#κάπνισμα

[mikrh-kallitexnhs6]

οκτωβριανό

/

[drsfikas]

Διακοπή του καπνίσματος: Συζητήστε μαζί μας για τα αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία και για το πώς μπορείτε να επιτύχετε τη διακοπή αυτής της εθιστικής και βλαβερής συνήθειας. Μπορούμε να σας βοηθήσουμε να κάνετε αυτό το βήμα!

[baby-mag]

Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η συχνή χρήση προϊόντων νικοτίνης από νεαρούς ενήλικες και εφήβους συνδέεται με αλλαγές στη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, ιδίως σε περιοχές κρίσιμες για τον εθισμό και τη γνωστική λειτουργία. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Brain Imaging and Behavior.

Εδώ και χρόνια, οι ειδικοί σε θέματα δημόσιας υγείας ανησυχούν για την υψηλή χρήση νικοτίνης και προϊόντων καπνού μεταξύ των νέων.

Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες για τον περιορισμό αυτής της τάσης, η δημοτικότητα των ηλεκτρονικών τσιγάρων και του παραδοσιακού καπνίσματος επιμένει. Προηγούμενες έρευνες έχουν επισημάνει τους πιθανούς κινδύνους που συνδέονται με τη χρήση νικοτίνης, ιδίως τις επιπτώσεις της στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Βασιζόμενοι σε αυτή τη γνώση, οι ερευνητές προσπάθησαν να διερευνήσουν πώς η χρήση νικοτίνης μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εγκεφάλου, εστιάζοντας ειδικά στη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, έναν βασικό παράγοντα για την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου.

“Ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως πώς η χρήση νικοτίνης επηρεάζει τον εγκέφαλο, ιδιαίτερα κατά την όψιμη εφηβεία/νεαρή ενηλικίωση (ηλικίες 16-22 ετών), όταν ο εγκέφαλος υφίσταται ταχεία νευρική ανάπτυξη”, δήλωσαν οι συγγραφείς της μελέτης Κέλι Κόρτνεϊ και Τζοάνα Τζέικομπους, οι οποίες είναι και οι δύο αναπληρώτριες καθηγήτριες ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο.

“Αυτή είναι επίσης η χρονική περίοδος κατά την οποία πολλά άτομα αρχίζουν να χρησιμοποιούν προϊόντα νικοτίνης για πρώτη φορά. Η εγκεφαλική αιματική ροή είναι ένα μέτρο της υγείας του εγκεφάλου που έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς παρέχει οξυγόνο και ενεργειακά υποστρώματα σε ολόκληρο τον εγκέφαλο και υποστηρίζει τις αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της φυσιολογικής νευρικής ανάπτυξης. Η παρούσα μελέτη διερεύνησε κατά πόσον υπάρχει διαφορά μεταξύ των εφήβων/νεαρών ενηλίκων που χρησιμοποιούν νικοτίνη και των μη χρηστών, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κάποια ένδειξη για επιδράσεις που σχετίζονται με τη νικοτίνη στην εγκεφαλική ροή αίματος”.

Στη μελέτη συμμετείχαν 194 συμμετέχοντες ηλικίας 16 έως 22 ετών, οι οποίοι προσελκύστηκαν από διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα και μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην κομητεία του Σαν Ντιέγκο. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες με βάση τη χρήση προϊόντων νικοτίνης: όσοι χρησιμοποιούσαν τέτοια προϊόντα τουλάχιστον εβδομαδιαίως και όσοι τα χρησιμοποιούσαν λιγότερο συχνά.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν ενδελεχείς αξιολογήσεις, συμπεριλαμβανομένων συνεντε��ξεων, ερευνών αυτοαναφοράς σχετικά με τη χρήση ουσιών και την ψυχική υγεία, καθώς και εξετάσεις ούρων για τη μέτρηση των μεταβολιτών της νικοτίνης. Είναι σημαντικό ότι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μαγνητικές τομογραφίες (MRI) για τη μέτρηση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο.

Στους εγκεφάλους των συχνών χρηστών νικοτίνης, οι ερευνητές παρατήρησαν μείωση της ροής του αίματος σε συγκεκριμένες περιοχές: στον αριστερό και δεξιό προμήκη φλοιό, στον αριστερό οπίσθιο φλοιό και στον δεξιό πρόσθιο φλοιό. Αυτές οι περιοχές είναι γνωστό ότι είναι κρίσιμες για την ανάπτυξη της εξάρτησης από τη νικοτίνη και για τη διαχείριση γνωστικών λειτουργιών όπως η προσοχή και η μνήμη.

Είναι ενδιαφέρον ότι η μελέτη διαπίστωσε ότι καθώς αυτοί οι νεαροί χρήστες νικοτίνης μεγάλωναν, η μείωση της ροής του αίματος σε αυτές τις περιοχές γινόταν πιο έντονη, αποκλίνοντας από το μοτίβο που παρατηρήθηκε στους μη χρήστες, οι οποίοι παρουσίαζαν αύξηση της ροής του αίματος με την ηλικία σε αυτές τις περιοχές.

Επιπλέον, η μελέτη παρατήρησε ότι η μείωση της εγκεφαλικής αιματικής ροής συσχετίστηκε με υψηλότερα επίπεδα μεταβολιτών νικοτίνης στα ούρα και μεγαλύτερη σοβαρότητα της εξάρτησης από τη νικοτίνη. Ωστόσο, δεν υπήρξε συσχέτιση μεταξύ της πρόσφατης χρήσης νικοτίνης και των αλλαγών στη ροή του αίματος, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αλλαγές αυτές είναι αποτέλεσμα της χρόνιας και όχι της οξείας χρήσης νικοτίνης.

“Τα αποτελέσματα της μελέτης μας υποδηλώνουν ότι η χρήση νικοτίνης κατά την εφηβεία μπορεί να επηρεάσει τις φυσιολογικές αλλαγές στην εγκεφαλική αιματική ροή που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της νευρικής ανάπτυξης”, δήλωσαν οι Κόρτνεϊ και Τζέικομπους. “Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν επίσης ότι συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, γνωστές ως προμετωπιαίος φλοιός, οπίσθιος φλοιός και πρόσθιος φλοιός, είναι πιθανές περιοχές-κλειδιά που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της εξάρτησης από τη νικοτίνη”.

Ενώ η μελέτη προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες, είναι σημαντικό να σημειωθούν οι περιορισμοί της. Ο διατομεακός της χαρακτήρας σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποδείξει οριστικά ότι η χρήση νικοτίνης προκαλεί αυτές τις αλλαγές στη ροή του αίματος στον εγκέφαλο -μόνο ότι υπάρχει σύνδεση. Επίσης, η μελέτη δεν διαπίστωσε διαφορές στις επιδράσεις με βάση το φύλο των συμμετεχόντων, γεγονός που δεν συνάδει με ορισμένες προηγούμενες έρευνες. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι πιο σύνθετοι παράγοντες, όπως η αλληλεπίδραση μεταξύ φύλου, ηλικίας και χρήσης νικοτίνης, δεν μπόρεσαν να διερευνηθούν πλήρως λόγω του σχεδιασμού της μελέτης.

Στο μέλλον, οι διαχρονικές μελέτες θα μπορούσαν να παρακολουθούν τις αλλαγές με την πάροδο του χρόνου για την καλύτερη κατανόηση των αιτιωδών σχέσεων και ενδεχομένως για την αποκάλυψη επιδράσεων ειδικά για το φύλο. Η έρευνα αυτή αποτελεί ένα βήμα προς την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η χρήση νικοτίνης κατά τη διάρκεια κρίσιμων αναπτυξιακών περιόδων μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο, βοηθώντας τελικά στην ανάπτυξη αποτελεσματικότερων στρατηγικών ��ημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση της χρήσης νικοτίνης και καπνού στους νέους.

Η μελέτη με τίτλο “The effects of nicotine use during adolescence and young adulthood on gray matter cerebral blood flow estimates” (Οι επιδράσεις της χρήσης νικοτίνης κατά την εφηβεία και τη νεαρή ενηλικίωση στις εκτιμήσεις της εγκεφαλικής ροής της φαιάς ουσίας), συντάχθηκε από τους Kelly E. Courtney, Rachel Baca, Courtney Thompson, Gianna Andrade, Neal Doran, Aaron Jacobson, Thomas T. Liu και Joanna Jacobus.

psypost.org

[dimocratischris]

Κάπνισμα και άτμισμα-Πώς το σταματάω και γιατί?

f

Το κάπνισμα είναι μια συνήθεια που μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την υγεία και την ευτυχία. Οι καπνιστές έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα από τους μη καπνιστές. Η πιθανότητα να πεθάνει ένας συστηματικός καπνιστής από το κάπνισμα είναι 1 στις 2. Η γενική διευθύντρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO) το 2000, είχε περιγράψει το τσιγάρο ως ένα “έξυπνα κατασκευασμένο…

[lath1]

Κάπνισμα και αναισθησία

Αναισθησία και κάπνισμα

Το κάπνισμα είναι μια θανατηφόρα συνήθεια που βλάπτει την υγεία με αμέτρητους τρόπους. Η διακοπή του δεν είναι εύκολη, γιατί η καπνιζόμενη νικοτίνη δρα εθιστικά και επιπλέον, η χορήγησή της από άλλες οδούς (διαδερμικά, τσίχλα) συνήθως από μόνη της δεν είναι αρκετή για τη διακοπή του. Οι κακοήθειες εξαιτίας του καπνίσματος είναι πάμπολλες, αλλά δεν θα αναπτύξουν καρκίνο όλοι όσοι καπνίζουν, ούτε…

[allaneagr]

Αλλάζει πάλι ο νόμος για το κάπνισμα

Να κλείσει τα «παράθυρα» της αντικαπνιστικής νομοθεσίας που επιτρέπουν να βαπτίζονται χώροι κατ’ ουσίαν κλειστοί ως υπαίθριοι, διαλύοντας τον καπνό που θολώνει το τοπίο για τις ελεγκτικές αρχές, θα επιχειρήσει το πρώτο τρίμηνο του 2023 το υπουργείο Υγείας.

Σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία θα προχωρήσει στην επικαιροποίηση του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος σε δύο βασικές κατευθύνσεις:

την ακριβέστερη περιγραφή των χώρων όπου απαγορεύεται το κάπνισμα, με ενδεχόμενη διεύρυνσή τους, καθώς και

τον επαναπροσδιορισμό των καπνικών προϊόντων των οποίων η χρήση απαγορεύεται σε κλειστούς δημόσιους χώρους, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα προϊόντα που κυκλοφορούν.

Ηδη το υπουργεί�� έχει ξεκινήσει την επεξεργασία των σχετικών διατάξεων με στόχο να είναι έτοιμο το νέο θεσμικό πλαίσιο το πρώτο τρίμηνο του 2023. Την ίδια στιγμή σχεδιάζονται και δράσεις πρόληψης της καπνιστικής συνήθειας από τις πολύ μικρές ηλικίες. Ο στόχος είναι τα παιδιά που θα γεννηθούν στην Ελλάδα το 2025 να είναι η πρώτη γενιά που δεν θα καπνίζει και δεν θα εκτίθεται στον καπνό.

Οπως ανέφερε στην «Κ» η γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, «επεξεργαζόμαστε με τα συναρμόδια υπουργεία μια σειρά από διατάξεις οι οποίες θα κλείσουν κενά που έχουμε εντοπίσει στο θεσμικό πλαίσιο». Σύμφωνα με την κ. Αγαπηδάκη, τα κενά έχουν να κάνουν κυρίως με τον προσδιορισμό των χώρων όπου απαγορεύεται το κάπνισμα και κυρίως ποιοι θεωρούνται υπαίθριοι χώροι των καταστημάτων εστίασης (καφέ, μπαρ, εστιατόρια), ειδικά όταν «κλείνονται» με σκέπαστρα, πλεξιγκλάς και άλλα προστατευτικά. Σύμφωνα με τον προηγούμενο νόμο, το κάπνισμα επιτρέπεται σε εξωτερικούς χώρους καταστημάτων μόνο όταν είναι περιμετ��ικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον και δεν είναι στεγασμένοι. Αν και έχει γίνει προσπάθεια με υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους να γίνει πιο λεπτομερής περιγραφή του υπαίθριου χώρου (π.χ. το ύψος που μπορεί να έχουν τα προστατευτικά), οι διαφορές είναι συχνά δυσδιάκριτες και δυσχεραίνουν το έργο των ελεγκτών.

Το κίνημα των αντικαπνιστών μετράει τώρα νίκες και ήττες Ενα από τα σημεία που εξετάζονται στο πλαίσιο της επικαιροποίησης του θεσμικού πλαισίου είναι και ο προσδιορισμός αυτών των προϊόντων. Οπως σημειώνει η κ. Αγαπηδάκη, λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον τελευταίο νόμο έως και σήμερα έχουν βγει πολλά νέα καπνικά προϊόντα θα πρέπει να προσδιοριστεί ακριβώς τι ισχύει για καθένα από αυτά.

Τα κενά αυτά δυσκολεύουν τους ελέγχους και θολώνουν και την εφαρμογή του νόμου. «Οταν είναι σαφές το θεσμικό πλαίσιο και γνωρίζεις πού απαγορεύεται και πού επιτρέπεται, είναι πιο εύκολο να ακολουθήσεις τους κανόνες», επισημαίνει η κ. Αγαπηδάκη, η οποία προσθέτει ότι θα πρέπει να εξετασθεί συνολικά και το επιχειρησιακό μέρος των ελέγχων ώστε αυτοί να γίνονται πιο συντονισμένα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ελληνική Αστυνομία, τον περασμένο Δεκέμβριο διενήργησε σε όλη την επικράτεια περισσότερους από 25.000 ελέγχους σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος για την αντικαπνιστική νομοθεσία βεβαιώνοντας πάνω από 1.300 παραβάσεις, σε καπνίζοντες και υπευθύνους των επιχειρήσεων. Επίσης, την εβδομάδα 31 Δεκεμβρίου 2022 έως 8 Ιανουαρίου 2023 η ΕΛ.ΑΣ. πραγματοποίησε 9.100 ελέγχους, κατά τη διάρκεια των οποίων καταγράφηκαν 815 παραβάσεις της αντικαπνιστικής νομοθεσίας. Πολύ λιγότερους ελέγχους, σε αναλογία και του αριθμού των στελεχών τους, διενεργούν οι άλλες Αρχές. Οι ελεγκτές των Περιφερειών πραγματοποίησαν πέρυσι 11.270 ελέγχους, βεβαιώνοντας 247 παραβάσεις και καταλογίζοντας πρόστιμα 119.800 ευρώ, και το 2021 38.000 ελέγχους (328 πρόστιμα και 34.800 ευρώ). Οι ελεγκτές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας πέρυσι (έως και το τέλος Νοεμβρίου) διενήργησαν 3.334 ελέγχους, βεβαιώνοντας πρόστιμα ύψους 151.000 ευρώ. Τους περισσότερους ελέγχους διενήργησαν το 2021: 7.900 έλεγχοι και 265.000 ευρώ πρόστιμα.

«Επεξεργαζόμαστε μια σειρά από διατάξεις οι οποίες θα κλείσουν κενά που έχουμε εντοπίσει στο θεσμικό πλαίσιο», λέει στην «Κ» η γ.γ. Δημόσιας Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη.

Το 2021 τα έσοδα από τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν για παραβάσεις των διατάξεων για το κάπνισμα αλλά και των διατάξεων για τη διάθεση προϊόντων καπνού και αλκοολούχων ποτών σε ανηλίκους άγγιξαν το 1.920.000 ευρώ, ενώ αντίστοιχο ποσό εισπράχθηκε και το 2020 (1.907.000 ευρώ). Μικρότερα ποσά εισπράχθηκαν τα προηγούμενα έτη (1.420.000 ευρώ το 2019, 1.340.500 ευρώ το 2018 και 980.735 ευρώ το 2017), ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι τον Νοέμβριο του 2019 «ξανάρχισε» με νέο θεσμικό πλαίσιο, πιο «τσουχτερά πρόστιμα» και περισσότερους ελέγχους η αντικαπνιστική νομοθεσία.

Πηγή άρθρου: Αλλάζει πάλι ο νόμος για το κάπνισμα

[cathylo]

η γατα μου άρχισε το κάπνισμα βοήθεια

[casperakiii]

4 χρόνια έχουν περάσει από τότε που εφυγες.Έχουν αλλάξει πολλά από τότε.Το γιαγιούλι γύρισε πίσω στην Ρωσία για λίγο αλλά τελικά έκατσε πολύ,εγω πλέον ειμαι στην Αθήνα,τα αδερφια μου μεγαλώνουν,με την μαμά έτσι όπως τα άφησες,επαφή καμία.Μου λείπεις αρκετά.Θα σε ήθελα εδώ να με συμβουλεύεις,να με βλέπεις να μεγαλώνω και να ωριμάζω.Να μου φωνάζεις που δεν τρώω και που γυρνάω αργά στο σπίτι το βράδυ.Να με ξυπνάς το πρωί για την σχολή -σχολείο τότε- να μου εχεις φτιάξει πρωινό και εγω να σου λέω ότι σ αγαπαω πιο πολύ απ όλους.

Έχω ξεκινήσει το κάπνισμα ξερω ότι το μισούσες,αλλά πολλα βρ��διά είναι η καλύτερη συντροφιά μου,κοιτώντας τον ουρανό και νοσταλγώντας εσενα.Παλευω κάθε μέρα για να μπορέσω να σε κάνω περήφανο έστω κι από εκει ψηλά.Σε σκέφτομαι κάθε μέρα και μου λείπεις κάθε μέρα λίγο πιο πολύ.Μου λείπουν οι Παρασκευές που άνοιγα την πόρτα και έτρεχα να σε δω στο δωμάτιο που έβλεπες μπάλα.ΑΚΟΜΑ και οι Κυριακές μου λείπουν,που έρχοταν ο μπαμπάς με την μαμά να με πάρουν και το μισούσα τόσο τότε γιατί άντε να περιμένεις πάλι μέχρι την Παρασκευή..Μου λείπουν οι εκπλήξεις σου στο σχολείο με μια μπουγάτσα στο χερι για να εισαι σίγουρος πως τρώω.Μου λείπουν οι δώρο σακούλες που μου έπαιρνες,τα μαθήματα χορού που με είχες γράψει..Μου λείπει η φωνή σου και το γέλιο σου..Τα μπάνια που με πήγαινες και οι παιδικές χαρές..Μου λείπουν τα καλοκαίρια μας και τα κρυφά παγωτά που μου έπαιρνες από την γιαγιά «Φάε γρήγορα γιατί αν μας δει θα μας διώξει» έλεγες και γέλαγες ταυτόχρονα..

Λίγες μέρες πριν φύγεις με είχες πιάσει από το χερι και μου είχες πει «Σ αγαπαω πολύ και τωρα που θα φυγω ακόμα θα σ αγαπαω»και εγω σου είχα πει «Ελα μωρε παππούκα μου δεν παθαίνεις τίποτα εγω εδώ ειμαι»

Δεν θα ξεχάσω ποτε την ημέρα που μου είπαν ότι δεν τα κατάφερες.Ημουν έξω με τα παιδια μέχρι που με πήρε τηλέφωνο η γιαγιά «Ελα ρε γιαγιά σε δέκα έρχομαι» «Σοφία ο παππούς έφυγε».

Πάγωσα χάθηκα πέθανα.

4 χρόνια μετά το συναίσθημα ίδιο.Κενό.Κενο που δεν γεμίζει.

Σε σκέφτομαι κάθε μέρα και σ αγαπάω ακόμα πιο πολύ από τότε.❤️

[nevriasmenos]

Έχω κόψει το κάπνισμα εδώ και ένα χρόνο και νιώθω τέλεια

Μπράβο μου!

[xeimarras]

Έκανα για χρόνια Karelia καπνό αρωματικό.

Δεν "κόστιζε" πολλά τότε. Λίγα μόνο χρήματα αρκούσαν.

Τότε τα τσιγάρα μας ήταν "φθηνά".

(...)

Συνήθιζα να ανοίγω το σφραγισμένο σακουλάκι, να χώνω τη μύτη μου μέσα στη συσκευασία και να "ρουφάω" τη μυρωδιά του νωπου καπνού με γεύση μέλι! Τα αρώματα και η ένταση του, έκαναν το μυαλό μου να μουδιάζει και τα μάτια μου να αλιθωριζουν! Εστριβα χοντρά τσιγάρα με χαρτακια drum μπλε και πάντα τραβούσα όσο πιο πολυ μεγάλες τζούρες μπορούσα για να ευχαριστηθώ τις γεύσεις, πριν προλάβει ο καπνός να γίνει τρίμματα... Λατρεύω το μέλι! Αγόρασα διάφορες θήκες καπνού και έκανα τα πάντα για να μένει πάντα νωπος ο καπνός, φρέσκος και να διατηρούνται ��α χαρακτηριστικά του και ��υτό το άρωμα του μελιού!

Άργησα, μου πήρε χρόνια να καταλάβω ότι ο καπνός μου έγινε τρίμματα και σταμάτησε να έχει το ίδιο άρωμα μελιού όπως στην αρχή.

Δεν ηταν πλέον το ίδιο τσιγάρο και εγώ συνέχισα να αγοράζω πακέτα καπνούς και να καπνίζω, από συνήθεια πλέον και ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα ανοίξω μια συσκευασία θα χώσω τη μύτη μου και θα γεμίσουν τα ρουθούνια μου με τις ίδιες μυρωδιές, θα στρίψω ένα τσιγάρο και θα είναι όπως εκείνα τα πρώτα.

Ο καπνός μου κάθε μέρα ήταν ολο και πιο ξερός, όλο και πιο τρίμμα, όλο και περισσότερο μου έκαιγε το λαιμό.

Επρεπε να αλλάξω μάρκα ή να κόψω το κάπνισμα... Τα έκανα και τα δύο, μα μεγαλύτερο αποτέλεσμα έχει πλέον το δεύτερο.

(...)

Θα ξανακαπνιζα; ίσως όχι. Δεν ξέρω. Μπορεί ναι.

Υπό ένα απαράβατο όρο όμως. Να άνοιγα ξανά, τον ίδιο karelia με μέλι σε Χαρτάκια drum μπλε, που ερωτεύτηκα τότε.

Την ίδια ένταση, τις ίδιες γεύσεις, τα ίδια αρώματα.

Τίποτα λιγότερο από εκείνο τον καπνό.

Δεν γράφω για τσιγάρα και καπνούς.

Γράφω για "φθηνά τσιγάρα" και ανθρώπους.

Είμαι από αυτούς που πάντα κάπνιζαν φτηνά τσιγάρα...

Nos

[justforbooks]

Είναι Μάρτιος του 2007. Στην αίθουσα συσκέψεων του καθημερινού φύλλου στον 2ο όροφο της «Ελευθεροτυπίας» στη Μίνωος, σ’ έναν στενό χώρο με ένα τραπέζι και μερικές καρέκλες γύρω-γύρω, μόλις έχει ανακοινωθεί στους εργαζόμενους, που μετά βίας χωράνε στο δωμάτιο, η απόλυση του διευθυντή τους, Σεραφείμ Φυντανίδη, από τη Μάνια Τεγοπούλου. Μαζί, τους έχει γνωστοποιηθεί και το ύψος των μηνιαίων αποδοχών του καθώς και ο τρόπος πληρωμής τους μέσω της εταιρείας που είχε συστήσει γι’ αυτόν το λόγο. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι μουδιασμένοι, κάποιοι ανάβουν τσιγάρο (το κάπνισμα ποτέ δεν απαγορεύτηκε εντός του κτ��ρίου).

Αφενός αισθάνονται ελαφρώς σοκαρισμένοι από τα 47.000 ευρώ που έμπαιναν κάθε μήνα στο ταμείο της εταιρείας του –συνταξιούχου πια– Φυντανίδη. Αφετέρου είναι προβληματισμένοι για το αν η απομάκρυνσή του είναι το καλύτερο για την εφημερίδα εκείνη τη στιγμή. Οι συζητήσεις φουντώνουν με υπέρ και κατά επιχειρήματα. Περισσότερα υπέρ της απόλυσης και πολύ λιγότερα κατά. Πάνω από την οχλαγωγία πετάγεται ένας εργαζόμενος και, απευθυνόμενος στη Μάνια Τεγοπούλου, της λέει «αυτό δεν θα το έκανε ποτέ ο πατέρας σου!», για να λάβει ως απάντηση τη ρητορική ερώτηση: «Ως πότε θα με κυνηγάει η σκιά του πατέρα μου;».

Η παραπάνω σύσκεψη των εργαζομένων είναι ενδεικτική της ατμόσφαιρας που επικρατούσε για δεκαετίες στην εφημερίδα. Καταρχάς, η εντύπωση ότι δεν υπάρχει «γραμμή» και ο καθένας μπορεί να γράψει ό,τι θέλει, αρκεί να το υπογράφει, ίσχυε στο ακέραιο. Ως εκ τούτου, και παρά τη σαφή αριστερή κλίση της εφημερίδας (εσωτερικού, εξωτερικού και διαφόρων συνιστωσών), εξελίσσονταν μέσα σε αυτήν από δεξιοί και παπανδρεϊκοί μέχρι εκσυγχρονιστές. Σύμπνοια, πάντως, απόψεων δεν υπήρχε, κάτι που φάνηκε και στο θέμα Φυντανίδη. Επίσης, επικρατούσε μια ατμόσφαιρα αμεσοδημοκρατίας, όπου όλοι μπορούσαν να πουν ανοιχτά τη γνώμη τους, ακόμα και στην ιδιοκτήτρια της εφημερίδας.

Εξίσου ενδεικτικό είναι και ότι, παρά το γεγονός ότι η εφημερίδα κινδύνευε να μείνει ακυβέρνητη μετά την απομάκρυνση ενός από τους μακροβιότερους διευθυντές του Τύπου στην Ελλάδα, ελάχιστοι έσπευσαν να τον υποστηρίξουν. Άνθρωποι που μέχρι χθες τον έτρεμαν, τον εκτιμούσαν, τον συναναστρέφονταν και τον παραδέχονταν, γαντζώθηκαν πάνω στις αδιανόητες αποδοχές του για να τον απορρίψουν, σκεπτόμενοι προφανώς και την επόμενη μέρα. Εξοργίστηκαν λόγω της ύπαρξης της εταιρείας του ως μέσου πληρωμής από την εφημερίδα, άσχετα αν στη συνέχεια αποδείχτηκε ότι κι άλλοι συνταξιούχοι και υψηλόμισθοι συντάκτες της «Ελευθεροτυπίας» είχαν επιλέξει ακριβώς τον ίδιο τρόπο για να αμείβονται. Όταν, μάλιστα, προσπάθησε ο ίδιος ο Φυντανίδης να δικαιολογηθεί ενώπιον των εργαζομένων, στην Κύρα Αδάμ –μετέπειτα διευθύντρια της εφημερίδας– αποδίδεται η φράση: «Εμείς θέλουμε διευθυντή με αρχ…, όχι με offshore εταιρείες!».

Λίγα χρόνια νωρίτερα, μετά την Πρωτοχρονιά του 2004-2005, σε μια άλλη αίθουσα συσκέψεων, στον 5ο όροφο εκείνη τη φορά, είχαν μαζευτεί οι ίδιοι άνθρωποι, με αφορμή την κοπή της πίτας, για να γιορτάσουν την επιτυχία της κυκλοφορίας του κυριακάτικου φύλλου. Η «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» είχε ανοίξει τον δρόμο των DVD προσφορών, δίνοντας δώρο ντοκιμαντέρ του Discovery και ξεπερνώντας κάποιες Κυριακές τις 400.000 πωλήσεις. Το μερίδιο κυκλοφορίας της το 2004 ήταν 23%, με μέσο όρο τα 238.000 φύλλα, που την έφερνε πρώτη στη γενική κατάταξη των κυριακάτικων εφημερίδων.

Ήταν η εποχή που το πρώτο πράγμα που έκαναν οι συντάκτες του 3ου, τη Δευτέρα το μεσημέρι που εμφανίζονταν στα γραφεία τους, ήταν να μάθουν την κυκλοφορία της εφημερίδας την Κυριακή, ώστε να ξέρουν αν ο διευθυντής τους, Γιάννης Βλαστάρης, θα έχει κέφια ή όχι. Εν τω μεταξύ, και τα έσοδα από τη διαφήμιση ήταν ανάλογα της επιτυχίας. Για να βάλεις τότε ολοσέλιδη, τετράχρωμη διαφήμιση, έπρεπε να διαπραγματευτείς πάνω στην αρχική τιμή, που ήταν 14.500 ευρώ για την εφημερίδα και 7.500 ευρώ για το « Έψιλον».

Τα νούμερα αυτά ενίσχυαν την επικρατούσα άποψη ότι το κυριακάτικο χρηματοδοτεί το καθημερινό. Η μόνη σκιά στο γενικότερο κλίμα ευθυμίας εκείνων των εύρωστων ημερών ήταν η αγωνία για την πορεία της υγείας του Χρήστου (Κίτσου) Τεγόπουλου. Χαρακτηριστική ήταν η φράση που χρησιμοποιούσαν οι παλιότεροι, για να το εμπεδώσουν και οι νεότεροι, που δεν τον πρόλαβαν στα γραφεία του οργανισμού. «Αν πεθάνει ο Κίτσος…». Αυτό μόνο. Ημιτελής πρόταση, με το κομμάτι που λείπει να είναι πιο ισχυρό απ’ οτιδήποτε δυσοίωνο θα μπορούσε να περιγράψει το αβέβαιο μέλλον.

Και ο Κίτσος πεθαίνει το 2006. Και όλοι πρόκειται να δουν τι σημαίνουν τα αποσιωπητικά. Μέσα στο πολυάριθμο πλήθος που παρευρίσκεται στην κηδεία του, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν είδε ή όχι τη μεγάλη του κόρη, Μάνια. Ορισμένοι γαντζώνονται από την απουσία (;) της και οι κακές προβλέψεις για την πορεία της «Ελευθεροτυπίας» παίρνουν τη μορφή χρησμών Ωστόσο, ο πρώτος χρόνος μετά την ανάληψη των εκδοτικών καθηκόντων από πλευράς της τους διαψεύδει. Στη Μίνωος επικρατεί μια κατάσταση ψυχροπολεμικής ισορροπίας, με τον ξάδερφο του Κίτσου, Θανάση Τεγόπουλο –ο οποίος πάντα είχε μια μικρή έστω εμπλοκή στην εφημερίδα–, να προσφέρει εγγυήσεις σταθερότητας. Ενδεικτικό, πάντως, του ��λίματος εκείνης της χρονιάς είναι ότι ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων επιθυμούσε να πουληθεί η «Ελευθεροτυπία» σε κάποιον επιχειρηματία.

Οι φήμες των διαδρόμων περιλάμβαναν ως πιθανούς αγοραστές τη Γιάννα Αγγελοπούλου, τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, την Τράπεζα Πειραιώς, ακόμη και οίκους του εξωτερικού. Τι ήταν αυτό, όμως, που φόβιζε τους εργαζομένους τόσο στη διάδοχη κατάσταση, ώστε να προτιμούν να δουλεύουν για κάποιον επιχειρηματία, άσχετο με τον δημοσιογραφικό χώρο, θυσιάζοντας ενδεχομένως ακόμη και την περίφημη ελευθερία του Τύπου της «Ελευθεροτυπίας»; Η απάντηση ήταν η μία: η Μάνια.

ΠΑΡΑΓΩΝ ΜΑΝΙΑ

Η Μάνια Τεγοπούλου περιγράφεται τόσο από τους ανθρώπους που τη συμπαθούν όσο και από τους μεγαλύτερους επικριτές της ως μια ιδιόρρυθμη προσωπικότητα. Διαθέτει εντυπωσιακή μνήμη και απεχθάνεται την πολυκοσμία. Ανήκει στο είδος των ανθρώπων που ή τους αντιπαθείς με το «χαίρω πολύ» ή πέφτεις στην παγίδα τους και νομίζεις ότι διαθέτεις το σπάνιο χάρισμα να τους συναισθάνεσαι και τελικά να τους δικαιολογείς τα πάντα. Αδιάφοροι, πάντως, δεν περνάνε.

Έχασε τη μητέρα της όταν ήταν πολύ μικρή. Πρώην εργαζόμενοι στην εφημερίδα, που δούλεψαν δίπλα στον Κίτσο, λένε ότι τη μεγάλωσε σαν το αγόρι που δεν απέκτησε. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι όταν έγινε 20 χρόνων την έπαιρνε να παίζουν μαζί μπαρμπούτι. Άτομο φιλικά προσκείμενο σ’ εκείνη ισχυρίζεται ότι ο Κίτσος ήθελε ν’ αναλάβει η Μάνια την εφημερίδα και ότι, μάλιστα, δούλευε προς αυτή την κατεύθυνση, παίρνοντάς τη μαζί του από τις αρχές τoυ 2000 στα γραφεία της «Ελευθεροτυπίας». Ωστόσο, όποτε ρωτούσε κάτι ή ενδιαφερόταν να μάθει, συνεχίζει η ίδια πηγή, αντιμετώπιζε τη συγκαταβατικότητα των στελεχών. Έτσι δικαιολογεί και τον θυμό που είχε όταν ανέλαβε τελικά την εταιρεία απέναντι σ’ εκείνους που δεν την αποδέχτηκαν ποτέ.

Ενα άλλο σημείο, ενδεικτικό του χαρακτήρα της, όπως διαμορφώθηκε μέσα στο ιδεολογικά αριστερό περιβάλλον του σπιτιού της, ήταν ότι η Μάνια υπήρξε οπαδός της Καταστασιακής Διεθνούς. Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό κίνημα του ακροαριστερού χώρου του 1960, με αρχές την καθαίρεση των θεσμών των καταναλωτικών αγαθών, της έμμισθης εργασίας και της τεχνοκρατίας. Όταν ένα από τα κυρίαρχα συνθήματα του κινήματος είναι «Εργασία; Ποτέ!», αντιλαμβάνεται κανείς την εσωτερική σύγκρουση της διαδόχου του Κίτσου Τεγόπουλου στα ηνία του ιστορικού εκδοτικού οργανισμού.

Ναι, η Μάνια μεγάλωσε μεν ως πλουσιοκόριτσο που δεν του έλειψε τίποτα υλικό, αλλά αυτό τελικά δεν είχε μεγάλη σημασία, αφού υποβάθμισε μέσα της τη σημασία όσων μπορούσαν να αγοράσουν τα χρήματα. Κάτω από αυτό το πρίσμα εξηγείται και η αδυναμία της να προβεί σε απολύσεις δημοσιογράφων – όπως άλλωστε και ο πατέρας της–, με εξαίρεση, βέβαια, τα γνωστά διευθυντικά στελέχη που αντιπαθούσε και λόγω της θέσης τους. Ζει εδώ και αρκετά χρόνια σε ένα διαμέρισμα στο Χαλάνδρι, χωρίς τις γνωστές πολυτέλειες των απογόνων της δικής της οικονομικής κλάσης, και φροντίζει να περνάει πολλές ώρες με την έφηβη κόρη της.

Από την άλλη, εργαζόμενοι που είτε αποχώρησαν γιατί δεν άντεξαν το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς είτε είναι αντίδικοί της, λένε ότι μπορεί να μην είναι φιλοχρήματη, είναι όμως φιλόδοξη. Ότι εσωτερικά ανταγωνίζεται τη δόξα και τη φήμη του πατέρα της. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσουν και την προσπάθειά της να μιμηθεί τα σχόλια που έκανε ο Κίτσος στα παραπολιτικά της εφημερίδας.

Το νόημα των δικών της, βέβαια, συνήθως ελάχιστοι το αντιλαμβάνονταν, τονίζουν. Υποστηρίζουν ακόμα ότι είναι άφιλη και ως εκ τούτου οι άνθρωποι του περιβάλλοντός της βρίσκονται δίπλα της από συμφέρον. Και, τέλος, ότι μπορεί να διέπεται από εξαρχειώτικους κανόνες και χιούμορ, αλλά η αγορά του εξοχικού του Γιωτόπουλου στους Λειψούς, λίγους μήνες πριν αρχίσει ν’ αφήνει απλήρωτους τους εργαζομένους στην «Ελευθεροτυπία», μόνο αριστερή ευαισθησία δεν δείχνει.

Αυτή η γυναίκα, λοιπόν, κλήθηκε –και θέλησε– να αναλάβει την «Ελευθεροτυπία» και μαζί ό,τι «κουβαλούσε» αυτός ο βαρύς τίτλος. Και τα φορτία ήταν πολλά.

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΦΟΡΤΩΣΗΣ

Τη δεκαετία του ’80, όταν στην εφημερίδα διαφαίνεται μια ανικανότητα της διοίκησης να χειριστεί τις σπατάλες της, ο Κίτσος Τεγόπουλος προσλαμβάνει ως οικονομικό διευθυντή τον Διονύση Αυγουστινιάτο. Ο οραματιστής εκδότης ήξερε πως χρειαζόταν έναν οικογενειάρχη νοικοκύρη για να του συμμαζέψει το μαγαζί. Ο κύριος Διονύσης ανταποκρίνεται με μεγάλη επιτυχία και κλείνει δουλειές με μεγάλο οικονομικό όφελος για την εταιρεία και τον ιδιοκτήτη της. Εν τω μεταξύ, η είσοδος της Χ.Κ. Τεγόπουλος στο Χρηματιστήριο τη δεκαετία του ’90 αποφέρει στα ταμεία τεράστια κέρδη και σημαντικές αυξήσεις στους μισθούς των στελεχών της.

Η γενναιοδωρία του Κίτσου έχει ως αποτέλεσμα να αμείβεται με πενταψήφια νούμερα ένας σημαντικός α��ιθμός εργαζομένων, από διακεκριμένους σκιτσογράφους μέχρι υλατζήδε��. Καθιερώνεται σιγά-σιγά ένα εθιμικό δίκαιο σύμφωνα με το οποίο όλοι πληρώνονται κατά 200% περισσότερο τα κυριακάτικα, ενώ βάρδια έχει κάθε Κυριακή μόλις το 1/3 των δημοσιογράφων. Το προσωπικό αυξάνεται αντίστοιχα με το ανθηρό οικονομικό κλίμα. Κάθε συντάκτης αποκτά βοηθό και σε αρκετές περιπτώσεις και ο βοηθός αποκτά βοηθό. Και ποτέ δεν απολύεται κανείς, λόγω της συνειδησιακής σύγκρουσης του επιχειρηματία Κίτσου με το αριστερό κομμάτι του εαυτού του.

Την ίδια στιγμή, οι διευθυντές και οι αρχισυντάκτες της εφημερίδας διαθέτουν εταιρικές πιστωτικές κάρτες με χρεώσεις που φθάνουν τα 800.000 ευρώ τον χρόνο. Κάποιοι –οι πιο προβεβλημένοι– τις χρησιμοποιούν κατά κόρον, προβαίνοντας σε εξόφθαλμες αγορές αποκλειστικά από επιχειρήσεις συγγενικών τους προσώπων. Κάποιοι άλλοι –έξυπνα σκεπτόμενοι– δεν τις αγγίζουν ποτέ. Το σύστημα Φυντανίδη, δηλαδή της σύστασης εταιρείας ως μέσου πληρωμής από την εφημερίδα, ακολουθούν και άλλοι συνταξιούχοι δημοσιογράφοι. Το μαγαζί ξοδεύει πολλά, αλλά βγάζει και πολλά, ενώ και τα τραπεζικά δάνεια συνεχίζουν να ενισχύουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της εποχής.

Όλοι έτσι δουλεύουν, άλλωστε. Όταν αναλαμβάνει η Μάνια, η ελαφριά πτώση της διαφήμισης δείχνει ότι η συγκυρία είναι κακή. Πρόκειται, όμως, να γίνει ακόμα χειρότερη.

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ

Το 2007 ο Διονύσης Αυγουστινιάτος αποχωρεί από την οικονομική διαχείριση της εφημερίδας. Επισήμως, διότι έχει κουραστεί να εργάζεται (το όριο συνταξιοδότησης το είχε ξεπεράσει προ πολλού). Ανεπισήμως, διότι δεν μπορεί να συνεννοηθεί με τη Μάνια. Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είναι ο μόνος. Το όραμά της να ξανακάνει την εφημερίδα την παλιά «Ελευθεροτυπία» της δεκαετίας του ’70 και του ’80, τότε που ο Φυντανίδης κοιμόταν στο αυτοκίνητό του κι ερχόταν με παράταιρες κάλτσες το πρωί, δεν βρίσκει θετική ανταπόκριση.

Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό κατά το οποίο σε μία από τις συσκέψεις των διευθυντικών στελεχών, που έχουν φτάσει σε αδιέξοδο σχετικά με την πορεία της εφημερίδας στο εξής, και ενώ έχει πάει 3 το πρωί, τους λέει «η “Ελευθεροτυπία” δεν έχει ξεκινήσει ακόμα», αφήνοντάς τους κάγκελο. Στη νέα εκδοτική πραγματικότητα, όπου η επιβίωση ενός μέσου εξαρτάται άμεσα από τις διαφημιστικές καταχωρήσεις και την τραπεζική χρηματοδότηση, τέτοιες  ρομαντικές» απόψεις τούς προκαλούν ρίγη ανασφάλειας.

Ύστερα από την επεισοδιακή αποχώρηση του Φυντανίδη, το κλίμα στην εφημερίδα δεν θα είναι ποτέ ξανά το ίδιο. Στο περιθώριο των οικονομικών προβλημάτων που έχουν αρχίσει να διαφαίνονται σχηματίζονται και τα πρώτα στρατόπεδα. Από τη μία εκείνοι που θέλουν να διασωθούν τα «βαριά» ονόματα της «Ελευθεροτυπίας» που θεωρούνται η βιτρίνα της και από την άλλη όσοι πιστεύουν ότι ήρθε η ώρα όλοι αυτοί να συνταξιοδοτηθούν και επί της ουσίας, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν οι επόμενοι. Ο 2ος και ο 3ος όροφος της Μίνωος γεμίζουν ανθρώπους πρόθυμους να αναφέρουν στη νέα διοίκηση τι συμβαίνει στην εφημερίδα τις πέντε από τις εφτά μέρες που απουσιάζει η Μάνια από τα γραφεία.

Παλιοί συντάκτες δηλώνουν απογοητευμένοι, επειδή «η ρουφιανιά, που ήταν κάτι ανεπίτρεπτο επί Κίτσου, τώρα έχει γίνει επιβεβλημένο, αν θες να επιβιώσεις».

Η στάση της νέας ιδιοκτήτριας προβληματίζει τους εργαζομένους. Οι τότε διευθυντές είναι με το ρολόι κάθε πρωί για να συμφωνήσουν τηλεφωνικά μαζί της για τα τρέχοντα, πριν απορροφηθεί από τις άλλες ασχολίες της. Δημοσιογράφοι που σήμερα της έχουν κάνει αγωγές, ζητώντας τα δεδουλευμένα τους, λένε χαρακτηριστικά: «Η Μάνια είχε δέκα εμμονές στο μυαλό της για την εφημερίδα.

Μία από αυτές ήταν ο Γιωτόπουλος. Μία άλλη ήταν ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης». Η κόντρα άρχισε με τη σύλληψη σε κατάσταση μέθης της Μάνιας από την Τροχαία Αθηνών τον Νοέμβριο του 2009. Πρώην στέλεχος της εφημερίδας, που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, αναφέρει ότι «εκείνο το βράδυ η Μάνια φώναζε στον Θανάση Τεγόπουλο να πάρει τηλέφωνο τον υπουργό για να την αφήσουν ελεύθερη».

Ενδεικτικό της ασάφειας που προκαλούσαν οι παρεμβάσεις της είναι και το τηλεφώνημα που έκανε Παρασκευή βράδυ στον αρχισυντάκτη της «Κυριακάτικης», Βαγγέλη Σιαφάκα, την ώρα που έκλεινε το φύλλο, για να γράψουν μόνο ένα μικρό και όχι δύο κομμάτια για την αποχώρηση του Κουβέλη από τον ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο του 2010. Αυτόπτης μάρτυρας λέει ότι ήταν σε έξαλλη κατάσταση και ότι τόσο ο Σιαφάκας όσο και ο Βαγγέλης Καραγιώργος προσπαθούσαν να την ηρεμήσουν.

Τελικά, μετά από ώρες και αφού είχε λυθεί το ζήτημα, συζητώντας γενικά, της λέει ο Σιαφάκας «πες μας, Μάνια, τι θέλεις για να το κάνουμε» κι εκείνη του απαντάει «μακάρι να ’ξερα τι θέλω». Το περιστατικό αυτό, μαζί και με τις άλλες, γνωστές από δημοσιεύματα στον Τύπο, παρεμβολές της στη γραμμή της εφημερίδας, χτυπάει καμπανάκια στους παλιότερους. Θυμούνται τη Μάνια –πριν ακόμα πεθάνει ο πατέρας της– να περιγράφει πως το όνειρό της είναι να βγάλει μια μέρα ένα μαύρο πρωτοσέλιδο που θα γράφει επάνω μία και μοναδική λέξη: «Τετέλεσθαι».

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Μαζί με το ασταθές κλίμα που εξαπλώνεται αρχίζει να διαφαίνεται και η κακή οικονομική πορεία της εφημερίδας, την οποία δεν μπορεί να απο��ρέψει ούτε η πώληση της κερδοφόρου «Χρυσής Ευκαιρίας» το 2008, αξίας 85 εκατ. ευρώ. Ένα μέρος πηγαίνει σε επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους της εισηγμένης Χ.Κ. Τεγόπουλος. Σαράντα πέντε εκατομμύρια μοιράζονται η Μάνια και η αδελφή της, Λένα, εκ των οποίων το 75% χρησιμοποιείται για να εξυπηρετηθούν παλαιότερα δάνεια που είχε πάρει ο πατέρας τους στο όνομά τους για να χτίσει τις εκτυπωτικές εγκαταστάσεις στο Κορωπί. Τα υπόλοιπα χρησιμοποιούνται για να καλύψουν λειτουργικά έξοδα και μισθοδοσία.

Από την άλλη, η οικονομική αιμορραγία συνεχίζεται. Η εταιρεία θαλάσσιων σκαφών Planatech, ιδιοκτησίας του συζύγου της Μάνιας, Παναγιώτη Λέζου, εντάσσεται ως θυγατρική στη Χ.Κ. Τεγόπουλος και παίρνει δάνεια με εγγυητή τον εκδοτικό οργανισμό. Μέρος του δανείου των 25 εκατ. ευρώ που παίρνει η εκδοτική από την Πειραιώς το 2009 πηγαίνει στην Planatech, ενώ η εφημερίδα αγοράζει από εκείνη σκάφη, τα οποία δίνει ως προσφορά στους αναγνώστες της. Η Planatech κλείνει τελικά την ίδια χρονιά, αφήνοντας μεγάλα χρέη προς την εκδοτική εταιρεία. Ο ίδιος ο Λέζος περιγράφεται από εργαζομένους που τον συναναστράφηκαν στο πλαίσιο της συνεργασίας της εταιρείας του με την Χ.Κ.Τεγόπουλος ως «άνθρωπος που νομίζει ότι τα ξέρει όλα και άτομο που λέει άλλα μπροστά σου και άλλα από πίσω, με στόχο να δημιουργήσει συγκρουσιακό περιβάλλον».

Η «Ελευθεροτυπία» αρχίζει να εμφανίζει τα συμπτώματα της χρεοκοπημένης Ελλάδας: μια διοίκηση ανίκανη να πάρει μέτρα εξόδου από την κρίση, ενώ προστατεύει μόνο το περιβάλλον της. Συντεχνιακά συμφέροντα που λειτουργούν για λογαριασμό τους. Δάνεια που τρέχουν και έσοδα που πέφτουν. Ένα πανάκριβο «Δημόσιο», που βγάζει εκτός τροχιάς τον προϋπολογισμό.

Το οργανόγραμμα του 2008, που γίνεται χάριν καταγραφής του ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας αλλά και για να φανεί τι κάνει ο καθένας, αποκαλύπτει ότι στο μισθολόγιο της εφημερίδας βρίσκονται άτομα που δεν τα γνωρίζει ούτε τα έχει δει κανείς. Ένας απολυμένος σκιτσογράφος συνεχίζει να πληρώνεται επί 14 μήνες, διότι κανείς δεν ενημέρωσε το λογιστήριο για την αποχώρησή του.

Συντάκτρια μιας κάποιας ηλικίας που καλύπτει ρεπορτάζ χορού (!) φέρνει ως έξοδα κίνησης από το Φεστιβάλ της Επιδαύρου ακόμη και αποδείξεις παιδικών γευμάτων Jounior από τα Goody’s (προφανώς είχε πάει με το εγγονάκι της διακοπές). Ρεπόρτερ του αθλητικού τμήματος φεύγει για έναν μήνα το καλοκαίρι με επίσημη αιτιολογία ότι καλύπτει το Μουντιάλ στη Νότια Αφρική. Επιστρέφει και ζητάει την κανονική του άδεια. Μια μικρή έρευνα στα φύλλα του Ιουνίου και του Ιουλίου του 2010 δείχνει ότι όλο αυτό το διάστημα δεν έχει στείλει ούτε μισή ανταπόκριση.

ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ

Η Μάνια Τεγοπούλου αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι το να πάρει δάνειο στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία ώστε να συνεχίσει την έκδοση της «Ελευθεροτυπίας» είναι πάρα πολύ δύσκολο. Οι εργαζόμενοι αρχίζουν να ζουν στους ρυθμούς των ραντεβού της Μάνιας με τους αρμόδιους της Alpha Bank και της Εθνικής. Λόγω της αδυναμίας της να συνεννοηθεί μαζί τους, διότι απλώς μιλάνε μια τελείως διαφορετική γλώσσα, ξέρουν ότι κάθε συνάντησή της μαζί τους απομακρύνει το ενδεχόμενο νέας χρηματοδότησης της εταιρείας.

Δεν είναι μόνο ότι οι τράπεζες απαιτούν σχέδιο εξυγίανσης και εγγυήσεις ότι θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω, ενώ εκείνη έχει να παρουσιάσει μόνο μια κατάσταση 870 μισθολογίων –σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση–που στοιχίζει στην εταιρεία 25 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Είναι και ότι οι δύο πλευρές είναι από άλλο πλανήτη. Παράλληλα με τις αδιέξοδες διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες, η Μάνια έχει κηρύξει τον πόλεμο και στα media shops, με αποτέλεσμα τα έσοδα της εφημερίδας από τις διαφημίσεις να πέφτουν με ρυθμό τετραπλάσιο από των υπολοίπων. Διακατέχεται από ένα πνεύμα κακώς εννοούμενης επαναστατικότητας και βλέπει συνωμοσίες τραπεζιτών με την κυβέρνηση ΓΑΠ πίσω από την άρνηση των πρώτων να τη χρηματοδοτήσουν. Όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά μια πρώην δημοσιογράφος της «Κυριακάτικης»:

«Η Μάνια ξαφνικά ανακάλυψε ότι έχουμε καπιταλισμό. Χαίρω πολύ!». Πάντως, όσοι τάσσονται στο πλευρό της δείχνουν να συμφωνούν με τα σενάρια συνωμοσίας. Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι η «Ελευθεροτυπία» έχει χρέη γύρω στα 70 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που ο ΔΟΛ και ο Πήγασος έχουν πάνω από 200. Το γεγονός ότι η εφημερίδα έχει 2 εκατ. τον μήνα κόστος μισθοδοσίας φαίνεται να το αγνοούν επιδεικτικά.

Μετά την πρώτη καθυστέρηση στο 2ο 15ήμερο τον Ιούλιο του 2011, έρχεται και η δεύτερη και η τρίτη. Το τελειωτικό χτύπημα έρχεται τον Νοέμβριο, όταν η Alpha Bank καταγγέλλει τη δανειακή σύμβαση με τη Χ.Κ. Τεγόπουλος και ανακοινώνει ότι δεν θα δώσει δάνειο στην «Ελευθεροτυπία», ώστε να μπορέσει η ιδιοκτήτρια να καλύψει τις μισθολογικές υποχρεώσεις της.

Είναι πλέον σαφές ότι η εφημερίδα σέρνεται σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Σε μία από τις συσκέψεις που γίνονται εκείνη την εποχή για να αποφασίσουν οι εργαζόμενοι πώς θα αντιδράσουν, σύμφωνα με μαρτυρίες απολυμένων πλέον της Ελευθεροτυπίας», το λόγο παίρνει ο Στάθης Σταυρόπουλος και τους προτ��έπει να «βάλουν πλάτη για να μην κλείσει αυτή η ιστορική εφημερίδα». Όπως ισχυρίζονται, Στάθης Σταυρόπουλος, Κύρα Αδάμ και Γιώργος Παπαδόπουλος-Τετράδης τους διαβεβαιώνουν ότι με τη νέα κυβέρνηση η «Ελευθεροτυπία» θα έπαιρνε το δάνειο που χρειαζόταν. Για την ιστορία, ο Στάθης Σταυρόπουλος ήταν ο πρώτος που αποχώρησε από την «Ελευθεροτυπία», για να εργαστεί στη «Real News».

ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ ΚΑΙ ΙΜΑΤΙΑ

Οι απεργίες, το κλείσιμο, η επίσχεση, είναι λίγο πολύ γνωστά. Το καλοκαίρι που μας πέρασε οι εκδόσεις Φιλιππόπουλου, στις οποίες συμμετέχει με ποσοστό και ο όμιλος Βαρδινογιάννη, εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την απόκτηση του ιστορικού οργανισμού. Οι μακροχρόνιοι δεσμοί της οικογένειας Βαρδινογιάννη με την οικογένεια Τεγόπουλου διέπονται από έναν άγραφο κανόνα: ο όμιλος Βαρδινογιάννη θα έχει πάντα μια άτυπη προτεραιότητα όσον αφορά την αγορά της «Ελευθεροτυπίας», αν και εφόσον αυτή πουληθεί. Όσοι γνωρίζουν τους λόγους αυτής της συμφωνίας δεν μιλούν. Είναι πιθανό το ενδεχόμενο, πάντως, να έχει τις ρίζες της στην εποχή που χτιζόταν το συγκρότημα στη Μίνωος και –σύμφωνα με μια ανέκδοτη ιστορία– ο Θοδωρής Βαρδινογιάννης είχε δανείσει, με προφορική συμφωνία, χρήματα στον Κίτσο Τεγόπουλο για τις εργασίες. Μετά ο Θοδωρής Βαρδινογιάννης πέθανε ξαφνικά και η οικογένειά του δεν ζήτησε ποτέ πίσω αυτά τα χρήματα.

Οι όροι, λοιπόν, που συζητήθηκαν για την εξαγορά της εταιρείας από τον Θεοχάρη Φιλιππόπουλο περιλάμβαναν την απόλυση όλων των εργαζομένων με ταυτόχρονη αποζημίωση από πλευράς του και την επαναπρόσληψη 291 εξ αυτών. Το θέμα της ανάληψης των χρεών της Τεγόπουλος από τον νέο της εκδότη, όπως φημολογούνταν, δεν επιβεβαιώθηκε τελικά. Ακόμα κι αν ίσχυε, πάντως, οι δύο πλευρές δεν κατάφεραν να έρθουν σε μια συμφωνία το καλοκαίρι.

ΕΠΙΓΟΝΟΙ

Σήμερα, μια ομάδα απολυμένων ετοιμάζει την έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών», βασισμένη σε έναν ιδιότυπο συνεταιρισμό των συμμετεχόντων, που ευελπιστεί να καλύψει το κενό που άφησε η «Ελευθεροτυπία». Ωστόσο, κι εκεί έχουν προκύψει ήδη οι πρώτες διαφωνίες. Έχουν μείνει λιγότερα από 100 άτομα, αρκετοί από εκείνους που ήταν αρχικά έχουν αποχωρήσει και οι υπεύθυνοι αναζητούν συνεργάτες και εκτός της πρώην «Ελευθεροτυπίας». Μέχρι τη στιγμή που γράφεται αυτό το κομμάτι είναι άγνωστη η ημερομηνία κυκλοφορίας του φύλλου.

Η πλευρά της Μάνιας Τεγοπούλου, πάλι, αφήνει να διαρρεύσει ότι θέλει να επανεκδώσει μόνη της την «Ελευθεροτυπία», προχωρώντας στο σχέδιο εξυγίανσης που συζητούσε με τον Φιλιππόπουλο. Ζητήσαμε από εκείνη ναμιλήσει σχ��τικά με την πορεία της εφημερίδας και τον ρόλο της σε αυτήν, αλλά η ευγενέστατη γραμματέας της, με την ελαφρώς ξενική προφορά (σλαβικής προέλευσης;), αφού τη ρώτησε, μας είπε ότι «η κ. Τεγοπούλου δεν δίνει συνεντεύξεις, ούτε θέλει να σχολιάσει αυτά που γίνονται».

Θα μπορούσε να έχει σωθεί η «Ελευθεροτυπία»; Ίσως με άλλη διοίκηση. Ίσως με άλλη νοοτροπία. Ίσως με την αποδοχή από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι τίποτα δεν μπορεί να μείνει το ίδιο. Το κενό μετά το «αν πεθάνει ο Κίτσος…» είναι πιο χαώδες από ποτέ. Οk, αθανασία δεν υπάρχει. Αλλά μήπως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε εκείνο το «ουδείς αναντικατάστατος»;

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[lydiwths]

πάλι υπόσχομαι πολλά στον εαυτό μου για το μέλλον

πάλι δεν έκοψα το κάπνισμα

[sidokasa]

εγώ που προσπαθώ να κόψω το κάπνισμα

η αδελφή μου που με παίρνει βιντεοκληση από Ιταλία και με βάζει να καπνίσω για να της κάνω παρέα

[orgismenh]

σκέφτομαι να αρχίσω το κάπνισμα όντως για να έχω μεγαλύτερο διάλειμμα στη δουλειά

[roza-karanika]

Κάπνισμα & άτμισμα προς απαγόρευση παντού: Μέσα & έξω σε δημόσιους & ιδι...

[nevriasmenos]

Μου λέει να κόψω το κάπνισμα.

Αν δεν απασχολείς τα χείλη μου πως να το κάνω;