#αδιαφορούν

[romios-gr]

«Οι κραδασμοί που προκλήθηκαν από το τρυπάνι, προκειμένου να κρεμαστούν τα πανό για την μετατροπή της σε τζαμί. Το πρόσθετο βάρος που δημιουργήθηκε από τις αναρτήσεις αυτές. Και η υγρασία από τις αναπνοές χιλιάδων επισκεπτών». Όπως λέει ο ακαδημαϊκός κ. Παναγιώτης Καρύδης, ομ. καθηγητής Αντισεισμικής Τεχνολογίας αυτή είναι η τριάδα των νέων επιβαρύνσεων, που υφίσταται η Αγία Σοφία... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/se-kindyno-i-agia-sofia-sovades-peftoyn-apo-tin-ygrasia-alla-oi-armodioi-adiaforoyn/

[justforbooks]

Πριν δυο τρεις μέρες σε σάιτ και ενημερωτικές εκπομπές μπορούσε κανείς να διαβάσει και να ακούσει για το «παρολίγο λιντσάρισμα» ενός οδηγού που είχε αφήσει το αμάξι του στη μέση του πιο κεντρικού δρόμου του Χαλανδρίου γιατί έτσι τον βόλευε με αποτέλεσμα να παραλύσει η κυκλοφορία. Τα ρεπορτάζ, παρότι επεσήμαιναν την παρανομία του οδηγού, στέκονταν κυρίως στις αντιδράσεις που προκάλεσε και κατα��ίκαζαν τη συμπεριφορά του πλήθους που μαζεύτηκε για να αποδοκιμάσει και να βρίσει τον οδηγό. Αλλά γιατί;

Ο τύπος ήταν άλλο ένα αντικοινωνικό γαϊδούρι που θεωρεί ότι ο κόσμος του ανήκει και ως ιδιοκτήτης του κόσμου πάρκαρε σε όποιο μέρος της ιδιοκτησίας του τον βόλευε αδιαφορώντας για τα προβλήματα που θα δημιουργούσε σε εκατοντάδες συμπολίτες. Δεν είναι ο πρώτος και με δεδομένη την άρνηση της πολιτείας να επιβάλει τον νόμο, είναι ένας ακόμα κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των αντικοινωνικών γαϊδουριών που τυλίγεται σφιχτά γύρω από το σώμα της κοινωνίας.

Παρ’ όλα αυτά, η αντίδραση των συμπολιτών μόνο απόπειρα λιντσαρίσματος δεν ήταν. Και σίγουρα δεν ήταν παράλογη. Οι άνθρωποι που μαζεύτηκαν γύρω από το αυτοκίνητο δεν επιχείρησαν να επιτεθούν στον οδηγό ή να καταστρέψουν το όχημά του. Θα τους ήταν πολύ εύκολο να το κάνουν (μιλάμε για δεκάδες ανθρώπους) αλλά ούτε καν το επιχείρησαν. Περιορίστηκαν στο να του φωνάζουν και οι πιο εκνευρισμένοι να τον βρίζουν. Και το έκαναν υπερασπιζόμενοι το δικαίωμά τους να χρησιμοποιούν τον δημόσιο χώρο γνωρίζοντας ότι οι αρχές που είναι αρμόδιες να υπερασπίζονται αυτό το δικαίωμα αδιαφορούν πλήρως.

Δυστυχώς όμως τα ρεπορτάζ από το περιστατικό έμοιαζαν να γίνονται με συμπάθεια στο πρόσωπο του αντικοινωνικού γαϊδουριού που ήρθε αντιμέτωπο με τους πολίτες. Οι ρεπόρτερ δεν μπορούσαν πουθενά να διακρίνουν το δίκαιο των θυμάτων και η μόνη τους έννοια ήταν για τον καημένο τον θύτη ο οποίος δεν κινδύνευσε ποτέ κι από κανέναν. Και κανένας τους δεν φάνηκε να καταλαβαίνει (ή να νοιάζεται) ότι ακόμα κι αυτή η ελάχιστη και εύλογη αντίδραση μπροστά στην αντικοινωνική γαϊδουριά δεν θα υπήρχε αν η πολιτεία έκανε τη δουλειά της.

Ίσως οι ρεπόρτερ να αισθάνονται κι αυτοί λίγο ότι ο κόσμος τούς ανήκει κι έτσι ίσως από τις δύο πλευρές η ταύτιση να ήταν πιο εύκολη με το αντικοινωνικό γαϊδούρι παρά με τα θύματά τ��υ. Ίσως κι αυτοί να αφήνουν τα οχήματά τους όπου τους καπνίσει (για τις ανάγκες του ρεπορτάζ φυσικά) ή ίσως να πάσχουν κι αυτοί από την πιο βαριά ασθένεια των Ελλήνων: τη συμπάθεια στους παραβατικούς που σημαίνει αντιπάθεια για την κοινωνία.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[nando161mando]

Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές αν κάτι πρέπει να αντιληφθούμε είναι η αξία της αυτοοργάνωσης και της αλληλεγγύης. Πλήθος εθελοντών, απλοί κάτοικοι χωρίς γνώσεις, άτομα που υπερασπίζονται τη φύση και τα σπίτια τους, τους ανθρώπους που αγαπούν, τα ζώα, προσφέρουν σε γείτονες και κοντινούς. Ο αναρχικός χώρος και τα άτομα που στοχεύουν σε ελευθεριακές κοινωνίες φροντίζουμε να κάνουμε πράξη τις αξίες αυτές. Όσο τα κράτη αδιαφορούν και καταστρέφουν τις ζωές μας γιατί κύριο γνώμονα έχουν το κέρδος, εμείς το μόνο που έχουμε είναι ο ένας τον άλλο.

In these difficult times, if we should realize something, it is the value of self-organization and solidarity. A lot of volunteers, ordinary residents without knowledge, people who defend nature and their homes, the people they love, animals, offer to neighbors and close ones. The anarchist space and individuals who aim for libertarian societies make sure to put these values ​​into practice. As long as the states don't care and destroy our lives because their main motive is profit, all we have is each other.

[taylorforelizabeth]

Πως παραμένεις ψύχραιμη με όλα αυτά που συμβαίνουν;; Με πιάνει τρομερός πονοκέφαλος, το γεγονός ότι μας κοροϊδεύουν μες τα μούτρα μας με τα ψέματα που μας λένε και αδιαφορούν εντελώς αν τα πιστεύουμε ή όχι. Νιώθω πως δημοκρατία δεν υπάρχει πλέον και ζούμε μια πιο ήπια χούντα

Επίσης εκνευρίζομαι απίστευτα που ο κόσμος έχει κουραστεί; αδιαφορεί; και δεν μιλάει, δεν κινητοποιειται θέλω με κάποιο μαγικό τρόπο να τους ταρακουνησω να ξυπνήσουν

Το τρομερότερο όλων είναι ότι ζούμε στην εποχή της πληροφορίας όμως η δυστοπία είναι πιο κοντά από ποτέ. Δεν παραμένω ψύχραιμη αλλά φαντάζεσαι να έβγαινα στα social και να ωρυόμουν; Ο κόσμος έχει καταπιεί τόσα πολλά που πλέον αυτή είναι η πραγματικότητα & το δεδομένο σενάριο για τους περισσότερους, γι’ αυτό και δε βλέπεις αντίσταση, είναι λίγο -πολύ- σαν το πείραμα με το βατραχάκι και το καυτό νερό.

Θα σε πιάνει λιγότερο το κεφάλι σου αν εσύ αντιστέκεσαι με τον τρόπο σου με ότι μέσον έχεις, και ίσως βρεις κι άλλους ανθρώπους που μοιράζεστε την ίδια ελπίδα και αξίες για τη ζωή. Δύσκολα αλλάζει ο κόσμος εύκολα ωστόσο επιλέγεις ανθρώπους που έχουν τις ίδιες αξίες & ανησυχίες με εσένα. Υπάρχουν εθελοντικά προγράμματα που μπορείς να προσφέρεις φαγητό, ρούχα, να ενταχθείς σε ένα σώμα εθελοντών και εκεί θα γνωρίσεις κοσμο που όντως προσφέρει. Τώρα όσον αφορά την αφύπνιση, πολύ δύσκολο και μην κουβαλάς αυτό το βάρος στην πλάτη σου, χρησιμοποίησε τη φωνή σου κάνε το μέρος που σου αναλογεί.

[eclecticstarlightblogger]

Κόκκινα δάνεια: Funds και servicers στο μικροσκόπιο της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

Βασίλης Βιλιάρδος Το σίγουρο είναι πως οι εταιρίες αυτές, σε ορισμένες από τις οποίες συμμετέχουν συστημικές τράπεζες, έχουν αποθρασυνθεί εντελώς – ενώ αισχροκερδούν διαθέτοντας ξένα ΑΦΜ, αδιαφορούν για του�� δανειολήπτες, δεν τους ενημερώνουν για το πόσο αγόρασαν τα δάνεια τους ενάντια στο νόμο του 2003 που όμως η κυβέρνηση υπονόμευσε με υπουργική απόφαση του 2024 […] Κόκκινα δάνεια: Funds και…

[thoughtfullyblogger]

Κόκκινα δάνεια: Funds και servicers στο μικροσκόπιο της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

Βασίλης Βιλιάρδος Το σίγουρο είναι πως οι εταιρίες αυτές, σε ορισμένες από τις οποίες συμμετέχουν συστημικές τράπεζες, έχουν αποθρασυνθεί εντελώς – ενώ αισχροκερδούν διαθέτοντας ξένα ΑΦΜ, αδιαφορούν για τους δανειολήπτες, δεν τους ενημερώνουν για το πόσο αγόρασαν τα δάνεια τους ενάντια στο νόμο του 2003 που όμως η κυβέρνηση υπονόμευσε με υπουργική απόφαση του 2024 […] Κόκκινα δάνεια: Funds και…

[greekblogs]

Κόκκινα δάνεια: Funds και servicers στο μικροσκόπιο της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

Βασίλης Βιλιάρδος Το σίγουρο είναι πως οι εταιρίες αυτές, σε ορισμένες από τις οποίες συμμετέχουν συστημικές τράπεζες, έχουν αποθρασυνθεί εντελώς – ενώ αισχροκερδούν διαθέτοντας ξένα ΑΦΜ, αδιαφορούν για τους δανειολήπτες, δεν τους ενημερώνουν για το πόσο αγόρασαν τα δάνεια τους ενάντια στο νόμο του 2003 που όμως η κυβέρνηση υπονόμευσε με υπουργική απόφαση του 2024 […] Κόκκινα δάνεια: Funds και…

[skandaladiaplokidiafthora]

Κόκκινα δάνεια: Funds και servicers στο μικροσκόπιο της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

Βασίλης Βιλιάρδος Το σίγουρο είναι πως οι εταιρίες αυτές, σε ορισμένες από τις οποίες συμμετέχουν συστημικές τράπεζες, έχουν αποθρασυνθεί εντελώς – ενώ αισχροκερδούν διαθέτοντας ξένα ΑΦΜ, αδιαφορούν για τους δανειολήπτες, δεν τους ενημερώνουν για το πόσο αγόρασαν τα δάνεια τους ενάντια στο νόμο του 2003 που όμως η κυβέρνηση υπονόμευσε με υπουργική απόφαση του 2024 […] Κόκκινα δάνεια: Funds και…

[awesomehappystudentmagazine-blog]

Απροθυμία για συμμετοχή στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ: Δεν θα πάει ο κόσμος να ψηφίσει

Μικρή συμμετοχή που ίσως πέσει κάτω από τις 50.000 φοβούνται ότι θα υπάρξει στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ που θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή. Το κλίμα στην Κουμουνδούρου είναι πολύ βαρύ. Κορυφαία στελέχη του κόμματος χαρακτηρίζουν αναμενόμενη μια αρνητική εξέλιξη αφού όσα έχουν προηγηθεί κάνει τους πολίτες συνολικά και τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ να αδιαφορούν για τις κάλπες της Κυριακής.…

[rockattitudegr]

Οι Dreambleed είναι από τις περιπτώσεις συγκροτημάτων που επειδή είναι τόσο ξεχωριστά, δεν εντάσσονται εύκολα σε ένα είδος. Ίσως θα μπορούσε κάποιος να τους χαρακτηρίσει με τον γενικό όρο alternative metal. Αποτέλεσμα της γνήσιας καλλιτεχνικής ανάγκης του Μανόλη Παπαδόπουλου, παίζουν χωρίς στεγανά και όρια, πειραματίζονται και φυσικά αδιαφορούν για όσους δεν τους καταλαβαίνουν.

[justforbooks]

«ΕΚΑΝΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ το 1954 μ’ ένα μικροσκοπικό μυθιστόρημα, το «Καλημέρα, θλίψη», που σκανδάλισε όλον τον πλανήτη. Ο χαμός της, έπειτα από μια ζωή κι ένα έργο ευχάριστα κι επιπόλαια, δεν σκανδάλισε παρά τον εαυτό της». Αυτήν τη νεκρολογία είχε σκαρώσει η Φρανσουάζ Σαγκάν το 1988, κι αν τον Σεπτέμβριο του 2004, λίγο πριν από τον θάνατό της, της ζητούσαν να την αναθεωρήσει, το πιθανότερο είναι πως δεν θ’ άλλαζε λέξη.

Πέθανε στα εξήντα εννιά της στην ψάθα, κατηγορούμενη για φοροδιαφυγή και με το στίγμα ότι χρηματίστηκε από την εταιρεία πετρελαίων Elf για να μεσολαβήσει υπέρ της στον Φρανσουά Μιτεράν. Τα τελευταία της βιβλία πουλούσαν μεν, αλλά δεν διαβάζονταν με μεγάλη θέρμη. Η εσωτερική της μοναξιά, κινητήριος δύναμη για όλα της τα γραπτά, ίσως της ήταν δυσβάσταχτη, αποψιλωμένη πια από την κοσμική της αίγλη. Μισόν αιώνα, ωστόσο, μετά τη «σκανδαλώδη» της εμφάνιση, και τέτο��ες μέρες πριν από είκοσι χρόνια, η Σαγκάν πέρασε στην άλλη όχθη μέσα σ’ ένα κύμα κατανόησης και αγάπης, τόσο μεγάλο όσο και η ευαισθησία και η εξυπνάδα της, τόσο απόλυτο όσο και τα πάθη της.

Για τη συγγραφέα του «Σας αρέσει ο Μπραμς;» και του «Απατηλού καθρέφτη», του «Ένα κάποιο χαμόγελο» και της «Υποταγής», όπως στη ζωή, έτσι και στα μυθιστορήματα, τα τσιγάρα ήταν για να καπνίζονται, το αλκοόλ για να πίνεται, τα ναρκωτικά –σκληρά και μαλακά– για να καταναλώνονται, τα λεφτά για να ξοδεύονται και τα σπορ αυτοκίνητα για να ξεχύνονται στις λεωφόρους σαν τη φωτιά. Κόρη εργοστασιάρχη, εγκατεστημένη από τα δέκα της στη δεξιά όχθη του Παρισιού, αναθρεμμένη με ζεστασιά, αν κι εκπαιδευμένη μέσα σε αυστηρά καθολικά σχολεία, η Σαγκάν, χωρίς ν’ αποχωριστεί το «αστικό» λογοτεχνικό της πλαίσιο, βίωσε και ύμνησε την επιθυμία της για ελευθερία, αδιαφορώντας για το τίμημα σχεδόν προκλητικά.

Μια πρόκληση ήταν για την μπουρζουαζία και το παρθενικό της μυθιστόρημα, το «Καλημέρα, θλίψη», το οποίο έγραψε στα μπιστρό μέσα σ’ ένα εξάμηνο και δημοσίευσε μ’ ένα ψευδώνυμο αλιευμένο από τον Προυστ και μ’ έναν στίχο του Ελιάρ για τίτλο, πριν καλά καλά συμπληρώσει τα δεκαεννιά της. «Τότε δεν είχα καταλάβει τίποτε, κι ακόμα και σήμερα δεν μπορώ ν’ αποδώσω το σκάνδαλο παρά σε δύο ανόητους λόγους», θα εξομολογηθεί το 1984 στο αυτοβιογραφικό –και αμετάφραστο στα ελληνικά– «Με τις καλύτερες αναμνήσεις μου»:

«Κανείς δεν ανεχόταν ότι μια κοπελίτσα δεκαεπτά, δεκαοχτώ χρονών μπορεί να κάνει έρωτα μ’ ένα αγόρι της ηλικίας της χωρίς να είναι ερωτευμένη και χωρίς να τιμωρείται γι’ αυτό», έγραφε για την ηρωίδα της. «Το να μη λιώνει από αγάπη και το να μη μένει έγκυος στο τέλος του καλοκαιριού ήταν ασυγχώρητο. Όπως ήταν ασυγχώρητο το ότι το ίδιο κορίτσι γνώριζε τους έρωτες του πατέρα της, ότι συζητούσαν σαν σύμμαχοι μεταξύ τους θέματα-ταμπού ακόμα για τις σχέσεις παιδιών και γονιών».

Τα δημοσιεύματα που προκάλεσε το «Καλημέρα, θλίψη» το '54 –μέσα σε λίγους μήνες οι πωλήσεις του εκτινάχθηκαν στις 200.000 αντίτυπα– ξεπέρασαν ακόμα κι εκείνα για τη βράβευση του Χέμινγουεϊ με Νόμπελ. Έκτ��τε το όνομα της Σαγκάν –αυτού του γοητευτικού «τέρατος», όπως έσπευσε να τη χαρακτηρίσει ο Φρανσουά Μοριάκ– παρέμεινε στο συλλογικό υποσυνείδητο πλάι σ’ αυτό της Μπαρντό, συνδεδεμένο με την περίφημη απελευθέρωση των ηθών, την ανεμελιά και τη φρεσκάδα που είχαν εισβάλει με φόρα στη μεταπολεμική και τόσο συντηρητική γαλλική κοινωνία.

Τι κι αν αργότερα ο προγαμιαίος έρωτας φάνταζε υποχρεωτικός στα μάτια όλων; Από την επέλαση του AIDS κι έπειτα, τα χρόνια του '50 αναδύθηκαν ξανά στην επιφάνεια τυλιγμένα μ’ ένα πέπλο ποίησης και νοσταλγίας. Μ’ έναν τρόπο, η Σαγκάν δεν υπήρξε ποτέ ντεμοντέ. Και μ’ έναν άλλο, ήταν η επιτομή του μοντέρνου συγγραφέα: πιο σημαντική από τα βιβλία της, πιο διάσημη από τους ήρωές της – τους άστατους, ανώριμους άντρες και τις δοτικές κατά κανόνα γυναίκες, μέλη ερωτικών τριγώνων που αδιαφορούν για την τετριμμένη καθημερινότητα των υπολοίπων.

Η ίδια δεν ανήκε σε καμία λογοτεχνική γενιά. Παρόλο που συνέπεσε χρονικά με την άνθιση του νουβό ρομάν, δεν μοιραζόταν καμία από τις φιλοδοξίες των εκπροσώπων του. «Δεκάρα δεν δίνω», έλεγε. Η λογοτεχνία δεν ήταν κάτι ιερό για τη Σαγκάν, ούτε την αντιμετώπισε ποτέ σαν διαβατήριο για την αθανασία: «Δεν ξέρω αν έχω μια θέση στην ιστορία της λογοτεχνίας, σίγουρα όμως έχω μια θέση στην ιστορία των εκδόσεων». Στην πραγματικότητα, δούλευε περισσότερο απ’ ό,τι παραδεχόταν, δεν ήταν όλα της τα βιβλία «γραμμένα στο πόδι», όπως αυτοσαρκαζόταν, κι αντιμετώπιζε τη γραφή σαν ένα «ανεκτίμητο» δώρο, σαν μια απόλαυση που δεν συγκρίνεται με καμία άλλη.

Ή σχεδόν καμία. Γιατί, σ’ ένα άλλο σημείο του «Με τις καλύτερες αναμνήσεις μου», μιλάει για μια πηγή απόλαυσης και περηφάνειας που δεν έχει την παραμικρή σχέση με τις λέξεις και την έμπνευση. Η Σαγκάν αναφέρεται σε μια βραδιά της σε καζίνο της Ντοβίλ. Όχι σ’ εκείνη απ’ την οποία κέρδισε όσα ακριβώς κόστισε το μοναδικό σπίτι που αγόρασε ποτέ της (αυτό της Νορμανδίας, που αργότερα κατασχέθηκε) αλλά σ' εκείνη απ’ την οποία βγήκε χρεωμένη με 300 μόλις φράγκα! Ούτε οι πιο θριαμβευτικές πρεμιέρες θεατρικών της έργων, ούτε οι πλέον διθυραμβικές κριτικές για τα μυθιστορήματά της δεν της προσέφεραν την πληρότητα εκείνης της βραδιάς, ομολογεί. «Το παιχνίδι», γράφει, «δεν απαιτεί μόνο τρέλα ή ένα φρικτό, ασύλληπτο βίτσιο στο υποσυνείδητο, απαιτεί και ψυχραιμία και θέληση ��αι κουράγιο. Όταν χάνεις αδιάκοπα όλο το απόγευμα, όλη τη βδομάδα, όταν νιώθεις πως σ’ έχουν εγκαταλείψει οι θεοί, και ξαφνικά ο τροχός της τύχης στρέφεται πάλι προς το μέρος σου, χρειάζεται να κάνεις μια τεράστια προσπάθεια για να επιβληθείς στον εαυτό σου και ν’ ανακτήσεις την πίστη σου, για ν’ αρπάξεις την ευκαιρία από τα μαλλιά και να επωφεληθείς».

Η σχέση της Σαγκάν με τα χρήματα ήταν παροιμιώδης. «Ο πατέρας μου με δασκάλεψε σωστά», θα εξομολογηθεί το '94 στον «Νουβέλ Ομπσερβατέρ», ανακαλώντας την ημέρα όπου ο εκδότης της, ο Ρενέ Ζιλιάρ, τη συμβούλεψε να εμπιστευτεί τη διαχείριση των 500 εκατομμυρίων φράγκων που της αναλογούσαν από το «Καλημέρα, θλίψη» στον μπαμπά της. Εκείνος, όμως, αντέδρασε ως εξής: «"Ενήλικη δεν είσαι; Ξόδεψέ τα αμέσως, παραείναι επικίνδυνο να τα κρατάς!" Είχε δίκιο. Αντιλαμβάνεστε τι θα 'χα απογίνει αν έπρεπε να αποταμιεύσω ή να επενδύσω; Μια φρικτή αστή θα ήμουν».

Μόνο γι’ αυτό δεν την κατηγόρησε κανείς! Ποια καθωσπρέπει αστή θα σάρωνε τους δρόμους του Σαν Τροπέ, με τα ξυπόλυτα πόδια της να εναλλάσσονται στα πεντάλ μιας ντεκαποτάμπλ Φεράρι; Ποια θ’ αντιμετώπιζε την ταχύτητα «όχι σαν πρόκληση, ούτε σαν απόδειξη για οτιδήποτε, αλλά σαν βουτιά στην ευτυχία»; Ποια θα δήλωνε «αρνούμαι να ομολογήσω ή να αρνηθώ ότι παίρνω κοκαΐνη, έχω δικαίωμα να παίρνω ό,τι θέλω, το λέει το Σύνταγμα»;

Μια ζωή κρυμμένη πίσω από μια τεράστια ξανθιά φράντζα, ετοιμόλογη και νευρώδης, γενναιόδωρη όχι μόνο με τους ήρωες που επινόησε αλλά και με δημιουργούς που τη σημάδεψαν, όπως ο Σαρτρ, ο Τένεσι Ουίλιαμς, ο Όρσον Γουέλς, η Κάρσον ΜακΚάλερς, η Μπίλι Χόλιντεϊ, η Φρανσουάζ Σαγκάν είχε να το λέει: «Πάντα υπήρξα ελεύθερη. Τόσο ελεύθερη όσο μπορεί να είναι μια γυναίκα, ελεύθερη ν’ αγαπήσω έναν βλάκα, ελεύθερη να ζήσω όπως επιθυμώ».

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[konmarkimageswords]

Οι Γνωστικοί και ο Κόσμος του Λάθους

Στη μεταβατική εποχή του 2ου,3ου,και 4ου αιώνα μ.Χ, όταν ο αρχαίος κόσμος έσβηνε αργά και επώδυνα και η ρωμαϊκή αυτοκρατορία μεταστοιχειωνόταν σε κάτι άλλο που ακόμα κανείς δεν ήταν σε θέση να καταλάβει, και καθώς ο χριστιανισμός κέρδιζε συνέχεια έδαφος εις βάρος της εθνικής θρησκείας, άνθισε το κίνημα των Γνωστικών, των πρώτων αιρετικών χριστιανών, όπως τους αποκάλεσαν οι αντίπαλοί τους.

Να σημειώσουμε εδώ ότι, όπως συμβαίνει σε όλες τις μεταβατικές περιόδους, οι εθνικοί αντιπροσώπευαν τη συντήρηση, τον παλιό κόσμο που έπρεπε να φύγει από τη μέση για να πάρει τη θέση του ο καινούργιος. Ο καινούργιος κόσμος ήταν οι χριστιανοί. Οι ανατρεπτικές ιδέες τους μπορεί να φόβιζαν τους συντηρητικούς, όμως αυτές τελικά σηματοδοτούσαν την πρόοδο, δηλαδή το πέρασμα σε μια νέα φάση της Ιστορίας. Σήμερα ξέρουμε ότι αυτή η πρόοδος έφερε τελικά οπισθοδρόμηση στα γράμματα, στις τέχνες και στη σκέψη και έμπασε το δυτικό άνθρωπο στο μεσαίωνα. Αυτό όμως είναι άλλο θέμα.

Από τη μια λοιπόν έχουμε τους εθνικούς που αγωνίζονται να διατηρήσουν τον κόσμο τους έτσι, όπως τον ξέρουν, και από την άλλη τους χριστιανούς που μάχονται να κατεδαφίσουν αυτόν τον κόσμο και να χτίσουν ένα καινούργιο. Είναι μια εποχή μεγάλης αναστάτωσης και σύγκρουσης ιδεών που καλεί τους ανθρώπους να συνταχθούν είτε με τη μία είτε με την άλλη άποψη. Ανάμεσα στις δυο απόψεις δεν υπάρχει χώρος για τρίτη. Η τρίτη άποψη μπορεί να είναι μόνο η αποχή.

Οι Γνωστικοί εκφράζουν αυτή την τρίτη άποψη με τη στάση και τις ιδέες τους. Χωρισμένοι σε πολυάριθμες ομάδες με πιο γνωστούς τους Βασιλειδιανούς και τους Βαλεντινιανούς, οι Γνωστικοί πιστεύουν ότι ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι απατηλός, μια ψευδαίσθηση, ένας εφιάλτης, από τον οποίο κάποτε θα ξυπνήσουμε. Σε άλλη παραλλαγή αυτής της δοξασίας ο κόσμος υπάρχει μεν, αλλά είναι ένας «Κόσμος του Λάθους», έργο ενός κατώτερου Δημιουργού που αγνοεί ότι πάνω από αυτόν υπάρχει ο πραγματικός Θεός.

Κατά τους Γνωστικούς δεν σώζεται κανείς με την πίστη αλλά με τη γνώση, την ενορατική γνώση. Αυτή θα τους βοηθήσει να εννοήσουν την αλήθεια και να στραφούν προς τον αληθινό κόσμο, έργο του αγαθού Θεού που βρίσκεται σε άλλους ουρανούς.

Ένα κοινό χαρακτηριστικό που διατρέχει όλες τις γνωστικές ομάδες είναι η βαθιά αίσθηση της αποξένωσης. Σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο οι Γνωστικοί αισθάνονται ξένοι, εξόριστοι. Ο πρώτος άνθρωπος της δημιουργίας ονομάζεται από τους Σεθιανούς Γνωστικούς «Γεραδάμα», δηλαδή Αδάμ ο Ξένος. Μια άλλη ομάδα Γνωστικών, οι Υψιστάριοι – σ’ αυτούς ανήκε μάλιστα ένα καιρό και ο πατέρας του Ιωάννη Χρυσόστομου – ονομάζουν το Θεό τους αλλογενή Ύψιστο και οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται αλλογενείς.

(Ας θυμηθούμε με την ευκαιρία το μύθο του σπηλαίου, όπως μας τον παραδίδει ο Πλάτων: οι άνθρωποι βλέπουν τις σκιές του πραγματικού κόσμου, όπως αυτές σχηματίζονται στα τοιχώματα της σπηλιάς, όπου ζουν ισόβια αλυσοδεμένοι και καθηλωμένοι και νομίζουν ότι αυτός είναι ο πραγματικός κόσμος. Χωρίς να είναι Γνωστικός ο Πλάτων, «σκέφτεται» γνωστικά. Είναι δυιστής, όπως όλοι οι Γνωστικοί, και πιστεύει στην ύπαρξη δύο παράλληλων κόσμων, αυτού μέσα στον οποίο ζούμε και ενός άλλου υπερβατικού και τέλειου, του οποίου «σκιά» είναι ο δικός μας κόσμος. Αλλά και ο φιλόσοφος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος, στωικός αυτός και όχι γνωστικός, γράφει στα «Εις Εαυτόν» ότι η ζωή εδώ είναι «ξένου επιδημία», δηλαδή παραμονή σε ξένη γη. Και εδώ διαβλέπουμε γνωστική σκέψη).

Εφόσον αυτός ο κόσμος είναι μια ψευδαίσθηση ή ένας κόσμος του Λάθους, οι Γνωστικοί αρνούνται να συμμετάσχουν στα δρώμενα της κοινωνίας τους και κρατούν μια περιθωριακή στάση απέναντί της. Έχουν αντιεξουσιαστικές αντιλήψεις: αδιαφορούν για την κατεστημένη εξουσία και για κάθε είδους ιεραρχία και έχουν τάσεις εκλεκτικισμού.

Ενδιαφέρον είναι ότι θεωρούσαν τη γυναίκα ισότιμη με τον άνδρα και γι' αυτό υπήρχαν γυναίκες ιεραπόστολοι και προφήτισσες. Πολλοί από αυτούς ήταν εχθροί της αναπαραγωγής, επειδή πίστευαν ότι είναι αμαρτία να παγιδέψουν σ’ αυτό τον κόσμο του Λάθους και άλλες ψυχές. Ένας λόγος που έσβησαν από την Ιστορία πρέπει να είναι και αυτός.

Οι περισσότεροι από αυτούς αυτοαποκαλούνταν χριστιανοί, αλλά η κοσμοθεωρία τους φόβιζε τους άλλους χριστιανούς, οι οποίοι τους μισούσαν και φαίνεται ότι διέδιδαν εις βάρος τους πολλές συκοφαντίες. Υπήρχαν όμως και εθνικοί Γνωστικοί.

Μετά την επικράτηση της ορθόδοξης πίστης στη Σύνοδο της Νίκαιας το 325, οι Γνωστικοί μαζί με τους υπόλοιπους διαφωνούντες κρίθηκαν αιρετικοί και με την πάροδο των χρόνων οι ομάδες τους έπεσαν σε παρακμή και έσβησαν.

Δεν χάθηκαν ωστόσο εντελώς.

Στις ανατολικές επαρχίες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας εμφανίζονται ως Παυλικιανοί τον 7ο αιώνα. Οι εικονομάχοι αυτοκράτορες τους ευνόησαν, αλλά μετά την αποκατάσταση των εικόνων διώχθηκαν απηνώς. Αργότερα ο Ιωάννης Τσιμισκής φέρνει τα υπολείμματά τους στη χερσόνησο του Αίμου και τα χρησιμοποιεί στρατιωτικά. Από αυτούς περνά ο γνωστικισμός στους Βούλγαρους. Πρόκειται για την αίρεση των Βογόμιλων που εμφανίζεται εκεί τον δέκατο αιώνα. Οι Βογόμιλοι μεταγγίζουν τις γνωστικές ιδέες τους στη δυτική Ευρώπη, όπου τον δωδέκατο αιώνα εμφανίζεται η αίρεση των Καθαρών στη Γερμανία και τη Γαλλία. Εννοείται ότι η επίσημη εκκλησία τους καταδίωξε ανηλεώς, μέχρι που τους εξαφάνισε. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις ο γνωστικισμός έχει μεταλλαχθεί σε αδιάλλακτη εχθρότητα απέναντι στην κατεστημένη εξουσία οποιασδήποτε μορφής, την οποία θεωρεί διεφθαρμένη, και αντιστέκεται με νύχια και με δόντια εναντίον της.

Μια μικρή γνωστική κοινότητα, οι Μανδαίοι, φαίνεται να επιβιώνει στο σημερινό Ιράκ.

Στην εποχή μας που η θρησκευτική πίστη έχει ατονήσει, ο γνωστικός τρόπος σκέψης εμφανίζεται σε άλλα πεδία, στη φιλοσοφία, στο μυθιστόρημα και στις κινηματογραφικές ταινίες.

Σύμφωνα με τον Sean Martin στο βιβλίο του «Οι Γνωστικοί» ( εκδ. Αρχέτυπο) ο Βολταίρος στα έργα του «Candide» και «Το όνειρο του Πλάτωνος» και ο Γκαίτε στον «Φάουστ» εκφράζουν γνωστικές ιδέες.

Στοιχεία γνωστικισμού βρίσκουμε και στους υπαρξιστές φιλοσόφους Πασκάλ, Κίρκεγκορ και Νίτσε. Ο διάσημος ψυχίατρος Καρλ Γιούνγκ δήλωνε γνωστικός. Ο Φραντς Κάφκα είχε επίσης ενδιαφερθεί για το γνωστικισμό και τα δυο μεγάλα έργα του «η Δίκη» και «ο Πύργος» έχουν γνωστικές επιδράσεις. Ο Αλμπέρ Καμύ με τον «Ξένο» του τοποθετείται απέναντι στον κόσμο ως γνήσιος γνωστικός. Ας θυμηθούμε επίσης την ταινία «The Truman show», όπου ο κεντρικός ήρωας μεγαλώνει σ’ ένα απατηλό κόσμο.

Αλλά το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα μάς το δίνει η ταινία «Matrix»:

«Ξύπνα, Νίο», αυτό το μήνυμα βλέπει γραμμένο στον υπολογιστή του ο πρωταγωνιστής της ταινίας, ο οποίος στη συνέχεια μαθαίνει ότι ο κόσμος μέσα στον οποίο ζει , είναι ένας πλασματικός κόσμος. Ο πραγματικός βρίσκεται αλλού και αυτό που εκείνος βιώνει ως πραγματικότητα είναι απλώς η προσομοίωση ενός υπολογιστή. Η ταινία χρησιμοποιεί όρους που υπάρχουν στα γνωστικά κείμενα, όπως τύφλωση, ύπνος, άγνοια, όνειρο, σκοτάδι και νύχτα που αντιπαρατίθενται στην όραση, στην αφύπνιση, στη γνώση και στο φως...

(Καίτη Βασιλάκου)

Η Καίτη Βασιλάκου γεννήθηκε στα Χανιά. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση. Ζει μόνιμα στην Αθήνα. Το βιβλίο "Ο πειρασμός του ερημίτη Χάρτμουτ Λιμπέργκερ και άλλες ιστορίες" (εκδόσεις Ιωλκός, 2008) ήταν η πρώτη της εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα.

[astratv]

Τυρναβίτης ζει σε τρώγλη και οι υπηρεσίες της πολιτείας αδιαφορούν –

Σε μια σοβαρή καταγγελία στο paidis.com προχώρησαν σήμερα γείτονες ενός Τυρναβίτη, ο οποίος όπως υποστηρίζουν και όπως άλλωστε φαίνεται και στις φωτογραφίες ζει σε μία τρώγλη, και παρά το γεγονός ότι έχουν απευθυνθεί σε υπηρεσίες του δήμου και της πολιτείας δεν στάθηκε δυνατό μέχρι σήμερα να βρεθεί μία λύση ώστε αυτός ο άνθρωπος να ζήσει σε καλύτερες συνθήκες και η γειτονιά να μην είναι…

[eclecticstarlightblogger]

Τραμπ: Πάμε για Τρίτο Παγκοσμιο

«Οδεύουμε προς τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο», προειδοποεί ο Τραμπ και καταλογίζει χαρακτηριστική ανυπαρξία της κυβέρνησης των ΗΠΑ, καθώς «βρέχει βόμβες παντού» αλλά ο Μπάιντεν και η Χάρις αδιαφορούν προκλητικά. Σε μήνυμα που ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο X, τον οποίο εσχάτως έχει ενεργοποιήσει πάλι έπειτα από πολλά χρόνια απουσίας, ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ […] Τραμπ: Πάμε για…

[thoughtfullyblogger]

Τραμπ: Πάμε για Τρίτο Παγκοσμιο

«Οδεύουμε προς τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο», προειδοποεί ο Τραμπ και καταλογίζει χαρακτηριστική ανυπαρξία της κυβέρνησης των ΗΠΑ, καθώς «βρέχει βόμβες παντού» αλλά ο Μπάιντεν και η Χάρις αδιαφορούν προκλητικά. Σε μήνυμα που ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο X, τον οποίο εσχάτως έχει ενεργοποιήσει πάλι έπειτα από πολλά χρόνια απουσίας, ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ […] Τραμπ: Πάμε για…