#Uit eten In Nancy | Explore Tumblr posts and blogs

maximvandaele · 6 years ago

Text

Een overzicht van de 15 persoonlijkheidsstijlen.

Dit artikel, dat ik schreef naar aanleiding van het zeer fijne boek Zo ben ik nu eenmaal!, is een poging om de vijftien persoonlijkheidsstijlen uit te leggen op een toegankelijke en gevatte wijze. Ik inspireer me op het voorgenoemde boek, maar evengoed op de website IDRlabs.com, die zich beiden inspireerden op het werk van psychologen met namen zoals Theodore Millon, Seth Grossman, A.T. Beck, Arthur Freeman en Nancy McWilliams. Dit is een lang artikel, dus neem je tijd!

(bron afbeelding: idrlabs.com)

Een persoonlijkheidsstijl is een bepaalde soort persoonlijkheid, die reeds in verschillende soorten mensen aangetroffen is. Mensen met eenzelfde persoonlijkheidsstijl kenmerken zich door bepaalde gedragingen en denkpatronen, die vaak contraproductief of problematisch zijn, maar soms ook, zoals Willem van der Does terecht vermeldde, onbedoeld grappig (in de mildere gevallen toch).

Wanneer iemand in extreme mate trekken van een persoonlijkheidsstijl bezit, spreekt men van een persoonlijkheidsstoornis (bijvoorbeeld: narcistische persoonlijkheidsstoornis). Dit is echter zeldzaam. Dit zijn vijftien persoonlijkheidsstijlen die door Theodore Millon beschreven werden. Inhoudstafel:

Narcistisch

Theatraal

Hypomanisch

Antisociaal

Sadistisch

Masochistisch

Borderline

Afhankelijk

Vermijdend

Depressief

Dwangmatig

Negativistisch

Paranoïde

Schizoïde

Schizotypisch

BELANGRIJKE DISCLAIMER!

Doe de test!

1. Narcistisch

Kernwoorden: macht en bewondering

Centrale gedachte: Ik ben uitzonderlijk en beter dan anderen.

Narcisten zijn overmatig bezig met status en aanzien, en willen door anderen ten alle tijden bewonderd worden. Veel geld verdienen vinden ze belangrijk, en ze verwachten ook dat hun partner hun status omhoog helpt. Je zou verwachten van iemand met zo’n hoge dunk van zichzelf, dat ze wel tegen een stootje kunnen, maar dat is helemaal niet zo: narcistische mensen zijn juist hypergevoelig voor kritiek. Zelfspot is hun totaal vreemd. Komt vaak voor bij CEO’s of politici in hoge functies. Narcistische uitspraken (bron: idrlabs.com):

Ik ben beter dan andere mensen en geef niet echt om wat ze denken.

Andere mensen zijn jaloers op mijn vaardigheden.

Mijn ideeën zijn hun tijd ver vooruit.

Beroemd voorbeeld: Donald Trump.

2. Theatraal (ook wel: histrionisch, verouderd: hysterisch)

Kernwoorden: aandacht en nog eens aandacht

Centrale gedachte: Ik ben eigenlijk onaantrekkelijk en kan onmogelijk gelukkig zijn als anderen me niet bewonderen.

Mensen met een theatrale (of histrionische) persoonlijkheid zijn, zoals de naam al doet vermoeden, overmatig bezig de aandacht van anderen te winnen. Daarom gaan ze vaak verschillende aspecten in hun leven dramatiseren en overdrijven: kledij, spreekstijl, seksualiteit, emoties (zowel positief als negatief). Wanneer theatrale persoonlijkheden in het bijzijn van mensen zijn die hen ook echt deze aandacht schenken, voelen ze zich opperbest. Maar zodra die bron van aandacht verdwijnt, slaat de onzekerheid en angst toe.

Omdat veel vrouwelijke histrionici zich uitdagend en opvallend gaan kleden, bestaat het misverstand dat deze persoonlijkheidsstijl vaker bij vrouwen voorkomt. Echter komt ze even veel bij mannen voor, maar dan op een andere manier. (Overigens: soms vermoed ik bij mijzelf ook wel enkele theatrale trekjes.) Theatrale of histrionische uitspraken:

Wanneer het te saai wordt, voel ik me verplicht om de situatie wat op te leuken om wat leven in de brouwerij te brengen.

Ik heb veel succes bij het andere geslacht en ik vind dat leuk.

Voor mij is het erg makkelijk om nieuwe vrienden te maken – Ik spreek gemakkelijk met allerlei soorten mensen en het is zo makkelijk voor mij om m’n leven in te vullen met vrienden.

Beroemd voorbeeld: ?

3. Hypomanisch

Kernwoorden: hyperactief en onvermoeibaar

Centrale gedachte: Mijn energie is nooit op en ik kan bergen werk verzetten.

Deze persoonlijkheidsstijl wordt minder breed erkend en ook niet vernoemd in het boek van van der Does. Ik ken het dankzij idrlabs.com. De hypomanische persoonlijkheid kenmerkt zich door een schijnbaar eindeloos energieniveau en een sterke drang om continu bezig te zijn, vaak met meerdere zaken tegelijk.

Het typische voorbeeld is dat van de extraverte CEO van een succesvol bedrijf die een echte workaholic is en zichzelf nooit eens een pauze gunt. In tegenstelling tot de dwangmatige (zie verder), die ook wel eens werkverslaafd is, ligt de focus bij de hypomanicus vooral op: een snel, bruisend tempo, een dynamische aanpak en een hoge productiviteit. Bovendien zijn hypomanici eerder extravert en dwangmatigen vaak grijze introverten. De hypomanische persoonlijkheid vertoont enkele gelijkenissen met ADD en ADHD.

Sommige psychologen stellen het ‘pathologische’ karakter van de hypomanische persoonlijkheidsstijl in vraag (dat kun je bij de meeste persoonlijkheidsstijlen trouwens doen). Een lichte dosis hypomanie wordt in de meeste bedrijven enorm gewaardeerd. Het risico op burn-out ligt dan echter op de loer, net het risico om zaken als ontspanning, partner vrienden en familie te verwaarlozen. Bovendien kampen veel hypomanici met depressieve gevoelens, of een laag zelfbeeld, waarvan ze wegvluchten in hun werk. Hypomanische uitspraken:

Ik praat meer en denk sneller dan anderen.

Mijn gedachten springen van de hak op de tak zonder veel samenhang of controle.

Ik heb zo veel energie dat ik voor anderen soms uitputtend of vervelend kan zijn.

Beroemd voorbeeld: Luc Beaucourt, de spoedarts bekend van de choquerende presentaties die hij m.n. op scholen gaf tegen de gevaren van weekendongevallen (door honderden gruwelijke slachtofferfoto’s te tonen). Beaucourt heeft zijn presentatie duizenden keren gegeven tot hij er in 2009 mee ophield, maar rust zit er bij hem niet in: ‘Als je stilvalt, dan verouder je snel‘ en ‘Ik heb altijd graag gereisd. Stop me in een vliegtuig en ik ben gelukkig.’ Tenslotte kreeg Beaucourts imago een flinke deuk toen hij 180 km/u reed en geflitst werd (de neiging om te snel te rijden is ook typisch hypomanisch).

4. Antisociaal (psychopathie)

Kernwoorden: egoïstisch en meedogenloos

Centrale gedachte: Het is eten of gegeten worden, uitbuiten of uitgebuit worden.

Mensen met een antisociale persoonlijkheid zijn hyperzelfstandig en vinden dat ook een belangrijke waarde. Ze zijn ongevoelig voor sociale normen en hebben en slecht ontwikkeld geweten. Bovendien voelen ze veel minder angst en schaamte in situaties waar anderen dat wel zouden doen. Daarom nemen ze graag risico’s, doen ze aan impulsief en extreem gedrag (bv. drugs gebruiken) en buiten ze anderen uit voor hun eigen voordeel. Door hun lage angstniveau heeft straf weinig invloed op hen, en gevangenissen zitten vaak vol antisociale persoonlijkheden.

Dat wil echter niet zeggen dat ze zich onbewust zijn van de emoties van anderen: vaak hebben ze juist heel goed door wat de zwakke plekken van anderen zijn, en houden ze dit bij zodat ze er later nog gebruik van kunnen maken. Ze vermijden graag conflict met mensen die hun later nog nuttig kunnen zijn. Veel antisocialen zijn erg goed in het opzetten van een vriendelijk, goedlachs of zelfs vrijgevig masker, dat direct weer afgezet wordt als het hun uitkomt.

Een antisociaal persoon in je omgeving is dus geen pretje. Uit mijn eigen ervaring kan ik toch ‘goed’ nieuws brengen, namelijk: eens de antisociale persoonlijkheid beslist heeft dat je een fout begaan hebt tegen hem, dan ben je voor hem niets meer waard en zal hij het contact met je zo snel mogelijk afbreken - zo heb je ook geen last meer van hem, al is er dan vaak al emotionele en/of financiële schade toegebracht door de antisociale persoon. Antisociale uitspraken:

Je hebt twee soorten mensen: de zwakkelingen die jij kan uitbuiten, en de klootzakken die jou zullen uitbuiten.

Als ze zo dom zijn, dan vragen ze er gewoon om.

Ik heb nooit echt het gevoel dat ik mijn familie, echtgeno(o)t(e) of liefdespartner iets verschuldigd ben.

Ik ben snel geneigd om iets in een opwelling te doen en daarbij weinig na te denken over de negatieve gevolgen van mijn gedrag.

Beroemd voorbeeld: antisociaal gedrag komt wel vaker voor in de hip-hopwereld, maar de rapper XXXTentacion lijkt me een bijzonder goed voorbeeld door de extreme graad van zijn gedrag (huiselijk geweld, aanvallen van fans, overvallen plegen, en zelfs moorden volgens sommigen).

5. Sadistisch

Kernwoorden: brutaal en vijandig

Centrale gedachte: Het is voor je eigen bestwil dat ik je zo hard aanpak!

Nog zo’n minder bekende en erkende persoonlijkheidsstijl. Deze persoonlijkheid lijkt het meest op de antisociale. Mensen met een sadistische persoonlijkheid hebben zowel narcistische (grootheidswaan, fragiel zelfbeeld) als antisociale trekken (gewetenloosheid, hebzucht). De sadist ‘lost’ zijn innerlijke conflicten ‘op’ door zich af te reageren op zijn omgeving. Mensen die dit gedrag in vraag stellen, zullen er ook aan geloven als het van de sadistische persoonlijkheid afhangt.

In tegenstelling tot de antisociaal of de narcist, wil de sadist niet zo maar de beste zijn, maar zijn tegenspelers ook uitschakelen. Op een soort ziekelijke wijze vindt de sadist ook genot in dit afkraken van tegenstanders (vandaar: sadistisch). Sadistische ingestelde personen worden door dictators vaak ingezet als beul of als concentratiekampbewaker. Sadistische uitspraken:

Mensen die dingen traag doen, zijn vervelend en verdienen kritiek.

Soms ervaar ik erg vijandige stemmingen waarbij ik mensen afbreek en intimideer zonder echt te weten waarom.

‘Als je het wilt maken in het leven moet je niet zomaar goed zijn, of beter dan anderen, maar de beste.’ (Carl Seeband)

Soms is het al nodig geweest dat ik iemand hard aanpakte om die persoon op zijn of haar plaats te zetten.

Beroemd voorbeeld: Carl Seeband (uit de film Werk Ohne Autor).

6. Masochistisch

Kernwoorden: zelfvernietigingsdrang en pijn ondergaan

Centrale gedachte: Ik kan nooit uit ongezonde relaties breken dus onderga ik ze maar liever.

De masochistische persoonlijkheid is niet per se depressief, maar heeft wel een zeer pessimistische kijk op het leven: hij weet dat anderen hem zullen misbruiken, maar hij besluit zich hier niet tegen te verzetten. In tegendeel, hij ondergaat vaak vrij gewillig de pijn die anderen hem toebrengen en zal dit in extreme gevallen zelfs bewust gaan opzoeken, door bijvoorbeeld een relatie met een antisociale of sadistische persoonlijkheid te beginnen. De masochist voelt op een ziekelijke manier toch een beetje controle over zijn leven in de garantie op de pijn die anderen hem zullen toebrengen. Masochistische uitspraken:

Soms heb ik het gevoel geen andere keus te hebben dan om in de buurt te blijven van mensen waarvan ik weet dat ze me zullen kwetsen.

Het lijkt wel alsof het soort vrienden dat ik maak mij uiteindelijk altijd teleurstelt of afwijst.

Soms ben ik in de war of voel ik mij slecht wanneer mensen aardig zijn tegen mij.

Beroemd voorbeeld: ?

7. Borderline

Kernwoorden: wispelturig en impulsief

Centrale gedachte: ‘Ik haat je, blijf bij me!’

De emotionele regulering van de borderliner is fundamenteel verstoord. Intense stemmingswisselingen maken een deel uit van het gevoelsleven de borderline persoonlijkheid. Borderliners zullen mensen die een goede eerste indruk op hen maken vaak extreem idealiseren, maar vanaf dat de geïdealiseerde persoon ook maar in de verste verte niet voldoet aan het ideaal (wat onvermijdelijk is), slaat de stemming volledig om, tot haat toe zelfs. Daarom doen ze aan ‘splitting’: iemand is ofwel de goedheid zelve, ofwel de baarlijke duivel. Goed of slecht, er bestaat niets tussenin in de belevingswereld van de borderliner.

Daarom kan omgang met een borderline persoonlijkheid voor anderen vaak zéér vermoeiend zijn, gezien het angstaanjagend onvoorspelbare karakter ervan. Mensen met borderline gaan soms over tot emotionele chantage, in de meest extreme gevallen wordt met zelfverminking en zelfdoding gedreigd.

Maar ook de borderliner zelf lijdt onder zijn of haar persoonlijkheid: achter het wispelturig gedrag zit een sterke scheidingsangst. Daarom zullen borderliners vaak dramatische pogingen doen om ervoor te zorgen dat hun geliefden niet ‘weglopen’ van hen, zelfs als er helemaal geen reden is om aan te nemen dat dit zal gebeuren. De borderliner kampt met gevoelens van leegte. Eén lichtpuntje: de symptomen verminderen doorgaans met het ouder worden, met name nadat men de 40 voorbij is. Borderline uitspraken:

Mijn stemming wisselt heftig van dag tot dag, of zelfs van morgen tot avond.

Ik heb scheidingsangst en de neiging om wanhopig en dramatisch tegen te houden dat iemand waarvan ik hou van me zou weggaan.

Soms voel ik me alsof ik geen innerlijke kern heb, alsof ik vanbinnen hol en leeg ben.

Beroemd voorbeeld: XXXTentacion: naast Antisociale trekken had X waarschijnlijk ook Borderline-trekken, wat blijkt uit zijn intense stemmingswisselingen.

8. Afhankelijk

Kernwoorden: hulpeloos en onderdanig

Centrale gedachte: Ik ben zwak en hulpeloos.

Een afhankelijke persoonlijkheid kenmerkt zich door een abnormale hoeveelheid passiviteit, hulpeloosheid en onderdanigheid. Afhankelijken passen zich spontaan aan aan de wensen of verlangens van anderen, ook al is dit voor hen soms sterk nadelig. Ze kunnen slecht hun grenzen stellen of aangeven en hebben niet het gevoel dat ze zelfstandig dingen aankunnen. Zelfs vrij alledaagse dingen zijn voor de afhankelijke zeer moeilijk zonder extra hulp en geruststelling.

De eerste ervaringen die je hebt met een afhankelijke persoonlijkheid zijn vaak erg fijn. Ze zijn bijzonder vriendelijk, toegeeflijk, en zullen alles doen om het naar jou zijn te maken. Pas na verloop van tijd wordt het gebrek aan pit en de passieve houding een bron van irritatie voor anderen. ‘Moet ik dat nu alweer voor hem doen?’. Het chronisch lage zelfbeeld van de afhankelijke is ook geen pretje, vaak kunnen ze nooit trots zijn op iets dat ze zelf bereikt hebben, zelfs al zijn ze bijzonder getalenteerd. Afhankelijke uitspraken:

Ik heb niet veel vertrouwen in mijn eigen oordeel – andere mensen kunnen vaak beter doordachte keuzes maken dan mij.

De gedachte dat er niemand bij me zou zijn om op me te passen, maakt me serieus bang.

Ik moet mensen vaak tevreden stellen – zelfs als ik iemand niet leuk vind, is het alsof ik hem of haar moet plezieren.

Beroemd voorbeeld: de 19de-eeuwse filosoof John Stuart Mill bezit volgens idrlabs.com veel afhankelijke trekjes.

9. Vermijdend

Kernwoorden: schaamte en faalangst

Centrale gedachte: Anderen vinden mij niet leuk dus ga ik ze maar uit de weg.

De vermijdende persoonlijkheid kenmerkt zich door een chronisch laag zelfbeeld. Ze zijn extreem verlegen en, zoals de naam zegt, vermijden ze liever andere mensen. Dit is echter niet omdat ze geen vriendschap of liefde verlangen, integendeel: daar hebben vermijdende personen juist een heel sterke nood aan. Het is gewoon dat ze zodanig bang zijn om belachelijk, stom, vreemd, ... gevonden te worden, dat ze de omgang met andere mensen liever tout court vermijden.

Het tragische is dat ze door hun stuntelig, teruggetrokken sociaal gedrag bij anderen juist de indruk wekken waar ze zo bang van zijn: dat ze vreemd of incompetent zouden zijn. Het idee dat anderen hen afwijkend zou vinden, zit vaak volledig tussen de twee oren van de vermijdende persoon. Als een vermijdende persoon een klein beetje zenuwachtig is, verwacht hij niet dat anderen zullen denken: ‘Oei, die is een beetje nerveus vandaag.’, maar wel dat anderen spontaan zullen denken: ‘Wat een zenuwpees, wat een verschrikkelijk mens!’ Vermijdende uitspraken:

Ik heb het gevoel dat de meeste mensen mij niet leuk vinden.

Wanneer ik bij andere mensen ben, voel ik me bijna altijd gespannen en bang om mezelf te zijn.

Wanneer ik bij andere mensen ben, verwacht ik constant kritiek en commentaar van anderen.

Beroemd voorbeeld: ?

10. Depressief

Kernwoorden: neerslachtig en wanhopig

Centrale gedachte: Het leven heeft geen zin meer en ik zal nooit gelukkig zijn.

Weer een persoonlijkheidsstijl die van der Does niet meetelt. Begrijpelijk, omdat iemand met een depressieve persoonlijkheidsstijl veel lijkt op iemand met chronische depressie. De twee zijn echter niet volledig hetzelfde. Het verschil is de ernst en de hardnekkigheid: mensen met een chronische depressie kunnen helemaal niet meer functioneren, zitten de hele dag in bed, en hebben zelfs voor de kleinste dingen geen energie meer.

Bij mensen met een depressieve persoonlijkheid zijn de zaken iets minder erg, in de zin dat ze minder intens zijn. Niettemin hebben ze vaak zwarte gedachten en een zeer negatieve kijk op het leven. Maar, in tegenstelling tot mensen met een chronische depressie, is de melancholie van iemand met een depressieve persoonlijkheidsstijl een stabiel, functioneel onderdeel van de persoonlijkheid. Depressieve uitspraken:

Zelfs wanneer alles goed gaat, ben ik bang dat het niet lang zo zal blijven.

Ik ben het grootste deel van mijn leven verdrietig geweest.

Ik geef mezelf snel de schuld wanneer het slecht gaat.

Beroemd voorbeeld: XXXTentacion: Naast Antisociale en Borderline-trekken, had X waarschijnlijk ook Depressieve trekken, wat duidelijk blijkt uit zijn levensgeschiedenis en veel van zijn zwartgallige lyrics.

11. Dwangmatig

Kernwoorden: controle en perfectie

Centrale gedachte: Alles moet altijd perfect zijn.

Iemand met een dwangmatige persoonlijkheid is overmatig bezig met controle, perfectie, orde, structuur en netheid en verliest daarom vaak het grotere plaatje uit het oog, of verliest zich in banale details. Vaak zijn ze al vlug te herkennen aan het tot op de millimeter perfect geordende interieur van hun woning, alsook de nette (maar verder weinig opvallende) kledij die ze dragen. Spontaniteit en flexibiliteit klinken hun vreemd in de oren.

De dwangmatige persoonlijkheid kan niet om met de gedachte dat sommige dingen moeilijk te controleren zijn. Vandaar ziet de dwangmatige altijd wel ergens een fout in iets of iemand - weer een uiting van het perfectionisme. In tegenstelling tot bv. de negativist, is de betweterigheid van de dwangmatig niet kwaadwillig, maar juist vanuit een sterke drang om anderen te helpen. De dwangmatige is immers even hard voor zichzelf als voor anderen.

Hoardergedrag is nog een kenmerk van deze persoonlijkheid: dwangmatigen kunnen zeer moeilijk iets weggooien. Je weet toch maar nooit als het ooit nog van pas komt, niet?! Met hun geld zijn ze al even overmatig voorzichtig.

Aan de basis van al dit gedrag zit vaak een onderliggende angst om de controle te verliezen, of om als incompetent gezien te worden - terwijl veel dwangmatigen hun werk juist bovengemiddeld goed doen en tot in de details uitwerken, waarbij ze soms zelfs werkverslaafd geraken en plezier, vrienden en familie uit het oog verliezen. Dwangmatige uitspraken:

De meeste mensen zien me als een serieus en terughoudend mens.

Ik doe eerst mijn werk en klusjes voordat ik me met hobby’s en plezier bezighoud.

Je aan de vertrouwde regels houden is een goede manier om een taak aan te pakken.

Beroemd voorbeeld: de Amerikaanse president Jimmy Carter.

12. Negativistisch

Kernwoorden: passief-agressief en gefrustreerd

Centrale gedachte: Mijn leven is zo oneerlijk, maar ik durf er niet voor uit te komen.

Negativistische mensen zijn chronisch prikkelbaar als gevolg van een sort innerlijke staat van frustratie en malcontentement. Maar in plaats van deze gevoelens rechtstreeks te uiten, kroppen negativisten ze op, en maken ze het op passief-agressieve manieren merkbaar (bv. anderen bewust saboteren, continue kritiek geven). Net als veel andere persoonlijkheidsstijlen, heeft de negativist een laag zelfbeeld.

De negativist wisselt dan tussen enerzijds zich onderwerpen aan de wil van anderen, en anderzijds zichzelf assertief en volledig onafhankelijk opstellen. Daarmee zou je de negativistische persoonlijkheid als een mix tussen de afhankelijke en de antisociale persoonlijkheid kunnen zien. Want enerzijds verlangt hij naar het advies en sturing van anderen (afhankelijk), maar anderzijds zal hij dit advies onmiddellijk afbreken als hij het krijgt (antisociaal).

Er bestaat de kans dat de negativist een strenge opvoeding kreeg, waarbij hij geen kritiek, frustraties of andere negatieve gevoelens mocht uiten, maar ze steeds moest opkroppen. Hierdoor heeft de negativist het gevoel dat hij nooit eens eerlijk mag uitkomen voor zijn (vaak terechte) frustraties. Negativistische uitspraken:

Vaak ben ik ontevreden en humeurig.

Ik kan niet om met hautaine, aanstellerige mensen die denken dat ze beter zijn dan mij.

Mensen onderschatten of negeren mij vaak – er lijkt geen eerlijkheid te zitten in wie er de top haalt en wie niet.

Beroemd voorbeeld: ?

13. Vreemde, excentrieke persoonlijkheden 1: paranoïde

Dit zijn drie persoonlijkheidsstijlen die samengeclusterd worden onder de noemer ‘vreemd’ en ‘excentriek’ (in het boek van van der Does: buitenbeentjes). Ze zijn onderling zeer verschillend, maar kenmerken zich allemaal door een graad van ‘excentriciteit’ en een zekere gelijkenis met schizofrenie (het sterkst bij de schizotypische persoonlijkheid, zie verder).

Ten eerste is er dus de paranoïde persoonlijkheidsstijl. Zoals de naam al doet vermoeden, kampen paranoïde mensen met een chronisch, veralgemeend wantrouwen van andere mensen. In vrij onschuldige uitlatingen van anderen zien ze vaak bedreigingen en complotten tegen hen. Daarom zijn paranoïden in hun relaties dominant en beperkend, soms op het tirannieke af, omdat angst om onderuit gehaald te worden hun centrale drijfveer is.

Vaak zijn ze stereotiep in hun denken, en vatbaar voor geloof in complottheorieën, die de schuld voor problemen bij een andere maatschappelijke groep leggen: het zal wel weer de schuld van de joden, de buitenlanders of het grootkapitaal zijn. Paranoïde uitspraken:

Anderen zijn kwaadwillend en niet niet te vertrouwen.

Als je anderen de kans geeft, slaan ze toe.

Ik verander vaak mijn idee over welke mensen ik kan vertrouwen en welke niet.

Beroemd voorbeeld: veel sekteleiders, zoals Jim Jones, of complottheoretici, zoals David Icke, zijn paranoïde.

14. Vreemde, excentrieke persoonlijkheden 2: schizoïde

De schizoïde persoonlijkheid kenmerkt zich door een algemeen gebrek aan interesse in relaties met andere mensen van welke aard dan ook. De schizoïde persoon is eenzaam, en vindt dat vaak ook prima (in tegenstelling tot de vermijdende persoon). De schizoïde geniet het meest van volledig solitaire activiteiten (tv kijken, gamen, masturberen, alleen bier drinken) en heeft van nature uit geen nood aan vrienden of een partner.

Hun gevoelsleven is ook vrij eentonig: zowel positieve als negatieve gevoelens beroeren hen lang niet zo veel als dat bij anderen het geval is. In tegenstelling tot wat je zou verwachten, is dit geen masker of façade, maar eenvoudigweg de natuurlijke staat van de schizoïde. Pogingen om de schizoïde persoonlijkheid ‘socialer’ of ‘normaler’ te maken, vaak uit bezorgdheid van de familie, zijn meestal gedoemd om te mislukken.

Ik heb zelf een internetvriend bij wie ik schizoïde trekjes vermoed. Hoewel ze soms ongeïnteresseerd lijken, kunnen schizoïde mensen heel aangenaam zijn om bij te vertoeven, omdat ze rust uitstralen, en omdat het hun allemaal niet zo veel uitmaakt wat je doet - de schizoïde zal je dan ook nooit kwaad doen, maar rustig in je aanwezigheid zijn. Schizoïde uitspraken:

Ik ben meestal alleen en dat is geen probleem voor mij.

Ik heb niet echt een behoefte aan intieme relaties.

Ik heb weinig emoties en ik druk mijn emoties niet uit.

Beroemd voorbeeld: de briljante filosoof Ludwig Wittgenstein had volgens Nancy McWilliams schizoïde trekjes.

15. Vreemde, excentrieke persoonlijkheden 3: schizotypisch

Van de laatste drie persoonlijkheidsstijlen, heeft de schizotypische het meeste weg van de diagnose schizofrenie (niettegenstaande dat schizofrenie nog steeds veel erger en extremer is). Een schizotypisch iemand kenmerkt zich door een algemene sfeer van vreemd gedrag: vreemd praten, vreemd gekleed lopen, vreemde interesses, vreemde denkpatronen. Het denken en praten van de schizotypische persoonlijkheid is zeer associatief en wijdlopig.

De schizotypische persoon is zich ergens wel bewust dat hij ‘anders’ is, maar kan hier niet veel aan veranderen: het is gewoon zijn persoonlijkheid. Dit gevoel van anders-zijn versterkt vaak nog een ander kenmerk van de schizotypische persoonlijkheid: zijn angst van meer dan oppervlakkig contact met andere mensen. Tenslotte zijn schizotypische mensen erg vatbaar voor magisch denken en bijgelovigheid. Schizotypische uitspraken:

Ik weet dat anderen over mij praten wanneer ze me zien. Ze vinden me raar.

Wanneer ik alleen ben voel ik desondanks dat er iemand of iets naar mij kijkt.

De mensen denken dat ik rare dingen zeg. In mijn gedachten denk ik ook dat ze achter mijn rug over mijn uiterlijk praten en elke misvorming en imperfectie uitzoeken.

Beroemd voorbeeld: ?

16. BELANGRIJKE DISCLAIMER!

Nadat je deze tekst gelezen hebt (proficiat, je bent er geraakt!), is het bijna onvermijdelijk dat je nu en dan eens dacht: ‘Hé, die heeft dat ook’. Of: ‘Hé, die uitspraken vond ik herkenbaar!’ Begin dan niet te panikeren of te denken dat je voor jezelf of iemand anders een afspraak met de psychiater moet regelen. Milde vormen van persoonlijkheidsstijlen komen zeer vaak voor, en de meeste mensen hebben wel iets van een of meerdere stijlen.

Daarnaast zul je deze zaken ook makkelijker herkennen, puur omdat je ze pas geleerd hebt, of omdat andere mensen gemakkelijker zo verklaard worden. Hou daar dus goed rekening mee.

17. Welke persoonlijkheidsstijl(en) ‘heb’ jij? Doe de test!

Ben je benieuwd om te zien bij welke persoonlijkheidsstijl(en) jij het meeste past? Daar is een zeer goede online zelftest voor, sinds een maand of twee ook in het Nederlands beschikbaar dankzij mijn vertaalwerk. Klik hier voor de test! Neem wel je tijd ervoor, want het is een test met 105 vragen! Maak anders een bladwijzer als je nu geen zin hebt, dan kan je hem later maken. En je kopje thee niet vergeten, afgesproken? Goed!

#dsm #persoonlijkheidsstijlen #persoonlijkheidsstoornis #psychologie #psychopathologie #theodore millon #millon #psychopathie #narcisme #schizofrenie #masochisme #sadisme #hypomania #borderline

0 notes

vaneijzerenb-blog · 6 years ago

Text

Week 89: Een uitstapje naar een grot, fijne gesprekken, veel etensafspraken, voetbal, soepkeuken & whiteboard

Hoi iedereen!

Boem: weer een wekelijkse mail van je Griekse God! Niet veel praten, let’s go!

Vandaag (maandag) hebben Elder en zr. Finlayson de Elders in Athenes voor een dagje uit meegenomen naar een druipsteengrot. Bjorn schreef ons dat echt heel leuk was en dat het voelde als vakantie. De foto’s in dit bericht zijn allemaal van dit uitje.

Dinsdag hadden we een goede morgen met persoonlijke studie en toen meteen de deur uit om een les met Kostas te hebben. Hij heeft het moeilijk met de alcohol maar ik zal jullie niet te veel bezig houden met zijn problemen. Hij is een goede man die wil veranderen en we zien de liefde van God in Kostas zn leven. Daarna hielpen we onze Albenese vrienden in het park en we mochten met het grote gereedschap aan het werk, wat echt heel cool was! Daarna gingen we naar district meeting, was erg goed. Toen hadden we Facebook en deden we onze studies. Daarna gingen we met de APs naar Pavlos en zijn moeder Nancy die 2 leden zijn uit Griekenland. Was heel cool om met hun samen te zijn en goed home made Grieks eten te hebben! Daarna hadden we een hele goede opbouwende gedachte en gingen we terug naar huis.

Woensdag hadden we weer een les met Kostas in de ochtend. Nu ik aan het schrijven ben zie ik dat we veel lessen hadden met Kostas, maar hij had het nodig en er zijn altijd andere mensen die ons gesprek volgen en mee praten dus dat is goed, maar τελος παντων als je dus leest dat we een les hadden met Kostas weten jullie waarom. Daarna hielpen we de Albenezen weer en gingen we terug naar huis en hadden we lunch. Toen een les met Michael Schafer, ging heel goed. Hij had veel moeilijkheden de afgelopen weken maar we konden hem een beetje troost bieden. Daarna Facebook gedaan en toen vroegen de APs of we met hun naar de Pruess familie mee wilden omdat ze hadden gevraagd of we konden komen dus hadden we weer een etensafspraak! Zegeningen!

Donderdag hadden we Kostas weer in de ochtend en toen hielpen we Nikos en Spiros, onze vrienden van Albanië, daarna namen we snel een douche want we hadden een afspraak met Spiros en Tasos die in het vertalingsteam zitten voor de Kerk hier in Griekenland. We gingen naar een cool restaurant en we praten met hen over een paar dingen en hoe we hen konden helpen en zij ons. Daarna hadden we onze studies in de middag en gingen we naar Syndagma om Mike te ontmoeten. Hij is een vriend van vorige week en hij wil zijn Engels oefenen en wij ons Grieks dus we helpen elkaar en we hadden een hele goede tijd met hem, was heel nuttig!

Vrijdag hadden we onze Soepkeuken in de ochtend en er was een andere groep van Vlaamse meisjes die kwamen om te helpen. De Soepkeuken is een initiatief van de katholieke kerk en daarom zijn er regels voor kleding. Een paar meisjes waren niet gepast gekleed en werden weg gestuurd. Jammer, maar de andere waren aardig en we waren met net genoeg mensen om iedereen te helpen. Daardoor iets later klaar en toen onze studies gedaan en een whiteboard met Kato Patissia, was heel goed!

Zaterdag hadden we weer een les met Kostas in de ochtend en daarna gingen we met de Zusters en Elder Finlayson naar een vrouw die om een zegen had gevraagd. Maar toen we bij het huis aan kwamen was ze jammer genoeg niet thuis. Toen naar Mars Hill gegaan met Elders Zizzi en Gaskill en daar schoon gemaakt en een Gyros gegeten. In de middag onze studies gedaan en toen een les met Stephen die we een tijdje niet hadden gezien en daarna gingen we naar Manolis voor een les. Toen in de avond met de APs en Elders Zizzi en Gaskill voetbal gespeeld met vrienden, was heel goed en we hadden veel gesprekken!

Zondag hadden we Kostas die met ons samen mee naar kerk kwam wat erg goed was. We gingen met hem naar de Engelstalige gemeente, dus dat was anders dan in het Grieks maar ging goed. Na kerk hadden we veel te doen, we gingen naar huis en snel gegeten. Toen wekelijkse planning gedaan wat nodig was. Daarna onze andere studies en toen gingen we naar Syndagma met de APs en we hadden een whiteboard met hen wat erg goed ging!

Dat was mijn week!

Liefs,

Elder van Eijzeren

"An old proverb says that a journey of a thousand miles begins with one step, so watch your step" - Jeffrey R. Holland -

0 notes

iemandzoalsik · 7 years ago

Text

Balanceren kun je leren - door Nancy

Heerlijk, we mogen weer. 3 Weekjes lekker aanrommelen in la France. We gaan bepakt met waterluchtbedden, snorkels, mountainbikes, badmintonrackets, Monopoly en de rolstoel op pad. Het eerste deel van de vakantie brengen we door aan het zuidelijke puntje van het Lac Leman, vlakbij Evian en Thonon. Een prachtig plekje met heerlijke zwemwater. We hebben er een houten hut gehuurd en zodra we aankomen hangen we onze hangmat tussen de enorme bomen en gaan we vliegeren in het maïsveld achter ons huis. Bo confisqueert samen met haar broer de kamer beneden, Fee is dolgelukkig met haar meisjeskamer en wij hebben een kamer met uitzicht boven in het huisje. Op naar het strand, het is 40 graden. Ik was bijna vergeten dat het zo'n gekluun is met zo'n rolstoel over hobbelige Franse paadjes te rijden met luchtbedden en tassen met handdoeken en snacks om je nek. Bo gebruikt de rolstoel alleen als ze geen spalken draagt en dat is vooral op vakantie als het warm is en we gaan zwemmen.

We zitten daar aan de voet van de bergen dus Bo's broer en zus gaan regelmatig met papa een eind fietsen. Verder zwemmen we veel. Bo wil een beetje trainen voor de Winterchallenge van Spieren voor Spieren waar ze eind oktober aan mee wil doen. En zwemmen is haar favoriete bezigheid op vakantie. Als de fietsers weer eens een dagje weg zijn gaan Bo en ik samen naar Yvoire, een prachtig middeleeuws dorpje. IJsje eten, frutsels kopen, genieten van niks moeten en lekker samen op pad. Bo geniet altijd van die momentjes die ze alleen met mij heeft. En ik ook.

Na een week verkassen we naar de Ardèche waar we vorig jaar zo verknocht aan zijn geraakt. De Ardèche nodigt uit tot actie; bergwandelingen, grotten bekijken, paardrijden, kanoën, canyoning, en natuurlijk fietsen. Kanoën kan Bo geweldig goed en ik deel met haar de boot. We gaan als een speer en papa heeft het nakijken met haar zusje en broertje in de boot. Ik heb blaren, Bo is kapot als we na een paar uur op ons eindpunt op het strand neerploffen. Haar armen hebben een enorme kracht en ik maak grappen dat ze smokkelt met de rugspier die in haar arm is gezet. Ze is veel sterker dan wij!

De volgende dag gaan we paardrijden. Haar ding. Ze heeft 4 jaar lang les gehad op een pony en ze kan goed rijden. Ze houdt van paarden. Vol vertrouwen stapt ze op het grootste paard. "Elle est grande mais tres douce" zegt de vrouw van de manage. Ik rijd achter haar op mijn paard. We rijden door de bossen. Bo geniet en wij allemaal ook. Dan ineens moeten we stoppen en ik laat mijn paard net iets te dicht bij die van haar stoppen. Hij bijt in de bil van zijn voorganger en die reageert geschrokken, bokt en steigert en gooit Bo van haar rug. Ik schrik me dood als Bo op haar rug tussen de rotsen belandt. Eerst reageert ze nog heel kalm maar dan komen de tranen. Ze is hard op haar schouder gevallen en heeft een flinke schram. Maar het had veel erger kunnen zijn. Ik voel me schuldig. Na lang troosten kunnen we haar overtuigen om weer op te stappen, maar we rijden stapvoets de rest van de rit. Geen gedraaf deze keer. De rit is prachtig. Ik check overdreven vaak of Bo ok is. Ze raakt er geïrriteerd van. Maar ze heeft gelukkig wel weer lol in de rit.

Die avond is de Tarzan-voorstelling op de camping waar Fee de hele week voor geoefend heeft. Wij gaan met z'n allen naar haar kijken. Heerlijk die blij dansende kindjes op het podium. Ik kijk met een schuin oog naar Bo. Zij vindt het prachtig en geeft haar commentaar op wat er beter had gekund aan de voorstelling. Haar theaterervaring spreekt.

Bo's broer Zef en haar zusje Fee hebben geluk en maken vriendjes met onze overburen, een jongen en meisje in hun leeftijd. Ze struinen met walky talkies over de camping en hebben een afgesproken hangplek. Mij bekruipt de vraag of Bo dit niet ook leuk zou vinden. Het is moeilijk inschatten met zo'n puber. Wil ze wel mee maar voelt ze zich niet thuis of wil ze helemaal niet. Ze hangt er een beetje bij, is erg op mij gericht. Een keer gaat ze mee maar ze vindt het maar een kinderachtig groepje, vooral die jongens. En dan begint het bij mij weer te knagen of ze het wel leuk vindt, of ze zich buitengesloten voelt. Elke jaar weer een terugkomend gevoel. En moeilijk te bepalen of dit waarneming of mijn eigen gevoel is. Bo en ik doen veel samen deze vakantie, als altijd. Badmintonnen, zwemmen, naar de markt, boekjes lezen en kletsen over haar aankomende middelbare schooltijd. Heerlijk die tijd samen. Maar dan komt haar broer Zef met de vraag "mam, ik wil eens iets met jou doen!". Ik word weer even wakker geschud. Ongemerkt sluipt het er altijd in dat hij veel met zijn vader doet en ik met Bo. Als Bo mag kiezen kiest ze altijd voor mij. Maar ik mis het ook om iets met de anderen te doen en 's avonds overleg ik met mezelf of ik Bo niet eens alleen kan laten om eens wat met Fee en Zef te doen. Moet kunnen besluit ik.

We gaan naar le Forêt de l'Avonture, een klimbos met pittige parcours waar mijn maag van omdraait. We besluiten met z'n vijven erheen te gaan en Bo moet dan maar even bij de picknickplek op ons wachten, waar vandaan ze ons kan zien klimmen. Moet kunnen, denk ik weer. Fee is net te klein voor het grote parcours en sluit aan bij haar jongere neefjes die ook mee zijn. Ik ga met Zef gezekerd en wel de hoogste bomen in en overtuigen onszelf ervan dat we niet bang zijn. Wel vraag ik bij elke oversteek of Zef aan de overkant op me wil wachten. Best pittig dit. Maar super leuk. Ik geniet intens van dit avontuur met mijn mannetje. Hij loopt ergens vast en ik help hem verder. Ik vind het ergens wel erg hoog en hard gaan als ik het woud in moet slingeren en hij praat en lacht me er doorheen. We vergeten de tijd en blijkbaar pas 2,5 uur later zijn we op het eindpunt van de 5 routes die we door de bomen hebben gevolgd. Bo staat onder aan de baan die we abseilen ons op te wachten. Remco heeft wat actiefoto's van ons gemaakt. We eten moe maar trots een ijsje. Bo lijkt wat geïrriteerd en wil weg. Het duurde wel erg lang. Ik vertelde hoe leuk en spannend het was en Bo zegt dat zij het ook heel graag had gedaan. Er steekt iets in mijn hart. En dan rollen er tranen bij Bo. Ze baalt verschrikkelijk van twee gezinnen die zo veel plezier hebben gehad met iets waar zij alleen maar vanaf de zijlijn naar kan kijken. Ik knak van binnen en wil ook weg. Ik wil de pret van haar broertje en zusje niet bederven maar voel vooral haar verdriet.

De balans houden tussen een gewoon gezin willen zijn en ieder van ons zijn plezier en uitdaging te gunnen, maar tegelijkertijd rekening te houden met Bo die niet aan alles mee kan doen. Ik blijf het zo moeilijk vinden. Had ik iets anders met haar moeten gaan doen? Had ik haar niet mee moeten laten gaan naar het klimbos? Het lijkt wel alsof er geen goede keuzes zijn. We balanceren tussen wat we willen en wat we kunnen voor ieder van ons, en soms is er iemand niet zo blij met een keuze. Maar als diegene Bo is steekt het net even iets harder.

0 notes

lentlvanroy-blog · 7 years ago

Text

Podium - Oliver Twist

Weesjongen Oliver Twist groeit op in een somber armenhuis in het 19de eeuwse Londen. Wanneer Oliver zo brutaal is om meer eten te vragen aan Mister Bumble, de man die het weeshuis leidt, wordt hij verkocht aan een begrafenisondernemer. Als de jongen terecht komt in een omgeving van grafzerken en doodskisten, neemt hij al gauw de benen. Terwijl Oliver rondzwerft in de straten van Londen ontmoet hij een vrolijke bende gauwdieven onder leiding van de schurk Fagin. Oliver wordt ingewijd in de kunst van het stelen. Vanaf dan is Olivers leven constant in gevaar.

Dit is een nieuwe theaterbewerking, geregisseerd door Bruno van Heystraeten, trouw aan het legendarische boek van Charles Dickens. Het heeft een uitzonderlijke cast met top acteurs en acht getalenteerde kids als de bendeleden van Fagin.

Recensie Oliver Twist

donderdag 20 april 2017 - Fakkeltheater Rode Zaal - Sascha Siereveld

Het verhaal van de bekendste wees uit de Engelse literatuur was terug te zien op de Antwerpse planken. Dit keer niet in een groots opgezette musicalversie, maar in een veel kleinschaliger toneelstuk van Loge 10 Theaterproducties in de Rode Zaal van het Fakkelteater. Mil Sinaeve mocht in de huid van Oliver Twist kruipen. Maar het was toch vooral Aron Wade die als Fagin, de leider van de boevenbende, de show mocht stelen. Aron portretteerde hem als een aardige, angstige, oude vrek met gevoel voor humor en een hele dosis vaderliefde voor de bende schoffies die voor hem gingen stelen. Auteur en regisseur Bruno Van Heystraeten had Fagin voorzien van enkele leuke opmerkingen en oneliners, maar algemeen genomen lag het niveau van de dialogen niet erg hoog. Er was duidelijk bewust gekozen om er een ontspannen avondje uit van te maken voor het hele gezin en in dat opzet was men geslaagd. Oliver Twist was een pretentieloze familievoorstelling, maar ook niet meer dan dat. In 1838 al schreef de Britse schrijver Charles Dickens het verhaal van de weesjongen Oliver Twist die uiteindelijk toch van rijke komaf bleek te zijn. Het werd een verhaal over de kloof tussen arm en rijk, over sociale uitbuiting van de onderste klasse van de maatschappij en over de criminele aspecten in de onderbuik van de grootstad Londen. Het verhaal is al ontelbare keren verwerkt tot films, toneelstukken en een wereldberoemde musical. Bruno Van Heystraeten maakte er voor Loge 10 Theaterproducties een nieuwe Vlaamse herwerking van.

Opvallend daarbij was dat het stuk vrij traag op gang kwam tot op het moment dat de figuur van Fagin werd geïntroduceerd. Dan won de voorstelling aan snelheid en moesten de scènes en de bijhorende decorelementen snel gewisseld worden. Op het einde was men zo op dreef dat het spannende slot al voorbij was voor we er erg in hadden. Het leek wel alsof het nog snel moest afgehandeld worden, want de tijd was op en het verhaal nog niet af. En dat terwijl de dramatische lijn van het verhaal juist erg toewerkte naar dit hoogtepunt.

Op Fagin en Oliver na waren de personages weinig tot niet uitgewerkt. Bill Sikes, gespeeld door Wim Stevens, was gewoon een agressieve bruut en niet meer. Ook de rol van Nancy, vertolkt door Andrea Croonenberghs, viel te licht uit. Ze speelde niet slecht, maar er zat naar ons aanvoelen meer potentieel in. Moora Vander Veken wist ons als Charlotte wel te bekoren en bij de mannen zette Eric Goris een knappe prestatie als Mr. Sowerberry neer. Jérémie Vrielynck viel als Dodger een beetje tegen. Zeker in het begin van de voorstelling praatte hij veel te snel en dreigde hij over zijn woorden te struikelen.

Een van de grappigste personages uit de voorstelling bleek de dronken rechter te zijn. Samen met de scène waarin Oliver voor het eerst een zakdoek bij Fagin moest stelen, werd in die scène het meest gedaan met beeld en humor. Het tempo en de enscenering zaten juist. We voelden dat deze twee stukken in de voorstelling beter werkten dan andere delen van “Oliver Twist”. Net iets te vaak lag het niveau van dialoog wat aan de lage kant en de humor nogal aan de goedkope kant. Het liet ons een beetje achter met het gevoel dat er veel meer had ingezeten.

Loge 10 Theaterproducties wist met hun versie van “Oliver Twist” een voorstelling op de planken te zetten voor het gezin dat eens een avondje ongecompliceerd onderuit wil zakken in de rode zetels van een theaterzaal om daar eens lekker te ontspannen. Wie meer verwacht, zal bedrogen uitkomen.

< Sascha Siereveld >

Eigen mening

Op donderdag 20 april ben ik naar de theatervoorstelling Oliver Twist in het Fakkeltheater in Antwerpen geweest. Het is niet de eerste keer dat wij een zo een theatervoorstelling in het Fakkeltheater zien. Wij komen namelijk elk trimester minstens één keer en doen dit al een aantal jaar. Ik vind dit altijd zeer leuk want zo doen wij altijd een klein familie uitje. Het Fakkeltheater is een klein theater waardoor je dichter bij de acteurs bent en het lijkt of je zelf in het verhaal zit en dat is de reden waarom wij hier elke keer weer met plezier naar terugkomen. In de crew van het theater zijn er veel bekende acteurs zoals Wim Stevens Aron Wade, Hans Ligtvoet, Erik Goris, Lulu Aertgeerts, Moora Vander Vecken… Daardoor zie je voor en na de voorstelling altijd veel bekende Vlamingen. Voor we naar de voorstelling zijn gaan kijken, hebben we iets lekkers gegeten in Antwerpen. Daarna begaven we ons naar het theater. We hadden deze keer heel goede plaatsen en zaten op de derde rij. De voorstelling kon beginnen. Wat ik zo leuk vond aan deze voorstelling, was dat er kinderen meespeelden. Dit was zeer ongewoon voor een voorstelling in het Fakkeltheater aangezien de acteurs altijd volwassenen zijn. Als ik twee personen moet kiezen die mij het meest aanspraken, waren Mil Sinaeve en Aron Wade. Mil Sinaeve vertolkte de rol van Oliver Twist. Hij was het hoofdpersonage en heeft dus een belangrijke rol in het verhaal. Voor zijn jonge leeftijd vond ik dat hij dit heel goed gedaan heeft. Hij zat goed in zijn rol en kwam geloofwaardig over. Hij was duidelijk een opkomend talent. Aron Wade vertolkte de rol van Fagin. Fagin is een schurk. Hoewel hij arme kinderen van straat haalt en hen onderdak en eten biedt, doet hij dit niet op de gepaste wijze. De kinderen behoren namelijk tot zijn bende en moeten van andere mensen stelen. Ze worden opgeleid door Fagin om de beste gauwdieven te worden. Fagin is misschien wel een schurk, maar gedraagt zich helemaal niet zo. Hij is een zeer komisch typetje. Door zijn domme opmerkingen, lompe houding en speciaal stemmetje, zorgde hij voor de juist humor. Wanneer hij acteerde werd er vaak gelachen in de zaal. Zijn humor vond ik grappig en daarom is hij mijn favoriete personage. De recensie van Sascha ben ik gedeeltelijk mee eens. Het is waar dat de acteerprestaties niet altijd even top waren. Ik moet toegeven dat dit niet de beste voorstelling was dat ik al gezien had. Doordat er kinderen meespeelden, zorgde dit ook voor een jonger publiek en was dit dus perfect bedoeld voor families. Wie graag een echte serieuze voorstelling wilt, zou best niet naar de voorstelling Oliver Twist gaan. Voor de mensen die op zoek zijn naar een ontspannend avondje of familie uitje, waar er wel al eens gelachen kan worden, is dit de perfecte voorstelling.

0 notes

rcvandenboogaard · 8 years ago

Text

Het tijdperk van de ont-beschaving

De beroemde socioloog Norbert Elias (1897-1990) is vooral beroemd door zijn theorie van het beschavingsproces: door een steeds verder gedifferentieerd stelsel van beheersing van affecten, met zelfbeheersing als norm, is door de eeuwen heen een fijnmazig stelsel van sociale hiërarchie, en erkenning van onderlinge afhankelijkheden ontstaan. Dat proces noemen we civilisatie, oftewel beschaving. En soms lijkt het dezer dagen, alsof we de weg terug aan het bewandelen zijn - terug van de civilisatie naar de barbarij. De Duitse econoom/maatschappijwetenschapper Oliver Nachtwey denkt, dat je dat kunt afleiden uit de brave huisvaders die ‘s avonds na het eten achter de computer kruipen om hun haat op Twitter of Geen Stijl de vrije loop te laten, en de nieuwe Amerikaanse president die liegen heel acceptabel acht, en zijn familie en vrienden zoveel mogelijk persoonlijk laat profiteren van de macht die hem onverwacht ten deel is gevallen.

Nachtwey’s opstel, De-civilisatie - over regressieve tendenzen die aan het werk zijn in Westerse samenlevingen, is een van de leukere in de bundel De grote regressie, die deze maand in achttien talen verschijnt - waaronder Chinees. Het initiatief gaat uit van Heinrich Geiselberger, van de Duitse uitgeverij Suhrkamp. In de bundel laten vijftien contemporaine denkers van meestal linkse signatuur hun licht schijnen over het angstige, en onbestemde moment van de geschiedenis waarop wij ons nu bevinden - na Brexit, de desintegratie van de EU, de opkomst van autoritaire populisten in tal van landen die nog maar kort geleden voorbestemd leken zich als liberale democratie te ontwikkelen, en het wegvallen van de Verenigde Staten als een rationeel optredende, ordenende wereldmacht.

De noemer ‘regressie’ waaronder deze bijdragen verschijnen is geënt op het werk van de van oorsprong Hongaarse econoom/antropoloog Karl Polanyi (1886-1964). In zijn bekendste werk, The great transformation (1944) gaf hij een beschrijving van de ontwikkeling van het liberale kapitalisme sinds de XVIIIde eeuw, met name de naar zijn mening illusoire gedachte dat de markt een zelfregulerend, optimaliserend mechanisme zou zijn. De sociale kosten van deze formule zijn zó hoog, aldus Polanyi, dat noodzakelijkerwijs tegenkrachten opkomen die op regulering van de markt aandringen.

De actualiteit van deze theorie behoeft nauwelijks betoog, lijkt me. De neoliberale deregulering heeft sinds de jaren zeventig heeft een eind gemaakt aan de diverse garanties en vangnetten die ten tijde van de New Deal of de periode na 1945 waren ontstaan, en na het wegvallen van het wereldcommunisme leek elke tegenstand helemaal te verstommen. Maar de belofte dat het neoliberalisme voor allen meer welvaart en de beste optie zou betekenen, is niet uitgekomen. Gevolg: een regressieve ruk naar rechts. En die dan ook nog - zoals in de VS - een diversie is, een scherm waarachter de rijken à la Trump rustig doorgaan met de afbraak van zekerheden, en de promotie van de meedogenloze markt.

Voor wie boeken van de betrokken auteurs kent, bevatten de opstellen soms weinig nieuws. De eerder dit jaar overleden socioloog-filosoof Zygmunt Bauman houdt, net als in zijn laatste boek, Strangers at our door, een bevlogen pleidooi voor open grenzen - iedereen die migratie wil beperken heeft niet begrepen wat de toekomst van de mensheid is. Pankaj Mishra geeft - in de lijn van zijn Age of anger - een korte geschiedenis van de op Rousseau teruggaande meedogenloze trek van het moderne liberalisme en de doctrine van de open samenleving. David van Reybrouck - enigszins verdwaald in dit linkse gezelschap, lijkt het - laat in een open brief aan commissievoorziiter Juncker nog eens weten hoe door en door verrot en schijnheilig hij de huidige opzet van de Europese Unie vindt. Walter Streeck geeft een verhelderende korte geschiedenis van de manier waarop de neoliberale leugen - van welvaart voor allen en schulden hebben is niet erg - is geëindigd in rijkdom voor weinigen en teruggang voor velen - met een Kulturkampf tussen populisten en degenen die anderen populisten noemen als gevolg. En Slavoj Zizek - nu ja, die geeft een echte Zizek, vol paradoxen en onverwachte vergezichten, ten beste.

De leukste stukken in De grote recessie zijn natuurlijk van auteurs, waarvan je nog geen boek had gelezen. Wat mijzelf betreft geldt dat voor Paul Mason. In het meest beleidsgerichte stuk in de bundel bepleit hij een soort nieuwe New Deal om de regressie van nu af te wenden. Hij trekt ook als een der weinigen een parallel met de aantrekkingskracht van het fascisme in de jaren dertig en verwijst dan onder andere naar Erich Fromms gedachten in Escape from freedom: de meeste mensen wensen helemaal niet het soort vrijheid zoals het neoliberalisme hen dat opdringt; vandaar de hernieuwde attractie van autoritaire leiders. Bruno Latour, voor wie de klimaatverandering het centrale thema is, trekt een vergelijking tussen de actuele situatie en de ondergang van de Titanic: terwijl de rijken zich al lang met de weinige voorhanden sloepen in veiligheid hebben gebracht, is het gros der passagiers nog bezig te overleggen wat er moet gebeuren - gelukkig speelt de muziek nog.

Nancy Fraser constateert dat alles nu eigenlijk open ligt: dat er een eind komt aan de neoliberale hegemonie kan iedereen zien, maar wat er moet gebeuren is minder duidelijk. Uit het huidige ‘interregnum’ komt in ieder geval niets goeds voort, meent zij. Veel auteurs geven trouwens blijk van angstige voorgevoelens; ook Bruno Latour verwacht, net als bij het fascisme, een naaste toekomst van rook en vuur. Dat de meeste stukken eerder een analyse van de situatie, dan mogelijke oplossingen presenteren, is natuurlijk niet zo verwonderlijk. Ook voor intellectuelen geldt immers dat - hoewel sommigen van hen al jaren relevante analyses ten beste hebben gegeven - het besef dat we in een acute crisis verkeren zich pas in het afgelopen jaar heeft gevormd.

De grote recessie toont vooral aan dat intellectuelen, als een kritische en weerbarstige categorie, weer ten tonele verschijnen. Niemand gelooft meer in het einde van de politiek. Het TINA (there is no alternative) van het neoliberalisme, de gedachte dat normatieve en politieke kritiek op de dingen geen zin meer heeft omdat na de overwinning van het marktdenken de dingen vanzelf doet gaan in een hogere orde, is duidelijk op de terugtocht - ontmaskerd als een grote leugen ten bate van de rijken. De terugkeer van de intellectueel dus - ik vind dat winst.

De Grote Recessie verschijnt op 28 april in het Nederlands, bij Atlas/Contact. Dit stukje berust op de reeds verschenen Franse versie: L’Âge de la régression. Pourquoi nous vivons un tournant historique. Premier Parallèle 2017.

De afbeeldingen zijn uit de Nikopol-trilogie van de Frans-Servische tekenaar Enki Bilal, mijn favoriete dystopie in druk.

0 notes

irisinnewzealand · 8 years ago

Text

Mount Cook & Wellington

Blogpost: Nancy

Onze Steward Island experience is voorbij. Na één overnachting en een prachtige kustwandeling gingen we met de ferry weer terug naar het zuidereiland. Vanuit Invercargill reden we met de bus richting Mount Cook. Het landschap veranderde van eerst weiland- naar steppe-achtig om vervolgens in een machtig berglandschap te transformeren. Bergen met sneeuwtoppen, woeste rivierstromen, smalle bruggetjes, watervallen, het was er allemaal. Mount Cook (de hoogste berg van het zuidereiland) is tevens de plek waar de grootste gletsjer van Nieuw Zeeland te vinden is, de Tasman. Vanuit onze accommodatie hadden we er het prachtigste uitzicht op. ‘ s Middags hebben we een bergwandeling gemaakt om uiteindelijk aan de voet van nog een andere tong van deze supergrote gletsjer uit te komen. Het is zo jammer te weten dat deze gletsjer zich jaarlijks terugtrekt met ca. 400 tot 800 meter. Je ziet ook het enorme gebied eronder, wat ooit helemaal was bedekt met ijs.

‘ s Avonds zijn we naar buiten gegaan en hebben we in het gras gezeten om de uitgebreide sterrenhemel hier te bekijken. Omdat er verder geen licht vanaf de aarde was, was dit een sterrenhemel zoals je deze maar zelden ziet. Het hostel was prima en na een goeie nachtrust reden we de volgende dag dwars over het eiland weer naar Christchurch, waar ons reis met Stray eindigde. Afgelopen dinsdag (22/02) vlogen we van het zuider- naar het noordereiland om 2 dagen in Wellington (de hoofdstad) te zijn. Vanaf het vliegveld zijn we met een gewone lijnbus naar het hostel gereden, om vervolgens lopend het centrum te verkennen. Met de cable-car zijn we de berghelling opgegaan om vanuit de botanische tuin de stad te overzien. Via de botanische tuin liepen we weer terug naar het centrum. Het hostel waar we verbleven was bijna een hotel te noemen, er was zelfs muziek op de gang (hihi), de keuken was totally okay, en dus gingen we koken. De volgende dag zijn we met de trein naar een voorstad, Lower Hutt, gegaan waar we de Phoenix Contact vestiging van Nieuw-Zeeland bezochten. Lachen dit, ze waren wel met 3 collega’s, dat was het. Maar, het was erg leuk om dit gewoon voor de fun te doen. Ze waren natuurlijk een en al oor wat we te vertellen hadden en we werden zelfs uitgenodigd om ‘ s avonds bij één van de 3 thuis te komen eten en de avond door te brengen. Dat hebben we echter af moeten slaan, want mijn buik was niet helemaal in orde en ik durfde dat niet aan. Afijn, terug met de trein en eenmaal in het hostel bleek dat ik dat goed had ingeschat. Diaree en overgeven volgden. Gelukkig was dit de volgende dag weer voorbij, want die dag vlogen we naar Sydney. Vanuit het hostel zijn we volbepakt naar het treinstation gelopen, vanwaar we met de bus richting vliegveld zijn gereden. ‘ s Middags om 16.00 uur verlieten we Nieuw-Zeeland om 3 uur later en ca. 2300 km verder aan te komen in Sydney. Vanaf het vliegveld hebben we een taxi genomen richting het Ibis hotel waar we nu zitten. De dag gaat zo beginnen en we zijn van plan om naar de haven te gaan om in ieder geval het wereldberoemde Opera House te bekijken (en misschien wel te bezichtigen). Dát lezen jullie dan in de allerlaatste blog van deze bijzondere reis.

0 notes

geensandalen · 8 years ago

Text

Sebastopol-Eureka, 17 januari 2017

We gaan bijtijds op en ontbijten nog een keer met cake en sinaasappels. Nancy is ook al vroeg weg met de honden, maar we krijgen nog even de kans om haar te bedanken voor de gastvrijheid voordat we vertrekken. In Sebastopol halen we nog een kop koffie voor onderweg en dan kan de rit beginnen. Het is gemakkelijk navigeren in dit deel van de V.S.: we rijden over Highway 116 naar de kust en rijden vanaf daar noordelijk over Highway 1.

Dit deel van de kustlijn is een stuk ruiger dan ten zuiden van hier en bovendien bijna niet bewoond. De weg slingert langs de kliffen en eens in het half uur komen we een klein dorpje tegen, meestal met een inwonersaantal van onder de 300. Hoewel de zon af en toe doorbreekt, is het voornamelijk bewolkt, maar dat past wel bij deze rit. Soms komen we tien minuten niemand tegen, met name tussen de dorpjes in. Rechts (oostelijk) liggen meestal wat rotsachtige eilanden met zo’n honderd meter verderop het bos en links steile kliffen de zee in. Af en toe duiken we ook daadwerkelijk het bos in en is het van het ene op het andere moment donker.

Na een paar uur rijden, stoppen we bij een supermarkt in een dorpje op de route. Op de delicatessenafdeling kun je zelf een broodje samenstellen (‘Please fill in the sandwich form’). We laten het inpakken en gaan een paar kilometer verderop op een uitkijkpunt op de kliffen staan. Behalve een eenzame camper aan het einde van de parkeerplaats, is er in deze tijd van het jaar in de verre omtrek niemand te bekennen.

We rijden gestaag door, langs de spaarzame ranches en resorts, maar met name een groot aantal State Parks. Grote roofvogels glijden met enige regelmaat laag over de weg en duiken dan de kliffen af, vermoedelijk op jacht naar vis. Aan het einde van de middag komen we in Mendocino aan. Dit is beslist geen grote plaats, maar wel de grootste in de wijde omtrek en daarom van historische waarde, omdat er een aantal overheidsgebouwen en een winkelstraat in oude stijl zijn. We stoppen voor een boekwinkel waar ik direct maar een boek over J.R.R. Tolkien aanschaf, en lopen dan verder het straatje af.

Plots zien we tussen de gebouwen een bordje waarop een cafe staat aangegeven. Om de een of andere reden besluiten we het te volgen, wat leidt tot een spoor van soortgelijke, ons bemoedigend aansporende bordjes die door steegjes en achtertuinen naar de achterkant van het blok bebouwing leidt. Daar komen we door de achterdeur een piepklein eethuisje binnen, waar een echtpaar enigszins verbaasd lijkt om rond dit uur nog klanten te zien. De man, in volledige hippie-outfit (rondbeglaasd brilletje, losse kleding, bandana om het hoofd) legt ons vriendelijk het menu uit, terwijl de vrouw haastig haar spel patience opruimt en de keuken in snelt. We bestellen allebei een pasta en kijken terwijl we wachten het cafe rond. Met posters van muziekfestivals aan de muur, bordjes op de deur dat alle rassen, religies, genders, etc. welkom zijn en een goeddeels vegetarisch menu, ademt alles dat hier twee stokoude hippies uit hobbyisme nog een horecatentje runnen en het lijkt er niet op dat er ook maar enige winst wordt gemaakt. Dit vermoeden wordt nog eens versterkt als een buurtbewoner binnenkomt om ogenschijnlijk een zakje chips te kopen, maar eerder de indruk wekt dat hij even komt kijken of alles nog wel goed gaat.

De pasta komt op papieren borden met plastic bestek (uiteraard wel gerecycled) en valt op zijn best ‘interessant’ te noemen. Nu wil ik niet pretenderen om deze mensen te vertellen hoe ze hun pasta moeten maken als zij het zo lekker vinden, maar ik zou persoonlijk een pasta met knoflookboter niet met eetlepels vol rauwe knoflook maken. We vinden het echtpaar te schattig om ze te beledigen, dus eten we braaf de borden vrijwel leeg en bedanken we ze bij vertrek uitvoerig voor de heerlijke pasta. Terwijl we verder rijden regurgiteer ik nog urenlang rauwe knoflook en zelfs een half pakje kauwgom kan de smaak niet wegkrijgen, maar desalniettemin ben ik maar wat blij met deze kleine ontdekking en een doorkijkje naar andere tijden die hier nog stilletjes voortleven.

Ten noorden van Fort Bragg worden de kliffen plots wel heel steil en even verderop moet ook daadwerkelijk een heel deel van de weg dat in zee is gegleden, opnieuw worden aangelegd. Over een soort noodweggetje kunnen we toch door, maar even verder lijken ook de wegenbouwkundigen het te hebben oggegeven en veert de weg landinwaarts. Vrijwel direct rijden we tussen tientallen meters hoge redwoods en kunnen we niet meer zonder licht rijden. Wederom komen we hier haast niemand tegen, behalve de grote trucks vol boomstammen die met een noodvaart over de smalle slingerweggetjes de blinde hoek om komen gereden. Gaat allemaal goed.

Als we tegen vijf uur weer Highway 101 (de ‘snel’weg) oprijden, wordt het al in rap tempo donker en gaat het bovendien regenen. Hoewel we op deze weg geen bochten tegenkomen, is het hier nog steeds eenbaans en bovendien onverlicht en deels ondergelopen door de slechte afwatering. Tot overmaat van ramp moeten we een bergruggetje over en komen we in de wolken te rijden. Zoals eerder vermeld hebben we geen mistlampen, dus blijft het zicht zeer beperkt. Let wel: dit is de belangrijkste weg naar het noorden van Californie, maar in Nederland zou hij niet misstaan in een rustig recreatiegebied. Door de aard van de zowel heuvelachtige als bochtige weg, gebeurt het regelmatig dat we een heuveltop overgaan en door het gebrek aan verlichting pas laat zien dat er direct een behoorlijk scherpe bocht achteraan komt. Na enkele kilometers het adrenalineniveau te hebben voelen stijgen, laat ik het tempo zakken en laat ik me inhalen door een auto die ongeveer het juiste tempo rijdt; rode achterlichten volgen is een stuk makkelijker dan bij elke bocht de weg opnieuw te moeten inschatten. Overigens zou het me waarschijnlijk niet eens kwalijk worden genomen om met groot licht te rijden –meer dan de helft van de mensen doet het hier- maar ik wil het ook niet op mijn geweten hebben om iemand te verblinden en zo een ongeluk te veroorzaken.

Zo’n anderhalf uur later komen we aan in Eureka. In het Townhouse Motel in het oude centrum parkeren we op de begane grond en betreden daarna onze kamer aan de binnengallerij een verdieping hoger. De aantekening dat we op onze huwelijksreis zijn zoals we die voortdurend bij de reserveringen maken, heeft weer effect gehad, want we krijgen een upgrade naar een kamer met bubbelbad. Dat zal echter even moeten wachten, want we gaan nu eerst eten.

Op drie blocks lopen zit de brouwerij van Eureka en ik weet toevallig dat je daar ook prima kunt eten. Ik bestel een proeverij van alletien de bieren die ze hier brouwen (kleine glaasjes) en we delen samen een grote portie nachos. We raken in gesprek met de man naast ons aan de bar. Hij blijkt Ben te heten en is geschiedenisleraar in Tennessee. Tegen Amerikaans barprotocol in gaat het gesprek over de Amerikaanse politiek en onze kijk daarop als Europeanen. Ik denk dat we uiteindelijk bijna twee uur zitten te praten. Ben is democraat en deelt daarom grotendeels onze ideeen, maar hier en daar volgen toch nog verrassende onthullingen. Zo is hij eerder trots op de harde behandeling van zwarte Amerikanen omdat hij daarin een poging ziet om hun leven naar een hoger plan te tillen, en blijkt het onderwerp abortus zo controversieel dat hij het niet eens hardop durft te zeggen. Net als je denkt de mensen hier te begrijpen, blijkt het toch maar weer een heel vreemd land te zijn.

Terug in het motel moet natuurlijk uitgebreid het bubbelbad worden uitgetest en borrelen we nog even na met de Corona die we eerder koud hadden gelegd. Ten slotte blijkt dat je heel Californie door kunt rijden, maar dat ze nergens limoenen verkopen die gemakkelijk door de hals van je flesje passen. Maar ja, als dat het grootste probleem in je leven is...

0 notes