#στίχο��

[giasemi]

Ας φλερτάρουμε μέσω της μουσικής

Δείξε μου την πλειλιστ σου

Θα σου δείξω την δική μου

Και θα αναλύσουμε κάθε κομμάτι, κάθε στίχο 👀

[solmeister13]

Τι στο καλό εννοείς με τον στίχο “Spotify don’t lie”? Ακόμα δεν έχω καταλάβει ακριβώς 💀🥲

Ο στίχος ειρωνεύεται τα άτομα που το παίζουν ότι μας ξεπέρασαν, αλλά ακόμα τους βγαίνουμε στο wrapped ας πούμε.

Ότι και να λες, το spotify δε λέει ψέματα. :3

[xamogela-moy]

Γράφω ακατάπαυστα

καλοσχηματισμένες λέξεις, αυθορμητους στίχους, όνειρα, ποιήματα

Γράφω για όσα δεν θα διηγηθώ.

Προσπαθώ να βρω και κάποιον στίχο για 'σενα

για να θυμάμαι πως υπήρξες.

Είναι που δεν υπήρξες ποτέ πραγματικά;

Είναι που κανένας στίχος δεν ταιριάζει σε κάποιον αμύητο;

"Ποτέ ξανά"

Η μόνη φράση που σου ταιριαζε απόλυτα.

[gemsofgreece]

Να γράψω λοιπόν δυο λόγια σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Eurovision. Αυτά που θέλω να πω δεν έχουν καμία σχέση με το Ισραήλ, τον διαγωνισμό και σχεδόν το ίδιο το τραγούδι αλλά με μας ως κοινωνία των Ελλήνων.

Αλλά για τα βασικά, μου άρεσε το τραγούδι; Όχι, δεν είναι το στιλ μου και εδώ που τα λέμε δεν είναι ακριβώς τραγούδι. Είναι ένα εγχείρημα που έχει σκοπό να τραβήξει την προσοχή και η πορεία του θα εξαρτηθεί 100% από το πώς θα παρουσιαστεί στην σκηνή της Eurovision. Μια έξυπνη σκηνική παρουσία μπορεί να το ανεβάσει ψηλά. Η Σάττι γενικά παίρνει το ρίσκο να ακολουθήσει την συνταγή του Tucutum, παρά τις αντιδράσεις που είχε λάβει και εκείνο, και να το κάνει ακόμα πιο ακραίο για να εντυπώνεται στο μυαλό τόσων ανθρώπων. Και η ίδια έχει καταστήσει σαφές ότι αντιλαμβάνεται ότι η προσπάθεια είναι ριψοκίνδυνη. Ωραία, αφού παίρνει συνειδητά ρίσκο και μένει πιστή και στους τελευταίους της πειραματισμούς, το σέβομαι κι ας μην είναι της αρεσκείας μου.

Όμως αυτό που θέλω να σχολιάσω είναι τον άρρωστο πόλεμο που της έχει εξαπολύσει το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού πληθυσμού.

Οι ίδιοι άνθρωποι που συνήθως αποκαλούν την Eurovision «σαχλό πανηγυράκι» τώρα θρηνούν την «δολοφονία» του υψίστου Ελληνικού πολιτισμού από την κακούργα Σάττι και ζητάνε συγγνώμη από τους Ευρωπαίους!!!

ΠΑΤΕ ΚΑΛΑ ΡΕ;;;;; Ζητάτε συγγνώμη και λέτε μαλακίες του τύπου «Ντρέπομαι που είμαι Έλληνας» στα Αγγλικά (για να τις δουν σίγουρα όλοι) επειδή ένα μουσικό βίντεο είναι τρολλιά ή ένα τραγούδι είναι λίγο περίεργο; Δηλαδή είναι υποκουλτούρα οι αλήθειες που δείχνει η Σάττι αλλά όχι εσείς που γράφετε στα αγγλικά, προσποιείστε ότι είστε ξένοι για να βρίσετε το τραγούδι και να επηρεάσετε τη διεθνή γνώμη εναντίον του;;; Κι εσείς τώρα έχετε απαίτηση να σας θεωρήσει κάποιος πολιτισμένους; Το μόνο που κάνετε είναι να απο��είξετε ότι η Σάττι τα δείχνει όλα πολύ ωραιοποιημένα γιατί η αλήθεια είναι απείρως πιο σάπια.

Είπαν λοιπόν ότι το τραγούδι είναι πακιστανοινδικοανατολίτικο και δεν δείχνει τον Ελληνικό πολιτισμό. Καταρχάς οι υψηλές που κάνει η Σάττι είναι πιο πολύ αξιοποίηση της σοπράνο φωνής της και του σκοπού της να σε αρπάξει από τα μούτρα αμέσως παρά αναφορά στο Bollywood, αλλά μπορεί να είναι και το δεύτερο αφού έχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία μέσα το τραγούδι και ο αδερφός της παντρεύτηκε Ινδή. Ασχέτως αν οι ψηλές θυμίζουν Ινδία, η μελωδία είναι Ελληνική παρά ινδική. Μετά ακολουθεί το reggaeton που φυσικά είναι Δύση. Μετά μια γέφυρα που είναι πιο κλασικά Ελληνική μπαλάντα (το αγαπημένο μου σημείο) αλλά δυστυχώς κρατάει λίγο. Μετά συνεχίζει με δυνατό ζουρνά και ένα ηχητικό μοτίβο που το θυμάται κανείς εύκολα (ΤΑ ΤΑ ΤΑ). Το θέμα είναι ότι το να πει κανείς ότι δεν υπάρχει τέτοια Ελληνική μουσική είναι ΨΕΜΑ. Μπορεί να είναι από τις πιο ανατολικές επιρροές της ελληνικής μουσικής αλλά σίγουρα είναι μέρος της!!! Αυτοί που διαρρυγνύουν τα ιμάτιά τους ότι δεν είναι ελληνικό το τραγούδι γνωρίζουν άραγε ότι ο ζουρνάς είναι ΑΠΕΙΡΩΣ πιο κοντά πολιτισμικά με το μπουζούκι και τον μπαγλαμά από ότι είναι το βιολοντσέλο και το πιάνο;;;;;;;;

Τι θέλετε να δείξετε δηλαδή ως ελληνική μουσική κουλτούρα; Τον μπαγλαμά οκ αλλά φρικάρετε στον ζουρνά, μην σας πούνε ανατολίτες; Καταλαβαίνετε πόσο ειρωνικό είναι όλο αυτό; ΕΙΝΑΙ ΟΛΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ! Και η λύρα και η ασκομαντούρα και όλα. Μπορεί να είναι η πιο Ανατολική εκδοχή της Ελληνικής μουσικής αυτή που παίζει η Σάττι, είναι όμως σίγουρα απλά μια ακόμα πτυχή της εγγενώς ανατολικής Ελληνικής μουσικής.

Κάποιοι τρελοί έφτασαν στο σημείο να γράψουν ότι η Σάττι κακοποιεί την Ελληνική γλώσσα και άλλοι ότι δεν είναι πραγματικά ελληνικά αυτά που μιλάει. Από εκεί καταλαβαίνεις το μέγεθος της κακίας, τόσης που τους χαζεύει το κεφάλι. Το τραγούδι έχει ξεκάθαρο Ελληνικό στίχο ερωτικού τραγουδιού.

Αλλά με το βίντεο με τρελάνανε. Λοιπόν το βίντεο είναι εξαιρετικό, είναι χιουμοριστικό και είναι ανατρεπτικό. Από τα καλύτερα μουσικά βίντεο που έχω δει. Έχει απίστευτα “Easter eggs” και φανταστική κίνηση της κάμερας (από διακεκριμένο Αυστραλό σκηνοθέτη). Όποιος το λέει φθηνό φανερώνει ότι δεν ξέρει τι του γίνεται.

Γράψανε λοιπόν οι πολύ Έλληνες ότι το βίντεο δεν παρουσιάζει τίποτα «πραγματικά ��λληνικό», διακωμωδεί τον Ελληνικό ΠολιτισμόΤΜ και νιώθουν ντροπή που παρουσιάζονται έτσι και που τα αρχαία μνημεία τους είναι στο ίδιο βίντεο με τα άλλα παρακμιακά στοιχεία. Για να δούμε λοιπόν τι γεμίζει ντροπή τους Έλληνες:

Ντροπή νιώθουν με την χωριάτικη σαλάτα, την φέτα, το σουβλάκι, το τζατζίκι, τις ελιές. Όπως όλοι γνωρίζουμε οι Έλληνες τρώνε μόνο σούσι, χαβιάρι και λούζονται με λάδι τρούφας.

Οι Έλληνες δεν έχουν δει ποτέ σαλέπι να πωλείται σε εμπορικούς δρόμους.

Οι Έλληνες ντρέπονται να παρουσιάζονται ως ευδιάθετοι χορευταράδες. Πού ακούστηκε Έλληνας να χορεύει σαν κανένας άγριος;

Και ειδικά με ζουρνά. Άγνωστο εντελώς ποταπό όργανο. Οι Έλληνες χορεύουν μόνο βαλς, άντε και κανένα φοξ τροτ.

Ντροπή να δείχνετε γάτες, η Ελλάδα δεν έχει πουθενά εκεί έξω γάτες.

Η αναφορά σε καγκουριλίκια, που δεν έκανε ποτέ κανένας νέος στην Ελλάδα, απαγορεύεται δια νόμου ακόμα και αν είναι χιουμοριστική.

Οι Έλληνες απ’ ό,τι φαίνεται ντρέπονται για τα τσαρούχια του τσολιά.

Οι Έλληνες θεωρούν σκανδαλώδη την αναφορά στην διοργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων, που ήταν ένα ντροπιαστικό ανθελληνικό γεγονός.

Η Ελλάδα ποτέ δεν βασίζεται οικονομικά στον τουρισμό, οπότε θεωρεί εικόνες τουριστικών αναμνηστικών, οδηγών και χαρτών της Ελλάδας μια μη ρεαλιστική και προσβλητική προβολή.

Για πείτε λοιπόν; Ποιο από όλα τα ανθελληνικά αυτά στοιχεία σας πείραξε;

…

Τι υποκρισία.

Δύο τινά και δεν ξέρω ποιο είναι χειρότερο: είτε οι Έλληνες δεν έχουν καμία επίγνωση για αυτό που είναι είτε ντρέπονται για αυτό που είναι και είναι έτοιμοι να γλείψουν τις σόλες των ξένων να ζητήσουν συγχώρεση που έκαναν ανατολίτικο ή τρελιάρικο τραγούδι. Ο περήφανος Ελληνικός πολιτισμός. Δεν μπορούμε να φάμε, να χορέψουμε ή να σπάσουμε πλάκα χωρίς να ζητήσουμε την έγκριση από κάποιον Βορειοευρωπαίο. Χαρείτε τον τον πολιτισμό σας.

Και φυσικά για τίποτα από αυτά δε φταίει πραγματικά κανένας Βορειοευρωπαίος. Είναι όλο πάνω μας, όλο το φταίξιμο, όλη η αρρώστια. Το εννοώ. Έχουμε πρόβλημα.

«Δεν είναι αυτός ο Ελληνικός πολιτισμός.»

Μπα; Και ποιος είναι;

«Η Ακρόπολη, ο Αριστοτέλης, ο Σωκράτης»

Τότε καν’ το! Τι κάθεσαι και γκρινιάζεις. ΣΚΑΣΕ ΚΑΙ ΓΡΑΨΕ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ. ΠΗΓΑΙΝΕ ΚΑΙ ΧΤΙΣΕ ΣΕ ΚΛΑΣΙΚΟ ΙΩΝΙΚΟ ΡΥΘΜΟ. ΦΑΕ ΣΥΚΑ ΜΕ ΜΕΛΙ. ��ΟΡΑ ΣΕΝΤΟΝΙ ΓΙΑ ΡΟΥΧΟ. ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΑ ΜΑΣ.

Πότε γίναμε τόσο ηλίθιοι και ανίδεοι; Πάντα είχαμε μια δόση αλλά τώρα είμαστε στο ναδίρ της ύπαρξής μας.

Το να λες παρεπιπτόντως ότι ο Ελληνικός πολιτισμός είναι η Ακρόπολη και ο Ιπποκράτης μόνο φανερώνει αμορφωσιά και όχι κάτι καλό για σένα.

Κάποιος μπορεί να πει «οκ αλλά η Ελλάδα δεν είναι μόνο αυτό που δείχνει η Σάττι».

Φυσικά δεν είναι μόνο αυτό. Η Σάττι παρουσιάζει το κομμάτι που ενδιαφέρει την ίδια περισσότερο σαν καλλιτέχνη. Πώς μπορεί ΟΛΗ η Ελλάδα ή ΟΛΟΣ ο πολιτισμός της να είναι σε ένα τρίλεπτο βίντεο; Ακόμα και σε ένα τρίλεπτο με Θεοδωράκη, Χατζηδάκι και Ξαρχάκο ΠΑΛΙ δεν θα ήταν όλη η Ελλάδα. Οπότε και αυτό το επιχείρημα καταρρέει.

[to-kati-parapanw]

Και εγώ που αγάπησα πάλι την ιδέα σου μόνο

και κάποιο στίχο που σου μοιάζει,

κοιτάζω έξω και χαράζει,

έγινε το αύριο πάλι χθες.

Αλκίνοος Ιωαννίδης- Βυθός.

[nero-sth-varka]

Και ‘γώ που αγάπησα πάλι την ιδέα σου μόνο

Και κάποιον στίχο που σου μοιάζει

Κοιτάζω έξω και χαράζει…

[glikozi]

κάθε φορά που ακούω τον στίχο anyway don't be a stranger θέλω να ξεριζώσω το δέρμα μου αργά και βασανιστικά

[sillageee]

Παππού μου, είναι μέρες, όπως αυτές εδώ τις γιορτινές, που η παρουσία σου μου λείπει πιο πολύ από ποτέ.

Μου λείπει που ερχόσουν πάντα πρώτος στο γιορτινό τραπέζι και μέχρι να μαζευτούν όλοι και να αρχίσει το φαγοπότι, εσύ ξεκινούσες να πίνεις ένα ποτηράκι ούζο που δεν έλειπε ποτέ από δίπλα σου κάθε μεσημέρι.

Μου λείπει το χαμόγελο σου και εκείνο το γεμάτο αγάπη και περηφά��ια βλέμμα σου όταν με κοιτούσες και γεμάτος χαρά έλεγες με όλη σου τη ψυχή «κοπέλα μου όμορφη».

Μου λείπει που παρακολουθούσες το αγαπημένο σου εορταστικό πρόγραμμα στην τηλεόραση και κάθε φορά που κάποιος τραγουδούσε την αγαπημένη σου «πριγκιπέσσα» του Μάλαμα το σιγοτραγουδούσες και εσύ, τονίζοντας κάθε στίχο που για σένα ήταν βιωματικός. «Άλλα θέλω κι άλλα κάνω πώς να σου το πω» και ακόμα έρχεται η φωνή σου στα αυτιά μου…

Μα δεν έρχεσαι στον ύπνο μου ρε παππού. Να κάτσεις δίπλα μου, να με χτυπήσεις απαλά στο χέρι μου, να μου χαμογελάσεις…Να με πεις «κοπέλα μου όμορφη» και να με συμβουλεύσεις όπως έκανες πάντα. «Εγώ θέλω να είσαι καλός άνθρωπος», έλεγες και νομίζω το κατάφερα ρε παππού.

Έλα και εγώ θα σου έχω φυλαγμένο ένα ποτηράκι από το «ρακί σου».

[justforbooks]

Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.

«Εσύ δεν θα πεθάνεις» είναι ο στίχος από το ποίημα που έγραψε ο Μιχάλης Γκανάς για τη μητέρα του, αλλά και το πρώτο που σου έρχεται στον νου για μια απώλεια που μοιάζει σχεδόν ανήκουστη. Όχι, ο θάνατος δεν ταιριάζει στον άνθρωπο που τον δόξασε και τον οικειοποιήθηκε όσο λίγοι, μέσα από ένδοξες ποιητικές χειρονομίες, από βουτηγμένες στο αίμα μνήμες, από μικρές οπές της ημέρας που χώρεσαν στις έναστρες νύχτες, από κάθε συμφιλίωση που πετύχαινε μέσα από τις λέξεις.

Ο Μιχάλης Γκανάς, όπως έγραψαν οι κρ��τικοί, γεννήθηκε μεγάλος, όχι μόνο ως προς την τέχνη του αλλά και ως προς τη βεβιασμένη ενηλικίωση ενός ανθρώπου που ήξερε από μικρός πως τίποτα δεν είναι αθώο: ακόμα και η μαγεία στα μάτια του έμοιαζε με τον «Άψινθο», δηλαδή με εκείνο το φυτό από όπου έβγαινε το αψέντι, ορισμένο να ποτίζει τις συνειδήσεις, ή με το αστέρι που πέφτει, κατά την «Αποκάλυψη» του Ιωάννη, και δηλητηριάζει τα πάντα, τα ύδατα και τις ψυχές. Δεν επέλεξε, άλλωστε, τυχαία αυτόν τον τίτλο για την πιο εσχατολογική και περίτεχνη συλλογή του, όπου οι ζώντες και οι τεθνεώτες συνομιλούν επί ίσοις όροις στον σκοτεινό κόσμο που ορίζει αλλιώς το άνυδρο μέλλον. Καμία, όμως, απληστία δεν είναι ικανή να ακυρώσει το ανθρώπινο γένος, το οποίο ήταν ορισμένος ως ποιητής να εκπροσωπεί για πάντα: «Αυτοί σταμάτησαν να τραγουδούν, εγώ συνεχίζω». Και συνέχισε γνωρίζοντας πως το συλλογικό είναι απλώς η ανάσα του καθενός από εμάς, είναι η σάρκα μιας χώρας που χώρεσε με άνεση στους δωρικούς του στίχους.

Όλα τα άγρια γεγονότα που βίωσε η Ελλάδα γράφτηκαν μέσα του από τα πρώτα ήδη χρόνια της ζωής του: γεννημένος το 1944 στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας, ένα χωριό της Ηπείρου πολύ κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα, ο φύσει και θέσει Ηπειρώτης Μιχάλης Γκανάς έζησε από μικρός τις σκοτεινές επιπτώσεις της φυγής και του πολέμου. «Κανείς δεν βγαίνει αλώβητος από τις μυλόπετρες της Ιστορίας», έγραφε, και αυτήν τη διαπίστωση την ένιωσε από τεσσάρων χρονών, όταν βρέθηκαν μαζί με την οικογένεια να καταφεύγουν, κυνηγημένοι από τον Εθνικό Στρατό από το χωριό τους, στη γειτονική Αλβανία. Κρυμμένοι για καιρό σε μια σπηλιά, πάνω στο βουνό, στη Λακότρυπα, πέρασαν αναγκαστικά τα σύνορα, ξεκινώντας μια οδύσσεια που θα μείνει στη μνήμη του χαραγμένη για πάντα, μαζί με τις προφορικές αφηγήσεις που άκουγε στα ανοίκεια ξένα σύμπαντα. Επειδή η πάμφτωχη Αλβανία δεν μπορούσε να ταΐσει τα ταλαίπωρα μέλη της οικογένειας, μπαίνοντας παράνομα σε ένα πολωνικό φορτηγό βρέθηκαν στη Μεσόγειο, στα στενά του Γιβραλτάρ και κατόπιν της Μάγχης, για να καταλήξουν τελικά στη μακρινή Ουγγαρία.

«Στην Ουγγαρία κρύο πολύ. Κ��υβαλάγαμε ψείρες. Περνούν τα ρούχα μας από κλίβανο, μας βάζουν στα μπάνια. Μια μισοσκότεινη αίθουσα γεμάτη ατμούς και γυναίκες. Εκείνο το μαύρο χαμηλά στην κοιλιά το ‘βλεπα πρώτη φορά. Εγώ πήγαινα σχολείο, είχαμε Έλληνες δασκάλους και Ουγγαρέζους. Ούτε που μ’ άρεσε, ούτε που δε μ’ άρεσε το σχολείο τον πρώτο καιρό. Μετά, το ‘χα σε καμάρι να λέω στους δασκάλους: "Δε ξέρω". Το κάναμε πολλά παιδιά, στους Ουγγαρέζους περισσότερο», γράφει με τον πιο παραστατικό τρόπο στο αυτοβιογραφικό πεζό έργο του, που θα κυκλοφορήσει πολλά χρόνια αργότερα, το 2008, με τον τίτλο «Μητριά πατρίδα» (εκδόσεις Μελάνι). Η Ελλάδα ήταν πάντα σκαλισμένη σαν μόνιμος καημός αλλά και σαν στολίδι σε κάθε στίχο που χάραζε, όπως οι παλιοί Ηπειρώτες τεχνίτες τα περίτεχνα κοσμήματα. Η Ελλάδα του Γκανά είχε απογοήτευση αλλά και προσδοκία: «Έτσι ήταν η Ελλάδα πάντοτε, ένας δίσκος με αντίδωρα, κανένας δεν τη χόρτασε».

Στάθηκε, όμως, ο ίδιος στο μέσο της σαν ιδανικός παρατηρητής και μοναδικός προφήτης: «Βλέπω το υφαντό του κόσμου να ξηλώνεται/αόρατο το χέρι που ξηλώνει και τρέμω», έγραφε με αυτήν τη διορατική δύναμη που έχουν οι μάντεις ή οι κάτοικοι του άλλου κόσμου. Δεν είναι τυχαίο ότι μιλούσε εξ ονόματός τους, ενσωματώνοντας στο χοϊκό του κόσμο τα μοιρολόγια και τις προφορικές αφηγήσεις, την απέραντη πραγματικότητα της «Ιλιάδας» και της «Οδύσσειας» –τις οποίες διασκεύασε με τον δικό του τρόπο– αλλά και των αγαπημένων του δημοτικών τραγουδιών. Στους στίχους του κατοικούσαν, άλλωστε, οι προσωπικοί αλλά και οι κοινοί μας νεκροί, υπαγορεύοντας ουσιαστικά ένα ελληνικό, δικό μας «Spoon River» – το ποιητικό έπος που τον επηρέασε βαθιά από τότε που το πρωτοδιάβασε. Η ανάδειξη των σκιών που έρχονται από το παρελθόν ταυτιζόταν στους στίχους του, όπως και σε αυτούς του Σεφέρη, με την αγωνία για το κοινό μέλλον: «Οι μέρες κι οι νύχτες μου/κι όλος ο χρόνος που πέρασε/Αφημένος εδώ/ενα τίποτα ή ένα σημάδι/κάτω από το γλόμπο του ήλιου. Καίει το σκοτάδι αθόρυβα/καταναλώνει τα δέντρα και τη φυλή μου./Όλα τούτα προστίθενται κάπου ή αφαιρούνται;» αναρωτιέται ρητορικά ο Μιχάλης Γκανάς στο «Οι μέρες κι οι νύχτες μου».

«Μερικοί κριτικοί με έχουν χαρακτηρίσει ποιητή της εντοπιότητας, του γενέθλιου τόπου. Θέλω να πιστεύω πως δεν είμαι μόνο αυτό. Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής. Πού; Στην παιδική ηλικία, ίσως την πραγματική πατρίδα όλων μας», εξομολογείται –πάντοτε ο λόγος του ήταν εξομολογητικός– στην επιλογή από τα «Αγαπημένα» έργα άλλων ομοτέχνων του (εκδόσεις Μεταίχμιο), εξηγώντας το πέρασμα από την αθωότητα στην ωριμότητα και από τον σκληρό κόσμο των νεκρών σε εκείνον των ονείρων. Στις αρχές της δεκαετίας του '60, αφήνοντας πίσω του τα δύσκολα εφηβικά χρόνια της προσφυγιάς, κατεβαίνει στην Αθήνα, που φαντάζει μια πόλη εχθρική, η οποία τον καλεί να προσαρμοστεί, σαν ήρωας του Μπαλζάκ, στην επίπλαστη βιτρίνα της: «Μόνο το φίδι ξέρει τι σημαίνει να αλλάζεις το πετσί σου/γι' αυτό του περισσεύει το φαρμάκι», γράφει για εκείνα τα δύσκολα πρώτα χρόνια της αργής προσαρμογής στην πόλη. Η αγωνία σύντομα όμως γίνεται λόγος και η απόγνωση δημιουργία, με τον ίδιο να ανακαλύπτει έναν δικό του τρόπο να φτιάχνει από το χάος τον κόσμο: την ποίηση. Αυτή ήρθε και τον βρήκε όταν έπεσε στα χέρια του η συλλογή με ποιήματα του Καββαδία «Μαραμπού και Πούσι» από τις εκδόσεις Γαλαξία – αν και η πρώτη επαφή με τον ανεξάντλητο ποιητικό κόσμο είχε γίνει πιο πριν, όταν αναγκάστηκε να προσποιηθεί, μαθητής ακόμα, τον άρρωστο για να τελειώσει την «Οδύσσεια» στη μετάφραση του Αργύρη Εφταλιώτη.

«Το διάστημα που διάβασα πολύ ήταν από το 1962, όταν μπήκα στη Νομική (και δεν βγήκα ποτέ), μέχρι το 1969 που πήγα στρατιώτης, αλλά και την περίοδο 1972-3 που έγινα βιβλιοπώλης στη "Δωδώνη", το βιβλιοπωλείο του Βαγγέλη Λάζου, και μετά που έγινα "έμπορος κακός" στο "Δέντρο" από το 1973-6 και ξανά στη Δωδώνη τρέχοντας από το 1976-86», εξομολογείται ο ίδιος στη συλλογή με τα «Αγαπημένα». Στα βιβλιοπωλεία γνωρίζει τους πάντες, συναναστρέφεται με τον κύκλο των ποιητών και των λογοτεχνών, ακούει τις συμβουλές γνωστών και αγνώστων, όπως του Ρένου Αποστολίδη και του Παναγιώτη Κονδύλη, μπορεί και τοποθετεί τον καθένα στον μικρό και τον μεγάλο του ρόλο. Σχετίζεται με την ομήγυρη του Φίλιππου Βλάχου και το 1978 εκδίδει την πρώτη του συλλογή, «Ακάθιστος δείπνος», δίνοντας εξαρχής ξεχωριστό δείγμα γραφής: επρόκειτο για μια ποίηση βγαλμένη από τις ανεξίτηλες πληγές της Ιστορίας, που μιλούσε για όλους τους εσωστρεφείς, αφανείς ήρωες που πλέον μπορούσαν, σηκώνοντας ο καθείς το δικό του δοξαστικό δοξάρι, σαν ήρωες του Παπαδιαμάντη, να γίνουν άρχοντες του κόσμου. Ορίζοντας μια νέα θρησκεία που λεγόταν ποίηση, οι δικοί του ήρωες μπορούσαν να απε��ευθερωθούν μέσα από τις μεταφορές, να βρουν τα δικά τους όπλα.

«Είμαι και εγώ ένας Θεός μες στο δικό του σύμπαν» είναι ο στίχος του Λειβαδίτη από το «Υπόγειο» που του έδειξε τον δρόμο και την απελευθερωτική δύναμη της ποίησης. Από τους ομότεχνους και τη μούσα του παίρνει θάρρος και συνεχίζει: συναναστρέφεται τον Δάλλα, τον Κακναβάτο, τον Καψάλη, τον Κακουλίδη, όλη την παρέα των «Κειμένων» του Βλάχου, γίνεται στενός φίλος με τον Χρήστο Μπράβο, με τον οποίο μοιράζεται κοινές αγωνίες, ανοίγει έναν διάλογο με ζώντες και τεθνεώτες, όπως έλεγε ο φίλος του ο Παπαγιώργης, που δεν θα κλείσει ποτέ. Φαίνεται, επίσης, να έχει εξαρχής καλή υποδοχή στον πνευματικό κόσμο – μόνο που αντί να καταγράφει τις θετικές κριτικές προτιμά να περιγράφει περιστατικά από εκείνα τα χρόνια στα βιβλιοπωλεία.

Δούλευε στη Δωδώνη όταν, λίγο μετά την κυκλοφορία της πρώτης του συλλογής, τον επισκέφτηκε στο βιβλιοπωλείο ο Μίλτος Σαχτούρης, ένας επιβλητικός, όπως έλεγε, άνδρας με μαύρο παλτό και κόκκινο κασκόλ, και τον ζήτησε από τον ταμία. Όταν εκείνος έφτασε ενώπιόν του, ο Σαχτούρης του προέταξε το χέρι για χειραψία λέγοντάς του: «Συγχαρητήρια, εγώ που υπήρξα κυνηγός μπορώ να εκτιμήσω εκείνον τον στίχο σας, “μπεκάτσες εκθρονίζονται με θόρυβο”, χαίρετε, κύριε Γκανά». Επρόκειτο για ένα περιστατικό που ανέφερε πάντα στις συζητήσεις ως ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα στη ζωή του. Ήταν προφανώς η στιγμή που συγχωνεύτηκε στον νου η απτή πραγματικότητα με την αλήθεια του ποιητή, αυτή του μεροκάματου με την αφοσίωση της ποιητικής πράξης.

Αυτή την αντίφαση μεταξύ της επώδυνης εμπειρίας και της μαγείας της ποίησης τη βλέπουμε και στη δεύτερη συλλογή που κυκλοφορεί ο Γκανάς το 1981 από τον Καστανιώτη, τα «Μαύρα Λιθάρια». Είναι τότε που νιώθει, όπως λέει, ότι «η ποίηση τον τραβάει από το μανίκι», όπως έλεγαν οι ανανεωτικοί αριστεροί, διά στόματος Σαββόπουλου, για το Κόμμα. Επιτέλους νιώθει, όπως έλεγε, «το τσίμπημα του οίστρου», ευλογημένο και δοξαστικό, σε μια γλώσσα χθόνια, απτή και απέριττη, που είχε σκοπό να σώσει όχι μόνο τις μνήμες των προγόνων αλλά τα ρήματα μαζί και τα φωνήεντα, που επέμενε να δοξάζει ό,τι οι άλλοι πιστεύαν πλέον ότι δεν σώζεται.

Τι κρατούσε, πάντα, ο Μιχάλης Γκανάς από όλα αυτά; Τον τόπο, τη μνήμη και την αλήθεια του, την αγάπη για τους ανθρώπους και την απόλυτη αφοσίωση στις σκιές των νεκρών. «Χάραζε ο τόπος με βουνά πολλά / κι ανάτελλε τα ζωντανά του / καλούς ανθρώπους και κακούς / νυφίτσες, αλεπούδες / μια λίμνη ως κόρην οφθαλμού / και κάστρα πατημένα. / Θα ’ναι τα Γιάννενα, ψιθύρισα / στο χιόνι και στον άγριο καιρό / γυάλινα και μαλαματένια. / Κι όσο πήγαινε η μέρα / σαν το βαπόρι σε καλά νερά / είδα και μιναρέδες κι άκουσα τα μπακίρια να βελάζουν», γράφει στα μυθικά «Γυάλινα Γιάννενα» που εκδίδει το 1989, σίγουρος πια ότι ο τόπος όπως και η τέχνη του είναι αυτά που τον ορίζουν. Ξέρει πλέον ότι με τους στίχους του μπορεί να μην αλλάξει τον κόσμο, αλλά μπορεί να τον κινητοποιήσει και να τον προβληματίσει, όπως εκμυστηρεύεται χρόνια αργότερα σε συνέντευξή του. «Δουλειά της ποίησης είναι να στέκει πάνω στις πληγές και να τις ξύνει. Έχει μια παρηγορητική δύναμη. Μια ελευθεριότητα. Μια ασύγκριτη καταφυγή σε ένα άλλο προσωπικό σύμπαν. Γι' αυτό: "Να μη κοιτάς, λοιπόν, μα να παρατηρείς. Γιατί η παρατήρηση έχει διάρκεια. Και η διάρκεια είναι πάθος"».

Και αυτό έκανε ο Γκανάς ως ποιητής και στιχουργός μέχρι τέλους. Είχε κάτι από τους αρχαίους επιγραμματιστές η ακρίβεια του λόγου του, κάτι από την απλότητα του Αλκαίου η σοφία του, από τη δαψίλεια του Ομήρου η εκφραστική του δεινότητα. Τίποτε δεν έφευγε από το μικροσκόπιο της ποιητικής παρατήρησης, που μπορούσε να συλλέγει τα καλύτερα των εκφράσεων και των ανθρώπων: οι φίλοι του έγιναν πιστοί συνοδοιπόροι – ο Λάγιος που έφυγε νωρίς, ο σοφός Καψάλης και ο Κοροπούλης, ο Ευσταθιάδης που τον έβαλε στον κόσμο της διαφήμισης, ο Παπαγιώργης.

Και κολόνα ήταν πάντα η οικογένεια: η αγαπημέν�� του σύζυγος, Πόπη, η επίσης ποιήτρια, που όμως είχε χαράξει δικό της δρόμο, κόρη του, Μυρσίνη, ο ανήσυχος καλλιτεχνικά Γιάννης. Στην Πόπη, που σήμερα είναι υπεύθυνη των εκδόσεων Μελάνι, αφιερώνει μερικά από τα πιο όμορφά του ποιήματα: «Επειδή είναι δύσκολο ν' αγαπάς και δυσκολότερο να αγαπάς τον ίδιο άνθρωπο για καιρό, κάνοντας σχέδια και παιδιά και καβγάδες, εκδρομές, έρωτα, χρέη και αρρώστιες, Χριστούγεννα, Κυριακές και Δευτέρες, νόστιμα φαγητά και καμένα/ θέλοντας ο καθένας να 'ναι ο άλλος γεφύρι και δέντρο και πηγή, κατά τις περιστάσεις ή και όλα μαζί στην ανάγκη», γράφει στο «Προσωπικό». Αυτή η αγάπη τον ενδιέφερε πιο πολύ και από τα βραβεία, τα οποία ήρθαν πολύ πιο εύκολα από ό,τι και ο ίδιος θα περίμενε, όπως και οι ξένες μεταφράσεις από περίοπτους εκδοτικούς οίκους και ακαδημαϊκά κέντρα – βλέπε Πανεπιστήμιο του Yale.

Πέραν όλων των άλλων βραβείων, όπως του Κρατικού, στον Μιχάλη Γκανά είχε απονεμηθεί ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος και της Τιμής, ενώ του είχε δοθεί τιμητική διάκριση για το σύνολο του έργου του από το Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, που τελεί υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών. Δεν υποτίμησε κανέναν τίτλο, όπως δεν γύρισε την πλάτη στην άλλη του ιδιότητα, αυτήν του στιχουργού, που την εξήρε για τον τρόπο που έχει να βάζει την ποίηση στο στόμα των απλών ανθρώπων.

Τίποτα ανθρώπινο, άλλωστε, δεν του ήταν ξένο, είτε επρόκειτο για την αναγνώριση του Δήμου και των Σοφιστών, είτε για τις φευγαλέες αμφιβολίες. «Ο ρακοσυλλέκτης του Μποντλέρ αρχίζει να κρυφοκοιτάζει την πορφύρα του Βοναπάρτη» ήταν η φράση του Παπαγιώργη την οποία ξεχώριζε, γνωρίζοντας πως μπορούσε με άνεση να οικειοποιηθεί και τις δυο καταστάσεις και τιμές, αρκεί να του το επέτρεπαν η συγκυρία της στιγμής και ο λόγος. «Κάθεται μόνος του δίπλα στό τζάκι/δέν πίνει, δέν καπνίζει, δέ μιλάει./Στήν τηλεόραση χιονίζει/τό στρώνει ἀργά στό πάτωμα καί στό τραπέζι/καί στίς παλιές φωτογραφίες,/γνώριμα μάτια τῶν νεκρῶν» γράφει στη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» και θαρρεί κανείς πως δεν περιγράφει άλλον από τον εαυτό του. Ποτέ, όμως, δεν θα μπορούσε κάποιος να αναλογιστεί ότι οι ρόλοι θα αντιστρέφονταν και ότι η φωτογραφία θα έδειχνε κάποτε τον ίδιο. Πάμε στο��χημα ότι ο Μιχάλης Γκανάς ζει και βασιλεύει; Είναι πολλά τα θεριά αυτού και του άλλου κόσμου που μπορούν να το επιβεβαιώσουν.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[banana-slug-woo]

Μόλις αγόρασα περισσότερη γη στο μέτο στίχο

[anideh]

11/08/23

Και ξέρεις τι μου συνέβη πρώτη φορά;

Πρώτη φορά ένιωσα ότι όλα τα τραγούδια μιλάνε για μας.

Πρώτη φορά κατάλαβα σε τι αναφέρονταν όλα αυτά.

Πρώτη φορά αισθάνθηκα κάθε στίχο.

Πρώτη φορά έβγαλαν όλα νόημα όταν βρεθήκαμε.

Τώρα που χωριστήκαμε τίποτα δεν βγάζει νόημα πάλι.

Κενό.

[solmeister13]

Μετά τον στίχο "αν έχει ψυχολογικά και δύο μάτια φωτιά" τι λες? Btw είναι ακραία γαματο κομματι, can't wait for the whole album. Προβλέπεται πολύ κλάμα πάλι <3

WORD TO MY MOMMA I’M ON HER

Ευχαριστώ πάρα πολύ, γουστάρω κι εγώ ακραία με το vibe που έχω πιάσει και όντως το album επεκτείνει κατά πολύ τις ιδέες και τον ήχο του S1D3

[nickydmtr]

Αν είχα μια ευχή θα ήσουν εσύ

Αν είχα μια ευκαιρία θα ήσουν εσύ

Αν είχα ένα όνειρο θα ήσουν εσύ

Αν η καρδιά μου είχε παλμό θα ήσουν εσύ

Αν έγραφα ένα στίχο θα ήσουν εσύ

Αν ζωγράφιζα μια εικόνα θα ήσουν εσύ

Το μόνο που θέλω είσαι εσύ...

[lodeur-de-la-pluie]

Έζησα τα πάθη σα μια φωτιά, τάδα ύστερα να μαραίνονται και να σβήνουν, και μ' όλο που ξέφευγα απόνα κίνδυνο, έκλαψα γι' αυτό το τέλος που υπάρχει σε όλα. Δόθηκα στα πιο μεγάλα ιδανικά, μετά τ' απαρνήθηκα, και τους ξαναδόθηκα ακόμα πιο ασυγκράτητα. Ένοιωσα ντροπή μπροστά στους καλοντυμένους, και θανάσιμη ενοχή για όλους τους ταπεινωμένους και τους φτωχούς, είδα τη νεότητα να φεύγει, να σαπίζουν τα δόντια, θέλησα να σκοτωθώ, από δειλία ή ματαιοδοξία, συχώρεσα εκείνους που με σύντριψαν, έγλυψα εκεί που έφτυσα, έζησα την απάνθρωπη στιγμή, όταν ανακαλύπτεις, πλέον αργά, ότι είσαι ένας άλλος από κείνον που ονειρευόσουνα, ντρόπιασα τ' όνομά μου για να μη μείνει ούτε κηλίδα εγωισμού απάνω μου ― κι ήταν ο πιο φριχτός εγωισμός. Τις νύχτες έκλαψα, συνθηκολόγησα τις μέρες, αδιάκοπη πάλη μ' αυτόν τον δαίμονα μέσα μου που τα ήθελε όλα, τούδωσα τις πιο γενναίες μου πράξεις, τα πιο καθάρια μου όνειρα και πείναγε, τούδωσα αμαρτίες βαριές, τον πότισα αλκοόλ, χρέη, εξευτελισμούς, και πείναγε. Βούλιαξα σε μικροζητήματα φιλονίκησα για μιας σπιθαμής θέση, κατηγόρησα, έκανα το χρέος μου από υπολογισμό, και την άλλη στιγμή, χωρίς κανείς να μου το ζητήσει έκοψα μικρά-μικρά κομμάτια τον εαυτό μου και τον μοίρασα στα σκυλιά. Τώρα, κάθομαι μες στη νύχτα και σκέφτομαι, πως ίσως πια μπορώ να γράψω ένα στίχο, αληθινό.

Τ. Λειβαδίτης, Τέχνη.

[gemsofgreece]

ΛΟΙΠΟΝ. Ε! 📢📢📢

Αν 🫵 είσαι GREEK EXPAT or from the GREEK DIASPORA 🌍🇬🇷 first, second, third, millionth generation, I don’t care

then google μετάφρασε this:

Φέτος στον διαγωνισμό τραγουδιού της Ευρώπης που αρχίζει από Γιούρο και τελειώνει σε Βίζιον, δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι θέλουν από ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. ΟΛΟΝ. Ναι, και από την Αμερική! Όλες τις ηπείρους. Γι’ αυτό είναι η τέλεια ευκαιρία να υποστηρίξεις και να ψηφίσεις την 🇬🇷 που έχει στείλει την Μαρίνα Σάττι μας.

Θα ήταν καλό να βοηθήσεις γιατί α) είμαι φαν της και β) το τραγούδι είναι λίγο ιδιαίτερο και διαγωνίζεται σε πολύ δύσκολο ημιτελικό. Έχει ελληνικό στίχο, ελληνική μουσική και η Σάττι είναι θεά. Αν όμως δεν περάσει στον τελικό, η ελληνική επιτροπή πιθανότατα θα θεωρήσει ότι έφταιγε ο ελληνικός στίχος ή η μουσική και δε θα ξαναστείλει ελληνόφωνο για πολύ καιρό. Εμείς όμως όλοι στην 🇬🇷 θελουμε να στέλνουμε ελληνόφωνα τραγούδια. Αν συμφωνείς, βοήθησε μας! (Αν η Μαρίνα περάσει τελικό, μετά εντάξει. Δεν είναι εξίσου απαραίτητη η βοήθεια, αλλά φυσικά είναι πάντα καλοδεχούμενη για να πάρουμε καλή θέση)

I will remind you of this as the days pass and I will make some post with info on how to παρακολουθήσεις / ψηφίσεις. Ο ημιτελικός will be in about μία εβδομάδα.

@ ελληνικά μπλογκ αν θέλετε κάντε ρεμπλογκ μπας και το δουν περισσότεροι

(For those who will get it and εκτιμήσουν την διακριτικότητά μου.)

[xamenotalento]

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΛΕΒΕΙ Ο ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ;

Στον Κώστα Κουτσουρέλη

Γρίφο μεγάλο κληθήκαν οι ποιητές να λύσουν,

π’ ούτε ένας μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να λύσει.

Αν αποτύχουν, θα ’πρεπε για πάντα να σιωπήσουν

προτού το μέγα ερώτημα την σκέψη τους διαλύσει.

«Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός;» Ιδού η απορία!

Τι τον ωθεί στην πράξη αυτή; Τόσος μεγάλος κόπος

για να γραφτεί με γράμματα χρυσά στην Ιστορία

ουδόλως – φευ! – σαν ποιητής αλλά ως λογοκλόπος;

Εκεί, προς το δημοτικό, ξύλο πολύ είχε φάει

απ’ τον μπαμπούλα δάσκαλο, απ’ τα παιδιά στην μπά��α;

Στα νιάτα του χυλόπιτες; Να δοξαστεί ζητάει

κλέβοντας, όπως του ’κλεψαν κι οι άλλοι όλα τ’ άλλα;

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός, αφού τον ξεφωνίζουν

οι πάντες; Ή μην τάχατες αυτό ήθελε – οϊμένα:

οι πάντες τα βιβλία του πάντα να ξεφυλλίζουν

μετά δεούσης προσοχής να βρούνε τα κλεμμένα;

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός; Ο Κώστας Κουτσουρέλης

στον «Φάκελο Λογοκλοπή», του Νέου Πλανοδίου,

την τρίχα σου σαν κάγκελο σηκώνει, θες δεν θέλεις –

βρίσκει περσότερες κλεψιές κι απ’ του Βατοπεδίου!

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός; Για πλάκα να γκουγκλάρεις

έναν και μόνον στίχο του, παίζει να είν’ κλεμμένος!

Γιατί να κλέβει ο Βλαβιανός; Το επώνυμό του αν πάρεις,

θα βρεις μια βλάβη! Πιθανόν να είναι και βλαμμένος;

Μπα! Ποιος βλαμμένος έδρεψε αμέτρητα βραβεία

για όλα όσα έκλεψε κι εκείνα που θα κλέψει;

Ποιος την δημοσιότητα την έκανε συμβία

τόσο, που ίσως το Νομπέλ κι εκείνο να το δρέψει;

Μα, ναι! Βλαμμέν’ είμαστε εμείς, που γράφουμε δικά μας

ποιήματα! Το σκέφτομαι πρώτη φορά μου, μάλλον:

αντί να σμπαραλιάζουμε για στίχους τα μυαλά μας,

δεν θα ’ταν προτιμότερο να κλέβαμε των άλλων;

«Μα, Βλαβιανοί να γίνουμε;» θα με ρωτήσει κάποιος.

«Η Ιδέα της ποιήσεως ιερή κι όχι χυδαία!»

θα πει ένας άλλος, ηθικός – απ’ όλους ο πιο σάπιος.

Να κλέψουμε τον Βλαβιανό, ρε μάγκες, είν’ η ιδέα!

«Κι αν κλέβοντας τον Βλαβιανό, κλέψουμε κάποιον άλλο

που έκλεψε ο Βλαβιανός, δεν θα ’ναι αδικία;»

Ω, δεν το είχα αυτό σκεφτεί! Άσ’ το να πάει στο διάλο –

δεν κλέβεται ο Βλαβιανός, αυτή ’ν’ η μαλακία!