#Groene kerken

[rotterdamvanalles]

Koninginnekerk, De kerk in Rotterdam, gesloopt in 1972 De Koninginnekerk (vernoemd naar koningin Wilhelmina) was een kerk aan de Boezemsingel in Rotterdam, op de grens tussen de wijken Crooswijk en Kralingen. De kerk werd in 1907 in gebruik genomen en in 1972 gesloopt.

Begin twintigste eeuw waren veel Rotterdammers naar nieuwe wijken buiten het stadscentrum verhuisd. Sommige in het centrum gelegen kerkgebouwen kampten daardoor met verminderd bezoek en werden gesloten en verkocht. De opbrengst investeerde men in nieuwe kerken in de randwijken. De Koninginnekerk werd op dergelijke wijze gerealiseerd. Bovendien ontving men een belangrijke gift van de gezusters Van Dam, die ook de Wilhelminakerk in Rotterdam-Zuid hadden gefinancierd en de bouw van het Rotterdamse Diaconessenhuis mogelijk maakten.

In juli 1904 werd de eerste steen gelegd en op 1 april 1907 kon de nieuwe kerk plechtig worden ingewijd. Het ontwerp was van de architecten Barend Hooijkaas jr. en Michiel Brinkman. Het gebouw telde 1750 zitplaatsen. Tussen 1940 en 1966 diende de kerk als concertzaal voor het Rotterdams Philharmonisch Orkest aangezien De Doele.

Door de afname van het aantal bezoekers in de jaren zestig en het vertrekken van het Philharmonisch Orkest in 1966 waren er weinig inkomsten, terwijl de kerk onderhoud nodig had. De gemeenteraad, onder leiding van burgemeester Wim Thomassen, was voorstander van stadsvernieuwing en wilde de kerk slopen om plaats te maken voor een verzorgingsflat. Er was in de stad veel protest tegen de voorgenomen sloop, maar dat kon niet voorkomen dat op 31 december 1971 de laatste eredienst was gehouden.

Op de plaats waar de kerk stond verrees de dertien etages hoge verzorgingsflat voor ouderen, woonzorgcentrum Hoppesteyn geheten. Hiernaast kwam in 2001 de Koninginnetoren te staan, een 78 meter hoog gebouw met 85 seniorenappartementen. De bovenste etages zijn groen gemaakt als herinnering aan de kopergroene daken op de torens van de kerk.

In 2013 werd de Koninginnekerk gekozen tot mooiste gesloopte kerk van Nederland.

Foto's en beschrijving komen van Wikipedia.

[posthavenblog]

De spirituele kracht van Santiago de Compostela: ultieme pelgrimsbestemming

Genesteld in de groene regio Galicië in het noordwesten van Spanje, staat Santiago de Compostela als een baken van spirituele betekenis en cultureel erfgoed. Bekend als het hoogtepunt van de Camino de Santiago, of de Weg van St. James, deze oude stad trekt al eeuwenlang pelgrims uit alle hoeken van de wereld. De reis naar Santiago de Compostella, een UNESCO-werelderfgoedlocatie, is veel meer dan een fysieke tocht; het is een transformerende ervaring doordrenkt met een diepe spirituele en persoonlijke betekenis.

De pelgrimstocht naar Santiago de Compostela dateert uit het begin van de 9e eeuw, toen het graf van St. Jakobus de Grote, een van de apostelen van Jezus Christus, werd naar verluidt in het gebied ontdekt. Volgens de legende zijn de overblijfselen van St. Jakobus werd per boot van Jeruzalem naar Noord-Spanje vervoerd, waar hij het Evangelie had gepredikt. Deze ontdekking maakte van de stad een van de belangrijkste christelijke Pelgrimsroute, die zelfs Rome en Jeruzalem kon evenaren.

De stad zelf is een bewijs van haar rijke historische en religieuze erfenis. In het hart ligt de prachtige kathedraal van Santiago de Compostela, een architectonisch meesterwerk dat al meer dan een millennium een symbool is van geloof en toewijding. De ontzagwekkende barokke gevel van de kathedraal, samen met de romaanse en gotische elementen, boeit bezoekers en weerspiegelt de artistieke evolutie die eeuwen beslaat. Binnen de heilige muren nemen pelgrims deel aan de traditionele rituelen, waaronder het aanraken van de Boom van Jesse van de centrale pilaar, Spanje te voet, en het dramatische zwaaien van de Botafumeiro, een enorme wierookbrander die de zuivering van de ziel symboliseert.

Wandelen over de Camino de Santiago is een unieke spirituele reis, die jaarlijks duizenden pelgrims trekt die verschillende routes doorkruisen, elk met zijn eigen historische en schilderachtige allure. De populairste route, de Camino Francés, begint in de Franse plaats Saint-Jean-Pied-de-Port en strekt zich uit over 780 kilometer aan uiteenlopende landschappen, van de ruige Pyreneeën tot de vruchtbare vlakten van Castilië en de weelderige Galicische heuvels. Elke stap langs de Camino is doordrenkt van geschiedenis, gekenmerkt door oude kerken, kloosters en hospices die door de eeuwen heen onderdak hebben geboden aan pelgrims.

De essentie van de bedevaart ligt niet alleen in de bestemming maar ook in de reis zelf. Pelgrims, bekend als peregrino's, ervaren vaak diepgaande persoonlijke transformaties terwijl ze lopen, reflecteren op hun leven, op zoek zijn naar duidelijkheid of eenvoudigweg de fysieke en mentale uitdagingen van het pad omarmen. De Camino koestert een diep gevoel van kameraadschap onder de wandelaars, die vaak verhalen delen, elkaar steunen en duurzame banden aangaan. Dit gemeenschapsgevoel, gekoppeld aan de reflecterende eenzaamheid van de wandeling, maakt de pelgrimstocht tot een krachtige spirituele onderneming.

De aantrekkingskracht van Santiago de Compostela reikt verder dan zijn religieuze betekenis. De stad is een levendig cultureel centrum, bekend om zijn levendige festivals, traditionele Galicische muziek en culinaire hoogstandjes. Het Feest van St. James, gevierd op 25 juli, is een spectaculair evenement met optochten, vuurwerk en traditionele dansen, die bezoekers van over de hele wereld trekken. De lokale keuken, gekenmerkt door verse zeevruchten, stevige stoofschotels en de beroemde Galicische empanadas, biedt een heerlijke gastronomische ervaring die een aanvulling vormt op de spirituele reis.

De afgelopen jaren heeft de Camino de Santiago een heropleving in populariteit gekend, waarbij niet alleen vrome katholieken werden aangetrokken, maar ook mensen met verschillende achtergronden die op zoek waren naar spirituele vernieuwing, avontuur of een breuk met het hectische tempo van het moderne leven. De pelgrimstocht biedt een unieke kans om zich los te maken van de technologie, opnieuw verbinding te maken met de natuur en innerlijke vrede te vinden door eenvoud en contemplatie.

Santiago de Compostela blijft een tijdloos symbool van geloof, doorzettingsvermogen en de transformerende kracht van pelgrimstochten. Of ze nu gemotiveerd zijn door religieuze toewijding, persoonlijke reflectie of de aantrekkingskracht van avontuur, degenen die aan de reis naar deze heilige stad beginnen, maken deel uit van een rijk tapijt van geschiedenis en spiritualiteit. Het pad naar Santiago de Compostela is meer dan alleen een route op een kaart; het is een reis naar het hart en de ziel van degenen die het bewandelen, een pelgrimstocht die levens blijft inspireren en transformeren.

[charleshaddonspurgeon]

Overdenkingen Met Spurgeon | God woont niet in kerken Als het waar is dat er alleen aan de binnenkant van de kerkmuur een zekere heiligheid is en niet aan de buitenkant ervan. Als het waar is dat de frisse buitenlucht de genade wegblaast en dat we voor Gods goedkeuring grote bogen, pilaren, gangpaden en koren nodig hebben, vaarwel dan, groene lanen, heerlijke tuinen en mooie bossen, want voortaan moeten wij, zonder ophouden ons in de plaatsen begeven waar jullie heerlijke geur en frisheid ons nooit kunnen bereiken. Deze gedachte zou natuurlijk belachelijk zijn, daarom is het een feit dat het bezoeken van een bepaalde plaats weinig of niets te maken heeft met gebed. Deze conclusie komt overeen met wat Paulus zei op de heuvel Areopagus¹: "De God, Die de wereld gemaakt heeft en alles wat daarin is; Deze, zijnde een Heere des hemels en der aarde, woont niet in tempelen met handen gemaakt (Handelingen 17:24)." ¹ Areopagus, een 115 meter hoge heuvel ten noordwesten van de Akropolis, waar de hoogste rechtbank van Athene was gevestigd.

[havenpoort]

De Rijn Delta in de Duin- en Bollenstreek

Ik neem u in deze aflevering mee naar de Rijn, immers ook in ons woon- en leefgebied was deze rivier van grote betekenis

Het gebied van de Duin- en Bollenstreek behoorde in het verleden tot de Rijn delta. Met ontstaan van de duinen ontstond er in dit gebied een vorm van afwatering dit van Noord naar Zuid liep en uitmondde in wat nu de Oude Rijn noemen. Tot in de Vroege Middeleeuwen mondde de hoofdtak van het Rijnsysteem (de huidige Oude Rijn) bij Katwijk via een opening in de strandwallengordel hier in zee uit.

Waterlopen liepen langs de kust alle in noord-zuidrichting langs de flanken van de strandwallen. Zij voerde het overtollige regenwater uit de strandwallen af naar de Rijn, die zelf weer afwaterde op de Noordzee. De afwateringen die we nog uit die tijd kennen zijn de Maandagse, Dinsdagse, Woensdagse en Donderdagse Wetering.

Slechts enkele afwateringen liepen van West naar Oost. De bekendste die we nu nog kennen is de Hillegomse beek die nu uitmondt in de Ringvaart, maar vroeger uitmondde in het Haarlemmermeer.

Ik neem u nu mee naar het gebied van Katwijk tot en met Leiden. De Rijn was in de vroege Middeleeuwen niet de stille stroom van nu, maar een natuurlijke, meanderende rivier die grote massa’s water naar zee afvoerde en die bij hevige stormvloeden ook grote hoeveelheden het land binnenliet.

De bedding van de Rijn kwam pas in de 12e. eeuw vast te liggen, met name wat betreft het gedeelte van Oegstgeest tot de kust.

De hoofdgeul volgde reeds in de vroege Middeleeuwen de huidige route langs het latere Leiden, de tegenwoordige Haagse Schouw en via Valkenburg richting het gebied tussen Noordwijk en Katwijk, het gebied wat nu bekend is als de Rijnsoever.

Een parallelle stroomgeul liep langs het verdwenen rivierdorp Nieuw-Rhijngeest. Deze Rijngeul verplaatste zich in de loop der tijd steeds verder naar het zuiden en verenigde zich tenslotte met de hoofdgeul.

De Rijngeul langs Nieuw-Rhijngeest liep dus veel noordelijker dan de huidige Oude Rijn. Die bevond zich, om de gedachten te bepalen, ter hoogte van wat nu de Einsteinweg heet.

Omdat de Rijn geleidelijk minder water ging voeren (de Waal en de Lek namen de afvoerfunctie over) verzandde de monding. Vanaf 1122 stagneerde de aanvoer van Rijnwater geheel doordat de Kromme Rijn in Wijk bij Duurstede werd afgedamd.

De in de Rijn uitkomende waterlopen waren getijdenkreken, waarin de getijdenwerking van de Noordzee merkbaar was.

Van west naar oost waren dat:

de Oude Vliet, nu nog herkenbaar las de grens tussen Oegstgeest en Voorhout,

De Pastoorswetering, die er met de Endegeesterwetering voor een groot deel nog ligt,

De Hofbroeker- of Hofdijksewetering, waaraan de brede sloot langs Hofbrouckerlaan herinnert,

De Mare, die alweer een paar eeuwen de Haarlemmer Trekvaart heet

Oost-west verbinding bestonden in de vroege middeleeuwen nog niet.

In de tweede helft van de 12e. eeuw raakte de Rijnmond bij Katwijk definitief verstopt. Waarschijnlijk is de storm van 21 december 1163 de genadeklap geweest.      

De kaart geeft de situatie aan van rond 1300, met de ligging van de strandwallen in het kleigebied. Op de kaart staan de kerken van Noordwijk en Rijnsburg, het Groene kerkje in Oegstgeest, de abdij van Rijnsburg en kasteel ’t Sandt.

Stormen maakten ook de afwatering naar het noorden mogelijk, door het ontstaan van de Zuiderzee en de groter wordende meren ten noorden van Leiden, de Leidse meer en de Haarlemmermeer. De verbinding van Oegstgeest werd gevormd door de Mare, overgaand in de Leede. De Oude Vliet bleef bij Rijnsburg als bescheiden sloot bestaan, maar de abdis van Rijnsburg liet de Nieuwe Vliet graven om de wateroverlast te voorkomen, deze liep van Rijnsburg zuidelijk langs de kerk van Kerkwerve naar de Poelen bij Warmond en vervolgens via de Leede naar De Kaag.

27 januari 2020

[neodebono]

Grote opkomst Klimaatstaking en Klimaatmars in Den Haag

Grote opkomst Klimaatstaking en Klimaatmars in Den Haag. Volgens de politie waren er vandaag circa 25.000(!) naar de Koekamp in Den Haag gekomen om aan de #Klimaatmars en de #Klimaatstaking deel te nemen

Volgens de politie waren er vandaag circa 25.000(!) mensen naar de Koekamp in  Den Haag gekomen om aan de Klimaatmars en de Klimaatstaking deel te nemen

Wereldwijde actie In de hele wereld worden vandaag weer protestacties gehouden voor een ambitieuzer klimaatbeleid. In Nederland trok vanmiddag een grote Klimaatmars met naar verluidde 250.000 mensen door het centrum van Den Haag vanaf de Koekamp..

[deregahnl-blog]

Alles wat je moet weten voor de Klimaatstaking morgen! 🔥🌍✊

In deze blogpost lees je de laatste informatie over hoe je je het beste voor kunt bereiden op de Klimaatstaking MORGEN

Het is bijna zo ver! Morgen zullen we massaal straat op gaan als onderdeel van de wereldwijde actieweek voor het klimaat. Afgelopen vrijdag kwamen meer dan 4 miljoen mensen in actie in 150 landen. Ook in Nederland werd er de afgelopen week van Maastricht tot Utrecht, Wageningen,…

[gewoonkarin]

Tuinverdriet

Vanavond hadden we vergadering van de tuinvereniging. Ik had spreektijd aangevraagd omdat ik het niet eens ben met de wijze van besturen, niet transparant. Ook omdat ik al een hele tijd op de tuin kom en irritaties hoor van andere leden. Niet dat ik me nergens aan kan ergeren maar ik kon me daar vrij snel overheen zetten. Gewoon, lekker tuinen.

Ik had gehoopt op de meerderheid van stemmen voor een nieuw bestuur, het wordt tijd voor een frisse wind op de tuin. Geen meerderheid en daarom zit ik er hard over na te denken om te stoppen met de tuin. Daar althans. Voor mijn gevoel heb ik twee keuzes, of stoppen of doorgaan met tuinen maar dan enkel voor het tuinen. Stoppen is op zich niet zo moeilijk. Je zegt de tuin op, neemt je spullen mee en zwaait nog een keer. Opruimen hoeft niet want dat heeft de laatste jaren niemand gedaan bij vertrek. Opgeruimd staat netjes. We hebben inmiddels wel heel wat opgebouwd op de tuin en wat dan met de kippen. Doorgaan met tuinen enkel voor het tuinen is me best een tijd goed af gegaan. Ik ging ‘s avonds, dan zijn er niet zoveel mensen op de tuin, en in het weekend of heel vroeg of heel laat, ook dan was de rust daar te vinden. Dat is de laatste tijd ook anders en niet dat dat erg is, iedereen mag tuinen wanneer het hen uitkomt natuurlijk, graag zelfs, maar de gesprekken gaan voornamelijk over de ergernissen. Daar heb ik last van. Als ik zuiver moet kiezen kies ik voor tuinen maar op welke manier weet ik even niet. Misschien naar een andere vereniging. Misschien de vereniging links laten liggen, gewoon betalen voor de tuinen en de groene vingers modderig maken.

De afgelopen jaren is de tuin mijn kerk geworden. Dat mijn kerk, net als de gewone kerken, wordt afgebroken doet me verdriet. De afgelopen jaren waren best pittig en ik heb me wat afgejankt op de tuin, al botjes brekend bij de komkommers (dat is het weghalen van zijscheuten). Ik heb dagen gehad dat het me allemaal teveel werd, dan was de tuin mijn rustpunt. De helende werking van aarde om weer te aarden.

Ik heb heel wat tuinen gezien die geen liefde kregen en dat soort tuinen zijn er nog steeds. Te druk en andere blabla. Voor mij is ziekte de enige reden om niet te kunnen tuinen en dat is meestal van tijdelijke aard. Druk, druk, druk is iets van deze tijd. Als je het driewerf druk hebt moet je zeker niet gaan moestuinen. Ik zie de laatste jaren ook de nieuwe tuinen, de tuinders die het anders aanpakken en dat vind ik mooi, andere invalshoeken. De modeltuinen zijn nieuw. Niet net als bij mijn tuin alles gratis afgehaald maar nieuwe tuinhuisjes en sjiek de friemel. Ook mooi. 

Ik kan mijn kerk niet laten stikken. Vaak helpt een blog typen om mijn gedachten op een rij te krijgen. Ook nu weer. Met weglopen bereik je weinig tot niets. Ik ben niet de enige die het anders wil zien, samen sterk. Zorgen dat mijn kerk weer de veilige haven wordt voor als het stormt. Een veilige haven voor iedereen die met hart en ziel tuint. 

[keesdp]

In een groen groen schapenland.

In het boek van Britstops, staan dit jaar voor het eerst adressen in Ierland. Alleen vragen ze meestal wel een vergoeding in tegenstelling tot Engeland. We zoeken er een uit in de buurt van Enniskillen. Wat niet zo duidelijk op onze kaart wordt aangegeven is de grens tussen Noord Ierland en de Republiek Ierland, we blijken deze dan ook vaak te passeren omdat we nou eenmaal onze neus achterna gaan.

Pettigo is een gehucht op de grens waar het Termon Complex is gevestigd. Riverbank Diner staat er op de gevel, wat nergens op slaat want het ligt aan de overkant van de rivier en het heeft geen restaurant, alleen een soort cafetaria. Er zijn twee sportzalen in en buiten is een speeltuintje. De receptie in de grote hal dient ook als toeristeninformatie voor de streek.

Achter de balie een vriendelijke juffrouw met dikke wangen die ons vraagt wat ze voor ons kan doen. Ik laat haar het boek zien en wat er belooft wordt door iemand die dit complex erin heeft gezet en beloofd dat we van alle faciliteiten gebruik kunnen maken. Ze haalt haar collega erbij die een kopie maakt van de bladzijde, zodat zij ook weten wat ze kunnen verwachten aan de balie. Het is duidelijk, wij zijn de eerste camper die er de nacht gaan doorbrengen. We krijgen een rondleiding door het complex waar ze ons de kleedruimte voor dames en een voor heren laat zien, waar lockers zijn en de doucheruimte. Ze neemt ons mee naar een lounge boven met een volle boekenkast en tv en wifi en twee bankjes en een tafel.

Om 19:00 uur is er Pilatus ziet Yvonne op het planbord van de sporthal. Leuk, kan ik meedoen? vraagt ze. Ja hoor, geen probleem. Yvonne gaat zich douchen, kleed zich om in sportkleren en gaat met de vijf dames meedoen die zich om zeven uur melden. Ze komen allemaal met de auto, dus zal het wel uit de wijde omgeving zijn. Yvonne geeft ze allemaal een hand. Haar naam kan niemand uitspreken.

De les stelt niet veel voor, zegt ze later, ze is pittiger gewend.

Als we de volgende ochtend na een wandeling langs de rivier weer op pad gaan, gaat Yvonne nog even naar de wc. Dan neemt ze afscheid van het personeel wat wordt beloont met een omhelzing en een kus van de meiden. Als je inzoomt op de foto die Yvonne maakt bij het wegrijden zie je ze voor het raam ons uitzwaaien.

Het is zo heerlijk hier te rijden, ook al zijn de wegen smal en bochtig, er is bijna geen verkeer en de landschappen prachtig met schapen en meren en zeegezichten en kastelen en parken en landhuizen en kerken en musea.

Op de stereo Ierse pubmuziek  van de CD die we in Donegal hebben gekocht en op mijn smoel een grote grijns. En als ik een foutje maak in het verkeer, omdat je toch vaak eerst naar de verkeerde kant kijkt, krijgt Yvonne de schuld, omdat ze rechts zit en ze duidelijk andere dingen zit te doen.

We volgen de bruine bordjes waar de te bezichtigen dingen opstaan en komen daardoor bij kasteeltuinen, kathedralen en musea.

We rijden langs een boom met haakwerk een park binnen dat we hebben gevonden door de bordjes te volgen: Sligo Folk Museum. Er staan een paar panden rond een grasveld en als we er omheen rijden zien we een treinwagon en allemaal landbouwwerktuigen uit oude tijden. Daar gaan we eerst kijken. Er staat zelfs een oude 35mm filmprojector bij. Yvonne fotografeert alles, als een mannetje met pet en okergele tanden ons komt overhalen om een kaartje te kopen voor het museum waar deze apparaten ook deel van uitmaken. Natuurlijk doen we dat zeg ik, maar als we niet direct aanstalten maken hem te volgen, wordt hij erg zenuwachtig. Hij begint aan te dringen en drentelt heen en weer. Om hem te plagen kijken we eerst nog even verder tussen de rotzooi die hier staat. Als we hem eindelijk volgen rent hij vooruit om een kwitantie te schrijven van 10 euro. Hij wijst ons de andere gebouwen en wat we er kunnen zien en doet de lichten in het gebouw aan. Zoveel troep hebben we nog nooit bij elkaar gezien. Als zich hier ooit een conservator meld om van deze chaos een overzichtelijke tentoonstelling te maken, wordt hij of zij genomineerd voor een Nobelprijs.

[oragainstbeing]

Lintbebouwing

en alles wat het met zich meebrengt

als ik op de bus en als ik dan stilsta en ook als ik fiets of gewoon ergens wandel of ben en het is altijd wel ergens wachten en dan ZIE IK DINGEN

ik kan ervan genieten echt waar zoals je kan genieten van huilbuien en slechte films

lelijke dorpen

en misschien ben ik zelf ook wel een lelijk dorp en iemand heeft op mijn bushalte geplast en de Vlaamse vlag van het gemeentehuis is al enkele jaren gestolen en niet opnieuw aangekocht ik heb hem zelf gestolen

hoe mistroostig blij ik word van lintbebouwing en dan rijd ik zomaar langs theaterzalen en bibliotheken en boerderijen zonder dieren en het rusthuis waar mijn oma en bulkwinkels en de abdij van Westmalle en tankstations naast psychiatrische instellingen en het huis met graffiti en planken voor de ramen en nachtclubs waar ik zonden heb begaan en kerken veel kerken

ik rijd een fietser voorbij en een minuut later rijdt die mij weer voorbij en dan weer omgekeerd en daarom haat ik lintbebouwing

want ik ben de fietser en ik ben de persoon op de bus en ik heb altijd oogcontact waarom heb ik altijd oogcontact?

het verkeerslicht bij het marktplein is nooit groen voor voetgangers het knopje werkt niet best onhandig want aan de overkant is een lagere school en een kleuterschool en een middelbare school

de lagere school heet ‘vrije basis oefenschool’ en in de gang hangt een bordje met ‘een oefenschool is een school waar je een fautje foutje mag maken’ er staat niet bij dat zo’n fautje foutje je dan wel punten kost op je toets, maar ik vind het een leuk bordje

verkeerslichten en kruispunten en opritten naar parkings van sportcentra. en culturele centra. of andere soorten centra

centra

lintbebouwing is de reclame voor de film begint het is verkiezingsperiode het is in dorpen altijd verkiezingsperiode en er worden snorren getekend op lokale partijvoorzitters maar ze lachen nog even zelfzeker naar voorbijgangers

en er stond een hakenkruis op de glasbak maar iemand heeft er wat streepjes bijgezet en nu is het een raam zoals een kind het zou tekenen

ik heb de streepjes er zelf bijgetekend - Flor Nelissen

[doldriest]

Deel 2 van het reisverslag van onze vakantie in het wonderschone Ierland.

Zondag 22 juli 2018

Wat worden we toch verwend door de B&B hostess. in Shannonbridge. Ze heeft zelfs lactosevrije boter, melk en roomkaas voor me gehaald, zo lief! Na een dankbare hug laden we de koffers in de auto en rijden naar de kloosterruïnes van Clonmacnoise. Victor heeft deze vakantie –zoals alle vakanties– weer uitmuntend voorbereid. De routes die we willen rijden zijn grotendeels al in de Garmin voorgeprogrammeerd, zodat hij zich op de weg kan concentreren en ik waar nodig aanwijzingen geef. Wat een man! ❤

Het klooster van Clonmacnoise ligt aan rivier de Shannon en stamt uit 545 en bestaat uit zeven kerken, een ronde toren, high crosses (rijkelijk gedecoreerde stenen kruizen) en een kathedraal met een fluisterdeur.  Melaatsen konden zo buiten blijven staan en werden toch gehoord bij het biechten… met de priester op veilige afstand. In de 11e eeuw leefden en werkten maar liefst 1.500 tot 2.000 monniken en ambachtslieden bij Cluain Mhic Nóis.

Onze volgende stop is Roscommon Castle, gesticht in 1269. Vroeger een belangrijke plek, maar de vele belegeringen en aanvallen hebben hun sporen achtergelaten: alleen de buitenmuren staan nog overeind. Aan de binnenkant is er alleen een groot goed onderhouden grasveld. Het is een aangename plek om tot rust te komen en te luisteren naar stemmen uit het verleden. Ook kun je een bezoek brengen aan het Loughnaneane Park en Playground, een 14 hectare groot recreatiegebied.

De Garmin brengt ons feilloos naar onze volgende bestemming: Galway. Ja precies, waar het meisje van Ed Sheran woont. 😉 Maar wat een avontuur om de accommodatie te vinden! We volgen de aanwijzingen van verhuurder Pat op, eerst per e-mail en dan per WhatsApp. Pat stuurt ons twee foto’s van de parkeergarage waar we moeten zijn en na een kwartier onverrichter zake rondrijden, stap ik uit en loop met Victor’s gms in de hand, zoekend naar de poort van de foto. Ernaast zou een brievenbus moeten zijn met daarin de sleutels van het appartement. Ook hebben we een toegangscode.

De parkeergarage blijkt om de hoek te liggen, een eindje van de drukke straat af. Hij is afgesloten met een zwaar hek, geflankeerd door een kleinere poort. Ik loop terug naar onze auto en dirigeer Victor erheen. Intussen speur ik de omgeving af naar de brievenbus. Ik kijk in poortjes, steek mijn hand tussen tralies door en tast in het rond, trek aan het hek, rammel aan deuren en probeer een metalen luik te openen. Tevergeefs. Terwijl Victor wacht, loop ik terug naar de straat en steek daar mijn hand lukraak in alle brievenbussen die ik tegenkom, maar dat levert niets op, behalve zwarte handen en gedachten aan spinnen. Ik voel me aardig voor gek lopen. Bij een deur met het juiste huisnummer bel ik aan. Niets. Ik toets de code in het paneel in. Ook niets. Gefrustreerd loop ik terug naar de afgesloten parkeergarage.

Daar komt net een knul door het zijpoortje naar buiten! Ik been langs hem heen naar binnen en vraag of hij weet waar we naar toe moeten. Hij vertelt dat ik waarschijnlijk de trap van de parkeergarage op moet. Op het zelfde moment komt een auto door de poort naar buiten, en ik fluit en gebaar naar Victor. Hup, gauw naar binnen, rijden met die hap!

Inmiddels heeft mijn vriend de onzichtbare Pat aan de telefoon en we worden naar de juiste parkeerplek geloodst. Een interne lift brengt ons naar een hogere verdieping, en daar vinden we dan eindelijk ons appartement. Het blijkt een flat aan een galerij aan een binnenplaats te zijn. Dat had onze Pat helemaal niet verteld, dit hadden we nooit kunnen vinden! Ik steek wederom mijn hand door de brievenbus en kijk, eindelijk vind ik een zakje met sleutels erin, vastgebonden aan de klep. Gelukt!

De kamer heeft een bed, twee ramen aan de kant van de Galway haven, een kleine douchekamer en een huiskamer beneden. Plus een wasmachine in de keuken! Daar maken we dankbaar gebruik van.

Maandag 23 juli 2018

De volgende ochtend ontbijten we in een knus zaakje: warme maispannenkoek, een kleine vegan burger en een spiegelei, met groene jasmijnthee erbij. Victor bestelt een Spaanse omelet met pepermuntthee. Er hangen kunstwerken aan de muur, en met name die van Marilyn Monroe en Nelson Mandela vind ik prachtig!

Galway is een heerlijke plaats. Levendig, toeristisch, druk, gezellig. Lekkere wijn. We slenteren door de stad en drinken een biertje in een pub. Ik knoop een gesprek met mijn buurman aan en vraag hem hoe ik moet proosten in het Iers. Keine Ahnung, zegt hij, ich komme aus Deutschland. Proest, nou ja zeg. Pat, die inmiddels in zijn huis gearriveerd is, vertelt dat het ‘Sláinte’ is, oftewel gezondheid. Victor en ik genieten vooral van de muziek op straat, waar het gezellig druk is.

  Dinsdag 24 juli 2018

Een bezoek aan Ross Errilly Abbey levert de volgende sfeervolle beelden op:

De desolate sfeer binnen de abdij en de vele verlaten doorgangen, binnenplaatjes, kamers en bogen werken op me in. Het is stil, en de wolken werpen schaduwen in hoeken en nissen. Ik roep Victor en blijf aan zijn zijde. Straks verdwaal ik immers nog! V-man schudt lachend zijn hoofd en begeleidt me veilig terug naar de auto.

Het is een prachtige dag vandaag, behalve op eetgebied. We gaan lunchen in een resort langs de kant van de weg. Het café kan me geen geschikte maaltijd garanderen, maar in het restaurant moet dat zeker lukken. We beklimmen de trap en komen in een zeer chique hotel terecht. Het menu draagt dan ook een fiks prijskaartje. Soep dan maar, met zelfgemaakt brood. De ober gaat persoonlijk naar de keuken om te vragen of ik de soep kan eten en komt terug met de verheugende mededeling dat de soep absoluut lactosevrij is. We gaan zitten, en al snel krijg ik brood aangeboden. Met roomboter. Teruggestuurd, alleen brood please. Even later arriveert de soep, en het blijkt een overheerlijke pompoensoep te zijn. Ook het brood smaakt fantastisch, en ik vraag nieuwsgierig naar het recept. Nou, begint ze enthousiast te vertellen, we gebruiken geen gist maar karnemelk. Ik onderbreek haar. ‘Excuse me, did you say buttermilk?!’ En ja hoor. Ik trek bleek weg, grijp mijn tas en gooi er drie capsules in. Sjesusmina zeg. De schade blijkt mee te vallen en we kunnen zonder veel ongemak verder.

We rijden door het adembenemende en wonderschone landschap van Connemara, het mooiste tot nu toe. Fantastisch! Ik weet niet waar ik moet kijken en zuig alles als een spons in me op. Groen, groener, groenst. Heuvels en meren, witte wollige schapen met zwarte koppen. Man man man, wat is het hier mooi. We stoppen aan de kant van de weg en ik dwaal door het landschap in een groene cocon van Ierse schoonheid. ❤

Bijzonder mooi is het uitzicht vanuit de Doo Lough pas — helaas een schril contrast met de tragedie die in deze vallei plaatsvond tijdens de grote hongersnood in 1849. Honderden verzwakte en uitgehongerde mensen moesten zich wegens een fout van twee functionarissen van de Poor Law Union 19 kilometer ten zuiden van hun woonplaats Louisburgh melden om te verfiëren dat ze nog steeds voedselhulp nodig hadden. Ze liepen een groot deel van de nacht en de dag daarop in barre weersomstandigheden. Later werden de lichamen van zeven mensen, waaronder vrouwen en kinderen, op de weg tussen Delphi en Louisburgh ontdekt met uitzicht op de oevers van het Doolough-meer. Nog negen kwamen nooit meer thuis. De plaatselijke folklore beweert dat het totale aantal dat omkwam veel groter was. Heel triest.

Niet lang voor sluitingstijd komen we aan bij de Kylemore Abbey & Victorian Walled Garden bij Clifden, sinds 1920 thuisbasis van de benedictijnse nonnen. Het grote landgoed omvat een abdij met gerestaureerde kamers, een Victoriaanse ommuurde tuin met prachtig gerestaureerde tuingebouwen, een gotische kerk en wandelpaden die door de bossen en langs het meer leiden.

Om half zeven ‘s avonds komen we bij Heather’s Lodge aan. De ontvangst is enthousiast en de kamer is goed, met een prachtig uitzicht over het Connemara groen. We hebben een lekker ontbijt in het vooruitzicht (buffet en scrambled eggs with salmon).

Wat later lopen we naar het centrum van het dorp; 200 meter langs een smalle drukke weg zonder trottoir is altijd spannend. Regelmatig stappen we in de berm om de auo’s te laten passeren. Dan een zijpad in en in volle vaart bergaf naar een pub met live music.

Zoals gewoonlijk neem ik het menu door met de ober/barman, en mijn keus valt op kipfilet met frietjes en salade. Nog een keer nagevraagd of er geen boter wordt gebruikt, maar dat is niet het geval. Het gevogelte is sappig en lekker. Met argusogen bekijk ik het spul waarin het gebakken is. Olie, hoera. Na nog een paar happen proef ik echter roomboter. Voorzichtig snijd ik verder en ja hoor: de kipfilet is gevuld met kruidenboter. Teleurgesteld smijt ik mijn vork neer. Eten is hopeloos vandaag. De barman komt kijken en haalt de kokkin erbij. Helaas is er niks meer aan te doen, maar ze gaan vanavond nog de allerenenkaart aanpassen. Gelaten eet ik de Ierse ‘chips’ op en luister met veel plezier naar de live muziek. Een man van 82 op gitaar, een van 67 op de banjo en fluit, en later ook nog een knul van een jaar of 16 op de accordeon. Wat maken ze gave muziek!

Twee kleine meisjes gaan Riverdance-style dansen, en vlak voordat we weggaan springt een jonge vrouw op en doet ook spontaan mee. Haar blote voeten stampen op de grond, iedereen klapt en heeft de grootste lol. Een oude man staat ook enthousiast op, danst en zingt een nummer. Dit is Ierland. Dit is LEUK!

Helaas kan ik de filmpjes niet bewerken, anders had ik ze ingekort.

    Lees ook:

Impressie van Ierland – deel 1

de reisblog van mijn partner:  Volg mijn reis, Ierland 2018.

Impressies van #Ierland - deel 2 van mijn #reisverslag, met veel foto's van dit prachtige land. | #foto #fotografie #reizen Deel 2 van het reisverslag van onze vakantie in het wonderschone Ierland.

[wijbrandsindu-fra]

Vrijdag 15 september

Deze camping lag ook aan de motel randweg zodat we de dag erna leuk de 20 km naar Trier konden fietsen. Op de heenweg bleef het volledig droog. Een mooie weg al ging hij niet helemaal langs de Mosel. We kwamen ook langs een huis met kippen op een soort berg. Toen ik een foto wilde maken kwam de vriendelijke mevrouw uit het huis. We kochten 4 eitjes van verschillende kleuren. Zelfs een groene (van de kippen zonder staart). Verder naar Trier. Dat bleek een leuke stad te zijn. De oudste stad van Duitsland. Met mooie kerken en Romeinse bouwwerken. De evangelische Kriche Konstantin Basilika was indrukwekkend. Gebouwd op de Romeinse fundamenten. Sober en bijzonder orgel. De st Peter was de oudste bisschopskerk waar veel te zien was. O.a. De heilige rok van Jezus. Wij dachten waar kijken die mensen allemaal naar. Wij zagen niet veel maar later bleek dat dus de heilige rok te zijn. Heerlijk taart gegeten in een Konditorei. De terugweg was natter maar wel leuk om te rijden. Afwisselend. Af en toe een berg maar nooit zolang dat het vervelend werd. We kwamen nat op de camping aan maar ach het droogde ook wel weer. s Avonds lekker gegeten bij restaurant Olivenbaum naast de camping. Uiteraard met een fles wijn van een van de wijnhuizen in de omgeving. Dat wat er over was mochten we mee naar huis nemen

[pedaalridder]

Enschede - Paris 🚲 4. etappe Dinant 🇧🇪 - Fourmies 🇫🇷 114 km

Dit is een schitterende zondag. De hele dag zon aan de hoge hemel. Zo’n dag waar je zin in hebt of anders wel krijgt. En dat in een prachtige omgeving. Niet zo dichtbevolkt. Eerst fiets ik nog een stukje langs de Maas en dan via een voormalige spoorweg naar het dorp Romerée, daar zit men al voor de middag voor de kerk op een pleintje op z’n Vlaams gezegd aan de glazen boterham… bier. Levengenieters pur sang. “Bonjour” word ik begroet. Het gaat hier heuvel af en op, met plaatsjes met robuuste huuzen en kerken en wilde bloemen in de wei. Een klein fietsparadijs is het hier, maar schijnbaar zeer onbekend want kilometers kom ik geen passant tegen.

Rond Chimay maak ik een ronde. Naar de winkel van dit zeer beroemde bier. Ze hebben hele mooie wielershirts maar helaas niet in mijn maat. Chimay zelf blijkt een parel met een pracht van een kerk en eveneens kasteel. Na ruim 90 kilometer vandaag heb ik Bailièvre bereikt, het laatste plaatsje in België. Er net buiten ligt de grens. Maar waar? Voor ik het weet ben ik in Frankrijk, zonder bord of vermelding. Als geoefend grensganger weet ik dat dit een ‘groene grens' is. Alleen op mijn fietscomputer wordt het weergegeven. Het onvangstcomité bestaat uit drie dames… koeien. De laatste keer dat ik in Frankrijk fietste was op 17 september 2017. Toen ging ik twee keer via verschillende richtingen de Mont Ventoux op. Twee keer omdat ik wist dat het voorlopig niet meer zou voorkomen en het de laatste bergetappe van het jaar zou worden. En nu na bijna vijf jaar ben ik terug op de fiets in dit fascinerende land.

Vreemd het lijkt wel of de wind meteen frisser geworden is. De dorpen zijn hier ook aardig. Met bij de kerk van Wallers-en-Fagne een opvallend beeltenis. Vier edele figuren lijken wel omringt door een heks…

In Fourmies, waar ik de overnachting heb geboekt rond een chateau, is het behoorlijk klimmen geblazen. Kleine oude (soms fraaie) arbeidershuizen en een paar onooglijke flats hebben hier de overhand. Ooit was de plaats rijk aan wolspinnerijen, en in Frankrijk is het bekend om het oproer dat er plaatsvond op 1 mei 1891. Militairen schoten arbeiders dood omdat ze opkwamen voor een achturige werkdag. Wat een ellende was dat toch voor die mensen in die tijd.

Enschede - Paris 🚲 5. etappe: Fourmies - Coucy le Château Auffrique 113 km

Alleen het hemelbed ontbrak nog om vlak bij een château te slapen. Het was prinsheerlijk toeven in het grote bijgebouw in het park van het kasteel. Het château is in 1841 in opdracht van de textielfabrikant Théophile Legrand in Fourmies gebouwd.

Meer dan een eeuw was het in handen van zijn textieldynastie. Daarna werd het in de jaren ‘50 een huishoudschool. Tot begin jaren ‘80. In 2014 werd het inmiddels vervallen château door directe nastammelingen van Théophile Legrand aangekocht en zijn ze er een hotel begonnen. Slapen doet je er niet maar wel ontbijten. Leuk. Met een mooi uitzicht op de oprijlaan, voel je wel royaal.

Tegen de middag kom ik in het oude Stadje Guise aan, hier werd in de 16de eeuw hertog Hendrik Guise in opdracht van Koning Hendrik III vermoord. Hij was een gevaarlijke concurent voor de koning geworden. Soms zou ik best een tijdsmachine willen stappen en die tijd meemaken. Het is sowieso een dag om bij te dromen. Het weer is lekker, de heuveltjes niet al te moeilijk, de wegen één en al rust, en elke kerk en dorp is weer anders. De oorlogsmonumenten ook, want dat kenmerkt dit departement waar ik nu ben de Aisne, bovenal. Nu is het er stil maar in de Eerste Wereldoorlog bulderde de munitie hier in alle hevigheid. Voor de oorlog woonden hier meer mensen dan nu. Voor ik op het marktplein van Coucy le Château Auffrique ben, moet ik nog door een nauwe poort van de restanten van het 1917 opgeblazen kasteel.

Op het marktplein bevindt zich het onderkomen voor vannacht. De gastvrouw vraagt aan mij hoe mijn rit was. “Relax”, antwoord ik. “Relax?, Maar u bent van Le Nord gekomen..pfuh.”

[neodebono]

Alles wat je moet weten voor de Klimaatstaking morgen! 🔥🌍✊

In deze blogpost lees je de laatste informatie over hoe je je het beste voor kunt bereiden op de Klimaatstaking MORGEN

Het is bijna zo ver! Morgen zullen we massaal straat op gaan als onderdeel van de wereldwijde actieweek voor het klimaat. Afgelopen vrijdag kwamen meer dan 4 miljoen mensen in actie in 150 landen. Ook in Nederland werd er de afgelopen week van Maastricht tot Utrecht, Wageningen,…

[keesenyvonnaardezon]

Bulgarije.

Na een schudweggetje met enorme verkeersdrempels en hier en daar een resterend stuk asfalt, komen we bij de camping aan In Kromidovo. Nou ja, de achtertuin van John en Sara een Engels echtpaar. Er staan al wat Engelse campers en er is voor schaduw gezorgd met een op een frame gespannen groen gaas, hoog genoeg om er onder te kunnen staan met een camper.

Aan het eind van de straat is een mineraalbad. Een 25 meter zwembad met warm water. Om het bad heen staan bomen die voor schaduw zorgen over de tafels en stoelen. De uitbaatster van het bad met bar is een oude vrouw die ons om 17:30 uur wegstuurde de eerste dag. We gaan om 18:00 uur dicht zei ze kom morgen maar terug. De volgende dag zijn we er om 10 uur en we mogen de hele dag blijven voor €1.- p.p. Anna en Ivo zijn er ook. Onze Engelse buren op de camping. Anna is Engels maar heeft jaren in Portugal gewoond, waar heer dochter nog woont. Ivo is Bulgaar en spreekt uitstekend Engels. Zij zijn van plan in Bulgarije te gaan wonen en een camping te beginnen. We bestellen op aanraden van hen een bord gegrilde sprot, een bord patat met geitenkaas en een salade. Heerlijk. Het bier uit de koelkast in de bar vloeit rijkelijk en voor diner bestellen we om 5 uur nog een varkenslap. Als ik alles optel heb ik €19 betaald voor alles de hele dag. Lekker hoor.

Als we op de camping terugkomen is er een Nederlandse camper bijgekomen. De man drinkt een wijntje uit een plastic bekertje en zegt weinig. De vrouw daarentegen, kletst maar door. Ze lijkt op de vrouw van de Simpsons met haar vooruitstekende bovenlip en haar dat alleen bovenop alle kanten uit steekt. Ze zegt voor ASCI campings te beoordelen. Ik denk dat ze daar liever hebben dat ze dat niet doet. De bovenlip blijkt extra groot doordat ze is gestoken door een wesp. Als ik vertel dat ik allergisch ben zegt ze: maar dan heb je een spuit bij je. Ik kijk haar vragend aan. Ja, die moet je bij je huisarts halen en altijd bij je hebben. Ik kijk wel uit. Altijd met een spuit op zak lopen.

We gaan op aanraden van Ivo naar Melnik een leuk dorpje met veel wijnhuizen. Zijn we ook geweest, zegt mevrouw Simpson. Ik reageer niet.

De weg naar Melnik is goed te rijden. Zoals alle toeristische routes is het asfalt prima onderhouden en de wegbelijning ontbreekt niet. Anders is het als je een weggetje in gaat om de bergen in te gaan of een stuk af te snijden. Dan verandert het asfalt al snel in een karrenspoor dat steil omhoog of omlaag gaat. In ons geval moeten we door een gat in de berg om bij een waterval te komen. De weg wordt zo slecht dat we op 5 km van de waterval toch maar terugkeren.

We gaan naar het Rila klooster. We weten van te voren niet wat we gaan zien, maar met name de muurschilderingen zijn prachtig en verrassen ons positief.

Op de weg terug, passeren we weer een restaurant met grote vlakke parkeerplaats, die we op de heenweg ook zagen. Dat wordt dineren en overnachten. Er is zelfs een fontein met stromend water, zodat we ons s'morgens met stromend bergwater kunnen wassen.

Naast het Museumpark Vrana in Sofia is een autokamp, waar we voor €10 mogen staan. We hebben hier elektriciteit en Wifi. Ook is er een toilet waar ook in gedoucht kan worden. Anna had alleen ons de coördinaten gegeven en niet aan de Simpsons verteld.

Hier vandaan gaan we met de bus naar het centrum. Tenminste dat denken we. Na een drie kwartier in de bus te hebben gezeten rijden we weer langs de plek waar we opgestapt zijn en na een half uur op het eindpunt. De Bulgaarse mensen geven ongevraagd hulp. We worden ingelicht over waar we zijn, hoe we in het centrum kunnen komen en hoeveel het kost en waar we een kaartje kunnen kopen die in alle vervoermiddelen geldig is. Bus trolleybus, tram en metro.

Een vrouw tikt op een schuifraampje van een betraliede kiosk en besteld de kaartjes voor ons bij de dame die er achter zit. Dat raampje hadden we zelf nooit gevonden.

Sofia is een echte Oost Europese stad. In de buitenwijken veel flats en alleen in het centrum mooie gebouwen van overheids instellingen, musea en kerken. Ons hoogtepunt was restaurant Happy.

Een meisje leidt ons naar een tafeltje en zegt dat ze Elise heet en dat zij ons bedient vanavond. Ze draagt net als de andere meiden een rood minirokje, een grijs strak zittend poloshirt en sandaaltjes. Ze houd ons voortdurend in de gaten en weet feilloos wanneer we willen bestellen, en als mijn glas bier bijna leeg is komt ze vragen of ik een nieuwe wil. Stomme vraag aan mij, maar dat kan zij niet weten. Ik neem haar mee naar huis denk ik.

[havenpoort]

Kerken in de Duin- en Bollenstreek

De oorsprong van veel plaatsen in Nederland is af te leiden uit de aanwezige kerken. Vaak is de kerk het oudste nog bestaande gebouw in de plaats. Onderstaand een aantal kerken die iets vertellen over de Duin- en Bollenstreek.

Kerkwerve (Kiricwerve), Oegstgeest

Met de laatste naam wordt gedoeld op de kerk van Oegstgeest ter plaatse van het huidige Groene Kerkje. Dit is niet de eerste kerk die op deze plek staat. In 856 werd de kerk verwoest door de Noormannen.

Volgens de overlevering is Willibrord stichter van kerken in het Rijnland zoals Kerkwerve.

De naam Kerkwerve komen we in de elfde en twaalfde eeuw vaker tegen. Als de bisschop van Utrecht in 1063 de Echternachse kerken in Holland opsomt, spreekt hij ook over Kerkwerve, niet over Oegstgeest. De kerk van Kerkwerve werd de moederkerk van verschillende nieuwe stichtingen in het veengebied, dat vanaf circa 1000 ontgonnen werd: de Echternachse lijst noemt als 'dochters' van Kerkwerve Leimuiden, Rijnsaterwoude en Esselikerwoude (Woubrugge).

In de twaalfde eeuw treffen we zelfs verschillende personen aan die zich 'van Kerkwerve' noemen. Wie dat zijn, is niet bekend , maar er is veel voor te zeggen hen als geestelijken te beschouwen. Opvallend is namelijk dat de naam Kerkwerf, die ongetwijfeld van jonger datum is dan Oegstgeest, vooral in kerkelijke kringen gebruikt werd, want dat stond rond 1200 nog steeds als Kerkwerve bekend. Ook sloeg het niet op de parochie, die steevast als Kerkwerve werd aangeduid.

Het is veel waarschijnlijker dat de naam betrekking had op iets anders, dat we vanwege de eenzijdigheid van de bronnen niet eerder tegenkwamen, namelijk op de zogenaamde 'hof van Oegstgeest'.

Op een zeker moment werden twee ambachten Kerkwerve en Poelgeest afgesplitst. Warmond had een kapel die onder Kerkwerve viel, dus binnen die parochie de tienden hief. Mogelijk heeft Warmond dus ook bij het oudste Oegstgeest behoord.

In 1574 is de kerk verwoest tijdens het beleg van Leiden. De kerk is meermalen vernieuwd en herbouwd. Na de verwoesting tijdens het beleg van Leiden is rond 1600 alleen het schip van de kerk herbouwd; de behouden tufstenen toren en het kostershuis werden gerepareerd. In 1662-1663 is het resterende deel van de kerk herbouwd. Deze herbouw vond plaats op de funderingen en met gebruikmaking van resten van zijn voorganger. Zo ontstond de huidige, éénbeukige kruiskerk, gebaseerd op het 15de-eeuwse gotische model. De kerk is gemetseld in baksteen en tufsteen. De Romaanse tufstenen toren is in 1830 afgebroken. Bij de restauratie in 1956 werd op de plek van de toren een entreeportaal gebouwd. De kerk kreeg de naam ‘Groene Kerk’ doordat de kerkvoogd J. van den Berg in het laatste kwart van de 19de eeuw klimop liet aanbrengen. Tijdens de laatste restauratie is deze klimop verwijderd omdat de begroeiing het muurwerk aantastte.

 De Dorpskerk, Sassenheim

In 1573 werd de kerk vernield, maar restauraties in de jaren 1970 brachten aan het licht dat men hier te maken had met een romaans tufstenen schip uit de 12e eeuw.

Onder de pleisterlaag kwam de typisch romaanse muur tevoorschijn: vijf spaarvelden gescheiden door lisenen met colonnetten. In elk spaarveld heeft een rondboogvenster gezeten en in het middelste spaarveld zat de ingang.

Bij het verhogen van het schip zullen de grotere ramen zijn aangebracht.

De toren is waarschijnlijk in het midden van de 13e eeuw toegevoegd. Deze is aan het einde van de 15e eeuw verhoogd, gerestaureerd in 1957.

In 1574, het jaar van Leidens Ontzet, werd deze kerk door de geuzen zwaar beschadigd, om in 1595 weer hersteld te worden.

In 1720 werd de kerk vergroot door een lagere aanbouw. De aanschaf van een uniek Goltfusz-orgel, uit 1658, vormde de bekroning van deze laatste restauratie (1971-1973).

 Oude Jeroenskerk, Noordwijk

Kerkelijk vielen alle parochies in Holland onder de bisschop van Utrecht en die zal ook toestemming hebben moeten geven voor een parochie en inwijding van de kerk. Daarvoor was vooral van belang of de kerk voldoende inkomsten had om te pastoor te kunnen onderhouden. Ten noorden van de Rijn lagen de oudste parochies Noordwijk, Voorhout en Kerkwerve (Oegstgeest), die later eigendom waren de Abdij van Echternach. Deze kunnen zijn geschonken door de koning of door Willibrord, die bij zijn dood in 739 een groot deel van zijn bezittingen naliet aan dit klooster.

Omdat Noordwijk koningsgoed was, zal de kerk hier door de Frankische koning zijn gesticht en daarna geschonken aan het klooster of aan Willibrord. Bij de andere twee kerken is de stichter niet bekend. De Noormannengraven en daarna graaf Gerulf hadden deze kerken later in bezit genomen waarna Noordwijk (St. Jeroenkerk) en Voorhout (met een kapel in Sassenheim) door de graaf in 988 aan de Abdij van Egmond werden geschonken.

In 976 (volgens een ander handschrift in 955) verscheen Jeroen meerdere malen aan de boer Nothbodo met het bevel zijn gebeente op te graven en over te brengen naar de abdij van Egmond. Na zijn aanvankelijke weigering werden zijn paarden gestolen. Toen Jeroen daarna nogmaals verscheen vond Nothbodo zijn gestolen paarden terug en ook de plek waar Jeroen begraven lag.

Tussen de dood van Jeroen (in 856) en de schenking van de kerk van Noordwijk aan de abdij van Egmond (vóór 988) is op de plaats van de huidige Oude Jeroenskerk een houten kerk gebouwd. Vermoedelijk bouwde men aan het begin van de 12e eeuw als opvolger een tufstenen kerk, een beukig met waarschijnlijk een rechthoekig koor.

Aan het begin van de 13e eeuw werd een vrijstaande toren toegevoegd (2 geledingen, hoogte 13 m). Na 1303 voegde men nog 3 geledingen toe (21 meter). Toen kreeg de toren de huidige hoogte (inclusief spits 40 meter). In de bovenste geleding bevinden zich spitse driepasnissen.

In de 13e (of begin 14e) eeuw werd het schip met bakstenen bekleed en door verlenging verbonden met de toren. Kort na 1311 vond men in de kerk een schedel. Men was ervan overtuigd dat dit de schedel van Jeroen was. Volgens de overlevering begonnen de klokken spontaan te luiden en genas een man op wonderbaarlijke wijze. Pelgrims begonnen toe te stromen. In 1429 kreeg Noordwijk van de bisschop van Utrecht de status bedevaartsoord.

Na de grote brand van 1450 (maar ook reeds daarvoor: in 1415 en 1444 werd geld geleend voor verbouwingen) vonden er werkzaamheden aan de kerk plaats. Bij deze brand werd de toren gespaard en deze is hierdoor het oudste monument van Noordwijk. Dankzij inkomsten uit de bedevaart kon een grote kruiskerk worden gebouwd. De zijbeuken werden aan weerskanten van de toren doorgetrokken. Doordat tijdens de Spaanse bezetting het kerkbestuur door middel van brandschatting de verwoesting van de kerk afkocht kon de kerk behouden blijven.

In 1573 ging de kerk over van katholiek naar hervormd.

Sinds 1798 is de toren in eigendom van de gemeente. Dit op last van de Franse bezetter, die kerktorens gebruikte voor communicatiedoeleinden.

In 1860 werd in Noordwijk het huis van bewaring aan de Voorstraat gebouwd. Tot die tijd werden de gevangenen opgesloten in de twee cellen, die zich in de toren bevinden. Ook bevat de 40 meter hoge toren twee luidklokken. De grootste weegt 820 kg en is door Petrus Hemony in 1677 gegoten. De kleine luidklok stamt uit ca. 1952 en is vervaardigd door klokkengieterij Eijsbouts te Asten.

Verder nog 2 klokken, ook uit ca. 1952 van Eijsbouts. In de toren bevindt zich ook een kleine klok van Johannes Ouderogge uit 1690, maar deze is niet aangesloten. In 2012 zijn vier nieuwe klokken in gebruik genomen, eveneens gegoten door Eijsbouts. Het uit 1912 stammende uurwerk is in 2011/2012 gerestaureerd.

Het Witte Kerkje, Noordwijkerhout

Het kerkje is rond 1300 gebouwd oorspronkelijk in romaanse stijl. De parochiekerk was toegewijd aan de Heilige Apostelen Petrus en Paulus en diende voor rooms-katholieke erediensten. In 1508 werd een gotisch koor aangebouwd en de toren met een verdieping verhoogd. Tijdens het Beleg van Leiden werd het kerkje door de geuzen in brand gestoken om te voorkomen dat deze in Spaanse handen zou vallen. Tot 1620 was deze ruïne beeldbepalend voor het dorp. In dat jaar werd alleen het door de brand vernielde schip hersteld.

Het orgel stamt uit 1841 en is gemaakt door Lohman. De toren is sinds de Franse tijd eigendom van de burgerlijke gemeente.

Restauraties:

1508: bouw van gotisch koor en verhoging van de toren

1620: herstel van het schip

1959: restauratie van de toren

1975: opknapbeurt van de kerk

1977: orgel gerestaureerd

1987: kerk uitgebreid met een reconstructie van het in 1573 vernietigde gotische koor

Capel in het Langeveld

In de veertiende eeuw werd een 'Capelle in het Langeveld' gesticht en toegewijd aan Maria ter zee. Dit bedehuis zou volgens een legende zijn ontstaan te danken hebben aan het feit, dat een edelman die schipbreuk leed de gelofte deed een kapel te zullen bouwen wanneer hij werd gered.

Het Langeveld sinds 1415 een heerlijkheid in leen bij Claes van Ruven, grond tussen de Duindamse Slag en Starrenbroek. Vanaf 1695 viel het onder de ambtsheer van Noordwijk.

De kapel is na de kerkhervorming enige tijd als protestants kerkgebouw in gebruik geweest. Bekend is, dat er in 1814 nog een dienst gehouden is. In het midden van de negentiende eeuw is de kapel gesloopt. De grond werd verkocht aan de graaf Van Limburg Stirum, die er bos van heeft gemaakt.

Hervormde Kerk binnen Protestantse Kerk Nederland, Lisse

De huidige kerk staat op de restanten van een oude katholieke kerk. De kerk staat op een hoog binnenduin.

Graaf Willem II sticht omstreeks 1250 een kapel aan “de groene weijde van Lis”. De kapel wordt in 1460 door paus Pius II verheven tot parochiekerk Sinte Agatha. Of de kapel op dezelfde plaats stond is niet met zekerheid te zeggen, wel staat de huidige kerk op de restanten van de oude parochiekerk. De kerk staat op een hoog binnenduin.

In 1573/1574 (tijdens de Opstand, de 80-jarige oorlog) wordt de kerk flink verwoest. De toren is nog het minst beschadigd. De kerk wordt gerestaureerd. Metselaars brachten in de vlakke muur die het schip van het koor afsluit met groene verglaasde stenen het jaartal 1592 aan. De kerk werd aangepast aan de protestante eisen en is dan een gereformeerde kerk geworden.

Tot aan de Franse Tijd (1795) blijft deze “gereformeerde” kerk de enig officieel erkende christelijke kerk. De staatskerk wordt daarna opgeheven. Vanaf 1826 heet, wat oorspronkelijk als gereformeerd bekend staat, Nederlands Hervormde Kerk.

Er ontstaat in Lisse gekrakeel over van wie nu het kerkelijk erfgoed is. Koning Lodewijk Napoleon wees de kerk toe aan de protestanten. Een Haagse rechter roept de partijen bij elkaar in “De Witte Zwaan” om een oplossing te verkrijgen. Daar wordt door de “gereformeerden” 1.000 gulden geboden op de kerk. Onacceptabel voor de rooms-katholieken. Uiteindelijk stelt de Haagse rechter aan koning Willem I voor om een geldbedrag ter beschikking te stellen voor de bouw van een rooms-katholieke kerk in het dorp Lisse. We hebben het dan inmiddels over 1842!

Het kerkgebouw is na 1592 nog diverse keren gerestaureerd en aangepast. In 1858 was er een aanzienlijke restauratie waarbij mejuffrouw Van der Beek voor een gulle financiële ondersteuning zorgde.

In 1915 wordt de petroleumverlichting vervangen door gaslicht. Die gasverlichting wordt in 1922 weer vervangen door elektrisch licht.

In 1924 vindt een uitgebreide verbouwing plaats. De noordelijke zijvleugel wordt aangebouwd. Dit om het ontstane plaatsgebrek op te kunnen vangen.

In 2002-2003 vindt weer een grote verbouwing plaats. Er worden dan plaatsen opgeofferd voor bredere gangpaden en voor een toiletgroep.

De toren is het oudste gedeelte van de kerk, waarbij uit het gebruikte tufsteen afgeleid kan worden dat het onderste gedeelte van de toren, opgetrokken uit blokken tufsteen, duidelijk ouder in dan het bovendeel van de toren (opgetrokken in banden tufsteen en baksteen). De muren zijn zeer dik en lijken meer op de muren van een verdedigingstoren. Opvallend is de zonnewijzer uit 1729 op de zuidmuur van de toren.

Op de wijzerplaat hebben verschillende schilders door hun naam en het jaartal neer te zetten aangegeven wanneer zij hun schilderklus klaarden. De toren kwam in de Franse tijd in wereldlijke handen. Daardoor kon de toren ook voor niet religieuze zaken gebruikt worden. Zoals voor opslag brandweergereedschap.

Oorspronkelijk hing in de toren een wetbord uit 1617. Dit bord met waarop te lezen is “ De Wet is ons Ieyder tot Christum…” hangt nu in de kerk.

De antieke klok die in de toren gehangen heeft is in de 2e wereldoorlog gevorderd door de Duitsers om omgesmolten te worden. De huidige luidklok dateert van 1949.

Bij de laatste restauratie zijn grafzerken van onder de vloer tevoorschijn gekomen. Deze zijn nu weer in de kerk te zien. Aan de ingang van de kerk staat het fraaie graf van Van der Stel, voormalig gouverneur van Zuid- Afrika.

Nederlands Hervormde Kerk, Hillegom

Nederlands Hervormde kerk. Van oorsprong katholieke Sint-Maartenskerk. Het oudste gedeelte van de kerk is het koor uit de 16e eeuw en het onderste gedeelte van de toren en dateert uit de 13e eeuw.

Dat is te zien aan de gebakken stenen aan de voet van de oren. Deze stenen 'kloostermoppen' zijn van een ongebruikelijk formaat. Eind 12e eeuw kwam pas het gebruik van bakstenen in zwang. Onderin de toren was ooit het gevang van het dorp Hillegom.

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is de kerk bij oorlogshandelingen uitgebrand (in de periode 1573-1576), op de toren na. Het koor, zoals we het nu zien, is na 1575 weer opgebouwd.

Pas na 1607 is het schip provisorisch hersteld. In de jaren 1920 werd de kerk te klein voor de groeiende bevolking van Hillegom. Het schip werd afgebroken en een nieuw ruimer schip met transept kwamen in de plaats.

De toren en het koor bleven behouden. Op het grasveld voor de kerk zijn nog grafzerken te zien. Tijdens de herbouw in 1929 zijn alle graven in de kerk geruimd. De fraaiste grafstenen zijn in het koor gelegd o.a. van het geslacht Six. Tijdens herstelwerkzaamheden is de torenspits op 13 februari 1978 afgebrand. Op 3 mei 1979 is de herbouwde spits in de oude glorie hersteld.

Nederlands Hervormde Kerk, Bennebroek

De Nederlands Hervormde Kerk in de Noord-Hollandse plaats Bennebroek is een protestantse kerk uit de 17e eeuw waarvan de bouw begon in 1664.

De opdrachtgever was Adriaen Pauw en Pieter Post was de architect. Alleen de fundering werd gebouwd en daarna werd het werk stilgelegd.

In 1669 overleed Pieter Post en het zou tien jaar duren totdat de bouw weer verder ging, nu onder leiding van de architect Adriaan Dortsman. Op 24 mei 1682 was de eerste dienst in deze kerk, die sinds 1972 beschermd is als rijksmonument.

[offtoljubljana]

59. Ik vergeet constant mijn laptop af te sluiten

3/04/2020

Ugh!

Verder had Dani vandaag aan moeten komen, maar ja, Corona. Er is de grootste stijging van doden geweest in Slovenië. Er zijn 4 mensen overleden en we gaan ook richting de 1000 besmettingen.

Ik heb ook weer domme dingen rondom Corona gevonden:

In Amerika zijn er hele religieuze gemeenschappen die de ban op kerken enz. discriminerend vinden. Je kan je God ook aanbidden vanuit de veiligheid van je eigen huis. Je kan je God niet aanbidden als je dood bent. Dudes, tenzij je eerder de Heer wilt ontmoeten bij de Pearly Gates, heb je geen reden om dood te gaan.

Zoals we weten, is de Hongaarse president nu een dictator. Eén van de eerste dingen die hij deed was transgender rechten weghalen. Wat heeft dat voor een waarde tegen Corona? Denkt hij dat de t-shots vol met Corona zitten? En dit ook nog na Transgender Day of Visibility!

Hij is niet de enige die Corona gebruikt om macht te krijgen. Blijkbaar is de Filipijnen ook de shit in aan het gaan. Ik zit met heel wat Filipijnen op Plurk en ik zie alleen maar geklaag, ook al begrijp ik Tagalog niet.

En natuurlijk staat Donald Trump op deze lijst: hij geeft last-minute hulpmiddelen voor Frankrijk opgekocht, waardoor Frankrijk nu niet meer genoeg heeft.

Damn, het is al vrijdag. Ik dacht dat het nog donderdag was, dus vandaar dat ik nu pas de nieuwste Showmance aan het luisteren ben en Hemo is de gast! I gasped! 

(Oh wow, ze zijn nu bij Kevin thuis en ze gaan de aflevering live kijken. Normaal kijken ze de aflevering van tevoren, maar nu gaan ze Mattress kijken.)

Als je de reblogs ziet, dan zie je dat ik de film Booksmart gisteren gekeken heb. Ik had er veel over gehoord en ik vond het niet de beste film, maar de film werd wel beter en beter richting het einde en de boodschap van de film is geweldig en anders dan andere teen movies. 

Ook ben ik up to date met One Day at A Time en Brooklyn Nine-Nine, wat goede timing is. De nieuwe Brooklyn Nine-Nine is ook uitgekomen.

Heb ik verder veel te zeggen? Hmmm, nee niet echt. Ik ben weer voor middernacht naar bed gegaan, maar ik sliep niet meteen en ik werd weer pas rond 11:30 wakker. Het haalt dus wel mijn hele schema uit balans, want nu is ontbijt rond 12:00, lunch rond 16:00 en avondeten pas rond 21:00 of zoiets. 

En oké, ik heb eindelijk de Scribd app gebruikt om die boeken te lezen. Ik ben opnieuw met I Was Born For This van Alice Oseman begonnen. Eén van mijn favoriete boeken. Mijn enige “meh” gevoel voor dit boek is dat religie een grote rol speelt in dit boek, want Angel is moslim en Jimmy is christen en ik geef er geen fuck om.

Normaal was vrijdag dus mijn boodschappen dagje, maar dat was nu dus woensdag. 

(Bruh, Ken Tenaka! Wat is er met dat personage gebeurd? Ken Tanaka, Matt Rutherford en Kendra Giardi... gone too soon.)

Volgende week heb ik tenminste weer veel lessen. Sociologie is namelijk terug voor twee weken en daarna is het weer voor 2 weken weg. Gelukkig heb ik geen ochtendcollege volgende week. Ik kijk er wel naar uit dat ik mogelijk Animal Crossing kan spelen tijdens de lessen, maar Sociologie is veel schrijfwerk, want alle stof wordt gesproken behandelen, maar je weet maar nooit.

(Ik ben tenminste blij dat Kevin een hekel heeft aan Artie’s toxic masculinity en seksistische misogynie.)

Man... ik heb echt niet veel te zeggen.

***

Het is 23:40, dus ik heb nog 20 minuten. Ik heb even gedoucht en ik heb een “laars” van Mean Girls the musical gekeken. Ik had eigenlijk geen reden om deze musical nog een keer op te zoeken, maar toen werd Mariah Rose Faith (van Starkid) gecast als Regina George, so here we are.

Ik was helemaal vergeten om een thee-review te doen:

Lord Nelson Lemon Green Tea:  ⭐ ⭐ ⭐ / ⭐ ⭐ ⭐ ⭐ ⭐

Deze thee werd achtergelaten door Delaney en het werd geclaimt door Sophia en Kath, maar ik heb een theezakje, uh, gestolen en geprobeerd. Zoals verwacht was het niet geweldig, want ik ben niet de grootste fan van groene thee, maar het was te doen.

Ik luister nu naar mijn BYE FELICIA.: Musical edition playlist, een playlist vol met nummers over slechte mensen achterlaten en opnieuw beginnen. Ik ben een groot fan van de vele nummers over vrouwen die hun partners verlaten nadat ze erachter komen dat die mannen vreemd zijn gaan.

(Er staan volgens mij 4 nummers van Six op deze playlist. Nu speelt mijn favoriete Six nummer: Don’t Lose Ur Head af.)

Kath en Sophia hebben de hele dag op het balkon gezeten, dus ik heb ze niet echt gezien vandaag. We moeten wel het schoonmaakschema bespreken, want daar is niet meer aan gehouden sinds... voordat Barbara vertrok. Barbara had nu eenmaal het schema gemaakt.

Ik had vandaag moeten poetsen, maar dat doe ik morgen wel. Sophia staat niets eens op de lijst, dus ze stelde al voor om het met z’n 3en te bespreken.

(Ah, Hamilton’s Congratulations. Oftewel, dit is de Hamilton Mixtape versie, want de eigenlijke versie is uit de musical gehaald. Jammer, want dit was anders misschien wel mijn favoriete Hamilton liedje geweest. Ah... dit nummer. Ik kan precies begrijpen waar Angelica het over heeft, aangezien ik in precies dezelfde situatie zit. Ik haat hem ook, babe 💁🏻💁🏻💁🏻.)

(Ik vraag me eigenlijk af of Spring Awakening’s And Then There Were None wel echt op deze lijst hoort.)

Verder heb ik weer eens gekookt. Er ligt allemaal kip in de vriezer (ook nog van Barbara) en die maak ik nu op, want Kath en Sophia zijn vegan. 

Helaas was de spinazie heel zout en ik weet niet waarom, want ik heb juist geen zout toegevoegd.

***

4/04/2020

(Het is 0:00 en we beginnen de nieuwe dag met Hamilton’s Burn, het moment dat Eliza besluit Hamiltons nalatenschap te vernietigen nadat hij vreemd is gegaan, aangezien hij dat probeerde te bewaren toen hij besloot om hun relatie onder de bus te gooien. Fun fact: dit klopt echt. Tot de dag van vandaag is er niets bekend over Eliza tijdens het moment dat hij toegaf dat hij vreemd was gegaan.)

Maar uhm. Ja. Ik denk dat ik misschien de nieuwste Brooklyn Nine-Nine ga kijken en dan is het bedtijd. Ik slaap dus relatief “vroeg” voor mijn doen.

(Weer Six en nu No Way, oftewel Henry de Eight is een idoot, want hij dumpte Koningin Catherine of Aragon. Fun fact: de kerk scene uit dit nummer heeft ook echt plaatsgevonden in 1529.)

Misschien moet ik mijn slaapschema maar weer eens gaan verkloten voor volgende week, want Ngozi Ukazu heeft bijna elke dag een livestream gepland vanwege het einde van Check, Please! en door het tijdverschil beginnen die pas rond middernacht. Ook las ik dat de stemactrices van Korra en Asami (van Avatar: the Legend of Korra) Turf Wars gaan voorlezen in een stream.

Ugh, waarom zijn al die coole live dingen ook Amerikaans?!