात ध्रुव शम्प ताल लै , विविध तत्व भू उर उदगारी ! सनन सनन कर झाँझ बजावत , सीली सीली शीत बयारी ! झूमि झूमि तरु निज पल्लव ते , ताल मिलावत दै कर तारी ! ढम ढम ढोल बजावत जलधर , गर्जन करि उर सुख संचारी ! टर् टर टर् टर टर् दादुर दल , सुर मंह गावत राग मल्हारी ! कबहुँ विलंबित कबहुँ मध्य लय , कबहुँक गावत द्रुत लय धारी ! गावत शुक पिक बनि सहगायक , सँग लै झींगुर की झनकारी ! चातक, हंस, पपीहा, बगुला , निरखत नर्तन हो सुखकारी ! जड़ चेतन स्थावर जंगम , लखि नर्तन जायें बलिहारी ! “श्वेत” नृत्य बरखा नारी की , लखि सब जावें वारी वारी ! - श्वेताभ पाठक ***************** भावार्थ :: वर्षा नारी छम छम छम छम नृत्य कर रही है ! अर्थात वर्षा ऋत�� का आगमन हो गया है ! वर्षा नारी ने हरे रंग की चुनरी पहनी हुई है अर्थात वर्षा से सब जगह जगह हरा हरा दिखाई पड़ता है और वर्षा के बूंदों की जो टप टप ध्वनि है वह उसके घुँघरू के समान लग रहे हैं ! जिस प्रकार एक नर्तकी अपने अपने नैनों से भाव एवं विभाव का प्रदर्शन करती है उसी प्रकार वर्षा नारी भी काले बादलों के बीच में चमकती बिजली के नैनों से प्रदर्शन कर रही है ! तगानम , जगानम , धगानम और सामिश्रम , चारों ताल में विविध प्रकार से वह मतवाली होकर नृत्य कर रही है ! उसके साथ नदी भी सह नर्तकी बन कर लहर लहर कर अपने किनारों को तोड़कर नृत्य कर रही हैं ! मल्हार राग तीन ताल में गाया जाता है उसी ताल में अर्थात तीन ताल , झप ताल और दादरा ताल में मोर भी उसके अनुसार नृत्य कर रहा है ! ध्रुवा – मध्यमा तथा अंगूठे से चुटकी बजाते हुए हाथ नीचे की दिशा में ले जाना | शम्पा – दायें हाथ से बाएं हाथ पर ताली देने की क्रिया | ताल - बाएं हाथ से दायें हाथ पर ताली देने की क्रिया | सन्निपात – दोनों हाथों को एक साथ लाकर ताली देने की क्रिया | इन सभी क्रियाओं और मुद्राओं से इस भूमि के सभी तत्व वर्षा नारी के साथ नृत्य कर रहे हैं ! सीली सीली ठंडी हवा भी सनन सनन कर ऐसी चल रही है मानो व झाँझ बजा रही है ! हवा के कारण वृक्षों के पत्ते आपस में ऐसे बज रहे हैं जैसे वह साथ में दोनों हाथों से करताल देकर नृत्य में साथ दे रहे हों ! मेघों के गर्जन ऐसे लग रहे हैं मान https://www.instagram.com/p/CgGHpWcP4Ls/?igshid=NGJjMDIxMWI=

[nitinkandharkar]

वेरुळ- एक अशीही आठवण...

     पावसाळा म्हणजे निसर्ग प्रेमींसाठी पर्वणीच. विशेषत: ज्या शहरांच्या अवती भोवती निसर्गाने सढळ हस्ते सौंदर्याची उधळण केली आहे अशा ठिकाणी तर या दिवसात याचा आनंद घेतला नाही असा माणूस शोधूनही सापडणार नाही. मराठवाड्याची राजधानी औरंगाबादमधील लोकं या बाबतीत खूप भाग्यवान आहेत. अजिंठा, वेरुळ, म्हैसमाळ, गौताळा, पितळखोरा तसेच अलिकडे भरभराटीला आलेले सारोळा, साई टेकडी ही ठिकाणे गरम कांदा भजी, तळलेली मिरची आणि वाफाळलेला चहा घेत वातावरणाचा आनंद लुटणार्‍यांमुळे खूपच गजबजलेली असतात.

     1988-89 चा काळ. मी नव्यानेच औरंगाबादला आलो होतो. याच दरम्यान एका पावसाळ्यात बहिण व भाऊजी (सुनीता-अनिल) काही कामानिमित्त आले होते. त्यांच्या दोन तीन दिवसाच्या मुक्कामात एक दिवस वेरुळला जायचे ठरले.

योजना लगेच आमलात आणली. बसने तिथे पोहोचून रिमझिम पावसात भाजलेले कणीस खात खात आम्ही एक एक लेणी पहात फिरु लागलो. गर्दीतून वाट काढत बुद्ध लेण्या पाहून झाल्या. कँटीनमध्ये जाऊन थोडे खाऊन घेतले आणि नव्या दमाने कैलास लेणीकडे मोर्चा वळवला. सर्वात जास्त इथे गर्दी होती. फॉरेनर्सही खूप होते. मंदिरावरचे कोरीव काम पाहून ते हरखूनच गेले होते. त्यांचा गाईड फक्त त्यांनाच ऐकू जाईल अशा पद्धतीने सर्व माहिती देत होता. ते ऐकण्यासाठी काही लोकं मुद्दाम त्यांच���या जवळ जवळ जात होते. गाईड त्यांच्याकडे तिरस्काराने पहात होता. लेण्यासोबत हे पहायलाही मजा येत होती.

कैलास लेणी पाहून आम्ही बाहेर आलो आणि एका झाडाखाली बसलो. सोबत असलेले खाद्य पदार्थ खात खात लेण्याकडे पहातांना लक्षात आले की वरती डोंगरावर जाऊन लेणी पहायला पाहिजे. काही लोकं वरती दिसत होते. मागे कुणीतरी सांगितलेले आठवले की वरुन खाली लेणी कशी कोरत आणली हे डोंगरावर जाऊन पाहिल्यावर चांगले समजते. मी भाऊजीला म्हणालो ‘वरती जाऊन पहायचे का?’ आधीच उत्साही अन त्यात सुंदर वातावरण, लगेच तयार झाले ते. बहिण म्हणाली ‘मी पुढच्या लेणीकडे जाते. तुम्ही फार उशीर करु नका लवकर या.’

‘हो, तू चल पुढे आम्ही अर्ध्या तासात तिथे येतो’ असे म्हणून आम्ही झप झप डोंगर चढायला सुरुवात केली. वरुन लेणीकडे पाहून खरेच खूप आश्चर्य वाटत होते. कसे त्या लोकांनी हे डोंगर वरुन खाली कोरत नेले असतील, कोणती अवजारे काय वापरले असतील, प्लानिंग कशी केली असेल, मार्कआऊट कसे टाकले असेल असे अनेक विचार मनात येत होते. अगदी मंत्रमुग्ध होऊन आम्ही पहात होतो.

बराच वेळ झाला होता. सहज मनात आले की परत खाली उतरुन वळसा घेऊन पुढच्या लेणीकडे जाण्यापेक्षा डोंगरावरुनच तिकडे जाऊ यात म्हणजे लवकर पोहचू. एक पाऊलवाट दिसत होती, त्यावरुन तिकडे जाण्यासाठी काही ना काही मार्ग असेलच असा विचार करुन त्या दिशेने चालायला सुरुवात केली. हातात एक फोक घेऊन झुडुपे, झाडीतून वाट काढत चालू लागलो. काहीवेळ पाऊलवाट होती. पण पुढे ती दिसेनाशी झाली. अंदाज्यानेच मार्ग काढत आम्ही पुढे निघालो.

बरंच पुढे गेल्यावर एका अतिशय सुंदर ठिकाणी आम्ही पोहोचलो! अखंड दगडामध्ये नैसर्गिकरीत्या तयार झालेला बाऊलच्या आकारातला कुंड होता तिथे व त्यात निळेशार पाणी होते! निसर्गाची अजब किमयाच होती ती! अगदी कथा कादंबर्‍यात किंवा निसर्ग चित्रात दाखवले जाते तशा पद्धतीतच ते कुंड होते. त्याच्या भोवताली असलेली वेगवेगळ्या रंगांची फुलांची झाडे त्याच्या सुंदरतेत अजून भर घालत होती. थोडे वरती एक छोटी अर्धवट कोरलेली लेणी होती. त्यात असलेल्या एका मुर्तीला लावलेला जुनाट शेंदूर, कधीतरी कुणीतरी इथे येऊन गेल्याची जाणीव करुन देत होता. बाकी या ठिकाणी कुणी येत असेल अशा कुठल्याच खाणाखुणा दिसत नव्हत्या.

इतके सुंदर अन विलोभनीय दृश्य पहायला मिळेल अशी आम्ही कल्पनाही केली नव्हती. त्या धुंदीतच आम्ही कुंडाच्या काठावर बसलो. या नितळ पाण्यात पोहायला किती मजा येईल असा मनात विचार आला. चालून चालून घामेजलो होतोच त्यामुळे दोघांचेही एकमत झाले अन कपडे काढून कुंडाच्या स्लोपवरुन घसरत खाली जाऊन आम्ही पाण्यात उतरलो. जागा नवीन असल्यामुळे उडी मारायची नाही हे  ठरवले होते. पाण्यात उतरुन गोल गोल चकरा मारत मनसोक्त पोहलो. पाणी खूपच स्वच्छ अन हलके होते त्यामुळे पोहायला खूपच मजा येत होती.

वेळेचे बंधन नसते तर अख्खा दिवस आम्ही तिथेच घालवला असता. पण बहिण तिकडे वाट पहात होती. म्हणून मोह आवरुन वरती आलो. वरच्या बाजूला असलेल्या छोट्या लेणीत आडोशाला जाऊन कपडे पिळले अन पुढे निघालो. झाडीतून वाट काढत काही वेळातच पुढच्या लेणीत पोहोचलो. यात जवळपास दोन तासाचा वेळ गेला होता. वाट पाहून बहिण कंटाळली होती. ती काही म्हणायच्या आत भाऊजी म्हणाले ‘आम्ही रस्ता चुकलो होतो. दुसर्‍याच दिशेला गेलो होतो. काय करावे समजत नव्हते. त्यात तुझी काळजी वाटत होती. विचारत विचारत कसेबसे इथे पोहोचलो. त्यामुळे आम्हाला यायला वेळ लागला.’ त्यांच्यातला वकील जागा झाला होता. ते पाहून मला एकदम हसायला आले, अन आमची चोरी पकडली गेली! मग आम्ही सर्व वृत्तांत तिला सांगितला. ‘मला वाटलंच! एवढा उशीर झाला म्हणजे तुम्ही नक्की काहीतरी प्रताप केलाच असणार!’ असे ती म्हणाली आणि हसत हसतच आम्ही ती लेणी पाहिली.

संध्याकाळ होत आली होती. वेळ संपल्यामुळे रखवालदाराचे शिट्या मारणे चालू होते. आम्ही तिथून बाहेर पडलो अन बसमध्ये बसून परत आलो. दुसर्‍या दिवशी ते दोघे आपल्या गावी गेले.

त्यानंतर दोनच दिवसांनी एका हॉटेलात चहा पित पेपर वाचत असतांना अचानक एक बातमी वाचली- ‘वेरुळ लेणीच्या डोंगरावर दुर्गम ठिकाणी असलेल्या कुंडामध्ये दोन तरुणांचा बुडून.......!’ ���ुढचे वाचवेचना! ते कुंड डोळ्यासमोर दिसायला लागले. माझ्या बाजूला बसलेला एकजण म्हणाला ‘अशा माहित नसलेल्या ठिकाणी पोहायलाच नाही पाहिजे. ही आजकालची पोरं नको ते धाडस करतात अन मग हे असं होतं!’ चहाचा चटका बसता बसता राहिला. ते सावरत ‘हो, खरं आहे’ असे म्हणून बाहेर पडून एका एसटीडी बुथवर गेलो. त्याकाळी मोबाईल नव्हते. एसटीडी बुथवरुन भाऊजीला फोन लावला आणि म्हणालो ‘आजचा पेपर वाचला का? आपण पोहलेल्या कुंडाची बातमी आली आहे.’ त्यांना संपूर्ण बातमी सांगितली.

ती ऐकून त्याही परिस्थितीत त्यांनी मार्मिक प्रतिक्रिया दिली- 

‘बरं झालं, त्यात आपले नाव आले नाही!’

यावर आम्ही खूप वेळ हसलो. पण नंतर गंभीर होत ठरवले की अशा कुठल्याही निर्मनुष्य वा माहित नसलेल्या ठिकाणी असले धाडस परत कधीच करायचे नाही...

नितीन कंधारकर

औरंगाबाद.                

[nepal123]

झापामा १० वर्षे प्रधानमन्त्री आधुनिकीकरण परियोजना सुरु, धानका लागि झापा उत्कृष्ट क्षेत्र भद्रपुर, १८ माघ- सङ्घीय संरचनाअनुरुप प्रदेश नं एकअन्तर्गत पर्ने झापामा १० वर्षे प्रधानमन्त्री आधुनिकीकरण परियोजना सुरु भएको छ । ज��ल्लाको संसदीय निर्वाचन क्षेत्र नं तीनको पूर्वी दक्षिणी गाविस पृथ्वीनगर, बनियानी, पाठामारी, केचना, पथरिया र बालुबाडीको एक हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा चालु आवदेखि उक्त परियोजना लागू भएको हो । समुदायमा आधारित व्यावसायिक कृषिसम्बन्धी उक्त परियोजनाअन्तर्गत साविकको ३.१५ धानको उत्पादकत्व वृद्धि गरी ५.५ मेट्रिक टन प्रतिहेक्टर बनाउने लक्ष्यअनुरुप पहिलो वर्षका लागि जिल्लामा रु पाँच करोड बजेट विनियोजन भएको छ । दिगो कृषि विकास रणनीतिअनुरुप परियोजनाले पूर्वको झापासँगै मुलुकको सातवटै प्रदेशमा सातवटा बृहत् व्यावसायिक कृषि उत्पादन तथा औद्योगिक केन्द्र (सुपर जोन) घोषणा भएको हो । झापामा धान, बारामा माछा, काभ्रेपालाञ्चोकमा आलु, कास्कीमा तरकारी, दाङमा मकै, जुम्लामा स्याउ र कैलालीमा गहुँ खेतीका लागि सुपर जोन अर्थात् प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना लागू भएको छ । स्वदेशी सोच, स्वदेशी लगानी र आन्तरिक संस्थागत जनशक्तिबाट तयार भएको कृषि विकास रणनीति कार्यान्वयनका लागि सो परियोजना लागु गरिएको हो । जिल्लाको छवटा गाविसमा धान बालीको उन्नत प्रविधिमैत्री खेतीअनुरुप काम भइरहेको छ । सुपर जोनसँगै गौरादह, तोपगाछी र बैगुधुरा क्षेत्रमा माछापालनका लागि व्यावसायिक उत्पादन केन्द्र ब्लक विकास कार्यक्रम समेत लागू भएको छ । सुपर जोन कार्यक्रमले भूमिको वैज्ञानिक उपयोग, आधुनिक कृषि प्रविधिको अवलम्बन, कृषिमा यान्त्रिकीकरण, कृषि उपजको प्रशोधन तथा बजारीकरण पूर्वाधारको विकास, कृषि अनुसन्धान, शिक्षा प्रसार प्रणालीको सुदृढ समन्वय एवम् आधुनिकीकरण, प्रतिफलमा आधारित प्रोत्साहन प्रणालीको अवलम्बन, गुणस्तर नियन्त्रण तथा खाद्य स्वच्छता अभिवृद्धि र वातावरण परिवर्तन अनुकूलित कृषि प्रणाली अवलम्बनमा ठूलो मद्दत पुग्ने विश्वास लिइएको छ । धानका लागि सुपर जोन क्षेत्र घोषणा भएको क्षेत्र बनियानीमा सुपर जोन कार्यालयको गत पुस १९ गते प्रधानमन्त्री पुष्पकमाल दाहाल (प्रचण्ड)ले उद्घाटन गर्नुभएको थियो । नेपालको प्रमुख खाद्यान्न बालीमध्ये कुल कृषि गार्हस्थ्य उत्पादनमा करिब २१ प्रतिशत योगदान रहेको धान बाली उत्पादन वार्षिक करिब ४२ लाख ९९ हजार मेट्रिक टन रहेको छ । उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर ३.१५ मेट्रिक टन रहेको सुपर जोन कार्यालय बनियानीलरहेको सुपर जोन कार्यालय बनियानीका वरिष्ठ कृषि अधिकृत मेघनाथ तिमल्सेनाले बताउनुभयो । “बालीको उत्पादनमा वृद्धि गर्नु नै परियोजनाको मुख्य लक्ष्य हो,” उहाँले भन्नुभयो । त्यसैगरी, गहुँबालीको उत्पादन करिब १७ लाख ३६ हजार मेट्रिक टन ��था उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर २.३३ मेट्रिन टन, मकै उत्पादन करिब २२ लाख ३१ हजार मेट्रिक टन र उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर २.५ मेट्रिक टन, तरकारी उत्पादन ३६ लाख ४३ हजार मेट्रिक टन र उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर १३.५ मेट्रिक टन, आलु उत्पादन २७ लाख ८४ हजार मेट्रिक टन र उत्पादकत्व प्रतिहेक्टर १४.०५ मेट्रिक टन, फलफूल उत्पादन १० लाख ९६ हजार मेट्रिक टन र उत्पाकत्व प्रतिहेक्टर ९.२१ मेट्रिक टन तथा माछाको उत्पादन ३७ हजार मेट्रिक टन रहेको तिमल्सेनाले जानकारी दिनुभयो । केचनाका रामप्रसाद श्रेष्ठ विगतमा कृषि बालीमा आउने समस्या समाधानका लागि कृषि विज्ञका लागि सदरमुकाम चन्द्रगढी नै पुग्नुहुन्थ्यो । तर अहिले गाउँमै कार्यालय स्थापना भएपछि उहाँलाई मात्र होइन अन्य किसानलाई समेत काम गर्न हौसला मिलेको छ । परियोजनाबाट खाद्यान्न आयात प्रतिस्थापन हुने र रोजगार बढ्ने श्रेष्ठ बताउनुहुन्छ । मुलुकको आर्थिक, सामाजिक एवम् राजनीतिक विकासमा उत्पादनले महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने भएकाले राजनीतिक दल एवम् सरकारले अलमलमा नपरी नेपालको उर्वराभूमिबाट अत्यधिक लाभ लिने कुरामा पछि नपर्न कृषकले माग गरेका छन् । रास��

[nepal123]

पुलिस क्लबलाइ हराउदैँ एनआरटी झापा गोल्डकपको क्वटरफाइनलमा माघ–१६ । झापाको बिर्तामोडमा जारी रमपम झापा गोल्डकप अन्तर्गत आईतबार भएको खेलमा एनआरटीले नेपाल पुलिस क्लबलाइ २–१ ले हराउँदै प्रतियोगिताको क्वटरफाइनलमा प्रवेश गरेको छ । नेपाल पुलिस क्लबले उक्त खेलमा नयाँ खेलाडीको संख्या बढी राखेर मैदानमा उत्रिएको थियो । पहिलो हाफमा पुलिसले १ –० ले आफ्नो पक्षमा राखे पनि दोश्रो हाफमा दुई गोल गर्दै एनआरटीले खेल आफ्नो पक्षमा पार्न सफल रह्यो । The post पुलिस क्लबलाइ हराउदैँ एनआरटी झापा गोल्डकपको क्वटरफाइनलमा appeared first on नेपाल आज.

[nepal123]

झापा कारागारमा दोब्बर कैन्दीबन्दी झापा, २८ पुस- झापा जिल्ला कारागारमा क्षमताभन्दा दोब्बर बढी कैदीबन्दी रहेका छन् । कारागारको क्षमता ३५० जनाको भए पनि हाल ८५६ जना कैदीबन्दी रहेकाले जाडोको समयमा पनि उनीहरु कारागारको बरन्डामा सुन्त बाध्य भएको कारागारका लेखापाल खड्ग ओलीले जानकारी दिनुभयो । कारागारमा ७८० पुरुष र तीन बालबालिकासहित ७६ महिला रहेका छन् । एउटै कोठामा १५० जनासम्म कैदीबन्दी राख्दा पनि ठाउँ अपुग हुँदा कैन्दीबन्दी बरन्डामा सुतिरहेको उहाँले बताउनुभयो ।

[nepal123]

सांसदहरुले झापा पुर्याए साढे ११ करोड भद्रपुर, २४ पुस- झापा जिल्लामा आव २०७३÷७४ का लागि सांसदहरुले निर्वाचन क्षेत्र विकास कार्यक्रमका लागि रु ११ करोड ६४ लाख बजेट विनियोजन गर्नुभएको छ । सोअन्तर्गत निर्वाचन क्षेत्र नं १ मा रु दुई करोड १५ लाख, निर्वाचन क्षेत्र नं २ मा करिब रु दुई करोड ४३ लाख , निर्वाचन क्षेत्र नं ३ मा करिब रु दुई करोड ६६ लाख , निर्वाचन क्षेत्र नं ४ मा रु एक करोड २६ लाख, निर्वाचन क्षेत्र नं ५ मा करिब रु एक करोड ४४ लाख , निर्वाचन क्षेत्र नं ६ मा रु ७३ लाख ५० हजार र निर्वाचन क्षेत्र नं ७ मा करिब रु एक करोड ३७ लाख बजेट विनियोजन भएको स्थानीय विकास अधिकारी खेमराज ओझाले बताउनुभयो ।

[nitinkandharkar]

मुटका...

     शेतात जाऊन हुरडा खायची मजाच वेगळी. गावी असतांना आमच्या शेतात दरवर्षी हा कार्यक्रम ठरलेलाच असायचा. लातूरला शिकायला असतांनाही यात कधी ��ंड पडला नाही. जवळपास शेत असलेले मित्र त्यांच्या शेतावर बोलवायचे. मित्रांसोबत हुरडा खाण्यात तर अजूनच मजा यायची.

असेच एका वर्षी एका मित्राच्या शेतावर आम्ही काही मित्र सायकलवर गेलो. दहा पंधरा किलोमिटरवरच त्याचे शेत होते. चेष्टा मस्करी करत गप्पा मारत आम्ही तिथे पोहोचलो. मित्राने हुरड्याची जय्यत तयारी केली होती. सतरंजी अंथरुन त्यावर भाजलेले कणीस, बोरं, पेरु अन ढाळे (टहाळ) ठेवले होते. सायकली झाडाखाली ठेऊन आम्ही सतरंजीवर ते खात बसलो. आगटीत कणसं घालून गड्यांनी हुरडा भाजायला सुरुवात केली. चट चट आवाज करत कणसं भाजत होती. थोडे पुढे झाडाखाली दगडाच्या चुलीवर भाकर्‍या करणे चालू होते. एका पातेल्यात शिजत असलेल्या वांग्याच्या भाजीचा खमंग वास सुटला होता. त्यामुळे भूक चाळवली होती.

गड्यांनी हुरड्याची भाजलेली कणसे चटके सोसत हातावर चोळायला सुरुवात केली. त्यांचे तळहात काळे ठिक्कर पडले होते. एकएक दाणा खाली सतरंजीवर पडत होता. जसा त्याचा ढिग जमा होत होता तसे एक एक मुठभर हुरडा आम्ही हातात घेऊन खात होतो. दही, शेंगदाण्याची-लसणाची चटणी, गुळ यासोबत गरम गरम हुरडा खाण्याची मजा जगात कशालाच नाही. भाजलेल्या हुळ्याचीही त्यात भर होती. एक तासभर हुरडा खाण्याचा कार्यक्रम चालू होता. कितीही खाल्ला तरी पोट भरत नव्हते. पण जेवणही करायचे होते म्हणून हात आवरता घेतला.  

     हुरडा खाऊन पोट गच्च झाले होते. पाय मोकळे करण्यासाठी शेतात चक्कर मारत फिरत फिरत आम्ही विहिरीवर आलो. सुरेख दगडाने गोल बांधलेली होती ती. तिच्या गोलाकार भिंतीतून एका खाली एक दगड बाहेर काढून पायर्‍या केलेल्या होत्या. मध्ये एका ठिकाणी दगडाचे प्लॅटफॉर्म होते. त्यावर मोटार बसवलेली होती. पाईपमधून बाहेर पडणारे पाणी पाटातून वहात होते. वरुन सात आठ फुटावरच पाणी होते. त्याखाली कमीतकमी दोन परस खोल पाणी आहे असे मित्राने सांगितले.

विहिरीतले निळेशार पाणी पाहुन पोहायचा मोह झाला नाही तरच नवल! शेतभर पायी फिरुन आल्यामुळे अंगात चांगलीच गर्मी आली होती. त्यामुळे सर्वजण पोहण्यासाठी लगेच तयार झाले. काठावर असलेल्या आंब्याच्या झाडाखाली कपडे काढून आमच्यापैकी जे पोहण्यात तरबेज होते ते उडी मारण्यासाठी कठड्यावर उभे राहिले. कमी तरबेज होते ते पायर्‍याने खाली उतरले, अन पोहायला अजिबात न येणारे आतमधली मजा बघत वरच बसले.  

     वरुन धापकन एक दोघांनी उडी मारली. त्या आवाजाने दगडाच्या सांधीत बसलेली दोन चार कबुतरं उडून गेली. पाण्याचे शिंतोडे विहिरीच्या भिंतींवर उडाले. पाण्याखालून बुटकुळ्या निघत त्यातुन डोकी वर आली. झप झप हात मारत बाहेर येऊन परत उडी मारण्यासाठी ते वरती गेले. खाली उतरलेल्यांनी खालच्या खाली पोहायला सुरुवात केली. विहिरीत गोल फिरत धपाक धपाक आवाज करत पोहण्याचा जल्लोश सुरु झाला. भरपूरजण असल्यामुळे खूपच मजा येत होती.

     ज्या मित्राचे शेत होते तो मात्र अजून वरतीच थांबला होता. वर बसूनच सर्वांना कॉमेंट करत होता.

‘मुटका हाणा मुटका. पाणी विहिरीच्या बाहेर उडालं पाहिजे. नुसतं सरळ उडी मारण्यात काय मजा.’  

     ‘अरे ए, मांडी घालून जरा आकसून उडी मार. फदल नाही डुबुक असा आवाज व्हायला पाहिजे अन पाण्याचे फवारे उडले पाहिजेत. बघूत कुणाचं पाणी उंच उडतं ते.’

उडी नाही जमली की ‘अरे हाट! येवढं साधं जमत नाही तुम्हाला अन तुम्ही कसले पट्टीचे पोहणारे!’ असे म्हणत तो सर्वांना उचकावत होता.

त्याचे ऐकून तसा प्रयत्न करण्याच्या नादात एक दोघांच्या पाठी पाण्याचा मार लागून लालबुंद झाल्या. आम्ही त्याला म्हणालो ‘आम्हाला जमत नाही. तू शिकव कसा मुटका मारायचे ते. आज तुझ्याकडून मुटका शिकल्याशिवाय आम्ही जाणारच नाही.’

तो आढेवेढे घेत म्हणाला ‘मला सर्व व्यवस्था पहायची आहे, अन त्यात कपडेही आणले नाहीत.’

‘काही होत नाही. उन्हात वाळतील कपडे. आम्ही तर कुठे आणलेत.’ असे म्हणून त्याला आम्ही कपडे काढायलाच लावले. त्याचा मुटका बघायचे वेध लागले होते. सर्वजण काठवर थांबून त्याच्याकडे पहात होतो. तो काठावरुन पायर्‍यावर उतरला. आम्हाला वाटले थोडे खालून उडी मारणार असेल. पण तो एक एक पायरी उतरत एकदम खालच्या पायरीवर गेला. त्यावर बसून दोन पाय खाली सोडून हळूच स्वत:ला आतमध्ये लोटले अन तिथल्या तिथे पोहायला लागला. पायरीपासून दूरही जात नव्हता.

आमच्या सर्वांच्या लक्षात आले. बडी बडी बाते करते हैं वडापाव खाते हैं असा प्रकार होता.

‘अरे हाण ना मुटका’ असे आम्ही वरुन ओरडायला लागलो. त्याचा चेहरा कावरा बावरा झाला होता. नजर चुकवत धपाक धपाक करुन एका जागेवरच पोहत होता. वर येऊन म्हणाला ‘मला कंबरेचा त्रास होतो जरा, म्हणून मी आजकाल उडी मारत नाही.’

आम्ही जोरजोराने हसायला लागलो. मालकाला पोहायला येत नाही ही माहिती वर बसलेल्या मित्रांनी गड्यांकडून आधीच काढून घेतली होती. त्यामुळे त्याला चिडवत आम्ही इतकं हसलो की सांगता ��ोय नाही.

इकडे गड्यांनी पंगत मांडली. पत्रावळीवर भाकरी, रसरशीत वांग्याची भाजी, लोणचे, ठेचा, पातीचा कांदा, लिंबू, ताज्या हिरव्या मिरच्या, स्वच्छ धुतलेली करडईची पाने असे भरगच्च ताट वाढले होते. सर्वजण समोरा समोर जेवायला बसलो. पहिला घास हातात घेतला आणि त्या मित्राकडे पहात सर्वजण एकसुरात ओरडलो ‘मालक, आता मोडा कुटका अन हाणा मुटका!’

पाण्याचे जरी नाही तरी हश्श्याचे फवारे मात्र उंच उडाले अन त्याच्यासहीत आम्ही सर्वांनी खो खो हसत हसतच जेवणावर आडवा हात मारला!

त्या दिवसापासून मुटका हा आमचा परवलीचा शब्द बनला. या घटनेला पस्तीस वर्ष लोटलीत. पण आजही काही नवीन करायचे असले तर आम्ही मित्र एकमेकांना विचारतो 'हाणायचा का मुटका?'

नितीन कंधारकर

औरंगाबाद.

[nepal123]

झापा कोल्डकपको दोस्रो संस्करण माघमा झापा, १३ पुस- झापामा झापा कोल्डकपको दोस्रो संस्करणस्वरुप झापा गोल्डकप २०७३ सञ्चालन हुने भएको छ । राजधानी बाहिर सर्वाधिक पुरस्कार राशि भएको झापा गोल्डकप २०७३ को दोस्रो संस्करण माघ १५ गतेदेखि २४ गतेसम्म सञ्चालन हुन लागेको आज यहाँ आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा जानकरी दिइयो । नेपालका ‘ए’ डिभिजन खेल्ने सातवटा र विदेशी तीनवटा टिमले प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउने पत्रकार सम्मेलनमा मूलआयोजक समितिका संयोजक महेन्द्रकुमार गिरीले जानकारी दिनुभयो । प्रतियोगितामा नौवटा खेल सञ्चालन हुनेछन् । रमपम झापा ११ फुटबल क्लबको आयोजनामा विर्तामोडस्थित डोमालाल राजवंशी रङ्गशालामा प्रतियोगिता सञ्चालन गरिने बताइएको छ । प्रतियोगिताका विजयी टिमले नगद रु सात लाख र उपविजेताले रु तीन लाख ५० सहित ट्रफी र प्रमाणपत्र हात पार्ने पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी गराइयो । प्रतियोगिता सम्पन्न गर्न रु ७५ लाख खर्च लाग्ने बताइएको छ । प्रतियोगिता सम्पन्न गर्न खेलप्रेमी रहेको १११ सदस्यीय मूलआयोजक समिति गठन गरिएको छ, भने विभिन्न राजनीतिक दलका नेतृत्व एवम् सामाजिक व्यक्तित्व सम्मिलित ५१ सदस्यीय सल्लाहकार समिति गठन गरिएको सहसंयोजक बलराम कार्कीले बताउनुभयो । पत्रकार सम्मेलनमा झापा फुटबल क्लबका अध्यक्ष जलकुमार गुरुङ, खेल मूलआयोजक समितिका महासचिव केशव दाहाल, कोषाध्यक्ष केदार गिरीले प्रतियोगिताका बारेमा सञ्चारकर्मीले सोधेको जिज्ञासाको जवाफ दिनुभएको थियो ।

[nepal123]

झापा, मोरङ र सुनसरीबारे जनप्रतिनिधिले निर्णय गर्नुपर्ने उर्लाबारी (मोरङ), १० मङ्सिर । नेकपा (एमाले)का महासचिव ईश्वर पोखरेलले वर्तमान सरकार संविधान संशोधनका नाममा निर्वाचन नगराउने षड्यन्त्रमा लागेको आरोप लगाउनुभएको छ । कोसीहरँैचामा आज अखिल नेपाल महिला सङ्घको छैटौँ जिल्ला अधिवेशनलाई सम्बोधन गर्दै नेता पोखरेलले एमालेलाई राष्ट्रिय स्वाभिमानमाथि आँच आउने काम कदापि स्वीकार्य छैन भन्नुभयो । अङ्गीकृत नागरिकलाई राज्यका प्रमुख पदमा पुग्ने व्यवस्था एमालेलाई स्वीकार्य नहुने बताउँदै उहाँले झापा, मोरङ र सुनसरी कहाँ रहने भन्ने विषयमा जनप्रतिनिधिले निर्णय गर्नुपर्छ भन्नुभयो । अधिवेशनलाई सम्बोधन गर्दै एमालेका सचिव भीमप्रसाद आचार्यले संविधान जारी गर्ने र यसको कार्यान्वयनका पक्षमा एमालेले नेतृत्वदायी भूमिका खेलेकै कारणले अहिले चौतर्फी आक्रमण र एक्ल्याउने काम भइरहेको विचार व्यक्त गर्नुभयो । एमालेका पोलिटब्युरो सदस्य लालबाबु पण्डितले आफ्नो पार्टी कुनै पनि छिमेकीको आदेश मान्न तयार नरहेको बताउनुभयो । नेपालको संविधानले भारत, अमेरिका, जापानको भन्दा पनि धेरै अधिकार जनतालाई दिएको बताउँदै उहाँले एमालेले यसको कार्यान्वयन गराएरै छाड्ने अठोट ��्यक्त गर्नुभयो । एमालेका नेता शेरधन राईले नयाँ संविधानमा स्थानीय तहमा ४० प्रतिशत महिला सुनिश्चिततादेखि आदिवासी, मधेसी, दलित सबैको अधिकार समेटिएको स्पष्ट गर्नुभयो ।

[nepal123]

झापा दमकका कलिन्द्र शेर्माद्वारा बिरामीलाई दश÷दश हजार सहयोग सुरुङ्गा (झापा), १९ असोज । बु्रनाईमा बस्दै आउनुभएका झापा दमकका कलिन्द्र शेर्माले जिल्लाका विपन्न दुईजना बिरामीलाई १०÷१० हजार रुपैयाँ आर्थि�� सहयोग गर्नुभएको छ । शारीरिकरुपमा अशक्त झापा, तोपगाछी–५ किराँत चौककी ३२ वर्षीया गीतामाया लिम्बू र तोपगाछी–२ का मिर्गाैला रोगी श्यामबहादुर मगरलाई उक्त रकम सहयोग गर्नुभएको हो । शेर्माले पठाएको उक्त सहयोग रकम सङ्घीय लिम्बुवान् महिला परिषद् झापाको समन्वयमा मंगलबार हस्तान्तरण गरिएको छ । दाताले पठाएको सहयोग रकम गीतामायाका बुबा किर्तिध्वोज, आमा सुकमाया र बहिनी हाङ्मालाई तथा मिर्गौला रोगी मगरका बुबा सूर्यबहादुरलाई प्रदान गरिएको छ । आफ्नो घर जग्गा नभएको पीडित गीतामायाको आमाबुबा ज्याला मजदुरी गरेर परिवारको जीविका चलाउने गर्छन् । शारीरिकरुपमा अशक्त गीतामाया पछिल्लो समय घरभित्र घिस्रिएर मात्र हिँड्डुल गर्नसक्ने अवस्थाकी हुनुहुन्छ । यसैवीच, लिम्बुवान् चलचित्र विकास बोर्डले मगरको उपचारमा साङ्गीतिक कार्यक्रम गरी १२ लाख रुपैयाँ सहयोग जुटाएको बोर्डका प्रवक्ता अशोक क्षेत्रीले बताउनुभएको छ । सो रकम केही दिनमा नै हस्तान्तरण गर्ने कार्यक्रम रहेको बताइएको छ ।

[nepal123]

झापा, मोरङ र सुनसरीलाई नटुक्र्याउन माग गर्दै विर्तामोडमा प्रदर्शन

झापा, मोरङ र सुनसरीलाई नटुक्र्याउन माग गर्दै विर्तामोडमा प्रदर्शन

७ मंसिर, झापा । झापा, मोरङ र सुनसरीलाई प्रदेश नं. १ बाट टुक्र्याउन नहुने भन्दै झापाको बिर्��ामोड र्‍याली निकालिएको छ । नागरिक समाज झापाको अगुवाइमा र्‍याली निकालिएको हो । (more…)