dewetenschap-blog-blog

[dewetenschap-blog-blog]

Wetenschap: Valentijnsdag "significant kutter" dan andere dagen

Heel de wereld verliest zich dezer dagen in het kopen van Merci-chocolade, rozen, fotolijstjes, pikant ondergoed, knuffels, parfum en andere uitingen van goedkope romantiek die door valentijnscadeau.nl worden aangeraden. Heel de wereld? Nee, een kleine dappere onderzoeksgroep van de Technische Universiteit Eindhoven blijft dapper weerstand bieden. Patrick Woesthoff, hoogleraar onderzoeksmethoden, hoefde weinig moeite te doen om zijn hypothese te bedenken: "Ieder jaar hoop ik weer dat die ene lekkere studente van rij 5, stoel 17, die altijd precies 4 minuten en 27 seconden voor het begin van het college binnen komt wandelen en 3 keer met haar balpen klikt voordat ze een aantekening maakt waarbij ze dan met haar linkerhand langs haar haren strijkt, mij een valentijnskaartje stuurt; maar helaas: in mijn postvakje zat net als ieder jaar alleen een afwijzingsbrief van NWO voor een ingediend onderzoeksvoorstel. Dat gaf me altijd zo'n enorm kutgevoel, zoals wij professionals dat in het vakgebied noemen, dat ik besloot dit fenomeen eens wetenschappelijk te onderzoeken. De uitkomst was volkomen in lijn met mijn hypothese: op de 3 gulden v's, te weten verliefdheid, vieze vaatdoekjes en vergassingen (ja, inderdaad het zijn er eigenlijk vier, ik weet ook niet waarom het de 3 gulden v's heet), scoort 14 februari significant kutter dan andere dagen." Merel Bieletjes, woordvoerder van de 5 V's (Vereniging Vier Valentijn Veertien Vebruari), reageert als een wesp gestoken op de uitkomsten van het onderzoek van Woesthoff: "Dit is weer het resultaat van zo'n chagrijnige misantrope wetenschapper die ieder contact met de samenleving verloren is. Terwijl Woesthoff in zijn ivoren toren naar Anal Pleasure IV aan het kijken is, worden de mensen buiten gewoon verliefd op elkaar en sturen elkaar met Valentijn dan een roos. Als ze daarbij dan ook nog de economie stimuleren door een knuffelbeer uit Taiwan te kopen en een BH van Marlies Dekkers worden we daar uiteindelijk allemaal gelukkiger van. En daar gaat het uiteindelijk toch om in het leven, dat we gelukkig worden, ja toch of niet dan?" Hoewel Woesthoff en Bieletjes volgens matchmakers.nl een match van 87% hebben, lijkt het er toch op dat ze elkaar zowel letterlijk als figuurlijk niet gaan vinden op Valentijnsdag. Heeft Woesthoff nog tips voor Valentijnsdaghaters? "Dat is dus zo'n typische journalistenvraag: of meneer de wetenschapper die het allemaal zo goed weet ook nog oplossingen heeft? Nee mevrouwtje, wij in wetenschapsland constateren alleen feiten, wij bieden geen oplossingen en maken geen beleid. Ze moeten gewoon hun hoofd onder de dekens stoppen en hopen dat de dag snel voorbijgaat, dat is het beste."

[dewetenschap-blog-blog]

2012 uitgeroepen tot ‘Jezusjaar’

Jubileumjaar moet centraal figuur Christendom uit vergetelheid halen

2012 wordt Jezusjaar. Dat heeft de Katholieke kerk afgelopen woensdag bij monde van Kardinaal Figlio van Milaan bekendgemaakt. “In 2012 vieren wij de geboorte van Jezus Christus, onze heer en verlosser, die de mens heeft verlost van de erfzonde door deze op zich te nemen”, zo staat te lezen in het persbericht. 2012 is een jubeljaar voor de Rooms-Katholieke kerk, omdat Jezus’ geboortejaar precies tweeduizendentwaalf jaar geleden is: net als het begin van de jaartelling. Het jaar zal opgeluisterd worden met onder andere een uitgebreide herdenking van Jezus’ sterfdag, rondom de paasvakantie, en een extra feestdag kort voor de jaarwisseling die Zijn geboortedag viert.

Het voornemen van de Kerk blijkt echter niet te kloppen. Dit beweert althans het Nederlands Meetinstituut (NMI, beter bekend als Public NMI). Pol van Boekel van het NMI licht toe: “Wanneer Jezus 2012 jaar geleden geboren is, er dan sprake is van overlap van één jaar. Immers: bij het vieren van de overgang van het tweede naar het derde millennium, zijn we er van uitgegaan dat onze jaartelling begon bij het jaar 0. Anders hadden we de millenniumovergang pas bij het Nieuwjaar in 2001 kunnen vieren. En dit betekent dan op zijn plaats weer dat Jezus in 2012 zijn 2013e geboortedag zou vieren, als hij nog onder ons was geweest.” Naast de kritiek van het NMI, spreken ook enkele classici van ‘beginnersfouten’. “Zoals in ons pamflet ‘Julius Caesar=Jezus Christus (?)’ duidelijk beschreven staat, was de heer Christus waarschijnlijk een amalgaam van enkele historische figuren. Hij was waarschijnlijk ofwel een prins uit Judea, ofwel een verbastering van de welbekende romeinse keizer Julius Caesar - zoals uitvoerig bewezen door Francesco Carotta in zijn onderzoeken in 2002 en 2005. Dit laatste verband wordt onder andere kraakhelder wanneer we kijken naar hun eetgewoonten: In ‘De bello Gallico’ van Caesar verklapt de keizer dat hij dol is op brassica [kool, red.]; Jezus roept in zijn bergrede op om de kool en de geit te sparen. Terwijl iedereen met gezond verstand de kool aan de geit zou voeren. Hoe dan ook is hij op zijn laatst in het jaar 6 à 7 voor Christus geboren”, aldus Teunis Klamer van het Verbond der Klassiesie. De Rooms-Katholieke Kerk heeft onthutst gereageerd op het nieuws, en in een poging Jezus’ woorden ter harte te nemen, Zijn geboortedag officieel verplaatst naar 1 juli(us Caesar) in het jaar 1 voor Christus. Het jubeljaar blijft onveranderd staan, aangezien hij dan dit jaar 2012 en een half zou zijn geworden - ofwel tweeduizend jaar na Zijn begin van de puberteit. De meest waarschijnlijke kandidaten voor het volgende jubeljaar zijn 2020 (2000 jaar nadat Jezus in de meeste staten in Amerika legaal alcohol mocht kopen), en 2024 of 2025 (2025 jaar na zijn geboorte ofwel 2025 jaar na het begin van de jaartelling). Klamer en Van Boekel hebben zich als respectievelijk kool en geit tevreden verklaard met deze oplossing.

[dewetenschap-blog-blog]

Linkshandigen beter in rekenen, taal, ruimtelijk inzicht en aardrijkskunde

Vandaag werd een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de al decennia lang voortdurende controverse rond linkshandigheid. Prof.dr. Enrico Alfrede Queranti, autoriteit op het gebied van linkshandigen en schrijver van het standaardwerk ‘Uw hand en u’ (1963; in Nederland verschenen bij De Bezige Bij), kwam met de resultaten van een groot nieuw onderzoek. In dit onderzoek, waarbij ook al zijn vorige experimenten opnieuw tegen het licht werden gehouden, kwam professor Queranti tot een even opzienbarende als gênante conclusie: hij heeft het altijd verkeerd om bekeken.

Binnen de wereld van linkshandigheidswetenschappers is het een ongeschreven regel dat met links ‘voor de kijker links’ wordt bedoeld. Queranti leefde altijd in de veronderstelling dat hij deze afspraak keurig had nageleefd; van zijn vroege artikelen waarin linkshandigen minder goed bleken te hoofdrekenen, tot zijn grote cohortstudies waarin de intelligentie van linkshandigen steevast 12 IQ-punten lager lag dan bij rechtshandigen. Zelfs zijn vorig jaar voltooide onderzoek, waarin linkshandigen minder topografische kennis bleken te bezitten, voerde de Italiaanse wetenschapper op dezelfde manier uit. Pas in 2012, bijna vijftig jaar na het verschijnen van zijn beroemde boek, blijkt links toch niet links te zijn.

Hoe eerlijk het ook mag zijn van Queranti dat hij voor zijn fout uitkomt, dom blijft het wel. Bovendien heeft het grote consequenties: in zijn nieuwe onderzoek komt hij op ALLE vlakken tot precies de tegenovergestelde conclusie als in al zijn voorgaande onderzoek. Linkshandigen kunnen dus beter hoofdrekenen, zijn welbespraakter, zijn algeheel intelligenter en kunnen beter de weg vinden dan rechtshandigen. Of linkshandigen ook langer leven dan rechtshandigen wil Queranti pas na zijn dood bekend maken.

Bron: Queranti, E.A. (2012). The handedness-paradox: a critical selfstudy. Journal of brain, cognition and left-right studies, 1, 14-182.

[dewetenschap-blog-blog]

Wetenschappelijk jaaroverzicht: september en oktober

Op 7 september werd Hij Die Niet Genoemd Mag Worden, hoogleraar sociale psychologie aan de Universiteit van Tilburg, op non-actief gesteld vanwege het vervalsen van onderzoeksdata. Uit het recent gepubliceerde onderzoeksrapport naar deze affaire blijkt dat [...] niet alleen data, maar ook zijn vrouw, kinderen, promovendi, leerstoel, faculteit en universiteit verzonnen heeft.

De commissie-Levelt heeft, in bewoordingen die weinig ruimte voor twijfel laten, moeten concluderen dat “De Universiteit van Tilburg in feite niet bestaat en louter een verzinsel van [...] was om maar onderzoekssubsidies binnen te halen. Achteraf is het schokkend om te zien dat hoogleraren niet eerder aan de bel getrokken hebben, want wie zet er nou een universiteit neer in een stad waar niemand wil wonen?” zo vraagt de commissie zich retorisch af. Het CERN, het Europese instituut voor deeltjesfysica in Genève,  belegde in september een persconferentie waarin onderzoekers verkondigden dat er aanwijzingen zijn dat “hoog-energetische muon-neutrino’s een fractie sneller dan het licht reizen. Misschien dan.” Hoewel [...] niets met het onderzoek te maken had, twijfelen onderzoekers van het concurrerende Fermilab in Chicago aan de betrouwbaarheid van de metingen. “Als de metingen kloppen zou het betekenen dat alle Back to the Future films wetenschappelijk correct zijn en dan neemt niemand echte wetenschappers nog serieus en kunnen we fluiten naar onze miljarden dollars aan subsidies,” aldus een woordvoerder van Fermilab. Oktober was zoals gebruikelijk Kennismaand in Nederland. Kennismaand wordt georganiseerd door de Stichting Nationaal Centrum voor Wetenschap en Technologie, in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Notoire zeikerds, beter bekend als de mensen die de brievenrubrieken in kranten in leven houden, klagen al jaren dat “kennis iemand is die je vaag kent en waar je liever niet bij op visite gaat. Laat staan dat je er een hele maand mee doorbrengt. Op zijn best is kennis iets wat je weet en waar je andere mensen ongevraagd mee lastig valt om te laten zien hoe veel je weet. Terwijl het bij wetenschap gaat om de zoektocht naar nieuwe inzichten en het leuke feitje van ondergeschikt belang is daarbij. Als de minister een serieuze wetenschappelijke agenda wil voeren moet ze eerst die belachelijke term Kennismaand afschaffen!” Demagogen van de Verenigde Naties hebben becijferd dat eind oktober de zeven miljardste aardbewoner is geboren. Dit leidde uiteraard tot mooie metaforen in de pers (“als je alle zeven miljard mensen boven op elkaar zet kom je bij de maan uit” en “als iedereen zijn veters aan elkaar zou knopen kan je touwtje springen met een touw van 188 miljard meter”). Hoewel de stijging nog een krap jaartje doorzet, lijkt de wereldbevolking volgens de huidige voorspellingen in 2013 af te nemen tot 113 mensen; dit in verband met het al eerder aangekondigde einde van de wereld. Lees morgen hoe 2011 wetenschappelijk gezien eindigt.

[dewetenschap-blog-blog]

Wetenschappelijk jaaroverzicht: juli en augustus

Naast alle doden, die ook in juli weer bij bosjes vielen, was er één gebeurtenis die in juli 2011 ver boven het overige nieuws uitstak. Op 15 juli stortte namelijk de 300 meter hoge zendmast van het Drentse dorpje Hoogersmilde in. Radiozenders waren in grote delen van het land uit de ether. Zeker omdat in dezelfde nacht ook in Lopik, Wezep, Terwolde en Doetinchem radiozendmasten in brand stonden, zijn de complottheorieën niet van de lucht. Volgens de Telegraaf zou de AIVD achter deze lage aanslagen zitten. Een woordvoerder laat echter weten dat ‘De Telegraaf weer eens met haar hoofd in de wolken loopt. De Veiligheidsdienst houdt beide benen stevig op de grond.’ Hoewel het onduidelijk is of er een verband is tussen de gebeurtenissen, is het op zijn minst  opmerkelijk dat de rampen zich na de vrijlating van Dominique Straus-Kahn opstapelden. Stortte eerst het dak van het FC Twente-stadion in (‘óók de AIVD’, bron: Telegraaf), niet veel later overleden Johnny Kraaijkamp en Amy Winehouse. Volgens hardnekkige geruchten lagen Johnny en Amy bij elkaar in bed op de ochtend dat ze gevonden werden, maar dit is nooit officieel bevestigd. De zomer eindigde abrupt door de schietpartij op een eilandje bij Oslo. Om hij-die-niet-genoemd-mag-worden geen onverdiende aandacht te geven, laten we de complottheorieën bij dit onderwerp verder aan De Telegraaf over. Augustus was voor de psychologische wetenschap een boeiende maand. Dat er na de dood van Johnny Kraaijkamp rellen zouden uitbreken was misschien te verwachten, maar dat in Engeland hele steden in vlammen op zouden gaan hadden weinig kenners van de Britse psyche kunnen voorspellen. Overlevenden die uit de puinhopen van Londen, Manchester en Liverpool gered zijn, worden door psychologen van over de hele wereld onderzocht. De eerste case studies van wat inmiddels the British lunatic genoemd wordt verschijnen naar verwachting in januari 2012. Graag benadrukken wij hier nog even dat Mark Rutte in augustus zijn excuses aan de Kamer aanbood, nadat hij de Europese Unie een briefje van vijftig had toegeschoven als reactie op de vraag of Nederland ‘ook vijftig wilde bijdragen’. In de Kamer legde hij uit hoe hij negen nullen over het hoofd kon zien. Lees morgen hoe de wereld zich in september en oktober verder ontwikkelde.

[dewetenschap-blog-blog]

Wetenschappelijk Jaaroverzicht: Mei en Juni

Wetenschappers vonden in mei uiteindelijk het laatste stukje van de puzzel van het leven. Het kampioenschap van Ajax was namelijk de significante druppel die de emmer van de zeven-jaren regel deed overlopen: na zeven magere jaren, komen zeven vette jaren. “Dit bewijst het cyclische karakter van de orde der dingen in de wereld. Alles herhaalt zich. Dit bewijst het cyclische karakter van de orde der dingen in de wereld,” aldus hoogleraar numerologie Harold Camping  van de Universiteit van Tilburg. “Dit cyclische karakter is ook terug te vinden in DNA-strengen. Kijk naar de Ehec-uitbraak in mei. Die bacterieën hebben een deelcyclus van 7 seconden. Dat betekent dat ze zich na 282475249 seconden verduizendvoudigd hebben. En dit getal is precies het aantal weken dat de wereld nu bestaat. Dit kan geen toeval zijn!” De Week van de Wetenschap (6-12 juni) viel dit jaar samen met de Week van de Geitenkaaskroketten. Dit leidde volgens KNAW-president Robbert Dijkgraaf tot een interessante kruisbestuiving tussen de mensen uit de zuivere wetenschap, de zogenaamde denkers, en de mensen uit de praktijk, de zogenaamde geitenkazers. Menig academische borrel werd in deze periode opgefleurd met een geitenkaaskroket en de geitenkazers kregen een kijkje in de wetenschappelijke keuken van de wetenschappers. Critici hekelen echter de warme banden tussen de wetenschap en de geitenkaaskroketindustrie: “Wat dus interessant is, is dat geitenkaaskroketten helemaal geen geitenkaas bevatten. Het is gewoon restafval van de grote kaaskrokettenfabrieken: als Ali op vrijdagmiddag de fabrieksvloer veegt gaat de berg restkaas nog een keer door de blender en dat is je kaaskroket! Maar daar hoor je de hoge heren van de wetenschap niet over!” briest een woedende Henk Bak van de Stichting Red een Geitenkaaskroket. Verder werd het weerrecord Zeiken over het weer in juni verbroken. Deze index wordt sinds de Napoleontische tijd bijgehouden, nadat de toenmalige koning Lodewijk Napoleon een wetenschappelijke stok wou hebben om die ‘kankerende kutkaaskoppen’ mee te kunnen slaan zodat ze “eindelijk eens een keer hun gezeik voor zich houden.” Mede door de lawine aan gezeik van strandtenthouders was dit record in juni al verbroken. De regen in juli en augustus hebben het zeikrecord nu zo scherp gezet, dat “ik het niet meer ga meemaken dat dit record nog verbroken gaat worden”, volgens een zichtbaar geëmotioneerde Mart Smeets. Lees na de Kerst wat er gebeurde in juli en augustus!

[dewetenschap-blog-blog]

Wetenschappelijk Jaaroverzicht: Maart en April

Ook in 2011 was maart weer een beduidend succesvoller maand dan april. Waar april in vroeger jaren nog wel eens probeerde de aandacht van haar status als ‘faalmaand’ af te leiden met goed weer, lukte zelfs dat niet in 2011.

Wetenschappelijke metingen hebben aangetoond dat in 2011 maart 87% succesvoller was dan april (gemeten over 31, resp. 30 dagen). Enkele feiten op een rijtje: - In maart waren de Provinciale Statenverkiezingen. In april werd er nog steeds afgewacht wat de uitslag voor het land zou betekenen. - In april was er de ramp met de Japanse reactor bij Fukushima. Maart roerde slechts zijn staart. - In maart bestond het CDA niet meer, terwijl ze in april een nieuwe voorzitter kozen. - In maart vochten dappere soldaten in Libië de strijd der strijden: die van goed tegen kwaad. In april werd een drager van de Militaire Willems-Orde voor het gerecht gedaagd omdat hij wellicht cocaïne had gebruikt.

De verdere teloorgang van de maand april (enigszins suf vernoemd naar het Latijnse woord voor openen, dit in tegenstelling tot maart, die vernoemd is naar wellicht de tofste god van de oudheid: Mars) heeft er toe geleid dat de PVV een initiatiefvoorstel voorbereidt in de Tweede Kamer om de maand op te heffen en te verdelen over maart en mei “om de pijn te verzachten”, aldus Dion Graus, woordvoerder Astrologie. VVD en CDA staan in eerste instantie welwillend tegenover het voorstel, terwijl GroenLinks zich bij monde van woordvoerder Allochtonen Tofik Dibi afvraagt of het de PVV niet gaat om het ‘open’ karakter van de maand april, en stelt voor de maand om te dopen in ‘clausil’. Graus beraadt zich nog op dat voorstel.

Lees morgen verder over wat er allemaal gebeurde in Mei en Juni!

[dewetenschap-blog-blog]

Wetenschappelijk jaaroverzicht deel I

Periode van oorlog, overstromingen, illegale abortus en geboren zeehondjes

26 gewapende conflicten, vijf overstromingen, perioden van extreme droogte en 243 mijnongelukken in januari en februari: 2011 ging enerverend van start met 4.682.122 doden. Dit valt te lezen in het rapport 2011. Tweeduizendelf in cijfers. van het CBS. ‘Het aantal doden kent een daling van 0.6 procentpunt ten opzichte van 2010, maar dit is nog steeds een heel respectabel aantal, vooral als je bedenkt dat er meer rampdoden en minder natuurlijke sterfgevallen waren.’, zo concludeert het CBS in het hoofdstuk ‘Ontwikkeling overbevolking’. Het Geboortecijfer Zeehondjes steeg bovendien, waardoor we januari en februari absoluut een geslaagde periode mogen noemen. De Nederlandse wetenschappelijke wereld werd aan het begin van het jaar vooral opgeschrikt door het bericht dat Bas Haring, opvarende voor de VPRO op de Beagle, tamelijk bruut verkracht werd door Redmond O’Hanlon. Haring blikt terug: ‘Ik werd door O’Hanlon uitgenodigd vanwege mijn bijdragen aan de ontwikkeling van de evolutieleer. In zichzelf niet onjuist, zo wijs ik mensen er vaak op dat je niet ‘evolutietheorie’, maar ‘evolutieleer’ hoort te zeggen. Toen ik op de boot aankwam bleek dat het beeld dat er op televisie van het schip geschetst wordt veel minder met de waarheid strookt dan je zou verwachten. O’Hanlon regeert het schip met ijzeren hand en laat elke ochtend iemand naar zijn hut dragen om te verkrachten. Hij beweert dat Darwin dat op de Beagle ook deed en dat ik dit in naam der wetenschap moest ondergaan. ‘Daarnaast,’ aldus Haring, ‘ging een deel van de bemanning regelmatig van boord om diersoorten uit te roeien waar volgens O’Hanlon geen plek voor was binnen de evolutieleer. De soort die ons bezoek niet kan overleven, is duidelijk niet geschikt, zei hij dan. De veelal exotische diersoorten werden vervolgens bij het avondeten opgegeten om ze te beoordelen op hun zogenaamde evolutionaire kwaliteiten. Volgens mij een beetje onzinnig, hij vond alles naar kip smaken.’ Daarnaast zou de Beagle volgens Haring dienst doen als abortusboot, waarbij O’Hanlon zelf de abortussen uitvoert om de evolutie ‘een handje te helpen’. Hoewel de zaak in januari enige aandacht kreeg in de pers, lijkt de zaak inmiddels in de evolutionaire doofpot te zijn gestopt. Januari en februari waren verder de maanden van: de hoop dat Hugo Borst af zou treden als TV-persoonlijkheid, de ontdekking dat de piramiden inderdaad door buitenaardse wezens zijn gebouwd, een terugblik op de terugblik van 2010 en een correctie op de weervoorspellingen van november 2010. Morgen antwoord op de vraag: hoe ging het eigenlijk verder met de wetenschap, in 2011?

[dewetenschap-blog-blog]

CPB: wereld vergaat in 2012. Begrotingstekort ‘boven de 80 procent’

Het Nederlandse begrotingstekort komt volgend jaar boven de 80 procent van het bruto binnenlands product (bbp) uit, als gevolg van de ondergang van onze planeet. Dat blijkt uit de nieuwste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). In september van dit jaar ging het CPB nog uit van een tekort van 2,9 procent over volgend jaar. Deze nieuwe cijfers zijn verschenen nadat het CPB haar aandacht dit najaar verlegde van werkgelegenheidscijfers en valutaontwikkelingen naar onder meer astrologische sterrenduidingen en getalsymboliek. De voorspellingen komen op een precair moment, aangezien in het regeerakkoord staat dat er, bij een afwijking van het begrotingstekort van meer dan 1 procent, nieuwe bezuinigingen moeten worden doorgevoerd. Met een afwijking van minimaal 77 procentpunten in vergelijking met de vorige voorspelling is ruimschoots aan deze eis voldaan. Somber CPB-directeur Coen Teulings spreekt van een ‘belangrijke koerswijziging’ in de opvattingen van ‘de grootste voorspeller van Nederland’. Toch hoeven deze sombere voorspellingen geen al te grote bezuinigingen te betekenen. Teulings: ‘Na de Apocalyps zal er sprake zijn van grote schaarste. De vraag naar oer-Hollandse producten als kaas, vis en eieren zal enorm zijn. Deflatie van de euro is dan ook niet aan de orde; we moeten eerder bang zijn voor inflatie, zeker als in 2012 al het bankverkeer stilvalt.’ Het kabinet heeft gezegd ‘niet op de ontwikkelingen vooruit te willen lopen’, en houdt zich voorlopig aan de bestaande afspraken uit het gedoog- en regeerakkoord. Wel hebben ze het CPB gevraagd een commissie te vormen om adviezen op te stellen voor de naderende Dag des Oordeels. Gevolgen Directeur Teulings houdt zich op de vlakte en zegt ‘niet onnodig angst te willen zaaien’, waaraan hij nog toevoegt: ‘We zijn er gelukkig redelijk vroeg bij met onze voorspelling. Alle scenario’s voor na het einde van de mensheid moeten zorgvuldig worden afgewogen.’ Een anonieme bron binnen het CPB laat echter weten dat er ‘een ongelukkige combinatie’ zou kunnen gaan optreden van ‘stijgende werkloosheid en dalende voedselproductie’, als grote delen van Nederland onder water komen te staan. ‘Of het nu een zondvloed of een kolkende stroom lava wordt, die recessie is volgend jaar een feit.’ Naast het toenemen van het begrotingstekort voorspelt het CPB in het eerste kwartaal van 2012 een krimp van de economie die ‘in de tientallen procenten’ zal gaan lopen. De werkloosheid komt naar verwachting uit op 7.850.000, waarmee 2012 het eerste jaar sinds de oprichting van het CPB wordt waarin er meer mensen werkloos dan werkend zijn.

[dewetenschap-blog-blog]

Almere oudste stad van Nederland

Nu het einde van het jaar nadert, is het ook alweer tijd voor de onvermijdelijke lijstjes. Archeologen van de Universiteiten van Amsterdam zijn net op tijd om hoge ogen te gooien in de lijst "Opzienbarende Ontdekkingen". Zij hebben namelijk aanwijzingen gevonden dat Almere de oudste stad van Nederland is. Tot voor kort werd Nijmegen, gesticht door Trajanus in de 1e eeuw na Christus en toen beter bekend onder de naam Noviomagus, gezien als de oudste stad van Nederland. Teamleider dr. Bouali, zelf afkomstig uit de sloppenwijken van Almere, vertelt over het magische moment van de ontdekking: "We waren door burgemeester Jorritsma gevraagd om de restauratiewerkzaamheden van de oude stadsmuren van Almere in goede banen te leiden toen we opeens een straatbordje met Vicus Musicus vonden. En vlak daarnaast lag de Via Apollo! Na grondig onderzoek op basis van koolstofdatering bleken deze gewoon meer dan 2000 jaar oud te zijn. Je kan de vreugde in ons kamp voorstellen. Ik heb altijd een speciale band met Almere gehad, maar ik had zelfs in mijn stoutste dromen - en die zijn behoorlijk stout kan ik je vertellen - niet durven dromen dat Almere de oudste stad van Nederland zou zijn." Archeologen van de Radboud Universiteit in Nijmegen zijn echter sceptisch. "Die Bouali kwam dus op ons jaarlijkse archeologencongres tijdens zijn presentatie aanzetten met het bewijs, waarna het de bedoeling was dat iedereen twee vingers in de lucht stak voor Almere. Wij uit Nijmegen staken wel twee vingers op, maar van verschillende handen, als je begrijpt wat ik bedoel. Dit hele onderzoek klopt natuurlijk van geen kant. 2000 jaar geleden kon je over de hoofden van zeehondjes wandelen op de plek waar nu Almere ligt. Dat een of andere Lena Cordis het nodig vond om daar een tentenkamp op te richten betekent nog niet dat het een stad is!", aldus professor Smit van de Nijmeegse universiteit. Volgens Bouali is dit allemaal geneuzel in de marge en "moet Smit gewoon accepteren dat Almerus de oudste stad van Nederland is. Maar als hij mijn artikelen voor wetenschappelijke tijdschriften blijft weigeren zonder duidelijke opgaaf van redenen ga ik er misschien een website voor oprichten."

[dewetenschap-blog-blog]

Dyslectici blijken dom

Onderzoek toont ‘minder begrip taal en slechtere algemene ontwikkeling’ aan   Dyslectici zijn dom. Dat word althans gesteld door Bart Brentjens, als hoogleraar Nederlandse Taal verbonden aan de UvA. Uit zijn onderzoek, gehouden onder 100 dislectici en 100 mensen die C1 of C2 scoren op Nederlandse taal, blijkt dat dyslectici niet alleen slechter kunnen schrijven, maar zich ook minder inspannen om een tekst te lezen of schrijven. Daarnaast begrijpen ze minder goed dan normale mensen wat er bedoelt word in de tekst, ook wanneer de dislectici aanzienlijk meer tijd krijgen om alsnog hun best te doen. “Een schokkende, maar tegelijkertijd ook weinig verrassende uitslag”, aldus Brentjens. “Iedereen onder de 25 is tegenwoordig dislectisch, of hoogbegaafd, of allebij. Wat mij betreft zetten we in ieder geval een rode streep door de laatste optie.” Wim Dingemans van belangevereniging ‘Ben ik nou dyslectisch of ben jij nou zo slim’ reageert furieus: “Dit is nou precies de tendentieuze verslaggeving waar we al jaren mee te maken hebben. We zijn lui en dom en we hebben nergens zin in. Terwijl wij last hebben van een aangeboren syndroom waar we niets aan kunnen doen!” De vaak gehoorde tegenwerping dat domme mensen ook vaak dom geboren worden wijst Dingemans van de hand: “dom is dom en dyslectisch is dyslectisch, en wie dat niet begrijpt is pas echt dom.” Brentjens is niet verrast door de reactie van Dingemans. “Volgens mij heeft de heer Dingemans niet eens de moeite genomen om mijn onderzoek door te lezen, maar heeft hij alleen even snel het persbericht gescant. Ik zou graag de uitdaging aangaan om een keer in een mondeling debat mijn uitspraken en onderzoek toe te lichten, maar ik vrees dat dat er niet echt inzit met deze doelgroep: die blijft lekker thuis bij de open haard.” De heer Dingemans was niet bereikbaar voor verder commentaar.

[dewetenschap-blog-blog]

Geen gebroken harten meer.

Een van de grootste hartkwalen van de moderne mens behoort binnenkort tot de verleden tijd. De Nederlandse Hartstichting heeft een medicijn ontwikkeld tegen Gebroken Hart. Het medicijn, bestaande uit een gebalanceerde mix van naastenliefde, opgewektheid, realiteitszin en zoete popmuziek, moet een einde maken aan de fatale gevolgen voor het hart die liefdesverdriet kan veroorzaken.   Volgens de Stichting ondervinden alleen in Nederland al  jaarlijks meer dan 547.000 mensen de nadelige gevolgen van een gebroken hart. Traditionele methoden zoals meer bewegen, stoppen met roken en het volgen van een gezonder dieet, bleken voor deze mensen niet effectief. ‘Het is een misverstand dat alleen zwaarlijvigen Gebroken Hart ondervinden. Wat dat betreft hebben we het jarenlang echt in de verkeerde hoek gezocht. Het is een ziekte die iedereen zonder aanzien des persoons kan treffen. Dat maakt haar ook zo verschrikkelijk.’, aldus Dr. Liebhabst, die leiding gaf aan de zoektocht naar een medicijn. ‘Het is een ziekte die levens letterlijk kan verwoesten. Apathie, onzekerheid, eindeloos naar Coldplay luisteren, het is echt verschrikkelijk wat deze ziekte aanricht. Het nieuwe middel heeft zowel een genezende als preventieve werking. Enerzijds sterkt ze het hart op verschillende fronten (door met name de hoge dosis opgewektheid en realiteitszin), waardoor het weerbaar wordt en daarnaast beschermt het het hart tegen uiteenbarsten door met name de zoete popmuziek (waarvoor Celine Dion speciaal enkele nummers inzong) en een groot bestanddeel clichés als ‘Er zwemmen nog meer vissen in de zee’, ‘Van het concert des levens heeft niemand het program’, ‘Op ieder potje past een deksel’ en ‘Het huis van de liefde mag dan nu onbewoonbaar zijn verklaard, na een flinke verbouwing krijg je wel weer een vergunning.” Het medicijn bestaat uit een sonde die rectaal ingebracht dient te worden, maar is volgens Dr. Liebhast zeker niet exclusief voor homofielen. ‘We zijn blij dat we dit medicijn nog net voor de kerst op de markt kunnen brengen. Hopelijk valt het normaal gesproken zo hoge zelfmoordcijfer van de kerstdagen dit jaar iets lager uit.’

[dewetenschap-blog-blog]

Rijk de Gooyer: de biografie verschenen

 Cees Fasseur publiceert eerste wetenschappelijk biografie van ‘hippie nerd’ De Gooyer.  

Een vrijdenker, creatief genie en ‘een van de invloedrijkste Nederlanders van onze tijd’, maar ook een bikkelharde zakenman die alleen het beste van zijn personeel eiste. Dat is het beeld dat oprijst uit de biografie van de onlangs aan kanker overleden Rijk ‘Rijk’ de Gooyer, mede-oprichter van het Johnny en Rijk-concern.

‘Rijk heeft natuurlijk vooral in de spotlights gestaan vanwege zijn komisch talent als acteur. Hoewel hij van die aandacht van het grote publiek genoot, ging het hem in de kern om vernieuwing en creatieve vrijheid voor de wereld.’, zo lichtte Fasseur bij de perspresentatie van de biografie toe. In Eindelijk het Rijk alleen. Het stille verlangen van een grootmeester, dat vanaf vrijdag in de boekhandel ligt, schetst Fasseur de acteur als een vernieuwend genie dat zakelijk denken wist te combineren met creatieve vrijheid. ‘Rijk had het imago een hippie te zijn, maar daarachter ging een hardvochtig zakenman schuil dat van al zijn personeel, zowel thuis als op de werkvloer, het uiterste eiste.’ Hoewel De Gooyer in de ogen van velen nog altijd een creatief genie is, wars van commercie, gingen er al tijdens zijn leven stemmen op dat De Gooyer steeds vaker zijn ziel verkocht voor het grote geld. Zo zou hij kleine aanpassingen aan heruitgaven van zijn werk met wel erg veel bombarie aan de man hebben gebracht, terwijl de nieuwe ‘vindingen’ eigenlijk slechts afbreuk deden aan het oorspronkelijke idee. Fasseur weerlegt het idee dat De Gooyer in Berlijn tijdens zijn acteursopleiding als spion voor de CIA zou hebben gewerkt. ‘Weer een groots verhaal verteld, dit keer dat ik voor de CIA zou hebben gewerkt. Niemand doorziet web van leugens. Ben te geniaal voor deze wereld.’, zo zou hij in zijn dagboek hebben aangetekend. De veelzijdigheid van Rijk de Gooyer leverde hem gedurende zijn leven vele bijnamen op, enkele waarvan slechts nu via zijn dagboeken bekend zijn geworden. Fasseur stelde onder andere de volgende bijnamen vast: ‘Duizendjarig’ Rijk, Rijk ‘Weidte’ de Gooyer, ‘Derde’ Rijk de Gooyer, Rijk ‘s’ ‘Daalder’ de Gooyer, Rijk ‘Man Groenink’ de Gooyer, ‘Frank’ Rijk de Gooyer, ‘Stinkend’ Rijk de Gooyer, Rijk ‘Dom’ de Gooyer en Rijk de ‘Taart’ Gooyer. In het boek komen vrienden en familieleden van De Gooyer aan het woord, maar Fasseur putte ook uit het persoonlijke archief van Rijk ‘Foutje, bedankt!’ De Gooyer. ‘Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat zijn levensmotto ‘Foutje, bedankt’ een vinding was die Rijk deed toen hij als boeddhistisch zendeling op spirituele rondreis door India trok. Hij reed daarbij per ongeluk met een vrachtwagen in op een koe.’ Onder historici is de inhoud van de biografie omstreden, omdat Fasseur als enige toegang had tot het privé-archief van De Gooyer.

[dewetenschap-blog-blog]

Vrouwen niet meer nodig

Verrassende conclusies langlopend genderonderzoek

De genderdiscussie heeft een nieuw hoofdstuk gekregen met de publicatie van een interdisciplinaire studie (Van der Liere, Maagdenburg & Karzynski, 2011) van het Onderzoekscentrum voor Gender en Seksualiteit, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. In het onderzoek wordt geconcludeerd dat ‘[vrouwen]  onnodig zullen worden, op biologisch-procreationeel vlak, maar zeker ook maatschappelijk gezien.’ Deze bewering geeft een heel nieuwe draai aan de discussie over genderrollen in onze hedendaagse samenleving. Regelmatig werd beweerd dat traditionele mannelijke eigenschappen niet meer als positief werden gezien, terwijl traditioneel vrouwelijke eigenschappen belangrijker werden. Dr. Annemieke van der Liere laat in haar onderzoek op meerdere terreinen het tegenovergestelde zien. ‘Het moment nadert dat wij van lichamelijke fertilisatie over stappen naar in vitro,’ stelt de sociologe. ‘De kunstmatige baarmoeder is er al, aan eicellen wordt gewerkt.’ Het punt van Van der Liere en haar collegae is dan ook, dat het vrouwelijke deel van de voortplanting voortaan zonder vrouwen zal kunnen verlopen. Zaadcellen zijn echter nog altijd het makkelijkst biologisch te produceren - of, zoals tweede auteur Margriet Maagdenburg (MSc) het verwoordt: ‘er zal altijd genetische variatie nodig zijn; de goedkoopste manier om die te verkrijgen is uit mannelijk zaad.’ Bovenstaande conclusie is natuurlijk nog toekomstmuziek, maar de genderwetenschapsters gaan verder. Zij hebben ook de huidige maatschappij onderzocht, specifiek het vermogen tot multitasken. Multitasken wordt alom gezien als de belangrijkste menselijke eigenschap in de Westerse wereld. In relevante literatuur wordt deze eigenschap voornamelijk aan vrouwen toegewezen: ‘Vrouwen kunnen beter multitasken dan mannen’ (Maandblad Opzij, nummer 1, 2, 4, 5*, 7, 9* en 10 van de huidige jaargang). Het onderzoek van Van der Liere et al. (2011) laat echter zien dat dit beslist niet het geval is. In een landelijke steekproef onderzochten zij 238 vrouwen uit Hoogkarspel, Nunspeet en Etten-Leur. De resultaten werden vergeleken met die van een groep van 229 mannelijke psychologiestudenten. Op de gebieden Multimedia, Elektronica en Consumptiegedrag bleken de mannen veel beter te kunnen multitasken dan de vrouwen uit deze studie. Alleen op het gebied Werkzaamheden binnenshuis deed de groep vrouwen het beter. ‘Niet alleen presteerden de mannen beter op dubbeltaken waarbij websites, smartphone-applicaties en digitale televisie betrokken waren, ook als het ging om snelle voedselbereiding en drinkcontinuïteit scoorden zij veel hoger.’ Voor Van der Liere is het duidelijk: ‘De man heeft de toekomst.’ Op de vraag of haar onderzoek niet beter door een man uitgevoerd had kunnen worden weigerde de onderzoekster te reageren. *: in deze uitgaven wordt respectievelijk gesproken van ‘veel beter’ en ‘toch echt beter’.

[dewetenschap-blog-blog]

TEDxAmsterdam bal der geweigerden

Te revolutionaire doorbraken niet welkom in de Schouwburg: iedereen welkom in De Balie!

In reactie op het TEDxAmsterdam hebben ontevreden wetenschappers een bal der geweigerden georganiseerd om hun ideeën te lanceren. Volgens woordvoerder Bas Olyslager is er bij TEDxAmsterdam geen ruimte voor frisse ideeën die de klassieke wetenschap uitdagen. Het bal der geweigerden heeft een voorlopig programma gepresenteerd dat volgens Olyslager "veel stof zal doen opwaaien". Het programma ziet er als volgt uit:

- Dries van Agt en Ronny Naftaniël lossen het Israel-Palestinaconflict op (Ronny Naftaniël nog niet bevestigd).

- Het Witte vervoerplan: Elektrisch vervoer op rails ontsluit de stad! Bewoners en bezoekers kunnen voor (een deel van) het traject gebruik maken van dit vervoer, en betalen met een elektronische kaart.

- Marije de Jong, hoofdredactrice van Happinez lost een energieprobleem op in de presentatie 'Liefde verwarmt ons (en ons huis)'.

- Ian Malcolm (Jeff Goldblum) vertelt over DNA-onderzoek in de presentatie 'de puzzel van het leven en misschien ben jij wel het laatste stukje'.

- Wubbo Ockels presenteert een nieuwe wijze om schepen op wind aan te drijven in 'Doekschepen: het vervoer van de toekomst, nu!'

Meer informatie is te vinden op de Facebookpagina van het Bal der Geweigerden. Naast het voorlopige programma worden (thuis)wetenschappers uitgenodigd om hun onderzoek te komen presenteren. Het bal der geweigerden wordt op zaterdag 26 november gehouden in De Balie te Amsterdam. Inzendingen kunnen worden gestuurd naar redactie@dewetenschap.nl.

[dewetenschap-blog-blog]

Robbert Dijkgraaf Wetenschapper des Vaderlands

Richard de Mos eindigt op verrassende tweede plaats na GeenStijl-actie

Tijdens een spetterend wetenschapsgala in Science Center NEMO is Robbert Dijkgraaf gisteravond tot verrassing van alle aanwezigen verkozen tot Wetenschapper des Vaderlands. De verkiezing was een gezamenlijk project van de VPRO, KNAW en alle landelijke dagbladen. Het volk kon, heel 2.0, stemmen op zijn of haar favoriete wetenschapper via de website wetenschapperdesvaderlands2011.xxx, “wetenschapperdesvaderlands2011.nl was al geclaimd door een of andere paardenlul die hiervoor veel geld wou zien”, aldus organisator Raemon Sluiter. De website kon tot een week geleden niet bogen op grote bezoekersaantallen (“vooral familieleden van KNAW-leden brachten hun stem uit”), totdat GeenStijl de verkiezing ontdekte. Aan de oproep om PVV-Kamerlid Richard de Mos tot Wetenschapper des Vaderlands te kiezen werd massaal gehoor gegeven: na 3 dagen hadden al 200.000 reaguurders hun stem uitgebracht op de kerngeleerde uit Delft. GeenStijl had echter buiten de gebundelde Nederlandse wetenschapskrachten gerekend: na een emotionele oproep bij De Wereld Draait Door en enkele interne memo’s te hebben verstuurd eindigde de KNAW-president soeverein op de eerste plaats met een verpletterende 13 miljoen stemmen. “Het doet me deugd dat het volk nog steeds waardering heeft voor echte wetenschap. Na een wekelijkse column in Folia is dit wel het hoogtepunt uit mijn carriere,” aldus een glunderende Dijkgraaf. Aan de prijs is een boekenbon van 25 euro verbonden en een lidmaatschap-voor-het-leven voor het Wetenschapsmuseum. Tevens mag de winnaar iedere maand zijn licht laten schijnen over de wetenschap in de wetenschapsbijlage van de NRC.

[dewetenschap-blog-blog]

Redacteur gezocht

Stichting "De Wetenschap" zoekt per direct een

Redacteur (m/v)

om aan de groeiende vraag van een steeds inhaliger publiek te voldoen. Ben of ken jij een redacteur, neem dan contact op met de redactie via redactie@dewetenschap.nl

Trefwoorden waar jij als redacteur aan voldoet zijn: -woordkunstenaar -salestijger -gezelligerd Bij (on)gelijke geschiktheid wordt vanwege ons sollicitatiebeleid de voorkeur gegeven aan een vrouw.