#ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ

[dalvirgill]

इति-आदि

इति-आदि कापुरुष गंजे फ़रिश्ते उर्फ़ द्रोणविश्वविद्यालयअपणु टकसाल के नंदनखोटे न खरे — और सिक्के भी नहीं ll१ll राजनीति शास्त्र में अव्वलअख़बारी चीथड़े पे चित्र …………..अखिल भारतीय नेता संघ ……..चपड़ासी …….. . …… ( चित्र का जुड़वाँ भाई )दौलतखाना-ए-चपड़ासी ……..सभ्यता-शून्य कमरा ……एक दीवार, कलिमा ………फ्रेम: अख़बारी कटिंग, एवंप्रमाण-पत्र — अव्वल ………( दोनों में पासपोर्ट साईज़ फ़ोटो भी ) ……. ll१ll llएकll ……… llएकll…

[dalvirgill]

ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਮੌਤ – I

ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤੂਹੋਂਦ ਅਤੇ ਅਣਹੋਂਦ  : ਰਾਹੋਂ ਭਟਕ ਚੁੱਕਾ ਇੱਕ ਤਜ਼ਰਬਾ ਅੰਤਿਮ ਅਤੇ ਛੇਵਾਂ ਭਾਗ: ਹਾਇਕੂ ਦੇ ਸੁਹਜ ਬਾਰੇ ਨਿਬੰਧ ਰਾਬਰਟ ਡੀ. ਵਿਲਸਨ  ਅਨੁਵਾਦ: ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ “ਕੱਚ–ਘਰੜ ਅਤੇ ਸਿੱਧੜ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਇਕੂ ਦਿਨੋਂ–ਦਿਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ – ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਤੇ ਤੁੱਛਤਾ ਤੇ ਟੁੱਚ–ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਵੀ।“ – ਮਾਸਾਓਕਾ ਸ਼ੀਕੀ ਅਨੁ. ਜੇਨੀਨ ਬੀਖਮਨ : ਮਾਸਾਓਕਾਸ਼ੀਕੀ :  ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਗੰਜਾ ਨਸਲਵਾਦੀ ਮੱਥੇ ‘ਤੇ ਖੁਣੇ ਸ਼ਬਦ ਮਾਂ ਚੁਦਵਾ – ਜੈਕਗਲਮਿਤਜ਼ –…

[dalvirgill]

ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਮੌਤ – II

ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤੂਹੋਂਦ ਅਤੇ ਅਣਹੋਂਦ  : ਰਾਹੋਂ ਭਟਕ ਚੁੱਕਾ ਇੱਕ ਤਜ਼ਰਬਾ ਅੰਤਿਮ ਅਤੇ ਛੇਵਾਂ ਭਾਗ: ਹਾਇਕੂ ਦੇ ਸੁਹਜ ਬਾਰੇ ਨਿਬੰਧ ਰਾਬਰਟ ਡੀ. ਵਿਲਸਨ  ਅਨੁਵਾਦ: ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ ਜੇ ਹਾਇਕੂ ਕੋਈ ਸਾਹਿਤ ਵਿਧਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਹੈ ਕੀ? ਇੱਕ ਸੁਪਨਦੋਸ਼, ਪੱਛਮ ਦੀ ਮੂਤ-ਗ੍ਰੰਥੀ ਦੀ ਧਾਰ, ਹੋੱਕੂ ਦਾ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ਣ ? ਜਾਂ ਫਿਰ, ਇਸਤੋਂ ਵੀ ਗਿਆ ਗੁਜ਼ਰਿਆ, ਇੱਕ ਬੇਕਾਬੂ ਨਦੀਨ ਜੋ ਮੀਜੀ ਕਾਲ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਸਾਓਕਾ ਸ਼ੀਕੀ ਦੇ ਦਾਵਿਆਂ/ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਦਾ ਮੂੰਹ ਚਿੜਾ ਰਹੀ ਹੈ: “ਮੈਨੂੰ ਜਾਪਦਾ…

[dalvirgill]

ਬੇਗਮ ਸਮਰੂ ( ਫਰਜ਼ਾਨਾ ਬੇਗਮ )

ਬੇਗਮ ਸਮਰੂ ( ਫਰਜ਼ਾਨਾ ਬੇਗਮ )

ਬੇਗਮ ਸਮਰੂ

ਫਰਜ਼ਾਨਾ ਜੈਬੁਨ ਨਿਸ਼ਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਸਮਰੂ ਬੇਗ਼ਮ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਜੱਦਨ ਬਾਈ ਨੇ। ਫਰਜ਼ਾਨਾ ਜਦੋਂ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਤਕਦੀਰ ਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ-ਏ-ਜ਼ਮਾਨਾ ਤਵਾਇਫ਼ ��ੁਲ ਬਦਨ ਦਾ ਕੋਠਾ ਉਸਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਨਿਯਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਪੂਰੀ ਤਸੱਲੀ ਨਾਲ ਲੁੱਟੀ ਸੀ।

ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਤਖ਼ਤ ਉੱਪਰ ਬੈਠਾ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਤਾਕ਼ਤ ਪੱਖੋਂ ਇੰਨ ਗ਼ਰੀਬ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦਾ ਕੋਈ ਬਚਾਉ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਮਾਰ-ਖ਼ੋਹ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਅਤੇ ਵਕ਼ਤ ਪਛਾਣ ਬਣੇ ਲੁਟੇਰੇ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਸ਼ਹਿਰ…

[dalvirgill]

ਮਾਂ ਵਾਰੀ

ਮਾਂ ਵਾਰੀ

ਅਮਰਤਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ, ਕਲਪਣਾ, ਕਲਪਨਾ ਕਾਲ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰਵਾਸ ਨਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਥਾਨ ਨਾਲ।

ਇਹ ਸਥਾਨ ਜੋ ਕਦੇ ਧੁਰ ਪੱਛਮ ਸੀ, ਅੱਜ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਆਲਮੀ ਨਕਸ਼ੇ ਦਾ ਮੱਧ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਹੋਣਾ ਤਾਂ ਕੇਂਦ੍ਰ ਸਗੋਂ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਦਾ ਭੀ ਲੋਚਦਾ ਹੈ।

ਪਿਆ ਹੋਵੇ ਪਿਆ! ਹੇਰਵਾ ਪਰ ਇਹੋ ਇਸ ਮੱਧ ਤੋਂ ਗਮਨ ਦੇ ਕੀਹ ਜੁੱਲਣ-ਹਿੱਲਣ ਦੇ ਵੱਲ ਸਿੱਖਣ ਵੇਲੇ ਭੀ ਮਾਂ ਨੀਂਦ ‘ਚ ਗੜੁੱਚ ਸੀ, ਤੇ ਗਰਭ ਜੂਨੇ ਨੀਂਦ ਭੀ ਪਰਤੰਤ੍ਰ ਹੰਢਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਬੱਸ! ਉਹ ਦਿਨ ਤੇ ਆਹ ਘੜੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਤਜਗਾ ਨਹੀਂ ਮੇਰੇ…

[dalvirgill]

The It Kid

0.0

we are making this world increasingly cruel and are not training our kids to face it.

under the pretense of safety/well-being we tend to be over-protective and using any so-and-such-named authority we take away their

inborn right to critical inquiry, to wonder, to imagine, to dream.

Ganghis Khan was 9 when he picked his bride against the sociopolitical situations and the will of his…

[dalvirgill]

ਲੁਪਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ—ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਰੋਕਾਰ

ਲੁਪਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ—ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਰੋਕਾਰ

ਲੁਪਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਰੋਕਾਰ ਦਲਵੀਰ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ   (I)   1. “ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਵੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਥੋਂ ਆ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਜਾਨਣਾ ਸੌਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਕਿਧਰ ਨੂੰ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ” ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਕਹਾਵਤ ਅਨੁਸਾਰ ਮੇਰੇ ਪਰਚੇ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਮਾ��-ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਅਜੋਕੀ ਅਧੋਗਤੀ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ; ਇਸਦਾ ਭਵਿਖ ਬੇਆਸਾ ਹੈ ਜਾਂ ਅਚਿੰਤ; ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ-ਏਕੀਕਰਣ ਦੇ ਇਸ ਤੂਫ਼ਾਨ ਤੋਂ…

[dalvirgill]

ਵੋ ਨ ਸਮਝਾ ਹੈ ਨ ਸਮਝੇਗਾ, ਮਗਰ ਕਹਿਨਾ ਉਸੇ

ਵੋ ਨ ਸਮਝਾ ਹੈ ਨ ਸਮਝੇਗਾ, ਮਗਰ ਕਹਿਨਾ ਉਸੇ

  ਇਸ ਗੁੱਡੀ ਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਜੇ ਕੋਈ ਸੁਣੂੰਗਾ ਤਾਂ “ਸਭ ਅੱਛਾ ਹੋ ਜਾਏਗਾ”, ਇਸੇ ਆਸ ਉੱਪਰ ਦੋ ਢਾਈ ਸਾਲ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ, ਖ਼ਬਰ ਦੁੱਖ ਵਾਲੀ ਹੈ ਪਰ ਸੁਣਾਉਣੀ ਹੀ ਪੈਣੀ ਹੈ:

  ਸਰੀਰਿਕ, ਫਾਇਨੈਨਸ਼ੀਅਲ, ਜਜ਼ਬਾਤੀ, ਬੋਲ-ਬਚਨ ( ਨਿੰਦਾ-ਪ੍ਰਚਾਰ/ਪ੍ਰ��ਾਰ ਸਮੇਤ ), ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਜ਼ੁਲਮ ਸਹਿੰਦੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ-ਸ਼ਹੀਦ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਜ਼ਾਲਿਮ ਹਾਰੇਗਾ, ਬਦਲੇਗਾ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਜ਼ੁਲਮ ਬੰਦ ਕਰ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰਾ…

[dalvirgill]

ਅਜੇ ਕੱਲ ਤੱਕ, ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਵਾਬ, ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਤਵਾਇਫਾਂ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਉੱਠਣ-ਬੈਠਣ ਦਾ ਸ਼ਾਊਰ ਸਿੱਖਣ ਲਈ। ਨਾਚ-ਗਾਣਾ ਸੁਣਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ਉੱਪਰ ਮਕਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੁਹੱਲਿਆਂ ਦੇ ਮੁਹੱਲੇ ਉਸਾਰਨੇ ( ਜੋ ਤਾਕ਼ਤ ਖੁੱਸਣ ‘ਤੇ ਰੈੱਡ-ਲਾਈਟ ਏਰੀਆ ਬਣੇ, ਕਈ ਥਾਵੀਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਚੱਲਦੇ ਹਨ ); ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ( ਅਕਬਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਚਹੇਤੇ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਰਾਜਪੂਤ ਦੇ ਹਰਮ ਵਿੱਚ 2,200 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਔਰਤਾਂ ਸਨ। ); ਸ਼ਿਕਾਰ-ਖੇਡਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਖ਼ਾਸ ਇਮਾਰਤ…

[dalvirgill]

ਸੁਫ਼ਨਾ ਸੁਫ਼ਨਾ ਉਸ ਉੱਪਰੋਂ ਉਤਾਰ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਸਿਰਾਹਣੇ ਥੱਲੇ ਰੱਖ ਸੌਂ ਗਿਆ ਸਾਂ ਕਿ ਸੁਫ਼ਨਾ ਵੇਖਿਆ। ਕੀ ਸੁਫ਼ਨਾ ਦੇਖਿਆ? ਕੀ, ਸੁਫਨਾ ਦੇਖਿਆ?!!! #ਦਲਵੀਰ_ਗਿੱਲ

[dalvirgill]

Reflections on "Reflections...." — Tom Clausen

Reflections on ��Reflections….” — Tom Clausen

Harleen Sona was with Swarnjit Singh Savi and 3 others. September 19, 2016 · ਵਡਭਾਗਾ ਸ਼ਬਦ ਸਫਰ! Gratitude✨😊🙏🌈🌳🌎 ========================================= ========================================= Reflections on “Reflections….” — Tom Clausen Dear Harleen, This morning I sat in my living room chair with tea and your ‘reflections’ … and thoroughly enjoyed my time and travel with you to your heart,…

[dalvirgill]

Five States of Chitt.a

Five States of Chitt.a

जो नाम चाहो वह नाम बोलो, प्रेम से बोलो, प्यार से बोलो | ||आचार्य देवो भव || ||परोपकारः धर्म: || ||धर्मो रक्षति रक्षितः || || लोका समस्त सुखिनो भवन्तु: || || ॐ शांति शांति शांति || सर्वेषां स्वतिर्भवतु | सर्वेषां शान्तिर्भवतु | सर्वेषां पूर्णंभवतु | सर्वेषां मङ्गलंभवतु | ॐ असतोमा सद्गमय । तमसोमा ज्योतिर् गमय । मृत्योर्मामृतं गमय ॥ ॐ शान्ति शान्ति शान्तिः ।।…

[dalvirgill]

ਸੁਰੱਖਿਆ-ਕਵਚ ਨਜ਼ਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਤੀਰਾਂ ਤੋਂ ਢਾਲ; ਮੇਰਾ ਸੁਰੱਖਿਆ-ਕਵਚ— ਤੇਰੇ ਸਾਹਾਂ ਦਾ ਲੇਪਣ —ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ

[dalvirgill]

ਰੁਬਾਈ – ਮੁਕਤਾ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰਾ ਆਪਾ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਹੋਰ ਕੀ ਦੱਸ ਮੈਂ ਮੰਗਾਂ, ਕਿੰਨੀ ਸੋਹਣੀ ਤੇਰੀ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼ ਦੱਸਦਾ ਕਾਹਤੋਂ ਸੰਗਾਂ। ਸਭ ਥਾਂਈਂ ਮੈਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਨਾਂਹੀਂ ਸਰੂਪ ਕਰੂਪ ਅਰੂਪਾ ਆਸ ਨਿਰਾਸੋਂ ਮੁਕਤਾ ਹੋਇਆ ਜਾਗੀਆਂ ਲੱਖ ਉਮੰਗਾਂ। —ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ

[dalvirgill]

If you meet Buddha on the road, KILL HIM

If you meet Buddha on the road, KILL HIM

4Rosie Mann and 2 others Comments Rosie Mann Swaran ji…in a discussion with Dalvir , on this one, what one understood is that a “Budhha” can’t be mid-journey / on the road…..so he isn’t a Budhha at all…and so should not be heeded ! Waiting for more on this one….. June 9, 2010 at 8:27am · Like Dalvir Gill Ji, Swarnji, Rosie has nailed it. The other aspect of this saying is/can be that when one is…

[dalvirgill]

ਫੁੱਲ ਜੰਗਲੀ—ਰੁਬਾਈ ਫੁੱਲ ਜੰਗਲੀ ਇੱਕ ਗਮਲੇ ਲਾਇਆ। ਖਿੜ-ਖਿੜ ਹੱਸੇ ਅਜੇ ਵੀ ਨ ਕੁਮਲਾਇਆ। ਸਾਂਭਣ ਆਈ ਪਰਾਗ ਜੋ ਇੱਕ ਮਧੂ ਪਰੀ, ਵਿੱਢ ਸਕੀ ਨ ਹੌਸਲਾ ਗੱਚ ਭਰ ਆਇਆ।