#dù cho không quá phổ biến nhưng có nét riêng. Muốn phát tài thì đọc bài viết này để hiểu thêm về loại hình cá cược thẻ phạt. Win88 tin rằng
Explore tagged Tumblr posts
Text
Tìm hiểu tất tần tật về kèo thẻ phạt cùng nhà cái Win88
#Nếu là dân chơi bóng đá thứ thiệt thì việc biết đến thuật ngữ kèo thẻ phạt là điều quá bình thường. Không giống những kèo cược khác#dù cho không quá phổ biến nhưng có nét riêng. Muốn phát tài thì đọc bài viết này để hiểu thêm về loại hình cá cược thẻ phạt. Win88 tin rằng
0 notes
Text
Đi lễ chùa đúng cách: Sắm lễ đủ, văn khấn chuẩn, trình tự đúng
Ngày rằm mùng 1, đầu năm, cuối năm lên chùa dâng hương là điều nhiều người thường làm. Nhưng đi lễ chùa đúng cách như thế nào thì chưa chắc đã nhiều người biết. Vậy làm thế nào để sắm lễ đúng đủ, đọc văn khấn chuẩn, trình tự tiến hành chuẩn…?
1. Thời gian đi lễ đền, chùa
– Đi lễ đền, chùa vào ngày nào?
+ Ngày mùng 1 hàng tháng
Ngày mùng 1 còn gọi là ngày Sóc. Sóc có nghĩa là sự khởi đầu, bắt đầu. Đây chính là ngày khởi đầu cho 1 tháng.
Có câu “Đầu xuôi đuôi lọt”, ngày đầu tháng thuận lợi thì hứa hẹn cả tháng hanh thông. Vì thế, nếu đi lễ chùa vào ngày đầu tháng sẽ giúp gia chủ có làm ăn cả tháng thuận buồm, sức khỏe dồi dào và tiền tài kéo đến.
+ Ngày Rằm hàng tháng
Ngày 15 âm lịch hay còn gọi là ngày Rằm, còn được gọi là ngày Vọng. Vọng có nghĩa là nhìn xa trông rộng. Đây là ngày mà Mặt Trăng và Mặt Trời đối xứng nhau ở 2 cực xa nhất trong tháng.
Theo quan niệm dân gian, ngày này mặt trăng mặt trời nhìn rõ nhau giúp soi chiếu mọi tâm hồn và tưởng nhớ ông bà tổ tiên. Đi lễ đền chùa rất phù hợp.
Ngoài các ngày Rằm hàng tháng, có một số ngày Rằm đặc biệt khác trong năm như Rằm tháng 7 (tháng cô hồn), Rằm tháng 8 (Trung Thu). Đi lễ chùa vào các ngày này sẽ nhờ được sự thông suốt của Nhật Nguyệt âm dương, nên thần thánh và tổ tiên ông bà sẽ thông thương với con người. Giúp sở cầu như nguyện, mọi ý muốn dễ trở thành hiện thực.
+ Ngày Tết, ngày đầu năm, ngày cuối năm
Đi lễ chùa và ngày Tết, ngày đầu năm mới hay cuối năm (đặc biệt là Rằm tháng Chạp) là một nét đẹp lâu đời của dân tộc ta, mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp về cả tâm linh lẫn tinh thần.
Thông thường đi lễ đầu năm nhằm cầu mong sự bình an, quốc thái dân an. Đi lễ chùa cuối năm để tạ ơn, thể hiện sự biết ơn với Thần Phật đã che chở bình an suốt 1 năm qua.
– Đi lễ chùa trước hay lễ đền trước?
Rất nhiều người thắc mắc là nên đi lễ chùa hay đi lễ đền trước.
Thực ra việc đi lễ đền hay chùa đều là để cầu mong may mắn, bình an và cầu mong những ước vọng sẽ sớm thành hiện thực. Dù là ngày thường hay ngày lễ Tết thì việc đi đền chùa luôn được coi trọng. Vì vậy, có đi chùa hay đền trước đều được, miễn là có tâm thành kính.
Trong trường hợp đến một nơi mà có cả đền và chùa thì nên tiến hành các nghi lễ ở chùa trước. Một số quan điểm cho rằng, tiến hành thờ Phật trước, sau đó mới đến các vị thần chủ khác.
2. Trước khi đi chùa nên làm gì?
Đi lễ Phật mà chưa hiểu Phật thì cầu cúng cũng không có nghĩa lý gì nhiều. Mọi người trước khi đi chùa lễ Phật cần phải hiểu rõ những điều sau:
– Từ bỏ tham – sân – si
– Phát tâm từ bi hỷ xả
– Hiểu tác dụng của việc bố thí, cúng dường
– Hiểu nguyên lý Nghiệp (báo), Duyên (khởi) và quy luật Nhân quả
3. Đi chùa nên mặc gì?
Chùa chiền là nơi thờ cúng linh thiêng, không thể tùy tiện làm những điều ô uế nơi cửa Phật. Chính vì thế, việc mặc gì khi đi chùa cũng là điều cần biết để đi lễ chùa đúng cách.
Ngày rằm, mùng 1 hay dịp lễ Tết hay bất cứ ngày nào trong năm, cứ hễ lên chùa là chúng ta cần phải mặc trang phục kín đáo, chỉn chu, lịch sự để thể hiện sự thành kính đối với Thần Phật.
Thường thì các cụ xưa có dạy trai gái, già trẻ đi chùa nên mặc áo quần dài tay, áo có cổ. Trang phục nên có thiết kế đơn giản, tránh đeo quá nhiều phụ kiện, đồ trang sức rườm rà mà nên giản tiện hết mức có thể.
Với Phật tử thì nên mặc áo lễ khi lên chùa làm lễ. Phụ nữ có thể mặc áo dài, đây là trang phục truyền thống của dân tộc, đủ lịch sự và kín đáo để lên chùa dâng hương.
Những loại trang phục tuyệt đối không mặc khi đi chùa là đồ bó sát, áo sát nách, đồ ở nhà, quần ngắn váy ngắn, khoe quá nhiều da thịt… Cũng chớ mặc đồ màu sắc sặc sỡ, diêm dúa với nhiều phụ kiện như đi lễ hội để tới chốn thanh tịnh này.
4. Sắm lễ đi chùa như thế nào?
Lễ dâng Phật thường có hương, hoa, trái cây, oản, xôi, chè… Đây là những lễ chay mà mọi người thường sắm sửa mang theo khi đi lễ chùa.
Chùa thờ Phật là nơi chỉ dâng lễ chay, tịnh. Tuyệt đối không được đặt lễ mặt ở khu vực Phật điện, hay còn gọi là chính điện. ��ây là nơi thờ tự chính trong chùa, không chấp nhận việc xuất hiện những đồ cúng lễ sát sinh.
Chỉ ở những ngôi chùa có khu vực thờ tự các vị Đức Ông, Thánh, Mẫu thì mới cần sắm lễ mặn. Lễ mặn cũng chỉ được phép dâng lên tại ban thờ hay điện thờ các vị này.
Hoa đi lễ chùa nên là hoa tươi, không dùng hoa giả, hoa giấy. Bạn có thể chọn những loại hoa như hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoa ngâu, hoa cúc…
Không nên dùng hoa tạp, hoa dại để dâng Phật. Cũng tránh dùng những loại hoa có hương quá nồng hay có ý nghĩa không hay như hoa ly, hoa nhài, hoa phù dung, hoa dâm bụt…
Trái cây dâng Phật không có nhiều cấm kỵ, tuy nhiên cũng cần lưu ý chọn những trái tươi ngon, không bị bầm dập hay chín quá…
Vàng mã, tiền âm phủ cũng không phải là thứ nên dâng cúng Phật tại chùa. Lễ này nếu có thì chỉ nên đặt ở những ban thờ Thần linh, Đức ông, Thánh Mẫu mà thôi.
Tránh đặt tiền thật lên ban thờ, hương án của chính điện. Nếu muốn đóng góp chút ít cho nhà chùa thì tốt nhất nên bỏ tiền vô hòm công đức.
Việc sắm lễ cốt ở lòng thành, đừng quá đặt nặng vấn đề vật chất. Bản thân chúng ta trước khi đi lễ chùa cũng nên giữ cho lòng thanh tịnh, năng làm nhiều việc thiện, việc tốt giúp người.
5. Vào chùa đi cửa nào?
Khi vào chùa, chúng ta thường phải đi qua cổng Tam quan. Vậy có phải đi vào cửa nào cũng được hay không?
Thực ra cửa chùa đi ra, đi vô cũng đều có nguyên tắc riêng. Với du khách, Phật tử, nên đi vào bằng cửa Giả quan, tức cửa bên phải. Còn khi đi ra khỏi chùa, bạn nên nhớ đi về cửa bên trái, tức cửa Không quan.
Cửa Trung quan, tức cửa chính giữa trong Tam quan là cửa dành cho Thiên tử, các bậc cao tăng, bậc khoa bảng sử dụng. Họ sẽ đi vào chùa qua cửa Trung quan và đi ra cũng bằng cửa này.
Nhiều người không biết nên đi vào chùa bằng cửa Trung quan, như vậy là phạm phải cấm kỵ khi đi lễ chùa.
Đi chùa cũng có những lễ nghi riêng, không biết có thể học chứ đừng tùy tiện. Ngay cả chuyện đứng khấn vái nơi cửa Phật cũng cần lưu ý, chớ nên đứng thẳng với ban thờ. Nên đứng chếch sang 1 bên so với hương án mới là đúng phép tắc.
Khi vào nhà chính của đền chùa cũng không được đi từ cửa giữa. Nên đi từ 2 bên cửa phụ, không được dẫm hay đứng lên trên bậu cửa.
6. Trình tự hành lễ khi lên chùa
Đi lễ chùa đúng cách cần phải hiểu trình tự sắp lễ và tiến hành lễ cúng khấn ở các ban khác nhau trong chùa.
Cách bày lễ ở các ban
– Ban Tam Bảo: Bày đầy đủ gồm 5 món: hương – đăng (nến) – hoa – quả – nước, nếu thiếu cũng không sao bởi cúng dường chư Phật chủ yếu bằng tấm lòng thành kính. Tuyệt đối không được để tiền vàng, tiền thật, tiền hàng mã và đồ lễ mặn.
– Các ban thờ khác trong chùa như ban Mẫu, ban Đức Ông, ban Thánh Hiền, ban vong,…chỉ cần thắp 3 nén nhang rồi khấn.
Tùy thuộc vào điều cầu khấn mà chuẩn bị lễ tại các ban cho phù hợp. Đối với các ban thờ tự các vị Đức Ông, Thánh, Mẫu có thể bày sắm lễ tam sinh (thịt gà, giò, chả…) và tiền vàng mã, tiền âm phủ. Không nên đặt tiền thật lên ban thờ các vị này hay ban thờ ở đình, đền.
Tiền thật nếu có thì nên bỏ vào hòm công đức, không nên để rải rác trên tất cả các ban thờ hay đặt vào tay, chân tượng Phật.
Rượu, bia, thuốc lá tuyệt đối không được đặt lên ban thờ Phật nhưng có thể bày trên ban thờ Thánh.
Trình tự các bước hành lễ
Có 5 bước cơ bản cần ghi nhớ khi đi chùa, đó là những bước sau:
– Dâng lễ ở ban thờ Đức Ông trước. Bởi Đức Ông chính là vị thần cai quản toàn bộ ngôi chùa.
– Tiếp theo dâng lễ lên hương án ở chính điện, thắp hương làm lễ chư Phật, Bồ Tát.
– Tiếp đó đi thắp hương ở tất cả các ban thờ khác trong nhà bái đường. Nếu chùa có ban thờ, điện thờ Mẫu, Tứ Phủ thì cũng nhớ đến đó hành lễ.
– Cuối cùng dâng lễ ở nhà thờ Tổ, tức nhà Hậu.
– Sau khi lễ tạ để hạ lễ, thí chủ có thể đến nhà trai giới để thăm hỏi các vị sư tăng, trụ trì trong chùa, tùy tâm công đức. Cũng có thể đi vãn cảnh chùa, ấy được coi là 1 buổi lễ chùa viên mãn.
7. Đi chùa thắp hương như thế nào?
– Hương đèn nên tự mình đi mua, dùng tiền của mình chứ không nên dùng đồ của người khác, “mượn hoa dâng Phật”. Nếu dùng hương đèn của nhà chùa thì nên để lại chút tiền công đức, nhưng nếu điều kiện không cho phép thì cũng không sao, tới với Phật đã là công quả lớn nhất rồi.
– Châm hương: chỉ cần thắp 3 nén chứ không cần bó lớn. Nam cầm tay trái ở trên, tay phải ở dưới, còn gái cầm ngược lại, nhẹ tay vẩy để lửa nhỏ dần, không nên thổi tắt.
– Dâng hương: Dâng cao quá đầu, không được giơ thấp dưới chân.
– Vái: sau khi dâng hương thì nhắm mắt, hướng về phía Đông (đối diện với cửa chùa ở phía Nam) bước 3 bước khấn nguyện rồi vái 3 vái. Làm tương tự với hướng Bắc và hướng Tây.
– Cắm hương: Dùng tay trái, không nên dùng tay phải. Phật giáo cho rằng tay trái tương đối thuần khiết, còn tay phải thường hay sát sinh nên cần hạn chế.
8. Lên chùa cầu gì, không nên cầu gì, cách vái lạy
Đi lễ chùa nên cầu gì, không nên cầu gì?
Nhiều người lầm tưởng chỉ cần sắm lễ lên chùa rồi muốn cầu gì là được nấy. Thực ra, theo quan niệm của nhà Phật thì Người chỉ có thể phù hộ, che chở cho Phật tử được bình an, còn về công danh, tài lộc, tình duyên thì Phật không thể nào che chở hết được.
Chính vì thế, khi đi chùa, bạn chớ nên cầu khấn cho mình được giàu sang, quyền lực mà hãy cầu để Phật đoái thương mà che chở, bảo vệ cho bản thân và gia đình mình được bình an.
Về công danh, tài lộc, tình duyên, bạn có thể cầu khấn Thánh Thần nơi đình, đền, miếu mạo… Còn ở chùa không phù hợp để cầu xin.
Đi lễ chùa vái mấy lần?
– Không phải vái nhiều vái nhanh là tốt
Cách vái, lễ lạy ở chùa nhiều nam, nữ, già, trẻ hay mắc sai lầm là vái nhiều, vái nhanh như bổ củi. Tâm tốt mà vào chùa vái lạy không biết cách là bị coi là bất kính.
Nếu lễ ở ngoài trời, thắp hương ở lư hương to ngoài sân chùa thì phải vái ở tư thế đứng.
– Tư thế và số lần vái phổ biến
Cách vái đúng là chắp hai bàn tay để trước ngực, rồi đưa lên ngang đầu, hơi cúi đầu và khom lưng xuống, rồi sau đó ngẩng lên và đưa hai bàn tay vái lên xuống theo nhịp lúc cúi xuống khi ngẩng lên. Số lần vái phổ biến là 3 – 5 vái.
Cách lễ không bị “phạm” là tới ban nào cũng đứng trang nghiêm, vái 3 vái, khấn lâm râm xong thì đi ra ban khác.
Không nên đứng trước các ban vái lia lịa như bổ củi và cầu khấn to luôn miệng. Cách vái lia lịa như thế là không đúng, còn bị coi là bất kính.
– Lễ lạy
Lễ lạy có nhiều cách, mỗi thế có ý nghĩa khác nhau, nhưng thường thực hiện trước Tam bảo, và hay dùng trong dịp lễ trọng.
Cách lễ theo đạo Phật ở Việt Nam thường là “ngũ thể đầu địa”, hai tay, hai chân và cái đầu đụng mặt đất – là cách lạy tôn kính nhất, thể hiện lòng biết ơn và niềm tôn kính 3 ngôi Tam bảo (Phật, Pháp, Tăng).
3 lễ lạy cũng có ý nghĩa lễ lạy ba ngôi báu bên trong ta và mỗi chúng sinh. Vì chúng sinh cùng chư Phật đồng một thể tính sáng suốt (Phật tính), đồng một pháp tính từ bi và bình đẳng (Pháp tính) và đồng một đức tính thanh tịnh, hòa hợp (Thanh tịnh tính).
Về việc xòe bàn tay úp hay ngửa là tùy người lễ lạy, chưa tiền lệ “bắt buộc” nào quy định phải úp hay ngửa lòng bàn tay.
Số lần lễ lạy là số lẻ: 3,5,7,9. Khi lạy xong thì vái ba vái rồi lui ra.
Không nên quỳ phía sau những người đang thắp hương, không nên đi lên phía trước ngang qua mặt những người đang quỳ lạy để hành lễ.
Nếu ở Phật đường có đệm quỳ thì nên tuân theo quy tắc, nam quỳ bên trái, nữ quỳ bên phải ban.
Đặc biệt, cần lưu ý khi lạy vái phải giữ lòng thành tâm, giữ tâm thanh tịnh, chớ nên suy nghĩ sự đời, tính toán thiệt hơn, có thế mới tỏ lòng thành kính với Thần Phật, sở cầu đắc nguyện.
9. Các bài văn khấn phổ biến khi đi lễ chùa
– Văn khấn Đức Ông – Đức Chúa Ông
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
Kính lạy Đức Ông Tu Đạt Tôn Giả, Thập Bát Long Thần, Già Lam Chân Tể.
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm …..
Tín chủ con là …………………………………………………………………………………….
Ngụ tại ………………………………………………………………………………………………
Cùng cả gia đình thân tới cửa chùa …………………………….. trước điện Đức Ông, thành tâm kính lễ, (nếu có đang lễ vật thì khấn thêm “hiến dâng phẩm vật, kim ngân tịnh tài”), chúng con tâu lên Ngài Tu Đạt Tôn Giả từ cảnh trời cao soi xét.
Chúng con kính tâu lên Ngài Già Lam Chân Tể cai quản trong nội tự cùng các Thánh Chúng trong cảnh chùa đây.
Thiết nghĩ chúng con sinh nơi trần tục, nhiều sự lỗi lầm, hôm nay tỏ lòng thành kính, cúi xin Đức Ông thể đức hiếu sinh, rủ lòng tế độ che chở cho chúng con, ba tháng hè chín tháng đông, tiêu trừ bệnh tật tai ương, vui hưởng lộc tài may mắn, cầu gì cũng được, nguyện gì cũng thành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
– Văn khấn Đức Thánh Hiền
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
Con cúi lạy Đức Thánh Hiền, Đại Thánh Khải Giáo A Nan Đà Tôn Giả.
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm …..
Tín chủ con là …………………………………………………………………………………….
Ngụ tại ………………………………………………………………………………………………
Chúng con thành tâm tiến dâng lễ bạc, oản quả, hương hoa.
Cầu mong Tam Bảo chứng minh, Đức Thánh Hiền chứng giám, rủ lòng thương xót phù hộ cho con được mọi sự tốt lành, sức khỏe dồi dào, an ninh khang thái, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Cúi mong Ngài soi xét tâm thành, phù hộ cho gia đình chúng con được sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
– Văn khấn Quán Thế Âm Bồ Tát
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
Nam mô Đại từ Đại bi Linh cảm Quán Thế Bồ Tát.
Kính lạy Đức Viên Thông giáo chủ thuỳ từ chứng giám.
Chúng con có nghe Đức Phật dạy trong kinh Diệu Pháp Liên Hoa phẩm Phổ Môn rằng
“Dù chỉ nghe tên Quán Thế Âm
Hay dù chỉ thấy bức chân dung,
Nhất tâm trì niệm hồng danh ấy,
Thoát mọi hung tai, được cát tường”.
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm …..
Tín chủ con là …………………………………………………………………………………….
Ngụ tại ………………………………………………………………………………………………
Thành tâm đến trước Phật đài, nơi điện Đại bi, kính dâng phẩm vật, hương hoa kim ngân tịnh tài, ngũ thể đầu thành, nhất tâm kính lễ dưới tòa sen hồng.
Cúi xin Đức Đại Sỹ không rời bản nguyện chở che cứu vớt chúng con như mẹ hiền phù trì con đỏ. Nhờ nước dương chi, lòng trần cầu ân thanh tịnh, thiện nguyện nêu cao. Được ánh từ quang soi tỏ, khiến cho nghiệp trần nhẹ bớt, tâm đạo khai hoa, độ cho đệ tử cùng gia đình bốn mùa được chữ bình an, tám tiết khang ninh thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, gia đạo hưng long, mầm tai ương tiêu sạch làu làu, đường chính đạo thênh thang tiến bước. Cầu gì cũng được, nguyện gì cũng thành.
Tín chủ chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô Quán Thế Âm Bồ-tát! Nam mô Quán Thế Âm Bồ-tát! Nam mô Quán Thế Âm Bồ-tát! (cùng 3 lạy)
– Văn khấn cầu bình an, tài lộc ở ban Tam Bảo
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
Đệ tử con thành tâm kính lạy Mười phương chư Phật, chư vị Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng, Hộ pháp Thiện thần, Thiên Long Bát Bộ.
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm …..
Tín chủ con là …………………………………………………………………………………….
Ngụ tại ………………………………………………………………………………………………
Thành tâm dâng lễ bạc cùng sớ trạng (nếu viết sớ đặt trên mâm lễ vật) lên cửa Mười phương Thường trụ Tam Bảo.
Chúng con xin dốc lòng kính lễ:
– Đức Phật A Di Đà giáo chủ cõi Cực Lạc Tây phương.
– Đức Phật Thích Ca Mâu Ni giáo chủ cõi Sa Bà.
– Đức Phật Dược Sư Lưu Ly giáo chủ cõi Đông phương.
– Đức Thiên thủ, Thiên nhãn, Ngũ bách danh tầm thanh cứu khổ cứu nạn, linh cảm Quán Thế Âm Bồ Tát.
– Kính lạy Đức Hộ Pháp thiện thần Chư Thiên Bồ Tát.
Kính xin chư vị rủ lòng từ bi, phù hộ độ trì cho con, nguyện được ……………………………… (công danh, tài lộc, giải hạn, bình an…).
Nguyện xin chư vị, chấp kỳ lễ bạc, tâm thành (sớ trạng) chứng minh, chứng giám cho con được tai quan nạn khỏi, điều lành đem đến, điều dữ tiêu tan, phát lộc phát tài, gia trung mạnh khoẻ, trên dưới thuận hoà an khang thịnh vượng.
Chúng con người phàm trần tục lầm lỗi còn nhiều. Cúi mong Phật, Thánh từ bi đại xá cho con (và gia đình) được tai qua nạn khỏi, mọi sự tốt lành, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Tín chủ chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật! (cùng 3 lạy)
10. Khi vào lễ chùa cần kiêng kỵ gì?
– Đi lễ chùa đúng cách không nên thắp quá nhiều nhang bên trong chùa, chỉ nên thắp tại đỉnh đặt bên ngoài chùa.
– Không được đứng hoặc quỳ chính giữa Phật đường lễ Phật, nên đứng chếch sang bên.
– Không đặt lễ mặn và sắm lễ tiền vàng mã, tiền âm phủ tại Phật điện (Chính điện).
– Khi vào Phật đường, Tam Bảo… trong chùa không được đi giày dép, vứt rác bừa bãi, hút thuốc và gây ồn ào.
– Không nên chụp ảnh và quay phim.
– Không được tùy tiện sử dụng hoặc mang về bất cứ đồ đạc gì của nhà chùa làm của riêng mình.
– Không ngắm tượng Phật trực diện, không được dùng tay chỉ trỏ hay có lời bất kính với Thần Phật kẻo bị coi là phạm kỵ, không trang nghiêm.
– Tránh tình trạng đi vòng quanh tượng Phật trong Phật đường, khu Tam Bảo. Nên đi từ phải sang trái rồi niệm “A di đà phật”.
– Cấm kỵ việc sử dụng đồ ăn thức uống của nhà chùa, nếu trụ trì cho thì nhận.
11. Ai nên, ai không nên đi lễ chùa?
Thực ra Phật bình đẳng với chúng sinh nên không có quy định nào cho thấy cấm kị đối tượng nào không được đặt chân tới cửa chùa. Tuy nhiên, theo quan niệm tâm linh và dân gian thì lại có những quan điểm khác.
– Phụ nữ đến kỳ kinh nguyệt có được đi chùa lễ Phật?
Theo quan niệm dân gian, mọi người thường cho rằng phụ nữ khi đến “tháng” là thời điểm trong người không “sạch sẽ”, vì thế mà nếu đứng trước Thần Phật sẽ là sự bất kính.
Có điều, đây là quan điểm hoàn toàn không chính xác. Thứ nhất, kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý tự nhiên xảy ra với bất cứ người phụ nữ nào. Đây là hiện tượng sinh lý tự nhiên, không ai có thể kiểm soát được, cũng không phải vì cố ý mà tạo ra.
Phật giáo tôn trọng tự nhiên, tôn trọng con người, vì thế hoàn toàn không có luật nào cấm cản phụ nữ trong thời kỳ này không được đến chùa dâng hương lễ Phật. Phật răn rằng, thân này vốn bất tịnh, vì tu hành mà tịnh. Thế nên nếu lấy cớ đó mà bỏ tu hành, bỏ niệm Phật thì mới là bất kính.
Thứ hai, dân gian cho rằng Phật kiêng kỵ máu, đây cũng là quan điểm sai lầm. Chỉ có quỷ thần cấp thấp mới thấp mới sợ máu tanh, phụ nữ đến kỳ mà tới lễ quỷ thần dễ chọc giận chúng, gây hậu quả khôn lường.
Còn Đức Phật, Người không sợ máu, càng không từ chối bất cứ Phật tử chúng sinh nào thành tâm tìm đến nơi cửa Phật.
– Bà bầu có nên đi chùa lễ Phật?
Theo quan niệm dân gian, phụ nữ có thai không nên đi chùa lễ Phật. Vậy tại sao có lệ này, thực hư ra sao?
Chuyên gia phong thủy cho rằng, bà bầu nên hạn chế lên chùa, vì đó là nơi có nhiều vong đói, vong khát, vong nương tựa, vong có thể tác động không tốt đến đứa trẻ còn nằm trong bụng mẹ.
Ngoài ra, bà bầu cũng nên tránh đến nơi đền miếu vì có nhiều vị thánh dữ, kỵ đàn bà, nên lánh đi để hạn chế những rủi ro không cần thiết.
Còn chuyên gia Phật học thì cho rằng việc sinh nở không hề ảnh hưởng gì đến chuyện phụ nữ đi chùa. Bà bầu đi lễ chùa là tốt, song chỉ nên thắp hương ở chùa, tránh đến những nơi thờ tự khác như đền, miếu, phủ, cửa Cô cửa Cậu… nhất là tránh nơi hầu đồng.
Tuy nhiên, 1 trong những nguyên nhân chính mà cả chuyên gia phong thủy, chuyên gia Phật học đều khuyên bà bầu hạn chế đi chùa là vì phụ nữ có thai thường sức khỏe kém, không nên đi lại quá nhiều, càng không nên đến những nơi đông người, phải chen lấn xô đẩy.
Như vậy, phụ nữ mang thai tùy vào điều kiện sức khỏe có thể lên kế hoạch đi lễ chùa, song nên chọn nơi thanh tịnh, không quá đông người, kết hợp vừa đi lại vừa nghỉ ngơi là tốt nhất.
Còn khi tâm ta đã có Phật thì dù ở đâu cũng được Thần Phật chứng giám, không phải cứ đi lễ chùa mới là có công quả. Thường ngày hành thiện tích đức đã là làm việc công quả tốt nhất rồi.
12. Xưng hô thế nào với các vị sư tăng trong chùa?
Khi đi lễ chùa, chớ nên tùy tiện xưng hô với các vị sư tăng như khi ở ngoài xã hội mà cần phải có quy tắc riêng.
Với nhà sư, thí chủ nên tự xưng mình là “con”, gọi các vị sư tăng là “thầy”. khi đối đáp nên có câu “A di đà Phật”, “Bạch thầy”… để tỏ sự tôn kính. Cách xưng hô này để tưởng nhớ tới thầy Thích Ca Mâu Ni, nhìn thấy các vị sư tăng là nhớ đến Đức Phật, xưng hô như vậy cũng là để tỏ lòng tôn kính.
Với Phật tử đang có sư thầy hướng dẫn mình tu tập thì cách gọi này còn bao hàm ý nghĩa “thầy dạy học đạo”.
Khi thưa gửi, nói chuyện với nhà sư cũng cần nhớ luôn chắp tay hình búp sen, đứng thẳng người nghiêm trang, không đùa cợt, nói năng thiếu lễ phép.
13. Có nên lấy lộc ở chùa mang về nhà đặt ở ban thờ?
Theo quan niệm tâm linh, đồ đã dâng cúng 1 lần thì không thể cúng lại. Vì thế, dù là đồ lễ, lấy lộc ở chùa cũng không nên mang về đặt lên ban thờ nhà mình.
Có thể xin lộc là bánh kẹo, bao diêm, bật lửa ở chùa về nhà, nhưng nên sử dụng ngay chứ không nên đặt lên ban thờ nhà mình.
Cành lộc hái ở chùa cũng là thứ không nên mang về nhà vì dân gian cho rằng cành lộc ở chùa thường mang nhiều khí âm, nếu đặt lên ban thờ nhà mình sẽ gây bất lợi cho chính gia tiên, thần linh tại gia.
Việc công đức tiền bạc cốt ở tấm lòng, có thể lấy giấy công đức hoặc không. Nếu có lấy thì cũng chớ nên đặt giấy công đức lên ban thờ nhà mình, bởi hành động đó mang tính chất khoe khoang, báo công, làm mất ý nghĩa tốt đẹp ban đầu của việc công đức.
Ngoài ra, cũng không nên đặt cành vàng lá ngọc xin ở chùa lên bàn thờ. Nguyên nhân là vì ở những nơi chùa chiền có thể có vong, rồi đủ thứ bám vào… Tốt hơn hết là nên hóa đi, không mang về nhà.
14. Đi chùa ngày Tết đầu năm
Đầu năm ngày nào tốt để đi lễ chùa?
Mùng 1 Tết
Đi lễ chùa vào mùng 1 Tết hay ngay lúc Giao thừa là tập tục lâu đời của người Việt. Đi lễ chùa để cầu cho bản thân, gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận, thế giới hòa bình, chúng sinh an lạc trong năm mới.
Mùng 2,3 Tết
Hàm ý của việc lễ chùa mùng 2 hay mùng 3 Tết là để đón Hỷ thần (may mắn, hạnh phúc), đón Tài thần mang tới công danh tài lộc viên mãn. Vậy nên, đi chùa vào 2 ngày này sẽ được cầu nhiều tài lộc, tiền bạc dư giả nguyên năm.
Mùng 4 Tết
Thông thường, ngày mùng 4 là ngày các gia đình đón các vị thần từ thiên đình về hạ giới cai quản một năm. Nếu đi chùa vào ngày này và thành tâm, thì điều bạn mong muốn sẽ được linh ứng và dễ thành hiện thực, ngày này cầu gì sẽ được nấy, nên nhưng ai muốn cầu tình duyên có thể chọn ngày này.
Mùng 6 Tết:
Có quan niệm cho rằng, mùng 6 là ngày bình an, và mùng 6 năm nay cũng là ngày rất tốt để xuất hành cho các chuyến đi. Vậy nên, đi chùa vào ngày này cầu mong bình an, sức khỏe, gia đạo sẽ rất tốt.
Đầu năm nên đi chùa nào cầu may?
Đầu năm đi lễ chùa cầu may là nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt. Tương truyền ở miền Bắc có 5 ngôi chùa cầu được ước thấy mà nếu có cơ hội, bạn cũng nên lui tới vào dịp đầu năm.
Theo quan niệm dân gian, người ta đi Phủ Tây Hồ để cầu tài lộc, đến đền Bà Chúa Kho xin lộc rơi vãi. Người nào muốn xin may mắn về đường công danh, học hành thì sẽ đi Quốc Tử Giám để xin chữ, đi đền Trần để xin ấn. Còn với người muốn xin thuận lợi về đường tình duyên thì có thể tới đền Chử Đồng Tử ở Hưng Yên.
Đi lễ chùa đầu năm có nên bẻ lộc, hái lộc?
Nhiều người có thói quen đầu năm đi lễ cầu may ở chùa, xin thêm cành lộc ở chùa mang về nhà. Tuy nhiên có đúng thực việc bẻ lộc ở chùa về nhà là tốt, là may mắn hay không?
Theo thầy Thích Trí Thịnh, Phó Ban Trị sự phật giáo tỉnh Hòa Bình, trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng, đi lễ đầu năm cốt để cầu an cho năm mới, quan niệm phải bẻ lộc ở chùa mang về để may mắn là hoàn toàn sai lầm.
Việc bẻ cành bẻ cây chẳng những làm ảnh hưởng đến cảnh quan nơi chùa mà còn phạm phải tôn nghiêm nơi cửa Phật. Hơn nữa cành lộc mang về tới nhà cũng đã héo.
Còn quan niệm dân gian thì cho rằng cây cối ở chùa thường có vong trú ngụ để nghe kinh kệ. Nếu hái lộc ở cửa chùa mang về nhà mình, nhất là để lên ban thờ còn có thể rước vong về nhà quấy nhiễu, gây bất lợi cho gia tiên nhà mình.
15. Cuối năm đi chùa lễ tạ
Dân gian cho rằng, nếu đầu năm chúng ta đi lễ kêu cầu, xin lễ, vay lễ ở đền chùa nào thì cuối năm cũng cần phải sắp xếp thời gian để quay về đó làm lễ tạ. Điều này thể hiện tín ngưỡng, vừa thể hiện tinh thần uống nước nhớ nguồn. Hơn nữa, ăn lộc Thánh thần thì cần ph��i trả ơn, báo đáp.
Về đồ lễ, thường sẽ phân ra làm lễ chay và lễ mặn, tùy theo phong tục hay nơi dâng lễ tạ.
Ở miền Bắc, có những ngôi đền, chùa mà cứ tới cuối năm là người dân lại đến. Đó là đền Bà chúa Kho ở Bắc Ninh, đền Bảo Hà ở Lào Cai, đền Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình, đền Bắc Lệ ở Lạng Sơn hay Phủ Tây Hồ ở Hà Nội.
Ở miền Nam lại có 3 ngôi chùa nổi tiếng mà người dân thường mang lễ tạ cuối năm, đó là chùa Bà ở Tây Ninh, chùa Ông ở thành phố Hồ Chí Minh và miếu Bà Chúa Xứ ở An Giang.
Theo Ngọc Hân/ tổng hợp!
2 notes
·
View notes
Text
Nếu bạn đã từng tiếp xúc với nhiều người đến từ các nền văn hóa hoặc quốc tịch khác nhau, bạn sẽ thấy được rằng đa phần người Việt Nam có lối tư duy khá hời hợt, thiếu chiều sâu. Không kể đến những người thuộc tầng lớp lao động bình dân ít học, những người được xem là trí thức có trình độ đại học trở lên cũng rất nông cạn hời hợt nếu xét với những người cùng tầng lớp ở những dân tộc khác. Đừng vội nổi nóng hay tự ái khi tôi nhận xét như vậy. Hãy đọc kỹ bài viết dưới đây để xem mình có những đặc điểm của một người hời hợt hay không nhé? Mười hai đặc điểm của một người hời hợt: 1. Có hiểu biết nông cạn và sơ sài về một vấn đề: Các bạn trẻ bây giờ hiếm có ai hiểu một cách thấu đáo về một vấn đề nào. Tôi nhiều lần cảm thấy rất bất ngờ vì có những kiến thức tưởng chừng rất phổ thông, rất cơ bản các bạn đều không biết hoặc hiểu biết rất sơ sài. Nếu bị bắt buộc phải tìm hiểu thì các bạn trẻ thường làm qua loa cho có, chứ không hề đào sâu vào. Họ thường có khuynh hướng chọn những gì ngắn gọn và sợ đọc dài. Chính vì tính hời hợt qua loa này mà rất nhiều người chỉ cần đọc tiêu đề của một bài báo thôi đã vào phán như mình hiểu hết mọi chuyện. 2. Không có hứng thú hoặc sự tò mò đối với kiến thức mới lạ: Kiến thức là vô hạn nên chúng ta chỉ có thể biết nhiều hoặc biết ít chứ không thể nào biết hết được mọi việc. Tuy nhiên con người chỉ học được và tiến bộ khi có sự tò mò và hứng thú với những điều chưa biết. Khi con người trở nên thờ ơ và không hề có đam mê với kiến thức thì việc học chỉ đơn thuần là nhai lại những gì mà người khác cho mình chứ không có sự tìm tòi học hỏi. Các bạn học sinh sinh viên ngày nay dường như thiếu hẳn niềm đam mê với kiến thức. Tôi thường chia sẻ cách học tiếng Anh của mình lúc trẻ là luôn tò mò với những gì có tiếng Anh mà tôi bắt gặp ở bất cứ nơi đâu: một câu slogan trên bảng quảng cáo, một bao bì sản phẩm, một hướng dẫn bằng tiếng Anh ở nơi công cộng… nhưng hầu như rất ít học viên của tôi chịu để ý đến những điều này. Mỗi ngày tôi đều đọc rất nhiều về nhiều đề tài để tự nâng cao kiến thức của mình mà vẫn thấy mình còn quá nhiều điều chưa biết và muốn tìm hiểu. 3 . Lười suy luận, không thích thử thách: Khi phải đối diện với những vấn đề hóc búa cần suy luận nghiêm túc, phần lớn các bạn học viên của tôi thường đưa ra một câu trả lời ngẫu nhiên theo kiểu ăn may rồi chờ câu trả lời của tôi để ghi chép lại. Nhiều bạn luôn chuẩn bị câu trả lời: “Em không biết!” mỗi lẫn được hỏi tới như một phản xạ vô điều kiện bất kể câu hỏi đó dễ hay khó. Nhiều lúc tôi phải nửa đùa nửa thật nói rằng bạn không sợ lương tâm mình cắn rứt khi trả lời tôi rằng “em không biết” một cách nhanh chóng và dứt khoát như thế. Lười suy nghĩ là một thói quen giết chết khả năng tư duy của con người và biến họ thành những kẻ chỉ biết nghe lời người khác bất kể đúng sai. 4. Không có khả năng kết nối và tổng hợp thông tin: Những người hời hợt thường chỉ nhìn thấy những thứ nổi trên bề mặt mà ít khi nào chịu khó đào sâu vào những tầng dưới của một vấn đề. Chính vì vậy họ thường không nhận thức được những ẩn ý bên trong, không thấy được mối liên hệ giữa những vấn đề có liên quan, không áp dụng được những kiến thức cũ đã học vào thực tế và cũng không có khả năng khái quát hóa những điều cụ thể để rút ra một khái niệm chung. Ngược lại, khi học một khái niệm mang tính chất trừu tượng, họ không có khả năng tự mình liên tưởng đến những ví dụ cụ thể liên quan đến khái niệm đó. Nói một cách khác, những người hời hợt học một biết một, học hai biết hai chứ hiếm khi tự mình liên kết hay tổng hợp những kiến thức rời rạc đã học được. 5. Tranh luận theo cảm tính, ít khi thấy được tính logic của vấn đề: Thật đáng buồn là hầu hết các bạn sinh viên, thậm chí thạc sĩ hoặc đã ra đi làm đều không có khả năng trình bày hoặc lý giải vấn đề một cách có logic. Chính vì lười suy nghĩ và lười tra cứu tìm tòi, những luận điểm các bạn đưa ra thường rất ngây ngô, thiếu thực tế và đầy cảm tính như kiểu tư duy của các em học sinh tiểu học. Những lý do đưa ra thường rời rạc chắp vá, kiểu bất chợt nghĩ tới cái gì thì nói cái đó chứ không hề có sự sắp xếp hoặc liên kết chúng với nhau theo một thứ tự hợp lý. Nhiều lúc tôi tự hỏi những năm tháng học đại học đã dạy được cho sinh viên Việt Nam những kỹ năng gì hay thực sự đã giết chết những kỹ năng quan trọng nhất của một sinh viên? 6. Sợ nói đến những chủ đề “nhạy cảm”: Có rất nhiều bạn “trí thức trẻ” (tạm gọi là thế nếu chỉ dựa vào trình độ học vấn) rất ngại đụng chạm đến những vấn đề nghiêm túc hoặc nhạy cảm như kinh tế, chính trị, lịch sử, khoa học… vì những đề tài này rất nhức đầu. Có người còn rất tự hào khi tuyên bố mình không thích nói về chính trị hoặc quan tâm đến những chuyện “không phải của mình” mà chỉ quan tâm tới những gì liên quan tới công việc hiện tại là đủ. Nếu bạn chú ý nghe những câu chuyện của các cô cậu sinh viên thì mới thấy thế giới quan của họ thực sự nhỏ hẹp một cách đáng lo ngại. Câu chuyện của họ xoay quanh những việc chơi game, cua gái, cua trai, ăn gì, chơi đâu...thì không có gì nghiêm túc cả. Gần đây có một bạn trình độ thạc sĩ hỏi tôi BOT là cái gì, em nghe người ta nói man mán nhưng không hiểu lắm. Tôi hỏi nếu vậy tại sao em không tự mình tìm hiểu. Bạn đó cười cười không nói gì và tôi cũng không chắc là bạn có về tìm hiểu không nữa? 7. Thích theo những trào lưu mới nổi nhưng không bền: Hễ có trào lưu nào mới, bất kể là có ý nghĩa hay không thì những bạn trẻ đều theo một cách hăng say nhưng chỉ cần vài tuần khi có trend mới hơn thì họ lại chạy theo trend mới. Đây không phải là sự tò mò cầu tiến mà chỉ đơn thuần là sự hời hợt ham vui bên ngoài, cái gì hot, cái gì dễ thì mình theo nhưng nhanh chóng vứt bỏ nó để đi tìm một món đồ chơi mới vui hơn, lạ hơn. Còn cái gì cần phải tốn nhiều thời gian để tìm hiểu thì chắc chắn sẽ không có phần của các bạn. Điều này sẽ giết chết sự kiên nhẫn và lòng đam mê đối với một điều gì đó nghiêm túc, những đức tính rất cần thiết cho sự thành công lâu bền. 8. Tin theo những gì hợp ý mình bất kể tính xác thực : Khái niệm tìm hiểu thông tin đa chiều để kiểm chứng tính xác thực của thông tin mình nhận được dường như không hề tồn tại đối với rất nhiều người Việt Nam. Điển hình là trên facebook, rất nhiều người share hoặc viết những status mà chỉ cần đọc sơ qua là biết là fake news nhưng họ share bởi vì họ thích nội dung đó. Khi được nhắc nhở, có nhiều người tìm mọi cách cãi chày cãi cối hoặc công kích cá nhân để bảo vệ sự thiếu hiểu biết của mình. Chia sẻ thông tin là một điều tốt, nhưng chỉ chia sẻ những gì hợp ý mình mà thiếu kiểm chứng tính xác thực hoặc không đọc kỹ để tìm ra những điểm ngụy biện hoặc vô lý chứng tỏ sự hời hợt và lười tư duy của người chia sẻ. 9. Khả năng sử dụng ngôn ngữ kém: Muốn đánh giá khả năng tư duy của một người, hãy quan sát cách họ sử dụng ngôn ngữ nói và viết vì ngôn ngữ là tấm gương phản chiếu rõ nét nhất của tư duy. Những người sâu sắc là những người có khuynh hướng sử dụng từ ngữ chính xác, cấu trúc câu gãy gọn và các thức biểu đạt hợp lý. Vì họ chú trọng đến hiệu quả của việc truyền tải thông tin của mình đến người nghe nên khi nói hoặc viết họ sẽ tìm cách để đối phương hiểu được thông điệp một cách rõ ràng, cụ thể và đúng đắn nhất. Họ không nói thừa và cũng không nói thiếu, không dùng những từ ngữ dễ gây hiểu lầm hoặc khó hiểu và điều chỉnh giọng nói của mình về âm lượng cũng như biểu cảm hợp lý. Khi viết họ sẽ chú ý đến cấu trúc câu, lỗi chính tả, cách sử dụng dấu câu, cách viết hoa và hiếm khi viết tắt. Ngược lại những người hời hợt thường không chú ý đến hiệu quả của việc truyền tải thông tin qua kênh nói và viết. Họ thường có khuynh hướng nói tắt nói gọn và hy vọng người nghe phải hiểu những gì mình không nói hoặc nói dài dòng lê thê những điều không quan trọng. Khi buộc phải phát biểu ý kiến, họ thường nói một cách miễn cưỡng, không đầu không đuôi với âm lượng chỉ đủ cho bản thân họ nghe khiến cho người đối thoại phải hỏi đi hỏi lại nhiều lần hoặc đặt ra nhiều câu hỏi gợi ý nếu muốn nghe được câu trả lời hoàn chính. Khi viết, những người hời hợt thường viết sai chính tả những từ đơn giản, chấm phẩy hoặc viết hoa tùy tiện và thường hay viết tắt theo thói quen của mình. 10. Kém ngoại ngữ: Để học tốt một ngoại ngữ, bạn không thể hời hợt qua loa vì mỗi ngôn ngữ đều chứa đựng một logic riêng của nó. Học ngôn ngữ không đơn thuần là học thuộc mẫu câu, từ vựng hoặc công thức rồi lặp lại như cái máy mà phải học cách tư duy của ngôn ngữ đó. Tôi dạy tiếng Anh nhiều năm nên hiểu rất rõ sự qua loa và hời hợt trong cách tư duy của người Việt Nam khi học tiếng Anh. Nếu đổ lỗi hết cho chất lượng đào tạo tiếng Anh ở bậc phổ thông và đại học ở Việt Nam quá kém thì cũng không hẳn vì khi có điều kiện học nghiêm túc và hướng dẫn tận tình, đa số người Việt vẫn rất ẩu tả trong các phát âm, dùng thì, sử dụng danh từ theo số ít số nhiều….nói chung là đều là những lỗi rất đơn giản và rất dễ khắc phục nếu chịu chú ý. Có những lỗi rất cơ bản được tôi phân tích kỹ, cho rất nhiều ví dụ cụ thể nhưng sau đó thì các bạn học viên của tôi vẫn sai đúng những lỗi đó hết lần này tới lần khác. Điều này chứng tỏ rằng các bạn vẫn học tiếng Anh bằng tư duy của người Việt nên không có sự tiến bộ cho dù học rất lâu. 11. Trình độ thẩm mỹ thấp: Để cảm nhận được những giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật như văn học, âm nhạc, hội họa, điện ảnh hoặc kịch nghệ, người thưởng thức phải có một trình độ văn hóa và một độ tinh tế nhất định. Những người hời hợt không có chiều sâu sẽ không thích những tác phẩm đòi hỏi kiến thức cũng như trình độ để có thể cảm thụ được và thường có khuynh hướng chọn những gì đơn giản dễ dãi chủ yếu là để giải trí là chính. Và chính sự dễ dãi thiếu chiều sâu của những sản phẩm giải trí đó tác động ngược lại khiến cho người xem hoặc người nghe trở nên hời hợt và cảm tính hơn. Nhạc não tình, truyện và phim ngôn tình, các gameshow truyền hình là những thứ giết chết tư duy logic của con người hiệu quả nhất vì nó chỉ đánh vào cảm xúc thuần cảm tính chứ không đòi hỏi suy luận hoặc cảm thụ sâu sắc. 12. Không có tính sáng tạo: Để sáng tạo, con người cần có một nền tảng kiến thức sâu rộng về một hoặc nhiều lĩnh vực cùng với một trí tưởng tượng phong phú. Đồng thời một người sáng tạo là một người có tinh thần cầu toàn và kiên nhẫn rất cao. Đây là những đức tính những người hời hợt thiếu chiều sâu không có vì cái gì phải mất công mất sức mà không mang lại kết quả nhanh chóng cho họ đều khiến họ nản lòng và bỏ cuộc. Sinh viên học sinh Việt Nam học giỏi chủ yếu là học vẹt và rập khuôn chứ sáng tạo thì không thể vì kiến thức các bạn học chỉ là bề nổi và sự sáng tạo thì bị bóp chết từ trong trứng nước.
Nói về nguyên nhân gây ra sự hời hợt của người Việt hiện nay, rất nhiều người nghĩ ngay rằng đây là hậu quả của một nền giáo dục tệ hại. Tôi không phủ nhận điều này vì nó là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến vấn đề. Tuy nhiên sẽ rất cảm tính và thiếu khách quan nếu chúng ta không truy nguyên những khía cạnh khác ảnh hưởng đến tính cách của một cộng đồng hay một dân tộc như nền tảng tư tuỏng triết học, tôn giáo, tập quán sinh hoạt, nghệ thuật và ngôn ngữ. Và quả thật là sẽ rất “hời hợt” khi tôi nói về nguyên nhân mà không đề cập đến những điều nói trên. Hôm nay tôi sẽ phân tích khía cạnh ngôn ngữ tiếng Việt vì ngôn ngữ là sản phẩm của tư duy và nó ảnh hưởng ngược lại tư duy của người sử dụng ngôn ngữ. Những vấn đề khác tôi sẽ đề cập trong những bài viết sau. II. Sự hời hợt về ngôn ngữ Chắc có nhiều người sẽ nổi giận thậm chí sẽ kết tội tôi là bôi nhọ tiếng Việt khi tôi nói rằng tiếng Việt của chúng ta là một ngôn ngữ khá hời hợt về mặt tư duy. Tôi là một người có thể sử dụng lưu loát tiếng Anh, tiếng Việt và tiếng Hoa nên tôi luôn có sự so sánh và đối chiếu về ngôn ngữ của ba thứ tiếng trên. Đó là lý do tại sao tôi nhận thấy tiếng Việt so với cả tiếng Hán lẫn tiếng Anh đều không sâu sắc bằng. Chúng ta sử dụng nhiều từ Hán Việt nhưng không biết mặt chữ tượng hình mà chỉ dựa vào âm đọc được phiên âm bằng bảng chữ cái Latin nên việc hiểu sai hiểu lầm về nghĩa từ Hán Việt là chuyện hết sức đương nhiên. Ngược lại mặc dù chữ viết của chúng ta dựa trên bảng chữ cái Latin nhưng cấu trúc văn phạm và từ vựng của chúng ta không hề thuộc về nhóm ngôn ngữ trong ngữ hệ Latin. Điều đó dẫn tới tư duy về ngôn ngữ của chúng ta sẽ không có được sự logic cao như những ngôn ngữ sử dụng ngữ hệ Latin của Châu Âu. Như các bạn đã biết, chữ viết Việt Nam mà chúng ta đang dùng hay còn gọi là chữ quốc ngữ là một hình thức mà các giáo sĩ Bồ Đào Nha thế kỷ thứ 17 dùng để ký âm lại tiếng nói của người Việt bằng những mẫu tự trong bảng chữ cái tiếng Latin vì chữ Hán và chữ Nôm là một trở ngại lớn trong việc ghi chép và giảng Kinh Thánh. Điểm thuận lợi của chữ viết Latin là người học có thể ráp vần và phát âm những kí tự được ghép với nhau (chữ tượng thanh). Tuy nhiên điều bất cập của bản chữ cái tiếng Việt là chỉ thể hiện cách phát âm của một từ chứ không thể diễn tả được nghĩa của từ đó. Chữ Hán và chữ Nôm trước đó vốn là chữ tượng hình, mỗi ký hiệu sẽ có một ý nghĩa riêng của nó và khi ghép lại với nhau sẽ bổ sung cho nhau về mặt ngữ nghĩa. Do đó, sẽ có rất nhiều chữ viết hoàn toàn khác nhau và mang ý nghĩa khác nhau nhưng lại được đọc giống nhau. Tôi lấy một ví dụ là khi nói chữ “phong”, phần lớn người Việt đều sẽ nghĩ tới “gió”. Nhưng trong tiếng Hán Việt, có rất nhiều từ đọc là “phong” nhưng nghĩa và cách viết bằng Hán tự hoàn toàn khác nhau ví dụ như “phong” là “dán lại” trong từ “phong tỏa” hoặc “niêm phong”,”phong “ có nghĩa là “đầy đặn” trong từ “phong phú”, “phong” là “ban thưởng” như trong từ “sắc phong” hoặc “phong tước”, “phong” cũng có thể là “mũi nhọn” như trong tên của thủ lĩnh phong trào Dù Vàng Hong Kong “Hoàng Chi Phong”, “phong” cũng có thể là “con ong” (hoàng phong), “phong” có thể là “bệnh hủi”, “phong” cũng có nghĩa là “bị điên”, hay chữ “phong” trong tên của con tôi có nghĩa là “đỉnh núi” hoặc “phong” cũng có thể là “cây phong”. Nếu chỉ dựa trên âm đọc của mà không hiểu được cách viết chúng ta sẽ rất dễ dàng hiểu nhầm nghĩa của một từ. Rất nhiều lần tôi đã giải nghĩa cho bạn bè hoặc người thân hiểu rằng tên của con tôi không phải là “gió” mà là “đỉnh núi”. Đặt tên con là “Chính Phong” tôi mong muốn con mình lớn lên chính trực và hiên ngang như một đỉnh núi, không liên quan gì tới gió mây ở đây cả. Cũng nhiều lần tôi đọc những bài viết ca ngợi Hoàng Chi Phong và người viết ví von rằng “cậu thanh niên này là một làn gió mới mang đến dân chủ cho Hong Kong” và sự ví von này hoàn toàn sai vì chữ “phong” trong tên của Joshua Wong trong tiếng Hán có nghĩa là “mũi nhọn”. Điều này tạo nên một sự hời hợt trong tư duy của người Việt, nhất là khi dùng từ Hán Việt vì chỉ biết âm đọc nhưng không biết cách viết nên rất dễ dàng mặc định âm đọc đó với một nghĩa mà mình biết bất chấp nghĩa đó đúng hay sai. Có một lần tôi đọc trên facebook của một người dịch câu thơ “hoàng phong luyến hoa tâm” là “gió vàng vương vấn nhụy hoa” và tôi góp ý trong comment rằng “hoàng phong” theo tôi nghĩ là “ong vàng” chứ không phải “gió vàng” vì hình ảnh con ong vàng bay quanh nhụy hoa hút mật hợp lý hơn là “gió vàng”. Vì không có bản gốc chữ Hán mà chỉ có bản phiên âm Hán Việt nên rất khó có thể nói là tôi đúng hay người bạn đó đúng. Bạn thử nghĩ nếu những người dịch hoặc giảng giải từ Hán Việt có trình độ kém và lười tra cứu thì sẽ có rất nhiều trường hợp bị hiểu sai, bóp méo nghĩa hoặc thậm chí là dịch vô nghĩa. Một vấn đề nữa là nếu chỉ dựa vào cách phát âm, nghĩa của từ Hán Việt và từ thuần Việt sẽ dễ bị nhầm lẫn. Ví dụ từ “xán lạn” một từ ghép tiếng Hán hay được viết nhầm thành “sáng lạn” . Trong tiếng Hán “xán” có nghĩa là “rực rỡ, chói lọi” kết hợp với chữ “lạn” cũng là từ tiếng Hán có nghĩa là “ánh sáng của kim loại”. Còn “sáng” trong tiếng Hán có nghĩa là “chế tạo ra” (ví dụ như “sáng tạo”, “sáng kiến”, “sáng thế”). Nếu ghép vào chữ “lạn” thành “sáng lạn” thì cụm từ này vô nghĩa. Còn nếu ghép nghĩa thuần việt của từ “sáng” vào trong từ này thì càng không hợp lý vì một từ thuần Việt không thể ghép vào một từ Hán Việt như thế được. Cũng như từ “yếu điểm” hay bị hiểu lầm là “điểm yếu” thay vì “điểm quan trọng” (chữ “yếu” trong tiếng Hán Việt có nghĩa là quan trọng như “trọng yếu”, “thiết yếu”, “tất yếu”). Còn nếu muốn nói là “điểm yếu” theo trật tự Hán Việt thì phải nói là “nhược điểm”. Một số từ để cho đọc thuận miệng đã bị đảo thứ tự lại thành ra sai nghĩa như “thủy chung” thường bị nói thành “chung thủy”. Đây là một cách nói sai hoàn toàn vì “thủy” có nghĩa là “bắt đầu” (thủy tổ, nguyên thủy) còn “chung” là “kết thúc” (chung kết, chung thân). “Thủy chung” có nghĩa là từ đầu tới cuối, còn nếu nói “chung thủy” thì có nghĩa là “từ cuối lên đầu”. Thật lòng mà nói, bài viết này của tôi không có ý đổ tội cho việc Latin hóa chữ Việt nhưng chữ viết hiện đại của chúng ta chỉ phiên âm chứ không thể hiện được nghĩa từ và không phải ai cũng điều kiện để tìm hiểu hoặc truy nguyên gốc từ Hán Việt nên việc dùng nhầm, dùng sai, ngộ nhận đã góp phần không nhỏ ảnh hưởng đến cách tư duy của chúng ta trong ngôn ngữ. Đó là chưa kể sau này khi những kẻ dốt nát thất học lên “cải cách” ngôn ngữ và giáo dục, sự hời hợt và nông cạn thể hiện rất rõ trong việc sử dụng từ ngữ. Những danh từ như “chất lượng”, “cá tính”, “ngoại hình” đều bị dùng như một tính từ. “Cá tính” nếu hiểu đúng nghĩa là tính cách riêng của một người nên cho dù bạn là người mạnh mẽ hay yếu đuối, nhu nhược hay quyết đoán thì bạn đều là người có cá tính, chỉ có điều là cá tính của bạn như thế nào mà thôi. Tương tự, một vật dù tốt hay xấu đều có “chất lượng” chứ không thể nào không có chất lượng. Mỗi lần tôi đi ngang những nơi đăng bản tuyển nhân viên nữ “có ngoại hình” tôi lại vừa cảm thấy buồn cười vừa bực mình. Đã là vật hữu hình thì ai mà chả có ngoại hình chứ có phải là ma đâu mà không có ngoại hình. Cách nói tùy tiện theo quán tính này không chỉ thể hiện trong lời ăn tiếng nói hằng ngày mà còn xuất hiện trong rất nhiều văn bản viết vốn cần độ chuẩn xác cao của ngôn ngữ. Và việc sử dụng ngôn ngữ một cách tùy tiện và thiếu chuẩn xác hình thành nên một lối suy nghĩ cũng hời hợt và tùy tiện của người sử dụng nó. Có thể bạn sẽ nói với tôi rằng ngôn ngữ luôn luôn thay đổi và những từ mượn như từ Hán Việt chẳng hạn sẽ có khuynh hướng mang ý nghĩa khác với nghĩa gốc ban đầu nên chuyện tiếng Việt dùng sai hoặc khác nghĩa với tiếng Hán Việt thì có gì to tát đâu. Điều này đúng là không quan trọng lắm cho tới khi bạn áp dụng cách tư duy trong tiếng Việt vào trong việc học một ngôn ngữ khác có tính logic cao như tiếng Anh chẳng hạn, bạn sẽ gặp rất nhiều rắc rối phiền hà trong việc diễn đạt vì ngôn ngữ đó không chấp nhận cách tư duy phiến diện. Ví dụ nếu tôi dịch câu “dịch vụ ở đây chất lượng lắm” sang tiếng Anh theo kiểu “the service here is very quality” thì không ai hiểu tôi nói gì cả vì câu này sai cả về ngữ pháp (phó từ “very” không thể bổ nghĩa cho “quality” là danh từ, còn “quality” không thể đứng ở vị trí tính từ) và sai về cả ngữ nghĩa (“chất lượng” (danh từ) không đồng nghĩa với “tốt” (tính từ)). Bài viết tiếp theo tôi sẽ phân tích sự hời hợt và tùy tiện của tiếng Việt khi so sánh với tiếng Anh, một thứ ngôn ngữ được đánh giá rất cao về tính logic. Đó cũng là lý do tại sao người Việt gặp nhiều khó khăn khi học tiếng Anh vì phần lớn chúng ta không có sự logic trong tư duy ngôn ngữ.
Trước khi bắt đầu bài viết mới này, tôi muốn gửi lời cám ơn đến những bạn trên facebook đã đọc, share và góp ý cho những bài viết lần trước của tôi. Tôi luôn tôn trọng những ý kiến đóng góp từ mọi người vì nó khiến tôi và những người theo dõi hiểu thêm nhiều khía cạnh của vấn đề. Đó là một điều hết sức đáng quý. Tuy nhiên tôi cũng xin nhắc lại một số điều để các bạn có thể tranh luận đúng hướng để cho việc tranh luận có chất lượng thay vì sa đà vào tranh cãi vô ích khi “ông nói gà, bà nói vịt”: 1. Bạn nào chỉ đọc sơ vài dòng hoặc lướt qua một lần thì miễn tranh cãi theo ý kiến cảm tính của mình. Tôi viết một bài bỏ rất nhiều công sức và thời gian nên tôi không chấp nhận và hoan nghênh những người chưa đọc kỹ hiểu kỹ đã vào nói càn nói bừa. Cũng làm ơn đừng comment những câu vô duyên kiểu: “Bài dài quá, đọc mệt ghê” hay “có ai tóm tắt lại giùm tôi không?” Xin lỗi, người viết bỏ ra vài tiếng để viết còn bạn chỉ cần bỏ ra 15-20 phút để đọc mà còn lười biếng thì bạn làm ơn đi chỗ khác chơi. Chỗ này không dành cho bạn. 2. Đối với những người chưa từng quen biết tôi, chưa đọc những bài viết trước kia của tôi nếu bạn góp ý thì hãy nhớ rằng phép lịch sự tối thiểu khi vào nhà một người chưa quen biết hãy chào hỏi và nói năng cho đàng hoàng tử tế. Tôi luôn dùng kính ngữ “dạ” và thái độ khiêm cung để trả lời một người mình chưa quen biết hoặc lớn tuổi hơn mình khi họ gửi comment hoặc tin nhắn cho tôi. Có rất nhiều người tôi không cần biết trình độ hiểu biết được bao nhiêu nhưng lần đầu vào comment thái độ rất trịch thượng và láo xược, tự xem mình là bố đời. Những kẻ đó tôi sẽ block ngay chứ không giải thích hay trả lời comment. 3. Loạt bài này không có mục đích nói xấu hay chê bai tiếng Việt mà muốn chỉ ra một số điểm hạn chế về tư duy logic của tiếng Việt để chứng minh một luận điểm là “người Việt hời hợt”. Tôi tiếp cận vấn đề từ nhiều hướng để đưa ra một cái nhìn tổng quát và đa chiều theo cách nhìn của khoa học, hoàn toàn không đặt tình cảm cá nhân vào đây. Những phản biệt “tiếng Việt giàu đẹp, phong phú” hay “là người Việt thì phải biết yêu tiếng Việt” … tôi xin phép không trả lời vì nó không liên quan đến những gì tôi bàn ở đây. 4. Những phản biện không bám vào những luận điểm mà tôi đưa ra và không đưa được dẫn chứng hoặc ví dụ cụ thể tôi cũng sẽ không quan tâm. Tôi bàn về vấn đề nào, bạn hãy đưa ra luận điểm phản bác đúng vấn đề mà tôi đang nói, đừng nói tới những gì mà tôi không bàn hoặc không liên quan tới điều đang được tranh luận. 5. Đừng chụp cho tôi cái mũ là “cuồng Tây, cuồng Tàu” hoặc cứ mở miệng là chê bai Việt Nam thế này, Việt Nam thế nọ. Nếu bạn yêu nước một cách tỉnh táo và có lòng tự hào dân tộc dựa trên sự hiểu biết, bạn sẽ thấy đất nước ta hiện nay thua sút và lạc hậu rất nhiều. Và chỉ có cách nhìn vào sự thật những sai lầm yếu kém của đất nước và con người Việt Nam mà quyết tâm sửa đổi thì mới có thể cải thiện được tình hình. Sự tự tôn quá đáng hoặc ảo tưởng sức mạnh dân tộc bất chấp sự thật chỉ có thể đẩy đất nước này tới bờ vực thẳm nhanh hơn một chút thôi. So sánh tư duy logic tiếng Việt và tiếng Anh: Tôi là người học tiếng Anh từ nhỏ (4 tuổi đã bắt đầu), đã có một thời gian 6 năm sống ở Mỹ trong một môi trường hầu như không có người Việt và đã dạy tiếng Anh được 12 năm. Sở dĩ tôi phải nói điều này để các bạn hiểu rằng tiếng Anh đối với tôi gần như là một ngôn ngữ phổ thông chứ không phải là một ngoại ngữ. Hơn nữa, tôi học cử nhân và thạc sĩ ngành giảng dạy tiếng Anh cho người nước ngoài nên tôi rất chú trọng đến tư duy bên trong của các ngôn ngữ và sự tương quan của các ngôn ngữ với nhau. Điều này rất quan trọng đối với tôi vì nó giúp tôi hiểu được những vấn đề sau đây: 1. Tại sao người Việt bỏ rất nhiều thời gian để học tiếng Anh nhưng hiệu quả thực tế lại rất thấp? 2. Tại sao có những khái niệm rất đơn giản trong tiếng Anh nhưng rất khó giải thích trong tiếng Việt và ngược lại? 3. Tại sao nhiều người được xem là giỏi tiếng Anh ở Việt Nam vẫn mắc những lỗi rất cơ bản về dịch thuật? 4. Tại sao người Việt Nam ít khi chịu đọc thêm tài liệu hoặc thông tin bằng tiếng Anh để nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và đa chiều hơn? Những vấn đề nói trên có thể sẽ không quan trọng với bạn nếu bạn chỉ là người học tiếng Anh ở mức độ giao tiếp, nhưng đối với một người nghiên cứu và giảng dạy ngôn ngữ đồng thời nghiên cứu về tâm lý học, chúng làm tôi mất ăn mất ngủ vì tôi muốn tìm cách để giúp các học viên của tôi tiếp cận tiếng Anh một cách logic và hiệu quả nhất. Để sử dụng tốt một ngôn ngữ, bạn phải hiểu rõ được tư duy logic của ngôn ngữ đó trong việc sử dụng văn phạm, cấu trúc ngữ pháp, từ vựng và cả phát âm. Nếu không làm được điều đó thì việc giảng dạy hoặc học tập một ngôn ngữ chỉ có thể dừng ở mức độ học thuộc lòng để đối phó chứ không thể đạt được sự thông thạo. Khi tiếng Anh là một ngôn ngữ mang tính chất giao tiếp quốc tế và người Việt Nam trên lý thuyết bỏ ra rất nhiều thời gian và tiền bạc để học tiếng Anh cả trong chương trình chính quy và ngoại khóa mà kết quả vẫn rất tệ, theo tôi đó là một sự lãng phí rất lớn. Không thông thạo được tiếng Anh, bạn chẳng những mất rất nhiều cơ hội trong công việc và học tập mà nó còn là một chướng ngại vật cực kỳ to lớn để tiếp nhận thông tin đa chiều cũng như kiến thức của nhân loại: cánh cửa dẫn tới tự do dân chủ. 1. Từ vựng tiếng Anh mô tả khái niệm chuẩn xác hơn tiếng Việt rất nhiều: Một trong những thử thách lớn nhất đối với những người sử dụng ngoại ngữ là sự hiểu biết về từ vựng vì có những từ có thể đồng nghĩa trong ngôn ngữ này lại hoàn toàn không đồng nghĩa trong ngôn ngữ kia. Đặc trưng của tiếng Anh là mỗi từ đều có một ý nghĩa rất chính xác và cụ thể, thể hiện đúng bản chất của về nghĩa mà tiếng Việt không có được. Tôi lấy ví dụ từ “gặp” trong tiếng Việt nếu được dịch sang tiếng Anh một cách hời hợt sẽ là “meet” nhưng trên thực tế có đến 4 từ khác nhau trong tiếng Anh để dịch một từ “gặp” trong tiếng Việt, và bốn từ này về ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Từ “meet” chỉ có thể dùng trong trường hợp hai người gặp nhau có một mục đích cụ thể nào đó vì thế nó không thể dùng trong trường hợp “hôm qua tôi tình cờ gặp anh ta ở ngoài đường” được. Đối với hành động “tình cờ gặp nhau ngoài đường”, người Anh-Mỹ dùng từ “see” đúng nghĩa là “chỉ nhìn thấy nhau”. Còn khi tôi nói “Tôi đang gặp rắc rối/khó khăn” thì cả hai từ “meet” và “see” đều sai mà phải dùng từ “encounter” với nghĩa “đối mặt với một điều/người mà mình không mong muốn”. Ví dụ thứ hai là từ “nhận ra” trong tiếng Việt khi dịch sang tiếng Anh sẽ có hai từ “realize” và “recognize” và hai từ này hoàn toàn không đồng nghĩa với nhau. “Realize” là “nhận ra một điều gì trước đây mình chưa từng có khái niệm về nó” ví dụ “I realized that my parents have sacrificed a lot for me” (Tôi chợt nhận ra/hiểu ra bố mẹ đã hi sinh rất nhiều cho tôi). Còn “recognize” nghĩa là “nhận ra một điều gì mình đã có khái niệm về nó từ trước” (tiền tố “re” có nghĩa là “again”, gốc từ Latin “cogn” có nghĩa là “nhận thức” và hậu tố “ize” để xác định đây là động từ). Vì vậy nếu bạn đưa một tấm ảnh cho ai đó xem và hỏi người ta có nhận ra người trong hình là ai không, bạn phải dùng từ “recognize” chứ không thể là “realize” được. Ví dụ thứ ba là cùng một từ “nuôi” trong tiếng Việt, tiếng Anh có sáu từ với khái niệm hoàn toàn khác nhau và không thể dùng thay thế cho nhau được và được chia thành hai cụm khái niệm lớn khác nhau: Cụm thứ nhất dành cho các loài vật bao gồm những từ: a) “raise”: nuôi một con vật để khai thác kiếm lợi từ nó như nuôi heo, nuôi bò, nuôi gà… b) “breed”: nuôi để làm giống, và c) “keep” : nuôi một con vật để làm cảnh. Cụm thứ hai dành cho con người bao gồm: a) “bring up” hoặc “rear” hoặc “raise”: dùng để chỉ việc nuôi dạy con cái, b) “support”: dùng để chỉ việc cung cấp tiền bạc cho một người không đủ khả năng tài chính (ví dụ: “He supported his younger brother through college” Anh ta nuôi em trai học đại học) và c) “take care of”: chăm sóc cha mẹ khi về già. Thử tưởng tượng nếu bạn không hiểu nghĩa những từ này mà cứ mặc định chúng là từ đồng nghĩa theo kiểu tiếng Việt rồi dịch cụm từ “nuôi cha mẹ” thành “keep my parents” hoặc “bring up my parents” thì kinh khủng tới mức nào. Những ví dụ mà tôi nêu ở trên là 3 trong hàng trăm nếu không muốn nói là hàng ngàn những ví dụ về sự chặt chẽ về ngữ nghĩa trong từ ngữ tiếng Anh và sự qua loa, hời hợt trong tiếng Việt về nghĩa từ. Nếu cần thiết tôi sẽ liệt kê cả một danh sách vài chục trang giấy. Và đó chỉ là ở mức độ từ ngữ thông dụng chứ chưa nói đến từ ngữ mang tính chất chuyên ngành hoặc hàn lâm. Sự chuẩn xác về ngữ nghĩa này khiến cho người sử dụng tiếng Anh ít khi nào hiểu sai bản chất của khái niệm được đề cập và rất khó chơi trò lập lờ đánh lận con đen đánh tráo khái niệm qua mặt người khác. 2. Từ ngữ trong tiếng Anh có những dạng thức khác nhau và từ loại khác nhau, không thể lẫn lộn: Từ ngữ trong tiếng Việt không có sự biến thể trong cùng một từ (số ít, số nhiều, dạng bị động, chủ động, tính từ, trạng từ, danh từ…) nhưng tiếng Anh thì một từ có nhiều biến thể dùng với những mục đích hoàn toàn khác nhau. Lấy ví dụ từ “hạnh phúc” trong tiếng Việt vừa có thể là tính từ, vừa có thể là danh từ và cũng có thể là trạng từ. Nhưng trong tiếng Anh thì không thể. Nếu bạn muốn dịch câu “Hạnh phúc không mua được bằng tiền” thì bạn phải hiểu rằng “hạnh phúc” ở đây là “happiness” (danh từ) chứ không phải là “happy” (tính từ). Còn muốn nói “một gia đình hạnh phúc” thì phải dùng từ “happy” (tính từ) để đặt trước “family”. Và nếu muốn dịch câu “họ sống với nhau rất hạnh phúc” thì phải dùng trạng từ “happily” chứ không phải là “happy” hoặc “happiness”. Thật là thảm họa cho ai học tiếng Anh mà không quan tâm tới loại từ mà chỉ hiểu sơ sài về nghĩa từ “hạnh phúc” là “happy”. Trong tiếng Việt chúng ta có thể nói “gà rán” hoặc “chảo rán” mà không hề cảm thấy có gì sai nhưng tiếng Anh thì không thể. Thứ nhất từ “rán” là “fry” vốn là động từ nên không có thể đặt trước danh từ “chicken” hay “pan” để làm một tổ hợp tính từ + danh từ. Để dùng từ “fry” làm tính từ, bạn phải chuyển nó thành dạng tính từ. Và việc chọn dạng tính từ thích hợp cũng không phải là dễ dãi sao cũng được vì dạng tính từ của từ “fry” có dạng V-ing (present participle) là “frying” để chỉ công dụng của một vật và dạng V3 (past participle) là “fried” để chỉ tính bị động của hành động. Nếu nói “chảo rán” thì bạn đang nói tới “công dụng của cái chảo” nên bắt buộc phải dùng là “frying pan”. Còn nếu bạn muốn nói về “gà rán” có nghĩa là “gà được/bị rán lên” thì bạn phải nói là “fried chicken” mới đúng. Khi sử dụng tiếng Việt, bạn chỉ đơn giản là ghép hai từ với nhau để tạo thành từ mới, nhưng khi bạn sử dụng tiếng Anh, bạn phải cân nhắc xem hai từ đó là loại từ gì, có đứng chung với nhau được hay không? Nếu từ loại đã phù hợp, bạn lại phải xét tiếp là từ đó được dùng ở dạng thức gì, có phù hợp với mục đích cần sử dụng hay không? Đó là cả một quá trình suy nghĩ logic, không thể hời hợt và tùy tiện. Có bạn sẽ nói rằng “từ đó giờ tiếng Việt dùng như vậy đấy rồi có chết ai đâu. Người Việt ai mà chả biết “gà rán” là “gà được rán lên”, còn “chảo rán” là “chảo dùng để rán.” Điều này đúng là không hại gì khi bạn chỉ sử dụng tiếng Việt mà không cần sử dụng tiếng Anh. Nhưng nếu bạn học tiếng Anh và sử dụng tiếng Anh thì bạn sẽ thấy ngay vấn đề của nó: a. Bạn không bao giờ sử dụng được tiếng Anh đúng cách để nói và viết vì bạn mặc kệ những nguyên tắc về từ vựng của tiếng Anh. Điều này cũng giống như bạn đến chơi nhà người khác nhưng bất chấp những nguyên tắc ứng xử của gia đình người ta mà bắt người ta phải hiểu mình. b. Bạn sẽ không bao giờ hiểu được tiếng Anh vì bạn không hiểu được mỗi dạng từ của cùng một từ đều có ý nghĩa khác nhau. Học những ngôn ngữ chịu ảnh hưởng của tiếng Latin như Anh, Pháp, Tây Ban Nha, bạn không thể chỉ cầm cuốn từ điển ra để học từ vựng một cách máy móc vì sự thay đổi dạng thức của một từ trong những ngữ cảnh khác nhau.
Một trong khái niệm đơn giản và logic nhất của tiếng Anh nhưng hầu hết người Việt sử dụng tiếng Anh thường khó có thể hiểu được thấu đáo và sử dụng chính xác đó là cách dùng những mạo từ “a, an, the” đứng trước danh từ. Luật sử dụng mạo từ trong tiếng Anh không khó, nó chủ yếu dựa trên hai yếu tố: a. Số của danh từ: số ít, số nhiều và không đếm được. b. Tính xác định của danh từ: xác định và không xác định. Quy tắc sử dụng mạo từ sẽ dựa trên sự kết hợp giữa hai yếu tố trên. Ví dụ: danh từ số ít sẽ có hai dạng là xác định và không xác định, danh từ số nhiều cũng sẽ có hai dạng xác định và không xác định, và danh từ không đếm được cũng vậy. a. Danh từ số ít và không xác định (một vật được nhắc đến một cách ngẫu nhiên, một cái bất kỳ trong nhiều cái cùng loại, một vật lần đầu tiên được người nói giới thiệu đến cho người nghe) thì bắt buộc phải sử dụng mạo từ “a” (nếu danh từ đó bắt đầu bằng một âm phụ âm) hoặc “an” (nếu danh từ đó bắt đầu bằng âm nguyên âm). b. Danh từ số ít và được xác định (vật mà cả người nói lẫn người nghe đều biết, cái duy nhất tại thời điểm nói, vật này đã được nhắc đến ít nhất một lần trước đó) thì bắt buộc phải dùng “the” trước danh từ đó. c. Danh từ số nhiều và danh từ không đếm được nếu không xác định (nói một cách tổng quát chung chung) thì không dùng mạo từ. d. Danh từ số nhiều và danh từ không đều được nếu xác định (những vật mà cả người nói lẫn người nghe đều biết, tất cả những cái tại thời điểm nói, những vật này đã được nhắc đến ít nhất một lần trước đó) thì bắt buộc phải dùng “the” trước nó. Khi người Việt dùng danh từ, người nói và người nghe sẽ tự hiểu rằng danh từ đó là số ít hay số nhiều hay không đếm được và có xác định hay không. Vì sự “tự hiểu” này sẽ có rất nhiều trường hợp ý của câu bị hiểu sai một cách vô tình hoặc cố ý. Trong tiếng Anh thì khi nói, người nói phải sử dụng đúng mạo từ để người nghe không thể hiểu lầm hoặc tự đoán rằng người nói muốn nói gì. Có nghĩa là danh từ trong câu tiếng Anh khi nói phải chính xác tuyệt đối về số và tính xác định của nó. Và chính điều này khiến cho việc sử dụng mạo từ trong tiếng Anh đối với người Việt là một điều hết sức khó khăn. Tôi sẽ giải thích đơn giản cho các bạn biết bằng những ví dụ cụ thể nhé: a. Trong tiếng Việt, câu “Đưa cho tôi cái ghế” sẽ được hiểu theo hai cách: người nghe sẽ đưa cho người nói một cái ghế bất kỳ nếu trong phòng có từ hai chiếc ghế trở lên hoặc người nghe sẽ hiểu được rằng người nói muốn cái ghế nào và đưa cho người nói cái ghế mà anh ta muốn. Trong tiếng Anh, hai ý này không thể viết bằng một câu mà phải viết bằng hai câu riêng biệt. Nếu anh muốn tôi đưa cho anh một cái ghế bất kì (không xác định) thì anh ph���i nói là “Give me A chair” còn nếu anh muốn tôi đưa cho anh cái ghế mà anh muốn (xác định) thì anh phải nói là “Give me THE chair”. Không có chuyện trong tiếng Anh, một người nói với người kia “Give me chair” (không có mạo từ) thì người kia tự động hiểu đúng là người kia muốn gì. b. Nếu bạn dịch câu “Anh ấy phải bán xe để trả nợ” sang tiếng Anh bạn sẽ dịch như thế nào? Tiếng Anh sẽ không có một cách dịch chung mà sẽ tùy theo trường hợp mà sẽ có những cách dịch khác nhau dựa vào tính xác định và số của hai danh từ “xe” và “nợ”: Nếu anh ta bán chiếc xe anh ta đang sử dụng và đó là chiếc xe duy nhất thì từ “xe” phải dịch là “THE car”. Nếu anh ta có nhiều chiếc xe và bán bớt đi một chiếc trong số đó thì “xe” sẽ dịch là “A car”. Nếu anh ta phải bán đi tất cả những chiếc xe mà anh ta có thì “xe” phải dịch là “THE cars”. Nếu anh ta chỉ có một món nợ thì chữ “nợ” sẽ được dịch là “the debt”. Nếu anh ta chỉ có trả được một trong những món nợ mà anh ta vay thì “nợ” trong câu này sẽ là “a debt”. Còn nếu anh ta bán xe để trả hết tất cả những món nợ của anh ta thì “nợ” sẽ được dịch là “the debts”. Bạn nào có một chút khái niệm về toán tổ hợp sẽ thấy rằng nếu kết hợp hai tổ hợp “xe” và “nợ” lại với nhau chúng ta sẽ viết được tới 9 câu khác nhau. 1. He must sell THE CAR to pay THE DEBT. (Anh ta phải bán chiếc xe đang chạy để trả món nợ duy nhất) 2. He must sell THE CAR to pay A DEBT. (Anh ta phải bán chiếc xe đang chạy để trả một trong những món nợ của mình). 3. He must sell THE CAR to pay THE DEBTS. (Anh ta phải bán chiếc xe đang chạy để trả hết những khoản nợ của mình) 4. He must sell A CAR to pay THE DEBT. (Anh ta phải bán một trong những chiếc xe anh ta có để trả món nợ duy nhất). 5. He must sell A CAR to pay A DEBT. (Anh ta phải bán một trong những chiếc xe anh ta có để trả một trong những món nợ của mình) 6. He must sell A CAR to pay THE DEBTS. (Anh ta phải bán một trong những chiếc xe anh ta có để trả những khoản nợ.) 7. He must sell THE CARS to pay THE DEBT. (Anh ta phải bán tất cả những chiếc xe mình có để trả món nợ duy nhất). 8. He must sell THE CARS to pay A DEBT. (Anh ta phải bán tất cả những chiếc xe mình có để trả một trong những món nợ của mình). 9. He must sell THE CARS to pay THE DEBTS. (Anh ta phải bán tất cả những chiếc xe mình có để trả hết những khoản nợ). Bây giờ hãy thử dịch câu “Tôi đi đến nhà sách để mua sách” sang tiếng Anh nhé. Sẽ có bao nhiêu khả năng? c. Khi bạn nói “Chúng ta không thể sống thiếu nước” thì từ “nước” ở đây được hiểu là danh từ không đếm được và là một khái niệm chung nên sẽ không dùng mạo từ. Do đó câu này sẽ dịch thành “we cannot live without WATER”. Còn khi bạn nói “Đừng uống nước trong cái ly đó” thì từ “nước” trong trường hợp này là danh từ không đếm được và xác định rõ ràng (nước trong cái ly đó chứ không phải là nước ở nơi khác). Do đó câu này sẽ được dịch thành “Don’t drink THE WATER in that cup”. Do logic trong tiếng Việt không có những khái niệm “xác định” và “không xác định” đối với danh từ nên việc sử dụng mạo từ đúng trong tiếng Anh là một thử thách lớn cho người học tiếng Anh kể cả những người học lâu năm nhưng không quan tâm đến nguyên tắc này. Người Việt sử dụng danh từ thường mắc những lỗi kinh điển về mạo từ sau: a. Không dùng mạo từ “a, an, the” trước danh từ số ít. b. Dùng “the’ tùy tiện theo kiểu thấy thích thì dùng, không thì thôi. c. Dùng danh từ số ít trong những trường hợp đáng lẽ phải dùng số nhiều. Việc sử dụng sai mạo từ trong tiếng Anh khiến cho nghĩa câu bị hiểu sai nghiêm trọng hoặc câu thậm chí không có nghĩa. Lúc còn ở Việt Nam, tôi cũng mắc những lỗi sai sử dụng mạo từ một cách tùy hứng vì không hiểu được tư duy logic của việc dùng mạo từ. Giáo viên tiếng Anh người Việt thường giảng rất sơ sài là “a, an” dành cho danh từ không xác định, còn “the” dành cho danh từ xác định nhưng chính họ cũng không hiểu thế nào là xác định và không xác định, còn tới danh từ không đếm được thì nhiều người bỏ qua không giảng vì không có khái niệm này. Khi dạy ngữ pháp, tôi dạy rất kỹ về mạo từ, cho rất nhiều ví dụ nhưng hầu hết học viên của tôi sau khi học xong đều không áp dụng được vì ít ai chịu tư duy về tính xác định của danh từ mà chọn mạo từ thích hợp. Phần lớn sẽ nghĩ theo kiểu tiếng Việt không cần tới mạo từ, mặc kệ người nghe hoặc người đọc hiểu sao thì hiểu. Và khi đọc hoặc nghe người bản xứ nói tiếng Anh, người Việt cũng thường không chú ý đến cách dùng mạo từ trước danh từ để hiểu đúng ý mà người kia muốn diễn đạt. Đây là một trở ngại lớn về mặt tư duy khiến cho việc học tiếng Anh của người Việt không hiệu quả nếu chỉ học thuộc lòng mà không suy luận.
Khái niệm “thì” (tense) là một khái niệm gắn liền với cách sử dụng động từ trong tiếng Anh và cũng là một trong những khái niệm cơ bản trong tiếng Anh. Các thì trong tiếng Anh được công thức hóa nên việc nhớ công thức của thì không phải là quá khó. Tuy nhiên, đối với đại đa số người Việt học tiếng Anh thì cho dù nhớ công thức của thì, việc sử dụng đúng thì khi nói và viết lại là một chuyện khác. Với bài viết này, tôi hi vọng những bạn học tiếng Anh sẽ hiểu được nguyên tắc tư duy khi dùng thì trong tiếng Anh để có thể sử dụng thì một cách hiệu quả. Trước hết, một thì trong tiếng Anh luôn bao gồm có hai phần: thời gian (time) và bản chất (nature) của hành động. Thời gian (time) gồm có: past (quá khứ), present (hiện tại) và future (tương lai). Còn bản chất (nature) thì gồm có: simple (đơn), tiếp diễn (continuous), hoàn thành (perfect) và hoàn thành tiếp diễn (perfect continuous). Khi kết hợp time và nature thì sẽ được tense. Như vậy sẽ có 12 thì (3x4) trong tiếng Anh. Vấn đề là trong tiếng Việt, khi nói về một hành động chúng ta chỉ nghĩ đơn giản rằng hành động đó đã, đang hoặc sẽ xảy ra, tức là chú trọng yếu tố “time” của hành động nhưng lại không có khái niệm về bản chất của hành động trong thời gian đó xảy ra như thế nào. Trong khi đó, đối với thì của tiếng Anh, yếu tố ”time” chỉ là yếu tố mang tính chất tương đối còn yếu tố “nature” mới là yếu tố cốt lõi. Do đó, nếu học thì tiếng Anh mà chỉ chú trọng vào yếu tố “time” mà không hiểu hoặc không coi trọng yếu tố “nature” sẽ không bao giờ dùng thì đúng được. a. Nếu hiểu từ “Continuous” là “tiếp diễn” theo nghĩa là “đang diễn ra” thì sẽ không chính xác. Vì nếu bạn nói “present continuous” là hành động đang diễn ra ở hiện tại thì còn chấp nhận được chứ nếu nói “past continuous” là “đã đang diễn ra” và “future continuous” là “sẽ đang diễn ra” thì nghe mâu thuẫn quá. “Continuous” hiểu cho đúng là “hành động diễn ra theo khuynh hướng kéo dài trong một khoảng thời gian”. Nếu bạn suy nghĩ theo logic này thì khi muốn nói về một hành động đã diễn ra trong quá khứ và muốn nhấn mạnh sự kéo dài của nó, bạn sẽ dùng thì “past continuous”. Ví dụ khi tôi muốn dịch câu “tôi đã làm việc suốt ngày hôm qua” thay vì dùng thì simple past (I worked all day yesterday), tôi sẽ dùng past continuous để nhấn mạnh vào hành động kéo dài (I was working all day yesterday) sẽ hiệu quả hơn. Tương tự, để diễn tả một hành động sẽ diễn ra trong tương lai và kéo dài trong một khoảng thời gian, tôi sẽ dùng “future continuous.” (I will be sleeping this whole weekend). Tất nhiên thì “present continuous” dùng để diễn tả hành động đang diễn ra trong thời điểm nói. b. Khái niệm “perfect” được dịch sang tiếng Việt là “hoàn thành” cũng là một cách dịch khá hời hợt thiếu chính xác vì nếu bạn nói “past perfect” là “quá khứ hoàn thành” sẽ là dư thừa vì hành động nếu xảy ra trong quá khứ thì coi như đã hoàn thành, còn nếu nói “future perfect” là “tương lai hoàn thành” thì lại tối nghĩa vì “tương lai” chưa xảy ra, làm sao có thể “hoàn thành” được? “Perfect” nếu muốn hiểu đúng thì phải hiểu là “hoàn tất trước một thời điểm”. Một hành động nếu dùng “past perfect” để diễn đạt sẽ có ý nhấn mạnh rằng hành động này “diễn ra trước một hành động hoặc một mốc thời gian trong quá khứ”. Ví dụ như để nói rằng: “Anh ấy đã bỏ đi trước khi tôi đến”, người Anh/Mỹ sẽ dùng thì “past perfect” cho hành động “anh ấy đã bỏ đi” vì nó diễn ra trước hành động “tôi đến”. Sẽ không quá khó hiểu khi bạn áp dụng cách hiểu này vào “future perfect” vì thì này diễn tả một hành động hoàn thành trước một hành động khác hoặc một mốc thời gian trong tương lai. Ví dụ: “Em tôi sẽ tốt nghiệp trước năm 2021” hoặc “Tôi sẽ hoàn thành công việc này trước khi anh ta quay trở lại”. Riêng với thì “present perfect” thì hơi khác một tí vì nó được dùng khi người nói muốn ám chỉ hoặc nhấn mạnh hành động trong quá khứ đã xảy ra được bao lâu so với hiện tại. Ví dụ “Anh ta đã phải chịu đựng căn bệnh này hơn một năm rồi” (He has suffered from this disease for more than a year” hoặc “Tôi chưa từng gặp lại anh từ năm ngoái” (I haven’t seen him again since last year). c. Khái niệm “perfect continuous” dùng để diễn tả một việc đã xảy ra trước (perfect) nhưng vẫn kéo dài cho tới khi hành động thứ hai diễn ra (continuous). Ví dụ “anh ta đã làm việc ở đây cho tới khi tôi thay thế vị trí của anh ta vào năm ngoái” (He had been working here until I replaced him) (past perfect) hoặc “Tôi đã chờ ở đây hơn 2 tiếng nhưng vẫn chưa thấy ai tới” (I have been waiting here for two hours but no one showed up yet”. d. Riêng về khái niệm “simple” (đơn) là một từ không dùng để chỉ cách thức diễn ra của hành động mà dùng để ám chỉ công thức của những thì “simple” đơn giản hơn những thì khác (không cần mượn trợ động từ và dạng của động từ chính đơn giản hơn ở thể xác định). Rất hiếm giáo viên Việt Nam khi dạy thì hiểu được nghĩa của từ “simple” này. Chính vì vậy thì “present simple” thường bị hiểu sai là miêu tả một hành động “đơn giản” ở hiện tại (không có khái niệm “hành động đơn giản” trong tiếng Anh) trong khi đó, thì này dùng để diễn tả một thói quen hoặc sự thật hiển nhiên không bị ràng buộc về yếu tố thời gian. Dĩ nhiên vẫn còn nhiều cách dùng khác cho những thì nói trên nhưng nếu bạn hiểu được logic cơ bản đằng sau các thì thì việc chọn lựa thì đúng để diễn đạt trong tiếng Anh sẽ chính xác và hiệu quả hơn. Ngoài ra còn có những dạng thì sử dụng để chỉ sự giả định của hành động (hành động đó trên thực tế không xảy ra) dùng với các mẫu câu điều kiện “if”. Nếu chỉ căn cứ vào yếu tố “time” thì bạn sẽ không hiểu được tại sao “present perfect” hoặc “present perfect continuous” lại sử dụng để diễn tả hành động trong quá khứ chứ không phải là hành động trong hiện tại và khi muốn diễn tả hành động diễn ra ở hiện tại thì bạn lại chọn “present simple” vốn không liên quan gì đến hiện tại cả. Một trở ngại nữa về tư duy logic của tiếng Việt khi áp dụng để hiểu thì trong tiếng Anh là cấu trúc thì của tiếng Anh đòi hỏi sử dụng đúng “dạng” của động từ. Một động từ trong tiếng Anh khi chia thì sẽ rơi vào những dạng như sau: a. Present form: là động từ dạng nguyên mẫu dùng với các chủ ngữ “I, you, we, they” và dạng thêm “s/es” khi dùng với các chủ ngữ “he, she, it” ở thì present simple. b. Present participle form: là động từ dạng hiện tại phân từ V-ing, được dùng cho các thì mang tính chất “continuous”. c. Past simple form: là dạng quá khứ đơn của động từ (V-ed đối với động từ có quy tắc hoặc cột thứ hai đối với động từ bất quy tắc) được dùng cho thì past simple. d. Past participle form: là dạng quá khứ phân từ (V-ed đối với động từ có quy tắc hoặc cột thứ 3 đối với động từ bất quy tắc) được dùng cho những thì mang tính chất “perfect”. Sự chặt chẽ này khiến cho người sử dụng tiếng Anh chỉ cần nhìn vào trợ động từ và dạng của động từ chính trong câu thì có thể hiểu chính xác hành động đó diễn ra như thế nào và khi nào (mục đích của thì). Sẽ rất khó hiểu lầm về ý của người nói hoặc người viết khi họ chọn cách dùng một thì để diễn đạt ý của mình. Trong khi đó động từ trong tiếng Việt không có những dạng khác nhau. Để diễn đạt ý nghĩa của thì, người sử dụng sẽ kết hợp một cách lỏng lẻo những trạng từ “sẽ”, “đã”, “đang” hoặc “rồi”vào trước động từ đó hoặc thậm chí là không có cả những từ này mà người nghe hoặc người đọc phải tự hiểu rằng hành động đó xảy ra hay chưa. Ví dụ: Khi tôi nói “Tôi gặp anh ta ngày hôm qua” thì người nghe sẽ hiểu là hành động diễn ra rồi căn cứ vào trạng từ chỉ thời gian “ngày hôm qua” chứ không phải căn cứ vào dạng của động từ “gặp”. Tương tự, người nghe sẽ căn cứ vào trạng từ “rồi” trong câu “tôi ăn sáng rồi” để hiểu rằng hành động “ăn sáng” đã diễn ra trong quá khứ. Nhưng vấn đề là những từ “đã, sẽ, rồi, đang” hoặc những trạng từ chỉ thời gian “hôm qua, tuần tới, ngày mai” không phải lúc nào cũng xuất hiện trong câu tiếng Việt nên việc đoán hành động xảy ra chưa hay rồi đối với người nghe sẽ rất khó khăn. Ví dụ khi tôi nói “tôi ăn sáng lúc 8 giờ”, người nghe sẽ dựa vào ngữ cảnh mà hiểu rằng hành động ăn sáng đã xảy ra (nếu thời điểm nói là sau 8 giờ) hoặc chưa xảy ra (nếu thời điểm nói là trước 8 giờ) hoặc cũng có thể hiểu đây là một thói quen lặp đi lặp lại lúc 8 giờ của người nói nếu không dựa vào yếu tố thời gian. Ngay cả một câu được hiểu trong tiếng Việt là đã xảy ra rồi trong quá khứ “Tôi đã làm việc ở đây hai năm” cũng có thể diễn giải thành ba câu với ý nghĩa hoàn toàn khác nhau trong tiếng Anh: a. “I worked here for two years” với ý nói “trước đây tôi đã làm việc ở đây hai năm, nhưng bây giờ thì không còn nữa.” b. “I have worked here for two years” với ý “tính tới thời điểm này, tôi đã làm việc ở đây được 2 năm”. c. “I have been working here for two years” với ý “tính tới thời điểm này tôi đã làm việc ở đây được 2 năm và hiện vẫn đang làm.” Việc không chia động từ trong tiếng Việt cũng khiến cho người Việt học tiếng Anh không chú tâm tới logic chia đ��ng từ của ngôn ngữ này mà theo quán tính sẽ dùng luôn động từ nguyên mẫu vào câu bất chấp thì đó là thì gì. Rất nhiều người Việt quên không thêm “s” vào sau động từ ngôi thứ ba số ít khi dùng nó với chủ ngữ “he, she, it” ở hiện tại đơn cũng như không chia động từ sang dạng quá khứ khi kể lại những chuyện mình đã trải qua. Có người sẽ cho rằng tiếng Việt như vậy đơn giản hơn nhiều, không cần nhớ nhiều dạng động từ làm gì cho mệt. Câu trả lời của tôi là thế này: “Nếu anh chấp nhận việc mặc cùng một bộ quần áo cho tất cả những dịp đi làm, đi chơi, đi dự tiệc, ở nhà và lên giường ngủ thì đúng là việc không chia động từ cho những trường hợp khác nhau thì đối với anh không có gì gọi là quan trọng cả.” Tôi vẫn còn một bài viết phân tích về ngôn ngữ nữa trước khi chuyển sang phân tích những khía cạnh khác như lịch sử, tín ngưỡng, tư tưởng, văn hóa và giáo dục. Hi vọng các bạn kiên nhẫn theo dõi và khoan kết luận gì trước khi đọc hết series dài tập này. Rất cảm ơn sự ủng hộ của các bạn với những bài viết của tôi về những chủ đề khá khó đọc như thế này.
Khi chúng ta chỉ sử dụng tiếng mẹ đẻ ở mức độ giao tiếp thông thường mà không có cơ hội đối chiếu ngôn ngữ đó với những ngôn ngữ khác hoặc sử dụng nó cho những mục đích tra cứu hoặc học thuật, chúng ta sẽ hiếm khi phát hiện hoặc quan tâm đến những lỗ hổng về mặt ngữ nghĩa hoặc ngữ pháp của thứ tiếng mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Nhưng nếu bạn phải làm việc với ngôn ngữ thường xuyên để dịch thuật, nghiên cứu hoặc giảng dạy, bạn sẽ phát hiện ra nhiều vấn đề về tính logic của tiếng Việt so với những ngôn ngữ khác. Sở dĩ tôi nói hơi nhiều về ngôn ngữ trong loạt bài viết này vì ngôn ngữ là cách con người thể hiện tư duy của mình. Nếu tư duy của bạn không sâu sắc và chặt chẽ, ngôn ngữ của bạn cũng thế. Ngôn ngữ cũng ảnh hưởng ngược lại đến tư duy của người sử dụng nó vì khi bạn đã quen với việc nói hoặc viết một ngôn ngữ nào đó, bạn sẽ quen luôn với cách tư duy của ngôn ngữ đó. Và khi bạn áp dụng tư duy này vào việc suy luận hoặc tiếp cận một ngôn ngữ khác, bạn sẽ bị một rào cản rất lớn. Bài viết này sẽ kết thúc mảng ngôn ngữ trong chủ đề “người Việt hời hợt” để có thể phân tích những vấn đề khác trong những bài viết sau. Thật ra, vẫn còn rất nhiều vấn đề về ngôn ngữ để nói nhưng tôi không muốn đi quá sâu vì cũng không cần thiết. Bài viết này tôi sẽ tập trung phân tích một số điểm thiếu logic trong bản thân ngôn ngữ tiếng Việt. Tôi lúc trước cũng không nhận ra những vấn đề này cho tới khi bản thân mình dạy tiếng Việt cho người nước ngoài. Và quả thật, chúng khiến tôi có một cách nhìn hoàn toàn mới về tính logic của tiếng Việt. Bài viết này thay vì sử dụng một thái độ khẳng định, tôi sẽ viết theo hướng đặt ra những câu hỏi và rất mong muốn nhận được những câu trả lời thuyết phục. 1. Trật tự các từ trong tiếng Việt khá lỏng lẻo: Đối với những ngôn ngữ mang tính logic cao, mỗi một từ ở trong câu đều có một vị trí và chức năng nhất định, không thể tùy tiện thêm vào hoặc bỏ ra hoặc thay đổi vị trí. Tiếng Việt thì khác, có nhiều trường hợp những thành phần trong câu có thể thêm bớt hoặc thay đổi vị trí mà vẫn không ảnh hưởng đến ý nghĩa của câu. Ví dụ tôi nói: “Tôi bị nhức đầu” hay “đầu tôi bị nhức” hoặc “tôi nhức đầu” hoặc “đầu tôi nhức” thì nghĩa của câu này vẫn không có gì thay đổi. Khi viết câu này sang tiếng Anh, tôi chỉ có thể viết rằng: “I have a headache” (tôi bị nhức đầu) hoặc “My head aches/hurts” (đầu tôi bị đau). Nếu hiểu một cách sơ sài hoặc không nắm vững cách dùng trong tiếng Anh, người Việt thường sẽ sử dụng động từ “to be” để dịch từ “bị” hoặc “được” vì được dạy rằng “to be + past participle” có nghĩa là “bị” hoặc “được”. Vì thế nếu dịch thành “I am headache” thì câu này không có nghĩa vì “headache ở đây là danh từ chứ không phải động từ hoặc tính từ. Còn nếu dịch là “My head is hurt” thì nghĩa của nó lại là “Đầu tôi bị chấn thương” không hề cùng nghĩa với “My head hurts” (đầu tôi bị đau). Tương tự, tiếng Việt có thể đảo thứ tự danh từ và tính từ trong một số trường hợp nhưng không có logic cụ thể cho việc đảo ngữ này. Ví dụ, ta có thể nói “ngựa trắng” theo kiểu thuần Việt gồm hai từ thuần Việt ghép lại với nhau theo thứ tự danh từ đứng trước tính từ hoặc “bạch mã” theo kiểu Hán Việt với hai từ Hán Việt ghép với nhau theo thứ tự tính từ đứng trước danh từ. Nhưng ta vẫn có thể nói là “ngựa bạch” gồm một từ thuần Việt ghép với một từ Hán Việt theo nguyên tắc ghép từ thuần Việt (danh từ trước tính từ) mà không có lý do cụ thể để giải thích cho sự ghép từ này. Ngược lại, tổ hợp từ “trắng mã”, “bạch ngựa” hay “mã trắng” đều không được chấp nhận trong tiếng Việt. Phải chăng tổ hợp từ “ngựa bạch” được chấp nhận bởi vì đây là một cách nói thuận miệng và nghe thuận tai chứ không có một logic nào xác đáng? Vì nếu đã là logic thì nó phải được áp dụng cho tất cả các trường hợp chứ không phải ngoại lệ. 2. Tiếng Việt có nhiều từ đồng nghĩa nhưng không dùng được để thay thế nhau: Trong tiếng Anh, những từ được gọi là từ đồng nghĩa (synonym) phải thỏa mãn ít nhất hai điều kiện sau: a. Cùng từ loại b. Luôn luôn thay thế cho nhau được trong mọi ngữ cảnh. Còn đối với những trường hợp những từ ngữ có nghĩa gốc giống nhau nhưng chỉ được sử dụng ở những ngữ cảnh đặc trưng thì được gọi là từ gần nghĩa (connotation). Trong tiếng Việt thì khác, một từ có thể có nhiều từ cùng nghĩa nhưng vấn đề là những từ cùng nghĩa này chỉ được dùng cho một ngữ cảnh nhất định mà không thể thay thế cho nhau. Ví dụ cùng một từ “đen” nhưng khi dùng cho những loài vật khác nhau thì chúng ta lại dùng những từ khác nhau ví dụ mèo thì mèo mun, ngựa thì ngựa ô, chó thì chó mực. Bỏ qua những giải thích rằng đây là sự đa dạng và phong phú của ngôn ngữ vì đây không phải là logic mà tôi muốn tìm kiếm, câu hỏi của tôi đặt ra là liệu có logic nào cho việc tạo nên những tổ hợp từ như vậy hay chỉ là sự gán ghép tùy tiện để hình thành chúng. Và nếu “đen”, “ô”, “hắc”, “mực”, “mun” đều chỉ màu đen (không phải dùng để chỉ những sắc thái khác nhau của màu đen) thì tại sao chúng không thể dùng để thay thế nhau trong những tổ hợp từ nói trên? 3. Mạo từ và đại từ trong tiếng Việt mang tính định kiến sâu sắc: Trong bài viết lần trước tôi đã đề cập tới việc người Việt gặp khó khăn trong cách sử dụng mạo từ tiếng Anh (a, an, the, không có mạo từ) do không hiểu được quy tắc số ít, số nhiều, đếm được, không đếm được và xác định hoặc không xác định. Đây là một nguyên tắc nhất quán và không mang tính chất định kiến. Ngược lại khi tôi dạy tiếng Anh cho người nước ngoài, tôi gặp rất nhiều khó khăn trong việc giải thích cho họ hiểu tại sao tiếng Việt lại có những mạo từ và đại từ mang tính định kiến phong phú đến như thế. Cùng là một danh từ “vua” nhưng nếu bạn dùng mạo từ “vị” hoặc “đức” trước nói, người đọc hoặc nghe sẽ mặc định rằng đây là một ông vua tốt, nhân từ. Còn nếu bạn dùng “lão” hay “tên” trước nó thì mặc nhiên người đọc hoặc nghe sẽ nghĩ đây là một ông vua tồi tệ. Cũng là “lính” nhưng “tên lính” hay “thằng lính” thì xấu, ắt hẳn thuộc về phe địch còn “anh lính” hoặc “người lính” thì sẽ tốt, là người của phe ta. Trong tiếng Anh, đại từ “he” dùng để chỉ một người thuộc phái nam, “she” dùng để chỉ một người thuộc phái nữ, còn “they” chỉ một nhóm người. Những từ này không hề có thành kiến với người được nhắc đến. Nhưng “he” khi dịch sang tiếng Việt sẽ trở thành “ông ấy”, “anh ấy”, “ngài ấy”, “thằng ấy”, “lão ấy”, “tên ấy”, “hắn”…. “she” trở thành “cô ấy”, “nàng”, “chị ấy”, “bà ấy”, “mụ ấy”, con mẹ đó”… và “they” có thể là “họ”, “bọn họ”, “bọn chúng”, “lũ ấy”… tùy theo tình cảm mà người nói hoặc viết dành cho ngôi thứ ba được đề cập. Tôi không phủ nhận tính đa dạng và sắc thái biểu cảm của những từ trên nhưng nếu xét về góc độ logic, người viết hoặc người nói có thể vô tình hoặc cố ý ảnh hưởng đến khả năng tự tư duy và nhận định của người nghe và người đọc khi dùng những mạo từ hoặc đại từ mang nặng tính định hướng. Ví dụ khi nghe nói “tên nhà giàu” hoặc “mụ dì ghẻ” thì người nghe hoặc người đọc vô tình sẽ bị dẫn dắt theo hướng rằng đây là những kẻ xấu, kẻ ác mà bỏ qua những yếu tố khách quan khác về tính cách của những người được đề cập. Đây là một điều hết sức nguy hiểm khi dạy văn học và lịch sử bằng tiếng Việt. Làm sao ta có thể dạy cho trẻ em công tâm nhận xét về nhân vật “MỤ dì ghẻ” trong truyện Lọ Lem (trong tiếng Anh, bạn hoàn toàn có thể đọc và nhận xét về “the stepmother” mà không bị chi phối ngay từ đầu)? Làm sao chúng ta có thể công bằng với lịch sử khi nói về sự hi sinh của “NGƯỜI lính cụ Hồ” nhưng lại nói về cái chết “TÊN lính Ngụy”? Với tầng suất lặp đi lặp lại của những cách dùng mạo từ và đại từ nói trên, người Việt Nam thường có khuynh hướng có thành kiến với một số danh từ bản thân nó không hề có nghĩa tốt hay xấu như “dì ghẻ” hay “nhà giàu”, “địa chủ” mà thiếu sự đánh giá khách quan. 4. Nói tắt gây tai hại: Có lần một người Mỹ nhờ tôi giải thích câu thành ngữ “chó treo, mèo đậy” ra tiếng Anh và tôi giải thích rằng: “thức ăn nếu muốn chó không đụng tới thì phải treo lên, còn đối với mèo thì phải đậy lại”, người này ôm đầu thốt lên: “Nói tắt kiểu đó thì tao chịu, không thể nào hiểu được”. Thật sự, những người chưa từng nghe qua câu này hoặc được giải thích sẽ có thể không hiểu hoặc hoàn toàn hiểu sai khi cấu trúc của câu thành ngữ này được tối giảng và thay đổi thứ tự đến mức không thể hiểu nó nói gì. Không chỉ có những câu thành ngữ mà trong cách nói chuyện hàng ngày, chúng ta có khuynh hướng nói tắt bất chấp ngữ nghĩa và ngữ pháp miễn sao thuận miệng và người khác vẫn hiểu. Có một phần yếu tố vùng miền trong những cách nói tắt, nói rút gọn. Ví dụ người miền Bắc nói “áo (để giữ) ấm” thì miền Nam lại gọi đó là “áo (mặc cho khỏi) lạnh” và thế là “áo ấm” và “áo lạnh” trở thành hai từ đồng nghĩa mặc dù “lạnh” và “ấm” hoàn toàn trái nghĩa. Miền Bắc có từ “kẻo” mang nghĩa “để không” ví dụ “Đi cẩn thận kẻo ngã” (Đi cẩn thận để không ngã) thì miền Nam lại có khuynh hướng bỏ bớt từ “không” trong cụm “để không” khi nói “Đi cẩn thận để té” hoặc “mặc thêm cái áo vô để lạnh”. Cách nói này nếu người nghe đã quen vẫn hiểu đúng nghĩa nhưng đối với người nước ngoài, nó gây ra sự hoang mang vô cùng (tại sao lại phải đi cẩn thận ĐỂ té? Hoặc tại sao phải mặc thêm cái áo vào ĐỂ lạnh?). Miền Bắc rút gọn cụm từ “giấy dùng để chùi miệng sau khi ăn” thành “giấy ăn” (miền Nam gọi là “khăn giấy”) khiến cho nhiều người nếu không phải ở miền Bắc sẽ nghĩ rằng “giấy này dùng để ăn”. Một trong những nguyên nhân khiến người Việt Nam học tiếng Anh rất khổ sở khi học về giới từ (preposition) vì trong tiếng Việt, giới từ cũng có khuynh hướng bị lượt bỏ rất nhiều. Ví dụ “đi để làm việc” hoặc “đi để chơi” sẽ được nói gọn thành “đi làm” và “đi học”. “Đi đến Châu Âu” sẽ được nói gọn thành “đi Châu Âu” và “đi bằng xe máy” sẽ được nói gọn thành “đi xe máy”. Lưu ý rằng những trường hợp này giới từ “để” ,”tới” và “bằng” đều có ý nghĩa khác nhau nhưng đều được tùy tiện giản lược trong khi trong tiếng Anh, những giới từ này không thể lượt bỏ. 5. Sự thiếu nhất quán về phương hướng trong tiếng Việt: Trong tiếng Anh, hai chữ “here” (ở đây) và “there” (ở đó) được hiểu rất nhất quán: ngay trước mặt người nói hoặc ngay tại chỗ hai người đối thoại đang đứng thì dùng “here” còn ngoài phạm vi đó thì dùng “there”. Trong tiếng Việt, thay vì nói“bạn đặt nó ở đằng kia”, một người vẫn có thể chỉ tay đến một nơi khác và bảo người kia: “bạn đặt nó ở đây này!” (“Ở đây” được hiểu là nơi mà người nói chỉ tới). Nếu dịch câu này sang tiếng Anh thành “You can put it HERE”, người nghe sẽ đặt món đồ đó ngay trước mặt bạn. Hoặc khi bạn chỉ vào một tấm ảnh chụp một nơi nào đó và nói rằng: “Tôi đã từng tới đây” thì người nghe sẽ hiểu rằng bạn đã từng tới nơi trong ảnh. Còn trong tiếng Anh, bạn phải nói “tôi đã từng tới ĐÓ” vì khi bạn nói “Tôi đã từng tới ĐÂY”, người nghe sẽ hiểu rằng bạn đã từng tới nơi mà cả hai đang ngồi. Sự thiếu nhất quán giữa “đây” và “đó” trong tiếng Việt gây rất nhiều phiền phức khi diễn đạt sang tiếng Anh và gây ra sự bối rối của cả người nói lẫn người nghe và kéo theo nhiều khái niệm khác cũng bị hiểu sai. Ví dụ “this” (cái này) và “these” (những cái này) dùng để chỉ vật ngay trước mặt (tương ứng với “here”) và “that” (cái kia) và “those” (những cái kia) dùng để chỉ vật cách xa mình (tương ứng với “there”) cũng rất hay bị người Việt dùng nhầm lẫn khi nói tiếng Anh. Thử nghĩ bạn đi nước ngoài mua sắm, người bán hàng sẽ rất bối rối khi bạn không nhận cái áo mà người ấy đưa cho bạn và chỉ vào một chiếc áo khác rồi bảo: “I want THIS one please” thay vì nói rằng “I want THAT one”. Người miền Nam thường hay nói “ở dưới quê lên tỉnh” hoặc “dưới quê lên thành phố”. Nhưng cách nói này nếu dịch sang tiếng Anh sẽ gây khó hiểu vì “ở dưới đi lên” chỉ có nghĩa khi hai nơi này có vị trí địa lý chênh lệch về độ cao vật lý. Ví dụ, bạn có thể nói từ Sài Gòn lên Đà Lạt vì Sài Gòn rõ ràng thấp hơn Đà Lạt nhưng nếu bạn nói ở Bến Tre hoặc Cần Thơ lên Sài Gòn. Thật ra cách nói này ảnh hưởng cách nói ngày xưa “thượng kinh” có nghĩa là “lên kinh đô” với hàm ý từ nơi quê mùa lạc hậu đi tới nơi văn minh hơn, sang trọng hơn. Đây là cách nói mang tính kì thị nhưng do dùng quá lâu thành quen nên chúng ta vẫn sử dụng mà không nghĩ ngợi gì nhiều về nó. Sự thiếu nhất quán về mặt phương hướng trong tiếng Việt khiến cho những từ đáng lẽ khác nghĩa hoặc thậm chí là trái nghĩa nhưng dùng trong những ngữ cảnh nhất định lại trở thành đồng nghĩa. Ví dụ tôi nói rằng: “Cậu ấy chưa RA ĐỜI, chưa va chạm nhiều nên chưa có kinh nghiệm sống” và “Hành trang VÀO ĐỜI của anh ta chỉ có những kiến thức học được trong trường” thì “RA ĐỜI” và “VÀO ĐỜI” là hai tổ hợp từ cùng nghĩa trong khi “RA” và “VÀO” hoàn toàn trái nghĩa. “Đứng TRÊN mặt đất” và “đứng DƯỚI mặt đất” đồng nghĩa với nhau mặc dù “TRÊN” và “DƯỚI” là hai từ trái nghĩa. Tương tự “TRONG cuộc đời này” và “TRÊN đời này” là hai cụm từ đồng nghĩa nhưng “TRONG” và “TRÊN” chỉ hai vị trí khác nhau. Ngược lại, cùng một từ chỉ vị trí trong tiếng VIỆT lại có thể chỉ hai vị trí hoàn toàn khác nhau. Khi tôi nói “nón đội TRÊN đầu” chúng ta sẽ hiểu rằng chiếc nón TIẾP XÚC TRỰC TIẾP ở phần trên của đầu” nhưng “mây che TRÊN đầu” thì rõ ràng không ai hiểu rằng mây tiếp xúc trực tiếp trên đầu mà có một khoảng cách với đầu chúng ta. Trong hai ngữ cảnh này, từ “TRÊN” được thể hiện bằng hai giới từ khác nhau trong tiếng Anh với nghĩa hoàn toàn rõ ràng là “ON” dùng cho trường hợp nằm trên và tiếp xúc trực tiếp và “ABOVE” là ở trên nhưng có khoảng cách. Tôi xin tạm thời kết thúc việc phân tích ngôn ngữ ở đây để có thể chuyển sang những yếu tố khác để chứng minh sự hời hợt trong tư duy của người Việt. Tôi cũng xin nhắc lại là tôi không có ý bôi nhọ hay bêu xấu tiếng Việt mà chỉ muốn chỉ ra những điểm chưa nhất quán hoặc chưa logic trong tiếng Việt (Ngôn ngữ nào cũng có điều này, nhưng vấn đề là nhiều hay ít). Sự thiếu chuẩn xác và logic trong tiếng Việt phần nào thể hiện tư duy chưa được sâu sắc và dễ dãi đồng thời cũng khiến cho việc suy nghĩ bằng tiếng Việt không được logic và lý tính như khi bạn tư duy bằng tiếng Anh hoặc tiếng Đức (với điều kiện bạn phải thành thạo những ngôn ngữ trên). Điều tôi có thể khuyên các bạn là nếu muốn học tiếng nước ngoài, đặc biệt là tiếng Anh cho hiệu quả, chúng ta phải hết sức lưu ý đến cách tư duy của người bản ngữ chứ đừng áp dụng cách tư duy của người Việt vào. Nếu không làm được điều này, bạn sẽ không bao giờ trở nên thông thạo được ngôn ngữ cần học
Chúng ta hay nhắc tới khái niệm “dân tộc tính”, một khái niệm nói về tập hợp những tính cách nổi bật và đặc trưng của một dân tộc. Những tính cách đặc trưng của một dân tộc phụ thuộc vào những điều kiện ngoại cảnh của môi trường sống ví dụ như địa lý, khí hậu, lịch sử, chính trị, hệ tư tưởng, văn hóa…Rất khó có thể tách rời một yếu tố ra để xem xét đơn lẻ vì mỗi yếu tố đều có những ảnh hưởng nhất định tới tính cách của dân tộc đó. Chúng có thể bổ sung cho nhau để hình thành nên một số tính cách nhưng cũng có thể khắc chế lẫn nhau. Nếu những yếu tố như địa lý, khí hậu là những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của con người thì ngược lại những yếu tố như hệ tư tưởng, kinh tế và chính trị lại do con người tạo ra và có thể thay đổi được. Điều này giải thích tại sao có những quốc gia có vị trí địa lý, địa hình, thổ nhưỡng và khí hậu tương đối giống nhau nhưng có những tính cách khác nhau hoặc cùng một quốc gia nhưng khi có sự thay đổi về hệ tư tưởng, tôn giáo và chính trị thì tính cách của dân tộc đó cũng thay đổi. Hôm nay tôi muốn phân tích sơ lược những yếu tố này để xem chúng đã ảnh hưởng tới tính cách của người Việt Nam ta như thế nào trong suốt chiều dài lịch sử. Sự thiếu vắng của nền thương nghiệp và hàng hải là một thiếu sót quan trọng: Chúng ta chắc ai cũng biết những điều cơ bản về địa lý, địa hình và khí hậu Việt Nam nên tôi chỉ nhắc lại sơ lược mà đi quá chi tiết về chúng. Điều tôi muốn nói ở đây là Việt Nam mặc dù có một đường bờ biển dài 3260 km từ Bắc xuống Nam nhưng điều kì lạ là Việt Nam chưa hề phát triển ngành hàng hải và ngoại thương trong suốt lịch sử phát triển của đất nước. Ngay cả những cư dân sống dọc vùng duyên hải cũng chỉ chọn nghề chài lưới kiếm ăn chứ chưa bao giờ có khái niệm về hàng hải. Lịch sử Việt Nam không có những ghi chép về những hạm đội, những đội thương thuyền, hải tặc hay những nhà thám hiểm của người Việt. Ngay cả ngoại thương của người Việt trong lịch sử cũng chỉ hạn chế ở việc các thuyền buôn nước ngoài cập cảng ở Việt Nam để buôn bán và trao đổi chứ không có thuyền buôn của người Việt ra nước ngoài để lấy hàng hoặc buôn bán. Nếu xét trong lịch sử thế giới, những quốc gia ở Châu Âu có địa hình là đảo hoặc quần đảo hoặc có lợi thế đường bờ biển đều rất phát triển về hàng hải và ngoại thương. Người Hi Lạp từ thời cổ đại đã dong buồm đi khắp khu vực Địa Trung Hải để giao thương với Tiểu Á (Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay), Ý, Ai Cập và Babylon. Hải tặc Viking ở Bắc Âu là những nhà hàng hải kiệt xuất thời Trung Cổ. Đến thời Cận Đại, những quốc gia như Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đã lợi dụng địa hình có nhiều bờ biển của mình để phát triển ngành hàng hải với khát vọng chinh phục thế giới để mở rộng lộ trình giao thương trên biển và tìm ra những lục địa mới để biến chúng thành thuộc địa của mình. Và nếu xét những sản phẩm trong nước để trao đổi với các thương nhân nước ngoài ở Hội An thế kỷ XVI- XVIII, ta thấy những mặt hàng chúng ta bán phần lớn đều là ở dạng nguyên liệu thô khai thác từ thiên nhiên như trầm hương, kỳ nam, gỗ quý, sừng tê, ngà voi, đồi mồi… hoặc những sản phẩm nông nghiệp như lúa gạo, hồ tiêu, tơ tằm… Chỉ có hai mặt hàng thủ công mang tính chất thành phẩm được thương nhân nước ngoài ưa chuộng ở Việt Nam là các loại vải vóc được dệt từ tơ tằm và đồ gốm sứ (nhưng hai sản phẩm này vẫn không được ưa chuộng bằng đồ Trung Quốc và Nhật Bản vì không tinh xảo bằng). Ngược lại, những tàu buôn nước ngoài mang vào bán ở Hội An những sản phẩm được chế tác hoàn hảo. Một giáo sĩ Bồ Đào Nha thuộc dòng Jésuite là Valentin Corvalho, ghi lại: “Còn thuyền buôn đến từ Trung Quốc mang các thứ hàng hóa là “ sa, đoạn, gấm, vóc, vải, các vị thuốc, giấy vàng bạc, hương vòng, các thứ đồ giấy, kim tuyến, ngân tuyến, các thứ phẩm, y phục, giầy tốt, nhung, đơ ra, kính, pha lê, quạt giấy, bút, mực, kim, cốc áo, các thứ bàn ghế, các thứ đèn lồng, các thứ đồ đồng, các thứ đồ sứ đồ sành; đồ ăn uống thì các loại như lá chè, cam, chanh, lê, táo, hồng, bánh, miến, bột mì, tram muối, đầu thái, trứng muối, tương gừng, tương ngọt, đậu phụ, rau kim châm, mộc nhĩ, nấm hương…” bán rất chạy, thu được nhiều lợi nhuận, không hề bị ế đọng.Ví như các tàu buôn của thương nhân Hà Lan đến từ Surate và Coromandel đã đem theo vải vóc, chì, hỏa tiêu, …[11] Thuyền buôn đến từ nước Pháp thì bán khí giới, sắt, đồng, vải vóc, và mua trở về đường, lụa thô[12]. Thuyền đến từ Bồ Đào Nha mang theo các mặt hàng như: bàn chải, kim khâu, vòng tay, hoa tai bằng thủy tinh, mũ nón, mũ bonnet, thắt lưng, áo sơ mi và tất cả các loại áo… Đọc những dòng ghi chép trên, không biết các bạn có suy nghĩ giống tôi rằng người Việt Nam hầu như rất kém trong việc chế tạo ra những sản phẩm. Không chỉ có những sản phẩm có trình độ khoa học kỹ thuật cao mới có thể sản xuất được như pha lê, khí giới, súng ống…, những thứ gần như rất thông dụng như bàn chải, kim khâu, trứng muối mà “cũng bán rất chạy thu được nhiều lợi nhuận, không bị ế đọng” thì lạ quá. Câu hỏi tôi muốn đặt ra là tại sao người Việt Nam lại phải nhập khẩu những thứ đó qua nhiều thế kỷ mà không tự bản thân mình học cách sản xuất ra chúng. Và tại sao những gì chúng ta bán đi cho nước ngoài là những nguyên liệu thô chứ không phải là những sản phẩm được chế tác tinh xảo từ những nguyên liệu thô đó với giá cao hơn? Kinh tế truyền thống của Việt Nam từ bao đời vẫn không hề thoát khỏi nền nông nghiệp lúa nước thô sơ lạc hậu. Với những lợi thế về địa hình như đồng bằng, sông ngòi và khí hậu nhiệt đới gió mùa rất thích hợp cho việc trồng lúa nước, người Việt Nam dường như không nghĩ tới việc khai thác những lợi thế của đường bờ biển mà chỉ tập trung ở những vùng đồng bằng châu thổ để trồng lúa và xem đó như là nền kinh tế chủ đạo. Một đặc điểm nữa là người Việt Nam rất coi trọng văn hóa làng xã và gần như rất sợ phải đi xa khỏi quê nhà của mình. Một trong những nỗi sợ lớn nhất của người Việt là nỗi sợ phải đi “tha phương cầu thực” (đi kiếm ăn ở xứ khác), nhiều khi “xứ khác” này cũng chẳng phải xa xôi gì mà chỉ là làng kế bên hoặc tỉnh kế bên mà thôi. Trong tất cả các cuộc chiến ngoại xâm của Việt Nam cũng như những cuộc khởi nghĩa của nông dân chống lại triều đình phong kiến, điều khiến cho người dân nổi dậy chống giặc là khi làng mạc bị cướp bóc, đất đai bị chiếm, người dân không còn nhà để ở và không còn đất để cày. Tuyệt đối không có bóng dáng của một động cơ chính trị nào quan trọng hơn là mất đất mất làng, không có lý tưởng hay tư tưởng gì ở đây cả. Văn Minh Tân Học Sách năm 1908 có viết: “Người Âu trọng du lịch, xem thường hiểm trở gian nan, đi thám hiểm Băng Dương, đi vòng quanh địa cầu, đều là những việc thường thấy. Nước ta có thế không? Lìa nhà mươi dặm đã bùi ngùi những mưa gió hoa vàng! Ở lữ thứ vài năm đã than thở quan hà đầu bạc! Nói gì đến Xiêm La, Miến Điện, Nam Chưởng, Cao Miên không ai chịu đặt chân tới; ngay đến Trung Hoa đối với ta cái gì cũng giống nhau, thế mà người Tàu thì ở nhan nhản khắp nơi kinh kỳ đô hội bên ta, còn người nước ta thì chưa một ai đặt chân đến thành Ngũ Dương (tên gọi cũ của Quảng Châu) cả.” Quốc dân độc bản năm 1907 cũng nói: “(người Việt) không nghĩ gì ngoài bát gạo hạt muối, chân không hề bước đi đâu một bước. Xa gia đình làng xóm trăm dặm là nước mắt đã ướt áo, ra khỏi ngõ mười ngày đã sốt ruột muốn về.” Cái tư tưởng “xa quê hương, nhớ mẹ hiền” rất tiêu biểu trong đời sống văn hóa người Việt ngay trong cả đời sống ngày nay khi con người đã bay lên tới Mặt Trăng. Bạn nào tinh ý sẽ thấy những bài viết thương quê, nhớ mẹ, nhớ khói bếp nhớ lũy tre làng xuất hiện rất nhiều trong văn chương hiện đại Việt Nam, nhất là trong những tác phẩm thơ văn in trong báo Xuân hoặc trong âm nhạc và sân khấu. Dĩ nhiên cái gì cũng có hai mặt của nó. Gắn bó với quê cha đất tổ không có gì là xấu nếu như điều này không kìm hãm tư duy và chí tiến thủ của người Việt sau lũy tre làng và trói buộc nó xung quanh cây đa giếng nước. Với nền kinh tế tự cung tự cấp miễn sao là không phải sợ thiếu ngày hai bữa, những người dân sống ở nông thôn sẽ không phát triển được tư duy cầu tiến chịu học học một cách sâu sắc. Những sản phẩm thủ công được làm ra lúc nhàn rỗi cũng chỉ để bán hoặc trao đổi cho những người trong làng xóm hoặc cùng lắm là làng bên nên miễn sử dụng được là xong, không cần sự cầu kỳ tinh xảo. Do không có nhu cầu thương mại với bên ngoài, những nông cụ thô sơ cứ tồn tại như thế đời này qua đời khác mà không cần cải tiến vì có thừa nông sản cũng chẳng để làm gì. Và cứ mỗi xóm mỗi làng có được một ông thầy đồ hay một cậu tú tài biết được mấy chữ trong sách Thánh Hiền thì làng ấy đã có thể tự hào sung sướng rồi, cần gì phải tìm hiểu học hỏi thêm những thứ mà Khổng Mạnh không dạy. Cứ suy nghĩ một cách khách quan và nghiêm túc rằng giữa những dân tộc chịu đi đây đi đó, giao thương khắp nơi trên thế giới, chịu tiếp thu những luồng tư tưởng và văn hóa khác biệt, tận mắt thấy tai nghe những điều kỳ lạ và những dân tộc suốt đời chỉ quanh quẩn trong làng xóm của mình, ngoài quanh năm suốt tháng cày cấy ngoài đồng, đến khi rảnh rỗi thì lo ăn chơi cờ bạc rượu chè cùng với hội hè đình đám mà không bao giờ tiếp thu cái hay cái mới bên ngoài, dân tộc nào có tư duy phong phú và sâu sắc còn dân tộc nào có tư duy đơn giản hời hợt? Châu Âu có sự thay đổi lớn về mặt tư tưởng triết học qua các thời Phục Hưng, Khám Phá, Khai Sáng và các cuộc cách mạng công nghiệp phần lớn nhờ người Châu Âu không vừa lòng với việc ở yên một chỗ và chấp nhận những gì đang có. Từ thế kỷ XVI, Châu Âu đã có những trường đại học để dạy những môn khoa học và triết học thì các ông đồ Nho râu tóc bạc phơ của đầu thế kỷ 20 ở Việt Nam vẫn chen chúc nhau tham dự kì thi mà cơ bản là không có gì thay đổi từ khi nhà Lý mở khoa thi đầu tiên cách đây 1000 năm với những “Tứ Thư Ngũ Kinh” của Khổng Mạnh để cầu chút vinh hoa hão để về bái tổ vinh quy. Đối với họ việc “thượng kinh ứng thí” thì coi như là vĩ đại và ghê gớm lắm rồi. Và những vị khoa bảng này cũng chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ của dân số Việt Nam, còn lại tuyệt đại đa số là mù chữ và chưa hề bước ra khỏi làng mình nửa bước.
Rất nhiều người Việt Nam, nhất là những người ở tuổi cha mẹ tôi thường sẽ có những phản ứng khá mạnh mỗi khi giới trẻ có những phát biểu mang tính chỉ trích đối với những vấn đề được mặc định là “truyền thống dân tộc” đặc biệt là những chuyện liên quan đến tôn ti trật tự hoặc cúng quải giỗ chạp. Trong tâm thức của họ, những gì của ‘ông bà ta để lại” thì mặc nhiên là đúng và không được quyền lên án hoặc xem xét lại. Cũng như có rất nhiều người ngày rằm mồng một đều rất siêng ăn chay và đi chùa, những nghi thức cúng bái cầu siêu cầu an hóa vàng phóng sinh… không có gì là không rành nhưng khi chỉ lên những tượng Phật trong chùa hỏi đây là ai thì ngoài Phật Thích Ca và Phật Bà Quan Âm ra, những vị phật khác đều mù tịt. Có những người đến các ngày vía ông vía bà đều đi hành hương đền nọ miếu kia nhưng ngoài việc cầu lợi lộc cho bản thân như tình duyên gia đạo, mua may bán đắt, họ đều không quan tâm đến chuyện nơi mình mang lễ đến khấn vái thờ thần hay thờ quỷ, miễn sao là nghe người khác đồn là nơi đó linh thiêng lắm là cứ thế mà đến lễ bái nhang đèn. Nhìn chung, đời sống tinh thần và tâm linh của người Việt Nam chúng ta khá hời hợt và chứa đầy những mâu thuẫn nội tại trải qua suốt bao nhiêu năm tháng nhưng lại có rất ít những thay đổi mang tính chất bước ngoặc. Bài viết này sẽ phân tích khía cạnh tôn giáo và đời sống tinh thần của người Việt Nam. Nếu đi ngược về lịch sử của Việt Nam từ thời sơ khai thì người Việt cổ không có tôn giáo và hệ tư tưởng triết học mà chỉ có những tín ngưỡng dân gian bái vật và phồn thực. Đến thời kỳ Bắc thuộc trên 1000 năm, tam giáo Lão, Nho, Phật được du nhập từ Trung Quốc vào Việt Nam và trở thành hệ tư tưởng chính thống của người Việt và ngay cả khi giành được độc lập thì các triều đại phong kiến Việt Nam vẫn xây dựng đời sống tinh thần và chính trị xã hội Việt Nam dựa trên cái nền tảng tam giáo này từ đời nhà Đinh (thế kỷ thứ 10) đến đời nhà Nguyễn (đầu thế kỷ thứ 20). Như vậy nếu tính sơ sơ thì nền tảng tư tưởng do tam giáo tạo ra đã tồn tại và bám rễ ở Việt Nam trong suốt ít nhất là 2000 năm, một khoảng thời gian cực kỳ dài. Và vì thế dù muốn dù không, chúng ta phải xét đến sự ảnh hướng của tam giáo đối với đời sống tinh thần cũng như tính cách của người Việt Nam. Khi tôi viết những bài lên án Nho Khổng và những hậu quả nặng nề của nó để lại đối với tư duy của người Việt Nam, có rất nhiều người gửi cho tôi những tin nhắn rất dài nhằm giải thích với tôi rằng Nho giáo không xấu và Khổng Tử không có lỗi. Điều này cũng tương tự như cố gắng giải thích cho tôi nghe rằng học thuyết xã hội chủ nghĩa của Karl Marx không sai lầm và Marx không có lỗi khi chủ nghĩa xã hội của ông trở thành một con quái vật trên toàn cầu. Khách quan mà nói, bất cứ một học thuyết hay một hệ tư tưởng triết học nào trên thế giới cũng đều chứa đựng cả hai mặt tốt và xấu, tiến bộ và hạn chế. Nho giáo, Phật giáo, Lão giáo hay triết học cổ đại phương Tây của Socrates, Plato và Aristotle cũng thế. Vấn đề ở chỗ là khi một hệ tư tưởng chiếm vai trò độc tôn và bảo thủ không thay đổi thì nó chắc chắn sẽ trở nên lạc hậu không hợp thời và bị lợi dụng để phục vụ cho quyền lợi của một nhóm người nào đó. Tam giáo ở Trung Quốc và ở Việt Nam trong suốt lịch sử phong kiến không có những thay đổi cốt lõi mang tính chất cách mạng mà trái lại ngày càng biến tướng tinh vi hơn để làm công cụ khóa chặt tư tưởng của con người. Đầu tiên xin được nói về Nho giáo. Khổng Tử và Mạnh Tử là những người đặt ra nền móng của hệ tư tưởng Nho giáo có công trong việc đưa ra những quy chuẩn trong việc ứng xử xã hội cũng như nghĩa vụ của những tầng lớp khác nhau nhằm tạo ra một xã hội có trật tự thống nhất và dễ điều hành hơn khiến cho nhà nước phong kiến tập quyền có thể củng cố quyền lực tối đa. Đây là một bước tiến lớn trong lịch sử từ chế độ phong kiến sơ khai thời Ân-Chu để trở thành chế độ phong kiến chuyên chế thời Tần-Hán và các triều đại Trung Quốc sau này. Nhưng khi phong thánh Khổng Mạnh và thần thánh hóa những gì thuộc về Nho giáo (chữ Thánh Hiền, sách Thánh Hiền) thì chế độ phong kiến đã rất thành công trong việc dùng hệ tư tưởng Nho giáo này để làm người dân ngu muội và tuân phục vì những lý do sau đây: 1. Đã là Thánh nhân thì cái gì liên quan tới họ đều đúng, cấm cãi, chỉ được ca ngợi và học theo chứ không được phê phán hoặc phản biện. Điều này khiến Tứ Thư Ngũ Kinh được tôn sùng suốt hai ngàn năm mà không hề có một lời chỉ trích hoặc phê bình từ những người gọi là có học. 2. Nho giáo đề cao tính tôn ti trật tự theo kiểu dưới phải phục tùng trên mà không được quyền chống đối hoặc phản kháng cho dù trên có như thế nào đi nữa (thần tử phục tùng vua, con cái phục tùng cha mẹ, học trò phục tùng thầy, vợ phục tùng chồng). Mặc dù đạo quân thần, sư đồ, phu phụ và phụ tử trên lý thuyết đều mang tính hai chiều nhưng trên thực tế những kẻ ngồi chiếu trên nếu có cư xử không phải đạo hoặc thậm chí là bá đạo cũng đều được giơ cao đánh khẽ chứ không bị trừng trị thẳng tay như trong trường hợp những kẻ chiếu dưới lỗi đạo. 3. Nho giáo đề cao đạo học của Khổng Mạnh nhưng coi thường thậm chí bài xích và triệt tiêu những hệ tư tưởng triết học khác để chiếm vị trí độc tôn về mặt tư tưởng. Điều này khiến cho người theo Nho giáo trở nên kiêu căng và ngu dốt vì tưởng rằng những gì mình biết là chân lý và có thái độ khinh rẻ những tư tưởng tiến bộ. Chính vì thái độ ếch ngồi đáy giếng đó mà nhà Thanh của Trung Quốc và nhà Nguyễn của Việt Nam đã nếm mùi thất bại cay đắng trước kỹ thuật quân sự hiện đại của phương Tây dẫn đến việc mất nước. 4. Nho giáo coi rẻ khoa học và thương nghiệp vốn là những yếu tố nền tảng để phát triển đất nước. Điều này khiến cho toàn bộ nền kinh tế của những nước Nho giáo đều trông cậy vào nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp lỗi thời lạc hậu. Trong khi đó tầng lớp Nho sĩ với vốn kiến thức vô dụng của mình lại được xã hội coi trọng trong khi họ chính là thành phần ăn bám. 5. Nền giáo dục khoa cử Nho giáo không coi trọng việc tìm ra cái mới mà coi trọng việc lục tìm trích dẫn điển xưa tích cũ (cổ nhân có câu…), không coi trọng tính ứng dụng mà thích những thứ sáo rỗng phù phiếm (ngâm vịnh ca ngợi phong hoa tuyết nguyệt nhưng lại rất kém về những thường thức đời sống…), không thích việc tìm ra chân lý mà thích việc lấy lòng bề trên bằng việc ca ngợi công đức của vua, của cha mẹ của thầy…Đó là những bức tường về mặt tư tưởng giam cầm những người theo Nho học khiến cho họ tưởng rằng mình là người hiểu biết nhưng thật ra rất ngu dốt và thủ cựu. 6. Nho giáo đề cao thuyết “thiên mệnh” cho rằng chỉ có một dòng họ có quyền làm chủ đất nước và cai trị muôn dân. Thuyết thiên mệnh đánh tráo khái niệm “quốc gia” với khái niệm “triều đình”, “dân tộc” với “hoàng tộc”. Người dân trung thành với quốc gia và dân tộc đồng nghĩa phải trung thành với triều đình và hoàng tộc. 7. Nho giáo trọng nam khinh nữ khiến cho nguồn lực về con người bị lãng phí vô cùng nghiêm trọng vì phụ nữ không được học hành, không được làm việc mà chỉ nghĩ tới chuyện tam tòng tứ đức, biến bản thân mình thành máy đẻ và nô lệ phục dịch cho gia đình nhà chồng mà còn coi đó là những điều đáng tự hào. 8. Nho giáo phức tạp hóa những phép cư xử giữa người với người vốn cần sự chân thành và thân mật trở và biến nó thành những lễ nghi cầu kỳ phiền phức khiến con người rất dễ vướng vào những cái bẫy mang tên “lễ nghĩa” hoặc dùng lễ nghĩa để che giấu cảm xúc thật bên trong. Về lâu về dài, việc tuân thủ theo lễ nghĩa mang tính chất thủ tục nhưng không phải xuất phát từ tình cảm thật khiến con người trở nên khách sáo và đạo đức giả. 9. Nho giáo dùng danh lợi và bổn phận trói buộc con người khiến con người xem việc dùng chữ nghĩa kiếm chút công danh và bổng lộc về vun đắp cho gia tộc là lẽ sống của cuộc đời. Khái niệm “chí làm trai” của Nho giáo chỉ để cập tới việc học hành đỗ đạt làm quan vinh quy bái tổ phụng sự triều đình tuyệt đối không nhắc đến việc tìm hiểu, khám phá, sáng tạo và tìm kiếm chân lý. Trong xã hội phong kiến ngày xưa, việc “học chữ Thánh hiền” được xem là đặc quyền đặc lợi chứ không phải là quyền bình đẳng của con người. Điều này dẫn đến việc đại đa số dân chúng đều mù chữ, còn một số rất ít những kẻ có tí chữ nghĩa thì hợm hĩnh kiêu căng, cậy mình đọc được Tứ Thư Ngũ Kinh thì coi như đã ôm hết trí tuệ thiên hạ vào lòng, xem việc bán mạng trung thành với triều đình là hoài bão ý chí lớn lao của nam nhi, xem việc có một chức quan trong triều, xây được cái nhà từ đường cho to và cưới năm thê bảy thiếp về đẻ con đàn cháu đống là sở nguyện của một đời người. Có thể nói, Nho học gần như là một thứ đặc quyền đặc lợi dành cho những kẻ cai trị. Còn đối với dân đen chiếm số đông trong xã hội, những người một chữ bẻ đôi cũng không biết thì chuyện hiểu sâu xa lời giảng của Khổng Mạnh là không tưởng. Nho giáo được phổ biến trong dân gian bằng ca dao tục ngữ, truyện Nôm và những tuồng hát hầu hết lấy từ những điển tích cổ của Trung Quốc ca ngợi tam tòng tứ đức và tam cương ngũ thường hoặc qua những ông thầy đồ biết được dăm ba chữ lẻ về gõ đầu trẻ trong làng mà dân làng hết sức nể sợ. Đối với đại đa số dân đen, Nho giáo được hiểu đơn giản qua một số khái niệm mặc định sau: 1. Chuyện quốc gia đại sự là của triều đình chứ thứ dân không có quyền lên tiếng mà phải cam phận con sâu cái kiến. Vua tốt thì dân nhờ, vua ngu thì dân chịu. Phản lại vua và phản lại triều đình là phản lại quốc gia và dân tộc. 2. Đã là dân thì phải phục tùng vua quan, đã là con thì phải phục tùng cha mẹ, đã là học trò thì phải phục tùng thầy, và đã là vợ thì phải phục tùng chồng. Bất cứ hành động hoặc suy nghĩ nào trái lại với tư tưởng nói trên đều là đại nghịch bất đạo. 3. Con người sống trên đời phải biết lo an cư lạc nghiệp và an phận thủ thường, miễn sao ngày có hai bữa cơm, tối về có chỗ chui ra chui vào là đủ. 4. Mục đích sống lớn nhất của người đàn ông là thăng quan tiến chức, trung thành với triều đình, lo tròn chữ hiếu với cha mẹ và sinh con trai nối dõi. 5. Mục đích sống lớn nhất của người đàn bà là lấy chồng, sinh con trai nối dõi cho chồng và quán xuyến gia đình nhà chồng. 6. Mục đích lớn nhất của việc học hành là biết tuân phục và để lập công danh chứ không phải để nâng cao hiểu biết và giải phóng về mặt tư tưởng. Với hơn 2000 năm chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng Nho giáo, những khái niệm về nhân quyền, dân chủ, quyền bình đẳng, tự do hay phản biện dường như vẫn còn rất xa lạ đối với đại đa số người Việt đặc biệt là những người dân sống ở nông thôn. Một trăm năm ảnh hưởng của văn hóa phương Tây vẫn là quá ít so với 2000 năm Nho Khổng. Hãy nhìn lại xã hội Việt Nam ngày nay để so sánh xem những tư tưởng này vẫn còn đó hay đã mất?
Ảnh hưởng của Đạo giáo (Lão giáo) đối với tư duy và đức tin của người Việt Nam Bài viết lần này tôi muốn đề cập tới những hạn chế của Lão giáo hay còn gọi là Đạo giáo đối với khả năng nhận thức của đại đa số người Việt. Tôi biết đụng chạm đến những vấn đề như ngôn ngữ, tôn giáo hoặc truyền thống là một điều không hề dễ dàng vì đó là niềm tin của nhiều người. Tuy nhiên, sẽ không khách quan và đầy đủ khi chúng ta không xét tất cả những khía cạnh này trong việc hình thành tập quán tư duy cũng như tính cách của một cộng đồng. Một lập luận phổ biến của nhiều người không đọc kỹ những bài viết của tôi là: “Tôn giáo nào cũng dạy người ta hướng thiện, làm người tốt”. Tôi không phủ nhận điều này nhưng xét về góc độ khoa học, tôi muốn mọi người trước khi nhận xét đánh giá hai điều quan trọng: 1. Những triết lý và tư tưởng của tôn giáo đó được áp dụng vào xã hội như thế nào? Sâu sắc và đúng đắn hay hời hợt và sai lầm? Có tốt đẹp và tích cực như trên lý thuyết hay không và có thúc đẩy xã hội phát triển hay bị lợi dụng theo hướng ngu dân hóa? 2. Triết lý hoặc tư tưởng đó có chịu dung nạp và cạnh tranh công bằng với những tư tưởng mới tiến bộ hơn hay tìm mọi cách chèn ép cấm đoán những tư tưởng khác để giữ vị trí độc tôn trong xã hội? Hi vọng mọi người phản biện theo lý tính, đừng theo cảm tính. Một tôn giáo luôn luôn có hai phần: giáo lý và tín ngưỡng. Nếu ví tôn giáo như một tảng băng thì giáo lý, hay còn gọi là phần triết lý của tôn giáo đó, là cốt lõi của một tôn giáo và là phần chìm sâu dưới đáy. Để hiểu được trọn vẹn phần giáo lý của một tôn giáo không phải là một điều đơn giản. Thứ nhất giáo lý của các tôn giáo đều được viết bằng những ngôn ngữ cổ và việc phiên dịch dù muốn dù không cũng không thể truyền tải hết ý nghĩa của giáo lý đó. Thứ hai, để nghiên cứu giáo lý của một tôn giáo, người nghiên cứu cần có một trình độ hiểu biết nhất định và rất nhiều thời gian để dành cho việc nghiên cứu. Người dịch kinh sách có thể cố tình diễn giải theo ý mình vì trình độ không đủ hoặc theo mục đích riêng của mình để thao túng các tín đồ. Phần lớn những người theo tôn giáo chỉ tiếp xúc với phần giáo lý qua những lời giảng của người đại diện cho tôn giáo (linh mục, mục sư, hòa thượng…) với hình thức rút gọn gọi là giáo điều chứ ít khi có người có đủ trình độ, điều kiện và thời gian để nghiên cứu giáo lý một cách bài bản. Một lần nữa, giáo điều này được giảng giải chính xác hay mơ hồ, theo hướng tích cực hay tiêu cực , có dụng ý chính trị hay không đều phụ thuộc vào trình độ và ý đồ của người giảng giải. Và tùy theo trình độ nhận thức cũng như mức độ sùng tín của tín đồ mà những giáo điều này có được suy luận theo hướng phản biện hay là mù quáng tuân theo. Lão giáo (hay Đạo giáo) là tôn giáo nguyên thủy của Trung Quốc ra đời rất lâu trước Khổng giáo và là một trong những tôn giáo lâu đời nhất trên thế giới. Bắt nguồn từ những tín ngưỡng dân gian và những triết lý giải thích sự hình thành thế giới của người Trung Quốc cổ đại, Lão giáo từng bước được hình thành và hoàn thiện thành một tôn giáo có giáo lý và nghi thức hoàn chỉnh. Giáo lý của Lão giáo tập trung trong ba tác phẩm Kinh Dịch, Đạo Đức Kinh và Nam Hoa Kinh. Nền tảng lý luận của Đạo giáo được trình bày qua tác phẩm Kinh Dịch, tương truyền là thư tịch cổ nhất của Trung Quốc được truyền từ thời Phục Hy, một vị vua trong thần thoại. “Dịch” có nghĩa là thay đổi và dịch chuyển chỉ sự vận động không ngừng của vũ trụ. Kinh Dịch đưa ra những khái niệm giải thích sự hình thành vạn vật vẫn còn phổ biến đến ngày nay như Thái Cực (hợp nhất, hỗn mang) sinh Lưỡng Nghi (âm và dương) sinh Tứ Tượng (Thái Dương, Thiếu Dương, Thái Âm, Thiếu Âm) sinh Bát Quái (tám quẻ đơn gồm Càn (trời), Khôn (đất), Cấn (núi), Tốn (gió), Chấn (sấm sét), Khảm (nước), Ly (lửa) và Đoài (ao hồ)) và sáu mươi tư quẻ kép (do bát quái chồng lên nhau). Cùng với Ngũ Hành (Kim, Mộc Thủy, Hỏa, Thổ), Lưỡng Nghi chi phối mọi sự sinh diệt của những vật chất hữu hình trong vũ trụ. Tất cả được gọi chung là Đạo (con đường). Tư tưởng chủ yếu của Đạo giáo lúc bấy giờ là con người sống chan hòa với thiên nhiên vì con người vốn là một phần của thiên nhiên. Muốn vất bỏ ưu phiền trong cuộc sống con người phải rũ bỏ được những ham muốn về danh lợi tiền tài. Trong Đạo giáo, những người có thể hiểu được lẽ âm dương tuần hoàn của đất trời thiên nhiên mới là cái đạo đúng sống cho phù hợp được gọi là “chân nhân” (con người thật sự). Những vị chân nhân này thường từ bỏ cuộc sống thế tục để lên núi tu luyện bằng cách luyện khí công, ngồi thiền, hấp thụ tinh khí của trời đất, luyện đơn dược. Nếu thành công họ có thể trẻ mãi không già, vượt qua vòng sinh lão bệnh tử và trở thành tiên. Ngoài việc luyện đơn và tu hành, các vị chân nhân hay đạo sĩ còn biết đoán vận mệnh con người hoặc một triều đại qua bốc phệ (bói mu rùa, bói cỏ thi), chiêm tinh (xem tinh tượng trên trời để đoán vận mệnh của con người hoặc của quốc gia) và chữa bệnh bằng cách trừ tà hoặc bằng thảo dược và khí công. Các loài cầm thú cây cỏ cũng có thể tu hành tuy nhiên thú tính chưa dứt được nên khó có thể thành chánh quả trở thành tiên mà tu theo còn đường tà đạo để thành yêu quái. Các yêu quái này nếu có thiện căn sẽ tiếp tục tìm các vị chân nhân đắc đạo để theo hầu hạ và tu hành, còn không chúng sẽ kết bè kết phái quấy nhiễu con người như các loài yêu quái trong Tây Du Ký. Tác phẩm tư tưởng triết học quan trọng thứ hai của Lão giáo là Đạo Đức Kinh của Lão Tử tổng hợp tất cả những nguyên lý của Lão giáo. Đạo Đức Kinh gồm 81 chương, 5000 chữ và hai phần Thượng Hạ. Ngoài việc diễn giải thêm về những khái niệm căn bản của Kinh Dịch, Đạo Đức Kinh còn có hai triết lý quan trọng đó là Vô Vi (Vô cầu, vô tranh, vô đoạt, vô chấp) và Nhân Ái (sống chan hòa, thương yêu, cứu giúp người khác). Theo Lão Tử, con người sinh ra vốn là một thực thể của vũ trụ và vạn vật cũng như muôn loài khác. Cuộc sống không có gì là vui cũng chẳng có gì là buồn, chẳng có gì để sở hữu hay tranh chấp. Danh lợi đều là phù du. Lão Tử không đề cập đến thiên đường hay địa ngục hay luân hồi chuyển kiếp. Con người chỉ đơn giản sống trọn kiếp người rồi trở về với hư không. Người hiểu được đạo này có thể thoát được cái chết bằng cách tu tiên, thọ ngang trời đất với điều kiện phải dứt bỏ hết những thứ trần tục. Sau Lão Tử, Trang Tử, một triết gia khác sinh vào thế kỉ thứ 4 trước Công Nguyên đã soạn thảo Nam Hoa Chân Kinh giải thích đạo vô vi qua những câu chuyện ngụ ngôn hoặc những lời đối đáp. Trang Tử bày tỏ sự chán ghét của mình với chế độ thống trị phong kiến và những gì thuộc về đạo đức phong kiến (Nho giáo). Tương truyền, Trang Tử thử vợ bằng cách hỏi vợ khi mình chết vợ sẽ thế nào. Vợ ông bảo sẽ thủ tiết thờ chồng. Một thời gian ngắn sau, Trang Tử giả chết và ngầm sai một người học trò đẹp trai của mình quyến rũ vợ mình. Quả nhiên vợ Trang Tử xiêu lòng và khi người học trò đó giả vờ bị bệnh nặng cần thuốc trị là quả tim của người mới chết, vợ Trang Tử không ngần ngại đề nghị mổ xác chồng lấy tim chữa bệnh cho tình nhân. Trang Tử sống dậy vạch mặt vợ rồi chán nản bỏ vào thâm sơn cùng cốc sau hóa bướm bay đi mất. Phần nổi của tảng băng chính là phần tín ngưỡng bao gồm các nghi thức tôn giáo và các hình tượng tôn giáo. Đây là phần được đa số giáo dân tiếp cận vì nó dễ tiếp cận và có tác dụng rất lớn về mặt tâm lý đối với đa số giáo dân. Nhưng nếu lạm dụng vào phần tín ngưỡng nhưng không hiểu sâu hiểu đúng về giáo lý, con người rất dễ bị lệ thuộc vào tôn giáo và bị lợi dụng. Từ cuối thời Đông Hán, Đạo giáo đứng sau các cuộc khởi nghĩa nông dân nhằm lật đổ triều đình trong đó nổi tiếng nhất là cuộc khởi nghĩa Khăn Vàng của ba anh em họ Trương chống lại chính quyền trung ương nhà Hán. Lợi dụng sự mê tín và đói khổ của người dân, các đạo sĩ đạo giáo thường tổ chức phát chẩn lương thực cứu đói, chữa bệnh miễn phí, làm bùa phép (thực ra là giở những trò tiểu xảo dựa trên sự thiếu hiểu biết của dân nghèo)… rồi dựa vào thiên cơ để xúi giục người dân nổi dậy. Chính vì vậy mà trong thời Đông Hán và Tam Quốc, Đạo giáo bị giai cấp thống trị coi như kẻ thù. Nếu như Nho giáo là cái ách của giai cấp thống trị thì Đạo giáo là sự cứu rỗi và giải thoát. Qua nhiều biến thiên của lịch sử, Đạo giáo phân hóa thành hai nhánh: đạo giáo phù thủy và đạo giáo tiên học. Người theo đạo giáo phù thủy được gọi là đạo sĩ, đạo nhân học cách sử dụng bùa phép, trừ tà bắt ma, luyện đơn dược, luyện công. Những đạo sĩ cao tay còn được xem là trên thông thiên văn, dưới thạo địa lý, biết điều khiển cả âm binh. Đạo sĩ có kẻ tốt người xấu. Các đạo sĩ xấu thường lợi dụng đạo pháp để làm chuyện đồi bại như luyện bùa ngải thuốc độc hại người, luyện phòng trung thuật (thuật phòng the) để làm khuynh đảo các vị vua háo sắc muốn trường sinh bất tử, thậm chí có những đạo sĩ còn bắt cóc trẻ con đồng nam đồng nữ nấu thuốc luyện đơn hoặc mang người tế sống để giữ của. Thay vì tìm cách chống lại triều đình, các đạo sĩ xấu xa (tà đạo) tìm cách tiến cử mình với các vị vua bằng cách khoe khoang việc biết luyện thuốc trường sinh, xuân dược (thuốc kích dục) và biến đá thành vàng (giả kim) để mưu cầu danh lợi. Nhiều tay yêu đạo còn được tín nhiệm tới mức được phong làm quốc sư do biết cách chiều theo những trò bệnh hoạn của các hoàng đế. Không thiếu các triều đại của Trung Quốc bị diệt vong cũng do tin vào các đạo sĩ kiểu này. Phái tu tiên không màng đến chuyện đời, sống trên các ngọn núi cao hiểm trở để lánh đời, nhất quyết không tham gia chính sự. Những vị chân nhân này thường tham thiền, luyện công và làm thuốc trong các đạo quán của mình. Họ không thu nhận đệ tử bừa bãi mà chỉ truyền đạo cho những người có duyên. Trong các truyện kiếm hiệp Kim Dung thường nhắc đến Ngũ Nhạc, năm ngọn núi thiêng (Hằng, Hành, Thái, Hoa, Tung sơn) vốn là nơi các đạo sĩ ưa chuộng để lập đạo quán và dạy võ thuật. Nhiều môn phái võ công Trung Quốc bắt nguồn từ phái tu tiên trong đó nổi tiếng nhất và vẫn còn phổ biến đến nay là Thái Cực Quyền của Trương Tam Phong. Là một tôn giáo lâu đời và tồn tại đến ngày nay, Đạo giáo tất nhiên có nhiều mặt tích cực. Trước nhất, Đạo giáo khuyên con người sống thuận theo tự nhiên, không nên quá coi trọng tiền bạc và danh vọng, phải có lòng từ bi và giúp đỡ những người yếu thế. Đây cũng là tôn chỉ chung của hầu hết tất cả các tôn giáo chính thống trên thế giới. Thuyết sáng thế của tôn giáo dựa trên Thái Cực (hỗn mang) sinh ra Lưỡng Nghi (âm dương) và từ đó sinh ra vạn vật ở một khía cạnh nào đó khá giống với thuyết Big Bang của phương Tây sau này. Đạo giáo còn giúp phát triển các thuật của Đông Y như chữa bệnh bằng thảo dược, châm cứu các huyệt đạo, luyện khí công và thuật dưỡng sinh còn phổ biến đến tận bây giờ. Dựa vào âm dương ngũ hành, Đạo giáo phân biệt các loại thực phẩm và thảo dược theo vị (ngọt, cay, chua, mặn, đắng) và tính (hàn, bình, nhiệt) để theo đó mà khắc chế các bệnh tật. Đạo giáo còn đề xuất cách phân loại các loại động vật (gọi chung là “trùng”) theo hình dạng bên ngoài thành các loài: mao (có lông mao, chỉ các loài thú), vũ (có lông vũ, các loài chim), lân (có vảy, gồm cá và bò sát) và khỏa (trần trụi, các loài không có gì che phủ bên ngoài, trong đó có loài người). Tuy cách phân loại này không chính xác lắm về mặt khoa học ngày nay, nhưng đối với thời cổ đại, đây là một cách phân loại khá bài bản và có căn cứ. Ngoài ra, Đạo giáo còn có một đóng góp quan trọng về mỹ thuật đó là nghệ thuật vẽ tranh thủy mặc (sơn thủy). Về mặt tiêu cực, trước hết, Đạo giáo đề cao thuyết chán đời, lánh đời thay vì cống hiến cho xã hội. Những người theo Đạo giáo khi bất mãn chính quyền hoặc giai cấp thống trị sẽ tìm cách trốn lánh bằng cách không ra làm quan mà tập trung vào ngâm thơ, uống rượu, du sơn ngoạn thủy, tham thiền nhập định…để tỏ ra thanh cao chứ không tìm cách thay đổi xã hội theo một hướng tích cực. Lưu Linh, người được mệnh danh là tửu cuồng thời Đông Tấn, là một ví dụ cụ thể, suốt ngày say khướt say mèm. Các nho sĩ Việt Nam cũng như nho sĩ Trung Quốc xưa khi trẻ sẽ chọn con đường Nho học, học hành đỗ đạt thành tài rồi làm quan giúp dân giúp nước. Đến khi về già hoặc chán cảnh quan trường hiểm ác hoặc do thời cuộc đảo điên, các vị lại bỏ Nho giáo theo Đạo giáo bằng cách cáo lão từ quan về vui thú điền viên, trồng hoa thưởng trà, lên non hái thuốc, làm bạn với cỏ cây hoa lá. Những nhân vật điển hình có thể kể đến Nguyễn Trãi, Nguyễn Khuyến, Nguyễn Công Trứ, Nguyễn Đình Chiểu… Thứ hai, Đạo giáo cổ súy những trò mê tính dị đoan như lập đàn cầu mưa, đốt bùa làm phép, bói toán, luyện đan, lên đồng, xin xăm xin quẻ, đốt vàng mã. Người bình dân tất nhiên sẽ không đủ trình độ để tìm hiểu triết lý Đạo giáo qua những tác phẩm Đạo Đức Kinh hay Nam Hoa Kinh mà chỉ biết tin vào những trò mê tín để cầu mong được ơn trên che chở, phù hộ thay đổi số phận mà không tin vào làm gì để thay đổi vận mệnh của chính bản thân. Đạo giáo được đưa vào Việt Nam gần như cùng thời với Nho thời Đông Hán theo chân các đạo sĩ, thầy phù thủy Trung Quốc. Phục Ba tướng quân Mã Viện thời Đông Hán sau khi đánh thắng cuộc khời nghĩa hai bà Trưng đã chôn một cột đồng trên đất Giao Chỉ, trên cột đồng có khắc dòng chữ “Đồng trụ chiết, Giao Chỉ diệt” (cột đồng ngã thì xứ Giao Chỉ cũng diệt vong). Cao Biền, tiết độ sứ Giao Châu đời Đường tìm mọi cách để triệt long mạch của nước ta bằng cách đóng cọc dưới lòng sông Tô Lịch, thậm chí mang hài cốt của tổ tiên họ Cao sang chôn ở long mạch nước nam đều theo phép phong thủy của Đạo giáo. Các truyền thuyết về việc người Trung Quốc sang đô hộ ở xứ ta vơ vét rất nhiều của cải nhưng không mang hết về nước được nên mang chôn trong một hang động nào đấy, sau đó bắt cóc gái đồng trinh cho ngậm sâm rồi chôn sống theo để làm thần giữ của, cũng là phép phù thủy của Đạo giáo. Ở một phương diện khác,do Đạo giáo là đạo đa thần, rất phù hợp với truyền thống thờ cúng vật tổ (totem) của người Việt cổ nên việc Đạo giáo dần dần cắm rễ vào và đồng hóa với tín ngưỡng dân gian Việt Nam là điều rất tự nhiên. Các tín ngưỡng dân gian Việt Nam thờ Thánh Tản Viên, Phù Đổng Thiên Vương, bà chúa Liễu Hạnh, thành hoàng, thổ địa đều mang ảnh hưởng của Đạo giáo. Cũng như Đạo giáo Trung Quốc, Đạo giáo ở Việt Nam tin mọi thứ thuộc về tự nhiên như rừng cây, sông núi, đất đai đều có tính linh và đều được các thần cai quản. Những người lập công lớn cho dân tộc hay đất nước khi chết đều được phong thần và lập đền thờ theo truyền thống “sinh vi tướng, tử vi thần” (khi sống làm tướng, khi chết làm thần). Người có công với làng hay người đầu tiên lập nên một làng mới đến khi chết sẽ được phong thành hoàng và được dân làng đời đời thờ cúng. Người ta tin rằng chính vì khi sống, những vị này giúp ích cho đời, khi họ chết đi họ sẽ tiếp tục trừ gian diệt bạo, phù hộ cho người lương thiện (sống khôn thác thiêng) nên có việc gì người dân sẽ đều cúng bái và cầu nguyện được phù hộ. Ông tổ của Đạo giáo Việt Nam là Chử Đồng Tử (ông này sau cùng vợ lên núi tu đắc đạo thành tiên) gọi là Chử Đạo Tổ. Các truyền thuyết dân gian Việt Nam như Lưu Thần và Nguyễn Triệu lạc đến Thiên Thai động Đào Nguyên kết duyên cùng tiên nữ, Từ Thức lấy vợ tiên…đều mang màu sắc Đạo giáo. Ông tổ thứ hai của Đạo giáo của Việt Nam chính là Hưng Đạo Vương Trần Hưng Đạo hay còn được phong là Đức Thánh Trần. Đạo giáo Việt Nam từng rất thịnh hành trong các triều đại phong kiến. Thời kỳ cực thịnh của Lão giáo là thời Hậu Lê với nhiều vua Lê sùng đạo nhưng tới thời Nguyễn thì Nho giáo được coi trọng và Đạo giáo không còn đủ sức gây ảnh hưởng sâu rộng nữa. Thời Pháp thuộc, nhiều thủ lĩnh khởi nghĩa chống Pháp đã lập những giáo phái dựa trên nguyên tắc của Đạo giáo để kêu gọi dân nghèo đấu tranh điển hình là cuộc khởi nghĩa của Phan Xích Long. Phan Xích Long tự xưng là giáo chủ là người trời nên đạn Pháp bắn không chết, ông còn vẽ bùa đốt cho nghĩa quân uống để chống lại súng đạn của Pháp. Dĩ nhiên điều này cực kì hoang đường và khởi nghĩa bị dập tắt từ ngay cuộc nổi dậy đầu tiên. Sau năm 1945, Nho giáo và Đạo giáo được xem là tàn dư của chế độ phong kiến và mê tín dị đoan nên bị chính quyền cách mạng thẳng tay loại bỏ qua các hình thức đập phá các miếu thờ, cấm bói toán, cấm lên đồng hay cúng tế. Đó là lý do tại sao chúng ta không thấy những đạo quán hoặc đạo sĩ Việt Nam trong thời đại ngày nay. Vì không được công nhận là một trong những tôn giáo hợp pháp ở Việt Nam (Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Hong Kong và Singapore đều công nhận Đạo giáo là một tôn giáo hợp pháp) nên chúng ta không thấy người Việt Nam nào tu theo Đạo giáo hoặc làm đạo sĩ. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Đạo giáo trong Phật giáo và tín ngưỡng dân gian Việt Nam quá rõ nét và sâu sắc khiến cho nhiều người lầm tưởng đó là những nghi thức của Phật giáo hoặc tín ngưỡng truyền thống. Đó là những nghi thức bày mâm lễ vật, ăn chay ngày rằm và mùng một, xem bói, xin xăm, xin quẻ, xin lộc đầu năm, đốt vàng mã, cúng giỗ, cúng tổ nghiệp, xem phong thủy, coi ngày cưởi hỏi tang ma xây dựng, cúng sao giải hạn…Ở miền Bắc, Đạo giáo kết hợp với tính ngưỡng dân gian trong việc thờ thần: Ngọc Hoàng, Quan Thánh, Mẫu Liễu Hạnh, Đức Thánh Trần…qua các phủ thờ và việc hầu đồng. Ở miền Nam, Đạo giáo được xem như một nhánh của đạo Cao Đài (áo xanh) thờ biểu tượng bát quái, Khương Tử Nha và Thái Thượng lão quân. Ngoài ra các đạo quán của người Hoa tồn tại rất nhiều năm ở Sài Gòn và nhiều tỉnh miền Tây Nam bộ dưới dạng miếu hoặc hội quán ví dụ miếu Quan Đế, miếu Vương Mẫu Nương Nương, Nam Hải Nương Nương, Thiên Hậu Thánh Mẫu, Bổn Công (của người Triều Châu). Nhà người Việt gốc Hoa thường treo kính bát quái, dán hình môn thần trước cửa để trừ tà, thờ Quan Công, Thổ Địa, Thần Tài và Táo Quân trong nhà. Nhà người Việt có thể không treo kính bát quái hay thờ Quan Công nhưng nhất định phải có bàn thờ thổ địa, thần tài vào ông táo. Cưới hỏi, ma chay, động thổ, dọn nhà nhất định phải coi ngày. Vào nhà mới phải cúng đất đai gia trạch để cầu bình an, hăm ba tháng chạp nhất định phải đưa ông Táo về trời. Đầu năm đi chùa thế nào cũng phải hái lộc đầu năm, xin quẻ, mua lá số tử vi để xem tình duyên tài vận trong năm tới. Nếu gặp sao xấu chiếu mạng (La Hầu, Kế Đô) thì chắc chắn canh cánh lo lắng cả năm, thế nào cũng tìm cách cúng sao giải hạn. Tất cả những điều nói trên đều là những ảnh hưởng của Đạo giáo trong văn hóa Việt Nam hằng ngày. Như đã nói ở trên, ở Việt Nam không có người theo Đạo giáo như một đức tin mà chỉ bắt chước những nghi lễ mang tính hình thức nên những triết lý sâu xa của Kinh Dịch hay Đạo Đức Kinh hầu như không phổ biến mà ảnh hưởng rõ ràng nhất là khuynh hướng mê tín dị đoan đặc biệt là đối với những ngưởi có nhận thức thấp. Những tệ nạn có liên quan tới tín ngưỡng Đạo giáo kết hợp với tín ngưỡng địa phương có thể kể tới những điều sau: 1. Thờ cúng vô tội vạ: Việc lập đền miếu thờ tự không chỉ dành cho những người có công với đất nước mà còn dành cho những người chết trẻ, chết oan do tai nạn hoặc thậm chí đối với loài vật hoặc cái cây, tảng đá nếu người ta cảm thấy những vật này linh thiêng và có thể phù hộ cho họ được tài lộc dồi dào. Ở đâu có người chết do tai nạn giao thông thì lại có nhiều người tới cúng bái, xin ngày giờ mất và bảng số xe để đi đánh đề. Một con rắn hay một con cá hơn khác thường một tí cũng được đồn thổi là thần thánh và được già trẻ bé lớn xì xụp khấn lạy. 2. Nhiều người Việt Nam quá tin vào bói toán, xem tử vi, cúng sao, giải hạn và phong thủy để thay đổi vận mệnh đến mức bị lệ thuộc vào nó mà không tin vào bản thân mình. Số này cúng không ít tiền cho các thể loại thầy cúng, thầy bói, đồng cốt… Tuy nhiên họ lại coi nhẹ việc tu dưỡng tâm đức và làm việc thiện. 3. Đa số người dân quê ít học không tin khoa học và y học mà tin vào cúng bái bùa chú hoặc những bài thuốc vô căn cứ để chữa bệnh khiến cho tiền mất tật mang. Có rất nhiều trường hợp thay vì đưa đến bệnh viện để chữa thì họ lại đi tìm thầy bùa thầy phép trục vong, trừ tà. Đến khi đưa vào bệnh viện thì không còn thuốc chữa. 4. Nhiều người để cầu tài lộc mua may bán đắt hoặc để hãm hại người khác đã không ngần ngại đi thỉnh bùa chú nhằm đạt được mục đích của mình. Cho dù bạn có tin rằng bùa chú có tác dụng hay không cũng được, việc thỉnh bùa chú để làm giàu và hại người đều là những việc làm thất đức và trái đạo. Nếu hiểu theo luật nhân quả có vay có trả thì những người tìm mọi cách giành giật những thứ không thuộc về mình trước sau cũng sẽ phải trả lại một cái gì đó, đôi khi còn gấp nhiều lần những thứ mình tìm mọi cách để cưỡng đoạt. Và việc dùng bùa chú kiểu này hoàn toàn trái với triết lý vô vi của Đạo giáo. 5. Một số người (tự cho là) có học và dĩ nhiên là có điều kiện tốt về kinh tế tìm cách chối bỏ trách nhiệm xã hội bằng cách lánh đời, không bàn thế sự để tỏ ra thanh cao. Họ ngoảnh mặt quay lưng với những bất công xã hội để hưởng thụ cho riêng mình và tỏ vẻ coi thường những người đấu tranh giành lại công bằng cho rằng những người này ngu dại, còn khoanh tay bàng quan như họ mới là hiểu đạo vô vi. Nếu tỉnh táo, chúng ta sẽ thấy rằng những chính quyền độc tài ngoài mặt thì hô hào bài trừ mê tín dị đoan nhưng trên thực tế vẫn duy trì những điều này như một biện pháp ngu dân để trị. Người dân càng tin vào những chuyện cúng bái lễ lạc thì càng ít tin vào khoa học, và vì thế càng u mê. Người có khả năng và tri thức nếu bất mãn với chuyện công danh hoặc thời thế mà tìm cách xa lánh thế sự để tự tỏ ra mình thanh bạch chẳng qua là kẻ ích kỷ và tự khiến cho mình vô dụng sớm mà thôi. (còn tiếp)
Đạo Phật đã bị tha hóa và biến tướng ở Việt Nam như thế nào? Trước khi vào nội dung của bạn, tôi muốn khẳng định với bạn đọc tôi là một Phật tử chứ không phải là người đạo Công giáo hoặc là một kẻ vô thần. Năm 3 tuổi tôi đã được gia đình đưa vào chùa quy y với pháp danh Lệ Nghiêm và thường xuyên bà ngoại đi chùa từ bé. Nhưng khoảng hơn mười năm nay, tôi không bước vào bất cứ cái chùa nào nữa ngoại trừ đó là những ngôi chùa cổ có giá trị lịch sử. Còn những hành động cúng bái nhất là những dịp rằm lớn hay mùng một là nhất định không có tôi bởi vì tôi hiểu một điểu rằng trong chùa không có Phật. Đối với tôi, Phật giáo là một tư tưởng triết học hơn là một tín ngưỡng. Bài viết này không tranh luận về Phật giáo tốt hay xấu mà tập trung nói về sự biến tướng của Phật giáo ở Việt Nam và điều đó góp phần ảnh hưởng đến tư duy hời hợt của người Việt như thế nào. Hi vọng các bạn đọc và nhìn nhận vấn đề một cách đúng đắn với mục đích viết của tôi. Những comment kiểu: “anh biết gì về Phật giáo mà nói!” hay “đạo Phật là thế này thế nọ” nhưng không liên quan tới nội dung bài viết sẽ bị xóa mà không phản hồi. Tuy hiện nay Phật giáo không được công nhận là quốc giáo ở Việt Nam như các nước như Thái Lan, Lào, Campuchia, nhưng ảnh hưởng của Phật giáo trong đời sống hàng ngày của người dân Việt Nam ngày nay rõ ràng hơn Lão và Nho rất nhiều. Chúng ta không thấy đạo quán và đạo sĩ ở Việt Nam nhưng sư sãi và chùa chiền thì đâu cũng có. Trong lời ăn tiếng nói hằng ngày của người Việt không có câu nào “cầu Khổng Tử” hay “tạ ơn Lão Tử” mà luôn là “cầu trời khẩn Phật” hoặc “tạ ơn trời Phật”. Ảnh hưởng của Phật giáo ở Việt Nam sâu sắc tới mức nhiều người cứ khăng khăng bảo đạo Công giáo là đạo ngoại lai còn Phật giáo mới là đạo của dân tộc mà quên rằng đạo Phật cũng là một đạo ngoại lai xuất phát tứ Ấn Độ. Và chính vì điều này mà rất nhiều người Việt Nam mặc định trong tư tưởng rằng những gì liên quan tới đạo Phật đều là tốt và người đạo Phật đều là người tử tế. Điều này gây ra một hệ lụy không nhỏ đối với tư duy của người Việt chúng ta. Nếu xét trong tam giáo Phật-Lão-Nho thì Phật giáo có mặt ở Việt Nam trước cả Lão và Nho. Theo truyền thuyết về Chử Đồng Tử thì đạo Phật đã có mặt ở nước ta từ thời Hùng Vương. Nhưng vì đây là truyền thuyết có tính tam sao thất bản nên việc xác thực là đạo Phật có mặt ở Việt Nam từ thời vua Hùng hay không còn là một nghi vấn. Nhưng từ thế kỷ thứ 2 và thứ 3 trước Công Nguyên, các nhà buôn và tăng lữ Ấn Độ đã du nhập Phật giáo Nam tông vào quận Giao Chỉ và thành Luy Lâu (thuộc Bắc Ninh ngày nay) đã từng là trung tâm Phật giáo quan trọng vùng Đông Nam Á. Trong giai đoạn Bắc thuộc nhất là đời nhà Đường, Phật giáo Bắc tông theo chân các nhà sư Trung Quốc phái Thiền tông vào Việt Nam nhưng không phát triển mạnh. Từ thời nhà Đinh tới thời nhà Trần, các vua chúa Việt Nam bắt đầu xem trọng Phật giáo ngang với Nho và Lão. Sau khi dẹp loạn 12 sứ quân và đóng đô ở Hoa Lư, Đinh Tiên Hoàng đã phong cho đại sư Khuông Việt chức tăng thống, đứng đầu Phật giáo ở Việt Nam thời đó. Chức tăng thống này đến thời Lê Sơ vẫn còn giữ. Một trong những giai thoại về sự tàn bạo và biến thái của vua Lê Long Đĩnh tức Lê Ngọa Triều là chuyện vị vua này róc mía trên đầu tăng thống Quách Ngang (có tài liệu ghi là Quách Mão) rồi giả vờ lỡ tay để dao chém xuống đầu trọc của sư chảy máu đầm đìa. Giai thoại này đối với tôi mà nói mang tính bôi nhọ nhiều hơn là thực tế vì theo sách sử thời đó: “Mùa xuân năm Đinh Mùi (1007), Lê Long Đĩnh sai em là Minh Xưởng và Chưởng Thư ký là Hoàng Thành Nhã đem con tê ngưu trắng sang biếu nhà Tống, dâng biểu xin Cửu kinh và kinh sách Đại Tạng". Kinh Đại Tạng là một bộ kinh sách vĩ đại được các cao tăng Trung Quốc nhiều thế hệ nghiên cứu và biên dịch qua nhiều thế hệ gồm hơn 5000 quyển. Một ông vua tìm cách xin được bộ kinh ấy về Việt Nam để phát triển Phật giáo thì việc róc mía trên đầu vị cao tăng đứng đầu Phật giáo trong nước có đáng tin hay không? Tôi không trả lời mà để cho các bạn tự suy nghĩ. Đến thời nhà Lý, vì Lý Thái Tổ thuở nhỏ được nuôi trong chùa nên ông xem đạo Phật là quốc giáo. Triều đình nhà Lý bên cạnh hai ban văn võ còn có cả ban “tăng”. Nhà Trần cướp ngôi nhà Lý nhưng vẫn rất coi trọng Phật giáo. Thượng hoàng Trần Nhân Tông, người có công lớn trong cuộc chiến chống Nguyên Mông khi đất nước thái bình đã giao quyền trị nước cho con và lập nên thiền phái Trúc Lâm và lấy hiệu là Trúc Lâm Đại Sĩ. Đến cuối thời Trần, đạo Phật ở Việt Nam bước vào thời kỳ quá độ. Các tăng sĩ do được sự ưu ái quá mức của triều đình trở nên lộng quyền và đạo Phật phát triển một cách vô tội vạ. “Truyền Kỳ Mạn Lục” của Nguyễn Dữ có ghi: “Các chùa như Hoàng Giang, Ðồng Cổ, An Sinh, Yên Tử, Phổ Minh, Ngọc Thanh... dựng lên nhan nhản khắp nơi; những người cắt tóc làm tăng ni nhiều bằng nửa dân số thường. Nhất là huyện Ðông Triều, sự sùng thượng lại càng quá lắm: chùa chiền dựng lên, làng lớn có hơn mười chùa, làng nhỏ cũng chừng năm, sáu: ngoài bao bằng lũy, trong tô vàng son..." Chính sự phát triển quá đà này của Phật giáo ở Việt Nam đã khiến cho Phật giáo bị biến chất và lợi dụng về sau rất nhiều. Từ thời hậu Lê trở đi, đạo Phật ở Việt Nam mất đi chỗ đứng trước đây vì sự phát triển của Nho giáo và Lão giáo nhất là ở Đàng Ngoài. Phật giáo từ chỗ một tôn giáo được chính quyền phong kiến trọng dụng bị thu hẹp phạm vi ảnh hưởng trở thành một tín ngưỡng dân gian nhiều hơn ở Đàng Ngoài. Trong khi đó ở Đàng Trong, các chúa Nguyễn vẫn rất sùng đạo Phật và kinh đô Huế có thể được xem là cái nôi thứ hai của Phật giáo Việt Nam. Khi Pháp xâm lược Việt Nam, để trả đũa việc các vua nhà Nguyễn cấm đạo Thiên Chúa, thực dân Pháp đã ra tay phá hủy rất nhiều chùa chiền Phật giáo để xây nhà thờ. Điều này đã gây ra mâu thuẫn đối với những người theo Phật giáo và Thiên Chúa giáo ở Việt Nam và cũng khiến cho Phật giáo bị các đảng phái mang danh nghĩa “chống ngoại xâm” lợi dụng triệt để. Sau năm 1945, ở miền Bắc, cùng với Lão giáo, Phật giáo được liệt vào một trong những tàn dư của mê tín dị đoan và phong kiến nên bị giới lãnh đạo Cộng Sản cấm đoán và kiểm soát rất gắt gao. Dưới sự lãnh đạo của những người “vô thần” rất nhiều đền chùa bị đập phá để biến thành hợp tác xã hoặc sân phơi thóc lúa và nhiều kinh sách bị tiêu hủy. Ngoài những ngôi chùa mang tính biểu tượng nổi tiếng của văn hóa Việt Nam như chùa Một Cột, chùa Dâu, chùa Hương hay chùa Tây Phương thì hầu hết các chùa chiền ở miền Bắc đều bị phá hủy. Từ năm 1945 trở đi, rất ít người Bắc tự nhận là người đạo Phật và hầu như không có chùa chiền nào được xây dựng ở miền Bắc. Ngược lại ở miền Nam, Phật giáo lại bị lợi dụng để chống lại chính quyền của tổng thống Ngô Đình Diệm của chính thể Việt Nam Cộng Hòa vì gia đình của tổng thống Ngô Đình Diệm là người Công giáo. Sự kiện tự thiêu của hòa thượng Thích Quảng Đức ở Sài Gòn năm 1963 đã góp phần làm cáo chung chế độ cộng hòa còn rất non trẻ ở miền nam với cuộc đảo chính giết chết hai anh em cố tổng thống họ Ngô trong cùng năm. Năm 1964, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất được thành lập ở miền Nam Việt Nam. Cho tới năm 1975, lợi dụng tinh thần bài ngoại của người dân miền Nam, nhiều chùa chiền bị lợi dụng biến thành cơ sở hoạt động cách mạng của mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam nuôi giấu cán bộ. Năm 1981, Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thành lập và trở thành tổ chức Phật giáo duy nhất đại diện cho Phật giáo Việt Nam sau năm 1975. Điều này có nghĩa là Phật giáo Việt Nam được đặt dưới sự quản lý sát sao của nhà nước CNXHCN Việt Nam và bắt đầu mang màu sắc chính trị rõ ràng. Như vậy hiện tại ở Việt Nam có hai giáo hội Phật giáo khác nhau: một thành lập từ năm 1964 ở miền Nam mang tên Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất vốn không chịu chi phối về mặt chính trị của chính quyền và Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam thành lập năm 1981 với bản chất là cơ quan chính trị hóa tôn giáo của nhà nước. Đối với đại đa số người Việt Nam (trừ những người theo Công giáo và Tin Lành) thì đạo Phật đóng một vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa và tâm linh, ngay cả đối với những người cho rằng mình theo đạo thờ ông bà. Hiếm có tác phẩm văn chương nghệ thuật nào của Việt Nam mà không thấp thoáng ảnh bóng dáng của mái chùa hay tượng Phật. Tuy nhiên, sự ảnh hưởng của đạo Phật ở Việt Nam chỉ ở mức độ tín ngưỡng chứ không phải là ở mức độ triết lý. Rất hiếm Phật tử Việt Nam tìm hiểu đạo Phật ở góc độ triết học mà chỉ tin theo những nghi thức cúng bái của Phật giáo. Và tín ngưỡng và nghi thức Phật giáo của Việt Nam thì lại bị ảnh hưởng bởi tín ngưỡng dân gian và Đạo giáo nhiều hơn là Phật giáo nguyên thủy. Có ba nguyên nhân cho việc tại sao phần lớn Phật tử Việt Nam thiên về phần ngọn (tín ngưỡng) hơn là phần gốc (triết lý) của đạo Phật. Thứ nhất kinh sách của đạo Phật quá nhiều, ngay cả những người đi tu cũng chưa có điều kiện tiếp xúc hết với kinh sách của Phật. Đây là một rào cản rất lớn của những ai muốn thực sự nghiên cứu về đạo Phật một cách nghiêm túc. Thứ hai, những triết lý của đạo Phật như buông bỏ chấp niệm, hành thiện tích đức, không tham sân si hận… thường không đáp ứng được nhu cầu thực tế của người bình dân nên tuy tưởng là đơn giản nhưng trên thực tế lại rất khó làm theo và nếu có làm theo thì chưa chắc đã làm đúng. Thứ ba, đạo Phật chấp nhận sự kết hợp với các tín ngưỡng dân gian chứ không phân rõ ranh giới nên dần dần Phật trở thành một vị thần cũng như những vị thần khác trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt Nam. Sự cầu kỳ về hình thức nghi lễ bên ngoài chẳng qua là để che giấu sự hời hợt trong việc hiểu biết về Phật pháp bên trong. Chính sự hiểu biết sơ sài về triết lý đạo Phật cũng như sự dễ dãi về mặt tín ngưỡng mà đa số những người theo đạo Phật ở Việt Nam đều mắc phải những sai lầm sau: 1. Người Việt Nam đánh đồng hai khái niệm không liên quan là “trời” và “Phật”. Chỉ có ở Việt Nam mới có khái niệm “trời Phật” đi với nhau thành một cặp như một thế lực siêu nhiên có khả năng ban phước lành cho con người. Chính vì hiểu rằng Phật cũng là một vị thần như các vị thần trong dân gian nên nhiều người đi chùa để cầu tài cầu lộc, cầu thăng quan tiến chức, cầu tình duyên hay cầu con cái mà quên rằng đức Phật vốn là một vị hoàng tử đã từ bỏ tất cả những xa hoa phú quý để đi tìm sự giác ngộ về tư tưởng. Ở các chùa miền Bắc, người ta còn mang cả heo quay, gà luộc vào chùa cúng trả lễ, thậm chí còn nhét cả những đồng tiền lẻ vào tay tượng Phật trông rất phản cảm. 2. Vì Đạo Phật Bắc tông bị biến thành một đạo đa thần và thờ thần tượng vì thế người theo đạo Phật cứ gặp Phật là thắp nhang quỳ lạy với quan niệm “có thở có thiêng, có kiêng có lành” nhưng không biết Phật đó tên gì, xuất thân từ đâu, có quyền năng gì. Ngay cả đối với cái tên của vị bồ tát được người Việt Nam tôn sùng nhất là Quán Thế Âm Bồ Tát cũng bị gọi sai thành Quan (Thế) Âm Bồ Tát vì không hiểu ý nghĩa của cái tên này. Trong chùa Phật thậm chí còn thờ cúng lung tung các thần khác như Quan Công, thần tài, thổ địa. 3. Dưới sự ảnh hưởng của tín ngưỡng dân gian và Lão giáo, đạo Phật ở Việt Nam thiên về sự cầu kỳ trong các hình thức cúng bái gây ra sự phô trương và lãng phí trái với giáo lý nguyên thủy của đạo Phật. Nếu các bạn quan sát những chùa lớn vào những ngày lễ lớn của Phật giáo ở Việt Nam, các bạn sẽ không thấy sự thanh tịnh và trang nghiêm và chỉ thấy sự xô bồ bát nháo của những người đi chùa. Tôi hơn mười năm nay không đi chùa cũng vì không chịu được sự bát nháo ồn ào đó. 4. Không biết ở các nước Phật giáo khác thì sao chứ ở Việt Nam, tôi thấy chùa chiền được xây cất vô tội vạ nhất là ở miền Nam. Nhiều chùa ở Sài Gòn được sơn phết rất lòe loẹt và mất thẩm mỹ, trong chính điện tượng Phật bày trí lung tung như gánh hát bội chứ không hề trang nghiêm nhưng phật tử vẫn đến cúng bái nườm nượp. Ở miền bắc thì bắt đầu vào những năm 2000, với cái cớ phục vụ nhu cầu du lịch, người ta bắt đầu xây dựng rất nhiều chùa có quy mô cực lớn ở miền Bắc như chùa Bái Đính ở Ninh Bình, chùa Ba Vàng ở Quảng Ninh… Nhiều Phật tử tỏ ra hoan hỉ xem đó là phúc đức mà không hề suy nghĩ rằng tiền và đất đâu để xây chùa to thế. 5. Sự mê muội của những người theo đạo Phật ở Việt Nam còn nằm ở chỗ sùng bái những người đi tu một cách mù quáng đến mức hễ thấy người cạo đầu mặc áo cà sa thì khúm núm kính sợ mà không cần biết đó là cao tăng hay là ma tăng, ác tăng. Tôi đã chứng kiến nhiều cảnh nhiều bà cụ già chắp tay xá miệng thì luôn “dạ, thưa, bạch thầy” với những thằng nhãi nhép đầu trọc mặt mày câng câng xấc láo. Nhiều người dâng vật phẩm cúng dường hoặc bỏ tiền vào thùng công đức trên chánh điện mà không hề mảy may suy nghĩ rằng mình đang góp phần nuôi dưỡng những kẻ lười biếng lao động và lừa đảo sống phè phỡn bằng chính đồng tiền mồ hôi nước mắt của mình. Vì điều này mà càng ngày các bậc chân tu ở Việt Nam càng ít mà toàn là những thứ sư đảng, sư hổ mang như Thích Thanh Cường, Thích Thanh Toàn …làm trụ trì. 6. Rất hiếm những Phật tử ở Việt Nam hiểu được những triết lý của đạo Phật. Tôi hỏi nhiều người lớn tuổi có thâm niên chùa chiền công quả thế nào là Tứ Diệu Đế, thế nào là Bát Chánh Đạo…họ đều trả lời rất qua loa hoặc có người còn không biết. Cái mà họ nói đến nhiều nhất là “nghiệp” và “quả báo” nhưng cách hiểu của họ về hai khái niệm này cũng hoàn toàn sơ sài và sai trái. Chính vì thế mà thay vì thay đổi cách sống cách suy nghĩ hoặc đấu tranh cho quyền lợi chính đáng thì họ cam chịu nhẫn nhục những điều sai trái bất công trong xã hội vì cho rằng những gì mình chịu kiếp này chính là nghiệp báo của kiếp trước. Để bớt khổ, họ đến chùa để cầu xin hoặc cúng sao, giải hạn.Nhiều người trong cuộc sống làm những chuyện ác nhân thất đức lừa lọc mánh khóe nhưng lại sợ quả báo. Và thay vì hành thiện tích đức họ lại mang thứ tiền dơ bẩn kiếm được đi cúng chùa như một cách giải nghiệp dễ dàng nhất để cảm thấy lương tâm được thanh thản và tiếp tục làm chuyện ác. 7. Đạo Phật nguyên thủy không bắt buộc phải ăn chay, nhưng nếu tu theo thiền tông và tịnh độ tông thì phải tuân theo giới luật ăn chay. Nếu người theo Phật giáo nguyên thủy ăn mặn do họ không cho mình quyền từ chối những thức ăn được Phật tử cúng dường khi đi khất thực và khi ăn họ trộn chung tất cả những thức ăn lại với nhau, không phân biệt đâu là thịt hay cá thì điều buồn cười của những người ăn chay là họ lại chế ra những món chay bắt chước kiểu nấu nướng các món mặn như cá chiên, sườn nướng, đùi gà, bún bò… thay vì đơn giản rau dưa cà muối. Đó chẳng phải là miệng ăn chay nhưng tâm vọng tưởng món mặn sao? Tại sao phải dối lòng như thế? Theo tôi, đó là đạo đức giả. 8. Đạo Phật cấm sát sinh nhưng trớ trêu thay những ngày rằm mồng một hoặc những ngày lễ lớn các Phật tử mê muội lại là người gián tiếp sát sinh nhiều nhất. Có bao giờ bạn đứng trước những cổng chùa để đếm xem có bao nhiêu chú chim sẻ, chim én vô tội rơi lộp độp xuống đường để rồi bị mèo vồ, xe cán hoặc bị người đi chùa giẫm đạp đến chết vì nhu cầu phóng sinh rất vớ vẩn? Có bao nhiêu người hiểu rằng những con cá chép, cá vàng mua trước cổng chùa hoặc ở tiệm cá cảnh vốn dĩ là loài cá được nuôi làm cảnh sẽ không sống được nếu đem thả xuống sông? Bạn có bao giờ đếm thử bao nhiêu cây hoa trong chùa bị vặt trơ trọi đêm giao thừa và ngày mồng một tết bởi vì tục “hái lộc”, một tục lệ không hề có của Phật giáo? Bạn có bao giờ đếm xem có bao nhiêu quán nhậu thịt thú rừng dọc đường lên chùa Hương để phục vụ cho những người đi dâng hương cúng Phật? 9. Sự phóng sinh vô tội vạ nhưng thiếu sự hiểu biết tối thiểu về thường thức khoa học còn gây ra thảm họa cho hệ sinh thái. Rất nhiều lần tôi chứng kiến cảnh tượng đau lòng là những chú rùa núi vàng, vốn là loài rùa cạn có tên trong danh sách động vật cần được bảo vệ của Việt Nam ngắc ngoải tuyệt vọng dưới hồ nước chờ chết vì sự phóng sinh ngu dốt của những người gọi là Phật tử. Trái lại những loài động vật ngoại lai gây hại như cá chim trắng, ốc bươu vàng, rùa tai đỏ …nếu được thả tràn lan ra môi trường tự nhiên sẽ tiêu diệt các loại sinh vật bản địa bằng cách giành địa bàn và nguồn thức ăn thậm chí ăn cả trứng và con non của các sinh vật bản địa. 10. Phần lớn phật tử Việt Nam, đặc biệt là những người làm ăn buôn bán, không chỉ thờ Phật mà còn thờ cúng tất cả những thần linh nào mà họ nghĩ rằng có thể mang lại lợi lộc cho mình từ mẫu ở ngoài Bắc tới bà chúa Xứ trong Nam. Thậm chí đền thờ Hindu giáo và cả nhà thờ cha Diệp ở Cà Mau cũng không thiếu Phật tử đặt chân đến cúng bái. Nếu thánh đường Hồi giáo mà mở cửa cho người ngoại đạo vào cúng, tôi nghĩ chắc người đạo Phật ở Việt Nam vào đó còn đông hơn tín đồ Hồi giáo nếu họ nghĩ rằng Allah có thể ban cho họ tài lộc và may mắn. Có thể nói, cùng với Nho giáo và Khổng giáo, đạo Phật ở Việt Nam đã góp phần hình thành nên trong tiềm thức của đại đa số một ý thức hệ rất phù hợp với việc bị lệ thuộc và cai trị. Nó dạy con người phục tùng cho địa vị và danh lợi, lấy việc mưu cầu danh lợi cho cá nhân và dòng họ làm lẽ sống. Để đạt được nhiều tiền tài danh vọng, họ đi chùa để cầu cúng. Đối với bất công áp bức, họ chọn cách nhẫn nhịn cho qua chuyện và đổ thừa cho nghiệp báo kiếp trước. Để trốn tránh trách nhiệm với đời, họ tỏ ra mình thanh cao không nghe không thấy, không màng chính sự. Và họ gọi đó là là cách sống khôn ngoan. (còn tiếp)
“Người Việt Nam có thông minh hay không?” Đây là một câu hỏi rất khó trả lời vì nếu xét về mặt khoa học, chúng ta chưa từng có một nghiên cứu khoa học nào hoặc một số liệu thống kê nào cho biết chính xác là có bao nhiêu phần trăm người Việt có chỉ số IQ trên 120 điểm. Nếu dựa vào những gì được dạy ở trường hồi nhỏ thì chắc chắn là chúng ta là một dân tộc thông minh. Tôi nhớ lúc nhỏ còn đi học, những bài học trong sách giáo khoa đã dạy rằng “người Việt Nam ta vừa cần cù, siêng năng lại thông minh”. Cùng với những bài báo về các gương học sinh Việt Nam đạt đủ loại huy chương trong các kỳ Olympic quốc tế, tôi đã lớn lên với niềm tin rằng dân tộc ta là một dân tộc hiếu học và thông minh. Lớn lên một tí khi bắt đầu đã đi ra ngoài tiếp xúc học hỏi nhiều, niềm tự hào dân tộc của tôi bị thử thách nghiêm trọng bằng rất nhiều câu hỏi “tại sao?” Tại sao phần lớn danh nhân của nước ta phần lớn đều là những tài năng quân sự nhưng lại không có những nhà triết học, nhà cải cách hay nhà khoa học, nhà thám hiểm và cũng rất hiếm những nghệ sĩ có tầm vóc vĩ đại? Tại sao Việt Nam hầu như không có những trường phái nghệ thuật (hội họa, âm nhạc, kiến trúc…) hoặc những kiệt tác được thế giới ngưỡng mộ? Tại sao Việt Nam không có những phát minh khoa học mang tính đột phá trong khi người Việt Nam thông minh như thế? Và dĩ nhiên câu hỏi “tại sao” lớn nhất là tại sao người Việt Nam thông minh, cần cù, siêng năng đạt nhiều giải thưởng quốc tế như thế mà nước Việt Nam vẫn lạc hậu và nghèo đòi? Có người sẽ nói rằng Việt Nam ta nếu không thông minh tài giỏi thì sao có thể chống lại ngoại xâm phương Bắc hùng mạnh trong suốt hơn hai ngàn năm lịch sử? Điều này không sai. Nếu xét về góc độ quân sự thì tôi khẳng định rằng Việt Nam ta có rất nhiều thiên tài như Ngô Quyền, Đinh Tiên Hoàng, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Nguyễn Huệ và cả hoàng đế Gia Long Nguyễn Ánh. Là một dân tộc có lịch sử gắn liền với các cuộc chiến tranh chống ngoại xâm từ một kẻ thù phương Bắc mạnh hơn mình rất nhiều và những cuộc nội chiến liên miên tranh giành quyền lực thì để tồn tại đến ngày nay, người Việt Nam chắc chắn phải có nhiều danh tướng và những nhà quân sự tài năng. Tuy nhiên, nếu chỉ có dựa vào những tài năng quân sự chống ngoại xâm để có thể kết luận rằng người Việt Nam thông minh và tài giỏi thì tôi e rằng quá phiến diện và chủ quan. Chống lại giặc ngoại xâm đã khó, nhưng sau khi đất nước đã được độc lập thì việc xây dựng và phát triển đất nước được tiến hành như thế nào? Phải nhìn nhận một cách nghiêm túc về lịch sử rằng không phải lúc nào Việt Nam cũng đối mặt với họa xâm lược phương Bắc. Lịch sử Việt Nam có những giai đoạn dài mấy trăm năm không có bóng ngoại xâm phương Bắc nhưng vẫn không thoát khỏi những cảnh khói lửa binh đao do những cuộc nội chiến của các tập đoàn phong kiến tranh giành quyền lực với nhau. Có thể đơn cử tới một giai đoạn huynh đệ tương tàn kéo dài 275 năm từ khi Mạc Đăng Dung lập ra nhà Mạc cướp ngôi nhà Hậu Lê (1527) dẫn đến cuộc chiến phân tranh Đàng Ngoài và Đàng Trong của hai tập đoàn Trịnh và Nguyễn cho tới thời Gia Long đánh bại nhà Tây Sơn để thống nhất đất nước (1802). Đan xen giữa những trận chiến tranh giành quyền lực của các thế lực Mạc-Lê, Trịnh-Nguyễn, Tây Sơn-Gia Long… là vô số các cuộc khởi nghĩa nổi dậy tự phát của nông dân khiến chính trị và kinh tế của Việt Nam chưa bao giờ ổn định nói chi đến phát triển. Chiến tranh liên miên mà đất nước ta không có đủ thời gian để xây dựng một nền tảng tư tưởng vững chắc cho riêng mình. Trong khoảng thời gian gần 3 thế kỷ đó, Châu Âu chứng kiến nhiều cuộc cách mạng về tư tưởng triết học và khoa học làm nền tảng cho sự phát triển vượt bậc của phương Tây sau này. Tôi luôn đặt ra một giả thuyết rằng nếu trong suốt 275 năm đó, Việt Nam không có nội chiến, không có tranh giành xâu xé thì đất nước ta sẽ phát triển như thế nào? Rõ ràng, dân tộc ta đã lãng phí quá nhiều thời gian cho chiến tranh mà đánh mất rất nhiều cơ hội để phát triển toàn diện. Xét về mặt chính trị, tính tới hết thời nhà Nguyễn lịch sử chúng ta thiếu vắng bóng dáng của những triết gia, những nhà tư tưởng, những nhà cải cách chính trị.... Các triều đại trong lịch sử Việt Nam, cho dù là giành lại độc lập dân tộc từ Trung Quốc hay cướp ngôi của nhau thì vẫn áp dụng gần như toàn bộ bộ máy cai trị của chế độ quân chủ chuyên chế phương Bắc mà không có sự chỉnh sửa hay cải tiến nào. Chưa có một triều đại nào trong lịch sử Việt Nam dám bứt phá khỏi ảnh hưởng của Nho giáo trong việc trị quốc. Về mặt văn hóa, lịch sử của chúng ta cũng thiếu hẳn bóng dáng của những nhà khoa học, những nhà phát minh, những nhà thám hiểm cũng như những nghệ thuật gia nổi tiếng mà lại có rất nhiều những văn sĩ thi sĩ Nho giáo tôn sùng các thể loại cổ văn Trung Quốc như từ, phú, Đường thi, câu đối… Về kinh tế, nền kinh tế của Việt Nam qua các thời đại vẫn chưa bao giờ thoát khỏi được ngành nông nghiệp lạc hậu và tiểu thủ công mang tính chất tự cung tự cấp. Ở bài viết trước, tôi đã chỉ ra rằng chúng ta không hề phát triển được ngành thương nghiệp nhất là ngoại thương mặc dù có ưu thế đường bờ biển rất dài. Nếu xét những khía cạnh tư tưởng, chính trị, văn hóa và kinh tế, dân tộc ta chưa bao giờ được xem là một dân tộc mạnh, nếu không muốn nói là rất yếu. Đây là những lỗ hổng rất lớn trong lịch sử mà chúng ta phải nghiêm túc và khách quan nhìn nhận vì chúng không phần không nhỏ trong việc định hình nước Việt Nam ở thời hiện đại. Quay trở lại vấn đề về trí thông minh và tài năng của người Việt Nam, trí thông minh của người Việt Nam trong lịch sử mang mang tính chất thời vụ và đối phó với những nguy cơ cấp bách của một dân tộc luôn đứng trước hiểm họa chiến tranh phải tìm cách bảo vệ mình hơn là một sự thông minh có bài bản và hệ thống mang tính chất khám phá và sáng tạo của những dân tộc phát triển. Trí thông minh của người Việt Nam trong lịch sử đủ để đảm bảo việc sinh tồn trước những thế lực mạnh không bị diệt vong chứ chưa đạt đến mức phát triển và xây dựng đất nước. Trong chiến tranh, trí thông minh và sức mạnh tiềm ẩn của người Việt có đất để phát huy tối đa nhưng khi ở thời bình, người Việt lại trở về an phận thủ thường với con trâu cái cày hoặc cảm thấy tự mãn với quan chức bổng lộc. Người Việt chúng ta thiếu hoàn toàn tinh thần cầu tiến học hỏi để vươn lên mà chỉ hài lòng với những gì đang có ở hiện tại. Chỉ cần có mái nhà để che mưa che nắng và hai bữa ăn mỗi ngày, đại đa số người Việt đều có thể cảm thấy như thế là đầy đủ và chấp nhận cuộc sống như thế đến cuối đời. Để sinh tồn và chống lại kẻ thù mạnh hơn gấp nhiều lần, con người cần những mưu trí hoặc thậm chí là những mẹo đánh nhanh, thắng nhanh và ít tổn thất nhất có thể. Một câu nói tiêu biểu trong Tôn Tử Binh Pháp thường được dùng để minh họa cho kiểu thông minh này là “binh bất yếm trá” (dùng binh thì không câu nệ gian dối và thủ đoạn). Nói một cách khác, đây là loại trí thông minh dành cho kẻ yếu chống lại kẻ mạnh. Loại trí thông minh này được áp dụng triệt để trong lịch sử Việt Nam để chống lại những cuộc xâm lược phương Bắc khi chúng ta không thể đối đầu trực diện với kẻ thù mạnh hơn nhiều lần. Những mưu kế kiểu này cũng không thể thiếu trong những thủ đoạn tiêu diệt những đối thủ chính trị của mình trong trò chơi tranh giành quyền lực. Và ở một mức độ thấp hơn, chúng còn được những người dân bị áp bức dùng để chống lại vua quan cai trị dưới hình thức gọi là “mẹo chơi khăm” rất thường thấy trong các câu chuyện dân gian Việt Nam. Loại trí thông minh này phát huy tác dụng rất tốt trong việc đối kháng và sinh tồn trước kẻ địch, nhưng nhược điểm của nó là nó nặng tính sát phạt thắng thua chứ không dẫn đến sự hợp tác bền vững lâu dài hoặc để xây dựng một nền tảng xã hội vốn cần sự dung hòa và học hỏi lẫn nhau. Vấn đề của người Việt chúng ta là loại trí thông minh này vẫn được áp dụng vào cuộc sống ở thời bình vốn cần sức mạnh của trí thông minh sáng tạo và xây dựng. Thậm chí loại trí thông minh mang đậm tính thắng thua sát phạt ở nước ta còn được tôn sùng và được xem là chuẩn mực của trí thông minh. Các Nho sĩ Việt Nam ngày xưa ngoài việc làm thơ ngâm vịnh còn rất thích sát phạt mỉa mai nhau bằng những câu đối như một hình thức thể hiện trí thông minh của mình. Nếu hỏi tôi các ông đồ ấy có thông minh không thì tôi sẽ bảo rằng có vì nếu không thông minh thì làm sao các ông có thể biết chọn từ nào, điển tích nào để đối lại cho thật chuẩn hoặc thậm chí là còn rất “thâm”, chửi mà như không chửi khiến cho người nghe rất đau nhưng không làm gì được. Nhưng nếu hỏi tôi có coi trọng loại trí thông minh đó hay không thì tôi sẽ nói rõ ràng rằng đó là loại trí thông minh vô dụng vì nó không giúp ích được gì cho cộng đồng hay xã hội mà chỉ để thỏa mãn cái tôi ích kỷ của người sở hữu đó hoặc đạt được những lợi ích hết sức tầm thường. Và tôi không gọi đó là trí thông minh mà gọi đúng tên nó là “khôn lỏi”. Có quá nhiều hình tượng “thông minh” nhưng thực chất là khôn lỏi được phổ biến trong văn hóa Việt Nam khiến cho nhiều người bị lầm lẫn hai khái niệm này với nhau. Trạng Quỳnh là một nhân vật tiêu biểu cho trí thông minh “khôn lỏi” mặc dù những giai thoại về Trạng Quỳnh được gắn thêm cái mác lòng tự hào dân tộc hoặc chống lại cường quyền áp bức. Những giai thoại của Trạng Quỳnh có thể chia thành bốn nhóm chính: 1. Chơi khăm sứ Tàu, 2. Chơi khăm chúa Trịnh, 3. Chơi khăm thần thánh, 4. Chơi khăm các quan lại trong triều đặc biệt là các hoạn quan. Nhưng cho dù giai thoại đó thuộc nhóm nào đi nữa thì trạng Quỳnh đều dùng những mánh khóe rất hạ lưu để giành phần thắng. Và đôi khi chính vì chúng được khoác cho cái áo mỹ từ “tự hào dân tộc” hay “chống áp bức bất công” mà người nghe, người đọc vô tình quên mất hoặc cố tình ủng hộ những trò bẩn của Trạng Quỳnh. Đó là lối ngụy biện “binh bất yếm trá”, đối với kẻ ác kẻ mạnh thì chúng ta có quyền chơi xấu, rất phổ biến trong xã hội Á đông nói chung và Việt Nam nói riêng. Đó là chưa kể chúng ta thường vì những ngụy biện được mặc định ở loại truyện này mà bất chấp những vấn đề mang tính phi logic. Chúng ta có thể cảm thấy hả hê trước cảnh anh lái đò Trạng Quỳnh vạch chim đái rồi đối rằng “Vũ qua Bắc hải” để làm bẽ mặt câu “Sấm động Nam bang” của sứ Tàu hay cảnh Quỳnh dùng quạt gõ đầu sứ Tàu để sứ Tàu tức giận rượt Quỳnh chạy qua cửa quan mà mặc kệ luôn sự thật rằng những điều đó khó có thể xảy ra trong nghi thức ngoại giao trên thực tế. Một đằng là sứ thần của nước lớn mang trọng trách ngoại giao tất nhiên không thể cư xử thất thố làm mất thể diện của thiên triều. Một đằng là trọng trách đón sứ, mỗi nguyên tắc lễ nghi đều phải tuân thủ nghiêm ngặt thì làm gì có chuyện có những hành động lỗ mãng thô bỉ với nhau như những đứa trẻ chăn trâu trong làng được. Những truyện thi thố kiểu cho nghé con đánh bại trâu chọi của Tàu hoặc dùng mười ngón tay nhúng mực vẽ mười con giun rồi bảo là rồng chẳng những dạy người khác gian lận lười đảo mà còn rất phi lý vì chẳng lẽ những cuộc thi như thế không có quy định rõ ràng. Người đọc nếu dùng lý trí để suy xét cũng sẽ khó chấp nhận một chúa Trịnh quyền lấn át cả vua Lê mà lại không dám trị tội Quỳnh nên phải giở trò hạ lưu sai lính đến đại tiện ở nhà Quỳnh để rửa hận và Quỳnh cho dù to gan cách mấy cũng không dám mang cây cải dâng chúa bảo rằng đây là sản phẩm nhờ ơn chúa Trịnh cho lính đến phóng uế mà có được. Không chỉ có Trạng Quỳnh mà Xiển Bột, người được xem là hậu duệ của Trạng Quỳnh, và Ba Giai Tú Xuất sau này cũng được xem là biểu tượng của trí thông minh dân gian Việt Nam. Nếu Trạng Quỳnh còn có thể xem là có gan thách thức sứ Tàu để bảo vệ tự tôn dân tộc hoặc đương đầu với chúa Trịnh thì Xiển Bột chỉ có thể quanh quẩn giở những trò hạ lưu để ăn thua đủ với bọn hào lý trong làng và quan địa phương. Ba Giai và Tú Xuất là hai kẻ ăn không ngồi rồi dùng những mánh khóe đê tiện và ba tấc lưỡi lươn lẹo để đi ăn quỵt, ăn cắp, lừa đảo và thậm chí là sàm sỡ quấy rối tình dục phụ nữ giữa thanh thiên bạch nhật. Nhưng khi giới thiệu về Ba Giai Tú Xuất, người ta đã dùng những lời khá hoa mỹ để đánh tráo khái niệm như sau: “Ba Giai và Tú Xuất là cặp bài trùng trong lịch sử Việt Nam. Hai nhà nho bất đắc chí suốt năm đi khuấy động dân làng cho hả nỗi bất bình, trước những thói xấu của xã hội đương thời. Ba Giai tên thật là Nguyễn Văn Giai, người làng Hồ Khẩu, huyện Vĩnh Thuận (nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội). Ông là con thứ ba trong gia đình nên có tên gọi là Ba Giai. Học giỏi nhưng gặp lúc nước nhà lâm cảnh loạn lạc nên ông không đi thi. Tú Xuất tên thật là Nguyễn Đình Xuất, sống vào thế kỷ XIX, là người gốc làng Chuông, huyện Thanh Oai, Hà Tây cũ, nay thuộc Hà Nội. Xuất là người thông minh, tri thức hơn người nhưng hay gặp thất bại trong khoa cử. Từ đó, ông sinh ra tính hay bông đùa, trêu cợt, đặc biệt là thích đả kích vào các thói hư, tật xấu và những tiêu cực của người đương thời. (…) Những giai thoại về Ba Giai và Tú Xuất được lưu truyền, phổ biến rộng rãi trong thời bấy giờ. Hai nhân vật này thường đi đôi với nhau, bày mưu tính kế để xoay tiền, hoặc lừa bịp, hoặc "chơi” cho ai một vố "thất điên bát đảo", đến mức làm cho những người "có máu mặt" đương thời phải kiêng sợ, tránh né.” Liệu chúng ta có thể chấp nhận những người được miêu tả là “thông minh, tri thức hơn người” lại cùng nhau “bày mưu tính kế để xoay tiền, hoặc lừa bịp” hoặc chơi người khác một vố “thất điên bát đảo” bằng những trò hạ lưu đê tiện như thế? Chính vì khái niệm “thông minh” và khái niệm “khôn lỏi” kiểu Trạng Quỳnh, Xiển Bột hay Ba Giai Tú Xuất bị đánh đồng mà một bộ phận không nhỏ người Việt tự hào về những trò mánh mung lừa lọc của mình và xem đó là biểu hiện của trí thông minh. Thật tai hại nếu các thế hệ trẻ của Việt Nam được dạy thông minh theo truyền thống của Trạng Quỳnh hoặc Ba Giai Tú Xuất. (còn tiếp) Ghi chú: Về phần khôn lỏi, tôi vẫn còn chưa viết xong nhưng vì bài viết khá dài nên tôi tạm ngưng ở đây và chia làm hai phần. Nếu các bạn thấy những gì chưa nói ở đây, có thể nó sẽ được nói đến ở phần tiếp theo. Vì thế cứ hãy bình tĩnh theo dõi, đừng đưa ra những nhận xét vội vã. Xin cảm ơn.
------
Cre : bài luận “Người Việt hời hợt” của chú Barry Huỳnh Chí Viễn
2 notes
·
View notes
Photo
[về việc “độn” ngoại ngữ trong tiếng Việt] Thứ nhất, tôi nói “ngoại ngữ” vì vấn đề này không chỉ dừng ở tiếng Anh, mà có rất nhiều người chèn cả tiếng Trung, tiếng Pháp, tiếng Nhật, tiếng Hàn vào tiếng Việt của mình, nhất là văn nói. Thứ hai, tôi nói “độn” để phân biệt với những từ mượn đã được Việt hóa thành vốn từ thông dụng. Các từ ngữ độn thường được dùng một cách lệch tông và không nhất quán với các bộ phận đứng trước và sau của chúng. Việc độn ngoại ngữ có ba hình thức chính: 1. Dùng nguyên trạng từ vựng tiếng nước ngoài chen vào giữa tiếng Việt (ví dụ: “Nếu như phải đi đến long distance relationship thì thật sự phải là mối quan hệ rất serious” v.v.) 2. Dùng từ viết tắt tiếng nước ngoài chen vào giữa tiếng Việt (ví dụ: “Mức độ tăng trưởng GDP”, “thuế VAT”, LOL, OMG, WTF v.v.) 3. Khôi phục những từ mượn đã được Việt hóa về nguyên bản (ví dụ: “vải linen”, “áo chemise”, “bếp gas”, “bánh gateau” v.v.) Theo thống kê năm 2008 của khoa Tiếng Anh, Viện Đại học Mở Hà Nội, 43,32% người được hỏi ý kiến đã trả lời rằng mình thường xuyên chèn từ ngữ tiếng Anh trong cách ăn nói và viết lách hàng ngày - và đó mới chỉ là nói riêng tiếng Anh, ngoại ngữ phổ biến nhất. Vậy chúng ta độn ngoại ngữ trong tiếng Việt để làm gì? Mục đích độn ngoại ngữ, về căn bản, bao gồm cả tốt và xấu. Cốt lõi vẫn là dùng với ai, dùng ở đâu, dùng lúc nào, dùng để làm gì, và dùng như thế nào. Về mặt tốt: - Nó giúp trình bày một cách dễ hiểu và ngắn gọn những khái niệm mà nếu dịch ra tiếng Việt sẽ dài dòng và tối nghĩa, hoặc tiếng Việt không có. - Nó giúp truyền tải hiệu quả trong môi trường thích hợp, giữa những người có cùng tư duy. - Nó giúp đẩy nhanh tiến trình hội nhập. - Nó giúp mang đến những sắc thái mới cho phương thức trình bày (ví dụ: “shopping” thời trang/“mua” lòng lợn, “anh em” trong nhà/“huynh đệ” trên giang hồ, “ma sœur” người Pháp/“nữ tu” người Việt). - Nó giúp cho người nói diễn đạt những điều hơi khiếm nhã, tục tĩu, hay riêng tư một cách kín đáo hơn vì không phải ai cũng hiểu (ví dụ: “kimochi”, “yamete”, “sextoy” v.v.). - Cuối cùng, nó giúp phát triển và làm phong phú từ vựng tiếng Việt (ví dụ: cụ Nguyễn Trãi chèn chữ “yuè”/“nguyệt” vào hơn 60 bài thơ Quốc Âm của mình: “Nguyệt mọc đầu non kình dội”, “Đêm thanh hớp nguyệt nghiêng chén”, “Một tiếng chày đâu đâm cối nguyệt” v.v. song song với chữ “trăng” để tạo đối lập). Về mặt xấu: - Nó được dùng để thể hiện, làm màu, chứng tỏ. - Nó được dùng để a dua, học đòi một cách diễn đạt mới, sang, thú vị hơn. - Nó được dùng để khỏa lấp sự yếu kém về vốn từ vựng và diễn đạt tiếng Việt. - Nó thể hiện sự lười. - Nó thể hiện sự tự ti (dẫn đến tự tôn, sĩ diện). - Nó thể hiện sự thiếu tôn trọng người khác. Thế thì, do đâu mà chúng ta lại độn ngoại ngữ như thế? Hành động này, theo những nhà nghiên cứu và học giả có uy tín, có thể được giải thích khá dễ dàng, là kết quả tổng hợp của một số “tính cách tộc người” của người Việt Nam. Học giả Đào Duy Anh viết về “tính chất tinh thần” của người Việt: “thích văn chương phù hoa hơn là thực học, thích thành sáo và hình thức hơn là tư tưởng hoạt động”, “hay khoe khoang trang hoàng bề ngoài”, “ưa hư danh”, “bắt chước, thích ứng và dung hòa thì rất tài” v.v. Nhà giáo, nhà văn, nhà nghiên cứu Vũ Hạnh đã nêu ra "7 di chứng nô lệ” của người Việt, trong đó, nói riêng về khía cạnh độn ngoại ngữ, có: “tâm lí vọng ngoại”, “thói đua đòi”, và “thói xu nịnh”. Tiến sĩ Bùi Quốc Châu chỉ ra 11 nét nhược trong 37 nét tính cách người Việt, trong đó có: 13. Tự ái nhiều hơn tự trọng, 14. Thường nghĩ đến cái lợi trước mắt, 16. Giỏi bắt chước, 20. Trọng hư danh, ưa nịnh hót, 28. Vọng ngoại, 31. Tính tùy tiện, cẩu thả, 33. Tính coi trời bằng vung, 37. Tính thích danh hơn thích làm giàu. Tác giả Nguyễn Xuân Tư đi sát hơn, chỉ đích danh các nguyên nhân của tệ nạn tùy tiện sử dụng từ ngữ tiếng nước ngoài trên báo chí tiếng Việt: 1. Do tinh thần tự ti, 2. Do thói khoe khoang, 3. Do sự lười nhác suy nghĩ, 4. Do ý thức thiếu tôn trọng người khác. Để tổng hợp lại, chúng ta có thể thấy 6 nguyên nhân tính cách và bản chất chính: 1. Tính không biết từ chối, 2. Đầu óc không thành kiến, dễ dung nạp, 3. Óc thực dụng, thực tế, 4. Thói a dua, học đòi, sính/vọng ngoại, 5. Thói sĩ diện, 6. Tính lười nhác trong suy nghĩ. (Cũng phải nói thêm là việc độn ngoại ngữ không chỉ có duy nhất trong tiếng Việt chúng ta, mà trong các ngôn ngữ khác, kể cả những nước Tây phương tân tiến, họ cũng độn, và vì những lý do khác - tuy nhiên tôi tạm không bàn tới trong phạm vi bài viết.) Cho nên, đánh giá khách quan nhất cho hiện tượng này là gì? Hiện tượng độn ngoại ngữ này, phần lớn là không sai về bản chất, nhưng sai khi bị lạm dụng và biến tướng. Là một người theo chủ nghĩa tự do, tôi sẽ đấu tranh đến cùng cho quyền phát ngôn của mọi người. Nhưng quyền đi đôi với nghĩa vụ - bạn có quyền nói bất cứ kiểu gì bạn muốn, nhưng người khác cũng có quyền đánh giá bạn, và bạn phải có nghĩa vụ để không trở nên “chướng” hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến người hoặc sự vật, sự việc khác với cách phát ngôn của mình. Mỗi khi tôi nghe chỉ trích “giới trẻ nói chèn nhiều ngoại ngữ và dùng tên/nghệ danh nước ngoài”, tôi đều lên tiếng phản đối quan điểm có phần thiển cận đó. Việc này không dừng ở một giới nào cả, và nó cũng không phải chỉ thời đại này. Thời ông bà sính Hán, thời cha mẹ sính Pháp, Nga, thời con cái sính Anh, Hàn, Nhật. Một người nói “Tôi được trả tiền overtime”, cũng không khác mấy với một người nói “Thu nhập của tôi có thêm khoản phụ trội”. Tương tự, Nguyễn Phước Thịnh, nghệ danh Noo Phước Thịnh, cũng không khác gì với cụ Nguyễn Trãi, tự Ức Trai. Điều tôi muốn chỉ trích và thấy cần sửa đổi là khi chúng ta lạm dụng quyền tự do phát ngôn đó và dùng nó một cách thừa thãi, bừa bãi, gây khó hiểu và khó chịu, ảnh hưởng tiêu cực đến sự việc chung. Trong bối cảnh xã hội hiện nay, khi các định hướng giá trị văn hóa-xã hội còn ở tình trạng nước đôi, cái cũ vẫn còn và không được trân trọng, cái mới chưa ổn định mà lại được kỳ vọng, tốt xấu chưa rõ ràng, thì hiện tượng độn ngoại ngữ vô lối còn có điều kiện phát triển mạnh. Thậm chí có những người ngữ pháp, chính tả, và phát âm ngoại ngữ rất dở, nhưng lại liên tục chèn ngoại ngữ vào cách hành văn của mình, gây nực cười (ví dụ: “Xuất-tinh/shooting”, “Xuộc/source”, “Rì-mích/remix”, “Boi-sờ-ben/boyband” v.v) Hoặc, họ dùng ngoại ngữ một cách thừa thãi, trùng lặp vì không hiểu rõ ngữ nghĩa của cả tiếng Việt lẫn tiếng nước ngoài (ví dụ: “fan hâm mộ”, “thuế VAT, "máy ATM”, “địa chất đất”, “dòng hải lưu”, “sông Trường Giang” v.v.) Hay, họ dùng ngoại ngữ khi không cần dùng, khi tiếng Việt cũng có từ ngữ tương đương, thông dụng (ví dụ: ca sĩ chưa có “name”, không đủ “time” để thực hiện v.v.) Lại có lúc, họ chèn hai, ba ngoại ngữ vào một văn bản (ví dụ: “Babe! Kajima! Stay here with me! Kajima”, “Nỗi sợ I’m losing you” v.v.) Cuối cùng, họ dùng một cách không nhất quán, để lộ ra rằng mình cố tình dùng để khoe mẽ khi dùng cả hai phiên bản từ ngữ trong một câu (ví dụ: “cái long distance sẽ không còn là một cái khoảng cách, một cái trở ngại quá lớn”). Tất cả những hành động như vậy đều đáng bị chỉ trích và cần sửa đổi. Và còn những luận điệu ngụy biện gì cần bác bỏ? “Độn ngoại ngữ ��ể thực hành ngoại ngữ”: Nếu muốn thực hành, hãy dùng thuần ngoại ngữ ấy trong giao tiếp, nhất là khi bạn biết đối phương đủ khả năng nghe hiểu, vì việc pha trộn lệch lạc hoàn toàn khiến từ ngữ bị hỏng nghĩa và ngữ pháp bị sai lệch, không giúp khả năng ngôn ngữ của ai tăng lên cả. Thay vì nói “Em không có time”, hãy nói “I don’t have time”. Giả dụ, bạn học thổi kèn, đi đâu bạn cũng mang theo cây kèn và thổi toe toe vào mặt người khác để thực hành, bạn nghĩ rằng điều đó có ổn không? “Môi trường làm việc quốc tế, giao tiếp bắt buộc, dần thành thói quen”: Nếu nói về môi trường, những người sống ở nước ngoài như chúng tôi còn bị ép buộc dùng ngoại ngữ như thế nào nữa? Nhưng chúng tôi vẫn dùng tiếng Việt tối đa, hết mức có thể, và trau dồi vốn từ vựng tiếng Việt để không “mất gốc”. Thậm chí, có những con em sinh ra và lớn lên ở nước ngoài, chỉ bập bẹ, lơ lớ nói được tiếng Việt, chúng vẫn dùng tiếng Việt thuần hoặc tiếng bản địa thuần, chứ không hề pha trộn. Gần hơn, chúng ta có thể thấy trên chương trình Shark Tank Vietnam - Thương Vụ Bạc Tỷ, Shark Thái Vân Linh, tuy lớn lên ở nước ngoài, làm việc trong môi trường quốc tế, nhưng cô vẫn cố gắng diễn đạt ý dù phức tạp hay đơn giản bằng tiếng Việt, bất quá mới dùng tiếng Anh - khác hẳn với một số Shark thuần Việt Nam còn lại. Nên là, dùng thì cứ dùng, nhưng nên khảng khái tự biết là mình thiếu cố gắng và yếu diễn đạt. “Khó để diễn đạt bằng tiếng Việt cho trôi chảy, thoát ý”: Vì bạn thiếu hiểu biết, không đủ vốn để truyền tải bằng ngữ nghĩa tương đương mà chỉ biết dịch Nôm. Hãy đọc chuỗi những cuốn truyện Harry Potter để xem dịch giả Lý Lan (người gốc Tàu, giống Shark Linh) đã dịch đến cả những câu bùa chú và các từ ghép quái chiêu cho các sự vật không có thật mà tác giả J.K.Rowling đã chế ra như thế nào. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng là ngụy biện, vì có những trường hợp như vậy thật, không phải do lười hay thiếu hiểu biết về diễn đạt tiếng Việt, mà thực sự nó không thể diễn đạt được, hoặc nói ra không ai hiểu, vì khái niệm đó không có trong văn hóa và ngôn ngữ của người Việt (ví dụ: “Anhedonia”, “Sapiosexual” v.v.) Chẳng những thế, hiện tượng dùng tiếng Việt thái quá và không hiệu quả khi thông dịch tiếng nước ngoài cũng là việc có thật và cần bài trừ. Những tựa báo kiểu như “10 quả trứng phục sinh bạn không để ý thấy trong phim Avengers: Endgame” hoàn toàn vô nghĩa, vì “dịch Nôm” tiếng Anh mà không có tham chiếu tiếng Việt để giải nghĩa. Tóm lại, nói dông dài thì cũng chỉ để chốt lại những ý này. Độn ngoại ngữ là một hành động mang tính bản năng và bản chất. Với hiện tượng này, chúng ta không thể giải quyết bằng những phương cách nóng vội và bề mặt như lên án, thóa mạ, hay áp chế. Chúng ta cần giữ thái độ khách quan, trung hòa, không đánh đồng mọi trường hợp, mà có phân biệt theo hoàn cảnh giao tiếp để có biện pháp giáo dục hoặc khuyến khích hợp lý. Nên nhớ rằng, dùng tiếng Việt cũng là một cách yêu nước, còn hiệu quả hơn gấp ngàn lần những lời hô hào sáo rỗng. Tôi nhắc lại, cốt lõi của việc độn ngoại ngữ không gây chướng khí vẫn là “dùng với ai, dùng ở đâu, dùng lúc nào, dùng để làm gì, dùng như thế nào”. Người nghe hiểu thì hãy dùng. Môi trường hợp lý thì hãy dùng. Ngữ cảnh đòi hỏi thì hãy dùng. Cần thiết thì hãy dùng. Dùng thì dùng cho đúng. Dùng sai bị chửi ráng chịu. © Viet Dam
2 notes
·
View notes
Text
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết chuẩn 3 miền Bắc, Trung, Nam
New Post has been published on https://reviewcungnhau.com/mam-ngu-qua-ngay-tet/
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết chuẩn 3 miền Bắc, Trung, Nam
Mâm ngũ quả ngày Tết mang ý nghĩa gì? Tại sao trên bàn thờ gia tiên ngày Tết phải có mâm ngũ quả? Cách bày mâm ngũ quả như thế nào là đúng phong tục tập quán và những sai lầm cần tránh khi bày mâm ngũ quả là gì? Tất cả sẽ được giải đáp dưới đây!
Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
Từ xa xưa, Mâm ngũ quả ngày Tết đã trở thành một phần không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình Việt Nam. Mâm ngũ quả ngày Tết mang đạo lý uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây, nhắc nhở thế hệ sau dù đi đâu, làm gì vẫn phải hướng về cội nguồn tổ tiên. Đặc biệt hơn là dịp Tết, là thời gian gia đình đẩy đủ các thành viên nhất năm, ý nghĩa lại càng trở nên sâu sắc.
Dù mỗi miền có phong tục tập quan, loại quả riêng, mang nét đặc trưng của từng địa phương, nhưng mâm ngũ quả ngày Tết vẫn mang một ý nghĩa chung, là nét đẹp văn hóa không thể thiếu đã ăn sâu vào tiềm thức biết bao thế hệ người Việt. Mâm ngũ quả cũng là cách thể hiện về thành quả lao động trong suốt một năm qua của gia đình, thành kính dâng lên tổ tiên.
Mâm ngũ quả ngày Tết
Ngoài ra, còn tượng trưng cho mong muốn âm dương hòa hợp, vạn vật sinh sôi nảy nở và phát triển. Chính vì thế, mâm ngũ quả phải đủ ngũ hành Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ – yếu tố hình thành nên vạn vật của cuộc sống. Từ ý nghĩa này, mâm ngũ quả cũng là cách báo cáo với thần linh (mang ý nghĩa tinh thần) về các hoạt động, đời sống, kinh doanh, học tập của các thành viên trong 365 ngày đã qua.
Trong tâm thức người Việt, “ngũ” cũng thể hiện ước muốn đạt được ngũ phúc lâm môn: phú (giàu), quý (sang), thọ (sống lâu), khang (mạnh khỏe) và ninh (bình an).
Theo quan niệm của Phật giáo, 5 màu quả tượng trưng cho “ngũ thiện căn” là tín căn (lòng tin), tấn căn (ý chí kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (sáng suốt).
Ý nghĩa các loại quả trong mâm ngũ quả ngày Tết
Từ những ý nghĩa tên, các loại quả được bày trên mâm ngũ quả ngày Tết cũng mang những ý nghĩa nhất định.
Ý nghĩa các loại quả
Bưởi, dưa hấu: căng tròn, mát lành, hứa hẹn năm mới đầy ngọt ngào, may mắn.
Táo đỏ: mang ý nghĩa phú quý.
Sung: sung mãn về sức khỏe, tiền bạc.
Lê: việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.
Lựu: con đàn cháu đống.
Đào: thể hiện sự thăng tiến
Mai: con gái phải có chồng, hạnh phúc, không cô đơn.
Hồng, quýt: sự thành đạt.
Thanh long: cá về biển lớn, rồng bay về trời: hợp thời thế
Quả trứng gà: lộc trời.
Dừa: có âm tương tự như là “vừa”, có nghĩa là không thiếu.
Đu đủ: mang đến sự đầy đủ, thịnh vượng.
Xoài: có âm na ná như là “xài”, để cầu mong cho tiêu xài không thiếu thốn.
Các loại quả theo ngũ hành
Kim – màu trắng: Dưa lê trắng, lê trắng…
Mộc – màu xanh lá: Dưa hấu, chuối xanh, xoài xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, trái na, trái sung, trái dừa…
Thủy – màu đen: Nho đen, vú sữa hay những trái cây có màu sậm tối
Hỏa – màu đỏ: Táo đỏ, trái hồng, trái dừa lửa, thanh long…
Thổ – màu vàng: Cam vàng, quýt vàng, dưa hấu vàng, dưa lê vàng, xoài chín, phật thủ
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc thường có 5 loại quả là chuối, bưởi, đào, hồng và quýt.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc truyền thống là để nải chuối ở dưới cùng, đỡ lấy toàn bộ các loại quả còn lại. Ở chính giữa đặt quả bưởi hoặc phật thủ vàng. Các loại quả nhỏ hơn sẽ bày xung quanh như đào, hồng, quýt, còn những chỗ trống đặt xen kẽ quất, táo xanh hoặc nho đỏ. Ngoài ra, một số gia đình còn bày thêm dưa hấu và thanh long thành 2 đĩa nhỏ để hai bên đĩa chính, trông vô cùng chỉnh chu và khuôn khổ.
Nếu dùng mâm to, tất cả các loại quả trên đều xếp cùng nhau với thứ tự không có quá nhiều thay đổi. Vẫn là nải chuối xanh to, nhiều quả tựa như bàn tay bao bọc tất cả, tượng trưng cho cho mùa xuân tươi thắm, đầy sức sống đem đến bình an.
Quả bưởi hoặc phật thủ ở phía triển hàm ý về một năm mới tài lộc. bình an. Dưa hấu và thanh long yểm trợ phía sau và 2 bên với ý nghĩa làm việc gì cũng may mắn gặp thời. Những loại quả nhỏ điểm xen kẽ báo hiệu một năm mới tràn đầy không khí phấn khởi, vui vẻ.
Chính vì phong phú về sản vật trái cây nên mâm ngũ quả ngày Tết thường được người miền Bắc biến tấu thành “bát, cửu, thập quả”. Nhưng vẫn chung một ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Không giống như miền Bắc hay người miền Nam sở hữu nhiều loại trái cây phong phú, đa dạng, mâm ngũ quả của người miền Trung khá đơn giản, tương thích với khí hậu địa phương. Nói cách khác là lựa chọn trái cây theo tiêu chí mùa nào thức nấy. Do đó vào dịp Tết Nguyên Đán, mâm ngũ quả của người miền Trung thường không quá câu nệ hình thức, chủ yếu là thành ý dâng cúng tổ tiên.
Những loại quả không thể thiếu trong mâm ngũ quả miền Trung gồm: nải chuối xanh, quả dừa, xoài, dứa, đu đủ, mãng cầu, quýt. … đọc thành “cầu vừa đủ xài sung” hay “cầu sung vừa đủ xài”.
Mâm quả miền Trung thường kiêng cúng cam, và các loại trái cây có vị đắng, cay. Thay vào đó, người dân ở đây thường ưu tiên chọn các loại trái cây tròn đều, vị ngọt và lâu hỏng để bày trên mâm ngũ quả.
Mâm ngũ quả thường được xếp hình tháp hoặc hình long phụng với cặp dưa đặt hai bên. Ngoài ra còn có thể xếp thêm nhiều loại hoa quả khác bên cạnh. Để bày biện được đẹp, những quả to thường nằm ở dưới, những quả nhỏ nằm ở trên vô cùng tươi ngon, đẹp mắt.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Khác với miền Bắc có quan niệm các loại quả đều có thể bày lên mâm, miễn sao ngâm ngũ quả trông đẹp mắt là được, kể cả bày ớt cay nóng; thì mâm ngũ quả miền Nam lại có sự chọn lọc và kiêng cữ. Một số trái cây người miền Nam không dùng trong mâm ngũ quả ngày Tết là
Chuối: Chúi nhủi, làm ăn không phất lên được.
Lê, táo (bom): Lê lết, đổ bể, dễ thất bại.
Cam, quýt: Quýt làm cam chịu.
Mâm ngũ quả của người Nam thường có các loại quả mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài, … đọc thành “cầu vừa đủ xài sung” hay “cầu sung vừa đủ xài”, thể hiện ước mong năm mới đủ đầy, sung túc.
Ngoài ra, mâm ngũ quả miền Nam còn có thêm quả thơm với mong muốn con cháu đầy nhà và một cặp dưa hấu xanh để cầu may mắn.
Cách trình bày mâm ngũ quả miền Nam phổ biến là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước để lấy thế do ba loại quả này có hình dáng to và trọng lượng nặng, sau đó bày những loại quả khác lên trên, tạo thành hình dáng ngọn tháp. Khi chọn mua, bạn nên lựa chọn đu đủ xanh, có những đốm vàng là đẹp nhất. Trong khi đó, xoài nên có màu vàng đẹp, mãng cầu có dáng đẹp.
Những sai lầm cần tránh khi bày mâm ngũ quả ngày Tết
Mâm ngũ quả ngày Tết phải đủ yếu tố ngũ hành
Ngũ hành bao gồm: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ – mâm ngũ quả ngày Tết phải đảm bảo được yếu tố này vì đây là nguồn gốc của vạn vật. Ý nghĩa của nó là để vạn vật sinh sôi nảy nở, công việc hanh thông thì không được thiếu bất kỳ yếu tố nào. Đủ ngũ hành sẽ mang lại tài khí, lộc khí, phúc khí rất vượng đến với gia chủ. Do đó, khi bày mâm ngũ quả ngày Tết cần tránh thiếu các loại quả mang ý nghĩa ngũ hành trong đó.
Tất nhiên những việc này đều mang ý nghĩa tinh thần, giúp gia chủ vững tin hơn vào công việc. Điều quan trọng vẫn là điều mà mâm ngũ quả nhắc nhở tất cả mọi người: phải chăm chỉ lao động, cuối năm mới có cái để báo cáo tổ tiên.
Vệ sinh hoa quả chưa đúng cách
Mâm ngũ quả ngày Tết thường được bày trên bàn thờ gia tiên, là nơi linh thiêng nhất trong gia đình nên hoa quả rõ ràng phải sạch sẽ. Nhưng nên nhớ rằng, mâm ngũ quả này phải được bày từ chiều muộn 30 Tết cho đến hết mùng 3 Tết. Chính vì vậy để hoa quả được tươi lâu, nên lấy khăn ẩm lau sạch trái cây là được, tránh lau quá kỹ làm quả nhanh héo.
Với bưởi, bạn có thể hòa chút nước vôi, thấm vào khăn rồi lau đều lên vỏ bưởi để tránh tình trạng vỏ bị ố vàng, mốc xanh hoặc bị héo do đọng nước. Nhiều gia đình có thói quen mua sắm đồ Tết sớm từ ngày 27 – 28 Tết, thậm chí sớm hơn. Do đó bạn không nên chọn ngay những quả đã chín đẹp vì khi bày mâm ngũ quả, trái cây có thể bị chín quá, lá héo và vỏ nhũn mềm. Thay vào đó bạn nên lựa những quả già nhưng chưa chín hẳn để khi bày mâm ngũ quả, quả chín tới và không bị thối.
Xem thêm: Thực đơn mâm cỗ ngày Tết chuẩn 3 miền Bắc, Trung, Nam
Xem thêm: Cúng ông Công ông Táo cần những gì?
Xem thêm: Ngày vía thần Tài cần làm những gì để có tài lộc cả năm?
Xem đầy đủ các thông tin liên quan đến Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021
Câu đối Tết, lời chúc Tết hay – ý nghĩa
Phong tục Tết Nguyên đán của người Việt
Cách làm các món ăn ngày Tết cổ truyền
Dự báo thời tiết Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021
Phim Hài Tết 2021.
0 notes
Text
30 days writing challenge - Day 05
#05 Liệt kê 10 bài hát mà bạn yêu thích vào lúc này
Mặc dù chỉ số cảm âm của mình hầu như là một con số 0 tròn trĩnh nhưng mình vẫn thích âm nhạc một cách cố chấp. Đến nỗi mỗi khi làm việc đều phải mở nhạc lên nghe thì mới tập trung được, hiệu quả công việc cũng nâng lên rõ rệt. Âm nhạc đối với mình giống như một kiểu đem đến nguồn cảm hứng, thế nên khi đọc đề thử thách này mình đã khá hứng thú. Tuy nhiên mình là đứa không có gu âm nhạc ổn định, nghe nhạc một cách khá tùy hứng và có những đoạn thời gian mình yêu thích một giai điệu thì mình sẽ chỉ nghe đi nghe lại bài đó thôi. Tình trạng đó dẫn đến hoàn cảnh mình khá bối rối để lựa chọn được 10 bài hát yêu thích để đưa vào danh sách, đơn giản vì…con số mình đưa ra chắc chắn sẽ vượt qua 10 ca khúc mất.
Mỗi bài hát đối với mình đều là một chuyến phiêu lưu cùng cảm xúc, vì vậy hy vọng mọi người không hết hồn vì những giai điệu dưới đây.
1. 银の蔷薇 (Gin no Bara – Đóa hồng bạc) bản kết hợp do 6 anh em nhà Sakamaki hát chung
Ngay cả khi chưa nghe những nốt dạo đầu tiên của bài hát này, mình đã cảm thấy mùi bi kịch tràn ngập toàn ca khúc. Vì sao ư? À, bởi vì hoa hồng là biểu tượng bất diệt cho tình yêu thế nhưng đóa hồng ấy lại là một đóa hồng bạc – thứ có thể giết chết các ma cà rồng. Và quả thật, không chỉ giai điệu, lời bài hát cũng đưa mình đ���n với mê cung cảm xúc. Cô gái đến từ Thánh đường là đóa hồng bạc mong manh trong tay những con quỷ khát máu của bóng đêm. Nàng là lời nguyền, là bóng tối, là đớn đau vĩnh viễn của số phận bi thương khắc lên trái tim lạnh lẽo ngừng đập của những ma cà rồng. Có lẽ vì bản thân mình đã chơi game cho nên từng lời, từng lời một của bài hát đều khiến mình thở khẽ đi một nhịp. Nhưng với người chưa tiếp xúc với thế giới game, mình sẽ chỉ mô tả nội dung bài hát thế này: Con quỷ hát tặng người con gái mà nó yêu thương, tình yêu của nó là máu, là nước mắt, là những lời nguyền theo cùng năm tháng và là bóng tối không lối thoát, nhưng đó là tình cảm thuần khiết nhất nó có thể trao tặng, trân quý và muốn phá hủy cũng chỉ cách nhau một sợi chỉ mong manh.
2. 幻日理論 (Maboroshibi Riron – Nguyên lý ảo nhật) Sakamaki Ayato thể hiện
Thật ra nói về thích, mình không hẳn là thích bài hát này. Nhưng bài hát này đem đến cho mình cảm giác rùng mình, ám ảnh và tất nhiên cả sự thách thức. Rùng mình vì sao? Vì giai điệu nhẹ nhàng gần như là da diết mà mình nghe lần đầu đã suýt tưởng nó là một bản tình ca mùi mẫn nữa cơ đấy và như thế nó hầu như chẳng hợp gì so với nhân vật thể hiện bài hát này. Ám ảnh vì sao? Bởi vì đó sẽ trở thành một trải nghiệm kinh hoàng nếu bạn vừa kết thúc Bad ending của chính nhân vật hát bài hát này. Hãy tưởng tưởng một chút, kết cục vừa nhận được là nữ chính chết dưới bàn tay người cô ấy bỏ mặc hết Giáo lý lại phía sau để yêu thương, cho đến hơi thở cuối cùng cô ấy vẫn cầu nguyện cho người ấy, mong muốn người ấy có thể thoát khỏi bóng đen quá khứ. Và bài hát này phát lên ngay sau cảnh máu máu me đó khép lại, cái quá khứ đen tối, cái bóng đen tâm lý đã dồn nhân vật đến bước giết chết người anh ta nhen nhóm tình cảm yêu thương. Thế còn thách thức vì sao? Vì đây là một trong những bài hát mà tụi mình đã trăn trở rất nhiều lần khi dịch. Với đặc trưng đồng âm khá nhiều của tiếng Nhật cũng như những hình ảnh sử dụng trong bài rất trừu tượng cho nên bản dịch chính thức của bài hát vẫn còn là lối bỏ ngỏ. Chỉ nguyên tên bài hát thôi cũng là một hình ảnh khiến chúng mình phải lật sách vở khá nhiều để hiểu xem rốt cuộc thì thật sự người ta muốn gửi gắm điều gì ở “mặt trời giả” – một hiện tượng thiên văn không mấy phổ biến. Nhưng tất nhiên, cái gì càng thách thức thì càng trở nên thú vị, phải không?
3. 罠 -If You're Diablo ( Wanna If you’re Diablo – Bẫy, liệu em là ác quỷ) anh em Mukami thể hiện
Nếu có điều gì khiến mình mê đắm Diabolik Lovers ngoài con game ngon nghẻ thì chắc chắn phải nhắc đến âm nhạc. Đã đến bài hát thứ ba rồi nhỉ? Thật ra còn thể kể nhiều hơn, chỉ sợ không hợp gu người khác thôi. Quay trở lại với bài hát này, thực tình đối với mình thì đây không phải một giai điệu bắt tai ngay từ những lần đầu tiên nghe, tuy nhiên ý nghĩa trong lời bài hát đã đánh gục mình ngay tức khắc. Đi ngược lại với gia đình ma cà rồng thuần chủng Sakamaki, những kẻ mô tả tình yêu đời họ bằng hình ảnh đóa hồng bạc, gia đình Mukami lại dùng ‘bẫy và ác quỷ’. Ác quỷ lại còn sợ một chiếc bẫy từ ác quỷ nữa hay sao? Bẫy, tình yêu với nàng Eve đúng là một chiếc bẫy đối với tất cả những kỵ sĩ trung thành của nhà Vua. Sứ mệnh của họ là làm con rắn dụ dỗ Eve, đưa Eve đến gặp Adam đích thực nhưng chính họ lại sa ngã trước, rơi vào lưới tình không lối thoát với Eve. Ác quỷ, những kẻ không xuất thân từ ác quỷ tự hỏi rằng người con gái hoàn toàn đứng trong ánh sáng ấy liệu mới chính là ác quỷ, để tất cả nhứng tính toán của họ vỡ nát, để họ rơi vào cuộc trốn chạy tội lỗi, để họ buộc phải phản bội ân nhân của mình? Ban đầu nghe có vẻ mâu thuẫn, nhưng rồi tất cả lại trở nên thuyết phục một cách bất ngờ.
4. Sincerely – TRUE (OP phim Violet Evergarden)
Lý do để mình nhớ đến bài hát này nhiều tới vậy, là bởi bộ phim Violet Evergarden thực sự là điểm chạm cảm xúc rất xúc động. Ngôn từ là dành để diễn tả những tình cảm tốt đẹp. Và hành trình kiếm tìm cảm xúc thông qua công việc viết thư hộ của Violet đã khiến mình khóc nhiều lần. Mỗi tình cảm, mỗi lá thư em viết nên giúp thân chủ đều là những xúc cảm đẹp đẽ thuộc về con người. Mình chợt nhận ra, ngôn từ có thể linh hoạt và truyền tải nhiều thông điệp cuộc sống đến vậy. Chỉ là “yêu” thôi nhưng có thật nhiều cách để thể hiện. Mọi tình cảm đều xứng đáng được lan tỏa, được biểu đạt, như cách Violet cố gắng trong từng lá thư. Làm một người ít nhiều cũng đánh bạn với bàn phím, với những con chữ, thốt nhiên mình đã nghĩ đến bản thân liệu đã sử dụng ngôn từ được như vậy chưa?
5. 君ノ記憶(Kimi no Kioku – Ký ức về anh) – mao (ED phim Bạc Anh Quỷ)
Một bài hát đúng nghĩa với bản tình ca da diết đầy yêu thương. Với bài hát này, mình khuyến khích xem cùng MV, chỉ đơn giản bởi đó là sự mô tả vô cùng sát cho lời bài hát này. Những ký ức ngọt ngào đã trôi vào dĩ vãng, giờ chỉ còn em nơi đây lấp đầy cõi lòng trống rỗng bằng hình ảnh về anh, về những tháng ngày cả hai ta còn được bên nhau. Là sự nuối tiếc trong giọng của mao, là sự dịu dàng trong giai điệu, là màu buồn man mác của MV, chúng lột tả cơn đau thấm từ từ khi mình dõi theo phim Bạc Anh Quỷ. Bộ phim lấy cảm hứng từ những sự kiện lịch sử có thật, những con người có thật ở vào thời điểm chiến loạn. Thế nên theo dòng thời gian những thành viên của Shinsengumi dần dần hy sinh nơi chiến trường, chúng trở thành nỗi mất mát đến khó thở sau từng tập phim. Chỉ khi ấy, mỗi lần nhạc kết thúc vang lên là một lần mình thấm thía từng lời bài hát một.
6. While your lips are still red – Nightwish
Bài hát đầu tiên mình nghe của Nightwish, cũng là bài hát đầu tiên dẫn mình tới con đường u mê những bài hát với phần lời thấm đẫm triết lý nhân sinh của nhóm. Nếu để chọn ra bài hát có lời hát khiến mình hay lôi ra làm quotes trước mỗi câu chuyện thì có lẽ bài hát này sẽ luôn nằm trong danh sách đó.
“Hôn đi khi đôi môi em còn thắm đỏ.”
Đừng để lỡ những trải nghiệm đắm say đầu tiên, chúng ta sẽ chẳng ai hối hận vì những khoảnh khắc tuyệt vời đó.
7. Ghost of a rose – Blackmore’s Night
Mình thường thích những bài hát không chỉ có giai điệu hay, ca từ ý nghĩa mà còn thích thú trước cả những bản ca vẽ nên những câu chuyện với một chút lãng mạn, một chút bí ẩn, một chút thương đau trong đó. Và “Ghost of a rose” là một trong số đó, bài ca nơi gợi cho mình cái cảm giác muốn viết một câu chuyện âm hưởng cổ tích trên cái nền nhạc này.
8. Star Sky – Two steps from Hell
Mình không nghe quá nhiều nhạc theo hơi hướng Epic. Tuy nhiên Star Sky của Two steps from Hell (hai bước xuống lỗ, một ông anh đã từng đùa với mình như thế) là một trong số ít bản hòa tấu kiểu Epic mà mình đã nghe. Phải công nhận là giai điệu khá bắt tai và cái cảm giác của một thiên anh hùng ca cứ đập dồn dập trong mình. Bản nhạc này là dành cho những gì hùng vĩ, cho những tâm hồn chiến binh, cho những thời đại huy hoàng, cho những cuộc chiến của những vị anh hùng, khá hợp với FMV mình chia sẻ. Phải thú thực, mình nghe bài hát này vì giai điệu và cảm xúc nó mang lại là chính chứ bản thân mình nghe nhiều lần nhưng vẫn không rõ lời đâu…
9. Born this way – Lady Gaga
Lady Gaga, một tài năng mà mình nghĩ là đã quen thuộc với nhiều người rồi nhỉ? Giữa vô vàn bài hát của thiên tài lập dị này thì mình lại đặc biệt yêu thích bài hát này. Lý do cũng khá đơn giản, lời bài hát này chính xác là những gì mình cần.
“I’m beautiful in my way cause God makes no mistakes
I’m on the right track! Baby, I was born this way.”
Mỗi người có một nét đẹp riêng, mình tin và tôn trọng điều đó. Giống như việc mỗi người là bông hoa tuyết với cách sắp xếp họa tiết là duy nhất, không ai giống ai, độc nhất vô nhị, chỉ có điều mỗi người liệu có tin vào bản thân mình đủ để nói “Tôi đã được sinh ra như thế” hay không mà thôi.
10. Phương xa – Hồng Bố Điều & Lý Duyệt Quân (OST Lương Sơn Bá Chúc Anh Đài)
Mình đã nghe nhiều nhạc Trung từ cái ngày mình còn chơi Kiếm Tam nhưng nếu mà kể đống đó ra chắc đến sáng mai cũng không hết nổi mất. Sau khi cân nhắc mình đã chọn một bản nhạc đã theo mình suốt những năm tháng cấp ba. Có lẽ nhiều người sẽ hơi ngạc nhiên vì sao nó lại gắn bó với mình trong những năm tháng đó? Ừ thì mình cũng chẳng yêu thích phim Lương Sơn Bá Chúc Anh Đài đến vậy đâu, xem một lần là đủ rồi. Tuy nhiên, bản nhạc này là…nhạc chuông điện thoại của giáo viên dạy môn chuyên ngày xưa của mình. Bản nhạc huyền thoại này đã nhắc nhở mình (chúng mình, những thành viên lớp chuyên Lý lúc bấy giờ) rằng chúng mình đã được ăn cẩu lương của một cực phẩm soái ca suốt từ những ngày còn ngồi trên ghế nhà trường. Cho đến giờ mình vẫn chưa từng mất niềm tin vào những soái ca thực tại, chỉ là làm nhân vật chính thì chưa đến lượt thôi. =)))))))
Cái thử thách này hình như hơi nhiều lời quá rồi…
1 note
·
View note
Text
GDP VÀ LẠC QUAN VỀ ĐẤT NƯỚC - TRẢ LỜI LINH DIỆU
[GDP VÀ LẠC QUAN VỀ ĐẤT NƯỚC – TRẢ LỜI LINH DIỆU] Khi bắt đầu gõ phím, tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ nhận được nhiều sự quan tâm đến như hiện nay. Tôi rất vui nhưng cũng hơi lo lắng. Vì chỉ cần gõ “cafe ku búa” là sẽ thấy hàng tá các bài đả kích và chửi, nhưng chẳng sao, tôi tôn trọng ý kiến của tất cả.
Vì lý do nào đó, các nội dung của tôi lại lọt vào mắt của một cô gái. Ngày hôm nay thật tẻ nhạt, nhưng khi cô ta xuất hiện và gửi những lời thân mến, lòng tôi chợt nở hoa. Như cam kết, đây là sự phản hồi tử tế cho bạn gái này. Hãy bình tĩnh và kiên nhẫn nhé.
Chào Linh Diệu, thật vinh dự khi em ghé ngang và góp ý. Khác với những cá nhân khác, em không hề chửi mà đưa ra những câu nói thật dễ thương. Đến mức một người muốn tức giận cũng phải mềm mại. Anh cũng vậy.
Ý của em là như sau, anh nghĩ là anh tóm tắt không sai đâu.
1. GDP Việt Nam theo công thức PPP hiện tại là $7,000 (160tr VND) mỗi năm. Chứng tỏ đất nước đang phát triển và người dân ngày càng giàu có. Cái này WB và IMF nói, nên không thể nào thiếu chính xác được. Gần đây thì Mỹ loại Việt Nam ra danh sách quốc gia đang phát triển.
2. Ở Việt Nam thu nhập thấp mức sống cũng không cao cho nên đa số người có cuộc sống thoải mái.
3. Sống thì không nên quá tiêu cực, đừng nhìn mọi thứ một chiều. Hãy tự tin vào một tương lai sáng tươi hơn.
Vừa gõ vừa run vì anh ở ngoài đời là một người rất mắc cỡ và ít nói. Bây giờ xin bắt đầu nhé.
Đánh giá từ cách em chọn từ ngữ và trình bày thì rõ ràng em là một người có học vì đã tốt nghiệp từ hai trường hàng đầu của đất nước. Anh thì không thể nào so sánh với em được về mặt này. Không những vậy, tạo hoá ban tặng cho em một nét tinh tế mà bất cứ cô gái nào cũng ao ước. Điều đó được thể hiện trong cái tên cha mẹ đặt em, Linh Diệu hay Diệu Linh. Em là sự tổng hợp của mọi thứ tuyệt vời nhất của đất nước này. Nếu phải lấy một cá nhân để làm biểu tượng, anh sẽ chọn em, không cần suy nghĩ, vì em có tất cả.
Nhưng em ơi, chúng ta có thể lạc quan nhưng không nên ảo tưởng. Anh và em có thể yêu nước nhưng không có nghĩa là bác bỏ những tin xấu và tin tuyệt đối vào những ai đang điều hành. Vì một người yêu nước là một cá nhân biết nhìn nhận tất cả.
Trước tiên là về GDP. Theo công thức gross thì hiện tại Việt Nam là $3,000/năm, còn nếu tính theo PPP là $7,000. Chúng ta có nên tự hào không. So sánh chút thì sẽ rõ. Dù em coi bảng xếp hạng nào đi nữa thì cũng khó bác bỏ rằng mức đó cực thấp.
Theo IMF, Việt Nam đứng thứ 130 về GDP bình quân đầu người, còn xét theo PPP thì xếp thứ 30. Nghĩa là chúng ta đứng áp chót hoặc gần áp chót trên thế giới, ngang với các nước Châu Phi lạc hậu nghèo đói mặc dù có tất cả yếu tố để phát triển. Với những điều kiện đó thì đáng lẽ chúng ta phải là một cường quốc chứ không phải là công xưởng giá thấp cho thế giới.
Người ta đánh giá sự phát triển không chỉ qua GDP mà còn nhiều thứ khác nữa. Như giáo dục, môi trường, giá cả hàng hoá, thuế phí và mức độ minh bạch.
Anh cũng đã từng như em. Khi ai đó nói tiêu cực về đất nước mình, anh cảm thấy khó chịu. Cái cảm giác như bị xúc phạm nó khiến con người trở nên mù quáng về nơi mình sinh ra. Từ đó, lòng tự hào hoặc tự ảo sinh ra và xung đột đi theo.
Anh đã từng mặc kệ, từng sống theo chủ nghĩa cá nhân và cũng từng từ bỏ theo dõi những thông tin tiêu cực. Vì thực sự mà nói, nó chẳng giúp ích gì mà chỉ là cho con người thêm kém năng lượng. Sống mà tối ngày lo âu và chìm đắm trong mấy tin không nguồn gốc rất có hại và tác dụng gần không ở ngoài đời.
Nhưng em ơi, khi càng lớn và va chạm xã hội, anh lại nhận ra rằng mọi thứ gần như đang xuống cấp mỗi ngày. Anh không biết em có để ý hay không.
Gần nhà anh có gia đình khi có người con đi xuất khẩu lao động 3 năm rồi chưa về. Cũng trong xóm thì có cha mẹ kia bán đất để lấy tiền cho con đi du học. Mỗi khi có tiệc tùng hay gặp gỡ thì chủ đề mọi người quan tâm nhất là “Tìm cách nào để định cư nước ngoài.”
Mỗi sáng thức dậy đi làm, chạy xe trên đường em có buồn bực không khi thấy môi trường càng ngày càng ô nhiễm. Sống ở một trung tâm kinh tế lớn nhất nước, khó một ai có thể thoát được khói bụi và nạn kẹt xe. Đồng ý rằng bây giờ có nhiều đường hơn trước nhưng giao thông lúc nào cũng ùn tắc, đến mức người ta coi đó là nét riêng của nơi này.
Trước khi ra ngoài, là một cô gái xinh đẹp, anh cá rằng em phải tốn thời gian thoa kem chống nắng và che từ trên xuống dưới vì nếu không thì nắng và bụi sẽ huỷ hoại nét đẹp trời cho.
Khi để xe thì em phải ngó trước sau vì không biết trộm cắp sẽ xảy ra lúc nào. Khi cầm điện thoại gõ ngoài đường thì nếu không cẩn thận, nó sẽ biến mất ngay lập tức. Rồi bao thứ lo sợ khác. Càng ngày nạn trộm cướp càng nhiều và càng phổ biến. Sống trong xã hội như vậy, em có còn lạc quan không.
Em có bao giờ nói chuyện với những bạn bè cùng lứa tuổi chưa. Anh có, mỗi ngày, và tất cả đều than phiền. Họ học chục năm phổ thông và bốn năm đại học, tốn cả mớ tiền của cha mẹ, nhưng bây giờ ra trưởng thì không thể nào mua được căn nhà vì giá cả quá leo thang.
Những cô gái nào đã thành mẹ thì kể anh nghe về sự xuống cấp của bệnh viện, trường học và dịch vụ y tế. Sau này em đi đẻ thì sẽ hiểu được nỗi sợ này, nếu không vì bản thân thì sẽ vì thiên thần mình gọi là con.
Mỗi lần làm giấy tờ thì anh đố em thử không đút lót mà xong chuyện. Nó đã trở thành quy luật và nét văn hoá lúc nào không rõ. Em có bao giờ bị CSGT ngoắc vô chưa, em nghĩ sao về nạn mãi lộ. Khi em né những ổ gà trên đường phố, em có bao giờ suy ngẫm rằng vì sao nó vẫn tồn tại cả năm trời mà không ai giải quyết.
Khi em ra nước ngoài du lịch, không cần là một nước Phương Tây, chỉ là một nước như Campuchia thôi. Em có tự hỏi vì sao hàng hoá lại rẻ vô cùng. Xe hơi họ chạy đầy, đường phố không tiếng còi và không khí trong lành. Đến mức em có thể hít thở mà không cảm thấy ngột, như đi đến hành tinh khác vậy.
Em có bao giờ tốn tiền xin visa để đi du lịch chưa, lúc đó có tự hỏi vì sao những công dân khác lại không tốn thời gian cho điều này. Em có đọc tin tức và theo dõi thực trạng không. Gần như tháng nào cũng sẽ có vài vụ về người Việt ở lậu bị bắt hay lao động Việt Nam trốn ra ngoài. Nó trở nên quá bình thường.
Tất cả những nỗi đau mà đất nước này đang gánh chịu thì sẽ không ảnh hưởng gì đến em nhưng không có nghĩa là nó tốt đẹp. Vì con người không ai lấy thành tích cá nhân để đánh giá quốc gia cả, mà nhìn tổng quát. Hiện tại, anh chẳng thấy sự tiến bộ nào.
Anh không yêu cầu em phải đau khổ như họ vì mỗi người có hoàn cảnh khác nhau. Nhưng sẽ là vô cùng ngốc nghếch nếu chúng ta bác bỏ nó và tự hào về một điều không tồn tại.
Anh không bi quan, anh rất thực tế là đằng khác. Anh chúa ghét những fanpage tung tin vịt. Cũng không mặn mà gì với những cái nhìn cực đoan. Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh, ngày càng nhiều dự án bất động sản được xây dựng và nhiều người trở nên giàu có. Nhưng số lượng là bao nhiêu, quá ít. Hãy đi lên Bitexco hay Landmark và nhìn xuống xem, em sẽ thấy một nghịch lý.
Kế bên những toà nhà cao tầng là những xóm nghèo. Đằng sau những khu đô thị triệu đô là những hộ gia đình bị cướp đất như Thủ Thiêm. Cuộc sống của em thì có thể tốt đẹp, nhưng họ thì không.
Chúng ta có thể tự hào nhưng không thể tự ảo. Anh có thể lạc quan hơn nhưng khó mà bác bỏ thực trạng xã hội. Cũng như em có thể tự tin vào một tương lai tốt đẹp nhưng cũng phải gánh chịu những vấn nạn mỗi ngày rồi coi đó là bình thường.
Blog này mọi ngày nhạt tẻ, nhưng hôm nay lại tươi mát vì có một cô gái nghe ngang. Hân hạnh biết em. Anh luôn yêu Việt Nam, vì nơi này có những người tài giỏi xinh đẹp như em. [23.2.2020]
Ku Búa @ Cafe Ku Búa
GDP VÀ LẠC QUAN VỀ ĐẤT NƯỚC – TRẢ LỜI LINH DIỆU was originally published on Cafe Ku Búa
0 notes
Text
tại sao buộc phải Thi công hầm biogas bằng composite ngay?
phần mềm bể biogas composite tại phổ biến hộ gia đình hay những khu trang trại ngày nay phần lớn có các dòng loại bể phốt như bể biogas composite xây bằng gạch hay bể Biogas dùng nguyên liệu Composite, vì giá trị mang lại của hầm biogas, không chỉ làm giảm chất thải trong môi trường , giảm ô nhiễm môi trường cho hộ gia đình sống xung quanh, đồng thời tiết kiệm được nhiên liệu, biến các chất thải thành chất đốt hay chất tạo sáng, giảm tiêu dùng cho số đông hộ gia đình. Hiểu được lợi ích tại bể phốt nhưng mà người nông dân ko biết được phương pháp Xây dựng hầm biogas thế nào cho đúng bí quyết, đúng cách thức mà lại bình an đối với người sử dụng về lâu dài. Bài viết cùng tổng quan bí quyết làm bể phốt mang người đọc sao đối với thật nhanh, cơ mà hiệu quả, đúng bằng gạch. phương pháp xây hầm bằng gạch như thế nào? Đúng với tên gọi, bể Biogas được Xây lắp chủ đạo bằng nguyên liệu gạch – nguyên liệu hơi rẻ, và thông thường được tạo ra tại đa dạng vùng nông thôn,vì thế sự tìm kiếm nguyên liệu không quá thuận lợi , gian nan mang công nhân thuần phác ở Việt Nam. Tuy không được bền như hầm biogas composite nhưng bể phốt bằng gạch đích thực mang rộng rãi kích thước, hình dạng nhiều chủng loại như bể Biogas composite, tùy thuộc vào sự chọn lựa tại quý các bạn, và thể tích dành riêng đối với hầm tại các hộ gia đình nông thôn, trang trại. Để bể phốt bằng gạch được hoạt động tốt nhất, và lâu bền với các hộ gia đình, thì buộc phải thuê những người thợ nề bể Biogas lành nghề, lại kinh nghiệm. vững chắc việc chọn lựa Xây lắp bể biogas composite bằng gạch tại các đại dương gia đình nuôi phổ biến gia súc, gia xúc với rộng rãi chất thải, mang đến đông đảo tiện ích, lại tinh khiết đối với diện tích gia đình. ưu điểm, nhược điểm tại bể phốt xây bằng gạch Ưu điểm: Thi công hầm biogas là bí quyết giúp hộ gia đình sở hữu nuôi gia súc, gia cầm như lợn, gà, trâu hay chất thải sinh hoạt nhưng lại không biết bằng cách nào để phân hủy chúng và khiến dung tích xung quang quẻ gia đình, và các láng giềng được trong lành. Tận dụng được nguồn nguyên liệu sẵn với cốt lõi là tiện ích quan trọng, giúp nhà nông tiết kiệm chi tiêu, gia tăng thu nhập. Nguồn nguyên liệu chủ đạo Thi công bể biogas composite bằng gạch là gạch phải khá tốt, tiêu xài cho một bể phốt bằng gạch ngả nghiêng từ 9 tới 10 triệu. Nguồn nhân công tại nông thôn hơi tốt , kích thước đan dạng phù hợp có đa dạng thể tích trong dung tích tại hộ gia đình. Nhược điểm: So mang độ bền của hầm biogas composite ( vật liệu composite hiện nay được sử dụng hầu hết trong giai đoạn sản xuất bồn composite frp, bồn đựng axit …), thì hầm biogas bằng gạch là không bền lắm, hơn nữa, gạch lại dễ bị nún, nứt và lại dễ dò khí ra bên ngoài cực kỳ khó khắn phục, hơn nữa khi khắc phục ko bình an đối với công nhân, ngay chủ hộ gia đình. tại sao làm cho bể Biogas bị hử, bị nứt là bởi vì nhiệt độ trong hầm nâng cao lên nhờ những khí cất bên trong hầm, nhiệt độ hot lại bị axit ăn mòn bề mặt bê tông, từ đấy bê tông bị nhũn hóa thành bùn. bể phốt muốn hoạt động tác dụng đòi hỏi các hộ gia đình cần thường xuyên lưu ý cung ứng nguyên liệu, và đảm bảo đủ số lượng, bể phốt bằng gạch siêu thuần túy, ko hoạt động phức hợp như cấu trúc của bể phốt composite có rộng rãi bồn cất được liên kết sở hữu nhau, vì thế lớp váng tạo phải trên bề mặt ko tự động phá được, lên men kị khí không được tạo ở mức thông minh, thời kì chia thành khí gas đối với hoạt động tạo lửa cũng bị lờ đờ lại, quá trình sử dụng ko được hiệu quả, và hiệu suất thấp hơn so mang hiệu suất dùng bể biogas composite composite. bể biogas hcm gian truân phát triển trong quá trình Lắp đặt là khá lớn, hơn nữa lúc Thi công bể biogas composite bằng gạch mất phần lớn thời gian, dù với được nhân viên chuyên môn, kinh nghiệm giỏi. Và sau lúc Xây lắp, bởi vì chừng độ nguy khốn tại hầm nhưng chủ hộ gia đình chẳng thể kiểm tra tác dụng của chất lượng hầm. chừng độ bình an tốt, làm cho rộng rãi người băn khoăn trước lúc quyết định có bắt buộc Xây dựng bể Biogas bằng gạch hay ko , hay chọn nguyên liệu đa dạng. Trong khi, nhược điểm nhấn tại hầm biogas loại này được đánh giá khá phổ biến, bởi ko mang tài năng trong khoảng điều áp lực lúc lượng gas trong bể quá đa dạng, buộc phải xả hay buộc phải co van kiểm soát an ninh vì sức ép khí gas chỉ đối với phép cột quốc gia 5 cm. Sau một khoảng thời kì dùng, chung là từ 2 đến 3 năm dùng, để ước muốn tiếp đến sử dụng 1 cách hiệu quả, cần người hộ gia đình bắt buộc lấy buồn phiền phân, phá váng, trên bề mặt của chất thải và quốc gia. nhưng mà giai đoạn tương đối nguy nan, phải chờ đối với hầm hết lượng khí, để an ninh tính mệnh tại người dùng được đạt cao nhất. Xây bể biogas composite bằng gạch thường chỉ sử dụng đối với bếp tạo lửa, chứ ko dùng thêm được cho vũ trang nào đa dạng, lý do là vì khí gas lên không đủ mạnh. Hơn nữa, bể Biogas là dòng loại hầm được Lắp đặt tại 1 địa điểm nhất định, bà con nguyện vọng đổi mới hầm sang vị trí phong phú để luôn thể cho mẫu mã thì là điều chẳng thể, trừ nếu ước vọng xây thêm hầm biogas bằng gạch mới. mang cần Lắp đặt bể phốt bằng gạch hay không? phổ biến bà con đã vận dụng Xây dựng bể Biogas bằng gạch trong khoảng vô cùng lâu, ban sơ tương đối là tác dụng và tiết kiệm được đa dạng tiêu dùng cho hộ gia đình, nhưng mà về dần dà, hầm hoạt động kém hiệu quả. chủ yếu vì thế, việc lựa chọn bể Biogas bằng gạch mang cần hay không thì dựa vào siêu béo vào kinh tế của hộ gia đình, hơn nữa là phụ thuộc vào lượng chất thải, gia súc trong hộ gia đình mang đến. mà với các gì chúng tôi đôi nét được, và chiếm được thông tin, thì lời khuyên dành đối với các hộ gia đình ước muốn sử dụng hầm biogas thì nên dùng chùng loại hầm biogas bằng composite bởi vì tính năng của bồn hơi thấp, mang đa dạng chức năng nổi bật hơn hẳn, vừa bền, thời gian sử dụng nhiều hơn, tiêu pha mang nhích hơn một tí, nhưng ko tốn đi chi tiêu di chuyển, bảo dưỡng lại cực kì dễ dãi, vượt trội hơn hẳn so với bể biogas composite bằng gạch. lúc khái quát về 1 bể Biogas , khác lạ là bể Biogas khiến bằng nguyên liệu composite, được đa dạng người dùng lựa chọn nhất hiện thời, quý người mua phải xem xét tìm hiểu về những thông tin:
giá bán bể phốt composite; Xây bể biogas composite bằng gạch sở hữu giá và cách thức như thế nào; mô phỏng biogas; kỹ thuật khiến hầm biogas; hầm biogas cải tiến hiện ra như thế nào, vượt trội ở điểm nhấn gì so với bể biogas composite cũ; lúc bể biogas composite bị tắc bắt buộc được giải quyết thế nào cho an toàn với tính mạng người sử dụng; tại sao nào khiến cho hầm biogas ko với gas; mô hình biogas; Hệ thống hầm biogas; bể Biogas nhựa;
0 notes
Text
Đẳng cấp Auteur: Dấu ấn của một đạo diễn
Điện ảnh là nghệ thuật, và người làm phim là nghệ sĩ. Nhưng cụ thể là ai? Khi nói tới người làm nên một bộ phim, bạn nghĩ tới ai đầu tiên? Đạo diễn? Diễn viên? Người soạn nhạc? Nếu câu trả lời của bạn là Đạo diễn thì chắc hẳn không thể bỏ qua Auteur Theory, giả thuyết cho rằng đạo diễn là người có vai trò lớn nhất trong một bộ phim.
Dấu ấn riêng của một đạo diễn
Khi nhắc đến tên một đạo diễn phim nào đó, người ta thường nghĩ đến dấu ấn riêng, phong cách riêng của họ xuyên suốt nhiều bộ phim.
Về mặt thematic – chủ đề phim: phim của Martin Scorsese thường là bạo lực, gangster. Thậm chí cả bộ phim cổ trang dựa trên tiểu thuyết ngôn tình The Age of Innocence (1993) của chú cũng là một dạng bạo lực về tinh thần. (Hay “ngược tâm” theo ngôn ngữ ngôn tình.) Phim của Christopher Nolan sẽ nặng về metaphysics. Phim của David Lynch sẽ nói về những góc tối và tâm địa đáng sợ của con người.
Về mặt hình ảnh: Wes Anderson với những khuôn hình được căn ngay chính giữa một cách hoàn hảo.
Stanley Kubrick với những khung hình phối cảnh 1 điểm tụ (One-point perspective).
Hoặc đơn giản chỉ là dựa trên thể loại phim/genre: Fan của Game of Thrones chỉ cần nhìn tập phim nào có Miguel Sapochnik làm đạo diễn là biết tập đó phải big action, big budget lắm đây.
Có rất nhiều thứ để thích (và tiếc) về Game of Thrones nhưng mà phải công nhận cảnh long take này ở Season 6 phê vãi.
Đây chỉ là một số ví dụ mình tạm thời nhớ tới trong biển nhân tài của làng điện ảnh. Ngoài lề một chút thì mình rất là khuyến khích mọi người follow kênh Vimeo của chú kogonada. Chú làm nhiều video về dấu ấn hình ảnh đặc trưng của nhiều đạo diễn, rất là hay luôn.
Quay lại chủ đề chính mà nói, không khó để fan phim bình thường như chúng ta chấp nhận Auteur Theory như lĩnh thánh chỉ. Đây là một trong những giả thuyết quan trọng nhất trong nghiên cứu nghệ thuật điện ảnh. Chẳng phải đạo diễn là linh hồn của một bộ phim hay sao?
Nói đạo diễn là linh hồn của một bộ phim thì chắc cũng hơi quá. Đạo diễn – director, là người đưa ra artistic direction – hướng đi nghệ thuật hay artistic vision – tầm nhìn nghệ thuật cho một bộ phim.
Auteur Theory là gì?
Chữ Auteur của Auteur Theory lấy gốc tiếng Pháp từ thời French New Wave (cuối 1950s – 1960s). Ý tưởng này vốn bắt đầu từ một đạo diễn người Đức tên Max Reinhardt nhưng được nhóm Cahiers du cinéma của Pháp, bao gồm François Truffaut, phổ biến rộng rãi hơn.
/auteur/: ô-tơ
Auteur – author – tác giả. Qua đó, người đạo diễn là một tác giả, tương tự như nhà văn, nhà thơ, và cây bút để ông/bà ấy hiện thực hoá tầm nhìn nghệ thuật của mình là chiếc máy quay, chữ gốc là caméra-stylo / camera-pen.
Theo Auteur theory, nhờ cái artistic vision đó mà các bộ phim của mỗi đạo diễn sẽ mang đậm dấu ấn riêng, với những chủ đề, motif, những hình ảnh thường hay lặp đi lại xuyên suốt từ phim này qua phim khác.
Cũng như xem tranh nhìn nét cọ đoán tên hoạ sĩ, nghe nhạc đoán tên nhà soạn nhạc, khán giả chỉ cần xem phim là đủ nhận ra đạo diễn phim này là ai. Và phong cách riêng của từng đạo diễn sẽ luôn hiện diện một cách nhất quán xuyên suốt toàn bộ các phim của mình.
Một ví dụ điển hình để mô tả Auteur Theory là đạo diễn Alfred Hitchcock.
Phim của Hitchcock đa số là thể loại Thrillers. Bản thân ông được mệnh danh là Master of Suspense.
Phim của Hitchcock chịu nhiều ảnh hưởng từ trường phái German Expressionism: bằng lối kể chuyện không đáng tin cậy thông qua góc nhìn của nhân vật, hoặc thông qua sự biến hoá linh hoạt giữa ánh sáng và bóng tối trong khung hình.
Suspicion (1941): Hitchcock sử dụng chiaroscuro, một thuật ngữ chỉ sự tương phản mạnh giữa sáng và tối trong hội hoạ, từ đó dấy lên sự căng thẳng bất an trong lòng người xem.
Cách chơi đùa với ánh sáng và bóng tối của Hitchcock còn được thể hiện rất thuần thục qua cảnh giết người nổi tiếng nhất trong Psycho (1960):
[1] Mở cảnh với một không gian hoàn toàn sáng sủa tươm tất. Nhân vật Marion mỉm cười khoan khoái vì cuối cùng cũng được tắm rửa sau nhiều ngày đi đường. Mọi thứ hoàn toàn bình ổn, người xem không nghi ngờ gì. Chú ý bức rèm hiện đang ở bên tay phải khung hình. [2] & [3] Góc máy hướng về Marion dần dần thay đổi. [4] Với góc máy thay đổi 180 độ, bây giờ bức rèm đã ở bên tay trái khung hình. Vừa lúc đó, cánh cửa phòng tắm bên ngoài mở ra, một bóng đen tiến vào khung hình trắng sáng sạch sẽ.
[5] Bóng đen kém bức rèm ra và giơ con dao lên. Với góc từ dưới lên, khuôn mặt của kẻ sát nhân vẫn hoàn toàn chìm trong bóng tối.
Hitchcock blonde: Các nhân vật nữ chính của Hitchcock đa số là tóc vàng và có những nét tương đồng trong tính cách. Đều là dạng femme fatale, đẹp, sexy, bí ẩn, và đôi lúc rất nguy hiểm.
Grace Kelly, Tippi Hedren, Kim Novak – chỉ để ví dụ vài người Hitchcock blonde thôi nha…
Một ví dụ cuối cùng, Hitchcock sẽ luôn tìm cách luồn lách chính quyền* và đưa vào phim những hình ảnh gợi đến sex.
North by northwest (1959): Sau khi hai nhân vật chính hun nhau, cắt sang cảnh đoàn tàu lướt nhanh vào đường hầm. Là ám chỉ cái gì? 😏
*Thời của Hitchcock, điện ảnh Mỹ vẫn phải chịu một đạo luật gọi là The Hays Code (1930s-1968), vốn là một danh sách dài các “chuẩn mực đạo đức” bắt Hollywood phải tuân theo. Trong đó có điều khoản không được cho thấy nam và nữ nằm cạnh nhau trên giường. Do đó phim Hollywood thời này thường cho thấy vợ và chồng có thể ngủ cùng phòng nhưng phải nằm khác giường.
The 39 steps (1935): Khi Hitchcock trêu đùa với The Hays Code: Cặp đôi Pamela & Hannay bị khoá với nhau bằng một cái còng tay và hoàn cảnh bắt buộc họ phải nằm cạnh nhau qua đêm trong một nhà nghỉ. (Dù sau đó Pamela tự thoát ra được và chuyển sang nằm ở ghế sofa.)
Trước đây trong một bài viết khác của mình có nói tới cách ám chỉ sex trong phim Chuyện của Pao ở đây.
Tuy là nhân vật thường xuyên được lôi ra để minh hoạ cho Auteur Theory nhất, nhưng bản thân Hitchcock không thích giả thuyết này. Ông thậm chí cho rằng ý tưởng này thật “rẻ tiền.”
Vấn đề của Auteur Theory
Cũng như hầu hết các giả thuyết trong mọi lĩnh vực, Auteur Theory không phải không có kẽ hở. Dưới đây mình sẽ đề cập tới một số luận điểm vốn hay được đưa ra để phản bác lại giả thuyết này.
Nếu tranh luận rằng một bộ phim phản ánh tầm nhìn nghệ thuật của người đạo diễn, và tầm nhìn đó phải nhất quán xuyên suốt toàn bộ các phim người đó làm ra, thì có hơi hạn hẹp, thậm chí sai lệch.
Nếu một người đạo diễn không thích lặp đi lặp lại một yếu tố hình ảnh hay một chủ đề nào trong các phim của mình, muốn khởi đầu hoàn toàn khác trong mỗi bộ phim thì sao? Không lẽ mình vội rút ra kết luận người đạo diễn đó bất tài, không có dấu ấn riêng?
Auteur Theory đóng khung sáng tạo của người đạo diễn.
Người xem sẽ ra rạp với kỳ vọng ông đạo diễn này, bà đạo diễn này phải có cái gì same same but different với mỗi bộ phim mới. Phim của Tim Burton phải kỳ quái creepy, phim của Quentin Tarantino phải kỳ quặc bạo lực, v.v…
Search nhẹ Google là thấy phim của Tim Burton rất nhất quán về style. Poster phim nào cũng na ná nhau
Còn thậm chí nếu người đạo diễn đó không có sự tương đồng gì trong các bộ phim của mình, sẽ vẫn luôn có người xem nào đó cố vẽ ra những điểm tương đồng để chứng minh Auteur Theory là đúng.
Bắt đạo diễn chịu trách nhiệm toàn bộ?
Đã bao nhiêu lần bạn nghe người ta nói, hay chính bạn nói “Phim nó như thế vì đạo diễn muốn thế?” Đặc biệt câu này hay được thốt ra nhất khi xem một tình huống phim vô lý.
Nếu vai trò của người đạo diễn thật sự lớn như vậy, khi một bộ phim flop, người đạo diễn phải gánh bao nhiêu phần trách nhiệm? Khi fan của Game of Thrones tức giận vì season 8 quá nhạt, quá vô lý, quá vô duyên, những cái tên bị lôi ra chửi đầu tiên là David Benioff và D.B. Weiss, hai showrunner kiêm biên kịch, chứ không phải ông đạo diễn nào cả.
Nếu đạo diễn nắm trùm toàn bộ, vậy những người còn lại không có artistic vision riêng?
Điện ảnh khác hội hoạ và văn học ở chỗ nó là tổ hợp sức lao động của rất nhiều người. Bằng cách đề cao vai trò của người Đạo diễn, Auteur Theory bỏ qua tầm nhìn nghệ thuật riêng của nhà biên kịch, đạo diễn hình ảnh (DOP), hay thậm chí là nhà soạn nhạc.
Phim của Vương Gia Vệ có còn là những thước phim đẹp vãi nồi vãi chưởng nếu không có sự hợp tác ăn ý dài lâu giữa Vương Gia Vệ và đạo diễn hình ảnh Christopher Doyle? Phim của Hayao Miyazaki liệu còn đáng nhớ như bây giờ nếu thiếu đi âm nhạc của Joe Hisaishi?
In the mood for love (2000): Vương Gia Vệ và Christopher Doyle dùng thủ pháp Frames within Frames. Ở góc quay này, bóng Lương Triều Vỹ phản chiếu vào gương tạo cảm giác như anh ta đang ngồi ngay cạnh bên và nhìn sang Trương Mạn Ngọc. Tuy nhiên khung chữ nhật của tấm gương và cánh cửa vẫn chia cắt họ.
Cho nên túm cái váy lại thì…
Có lẽ nói một cách khôn ngoan thì ai quan tâm, phim hay thì xem thôi… Bất kể đạo diễn có tên tuổi hay không, có style riêng xuyên suốt các phim hay không.
Từ bé đến lớn xem 7 phần Harry Potter mình thích nhất là phần 3, Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (2004), được đạo diễn bởi Alfonso Cuarón. Sau đó xem một phim khác của chú là Great Expectations (1998) có Gwyneth Patrol và Ethan Hawke đóng, thì lại là một genre, một style hoàn toàn khác. Rồi đến Gravity (2013) cũng lại là một kiểu hoàn toàn khác nữa.
Nhưng Auteur Theory vẫn được xem trọng như vậy để làm gì? Nếu bạn quan tâm đến phim và bình luận phim thì Auteur Theory vẫn là một công cụ hữu ích. Hữu ích là khi bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về các tác phẩm của một đạo diễn danh tiếng nào đó.
Chỉ là thi thoảng lại đọc được bài viết, bài blog nào đó tán dương ông này bà nọ sắp lên đẳng cấp “Auteur” rồi… Nghe nó hơi giống một cái danh hão mà chính Hitchcock đã không thèm nhận hơn là lời khen ngợi tuyên dương. Nói ra câu này chắc sẽ bị chém mà thôi cũng nói rồi.
Đối với những vấn đề của Auteur Theory, mình vẫn đang suy nghĩ cho thấu đáo hơn để tự đưa ra câu trả lời của mình. Tuy nói phim hay thì xem thôi, nhưng phải rất khó để không bị bias vì tên của đạo diễn.
Mình vẫn không thể không cảm thấy phấn khích khi bật House of Cards lên xem, chưa tìm hiểu gì mà lại phát hiện ra David Fincher là đạo diễn cho tập pilot! Hay mình sẽ rất chần chừ khi phải xem bất kỳ một bộ phim nào của Guillermo del Toro.
Còn ý kiến của bạn thì sao? Vai trò một đạo diễn có thật sự là linh hồn của cả một bộ phim?
-------
Từ một người siêu lười viết lách của Xinematich. Bài này ngâm bản draft lâu quá rồi á hự.
------------------------- Cảm ơn các bạn đã quan tâm. Youtube: https://youtube.com/c/beeline92 Facebook: https://www.facebook.com/xoiduamedia/ Website: http://xoidua.com
0 notes
Text
«DÂN NGOẠI»
(Is 56,1.6-7; Rm 11,13-15.29-32; Mt 15,21-28) 1. Bài đọc 1: Đặc tính toàn cầu của ơn cứu độ Đây là đoạn mở ra phần thứ III của sách Isaia. Thực ra, đây là một bộ sưu tập gồm nhiều bài ca được biên soạn bởi nhiều tác giả khác nhau «theo trường phái ngôn sứ» sau thời lưu đày, vốn chịu ảnh hưởng bởi giáo lý của Isaia đệ nhị. Một trong những nhiệm vụ của cộng đoàn sau thời lưu đày là tổ chức lại việc phụng tự đền thờ theo giáo huấn của Isaia đệ nhị, khi mà «sự công chính» của Thiên Chúa đã gần kề và ơn cứu độ sắp được thực hiện (x. Is 51,5; 45,21-25) để không chỉ khôi phục lại Israel, mà còn trở thành «ánh sáng cho mọi dân» (Is 49,6). Bài đọc trong phụng vụ hôm nay đã chọn một số câu mặc dù cho thấy những dấu hiệu bất đồng về quan điểm, nhưng nó thuật lại quá trình toàn cầu hóa ơn cứu độ, vốn đã manh nha từ Isaia đệ nhị, và trở nên rõ ràng hơn trong Isaia đệ tam. Câu 1, là sự phản chiếu những lời của Isaia đệ nhị, nhưng nghĩa của nó lại hoàn toàn khác. Bởi lẽ, theo Isaia II, «sự công chính» của Thiên Chúa đã được thực hiện qua biến cố dân Israel trở về sau lưu đày, nhưng đối với tác giả của câu thơ này thì lại cho thấy «sự công chính» ấy phải được mạc khải trong đời sống của cộng đoàn ngay lúc này. Ngoài ra, đề tài về niềm vui được nói trong câu 7 vốn là nét đặc thù của Isaia II: đó là một «bài ca mới» (42,10-13) tương ứng với «những điều mới» (51,11; 55,12). Nhưng ở đây, niềm vui lại được diễn tả qua việc phụng tự trong đền thờ. Hơn nữa, trong câu 7b, chúng ta tìm thấy một lời sấm diễn tả nguyên lý nền tảng để cấu trúc mọi hành vi phụng tự trong đền thờ. Điều đó còn gặp thấy trong Is 2,2-4 khi mà Israel được giới thiệu như là thầy dạy của nhân loại, nhằm ngụ ý nói về một tôn giáo toàn cầu, cũng như Thiên Chúa của toàn nhân loại, trong một tôn giáo duy nhất, trong đó mọi dân đều chỉ tôn thờ một mình Giavê Thiên Chúa: «Vì nhà của Ta sẽ được gọi là nhà cầu nguyện của muôn dân». 2. Bài đọc II: Lòng thương xót của Thiên Chúa không loại trừ ai Trong những chương này, điều mà thánh Phaolô quan tâm nhất đó là sự cứng lòng tin của dân Israel. Tuy nhiên, bên cạnh đó, ở chương 9,27, ngài cũng đã bóng gió nói về một tia hy vọng rằng «số sót sẽ được cứu độ». Và hôm nay (11,1-36), ngài nhắc lại tia hy vọng này, đồng thời giải thích cặn kẽ hơn rằng không phải tất cả dân Israel đều cứng lòng tin, nhưng chỉ là một phần rất nhỏ (11,1-10). Vì thế, việc Thiên Chúa sẽ cứu dân không phải là chuyện của ngày sau hết, mà là ngay bây giờ (11,11-24), và trong chương trình cứu độ, lòng thương xót được mở ra cho mọi người, cả những người Carry out Thái bị loại bỏ (11,25-32). Từ nhãn quan này của thánh Phaolô, ta sẽ nhìn ra được chủ ý của Giáo hội khi chọn đoạn thư này (11,13-15.29-32) cho phần phụng vụ hôm nay. Ở đây ta thấy thánh Phaolô rất hãnh diện vì được làm tông đồ cho dân ngoại. Ngài và những người Carry out Thái đương thời xem sự cứng lòng tin của những người Carry out Thái gốc dân ngoại như là một sự phản nghịch và bất tuân. Tuy nhiên, chính vì sự bất tuân đó lại là lý possess để mạc khải lòng thương xót của Thiên Chúa trên họ: «Quả thế, Thiên Chúa đã giam hãm mọi người trong tội không vâng phục, để thương xót mọi người» (c. 32). Đó là lòng nhân hậu của Thiên Chúa được mạc khải cho toàn dân Israel cũng như những người ngoại giáo, không trừ một ai (x. 8,19-21). Điều này cho thấy tính phổ quát rõ ràng trong ngôn ngữ của thánh Phaolô, mặc dù tính phổ quát đó chưa được thực hiện cách tròn đầy. 3. Bài Tin Mừng: Ai tin sẽ được cứu Bối cảnh của câu truyện mà Matthêu kể cho chúng ta hôm nay là phần tiếp theo sau cuộc tranh luận của Đức Giêsu với các kinh sư về vấn đề giữ luật trong sạch khi ăn uống (15,1-20). Và câu truyện hôm nay là một trong những cuộc tiếp xúc hiếm có của Đức Giêsu với những người ngoại giáo (15,21-28). Phải công nhận rằng, từ cuộc đối thoại của Đức Giêsu với người đàn bà Canaan, đưa chúng ta đến một sự bối rối thực sự về thái độ tàn nhẫn của Người, khi mà bà đến nài xin Người cứu con gái bà khỏi quỷ ám một cách rất thống thiết. Đó là lời cầu xin của một người mẹ đứng trước nỗi đau của đứa con gái mình: «Lạy Ngài là con vua Đavít, xin dủ lòng thương tôi! Đứa con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm» (c. 22). Người đàn bà Canaan này đã gọi Đức Giêsu bằng danh xưng «Con vua Đavít», là một điều không thể xảy ra đối với người ngoại giáo. Nhưng, ở đây điều đó đã xảy ra, cho thấy thánh sử Matthêu muốn nhấn mạnh đến sự sẵn sàng nhận biết và đón nhận tính cách Messia của Đức Giêsu nơi những người dân ngoại, điều mà người người Carry out Thái đã từ chối. Tuy nhiên, Đức Giêsu vẫn từ chối giúp đỡ bà bằng lời khẳng định: «Tôi chỉ được sai đến với những con chiên lạc nhà Israel mà thôi» (c. 24). Điều này cho thấy Đức Giêsu vẫn xếp phần ưu tiên được cứu độ cho những dân Carry out Thái trên những người dân ngoại, mặc dù người Carry out Thái luôn từ chối tin vào Người. Trước thái độ dửng dưng của Đức Giêsu, người đàn bà Canaan vẫn không nao núng; trái lại, bà càng tiến sát hơn đến Đức Giêsu bằng một cuộc đối thoại đơn thành. Chính từ sự đơn thành trong niềm tin mà bà đã chiến thắng. Và thánh sử Matthêu đã khép lại câu truyện bằng một kết thúc có hậu: người đàn bà vui mừng xiết bao vì bà đã được toại nguyện. Đỉnh điểm của câu truyện này không nằm ở phép lạ, nhưng nằm ở việc người đàn bà đã tuyên xưng đức tin của mình cách chân thành vào Đức Giêsu. Điều này soi sáng và củng cố Giáo hội trong sứ vụ loan báo Tin Mừng cho những vùng dân ngoại, nơi mà chính Đức Giêsu không bao giờ từ chối bất cứ ai dám tuyên xưng và đặt trọn niềm tin vào Người: «Này bà, lòng tin của bà mạnh thật! Bà muốn thế nào, sẽ được như vậy» (c. 33). 4. Suy niệm 4.1. Kiên trì trong cầu nguyện Câu truyện về người đàn bà xứ Canaan đã cho ta nhận ra nhiều điều trong chính cuộc sống đức tin của mình và nơi những người khác. Quả thật, sở dĩ người đàn bà này đạt được điều bà van xin, là vì bà đã vượt qua được mọi trở ngại, bằng sự kiên trì, nhẹ nhàng, bình thản, nhưng cương quyết. Động lực để bà kiên trì van xin chính là tình thương đối với đứa con nhỏ yếu đuối. Bà trở thành đại diện cho nó; bà cũng trở thành đại diện cho những người không thể tự mình diễn tả ra vấn đề của họ. Bà là phát ngôn viên của những người cô thế cô thân. Trong khi đó, khi nhìn lại mình, tôi thấy dường như tôi dễ buông xuôi trước một khó khăn, dường như tôi không có xác tín mãnh liệt về ơn gọi của tôi để sống cho đúng mức. Quả thật, tôi lùi bước tức khắc khi vừa bị từ chối. Có mấy khi tôi làm tốt cho một người đã cậy nhờ tôi cầu nguyện. Dường như tôi chẳng dám lên tiếng cho những người cô thế cô thân, vì tôi sợ liên lụy, sợ mất quyền lợi, mất chỗ đứng, mất sự tín nhiệm… 4.2. Giáo hội – ngôi nhà chung cho mọi người Các bản văn hôm nay cho phép hiểu rằng tư cách của chúng ta là người đã được rửa tội không phải là một quyền để chúng ta có thể phê phán hoặc loại trừ người khác. Tư cách này thật ra là một ơn Thiên Chúa ban cho chúng ta. Riêng Ngài, Thiên Chúa không hề bị ràng buộc vào bất cứ cấu trúc tôn giáo hay bất cứ tư cách nào của con người. Thiên Chúa khẳng định ý muốn của Người là muốn cứu độ mọi người và mọi dân nước. Người đã chia sẻ ơn cứu độ cho cả dân ngoại. Người không muốn chúng ta có thái độ hẹp hòi kỳ thị một ai. Người muốn Nhà của Người là Giáo hội phải trở thành Nhà cầu nguyện của hết mọi dân tộc. Carry out đó, Giáo hội sống giữa Dân ngoại, có nhiệm vụ công bố sứ điệp của Đức Giêsu cho họ. Như Đức Giêsu đã không giam hãm Thiên Chúa bên trong biên cương của Israel, nhưng đã để chính mình được đánh động bởi lòng tin của người phụ nữ ngoại giáo. Chúng ta không được gây cản trở cho một ai đến với Giáo hội, nhưng phải luôn sẵn sàng nói và giới thiệu Chúa cho những ai thành tâm thiện chí. Quốc Vũ
from WordPress https://ift.tt/2CHsfkz via IFTTT
0 notes
Text
Background CV - chớ bỏ qua nếu không muốn bị bỏ quên
Khám phá sự độc đáo của background CV Thực chất background có một vài trò vô cùng quan trọng đối với CV xin việc. Và việc chúng ta bỏ qua yếu tố này trong quá trình viết CV xin việc sẽ khiến cho bạn có khả năng lớn mất đi cơ hội việc làm hấp dẫn. Vậy nên điều cần thiết mà Phượng cho rằng bạn cần làm ngay lúc này đó chính là đọc thật kỹ nội dung dưới đây để hiểu được background CV là gì và tầm giá trị mà background mang đến cho ứng viên. 1. Bạn đã hiểu rõ bản chất của Background CV chưa? Dựa trên phương diện ngôn từ và mức độ am hiểu thông thạo tiếng Anh của chúng ta mà có thể ý giải background CV là gì. Theo ngữ nghĩa tiếng Anh, background có nghĩa là phông nền, khi nói background CV cũng có nghĩa là chúng ta đang nhắc tới phông nền phía sau của bản CV xin việc, tức là hình ảnh cố định, được hiển thị ở dạng ảnh chìm đằng sau nội dung CV. Và cũng dễ dàng để hiểu background CV khi trong thực tế chúng ta đã bắt gặp rất nhiều trường hợp có sử dụng background rồi, như điện thoại, màn hình laptop chẳng hạn hoặc đơn giản như ở ngay trong bộ hồ sơ xin việc truyền thống được bày bán rất nhiều tại các tiệm tạp hóa, các nhà sách, hầu hết những giấy tờ mẫu bên trong túi hồ sơ như Sơ yếu lý lịch, Đơn xin việc, Giấy khám sức khỏe,… đều có hình ảnh background ở phía sau nội dung. Bản chất của background CV Vậy đảm đương vị trí phông nền trong CV, background thể hiện vai trò, giá trị như thế nào, đặc biệt là trong việc hỗ trợ ứng viên ứng tuyển hiệu quả? Để hiểu rõ hơn điều này, cùng Phượng đọc tiếp nội dung phái bên dưới nhé. 2. Vai trò quan trọng mà background mang đến cho CV xin việc Thông thường yếu tố về nội dung sẽ được coi là quan trọng nhất đối với CV xin việc. Nhiều người chỉ biết tới điều đó cho nên chỉ trau chuốt yếu tố nội dung mà bỏ qua các yếu tố về hình thức. Điều đó sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đối với kết quả trúng tuyển của bạn vì trong mắt nhà tuyển dụng, CV xin việc đang thiếu đi một nửa sự thành công. Mặc dù Background không hoàn toàn quyết định về mặt hình thức xong nếu như bạn có thể tạo ra sự độc đáo ở phương diện này, bạn sẽ trở nên đặc biệt hơn trong mắt nhà tuyển dụng so với các ứng viên khác. Vai trò của Background CV là gì? Cụ thể hơn, background sẽ đảm bảo cho người tìm việc về mặt thẩm mỹ, là vấn đê của “cái nhìn”, sự cảm nhận của đôi mắt. Nếu có thể thiết kế một background CV đẹp mắt thì nó cũng sẽ tạo được ấn tượng đầu tiên tốt và lôi cuốn với nhà tuyển dụng. Phàm những cái gì có khả năng tạo ra một ấn tượng mạnh tích cực ngay từ cái nhìn đầu tiên thì sẽ dễ chiếm được cảm tình của người khác nhiều hơn, do đó bản CV của bạn có cơ hội tỏa sáng và thuyết phục. Đây chính là lý do vì sao bạn đặc biệt phải chú ý đến việc thiết kế hình thức cho CV xin việc trong đó có cả background. Chỉ như một yếu tố “góp vui” cho CV xin việc và có khả năng tạo điểm cộng cho bạn nên background không hoàn toàn bắt buộc phải có trong tất cả CV, thậm chí nhà tuyển dụng cũng không yêu cầu điều đó. Tuy nhiên, bạn có thể tự tạo ra một nét riêng cho mình với sự sáng tạo qua background để tăng khả năng thuyết phục nhà tuyển dụng. Với một yếu tố có hay không cũng được như thế này thì bạn thực sự cần phải cân nhắc bởi tính chất “được ăn cả, ngã về không” của background. Những vai trò quan trọng của background CV xin việc Nếu thực sự có ý tưởng tốt về một background CV hoàn hảo, đẹp mắt thì nhất định bạn nên đưa thiết kế này vào trong CV xin việc của mình, bằng không, đừng cố tạo ra một background không hoàn chỉnh để rồi khiến cho CV của mình trở nên nhạt nhòa. Thiết nghĩ nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ ngày nay sẽ lựa chọn cách thứ nhất, chấp nhận mạo hiểm để mong muốn có được một kết quả như mong muốn. Vậy để sự mạo hiểm đó có ý nghĩa và giúp bạn tạo nên thành công, bạn hãy học cách sáng tạo background đúng hướng. 3. Hướng dẫn cách sáng tạo background CV hoàn hảo nhất Sự sáng tạo luôn là vô hạn. Ở bất cứ đâu, trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng đều có thể sáng tạo chỉ cần bạn có khả năng, có ý tưởng. Vậy thì đối với một bản CV cũng vậy, không có giới hạn nào nói rằng, bạn chỉ có thể thực hiện theo một mẫu chung nào đó có sẵn, nếu có ý tưởng thú vị và chắc chắn điều đó tạo ra những độc đáo, mới lạ để thuyết phục mọi ánh nhìn thì bạn hãy sáng tạo ngay trong chính thiết kế CV của mình bằng cách tạo cho nó một font nền bắt mắt nhất. Một vài mẹo bên dưới sẽ góp thêm cho bạn định hướng cần thiết nhất. Hãy tham khảo chúng trước khi bắt tay vào sáng tạo. 3.1. Bắt đầu nguồn cảm hứng từ tông màu ấn tượng cho background CV Nhắc tới đây, bạn hãy nhìn lại bất kỳ một mẫu CV xin việc nào mà bạn đang có hoặc thử một mẫu trên timviec365.net để làm ví dụ quan sát, bạn sẽ nhận thấy được yếu tố hài hòa, đồng nhất của màu sắc CV với phông nền của nó. Nhưng đó cũng chính là một minh chứng cho thấy khả năng sáng tạo tài ba của nhà thiết kế CV vì rằng nếu không chuyên nghiệp, không đưa ý đồ cụ thể cho sự kết hợp giữa các tone màu trên nền background thì bạn chỉ có thể nhận về một sản phẩm rối mắt, không nhìn ra sự logics và ý đồ ẩn chứa bên trong. Cách sáng tạo background CV hoàn hảo nhất Việc lựa chọn tone màu cho background cũng giống như chúng ta đang lựa chọn một trang phục khoác lên mình vậy. Đó chính là điểm nhấn ở phương diện hình ảnh, cảm quan thực tế. Cho nên tùy vào trường hợp, hoàn cảnh cụ thể để bạn chọn ra bộ trang phục với tông màu phù hợp. Tốt hơn hết, các chuyên gia về CV giàu kinh nghiệm đến từ timviec365.net khuyên rằng ứng viên không nên chọn màu nền background quá sặc sỡ, chỉ nên hướng tới những tông trầm, ấm đủ để background trở nên hài hòa với vai trò nền phía dưới nội dung, làm nền tảng cho nội dung tỏa sáng thay vì quá chói chang, sặc sỡ để rồi làm mờ nhạt yếu tố quan trọng nhất là nội dung. Đôi khi những nét đẹp đủ khiến người nhìn ấn tượng lại đến từ những thứ giản dị, nhã nhặn. Với background CV thì điều đó lại càng trở nên cần thiết, một trong phông nền có màu sắc hài hòa sẽ không khiến nhà tuyển dụng bị rối mắt, không gây ra sự lu mờ cho nội dung mà vẫn có thể tạo nên sự khác biệt và một cảm giác về cái đẹp như vậy mới thực sự mang đến hiệu quả cho CV của bạn. 3.2. Thêm profile cho background CV thêm phần sinh động Cũng tương tự như background, profile là thứ không bắt buộc phải đưa vào CV xin việc nhưng nó cũng có thể trở thành một sự lựa chọn tốt cho ý tưởng “làm đẹp” CV của bạn. Vậy việc đưa profile vào CV như thế nào cho hiệu quả mà không gây ra sự chật chội đối với không gian của CV là điều sẽ phải cân nhắc thật kỹ. Vậy hãy cùng các chuyên gia đến từ timviec365.net thực hiện một vài mẹo này nhé. Tận dụng tông màu background CV phù hợp để gây ấn tượng bạn có thể thêm vào những bức ảnh trong profile “đúng quy cách”. Những bức hình ảnh không bị gò bó về kiểu loại, thay vào đó, ứng viên hoàn toàn có thể đưa những tấm hình tự sướng, ảnh chân dung vào nhưng hãy cần nhắc xem tấm hình đó đã tệp với background hay chưa, bởi vì một tấm hình phù hợp sẽ tạo thêm nét duyên cho toàn CV của bạn. 3.3. Nhờ sự hỗ trợ làm background Một bản CV xin việc được sinh ra trong thời đại công nghệ số ắt đòi hỏi những kỹ thuật số hỗ trợ sáng tạo background. Những khả năng ưu việt của công cụ kỹ thuật hiện đại kết hợp với khả năng sáng tạo vượt trội của con người sẽ đồng sáng tạo ra những mẫu background CV vô cùng độc đáo. Vậy bạn sẽ chọn phương thức nào để có background độc đáo cho bản CV của mình? Trong rất nhiều cách, tại đây chúng ta được giới thiệu 2 cách phổ biến và cho hiệu quả tốt nhất, đó là sử dụng công cụ thiết kế và sử dụng kết quả có sẵn. Với phương thức thứ nhất, chọn công cụ thiết kế CV có khả năng tạo background sẽ đòi hỏi bạn phải có khả năng làm thiết kế thì mới có thể sử dụng công cụ và quan trọng hơn là tạo được sản phẩm cuối cùng hiệu quả. Về bản chất, công cụ thiết kế CV có tính năng tạo background sẽ cung cấp cho bạn nhiều mẫu background có sẵn. Nhiệm vụ của bạn là hình dung và chọn ra những mẫu phù hợp với bản CV của bạn. Thực hiện việc này không dễ vì nó đòi hỏi bạn phải là người tinh tế, có mắt thẩm mỹ để kết hợp mọi yếu tố rời rạc trở nên hài hòa và thành một tổng thể cân xứng. Cần công cụ hỗ trợ làm background Với cách thứ hai, bạn hãy sử dụng ngay các mẫu CV đã được xây dựng, thiết kế sẵn về background và bố cục của một số trang web uy tín, điển hình ở đây là timviec365.net. Mặc dù mang tính chất là sẵn hưởng thành quả thế nhưng nhà tuyển dụng không cấm điều đó, và đặc biệt là cần thiết cho những ai bí ý tưởng, không có chuyên môn thiết kế thì hoàn toàn có thể lựa chọn cách này. Hơn nữa, những mẫu cung cấp sẵn của timviec365.net đều vô cùng đẹp mắt, đọc đáo, mọi yếu tố đã được cân đối, mang vẻ đẹp hài hòa đủ để CV của bạn tỏa sáng, được chính những bộ óc tài hoa của các thiết kế giàu kinh nghiệm sáng tạo nên thì chẳng có lý do gì để chúng ta từ chối lựa chọn đúng không nào. Cuối cùng, để background có thể phát huy tối đa hiệu quả thì bạn vẫn phải luôn chú trọng nhiều nhất cho nội dung của CV. Hy vọng, thông qua những chia sẻ này, bạn sẽ có thêm tips hay để tận dụng background CV giúp cho mình tỏa sáng và nhanh chóng nhận được việc làm trong thời buổi cạnh tranh gay gắt như hiện nay.
Đọc nguyên bài viết tại: Background CV - chớ bỏ qua nếu không muốn bị bỏ quên
#timviec365net
0 notes
Text
Cá Phi Phụng GIÁ bao nhiêu? Cho ĂN gì? GIÁ BÁN thế nào?
Cá phi phụng một dòng cá cảnh khá phổ biến trên thị trường cá cảnh của nước ta. Dòng cá phi phụng không lấp lánh nhưng lại có vẻ đẹp rất riêng. Nhiều người nuôi cá phi phụng không chỉ để làm đẹp, mà còn để thu hút tài lộc.
1. Nguồn gốc về cá phi phụng
Cá phi phụng là một loài cá cảnh khá dễ nuôi. Chúng là dòng cá khá hiền lành, chính vì vậy các bạn có thể dễ dàng nuôi cùng với những loài cá khác.
Dưới đây là một số thông tin về loài cá phi phụng.
Cá phi phụng có tên khoa học là Semaprochilodus insignis và tên tiếng anh của loài cá này Kissing prochilodus.
Hình ảnh cá phi phụng đuôi đỏ
Cá phi phụng là dòng cá nước ngọt thuộc họ Prochilodontidae.
Cá phi phụng được tìm thấy nhiều nhất ở vùng lưu vực sông Amazon (khu vực nam phi), được tìm thấy và miêu tả bởi Jardine vào năm 1841.
2. Đặc điểm của cá phi phụng
Cá phi phụng là dòng cá cảnh có kích thước trung bình. Thông thường, một chú cá phi phụng có chiều dài dao động trong khoảng 25 – 30cm.
Cân nặng của cá phi phụng chỉ đạt 500g. Cá phi phụng có phần đầu khá nhỏ và nhọn.
Tỷ lệ đầu so với cơ thể của chúng nhỏ hơn rất nhiều lần. Phần hàm trên dài hơn hàm dưới, miệng nhỏ.
Mắt của cá phi phụng khá to, tròn và bố trí ngang với phần khóe miệng của cá. Phần lỗ mũi của cá nằm ở trên phần mắt, nằm giữa mắt và miệng.
Thân hình cá phi phụng khá dẹt, bề ngang phần thân trên lớn, thu hẹp dần về phía đuôi.
Cá phi phụng có phần vây lưng hình tam giác nhọn và khá cao. Vây ngực ngắn, mềm hình tam giác.
Cá phi phụng đuôi vàng
Hai vây bụng của cá khá lớn và mềm. Vây hậu môn là hình tam giác dài, nằm sát với vây đuôi. Phần vây đuôi xòe rộng và chia thùy sâu ở giữa cân đối.
Cá phi phụng được phủ 1 lớp vảy nhỏ và có màu bạc. Phần vây lưng có những kẻ sọc màu đen.
Vây ngực có màu xám đen, vây bụng có màu đỏ cam, vây hậu môn có màu đỏ kẻ sọc đen.
Phần vây đuôi có nền đỏ và có thêm những vạch kẻ sọc lớn màu đen xám.
🔥🔥🔥 TÌM HIỂU: Cá Mú
3. Thức ăn cho cá phi phụng
Cá phi phụng là dòng cá chuyên ăn thực vật. Chúng là một trong những loài cá cảnh được nuôi làm đẹp và dọn vệ sinh cho bể cá.
Thức ăn của cá phi phụng thường là các loại rêu, tảo biển, thức ăn khô có chứa thành phần tảo biển, rau và các thực phẩm khác nghiền nhỏ.
4. Sinh sản ở cá phi phụng
Trong tự nhiên, cá phi phụng là dòng cá di cư khi đến mùa sinh sản. Chúng di cư đến các vùng sông để đẻ trứng, sau đó chúng lại quay lại vùng nước ngập mặn để sinh sống.
Cá phi phụng sinh sản theo hình thức đẻ trứng. Con cái đẻ trứng, con đực theo sau để thụ tinh cho trứng.
Cá phi phụng là dòng cá không có tập tính bảo vệ trứng sau sinh sản.
🌟🌟🌟 XEM THÊM: Cá Mè sinh sản thế nào
5. Cách chăm sóc cá phi phụng đẹp
Cá phi phụng là dòng cá cảnh đẹp và có tác dụng gần giống với những chú cá dọn bể. Dưới đây là cách để chăm sóc một chú cá phi phụng đẹp.
Nguồn nước
Cho dù nuôi bất cứ loài cá nào đi chăng nữa, điều các bạn cần quan tâm nhất chính là nguồn nước. Nguồn nước phù hợp thì cá mới phát triển toàn diện.
Nguồn nước để nuôi cá phi phụng có nhiệt độ dao động từ 22 – 27oC, độ pH dao động trong khoảng 6.5. Lương nước trong bể cá luôn phải đáp ứng đủ oxy dành cho cá.
Ngoài ra, hàng tuần các bạn nên thay nước cho cá. Nên thay nước cho cá 2 lần/tuần.
Lưu ý: khi thay nước cho cá các bạn nên giữ lại 1/3 lượng nước cũ, sau đó cho đầy 2/3 nước mới vào.
Làm điều này giúp cá không bị lạ lẫm với môi trường nước mới.
Không chỉ có vậy, lượng nước mới bơm vào không được chứa cl2, lượng khí cl2 ở trong nước sẽ khiến cá bị chết ngạt.
Trang trí môi trường
Bên cạnh yếu tố nguồn nước, yếu tố trang trí không gian sống cho cá cũng cần chú ý.
Cá phi phụng là dòng cá ăn thực vật, chính vì vậy các bạn không nên trồng các loại cây thủy sinh trong bể.
Muốn bể cá đẹp, các bạn có thể mua những bức tranh cây thủy sinh để dán mặt trong của bể cá.
Ngoài ra, các bạn nên rải sỏi trắng ở dưới đáy bể. Không chỉ có vậy, phải lắp hệ thống đèn trắng, đèn xanh và đen đỏ - giúp cho cá có đủ nhiệt độ và ánh sáng.
Để môi trường nuôi cá không bị ô nhiễm, các bạn nên lắp hệ thống lọc nước.
Như vậy sẽ giúp nguồn nước không bị ô nhiễm, giảm thiểu các chứng bệnh thường gặp ở cá.
Chế độ dinh dưỡng
Như đã nói ở phần “thức ăn cho cá phi phụng?”, chắc hẳn các bạn cũng đã hình dung ra thức ăn của dòng cá này.
Nếu như bạn là người bận rộn, các bạn nên mua thức ăn dạng hạt có bán sẵn tại các cửa hàng cá cảnh.
Loại thức ăn này đã bao gồm tất cả các loại chất phù hợp với loài cá phi phụng.
Đối với cá nhỏ, các bạn nên cho cá ăn thức ăn dạng bột. Nên cho cá ăn 1 ngày 2 bữa, một bữa vào buổi sáng và 1 bữa vào buổi chiều tối.
Đối với dòng cá phi phụng trưởng thành, các bạn nên cho ăn 1 bữa vào buổi sáng sớm.
Lưu ý: khi cho ăn, các bạn để ý bụng cá hơi phình là có thể dừng cho ăn.
Nên cho lượng thức ăn vừa phải, tránh để thừa quá nhiều. Như vậy, sẽ dễ dẫn đến thiếu oxy cho cá và gây ô nhiễm môi trường nước.
Cá bệnh thường gặp ở cá phi phụng
Bất cứ loài cá nào, khi nuôi trong môi trường nước không được đảm bảo vệ sinh, chúng rất dễ mắc một số chứng bệnh dễ dẫn đến tử vong.
Dưới đây là một số bệnh cá phi phụng thường gặp: bong vảy, nấm vây, mắt lờ đờ, bỏ ăn, nấm vảy, đuôi bị rách....
Để giảm đi những tình trạng này, khi thay nước nên cho 1 chút muối vào nước. Thường xuyên làm sạch bể cá, tránh để thức ăn lưu trữ lâu trong bể.
Đối với những trường hợp cá bị mắc bệnh, các bạn nên cách ly cá ra một chậu riêng, nhỏ vào chậu nước 1 chút thuốc tím và thuốc đặc trị các bệnh.
Theo dõi tình hình của cá, thật sự khỏe mạnh mới bắt lại vào bể cũ.
🏵️🏵️🏵️ XEM TIẾP VỀ: Cá Sấu
6. Mua, Bán cá phi phụng ở đâu tại Hà Nội, Tp Hcm?
Cá phi phụng là dòng cá cảnh khá phổ biến ở nước ta, chính vì vậy các bạn dễ dàng tìm mua một chú cá này để nuôi làm cảnh.
Các bạn có thể đến bất cứ cửa tiệm chuyên bán cá cảnh nào trên địa bàn thành phố Hà Nội nói chung và Việt Nam nói riêng để tìm mua chúng.
7. Cá phi phụng giá bao nhiêu tiền 1 con?
Cá phi phụng là một dòng cá có giá trị thương mại vô cùng cao. Để sở hữu 1 chú cá phi phụng đẹp, các bạn phải chi tới 700 – 800 nghìn đồng/con.
Mức giá này là đối với dòng cá phi phụng size 15 – 17cm. Đối với dòng cá phi phụng lớn hơn, các bạn nên đến các quán chuyên cá cảnh để biết thêm về mức giá.
❎❎❎ ĐỌC NGAY: Cá Bống
8. Cách chọn cá phi phụng đẹp
Cá phi phụng là loài cá cảnh có giá thành tương đối cao. Chính vì vậy, khi đi mua cá các bạn nên quan sát thật kỹ.
Cá khỏe mạnh, di chuyển nhiều.
Màu sắc của cá phải rõ nét, nhất là phần vây bụng vây hậu môn phải đỏ đậm.
Vảy của cá phải đều và ánh màu xám bạc.
Nhìn vào mắt của cá, nếu cá mắt trong và tinh anh thì mới được mua.
Nên quan sát cá khoảng 2 – 3 tiếng, để xem được hết mọi hành động và cách ăn của cá.
Trên đây là loài cá phi phụng – loài cá cảnh được rất nhiều người sành chơi cá cảnh săn lùng.
Để biết thêm nhiều thông tin hơn nữa về những loài cá cảnh, các bạn đừng bỏ lỡ những bài viết trong chuyên mục cá tiếp theo của chúng tôi nhé.
Coi thêm ở: Cá Phi Phụng GIÁ bao nhiêu? Cho ĂN gì? GIÁ BÁN thế nào?
0 notes
Text
Huyền thuật và bùa ngải ở Thái Lan
Huyền thuật và bùa ngải ở Thái Lan
Thái Lan là vùng đất Phật giáo, nhưng ít ai biết được quốc gia này theo Phật giáo nam tông, tức là Phật giáo tiểu thừa, mệnh danh là xứ sở của Chùa Vàng, nhưng ngoài vẻ đẹp của cảnh quan, Thái Lan còn nổi tiếng với tá lả các loại bùa chú vì thế mà các nhà sư có thể làm được bùa phép. Bùa chú tồn tại trong đời sống hàng ngày của người dân tự nhiên như hơi thở, trên khắp mọi đường làng, ngõ phố của Thái Lan. Thật không khó khi đi tìm lá bùa Thái Lan khi đây là một trong những đất nước mua, bán và xuất khẩu bùa lớn nhất thế giới.
Bạn có tin vào bùa chú không? Nếu câu trả lời là không hay có thì cũng chẳng sao cả. Vì “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, không phải đa số con người đều sống theo chủ nghĩa duy tâm, tin vào cảm xúc hay sao? Hà cớ gì phải luôn nghi ngờ rằng liệu bùa Thái Lan có thật hay chỉ là huyền thoại, sau khi cùng chúng tôi đi tìm lá bùa Thái Lan…
Bốn dạng bùa phổ biến ở Thái lan
Những người đi du lịch theo tour chắc hẳn sẽ không ngờ rằng, Thái Lan có hẳn một khu chợ chuyên bán các loại bùa chú – chợ Tha Prachan. Nằm bên bờ sông Chao Phraya lịch sử, ngay phía trước Hoàng Cung, chợ bùa Prachan mở cửa suốt cả tuần, từ sáng tới tối khuya và chưa bao giờ vắng bóng dân địa phương lẫn du khách từ khắp các nơi trên thế giới đổ về.
Các công ty du lịch phổ biến như Saigontourist, Bến Thành tour, Lữ hành Việt, Du lịch Việt hay Lữ hành Liên Đại Dương khi dẫn tour Thái Lan với một tour du lịch Thái Lan cơ bản chắc chắn sẽ không đưa bạn đến nơi này, chỉ những con buôn hay những người rành Thái Lan như lòng bàn tay mới khám phá được điểm đến này thôi.
Đa phần người dân ban đầu đi tìm lá bùa Thái Lan để mong làm ăn thuận lợi, thăng tiến trong công việc, bảo vệ bản thân khỏi những điều xui rủi, không may. Các loại bùa thái lan thường được chia thành 4 loại:
Loại thứ nhất: gọi là Khruang-rang, dùng để hộ mệnh, được làm từ những viên đá lạ lấy trong tự nhiên.
Loại thứ hai: là loại bùa hình xăm gồm những hình hay các câu chú tiếng Pali (tiếng Phạn) gọi là Khruang-pluk-sek.
Loại thứ ba: gọi là Phra-khruang, được làm từ các bức tượng thần, Phật với mục đích bảo vệ gia đình hay làm chứng lời thề .
Loại thú tư: cũng là dạng bùa hộ mệnh nhưng mạnh mẽ hơn loại bùa hộ mệnh Khruang-rang, được làm từ các loại rễ cây dùng để yếm tà thuật gọi là Wan-ya.
Vật phẩm phong thủy
Người Thái có một vị trí riêng cho các vấn đề tâm linh và đó là những bài phép ma thuật “cha truyền con nối” danh bất hư truyền, tiếng đồn vang xa ra tầm quốc tế. Chủ đề đi tìm lá bùa Thái Lan hẳn là luôn luôn có một loại ma thuật quyến rũ, khơi dậy tính tò mò của con người. Bùa Thái Lan đơn giản nhất là những sợi chỉ đỏ cam vàng hay chuỗi hạt, vòng tay được nhà sư nào đó cột vào tay khách rồi đọc lời chú bằng tiếng Thái bí hiểm. Từ một sợi chỉ đỏ vô danh nay đã thành sợi chỉ may mắn có thể kêu gọi tài lộc, xua đuổi ma quỷ và đắc cầu đắc lợi. Với phương thức này, những vật phẩm phong thủy muôn hình vạn trạng đã dần được hình thành.
Khi đi tìm lá bùa Thái Lan, bạn sẽ thấy những vật phẩm đang hot hiện nay được rao bán trên khắp các trang mạng xã hội như chỉ đỏ kim vàng, mặt dây chuyền lưỡi hái chiêu tài lộc, mặt Phật 4 mặt dát vàng, bùa vàng sên chữ phép, son môi tài lộc… được các tay buôn hàng vào chùa xin với số lượng lớn về bán lại với lời chào mời hấp dẫn đánh vào lòng người.
Bùa Mẹ Ngoắc vẫy khách
Trong truyền thuyết các vị thần Thái Lan, nàng Ngoắc hay còn gọi Mẹ Ngoắc có tên đầy đủ là Nàng Kwat – nữ thần tài lộc đang là loại bùa đơn giản và phổ biến nhất.
Người dân kể rằng, Nang Kwat sinh ra trong một gia đình giàu có nhiều đời làm nghề buôn bán. Khi nàng sinh ra mọi công việc kinh doanh của gia đình suôn sẻ và phát triển rực rỡ, cha mẹ nàng để ý nếu để nàng ngồi trước cửa hàng sẽ bán hết hàng rất nhanh nên trong mỗi chuyến đi buôn xa đều mang nàng theo và rất cưng chiều nàng. Khi Nang Kwat mất đi, người dân tôn sùng nàng tình nguyện góp vàng đúc tượng nàng để thờ cúng và từ đó nàng trở thành Nữ Thần Tài Lộc của người dân Thái.
Bùa yêu Thái Lan
Bùa yêu là một loại từ chỉ chung bùa hoặc ngải có khả năng tạo ra thứ tình cảm đặc biệt giúp hai người luôn quyến luyến, nhớ nhung và không thể rời xa nhau. Người ta thường dùng bùa yêu được luyện từ một số loài hoa có mùi thơm, rễ cây có ma lực để ép người khác phải yêu mình. Thường thì bùa yêu được làm bằng những vật dụng sinh hoạt hàng ngày như gương, lược hay bằng tóc, móng tay…
Theo “bật mí” của các thầy bùa, sẽ rất nguy hiểm nếu người bỏ bùa chết mà người kia không kịp giải. Nếu người bỏ bùa chết mà không kịp giải thì có thể nguy hiểm đến tính mạng, có thể là 3 ngày, 3 tháng nhưng không quá 3 năm. Và người “giải” phải cao tay hơn người “làm”. Vì thế, tình yêu nên để thuận tự nhiên, nếu không phải là của mình thì đừng níu kéo, ép duyên mà gây hại cho người khác lại tạo nghiệp cho bản thân mình.
Kumanthong (Quỉ Linh Nhi)
Thời gian gần đây, kumanthong dần trở thành vị trí số một trong lòng những người đi tìm lá bùa Thái Lan và thỉnh về để nghe mình sai bảo, từ giúp đỡ người “nuôi”, “thờ” mình làm ăn thành đạt, “hút tiền” đến cho chủ nhân, bảo vệ gia tài hay phá phách đối thủ làm ăn, buôn bán như gây bệnh, gặp nạn…
Truyền thuyết Thái kể rằng, một lần vị tướng trẻ Khun Phaen phát hiện bị vợ phản bội đã rất tức giận nên đã lôi đứa con trong bụng vợ bọc vào một tấm vải thiêng đưa lên bếp sấy khô. Đứa bé chết đi, hồn nhập vào bùa và trở thành thần hộ vệ cho cha mình. Dù chỉ là một câu chuyện hoang đường nhưng người Thái Lan lại rất tin rằng các hồn ma trẻ nhỏ linh thiêng và có thể bảo vệ cho cả gia đình khỏi những hiểm nguy đe dọa.
Bùa Thiên Linh Cái
Truyền thuyết có khá nhiều dị bản về quá trình luyện Thiên Linh Cái. Theo lời truyền tụng được nhiều người biết nhất thì Thiên Linh Cái được làm bằng đầu lâu của một cô gái trẻ, còn trinh. Người luyện bùa phải giết người để lấy thủ cấp của cô gái ấy hoặc tìm phần mộ của một trinh nữ chết không quá 21 ngày để đào lên, cắt lấy cái đầu, làm các nghi thức gọi hồn người chết nhập vào thủ cấp.
Sau khi mang thủ cấp về nhà, pháp sư, người luyện bùa phải thực hiện các nghi thức như lập trang thờ nạn nhân, hằng ngày phải cúng cơm ba bữa.
Một dị bản khác thì cho rằng để luyện Thiên Linh Cái cần chôn xác một cô gái đồng trình ở nơi vắng vẻ, trên mộ trồng một cây chuối hột. Hàng đêm, pháp sư phải ra ngủ trên mộ bên thân chuối, ve vuốt âu yếm thân cây như ve vuốt người vợ đầu gối tay ấp. Khi cây chuối đơm hoa kết nải, người luyện phải hứng lấy những giọt sương đọng trên các búp hoa và lá chuối mỗi buổi sáng cho vào một cái lọ.Nước sương hòa cùng dầu thơm để thành một loại dung dịch có khả năng mê hoặc thần trí người khác, người dùng bùa có thể sai bảo họ làm theo mọi việc theo ý muốn của mình.
Khi các trái chuối đã chín vàng, người luyện bóc lấy hạt phơi khô và tán nhỏ để làm thành chất kích dục rất mạnh. Phải đem lọ và bột hạt chôn dưới đất đủ 49 ngày để hấp thu âm khí, rồi lại để trên trang thờ 100 ngày để thụ dương khí, hàng đêm cầu thần niệm chú, như thế mới bùa mới linh ứng.
Khi luyện thành công, thầy pháp có thể sai bảo vong hồn đi do thám, thu thập tin tức từ những nơi xa xôi còn bậc cao hơn nữa thì có thể ra lệnh cho vong hồn đoạt mạng kẻ khác.
Lá bùa Thái Lan và những tội ác
Theo Reuters, hằng năm xứ sở chùa vàng có gần 70 triệu dân này chi cho việc thỉnh phép, mua bán bùa chú hơn 20 tỉ baht (khoảng 640 triệu USD). Khi đi tìm lá bùa Thái Lan và sử dụng với mục đích tốt, chỉ mong bình an và may mắn thì không sao, nhưng nhiều người đã dùng tà thuật, phép đen để hại người.
Năm 2012, cảnh sát Thái bắt một người Đài Loan tên Chow vì mang theo trong va li 6 thai nhi chết non đều được sấy khô và dát bằng vàng lá. Kẻ buôn lậu thừa nhận đã mua những “mặt hàng” này với giá hơn 4.000 bảng Anh. Đại tá Wiwat Kamchamnan, người phụ trách vụ án này cho biết người này bị tình nghi buôn lậu các phần thân thể của trẻ em (ăn cắp từ bệnh viện) để luyện tà thuật, đặc biệt là bùa Kuman Thong.
Tháng 6/2010, 14 cái xác của trẻ sơ sinh đã được phát hiện tại một ngôi nhà hoang ở nông thôn thuộc tỉnh Ubon Ratchathani, một cựu y tá bị buộc tội đã bán những cái xác này với giá 30 USD.
Tháng 10/2011, có đến 348 xác thai nhi bị phá đã được tìm thấy bọc trong các túi nhựa và đang thối rữa tại một tu viện Phật giáo tại Wat Phai Ngoen, ngay giữa trung tâm Bangkok. Những cái xác này được thu gom từ năm phòng phá thai bất hợp pháp khác nhau với mục đích là bán lại cho những tay thầy pháp để làm thành bùa hộ mệnh.
Ngày 19.1, cảnh sát Thái Lan bắt giữ Suwat Nin-opa, một thầy bùa 52 tuổi, tại quận Muang (tỉnh Songkhla) vì giết chết người tình. Tại hiện trường, cảnh sát tìm thấy một tấm ảnh Phật được giấu dưới giường của nạn nhân mà theo Suwat cho biết tấm ảnh đó sẽ giúp ông điều khiển được linh hồn của nạn nhân.
Trên đây là một số loại bùa phổ biến tại Thái Lan. Bạn có tin vào các loại bùa Thái kể trên không? Cho dù có hay không thì đó vẫn là một nét văn hóa đặc sắc của đất nước Chùa Vàng đấy!
Nguồn sưu tầm
Xem thêm tại: Huyền thuật và bùa ngải ở Thái Lan
0 notes
Text
Đơn xin việc viết tay như thế nào cho đúng? Và Mẫu Đơn Xin Việc viết tay
Cuộc sống ngày càng phát triển, phát triển đa nghành đa nghề. Ở mỗi ngành nghề đều yêu cầu những người giỏi có kinh nghiệm. Với những người giỏi họ không tiếc tiền bạc mà công sức để chiêu mộ. Tuy phát triển là thế những tỉ lệ người thất nghiệp ngày càng gia tăng. Điều quan trọng không phải họ thất nghiệp vì thiếu năng lực, hay thiếu bằng cấp có rất nhiều người tốt nghiệp bằng cử nhân loại giỏi mà vẫn thất nghiệp giấu bằng, nhiều khi đi làm công nhân cũng không dám khai mình từng đi học Đại học vì rất nhiều công ty không tuyển những cử nhân Đại học ví dụ tiêu biểu là những công ty may hay công ty sản xuất giày? Vậy câu hỏi đặt ra tại sao những lao động trí thức cao như vậy lại thất nghiệp , lại đi làm những công việc chân tay. Có lẽ câu hỏi này thời gian gần đây ngày càng hot. Theo suy nghĩ của mình những bạn trẻ này khi ra trường nhận tấm bằng Đại học nhưng không tìm hiểu kĩ thị trường, hoặc cũng có thể khi đi xin việc bạn chưa bộc lộ được hết những tài năng của mình. Một điều khác nữa có rất nhiều bạn trẻ bỏ qua bước tưởng chừng đơn giản nhưng lại điều quyết định cho bạn có thể thuận lợi xin được công việc ấy. Đó chính là lá thư xin việc.
[caption id="attachment_1915" align="aligncenter" width="600"] đơn xin việc viết tay[/caption]
Thông thường bạn sẽ chọn cách lên mạng tìm những mẫu thư xin việc sau đó sửa thành thông tin của mình cho nhanh chóng và không mất thời gian. Nhưng suy nghĩ ấy lại vô cùng sai lầm cũng có thể nó chính là một phần dẫn đến sự thất bại khi xin việc của bạn. Nếu bạn thực sự quan tâm đến công việc ấy, hãy bày tỏ sự quyết tâm và sự quan tâm của mình bằng cách tự tay viết một lá đơn để cho nơi tuyển dụng biết được bạn vô cùng quan tâm và dành nhiều tâm huyết cho công việc này. Và mặt khác thì qua một lá đơn xin việc nhà tuyển dụng có thể đánh giá được một phần về con người bạn như mức độ cẩn thận trong công việc, hay lối hành văn, Một đơn xin việc viết tay đừng viết quá ẩu, không nên viết tắt (cấm kỵ nhé), viết rõ ràng, thẳng hàng, có lề hẳn hoi, đầu đoạn văn phải viết hoa, viết lùi vào, không gạch xóa, ngắn gọn, xúc tích, tránh lan man quá, chỉ cần viết hơn 1 trang A4 là được.
Với sự phát triển của Internet như hiện nay, thì việc có thể làm một đơn xin việc với mẫu đánh máy, khá dễ dàng và phổ biến. Do vậy việc tự tay viết một lá đơn xin việc có thể giúp bạn tự khẳng định bản thân khác biệt, có cá tính riêng. Nếu lá đơn bạn tự viết có thể đầy đủ về mặt nội dung, trình bày một cách khoa học thì mình chắc chắn cơ hội bạn vượt qua những người khác xin việc bằng lá đơn coppy đánh máy trên mạng tiến đến vòng phỏng vấn là rất lớn cũng không ngoại trừ khả năng bạn sẽ thành công nhận được việc làm đó. Thế nhưng việc tự tay viết đơn xin việc cũng gây khó khăn tới khá nhiều người bởi lẽ bình thường họ lạm dụng mạng Internet quen rồi nên không biết để tự tay viết thì nên bắt đầu từ đâu. Để giải đáp nỗi lo lắng của các bạn hôm nay mình sẽ phân tích kĩ về đơn xin việc viết tay và tổng hợp một số cách làm đơn xin việc viết tay để tăng điểm của mình đối với nhà tuyển dụng khi đi xin việc. Các bạn hãy theo dõi nhé!
Trước tiên phải hiểu thế nào là lá đơn xin việc?
Nói một cách thực tế lá đơn xin việc chính là lá thư nơi bạn bày tỏ những mong muốn muốn làm việc cho doanh nghiệp. Nó cũng thể hiện được bạn cũng đã tìm hiểu khá tỉ mỉ về doanh nghiệp cũng như những khả năng, kiến thức và kĩ năng của bạn đã sẵn sàng bắt đầu cho công việc.
Vai trò của một lá đơn xin việc viết tay
Đơn xin việc viết tay sẽ giúp nhà tuyển dụng đánh giá được nét chữ, văn phong của bạn, sự cẩn thận của bạn và họ sẽ xem xét xem bạn có phù hợp với công việc mà bạn ứng tuyển hay không.
Có rất nhiều công ty đã đánh trượt rất nhiều ứng viên vì lí do đơn xin việc của họ viết khá sơ sài, không đi đúng vào trọng tâm hoặc cũng có thể mẫu đơn đi coppy. Nhiều ứng viên mặc dù có bằng cấp giỏi nhưng vẫn bị đánh trượt mà không hề biết lí do tại sao. Bạn hãy là người thông thái đừng mắc sai lầm và không ứng tuyển được công việc mà mình mong muốn chỉ vì lí do là không cẩn thận khi viết đơn xin việc.
Khi viết đơn nhà tuyển dụng sẽ biết được kĩ năng viết của bạn. Nếu viết tốt đó chính là một lợi thế của bạn.
Do vậy đơn xin việc viết tay ảnh hưởng đến kết quả ứng tuyển của bạn. Bạn sẽ được nhận vào làm nếu đơn xin việc được đánh giá cao. Vì vậy nếu bạn không rèn luyện cách viết đơn xin việc thì bạn sẽ không thể nào có cơ hội vào nơi tuyển dụng có tiềm năng phát triển bản thân bạn.
Yếu tố bắt buộc khi bạn viết tay một đơn xin việc.
Nên viết trên giấy gì? Bạn nên viết trên một tờ giấy A4 phẳng phiu không bị nhàu nát, viết thẳng hàng. Theo một số khảo sát những đơn xin việc viết bằng tay đa số luôn được đánh giá cao hơn đơn đánh máy, và nó cũng gây ấn tượng tốt hơn đối với nhà tuyển dụng.
Các mẫu đơn xin việc làm viết tay phải đầy đủ, chính xác thông tin, không được viết tắt, viết sai chính tả. Viết tắt sẽ làm cho người đọc cảm thấy bị thiếu tôn trọng. Viết sai chính tả, người xin việc bị đánh giá là thiếu tỉ mỉ.
Bạn hãy lựa chọn cây bút mà mình dùng quen để viết chữ được nắn nót và đẹp hơn. Chú ý nên dùng duy nhất một loại mực trong đơn, không viết nhiều mực tránh gây sự loạn của lá đơn. Và điều quan trọng bạn nên lựa chọn hai màu mực truyền thống để viết đó là mực xanh và mực đen.
Đơn xin việc hay nhất chính là một lá đơn ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, chữ đẹp. Thể hiện được trình độ, sự chuyên nghiệp của bạn.
Không nên cứng nhắc viết theo một khuôn mẫu, hãy tự do sáng tạo miễn cho đúng với cách hành văn chính tả và viết những nội dung đúng sự thật. Vì khi bạn viết theo một mẫu nào đó thì đó là lá đơn của người khác không phải do bạn suy nghĩ, không phải tâm huyết của bạn. Như thế bạn sẽ được đánh giá cao đối với các nhà tuyển dụng.
Tiêu chuẩn để đơn xin việc viết tay đạt yêu cầu:
Điều đầu tiên không thể thiếu đó là bạn hãy nếu rõ thời điểm bạn nhìn thấy thông tin tuyển dụng. Ví dụ như bạn tình cờ nhìn thấy hay qua sự giới thiệu của một người nào đó
Khi viết đơn xin việc viết tay bạn hãy trình bày rõ công việc của mình trước khi ứng tuyển và qua công việc đó đã đúc kết được những kinh nghiệm gì. Hãy nêu ra nhưng ưu điểm của bạn thân cũng như thiếu sót và cách khắc phục thiếu sót ấy. Hầu như các nhà tuyển dụng đều ưu tiên những ứng viên có kinh nghiệm từ trước. Hãy nắm giữ mấu chốt này để ghi điểm nhé.
Cung cấp thông tin liên lạc đầy đủ như số điện thoại, gmail, địa chỉ ở cuối mẫu đơn xin việc viết tay.
Để ý và soát thật kĩ các lỗi chính tả bởi nếu để sót bất cứ lỗi chính tả mào đó chính là sự thiếu chuyên nghiệp của bạn trong mắt nhà tuyển dụng. Bạn chắc chắn sẽ không muốn chỉ vì một lỗi nhỏ này mà sẽ bị đánh trượt chứ? Hãy cẩn thận khi viết đơn và lên rà soát lại nhiều lần đừng để tiếc nuối.
Hãy gửi mẫu đơn xin việc viết tay của bạn kèm với thư giới thiệu, bằng tốt nghiệp, giấy chứng nhận có liên quan.
Hãy đảm bảo rằng đơn xin việc của bạn có đủ ba phần mở bài, thân bài, kết bài. Câu cú đủ chủ ngữ vị ngữ đúng trọng tâm, không dông dài đi quá xa. Sử dụng ngôn ngữ sinh động, từ ngữ phong phú tránh bị lặp từ sẽ dễ gây nhàm chán
Những tuyệt chiêu không thể thiếu để hạ gục nhà tuyển dụng:
Trước tiên bạn hãy dành thời gian tìm hiểu về công việc cũng như công ti mà bạn đang muốn ứng tuyển. Điều đó giúp cho bạn có thể nắm rõ về công ty và những yêu cầu thiết yếu của công ty. Việc này giúp cho bạn hiểu được sự kì vọng của công ty dành cho công việc mà bạn đang tham gia ứng tuyển. Nó vô cùng có lợi và sẽ giúp bạn dễ dàng viết được một lá đơn xin việc hoàn hảo.
Khi viết đơn xin việc không phải chỉ viết dài nhà tuyển dụng sẽ chú ý đến bạn, ngược lại nó lại như con dao hai lưỡi. Nếu bạn viết dài mà viết lan man sang những vấn đề khác thì đơn xin việc của bạn sẽ bị đánh trượt một cách không thương tiếc. Hãy chú ý viết một cách ngắn gọn, đủ thông tin quan trọng viết vào những nội dung trọng tâm. Muốn làm được thế đòi hỏi vốn từ vựng của bạn phải thật phong phú và chau chuốt. Hãy đề cập đến vấn đề một cách thẳng thắng và có duyên nhất. Hãy để sự chuyên nghiệp toát lên trong chính lá đơn xin việc của bạn.
Sử dụng ngôn ngữ dễ hiểu và sự tự tin. Điểm chí mạng của nhiều người là mang ngôn ngữ địa phương vào trong lá đơn xin việc, khi đó nhà tuyển dụng sẽ không hiểu được bạn muốn nói gì thì việc đánh trượt bạn cũng là một điều hết sức bình thường. Bạn hãy sử dụng ngôn ngữ phổ thông.
Điều cuối cùng và là điều dường như quan trọng nhất. Hãy viết một cách trung thực nhất những gì bản thân mình sở hữu. Đừng chỉ vì muốn thu hút nhà tuyển dụng mà tâng bốc bản thân viết những điều không đúng sự thật. Không ai muốn tuyển một người dối trá không thành thật trong công việc.
Mẫu đơn xin việc viết tay
Tuy vậy nhiều bạn vẫn chưa biết nên bắt đầu từ đâu bởi các bạn luôn lạm dụng những mẫu đơn xin việc có sẵn ở ngoài thị trường. Dưới đây mình tổng hợp những mẫu đơn xin việc viết tay hay nhất để các bạn tham khảo:
Mẫu đơn xin việc viết tay 1
Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
…….o0o…….
ĐƠN ỨNG TUYỂN
Kính gửi: ........................................... ( Bạn ghi rõ địa chỉ của người nhận tại đây. Có thể là tên công ty , doanh nghiệp hoặc là tên của người phụ trách trực tiếp, có quyền hạn lớn nhất đối với việc tuyển dụng )
Tên tôi là:…………………………………… ( Trình bày đầy đủ họ và tên của bạn )
Sinh năm :…………………………………. ( Trình bày rõ ngày / tháng / năm sinh )
Địa chỉ :……………………………………… ( Ghi rõ nơi ở hiện tại của bạn )
Dựa vào thông tin đã được đăng tải ở trên .... ( Dẫn nguồn mà bạn tìm được thông tin tuyển dụng ), tôi đã được biết tới việc Qúy công ty hiện đang có nhu cầu về tuyển dụng nhân lực đối với vị trí .... ( Vị trí cụ thể được ghi trong thông tin tuyển dụng ). Tôi nhận thấy đó chính là việc làm phù hợp với khả năng, kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong suốt quá trình học tập và làm việc từ trước cho đến nay.
Tôi đã tốt nghiệp ..... ( ghi khoa theo học ) tại trường Đại học ..... ( ghi rõ tên trường Đại học / Cao đẳng bạn theo học ). Sau khi tốt nghiệp tôi có làm việc tại vị trí việc làm .... ( vị trí bạn đã từng đảm nhận ) ở Công ty ... Kinh nghiệm ..... ( bao nhiêu năm làm việc ) mà tôi đã tích lũy được như : .... ( Kể ra những kinh nghiệm đã tích lũy được ).
Tôi hiểu rất rõ bên cạnh những yêu cầu ở trên, vị trí việc làm mà Công ty đang có nhu cầu tuyển dụng còn đòi hỏi những người có kỹ năng có thể làm việc một cách độc lập, các kỹ năng làm việc nhóm hiệu quả, làm việc với tinh thần trách nhiệm cao và có khả năng chịu được áp lực cao ở trong công việc. Đồng thời còn có khả năng viết được tiếng Anh ở mức khá. Với những khả năng và tính cách của mình có được, tôi tin chắc rằng bản thân có thể đảm nhận thật tốt vị trí .... () tại Công ty.
Tôi rất mong được Qúy công ty sắp xếp cho tôi một buổi hẹn phỏng vấn để tôi có cơ hội trình bày rõ ràng hơn về khả năng của bản thân mình.
Mọi sự liên hệ về thời gian phỏng vấn hay có bất cứ thông tin gì về hồ sơ ứng tuyển của tôi, xin Qúy công ty vui lòng liên lạc đến số điện thoại: ....
Tôi xin chân thành cảm ơn!
.... ( Địa điểm ), ngày ….tháng ….. năm.....
Người làm đơn
( Ký và ghi rõ họ tên )
Mẫu đơn xin việc viết tay 2
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc Lập – Tự do – Hạnh Phúc
ĐƠN XIN VIỆC
Kính gửi: Ban giám đốc Công ty…………….cùng bộ phận tuyển dụng nhân sự công ty.
Tên tôi là: ……………………………………………………………………………………………………
Tôi đọc được thông tin tuyển dụng nhân viên kinh doanh của quý công ty qua MXH Facebook. Tôi thấy công việc rất phù hợp với mong ước và trình độ chuyên môn của mình. Tôi mong được quý công ty bớt chút thời gian xem xét nguyện vọng ứng tuyển này của mình. Tôi vừa tốt nghiệp trường …… vào tháng … năm … chuyên ngành……………. Mặc dù tôi chưa chính thức làm việc với cương vị nhân viên kinh doanh tại DN nào. Nhưng với tinh thần ham học hỏi và quá trình đi thực tập, tôi cũng đã được tiếp xúc với môi trường Doanh nghiệp thực tế. Thêm nữa, tôi đã tham gia một khóa học thực hành bán hàng, thành thạo tin học văn phòng. Vì vậy, tôi tin tưởng mình có thể làm tốt vị trí nhân viên kinh doanh mà công ty đang tuyển dụng. Vì vậy, rất mong công ty sẽ cho tôi cơ hội được cống hiến được làm việc tại công ty. Tôi xin chân thành cảm ơn!
…………., ngày…..tháng….năm………
Người làm đơn
Mẫu đơn xin việc viết tay 3
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc
ĐƠN XIN VIỆC
Kính gửi: Ông (bà) GD cty ................
Bộ phận/Phòng nhân sự
Tôi tên là:.....................................
Sinh ngày..........................
Quê quán, Địa chỉ:.....................
Qua thông tin trên báo/website/... tôi được biết Quý Công ty đang có nhu cầu tuyển dụng nhân viên với vị trí... Tôi nhận thấy mình có đủ năng lực, trình độ phù hợp với vị trí nhân viên... nên tôi viết đơn này xin được gia nhập đội ngũ nhân viên năng động, chuyên nghiệp của Quý Cty.
Tôi xin tóm tắt về quá trình học tập và công tác của bản thân như sau (từ khi học Đại Học? Cao Đẳng? Trung Cấp gì đó)
Tháng/Năm ... đến..:Học ngành gì? trường gì? thành tích gì nổi bật.
Tháng/Năm...đến..:Làm vị trí gì? vai trò gì? (nêu tóm tắt) ở cơ quan nào? thành tích gì nổi bật.
Tháng/Năm... đến..:Làm vị trí gì? vai trò gì? (nêu tóm tắt) ở cơ quan nào? thành tích gì nổi bật.
Ngoài ra tôi có thể sử dụng thành thạo tin học văn phòng, tiếng Anh, tiếng Trung giao tiếp tốt... làm việc trung thực, cẩn thận...
Hiện tại tôi đang làm vị trí gì? cụ thể công việc/vai trò gì? ở cơ quan nào?
Nếu được tuyển dụng vào đội ngũ nhân viên năng động, chuyên nghiệp của Quý công ty tôi xin hứa chấp hành đầy đủ nội quy, quy định của quy công ty, cố gắng cao nhất để hoàn thành công việc được giao, không ngừng học hỏi để phát triền kỹ năng làm việc.
Tôi xin cam đoan những gì nêu trên là đúng sự thật, nếu có sai tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà nội, Ngày .....tháng........ năm........
Người viết đơn
Mẫu đơn xin việc viết tay 4
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập -Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN XIN VIỆC
………, ngày … tháng … năm …. Kính gửi: Ông/Bà………………………………………..
Chức vụ:………………………………………………………………………………………………………
Công ty:……………………………………………………………………………………………………….
[Họ và tên][Ví dụ: Tôi tên là Nguyễn Văn A] [Địa chỉ] [Tên tỉnh thành] Thưa ông/bà [Tên], Thông qua……………………….., tôi được biết Quý Công ty đang cần tuyển vị trí…………………………………. Tôi mong muốn được thử sức mình trong môi trường làm việc hết sức năng động của Quý Công ty. Với trình độ và kinh nghiệm hiện có, tôi tự tin có thể đảm nhiệm tốt vai trò này tại công ty……………………………………………… Như đã đề cập trong hồ sơ đính kèm, tôi có nhiều kinh nghiệm làm việc với các công ty…………………………. ở vị trí………………… Ngoài ra, tôi còn có kinh nghiệm về………………………………… trong suốt thời gian làm việc với công ty………………………….…. – chuyên kinh doanh các mặt hàng…………………………………… Là một trong nhiều sinh viên tốt nghiệp hàng đầu của trường Đại Học ………………………..…, tôi hoàn toàn tự tin với vốn kiến thức về lĩnh vực……………………… của mình. Thêm vào đó, tôi có một năm kinh nghiệm làm việc cho một công ty kinh doanh………………………….. ở vị trí ……………………………. sau khi tốt nghiệp. Tôi tin rằng đó là những nền tảng quý báu có thể giúp tôi hiểu rõ và đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng của Quý Công ty. Cám ơn ông/bà đã dành thời gian quý báu để xem xét thư xin việc này. Tôi rất mong ông/bà có thể sắp xếp một cuộc phỏng vấn trực tiếp gần đây nhất để tôi có thể trình bày rõ hơn về bản thân cũng như tìm hiểu thêm các yêu cầu chi tiết cho vị trí ………………………. của Công ty ……………………………………………… Xin chân thành cảm ơn! Trân trọng! [Họ và tên]
Mẫu đơn xin việc viết tay 5
Kính gửi: Anh/ Chị…. (Tên người nhận)
Tôi xin gửi tới Anh/ Chị … (tên người nhận) thư ứng tuyển vào vị trí Trưởng phòng kinh doanh theo thông báo tuyển dụng trên trang …. (tên trang web tuyển dụng)… Với những yêu cầu công việc, kỹ năng và kinh nghiệm được nêu trong thông báo, Tôi tự tin mình có thể đảm nhiệm tốt vị trí này và có những giải pháp khả thi giúp đạt được mục tiêu của công ty đề ra.
Tôi mạnh nhất trong việc duy trì các mối quan hệ với đối tác để luôn đảm bảo sự hài lòng cao nhất với khách hàng. Ngoài ra với những đội ngũ tôi đã dẫn dắt đem lại cho tôi nhiều kinh nghiệm trong việc điều hành, quản lý một tập thể đoàn kết để đạt được mục tiêu chung. Hiện tại tôi đang làm việc tại …Tên công ty bạn đang làm … ở vị trí Trưởng phòng kinh doanh, dẫn dắt 7 thành viên với thành tích là bộ phận xuất sắc nhất năm 2015 là nhờ thành tích Đạt doanh số 100 tỷ (+15% so với kế hoạch đề ra)
Hiện tại tôi đang theo học khóa học Mini MBA do trường đào tạo doanh nhân ABC tổ chức. Từ những bài học thực tế với những chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam đã giúp tôi nâng cao những kỹ năng quản lý, định hướng chiến lược, xây dựng kênh bán hàng,…
Với những kinh nghiệm, kỹ năng đạt được trong 5 năm qua, tôi tự tin mình sẽ đảm nhiệm tốt vị trí được giao. Tôi hi vọng quí công ty sắp xếp một cuộc phỏng vấn để tôi có cơ hội trình bày cụ thể hơn về mình.
Xin cảm ơn,
Tên:
Địa chỉ:
SĐT:
Email:
Mẫu đơn xin việc viết tay 6
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc Lập - Tự Do- Hạnh Phúc
…………………….
ĐƠN XIN VIỆC
Kính gởi: Ban lãnh đạo công ty XX
Tôi được biết quí công ty đang có nhu cầu tuyển dụng nhân viên ở vị trí thông phiên dịch tiếng Nhật kiêm trợ lý Tổng Giám Đốc qua quảng cáo trên báo ABC đăng ngày xx/x/2016. Đây chính là công việc rất phù hợp với khả năng và kinh nghiệm được đúc kết trong quá trình học tập và làm việc từ trước đến nay của tôi.
Thông qua mẫu quảng cáo, tôi được biết vị trí quí công ty đang tuyển dụng đòi hỏi kĩ năng nghe nói đọc viết tiếng Nhật, tiếng Anh tốt, sử dụng vi tính văn phòng thành thạo, cũng như khả năng tự tin trong giao tiếp. Tôi đã tốt nghiệp trường Đại học XX, khoa tiếng Nhật, trong đó các môn tiếng Nhật, tiếng Anh và vi tính văn phòng đã được chú trọng và đầu tư hàng đầu. Ngoài ra, về tiếng Nhật, tôi còn có điều kiện phát triển toàn diện mọi kĩ năng trong thời gian du học ở trường Đại học XX, Nhật Bản, và trong thời gian làm các công việc bán thời gian có sử dụng tiếng Nhật.
Tôi cũng hiểu ngoài những yêu cầu trên, vị trí quí công ty đang tuyển dụng còn đòi hỏi người có tinh thần đoàn kết, hòa đồng với tập thể, cũng như có khả năng làm việc trong môi trường có áp lực cao. Đây chính là những kĩ năng mà tôi đúc kết được qua quá trình học tập, làm việc từ trước đến nay ở Việt Nam cũng như ở Nhật Bản.
Vì những kĩ năng, kinh nghiệm nêu trên, tôi tin rằng tôi có thể đáp ứng được yêu cầu của quí công ty. Tôi cũng xin cam đoan chấp hành nghiêm chỉnh mọi qui định của quí công ty và hoàn thành tốt công việc được phân công.
Mọi liên hệ về lịch phỏng vấn hay thông tin về hồ sơ xin việc này, xin vui lòng liên lạc số điện thoại 0988xxxxxx.
Xin chân thành cám ơn và trân trọng kính chào.
Tp.HCM, ngày… tháng… năm 20016.
Người làm đơn
Tham khảo thêm bài viết gốc ở : Đơn xin việc viết tay như thế nào cho đúng? Và Mẫu Đơn Xin Việc viết tay
source https://hocde.vn/mau-don-xin-viec-viet-tay/
0 notes
Text
Hoàn thành thủ tục đi du lịch Thái Lan – chạm tay vào giấc mơ Thái!
Thiên đường của những món ẩm thực nổi tiếng sẽ chẳng còn xa xôi cách trở nữa, bởi lẽ thủ tục đi du lịch Thái Lan giờ đây đã đơn giản và dễ dàng hơn rất nhiều lần!
Những năm gần đây, Thái Lan đang trở thành điểm đến phổ biến của du khách châu Á nói chung và du khách Việt Nam nói riêng, khi mà nơi này sở hữu muôn vàn những điều thú vị và những góc khuất ai cũng muốn khám phá. Dù là muốn và thăm nhà “anh bạn hàng xóm” thân thiết chơi cũng không khó khăn gì, những mà làm sao để hàng xóm mở cửa thì bạn vẫn cần phải biết. Vậy nên những ai chưa biết thì đừng bỏ qua các bước hoàn thành thủ tục đi du lịch Thái Lan này nhé!
Tổng quan những giấy tờ cần có khi làm thủ tục đi du lịch Thái Lan
Từ tháng 8/2014, Thái Lan đã đưa ra những quy định mới về thủ tục khi nhập cảnh vào đất nước này. Theo đó, quy trình và các yêu cầu về giấy tờ để nhập cảnh sẽ được kiểm tra gắt gao hơn và được áp dụng cho tất cả hành khách đến Thái Lan bằng đường bộ hay đường hàng không, kể cả cư dân Việt Nam. Chính bởi vậy, du khách cần chuẩn bị giấy tờ, thủ tục đi du lịch Thái Lan đầy đủ để quá trình kiểm tra được diễn ra thuận lợi và dễ dàng.
Thời gian gần đây, Thái Lan đã siết chặt việc nhập cảnh đối với công dân Việt Nam, nhất là với những trường hợp di chuyển vào đất nước này bằng đường bộ, nguyên nhân là do tình trạng nhập cư trái phép của một bộ phận người Việt Nam vào Thái Lan. Mặc dù công dân Việt Nam không cần làm visa đi Thái Lan cho những chuyến du lịch ngắn ngày nhưng tùy thuộc vào thái độ của bạn lúc nhập cảnh mà nhân viên an ninh có cho qua hay không. Nhiều bạn rõ ràng là đi phượt nhưng không chứng minh được mục đích thì vẫn bị từ chối nhập cảnh.
Để chứng minh là đi du lịch, bạn cần chuẩn bị các giấy tờ sau và cả tiền nữa (càng nhiều càng tốt, nếu ít thì nên mang theo vài chiếc thẻ visa để chứng minh được là nếu hết tiền, mình vẫn có nguồn cấp được) để hoàn thành thủ tục đi du lịch Thái Lan:
Hộ chiếu với thời hạn trên 6 tháng, có nhiều dấu xuất nhập cảnh của các quốc gia là một lợi thế.
Vé máy bay khứ hồi
Xác nhận đặt khách sạn
Bản kế hoạch du lịch
Nên có bản sao hộ chiếu, CMND
Bản đồ, catalogue (có sẵn từ Việt Nam thì tốt không thì xuống máy bay nhìn xung quanh để lấy).
Tờ khai nhập/xuất cảnh
Đây là giấy tờ quan trọng và cấp thiết đầu tiên trong thủ tục nhập cảnh Thái Lan. Bạn có thể được tiếp viên hàng không phát mẫu giấy này trên máy bay hoặc có thể nhận ngay tại sân bay và điền trước lúc làm thủ tục nhập cảnh. Trường hợp nhập cảnh bằng đường bộ, bạn sẽ lấy ở cửa khẩu.
Bạn cần đọc kĩ, rà và ghi rõ, chính xác và đầy đủ từng mục. Về thông tin chuyến bay về, booking khách sạn phải điền thật cụ thể tên và số hiệu. Ở mặt sau có chỗ nghề nghiệp, theo kinh nghiệm của nhiều người thì bạn không nên khai là worker (công nhân) nếu như không muốn bị hỏi rườm rà, tốt nhất là nên khai những ngành cụ thể như nhân viên văn phòng, kĩ sư, kế toán,…gì gì đó nhé, càng cụ thể càng tốt.
Điều quan trọng là phải điền đúng và trùng khớp thông tin trong tờ khai
Tuy điền đầy đủ là thế nhưng trong lúc nhập cảnh để hoàn thành thủ tục đi du lịch Thái Lan, nhân viên hải quan có thể hỏi bạn một số câu hỏi đơn giản, bằng tiếng Anh căn bản nên bạn không phải lo nhé!
Vé máy bay/vé xe rời khỏi Thái Lan
Một trong những biện pháp được áp dụng để tránh tình trạng người nước ngoài lao động trái phép khi vào Thái Lan đó là yêu cầu người nhập cảnh phải xuất trình vé máy bay hoặc vé xe rời khỏi Thái Lan. Khi lên kế hoạch đi du lịch đất nước chùa vàng này, bạn phải có lịch trình cụ thể đi và về để đặt vé máy bay đi Thái Lan khứ hồi hoặc vé máy bay đi tiếp đến nước thứ 3.
Bằng cách nào đó, bạn phải thể hiện rõ là mình chắc chắn sẽ rời khỏi Thái Lan. Bạn có thể book vé máy bay từ Thái Lan về Việt Nam hoặc đi đến một đất nước khác và in vé ra nếu đi bằng đường hàng không. Trường hợp đi bằng đường bộ thì cũng phải có vé xe khách rời khỏi Thái Lan trên đó có ghi ngày cụ thể.
Hãng máy bay Vietjet Air cho phép khách du lịch sử dụng cách đặt vé và giữ chỗ 24 tiếng (trả sau). Bằng cách này, bạn có thể đặt chuyến bay Bangkok về TP HCM/Hà Nội, nhận được email vé chưa thanh toán gửi vào mail của bạn. Trong cái email đó, có một dòng ghi là bạn chưa thanh toán thì bạn xóa nó đi. Sau đó tiến hành in vé ra là xong. Cách này cũng được áp dụng cho các bạn đi vé AirAsia nữa.
Xác nhận đặt phòng khách sạn
Đối với những du khách đã đặt phòng khách sạn rồi thì việc này khá đơn giản, bạn chỉ việc in email xác nhận ra rồi đem trình báo là xong thủ tục đi du lịch Thái Lan, quá đơn giản phải không nào?
Bạn nào chưa đặt khách sạn thì có thể lên những trang như Agoda, Booking.com hay Hotel2Thailand, chọn khách sạn ưng ý để book và in email xác nhận ra, đây đều là những trang web uy tín cả. Thậm chí, trang booking.com còn hỗ trợ cho hủy chỗ mà không mất phí nữa đấy!
Lịch trình (kế hoạch) du lịch
Tuy bản lịch trình, kế hoạch này không bắt buộc nhưng đôi khi bạn cần nó để bổ sung vào thủ tục nhập cảnh đi du lịch Thái Lan, tăng sức mạnh cho hồ sơ. Một bản kế hoạch với lịch trình chi tiết, ghi ngày 1 làm gì, ngày 2 làm gì,…và một tấm bản đồ Thái Lan là quá đủ bao show cho bạn qua cửa nhanh chóng rồi.
Xem thêm: 9 điều cần lưu ý khi du lịch Thái Lan
Tuy nhiên, bạn cũng không cần quá mệt mỏi để nghĩ ra một bản kế hoạch dài hơi bằng tiếng Anh nữa khi hiện nay trên các website có rất nhiều mẫu “Bản kế hoạch du lịch tại Thái Lan”. Chỉ cần tìm một bản mẫu ưng ý, tải về, thay đổi những thông tin cá nhân của mình trên bản kế hoạch.
Nếu bạn không rành về việc chuẩn bị những loại giấy tờ cho thủ tục đi du lịch Thái Lan thì có thể lựa chọn đi theo tour. Trên thị trường hiện nay có khá nhiều công ty du lịch chuyên dẫn tour Thái Lan như Saigontourist, Luhanhviet, Bến Thành Tour, VYC, Lữ hành Liên Đại Dương… với mức giá cực hợp lý và tiết kiệm lại không cần phải làm thủ tục rườm rà vì công ty sẽ lo hết cho bạn.
Giấy tờ tùy thân đi kèm (hộ chiếu, chứng minh nhân dân)
Tuy những loại giấy tờ này không đòi hỏi trong thủ tục nhập cảnh Thái Lan nhưng bạn nên mang theo càng tốt vì đâu ai lường trước được chuyện gì sẽ xảy ra đâu.
Ngoài bản gốc thì nên mang theo bản sao chứng minh thư, hộ chiếu phòng khi bạn mất đồ đạc, bạn sẽ nhận được sự giúp đỡ từ Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan hoặc cơ quan an ninh Thái Lan đấy!
Bên cạnh đó, hãy lấy máy ảnh/điện thoại của bạn chụp rõ ràng, sắc nét CMND và trang chính hộ chiếu của bạn và lưu trong bộ nhớ máy, đề phòng có việc phải sử dụng thì có thể lấy file in ra.
Những điều cần lưu ý khi nhập cảnh Thái Lan
Ðối với khách Việt Kiều hoặc người nước ngoài thì khi đi phải mang theo tờ khai Hải Quan đã vào Việt Nam lần 1, mang theo thị thực rời, vì khách cần nhập cảnh khi quay về Việt Nam.
Số tiền tối đa được phép mang theo không phải khai báo với hải quan: 7000 USD. Bất kỳ du khách nào mang theo một số tiền ngoại tệ vượt quá 20.000 USD hoặc tài sản tương đương khi nhập cảnh Thái Lan đều phải thực hiện kê khai số ngoại tệ với cán bộ hải quan. Nếu không kê khai khi bị phát hiện du khách sẽ phải đối mặt với mức phạt vì đây được xem là một tội danh hình sự.
Đối với đồng Baht tiền tệ của Thái Lan, du khách có thể mang lại tổng số tiền không vượt quá THB 500.000 lúc nhập cảnh Thái Lan và không được vượt quá THB 50.000 lúc xuất cảnh. Nếu vượt quá số tiền này bạn phải khai báo với cán bộ hải quan hoặc trao đổi tiền tệ trước khi rời khỏi Thái Lan.
Đối với các đồ vậy quý giá trên 300USD như : Camera, máy chụp ảnh loại lớn thì các thành viên nên khai báo hải quan. Không mang theo tài tài liệu quốc gia.
Người nhập cảnh chú ý, nên có thái độ hợp tác với cơ quan xuất nhập cảnh nước sở tại. Họ có quyền từ chối nhập cảnh nếu bạn không hợp tác, cho dù bạn đầy đủ giấy tờ nhập cảnh.
Khi quay về, bạn xuất trình tờ khai cùng với hộ chiếu. Nhân viên hải quan sẽ đóng dấu xác nhận ngày về vào hộ chiếu, vào phần tờ khai này và trả lại toàn bộ cho bạn.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn rõ nét hơn về thủ tục đi du lịch Thái Lan. Trường hợp có bất kỳ câu hỏi nào hoặc có rắc rối trong quá trình chuẩn bị, đừng ngần ngại để lại ý kiến cho chúng tôi nhé!
The post Hoàn thành thủ tục đi du lịch Thái Lan – chạm tay vào giấc mơ Thái! appeared first on Đại Sứ Quán Việt Nam tại Thái Lan - Cơ quan chính phủ.
Nguồn bài viết tại: http://bit.ly/2Y5ZRhd
0 notes
Text
Đánh giá Nikon D3400 có tốt không? 10 lý do nên mua dùng chi tiết
Đánh giá Nikon D3400 có tốt không? 10 lý do nên mua dùng chi tiết
Nếu là người quan tâm tới máy ảnh, hẳn là bạn đã từng nghe qua về m��y ảnh Nikon D3400. Đã được nhiều người săn đón và đánh giá cao, liệu chiếc máy ảnh này có những đặc điểm đáng chú ý nào? Bạn đọc hãy cùng Blog Vinatai đánh giá Nikon D3400 nhé!
1. Đánh giá Nikon D3400 có tốt không
Là một trong số những chiếc máy ảnh bán chạy nhất, hãy cùng Blog Vinatai đánh giá chi tiết Nikon D3400 qua các tiêu chí sau.
1.1. Tổng quan về máy ảnh Nikon D3400
Đây là mẫu máy ảnh Nikon dành cho người mới bắt đầu làm quen với nhiếp ảnh. Thay thế cho chiếc D3500 vào tháng 9 năm 2018, D3400 được thiết kế để giúp người mới có thể học hỏi và thao tác đơn giản nhất. Chiếc máy ảnh này là máy ảnh mirrorless cơ bản nhất của Nikon cho tới hiện nay, tuy nhiên lại có đầy đủ các tính năng mà bạn mong muốn ở một chiếc máy ảnh trong tầm giá này.
Cụ thể, các thao tác trên máy được thực hiện thủ công hoàn toàn và có kiểu dáng của máy ảnh truyền thống. Vì là máy ảnh dành cho người mới bắt đầu nên khi bạn đã đủ kỹ năng để thực hiện các thao tác chụp khó hơn nhưng máy này lại không hỗ trợ, bạn có thể mua thêm phụ kiện để tích hợp cho máy. Chế độ kết nối bluetooth linh hoạt và chức năng quay phim của máy không có hỗ trợ quay video 4K.
Thiết kế của máy là kiểu máy ảnh truyền thống (Nguồn: cameralabs.com)
1.2. Thiết kế và bộ xử lý
Thiết kế của dòng máy D3400 tương tự với D3500, đây là một quyết định an toàn của nhà sản xuất vì Nikon đã vô cùng thành công với dòng D3500. Tuy nhiên các bước tiến của dòng máy mới chính là kích thước và trọng lượng máy nhỏ gọn hơn nhiều so với phiên bản trước. Các nút bấm trên thân máy rất dễ thao tác và thuận tiện cho người mới.
Khi đánh giá Nikon D3400, nhiều người thích thú khi hệ thống nút bấm được bố trí làm 2 dãy, giúp bạn dễ dàng sử dụng chỉ với một tay. Máy không có chức năng xoay ống kính, hay còn gọi là máy ảnh mirrorless đời mới công nghệ hiện đại, cũng không có khả năng điều khiển từ xa nên có thể đây là điểm trừ. Khả năng chống bụi và chống nước của máy nằm ở tầm trung, cần bảo quản cẩn thận.
Có nên mua Nikon D3400 (Nguồn: nhattao.com)
1.3. Màn hình và kính ngắm
Nhiều người thích giao diện kính ngắm quang học phổ biến ở nhiều loại máy, đây sẽ là chiếc máy ảnh đáp ứng được yêu cầu này. Tuy nhiên, kính ngắm của máy chỉ cho thấy 95% cảnh, có nghĩa là bố cục trong bức ảnh của người dùng có thể bị cắt xén một chút. Màn hình máy có độ sáng tốt, người dùng có thể nhìn rõ màn hình ngay khi ở ngoài trời, bên cạnh đó là độ phân giải cao giúp cung cấp góc nhìn rộng ở các góc khó là một điểm đáng chú ý khi đánh giá Nikon D3400.
1.4. Tính năng
Dòng máy này của Nikon có tính năng truyền ảnh SnapBridge, cho phép người dùng chia sẻ các bức ảnh định dạng JPEG qua bluetooth ngay lập tức. Màn hình máy không xoay được nên không thể quay Blog hoặc chụp ảnh “tự sướng”. Các tính năng của máy còn hơn ít nên khó có thể phục vụ đầy đủ nhu cầu cho người dùng nào mong muốn chụp ảnh chuyên nghiệp với máy ảnh cao c��p.
Máy rất gọn nhẹ nên thích hợp cho cả nữ giới (Nguồn: techradar.com)
1.5. Tự động lấy nét
Khi đánh giá Nikon D3400, ta không thể bỏ qua xem xét khả năng lấy nét của máy. Khả năng lấy nét tự động của máy lên tới 11 điểm lấy nét, tuy nhiên nó vẫn ít hơn so với phiên bản trước đó là 39 điểm. Tuy nhiên không phải là ít điểm lấy nét mà hiệu suất lấy nét của máy kém cạnh những dòng máy khác. Trong điều kiện đủ sáng, tốc độ lấy nét sẽ tốt hơn so với điều kiện thiếu sáng.
Máy có khả năng tự động lấy nét 11 điểm (Nguồn: ksassets.timeincuk.net)
1.6. Hiệu suất
Máy ảnh Nikon D3400 bắt nét nhanh có khả năng chụp 5 khung hình/ giây, chưa được gọi là xuất sắc so với các đối thủ cạnh tranh khác. Tuy nhiên, khi trải nghiệm chụp đối tượng chuyển động, dòng máy này phát huy tốt nhất khả năng của mình trong suốt quá trình chuyển động, đối tượng ở khoảng cách thay đổi liên tục so với ống kính nhưng máy vẫn đảm bảo cho được những tấm ảnh tốt nhất.
1.7. Chất lượng hình ảnh
Chất lượng ảnh chụp từ Nikon D3400 được đánh giá là trên cả tuyệt vời khi so sánh với các đối thủ ở cùng mức giá. Màu sắc vô cùng sống động nhưng lại không bị ám vàng, chi tiết trên ảnh rất sắc nét và khả năng cân bằng trắng tự động sẽ hiệu quả nhất khi trời nhiều mây. Các chi tiết nhỏ trên ảnh cũng được thể hiện rõ ràng và không bị mờ nhòe dù chụp ở điều kiện kém.
Ảnh chụp từ Nikon D3400 không bị ám vàng (Nguồn: transitionwild.com)
1.8. Khả năng quay phim
Trong khi tiêu chuẩn quay video 4K đang ngày càng phổ biến thì chiếc máy ảnh đang được nhắc đến của Nikon lại không có khả năng này. Máy chỉ dừng ở khả năng quay video full HD và khả năng giảm rung thông minh. Máy không trang bị cổng cắm micro riêng do đó nếu bạn hướng tới làm phim chuyên nghiệp thì rõ ràng đây không phải là một sự lựa chọn tốt.
1.9. Thời lượng pin
Tuổi thọ pin của máy là 1200 bức liên tiếp khi được sạc pin đầy, lâu nhất trong số các dòng Nikon hiện nay. Nếu có nhu cầu dùng máy ảnh ngoài trời nhiều như tham gia các chuyến du lịch dài ngày với nhiều điểm đến khác nhau và không có điều kiện sạc pin thường xuyên cho máy, bạn nên cân nhắc mua ngay một chiếc Nikon D3400 để đảm bảo không có sự cố ngoài ý muốn.
1.10. Giá máy ảnh Nikon D3400 bao nhiêu
Trước đây máy ảnh DSLR được nhiều người ưu tiên lựa chọn, tuy nhiên, máy ảnh Mirrorless như chiếc Nikon đang được đánh giá hiện tại vẫn được nhiều người quan tâm. Với những đặc điểm đó thì Nikon D3400 giá bao nhiêu? Sở hữu những tính năng cơ bản để phục vụ cho người dùng có ít nhu cầu sử dụng cao và chụp ảnh chuyên nghiệp, dòng máy này cũng chia ra làm nhiều dòng máy nhỏ khác với mức giá giao động từ 9.300.000 đồng tới 9.700.000 đồng. Đây được xem là mức giá quá hời so với những gì mà máy có thể mang lại cho người sử dụng từ tính năng cho tới hiệu suất và đặc biệt là chất lượng hình ảnh.
2. Hướng dẫn sử dụng máy ảnh Nikon D3400
Hầu hết các thao tác khi sử dụng các loại máy ảnh là tương tự nhau, tuy nhiên đối với dòng máy này thì người sử dụng cần lưu ý những điều sau. Sau khi tháo máy ra khỏi hộp, ngoài phần thân máy và pin có sẵn khi mua máy, người dùng cần một ống kính và thẻ nhớ, có thể mua thêm dây đeo máy ảnh để tiện cất giữ và bảo quản. Ống kính có thể rộng hơn một chút nhưng vẫn nên lựa chọn kỹ càng để ống kính tương thích với máy.
Nên nhờ tới sự tư vấn của nhân viên bán hàng lúc đi chọn mua ống kính. Cần lưu ý là máy chỉ chấp nhận thẻ nhớ SD, do đó nên lưu ý để chọn thẻ nhớ lưu nhanh, dung lượng phù hợp. Pin của máy ảnh cần được sạc đầy trước khi sử dụng. Cho lần sử dụng đầu tiên, người dùng cần thao tác lần lượt 8 bước: bước 1 là tắt máy ảnh. Bước 2 là sau đó lắp pin vào khoang chứa pin dưới đáy máy.
Sau đó là đính kèm ống kính lên thân máy, xoay ống kính về phía nút chụp của máy ảnh, đến khi nghe một tiếng “click” nhỏ thì ống kính đã được lắp hoàn tất. Bước sau đó là lắp thẻ nhớ vào khe cắm thẻ ở trên nắp máy, theo đúng hướng chỉ của thẻ, một đèn LED nhỏ trên máy sẽ sáng nếu máy nhận thể thành công. Bước thứ 5 chính là bật máy ảnh. Sau đó là điều chỉnh ống kính sao cho phù hợp.
Ống kính nên được co lại để đỡ chiếm không gian và phải giãn ống kính ra trước khi truy cập vào menu của máy. Thao tác co ống kính lại chính là xoay ống kính về phía nút chụp và giãn ống kính ra chính là thao tác xoay theo hướng ngược lại. Việc cài đặt ngôn ngữ, ngày và giờ trên máy ảnh sẽ được tiến hành sau bước này. Nhấn Multi Selector lên xuống, qua trái qua phải để cài đặt các tùy chọn này.
Và bước cuối cùng chính là điều chỉnh kính ngắm cho khớp với tầm nhìn của người dùng nhất. Bước này là một bước vô cùng quan trọng, nếu không chỉnh được kính ngắm đúng với thị lực của người dùng, đối tượng có thể bị mờ và không sắc nét qua kính ngắm, từ đó dẫn tới bức ảnh chụp không được như những gì mong muốn.
Trong quá trình sử dụng máy cần bảo quản máy thật tốt, không để máy lâu dưới nắng, tránh để bụi bặm hoặc nước tràn vào máy. Khi mang máy ảnh đi xa hoặc di chuyển đường dài, cần cất giữ máy ảnh trong balo đựng máy ảnh chuyên dụng thời trang giảm chống sốc để phòng tránh các va chạm ảnh hưởng tới chất lượng máy.
Cần điều chỉnh ống kính trước khi chụp (Nguồn: photographylife.com)
Trên đây là những chia sẻ của Blog Vinatai khi đánh giá Nikon D3400, cách sử dụng máy sao cho hiệu quả nhất và Nikon D3400 giá bao nhiêu. Trên thị trường hiện nay có nhiều loại máy ảnh kỹ thuật số có khả năng đa dạng tùy theo từng nhu cầu của người sử dụng. Để chọn cho mình chiếc máy ảnh thật phù hợp, bạn đọc cần cân nhắc khả năng tài chính cũng như nhu cầu sử dụng của mình.
Blog Vinatai hy vọng bạn có thể rước chiếc máy ảnh sang chảnh xịn sò, chụp nét tốt và đừng quên mua sắm ngay tại Vinatai với nhiều ưu đãi hấp dẫn chờ đón như hoàn tiền lên đến 2.1% và miễn phí giao hàng ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh nhé. Click tham khảo các dòng máy ảnh chất lượng giá ưu đãi tại Vinatai ngay từ bây giờ.
#nên mua canon 750d hay nikon d3400#nikon d3400 chính hãng#nikon d3400 vs canon 700d#so sánh nikon d3400 vs canon 750d#đánh giá nikon d3400#đánh giá nikon d3400 và canon 700d
0 notes