#σχόλιο

[romios-gr]

«Φαρμακερό» σχόλιο από Μόσχα για Eurovision και δυτική παρακμή: «Τουλάχιστον τις κηδείες τις κάνετε ακόμα κανονικά» Η Μαρία Ζαχάροβα αναφέρθηκε με ένα φαρμακερό σχόλιο στα ό��α ντροπιαστικά συνέβησαν στην φετινή Eurovision λέγοντας «καυστικά», ότι τουλάχιστον «τις κηδείες τις κάνετε ακόμα κανονικά»! Προφανώς, αναφέρεται στα πρόσφατα θανατηφόρα πλήγματα κατά στελεχών του γαλλικού Στρατού, π... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/farmakero-scholio-apo-moscha-gia-eurovision-kai-dytiki-parakmi-toylachiston-tis-kideies-tis-kanete-akoma-kanonika/

[chthonickeys]

leaves a sticky notes on hades' desk reminding him that a good father doesn't pick a favorite

[freemindergr1]

Στην δίνη των πυρκαγιών...

Η μάχη που δίνεται στα πύρινα μέτωπα φέρνει στο επίκεντρο πληθώρα ερωτημάτων που ζητούν απαντήσεις για την ευθύνη και τον ρόλο που έχει η πολιτεία απέναντι σε τέτοιες περιπτώσεις, καθώς και για το ποια θα είναι η επόμενη μέρα.

Η μάχη που δίνεται στα πύρινα μέτωπα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας φέρνει στο επίκεντρο πληθώρα ερωτημάτων που ζητούν απαντήσεις όσον αφορά την ευθύνη και τον ρόλο που έχει η πολιτεία απέναντι σε τέτοιες περιπτώσεις, καθώς και για το ποια θα είναι η επόμενη μέρα σε έναν κόσμο που πλέον βρίσκεται στο μάτι της κλιματικής κρίσης. Σήμερα είχα σκοπό να ανεβάσω στο Free>Minder ένα άρθρο που…

[sunshinealwaysshines]

Μην το δημοσιεύεις

Με ξέρεις από εδώ

Δεν στο έχω πει ποτέ

Αλλά θέλω να σε διαλύσω στο γαμησι

Αρχικά αν όντως με ξέρεις, θα ξέρεις ότι ποτε δεν κάνω ότι μου πουν. Κατά δεύτερον το σχόλιο σου μόνο τα αντίθετα αποτελέσματα έχει. Κάπου χάσαμε τους τρόπους μας μέσα στην ανωνυμία. Λυπηρό γιατί αν «σε ξέρω από εδώ» σίγουρα δεν σε ξέρω στην έξω ζωή για να μιλάς έτσι. Καλή συνέχεια!

[attichoney4u]

Στο σημερινό ποστ θα ήθελα να ασχοληθώ με την Ντάλια Χατζηαλεξάνδρου και να εξετάσουμε αν ήταν αυτιστική.

Αφορμή υπήρξε ένα ποστ που βρήκα στα ελληνικά που μιλούσε για το συγκεκριμένο ζήτημα. Είχα καταχαρεί γιατί η εκπροσώπηση μειονοτήτων στις ελληνικές σειρές είναι σπάνιο φαινόμενο (παρότι τώρα πρόσφατα έχουν αρχίσει να βγαίνουν σειρές που καταπιάνουν το ζήτημα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας χωρίς να το χλευάζουν) και αναγκαζόμουν να κοιτάζω για εκπροσώπηση σε ξένες σειρές που το αποτέλεσμα ήταν διφορούμενο (σε ορισμένες περιπτώσεις οι χαρακτήρες με αυτισμό ήταν πράγματι καλογραμμένοι, ενώ σε άλλες υπήρχαν μονάχα για να εκλάβουν συμπάθεια από το νευροτυπικό κοινό, το οποίο τους λυπόταν και ταυτόχρονα, χαιρόταν μέσα τους που δεν είχαν γεννηθεί με αυτό το "ελάττωμα").

Παρότι η σειρά δεν το έχει αναφέρει πουθενά (ούτε και ο Καπουτζίδης έχει κάνει κάποιο σχόλιο) πιστεύω πως η Ντάλια είναι αυτιστική, αλλά από τις καλές εκπροσωπήσεις. Ας ασχοληθούμε με συγκεκριμένα "στερεότυπα" που της ταιριάζουν.

Η Ντάλια έχει κακές κοινωνικές δεξιότητες, δεν κατάφερε να διαμορ��ώσει μακροχρόνιες φιλίες καθ' όλην την διάρκεια της ζωής της και οι μοναδικές της έξοδοι ήταν οι λίγες φορές που ο Αλέξης την ανάγκαζε να παρουσιάζεται σε επαγγελματικές συναντήσεις, όπως βλέπουμε από το πρώτο επεισόδιο.

Έχει επίσης την τάση να λαμβάνει τα πράγματα και μερικά ειρωνικά σχόλια των φίλων της κυριολεκτικά, όπως όταν έβαλε λεφτά πάνω στο τραπέζι και οι φίλοι της την ρώτησαν αν έκλεψε τράπεζα, όπου απάντησε "Όχι, ήταν κλειστές".

Ορισμένες φορές την έχουν κατηγορήσει για έλλειψη εμπάθειας, όπως όταν είχαν πάει στο κάμπινγκ για να βρουν τον δολοφόνο και η Ντάλια σουλατσάριζε με τον αγαπημένο της, επειδή ένιωθε πως πρώτη φορά μετά τον θάνατο του αγαπημένου τους, είχε βρει κάποιον που την καταλάβαινε ("Καλά εσύ χαμπάρι δεν έπαιρνες" της είχε πει την επόμενη η Ζουμπουλία).

Την έχουν πει επίσης χαζή, παιδιάστικη και αφελής, αλλά η συμπεριφορά της οφειλόταν στο ότι αντιλαμβανόταν τον κόσμο διαφορετικά, όπως συμβαίνει στα άτομα με αυτισμό.

Υπήρχε και ενα στενάχωρο επεισόδιο, όπου οι φίλοι της την απέφευγαν όταν έμαθαν την αλήθεια για τον πατέρα της και η Ντάλια δεν μπορούσε να βρει εξήγηση. Παρότι δεν έφταιξε όντως πουθενά, πολλά άτομα με αυτισμό μπορούν να ταυτιστούν με αυτήν στο συγκεκριμένο επεισόδιο, μιας και διαισθάνονται ότι ο κοινωνικός τους περίγυρος τους μισεί και τους αποφεύγει, αλλά δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί.

Διαθέτει παράλληλα και hyperfixations: τρελαίνεται για μεξικάνικες σαπουνόπερες και είχε μάλιστα αγοράσει μια τέτοια εταιρεία (παρά τις αντιρρήσεις του Αλέξη) για να την γράψει όπως της άρεσε.

Ευχαριστώ τ@ αγαπητ@ @poignardeparlebeau για το meme.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω την χαρά μου που ο Αλέξης δεν αναγκάζει την Ντάλια να αλλάξει, αλλά αντιθέτως αυτός είναι που προσαρμόζεται στις ανάγκες της: στο τελευταίο επεισόδιο ζητάει από τον κ. Πόστλγουεϊθ (νομίζω έτσι προφερόταν το όνομά του) να αλλάξουν την ώρα στο ραντεβού τους ώστε η Ντάλια να μπορέσει να απολαύσει τις αγαπημένες της σαπουνόπερες, δεν της λέει την αλήθεια για τον πατερα της, επειδη ξέρει πως δεν θα την διαχειριστεί και σε προηγούμενα επεισόδια, όταν η Ντάλια σχολιάζει πόσο χαζή ήταν η πρόταση του αντικαταστάτη του να συνεργαστούν με εταιρεία που παρασκευάζει γρανίτες και μάρμαρα, ο Αλέξης καταλαβαίνει αμέσως ότι η απέχθειά της οφειλόταν στο ότι θεωρούσε τον συγκεκριμένο συνδυασμό αταίριαστο ("Να φανταστώ του είπατε για την προτίμηση σας στα μιλκσέικ").

Αυτά. Θα ήθελα να ακούσω και τις δικές σας απόψεις για τον αν συμφωνείτε. Επίσης, άμα έχετε στον νου σας και άλλο χαρακτήρα από την ελληνική τηλεόραση που έχει αυτισμό και θέλετε να τον σχολιάσω. Φιλάκια!

[cillius]

Μερικές φορές θέλουμε να πνιγούμε στην ανάσα που κρατάμε ενώ κλαίμε.

Bazen alğarken tuttuğumuz nefeste boğulmak isteriz.

τυχαίο σχόλιο στο Youtube.

[ek-genetis-katarameni]

Είσαι από τα λίγα μπλογκ που πραγματικά γουστάρω. Νιώθω σαν ένα παιδί μέσα σε μουσείο.

Ελπίζω να είσαι καλά και να χαμογελάς.

Με αισθήματα χαράς και αγάπης,

- μπορείς να φανταστείς ποιος !

« Νιώθω σαν ένα παιδί μέσα σε μουσείο. »

Το ομορφότερο σχόλιο που έχω διαβάσει - και θα μπορούσα να διαβάσω - πραγματικά.

Σ'ευχαριστώ πολύ και το εκτιμώ ειλικρινά και από καρδιάς, μου έφτιαξες την ημέρα!

Κάτι τέτοια είναι που με γεμίζουν εδώ μέσα και με συγκινούν στο έπακρο.

Όλη μου τη χαρά και την αγάπη και σε εσένα, λοιπόν.

Φαντάζομαι ποιός και είσαι τρομερή ψυχή, όντας και συ αγριολούλουδο. 🤍

[justforbooks]

Η ελληνικότητα του Χρήστου Γιανναρά

Κάποιες σκέψεις με αφορμή τον θάνατό του

ΕΙΜΑΣΤΕ, ΙΣΩΣ, ΑΝΑΡΜΟΔΙΟΙ να μιλήσουμε για έναν άνθρωπο στον οποίο η χριστιανική μαρτυρία ήταν αδιαχώριστη από τη σκέψη για την πολιτεία και την κοινωνία. Εννοώ εδώ όσοι και όσες δεν μετέχουμε σε αυτό που ο Γιανναράς ονόμαζε «ευχαριστιακή κοινότητα» και λογοδοτούμε σε πολύ διαφορετικές πηγές νοήματος και πολιτιστικά κοιτάσματα.

Αν αναλογιστούμε όμως πως ο εκλιπών υπήρξε πολυσχιδής, τότε όχι μόνο επιτρέπονται αλλά κατά κάποιον τρόπο επιβάλλονται οι δημόσιες, κριτικές αποτιμήσεις. Αυτές οι δημόσιες αποτιμήσεις λογικά διαφέρουν από το εξειδικευμένο θεολογικό και φιλοσοφικό σχόλιο, καλό είναι όμως να μην ταυτίζονται και με μια ρηχή πολιτικολογούσα προσέγγιση. Πολλά ήδη ειπώθηκαν και γράφηκαν εν θερμώ, τόσο από ανθρώπους που τον είχαν περίπου ως μέντορα όσο και από τη σκοπιά της αμφισβήτησης και της κατάκρισης. Θέματα όπως η συμβολή του στις θεολογικές σπουδές ή ο τρόπος που διάβασε την ελληνική παράδοση είναι φυσικά σύνθετα και δεν μπορούν να συνοψιστούν σε ένα κείμενο χιλίων λέξεων.

Για μένα λοιπόν η σκέψη του Γιανναρά –και πάνω από όλα το πώς «εφάρμοσε» τις θεολογικές ή φιλοσοφικές του αναφορές σε μια ολική πολιτισμική και κοινωνική κριτική– αντιπροσωπεύει μια εθνορομαντική κριτική της νεωτερικότητας. Είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές ενσαρκώσεις ενός ρεύματος που επιδιώκει να δει την ελληνικότητα ως έναν πολιτισμό της πράξης, ικανό να δώσει απαντήσεις σε όλα τα ζητήματα της σύγχρονης ζωής. Οι πνευματικές πηγές αυτής της κριτικής είναι τόσο ελληνορθόδοξες όσο και αμιγώς δυτικοευρωπαϊκές, αφού ξέρουμε ότι κυρίως εντός Δύσης έχει αναδυθεί και ξετυλιχτεί η πιο ριζική κριτική της Δύσης. Για παράδειγμα, το μαστίγωμα του καρτεσιανού ατομικισμού, της ωφελιμιστικής ηθικής και του ορθολογιστικού πνεύματος είναι τόσο παλαιές υποθέσεις όσο ο γερμανικός ρομαντισμός του 1800, οι νιτσεϊκές γραφές αλλά και η πλούσια γραμματεία που βρίσκουμε σε συγγραφείς με καθολικές αναφορές. Στο φόντο υπάρχει επίσης μια δυτική φιλοσοφία του προσώπου (ο περσοναλισμός) που στη διάρκεια του Μεσ��πολέμου έκανε διμέτωπο αγώνα κατά του «υλιστικού φιλελευθερισμού» και του «μαρξιστικού οικονομισμού» χάριν των ζωντανών προσώπων. Όλα τούτα και φυσικά τα υπαρξιακά και ερμηνευτικά ρεύματα της φιλοσοφίας (που κατατείνουν στην αποδόμηση της ιδέας ενός αυτάρκους ατόμου-μοναχικής συνείδησης) είναι πολιτισμικά προϊόντα της «Δύσης» και συνυπάρχουν μέσα στα γιανναρικά κείμενα, μαζί με τις γνωστές ρωσικές και πατρώες αναφορές του.

Κάτι προσωπικό: πρωτοδιάβασα τον Γιανναρά όταν το 1989 αποφάσιζα ως θέμα της διδακτορικής μου διατριβής την κριτική της τεχνολογίας και της νεωτερικότητας στον Μάρτιν Χάιντεγκερ. Υπήρξε μάλιστα και μια παρεξήγηση γιατί στο κείμενο που παρέδωσα δεν είχα συζητήσει το βιβλίο του για τη σχέση μεταξύ Χάιντεγκερ και Διονυσίου Αρεοπαγίτη. Από τότε είχα την αίσθηση πως πολλά από όσα συναντούσα στους Γάλλους χαϊντεγκεριανούς στοχαστές αλλά και σε άλλα φιλοσοφικά πνεύματα με θεολογική παιδεία είχαν συγγένεια τόνων και πνεύματος με τους συλλογισμούς του Γιανναρά. Και επειδή δεν διάβαζα μόνο νεομαρξιστές φιλόσοφους (αν και αριστερός), δυσκολευόμουν τότε να δω ως «σκάνδαλο» το να διδάσκει φιλοσοφία ένας άνθρωπος με θεολογικές αναφορές και συμμετοχή στο «εκκλησιαστικό γεγονός» (άλλη γνωστή του έκφραση). Φυσικά, ο κύκλος μέσα στον οποίο κινούμασταν τότε, με τη σημαντική μορφή του Κοσμά Ψυχοπαίδη, ήταν στην αιχμή αυτής της εναντίωσης στον Γιανναρά, στη βάση της θέσης ότι ένας θεολόγος δεν μπορεί να διδάσκει φιλοσοφία γιατί η φιλοσοφία, και ειδικά η νεωτερική, περιέχει πάντα μια ριζική κριτική της θρησκείας.

Από την άλλη, στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα υπήρξε ένα κλίμα ριζοσπαστικής κριτικής στη (δυτική) φιλοσοφία του υποκειμένου και στη μεταφυσική της βεβαιότητας. Αυτή η κριτική –διάσπαρτη σε πανεπιστήμια και χώρους της Ευρώπης και των ΗΠΑ– είχε πολλά παρακλάδια, γλωσσικές οικογένειες και διακριτές ευαισθησίες. Με κάποιον τρόπο, ο Γιανναράς προσπάθησε να συνομιλήσει με όλα αυτά τα ρεύματα κριτικής στον δυτικό ανθρωπισμό και ατομικισμό, μέσα όμως από πηγές του λεγόμενου ελληνικού βιώματος ή αυτού που ονόμαζε «ελληνικό τρόπο».

2 Από εδώ πιστεύω αρχίζουν τα σοβαρότερα προβλήματα και μια πορεία με πολλά αρνητικά (κατά τη γνώμη μου) γνωρίσματα. Πολιτικά, αυτό το οδοιπορικό είχε εξ��ρχής μια παραδοξότητα. Για παράδειγμα, ο Γιανναράς ισχυριζόταν πάντα ότι η σκέψη του είναι κοινωνιοκεντρική και με κάποιον τρόπο έθετε σε αμφισβήτηση την επικυριαρχία του αγοραίου οικονομισμού – την αφηρημένη κατασκευή μιας πολιτικής οικονομίας. Ωστόσο, οι πρακτικές του κρίσεις ήταν σχεδόν πάντα (με κάποιες εξαιρέσεις) πολύ εχθρικές προς την αριστερά, τόσο την αριστερά των δικαιωμάτων όσο και αυτή των ταξικών-υλικών διεκδικήσεων. Για τον Γιανναρά η αριστερά ήταν απλώς μια ακραία έκφανση του ίδιου του δυτικού ατομικισμού, μια μηδενιστική παρόξυνση του ίδιου του Homo occidentalis. Και ως προς αυτό, θύμιζε κριτικές σαν αυτές του Γάλλου Ζαν-Κλοντ Μισεά ή του Κρίστοφερ Λας, μοτίβα που είναι παρόντα στη Δύση εδώ και δεκαετίες. Τελικά, η μετάφραση της γιανναρικής σκέψης θα γείρει σε μια δυσφορική, αφοριστική κατεύθυνση, εκφρασμένη με μια γλώσσα ποιητικής ευφορίας. Για μένα ωστόσο το μεγαλύτερο πρόβλημα σε σχέση με τον δημόσιο στοχασμό του Γιανναρά δεν ήταν η απαισιόδοξη ανθρωπολογία του για τον σύγχρονο πολιτισμό και τις κλίσεις του. Στο κάτω-κάτω, ποικίλες εκδοχές κριτικής απαισιοδοξίας κυριαρχούν σε στοχαστές και δημόσιους διανοούμενους που δεν έχουν καμιά σχέση με ορθοδοξίες και κοινοτισμούς. Και από μια άποψη, μια σκεπτικιστική και κριτική στάση είναι προτιμότερη από την αφελή και ιδιοτελή ενίοτε αισιοδοξία των συναινετικών διανοούμενων.

Υπήρξε όμως, ιδίως μετά τη δεκαετία του '80, ένα διαιρετικό σχήμα που έκανε τη σκέψη του Γιανναρά πολύ ευάλωτη στον συντηρητικό δογματισμό. Η φιλοσοφία της αγαπητικής ελπίδας (ο ερωτικο-οντολογικός ορίζοντας της σκέψης του) διαπότιζε μια ερεβώδη πολιτισμική απαξίωση της νεοελληνικής κοινωνίας και του κράτους, από όπου δεν σωζόταν τίποτα ή σχεδόν τίποτα. Η περιβόητη περιφρόνηση για το «ελλαδικό κρατίδιο» έγινε γρήγορα μέθοδος κακοχαρακτηρισμού των πάντων, από τα πολιτικά κόμματα και τα συνδικάτα μέχρι συνολικά τη λεγόμενη «φραγκολεβαντίνικη» συνείδηση, ως διεστραμμένα εγωιστική σχέση με τον κόσμο.

Σε αυτήν τη μάχη του με το φάντασμα μιας ενιαίας, αρνητικής και πνευματικά ιμπεριαλιστικής Δύσης ο Γιανναράς θα θυσιάσει τους χυμούς της πρώιμης σκέψης του. Το σταθερό υπόστρωμα κάθε ρομαντικού συντηρητισμού στην Ευρώπη, τόσο στη Δύση όσο και στην ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία, είναι η αποθέωση της παλλόμενης λαϊκής κοινότητας και η δαιμονοποίηση όλων των «τεχνη��ών» πολιτικών κατασκευών (του μοντέρνου κράτους, των αντιπροσωπευτικών θεσμών). Το πλαίσιο αυτό πλακώνει διαρκώς τον λόγο του Γιανναρά με τρόπο που σταδιακά γίνεται πιο ασφυκτικός στην απολυτότητά του. Και ενώ η μια πτυχή του εγχειρήματος επιδίωκε να αποδομήσει τη δογματική και περίκλειστη ηθικολογία, η άλλη πλευρά του Γιανναρά θα γλιστρήσει σε μια πολεμική που δεν αφήνει και πολλά ανοιχτά παράθυρα.

3 Φυσικά κάποιοι (νέο)φιλελεύθεροι σχολιαστές που γράφουν τώρα αρνητικά για τον Γιανναρά φαίνεται να λησμονούν τα κοινά μεταξύ τους σημεία. Αν και ο εκλιπών απεχθανόταν φιλοσοφικά τη λογική των δικαιωμάτων, επί χρόνια έγραφε τα χειρότερα για τη δημοσιοϋπαλληλία και τον κρατισμό. Εκθείαζε, επίσης, την αριστεία, έβρισκε πάντα αντικοινωνικές τις απεργίες και μηδενιστική την όποια διαμαρτυρία ενδιαφερόταν για οικονομικά-μισθολογικά αιτήματα. Όπως και κάποιοι συντηρητικοφιλελεύθεροι δημοσιολόγοι και σχολιαστές, πίστευε πως ο «ιστορικός υλισμός» είναι η κυρίαρχη ιδεολογία και το πνεύμα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, μιας Ελλάδας που για τον Γιανναρά ήταν πλέον τελειωμένη υπόθεση, εκτός αν την έσωζε το ήθος και η αρχοντιά «λίγων γενναίων».

Η κοινωνική-πολιτισμική κριτική του Γιανναρά επέστρεφε διαρκώς στην εξιδανικευμένη ιδέα μιας μαγιάς «εύψυχων Ελλήνων» που σώζουν τον πολιτισμό από τη βαρβαρότητα και το έθνος από την κατάρρευση του ίδιου του κράτους. Έχω συζητήσει αλλού (στο δοκίμιό μου «Κοινότοπη χώρα») τη στάση αυτή που βλέπει το «λίγο» της χώρας ως κρυμμένο πλούτο, τη φτώχεια ως αρχοντιά και την περιφερειακή θέση ως προνόμιο μιας αγαθής ελληνότροπης οικουμενικότητας απέναντι στην εγκληματική παγκοσμιότητα της Δύσης. Είναι, πράγματι, μια κριτική που δεν ενδιαφέρεται για θέματα ισότητας ή κοινωνικής δικαιοσύνης αλλά περισσότερο για την αρετή της αυθεντικότητας και ένα είδος πολιτικής της ψυχής. Παρ' όλα αυτά, ο Γιανναράς των πρώτων δεκαετιών υπερασπίστηκε έναν χριστιανισμό της σάρκας και μια φιλοσοφία του προσώπου που θα μπορούσε να μην προχωρήσει σε ισοπεδωτικά μονοπάτια. Θα μπορούσε να είναι ένας κριτικός συντηρητικός λόγος που θα απέφευγε τον στόμφο της αντιμοντέρνας ρητορείας. Έχω, δε, την εντύπωση (κάνω μια υπόθεση) ότι του στοίχισε πολύ η επίθεση που δέχτηκε –και ιδίως η αμφισβήτηση της επάρκειάς του ως δασκάλου φιλοσοφίας– από επιφανή πρόσωπα και φορείς της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής αριστεράς στα πανεπιστήμια της εποχής. Η ίδια η δεκαετία του '80 βιώθηκε ευρύτερα από πολλούς εθνορομαντικούς διανοούμενους και καλλιτέ��νες ως πολιτισμικό τραύμα, με πηγή προέλευσης τόσο τον πασοκικό μαζικοδημοκρατικό «λαϊκισμό» όσο και μια νεοδιαφωτιστική αριστερά που θα τη θεωρήσουν εθνομηδενιστική δύναμη. Ο Γιανναράς είχε υποστεί στη νεότητά του το σοκ και τη συμβολική βία των παραεκκλησιαστικών οργανώσεων και αργότερα θεώρησε πως έγινε στόχος ενός άλλου φανατισμού (από φιλελεύθερους, αριστερούς και «δυτικόφρονες» εκσυγχρονιστές).

Από εκεί και πέρα, ο δημόσιος διανοούμενος που κατακτά μια ορισμένη δημοφιλία και μιλάει στο κοινό του θα επαναλαμβάνει μονότονα τον βασικό καμβά της σκέψης του με όλο και πιο σκληρούς χαρακτηρισμούς και θυμό. Φυσικά, κάθε κοινωνικός κριτικός λόγος έχει ένα μερίδιο εμπάθειας, γιατί δεν υπάρχει αμερόληπτη, ψύχραιμη και πάντοτε πολιτισμένη γραφή, ιδίως σε μια εποχή αλλεπάλληλων κρίσεων και μεγάλων ρηγμάτων. Δεν μπορούμε όμως να παραβλέψουμε πως ο τρόπος με τον οποίο ο Γιανναράς θα καταγγείλει διάφορα δεινά οδηγεί σε μια εθνορομαντική ουτοπία με αιχμή μια ανεύρετη, φασματική ελληνικότητα. Ακόμα και η κριτική του στον πολιτικό εθνικισμό και στη στενόμυαλη πατριδοκαπηλία της θεσμικής Εκκλησίας εντάσσεται σε μια αντίληψη περί ελληνικής οικουμενικότητας που παρουσιάζεται πάντα ως ο αυθεντικός τρόπος του βίου μας απέναντι σε μια παρακμιακή Δύση και μια δεσποτική Ασία. Η ιδέα μιας εναλλακτικής καθ’ ημάς Ανατολής που υποτίθεται ότι θα μας δωρίσει και πολιτική διέξοδο έγινε ένας αψύς δογματισμός, κατακεραυνώνοντας σχεδόν τους πάντες ως ολίγιστους και κρετίνους. Εδώ το πένθος για τη χαμένη ελληνικότητα έγινε ένα μελαγχολικό άγχος με το οποίο αδικείται οτιδήποτε έρχεται μετά τον Σεφέρη, τον Πικιώνη, τους «δασκάλους του γένους», τη λαϊκή αρχιτεκτονική κ.λπ.

Ο λόγος του Γιανναρά έγινε ένα τέχνασμα σύγκρισης μεταξύ μιας συνθήκης πνευματικού μεγαλείου και λαϊκής άνθισης (πριν από το ελληνικό κράτος και τους επείσακτους θεσμούς του) και μιας κατάστασης εκπεσμού και βαρβαρότητας. Οι αποχρώσεις μειώνονταν, οι τελεσίδικες αποφάνσεις πολλαπλασιάστηκαν και στο τέλος ακόμα και ο Δαρβίνος ταυτίστηκε με μια πιθηκόμορφη, παρακμιακή ανθρωπότητα.

4 O θάνατος του Χρήστου Γιανναρά δεν μπορεί πάντως να είναι μια αφορμή λεκτικών κατεδαφίσεων ή εγκωμιαστικών παιάνων. Χρειαζόμαστε περισσότερες κριτικές αποτιμήσεις και λιγότερες μονότονες καταδίκες ή κολακευτικά παχιά λόγια. Για τη δική μου αίσθηση των πραγμάτων, ο στοχασμός του Γιανναρά είχε πάρει έντονη κλίση προς μια αριστοκρατική και αντιδημοκρατική πολιτική φιλοσοφία, στηριγμένη, παραδόξως, σε μια ποιητική ενόραση του έρωτα και ��ης σχέσης. Το ένα σκέλος δυνάμωσε υπερβολικά, ενώ το άλλο έμεινε στάσιμο, σαν ένα καλλιεπές σχόλιο πάνω στον καμβά της γενιάς του '30 περί ελληνικότητας. Ένας ιδιαίτερος ρομαντικός συντηρητισμός με αιχμηρούς τόνους και πνεύμα πολεμικής θα γεννήσει περισσότερες παρεξηγήσεις με τον καιρό.

Για ένα πράγμα δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς τον Γιανναρά: πως του έλειπε το πάθος. Από αυτή την άποψη, πράγματι, δεν ήταν ο τύπος του ακαδημαϊκού φιλοσόφου, του καθηγητή πανεπιστημίου που διδάσκει φιλοσοφία. Στάθηκε ανυποχώρητα πολεμικός παρά διπλωμάτης. Και η πραότητα (την οποία τονίζουν κάποιοι) ήταν ένας τόνος της φωνής και όχι η αντιμετώπιση των αντιπάλων και των εχθρών, που για τον Γιανναρά κόμιζαν όλα τα δεινά του κόσμου. Και αυτό το στοιχείο προσφέρει πολλές ευκαιρίες εκφραστικής δεινότητας, αλλά είναι και παγίδα στην οποία κάποιος επενδύει τον ναρκισσισμό του (ιδίως αν είναι συγγραφέας και ομιλητής χαρισματικός).

Απομένει εν τέλει στους θεολόγους ή στους φιλοσόφους της θρησκείας να κάνουν τις δικές τους αποτιμήσεις ενός έργου. Το βέβαιο είναι πως η σκέψη του Γιανναρά (αδιαχώριστη από το πρόσωπο και τη δημόσια παρουσία του) ανήκει στο πεδίο της ελληνικής ιδεολογίας και των μεταμορφώσεών της. Μια κριτική της ελληνικής ιδεολογίας θα είναι όμως πάντα κάτι διαφορετικό από το ξήλωμα της όποιας πνευματικής φυσιογνωμίας ή τους οπαδικούς διθυράμβους των social media.

Νικόλας Σεβαστάκης

✔ Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LiFO

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[sparklingcum]

Σου αρέσει να σε χύνουν; you look super cute

Μαλακά μου..που τα σκέφτεστε και τα ρωτάτε αυτά; Και μετά απορείτε γιατί δεν απαντάνε οι γυναίκες στα μηνύματά..lol για το δεύτερο σχόλιο σε συνδυασμό με την ερώτηση σου..

[romios-gr]

Το επικό σχόλιο του Στέφανου Χίου! Ψύχραιμος σχολιασμός Στέφανου Χίου για τον σταυρό που φόρεσε η Μαρέβα στην εκκλησία – Καλή μου είσαι έτοιμη να πάμε για το σόου στην εκκλησία;   – Σε πέντε λεπτά χρυσέ μου τελειώνω την γιόγκα μου και ντύνομαι! – Σε παρακαλώ, φόρεσε κάτι να ταιριάζει με την παράσταση! – Μην ανη��υχείς! Θα σου τον κάνω εγώ το κάθε Νατσιό απόψε να μοιάζει γιαχωβάς…. ... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/to-epiko-scholio-toy-stefanoy-chioy/

[mothvhs]

Γειά! Είδα το προηγούμενο ποστ και ήθελα να αναφέρω πως το βράδυ της eurovision έκανα και εγώ ένα σχόλιο κάτω από το ποστ του sam! Το ακολουθώ χρόνια τώρα και λατρεύω το βιβλίο του. ήταν να παραγγείλω και το καινούριο. Του ανέφερα πως με απογοητεύει λίγο που ως κουήρ άτομο δεν έχει κάνει κανένα ποστ για τη γενοκτονία στη παλεστινη και σε 15 λεπτά το πολύ είχα ήδη μπλοκαριστεί το οποίο με ξαφνιάζει λίγο (;) Σε άλλα ποστ του δεν διαγραφεί καν ομοφοβικα και τρανσφοβικα σχόλια που του κάνουν αλλά το κομεντ μου για την παλεστινη ήταν αρκετά ενοχλητικό για να φάω μπλοκ απαρεντλι. Κάπως στενόχωρο αλλά θέλω να του δώσω benefit of the doubt. Btw, είδα πως έκλεισες θέση!! Have fun💙

με ξαφνιάζει κι εμένα. όποιο λόγο κι αν έχει είναι πολύ λάθος πρακτική αυτή.. πολύ πολύ απογοητευτικό. σ’ευχαριστω που μοιράστηκες την εμπειρία σου και λυπάμαι πραγματικά… δεν ξέρω αν θα είναι fun η εκδήλωση με αυτά τα δεδομένα αλλά thank you <3

[freemindergr1]

Αποτελέσματα Πανελληνίων 2023: Ναι μεν βγήκαν, όμως τίποτα δεν τελείωσε ακόμα...

Τι επιδόσεις είχαμε και τι αναμένουμε τώρα...

Τι επιδόσεις είχαμε και τι αναμένουμε τώρα… Την περασμένη Πέμπτη λάβαμε τα αποτελέσματα των Πανελληνίων. Κάποιοι από εμάς τα έλαβαν μέσω SMS, κάποιοι άλλοι έπρεπε να πάνε στο σχολείο τους για να μάθουν από τις λίστες που ήταν αναρτημένες πως τα πήγαν. Από εκείνη την στιγμή και μετά, πολλά είχαν συμβεί. Οι εκτιμήσεις για τις βάσεις δίνουν και παίρνουν και πολλοί λένε πως θα θυμίζουν λογική…

[darkside-cookies]

Το μόνο που με κάνει να νιώθω καλύτερα είναι το σχόλιο με τις πράσινες καρδιές του Καπουτζίδη κάτω από το ποστ με τη Φιλανδία στο ινσταγκραμ, thats all i needed

ήρθε για μια ακόμη φορά να σώσει τη σεζόν της eurovision

[anekplirwtoi-erwtes]

oses fwto kai na anevaseis you're still a lizard 😊

Φαντάζομαι ένιωσες καλά με τη μαλακία σου ε; Χωρίς να σε νοιάζει τι ανασφάλεια μπορεί να κουβαλάει ο άλλος, κ ότι με αυτό το σχόλιο μπορεί κ να μη κλείσω μάτι. Σάλτα και γμησου δειλό ανον 💜

[iveneverbeenmorestressedinmylife]

γεια 🥺💖💜 διάβασα την ιστορία 🫶 σου άφησα σχόλιο πήγαινε δες το <333

ναι είδα την ειδοποίηση 🥺🥺 πάω τώρα 🏃‍♀️🏃‍♀️

[justforbooks]

Μία «ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΝΔΗΜΙΑ» ξεσπά αιφνίδια, παραλύοντας αεροδρόμια, υπηρεσίες και δομές της κανονικότητας. Μάλλον βλάβη και όχι ψηφιακό σαμποτάζ, αν και με τέτοια συμβάντα κανείς δεν μπορεί ποτέ να είναι βέβαιος, ιδίως σε καιρούς γεωπολιτικού ψυχρού πολέμου. Το σχόλιο επικεντρώνεται, πάντως, σε τεχνικά θέματα μιας εταιρείας κυβερνοασφάλειας ή σε κάποιους σέρβερ της Microsoft. Θα μπορούσε όμως να είναι κάτι σοβαρότερο, η έλευση μιας εποχής όπου η κλιματική κατάρρευση, οι βλάβες των πληροφοριακών συστημάτων και άλλα γεγονότα διάρρηξης της παγκοσμιοποιημένης ροής θα συντονιστούν, προκαλώντας μεγαλύτερα επεισόδια καταστροφής.

Υπάρχει εδώ και κάποια χρόνια μια «επιστήμη των καταρρεύσεων» όπου γεωλόγοι, ειδικοί στο κλίμα, βιολόγοι και μελετητές της ευπάθειας των οικοσυστημάτων συλλέγουν δεδομένα, προαναγγέλλοντας μια πιο δομική κατάρρευση του πολιτισμού μας. Βεβαίως, όσοι/-ες εξερευνούν τα πιο ακραία και ριζικά ενδεχόμενα (δεν μένουν δηλαδή στη συμβατική κουλτούρα των προειδοποιήσεων και της περίσκεψης) είναι επιστήμονες που κινούνται, κατά κανόνα, σε ριζοσπαστική και αναρχική κατεύθυνση. Το ότι ένας στοχασμός του κινδύνου έχει συνδεθεί ιστορικά με στάσεις και πρόσωπα, με αυτό που πολλοί θα ονομάσουν «ακραίο», λειτουργεί κάπως καθησυχαστικά για τους άλλους, τους περισσότερους. Οι «μετριοπαθείς» ακούμε τις πένθιμες κωδωνοκρουσίες των «ακραίων» και επιστρέφουμε στις βεβαιότητες του ελέγξιμου κόσμου και στην επίπλαστη ορθολογικότητα των μικρών μας προσαρμογών. Ενίοτε, η ευκολία της καταστροφικής ρητορείας λειτούργησε όπως η ιστορία με τον λύκο και τα πρόβατα: έδωσε στις πλειοψηφίες και στις συμβατικές πολιτικές τους εκπροσωπήσεις την εντύπωση πως απλώς κάποιοι «τρελοί» ή ακραίοι φωνάζουν, αλλά, εν τέλει, οι βλάβες διορθώνονται και η κανονικότητα αποκαθίσταται. Η λήξη συναγερμού είναι μηχανισμός άμυνας και υπαρξιακή ανάγκη, ιδίως όταν ο καθένας μας έχει να χειριστεί το εφήμερο του βίου του, τις ανάγκες και την κλίμακα μιας καθημερινότητας που χρειάζεται μικρές δόσεις ασφάλειας ή έστω ανεμελιάς.

Έχει ασκηθεί σοβαρή πολιτική και επιστημονική κριτική στη λεγόμενη «καταρρευσιολογία» (collapsology) και στις προγνώσεις της. Κάποιος μπορεί να υποθέσει ότι η χιλιαστική προφητεία και ο τεχνολογικός καταστροφισμός δεν κινητοποιούν πραγματικά την πολιτική δράση ούτε την ατομική ευαισθησία αλλά προκαλούν ένα είδος πολιτισμικού πανικού και ενός αισθήματος ματαίωσης.

Παρ’ όλα αυτά, ο στοχασμός για το ενδεχόμενο της μεγάλης οικουμενικής βλάβης, μιας σειράς αλληλένδετων καταστροφών, είναι απολύτως αναγκαίος. Σχετίζεται με μια ανήσυχη, άβολη και ανατρεπτικά ερεθιστική προσέγγιση στα πράγματα. Το μεγάλο λάθος κάποιων «μετριοπαθών» είναι ότι πιστεύουν πως όλα μπορούν να διορθωθούν με ακόμα περισσότερη τεχνική, πληροφορία, ενημερωτικές καμπάνιες. Είναι η πίστη τους πως ζουν σε έναν κόσμο όπου τα άκρα είναι μόνο ακροδεξιές ή ακροαριστερές «ιδεοληψίες». Ενώ η πιο σημαντική στις συνέπειές της ακρότητα κατοικεί σε τρόπους ζωής, μοντέλα οικονομίας και συστήματα συμβατικά, κάποιοι εξακολουθούν να νανουρίζουν τον εαυτό τους με την ιδέα πως το κακό προέρχεται μόνο από ανορθόδοξες και περιθωριακές λογικές. Έχουν αθωώσει εκ των προτέρων το mainstream για να δουν το κακό μόνο στα όρια και στην τρέλα των μεγάλων σατανάδων.

Αυτό, όμως, που μας διδάσκουν επεισόδια «παράλυσης» όπως το τωρινό είναι πως η κατάρρευση είναι μια λογική πιθανότητα, όχι μια εξτρεμιστική φαντασίωση πλέον. Τα συστήματα υπερφορτώνονται, οι ενεργειακές ανάγκες εκτοξεύονται, οι ροές γίνονται τόσο πυκνές ώστε καθίστανται μη διαχειρίσιμες. Ο κόσμος μας τείνει να μοιάσει με αυτά τα κρουαζιερόπλοια που αδειάζουν χιλιάδες ανθρώπους στη Σαντορίνη ή (μέχρι πρότινος) στη Βενετία.

Αν το σκεφτούμε καλύτερα, η βλά��η είναι μια μορφή οργάνωσης που παράγει περισσότερο χάος από τάξη. Κάτι σαν τις αλυσιδωτές παρενέργειες των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων μας ή σαν την αφυδάτωση των τοπίων από την ακόρεστη «επισκεψιμότητά» μας. Αν όμως οι δημοκράτες θέλουν να αποτρέψουν τ�� χειρότερα, δεν έχουν παρά να τα σκεφτούν σοβαρά και να αλλάξουν, πιο γρήγορα και χωρίς ιδεολογικά ταμπού, ορισμένα κοινωνικά και πολιτισμικά πρότυπα. Ο πολιτισμός του μέτρου χρειάζεται σήμερα μια πολιτική ρήξεων, όχι την εθελοτυφλία ούτε τις ανώδυνες τεχνικές γνωματεύσεις και τα μικρά βελτιωτικά βήματα.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?