#boeken om naar uit te kijken dit najaar | Explore Tumblr posts and blogs

stefselfslagh · 4 years ago

Text

Dirk Braeckman: “Moet ik wel de kunstenaar uithangen?”

Dit stuk verscheen in Zeno, de weekendbijlage van De Morgen.

Vanaf donderdag toont Dirk Braeckman (62) nieuw werk in Zeno X Gallery. FERNWEH, noemde hij zijn solo-expo. Een titel waaruit een hevig verlangen naar niet-essentiële reizen spreekt. "Ik ben karakterieel niet uitgerust om stil te zitten en te ondergaan."

Het staat vast niet op zijn cv, maar Dirk Braeckman heeft in de druilerige jaren tachtig nog even voor De Morgen gewerkt. Hij was bijna afgezwaaid aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent - afdeling Foto en Film - en kreeg de kans om tijdelijk een zwangere fotografe te vervangen. Het werd een erg leerrijke interimjob: Braeckman stelde vast dat hij in de journalistiek evenveel te zoeken had als Bart De Pauw in de mailbox van Lize Feryn.

"Ik ben voor jullie krant een paar keer naar de stakingspiketten in Luik en Charleroi gegaan. Daar ging ik zo op in mijn gesprekken met stakers dat ik haast vergat om hen ook nog te fotograferen. (lacht) Ik gedroeg me niet als een observator maar als een deelnemer."

"Onrecht, in welke vorm dan ook, raakt me. Nog altijd. Ik lees weinig boeken over kunst, maar des te meer over politieke en sociale onderwerpen. Al heel mijn leven ben in een innerlijke tweestrijd verwikkeld: 'Moet ik wel de kunstenaar uithangen? Zou ik niet beter mijn sociale hart volgen?'

Ik werp op dat hij zijn sociale en artistieke hart ook had kunnen samensmelten en pamflettaire kunst had kunnen maken. "Nee. Pamflettaire kunst is me te nadrukkelijk. Het is een genre dat de toeschouwer een verhaal probeert op te dringen. En daar hou ik niet van. Ik verkies fluisteren boven roepen."

Verhuis die laatste zin naar deze alinea en u heeft meteen een karakterschets van de Gentse fotograaf. Dirk Braeckman is bepaald geen grootspreker. Hij laat zijn woorden escorteren door lange stiltes en antwoordt liever in twee zinnen dan in drie.

"Vroeger hoorde je mij helemáál niet", zegt hij. "Toen ik pas begon, verstopte mij ik voor de buitenwereld. Het heeft een tijdje geduurd voor ik wist hoe ik mij op een vernissage moest gedragen. Zelfs vandaag laat ik nog altijd het liefst van al mijn werk aan het woord."

De komende weken zal Braeckman toch weer wat aandacht voor zijn persoon moeten gedogen. Van 7 maart tot 30 mei exposeert hij in Be-Part in Waregem, samen met Paul Kooiker, Gerard Fieret en Annelies Strba. Eind maart wordt een groot werk van hem geïntegreerd in de Boekentoren in Gent. In het najaar neemt hij deel aan de prestigieuze Biënnale van São Paulo. En volgende week donderdag opent Zeno X Gallery haar deuren voor FERNWEH, de nieuwe solotentoonstelling van Braeckman.

Fernweh is weemoedig Duits voor reislust, het verlangen naar de verte. Mijn hoofd eraf, zeg ik, als die titel niks te maken heeft met het isolement waartoe we al een dik jaar veroordeeld zijn. "Ik lijd de laatste tijd inderdaad nogal vaak aan Fernweh", zegt hij met een vermoeide glimlach. "Ik heb voor mijn werk altijd enorm veel gereisd. Dat ik nu al meer dan een jaar vastzit, begint te wegen. Ik kan niet snel genoeg gevaccineerd worden. Maar de pandemie is een goeie les geweest: ik prijs me meer dan ooit gelukkig dat ik al zoveel van de wereld heb kunnen zien."

Aangezien hij het afgelopen jaar geen opnames in verre contreien kon maken, dook hij voor FERNWEH in zijn archief. Daar zag hij veel beelden terug die hij nog nooit had gebruikt. "Ik heb prachtige ontdekkingen gedaan. Beelden die ik helemaal vergeten was, maar die zich in al hun vanzelfsprekendheid opnieuw aan me opdrongen. Sommige van die opnames heb ik meteen bewerkt, andere heb ik opnieuw gefotografeerd voor ik ze onder handen nam. In beide gevallen heb ik met oude foto's volledig nieuwe werken gemaakt."

We wandelen door zijn atelier en zigzaggen behoedzaam tussen de grote proefprints die overal op de vloer liggen. Ik zie een besneeuwde bergtop die in mijn fantasie bezocht wordt door een reusachtige lintworm en een zetel waarin je de nieuwe Jeroen Olyslaegers zou kunnen lezen, maar die ook het decor zou kunnen zijn van wulpse wederwaardigheden.

Dirk Braeckman dompelt zijn beelden niet alleen in een badje van ascorbinezuur, maar ook in geheimzinnigheid. Welke ogen verschuilen zich achter dat lange, sluike haar? Wat moet dat corpulente overgordijn verbergen? Van wie zijn die hunkerende vrouwen-benen? Behoort de mannenhand die nonchalant over die zetelrand bengelt tot een dood of een levend lichaam? Een Braeckman doet in je hoofd onstuimige verhalen opborrelen. En ze worden zelden besloten met 'eind goed, al goed'.

"Ik vind het interessant om te horen wat mensen bij mijn werk voelen en zien", zegt hij. "Maar ik zal hen nooit vertellen hoe ze naar mijn werk moeten kijken. Ik heb dat één keer gedaan. Nadat ik mijn eerste werk verkocht had, werd ik door de kopers uitgenodigd om bij hen te komen eten. 'Vertel ons nu eens het verhaal achter het beeld', vroegen ze me. Ik deed dat en nadien zeiden ze beteuterd: 'Eigenlijk is het jammer dat we dat nu weten.' Terwijl ze me nota bene zelf om uitleg gevraagd hadden. (lacht) Toen heb ik besloten: ik licht mijn beelden nooit meer toe. Als je het verhaal achter een beeld onthult, blijft het verhaal over en is het beeld weg. Laat mijn werken maar eeuwige suggesties zijn, die je elke dag op een andere manier kan invullen."

Hij is geen verhalenverteller, benadrukt hij. Zelfs een film bekijkt hij niet als een afgeronde vertelling, maar als een aaneenschakeling van losse beelden. "Ik bedenk liever verhalen dan dat ik ze moet consumeren. Ik ben karakterieel niet uitgerust om stil te zitten en te ondergaan. Daarom hou ik ook het meest van kunst die mij zelf laat kiezen hoelang ik ernaar kijk. Zoals een schilderij of een beeldhouwwerk: daar kan je uren naar kijken of maar één minuut. Zelfs boeken lees ik niet omwille van het verhaal dat ze me willen vertellen, maar omwille van de schrijfstijl van de auteur. Ik kan een boek in het midden openslaan, een paar bladzijden lang genieten van de woordkeuze van de schrijver en het vervolgens weer dichtklappen. Het verhaal doet er voor mij niet zoveel toe."

Zouden woorden zijn eigen werk kunnen verrijken? Heeft hij weleens overwogen om zijn beelden te laten duelleren met teksten? "Nee. Ik denk dat woorden meer uit mijn werk zouden weghalen dan dat ze eraan zouden toevoegen."

Ten bewijze van die stelling haalt hij een dun, zwart boek uit de kast in zijn atelier. "Kijk, dit is het allereerste boek dat ik heb uitgegeven. Er staan beelden in die ik gemaakt heb tussen 1986 en 1990. De bedoeling was dat Erik Eelbode (de in 2010 overleden schrijver en goeie vriend van Braeckman, red.) een inleiding bij mijn werk zou schrijven. Maar hoe goed Erik ook schreef, zijn woorden voelden altijd te sturend aan. Uiteindelijk hebben we van zijn tekst maar een handvol woorden overgehouden. Meer als een verklarende woordenlijst dan als een inleiding. Hier ... (citeert uit het boek) Fotograferen: balsemen. ... Kompas: toeval. ... Leidraad: twijfel. ... Kleur: op 40°. ... Daar kon de lezer het wel mee stellen, vonden we." (lacht)

In het omvangrijke zwart-wit-oeuvre van Braeckman duiken nu en dan ook kleurenbeelden op: artistieke onafhankelijkheidsverklaringen die duidelijk maken dat de bekendste zwart-wit-fotograaf van het land zich niet laat typecasten. Maar dat neemt niet weg dat zwart-wit-fotografie voor Dirk Braeckman is wat een zwierig in de winkelhaak gekrulde vrije trap voor Luc Nilis was: zijn onbetwistbare handelsmerk.

"Ik ben voor het eerst in contact gekomen met zwart-wit-fotografie aan de Academie in Gent. En ik was er meteen door geboeid. Wanneer je zwart-wit-foto's ontwikkelt, hoeft het in de donkere kamer niet helemaal donker te zijn. Je kan nog zien waar je mee bezig bent. Dat geeft je de mogelijkheid om je beelden tijdens het ontwikkelen nog te bewerken: je kan licht toevoegen, grijswaarden veranderen, met chemicaliën spelen, ... Dat kan allemaal niet tijdens de ontwikkeling van kleurenfoto's: dan moet het in de donkere kamer echt pikdonker zijn. Zwart-wit-fotografie geeft mij dus een grotere artistieke vrijheid. Ik heb er mijn eigen beeldtaal mee kunnen ontwikkelen. Ik kíjk ondertussen zelfs in zwart-wit. Als ik door mijn lens loer, weet ik exact hoe een beeld er in zwart- en grijstinten gaat uitzien."

Omwille van hun donkerte worden zijn beelden vaak melancholisch genoemd. Een kwalificatie die bij Braeckman een milde vorm van irritatie opwekt. "In onze cultuur worden zwart en grijs geassocieerd met melancholie, dood en negativiteit. Maar mijn werk is méér dan enkel melancholisch. Zwart-wit-beelden kenmerken zich ook door hun sacraliteit. Zelfs banale onderwerpen zoals een stoel of een gordijn krijgen in een zwart-wit-beeld iets verhevens. Al heeft dat uiteraard ook met de compositie te maken. Ik zorg er altijd voor dat mijn composities een beetje wringen. Zodat mijn beelden niet enkel tot een esthetisch genot leiden."

Oppervlakkig bekeken is zijn oeuvre nog homogener dan het cliënteel van een COS-filiaal: zijn beelden zijn groot, mat en donker. Is herkenbaarheid voor een kunstenaar een troef? "Ja. Maar wat mijn beelden herkenbaar maakt, is niet dat ze groot, mat en donker zijn. Ze zijn kenmerkend omdat ze mijn eigen signatuur dragen. Omdat ik ze heb bewerkt zoals geen enkele andere fotograaf dat doet."

Is het niet jammer dat kunstenaars zich zo vaak tot één stijl, één universum beperken? Zouden ze in naam van hun artistieke vrijheid niet beter nu en dan eens naar een ander register fladderen? "Goh. Giorgio Morandi (Italiaans schilder, red.) heeft duizenden stillevens van flesjes en vaasjes geschilderd. Maar elk van die werken is anders. Een paar jaar geleden bezocht ik in BOZAR een grote overzichtstentoonstelling van Morandi. Ik heb er uren in rondgelopen: de liefde voor de verf spatte van elk werk af. Ik hoop dat mensen bij het zien van mijn werk iets gelijkaardigs ervaren. Je zou tegen mij kunnen zeggen: 'Braeckman, ga je nu wéér een beeld van een gordijn maken?' Maar het ene gordijn is het andere niet. Ik heb voor een expo eens een aantal van mijn gordijnen naast elkaar opgehangen. Toen zag je pas goed hoe hard ze van elkaar verschillen. Het bewijst dat het onder-werp van een werk altijd ondergeschikt is aan de manier waarop je het in beeld brengt."

Al kuierend door zijn atelier valt het me op dat hij zijn beelden nooit achter glas plaatst. Alsof hij tussen oog en beeld geen intermediaire substantie duldt. Hij beaamt mijn hypothese en zegt: "Samen met Frank Demaegd van Zeno X zoek ik al jarenlang een manier om mijn werken wél achter glas te hangen, omwille van hun fragiliteit. Maar achter glas verliezen ze hun diepte en hun textuur. Ik bescherm mijn digitaal geprint werk met een extra vernislaag en kader het subtiel in om de randen te beschermen. Maar voor de rest heb ik een hekel aan alles wat de aandacht van het beeld afleidt."

Twintig jaar werkt hij ondertussen samen met Frank Demaegd. Al had hun partnership wat hem betreft nog vroeger mogen beginnen. "Halverwege de jaren negentig heb ik voor het eerst contact gezocht met Frank. Ik wilde graag door een topgalerij vertegenwoordigd worden en Zeno X voldeed aan die omschrijving. Frank had meteen interesse, maar nam op dat moment al zoveel kunstenaars onder zijn hoede dat hij nog even de boot af hield. Maar toen ik in 1999 een grote expo had in Museum Dhondt-Dhaenens, stond hij al voor de officiële opening aan de deur. Achteraf bleek dat Raoul De Keyser hem gestuurd had. Raoul was een dag voor de opening naar de opstelling van mijn werken komen kijken en had meteen daarna naar Frank gebeld: 'Nu moet je echt gaan kijken.' Zo ben ik bij Zeno X terechtgekomen."

"Tijdens mijn eerste Zeno X-jaren was fotografie hot. De schilderkunst lag op zijn gat, op kunstbeurzen bestond zeventig procent van de werken uit foto's en video's. Maar het tij is snel gekeerd. Sommige fotografen begonnen misbruik te maken van de reproduceer-baarheid van fotografie: ze maakten meer edities dan het aantal dat ze opgaven. Anders gezegd: ze vroegen veel te veel geld voor beelden die alles behalve schaars waren. Daar kwam nog bij dat een aantal fotografen minderwaardige printtechnieken gebruikte, waardoor hun foto's na verloop van tijd vergeelden. Resultaat: het vertrouwen in fotografie als investering werd aangetast, de schilderkunst kon zijn dominante plek in de kunstwereld opnieuw opeisen."

In beschouwingen over Braeckmans werk wordt hij niet zelden een fotograferende schilder genoemd. 'Zijn beelden lijken wel tableaus', luidt het, verwijzend naar de picturale kwaliteiten van zijn werk. Zelf noemt hij zich in technisch opzicht een fotograaf, maar in mentaal opzicht een schilder. Heeft hij een haat-liefde-verhouding met het woord fotograaf? Hij denkt na en zegt: "Mijn eerste liefde was de schilderkunst: ik wou eigenlijk schilder worden in plaats van fotograaf. Maar ik hou ook hartstochtelijk veel van fotografie. Al heb ik het medium wel naar mijn hand moeten zetten om er een duurzame relatie mee te kunnen uitbouwen." (lacht)

Ik zeg dat ik fotografen al vaak heb horen zeggen dat ze schilder wilden worden, maar dat ik schilders nog nooit heb horen zeggen dat ze fotograaf wilden worden. "Ik ken nochtans schilders die tot heel goeie fotografen zijn verveld", zegt Braeckman. "Marc de Blieck, bijvoorbeeld. Die maakt schitterende beelden."

Staan schilders in vergelijking met fotografen toch niet een trede of drie hoger op de artistieke ladder? "Ja. In de perceptie, althans. En dat is ook logisch: de schilderkunst heeft al een enorme traditie, terwijl de fotografie alles welbeschouwd nog niet zo veel heeft kunnen bewijzen. Of toch niet in de kunstwereld. Plus: mensen hebben de neiging om kunst te definiëren als 'iets goed kunnen'. En meestal is dat: goed kunnen tekenen of goed kunnen schilderen. De 'kunde' van een schilder is voor de toeschouwer veel zichtbaarder dan de kunde van een fotograaf."

"Vier jaar geleden mocht ik België vertegenwoordigen op de Biënnale van Venetië. Dat was een doorbraak. Voor mezelf uiteraard, maar ook voor de fotografie als medium. De jury die toen beslist heeft dat ik het Belgisch paviljoen voor mijn rekening mocht nemen, heeft loud and clear geoordeeld dat fotografie een volwaardig artistiek medium is. Dat was een mooie erkenning van het werk van fotografen."

"Wat mij dan weer stoort aan 'mijn' medium, is dat fotografie pretendeert de waarheid te vertellen. Wat uiteraard niet klopt: foto's zijn inherent manipulatief. Alleen al door te kiezen wanneer je afdrukt en wat je wel of niet tot je cadrage toelaat, ben je de kijker aan het misleiden. Gelukkig zijn de mensen de laatste decennia steeds beter gaan beseffen dat ook beelden kunnen liegen. De visuele geletterdheid van het publiek is enorm toegenomen."

Nu nog de artistieke geletterdheid, zeg ik. Zodat kamerfractieleiders niet langer en plein public verkondigen dat kunst 'over schoonheid moet gaan'. "De meeste mensen hebben nooit geleerd om met een zekere onbevangenheid naar kunst te kijken", zegt Braeckman. "Ik ook niet, maar ik heb het mezelf aangeleerd. Omdat kunst me interesseerde."

"Ik kom niet uit een artistiek, maar uit een ondernemersmilieu. En toch hebben mijn ouders mij altijd gesteund in wat ik deed. Ze hebben mij nooit toegesnauwd: 'Je zou beter iets doen waarmee je geld kan verdienen.' Daar ben ik hen nog altijd dankbaar voor."

Terwijl mijn gastheer een sigaret opsteekt, blader ik nog even door zijn debuutboek. Mijn ogen zuigen zich vast aan een zelfportret van de jonge, toen nog petloze Braeckman. Ik overweeg om hem te vragen of hij ooit zijn eigen pet gefotografeerd heeft. Maar onze interviewtijd druppelt onverbiddelijk verder weg en dus geef ik voorrang aan een nog steeds niet opgelost vraagstuk: komt artistiek talent altijd aan de oppervlakte drijven of lopen er briljante kunstenaars rond die hun talent nog niet ontdekt hebben?

"Het laatste, daar ben ik van overtuigd. Net zoals er ook briljante kunstenaars zijn die volstrekt onbekend zijn gebleven. Omdat ze hun kunst met niemand willen delen, of omdat ze niet goed zijn in het promoten van hun werk. Sommige mensen zeggen: 'Schaf alle kunstsubsidies maar af. Wie écht goed is, zal het wel op eigen kracht waarmaken.' Ik ben het daar niet mee eens. Als je beeldende kunst niet langer subsidieërt, bevoordeel je kunstenaars die talent hebben voor marketing en benadeel je artiesten die die gave ontberen. Dat zou zonde zijn. Hoe je het ook draait of keert: subsidies zijn voor sommige kunstenaars een garantie op artistieke vrijheid."

Toch vindt hij dat de jonge garde wat gretiger van die vrijheid gebruik zou mogen maken. "Ik ben geen nostalgicus. Je zal mij nooit horen zeggen dat het vroeger beter was. Maar we moeten er toch over waken dat het avontuurlijke in de kunst - het experiment, de avant-garde - niet verdwijnt. Sommige jonge kunstenaars hebben de neiging om zich, wellicht uit een economische noodzaak, te conformeren aan de verwachtingen van het publiek. Ze vragen zich af: 'Wat zou er kunnen aanslaan?' Terwijl hun atelier net een vrijhaven zou moeten zijn waarin er duchtig geëxperimenteerd wordt. Als we onszelf beginnen te herhalen - ook al doen we dat op een kwalitatief hoogstaande manier - dan zitten we vast. Dan gaan we er qua beeldtaal niet langer op vooruit. Maar ik ben niet pessimistisch. Ik ben er zeker van dat de kunstwereld vroeg of laat opgeschud zal worden door een avantgardistische tegenbeweging. Ik zie de oppositie hier en daar al ontluiken."

Ter aanvulling ruk ik hardop twee dadaïstische dichtregels van Paul Van Ostaijen uit hun oorspronkelijke context: 'O ons verlangen naar het kapotten van alle begrippen / Niets gaat stuk als alle kathedralen vielen'. Woorden mogen dan weinig toevoegen aan het oeuvre van Dirk Braeckman, ze zijn wél geschikt om het begin van de revolutie mee in te luiden.

0 notes

reliance31406crk · 5 years ago

Text

Hoe boek jij je vakantie?

clubgreen.nl – Voor het groene nieuws!

Het boeken van een vakantie kan op veel verschillende manieren en de manier die jij kiest is volledig afhankelijk van je persoonlijke wensen. Zo kun je een reisbureau inschakelen of alles zelf regelen. Voordat je iets boekt is het handig om na te denken over wat en waar je wilt boeken. Tegenwoordig kun je veel beoordelingen teruglezen op de websites van de reisaanbieders. Er bestaan ook onafhankelijke sites als Tripadvisor of Zoover om beoordelingen van eerdere gasten terug te lezen.

Waar ga je heen?

Waar wil je graag heen? De mogelijkheden zijn eindeloos. Om tot een bestemming te komen die past bij jouw wensen kun je je de volgende vragen stellen:

Welke temperatuur vind ik aangenaam en past dat bij wat ik wil ondernemen? Mag het in je vakantie bloedheet zijn, zodat je aan zwembad of op het strand kan liggen of heb je het liever niet al te warm zodat je op een aangename manier dingen kan bezichtigen of actief wilt zijn in de natuur?

Wat kost het om naar een bestemming te gaan en wat past er binnen je budget? Vaak zijn verre bestemmingen een stuk duurder dan de bestemmingen dichter bij.

Wat zijn de kosten van het verblijf daar en wat past er binnen je budget? Je bent waarschijnlijk minder kwijt wanneer je in een afgelegen dorp in de tropen verblijft dan dezelfde tijd in hartje Parijs.

Wanneer kunnen jij en je reisgenoten op vakantie? Kun je alleen in het hoogseizoen tijd maken of kan dat ook in het laagseizoen?

Welke locaties zijn voordeliger in de tijd dat je wilt gaan? In het voor en najaar zijn stedentrips vaak prijziger terwijl je in de zomer meer betaalt voor bijvoorbeeld een camping aan de middellandse zee.

Hoe kom je op de plaats van bestemming?

Wanneer je hebt besloten waar je graag je vakantie wilt doorbrengen, dan kun je daarna gaan regelen hoe je op die plek terecht komt. Wanneer je buiten Europa zal verblijven, ligt vliegen vaak het meest voor de hand. Binnen Europa heb je meer toegankelijke reismogelijkheden. Het is dan aan te raden om de prijs, het gemak en de reistijd met elkaar af te wegen.

Met het vliegtuig. Vaak is vliegen de snelste optie, tenzij je ver van een vliegveld woont. In dat geval kan een treinreis naar steden als Parijs, Berlijn of Londen ongeveer net zo snel zijn. Het nadeel van vliegen is dat je een beperkt aantal kilo’s bagage mee mag nemen.

Met de trein. Wanneer je niet al te veel hoeft over te stappen, kan de trein een erg comfortabele optie zijn. Zo stap je bij het dichtstbijzijnde treinstation op en komt vaak veel dichter bij je bestemming uit. Qua kosten is de trein nemen erg wisselend en ook afhankelijk naar welk land je gaat. Doorgaans zijn de prijzen te vergelijken met de vliegprijzen. Daarnaast hoef je je niet te houden aan een maximaal bagagegewicht.

Of met de auto. Wanneer je een rijbewijs bezit is het erg makkelijk om van een auto gebruik te maken wanneer je op vakantie gaat. Wanneer je zelf een auto bezit, rijd je vanuit huis weg en kom je direct op de bestemming aan. Wanneer je geen auto bezit, heb je ook de optie om een auto te huren. Samen met het benzineverbruik kunnen hier aardig wat kosten aan verbonden zijn. Je kunt dan echter wel stoppen waar en wanneer je wilt en zo lang over de reis doen als je zin in hebt.

Met de bus. Wanneer je met een grotere groep reist, is dit waarschijnlijk de goedkoopste optie. Ook veel reisorganisaties bieden vaak busreizen aan. Wanneer je langer onderweg bent is dit vaak de minst comfortabele optie, maar het is wel goedkoop.

Hoe vind je een verblijf?

Accommodaties heb je in veel verschillende soorten en maten, zo kun je naar een camping, hotel, appartement of herberg. Om na te gaan welke reisaccommodatie het beste bij je past, kun je je tijdens het boeken van je ideale verblijf de volgende dingen afvragen:

Op wat voor locatie wil ik verblijven? Wil je graag aan het strand verblijven of juist in het centrum van een stad? Door vooraf uit te zoeken welk strand je geschikt lijkt en waar het centrum van de stad bijvoorbeeld precies is, kun je meteen al veel accommodaties wegstrepen.

Wat kun en wil je maximaal betalen? Wanneer je dit bepaald hebt, kun je alles wat boven je budget is ook buiten beschouwing laten.

Wat moet er aanwezig zijn? Wil je graag dat er wifi beschikbaar is of wil je graag een bad in de badkamer of een kluis in je kamer? Het is handig om dit voor jezelf duidelijk te hebben wanneer je een geschikt verblijf zoekt.

Welke faciliteiten wil je tot je beschikking hebben? Wil je bijvoorbeeld graag dat er een zwembad of sauna aanwezig is? Of wil je graag een aanwezig restaurant of een animatieteam voor de kinderen? Na het stellen van deze vragen houd je waarschijnlijk een veel kleinere selectie aan accommodaties over die aan je eisen voldoen.

Een reisaccommodatie boeken

Je kunt altijd op de bonnefooi op reis gaan en ter plekke kijken wat er beschikbaar is. Wanneer je graag zeker bent van een slaapplek die aan jouw wensen voldoet, is het aan te raden vooraf wat te boeken. Je kunt bijvoorbeeld je accommodatie via een reisorganisatie boeken, eventueel tegelijk met een vlucht. Daarnaast kun je een los verblijf boeken bij de accommodatie direct of bijvoorbeeld via online accommodatie websites zoals Expedia of Booking.com.

Op dit soort websites heb je een duidelijk overzicht en vind je meteen de accommodaties die beschikbaar zijn op de data waarop je zoekt. Daarnaast kun je makkelijk filteren op specifieke faciliteiten en het aantal personen waarmee je wilt verblijven. Bovendien is het tegenwoordig ook populair om accommodatie te boeken via Airbnb. Je verblijft dan eigenlijk in het huis van degene waarbij je hebt geboekt. Dit kan leuk zijn wanneer je in een authentieke lokale wijk wilt verblijven en meer tips wilt ontvangen van een lokale resident. Het nadeel is dat je geen faciliteiten als een zwembad direct ter beschikking hebt.

Vliegtickets boeken

Ook zie je of er eventuele tussenstops zijn en de tijden waarop je vliegt. Je kunt ook bepalen of je met een zogeheten budget-airline wilt vliegen of gaat voor meer comfort op reis. De vliegtickets bij budget-airlines zijn vaak een stuk goedkoper, maar hier krijg je dan ook meestal geen inbegrepen eten en drinken aangeboden en kan het zijn dat je minder beenruimte hebt.

Rondreizen boeken

Een rondreis is een goede manier om een land of continent te ontdekken. Zo verblijf je niet op een plek, maar trek je elke paar dagen verder om een nieuwe bestemming te ontdekken. Rondreizen kun je alleen boeken, met een gezin of als groepsreis. Tijdens een georganiseerde rondreis hoef je niet na te denken over waar je de volgende nacht moet slapen, waar je heen gaat en hoe je daar moet komen. Dit geeft je de gelegenheid om echt te kunnen genieten van de lokale cultuur en natuur.

Je reist dan rond met wat meer zekerheid en veiligheid dan wanneer je op reis gaat en je in het land van bestemming ter plekke je route uitstippelt. Bij veel reisbureau’s kun je rondreizen boeken, maar tegenwoordig bestaan er ook veel websites die deze aanbieden, zoals vakantiepiraten.nl. Wanneer je wel rond wilt reizen maar je wilt juist niet van tevoren alles vastleggen en ruimte laten voor meer spontaniteit, dan kun je natuurlijk met een wifi verbinding ter plekke alles zelf lokaal alles regelen.

Boeken bij een reisbureau

Het grootste voordeel wanneer je je reis bij een reisbureau boekt, is de tijdwinst die je hierbij hebt. Je hoeft dan geen tijd te besteden aan zelf zoeken en tegenwoordig zijn er ook veel reisbureau’s online beschikbaar zodat je er zelf fysiek ook niet meer naartoe moet, maar dat kan wel wanneer je dit liever hebt. Boeken bij een reisbureau kent nog enkele voordelen zoals:

Wanneer er problemen ontstaan op vakantie wordt je bijgestaan vanuit Nedelrand.

Er bestaat een landelijk garantiefonds in geval van faillissement.

Eventueel ontstane klachten worden door de Nederlandse geschillencommissie behandeld.

De voorwaarden van het reisbureau worden gehanteerd en deze zijn dan ook duidelijk en in je eigen taal.

Het reisbureau kan naast het boeken zelf van alles voor je regelen voor op reis, zoals stoelen reserveren, inchecken, koffers bijboeken, huurauto regelen, een transfer regelen, claims indienen bij vertraging en nog veel meer,

Het grootste nadeel van het boeken bij een reisbureau is dat je vaak een stuk duurder uit bent dan wanneer je alles zelf regelt. Voor deze kosten staat dan doorgaans wel de nodige service tegenover.

Zo boek je de goedkoopste vliegtickets

youtube

Het bericht Hoe boek jij je vakantie? verscheen eerst op clubgreen.nl.

Source: https://www.clubgreen.nl/hoe-boek-jij-je-vakantie/

0 notes

aboutsmallfishingboats · 5 years ago

Text

Hoe boek jij je vakantie?

clubgreen.nl - Voor het groene nieuws!

Waar ga je heen?

Waar wil je graag heen? De mogelijkheden zijn eindeloos. Om tot een bestemming te komen die past bij jouw wensen kun je je de volgende vragen stellen:

Wat kost het om naar een bestemming te gaan en wat past er binnen je budget? Vaak zijn verre bestemmingen een stuk duurder dan de bestemmingen dichter bij.

Wanneer kunnen jij en je reisgenoten op vakantie? Kun je alleen in het hoogseizoen tijd maken of kan dat ook in het laagseizoen?

Hoe kom je op de plaats van bestemming?

Hoe vind je een verblijf?

Wat kun en wil je maximaal betalen? Wanneer je dit bepaald hebt, kun je alles wat boven je budget is ook buiten beschouwing laten.

Een reisaccommodatie boeken

Vliegtickets boeken

Rondreizen boeken

Boeken bij een reisbureau

Wanneer er problemen ontstaan op vakantie wordt je bijgestaan vanuit Nedelrand.

Er bestaat een landelijk garantiefonds in geval van faillissement.

Eventueel ontstane klachten worden door de Nederlandse geschillencommissie behandeld.

De voorwaarden van het reisbureau worden gehanteerd en deze zijn dan ook duidelijk en in je eigen taal.

Het grootste nadeel van het boeken bij een reisbureau is dat je vaak een stuk duurder uit bent dan wanneer je alles zelf regelt. Voor deze kosten staat dan doorgaans wel de nodige service tegenover.

Zo boek je de goedkoopste vliegtickets

youtube

Het bericht Hoe boek jij je vakantie? verscheen eerst op clubgreen.nl.

source https://www.clubgreen.nl/hoe-boek-jij-je-vakantie/

0 notes

itsshaunmarsh-blog · 5 years ago

Text

Redenen waarom mensen Mallorca bereiken en genieten van vogels kijken

Mallorca is een prachtig Balearisch eiland en is rondom bedekt met natuurlijke schoonheid. De natuurlijke schoonheid en het landschap op Mallorca maken het een populaire toeristische bestemming in Spanje. Mensen van over de hele wereld bezoeken dit prachtige eiland elk jaar om te genieten van vakanties met hun familie en vrienden.

Mallorca staat ook bekend als een paradijs voor vogelliefhebbers vanwege de volgende redenen:

De trekvogels die vanuit de koude Europese landen naar de warme landen van Afrika vlogen, passeren Mallorca. Daarom kun je tijdens de trekperiode een groot aantal verschillende vogelsoorten in Mallorca vinden. Natuurpark S'Albufera is de beste plek om een ??groot aantal vogels te spotten. De wetlands van het park maken een geschikte omgeving voor de vogels om te leven en gedijen. U kunt ook vogels kijken in Vall de Boquer.

Er zijn meer dan driehonderd vogelsoorten die migreren en dit gebied passeren. In het voorjaar bezoeken honderden Eleanors Falcons ook Mallorca met een brede selectie reigers in het noorden. Het fokken van Black Vultures vindt plaats op Mallorca.

Er zijn een groot aantal natuurlijke plaatsen op het prachtige eiland Mallorca waardoor het een natuurlijk paradijs is. De natuurlijke rijkdommen van Mallorca zijn een van de belangrijkste redenen dat elk jaar duizenden toeristen hun vakanties naar dit prachtige eiland plannen.

Als je dit eiland alleen bezoekt om vogels te spotten, kun je in Puerto Pollenca verblijven. Deze plaats heeft ook een reservaat van La Gola en is geopend voor vogeltoerisme op het eiland. De trekvogels maken van het eiland hun eindbestemming voordat ze hun laatste broedplaatsen bereiken. U kunt ook prachtige vogels in de buurt van Puerto Pollensa bekijken bij de toren in Albercutx, waar een groot aantal trekvogels kan worden gezien, zoals Raptors ad Honey Buzzards.

Een andere plek waar u kunt genieten van vogels kijken is de Bonquer Valley. Het is een prachtige vallei en strekt zich uit over drie kilometer ten noordoosten van de haven van Pollenca naar de zee bij Cala Bonquer. Het is beter om een ??verrekijker te nemen om prachtige vogels te bekijken.

Serra de Tramuntana is ook een populaire plek om vogels te spotten. Het is een prachtig gebergte en de thuisbasis van de meest aantrekkelijke en mooiste vogels ter wereld. U kunt prachtige vogels bekijken in het Lluc-klooster. Het is een bedevaartsoord in Escorca, Noordwest-Mallorca. Het ligt op een hoogte van 525 meter en is een populaire plek in het gebergte. Veel mooie vogels leven hier. U kunt ook de ongelooflijke landschappen en prachtige vogels rondom te voet verkennen.

U kunt Mallorca in het voor- en najaar bezoeken om verschillende vogelsoorten te bekijken. Je kunt ook vogels zien zoals Eleanor Hawk, de Balearen Shearwater, de Zwarte gier en vele andere trekvogels.

U kunt in een hotel of appartement verblijven om te genieten van uw vakantie en vogels kijken op Mallorca. U kunt gemakkelijk een geschikt vakantieappartement in de buurt van de locaties voor vogelspotten vinden, zodat u daar gemakkelijk kunt bezoeken en kunt genieten van vogelspotten.

Geniet van uw Villas en Vakantiehuizen in Blanes en schrijf uw eigen reisroute door villa's met privézwembad te boeken.

#Villa Tossa de Mar

0 notes

bockern · 5 years ago

Text

Hoe boek jij je vakantie?

clubgreen.nl - Voor het groene nieuws!

Het boeken van een vakantie kan op veel verschillende manieren en de manier die jij kiest is volledig afhankelijk van je persoonlijke wensen. Zo kun je een reisbureau inschakelen of alles zelf regelen. Voordat je iets boekt is het handig om na te denken over wat en waar je wilt boeken. Tegenwoordig kun je veel beoordelingen teruglezen op de websites van de reisaanbieders. Er bestaan ook afhankelijke sites als Tripadvisor of Zoover om beoordelingen van eerdere gasten terug te lezen.

Waar ga je heen?

Waar wil je graag heen? De mogelijkheden zijn eindeloos. Om tot een bestemming te komen die past bij jouw wensen kun je je de volgende vragen stellen:

Wat kost het om naar een bestemming te gaan en wat past er binnen je budget? Vaak zijn verre bestemmingen een stuk duurder dan de bestemmingen dichter bij.

Wanneer kunnen jij en je reisgenoten op vakantie? Kun je alleen in het hoogseizoen tijd maken of kan dat ook in het laagseizoen?

Hoe kom je op de plaats van bestemming?

Hoe vind je een verblijf?

Wat kun en wil je maximaal betalen? Wanneer je dit bepaald hebt, kun je alles wat boven je budget is ook buiten beschouwing laten.

Een reisaccommodatie boeken

Vliegtickets boeken

Vliegtickets kun je het makkelijkst online boeken, maar dit kan ook nog per telefoon of bij een reisbureau. Je kan direct bij de luchtvaartmaatschappij boeken wanneer je zeker weet dat je met die specifieke maatschappij wilt vliegen. Anders is het handig om gebruik te maken van websites die vliegtickets met elkaar vergelijken. Je krijgt dan een duidelijk overzicht van de goedkoopste tickets van verschillende aanbieders naar je gewenste bestemming. Ook zie je of er eventuele tussenstops zijn en de tijden waarop je vliegt. Je kunt ook bepalen of je met een zogeheten budget-airline wilt vliegen of gaat voor meer comfort op reis. De vliegtickets bij budget-airlines zijn vaak een stuk goedkoper, maar hier krijg je dan ook meestal geen inbegrepen eten en drinken aangeboden en kan het zijn dat je minder beenruimte hebt.

Rondreizen boeken

Boeken bij een reisbureau

Wanneer er problemen ontstaan op vakantie wordt je bijgestaan vanuit Nedelrand.

Er bestaat een landelijk garantiefonds in geval van faillissement.

Eventueel ontstane klachten worden door de Nederlandse geschillencommissie behandeld.

De voorwaarden van het reisbureau worden gehanteerd en deze zijn dan ook duidelijk en in je eigen taal.

Het grootste nadeel van het boeken bij een reisbureau is dat je vaak een stuk duurder uit bent dan wanneer je alles zelf regelt. Voor deze kosten staat dan doorgaans wel de nodige service tegenover.

Het bericht Hoe boek jij je vakantie? verscheen eerst op clubgreen.nl.

Source: https://www.clubgreen.nl/hoe-boek-jij-je-vakantie/

0 notes

sleepingaskingbrides · 5 years ago

Text

Hoe boek jij je vakantie?

clubgreen.nl - Voor het groene nieuws!

Het boeken van een vakantie kan op veel verschillende manieren en de manier die jij kiest is volledig afhankelijk van je persoonlijke wensen. Zo kun je een reisbureau inschakelen of alles zelf regelen. Voordat je iets boekt is het handig om na te denken over wat en waar je wilt boeken. Tegenwoordig kun je veel beoordelingen teruglezen op de websites van de reisaanbieders. Er bestaan ook afhankelijke sites als Tripadvisor of Zoover om beoordelingen van eerdere gasten terug te lezen.

Waar ga je heen?

Waar wil je graag heen? De mogelijkheden zijn eindeloos. Om tot een bestemming te komen die past bij jouw wensen kun je je de volgende vragen stellen:

Wat kost het om naar een bestemming te gaan en wat past er binnen je budget? Vaak zijn verre bestemmingen een stuk duurder dan de bestemmingen dichter bij.

Wanneer kunnen jij en je reisgenoten op vakantie? Kun je alleen in het hoogseizoen tijd maken of kan dat ook in het laagseizoen?

Hoe kom je op de plaats van bestemming?

Hoe vind je een verblijf?

Wat kun en wil je maximaal betalen? Wanneer je dit bepaald hebt, kun je alles wat boven je budget is ook buiten beschouwing laten.

Een reisaccommodatie boeken

Vliegtickets boeken

Rondreizen boeken

Boeken bij een reisbureau

Wanneer er problemen ontstaan op vakantie wordt je bijgestaan vanuit Nedelrand.

Er bestaat een landelijk garantiefonds in geval van faillissement.

Eventueel ontstane klachten worden door de Nederlandse geschillencommissie behandeld.

De voorwaarden van het reisbureau worden gehanteerd en deze zijn dan ook duidelijk en in je eigen taal.

Het grootste nadeel van het boeken bij een reisbureau is dat je vaak een stuk duurder uit bent dan wanneer je alles zelf regelt. Voor deze kosten staat dan doorgaans wel de nodige service tegenover.

Het bericht Hoe boek jij je vakantie? verscheen eerst op clubgreen.nl.

Source: https://www.clubgreen.nl/hoe-boek-jij-je-vakantie/

0 notes

thedreamlifeofbalsosnell · 12 years ago

Text

‘Tirol inferno’, een graphic novella van Annelies Verbeke en Klaas Verplancke of de nachtmerrie van elke wintersporter

Het literaire voorjaar opent meteen met een topper van formaat: auteur Annelies Verbeke en illustrator Klaas Verplancke slaan de handen in elkaar en tekenen met Tirol inferno voor een origineel en bijzonder onderhoudend boek. Of moet ik zeggen ‘grafische novelle’? Hoe het zij, in Tirol inferno komt door een technisch mankement een bont gezelschap van 40 wintersporters vast te zitten in een geblokkeerde kabelbaan, metershoog boven de sneeuw maar als ratten in de val. Naarmate het verhaal vordert, raken de gemoederen steeds meer verhit, met als apotheose een heus bacchanaal. Verbeke haalde het onderste uit de kan en schreef een tekst volledig in verzen – straffer nog: in jambische pentameters op rijm. Het resultaat is een in onze contreien zelden geziene krachttoer. Hetzelfde geldt voor de illustraties van Klaas Verplancke, wiens tientallen tekeningen in een brede waaier van stijlen het perfecte complement vormen op een soms hilarische maar steeds beklijvende tekst.

Hoe is deze samenwerking er gekomen?

Klaas Verplancke: “Ik had voor Manteau twee klassiekers geïllustreerd, Van den vos Reinaerde en Tijl Uilenspiegel. Op een dag was ik bij de uitgeverij om te spreken over een eventueel nieuw deel. Maar al snel kwamen we tot de conclusie dat je niet zo maar een vervolg kan bedenken bij teksten van dat kaliber. Die teksten konden beter op zichzelf blijven bestaan, leek ons. We vonden het niet opportuun om die reeks verder uit te bouwen met minder sterke verhalen. Een dergelijke beslissing zou de uitstraling van de eerste twee als het ware afzwakken. Dat was dus niet langer een optie. Ik wilde wel iets in die trant doen voor volwassenen maar dan met een nieuwe tekst, een nieuwe klassieker, zeg maar. Toen zei onze uitgever dat hij mij de geknipte persoon zou voorstellen, iemand die een nieuwsoortige klassieker kon schrijven. Zo kwam ik in contact met Annelies en al snel ging de bal aan het rollen. Dat was het startpunt.”

Annelies Verbeke: “Mijn kant van het verhaal is gelijkaardig. Mij hadden ze aanvankelijk gevraagd om de Kama Sutra te hertalen, maar dat zag ik echt niet zitten. Toen ontmoette ik Klaas en het zat meteen goed.”

KV: “Dat was de eerste denkpiste. Iets geheel anders doen met klassiekers. Maar omdat die mogelijkheden niet zo uitgebreid zijn, kwam het idee om te vertrekken van een geheel nieuwe tekst. Illustraties van teksten voor volwassenen zijn een belangrijk onderdeel van mijn werk. Het is natuurlijk ook de sterkte van Harold Polis, de uitgever van de Bezige Bij Antwerpen, dat hij een nieuw soort boeken wil uitgeven. Hij denkt verder dan het boek als een verzameling van papier. Een boek is zoveel meer voor hem. Het is een object en een medium waar niet alleen in te lezen valt. Het is niet voor niets dat Harold steeds samenwerkt met vormgever Gert Dooreman, die als een soort boekenarchitect echte kunstwerkjes van boeken maakt. Dat was een dimensie die mij erg aansprak. Het is ook de reden waarom ik graag met Harold wilde werken. Je vertrekt van een oerboek, waarna je het boek maakt in functie van het verhaal. Harold heeft ons steeds de ruimte gegeven om in alle vrijheid aan de slag te gaan. Je zit niet in een stramien, begint letterlijk van nul.”

Annelies, dit is uw eerste werk voor een andere uitgever… Hoe verliep dat?

AV: “Ik ben heel erg trouw aan mijn vaste uitgever De Geus, dat klopt. Buiten teksten uitlenen voor bloemlezingen of inleidingen verzorgen had ik inderdaad nog nooit iets voor een andere uitgever gedaan. Ik vond het best wel moeilijk om aan te kondigen dat ik een écht boek ging uitgeven bij een andere uitgever. Dat was een primeur. Voor alle duidelijkheid, voor De Geus is het nooit een probleem geweest, omdat zij als uitgever met een ander soort boeken bezig zijn en auteurs koppelen aan illustrators doen ze ook al niet.”

KV: “Ja, ik vind trouwens dat we voor het soort boek dat we gemaakt hebben, een nieuwe benaming zouden mogen uitvinden. Zo sprak ik al eens van een “graphic novella”, naar analogie met de “graphic novel”. Het is het ideale moment om een nieuwe term te ijken, nu het boek verschijnt, moeten we de benaming juist hebben.”

AV: “Schitterend! Ik ga die term vanaf nu gebruiken…”

In de perstekst wordt Tirol inferno omschreven als een klucht of een parabel… Wat denken jullie daarvan?

AV: “Op een manier kan ik mij daar wel in vinden, ja. Ik heb de personages met opzet karikaturaal gehouden omdat ik weet dat we van onze lezers al veel vragen door de specifieke vorm, het rijm en de versvoet. De tientallen illustraties vragen ook een extra inspanning. Er is niet alleen veel te lezen, maar ook veel te kijken. Om dan de personages heel erg uit te gaan diepen was eigenlijk geen optie voor dit soort tekst. Het is op een bepaalde manier wel degelijk een klucht, althans zo zag ik het zelf ook bij het schrijven.”

KV: “Het is een beetje een bittere klucht. En een parabel, natuurlijk.”

AV: “Ja. Zo was het voor mij een belangrijke zet om onszelf als personages op te voeren. Ik laat Klaas en mijzelf spelen met de fictie. Door zelf in de tekst te verschijnen, stel ik de dunne grens tussen fictie en werkelijkheid in vraag. Dat vond ik dan weer nodig om de tekst een grotere gelaagdheid te geven.”

KV: “Voor mij is dat de pointe van het boek, het feit dat we er zelf in zitten. In die zin vind ik het een parabel. Omdat de tekst over de mens als mens gaat, de ‘condition humaine’, zij het zoveel meters boven de sneeuw. Daarin zie ik de parallel met het werk dat ik deed voor Reinaert de Vos en Tijl Uilenspiegel, daar zit het op dezelfde golflengte. Maar voor Tirol inferno heb ik gezocht naar een meer specifieke vorm, een vorm die past bij een dergelijk verhaal. Zoals ik daarnet al zei, dit moest een nieuw soort boek worden. Ik probeer nooit te refereren aan wat ik eerder heb gedaan en ook in die zin was dit een ‘punt nul’-boek, juist omdat ik nu geen enkele referentie had. Dat is natuurlijk de uitdaging, maar tegelijk is dat ook beangstigend. Maar de tekst van Annelies is zo grandioos, dat ik me met plezier in het ongewisse heb gestort.”

AV: “Het is een vrij misantropische tekst, zoals bijna alles wat ik schrijf (lacht). Toen ik het voorstel van de Kama Sutra afwees, vroeg Harold mij of ik misschien zelf iets wilde schrijven. Ik zag dus mijn kans schoon om iets geheel anders te doen dan wat ik gewoonlijk doe. Een tekst waar ik zelf het ritme en de versvoet kon bepalen? Laat maar komen, dacht ik. Dat was trouwens voor mij de grootste uitdaging, die versvoet. De eerste helft ging heel moeizaam. Iedere dag vroeg ik mij af waarom ik dit mijzelf had aangedaan! De tweede helft ging zeer vlot, toen had ik het al goed in de vingers.”

In de tekst lezen we ergens wat Klaas ervan vindt: ‘Die versvoet gaat je anders wel goed af’ / ‘Merci, ik ben het beu hoewel op dreef / ‘Waarom ook nog dat rijm? ’t Was mijn idee!’ / ‘Ah nee, geen twijfels, weer naar wat je schreef!’

KV: “Ik vind het ronduit verbijsterend, hoor. Je staat er als lezer niet bij stil wat voor een prestatie Annelies heeft geleverd. Die jambische pentameters én dan nog dat rijm erbovenop, het klinkt allemaal zo natuurlijk, dat je al het bloed, zweet en tranen dat ermee gepaard ging als lezer niet doorhebt.”

AV: “Harold zei op een bepaald moment tijdens de voorbereidende gesprekken dat ik misschien ook eens moest kijken wanneer het boek zou uitkomen. Ik vond dat zo’n gek idee. Het was aanvankelijk de bedoeling dat het zou uitkomen in het najaar en ik dacht toen waarom niet iets over wintersport. Ik had er voordien nooit bij stilgestaan dat het tijdstip van een uitgave belangrijk zou kunnen zijn. Ik dacht toen wel onmiddellijk aan een kabelbaan die blokkeert en waarin mensen gevangen zitten. Als de inhoud zo gaat ontsporen, dan moest de vorm voor mij dan weer zeer strak, bijna militaristisch zijn. Zo kwam ik op het idee van de jambische pentameters. En het rijm, dat kon er ook nog bij.”

Ik wilde al vragen of jullie iets hebben met wintersport?

KV: “Helemaal niets! Ik heb nog nooit op de latten gestaan!”

AV: “Ik ook niet! Ik heb wel een aantal kennissen en vrienden die fervente skiërs zijn duchtig uitgehoord en talloze vragen gesteld. Zo leerde ik bijvoorbeeld dat snowboarders en skiërs geen dikke vrienden zijn.”

De geblokkeerde kabelbaan is een perfect huis clos. Het is maar één aspect van de tekst waardoor hij theatraal wordt. Zo is er ook een heus koor (‘Allen’ en ‘Wij’, jullie dus) dat commentaar geeft op de gebeurtenissen. “Zij merken ’t niet, maar wij zijn hier de baas” klinkt het ergens. De verteller als goddelijk wezen. “Op fluistertoon bespreken Klaas en ik / wat ’t lot zal zijn van deze kabelbaan”…

KV: “Ja, maar bijvoorbeeld ook dat de personages telkens ze aan het woord komen aangekondigd worden door hun namen in het vet en tussen ronde haakjes, net als in een theatertekst.”

AV: “Waarschijnlijk is het ook daarom, Klaas, dat je koos om 30 portretten van de personages te maken?”

KV: “Ja, inderdaad. Ik maakte 30 voorstellingen van de belangrijkste personages omdat het voor mij ook zo over kwam. Ik koos evenzeer voor een strakke structuur, net als de tekst. Je mag niet vergeten dat wij ook in het boek zitten. Het is opgevat als een soort verslag. Annelies schrijft en ik schets. Wij zitten ongeveer 8 uur vast in de benepen ruimte van die kabelbaan. Tekenkundig heb ik dat ook zo willen overbrengen, met de beperkte middelen die horen bij een schets en de spontane tekenstijl die daar uit volgt, niet te clean. In de lift heb ik geen tijd om te gommen, zeg maar. De cover vat de stijl die ik beoogde goed samen.”

De tekst deed mij bij momenten denken aan Under Milk Wood, het hoorspel van Dylan Thomas. De humor, de vele personages, het speelse, de verzen… Was het de bedoeling vanaf het begin een novelle te schrijven? Wat mij betreft kan de tekst zo op de planken…

AV: “Ik las tijdens het schrijven van Tirol inferno, het prachtige Pale fire van Nabokov, een roman over een 999-regelig gedicht van de fictieve auteur John Shade dat in een tweede deel van commentaar wordt voorzien door een collega-academicus. Dat gedicht is eveneens in jambische pentameters geschreven. Na een derde heb ik het boek opzij gelegd, omdat het zo goed was. Ik begon me af te vragen waar ik mee bezig was! Ik heb wel vaker dat gevoel bij Nabokov: ‘En toen was er Nabokov. Stilte’. Maar goed, ik wijk af. Om te antwoorden op je vraag: het was wel degelijk vanaf het begin de bedoeling een novelle te schrijven. Ik wilde eens iets anders doen. Er was even sprake van een kort verhaal, die schrijf ik graag en veel, maar een novelle dat had ik nog nooit gedaan.”

Een van mijn favoriete momenten is wanneer de passagiers tegen jullie ingaan en er een soort rel in de kabelbaan ontstaat: “’Wat valt er daar te lachen? Is het leuk?’ / ‘Wat zitten jullie daar toch heel de tijd / Te schrijven en te schetsen? Jullie, ja!’ / ‘U merkt niet dat het volk hier hevig lijdt?’ ‘Kom geef die stapel onzin maar aan mij!’ Alle inzittenden hebben plots schrik dat ze enkel bestaan in jullie hoofden. En uiteindelijk zwichten jullie en trekt de kabelbaan zich terug in gang.

AV: “Klaas heeft een tekening gemaakt die het onwerkelijke karakter van de tekst beklemtoont. Je ziet de personages op elkaar gepropt maar met een schilderijkader er rond.”

KV: “Ze hangen aan de muur, het is een trompe-l’oeileffect. Waar begint en eindigt de fictie? Het is een spel.”

AV: “Daarom ook dat we er zelf in voorkomen. Ik vond dat een leuk idee, om het scheppen zelf op het voorplan te plaatsen. Er zitten een paar soapelementen in de tekst, maar over het algemeen zijn de personages volgens mij zeer herkenbaar. Er is die herkenning, maar die kan je moeilijk tot het einde volhouden. Door onszelf op te voeren als personages krijgt het geheel een diepere laag, een andere dimensie. ”

Om nog eens terug te komen op de toch wel heel bijzondere vorm, de rijmende jambische pentameters. Hoe beviel u dat, schrijven in een versvoet die we vooral kennen van Shakespeares sonnetten?

AV: “Ik zal dat nooit meer doen! (Verplancke lacht luid) Toch zeker niet de eerst tien jaar. Zoals jullie weten is het een terugkerende versvoet in de literatuur. Shakespeare inderdaad, om er maar één te noemen. Dichter bij huis en in de tijd is er ook Tom Lanoye natuurlijk. Hij spreekt er over in Sprakeloos. Zijn moeder sterft, zijn vader maakt het niet goed en hij wil daar over schrijven maar hij blijft maar die toneelbewerkingen aannemen. Hij spreekt van tellen, tellen en nog maar eens tellen. Dat was voor mij uiteraard heel erg herkenbaar, want tellen dat heb ik gedaan. Ineens krijgt literatuur zo iets heel gereguleerds, bijna militairs. Heel veel woorden vallen weg, woorden die niet meer mogelijk zijn omdat ze niet in dat strakke keurslijf van die versvoet passen. Je woordenschat krimpt drastisch in. Ik had daar op een of andere manier behoefte aan, om mijzelf strenge regels op te leggen. Beperkingen stimuleren wel de creativiteit. In die dwangbuis zie je doorheen die beperkingen de mogelijkheden.”

KV: “Dat geldt evenzeer voor mij. In dit boek heb ik mezelf ook beperkingen moeten opleggen. Met de koppen, de portretten, dus. De lijven van de wintersporters daar kan je heel weinig mee doen, vind ik. Het zijn allemaal dikke truien, mutsen, skilaarzen, noem maar op. Visueel onaantrekkelijke elementen. Gelukkig komt er op het eind een heus bacchanaal, waar ik letterlijk de fysiek kon laten spreken. Ik heb op een bepaald moment beslist om mij te focussen op de hoofden van de personages. In de lift zit iedereen op dezelfde hoogte. Ze kunnen enkel naar buiten kijken. Ik heb het geheel dus ook een beetje vanuit dat standpunt getekend. Die beperking van ruimte heb ik omgezet naar een stramien of een kader. Om die reden is er evenmin een tekening van onszelf. Onze blikken zijn op de personages gericht, maar tegelijkertijd zijn de blikken van de personages evengoed op ons gericht, met één verschil: zij kijken naar ons, maar ze registreren niet. Wij wel.”

Er worden evenmin leestekens gebruikt, tenzij in de dialogen… En alle verzen beginnen met een hoofdletter. Nog meer vrijheid, dankzij de beperkingen? Ik denk hier bijvoorbeeld ook aan de literaire koning van de beperking, Georges Perec, die met La disparition een roman schreef zonder de letter ‘e’ te gebruiken, de meest voorkomende letter in het Frans?

AV: “Ik ben blij dat je Perec vermeldt, want dat is iemand die ik echt in mijn hart draag. Hij ziet literatuur ook als een speelplaats. Taal is taal en personages zijn personages. Een man naar mijn hart. Die beperkingen werken wel dwangmatig, maar tegelijk ook bevrijdend. Neem nu die jambische pentameters. Die staan heel dicht bij de spreektaal, daarom ook dat Shakespeare die versvoet hanteerde. De regels liggen vast, maar ze klinken heel natuurlijk. Na het schrijven van Tirol inferno vond ik het wel heerlijk om mijn eigen natuurlijke ritme weer op te nemen, in de korte verhalen van Veronderstellingen. Elk verhaal brengt zijn eigen ritme mee. Het is iets waar je geen regels op kunt plakken en moeilijk kunt uitleggen, maar ik heb ritme altijd een van de belangrijkste aspecten van literatuur gevonden, een raakvlak met muziek en dans ook.”

Klaas, ik veronderstel dat deze tekst een plezier was om te illustreren? Hoewel ik me kan voorstellen dat het niet steeds even evident was…

KV: “Het moeilijkste vind ik dat je moet weten waarom je bepaalde dingen doet. Als je met iets nieuws begint, moet je dat iedere keer bij wijze van spreken opnieuw uitvinden. Zelf begin ik dan zeer logisch en rationeel na te denken. Op die manier ontstaat er al een bepaalde manier van kijken, van tekenen. Dan moet je alleen nog uitmaken waar je grenzen liggen. De mogelijkheden zijn bij een tekst zoals die van Annelies nagenoeg oneindig. Er zitten zoveel mogelijke invalshoeken in. Weet je, aanvankelijk dacht ik zelfs er een volledige strip van te maken. Er zijn zoveel denkpistes geweest, maar ik heb gekozen voor de meest consequente en verdedigbare. Ik zag dit boek als de ideale gelegenheid om nieuwe dingen te doen, als een persoonlijke uitdaging. In zijn genre is de tekst uniek, ik vond dat ik voor mezelf ook iets moest doen dat ik nog nooit eerder gedaan had. Het vertrekken van het puur schetsmatige, zonder voorbereidende tekeningen, dat was voor mij echt een te nemen drempel. Ik beheers graag de dingen. Hier moest ik leren loslaten. Een beetje het omgekeerde van wat Annelies heeft moeten doen. Dat was een opdracht. Ik wist helemaal niet waar ik ging uitkomen. Er zitten een paar conceptuele tekeningen bij, maar het gros zijn toch impressies, die een ongecontroleerde spontaneïteit uitstralen. Als ‘rationeel’ tekenaar was dat voor mij allesbehalve evident. Let wel, het is iets dat ik nastreef. Ik wil er in mijn leven ooit in slagen om een abstract schilderij te maken. Alleen als ik een rood vierkant schilder, dan wil ik weten waarom. Dit lijkt mij een stap in de goede richting. Ik denk dat zowel Annelies als ik, gezien onze loopbaan tot nu toe, toch grotendeels kunnen terugvallen op onze intuïtie. Ik moet dat alleen meer durven toelaten. Het ligt niet in mijn natuur, maar voor dit boek wilde ik mijn intuïtie toch meer de kans geven.”

U gebruikte een mix van stijlen, uw illustraties zijn verre van klassiek… Kunt u iets uitbreiden over uw werkwijze?

KV: “Het boek bewaart een mooi evenwicht: er zitten ongeveer 90 bladzijden tekst en 110 bladzijden tekeningen in. Maar de tekst was er eerst. Mijn atelier is toen veranderd in die kabelbaan. Bij de eindfase van het boek lag de grote behangtafel in mijn werkplaats bomvol met tekeningen. Mijn atelier was Tirol. In de tekst zitten er vele verschillende registers, die ik visueel heb proberen vertalen: soms is de tekst filmisch, dan weer karikaturaal, hier is het een puur portret en daar wordt het een kleine strip. De prenten zijn wat mij betreft niet alleen een illustratie van de tekst. Ze vormen een mentaal verslag van de gebeurtenissen in de kabelbaan. Ik heb me geconcentreerd op wat er zich in de hoofden van de personages afspeelt, en op de interactie tussen de personages. Ik heb natuurlijk veel dingen geïnterpreteerd. En er een scheut visuele humor aan toegevoegd. De ene keer is het pure registratie, de bladzijde erna een bijna conceptuele tekening. Op dat vlak zit er geen lijn in. Net zoals in het berglandschap.”

AV: “Wat die registers betreft, is dit voor mij ook de meest ‘Vlaamse’ tekst die ik ooit geschreven heb, ondanks het feit dat het zich in Tirol afspeelt.”

KV: “We zouden het boek eigenlijk als een serie in de krant moeten laten verschijnen. Daar is het geknipt voor, vind ik. Media hebben daar jammer genoeg niet meer het geduld voor.”

Naar het einde toe zegt Annelies: ‘Ik zeg je, Klaas, - mijn hand bevoelt mijn buil – /dit boek, dat zweer ik, krijgt geen tweede deel / Klaas is het roerend eens, wil geen vervolg’. Zoveelste tongue-in-cheek-opmerking of anticiperende voorzichtigheid?

KV: “Daar hebben we het nog niet over gehad. Het is wel de enige zin in het boek waar ik het niet mee eens ben. (lacht)”

AV: “Ik kan nu op een objectievere manier naar de tekst kijken, door de afstand van de tijd. Ik wil elke dag minstens 2 bladzijden schrijven, dat is mijn streefdoel. Voor dit boek was dat 1 bladzijde, gezien dat keurslijf dat ik mezelf had opgelegd. Zoals ik al zei, het is een heel andere manier van werken. Het gaat tenslotte over 331 blokjes van 4 verzen. Ik zal niet heel snel terug aan een dergelijk project beginnen. Toch niet zonder twee keer na te denken. (lacht)”

KV: “Nu ja, we gaan geen tweede Tirol inferno maken, zoveel is zeker. Het boek zal nu zijn eigen leven gaan leiden. Ik wil wel heel graag nog op een andere manier samenwerken met Annelies. Misschien wel iets voor het theater, Tirol inferno op de planken lijkt me wel iets, zoals je net suggereerde…”

AV: “Toen ik Tirol inferno aan het schrijven was, had ik een hele tijd alleen maar theater gedaan. Misschien komt het daardoor dat de tekst zo theatraal overkomt? Mocht iemand het willen doen, graag.”

Verschenen in: STAALKAART #19, 2013

Tirol inferno van Annelies Verbeke en Klaas Verplancke, De Bezige Bij 2013, ISBN 9789085422990, 208 pp.

www.anneliesverbeke.be / www.klaas.be

#Annelies Verbeke #Klaas Verplancke #Tirol Inferno #Staalkaart

0 notes

redactie-reisprofsnl · 7 years ago

Text

Met de camper door Amerika in 22 tips

Ga je dit jaar eindelijk die droom waar maken en met een camper door Amerika cruisen? Wij gingen je voor en geven je daarom de beste tips voor als je met een camper door Amerika gaat trekken. De Verenigde Staten zijn een prachtig land om met een camper te ontdekken. Het land is helemaal ingesteld op reizen met de auto. De wegen zijn er breed, de meeste kruisingen zijn voorzien van stoplichten en Amerikaanse automobilisten zijn doorgaans beleefder. Benzine is er spotgoedkoop en je mag met een gewoon Nederlands rijbewijs een camper huren. Zo’n camper, 'recreational vehicle' of RV genaamd, is altijd een automaat, dus dat rijdt lekker ontspannen. Maar wil je er echt een geslaagde campervakantie van maken, dan kun je maar beter goed voorbereid op pad gaan. We gaan er van uit dat je al een camper gehuurd hebt (bijvoorbeeld bij BeleefAmerika, AmerikaPlus, Worldwidecampers, SNP, AutoEurope Camper of Travelhome), dat je vliegticket geregeld is en dat je een Esta-verklaring hebt ingevuld. Nog niet geboekt? Wacht dan niet te lang. Amerika is en blijft een populair camperland.

Tips voor vertrek en tijdens je reis met de camper

Zorg dat jij en je reisgenoten een creditcard met een behoorlijke kredietlimiet hebben. De borg voor je camper wordt namelijk direct afgeschreven en niet gereserveerd. Omdat campers brandstof slurpen en de afstanden doorgaans behoorlijk zijn, heb je ook al daarvoor al een flinke kredietlimiet nodig. Neem ook voldoende dollars mee om kampeerplekken in nationale parken te kunnen voldoen. (zie ook de tip over wild kamperen). Als je rechtstreeks uit Europa komt, mag je niet met je jetlag direct achter het stuur van je camper kruipen. Je moet eerst een nacht in een hotel geslapen hebben. Hou daar dus rekening mee tijdens de planning van je campervakantie. Bij het ophalen van je camper kun je je eigen risico afkopen. Dat is de moeite van het overwegen waard. Je krijgt ook een uitgebreide video-instructie over het gebruik van de camper en het rijden. Bekijk die video, ook al heb je wel vaker met een camper door Amerika of een ander land gereden. Voor je vertrekt, inspecteer je samen met je camperverhuurder de camper. Laat elk krasje, deukje of andere beschadiging op het formulier noteren en laat je alles nog eens goed uitleggen. Plan je vakantieperiode zorgvuldig. Ga je met een camper naar de zuidelijke woestijnstaten zoals Utah, Arizona, Texas en New Mexico? Plan je campervakantie dan in september of oktober. In de zomer is het er namelijk bloedheet en veel te warm om te plekke van alles te ondernemen. In Dead Valley mag je in de zomermaanden niet eens met je huurcamper het park in. Ga je in het najaar of n de winter met de camper in Amerika cruisen of ga je Rocky Mountains in? Reserveer dan een camper met winterisolatie. Overdag loop je misschien nog in je korte broek, maar ’s nachts kan de temperatuur in de bergen en woestijnen naar of onder het vriespunt kelderen. Je zult niet de eerste zijn die warmere oorden op moet zoeken, omdat de leidingen van je camper anders bevriezen. Goedkoop met een camper door Amerika cruisen? Doe dan mee aan een zogeheten wegbrengactie in het voorjaar. Ga een splinternieuwe camper wegbrengen van de fabriek naar een van de verhuurstations in bijvoorbeeld Las Vegas of San Francisco. Goedkoper met een camper door Amerika reizen kan bijna niet.

RV-campings en wild kamperen met een camper in Amerika

Wild kamperen met een camper is in Amerika aan restricties gebonden. Je mag wel in National Forests wild kamperen, maar niet in Nationale Parken. Het aantal campings in nationale parken is beperkt en bovendien zijn ze vaak klein of campers zijn er niet toegestaan. Je mag overigens wel met een camper de nationale parken in. Campings net buiten nationale parken zijn populair en moet je dus een redelijke tijd tevoren boeken. Hou daarbij rekening met tip drie. Het hoogseizoen in bijvoorbeeld Utah valt in oktober. Campings in Amerika kun je vinden via onder meer de site van Koa.com of het Bureau of Landmanagement voor niet-commerciële campings per staat. Bij de ingang van campgrounds in parken of natuurgebieden vind je ‘registratiehuisjes’. Hier pak je een envelop, stopt hier het gevraagde bedrag in, vult je gegevens in, scheurt het reçu eraf en doet de envelop in een daartoe bestemde paal of bak. Het reçu leg je achter je voorruit. Vaak staan er paaltjes bij de kampeerplekken. Hier moet je je reçu aan vastklippen. Handig ook wanneer je met je camper van het terrein af wilt voor een tochtje of een ritje naar de supermarkt: de plek is dan door jou betaald en gereserveerd. Lees meer over een roadtrip met de camper door Amerika. De meeste RV-parken hebben een ‘nachtregistratie’. Dat houdt in dat je ook na sluitingstijd het terrein opkunt. Soms hangt er een lijstje van beschikbare plaatsen, soms kun je ook kijken waar je een plekje ziet. Betalen doe je de volgende ochtend. Soms liggen envelopjes waar je je gegevens op invult en waar je het verschuldigde bedrag instopt.

Tips voor onderweg met de camper in Amerika

De afstanden in Amerika, zeker in de dunbevolkte staten, zijn enorm. Hou daar je rekening mee met de planning van je vakantie, want je wilt niet elke dag onderweg zijn. Zorg er altijd voor dat je met een volle brandstoftank en volle watertanks op pad gaat. Wij hebben door een misverstand veertig mijl met een knipperend benzinelampje gereden in de woestijn van Utah en dan zit je niet echt ontspannen achter het stuur van je camper. Vergeet ook niet voldoende proviand in te slaan zodat je even vooruit kunt. Goed om te weten: vrijwel elke supermarkt en winkelketen geeft klantenkaarten uit. Gewoon even vragen aan de kassa! Soms moet je een telefoonnummer invullen. Elk willekeurig nummer volstaat. Je korting gaat direct in! In woestijnen en ruige berggebieden heb je grote stukken geen bereik met je mobiele telefoon of wifi. Gebruik dus de wifi in cafés en hamburgerzaken langs de weg om het thuisfront regelmatig te melden waar je bent. Ga je hiken in een nationaal park? Informeer dan bij het plaatselijke visitor center naar de lokale omstandigheden. Rijden met een camper van tien meter is in Amerika helemaal niet bijzonder, maar het is wel even anders dan de personenauto die je thuis gewend bent. Neem geen risico’s en laat bij het inparkeren, invoegen en het nemen van bochten een medepassagier uitstappen en meekijken. De verkeerde afslag nemen kan in Amerika betekenen dat je wel 50 kilometer door moet rijden voor je je vergissing kunt herstellen. Neem een navigatiesysteem van thuis mee, of huur er een. Ook handig om campings, benzinestations en andere nuttige plaatsen te vinden. Neem een zaklamp mee. Het kan in het voorjaar, najaar of de winter al vroeg donker zijn. RV-parken en campings zijn meestal wel verlicht, maar de natuurparken zijn aardedonker. Barbecuen is de nationale sport van Amerikaanse camperaars lijkt het wel. Op bijna elke camping, RV-park en plekken in natuurparken vind je wel een speciale kampvuurplek of buitenbarbecue. Aanmaken doe je met oud papier dat bij veel supermarkten speciaal voor dat doel opgestapeld ligt. Plastic tasjes krijg je zo ongeveer bij elke boodschap die je doet. Niet weggooien. Ze zijn superhandig als vuilnisbakzakje! Wassen kan op vrijwel elk RV-park of camping voor maar een paar dollar. Ook de droger kost niet veel. Dat scheelt een hoop kleding van thuis meenemen. Reserveer vooral vooraf een plekje in gebieden waar weinig RV-parken zijn of plekken die populair zijn. Aan de Californische westkust zitten de natuur- en RV-parken vaak al ’s middags vol. Niet fijn om midden in de nacht nog mijlen te moeten rijden, op zoek naar een plek. Neem een stekkerblok vanuit Nederland mee. Niet alleen heb je in een camper een beperkt aantal stopcontacten, het is ook handig om niet voor elk apparaat een Amerikaanse stekker te moeten hebben. Amerikanen zijn doorgaans ontzettend aardig en gastvrij, zeker op een camping. Ze rijden vaak ik waanzinnig grote campers rond. Grijp je kans en vraag gerust of je binnen mag kijken. Ze laten je met veel plezier hun 'mobiele' woning zien. Heb je de droom om met een camper door Europa te trekken? Lees dan deze tips! Click to Post

#Amerika #camper #Verenigde Staten

0 notes