#kizilbas

[tigristear]

[heretic-child]

''I am an Alevi-Kurd, who grew up in a remote Alevi village in Central Anatolia and migrated to London at 18. In Turkey I experienced the forbidden nature of this identity once I started secondary school in the nearby town. At home, my parents constantly reminded me not to speak Kurdish, to the extent that I was dissuaded from playing with my peers. I was instructed not to disclose my Alevi-Kurd identity if I wanted to do well at school, but everyone knew who I was and Kizilbas was a term of abuse I often heard during the beatings I received from teachers and my Sunni peers. From my first day at school, I was endlessly beaten and bullied, as were other Alevi and Kurdish pupils who were assumed to be heretics and from leftist backgrounds. We were punished and excluded despite the fact that it was the majority Sunni nationalist Turks who started the fights, often encouraged by the teachers. Ironically, I did well in Religious Education, passing my tests on the Qur’an. However, I was tormented by the teacher’s stories about the fate of non-Muslims where the men would burn in hell and their wives would stoke the fires. This made me almost hate my parents for not being Muslim and I would beg them to convert. During Ramadan I tried to pass as a Muslim by fasting until I got home from school and at other times tried to match my Sunni peers’ religious experience and was even recruited into a Muslim youth group.''

Interviews with Alevis educated in Turkish schools around the same time tell a similar story.''

From a ‘sort of Muslim’ to ‘proud to be Alevi’

[ritchiepage2001newaccount]

#CorpMedia #Idiocracy #Oligarchs #MegaBanks vs #Union #Occupy #NoDAPL #BLM #SDF #DACA #MeToo #Humanity #DemExit #FeelTheBern

LISTEN The Ex-Worker #36: The Rojava Revolution [UPDATES]

https://crimethinc.com/2015/05/18/the-ex-worker-36-the-rojava-revolution

#36: The Rojava Revolution - The Ex-Worker is back! We may have taken a break, but global resistance and social struggles have not. In this episode, we focus on the unfolding social revolution in Rojava, or western Kurdistan, where an ambitious set of political, economic, and military experiments are transforming the lives of hundreds of thousands of people. In the borderlands of Turkey and Syria, self-organized militias have successfully opposed the Islamic State while challenging gender oppression and securing autonomy for an emerging stateless society. Interviews with supporters from the Turkish group “Revolutionary Anarchist Action” (DAF) set the stage, complemented by a Kurdish refugee and activist’s reflections on the role of women’s resistance to patriarchy. We also review “A Small Key Can Unlock a Large Door,” a recently released anthology of texts describing the Rojava revolution, and continue our yearly tradition of a lively report of May Day actions across the globe. We also respond to a variety of listener feedback, with discussions of the Ross Ulbricht case, anarchist parenting, and how even spambots are impacted by recent revolutionary struggles...

RELATED UPDATE: LISTEN Episode #39: The Rojava Revolution, Part II

https://crimethinc.com/2015/07/29/episode-39-the-rojava-revolution-part-ii

RELATED UPDATE: The Rojava Revolution – A Decade On (Part I)

https://rojavainformationcenter.com/2022/07/10-years-of-the-rojava-revolution-much-achieved-still-much-to-come/

RELATED UPDATE: A poem about the Rojava Revolution

https://www.hawarnews.com/en/haber/a-poem-about-the-rojava-revolution-h31868.html

RELATED UPDATE: Rojava’s Experiment in Radical Democracy Braces for Turkish Invasion

https://truthout.org/articles/rojavas-experiment-in-radical-democracy-braces-for-turkish-invasion/

RELATED UPDATE: Turkey Is Starving the Rojava Revolution

https://jacobin.com/2022/11/rojava-turkey-attacks-water-shortage-cooperative-economy/

RELATED UPDATE: “They have the technology, they have the weapons, they have the money, they have everything. What do we have? We have solidarity!” Lessons from the Rojava Revolution

https://lefteast.org/lessons-from-rojava-revolution/

RELATED UPDATE: Andok: The Rojava Revolution attracts and fascinates all humanity - PART THREE

https://anfenglish.com/features/andok-the-rojava-revolution-attracts-and-fascinates-all-humanity-part-three-66061

RELATED UPDATE: ‘People of Rojava never gave up on Newroz and turned it into a day of resistance’

https://anfenglish.com/rojava-syria/people-of-rojava-never-gave-up-on-newroz-and-turned-it-into-a-day-of-resistance-66148

RELATED UPDATE: Women’s cooperatives overcome water wars and climate drought in Rojava

https://www.equaltimes.org/women-s-cooperatives-overcome?lang=en

RELATED UPDATE: First episode of new TV series by Rojava Film Commune will air on 2 April

https://anfenglish.com/features/first-episode-of-new-tv-series-by-rojava-film-commune-will-air-on-2-april-66235

RELATED UPDATE: Brazilian ballet dancer and actress finds inspiration in women’s revolution in Syria’s Rojava

https://medyanews.net/brazilian-ballet-dancer-and-actress-finds-inspiration-in-womens-revolution-in-syrias-rojava/

RELATED UPDATE: Is Rojava a socialist utopia?

https://unherd.com/2023/03/is-rojava-a-socialist-utopia/

RELATED UPDATE: Internationalist Martyrs of the Rojava Revolution -I: Paramaz Kızılbaş

https://anfenglish.com/news/internationalist-martyrs-of-the-rojava-revolution-i-paramaz-kizilbas-66284

RELATED UPDATE: 'Iranian women's uprising not first feminist revolution, we must take note of Kurdish Revolution in Syria'

https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/iranian-womens-uprising-not-first-feminist-revolution-we-must-take-note-of-kurdish-revolution-in-syria/articleshow/99059080.cms?from=mdr

RELATED UPDATE: Internationalist Martyrs of the Rojava Revolution -II: Sarya Özgür

https://anfenglish.com/news/internationalist-martyrs-of-the-rojava-revolution-ii-sarya-Ozgur-66308

RELATED UPDATE: International martyrs of the Rojava Revolution - III: Emir Qubadi

https://anfenglish.com/features/international-martyrs-of-rojava-revolution-iii-emir-qubadi-66319

RELATED UPDATE: PJAK Co-Chair Vejin: Öcalan's birth is our birth

https://anfenglishmobile.com/kurdistan/pjak-co-chair-vejin-Ocalan-s-birth-is-our-birth-66321

RELATED UPDATE: ADGB resumes campaign for 0calan’s freedom

https://anfenglishmobile.com/news/adgb-resumes-campaign-for-Ocalan-s-freedom-66325

RELATED: The Metropolitan Anarchist Coordinating Council

https://macc.nyc/

RELATED: Rojava Solidarity

http://www.supportrojava.org/

RELATED: WATCH The Rojava Revolution and Democratic Confederalism

https://geo.coop/content/rojava-revolution-and-democratic-confederalism

RELATED: A Small Key Can Open a Large Door

https://www.akpress.org/catalog/product/view/id/2722/s/a-small-key-can-open-a-large-door/

RELATED: Revolution in Rojava - Democratic Autonomy and Women's Liberation in Syrian Kurdistan

http://www.plutobooks.com/9781783719884/revolution-in-rojava/

[avetruth]

Yalçın Çakmak. II. Abdülhamid döneminde Osmanlı Devleti’nin Kızılbaş/Alevî siyaseti (1876-1909). Doktora tezi (2018)

Yalçın Çakmak. II. Abdülhamid döneminde Osmanlı Devleti’nin Kızılbaş/Alevî siyaseti (1876-1909). Doktora tezi (2018) https://www.avetruthbooks.com/2023/05/yalcin-cakmak-ii-abdulhamid-doneminde-osmanli-devletinin-kizilbas-alevi-siyaseti-1876-1909-doktora-tezi-2018.html?feed_id=16704

[kibrisolay]

“Çorabını Gey da Gel” etkinliği yarın Kızılbaş Parkı’nda yapılıyor

“Çorabını Gey da Gel” etkinliği yarın Kızılbaş Parkı’nda yapılıyor - https://olaykibris.com/corabini-gey-da-gel-etkinligi-yarin-kizilbas-parkinda-yapiliyor/ #kıbrıs #kktc #haber #türkiye #dünya

[devrimcikadinlar]

Taliban'a Teslim olmayan Afganistan’da Penşir vilayeti.

Kızılbaş Türkmenlerin (Afgan halkın yüzde 10 %) Tacik, Hazara, ve Özbeklerin yaşadığı ülkenin kuzeyindeki Penşir’dir!

Penşir'de Taliban’a karşı bayrak açan Kızılbaş Kadınlar, ve Kuzey İttifakı örgütleri: “Köleliği reddeden herkesi bize katılmaya çağırıyoruz”diyorlar. Mahmut Erdem

[bikalemde-konsept-blog]

Zulfikar Kılıç Metal Duvar Dekoru #zülfikar #zulfikar #ali #eren #erenler #cem #alevi #kizilbas #islam #müslüman #din #iman #imamali #sia #kirbeard #iran #azeri #azerbaycan #love #instagram

[sinnerwords]

Baba Tahir, bir sözünde diyor ki; “Kürt uyudum, Arap uyandım!" Aslında bu ifade Kürdün bin yıllık serencamına bir nidadır. BİR KIZILBAŞ YARESAN BABA TAHİR ÜRYAN https://kulseyyid.blogspot.com/2016/01/bir-kizilbas-yarsan-baba-tahir-uryan-1.html?m=1

[nearanbe]

LEFKOŞA KIZILBAŞ'TA SATILIK  PENTHOUSE150 + 150 M2   2+1 EŞDEĞEREŞYASIZ 65,000 STGhttps://www.sahibindenkktc.com/Ilan/Lefkosa-Kizilbas-39-ta-Satilik-2-1-Penthouse-150-150-M2-65-000-Stg-3514

#kıbrıs#emlak#ilan#lefkoşa#kktc#satılık#ev#daire

[revolutionaryeye]

The 20th century woman who helped inspire the contemporary Kurdish woman's struggle

The formation of the Women’s Protection Units (YPJ), an all-woman battalion, is a revolutionary step forward for struggling women everywhere. The world has looked at awe as Kurdish woman have not only stood at the forefront of the battle against Islamic State (IS) but have inspired the Arab, Assyrian and Turkmen women of Syria to do the same.

Let it be known, however, that the YPJ builds on a tradition of women resistance that stretches back for millennia. The legacy of Kurdish struggling women has been growing since at least the early 20th century. These are the predecessors to the women at the forefront of defending Afrin from an assault by the Turkish State today, and they ought to be acknowledged.   The Kocgiri Rebellion

This rebellion was the first of its kind, led by the Kocgiri Tribe Society for the Rise of Kurdistan and the Kizilbas Kocgiri tribe as a response to the overwhelming militarization by the state on the Kocgiri region, the leaders of the Kocgiri rebellion were pioneers of Kurdish resistance.

It was the year 1921, the Kocgiri rebellion with the Yazidi and Zaza Kurds from one hundred and thirty-five villages had just begun. The rebellion began within the same decade in which many women across the west were just winning their right to vote. As women in Britain, Finland, and Canada were at the forefront of the fight for woman’s suffrage, Kurdish women were leading a rebellion in the name of freedom. Zarife, a militant Kurdish woman with the desire to liberate her people, fought alongside her husband Aliser during the rebellion. In a society that still had entrenched patriarchal values, Zarife rose up and influenced many of her fellow Kurds to understand that both in rebellion and in peacetime, women and men ought to be treated as equals.

Zarife was born in 1882 and by the tender age of 24, she knew fluently how to read and write, an uncommon skill for most women during the early years of the 20th century. By 1918, she was already married to Aliser, a leading member of the Society for the rise of Kurdistan, who had been a member of a growing intellectual circuit of Kurdish nationalist writers.

The historical moment was explosive. The First World War had just concluded a few years prior, and an armistice was signed between the Ottomans and the allied powers. Istanbul was occupied by the victors of the allied forces of the war. President Woodrow Wilson of the United States expounded the concept of “the right to self-determination” in his famous 14 points. Kurds had been promised a state of their own with the colonial carve-up of the remnants of a dying Ottoman Empire. Meanwhile, a former political officer named Mustafa Kemal (who would incidentally become the founder of the Turkish Republic), had organised the first Grand National Assembly of Turkey to resist the allied occupation and sought the hearts of Kurds to do so.

Never had there been a time when Kurdish self-determination would be so promising...... Continued:- http://theregion.org/article/12777-the-20th-century-woman-who-helped-inspire-the-contemporary-kurdish-woman-039-s-struggle

[avetruth]

Nihat Çetinkaya. Kızılbaş Türkler (2003)

Nihat Çetinkaya. Kızılbaş Türkler (2003) https://www.avetruthbooks.com/2022/07/nihat-cetinkaya-kizilbas-turkler-2003.html?feed_id=1632

[yasamkocumt-blog]

Facebook Sayfama Davetlisiniz. Muhammet TAŞDEMİR Profesyonel Yaşam Koçu Takip Edin ➡️ @yasamkocumt Arkadaşınızı Etiketleyin 👥 www.muhammettasdemir.com facebook.com/yasamkocuMT #begeniyebegeni #takip #beğeni #gt #baglama #takipci #takipcikazan #takipçikazan #takipedin #takipedinn #takipleşelim #takipetakip #takipedinbizi #medetyaali #takipediniz #canlar #takipet #alevi #geritakip #taki̇pedi̇n #instagram #takipedinbeni #aleviyiz #zulfikar #takipedinkazanin #kizilbas #takipedincanlar #takipçi #yahizir #turkiye https://www.instagram.com/p/BrpIa_pncU9/?utm_source=ig_tumblr_share&igshid=e3p987t7gxk1

[kyreniacommentator]

31st IŞIK Kitab Evi Book Fair in Lefkoşa

31st IŞIK Kitab Evi Book Fair in Lefkoşa

  By Ahmet Abdülaziz ….

The 31st IŞIK Kitab Evi book fair opened on 28th August 2018,  at the Kizilbas Church, Şht. Osman M. Benli Sk 9, Lefkoşa, and will remain open until 7th September. (more…)

[kitabinipdfindir-blog]

Sanat Estetik Politika Kültür-Sanat Konferansi Tebligleri

Sanat Estetik Politika Kültür-Sanat Konferansi Tebligleri Turgay Ulu – Nasil Bir Kültür? Ümit Ilter – Devrimci Sanatin Islevi ve Devrimci Sanatçi Kemal Orgun – Dengbejlik Kürt Tiyatrosu ve Bertold Brecht Esat Korkmaz – Kizilbas Gelenegi Izinde Dünden Bugüne Ali Ihsan Aksamaz – Kültürel Zenginliklerimizin Farkinda Olamayisimiz Alime Mithap – Yenidal Resim Grubu ve Sosyal Realizm Akimi Yasar Dogan – Sosyalist Sanatçilara Çagri Irfan Ünal – Sanatta Ilke Dil ve Emperyalizmin Kültürel Sömürüsü Kemâl Kök – Devrimci Sanatçilar Nasil Tecrit Ediliyor? Veysel Atayman – “Yapisalcilik/Sistem/Sistem Teorisi ve Diyalektik-Tarihsel Materyalizmde Tarihsellik”/Sistem Teorisinde “Zaman” Babür Pinar – Çagdas Olmak ve Sosyalist Sanatçi Tavri Hilmi Bulunmaz – Sanat Nedir? Sanat Ne Ise Yarar? Canol Kocagöz – Emperyalizm Çaginda Kültürün Özellesmesi Karsisinda Yeni Mücadele Biçimleri Ali Ziya Çamur – Sosyalist Gerçekçilik Anlayisimiz ve Görevlerimiz Turabi Saltik – Sanat ve Edebiyatta Taraf Olmak Ahmet Kale – Marksist Edebiyat Elestirisi ve Kivilcimli Ahmet Cihan – Sorumluluk Bilinci ve Birlik Kültürü Ismail Hardal – Gelenekten Gelecege Bilim-Politika-Sanat-Estetik-Etik Bütünlügü Sirri Öztürk – Solun Kültür Politikasi – Sorunlari ve Çözüm Önerileri

Sanat Estetik Politika Kültür-Sanat Konferansi Tebligleri

[hbkultursanat]

Alxas'dan bir Ermeni MENEKŞE HATUN | Agcasar                                          

27 Şubat 2016

Yıl 1894-96’idi. Tahtta 2. Abdülhamit vardı. Korkak mı korkak, bağnaz mı bağnaz, despot mu despottu. Bir Ermeni düşmanıydı. Memlekette yaşayan cümle müslüman halkları İslam bayrağı altında Ermeniler’e düşman eder. Dört taraftan sarılan Ermeniler kimsesizdi.

Ne olmuştu? Başında hürriyetsever görünen Abdülhamit meclisi ve anayasayı kabul ettiği için 1876’ da tahta çıkmıştı. O mecliste Eremiler’inde temsilcileri vardı. Bir yıl sonra Abdülhamit Rusya ile savaşı bahane ederek meclisi kapatır ve anayasayı kaldırır. Aydınları ezer, Ermenilere karşı ayrımcılıkta sınır tanımaz. Orduyu silahlandırır, masrafı Ermenilere yükler. Karşı çıkanlar ya öldürülür, ya sürgün edilir.

Aydınlanmacı, eşitlik ve özgürlük isteyen Ermeni gençleri katledilir. 1894-96 yılları arasında sadece İstanbul’da binlerce Ermeni genci öldürülür. İzmirde, Antep’de, Maraş’da, Samsun’da, Tabzon’da, Malatya’da, Harput’da, Diyarbakır’da, Urfa’da, velhasıl memleketin dört bir tarafında Ermeniler’e kırım uygulanır. Okullar, kiliseler yakılır yıkılır, evler ve işyerleri yağmalanır. Akıl almaz bir vahşet uygulanır. Kadınlara, kızlara insanlık dışı muamele yapılır. Kimi çareyi müslümanlığa geçmekte bulur, onbinlerce Ermeni öldürülür, binlerce çocuk yetim bırakılır.

Bu hikaye o dönem dokuz yaşında yetim bırakılan ve ‘’Menekşe’’ ismi verilen Menekşe hatun’nun hikayesidir. Menekşe, Malatya’nın ileri gelen ailelerinden Çitaklar’dan Agop ve Lusiye’nin kızıydı. Evin en küçüğü ve çok nazlıydı. Yedi yaşındayken halk arasında ‘’ağda’’ denen bir hastalığa yakalanır. İyileşmesi için aile seferber olur. İyileşir iyleşmez ailecek alıp Kudüs’e götürürler, orda vaftiz edilir, koluna bir haç işareti yapılır ve altına o yılın tarihi yazılır, ardından Malatya’ya geri dönerler.

Çitaklar tarımcılık yapan, dokuz değirimenleri olan ve ticaretle uğraşan zengin bir aileydi. Agop ilk eşini kaybettikten sonra Lusiye ile evlenmişti. İlk eşinden bir oğlu ve Rukiye adında bir kızı vardı. Lusiye’de ilk eşinden ayrılmış Ahsapo adında bir kızı vardı. Ahsapo babası ile kalıyordu.

Çitaklar’ı Malatya’da herkes tanırdı. Malatya farklı kültürlerin bir arada yaşadığı bir kültür merkeziydi. Abdülhamit’in kırım fermanından evel Müslümanlarla Hıristiyanlar arasında pek sorun yoktu, dostluk ve saygı öndeydi. Ancak 1894-96 da durum değişir, barbarlık öne çıkar. O yıl Çitaklar’da tatlı bir telaş vardı. Nişanlı oğullarını evlendireceklerdi. Düğün günüydü. Ama düğün yapılmaz. Düğünden önce askerler evi basar Agop’u, oğlunu ve konukları sorgusuz sualsiz alıp götürürler ve bir daha haber alınamaz. Diğer taraftan kışkırtılmış müslüman halkın saldırıları başlar. Ermeni gençleri derme çatma silahlarla saldırılara karşı koymaya çalışır ama vahşetin önüne geçilemez.     

‘’Derdim çoktur hangisine yanayım Yine tazelendi yürek yarası Ben bu derde nerde derman bulayım Meğer dost elinde ola çaresi’’...

Pirsultan

Çitakların konağında eşi ve dört oğluyla hizmetkarlık yapan bir adam vardı. Bir gün hizmetkar gelir Lusiye’ye ‘’sizi alıp eşinizin yanına götürecekler’’ der. Konak bahçenin içinde ve bahçede her çeşit meyve ağacı vardı. Konağın arkasında ise kocaman bir dut ağacı.

Lusiye hizmetkarı ve oğullarını çağırır. Dut ağacının altında 25 çelik bulgurun kaynatıldığı bir kazanın gömüleceği bir kuyu kazdırır. Kazan kuyuya indirilir. Evdeki değerli eşyalar o kazana yerleştirilir. En üste oğularının giyemediği damatlık elbisesi düzgün bir şekilde konur. Eşyalar yerleştirildikten sonra kazanın ağzı kapatılır ve üstü toprakla örtülür. Lusiye, hizmetçiye döner ‘’gelirsek bu eşyalar bizimdir, gelmezsek sizin olsun’’ der.

Ertesi sabah bir grup asker kapıya dayanır ‘’sevkiyat’’ var deyip Lusiye’yi ve kızları alıp götürürler. Kadınlardan ve çocuklardan oluşan bir grupla yola çıkarırlar. Malatya’nın çıkışında bir asker Rukiye’yi gruptan ayırır ve götürür bir eve bırakır. Geri gelene kadar sahip çıkmalarını tembih eder. Lusiye isyan eder, bunun üzerine asker niyetinin kötü olmadığına dair söz verir.

Grup Arapkir’e vardığında, Arapkir yakılıp yıkılmıştı. Büyük bir Ermeni kırımı yapılmıştı. Arapkir’de Çitaklar’ın tarla işlerini yapan müslüman bir kivreleri vardı. Lusiye bir yolunu bulup kivrelerine gidebilirlerse, onların kendilerine sahiplik edeceklerini ve kırım durduktan sonra Malatya’ya geri döneceklerini düşünür. Dolayısıyla Rukiye’yi gruptan alan askere varır durumu izah eder. Asker bir yolunu bulur Lusiye ve kızını grupdan ayırır.

Lusiye kızı ile beraber kivrelerine giderler. Ama durum Lusiye’nin düşündüğü gibi olmaz. Kirveleri çok kötü davranır, ‘’gavur’’ deyip saldırırlar. Üst başlarında ne varsa alırlar. Kulaklarındaki küpeyi almak için kulaklarını yırtarlar. Lusiye her ne kadar ‘’yapmayın etmeyin, biz kirveyiz,eski dostuk’’ dese de fayda etmez. Elini kolunu bağlayıp bir köşeye atarlar. 

Lusiye şaşkındı. Malatya’ya hediyesiz gelip, hediyesiz gitmeyen kirveler düşman kesilmişti. Abdülhamit kivreleri bile düşman etmeyi başarmıştı. Lusiye anlamıştı, ‘’aman’’ yoktu. Kivreler namazını kıldıktan sonra Lusiye’yi ve kızını alıp bahçeye ağaçların arasına götürürler. Lusiye insanlıktan çıkmış bu kivrelerine dönerek ’’sizden korkan sizden kötü olsun’’ der. Sonra kızına döner ‘’korkma kızım’’ der. Adamın biri kızı tutar, kirvesi elinde balta ile Lusiye’nin başucunda ‘’allah-u ekber’’ deyip baltayı kaldırır. Lusiye ‘’Allah belanızı versin’’ der ve kafası yan tarafa düşer.

Kız‘’mama’’ diye bir çığlık atar ve donup kalır. Sonra ne yapacağını şaşırmış halde hareket eder. Kivreler katil olup çıkmıştı. Küçük kıza dünyanın en büyük acısını yaşatıp geri eve getirirler. Asıl ismini söylemezler. Asıl ismini doğduğunda annesi vermişti. O gün o isim annesiyle beraber elinden alınmıştı. Anasını öldürenler ona Menekşe derler. Bu ismi değiştirmez bir tarih olarak tutar.

‘’Derdim çoktur hangisine yanayım Yine tazelendi yürek yarası Ben bu derde nerde derman bulayım Meğer dost elinde ola çaresi’’...

Pirsultan

Harman zamanıydı. Tarlada biçilen ekinler harmana toplanır. Bir kaç hafta sonra Akçadağ (Arga)’ın Ören köyünden Hasan ağa Arapkir’e Menekşe’nin kaldığı ailenin evine gelir. Hasan ağanın o taraflarda bir çiftliği vardı. O aile çiftlikte ortakçı olarak çalışıyordu. Ağaya hizmette kusur etmezler. Birara Menekşe’nin yıkılmış hali Hasan ağanın dikkatini çeker. ‘’Ne olmuş bu çocuğa?’’ diye sorar. Ev sahipleri ‘’bu kız Ermeni sevkiyatından kaldı, bizde hayrımıza bakıyoruz’’ derler.

Hasan ağa Menekşe’yi ordan alır,’’buda benim kızım sayılır, çocuklarımla büyür’’der, Ören’e getirir. Ören bir Türk Kızılbaş köyü idi. Hasan ağanın eşi, Menekşe’yi aklar paklar güzelce giydirir. Gün geçtikçe benzi beti yerine gelir ama parçalanmış ruhu nasıl sarılacaktı? Kadıncağız Menekşe’yi çocuklarından ayırmaz. Menekşe yaşadığı büyük acının etkisindeydi, geceleri kabus görür,yatakta sıçrayıp uyanır. Kadıncağız, Menekşe’ye sarılıp uyur. İnanca göre korkmasın diye yastığının altına ekmek kor. Hasan ağa daha sonra Arapkir’deki ailenin Lusiye’yi öldürdüğünü öğrenince onlara bir daha ortaklık vermez ve görüşmez.

O günler bir Kızılbaş dedesi Ören’e gelir, Hasan ağanın evine misafir olur. Köylüler oraya toplanır. Hasan ağa ‘’ dedem bu ne haldır?’’ diye sorar. Dede‘’ Ne olsun dün bize yaptıklarını bugün Ermenilere yapıyorlar’’ der. Muhabbet derinleşir. Yaşlı bir kadın Osmanlı’nın katliamlarını lanetleyerek anlatır. Malatya ve Maraş tarafından kırım haberleri gelir. Kırıma direnen Ermeni yerleşkelerinde Maraş bölgesinde bir Zeytun birde Hacın kalmıştı. Aynı zamanda Osmanlı, Ermeniler’e destek çıkmasınlar diye Kızılbaşları da katletmeye başlar. O yıl Akçadağ (Arga)’ın Tümukan (Tümükler) köyünde birgünde Kırkdan fazla Kızılbaş Kürt katledilir.

Dede,‘’çiçekler birbirine bakarak güzelleşir, halklarda öyle çiçek gibi birbirlerine bakarak güzelleşirler. Ama Malatya çorağa döndü. Dost kapıları kilitlendi. Her tarafı yobazlar doldurdu. Sevgi kalmadı’’ der. Menekşe için dua eder. Sonra bağlama eşliğinde muhabbet devam eder. Yanık, yanık okunan beyitler eşliğinde hem dede hemde dinliyenler gözyaşlarını tutamazlar.

Dede Ören’de bir kaç gün kalır. Hasan ağadan ve eşinden bir istekde bulunur. ‘’Menekşe’yi verin benim evladım olsun’’ der. Aslında bu isteğe ne Hasan ağanın ne de eşinin gönlü razı gelmez ama dedeye ‘’hayır’’ diyemezler. Dede, Menekşey’yi alır kendi köyü Dede Efendi’ye götürür. Menekşe, köyde sevilen bir çocuk olarak büyür.Yıllar geçip evlenme çağına geldiğinde aynı köyde Cıbo dede adında bir dede ile evlenir. Cıbo dede evliydi ama hiç evladı yoktu. Eşi Elif, soyu sürdürecek bir evladın olması için dedenin evlenmesine rızalık verir. Menekşe yıllar sonra hamile kalır. Doğacak bebeğini heycanla bekler ama aradan onca yıl geçmesine rağmen ailesinden bir haber yoktu. Her seferinde bir umut derken 1915’de kırım tekrar başlar. Ermeniler, ortadan kaldırılması gereken düşmanlar olarak gösterilir. Her yerde olduğu gibi Malatya’da da Ermeniler temizlenmiş olur.

Menekşe hatun hamileyken Cıbo dede ölür. Bir kız çocuk doğurur Cevhair adını verirler. Evde hüzün ve sevinç birarada yaşanır. Menekşe hatun kadar Elif anada bebekle ilgilenir. Bir yıl sonra Elif ana ölür. Menekşe hatun önce Cıbo dedeyi, şimdi de Elif anayı kaybetmenin acısını yaşar ama hem köylüler hemde talipler yalnız bırakmaz. En zor zamanda yanında olurlar. Birinci dünya savaşı bittiğinde ‘’Ermeniler nerdeyse açığa çıksın ve mallarına sahiplik yapsın’’ diye bir çağrı yapılır.

Menekşe hatun heycanlanır. Onun derdi mal mülk değil, ailesinden birilerini görebilme umuduyla kalkar Malatya’ya o zamanın tapu dairesine gider. Orada aynı niyetle gelmiş iki ablasına ulaşır. Artık dünyalar Menekşe hatunundur. Ablası Ahsapo evlenmiş ve Mısır’a yerleşmişti. Ablası Rukiye ise kendisini alıkoyan askerle evlenmişti. Askerin önceki eşi görme özürlü ve bir kızı vardı. Rukiye’den çocuk doğmayınca başka bir kadınla daha evlenmişti. Rukiye daha sonra adamdan ayrılır. Kendisine bir evlat edinir ve bir ev alıp Malatya’ya yerleşir.

Maldan mülkten bir şey alamazlar ama üç kız kardeşin buluşması dünyaları değer. Üç kız kardeş ölene kadar irtibatı kesmezler. Bu arada İbrahim ağa Menekşe hatunun Çitaklar’ın kızı olduğunu öğrenmiş olur. İbrahim ağa Alxas aşiretindendi ve Elbistan’ın Beştepe köyünde oturuyordu. Zengindi. Abisi Kalender (Fakri Haydari) ağalığı kabul etmediği için babası ağalığı İbrahim ağaya bırakmıştı. Kalender yörenin önde gelen şairlerindendi. 

İbrahim ağa iki kere evlenmişti. İlk eşi Fadime ölmüş, ikinci eşi Zöhre vardı. Menekşe hatuna evlilik teklif eder, Menekşe hatun kabul eder ama bu o kadar kolay olmaz. Önce İbrahim ağanın amcazadeleri karşı çıkar. Çünkü hem Zöhre hatun vardı, hemde dedenin eşiyle evlilik isteği doğru bulunmaz. Bir yıl sonra Zöhre hatun hastalanır ölür, çocuklar ortada kalır. Bunun üzerine ağanın abisi Kalender ‘’git Menekşe hatunu al getir’’ der. Haberleşirler. Menekşe hatun kızı Cevhair’i de yanına alarak Kör Süleymanlar köyüne gelir, Haskuttuk’un evine misafir olur. Oradan haber yollar.

Beştepe köyünden on kadar atlı yola çıkar. Kör Süleymanlar’a vardıklarında Ören köyünden bir grup insan oraya gelmiş olur. Örenliler Cıbo dedenin talipleriydiler. Menekşe hatun hem dedenin yadigarıydı hemde manevi olarak dedenin yerine sayılıyordu. Dolayısıyla bu evliliğe razı olmazlar. İş kavgaya kadar varır. Araya Haskuttuk ve köyün ileri gelenleri girer. Taraflar yatıştırılır. Menekşe hatun kararını vermişti, Alxaslılarla gelir. Örenliler ‘’yapacak bir şey yok’’ deyip geri dönüp giderler. 

Menekşe hatun artık İbrahim Ademoğlu ile evliydi. Cıbo dededen bir kızı, İbrahim ağadan üç oğlu ve bir kızı olur. İbrahim ağa yakışıklı, yapılı ve güzel geyinen bir adamdı. Zengindi, daha da zengin olmak ister. Bundan dolayı amcazadeleri ile anlaşmazlığa düşer ve 1935’de öldürülür. 

Menekşe hatun için zor bir dönem başlar. Çünkü kocası öldürülmüş, akrabalar arasına düşmanlık girmişti. Ailede söz kendisinindi. Ne yapacaktı? Acısını yaşar ama kan davasının sürmesine izin vermez. Çocuklarının büyütür ve okutur. Büyük oğlu Erdoğan Ademoğlu doktor olur ve Maraş devlet hastanesinde baştabiplik yapar.  

‘’Yağa yağa yağmur yağa Ucu geldi bizim eve İki tane atlı yitirdim Biri dede biri ağa’’...

Menekşe Hatun

Geçmişinden pek bahsetmez, yaşadığı vahşeti anlatıp çocuklarını üzmek istemez. Zaman zaman görümcesi Huri ile biraraya geldiklerinde dertleşirler. Huri, 1915 yılında Osmanlı’ya başkaldırdığı için Harput’da arkadaşları ile beraber idam edilen Kürecikli Memed Ali (Mamad Ali Axık’e)’nin eşiydi. Çok iyi ata binen, güzel ve yiğit bir kadındı. Sert görünüşü altında merhametli bir yüreği vardı. Bir keresinde kocasını vuran adamın düşe kalka odun getirdiğini gördüğünde babasına yardım etmediği için kalkıp adamın oğluna kızmıştı.Varlıklıydı. Devlet dairesine gittiğinde kapıya tekme ile vurup içeri girer. O Menekşe hatundu, herkes bilirdi. Zenginliğine dayanıp, ihtiyaç sahibi bazı insanları askere göndertmemişti.

Bir çok davaya girip çıkmıştı. 1962 yılında Alxas aşiretinden Aktil köylüleri ile müslüman Türk köyü İnceciklerin bir arazi davası olur. Aktil ile İncecik köyü arasında bulunan Bebe mezrası Aktillerindi. Aktillerin Bebe’de evleri ve ahırları vardı. İncecikler hak idda eder. Bunun üzerine mahkeme mezranın yıkım kararını verir. Müfreze eşliğinde evleri yıkmaya gelen İncecikler, Alxasların karşı koymasıyla geri çekilirler. Daha sonra büyük bir müfreze eşliğinde saldırı yapılır. Askerler Aktillileri kuşatma altına alır, İncecikliler ise evleri yıkıp yağma ederler. İnceciklilerin muhtarı ve ileri gelenleri ‘’Allahını seven Kızılbaşların, Kürtlerin evlerini yıksın, bir taş söken cennete gider’’ diyerek insanları kışkırtır.

Menekşe hatun aynı annesi Lusiye gibi ‘’Allah belanızı versin, memleketi cehenneme çevirdiniz’’ der. Evleri-barkları yıkılan Alxaslılar per perişan olur. Ortada kalan insanlara Kızılay çadır bile vermez. Alxaslı eyvallah etmez kendi insanlarına sahip çıkmasını bilir. Bebe’nin dörte biri İbrahim ağadan kalma Menekşe hatunundu, ellerinden alınmış, mera yapılmıştı. Bir keresinde bir davada bir sakallı Menekşe hatunun Hırıstiyan olduğunu ima ederek ‘’Menekşe hatun kelimeyi şahadet getirsin, ben davamdan vazgeçerim’’ deyince, Menekşe hatun lafını esirgemez, döner adama ‘’sakalı boklu sen benim kelimeyi şahadet getirdiğimi ne zaman gördün ki şimdide göresin’’ der.

1971 yılında Cıbo dededen bir torunu Antep’de hakimlik yaparken öldürülür. Kırk gün sonra oğlu İsmail kalp krizi geçirir ve ölür. Menekşe hatun büyük bir acı yaşar. O güne kadar oğlu kan davasına karışır diye tedirgin yaşamıştı. Yaşadığı acıya rağmen ‘’ben bu gece rahat uyudum’’ diyerek içilenir. Menekşe hatun 1978 Mart’ında Beştepe köyünde çok sevdiği torunu İbrahim Ademoğlu’nun yanında hayata gözlerini yumduğunda yedi yaşındayken koluna yaptırılan haç ve tarih halen duruyordu. Öldüğünde doksan üç yaşındaydı ama mezar taşına doğum tarihi olarak 1900 yazılır. Çocukluğu ve ismi annesiyle beraber elinden alınmıştı hatırladınız mı?

Ahmet Güven (Gerçek Gazetesi)