#ZabytkiPolski

[plastycznyonline]

Aleksander Konstanty Gryglewski – mistrz perspektyw, który uwiecznił polskie zabytki

4 marca przypada rocznica urodzin Aleksandra Konstantego Gryglewskiego – wybitnego polskiego malarza, specjalizującego się w malarstwie wnętrz i pejzażach architektonicznych. Jego dzieła są niezwykle cennym świadectwem historycznym, ponieważ uchwycił na płótnie wiele nieistniejących już dziś detali architektonicznych. Był nie tylko znakomitym artystą, ale także profesorem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, a jego prace zdobiły zarówno znane czasopisma, jak i galerie sztuki. Przyjrzyjmy się bliżej jego życiu i artystycznym dokonaniom.

Życiorys i edukacja

Aleksander Gryglewski urodził się 4 marca 1833 roku w Brzostku w rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec, Kajetan, był dzierżawcą ziemskim, co dawało rodzinie kontakt z naturalnym pięknem krajobrazu – być może zainspirowało to młodego Gryglewskiego do rozwijania talentu artystycznego. W latach 1847–1852 uczęszczał do szkoły w Krośnie, gdzie kształtowały się jego pierwsze zainteresowania malarskie.

W 1852 roku wstąpił na oddział Sztuk Pięknych w Instytucie Technicznym w Krakowie. Jego rówieśnikami i przyjaciółmi ze studiów byli późniejsi giganci polskiej sztuki: Jan Matejko, Artur Grottger i Aleksander Kotsis. Gryglewski szczególnie wyróżniał się zdolnością do precyzyjnego rysowania perspektywy, co sprawiło, że pomagał Matejce w kompozycjach przestrzennych jego obrazów.

Po ukończeniu studiów wyjechał do Monachium na dalszą naukę, po czym powrócił do Krakowa, gdzie skupił się na utrwalaniu architektury zabytkowej na swoich płótnach.

Twórczość i dorobek artystyczny

Największym osiągnięciem Gryglewskiego było malarskie dokumentowanie polskich zabytków. W latach 1860–1869 jego prace koncentrowały się na wnętrzach krakowskich kościołów, ukazywanych z niezwykłą dokładnością i dbałością o detale. Jego obrazy często pojawiały się w popularnych wówczas czasopismach, takich jak „Kłosy” i „Tygodnik Ilustrowany”.

W kolejnych latach podróżował po Polsce i Europie, malując wnętrza Łazienek Królewskich i Wilanowa w Warszawie, a także zabytki Torunia, Gdańska i Lwowa. Interesowały go nie tylko monumentalne budowle, ale także detale, ukazane z fotograficzną precyzją. W 1875 roku, podczas pobytu w Krośnie, skupił się także na pejzażach, co wzbogaciło jego dorobek o malarstwo krajobrazowe.

Praca akademicka i późniejsze lata

W 1877 roku objął stanowisko kierownika katedry perspektywy w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. Jako pedagog był niezwykle ceniony, a jednym z jego uczniów był przyszły malarz Piotr Stachiewicz.

Niestety, w tym samym czasie jego życie osobiste zaczęło się komplikować. Po śmierci żony Gryglewski wpadł w depresję i borykał się z problemami finansowymi. Próbując znaleźć ukojenie w pracy, kontynuował malowanie wnętrz gdańskiego ratusza – dzieło, którego nigdy nie ukończył. 28 lipca 1879 roku zmarł w tragicznych okolicznościach, najprawdopodobniej popełniając samobójstwo.

Dziedzictwo i pamięć o artyście

Choć życie Gryglewskiego skończyło się przedwcześnie, pozostawił po sobie niezwykle ważne świadectwo artystyczne. Dzięki jego obrazom możemy dziś podziwiać wygląd wnętrz wielu polskich zabytków w XIX wieku. Jego syn, Aleksander Gryglewski junior, kontynuował tradycję malarską, a jeden z wnuków, Jan Rudnicki, również został malarzem.

Aby uczcić pamięć Gryglewskiego, jego imieniem nazwano ulice w Krakowie i Gdańsku. Mimo że nie jest tak szeroko znany jak jego przyjaciel Jan Matejko, jego wkład w dokumentowanie polskiego dziedzictwa kulturowego jest nieoceniony i warto go przypominać przy każdej nadarzającej się okazji.

[polskapogodzinach]

Przy okazji ostatnich jesiennych spacerów udało nam się zajrzeć do krakowskiego kościoła Salwatora- zabytkowej świątyni, o której pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1148 roku. Niewykluczone jest także, że stoi ona na miejscu pogańskiego miejsca kultu... Od wezwania kościoła nazwę wzięła cala okolica- Salwator. Nieopodal murowanego kościoła znajduje się także drewniana kaplica św. Małgorzaty i Judyty, malowniczy cmentarz oraz masywny kompleks klasztoru norbertanek, widoczny doskonale z drugiego brzegu Wisły. Spacer aleją Waszyngtona od kościoła Salwatora do kopca Kościuszki poleca się o każdej porze roku- na wiosnę oczy cieszy łąka żonkili, latem uszy rozpieszczają ptasie trele, jesienią można poszurać w złocistych liściach, a zimą łatwiej dostrzec detale eleganckich willi, ulokowanych wzdłuż tej trasy spacerowej. p.s. w Domku Grabarza przy kościele do 27 listopada w każdy weekend od 12 do 15 odbywa się wystawa charytatywna ceramiki wykonanej przez dzieci z Ukrainy, można obejrzeć i kupić wystawiane tam prace. #polskapogodzinach #polska #poland #krakow #kraków #cracow #malopolska #małopolska #małopolskie #malopolskie #blogpodróżniczy #blogpodrozniczy #travel #podróże #podroze #polskieblogipodróżnicze #travel #travelblog #traveler #zabytkipolski #zabytek #kościół #kosciol #church #salwator #historia #polskatravel #beautifulpoland #polandphotos (at Kraków, Poland) https://www.instagram.com/p/ClMiqasMy_I/?igshid=NGJjMDIxMWI=

[jacekzphotography]

everything has its time 1 notka

[leszekuchacz]

Zespół pałacowo-parkowy w Pławniowicach z lotu ptaka. A za nim zbiornik pławniowicki w którym jako bajtel często brałem kąpiele :D Pławniowice, Polska 🇵🇱   📍  50.3846575,18.4774406 #zamek  #castle #zespółpałacowy #pałacpławniowice #zespółpałacowoparkowypławnowice  #zamekpławniowice #palace #pałac  #zamekpławniowice #pławniowice #castle #poland #polska #gminarudziniec #śląsk #silesia #powiatgliwicki #zbiornikpławniowice #kanalgliwicki #slasktravel #zabytkipolski #polskiepałace (w: Zespół pałacowo-parkowy w Pławniowicach) https://www.instagram.com/p/CE7o9odB3lz/?igshid=fvqo598jtaje

[dworak]

Stary młynek. #zabytektechniki #zabytkipolski #zabytek #młynek #technika #muzeumtechniki #starocie #technology #instaphoto #instatech #instagood #museumlover (w: Sołectwo Widełka) https://www.instagram.com/p/CCarfjcHDfx/?igshid=hka98igxcelx

[yolijka]

"Dom pod przepiórczym koszem" budynek na rynku w Legnicy, z pięknymi odnowionymi renesansowymi freskami. Cudo 😚👌💕 . . #legnica #staremiastolegnica #legnicacity #legnickiezabytki #familytime #greattime #podprzepiorczymkoszem #jedynywswoimrodzaju #renesans #zwiedzanie #fresk #renesansowefreski #wspaniale #pieknyjesttenswiat #architecture #staremiasto #zabytkowalegnica #zabytki #zabytkipolski #wedrowkipopolsce #cudzechwalicieswegonieznacie #polskiemiasta #pieknyjestnaszkraj (at Legnica, Poland)

[polskapogodzinach]

Biskupin. Jedno z największych odkryć polskiej, ale i europejskiej archeologii. Rok temu sami wreszcie tam trafiliśmy i zdecydowanie polecamy to miejsce miłośnikom historii. Dzięki doskonałej rekonstrukcji obwarowań i zabudowań grodu można wyobrazić sobie jak żyli ludzie 2500 lat temu. Miejsce to było wykorzystywane w sporach ideologicznych. W latach 30-tych XX wieku Polacy udowadniali słowiańskie korzenie tej osady, a z kolei Niemcy podczas II wojny światowej - germańskość grodu. A tak naprawdę to zabytek kultury łużyckiej, czyli żadnych pra-Słowian czy pra-Germanów😉. #polskapogodzinach #biskupin #kujawskopomorskie #kujawypomorze #polska #poland #podróże #podroze #travel #traveling #zabytkipolski #zabytki #polandphotos #pocztowkazpolski #igerspolska #beautifulpoland #naszapolska #kochampolske #blogipodroznicze #widok #zabytek #historia #zwiedzamy (at Biskupin) https://www.instagram.com/p/CR7C60kMjRT/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

Nie wszyscy wiedzą, że niedaleko słynnego Zamku Książ, znajdują się ruiny innego zamku - Starego Książa. W tym miejscu stał w średniowieczu prawdziwy zamek, który jednak od XVI wieku zaczął podupadać. Istniejące mury w XVIII wieku Hochbergowie nakazali przebudować na romantyczne ruiny, wykorzystując pozostałości dawnego zamku. Obiekt pełnił funkcje użytkowe, znajdowały się w nim pokoje gościnne i restauracja, a na dziedzińcu odbywały sie turnieje. Kres temu miejscu, jak wielu innym na Dolnym Ślasku, przyniosła Armia Czerwona. Dziś to popularny cel pieszych wycieczek, przyciągający tych, którzy pragną odpocząć od popularnego zamku Książ i pospacerować po otaczających go lasach. #polskapogodzinach #staryksiaz #staryksiąż #walbrzych #wałbrzych #dolnyśląsk #dolnyslask #zamek #zamki #castle #zabytki #zabytkipolski #naszapolska #lubiępolskę #polskawobiektywie #igerspoland #igerspolska #beautifulpoland #polandways #polandphotos #blogpodróżniczy #podróże #travel #travelblog #historia #ciekawemiejsca (at Zamek Stary Książ) https://www.instagram.com/p/CTSmyiUMGiC/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

XIX-wieczny ratusz i rynek w Nowej Rudzie to z pewnością wizytówka tego miasta. Choć przyznamy, że tym razem do miasta nie ściągnęły nas poprzemysłowe zabytki, pałace przemysłowców, domy tkaczy czy relikty dawnych kopalni. Do Nowej Rudy wpadliśmy na kawę, z rekomendacji, i było warto. Biała Lokomotywa, bo o niej mowa, to kawiarnia, która wyróżnia się nie tylko wystrojem, ale i szerokim wyborem kaw. Jako miłośnicy prostych rozwiązań typu flat white czy espresso daliśmy się przekonać do nowych smaków. Możecie wybierać z szerokiej gamy specjalności lub po prostu opowiedzieć bariście, co Wam chodzi po głowie i pozwolić się zaskoczyć. My oddaliśmy się ekspertyzie obsługi i pierwszy raz piliśmy delikatną kawę z serkiem białym i pieczonym sezamem oraz zaskakującą czarną z surogatem z żołędzi...5 Obie różne, obie pyszne. Jeśli będziecie podążać naszymi śladami i lubicie wypić kawę w fajnym miejscu, wpadnijcie do Białej Lokomotywy. A czy dla Was podróże też wiążą się z jedzeniem i piciem w ciekawych miejscach?😄 #polskapogodzinach #dolnyśląsk #dolnyslask #dolnoslaskie #dolnośląskie #lubiępolskę #polskawobiektywie #igerspoland #igerspolska #beautifulpoland #polandways #polandphotos #blogpodróżniczy #podróże #travel #travelblog #historia #ciekawemiejsca #polskatravel #zabytkipolski #rynek #nowaruda #architektura #ratusz #wałbrzych #walbrzych #kawa #bialalokomotywa #kawiarnia (at Nowa Ruda) https://www.instagram.com/p/CTP_q_aM8Bn/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

Ostatnie zdjęcia z Muzeum Wsi Opolskiej podpadły Wam do gustu, więc przygotowaliśmy jeszcze kilka iście sielskich kadrów :). Lubimy skanseny, w których w historycznych budowlach tętni życie. W jednym obiekcie będzie to ,,żywy inwentarz", naocznie obrazujący minione wiejskie klimaty, w innym to animacje przygotowane przez przewodników czy bliskie spotkania z wiejskimi tradycjami. W Opolu miło zaskoczyli nas rękodzielnicy, którzy w weekend pod chmurką prezentowali swoje prace. Pani malująca wzór opolski na porcelanie opowiedziała, jak wygląda jej domowy stół, muzykant pokazał nam próbkę gry na oldskulowych instrumentach a z paniami przygotowującymi przędzę pogadaliśmy o modzie ,,zero waste" - jak to ładnie na polski przełożyć w 2-3 wyrazach?😉 Jednak największe wrażenie zrobiła na nas opowieść przewodniczki po wystawie dotyczącej kroszonek - przepięknie malowanych jajek, z których słynie Opolszczyzna. Przyznajemy, że nie mieliśmy o tej tradycji pojęcia i wielkanocne malowania kojarzylibyśmy z innymi regionami. Jak to z każdą tradycją bywa, zasady malowania jajek były jasno określone, dzięki czemu uzyskiwano niesamowity efekt symetrii i detalu. Dodatkowo kolor jajka nie był przypadkowy - darując adoratorowi jajko w konkretnym kolorze, panny sygnalizowały stosunek do danego mężczyzny. Zielone można interpetować jako ,,doszkalaj się"😀, czarny to ,,szacunek", żółty ,,daj spokój", a czerwony... Wiadomo 😀 #polskapogodzinach #skansen #wieś #wies #opolskie #opolszczyzna #architektura #wakacje #zabytkipolski #naszapolska #lubiępolskę #polskawobiektywie #igerspoland #igerspolska #beautifulpoland #polandways #polandphotos #blogpodróżniczy #podróże #travel #travelblog #historia #ciekawemiejsca #polskatravel #lato #muzeum (at Opole) https://www.instagram.com/p/CSU1h-rsEnL/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

Czy Opolskie kojarzy Wam się z takimi drewnianymi młynami? Pewnie niekoniecznie... A taki ładny egzemplarz w Muzeum Wsi Opolskiej reprezentuje tego typu architekturę z terenów Śląska Opolskiego. Ten obiekt datowany jest na 1832 rok, niebawem będzie więc miał 200 lat! Wyposażenie młyna zmodernizowano na przełomie XIX i XX wieku, zamieniając mechanizmy ręczne na bardziej zautomatyzowane. Używano go aż do 1950 roku. Tego typu perełki można podziwiać w Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu! A o innych atrakcjach Opola przeczytacie w naszym wpisie o tym mieście- link w stories! #polskapogodzinach #skansen #wieś #wies #opolskie #opolszczyzna #architektura #wakacje #zabytkipolski #naszapolska #lubiępolskę #polskawobiektywie #igerspoland #igerspolska #beautifulpoland #polandways #polandphotos #blogpodróżniczy #podróże #travel #travelblog #historia #ciekawemiejsca #polskatravel #lato #muzeum (at Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu) https://www.instagram.com/p/CSNEDPsMRc0/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

Podczas zeszłotygodniowego urlop, po drodze w Dolnośląskie zatrzymaliśmy się na Opolszczyźnie - między innymi po to, żeby zobaczyć zamek w Niemodlinie. To ciekawy i dość mało znany obiekt z XIV wieku, który powstaje teraz po latach zaniedbań i powoli nabiera blasku. Zwiedzać można obejście i część wnętrz, a od zeszłego tygodnia powinno być otwarte kolejne piętro (że też nie przyjechaliśmy tam trochę później)! Zarówno małych, jak i dużych ucieszą przechadzające się swobodnie po terenie dumne daniele. Tylko uważajcie! Samce z niemodlińskiego stada mają reputację wyżeraczy zawartości piknikowych koszy😉 Po zwiedzaniu, w przyzamkowej kawiarence, zachęcamy do spróbowania faworków z karpia- serwowanych z sosem tatarskim i podpłomykami. Okolice Niemodlina słyną bowiem również ze stawów z karpiami, a tradycja hodowli tych ryb liczy sobie długą historię. Miło było rozłożyć kocyk z widokiem na niemodlińskie mury i wpałaszować chrupiącego karpia, nabierając tym samym sił do dalszej podróży! Szczęśliwe żaden daniel nie połasił się na darmowego podpłomyka😉 #polskapogodzinach #niemodlin #opolskie #opolszczyzna #zamek #zamki #castle #zabytki #zabytkipolski #naszapolska #lubiępolskę #polskawobiektywie #igerspoland #igerspolska #beautifulpoland #polandways #polandphotos #blogpodróżniczy #podróże #travel #travelblog #historia #ciekawemiejsca #polskatravel (at Zamek w Niemodlinie) https://www.instagram.com/p/CSH7jYts9IA/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

Dolny Śląsk odwiedzamy co roku, odkrywając kolejne ciekawe miejsca z niemal niekończącej się listy zabytków lub przyrodnicze i krajobrazowe perełki, doskonale nadające się na rower czy górskie wędrówki. W 2020 udało nam się zobaczyć między innymi imponujący Zamek Książ. W tym roku znów trafimy na Dolny Śląsk, ale na pewno ze względu na najmłodszego członka ekipy będziemy starannie wybierać atrakcje. Marzy nam się podjechać do trzech różnych dolnośląskich krain - tylko które tu wybrać...? Celować w niższe górki, które pokonamy z chustą czy ukulturalniać latorośl, wizytując zamki? Odkrywać nowe miasteczka czy zaszyć się gdzieś w zielonej głuszy...? Wybory, wybory... #polskapogodzinach #książ #zamekksiąż #zamekksiaz #walbrzych #wałbrzych #dolnyśląsk #dolnyslask #zamek #zamki #castle #zabytki #zabytkipolski #naszapolska #lubiępolskę #polskawobiektywie #igerspoland #igerspolska #beautifulpoland #polandways #polandphotos #blogpodróżniczy #podróże #travel #travelblog #historia #ciekawemiejsca (at Zamek Książ w Wałbrzychu) https://www.instagram.com/p/CPbXvgDMsDe/?utm_medium=tumblr

[polskapogodzinach]

Zamek w Wiśniczu spodobał Wam się, więc jeszcze jedno zdjęcie. Tym razem dokładnie będzie widać wybudowane w XVII wieku potężne fortyfikacje bastionowe. Z ziemi trudno to zauważyć i wyobrazić sobie. #polskapogodzinach #malopolska #małopolska #polska #poland #pocztowkazpolski #polskawobiektywie #polskajestpiekna #lubiepolske #naszapolska #pieknapolska #igerspoland #igerspolska #polandphotos #beautifulpoland #wiśnicz #zamek #zabytkipolski #podroze #castle #krajobraz #landscape #landscapephotography #forteca #dron #dronephotography #zamekwiśnicz #blog #blogpodrozniczy (at Zamek w Wiśniczu) https://www.instagram.com/p/B2XCq7IIfsz/?igshid=yo50b5o94u4u

[polskapogodzinach]

Zamek w Wiśniczu. To drugi pod względem wielkości zamek w Małopolsce, oczywiście pierwszy jest Wawel. Wybudowany w XIV wieku, a w XVII wieku rozbudowany o fortyfikacje bastionowe. Mamy wrażenie, że jest mało znany, a liczba postów z hastagiem zamekwiśnicz świadczy o tym najlepiej😉 #polskapogodzinach #malopolska #małopolska #polska #poland #pocztowkazpolski #polskawobiektywie #polskajestpiekna #lubiepolske #naszapolska #pieknapolska #igerspoland #igerspolska #polandphotos #beautifulpoland #wiśnicz #zamek #zabytkipolski #podroze #castle #krajobraz #landscape #landscapephotography #zachódsłońca #zachodslonca #sunset #zamekwiśnicz (at Zamek w Wiśniczu) https://www.instagram.com/p/B2UodAqIJei/?igshid=1lz694vs73t64

[polskapogodzinach]

Zamek w Niedzicy na tle pienińskich szczytów. Takie widoki czekają na VeloDunajec, które ostatnio dla Was testowaliśmy. #polskapogodzinach #malopolska #małopolska #polska #poland #pocztowkazpolski #polskawobiektywie #polskajestpiekna #lubiepolske #naszapolska #pieknapolska #igerspoland #igerspolska #polandphotos #beautifulpoland #niedzica #niedzicazamek #zamek #zabytkipolski #pieniny #pieninymountains #podroze #castle #krajobraz #landscape #landscapephotography #velodunajec (at Niedzica-Zamek) https://www.instagram.com/p/B1jigb0I5-P/?igshid=17eggg888b5c