#woord en beeld | Explore Tumblr posts and blogs

blinde-mama · 4 months ago

Text

Hoi allemaal.

Ik ben blind en krijg een kindd. Leuk een baby natuurlijk. Maar hoe ga ik het doen met de verzorging, voeding, hoe beleef ik mijn zwangerschap? Allemaal vragen die ik ga beantwoorden doormiddel van deze wekelijkse blogs.

Voordat we beginnen wil ik wel even zeggen dat deze blogs niet gepost worden voor het trekken van aandacht, maar juist om een inkijk te geven in het leven van een blinde mamma to be. Gewoon een weekelijks stuk om te lezen met humor, mijn belevingen en verhalen over dingen die ik mee maak nu ik zwanger ben en ook alle bijbehorende controles krijg en dingen moet gaan regelen. Veel plezier met het lezen. En tot de volgende.

Zwanger, van test tot 10 weken.

In deze blogs ga ik jullie weekelijks meenemen in het moederschap. Maar niet zomaar “normaal” moederschap, nee, het moederschap als je, net als ik, volledig blind bent. Welke dingen zijn vanzelfsprekend en welke niet? Richt je de babykamer anders in? Waar loop je tegen aan bij het zwanger zijn en krijgen van een baby? Hoe lees je je zwangerschapstest af als je deze niet kunt zien? Hoe beleef je je echo’s? Leuk, al die vragen maar er komkt zoveel meer bij kijken, Maar naast al die vragen neem ik jullie ook mee bij de leuke, grappige, frustrerende of juist onverwachte meevallers.

De test.

Tja, je bent al een paar dagen over tijd, en dan? De wel bekende zwangerschaps test. Een test met streepjes kan je als visueel beperkt persoon “moeilijk” of niet aflezen, natuurlijk had ik ook gewoon kunnen wachten tot man lief thuis was van zijn werk, maar geduld is nooit mijn sterkste kant geweest, en wat moet je anders op een zaterdagochtend? Goed, die test dus, maar uhm, hoe ga je de test uitvoeren, want ja, leuk zoon test maar er komt wel wat preciessie werk bij kijken als je snapt wat ik bedoel. De oplossing? Gewoon, een papieren bekertje. Even het bekertje vol maken met benodigd test materiaal, wat ook nog best wel een uitdaging is, kan ik je zeggen, test erin, wachten, en dan? Dan moet de test worden afgelezen. Nou, daar gaat ie dan. Met de telefoon en behulp van AI een foto maken van de test. “Op de foto zie je een aanrecht, zeeppompje en een koffiemachine.” Leuk dat je dat allemaal ziet, maar ik wil de test in beeld, niet mijn aanrecht. Nog maar eens proberen. Enn ja hoor, “de test laat een zwangerschapstest zien met het woord zwanger in beeld.” Wat? Toch nog maar een keer proberen. “De test laat een zwangerschapstest zien met het woord zwanger op het display”. hoera! Hij is dus echt positief. We krijgen er dus een baby bij, super leuk, maar wat nu?

4 weken zwanger. De eerste aan wie ik het verrtelde, afgezien van mijn partner, was mijn moeder. Toch wel lichtelijk in paniek, want hoe gaat ze reageren? Hoe ga ik het zelf trekken? Anyway, moeders was super blij, net als man lief, gelukkig. Ik zelff moest echt wel even twee tellen na gaan denken. Maar uiteindelijk wilde we dit natuurlijk super graag, en ook ik was na eerst even te moeten wennen aan het idee, echt onwijs happy met de komst van de mini.

Gelukkig had ik al voor mijn zwangerschap wat dingen op een rijtje kunnen zetten. Welke instanties ga ik inschakelen bij hulp en training met betrekking op baby kind zorg? Gelukkig kon ik hier snel mee beginnen en was die zorg al itsjes minder.

7 weken zwanger.

En dan, de aller eerste echo. Hoe dubbel is dit? Nou, ik kan je vertellen dat het heel dubbel, maar zo mooi is, ondanks dat je het zelf niet ziet. Gelukkig heb ik een onnwijs lieve, meedenkende en bovenal, geduldige en begripvolle verloskundige prraktijk gevonden die echt de tijd neemt en alles tot in detail beschrijft en uitlegt, net als mijn partner natuurlijk. Maar ik dwaal af. die eerste echo dus, wat een mooi moment. Je hoort nog geen hartje, maar toch krijg jede bevesteging dat het goed is, dat het hartje klopt, en dat je echt ja, echt zwanger bent van een klein wondertje.

Toen kwam het moment. Hoe en waneer gaan we het aan de rest van de familie vertellen? We wisten hoe en waneer, maar dan komt het grote moment. De spanning nam toe, en eindelijk was het hoge woord eruit. Ik ben zwanger. Voor het eerst zei ik het hard op waar mijn hele familie bij was. Een raar maar mooi moment. Gelukkig heb ik een onwijs lieve, zorgzame familie die me soms letterlijk, overal doorheen sleept. Toppers zijn het.

10 weke zwanger.

De intake bij de verloskundige. We kregen een vragenlijst die ik moest invullen met mijn partner, maar helaas, een ontoegankelijke website voor mensen met een visuele beperking. No worries, de vragenlijst werd ingevuld en ik ging opzoek naar een manier om ontoegankelijke informatie voor mij toch toegankelijk te maken. Helaas, zonder succes. Ook de kraamzorg moest natuurlijk geregeld worden maar, helaas. Ook die website was niet goed toegankelijk voor een blind persoon. Maar gelukkig waren ze er weer. De verloskundigen, die samen met ons meteen de kraamzorg regelden. Helden zijn het.

Hebben jullie nog vragen?

Toen kwam de vraag of er nog vragen waren. Tja, die waren er zeeker. Toen ik aangaf dat ik de periode tussen de eerste echo en de twede best wel lang vond en ik me zorgen maakte bood de verloskundige aan om een snelle echo te maken en ook, bij hoge uitzondering het hartje te laten horen. Oh my god, wat een moment. Zo mooi. En ja hoor, daar kwamen ze dan. De tranen. Zeker omdat ik natuurlijk geen fotos echt kan bekijken was dit super speciaal en bijzonder. Als je volledig blind ben en je dus niet meteen van je kindje kan genieten op een echo is het luisterenn van de hartslag the next best thing.

Tien weken dus, zo ver ben ik nu. Wat be ik nu al trots. Op mijn nee, ons kindje. Op mijn partner die me zo goed steund en super lief is. Op m’n familie die mee enken in oplossingen, die aan komen met twede hands baby spullen, die aanbieden om mee te gaan naar echo’s, ik ben blij met ze. Volgendeweek zijn we er weer. Tot dan.

4 notes · View notes

joostjongepier · 2 years ago

Text

Wat? Quelque chose du coeur (1965?) en Quelque chose du choeur pour Irène et Scut (1965) door Jane Graverol, La Première Leçon door Rachel Baes (1951), Medus Grown Old (1947) door Manon Adams, La Cathédrale engloutie (1952) door Ithell Colquhoun, Maîtresse (1995) door Mimi Parent en Le Père (1932) en Autoportrait avec Marcel Moore et un chat (1930) door Claude Cahun

Waar? Tentoonstelling Surréalisme au féminin? In Musée Montmartre, parijs

Wanneer? 30 juli 2023

Toen het Centraal Museum in Utrecht in 2020 een tentoonstelling wijdde aan de Utrechtse surrealist Joop Moesman, werd daar ook veel aandacht besteed aan vrouwelijke surrealisten. Ook op de tentoonstelling Surrealism beyond borders in 2022 in het Tate Modern in Londen kwamen de vrouwelijke kunstenaars in het surrealisme nadrukkelijk aan de orde. Nu wijdt het Musée de Montmartre een tentoonstelling specifiek aan vrouwelijke surrealisten. Bij binnenkomst is er een muur met namen. Een aantal daarvan zijn bekend: Lee Miller, Dora Maar, Maret Oppenheim, Leonora Carrington, Leonor Fini, Dorothea Tanning en Claude Cahun. Maar er staan ook een hoop namen op de muur die me niets zeggen.

Eén zo’n onbekende naam is Jane Graverol. Twee integrerende kleine werkjes tonen een mond achter een raster. De schilderijtjes bieden volop stof tot interpretatie. Dat daarbij de rol van de vrouw en van de vrouwelijke kunstenaar ter discussie staat, lijkt voor de hand te liggen. Graverol is een Belgische kunstenares die door René Magritte werd aangemoedigd haar werk tentoon te stellen.

La première Leçon is ook een schilderij waar de plaats van de vrouw ter discussie lijkt te staan. Een meisje in een popperig blauw jurkje met kant staat met haar rug naar ons toe. Haar handen op haar rug geketend.

Ook van Manon Adams had ik nog nooit gehoord. Haar Medusa Grown Old is een interessant werk. Het kwam tot stand na een ongelukje in de studio van de kunstenaar, waarbij een Afrikaans beeldje omviel en terechtkwam op een tekening van een eikenboom. Dit samengaan van twee beelden zette Adams ertoe aan om deze zwarte Medusa te creëren. De slangen uit haar hoofd zijn vervangen door dode takken.

Van Ithell Colquhoun, geboren in India maar opgegroeid in het Verenigd koninkrijk, hangen op de tentoonstelling enkele grote werken. Opvallend is La Cathédrale engloutic. Colquhoun distantieerde zich al snel van de Engelse surrealisten, maar onderhield wel contact met de Franse surrealist André Breton. Ze hadden een gemeenschappelijke interesse in occulte en esoterische zaken. Wellicht heeft de (overigens ten onrechte) lang veronderstelde link van de druïden met Stonehenge te maken met dit schilderij. De grote opgerichte stenen doen beslist aan het Engelse monument Stonehenge denken. De stenen samen vormen een lemniscaat, teken van oneindigheid. Het eiland roept associaties op met het vrouwelijk lichaam. Is het een borst?

Op de tentoonstelling in het Centraal Museum in Utrecht, die ik in het begin van dit stukje noemde, werd aangekaart dat het surrealisme soms SM-achtige trekken vertoonde. Dat komt hier in Montmartre tot uiting in een werk van Mimi Parent: Maîtresse. Een zweepje heeft, in plaats van leren riempjes, twee haarvlechten. Beide betekenissen van maîtresse (meesteres en minnares) worden zo in één beeld samengebracht.

Tot slot nog aandacht voor een naam die me wél bekend was voor deze tentoonstelling. Ik kwam haar al meerdere keren tegen op tentoonstellingen. Voor zover ik het woord ‘haar’ hier mag gebruiken, want ze speelde nogal met genderidentiteiten, waardoor haar werk nu zeer actueel is. Haar (aangenomen mannelijke) naam: Claude Cahun. Een fascinerend werk is Le père. We zien een collage van voorwerpen op het strand die samen een menselijke figuur vormen. Op de plaats van het hart is iets (elektriciteitsdraad?) in het ‘lichaam’ geboord, als was het een mes. Als we de titel in aanmerking nemen, lijken we te kijken naar een symbolische moord op haar vader.

Interessant van haar hand is ook Autoportrait avec Marcel Moore et un chat. Marcel Moore was de aangenomen (eveneens mannelijke) naam van haar stiefzus en levenspartner. We zien hier een goed voorbeeld van hoe Cahun omgaat met genderidentiteiten.

#jane graverol #rachel baes #manon adams #ithell colquhoun #mimi parent #claude cahun

2 notes · View notes

brilmans · 2 years ago

Text

Nationale natuurhistorie uit de kringloop

Uitdragerijen

Vroeger, toen ik nog in Zoetermeer woonde, slenterde ik regelmatig door de periferie van de Haagse binnenstad. Dat deed ik om de boel de boel te laten, de tram voor wat het was en gewoon een beetje te kijken. Ik wandelde dan op mijn dooie gemak van mijn werk in de Schilderswijk naar het centraal station. Onderweg deed ik standaard een aantal uitdragerijen aan. Niet zelden stapte ik aan het eind van zo’n wandeling met een mooi boek, een interessant relikwie of een antiek meubelstuk de trein in.

Tegenwoordig woon ik niet meer in Zoetermeer, fiets ik naar mijn werk en kom ik nog maar zelden in de Haagse binnenstad. Aan de uitdragerijen breng ik logischerwijs dus ook bijna nooit meer een bezoek.

Prijs in de kringloopwinkel

Door een productiefout in de kortelings aangeschafte skatebroek van mijn zoon, moest ik vandaag in de Haagse binnenstad zijn. De broek moest namelijk geruild worden. En omdat het een kleine moeite was, zo ben ik, zou ik dat wel voor hem doen. Om het onaangename met het aangename te combineren besloot ik de heenweg te gebruiken om enkele uitdragerijen te bezoeken. Van dat plan kwam echter niets terecht. Van alle uitdragerijen die mij heugden bestond en nog maar een. En die was gesloten! Enigszins teleurgesteld ruilde ik de broek en nam de kortste weg naar huis.

Amper op gang, viel mijn oog op een kringloopwinkel met een uiterlijkheid van een ouderwetse uitdragerij: bruin, stoffig en een etalage vol met zooi. Terstond stalde ik mijn fiets tegen de dichtstbijzijnde lantaarnpaal en stapte naar binnen. Eenmaal binnen bleek het opgeruimder dan gedacht. Alles was, zoals dat ik een kringloop winkel hoort, netjes uitgezocht en gerubriceerd. Er was zelfs een kast die dienst deed als antiquariaat. En in die kast vond ik tot mijn verbazing twee werken van Tiberius Cornelis Winkler (1822 - 1897) en een van Eli Heimans (1861 - 1914). Ik mocht het trits tot verbazing van de kasbediende en mijzelf voor vijf euro meenemen. Een habbekrats wanneer je bedenkt dat het werk betreft van twee ware coryfeeën van de Nederlandse natuurwetenschappen. Natuurhistorie van meer dan 100 jaar oud!

het Geologie-boekje en twee jaargangen van Kennis en Kunst.

Het Geologie-boekje van Eli Heimans

Het ‘Geologie-boekje’ uitgegeven in 1913 is het laatste werk dat Heimans voltooide voordat hij in 1914, tijdens een geologische excursie in het Duitse Gerolstein, plotseling overleed. Net als veel van zijn andere werken is het boekje een poging tot het populariseren van de natuurwetenschap.

De omslag en twee platen uit het Geologie-boekje.

Kennis en Kunst van Tiberius Cornelis Winkler

Ook Winkler had als doel de wetenschap aan de gewone man te brengen. Zijn geïllustreerde volksboeken ‘Kennis en Kunst’ waar ik jaargang 1867en 1868 op de kop tikte, zijn daar een treffend voorbeeld van. Winkler bundelt in deze boeken zeer uiteenlopende artikelen en verhalen over wetenschappelijke onderwerpen en kunst die voor een leek te begrijpen zijn. Er doorheen bladeren moet toen ter tijd een fantastische ervaring zijn geweest. In woord en beeld maakte je kennis met natuurschoon, cultuur, kunst en kennis van over de hele wereld. Ook nu is het een feest om doorheen te bladeren. En niet alleen vanwege het tijdsbeeld en de mooie afbeeldingen, maar ook wegens de productiviteit en bevlogenheid waarmee een man de wetenschap in zijn breedste zin promoot. Wat dat betreft heb ik als Brilmans nog een lange weg te gaan!

Enkele afbeeldingen uit Kennis en Kunst 1868.

Lees meer

Biografie van Eli Heimans (1861 - 1914)

Tiberius Cornelis Winkler

#Eli Heimans #Heimans #Winkler #T. C. Winkler #Boeken #books #scientific illustration #science #natuurwetenschap #natuurhistorie #kringloopwinkel #curiosa

3 notes · View notes

peterpauldoodkorte · 14 days ago

Text

Een hartelijk ‘tot ziens’

In herinnering aan Ron Brandsteder “Een hartelijk goedenavond,”klonk altijd warm en welgemeendjouw bassende stem, jouw aanstekelijk lachzij blijven in ons geheugen klinkenje stond altijd voor anderen klaarmet woord en daad, met raad en krachtin elk gebaar klonk er warmteals licht dat straalt in de nachtje blijft in beeld en geluid een instituutin vriendschap, werk en samenzijndus nemen wij geen…

#gulle lach #hartelijk goedenavond #Ron Brandsteder #teddybeer

0 notes

iklees · 14 days ago

Text

Upgrade / Steven Van Belleghem

Romy Bell #2

Het is 2045, vier jaar na het debacle bij X-COM. Romy Bell is inmiddels gehuwd met Lieven, die nu de baas is van X-COM, en zijzelf is de directeur van een internationale organisatie die ethiek van medische ontwikkelingen controleert. Als een bevriende DNA-onderzoeker overlijdt aan een gepersonaliseerd virus — dat alleen voor haar dodelijk is! — en er een verband wordt aangetoond met een laboratorium waar Romy's organisatie ook al onderzoek naar deed, komt zij er middenin te zitten. Zeker als het er ook nog eens op lijkt dat vanuit X-COM de beveiliging is gemanipuleerd om sporen uit te wissen. Is er iemand bezig met het maken van een DNA 'upgrade' voor de mensheid — voor iedereen, of alleen voor een beperkte groep? Is dat gewenst? En is het nog te voorkomen?

'Zij wou de wereld echt wel verbeteren. Ze heeft geen woord gelogen tegen jou, Romy. Ze heeft een virus gebouwd waarmee de mensheid een volledige upgrade krijgt.' Er klinkt bewondering door in zijn stem. 'Wat is het verschil met dat virus in Londen waar Miller mee bezig was?' vraagt Marie. 'Daar vond je het nog eng.' 'De virale vector is helemaal anders. Miller wou het jarenlang geheim houden en zo de wereld veranderen zonder dat iemand het te weten kwam. Als hij goede bedoelingen zou hebben, dan is die upgrade misschien nog tot daaraan toe, maar het venijn zit in die lange termijn. Virussen muteren, hoe meer tijd ze krijgen, hoe effectiever zelfs. Als dat virus jaren de tijd kreeg om te werken, wat Millers bedoeling was, dan zou het absoluut zeker muteren en tot andere effecten leiden dan Miller had bedoeld. Dat is een potentiële ramp.' 'En Bieke?' 'Zij gebruikt een verkoudheidsvirus als virale vector, een met een heel hoog reproductiegetal en minder ernstige klachten. Het effect zou op korte termijn al zichtbaar zijn. De vector slaagt er volgens deze data in om de juiste genen te bereiken en ze daarna definitief te veranderen. Het is bijna alsof je een software-update van een computer uitvoert.' 'En welke genen pakt ze dan aan?' vraagt Romy bang. Het is onvoorstelbaar dat Bieke dit allemaal heeft gedaan zonder dat zij het wist. En ze kan het niet ontkennen, het staat hier voor haar op beeld. 'Monogenetische ziektes, imperfecties, alles wat je negatief zou kunnen noemen. Ik zie het niet volledig natuurlijk, dit is maar een soort samenvatting die ze wellicht voor zichzelf of voor haar bezoeker heeft gemaakt.' 'En het resultaat?' 'Alleen nog slimme, empathische en atletische mensen." 'Mijn god…' reageert Romy. 'Mooi!' zegt Marie tegelijkertijd.

Geen thriller, daarvoor wordt het niet spannend genoeg. Wel goede scifi, waarin relevante vragen worden gesteld.

#Steven Van Belleghem #Romy Bell

0 notes

jurjenkvanderhoek · 21 days ago

Text

BUITENGEWOON GERIJMD WERK BIJ KUNSTLOKAAL No.8

Waar Els Moes zich op de vlakte houdt gaat Nies de Vuijst de ruimte in. Figuurlijk gesproken. Ik stap over de drempel van Kunstlokaal No.8 in een andere wereld. Is de rest van het oorspronkelijke schoolgebouw rommelig knus, de kunstruimte is strak in orde zodat de werken daar gepresenteerd optimaal tot hun recht komen. De witte wanden laten de tweedimensionale composities voor zichzelf, in dialoog met elkaar en tot de beschouwer spreken. En wanneer dat zo uitkomt vullen driedimensionale objecten volmondig de sfeer met hun aanwezigheid. Echter ditmaal, dat is februari 2025, is gekozen voor een duo-expositie die de wanden net genoeg vulling geven dat er geen overvloed aan beeld en ervaring is. Zoals geschreven; Els Moes kleurt het vlak waar Nies de Vuijst de ruimte neemt. En ik ga op onderzoek uit om mijn bewering te onderbouwen.

Nies de Vuijst zag ik hier eerder, toen in combinatie met ruimtelijk werk van Nynke de Jong. Het werk kon zich destijds al meten met en was standvastig tot dat van de mede-exposant. Het bezat vrijwel alleen de wanden en kon daardoor voluit (aan)spreken. Nu is dat anders. Het moet ditmaal de wanden delen met het werk van Els Moes. Een evenredige verticale ruimte is het werk van Niels de Vuijst daarbij toebedeeld. Maar daarmee kan zij heel goed nog steeds een vuist maken. In uiterlijk, minimaal kleurenpalet en spaarzaam vormenspel, weet zij andermaal een maximum aan dramatisch effect te bereiken.

Naast de monochrome eenvoud van Els Moes, de stilte van en in gelaagdheid, is het brede gebaar van De Vuijst wervelend en dynamisch. De verf leeft in de haarvaten van de kwast en laat zich tastbaar uitsmeren op het doek. De materie, ooit gekleurde modder aan een kwastje genoemd - want feitelijk is het niet meer dan dat, vloeit speels weg van het penseel. Stroomt overvloedig over het vlak en volgt eigenwijs daarom een eigen pad, het druipt in een dwarse richting. Er is opvallende beweging in stilstand.

Door een soort van coulisselandschap ontstaat in de compositie een ongedwongen diepte, langs zwarte architecturale banen kijk ik naar de einder van een vroegere schildering. Er is echter geen sprake van een landschappelijke sfeer. Het schilderij is een abstracte vormgeving waarin de geest van een realiteit rondwaart. De werkelijkheid is verdwaalt in de ruimte van het platte vlak. De Vuijst heeft gelaagd geschilderd waardoor de voorgrond een achtergrond laat doorschemeren. Gebaren van eerdere handelingen vormen de basis, zijn het fundament van de latere bewerking. Er is verhaal te halen, er is geschiedenis geschreven. Door verf van de natte kwast transparant te laten uitvloeien schrijft De Vuijst haar werk uit, tekent het aan, geeft het kleur en vorm.

In de grote werken laat zij zich monumentaal gaan, hoewel de kleinere composities eenzelfde verheven uitstraling hebben. Daar ontstaat door dat eerdere genoemde doorzichtig uitsmeren een onbedoelde figuratie. Vormen die heel goed schetsen kunnen zijn voor ruimtelijke objecten. Het zijn al in deze tweedimensionale hoedanigheden met enige verbeeldingskracht driedimensionale plastieken. Suggestief roepen ze het beeld op van cortenstaal constructies. Waar De Vuijst zich krachtig uit in rechtlijnig constructivisme, laat ze achteraf minder omvangrijke werken zien waarbij de brede kwast cirkelbewegingen maakt. Daarin komt de streek tot leven en neemt een realistische vorm aan. Zelfs met de gedachte op nul en de blik op starend oneindig, doemt er een herkenbare figuratie op. Nog wel abstract in wezen, maar waar een naam aan te geven is.

En het werk van Els Moes dan? Dat zwijgt. Althans ik sta er sprakeloos naar te kijken. Het werk neemt op voorhand niet het eerste woord. Het laat mij eerst uit de beweging van De Vuijst gaan om tot rust te komen, uit de meervoud in eenvoud te kijken, geconcentreerd te beschouwen. De monochrome kleurvlakken nemen mijn zintuigen in bezit. Ik word dan gehypnotiseerd opgenomen in het kleurrijke niets. Het slokt me op, misschien omdat ik het in eerste beschouwing niet meteen begrijp. Hoewel het maar één laag lijkt die eenvoudig valt te doordringen, blijkt het een meervoudig gelaagde compositie te zijn die zich niet meteen voor me opent.

Ik word in de ruimte die zich denkbeeldig achter het werk bevindt gezogen. Zoals je in een boek door de regels en langs de woorden in de sfeer van de vertelling wordt getrokken. Het intrigeert, de verbeelding gaat met me aan de haal. In eerste oogopslag lijkt het niets te zijn dan uitgestreken pigment dat aan de randen een complementaire tint aanneemt. Maar het is minder spontaan dan dat het lijkt. In dunne lagen is acrylverf op een aluminium plaat gestreken, waardoor het effect van gekleurd glas ontstaat. Langzaam bouwt Moes aan de sfeer, dat resulteert in een magische tegel kleur. De tinten verlopen fijnzinnig, mengen zich geraffineerd met afgestemde of tegengestelde kleuren. De kleurschaduwen, Moes noemt de composities shades, werken verdiepend die enkel diepzinnig door mij kunnen worden verwerkt. Daarom maken ze mij sprakeloos, ook wanneer het werk en ik samen tot een hoogtepunt in kijken komen. Het moment waarop kijken zien wordt. Is. Het werk verdient een gefocuste aandacht om de intensiteit ervan te ervaren. Sluit ik mijn ogen na intensief gekeken te hebben, verschijnt eenzelfde nabeeld op mijn netvlies. Het werk komt tot leven in mijn gedachte. Het neemt bezit van mijn beschouwing. Het kijkt terug.

Zo ben ik om. Zetten de schilderijen van Nies de Vuijst mijn gemoed in beweging, komen mijn gedachten tot rust bij de getinte prenten van Els Moes. De Vuijst is krachtig en met grote gebaren los gekomen van de figuratie, waar Moes de abstractie in zichzelf laat verzinken. Hoewel ze hemelsbreed lijken te verschillen, vullen de werken elkaar aan. Afwijkend in uiterlijk, maar aandachtig in samenspel. Juist door die variatie is het een eenheid, kan het makkelijk door dezelfde deur. Het vloekt niet, het zingt samen het hoogste lied. Buitengewoon gerijmd.

Kleur en beweging. Werken van Els Moes en Nies de Vuijst in een duo-presentatie bij Kunstlokaal No.8, Schoterlandseweg 55 in Jubbega – Schurega. Van 1 tot en met 23 februari 2025.

#Kunstlokaal No.8 #Els Moes #Nies de Vuijst #kleur #beweging #duo-presentatie #abstractie #recensie

0 notes

levisgeekstuff · 21 days ago

Text

De 7 beste Dr Doom comics

Uiteraard heb je de trailer van de nieuwe Fantastic Four film al gezien 😉 Je bent vast ook helemaal mee met de hype rond Dr Doom die in het Marvel Cinematic Universe zal worden gespeeld door Robert Downey Jr. En hoewel die waarschijnlijk pas écht zijn opwachting zal maken in de volgende Avengers film, is de FF trailer een mooie gelegenheid om eens in de beste Dr Doom comics die ooit in het Nederlands zijn verschenen te duiken 👉

7. Ultimate Invasion 1-4 (Dark Dragon Books, 2024)

Ik begin met een recent verhaal en meteen ook eentje met een alternatieve Dr Doom. Want in het nieuwe Ultimate universum is dit niemand minder dan Reed Richards 🤯. Toen The Maker – een kwaadaardige versie van Reed uit een ander universum de controle overnam van Earth-6160, verhinderde hij de geboorte van de Fantastic Four en ontvoerde Reed. Maar dat was niet genoeg. Hij dwong hem het masker van Doctor Doom te dragen en maakte hem tot zijn persoonlijke gevangene in het meest geavanceerde laboratorium ooit. Sinds Ultimate Invasion weet hij te ontsnappen, richt hij de Ultimates op en lijkt hij de held te spelen. Maar hoe lang blijft dat zo? Een verrassend verhaal!

6. Fantastic Four Special 39 (Juniorpress, 1992)

Walt Simonson staat bekend als een van de beste Thor-schrijvers en tekenaars ooit, maar zijn Fantastic Four-run is minstens zo leuk. Eén van de hoogtepunten is "Pluk de dag" uit Fantastic Four Special 39 – een episch duel tussen Doctor Doom en Reed Richards.

Het verhaal lijkt te beginnen als een zoveelste clash tussen Doom en de FF, maar dit keer is Reed er klaar voor. Wat deze clash extra bijzonder maakt? Doom en Reed vechten met een tijdreis-apparaat, waardoor elke klap hen naar een ander moment in de tijd slingert. Simonson voegt daar een briljant detail aan toe: tijdcodes op elke pagina. Hierdoor kun je het nummer op twee manieren lezen – in normale volgorde of volgens de tijdcodes voor een extra laag in het verhaal. Een geniale zet van Simonson en wat mij betreft een van de beste Doctor Doom-gevechten ooit!

5. Loki 2 (Dark Dragon Books - Boekenvoordeel, 2022)

Al Ewing weet als geen ander hoe hij vaart in een verhaal houdt. Een perfect voorbeeld daarvan is deze 'Loki: Agent of Asgard' 2 uit de Boekenvoordeel reeks van Dark Dragon Books. Dit keer geen strijd met de Fantastic Four, maar uiteraard wel met Loki. Doom gelooft dat Loki in de toekomst de ondergang van Latveria zal veroorzaken en dat laat hij niet gebeuren.

De tekeningen van Jorge Coelho en Lee Garbett brengen de kille, verwoeste toekomst van Latveria ijzingwekkend in beeld. Maar wat dit verhaal echt bijzonder maakt, is hoe Doom zijn kracht gebruikt. Hij wapent zich niet alleen met technologie, maar ook met het woord. Hij herdefinieert zijn vijanden, speelt met de mythe van de Doombots en herschrijft de regels van de realiteit naar zijn wil. "De pen is machtiger dan het zwaard", weet je wel.

Dit verhaal toont perfect de genialiteit én de zwakte – zijn tomeloze ego – van Doom.

4. Fantastic Four Special 6 (Juniorpress, 1984)

Wat Doctor Doom zo fascinerend maakt in zijn rivaliteit met de Fantastic Four, is het contrast tussen familie en eenzaamheid. Waar de Fantastic Four altijd op elkaar kunnen rekenen, staat Doom meestal alleen. Dit thema staat centraal in het verhaal 'Intermezzo', geschreven door John Byrne.

In dit nummer krijgt Doom een leerling onder zijn hoede: de jonge Kristoff. Doom leert hem hoe hij Doombots moet kalibreren en hoe hij over Latveria moet regeren. Maar Kristoff is nog een kind en begrijpt niet alles. Wanneer hij een verkeerde opmerking maakt, barst Doom’s woede los. De angst in Kristoffs ogen tegenover Doom’s kille, reflecterende masker maakt de scène des te beklemmender, versterkt door de vurige kleuren van Glynis Wein.

Doom ziet in Kristoff zowel een opvolger als een kans op een zelfgekozen familie. Maar één ding ontbreekt: Kristoff deelt zijn obsessie met het vernietigen van de Fantastic Four niet. En dus blijft Doom, zelfs met iemand aan zijn zijde, uiteindelijk volkomen alleen.

3. HIP Comics 1926 (Classics, 1967)

De first appearance van Dr Doom is er al in de Amerikaanse Fantastic Four nummer 5 uit 1963. De Nederlandse versie daarvan lees je in Fantastic Four Pocket 1 van Oberon uit 1979. Het is echter dit verhaal uit HIP Comics 1926 (en 1929, 1933 en 1937) dat het beste is van het oude Dr Doom materiaal door Stan Lee en Jack Kirby.

Dit keer richt hij zijn zinnen namelijk niet alleen op de Fantastic Four, maar ook op een kosmische krachtbron die zelfs voor hem bijna onvoorstelbaar is: de Power Cosmic van de Silver Surfer. Deze vierdelige klassieker is een must-read die perfect laat zien waarom Doom niet zomaar een gewone schurk is. Hij is een man met de ambitie van een god, maar met de tragische gebreken van een mens.

2. Geheime Oorlogen 1-9 (Juniorpress, 1984)

Grote cross-over events zijn tegenwoordig vaste prik in superheldencomics, maar in 1984 was dat nog nieuw. 'Marvel Super Heroes: Secret Wars' was het eerste grootschalige event ooit (en was verrassend genoeg vooral bedoeld om Marvel’s action figures te promoten 😅). Het werd een gigantisch succes.

Het verhaal is intussen wel bekend: op Battleworld worden Marvel’s machtigste helden en schurken samengebracht door de mysterieuze Beyonder. Eén man stijgt boven iedereen uit: Doctor Doom. Zelfs met goddelijke wezens als Galactus in het spel, is het Doom die de grootste macht vergaart. Hij slaagt erin om de kracht van de Beyonder zelf te stelen, waardoor hij bijna alwetend en almachtig wordt.

Toch wordt Doom uiteindelijk verslagen. Niet door arrogantie, zoals vaak zijn val is, maar door twijfel. Op het moment dat hij de absolute macht heeft, begint hij aan zichzelf te twijfelen—en dat is genoeg om zijn ondergang in te luiden.

Secret Wars 1-4 (Dark Dragon Books, 2023)

🥳 En de eerste plaats gaat naar die andere Geheime Oorlogen: de moderne versie door Jonathan Hickman. Ook deze crossover zich af in een soort pocketuniversum na de vernietiging van de Marvel-realiteit. In deze nieuwe wereld, Battleworld, heeft Doom zichzelf gekroond tot God-Emperor. Door zijn pure wilskracht redde hij wat er nog over was en smeedde hij een rijk waarin hij als absolute heerser regeert.

Maar zelfs met onbeperkte macht worstelt Doom met zijn eigen beperkingen. Hij zucht onder het gewicht van zijn goddelijkheid, gefrustreerd door wat hij niet volledig kan controleren. Dit maakt Secret Wars niet alleen een episch superheldenverhaal, maar ook een fascinerende karakterstudie.

Dit verhaal is het sluitstuk van Hickman's lange Avengers run. Die is trouwens grotendeels in het Nederlands verschenen 😉

#bestof #juniorpress #dark dragon books

0 notes

melkikkert · 2 months ago

Text

ctrl shift enter

okt 2024 | theaterstuk

Als onderdeel van het Arnhems Stadsatelier maakte ik een nieuw theaterstuk onder begeleiding van Theater aan de Rijn. Ik onderzocht twee weken lang de wereld van reality shifting en Formule 1-fanfictie. Hierbij werkte ik weer samen met acteurs en nam ik voor het eerst de rol van regisseur op me.

Het stuk wat daaruit voortkwam heet ctrl shift enter en zal in een nieuwe versie te zien zijn tijdens de performance night van The Hub Arnhem op 5 februari 2025. Het onderzoek over fancultuur en reality shifting gaat door!

"Mel is gefascineerd door het internet en zijn bewoners en onderzoekt interpretaties van deze wereld. Hen zoekt de grenzen op tussen de virtuele en de fysieke werelden. Onderwerpen als rollenspel en de afstand tussen fantasie en realiteit staan hierbij centraal. Bij Theater a/d Rijn onderzocht Mel het theater als medium en maakte nieuw werk via woord, beeld en digitale tools."

Foto's door Amber van den Heuvel.

lees meer

0 notes

jeanschoonbroodt · 2 months ago

Text

GOD tot de profeet van de eindtijd, die ...

waarschuwde... en waarschuwt tegen :

Satans illusionaire wereld /matrix en speelgoed is altijd fascinerend/imposant/en heel vindingrijk en zorgt voor geweldig entertainment en is heel "handig" en slim/geniepig/achterbaks/listig/sluw/verraderlijk en schadelijk/dodelijk/giftig voor geest, ziel en lichaam... en werkt verslavend... en maakt de gebruikers tot zijn slaven om ze mee te nemen naar het eeuwig verderf. Opb.14. Hij/Satan wil verhinderen dat mensen GOD geloven... en Hem volgen tot hun heil en zaligheid IN Christus Jezus in gehoorzaamheid des geloofs, volgens het ware Evangelie/reddende boodschap van GOD. Satan/Lucifer wil mensen onder de heilige woede-oordelen van GOD brengen of houden... en/of rijp maken voor ... of meenemen naar ... de plaatsen van eindeloze pijniging of zelfvernietiging of hades/scheol/dodenrijk en kwellingen aldaar en /of als eindbestemming : De tweede dood.

Dit zegt GOD tot de profeet van de eindtijd, die spoedig in Israël in het Midden-Oosten zal optreden als een van de twee kandelaren :

"U hebt hetgeen IK U gaf voltooid... en zult spoedig daar zijn waar uw Here gekruisigd werd, Sodom en Egypte, om hen tot getuigenis te zijn. U bent bij de meesten totaal onbekend, omdat IK U nog onder Mijn Hand verborgen hield. Spoedig echter zult U voor alle natiën en volkeren der aarde openbaar worden volgens Mijn heilige wil en woord en voorbestemmend werk. IK BEN. Uw medestander in dit heilige werk is reeds voorbereid en wacht eveneens op dat ogenblik der overplaatsing. IK BEN."

"Mijn Geest/Engel zal nog in deze laatste seconden op Mijn heilstijd-agenda, van uit de eeuwigheid gezien, nog een korte bazuinstoot doen klinken over de gehele aarde ter opwekking van hen, die IK nog wil voorbereiden op Mijn komst ten heile voor de Mijnen... en ten oordeel over allen, die de wereld en de Hoer Babylon en het Beest meer lief hadden dan Ons en Ons hemels Koninkrijk en Onze gerechtigheid en ware heilswerk. IK BEN."

"Zie, de tijden waarin gij leeft zijn de tijden der vervulling van Onze heilige woorden van Onze heilige geschriften, ook al wordt dit nog steeds door sommigen ontkend en bestreden die zich tegen Ons keerden/keren... en tegen Ons in Onze getuigen en getuigenissen en Ons profetisch en openbarend heilig werk. Dezen echter zijn ziende blind en horende doof en zullen, zo zij niet van Ons hemelse Ogenzalf en hemelse Orenzalf kopen/ontvangen, ten verderve gaan door Onze wraak en vergeldings- en heilige woede-oordelen ... (1) en zullen omwille van het nemen van het kenmerk/merk/teken/charagma en stigma/met scherp puntig voorwerp aangebracht, ingekrast of geinjecteerd naam, getal/nummer of de som van het getal van de naam van Het Beest, 666 - hetgeen het getal is van de naam/titel van een mens/valse profeet, in het voorhoofd of op het voorhoofd of in de rechterhand ontvangen/genomen/opgelegd/afgedwongen... door de manipulatie van het Beest uit de zee en de valse profeet/anti-christus/tegen-of andere mashiach/gezalfde/beest uit de aarde en het (zijn en hun) Beeld van het Beest/Computing-system, dat een geest ontvangen heeft... en dat spreekt/onderwijst en maakt/afdwingt dat allen kiezen moeten voor mammon en het zegel van Satan op/in hun voorhoofd en/of op/in de rechterhand zoals vermeld in ( 1) , omdat ze anders niet kunen kopen of verkopen, opdat zij in de verstrikking van het wereld-wijde-web van De Grote Spin/Anti-Christus/Satan/Lucifer en hun spin-doctors en medewerkers van het internationale vangnet/internet van de Satan/de boom van kennis van goed en kwaad en geld/bank-en handels en informatie en totale-controle-syteem en dus mammon-systeem gevangen zitten... tot hun ondergang voor de eeuwen...

Zo zij door Ons er niet meer uitgehaald worden, daar zij de wereld en haar begeerten en hun eigen oude zondige ziel en wezen en zondige begeerten meer lief hadden dan Ons en Ons heil en zaligheid... zoals deze in de Ware Aposteleer en profetische en openbarende geschriften en actuele openbaringen en profetiën en kennis en waarschuwingen geopenbaard werden/zijn... ten heile van de uitverkorenen, de door Ons gekenden en voorbestemden van voor grondlegging der schepping. IK BEN." ;

Spreekt de Almachtige GOD YHWH-Elohim, de Grote "IK BEN ", die was, is en altijd zal zijn, de Eeuwige, de Allerhoogste, de GOD en Vader van Yahushua HaMashiach/ Jesous Christos/ Jezus de Christus, de Eniggeboren Zoon van GOD.

Profetie d.d. 03.01.2024.

Ontvangen door The Wind 7. / The Candle 7. /

J.M.P. Schoonbroodt. NL. EU.

0 notes

twafordizzy · 4 months ago

Text

Anton Haakman schreef in het donker

bron beeld: derevisor.nl Dank voor je vriendelijke brief, en vergeef mij de vertraging waarmee ik antwoord. Ik heb wat tijd nodig gehad om mijn gedachten te ordenen. Een ontmoeting wil ik nog even uitstellen. Ik ben nu eenmaal meer een man van het geschreven dan van het gesproken woord. Ik zal proberen uit te leggen waarom. Je vraagt me waarom de nagel van mijn linkerwijsvinger messtal zwart is.…

View On WordPress

#20-ste en 21-ste eeuws #Bussum #cineast #criticus #De Revisor #Italiaanse literatuur #Kort Verhaal #redacteur #schrijver #vertaler

2 notes · View notes

devosopmaandag · 11 months ago

Text

(zonder titel)

HET WOORD | Er ontsnapte me een zachte kreet van enthousiasme toen ik de geborduurde tekst onderaan dit werk goed gelezen had: Iconic Cry. Iets werd geraakt in mij. Hoe intiem is dat 'cry', want ik dacht onmiddellijk aan een mens. En dan dat 'iconic', waarmee het intieme verbonden wordt aan het universele. De mens die schreeuwt, huilt, roept. Iets van binnen moet naar buiten. Het innerlijke wordt uitwendig, krijgt vorm. Er komt lucht bij te pas. Niet die ene mens, maar Mens. En de mens heeft altijd genoeg gehad om uit te roepen, om om te huilen of luid te verkondigen. De oudste oorsprong van het woord 'icoon' is het Griekse woord voor 'gelijken op'. 'Iconisch' betekent 'kenmerkend' en 'beeldbepalend'. Altijd is er sprake van een relatie tussen het ding en iets anders waar het voor staat. Soms is dat ding zelfs het ultieme ding. Maar wat betekent dan toch 'iconic cry'? Is het de kreet die voorafgaat aan het woord, al bijna taal maar nog niet? Ooit, in de oertijd van de taal? Misschien wel in de oertijd van elk mens, de eerste kreet van de pasgeborene. Het verbonden zijn heeft plaatsgemaakt voor het afgesneden zijn. Lucht stroomt de longen binnen. Een kreet.

HET BEELD | En dan is er het beeld natuurlijk. Die blauwen, die structuren, rondzwevende vormen. Drukken ze op die onderste rand van kleuren, of rusten zij daarop? Precies daar komen de handen van de kunstenaar tevoorschijn, handen die draden spannen en weefsels maken. Er is achter en er is voor, er is ruimte en er is oppervlak, er is zuiver kleur en er is kleurmaterie, er zijn vormen die ontstaan zijn en vormen die gemaakt zijn. Alles is even aanwezig. En dan de woorden, die in het werk zelf zijn geborduurd! Woord wordt beeld. Beeld wordt ding.

Voor het talige wezen dat ik ben, schieten woorden tekort. Ik moet mijn ogen het werk laten doen. Het was vooral mijn geest die keek.

3 notes · View notes

stefselfslagh · 2 months ago

Text

Lize Spit: "Na mijn moeders dood voelde ik me ongelooflijk licht."

Haar ouders waren gekwelde zielen die voor hun kinderen geen veilig nest konden creëren. In Autobiografie van mijn lichaam geeft Lize Spit (36) een intieme inkijk in haar niet zo wonderlijke wonderjaren. "Op mijn zeventiende was ik zo uitgeput dat ik het huis uit moest."

De beste manier om de Europatoren in Oostende niet te moeten zien, is erin gaan wonen. Misschien is het daarom dat Lize Spit er samen met echtgenoot en schrijver Rob van Essen een studio kocht. Voor hen is de betonnen monoliet in de Van Iseghemlaan niet langer een uit de hand gelopen geval van jarenzestigmodernisme, maar een knusse schrijfplek.

Zodra ik de studio binnenstap, begrijp ik nog beter waarom Spit en van Essen uitgerekend in de Europatoren een stekje wilden: je stijgt er ver boven het stedelijke rumoer uit en het uitzicht op de Oostendse binnenstad is een wondermooi rustpunt voor de mijmerende schrijversblik.

"Rob en ik leiden hier een vereenvoudigd leven", zegt Lize Spit. "In Brussel hebben we veel praktische besognes, hier hebben we zelfs geen postadres. We komen naar hier om te werken en langs de zee te slenteren."

Autobiografie Van Mijn Lichaam, het boek dat ze gisteren de wereld instuurde, ontkiemde op de zeedijk, niet ver van het Casino Kursaal. "Ik was met Rob aan het wandelen toen mijn moeder me mailde dat ze ongeneeslijk ziek was. Mijn lichaam reageerde heel hevig op dat nieuws: er flakkerde een vlam in me op, ik werd misselijk, mijn hart sloeg op hol. Op dat moment wist ik: ik ga, nee moét, hierover schrijven. Ik ben nog dezelfde dag aantekeningen beginnen maken en ben nadien nog vaak naar Oostende teruggekeerd om mijn notities om te zetten in een boek."

Dat boek ligt vanaf vandaag in de boekhandel en kan niet anders dan pakkend genoemd worden. Met de hete adem van de dood in de nek zoekt Lize Spit nog een laatste keer toenadering tot haar moeder, met wie ze haar leven lang een moeizame relatie had. Al doende onderzoekt ze ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam, die haar tot op de dag van vandaag parten speelt, en taxeert ze de demonen van haar vader, die niet haar biologische vader bleek te zijn. 'Nooit eerder was het vinden van de juiste woorden zo lastig, nooit eerder was het zo noodzakelijk', luidt het op de achterflap.

Voor het eerst in haar carrière zoekt Lize Spit geen beschutting achter het windscherm van haar verbeelding: Autobiografie van mijn lichaam woont in het hokje van de literaire non-fictie. En dat is opmerkelijk, want Spit schetst in haar boek een ontluisterend beeld van het gezin waarin ze opgroeide. Haar moeder was afstandelijk, afwijzend, depressief, niet in staat zichzelf uit te drukken en verslaafd aan alcohol. Haar vader was spraakzamer, maar vertaalde zijn eigen machteloosheid in passieve agressiviteit, kleinerende uithalen naar zijn gezinsleden en op zijn beurt - alcohol kan besmettelijk zijn - drankmisbruik.

Geprangd tussen twee haperende volwassenen werden Lize Spit, haar broer en haar twee zussen het slachtoffer van wat vroeger 'een moeilijke gezinssituatie' werd genoemd, maar vandaag voluit 'emotionele verwaarlozing' mag heten. De Spitjes kregen wel kost, kleren en inwoon, maar werden niet echt gezien, niet echt gehoord en niet echt geknuffeld. 'We maakten onszelf zo klein mogelijk, om niet per ongeluk in één van jullie wonden te tasten', schrijft Spit, en alleen al in die zin zit zoveel intergenerationeel verdriet dat het pijn doet.

Autobiografie van mijn lichaam leest als een rechtzetting: nadat Lize Spit haar ouders jarenlang ontzag, eist ze de vrijheid op om eindelijk haar verhaal te vertellen. Tegelijk is het boek een monument van mededogen: Spit weigert haar ouders op het schavot te hijsen en bewijst zo dat zelfs zwaar op de proef gestelde liefde niet hoeft te ontbinden. In tijden waarin het woord vergeven steeds vaker door het woord vergelden van de baan gereden wordt, is dat hoe dan ook een opsteker.

Dit zijn de interviewomstandigheden. De schrijfster schenkt koffie uit en verzamelt wat koekjes op een bord. De interviewer zegt dank u en werpt een laatste blik op zijn vragenlijst. Een openstaand raam laat zachte zeelucht binnen, mijn bandopnemer registreert alvast de verklaringen van de krijsende zeemeeuwen.

En dan keren we terug naar de kindertijd van de schrijfster. Eerst nog wat aarzelend, maar al gauw zonder steunwieltjes.

Je boek geeft een onbeschroomde inkijk in je gezinsverleden. Stond Lize-de-dochter Lize-de-auteur tijdens het schrijven soms in de weg? Wilde de dochter weleens zinnen schrappen die de schrijfster wilde behouden?

"Tijdens het schrijven heb ik weinig last gehad van schizofrenie. Maar de drukproeven van dit boek heb ik bewust niet meer gelezen. Ik was bang dat ik mezelf alsnog zou censureren. Om dezelfde reden wou ik dit boek absoluut nog dit jaar uitbrengen. Ik dacht: over een half jaar durf ik het misschien niet meer."

Ben je beducht voor de reacties op Autobiografie van mijn lichaam? Leidt het verschijnen van een boek dat als radicaal eerlijk wordt aangekondigd ook tot radicale aanvallen van paniek?

"Autobiografie van mijn lichaam is het meest persoonlijke wat ik ooit heb geschreven. Het gevaar bestaat dus dat ik kritiek op dit boek zal ervaren als kritiek op mijn persoon. Anderzijds is het de eerste keer dat ik zo zeker ben van het bestaansrecht van een boek van mij. De noodzaak om het te schrijven was groot."

Waarom is Autobiografie van mijn lichaam je eerste non-fictieboek geworden? Je romans zijn ook geworteld in je eigen leven. In principe had je ook dit verhaal in fictie kunnen inkapselen.

"Ik wilde dit keer geen literaire omwegen nemen. In het gezin waarin ik ben opgegroeid, werden de dingen nooit uitgesproken. Mocht ik van dit verhaal fictie hebben gemaakt, zou ik de dingen wéér niet hebben uitgesproken. Fictie zou een eufemisme geweest zijn, een verhulling, een leugen. En dat was wel het laatste wat dit boek mocht zijn. Het was tijd om mijn verhaal zo eerlijk mogelijk op te schrijven."

Jouw verhaal is in dit geval ook het verhaal van je broer en je zussen. Heb je hun toelating gevraagd om dit boek te schrijven?

"Ik heb hen de eerste versie van mijn boek laten lezen en er nadien met hen over gepraat. En dat was niet gemakkelijk. Zij hebben niet om dit boek gevraagd en het interfereert ook met hun verwerkingsproces. Autobiografie van mijn lichaam heeft maar twee hoofdpersonages: mijn moeder en ik. Daardoor krijgen mijn broer en zussen niet de erkenning die ze verdienen en dat vonden ze aanvankelijk niet zo fijn. Maar ze begrijpen dat mijn boek een persoonlijk literair werk is, dat gebaat is bij een consequent vertelperspectef. Ze steunen me en daar ben ik hen zeer dankbaar voor."

De alcoholverslaving van je ouders lag als een verzwaringsdeken over jullie jeugd. Je omschrijft je thuis als 'een kooi met twee verwaarloosde knaagdieren, het is wachten wie van de twee de ander van ontbering opeet.'

(knikt) "Ik mocht van mezelf nooit vóórmijn ouders in slaap vallen. Ik zat altijd met gespitste oren in mijn slaapkamer, om me ervan te verzekeren dat ze elkaar heel zouden laten. Zelfs toen ik al in Brussel woonde, was ik nog aan het waken: bij elke nieuwsmel-ding van gezinsdrama’s ging ik meteen na of het zich niet in ons dorp had afgespeeld. Als mijn moeder gedronken had, was ze afwezig. Maar mijn vader werd onder invloed van alcohol juist uitdagend. Ze botsten voortdurend tegen elkaar op."

Begrijp je wat je ouders in de drank zochten?

"Het klinkt misschien vreemd, maar uit een alcoholverslaving spreekt een grote drang naar controle. Je wil jezelf op je eigen voorwaarden verwaarlozen. De controle behouden over het verlies van je controle. Mijn ouders lieten zichzelf in de steek zodat een ander het niet kon doen. Drank was in zekere zin hun beschermingsmechanisme."

Kinderen die opgroeien tussen ouders die elkaar emotioneel slopen, worden vaak chronische pleasers: ze doen er alles aan om iedereen gelukkig te houden en zo conflicten te vermijden.

"Dat was ook míj́n overlevingsstrategie. Als er in ons dorp een sociale gelegenheid was, een feest of een quiz, was ik altijd bang dat mijn ouders er niet helemaal bij zouden horen. Ik zag mezelf als de producer van hun leven: iemand die er zo onopzichtig mogelijk voor moest zorgen dat alles vlekkeloos verliep. Resultaat: op mijn zeventiende was ik zo uitgeput dat ik het huis uit moest. Uit zelfbehoud. (valt even stil) Maar noteer alsjeblieft dat mijn ouders wel degelijk hun best deden. Er was de mama die dronk, maar ook de mama die jurken voor ons naaide. Er was de papa die schold, maar ook de papa die mee verjaardagstraktaties in elkaar knutselde."

Je woonde nog thuis wanneer je vader je meedeelde dat niet hij, maar een spermadonor je biologische vader is. In je boek noem je zijn onvruchtbaarheid de voedingsbodem voor zijn woede. Heb je die theorie ooit bij hem afgetoetst?

"Nee. Maar ik weet dat zijn onvruchtbaarheid hem broos maakte. Hij vroeg zich af of hij minder man was. Of zijn kinderen hem wel als hun echte vader zagen. Mocht hij me die vragen hebben voorgelegd, had ik hem kunnen geruststellen. Maar mijn vader stelde geen vragen: hij was te bang voor de afwijzing die er mogelijk op volgde. En ik durfde evenmin het gesprek aan te gaan omdat ik zijn kwaadheid vreesde. Ook mijn ouders zaten in zo'n vicieuze cirkel: mijn moeder klapte dicht uit angst voor de woede van mijn vader, en omdat ze nauwelijks reageerde, wakkerde ze zijn woede verder aan. Ze konden gewoon niet eerlijk met elkaar communiceren. Het woord onvermogen hing als een wolk boven hun huwelijk."

Je hebt nooit proberen te achterhalen wie je biologische vader is. Waarom niet?

"Omdat ik mijn vader altijd als mijn vader ben blijven zien. Ik heb niet het idee dat er iemand rondloopt die mijn échte vader is en die ik dringend moet leren kennen. Dat mijn ouders hun bezoekjes aan de spermabank zo lang hebben verzwegen, vind ik merkwaardiger dan wat er verzwegen moest worden."

Het is merkwaardig dat je ouders ondanks hun destructieve relatie vier kinderen hebben gekregen. Zeker als je weet dat er een spermadonor aan te pas kwam.

"Mijn moeder heeft eens geschreven dat ze het gelukkigst geweest is tijdens de eerste maanden na haar bevallingen. Ik denk dat ze genoot van het woordenloze van die periodes: tegen een baby hoef je nog niet te praten, je moet alleen maar aanwezig zijn. In de zorg voor een hummeltje dat volledig van haar afhankelijk was, vond mijn moeder de intimiteit die ze tijdens de rest van haar leven ontbeerd heeft. Ze is pas zwaar beginnen drinken toen mijn jongste zus naar de kleuterschool ging en ze besefte: nu heb ik geen kleintjes meer."

Je hebt zelf geen kinderen. Heeft de kwakkelige versie van het moederschap die je als kind gezien hebt daar iets mee te maken?

"Ja. In een onveilige omgeving opgroeien, beschadigt je: ik ben nogal neurotisch en heb een behoorlijk wankel zelfbeeld. Dat zijn niet de eigenschappen die je als moeder in spe in je cv wil zetten."

In Autobiografie van mijn lichaam schrijf je over je beide ouders. Toch is het wat jou betreft een moederboek.

"Ja, omdat het in de eerste plaats over mijn moeder gaat. Ik kon mijn vader natuurlijk niet uit het verhaal weren: mijn relatie met mijn moeder werd mee bepaald door de toxische relatie die zij met mijn vader had. Maar ik heb hem niet onnodig in dit boek opgevoerd. Alleen wanneer ik dat nodig vond."

Ze gaat naar de keuken om verse koffie te zetten. De extra cafeïne is nodig, want ze heeft de voorbije nacht slecht geslapen: pre-interviewgepieker. "Ik was al aan het bedenken wat ik tijdens ons gesprek allemaal zou vertellen", zegt ze. "Tot ik me realiseerde dat ik nog niet wist wat je zou vragen. Toen ben ik er maar mee opgehouden."

Wanneer ze terug is, pluk ik zonder voorafgaande waarschuwing een markante zin uit haar boek: 'Dit is misschien loyaliteit: dat je precies weet waarom iemand is geworden wie hij is.' De vraag die ik nadien stel - of ze weet waarom haar moeder geworden is wie ze was - voelt ze al van in Middelkerke aankomen.

"Mijn moeder gaf heel weinig informatie over wie ze was", zegt ze. "Haar antwoorden op mijn vragen waren altijd variaties op 'Dat weet ik niet meer' en 'Wat vraag je me nú?' Wat ik weet, is dat er ook in haar familie mensen met een verslavings-problematiek waren. En dat ze haar pessimisme van mijn grootmoeder geërfd heeft. Mijn moeder benadrukte altijd het slechte, ze had geen taal had voor het goeie. Over mijn tweede boek zei ze enkel: 'Er staan minder spelfouten in dan in het eerste.' Ze kon nooit eens onomwonden positief over iets zijn."

Heeft ze die zwartkijkerij aan jou doorgegeven?

"Deels wel. Toen ik de Bronzen Uil won voor Het smelt, dacht ik meteen: 'Hoe erg dat ík tienduizend euro heb gewonnen en mijn broer en zussen niet.' Ik zie de keerzijde nog voor ik de medaille zie. Maar ik probeer mijn omgeving daar zo min mogelijk mee lastig te vallen."

Na de mail waarin je moeder meldde dat ze terminaal ziek was, begon je haar 'mama' te noemen in plaats van 'moeder'. Deed haar doodvonnis onvermoede tederheid in jou ontluiken?

"Ik had het gevoel dat we samen naar een neutrale plek moesten gaan. Dat ik in de tijd die ons nog restte een ultieme poging moest ondernemen om haar te begrijpen. Maar zelfs in het aanschijn van de dood lukte het ons niet om ons aan elkaar te tonen. Om een wezenlijk gesprek met elkaar te voeren. Eigenlijk communiceerde ik alleen via mijn boeken met mijn moeder. We hadden een driehoeksrelatie: er was de moeder, de dochter, maar ook de schrijfster. En via de schrijfster kwam de moeder te weten hoe de dochter over bepaalde dingen dacht. Mijn moeder schaamde zich voor de moeder-figuren in mijn boeken. Wellicht omdat ze er het verdriet van haar dochter in ontdekte."

Je moeder is begin dit jaar overleden. Maakte het feit dat je band met haar zo beschadigd was je verdriet kleiner of net groter?

"De dag waarop ze stierf, was een rare, overdonderende dag. Op de trein terug naar huis kon ik niet stoppen met huilen. Maar er was ook opluchting. Omdat mijn relatie met haar eindelijk voorbij was. Omdat ik besefte: eindelijk moet ik mij niet meer schuldig voelen omdat ík gelukkig ben en zíj́ niet. De eerste week na haar dood heb ik mij ongelooflijk licht gevoeld. Ik vroeg mij af: waarom mis ik haar niet, waar is mijn verdriet gebleven? Dan besefte ik dat ik mijn hele leven om haar verdrietig ben geweest. Dat ik mijn verdriet gewoon over zesendertig jaar gespreid heb."

Een troebele jeugd heet voor een schrijver een goudmijn te zijn. Ligt je moeder aan de basis van je schrijverschap?

"Zonder meer. Onlangs gaf ik in Duitsland een lezing. Terwijl ik in de bomvolle zaal keek, dacht ik: al deze mensen zitten hier omdat ik met mijn moeder zo'n pijnlijke relatie had. Er zijn wel meer kunstenaars die via hun werk de erkenning zoeken die ze vroeger misten. Maar om het gebrek aan erkenning van je moeder goed te maken, heb je de erkenning van heel de wereld nodig, plus die van je moeder."

Autobiografie van mijn lichaam ontleent zijn titel aan de invloed die je moeilijke jeugd op je lichaam heeft gehad. Je schrijft dat je walgt van je lichaam. Kan je uitleggen waarom?

(na een stilte) "Er was veel impliciet geweld bij ons thuis: ik heb mij voortdurend schrap gezet. In mijn volwassen leven is de bedreiging die mij als kind omringde verdwenen. Maar mijn onzichtbare spiermassa, mijn zielmassa zelfs, is nog altijd doordrongen van angst. Er heeft zich in alle regionen van mijn lichaam een verkramptheid genesteld: ik pulk aan mijn vingertoppen, bijt aan mijn nagels, heb een heel arsenaal van tics. Ook mezelf aankijken in de spiegel met mijn kleren uit, kan ik nog steeds niet. Het is moeilijk om in enkele zinnen te vatten waar dat allemaal vandaan komt. Maar ik heb het in mijn boek inzichtelijk proberen te maken. Het feit dat ik thuis nauwelijks zelfliefde heb meegekregen, speelt zeker een rol."

Een kwetsbare passage in je boek is die waarin je je kapsel verklaart: je dot dient om je lichaam, dat je te groot en te breed vindt, optisch te verkleinen. 'Zodra ik de dot maak', schrijf je, 'ben ik geen lichaam met een hoofdje meer, maar een hoofd met een lichaampje.'

(stil) "Ik had niet zoveel zin om dat te onthullen. Maar juist als je geen zin hebt om iets te schrijven, moet je het toch doen. Want dan is het wellicht belangrijk. En dat is het in dit geval ook: in mijn dot verberg ik mijn defecte zelfbeeld."

Omwille van dat defecte zelfbeeld is het voor jou niet vanzelfsprekend om van seks te genieten, blijkt uit je boek.

"Ik kan heel erg genieten van intimiteit: Robs hand vasthouden, hem tijdens het koken een knuffel geven, samen een kruiswoordraadsel invullen, ... Dat zijn voor mij heel innige, verstrengelende activiteiten. Maar seks is moeilijker, ja. Wat me aan seksueel contact beangstigt, is dat je er, ondanks het feit dat je het met z'n tweeën doet, toch alleen voor staat. Je kunt niet werkelijk in elkaar overvloeien, het is ieder voor zich. Ik vind seks prettiger wanneer er ook taal aan te pas komt. Wanneer ik niet enkel van mijn lichaam afhankelijk ben om me met mijn bedpartner verbonden te voelen. Gelukkig vindt Rob het niet erg dat ik af en toe iets zeg."

'De opluchting dat een man eens niet met een Pornhub-blik naar mijn lichaam kijkt', schrijf je over je eerste keer met Rob.

"Het was een verademing dat Rob niet verwachtte wat mijn vorige vriendjes wél verwachtten. Ik deed hem bijvoorbeeld geen plezier met alles kaal te scheren. 'Ik heb de jaren tachtig nog meegemaakt', zei hij. (lacht) Maar hoe zorgzaam hij ook met me omgaat, ik weet nog altijd niet goed waar ik in bed zin in heb. Omdat mijn lichaam en ik elkaar zo slecht begrijpen, ben ik op seksueel gebied weinig ontwikkeld."

Ben je in therapie om van je lichaam te leren houden?

"Nee. Er zijn mensen die complexloos met hun lichaam kunnen omgaan. Maar moet ik mij met hen blijven vergelijken? Misschien is het tijd om te aanvaarden wie ik ben. Om te accepteren dat ik misschien nooit ongeremd van seks zal kunnen genieten. Ik heb van het leven al meer gekregen dan ik had durven hopen: een gelukkige relatie, een goeie broer en dito zussen, veel vrienden en vriendinnen, ... Ik voel momenteel niet de behoefte om opnieuw in therapie te gaan."

In Autobiografie van mijn lichaam bezoek je vanuit je hoofd je lichaam. Ook je vriendin Bregje Hofstede schreef in Oersoep over de versmelting tussen het geestelijke en het fysieke. Is te ver van je lichaam verwijderd raken voor schrijvers een beroepsrisico?

"Schrijvers zijn tot op zekere hoogte altijd meer hoofd dan lichaam. Maar in tegenstelling tot mij kan Bregje zich wél fysiek uitdrukken. Zij legt in Oersoep dan ook meer de nadruk op zingeving: hoe kan je via fysieke ervaringen tot iets mystieks komen? Wat Oersoep en Autobiografie van mijn lichaam met elkaar gemeen hebben, is dat Bregje en ik tijdens het schrijven allebei de controle hebben laten varen. Dat we wilden zien wat er naar boven komt als je vanuit het zintuigelijke schrijft, en niet vanuit een vooraf bepaald plot."

Wat niet naar boven komt als Lize Spit de controle laat varen, is verontwaardiging. Op geen van de 387 pagina's van Autobiografie van mijn lichaam schrijft ze dat haar moeder haar ouderschap netjes ingepakt had moeten teruggeven. Of dat haar vader door een vrederechter met tandpijn ter verantwoording geroepen had moeten worden. Ik loof nogmaals haar barmhartigheid, maar werp op dat kwaadheid en mededogen elkaar niet hoeven uit te sluiten. Dat ze met het oog op een catharsis misschien zelfs beter een tijdlang haasje over spelen.

Ze schudt het hoofd: "Ik kan mijn ouders nog altijd niet op het matje roepen. Mijn voorraad loyaliteit is zelfs na zesendertig jaar nog niet uitgeput. Met dit boek trek ik wel een grens. Ik eis het recht op om mijn verhaal te vertellen. Om eens niet voor mijn ouders te zorgen. Maar ik loop niet met gebalde vuisten rond. Mijn boek is geen afrekening."

Integendeel: het bewijst dat de liefde van een kind voor zijn ouders onvoorwaarde-lijk is. Wanneer je moeder op een gegeven moment nuchter probeert te blijven, vraag je je niet af of ze dat in godsnaam niet wat eerder had kunnen doen, maar of je wel genoeg dankbaarheid toont 'voor haar opoffering'.

"Je ouders blijven altijd je ouders, hoe ze die rol ook vervullen. Zelfs op latere leeftijd is het moeilijk om je aan je ouders te onttrekken. Je kan ze wel uit je leven bannen, maar dan nog zal hun afwezigheid altijd een ding blijven. Ik ben nog maar recent beginnen inzien dat het verzuim van mijn ouders mij het recht geeft om met terugwerkende kracht kwaad te worden. En toch kan ik het niet. Laten we dat het goeie nieuws noemen: de situatie bij ons thuis was moeilijk, en triest, en uitputtend, maar niet in die mate dat ik er niet meer met liefde over kan schrijven. Er was ook veel goeds."

In het laatste jaar van haar leven schreef je moeder in een mail aan haar kinderen: 'Ik heb jullie jeugd verpest, voel me daar enorm schuldig over.' Was dat een als vaststelling vermomde vraag om vergeving?

"Ik denk het wel, ja. Ik heb haar mail beantwoord met een lijst van alles waarvoor ik haar dankbaar was. Weer die oude reflex: oh nee, mama voelt zich slecht, hoe kan ik dat oplossen? Later dacht ik: ik had haar serieus moeten nemen. Het moment moeten aangrijpen om te zeggen: ja mama, je hebt het deels wel verpest. Voor je iemand kan vergeven, moet je benoemen wat er verkeerd is gegaan."

Zou je het leven van je moeder mislukt durven te noemen?

"Het is een beetje aanmatigend om over andermans leven te oordelen. Maar haar leven is niet geweest wat het had kunnen zijn, nee. Op haar begrafenis moesten we een liedje van Kommil Foo spelen: 'Angst is maar voor even / spijt is voor altijd.' Ik denk dat mijn moeder veel spijt had. Van alles wat ze niet geweest is, van alles wat ze niet gedaan heeft."

Na haar dood werd je moeder thuis opgebaard. Jij wou er elke dag bij zijn wanneer ze verzorgd werd. Waarom?

"Omdat ze er zo vredig uitzag. Ze was dood, er ging niks afwijzends meer van haar uit. Het deed me deugd om een verzachte versie van mijn moeder te zien."

Tot slot: je schrijft in je boek dat je nog nooit een interview met jezelf hebt gelezen zonder dat je misselijk werd. Hoe komt dat?

"Dat heeft weer met mijn gebrek aan zelfliefde te maken. Als er een interview met mij verschijnt, denk ik nogal snel: 'Lize Spit, wie denk jij wel dat je bent om zoveel ruimte in te nemen? Had hier niet beter een interview met iemand anders gestaan?' (na een stilte) Er zal nog veel water naar de zee moeten vloeien voor mijn zelfbeeld hersteld is. Maar ik beloof je dat ik zal proberen om bij de publicatie van dit interview niet misselijk te worden. Om te denken: ik mag ook bestaan, ik mag ook zeggen hoe het geweest is."

We drinken onze koppen koffie leeg, de herstfzon brandt met enige moeite een gat in de wolken. We zouden daar symboliek in kunnen zien, of zelfs een teken uit het hiernamaals, maar houden het wijselijk op een speling van het lot. Een goed getimede speling van het lot, dat wel.

0 notes