#σπάνιες

[romios-gr]

O Νίκος Σταματόπουλος στο blog του γράφει: «Το τελευταίο διάστημα, το παραδέχομαι, το έχω κι εγώ το θεματάκι μου. Παρατηρώ πόσο φτωχό είναι το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε καθημερινά, έναντι του λεξιλογικού πλούτου της ελληνικής γλώσσας. Σκέφτηκα λοιπόν να μαζέψω εδώ διάφορες ελληνικές λέξεις, τις λιγότερο χρησιμοποιούμενες, για να τις μοιραστώ μαζί σας, σε μια προσπάθεια να διευρύ... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/oi-pio-spanies-ellinikes-lexeis-tis-opoies-den-leme-oyte-akoyme-kathe-mera/

[babygirlificationn]

Αυτό το ποστ το έχω στα drafts μου από πέρυσι 👍 στην αρχή έλεγα ότι θα τελειώσω ��η δεύτερη ζωγραφιά και ότι θα το ανέβαζα τότε αλλά αυτή η μέρα δεν πρόκειται να έρθει ποτέ οπότε απλά πάρτε το έτσι ig.

[christostsantis]

Βιβλιοπαρουσίαση: "Ιστορίες από τη λίμνη της φωτιάς. 23+1 Ιστορίες από τη Μεσόγειο" του Βασίλη Μπουντούρη, στη Θεσσαλονίκη

[loulouditouheimona]

Μελωδίες μπλεγμένες από ανοιχτά παράθυρα, μικρά καφέ και μουσικούς του δρόμου. Σε κάποιους θα δώσεις χρήματα, σε άλλους ένα χαμόγελο, σε κάθε περίπτωση θα στο ανταποδώσουν με μια αφιέρωση. Κόσμος περνά και χάνεται, μα δεν προσπερνά. Αγκαλιασμένα ζευγάρια, γονείς που κρατούν απ’ το χέρι τα παιδιά τους. Κάποιοι έχουν συγκεκριμένο προορισμό, άλλοι απλώς περιπλανιούνται.Κάπου στο Θησείο, κάποιοι θα χαζεύουν τον ηλεκτρικό, άλλοι την Ακρόπολη. Κάποιοι θα περιμένουν την παρέα τους κι άλλοι θα την βρουν εκεί. Κάποιοι μοιράζουν τα πρώτα τους φιλιά κι άλλοι χαχανίζουν με φίλους, τρώγοντα παγωτό χωνάκι.Κι ύστερα, παίζει εκείνη η λατέρνα κι όλα παγώνουν. Νοσταλγία κι αναμνήσεις, πάλι ταξίδι πίσω στο χρόνο. Να ξυπνάς το πρωί και να την ακούς, ή ακόμη καλύτερη να σε ξυπνάει εκείνη. Δύο κούπες καφέ κι αγνάντεμα απ’ το παράθυρο. Σαν παλιά ελληνική ταινία, τόσο ονειρικά. Αυτή η μελωδία διαχρονικά κουβαλά την ίδια αίσθηση, την ίδια νοσταλγική ομορφιά.Η Πλάκα και το Θησείο θυμίζουν ακόμα παλιούς καιρούς, ρομαντικούς, γνήσιους. Τουρίστες και ντόπιοι μπλέκονται καθημερινά κι έστω και για λίγο χαλαρώνουν ρυθμούς για να απολαύσουν τη μαγεία του σκηνικού. Ένας ερωτισμός που απογειώνεται, ειδικά τη νύχτα.Κι είναι και το πολυσύχναστο Μοναστηράκι, η καρδιά του κέντρου, το μέρος που αποτελεί την αρχή και το τέλος της βόλτας σου. Εκεί θα συναντήσεις από έφηβους που βγήκαν για το πρώτο τους ραντεβού μέχρι ηλικιωμένα ζευγάρια να περπατούν χέρι-χέρι, ο κύκλος της ζωής. Άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο κι όλες τις φυλές να συνυπάρχουν, να χαμογελούν, να τραγουδούν παρέα. Κανένα εμπόδιο η διαφορετικότητα, καμία διάκριση, ένα μεγάλο πολυπολιτισμικό πάρτι.Θα σεργιανίσεις στους πάγκους και τα τουριστικά μαγαζάκια, ρούχα, παπούτσια αξεσουάρ, μπουτίκ ομάδων, όλα θα τα βρεις εκεί γύρω. Στα παλαιοπωλεία στα στενά θα πετύχεις από σπάνιες εκδόσεις ως γραφομηχανές κι ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς,Κι αν πεινάσεις; Θα σε οδηγήσει η μυρωδιά. Λιχουδιές είτε κλασικές, είτε που είτε δεν είχες γευτεί ξανά, είτε έψαχνες καιρό κι έπαιζες σπαζοκεφαλιά στα δρομάκια μέχρι να τις βρεις. Αλμυρά, γλυκά, καφέδες, χυμοί κι εκείνες οι ταράτσες που σε περιμένουν για να χορτάσουν και τα μάτια σου πέρα απ’ το στομάχι σου.Παντού γύρω σου υπάρχει ομορφιά, αρκεί να ‘χεις τα μάτια σου ανοιχτά για να την δεις και να την νιώσεις. Καραδοκεί παντού, σε στενά, σε μελωδίες, σε ανθρώπους και κυρίως υπάρχει μέσα μας. 🫠♥️

[justforbooks]

ΟΠΩΣ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΤΕΤΟΙΑ ΕΠΟΧΗ, παρακολουθώ πού και πού διάφορους φίλους – γνωστούς και αγνώστους – στα social media να επιδεικνύουν με γνήσια προσμονή και ανυπόκριτο ενθουσιασμό τα βιβλία που θα πάρουν μαζί τους στις διακοπές. Μιλάμε για πολλά βιβλία κατά κανόνα και συχνά για «βαριά» βιβλία, τόσο σε όγκο όσο και σε περιεχόμενο.

Δεν το κρίνω, ίσα-ίσα το σέβομαι και το θαυμάζω – γνωρίζω ανθρώπους που διαβάζουν πολλά βιβλία έτσι κι αλλιώς και περιμένουν πώς και πώς να διαβάσουν ακόμα περισσότερο στην παραλία. Απλά αναρωτιέμαι κάθε φορά πώς –και κυρίως γιατί– το κάνουν. Πώς μπορεί κανείς να συγκεντρώνεται στο μικρό κάδρο του ανοιχτού βιβλίου, που είναι πάντα το ίδιο (δύο σελίδες γεμάτες γράμματα) οπουδήποτε, είτε στο διαμέρισμα είτε στην παραλία, όταν υπάρχει το μεγάλο κάδρο –ο ουρανός, η θάλασσα, τα βράχια, το πολύτιμο τοπίο, οι άνθρωποι στα καλύτερά τους– που μπορείς να το χαρείς μόνο για ένα δραματικά περιορισμένο διάστημα;

Όπως έλεγε και μια ψυχή, το διάβασμα –εννοώντας τη «συγκεντρωμένη» ανάγνωση– είναι για πολυθρόνες, για καναπέδες, για τέσσερις τοίχους.

Υπάρχουν και τα «ελαφρά» αναγνώσματα, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, αν είναι όμως να διαβάζει κανείς ό,τι να ‘ναι –υποκινούμενος συχνά από ένα είδους ψυχαναγκασμού–, καλύτερα να μη διαβάζει τίποτα και να εκμεταλλεύεται στο έπακρο οτιδήποτε έχει να του προσφέρει ο περίγυρος και το περιβάλλον.

Σε κάθε περίπτωση, το βέβαιο –για μένα– είναι ότι η παραλία ειδικά, και οι διακοπές γενικότερα, είναι από τα πιο ακατάλληλα μέρη για διάβασμα. Εννοώ, για να διαβάσεις κάτι ωραίο και σημαντικό, κάτι που απαιτεί και λίγο στοχασμό και μια στοιχειώδη (αυτο)συγκέντρωση. Στοιχεία που είναι δύσκολο να συντελεστούν με τον ήλιο στα μάτια (δεν αντέχω να διαβάζω με γυαλιά ηλίου, αισθάνομαι σαν κατάσκοπος που παριστάνει τον αναγνώστη), και με τόσους αντιπερισπασμούς τριγύρω, ιδανικούς και μη. Μ’ εκνευρίζουν όσο και τον καθένα οι ρακέτες και οι πάσης φύσεως κακοφωνίες, αλλά εξίσου σχεδόν μ’ εκνευρίζει η απαίτηση να είναι η παραλία –παραδοσιακά ένας τόπος ψυχαγωγίας– κάτι σαν ησυχαστήριο ή σαν βιβλιοθήκη.

Μικρότερος κάτι παραπάνω διάβαζα στις διακοπές, αλλά κυρίως επειδή αυτές ήταν μεγαλύτερες. Όσο πιο σπάνιες και ��ολύτιμες γίνονταν με τα χρόνια, τόσο ελαττωνόταν και το διάβασμα. Είχα βαρεθεί και να βλέπω να παραμορφώνονται ή ακόμα και να αποσυντίθενται πριν τα τελειώσω, από τον ήλιο, το νερό και οτιδήποτε άλλο (αντηλιακά, αλκοόλ, φαγητό) τα βιβλία που κουβαλούσα από παραλία σε παραλία.

Πλέον παίρνω μαζί μου ένα βιβλίο (άντε δύο) ανεξαρτήτως είδους αλλά χαμηλού «ρίσκου». Αν τραβήξει, τράβηξε. Αν βραχεί, βράχηκε, κάτι όμως που σπανίως συμβαίνει αφού συνήθως ξεχνάω να το πάρω μαζί μου στην παραλία, κι αν το πάρω, μένει κατά κανόνα προστατευμένο και αδιάβαστο στο σακίδιο.

Νοσταλγώ όμως λίγο εκείνα τα βιβλία που επέστρεφαν ημιδιαλυμένα από τη σκληρή θητεία που τους είχα επιφυλάξει στα χαρακώματα των διακοπών και κατόπιν λειτουργούσαν ως κειμήλια μεγάλων και αξέχαστων καλοκαιριών 🌊🌞🍉🤿

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[se-thumamai]

[Otis] Δεν αφορούσε ποτέ την κλινική. Έκανα την κλινική για να είμαι κοντά σου. Και μετά με έκανες να συνειδητοποιήσω ότι είμαι καλός σε κάτι, και μου αρέσει να βοηθάω ανθρώπους. Και νόμιζα οτι αγνόησες το μήνυμά μου και συνέτριψε την καρδιά μου. Σταμάτησα να κάνω την κλινική γιατί μου θύμιζε εσένα. Ήταν χάλια. Γιατί θέλω να βοηθάω ανθρώπους. Ξέρω ότι αυτό είναι μόνο για τα λεφτά για εσένα, αλλά ας γίνουμε ομάδα ξανά, σε παρακαλώ. Αν δεν μπορώ να είμαι μαζί σου, θέλω να σε βλέπω κάθε μέρα. Τίποτα δεν είναι σωστό όταν δεν είσαι κοντά.

[Maeve] Δεν ήταν μόνο για τα λεφτά για εμένα. Ήθελα να είμαι κοντά σου κι εγώ.

Αυτή η σκηνή απεικονίζει πως μερικές φορές στην ζωή μας ένα άτομο μπορεί να κάνει την διαφορά. Όλοι οι άλλοι ξεθωριάζουν εκτός από αυτό το ένα άτομο. Χωρίς την παρουσία τους νιώθεις σαν να μην είσαι ο εαυτός σου πια γιατί σε έκαναν να νιώθεις ολόκληρος και ζωντανός. Μερικές φορές, σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, ίσως το άτομο αυτό να αισθάνεται το ίδιο και για εσένα. Και είναι το πιο απλό, όμορφο και ζωντανό συναίσθημα που μπορείς να νιώσεις σε όλη σου την ζωή.

[iliaskrousos]

Μικρή ελεγεία μέσα στη νύχτα

Μεσάνυχτα λοιπόν. Μεσάνυχτα, τότε που το σπίτι σωπαίνει και οι αγαπημένοι κοιμούνται τρυφερά αγαπώντας τους. Τέτοιες ώρες κάποιες φορές μονάχα, όχι πάντα, δακρύζω στις αναμνήσεις. Αφήνομαι στην αδυναμία, δίχως έγνοιες και ντροπή.

Πραγματικά σπάνιες οι στιγμές που το υγρό αυτό κύλησε από τα μάτια μου. Ο θάνατος των προσώπων, μετρημένες στιγμές. Κάποιες αρνητικές εμπειρίες, τεράστιες φαντάζουν, έως και τώρα τη στιγμή που αφήνω την πένα να οδηγεί στο πεταμένο φύλλο σαν βρέθηκε μπροστά μου μοιραία. Τόσο αρνητικές οι εμπειρίες αυτές, στενάχωρες, δυσνόητες, ακυβέρνητες, που αφού τις βιώσεις περνάς μια κάποια χρονική πύλη. Λες και χάνεις τη δύναμη της νεότητας. Κάπως έτσι πλέον παρατηρώ τις άσπρες τρίχες, τα κουρασμένα μου βλέφαρα καθώς προσθέτω διαρκώς ατέλειες στο κουρασμένο σώμα. Μέσα σε μια στιγμή χάθηκε ο μανδύας της αθανασίας. Χθες ήμουν νεαρός και σήμερα μεγάλωσα. Δεν είναι τα έτη, αλλά οι εμπειρίες. Κυρίως οι επιθανάτιες -διαφόρων μορφών, δεν θα διαφωνήσουμε εκεί- εκείνες που σε πλησιάζουν με πόνο και αίμα σαν μεστοί φίλοι από τα παλιά. Δεν το επιθυμώ, δεν το θέλω, αλλά πλέον κάποιες φορές μεσάνυχτα νικιέμαι.

Η. Κρούσος/ μικρές ελεγείες

[imighthavefoundausername]

Συγγνώμη αλλά όχι. Δεν παρακολουθώ πια ούτε σειρές, ούτε ταινίες, παρά μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις. Άμα λοιπόν κάτσουμε να δούμε ταινία, θέλω στην χειρότερη των περιπτώσεων να είναι μια μιεχ ταινία.

[eclecticstarlightblogger]

Αρχαίο Όρραον: Η άγνωστη πέτρινη πόλη της Ηπείρου

Από τον αρχαίο Ελληνικό κόσμο διασώζονται, σε σπάνιες περιπτώσεις μοιάζοντας κιόλας άθικτα από τον χρόνο, κτίρια και αρχιτεκτονήματα διαφόρων ειδών- ναοί, αμφιθέατρα, στάδια, μαντεία, αγορές, νεκροπόλεις. Όχι όμως και ιδιωτικές οικίες, παρά μόνο τα θεμέλιά τους και αυτό όταν η αρχαιολογική σκαπάνη σταθεί τυχερή. Στον Ελλαδικό χώρο, τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια των αρχαίων Ελλήνων, διατρέχοντας…

[thoughtfullyblogger]

Αρχαίο Όρραον: Η άγνωστη πέτρινη πόλη της Ηπείρου

Από τον αρχαίο Ελληνικό κόσμο διασώζονται, σε σπάνιες περιπτώσεις μοιάζοντας κιόλας άθικτα από τον χρόνο, κτίρια και αρχιτεκτονήματα διαφόρων ειδών- ναοί, αμφιθέατρα, στάδια, μαντεία, αγορές, νεκροπόλεις. Όχι όμως και ιδιωτικές οικίες, παρά μόνο τα θεμέλιά τους και αυτό όταν η αρχαιολογική σκαπάνη σταθεί τυχερή. Στον Ελλαδικό χώρο, τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια των αρχαίων Ελλήνων, διατρέχοντας…

[greekblogs]

Αρχαίο Όρραον: Η άγνωστη πέτρινη πόλη της Ηπείρου

Από τον αρχαίο Ελληνικό κόσμο διασώζονται, σε σπάνιες περιπτώσεις μοιάζοντας κιόλας άθικτα από τον χρόνο, κτίρια και αρχιτεκτονήματα διαφόρων ειδών- ναοί, αμφιθέατρα, στάδια, μαντεία, αγορές, νεκροπόλεις. Όχι όμως και ιδιωτικές οικίες, παρά μόνο τα θεμέλιά τους και αυτό όταν η αρχαιολογική σκαπάνη σταθεί τυχερή. Στον Ελλαδικό χώρο, τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια των αρχαίων Ελλήνων, διατρέχοντας…

[agxos-kai-neyra]

Εγώ στις σπάνιες στιγμές που είμαι affectionate

[skandaladiaplokidiafthora]

Αρχαίο Όρραον: Η άγνωστη πέτρινη πόλη της Ηπείρου

Από τον αρχαίο Ελληνικό κόσμο διασώζονται, σε σπάνιες περιπτώσεις μοιάζοντας κιόλας άθικτα από τον χρόνο, κτίρια και αρχιτεκτονήματα διαφόρων ειδών- ναοί, αμφιθέατρα, στάδια, μαντεία, αγορές, νεκροπόλεις. Όχι όμως και ιδιωτικές οικίες, παρά μόνο τα θεμέλιά τους και αυτό όταν η αρχαιολογική σκαπάνη σταθεί τυχερή. Στον Ελλαδικό χώρο, τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια των αρχαίων Ελλήνων, διατρέχοντας…

[baby-magazino]

…και γιατί έχει σημασία.

Όταν τα πατρικά μιτοχόνδρια δεν εξαλείφονται όπως θα έπρεπε, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές συνέπειες για την υγεία – και μια νέα έρευνα εξηγεί το γιατί.

Τα μιτοχόνδρια είναι οι μπαταρίες των κυττάρων και έχουν τη δική τους μορφή DNA.

Μερικοί άνθρωποι παίρνουν πολλά πράγματα από τους γονείς τους. Το χρώμα των ματιών τους, ή το σχήμα της μύτης τους, ή μια ακατανόητη, ανεξήγητη αφοσίωση σε μια απαίσια αθλητική ομάδα, η οποία πρέπει να είναι γενετική, αλλιώς γιατί να επιλέξει κανείς αυτή την αγωνιστική δοκιμασία; Κληρονομούμε επίσης κάποια πολύ λιγότερο προφανή χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής κωδικοποίησης που καθιστά δυνατό ό,τι άλλο κάνουμε.

Μέσα σε κάθε ένα από τα κύτταρά μας -και μάλιστα στα κύτταρα των περισσότερων οργανισμών που διαθέτουν DNA- υπάρχει μια δομή που ονομάζεται μιτοχόνδριο, το οποίο παράγει μια ουσ��α που ονομάζεται τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP), ένα ζωτικό συστατικό της ενέργειας που χρειαζόμαστε για να παραμείνουμε ζωντανοί. Αυτές οι μικροσκοπικές κυτταρικές μπαταρίες έχουν τη δική τους μορφή DNA, η οποία είναι διαφορετικές από εκείνες που βρίσκονται στους πυρήνες των κυττάρων. Σε όλα σχεδόν τα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, αυτό τ�� mtDNA κληρονομείται μόνο από τις μητέρες. Το γιατί συμβαίνει αυτό έχει προβληματίσει τους βιολόγους, αλλά τα νέα δεδομένα θα μπορούσαν να δώσουν μια απάντηση και να οδηγήσουν σε νέες θεραπείες για ορισμένες σπάνιες διαταραχές.

Ενώ υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν mtDNA και από τους δύο γονείς, είναι εξαιρετικά σπάνιο. Το 2016, ο Ντινγκ Ζουέ, καθηγητής μοριακής και αναπτυξιακής μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο Μπόλντερ ξεκίνησε να διαπιστώσει γιατί συμβαίνει αυτό. Ανακάλυψε μια περίπλοκη διαδικασία που προκαλεί το πατρικό μιτοχονδριακό DNA να αυτοκαταστρέφεται ουσιαστικά.

«Θα μπορούσε να είναι ενοχλητικό για έναν άντρα να το ακούσει, αλλά είναι αλήθεια», δήλωσε ο Ζουέ σε δήλωσή του. «Τα υλικά μας δεν είναι όλα τόσο επιθυμητά που η εξέλιξη έχει σχεδιάσει πολλαπλούς μηχανισμούς για να διασφαλίσει ότι καθαρίζονται κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής».

Στα χρόνια που μεσολάβησαν, ο Ζουέ ξεκίνησε να μάθει τι συμβαίνει στις σπάνιες περιπτώσεις όπου αυτή η αλληλουχία αυτοκαταστροφής δεν ξεκινά και τα πατρικά μιτοχόνδρια μεταβιβάζονται στους απογόνους. Επέλεξε να πειραματιστεί με το C. elegans, ένα μικροσκοπικό σκουλήκι που αποτελείται μόνο από περίπου 1.000 κύτταρα, αλλά εξακολουθεί να έχει κάποιους κοινούς ιστούς με τον άνθρωπο, όπως νευρικό σύστημα, έντερο και μύες.

Περιγράφοντας το πείραμα στο περιοδικό Science Advances, ο Ζουέ επισήμανε ότι τα σκουλήκια δεν παρουσίασαν ελαττώματα όσον αφορά τις αισθητηριακές τους αντιδράσεις, αλλά επηρεάστηκαν με άλλους τρόπους, όπως η μειωμένη ικανότητα να θυμούνται ή να μαθαίνουν από αρνητικά ερεθίσματα. Τα τροποποιημένα σκουλήκια ήταν επίσης λιγότερο δραστήρια στις κινήσεις τους.

Τίποτα από αυτά δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη. Περίπου ένας στους 5.000 ανθρώπους πάσχει από μιτοχονδριακή νόσο και τα συμπτώματα συχνά περιλαμβάνουν αναπτυξιακές καθυστερήσεις, διαταραχές της νοημοσύνης, μυϊκή αδυναμία και κακή ανάπτυξη. Προηγούμενα πειράματα αποκάλυψαν ότι όταν ποντίκια τροποποιήθηκαν ώστε να έχουν δύο διαφορετικές αλληλουχίες mtDNA, υπήρξαν μια σειρά από αρνητικές επιδράσεις στον μεταβολισμό, το επίπεδο δραστ��ριότητας και τη νόησή τους.

Αυτό που προκάλεσε έκπληξη ήταν ότι ο Ζουέ και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να αντιστρέψουν σημαντικά τις επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης της επαναφοράς των επιπέδων ATP (τριφωσφορική αδενοσίνη) στο φυσιολογικό. Όταν χορήγησαν στα σκουλήκια μια μορφή βιταμίνης Κ2, διαπίστωσαν ότι οι επιδόσεις μάθησης και μνήμης των σκουληκιών «βελτιώθηκαν σημαντικά».

Η εργασία του Ζουέ όχι μόνο εξήγησε τα οφέλη της κληρονομιάς των μιτοχονδρίων από έναν μόνο γονέα -καθώς η προσθήκη του μιτοχονδριακού DNA ενός δεύτερου γονέα μπορεί να οδηγήσει σε δυσμενείς επιπτώσεις- αλλά μπορεί επίσης να έχει θέσει τις βάσεις για μελλοντικές θεραπείες των μιτοχονδριακών διαταραχών. Είπε ότι είναι πιθανό οι καθυστερήσεις στην εξάλειψη του πατρικού mtDNA να είναι αυτό που οδηγεί στην εμφάνιση των διαταραχών στους ανθρώπους. «Εάν έχετε πρόβλημα με το ATP (τριφωσφορική αδενοσίνη) μπορεί να επηρεάσει κάθε στάδιο του ανθρώπινου κύκλου ζωής», δήλωσε.

Τα στρογγυλά σκουλήκια είναι απλά πλάσματα και είναι απίθανο ότι η απλή χορήγηση βιταμίνης Κ2 σε ανθρώπους με μιτοχονδριακές διαταραχές θα θεραπεύσει πλήρως την κατάστασή τους. Αλλά οι διαταραχές μπορεί να είναι κληρονομικές και όπως δήλωσε ο Ζουέ, αν και πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερες έρευνες, είναι πιθανό ότι η χορήγηση βιταμίνης Κ2 σε μητέρες με οικογενειακό ιστορικό της νόσου θα μπορούσε να μειώσει τις πιθανότητες να τις μεταδώσουν στα παιδιά τους.

Από τον Άνταμ Κόβατς – gizmodo.com

[justforbooks]

Το Νόμπελ Λογοτεχνίας και οι Έλληνες συγγραφείς

Καλοί συγγραφείς δεν είναι μόνο όσοι κερδίζουν Νόμπελ

Επειδή όλη αυτή η συζήτηση περί μιας «πολύ δυνατής» ελληνικής υποψηφιότητας για το φετινό βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (το οποίο, όπως ανακοινώθηκε, πήρε τελικά η Νοτιοκορεάτισα πεζογράφος Χαν Κανγκ), ήταν μάλλον ατυχής και οπωσδήποτε ενδεικτική ενός πολιτισμικού επαρχιωτισμού, καλό είναι να διευκρινιστούν ορισμένα πράγματα. Διότι έτσι, εκτός των άλλων, εκτίθενται -δυστυχώς, ερήμην τους- και ορισμένοι κατά τα άλλα πολύ καλοί Έλληνες συγγραφείς (δεν είναι καλοί συγγραφείς μόνο όσοι κερδίζουν Νόμπελ…) των οποίων το όνομα κυκλοφορεί αυθαίρετα, με τέτοιες αφορμές.

Αν κοιτάξουμε, λοιπόν, ποιοι ήταν οι νικητέ�� του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας τουλάχιστον τα τελευταία 30 έτη (για να μην πάμε πιο παλιά) θα αντιληφθούμε πρώτα και κύρια ότι ποτέ κανείς (πόσο μάλλον μια στοιχηματική εταιρία…) δεν έχει καταφέρει να προβλέψει τον νικητή της εκάστοτε χρονιάς. Πρόκειται πάντοτε για μια μάλλον αναπάντεχη επιλογή και ενίοτε κόντρα στα γούστα της εποχής (π.χ. όπως σε έναν στιχουργό σαν τον Μπομπ Ντίλαν, το 2016 ή σε έναν εντελώς ξεχασμένο πεζογράφο σαν τον Le Clézio, το 2009). Άλλωστε, ουδείς γνωρίζει ποια είναι (και με ποια κριτήρια συγκροτείται) η short list με τα 5 ονόματα που επιλέγονται κάθε χρονιά ως οι τελικές υποψηφιότητες -και από τις οποίες προκύπτει ως νικητής ο έχων την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων των μελών της Επιτροπής. Εξ ου και κάθε χρόνο κυκλοφορούν, πάντα αυθαίρετα, τα ίδια και τα ίδια ονόματα σπουδαίων λογοτεχνών παγκοσμίως που δεν έχουν ακόμη γευτεί την χαρά του βραβείου αυτού, με το αποτέλεσμα να είναι πάντα το ίδιο: δεν παίρνουν το Νόμπελ τα δήθεν «φαβορί» αλλά κάποιος άλλος τον οποίο ουδείς είχε φανταστεί. Συνεπώς, θα έλεγα ότι ματαιοπονεί όποιος επιχειρεί τέτοιες προβλέψεις.

Αλλά δεν είναι μόνο διαδικαστικό το ζήτημα. Αν δει και πάλι κανείς τους νικητές αυτής της περιόδου (και ίσως, τις περασμένες δεκαετίες να ήταν ακόμη πιο ισχυρή η τάση αυτή), θα διαπιστώσει ότι σχεδόν χωρίς εξαίρεση επρόκειτο για διεθνώς αναγνωρισμένους συγγραφείς πριν το Νόμπελ, άσχετα αν είχαν γνωρίσει ή όχι ήδη παγκόσμια εκδοτική επιτυχία. Ήταν λογοτέχνες των οποίων το έργο είχε φυσικά μεταφραστεί στις κυρίαρχες γλώσσες αλλά όχι μόνο (π.χ. ο άγνωστος στο ευρύ κοινό Σουηδός ποιητής Τούμας Τράνστρεμερ, που κέρδισε το Νόμπελ το 2011, έχει μεταφραστεί σε πάνω από 60 γλώσσες) και που είχαν τιμηθεί με άλλα σημαντικά διεθνή βραβεία, παρότι μικρότερης αναγνωρισιμότητας (όχι πάντως και αξίας) σε σχέση με το Νόμπελ. Επαναλαμβάνω, μπορεί το ευρύ κοινό να μην τους γνώριζε αλλά ήταν ήδη καταξιωμένοι από πολύ μεγάλου κύρους διεθνείς λογοτεχνικούς θεσμούς όπως το Booker, και πάντως από το διεθνές "συνάφι" (άρα όχι μόνο στην χώρα τους) πριν έρθει η στιγμή του Νόμπελ -το οποίο είναι δεδομένο ότι χαρίζει παγκόσμια αναγνωρισιμότητα σε όποιον το κερδίσει.

Υπάρχει και κάτι ακόμη που καλό είναι να λάβουμε υπόψη. Η γλώσσα στην οποία γράφεται το πρωτότυπο πα��ζει και αυτή το ρόλο της, και δεν είναι μικρός. Από το 1901 που δίνεται το βραβείο, το έχουν κερδίσει 32 φορές τα αγγλικά, 16 τα γαλλικά, 15 τα γερμανικά, 11 τα ισπανικά και 6 τα ιταλικά. Δηλαδή, αυτές οι 5 παγκοσμίως κυρίαρχες γλώσσες το έχουν κερδίσει αθροιστικά 80 φορές -άρα, αρκετά πάνω από το μισές σε σύνολο 121 βραβεύσεων.

Φυσικά, η παγκοσμιοποίηση έχει επιδράσει θετικά και σε αυτό, υπό την έννοια ότι τις τελευταίες δεκαετίες το (άτυπο) γλωσσικό κριτήριο έχει υποχωρήσει και δεν είναι σπάνιες οι φορές που βραβεύονται -όπως και φέτος- λογοτέχνες μη κυρίαρχων γλωσσών (άλλωστε, τα ίδια τα ελληνικά έχουν δύο Νόμπελ). Αλλά και πάλι, αν μιλήσουμε με την γλώσσα των αριθμών, οι πιθανότητες βράβευσης μιας περιφερειακής γλώσσας είναι πολύ μικρές (μόνο τα σουηδικά είναι εδώ εξαίρεση με 7 βραβεύσεις συνολικά) καθώς εδώ πρέπει να έχουμε κατά νου και κάτι ακόμη, τεχνικής φύσης: ότι το έργο του υποψήφιου λογοτέχνη για Νόμπελ εξετάζεται και αξιολογείται από την αρμόδια Επιτροπή πάντοτε στο πρωτότυπο. Και όταν δεν υπάρχει μεταξύ της Επιτροπής κάποιος που να μπορεί να διαβάσει την πρωτότυπη γλώσσα, καταφεύγουν σε εξωτερικούς που την έχουν ως μητρική, παρέχοντας βοήθεια επ' αυτού. Ωστόσο, όπως γνωρίζουμε όλοι, καμία μετάφραση ή μεταφορά του πρωτότυπου δεν μπορεί να συγκριθεί με την εκφραστική δύναμη και το βάθος του ίδιου του πρωτότυπου, και έτσι μια “μικρή” γλώσσα είναι καταδικασμένη να ξεκινάει πάντα από μειονεκτική θέση έναντι των 4-5 κυρίαρχων που παρεμπιπτόντως εκφράζουν όλες τους τον δυτικό πολιτισμό και τις συναφείς αξίες του.

Ως προς τα στατιστικά του φύλου, καλύτερα να μην τα συζητάμε: από τους 121 νικητές, οι 103 είναι άνδρες και μόνο οι 18 γυναίκες -αν και αυτό έχει αλλάξει σημαντικά τούτη την τελευταία 30ετία, εφόσον έχουμε 10 γυναίκες μεταξύ των βραβευθέντων.

Γιατί λέγονται εντέλει όλα αυτά; Διότι το μείζον για να μπορέσει ένας λογοτέχνης που γράφει στα ελληνικά να φθάσει σε τέτοιες μεγάλες διακρίσεις, είναι προηγουμένως, όχι μόνο να έχει σπάσει τα στεγανά της μικρής χώρας μας και να έχει διεθνοποιηθεί μέσα από μεταφράσεις σε πολλές άλλες γλώσσες, αλλά θα πρέπει να έχει τιμηθεί και με πολύ ανταγωνιστικά, πρώτης γραμμής, διεθνή λογοτεχνικά βραβεία. Αυτό προφανώς δεν απαιτεί μόνο καλές δημόσιες σχέσεις κοσμοπολίτικης υφής από την πλευρά του συγγραφέα ούτε μόνο μια πολιτική διάδοσης της λογοτεχνίας μας από την πλευρά της ελληνικής πολιτείας. Κυρίως απαιτεί την πρωτότυπη και ουσιαστική συμβολή των Ελλήνων λογοτεχνών στα μεγάλα θέματα (όχι μόνο της εποχής και της εκάστοτε συγκυρίας), τα οποία μπορούν να κινήσουν και την προσοχή του διεθνούς κοινού αλλά κυρίως της σοβαρής διεθνούς κριτικής. Η οποία δεν πείθεται παρά μόνο από την αξία ενός έργου και διόλου από την (αυτο)προβολή του συγγραφέα.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[crisismonitor]

Αν και το κυρίαρχο αφήγημα αποδίδει την επεκτατική έξαρση του Ντόναλντ Τραμπ σε γεωπολιτικούς λόγους και την αμυντική βιομηχανία, στην πραγματικότητα η Γροιλανδία κυρίως και λιγότερο ο Καναδάς έχουν μεγάλο πλούτο σε σπάνιες γαίες, που αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη πολλών βιομηχανιών. Ο εκλεγμένος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε για άλλη μια φορά ότι επιθυμεί να αγοράσει τη Γροιλανδία, την αυτόνομη επικράτεια της Δανίας, επικαλούμενος ανησυχίες εθνικής ασφάλειας ως τον κύριο λόγο για τέτοιες επεκτατικές βλέψεις. Η Γροιλανδία βρίσκεται σε στρατηγική θέση για τις Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο σε ό,τι αφορά την πυραυλική άμυνα όσο και το θαλάσσιο εμπόριο, το οποίο θα γίνει όλο και πιο σημαντικό καθώς ο πάγος της Αρκτικής συνεχίζει να λιώνει, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Παρατηρητές επισημαίνουν επίσης ότι η Γροιλανδία είναι γνωστή για τον πλούτο της σε σπάνια γαίες. Αυτές οι κοιτάσματα, όπως το λίθιο και το ζιρκόνιο, αποτελούν περιζήτητες πρώτες ύλες, οι οποίες χρησιμοποιούνται στην ηλεκτρονική και στην παραγωγή μπαταριών που είναι ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση στην πράσινη τεχνολογία. Δεδομένα από την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία (USGS) δείχνουν ότι η Γροιλανδία διαθέτει τα όγδοα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών στον κόσμο, που ανέρχονται σε 1,5 εκατομμύρια τόνους. Αυτό είναι συγκρίσιμο με τα γνωστά αποθέματα των Ηνωμένων Πολιτειών (1,8 εκατ. τόνοι). Παρόλο που η Γροιλανδία διαθέτει σημαντικά αποθέματα, τα δεδομένα του USGS δείχνουν ότι δεν πραγματοποιήθηκαν εξορυκτικές δραστηριότητες για σπάνιες γαίες εκεί το 2023. Αν και εταιρείες της Γροιλανδίας είχαν αρχικά στραφεί στην Κίνα για επενδύσεις στην εξόρυξη, τα έργα σταμάτησαν μετά τις εκλογές του 2021 στη Γροιλανδία. Οι ψηφοφόροι αποφάσισαν ότι, ενώ η εξόρυξη θα μπορούσε να αποτελέσει βήμα προς μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη και ακόμη και ανεξαρτησία από τη Δανία, το περιβαλλοντικό κόστος και η πιθανή αναστάτωση στις παραδοσιακές πρακτικές θα ήταν υπερβολικά μεγάλα σε σύγκριση με τα οφέλη. Ένα κύριο σημείο τριβής ήταν ότι το μεγάλ�� ορυχείο - το Kvanefjeld, κοντά στην πόλη Narsaq - που προοριζόταν για την εξόρυξη σπάνιων γαιών θα παρήγαγε επίσης ραδιενεργό ουράνιο, γεγονός που οι ντόπιοι φοβούνταν ότι θα οδηγούσε σε ραδιενεργή σκόνη να πέφτει στις κοντινές κοινότητες και καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Η ψήφος οδήγησε σε απαγόρευση εξόρυξης ουρανίου και άφησε τα έργα εξόρυξης σπάνιων γαιών σε αναμονή. Το 2021, η Γροιλανδία σταμάτησε επίσης όλα τα σχέδια για μελλοντική εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τα δεδομένα του USGS, η Κίνα διαθέτει μακράν τα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών, που εκτιμώνται σε 44 εκατομμύρια τόνους, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 40% των γνωστών παγκόσμιων αποθεμάτων. You will find more infographics at Statista Read the full article