#कारणं | Explore Tumblr posts and blogs

blessed1neha · 2 years ago

Text

why is Lord Vishnu called Naaraayna?

संज्ञायाम् पूर्वपदात् रषाभ्याम् नः णः, अगः ।-Ashtaadhyaayi, Adhyaaya 8, Paada 4, Sutra 3Explanation: For a ‘samjna’ (proper noun), made by a combination of two words, the ‘r’ and ‘sh’ sounds present in the first word, convert the ‘na’ (न) in the second word to ‘na’ (ण). The letter ‘ga’ (ग) must also be absent in between.The Sutraartha (explanation of the Sutras) reads as follows:The name ‘Naaraayana’ is a unique and important name of Bhagavaan Vishnu. Like His other names, it has multiple meanings for being applicable to Him. Svaami Vijayeendra Teertha Shripaadagalu has even written a book, Naaraayana Shabdaartha Nirvachana, with over 70 meanings of the name ‘Naaraayana’!

The primary meaning of ‘Naaraayana’ is “He whose abode is water,” as explained in the other answers.

आपो नारा इति प्रोाक्ता आपो वै नरसूनवः । अयनं तस्य ताः पूर्वं तेान नारायणः ॥

The waters are called Naaraa, as they are the offspring of Naaraa and earlier, they were His first ayana (abode). Thus, He is known as 'Naaraayana'.

-Vishnu Puraana, Khanda 1, Adhyaaya 4, Shloka 6

This meaning is the most important, since it follows Rshi Paanini’s Ashtaadhyaayi Sutras (Adhyaaya 8, Paada 4, Sutra 3) and makes the name ‘Naaraayana’ specific to Shri Vishnu alone. This shloka from the Vishnu Puraana is in perfect accordance with the qualification of a ‘samjna’ (name specific to a particular entity)

Only Shri Vishnu can be called ‘Naaraayana’, as per the Shaastras. There are multiple evidences for the same and this has been accepted by all Vedaantis.

The word ‘Naaraayana’ is a ‘Yaugika artha’ (combination of multiple words) and a Yaugika artha, which is a ‘samjna’, is an entity-specific proper noun. In other words, it refers to a specific entity or person alone and no one else.

Here, Shri Bhatta Bhaaskara, a Shaiva, says that the Sutra talks about entity-specific proper nouns. He mentions the same in his commentary to the Naaraayana Sukta, too. He also explains that the name ‘Shurpanakhaa’ is a samjna and specific to Raavana’s sister alone and not anyone else with sharp nails.

The name ‘Naaraayana’, is a combination of two words — naara (water) and ayana (abode). The first word contains the letter ‘ra’ and the second word contains the letter ‘na’. During combination, the ‘na’ in ‘ayana’ turns into ‘ण’. This is also supported by the Vishnu Puraana:

आपो नारा इति प्रोाक्ता आपो वै नरसूनवः । अयनं तस्य ताः पूर्वं तेान नारायणः ॥

The waters are called Naaraa, as they are the offspring of Naaraa and earlier, they were His first ayana (abode). Thus, He is known as 'Naaraayana'.

-Vishnu Puraana, Khanda 1, Adhyaaya 4, Shloka 6

Coming to Shaastra pramaanas, Shripaada Madhvacharya, in his Brahma Sutra Bhaashya, Adhyaaya 1, Paada 3, Sutra 3, quotes the following pramaanas:

वामनेा च ‘न तु नारायणादीनां नाम्नामन्यत्र सम्भवः । अन्यनाम्नां गतिर्विष्णुरेक प्रकीर्तितः’ इति ॥

“But the names, (such as) Naaraayana, cannot denote anyone other than Vishnu, while Vishnu is that single one, whom the names of all others primarily denote,” thus (is said) in the Vaamana Puraana.

स्कान्देा च ‘ऋतेा नारायणादीनि नामानि नामानि पुरुषोात्तमः । प्रादादन्यत्र भगवान् राजेावर्तेा स्वकं पुरम्’ इति ॥

“Purushottama has given other individuals his own names, except ‘Naaraayana’, just as a king confers various parts of his kingdom on other people, except his own city,” thus (is said) in the Skanda Puraana.

Svaami Vedaanta Deshika too, explains the same in his work, known as ‘’Tattvamuktaakalaapaha” (3.5):

निस्साधारण्य-नारायण-पद-विषये निश्चयं यान्त्य्-अबाधे सद्-ब्रह्म्-आद्यास्-समान-प्रकरण- पठिताश् शङ्कितान्यर्थ शब्दाः। अन्तर्यन्ता च नारायण इति कथितः; कारणं चान्तर्-आत्मेत्य् अस्माद्-अप्य्-ऐक कण्ठ्यम् भवति निरुपधिस् तत्र शम्भ्वादि शब्दाः॥

In his commentary, he says this:

सद्-शब्दस्तावत् सत्तायोगिषु सर्वेषु प्रवृत्ततया न विशेष निर्धारणार्हः । ब्रह्मशब्दः एकरूढोऽपि बहुषु रूढवत् प्रयुक्ततया अन्यार्थत्व शङ्कार्हः स्यात् । आत्मशब्दस्च जीव-पराधि-साधारण-प्रयोगः । एवं पुरुष-प्राण्-आक्षर-शब्दा अपि ।

नारायणशब्दस्तु न जात्युपाधिवचनः, न वाऽनेकरूढः । अतस्तेन अन्येषाम् विषय-विशेषण-निर्धारणम् युक्तम् । तत्र च हेतुः समान-प्रकरण-पठिटत्वम् । अन्यथा पश्वधिकरणादेरपि भङ्गस्स्यात् ।

Here, he says that:

The word Sad (Sat) cannot connote a specific entity as it is used to refer to the ordinary jagat by the Sarvajagatsattaavaadins.

The word Brahman although has a commonly understood single sense, it is applied in reference to multiple entities commonly. Therefore it cannot be used in a unique manner as it can cause confusion.

The word Aatman is used normally in many senses to refer to the jeeva as well as the Paramaatma.

Similarly, words like Purusha, Praana, Akshara also are incapable of denoting a unique entity.

Unlike these, the word ‘Naaraayana’ is neither used a descriptor of categories (jaati) nor attributes (upaadhi).

Nor is it commonly/popularly used to refer to many different entities.

Therefore it is proper (not ambiguous) for it to have a object-attribute relationship with other words (other words are the attributes).

This is because of it (the word Naaraayana) being used identically (as the other words like Sat, Brahman, etc.) in the same context (where the other word appears).

Otherwise Chaaga-Pashu-Nyaaya and other rules would be violated.

Chaaga-Pashu Nyaaya is a rule of Purva-Meemaamsa, according to which, if there are two statements:

A: Sacrifice a goat B: Sacrifice an animal

When two similar statements are found, the general term in statement B (animal) must be replaced with the more specific term from statement A (goat). Hence, statement B also means, “sacrifice a goat”. Similarly, when the Shaastras say:

Naaraayana is Param Brahma, one without a second. (Naaraayana Upanishad, Khandas 2 and 4)

Naaraayana alone existed in the beginning. (Maha Upanishad, Mantra 1)

Rudra is Brahman, one without a second. (Shvetaashvatara Upanishad, Adhyaaya 3, Mantra 2; also in the Taittireeya Samhita, Kanda 1, Prapaathaka 8, Mantra 6)

Sat alone existed in the beginning, one without a second. (Chhaandogya Upanishad, Prapaathaka 6, Khanda 2, Mantra 1)

It implies that even the Chhaandogya Upanishad, Taittireeya Samhita and Shvetaashvatara Upanishad are referring to Shri Vishnu Himself.

Hence, beyond doubt, the name ‘Naaraayana’ is specific to Shri Vishnu alone. One can refer to the below post, where I have also debunked many allegations regarding the name Naaraayana being attributed to other devatas.

Coming to other meanings, the name Naaraayana also means:

The goal of all jeevas

The source of attributes contrasting blemish (meaning 1 in Naaraayana Shabdaartha Nirvachanam; similar to meaning 3)

The source of complete satisfaction (meaning 4)

He who is never ignorant (meaning 5)

He who is devoid of sorrow and the four types of annihilation, namely death, sorrow, hunger and old age (meanings 6 and 7)

The abode of faultless wisdom and bliss (meaning 8; similar to meaning 9)

He who is never comprehended or served by rogues (meanings 10 and 11)

The knowledge of whom yields all purushaarthas and leads to moksha (meaning 14)

The refuge of the flawless Lakshmi Devi (meaning 17)

The path of virtue of Lakshmi Devi (meaning 19)

He who provides pleasure to Lakshmi Devi (meaning 20)

He who is omnipresent, eternal and bestows the corresponding ability to Lakshmi Devi (meaning 21)

He whose abode are the liberated jeevas (meaning 22)

12 notes · View notes

shrikrishna-jug · 3 months ago

Text

जीवनाबद्दलचं चागलं भविष्य

आज मला श्री समर्थ स��ंगत होते की,“ न��सर्गिक शहाणपणावर आधारित विश्वासांचा जन्म,निसर्ग आणि मानवतेबद्दल जबाबदारीची भावना,पुनर्संचयित करण्याच्या,आवश्यकतेतून झाला आहे. आज आपलं बहुतेक जग भ्रष्टाचाराने ग्रासलेलं आहे आणि धोकादायक नैतिक अधोगतीमध्ये आहे.भौतिकवाद, लोभ, शोषण आणि खोटा अलौकिक विश्वास ही मानवी मूल्यांच्या वाढत्या ऱ्हासाची काही कारणं आहेत.असं मला वाटतं. मला असं वाटतं की,सर्व जीवसृष्टीची जन्मजात…

0 notes

airnews-arngbad · 4 months ago

Text

Regional Marathi Text Bulletin, Chhatrapati Sambhajinagar

Date – 18 July 2024

Time 18.10 to 18.20

Language Marathi

आकाशवाणी छत्रपती संभाजीनगर

प्रादेशिक बातम्या

दिनांक – १८ जूलै २०२४ सायंकाळी ६.१०

****

नीट यूजी गैरप्रकार प्रकरणी ४० याचिकांवर सर्वोच्च न्यायालयात सुनावणीस प्रारंभ

कष्टकरी तसंच दिव्यांगांच्या हक्कासाठी प्रहार जनशक्ती पक्षाचा ९ ऑगस्टला राज्यव्यापी मोर्चा

पश्चिम महाराष्ट्रात येत्या ७ ऑगस्ट पासून मराठा आरक्षण जनजागृती शांतता रॅली

आणि

स्वीडीश खुल्या टेनिस स्पर्धेत भारताच्या सुमित नागलचं आव्हान संपुष्टात

****

वैद्यकीय पदवी अभ्यासक्रमासाठीची नीट यूजी परीक्षा पुन्हा घ्यायची झाली तर त्याकरता ठोस कारणं हवीत, असं सर्वोच्च न्यायालयाने म्हटलं आहे. नीट यूजी परीक्षेत गैरप्रकार प्रकरणी दाखल ४० याचिकांवर सर्वोच्च न्यायालयात आज सुनावणी सुरू झाली. या घोटाळ्याची चौकशी करणाऱ्या केंद्रीय अन्वेषण विभागाने आतापर्यंतच्या चौकशीचा अहवाल आज बंद लिफाफ्यातून न्यायालयासमोर सादर केला. तो आताच जाहीर केला तर पुढच्या तपासावर प्रतिकूल परिणाम होण्याची शक्यता असल्याचं सीबीआयने म्हटलं आहे. अशा परीक्षेतल्या गैरप्रकारांचे गंभीर सामाजिक दुष्परिणाम होतात अशा शब्दात न्यायालयाने चिंता व्यक्त केली आहे.

दरम्यान, नीट यूजी पेपर फुटीप्रकरणी केंद्रीय अन्वेषण विभाग - सीबाआयनं बिहारची राजधानी पाटणा इथल्या एम्स महाविद्यालयातल्या चार विद्यार्थ्यांना ताब्यात घेतलं, त्यांची चौकशी सुरु असल्याची माहिती सीबीआयनं दिली आहे.

****

गडचिरोली जिल्ह्याच्या एटापल्ली तालुक्यात पोलिसांनी काल केलेल्या कारवाईत नक्षली चळवळीतल्या दोन दलमचा बिमोड झाल्याचं समोर आलं आहे. गडचिरोलीचे पोलिस अधीक्षक नीलोत्पल यांनी आज पत्रकार परिषदेत ही माहिती दिली. या चकमकीत १२ नक्षलवादी ठार झाले, त्या सर्वांवर मिळून ३० लाख रुपयांचं बक्षीस होतं. दरम्यान, या चकमकीत जखमी झालेल्या पोलिसांवर नागपूर इथल्या रुग्णालयात उपचार सुरु असून त्यांच्या प्रकृतीचा धोका टळला असल्याचं नीलोत्पल यांनी सांगितलं.

दरम्यान, छत्तीसगडमध्ये विजापूर आणि सुकमा जिल्ह्याच्या सीमेजवळ काल रात्री नक्षलवाद्यांनी केलेल्या हल्ल्यात विशेष कार्यदलाचे दोन पोलिस हुतात्मा झाले तर चार पोलिस जखमी झाले.

****

वादग्रस्त प्रशिक्षणार्थी प्रशासकीय अधिकारी पूजा खेडकरची आई मनोरमा खेडकरला पुणे न्यायालयाने तीन दिवसांची पोलीस कोठडी सुनावली आहे. शेतकऱ्यांना पिस्तुल दाखवत धमकावल्याप्रकरणी पुणे पोलिसांनी मनोरमा खेडकरला आज सकाळी रायगड जिल्ह्यात महाड इथून अटक केली. त्यानंतर तिला न्यायालयात हजर करत, पोलिसांनी तिला सात दिवसांची कोठडी देण्याची मागणी केली, न्यायालयाने तुर्तास तीन दिवसांची पोलिस कोठडी सुनावली आहे.

****

राज्यात एक हजार महाविद्यालयात आचार्य चाणक्य कौशल्य विकास केंद्रांची स्थापना करण्यात येणार आहे. आत्तापर्यंत १ हजार ९५८ महाविद्यालयांनी यासंबंधी अर्ज दाखल केले असून येणाऱ्या काळात अधिक महाविद्यालयांना या उपक्रमात सामावून घेतलं जाणार आहे. महाविद्यालयात ऑगस्टपासून प्रशिक्षण कार्यक्रम सुरु होणार असून या अंतर्गत प्रतिवर्षी १५० युवक-युवतींना कौशल्य विकासाचे मोफत प्रशिक्षण देण्यात येणार आहेत. या योजनेसाठी १५ ते ४५ वयोगटातील सर्व युवक-युवती पात्र असणार आहेत.

****

विधानसभेच्या आगामी निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर शिवसेनेच्या पदाधिकारी तसंच नेत्यांची आज मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या उपस्थितीत बैठक घेण्यात आली. या बैठकीस शिवसेनेचे प्रमुख नेते, उपनेते, उपस्थित होते.

****

कोल्हापूर जिल्ह्यात विशाळगड इथं झालेल्या प्रकाराचा मुख्य सूत्रधार शोधावा अशी मागणी विधानसभेतले विरोधी पक्षनेते विजय वडेट्टीवार यांनी केली आहे. हल्लेखोरांना पाठीशी न घालता या प्रकरणाची सरकारने उच्चस्तरीय चौकशी करण्याची मागणी वडेट्टीवार यांनी केली. अतिक्रमणाचा प्रश्न सरकारने सुसंवादातून सोडवला असता तर ही घटना घडली नसती असंही त्यांनी नमूद केलं.

****

कष्टकरी, शेतकरी, निराधार, दिव्यांग यांच्या हक्कासाठी प्रहार जनशक्ती पक्षाच्या वतीने येत्या ९ ऑगस्ट रोजी राज्यव्यापी मोर्चाचा इशारा देण्यात आला आहे. प्रहार जन शक्ती पक्षाचे संस्थापक अध्यक्ष तथा आमदार बच्चू कडू यांनी आज छत्रपती संभाजीनगर इथं पत्रकार परिषदेत ही माहिती दिली. छत्रपती संभाजीनगर इथं क्रांती चौक ते विभागीय आयुक्त कार्यालय असा हा मोर्चा निघणार आहे. आपल्या मागण्या सरकारने मान्य केल्या, तर येत्या विधानसभा निवडणुकीत सत्ताधाऱ्यांच्या बाजूने प्रचार करू, अन्यथा विरोधात प्रचार करण्याची भूमिका बच्चू कडू यांनी स्पष्ट केली.

****

मराठा आरक्षण आंदोलनासंदर्भात येत्या ७ ऑगस्ट पासून पश्चिम महाराष्ट्रात मराठा आरक्षण जनजागृती शांतता रॅली काढण्यात येणार आहे, या आंदोलनाचे नेते मनोज जरांगे पाटील यांनी आज जालना जिल्ह्यातल्या आंतरवाली इथं वार्ताहर परिषदेत ही माहिती दिली. या जनजागृती रॅलीची सुरुवात सोलापूर जिल्ह्यातून होत असून १३ ऑगस्टला नाशिक इथं समारोप होणार आहे, रॅलीच्या नियोजनाबाबत पश्चिम महाराष्ट्रातल्या समन्वयकांशी आज आंतरवाली इथं चर्चा झाल्याची माहिती जरांगे यांनी दिली. दरम्यान, येत्या २० जुलैपासून पुन्हा आमरण उपोषणाचा इशारा जरांगे यांनी दिला आहे. यापूर्वीच्या उपोषणावेळी सरकारच्या शिष्टमंडळानं दिलेलं कुठलेही आश्वासन पाळलं नाही. त्यामुळे पुन्हा उपोषणाचा निर्णय घेतल्याचं, त्यांनी सांगितलं.

****

औरंगाबादचं छत्रपती संभाजीनगर नामांतर करण्याच्या निर्णयाविरोधात सामाजिक कार्यकर्ते हाशीम उस्मानी यांनी सर्वोच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली आहे. उस्मानी यांनी यापूर्वी मुंबई उच्च न्यायालयातही याचिका दाखल केली होती, मात्र उच्च न्यायालयाने ती फेटाळून लावली होती.

****

लोककवी, सामाजिक कार्यकर्ते तुकाराम भाऊराव साठे ऊर्फ अण्णा भाऊ साठे यांना आज त्यांच्या पुण्यतिथी निमित्त विविध सामाजिक, शैक्षणिक संस्थेच्या वतीने अभिवादन करण्यात येत आहे. छत्रपती संभाजीनगर इथं अण्णाभाऊ साठे यांच्या पुतळ्याला अभिवादन करण्यासाठी आज सकाळपासून विविध संघटना तसंच नागरिकांनी मोठी गर्दी केली होती.

****

मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेअंतर्गत, धाराशिव जिल्ह्यातली कोणतीही पात्र महिला, या योजनेच्या लाभापासून वंचित राहणार नाही याची दक्षता घेऊन नियोजन करण्याचे निर्देश जिल्ह्याचे पालकमंत्री डॉ. तानाजी सावंत यांनी दिले आहेत. आज जिल्हाधिकारी कार्यालय परिसरात यासंबंधी आयोजित आढावा बैठकीत ते बोलत होते. कालपर्यंत जिल्ह्यातून एक लाख ३० हजार ७७३ महिलांचे अर्ज प्राप्त झाले. त्यापैकी ८९ हजार ३१९ महिलांचे अर्ज पात्र झाल्याची माहिती यावेळी देण्यात आली.

****

लातूर जिल्ह्यातल्या प्रत्येक पात्र महिलेला मुख्यमंत्री- माझी लाडकी बहीण योजनेचा लाभ मिळण्यासाठी, जिल्हा प्रशासन विविध उपक्रम राबवत आहे. जिल्ह्यातल्या उदगीर नगरपालिकेत या योजनेसाठी घरोघरी जावून महिलांचे अर्ज भरून घेण्याचा उपक्रम राबवला जात आहे. यासाठी १८ कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे.

****

स्वीडीश खुल्या टेनिस स्पर्धेत भारताच्या सुमित नागलचं आव्हान आज संपुष्टात आलं. आज झालेल्या उपांत्यपूर्व फेरीच्या सामन्यात अर्जेंटिनाच्या मरियानो नवोने सुमितवर ६-४, ६-२ अशी मात केली. दरम्यान, नागलचा या स्पर्धेत पराभव झाला असला तरी त्यानं, एटीपी क्रमवारीत पुरुष एकेरी प्रकारात ६८ व्या स्थानावर झेप घेत आपल्या कारर्कीदीतला नवीन उच्चांक गाठला आहे.

****

महिलांच्या आशिया चषक टी २० क्रिकेट स्पर्धेला उद्यापासून श्रीलंकेतील दाम्बुला इथं सुरुवात होणार आहे. या स्पर्धेतले सर्व सामने रनगिरी दाम्बुला आंतरराष्ट्रीय क्रीडा संकुलात खेळवले जातील. ए गटात संयुक्त अरब अमिरात आणि नेपाळ यांच्यात होणाऱ्या सामन्यानं या स्पर्धेला सुरुवात होईल. ए गटात भारत, नेपाळ, पाकिस्तान, संयुक्त अरब अमिरात यांचा समावेश असून बी गटात श्रीलंका, बांग्लादेश, थायलंड, आणि मलेशिया यांचा समावेश आहे. या स्पर्धेतला उपांत्य सामना २६ जुलैला तर अंतिम सामना २८ जुलैला होणार आहे.

****

जालना जिल्ह्यात दुचाकी आणि प्रवासी वाहतूक करणाऱ्या जीपचा अपघात होऊन जीप रस्त्यालगतच्या विहिरीत पडल्याची दुर्घटना आज दुपारनंतर घडली, बदनापूर तालुक्यातल्या चनेगाव इथले काही भाविक पंढरपूर वारीकरून जालना इथं परतत असतांना ही दुघर्टना घडली, जीपमधल्या पाच भाविकांचे मृतदेह आतापर्यंत हाती आल्याचं, आमच्या वार्ताहरानं कळवलं आहे.

****

काश्मीरमध्ये झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याच्या निषेधार्थ, आज नांदेड शहरातल्या महात्मा फुले चौकात, शिवसेना उद्धव बाळासाहेब ठाकरे गटाच्या वतीनं तीव्र निदर्शने करण्यात आली. जिल्हाप्रमुख माधव पावडे यांच्या नेतृत्वात अनेक कार्यकर्ते यात सहभागी झाले.

****

परभणी जिल्ह्यात जिंतूर तालुक्यातल्या जोगवाडा सोस परिसरात ढगफुटीसदृश पाऊस झाल्यामुळे पिकांचं मोठं नुकसान झालं आहे. महसूल विभागाने नुकसानीचे पंचनामे करून आर्थिक मदत करण्याची मागणी शेतकरी करत आहेत.

****

नशा मुक्ती भारत अभियान अंतर्गत आज धाराशिव जिल्ह्यात पीएम श्री जवाहर नवोदय विद्यालयात सर्व विद्यार्थ्यांना नशा मुक्तीची प्रतिज्ञा देण्यात आली. तनिष्का मगर या विद्यार्थिनींने प्रतिज्ञेचं वाचन केलं. विद्यालयाचे प्राचार्य के. वाय. इंगळे, यांच्यासह सर्व शिक्षक आणि कर्मचारी वर्ग यावेळी उपस्थित होता.

****

संपूर्ण देशभरात जातनिहाय जनगणना करावी, तसंच आरक्षणाची ५० टक्के कमाल मर्यादा हटवावी, या मागणीसाठी भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाच्या वतीनं आज छत्रपती संभाजीनगर इथं पक्षाचे शहर सचिव अभय टाकसाळ यांच्या नेतृत्वात जिल्हाधिकारी कार्यालयासमोर निदर्शनं करण्यात आली. या मागण्यांचं निवेदन जिल्हाधिकाऱ्यांना सादर करण्यात आल��

****

बीड जिल्ह्यात जात प्रमाणपत्र पडताळणीतील त्रुटींची पूर्तता करण्यासाठी विशेष अभियान राबवलं जाणार आहे. २२ जुलै ते ३१ जुलै या कालावधीत हे अभियान आयोजित करण्यात आलं आहे. जिल्हा जात प्रमाणपत्र पडताळणी समितीचे उपायुक्त एस आर मकरंद यांनी ही माहीती दिली आहे.

****

0 notes

createjourney · 8 months ago

Text

believed to be 72,000

If you could be a character from a book or film, who would you be? Why? Balance energy channel. मनो हि द्विविधं प्रोक्तं शुद्धं चाशुद्धमेव च। अशुद्धं कामसंकल्पं शुद्धं काम��िवर्जितम्॥मन एव मनुष्याणां कारणं बन्धमोक्षयोः । बन्धाय विषयासक्तं मुक्त्यै निर्विषयं स्मृतम् ॥यतो निर्विषयस्यास्य मनसो मुक्तिरिष्यते । अतो निर्विषयं नित्यं मनः कार्यं मुमुक्षुणा ॥There are two kinds of mind, pure mind and…

View On WordPress

#dailyprompt #dailyprompt-1901

0 notes

abcdop · 11 months ago

Text

मन के नियंत्रण का सबसे वैज्ञानिक तरीका

मन एव मनुष्यामाम् कारणं बंधन मोक्षयो: ... नमस्कार.. मैं हूं उपालि अपराजिता... और आप देख रहे हैं उदय इंडिया डिजिटल...

मन ही मनुष्य के बंधन और मोक्ष का कारण बनता है...और मन रुपी घोड़े को काबू करने वाली लगाम है श्वांस...

चूंकि प्राणों का आधार श्वांस है.. इसलिए श्वांसों के नियमन से सभी चेतनाएं काबू में आ जाती हैं... जिसमें सबसे चंचल और गतिशील होता है हमारा मन..जैसे अति चंचल पारद को तुलसी के पत्ते से नियंत्रित किया जाता है...

वैसे ही मन को नियंत्रित करने के लिए सांसों पर ध्यान देना अति आवश्यक है... यह सांसों का खेल बहुत निराला है..

योगशास्त्रों में सांसों को नियंत्रित करने के लिए तरह तरह के सूत्र दिए गए हैं... इसका एक बहुत ही उपयोगी ग्रंथ है.. विज्ञान भैरव तंत्र...

जिसमें कुल 112 सूत्र हैं... इसमें पार्वती प्रश्न पूछती जाती हैं...और शिव उसका उत्तर देते जाते हैं..…

Youtube :- https://www.youtube.com/watch?v=vEFeti3sIBs

1 note · View note

swamibhoomanandatirtha · 11 months ago

Text

Bondage and Liberation

Swami Bhoomananda Tirtha

“There is a way of generating peace and relief, lightness and freedom. The way is to make the mind interact with the Soul, the Subject or the Self.”

मन एव मनुष्याणां कारणं बन्धमोक्षयोः । बन्धाय विषयासक्तं मुक्तं निर्विषयं स्मृतम् ॥

mana eva manuṣyāṇāṃ kāraṇaṃ bandha-mokṣayoḥ ।bandhāya viṣayāsaktaṃ muktaṃ nir-viṣayaṃ smṛtaṃ ॥

…This shloka from Brahmabindu Upanishad (shloka 2) says that the mind itself is the cause of bondage and liberation. A mind attached to sense-objects leads to bondage while the mind freed of objects leads to liberation.

Bondage and liberation are verily for the mind. The Soul does not have any bondage, nor does it need liberation. Many of you get confused about what in us gets liberated. My reply is, whichever part in you now feels bound, will start feeling the absence of bondage.

Liberation is not something to be gained after the body falls. Right from the birth of our body, the senses start interacting with the external world. Consequently, the mind too gets involved with the object impressions. With the passage of time, it becomes more and more crowded with worldly impressions. The sukha-duḥkhās, the likes and dislikes, the various agitations and afflictions – all relate to the world and its objects. The world thrives on dvandvas. Caught in the quagmire of dvandvas, the mind feels bondage, but never does it look back into its own source, the Subject.

But there is a way of treating the mind. There is a way of generating peace and relief, lightness and freedom. The way is to make the mind interact with the Soul, the Subject or the Self. As the interactions with the plural world give rise to afflictions and tension, so will the contemplation on the one and uniform Soul generate peace, poise and freedom.

The right time to treat the mind with Self-reflection is when the agitation exists. Don’t wait for the afflictions to subside. The external situations we may not be able to win over. But the responses of our mind to any external situation we can certainly control and transform. So, consider every unfavourable situation as an opportunity to treat the mind and transform it.

The mind is a kind of surface expression like the waves of the ocean. The waves appear to be high and mighty. But underneath lie the immense depth and stillness of the ocean. Compared to the vastness below, what is the magnitude of the waves? So are the afflictions and agitations, likes and dislikes, joy and sorrow of the mind. Underneath these waves and ripples, lies the calm infinitude of the Self. Know this vastness. Know this unfathomable depth. Let the waves and ripples of the object impressions play on the surface. But you remain poised in the uniform taintless vastness of the Subject…

For more information click here to visit the official Swami Bhoomananda Tirtha website

#bhoomananda #spirituality #spiritualquotes #spiritualwisdom #narayanashramatapovanam

0 notes

pradip-madgaonkar · 1 year ago

Text

बायको (लाडानं) : आज जेवण कसं झालं आहे ते सांगा ना....

Pradip : तू पण ना…

भांडणासाठी काहीतरी कारणं शोधत असतेस.

😏😏😏😛😛😛🤣🤣🤣😉😉😉

0 notes

bandya-mama · 1 year ago

Text

बायको (लाडानं) : आज जेवण कसं झालं आहे ते सांगा ना....

Bandya : तू पण ना…

भांडणासाठी काहीतरी कारणं शोधत असतेस.

😏😏😏😛😛😛🤣🤣🤣😉😉😉

#marathijokes funnyjokes jokesinmarathi jokesfordays jokes bandyamama bandya

0 notes

bharatlivenewsmedia · 2 years ago

Text

मन जिकलं पण बिग बॉस १६ हरणार शिव ठाकरे? प्रेक्षकांनाही स्पष्ट दिसतायंत ही कारणं

मन जिकलं पण बिग बॉस १६ हरणार शिव ठाकरे? प्रेक्षकांनाही स्पष्ट दिसतायंत ही कारणं Shiv Thakare in Bigg Boss 16: बिग बॉसचे १६ वे पर्वही आधीप्रमाणेच सुपरहिट ठरते आहे. या पर्वातील विविध स्पर्धकांची जरी कुप्रसिद्धी होत असली तरी ते चर्चेत आहेत एवढं मात्र नक्की! जेव्हा हा सीझन सुरू झाला तेव्हा असे वाटले नव्हते की हे पर्व एवढ�� गाजेल. मात्र बिग बॉस १६नेही कमाल केली. या पर्वात प्रियांका चाहर, अर्चना गौतम,…

View On WordPress

#‘बिग #१६ #कारणं #जिंकल #ठाकरे #दिसतायंत #पण #प्रेक्षकांनाही #बॉस #मन #मनोरंजन #शिव #स्पष्ट #हरणार?#ही

0 notes

sanatan-poojan-samagri-bhandar · 1 year ago

Text

( जो लोग आजकल स्वयं को साधना के बल पर या कुछ ग्रन्थ पढ़कर ब्राह्मण घोषित करने में लगे है ऐसे लोगों के लिए प्रमाण )

ब्राह्मणो जन्मना श्रेयान् सर्वेषां प्राणिनामिह ।

(श्रीमद्भागवत महापुराण)

जन्म से ही ब्राह्मण सभी प्राणियों में श्रेष्ठ है।

जन्मनैव महाभागो ब्राह्मणो नाम ज��यते ।

नमस्य: सर्वभूतानामतिथि: प्रसृताग्रभुक्॥

(महाभारत)

ब्राह्मण जन्म से ही महान् है और सभी प्राणियों के द्वारा पूजनीय है।

बालयोरनयोर्नॄणां जन्मना ब्राह्मणो गुरुः।

(श्रीमद्भागवत महापुराण)

ब्राह्मण जन्म से ही सभी मनुष्यों का गुरु है।

जन्मना जायते शूद्रः संस्काराद्द्विज उच्यते ॥

(स्कन्दपुराण)

यहाँ जन्म से शूद्र इसीलिए कहा क्योंकि असंस्कृत व्यक्ति की शूद्रवत् संज्ञा है। जैसे शूद्र को वेदाध्ययन का अधिकार नहीं, वैसे ही अनुपवीती ब्राह्मण को भी नहीं।

इसीलिए उसी स्कन्दपुराण में फिर कहा :-

ब्राह्मणो हि महद्भूतं जन्मना सह जायते ॥

ब्राह्मण जन्म से ही महान् है।

ब्रह्म को जानने वाला ब्राह्मण है, यह बात सत्य है लेकिन उससे पहले ब्राह्मण माता पिता और गुरु की भी आवश्यकता है। तब वह ब्रह्म को जान पाता है। यहां कॉलेज का सिलेबस खत्म कर नहीं पाते, चले हैं ब्रह्मज्ञान भांजने।

अपि च,

स्त्रीशूद्रबीजबंधूनां न वेदश्रवणं स्मृतम्।

तेषामेवहितार्थाय पुराणानि कृतानि वै।

(औशनस उपपुराण)

स्त्री और शूद्र हेतु वेदश्रवण का निषेध ऊपर के वाक्य से और नीचे के भी प्रमाणों से मिलता है। इसीलिए उनके कल्याण के लिए पुराणों का प्रणयन किया गया।

प्रणवं वैदिकं चैव शूद्रे नोपदिशेच्छिवे।

(परमानन्द तंत्र, त्रयोदश उल्लास)

शूद्राणां वेदमंत्रेषु नाधिकार: कदाचन।

स्थाने वैदिकमंत्रस्य मूलमंत्रं विनिर्दिशेत्॥

(योगिनी तंत्र)

इसीलिए पुनः कहा :-

जन्मना लब्धजातिस्तु

(श्रीमद्देवीभागवत महापुराण)

जाति की प्राप्ति जन्म से ही है।

जन्मना चोत्तमोऽयं च सर्वार्चा ब्राह्मणोऽर्हति॥

(भविष्य पुराण)

ब्राह्मण जन्म से ही उत्तम है, और सबों के द्वारा सम्माननीय है।

जन्मना ब्राह्मणो ज्ञेयः संस्कारैर्द्विज उच्यते।

विद्य��ा याति विप्रत्वं त्रिभिः श्रोत्रियलक्षणम्॥

(पद्मपुराण, अत्रि संहिता)

जन्मना ब्राह्मणो ज्ञेयः

(पराशर उपपुराण, वैखानस कल्पसूत्र)

जन्म से ब्राह्मण, संस्कार से द्विज, विद्या से विप्र और तीनों से श्रोत्रिय होता है।

क्षत्रियो वाथ वैश्यो वा कल्पकोटिशतेन च ॥

तपसा ब्राह्मणत्वं च न प्राप्नोति श्रुतौ श्रुतम् ।

(श्रीमद्देवीभागवत महापुराण, ब्रह्मवैवर्त पुराण)

क्षत्रिय और वैश्य भी करोड़ों कल्पों तक तपस्या करके भी केवल तपस्या के दम पर ब्राह्मण नहीं बन सकते।

जो लोग विश्वामित्र का उदाहरण देते हैं, वो भी स्मरण रखें कि उन्होंने भी एक जन्म में ब्रह्मत्व प्राप्त नहीं किया। कई बार उनका शरीर बदला, पूरा शरीर नष्ट हो जाता तब केवल तेजरूप में बचते थे, ब्रह्मा जी नया शरीर देते थे। बीच में पक्षी की योनि भी मिली थी उन्हें। तब जाकर ब्राह्मण बने। उसमें भी उन्हें अनेक जन्मों में भी सफलता इसीलिए मिली क्योंकि उनका जन्म जिस चरु के कारण हुआ था वह ब्रह्मवक्तव्य से प्रेरित था।

शुक्लयजुर्वेद की काण्व शाखा के शतपथब्राह्मण में है बृहदारण्यकोपनिषद् , उसका वचन है :-

ब्रह्म वा इदमग्रआसीदेकमेव सृजत क्षत्रं यान्येतानि स नैव व्यभवत् स विशमसृजति स नैव व्यभवत्स शौद्रंवर्णमसृजत्।

अर्थात् सबसे पहले ब्राह्मण वर्ण ही था । उसने क्षत्रिय वर्णका सृजन किया । वह ब्राह्मण क्षत्रिय का सृजन करने के बाद भी अपनी वृद्धिमें सक्षम नही हुआ, तब उसने वैश्य वर्ण का सृजन किया ।

इसके अनन्तर (अर्थात् क्षत्रिय और वैश्यकी रचनाके बाद )भी वह ब्रह्म प्रवृद्ध न हो सका ,तब उसने शूद्र वर्णकी रचना की।

ये तो सिद्ध ही है सभी वर्ण भगवान् से उत्पन्न हुए अब इन वर्णों का विभाग सुनिए ! इन वर्णोंमें जन्म कैसे होता है इस विषय में भगवान् गीता में कहते हैं –

गुणकर्मविभागशः।

अर्थात्, जन्मांतर में किये गए कर्मों और सञ्चित गुणोंके द्वारा विभाग करके ही भगवान् चारों वर्णोंमें जन्म देते हैं !

वर्णाश्रमाश्चस्वकर्मनिष्ठा: प्रेत्य कर्मफलमनुभूय तत: शेषेण विशिष्टदेशजातिकुलधर्मायु: श्रुतिवृत्तवित्तसुखमेधसो जन्म प्रतिपद्यन्ते।

(स्मृतिसन्दर्भ)

अर्थात् अपने कर्मोंमें तत्पर हुए वर्णाश्रमावलम्बी मरकर, परलोकमें कर्मोंका फल भोगकर, बचे हुए कर्मफलके अनुसार श्रेष्ठ देश, काल, जाति, कुल, धर्म, आयु, विद्या, आचार, धन, सुख और मेधा आदिसे युक्त, जन्म ग्रहण करते हैं।

कारणं गुणसंगोस्य सदद्योनिजन्मसु ।

(श्रीमद्भगवद्गीता)

गुणोंमें जो आसक्ति है वही इस भोक्ता पुरुष के अच्छी -बुरी योनियों में जन्म लेने का कारण है ।

जन्मना जायते शूद्रः संस्कारात्‌ भवेत् द्विजः।

वेद पाठात्‌ भवेत्‌ विप्रः ब्रह्म जानातीति ब्राह्मणः।।

अर्थात – व्यक्ति जन्मतः शूद्र है।

संस्कार से वह द्विज बन सकता है। वेदों के पठन-पाठन से विप्र हो सकता है। ब्रह्म को जानने वाला ब्राह्मण होता है।

इसके आधार पर कहते हैं वर्ण कर्म के द्वारा कोई भी बदल सकता है । किन्तु इस श्लोक का ये अर्थ बिल्कुल भी नहीं है । जन्मना जायते शूद्र: से ये नहीं हो जाता कि जन्म से ��भी शूद्र हैं; इसका अर्थ है जन्म से सभी शूद्रवत् हैं ,अर्थात् वेद के अनधिकारी हैं किन्तु संस्कार होने से द्विज वेद का अधिकारी होता है ।

ब्राह्मण: सम्भवेनैव देवानामपि दैवतम् ।

प्रमाणं चैव लोकस्य ब्रह्मात्रेव हि कारणम् ॥

(मनुस्मृति)

अर्थात्, जन्मसे ही ब्राह्मण देवताओंका भी देवता होता है और लोक में उसका प्रमाण माना जाता है इसमें वेद ही कारण हैं ।

तपः श्रुतं च योनिश्चेत्येतद् ब्राह्मणककारणम् ।

(महाभाष्य)

जो ब्राह्मण से ब्राह्मणी में उत्पन्न और उपनयनपूर्वक वेदाध्ययन ,तप, विद्यादिसे युक्त होता है ,वही मुख्य ब्राह्मण होता है !

मेरु तन्त्र और पराशर पुराण भी ब्रह्मक्षेत्रं ब्रह्मबीजं आदि श्लोकों से जन्मना महत्व का प्रतिपादन करते हैं।

तप: श्रुताभ्यां यो हीनो जातिब्राह्मण एव स:

(महाभाष्य)

जो तप और विद्यासे हीन है वह केवल जाति से ब्राह्मण होता है ।

विदुरजी व्यासजीके पुत्र थे जो ब्राह्मण हैं और सर्वज्ञ वैष्णवावतार हैं, फिर भी शूद्र योनि में जन्म होने से शूद्र ही रहे । महाभारत में विदुर स्वयं को ब्रह्मविद्याका अनधिकारी बताते हैं जिसके कारण उन्होंने सनत्सुजात जी को ब्रह्मविद्या के लिए बुलाया था ।

विदुर जी कहते हैं

शूद्रयोनावहं जातो नातोऽन्यद् वक्तुमुत्सहे ।

कुमारस्य तु या बुद्धिर्वेद तां शाश्वतीमहम् ॥

(महाभारत)

अर्थात्, मेरा जन्म शूद्रयोनि में हुआ है अतः मैं (ब्रह्मविद्या में अधिकार नहीं होने से ) इसके अतिरिक्त और कोई उपदेश देने का मैं साहस नहीं कर सकता, किन्तु कुमार सनत्सुजात की बुद्धि सनातन है, मैं उन्हें जानता हूँ ।

महर्षि आपस्तम्ब ने धर्मसूत्रों में यह बात कही :-

धर्मचर्य्या जघन्यो वर्णः पूर्वंपूर्वं वर्णमापद्यते जातिपरिवृत्तौ ।

अधर्मचर्य्यया पूर्वोवर्णो जघन्यं वर्णमापद्यते जातिपरिवृत्तौ॥

धर्माचरण से निकृष्ट वर्ण अपने वर्ण से उत्तम वर्ण में जन्म लेता है। अधर्माचरण से पूर्व वर्ण अर्थात् उत्तम वर्ण भी निम्न वर्ण में जन्म लेता है ।

तद्य इह रमणीयचरणाभ्यासो ह यत्ते रमणीयां योनिमापद्येरन् ब्राह्मणयोनिं वा क्षत्रिययोनिं वा वैश्ययोनिं वाथ य इह कपूयचरणाभ्यासो ह यत्ते कपूयां योनिमापद्येरनश्वयोनिं वा शूकर योनिं वा चाण्डालयोनिं वा।

(छान्दोग्योपनिषत्)

अर्थात्, उन में जो अच्छे आचरणवाले होते हैं वे शीघ्र ही उत्तमयोनि को प्राप्त होते हैं । वे ब्राह्मणयोनि, क्षत्रिययोनि अथवा वैश्ययोनि प्राप्त करते हैं तथा अशुभ आचरण वाले होते हैं वे तत्काल अशुभ योनिको प्राप्त होते हैं। वे कुत्ते की योनि, सूकर की योनि अथवा चाण्डालयोनि प्राप्त करते हैं।

उपरोक्त मन्त्र में स्पष्ट उल्लेख है कर्म के द्वारा ही अलग अलग योनियों में अथवा वर्ण में जन्म होता है।

यहां कोई अधिकार के हनन की बात नहीं है। जैसे कि अपनी पत्नी को वस्त्रहीन अवस्��ा में देख सकते हैं, लेकिन माता को नहीं। यहाँ पुत्र यदि कहे कि यह हमारे अधिकार का हनन है, तो मार खायेगा। वह उसका काम ही नहीं है। और यह ब्राह्मण जन्म ऐसे ही आरक्षण में नहीं मिल गया। ब्राह्मण का काम शूद्र करेगा तो उसे दोष लगेगा, वैसे ही शूद्र का काम ब्राह्मण के लिए वर्जित है।

तिर्यग्योनिगतः सर्वो मानुष्यं यदि गच्छति।

स जायते पुल्कसो वा चाण्डालो वाऽप्यसंशयः॥

पशुयोनि का जीव जब पहली बार मनुष्य बनता है तो म्लेच्छ या चांडाल बनता है।

पुल्कसः पापयोनिर्वा यः कश्चिदिह लक्ष्यते।

स तस्यामेव सुचिरं मतङ्ग परिवर्तते॥

हे मतङ्ग !! फिर वह उसी म्लेच्छ योनि में बहुत जन्मों तक बना रहता है।

ततो दशशते काले लभते शूद्रतामपि।

शूद्रयोनावपि ततो बहुशः परिवर्तते॥

फिर हज़ार जन्मों के काल के बराबर समय बिताकर उसे शूद्रयोनि मिलती हैं जहां फिर वह बहुत से जन्म लेता है।

ततस्त्रिंशद्गुणे काले लभते वैश्यतामपि।

वैश्यतायां चिरं कालं तत्रैव परिवर्तते॥

वहां तीस जन्म बिताकर (यदि वह अपने वर्णगत धर्म का पालन करता रहा, तो) वैश्य वर्ण में जन्म लेता है और पुनः कई जन्मों तक वैश्य ही रहता है।

ततः षष्टिगुणे काले राजन्यो नाम जायते।

ततः षष्टिगुणे काले लभते ब्रह्मबन्धुताम्॥

वहां साठ जन्म बिताकर वह क्षत्रिय कुल में जन्म लेता है और फिर साठ जन्मों तक क्षत्रिय रहकर ब्राह्मण कुल में जन्म लेता है। यहां केवल वह ब्रह्मबन्धुत्व की स्थिति में रहता है, यानि जन्म मिला है, कर्म ब्राह्मण के नहीं हैं।

ब्रह्मबन्धुश्चिरं कालं ततस्तु परिवर्तते।

ततस्तु द्विशते काले लभते काण्डपृष्ठताम्॥

ब्रह्मबन्धुत्व की स्थिति में जब दो सौ जन्म बीतते हैं तब उसका जन्म वेदज्ञानी ब्राह्मण कुल में होता है।

काण्डपृष्ठश्चिरं कालं तत्रैव परिवर्तते।

ततस्तु त्रिशते काले लभते जपतामपि॥

ऐसे कुल में तीन सौ जन्म लेने के बाद वह ब्राह्मण के आचरण और गायत्री आदि के संस्कार से भी युक्त हो जाता है।

तं च प्राप्य चिरं कालं तत्रैव परिवर्तते।

ततश्चतुःशते काले श्रोत्रियो नाम जायते॥

(महाभारत)

इस प्रकार से जन्मना ब्राह्मण होकर कर्मणा भी जब वह ब्राह्मण बनता है, तो ऐसे स्तर के चार सौ जन्मों के बाद इसे ब्रह्मबोध होता है।

यानि जन्मना ब्राह्मण बनने के नौ सौ जन्मों के बाद वह कर्मणा भी ब्राह्मण बन पाता है। ऐसे घूमते फिरते नहीं, कि जब मन किया इसी शरीर से बन गए।

वर्ण देहाश्रित है। देह जन्माश्रित है। वर्ण कर्माश्रित नहीं है क्योंकि कर्म देह की अपेक्षा चिरस्थाई नहीं। वर्ण भौतिक अस्तित्व का परिचायक है और कर्म का आधार। इसीलिए कर्म वर्णाश्रित है, न कि वर्ण कर्माश्रित। कर्म बदलने से यदि वर्ण बदलेगा तो पूजा कराने वाला ब्राह्मण यदि धर्मरक्षा के लिए शस्त्र उठाये तो उसकी क्षत्रिय संज्ञा हो जाती, तो उसे अपनी पत्नी से ही ब्राह्मणीगमन का पाप लग जाता। कर्म वर्ण के ऊपर आश्रित है इसीलिए द्रोणाचार��य और युधिष्ठिर का कर्म उनके वर्ण पर प्रभाव न डाल सका।

यदि इच्छानुसार कर्म बदलने से वर्ण बदलने की स्वतंत्रता होती तो भगवान गीता में क्यों कहते ?

स्वे स्वे कर्मण्यभिरतः संसिद्धिं लभते नरः।

अपने अपने कर्म में लगे रहकर ही मनुष्य का कल्याण सम्भव है। इसीलिए महाभारत में जाबालि, बृहद्धर्म उपपुराण और पद्मपुराण आदि में कौशिक और नरोत्तम ब्राह्मण आदि को धर्मव्याध नामक कसाई, तुलाधार वैश्य और शुभा नामक स्त्री आदि धर्म का बोध कराते हैं। उनका कल्याण भी अपने अपने कर्म में रहकर ही हुआ।

पहले वर्ण मिलता है, तब उसके अनुरूप कर्म करने का अधिकार।

कोई भी कर्म करके उसके अनुरूप वर्ण चयन करने का अधिकार नहीं है।

उदाहरण :- पहले व्यक्ति आरबीआई का गवर्नर बनेगा फिर नोट छापेगा। पहले पद तब अधिकार। कोई भी व्यक्ति नोट छाप कर ये नहीं कह सकता है कि चूंकि मैं आरबीआई के गवर्नर का काम कर रहा हूँ तो मुझे वही पद दे दो। इसी प्रकार पूर्वजन्म की योग्यता के आधार पर इस जन्म का वर्ण मिलता है, फिर उसके अनुरूप कर्म करने का अधिकार। कर्म चुनने की स्वतंत्रता किसी को भी नहीं है। यदि ऐसा होता तो भिक्षाटन करने (ब्रह्मवृत्ति) के लिए उत्सुक अर्जुन को भगवान नहीं रोकते।

इज्याध्ययनदानानि विहितानि द्विजन्मनाम्।

जन्मकर्मावदातानां क्रियाश्चाश्रमचोदिताः॥

( श्रीमद्भागवत 7-11-13)

कुछ लोग सूत जी का उदाहरण देते हैं। सूत जी अयोनिज हैं। पृथु जी के यज्ञ में बृहस्पति और इंद्र जी का भाग मिल जाने से यज्ञ कुण्ड से सूत जी की उत्पत्ति हुई।

सूत जी ब्राह्मण ही हैं, सूत उनकी संज्ञा है, न कि सूत जाति। पद्मपुराण और वायुपुराण में उनके प्रादुर्भाव की कथा है।अग्निकुण्डसमुद्भूत: सूतो विमलमानसः। लेकिन उनका पालन पोषण सन्तानहीन सूत परिवार ने किया अतः वे भी उसी से पुकारे गए। जैसे राजा उपरिचर तथा अद्रिका अप्सरा की कन्या सत्यवती तथा ब्राह्मण शक्तिपुत्र पराशर के सहयोग से उत्पन्न व्यास जी ब्राह्मण थे। कैवर्त के द्वारा लालन पालन होने से सत्यवती दाशकन्या नहीं बन गयी। ऋषि कण्व के द्वारा पालन पोषण करने मात्र से शकुंतला ब्राह्मणी नहीं बन गयी।

जैसे सूत रथी के रथ का कुशलता से संचालन करके उसके मार्ग को प्रशस्त करता है, जैसे गुरु शिष्य को मार्गदर्शन देकर उसका मार्ग प्रशस्त करता है, वैसे ही सूत जी ने मार्गदर्शन के माध्यम से ऋषियों का कल्याण किया, इसीलिए उन्हें सूत कहा गया।

वैसे कर्म देखें तो द्रोणाचार्य ने जीवन भर शस्त्र की ही कमाई खाई। लेकिन उन��हें कभी भी कहीं भी क्षत्रिय नहीं कहा गया। विदुर जी ने जीवन भर शास्त्रोपदेश ही क��या लेकिन उन्हें किसी ने कभी भी ब्राह्मण नहीं कहा। कृष्ण जी ने अनेकों बार अर्जुन का रथ संचालन किया लेकिन उन्हें कभी किसी ने सूत नहीं कहा।

महर्षि रोमहर्षण जी को ऋषियों ने अपना सूत यानि मार्ग दर्शक स्वीकार किया और बाद में इन्हीं को सूत जी महाराज कहा गया, अल्पज्ञानी लोग सूत जी को सूत जाति से सम्बन्धित कर देते हैं, परन्तु सूत जी का जन्म अग्निकुण्ड से ऋषियों द्वारा यज्ञ के दौरान हुआ, जिनके दर्शन से ऋषियों के रोंगटे खड़े हो गये क्योंकि इनके ललाट पर इतना तेज था। इनका प्रथम नाम रोमहर्षण हुआ । महर्षि श्री सूत जी साक्षात् ज्ञान स्वरूप थे तभी तो शौनकादि ऋषियों ने इन्हें अज्ञानान्धकार का नाश करने वाला सूर्य कहा।

अज्ञानध्वान्तविध्वंसकोटिसूर्यसमप्रभ।

सूताख्याहि कथासारं मम कर्ण रसायनम् ।।

कबीर दास ने कहा :- गुरु कुम्हार सिस कुम्भ है …

तो इसका अर्थ यह नहीं कि सभी गुरु कुम्हार हैं, या सभी कुम्हार गुरु हैं।अपितु यह है कि जैसे अपरिपक्व मिट्टी से कुम्हार अपने मार्गदर्शन से, कभी मार कर, कभी सहलाकर परिपक्व घड़ा बनाता है, वैसे ही अपरिपक्व शिष्य को अपने मार्गदर्शन से गुरु परिपक्व बनाता है। इसीलिए गुरु का कुम्हार के समान होना बताया गया है। जैसे रोमहर्षण जी का सूत के समान वर्णन मिलता है।

कर्म से जाति का निर्धारण होता है, यह निःसंदेह सत्य है | पर क्या आप ६ वर्ष के बालक को देख कर कैसे कह सकते हैं कि वह ब्राह्मण क्षत्रिय वैश्य शूद्र में क्या बनेगा ? क्योंकि अभी तो उसने तदनुरूप कर्म किया ही नहीं !!

जहां कर्म से जाति का निर्धारण होने की बात है, तो वहाँ पिछले जन्म के कर्मों का संकेत है। पिछले जन्म के कर्म इस जन्म की जाति निर्धारित करते हैं, और इस जन्म के कर्म अगले जन्म की योनि या जाति का निर्धारण करते हैं | यदि ऐसा न होता, तो ब्राह्मणों के समान जीवन जीने वाली माता शबरी को ब्राहमण क्यों नहीं माना गया, और क्षत्रिय के जैसे कर्म करने वाले परशुराम को ब्राह्मण क्यों कहा गया ?

यह बहुत बड़ा भ्रमजाल है | यदि कर्म के आधार पर जाति होती तो फिर संसार में कर्मों का सम्मिश्रण नहीं होता। जैसे पानी पीने के कर्म को करने वाले एक श्रेणी में आते, और खाना खाने वाले दूसरी में। खाने वाले लोग पीते नहीं, और पीने वाले खाते नहीं। ये नियम शाश्वत होता .. लेकिन यह तो विरोधाभास है, क्योंकि यहाँ तो कर्म सम्मिश्रित है …भगवान श्रीकृष्ण जब गाय चराते थे, तो उन्हें क्षत्रिय क्यों कहा गया, वैश्य क्यों नहीं? और भला विदुर जैसे महाज्ञानी तपस्वी को और संजय जैसे साधक को ब्राह्मण क्यों नहीं कहा गया ?

1 note · View note

nikhildev555555 · 1 year ago

Text

व्हेरिकोज व्हेन्सपासून मुक्तता मिळवा

व्हिरिकोज व्हेन्स हा पायांना होणारा आजार आहे. हा आजार म्हणजे शिरांची एकप्रकारची पिळवणूक असून, त्यामुळे त्यांची लवचिकता हळूहळू कमी होऊन अंतिम टप्प्यात नष्ट होते. शिरांमधील व्हॉल्व्ह मागील बाजूनं काम करणं कमी करतात, म्हणजे तिथला रक्तप्रवाह खंडीत होतो. यामुळे पुढच्या बाजूनं त्या रक्त अक्षरश: मागं खेचतात. विशेषत: महिलांमध्ये व्हेरिकोज व्हेन्सचा त्रास सौंदर्याशी निगडीत असल्यानं त्या याबाबत फारच ताण घेतात.

व्हेरिकोज व्हेन्सची कारणं

-अनुवंशिक -सातत्यानं उभं राहून काम करण्याची पद्धत -गरोदरपणा. गर्भनिरोधक गोळ्यांचा नियमित वापर -वय, स्थूलपणा, पायांचं दुखणं किंवा शस्त्रक्रिया

लक्षणं

-पाय कुरूप दिसण्यास सुरुवात -पायाला जडत्त्व येणं. सतत दुखणं. -घोटा आणि तळपायाला सूज -खाज आणि घोट्याजवळील त्वचेचा रंग नाहीसा होणं -पायात चमक भरणं, मुंग्या येणं

वर उल्लेख केलेली लक्षणं ही अगदी प्राथमिक स्वरुपाची आहेत, त्याकडे वेळीच लक्ष दिलं नाही, तर ही लक्षणं गंभीर रुप धारण करतात आणि त्यांची गुंतागुंत वाढते. -थ्रोम्बोफ्लेबिटिस : म्हणजे सुजलेल्या वाहिन्यांमध्ये रक्ताच्या गाठी होणं -व्हेरिकोज एक्झिमा किंवा डरमॅटिटिज् : त्वचा कोरडी बनते. सतत खाज सुटते. सतत त्वचा नखानं खाजवल्यानं तिथं जखम होते, रक्त येतं आणि या वेदना सहन होत नाहीत. हे व्रण जात नाहीत. थकवाही खूप जाणवतो. -लिपोडरमॅटोस्केरोसिस : यामध्ये त्वचा रूक्ष, कडक बनते.

निदान स्पष्ट असतं; पण व्हिनोस कलर डॉपलर टेस्ट ही (शिरासंबंधित चाचणी) मूल्यांकन करणारी यंत्रणा आहे. लक्षणं दिसू लागल्यानंतर काही महिला सौंदर्यतज्ज्ञांकडून सल्ला मागतात. अनेकींच्या बाबतीत लक्षणांमध्ये गुंतागुंत दिसू लागल्यानंतरच सल्लामसलत केली जाते. पहिल्याच टप्प्यांत लक्षणं आटोक्यात आणणं शक्य आहे. यासाठी जीवनशैलीत बदल, औषधांचा वापर आणि व्हिनोस स्टॉकिंग्जचा वापर अशी उपचारपद्धती अस्तित्त्वात आहे. हा आजार वाढल्यानंतर अॅक्टिव्ह ट्रिटमेंट घेणं अत्यंत गरजेचं बनतं. हिलिंग हँड ��्लिनिकमध्ये व्हेरिकोज व्हेन्सवर उपचार करण्यासाठी अनेक सुविधा उपलब्ध आहेत. लेझरच्या साहाय्यानं व्हेन्सवर उपचार करणं शक्य आहे, त्यासाठी इंडोव्हेनोस लेझर अॅब्लेशन ही पद्धती वापरली जाते. यासाठी साधारणत: ३० ते ४५ मिनिटांचा कालावधी लागतो. उपचारादरम्यान आणि नंतर रूग्णाला फार कमी प्रमाणात अवघडलेपण जाणवेल. उपचाराच्या दुसऱ्याच दिवशी रूग्ण त्याचं दैनंदिन काम करायला सुरुवात करू शकतात, हे विशेष.

डॉ. परेश गांधी हे व्हेरिकोज व्हेन्समधले तज्ज्ञ असून, हिलिंग हँड क्लिनिकनं आत्तापर्यंत मोठ्या संख्येनं या उपचारपद्धतीच्या माध्यमातून रुग्णांना यशस्वीरित्या बरं केलंय.

#व्हेरिकोज

0 notes

shrikrishna-jug · 5 months ago

Text

उत्क्रांती

“उत्क्रांतीच्या सिद्धांताबद्दल तुमचं काय म्हणणं आहे?”असं मला काल श्री.समर्थांनी विचारलं.मला जी माहिती होती ती मी त्यांना समजावून सांगत होतो. मी त्यांना म्हणालो,“उत्क्रांतीचा सिद्धांत का अशक्य आहे त्याची कारणं काय असावीत ह्यावर विचार करणं आवश्यक आहे असं मला वाटतं.प्रथम दृष्टीप्तीस येणारं कारण हे सहाजिकच म्हणजे ह्या सिद्धांताला ठोस पुरावा नाही.कुणी म्हणेल जीवाश्म(fossil) पाहून तो पुरावा ठोस आहे,तर…

View On WordPress

0 notes

airnews-arngbad · 9 months ago

Text

Regional Marathi Text Bulletin, Chhatrapati Sambhajinagar

Date – 22 February 2024

Time 18.10 to 18.20

Language Marathi

आकाशवाणी छत्रपती संभाजीनगर

प्रादेशिक बातम्या

दिनांक – २२ फेब्रुवारी ��०२४ सायंकाळी ६.१०

****

देशभरातल्या शेतकऱ्यांच्या हिताशी संबंधित प्रत्येक संकल्प पूर्ण करण्यासाठी सरकार कटिबद्ध - पंतप्रधान नरेंद्र मोदी

राष्ट्रवादी काँग्रेस आमदार अपात्रता प्रकरणी राज्यघटनेतल्या नियमांना धरूनच निर्णय दिल्याचं विधानसभा अध्यक्ष राहुल नार्वेकर यांचं स्पष्टीकरण

अमृत योजनेअंतर्गत नांदेड जिल्ह्यातल्या सहा रेल्वे स्थानकांचा कायापालट होणार - खासदार प्रताप पाटील चिखलीकर यांची माहिती

आणि

लातूर इथं मराठवाडास्तरीय नमो महारोजगार मेळाव्याचं उद्या उद्घाटन

****

देशभरातल्या शेतकऱ्यांच्या हिताशी संबंधित प्रत्येक संकल्प पूर्ण करण्यासाठी सरकार कटिबद्ध असल्याचं, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आज समाज माध्यमांवर म्हटलं आहे. केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या आर्थिक व्यवहार विषयक समितीनं आगामी साखर हंगामात उसाच्या रास्त आणि किफायतशीर दर - एफआरपीला ३४० रुपये प्रति क्विंटल या दराने मंजुरी दिल्याच्या पार्श्वभूमीवर मोदी यांनी हे ट्विट केलं. या निर्णयामुळे देशातल्या कोट्यवधी ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांना फायदा होणार असल्याचं ते म्हणाले.

****

केंद्र सरकारनं आयातशुल्क माफ असलेल्या पिवळ्या डाळींच्या आयातीचा कालावधी ३० एप्रिलपर्यंत वाढवला आहे. अर्थ मंत्रालयाच्या सूचनेनुसार या आधी ही कालमर्यादा केवळ ३१ मार्चपर्यंत होती. देशातल्या सर्वसाधारण डाळींच्या किंमती आटोक्यात आणण्यासाठी केंद्र सरकारनं हा निर्णय घेतला आहे. देशात कॅनडा आणि रशियामधून मोठ्या प्रमाणात पिवळ्या वाटाण्याची आयात केली जाते.

****

महाराष्ट्र निवासी डॉक्टर संघटना - मार्डच्या डॉक्टरांचे प्रश्न सुटावेत यासाठी राज्य शासन कटिबद्ध आहे. यासंदर्भात तयार केलेला प्रस्ताव येत्या २५ फेब्रुवारीला अर्थसंकल्पीय अधिवेशनाच्या पूर्वसंध्येला होणाऱ्या मंत्रिमंडळ बैठकीत मंजूर करण्यात येईल, असं उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी सांगितलं. पवार यांनी आज सेंट्रल मार्ड संघटनेचे अध्यक्ष डॉ. अभिजित हेलगे यांच्याशी दूरध्वनीवरून सविस्तर चर्चा करुन, वस्तुस्थितीची माहीती दिली. राज्यातली रुग्णसेवा सुरळीत रहावी, रुग्णांना कोणताही त्रास होऊ नये यासाठी मार्डने आज संध्याकाळपासून सुरू होत असलेला ��ंप मागे घ्यावा, असं आवाहनही पवार यांनी केलं.

****

मुंबईचा समग्र विकास, आर्थिक प्रगती, सुरक्षा आणि सांस्कृतिक पुनरुत्थानात योगदान देणाऱ्या, १७ मान्यवरांच्या अर्धपुतळ्यांचं भारतीय जनता पक्षाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष जे.पी. नड्डा यांनी आज मुंबईत गिरगाव चौपाटी इथं अनावरण केलं. मुंबईकरांना या मान्यवरांच्या कार्यातून प्रेरणा मिळावी हा या उपक्रमाचा उद्देश आहे. उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस, मुंबई उपनगर जिल्ह्याचे पालकमंत्री मंगलप्रभात लोढा यावेळी उपस्थित होते.

****

राष्ट्रवादी काँग्रेस आमदार अपात्रता प्रकरणी राज्यघटनेतल्या नियमांना धरूनच निर्णय दिला असल्याचं, विधानसभा अध्यक्ष राहुल नार्वेकर यांनी स्पष्ट केलं. ते आज मुंबईत वार्ताहरांशी बोलत होते. मुंबई उच्च न्यायालयानं नार्वेकर आणि शरद पवार गटाच्या दहा आमदारांना नोटीस बजावल्याच्या पार्श्वभूमीवर ते बोलत होते. आपण दिलेल्या निर्णयात घटनाबाह्य किंवा नियमबाह्य असं काहीही नाही, असं नार्वेकर म्हणाले -

मी जो निर्णय दिलेला आहे, तो घटनेला धरून, घटनेत दिलेल्या तरतुदीनुसार या संदर्भातले सगळे जे नियम आहेत, त्याच्या अनुसार. आणि माझ्या समोर जे पुरावे सादर केले गेले होते, त्याच्या आधारावरती मी हा निर्णय दिलेला आहे. हा निर्णय अत्यंत शाश्वत आहे. निर्णय देण्यापाठची कारणं आणि वस्तुस्थिती यासंदर्भात माझ्या निर्णयात पूर्ण त्याचा उल्लेख केला गेला आहे. त्यामुळे माझ्या मते हा लीगली, टेनंबल आणि जस्टीफाईड निर्णय आहे. आणि मला वाटत नाही यांच्यात कुठच्याही प्रकारची घटनाबाह्य अथवा नियमबाह्य किंवा कुठच्याही प्रकारची इल्लीगॅलिटी या निर्णयात दिसते.

****

येत्या २७ आणि २८ फेब्रुवारीला महाविकास आघाडीची बैठक होणार असून, या बैठकीतच जागा वाटपाचा अंतिम निर्णय होईल, अशी माहिती कॉंग्रेसचे महाराष्ट्र प्रभारी रमेश चेन्नीथला यांनी दिली. आज मुंबईत राज्य निवड मंडळाच्या बैठकीपूर्वी ते प्रसारमाध्यमांशी बोलत होते. कॉंग्रेसची सर्व मित्र पक्षांशी चर्चा सुरु असून, राष्ट्रवादी काँग्रेसचे शरद पवार गटाचे अध्यक्ष खासदार शरद पवार आणि शिवसेना उद्धव बाळासाहेब ठाकरे पक्षाचे प्रमुख उद्धव ठाकरे हे प्रकाश आंबेडकर यांच्याशी चर्चा करत असल्याचे ते म्हणाले. यावेळी प्रदेशाध्यक्ष नाना पाटोले, मुंबई अध्यक्ष वर्षा गायकवाड यांच्यासह अन्य नेते उपस्थित होते.

****

खासदार सुनील तटकरे यांचे बंधू माजी आमदार अनिल तटकरे यांनी राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाच्या शरद पवार गटात प्रवेश केला आहे. त्यांची महाराष्ट्र 'प्रदेश उपाध्यक्ष' पदी नियुक्ती करण्यात आली आहे. पवार यांनी त्यांना आगामी लोकसभेच्या पार्श्वभूमीवर प्रवेश दिला आहे.

****

अमृत योजनेअंतर्गत नांदेड जिल्ह्यात नांदेडसह मुदखेड, धर्माबाद, उमरी, किनवट आणि हिमायतनगर रेल्वे स्थानकांचा कायापालट केला जाणार असल्याची माहिती खासदार प्रताप पाटील चिखलीकर यांनी दिली. ते आज नांदेड इथं वार्ताहरांशी बोलत होते. नांदेड आणि मुदखेड इथल्या रेल्वे स्थानकाची सध्याची इमारत पाडून त्याठिकाणी अत्याधुनिक सुविधां असणाऱ्या नवीन इमारतीचं बांधकाम लवकरच सुरू होणार असल्याचं चिखलीकर यांनी सांगितलं. या योजनेअंतर्गत राज्यातली १२६ स्थानकं अमृत स्टेशन म्हणून विकसित केली जाणार आहेत.

****

परभणी जिल्ह्यात सेलू मतदार संघातल्या मोरेगाव - हातनुर - वालूर - कौसडी - बोरी - वसा रस्त्यावरील साडे सतरा किलोमीटर लांबीच्या कामासाठी २० कोटी रुपये मंजूर करण्यात आले आहेत. आमदार मेघना बोर्डीकर यांनी आज ही माहिती दिली. यासंदर्भात बोर्डीकर यांनी केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांच्याकडे पाठपुरावा केला होता.

****

धाराशिव शहरातल्या १७ किलोमीटर लांबीच्या सर्व्हिस रस्त्यासह त्यावरील पथदिवे, येडशी इथला उड्डाणपूल आणि सिंदफळजवळील लातूररोड जंक्शन उड्डाणपुलासाठी १२२ कोटी ९० लाख रूपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. या कामांचं भूमिपूजन उद्या दुपारी १२ वाजता सिद्धाई मंगल कार्यालयात होणार आहे. केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी या कार्यक्रमास ऑनलाईन उपस्थित राहणार असल्याची माहिती आमदार राणाजगजितसिंह पाटील यांनी दिली. तुळजापूर-औसा महामार्गावरील काक्रंबा इथला उड्डाणपूल, तुळजापूर शहर, ताकविकी इथला पर्यायी रस्ता आणि जळकोट इथल्या भुयारी मार्गासाठी देखील निधी मंजूर करण्यात आला आहे.

****

यवतमाळ इथं येत्या २८ फेब्रुवारीला पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या उपस्थितीत महिला मेळावा होणार असून, पालकमंत्री संजय राठोड यांनी आज या मेळाव्याच्या पूर्वतयारीचा आढावा घेतला. या कार्यक्रमाच्या तयारीसाठी प्रशासनाच्या वतीने विविध प्रकारच्या ३० समित्या तयार करण्यात आल्या आहेत. यवतमाळनजीक भारी इथं ४२ एकर खुल्या जागेत हा मेळावा होणार असून, त्यासाठी मैदानात २६ एकर जागेवर भव्य मंडप उभारणीचं काम वेगानं सुरु असल्याची माहिती जिल्हाधिकारी डॉ.पंकज आशिया यांनी दिली.

****

लातूर इथल्या शासकीय तंत्रनिकेतन समोरील मैदानावर विभागीय मराठवाडास्तरीय नमो महारोजगार मेळाव्याचं उद्या उद्घाटन होणार आहे. दोन दिवसीय या मेळाव्यात २०८ खाजगी कंपन्या बेरोजगार युवकांच्या मुलाखती घेणार असून, जवळपास १५ हजार युवकांना नोकर्या मिळतील, असा दावा आमदार संभाजी पाटील निलंगेकर यांनी केला आहे. ते आज लातूरमध्ये पत्रकार परिषदेत बोलत होते. या मेळाव्यात रोजगारासोबतच युवकांना करिअर मार्गदर्शन करण्यात येणार आहे.

****

विकसित भारत संकल्प यात्रा आज न��ी मुंबईत नेरूळ विभागात दाखल झाली. सकाळच्या सत्रात सारसोळे गाव इथं या यात्रेला नागरिकांचा उत्तम प्रतिसाद मिळाला. यामध्ये घरगुती शौचालय, पीएम स्वनिधी योजना, आरोग्य तपासणी, आधार कार्ड, आयुष्यमान कार्ड, उज्वला योजना यांचे स्टॉल लावण्यात आले होते. ८० पेक्षा जास्त लाभार्थींनी या योजनेचा लाभ घेतला.

****

परभणी जिल्हाधिकारी कार्यालयात आज लोकसभा निवडणूक आढावा बैठक घेण्यात आली. यावेळी जिल्हाधिकारी रघुनाथ गावडे, अप्पर जिल्हाधिकारी प्रताप काळे, आयुक्त तृप्ती सांडभोर यांच्यासह इतर अधिकारी, कर्मचारी उपस्थित होते.

****

अहमदनगर इथं आज महासंस्कृती महोत्सवाच्यानिमितानं शोभा यात्रा काढण्यात आली. खासदार डॉ. सुजय विखे पाटील, जिल्हाधिकारी सिद्धाराम सालीमठ, यांनी या यात्रेला हिरवा झेंडा दाखवला. यावेळी आदिवासी बांधवांनी विविध प्रकारचे नृत्य सादर करत महाराष्ट्राच्या संस्कृतीचं दर्शन घडवलं, तसंच कृषी विभागामार्फत तयार करण्यात आलेल्या चित्ररथातून पौष्टिक तृणधान्याचं महत्व विषद करण्यात आलं.

****

छत्रपती संभाजीनगर इथल्या माणिकचंद पहाडे विधी महाविद्यालयाच्या वतीने उद्या आणि परवा चोवीसाव्या राष्ट्रीय अभिरूप न्यायालय स्पर्धेचं आयोजन करण्यात आलं आहे.

****

0 notes