#volwassenen onderwijs

[kikotapasando]

Kamer debatteert over beter lezen en schrijven

Kamer debatteert over beter lezen en schrijven 12 november 2024 De commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen spreekt op woensdag 13 november over mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. Hoe kunnen volwassenen dit beter leren? Dit is een van de vragen die de Kamerleden behandelen. U kunt het debat vanaf 10.00 uur volgen via de livestream en de app Debat Direct. Cijfers uit 2023…

[meestgesteldevragen]

26 oktober - feiten, feestdagen en gebeurtenissen

Interessante feiten en historische gebeurtenissen op 26 oktober

Welkom bij Vandaag: 26 oktober, waar we de dag in een ander licht zetten met boeiende feiten, inspirerende gebeurtenissen en unieke feestdagen die deze datum bijzonder maken. Op 26 oktober vieren we enkele belangrijke historische gebeurtenissen, internationale feestdagen en nationale vieringen. Laten we eens kijken naar de meest opmerkelijke feiten en een inspirerende quote om deze dag goed te beginnen. Feestdagen en Nationale Dagen op 26 oktober: - Nationale Feestdag van Oostenrijk (Nationalfeiertag) - Oostenrijk Op 26 oktober viert Oostenrijk zijn Nationale Feestdag, ter herdenking van de ondertekening van de neutraliteitsverklaring in 1955. Deze dag markeert het herstel van de soevereiniteit van Oostenrijk na de Tweede Wereldoorlog en de oprichting van een neutrale staat. - Dag van de Interne Geneeskunde - Verenigde Staten Op deze dag vieren medische professionals in de Verenigde Staten hun vakgebied, de interne geneeskunde. Het is een dag om bewustwording te creëren voor de belangrijke rol die internisten spelen bij de gezondheidszorg van volwassenen. - Nationale Pompoendag - Verenigde Staten Nationale Pompoendag wordt gevierd in de VS, waar pompoenen een symbool zijn van de herfst. De dag wordt vaak gevierd met pompoenrecepten, decoraties en het uithollen van pompoenen voor Halloween. - Dag van het Afghaanse Kind - Afghanistan In Afghanistan wordt op 26 oktober Dag van het Afghaanse Kind gevierd om aandacht te vragen voor de situatie van kinderen in het land, met een focus op onderwijs en kinderrechten. Feiten en gebeurtenissen op 26 oktober: - De neutraliteit van Oostenrijk (1955) Op 26 oktober 1955 nam Oostenrijk een wet van neutraliteit aan, waarmee het land verklaarde zich niet aan te sluiten bij militaire allianties. Dit was een cruciaal moment voor Oostenrijk, dat net hersteld was van de Tweede Wereldoorlog en bezetting door geallieerde machten. - De Slag om Leyte in de Tweede Wereldoorlog eindigt (1944) Op deze dag in 1944 eindigde de Slag om Leyte in de Filippijnen, een van de grootste zeeslagen in de geschiedenis. Het leidde tot de bevrijding van de Filippijnen van de Japanse bezetting en markeerde een keerpunt in de Tweede Wereldoorlog. - Oprichting van de Internationale Rode Kruis (1863) Op 26 oktober 1863 werd in Genève de Internationale Rode Kruis opgericht, een organisatie die zich inzet voor de bescherming van mensenlevens en menselijke waardigheid, vooral in tijden van oorlog en rampen. Leuke weetjes over 26 oktober: Top Gun debuteert op Broadway (2002): Op deze dag in 2002 werd de Broadway-musical Top Gun voor het eerst opgevoerd, gebaseerd op de gelijknamige filmklassieker. De Eerste Beelden van Mars (1965): Op 26 oktober 1965 stuurde de ruimteverkenner Mariner 4 de allereerste close-up beelden van de planeet Mars terug naar de aarde, wat een mijlpaal in de ruimte-exploratie was. Inspirerende Quote voor 26 oktober: "Vrijheid bestaat niet uit het doen wat we willen, maar uit het hebben van het recht om te doen wat we moeten."— Paus Johannes Paulus II Deze quote herinnert ons eraan dat vrijheid niet alleen bestaat uit keuzes, maar ook uit verantwoordelijkheid. Het is een krachtige boodschap om de dag mee te beginnen, vooral op een dag als 26 oktober, wanneer we de neutraliteit en vrijheid van Oostenrijk vieren. Kijk ook eens wat er eerdere dagen speciaal was {{ content }} Read the full article

[keynewssuriname]

Stichting Pro-Humaniteit: Jongeren en ouderen krijgen de sleutels tot levenslang succes

De Stichting Pro-Humaniteit organiseert het Flora Edutainment Festival, dat plaatsvindt in de periode van mei tot en met december 2024. Het festival heeft als doel jongeren buiten de schoolbanken de juiste tools voor het leven te geven door middel van interactieve workshops en prikkelende motivatiesessies. Op dinsdag 14 mei werd er een persconferentie gehouden in het IGSR-gebouw op het terrein van de Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS) om de samenleving te informeren over de meerwaarde van het project. Het educatieve festival in het ressort Flora begint op donderdag 16 mei. Tijdens de persconferentie gaf stichtingsvoorzitter Henk Doelwijt aan dat het evenement een inspirerende kracht moet zijn om Suriname te verheffen. “Het festival richt zich op idealisme, onderwijs, kunst, cultuur en veiligheid, met als rode draad kennisoverdracht aan alle leeftijden.” Doelwijt merkte op dat het festival niet alleen jongeren wil inspireren, maar ook volwassenen wil betrekken bij het leerproces. Een belangrijke bijdrage aan de persconferentie kwam van bestuurscommissaris Cornelly Ensberg, die het belang van de Sustainable Development Goals (SDG’s) benadrukte. Deze doelen omvatten goede gezondheid en welzijn, duurzame steden en gemeenschappen, en verminderde ongelijkheden. Ensberg wees erop dat het festival ook gericht is op het bevorderen van deze SDG’s, waardoor het evenement een bredere maatschappelijke impact zal hebben. Sportambassadeur Wilfred Burgos sprak over het belang van sportpsychologie, een aspect dat volgens hem te weinig aandacht krijgt. Hij merkte op dat sport niet alleen disciplinair is, maar ook spectaculair en karaktervormend. Bestuurssecretaris Margo Kramp voegde hieraan toe dat samenwerken en samen leren met specifieke doelgroepen cruciaal is. “Het gaat altijd om samen werken en samen leren met specifieke doelgroepen. De organisatie is hier al ruim 15 jaar mee bezig.” Het evenement wordt ondersteund door diverse partners in de publieke en private sector. Districtscommissaris Ricardo Bhola van Paramaribo Noord-Oost moedigde dit project aan en sprak zijn steun uit voor de doelstellingen van het festival.   Read the full article

[peecee-columns]

Cum laude tevreden met behaalde successen

Pieter van den Hoogenband was als drievoudig Olympisch kampioen specialist op de 100 en 200 meter vrije slag. Hij diende voor velen als inspirator en had met zijn fysieke prestaties in het chloorwater het hoogst haalbare bereikt. Inmiddels is van den Hoogenband een aantal jaren Chef de Mission van de sportkoepel NOC*NSF. Vanuit die rol zei hij onlangs dat ‘het straks gaat om de verhalen, niet om de medailles’. Een opmerkelijke koerswijziging van een man die zelf twee decennia geleden alleen maar voor de winst ging in het water. Sinds de gouden Spelen van Sydney werd het ook haast een sport om als kikkerland zoveel mogelijk medailles te behalen. Dit resulteerde in een zevende plek tijdens de laatste Olympisch Spelen in Tokyo, waar de Nederlandse topsporters met tien gouden, twaalf zilveren en veertien bronzen medailles huiswaarts keerden.

Achteraf gezien bleek niet alles goud, zilver of brons te zijn wat er blonk. De aanloop naar deze aansprekende resultaten, waar we als consument zo graag naar kijken en tevens haast naar verlangen, ging voor sommige sporters echter niet van een leien dakje. Er kwamen klachten binnen, waardoor een landelijk onderzoek werd aangekondigd waarbij de topsportcultuur en de grenzen daarvan moesten worden bekeken en onderzocht. Hieruit ontstond de kentering. Moesten er koste wat kost zoveel mogelijk medailles worden behaald om als land zo hoog mogelijk te eindigen in de medaillespiegel? Moet er voorafgaand aan de komende Spelen ook weer een streefaantal medailles worden genoemd, met alle gevolgen van dien? En daarbij: wie weet later nog te vermelden wat het aantal behaalde medailles was van eerdere Olympische Spelen?

Tegelijkertijd met deze overpeinzingen verschenen in de media berichten over het afschaffen van de cum laude-regeling op hogescholen en universiteiten. Met deze maatregel hoopt men de prestatiedruk onder studenten te verminderen en zodoende het aantal burn-outs onder jong volwassenen te temperen. “De cum laude legt te veel nadruk op presteren in plaats van leren”, aldus Hester Daelmans (hoofd master geneeskunde) en Christa Boer (vice-decaan onderwijs), beiden werkzaam aan de vrije universiteit van Amsterdam, eerder in deze krant. En net als bij alle andere discussies rondom maatschappelijke thema’s, kwam er ook nu veel tegenspraak. Andere hoogleraren en onderwijsdeskundigen zien namelijk juist graag dat het predicaat cum laude blijft bestaan, zodat studenten zich kunnen blijven onderscheiden van de middelmaat.

Wanneer het om presteren gaat, zal onherroepelijk enige vorm van een bepaalde druk gaan meespelen. Het is echter van groot belang dat er bij het studeren, als ook tijdens het beoefenen van een sport, enige vorm van intrinsieke motivatie aanwezig is en de persoon in kwestie vooraf persoonlijke, realistische doelen probeert te omschrijven die gaandeweg eventueel kunnen worden bijgesteld. Niet iedereen heeft hetzelfde portie talent om een cum laude-student of dito sporter te zijn. Kijk dus vooral naar jezelf, naar je eigen capaciteiten en wat je wil bereiken. En zet vooral in op realistische kortetermijndoelen. Deze kunnen afvinken werkt zegenend. Bedenk daarbij dat waar voor de ene persoon cum laude met negens slagen betekent, dat voor een andere persoon net zo cum laude kan zijn met het scoren van allemaal zessen.

De vaak aangehaalde en gewraakte ‘zesjescultuur’ is hierbij een term die veel onrecht doet aan een hardwerkende student met minder talent om negens te scoren maar wel slaagt. Is deze dan minder waard? Of later een slechte(re) werknemer? De omslag in het prestatiedenken zal veel mensen in elk geval goed doen en stimuleren. De Olympische gedachte ‘meedoen is belangrijker dan winnen’ is in veel gevallen achterhaald en wordt vaak nog gezien als een teken van verminderde strijdlust om voor het allerhoogste te gaan. Laten

we deze gedachte omarmen, wetende dat wanneer je meedoet, je ook kans maakt om persoonlijke successen te behalen. In welke vorm dan ook.

[josephinesliteraireblog]

Daughter of China

Hallo lezers,

Een maand of twee geleden was ik begonnen met het boek, Daughter of China, te lezen. Ik heb het nu uit en zal er een beetje over vertellen in deze post.

Het boek is geschreven door Larry Engelmann en Meihong Xu. Het is een biographie van Meihong Xu haar leven en dat vertelt ze in een verhaal.

Ik heb enkel puntjes opgeschreven over het boek en wat er me bij is gebleven:

Zij herinnert zich dat een van haar schoolmeesters naar een werkkamp werd gestuurd omdat hij, door een schoolmeisje geschreven, onjuiste letter van Mao Tse Tung's naam had doorgestreept en gecorrigeerd.

Zij herinnert zich ook het luide haatdragende woorden tegen personen die ervan werden beschuldigd "klassenvijanden" en "rechtsmensen" te zijn op bijeenkomsten om deze ongelukkigen te vernederen en hen voor te bereiden op gevangenisstraf of executie.

De auteur beschrijft de verschrikkingen van openbare executies, waarbij veroordeelde onschuldigen werden doodgeschoten onder het gemene gezang van rode menigten. Heel vaak werden de vermoorde slachtoffers na de executies met spoed naar een nabijgelegen kamer of tent gebracht om hun organen te laten verwijderen voor transplantatie. Het oogsten van organen van dissidenten en minderheden (zoals de Tibetanen en Fang Gong-boeddhisten) is vandaag de dag een grootschalige industrie in communistisch China. Onderwijs in Rood China was en is niets anders dan hersenspoeling, indoctrinatie en uit het hoofd leren. Verwijzend naar de openbare executies vertelt Meihong: "Wij allen - volwassenen en kinderen - waren zo lang doordrenkt van hysterie en groepsdenken dat wat we zagen noodzakelijk en natuurlijk leek. We geloofden dat we onszelf alleen konden redden door de levens van onze vermeende vijanden op te offeren. We hebben ons geen moment kunnen voorstellen dat we door onze eigen leiders werden gemanipuleerd".

Ze vertelt ook over het massale doden van huisdieren door hondenslachters die van huis tot huis en van dorp tot dorp trokken, omdat het bezit van een huisdier door de communistische autoriteiten werd beschouwd als een overblijfsel van de oude orde, een burgerlijke praktijk.

Meihnong werd op zeer jonge leeftijd opgenomen in het "Volksbevrijdingsleger" en werd lid van een elite-inlichtingendienst. Ze werd gestuurd om een bezoekende Amerikaanse professor, Larry Engelman, te bespioneren, maar merkte al snel dat haar oude loyaliteiten verdeeld waren toen ze hem leerde kennen. Ze weigerde de activiteiten tegen hem voort te zetten en werd daarom gevangen gezet en gemarteld.

Ze vertelt ook over het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede in 1989, waarbij de PLA duizenden studenten, ouderen, vrouwen en kinderen doodde en willekeurig vuurde op appartementen waar ze lichten en bewegingen zagen.

Het boek is een beetje verfijnd en heeft enkele gruwelijke dingen een beetje mooier geschreven dan ze werkelijk waren. De auteur heeft ook enkele dingen anders geschreven om het in een verhaal te maken in de plaats van een autobiographie.

Het boek zelf was heel interessant. Ik heb een boek zoals deze nog nooit gelezen. Een boek over China en het communisme heeft me nog nooit echt aangesproken, maar toen ik het daar in de tweedehandsboekenwinkel zag had ik er meedelijden mee. Het boek was ook maar 1 a 2 euro, dus ik moest het wel kopen.

Ik verwachtte er niet zo veel van, doordat ik nog nooit echt zo geinteresseerd was in zo een soort thema. Het boek was niet teleurstellend, maar het was ook niet het beste boek dat ik ooit heb gelezen. Soms werd er te veel onnodige informatie gedeeld dat er niet zo veel toe deed in verband met het plot. Soms was het ook iets te veel op de politiek gericht dat mij niet zo veel interesseerde. Hierdoor geef ik het boek een 6,8/10. Het was zeker geen slecht boek, maar fantastisch zou ik het ook niet noemen.

Josephine :)

[spotzuydblog2]

Ergotherapie in Tsjechië!

Hoi allemaal!

Dnes o České republice! Vandaag verdiepen we ons met jullie in de ergotherapie in Tsjechië.

Wil je in Tsjechië ergotherapeut worden, moet je studeren op een universiteit. In Tsjechië hebben ze de ‘univerzita’ (universiteit) en de ‘vysoká škola‘ (hogeschool). Toch zijn deze twee worden synoniemen van elkaar, dus in Tsjechië is er geen verschil tussen een hogeschool en een universiteit. Op vijf verschillende universiteiten wordt de opleiding ergotherapie aangeboden. Deze universiteiten zijn te vinden in Praag, in Plzeň, in Ústí nad Labem, in Olomouc en in Ostrava. De opleiding duurt drie jaar. Deze opleiding is een voltijds studie. Een universiteit biedt een combinatiestudie aan, dan kan de studie verbonden worden met de praktijk.

Tijdens de studie leren de studenten de ergotherapeutische methoden en benaderingen kennen en maken ze zich vertrouwt met verschillende onderzoeksmethoden. Verder leren de studenten gegevens en bevindingen te analyseren en leren ze een plan op te stellen die past bij vooraf opgestelde korte- en lange termijn doelen. De studenten doen tijdens hun studie veel kennis over hulpmiddelen op en leren hoe en waar ze deze kunnen inzetten.

Na afronden van de studie ontvangen de studenten de titel Bachelor of Science (B.sc.).

In Tsjechië zijn er ongeveer 1350 ergotherapeuten (ergoterapeut/ergoterapeutka) werkzaam, op bijna 10,7 miljoen inwoners! Ergotherapie is dan ook een niet heel bekend beroep, en er is nog regelmatig verwarring met fysiotherapie. De meeste ergotherapeuten werken in de buurt van plekken met een universiteitsprogramma. Maar 15% van de therapeuten bieden een huisbezoek aan, maar de meeste ergotherapeuten zul je vinden in de gezondheidszorg:

-        Ziekenhuizen

-        Revalidatiecentra,

-        Dagbestedingsplekken voor kinderen, volwassenen, en ouderen

-        Verzorgingstehuizen

-        Speciaal onderwijs

-        Arbeidsre-integratie programma's

-        Programma's voor mensen met mentale gezondheidsproblemen

In recentere jaren zijn er ook therapeuten gekomen in werkvelden zoals palliatieve zorg, oncologie, verloskunde, en verslavingszorg.

Hoeplijk hebben jullie vandaag weer iets geleerd! Tot de volgende keer 😊

Jullie SPOT-Team

[charleshaddonspurgeon]

Voor Iedere Dag | Ochtend Overdenking Maar voor de volwassenen is er het vaste voedsel, voor hen die hun zintuigen door het gebruik ervan geoefend hebben om te kunnen onderscheiden tussen goed en kwaad. (Hebreeën 5:14) Lees verder 1 Korinthe 10:1—11. De Heilige Schrift moet ontvangen worden, niet alleen als een letterlijke beschrijving van feiten die echt gebeurd zijn, maar als een beeld waarin de zielen, die in genade onderwezen zijn en verlicht zijn door de Heilige Geest, de uitdrukkelijke kenmerken van het grote Evangelie van de Levende God afgeschilderd mogen zien. Als je al goed thuis bent in de Schrift ben je er nu wel achter gekomen dat Genesis de Geschiedenis van Dispensatie is wat in als haar vormen de verschillende dispensaties van de oorspronkelijke onschuld weergeeft. De mens zonder de wet, onder de wet, in het verbond en nog veel meer. Je zult ook ontdekt hebben dat Exodus het Boek van de Verlossingen is. We zien verlossing door het bloed wanneer het paaslam werd geslacht, verlossing toen Gods kracht de legers van Egypte verwoeste, toen Hij Farao sloeg in de Rode Zee. Leviticus is het Handboek van de Gemeenschap, de Gids tot Toegang. Dit boek geeft een manier waarop wij tot God en God tot ons kan komen. En als je ook maar een beetje oplet moet je ontdekt hebben dat Numeri het Boek van de Ervaring is. In dit boek zijn al de tochten van de kinderen van Israel opgenomen toen ze in de wildernis leefden. Soms bij een bittere fontein, soms onder de palmbomen. Het beschrijft allemaal de voortdurende opmars van het heilige leger van God naar het Beloofde Land. De Boeken van Jozua en de Rechters typeren de geschiedenis van het volk wat Kanaän is binnengegaan. Ze zijn gered maar ze moeten vechten tegen hun verdorvenheid. Ze moeten vechten tegen de Kanaänieten die nog steeds in het land leven, ze moeten hen verdrijven ondanks hun ijzeren wagens. Ik geloof dat elk boek in de Bijbel een speciaal onderwijs bevat buitenom haar historische belang. Ter overdenking Is een groot deel van het Oude Testament een gesloten boek voor jou? De Heere Jezus zei tegen Zijn vijanden, “Hebt u nooit gelezen in de Schriften” (Mattheüs 21:42). “U dwaalt, omdat u de Schriften niet kent en ook niet de kracht van God” (Mattheüs 22:29). Het zou erg verdrietig zijn als Hij hetzelfde tegen zijn vrienden moest zeggen. Dit zijn de schriften die getuigen van Jezus (Johannes 5:39). Preek 506, 19 april 1863

[actuma]

Schade door alcoholgebruik nog altijd onderschat

Slechts vier op de tien Nederlanders (37%) weten dat (overmatig) alcoholgebruik het risico op kanker vergroot. Ook weten veel mensen niet dat er (hoge) maatschappelijke kosten door alcohol zijn voor de zorg, het onderwijs, werkgevers en voor politie en justitie. Positief is dat vrijwel alle volwassenen weten dat alcoholgebruik schadelijk is voor de hersenontwikkeling van jongeren. Toch denken vier op de tien ouders onterecht dat hun kind beter met alcohol leert omgaan, als je ze thuis laat wennen aan alcohol. Het Trimbos-instituut deed, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), voor de tweede keer onderzoek naar de kennis over de schadelijke effecten van alcoholgebruik. Het is belangrijk dat mensen de risico’s van alcoholgebruik kennen, zodat zij zelf afgewogen keuzes kunnen maken. Relatie met kanker veelal onbekend Weinig Nederlanders (37%) zijn zich bewust dat (overmatig) alcoholgebruik het risico op kanker vergroot. Een derde van de volwassenen (32%) weet dat het drinken van één glas alcohol per dag de kans op borstkanker vergroot. Ook de relatie tussen overmatig alcoholgebruik en mentale problemen is veelal onbekend. De relatie met suïcide (36%) is het minst bekend. De relatie tussen alcohol en kanker is voor veel mensen nog onbekend, toch is het belangrijk dat hier verandering in komt, mensen hebben immers het recht om geïnformeerd te worden over de risico’s van alcoholgebruik. – Carmen Voogt Daarnaast is bij de meerderheid van de deelnemers (52%) onbekend dat alcoholgebruik kosten met zich meebrengt voor de zorg, het onderwijs, werkgevers en voor politie en justitie. Er is dus veel winst te behalen door het vergroten van de kennis over de persoonlijke en maatschappelijke gevolgen van alcoholgebruik. Alcoholgebruik en het opgroeiende kind De kennis over de gevolgen van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap is nog onvoldoende: zo weet slechts 52% van de volwassenen dat alcoholgebruik tijdens de zwangerschap de kans op een miskraam, huilbaby én leer- en gedragsproblemen bij het kind verhoogt. Het is belangrijk dat mensen met een kinderwens goed worden geïnformeerd over de risico’s van alcohol rondom de zwangerschap, temeer omdat bijna een kwart van alle vrouwen alcohol heeft gedronken toen zij nog niet wisten dat zij zwanger waren. Ook is er nog winst te behalen in het ontkrachten van de misvatting dat je pubers beter kunt ‘leren drinken’ om ze zo te leren omgaan met alcohol. Dit heeft namelijk een tegengesteld effect. Jongeren die voor hun vijftiende jaar beginnen met het drinken van alcohol, hebben meer kans op een alcoholverslaving op latere leeftijd. Het stellen van strikte regels over alcohol – geen alcohol voor 18 jaar – zorgt er juist voor dat jongeren later beginnen met drinken en minder gaan drinken. Geschatte schadelijkheid alcoholgebruik Uit recent onderzoek van de WHO blijkt dat het drinken van kleine hoeveelheden alcoholgebruik negatieve effecten heeft voor de gezondheid. Zo weten we: het risico op borstkanker neemt toe bij het drinken van één glas alcohol per dag. Toch is deze kennis nog maar beperkt doorgedrongen, zeker bij volwassenen die zelf fors drinken. Zo denkt 35% van de overmatige drinkers dat dagelijks meer dan één glas alcohol drinken (erg) schadelijk is, tegenover 63% van de volwassenen die dit niet doen. Alcohol drinken wordt als normaal gezien Acht op de tien volwassenen denken en weten zeker dat hun sociale omgeving alcohol drinken normaal vindt. Opvallend hierbij is dat 18-29-jarigen vaker denken dat hun vrienden, familie en andere naasten respect hebben voor mensen die geen alcohol drinken dan 30 t/m 49 jaar of 50-plussers. Mogelijk wordt het normaler voor jongvolwassenen om geen alcohol te drinken, bijvoorbeeld door het toenemende aanbod en promotie van alcoholvrije dranken. Toekomstig onderzoek is nodig om te zien of dit een trend is bij jongvolwassenen. Bron: Trimbos Read the full article

[mariadehaes]

Info dag op zaterdag 15 januari 2022 van 9.00u tot 10.00u

[overwijs]

Dag 136 – “What’s good for me”

Dit verhaal hoort bij mijn werkdag van dinsdag 24 november.

“Het is toch eigenlijk belachelijk dat een stel pubers ons volwassenen zo erg op de kast kunnen krijgen”, we zitten in met een select groepje in een bijeenkomst om te praten hoe het gaat, elkaar vragen te stellen en tips te geven.

Een collega doet bij de eerste werkvorm wat van zijn frustraties uit de doeken. Hij zegt het en ik zie het hele groepje meteen denken: “man, wat sla jij de spijker op z’n kop!”. Ik ken weinig docenten die hun eerste jaar op een (nieuwe) school het niet meemaken, het is oprecht een uitdaging die je aangaat. De leerlingen weten dat je nieuw bent, ze merken dat je nog niet alles weet en kunnen daardoor net iets makkelijker op je knopjes drukken. Ervaring of geen ervaring, nieuw op een school sta je gewoon met 0-3 achter (al zeg je eigenlijk 3-0 achter, maar dat vond ik gek op papier staan).

Wellicht dat elke docent het wel herkent, dat gevoel na een les en dat je denkt “verrek, wat is hier misgegaan.”. Het is ze weer gelukt, je zat boven op de kast en je hoorde je eigen stem luider en bozer worden. Of je slaat op de tafel, terwijl je weet dat dit nergens op slaat. Misschien storm je het lokaal uit, gooi je de deur dicht en roep je “zoek het dan zelf maar uit!”. Allemaal tekenen van onmacht, signalen van de controle verliezen en een duidelijk gevalletje docent op de kast.

Natuurlijk kijk je dan als docent naar je eigen rol, sloot mijn uitleg aan bij hun startniveau, duurt mijn praat-deel niet te lang, is er genoeg interactie, werden ze gevraagd om allemaal betrokken te zijn bij de vragen die gesteld worden, faciliteer ik het leren voldoende en daag ik ze voldoende uit. Je zal altijd naar jezelf kijken en altijd zal er iets te zien zijn. Er is altijd iets wat beter kan.

Bij jouw perfecte les, zat je niet op de kast, kregen de leerlingen je niet uit de focus of de flow. Toch zijn pubers, elke dag puber en zullen ze elke dag een uitdaging vormen. Daarom stel je jezelf regelmatig de vraag: “maar waarom deden ze het nu wel goed, ik deed toch niets anders?”. Het kan waar zijn, dat jij nog steeds dezelfde jij was met dezelfde les en dat zij gewoon anders binnen kwamen, les ‘vroeg’ in de ochtend, hoe ze van een vorige les binnen komen of als er iets anders gebeurd is. Toch is de kans groter dat je toch iets anders deed, ook al voelde het niet zo.

De sleutel van het succes zit dan in het achterhalen van wat dat dan is. Met één klas heb ik moeite met de instructie voor ze zelf aan de slag gaan én met het opruimen. Het hele grote stuk daar tussen, gaat eigenlijk best prima en toch eindig ik in 80% van de gevallen op de kast, terwijl 80 van de 100 minuten goed genoeg gingen.

Mijn collega met wie ik af en toe les geef in het praktijklokaal aan diezelfde klas, viel het op dat in delen van het lokaal ik niet goed te verstaan was. Iets met de akoestiek ofzo. Sinds zijn scherpe analyse sta ik nog vaker ook op andere plekken dan achter het bureau, zelfs als dat een uitdaging is in verband met Corona. Toch luisterden ze vandaag weer slecht naar mijn korte instructie, met name één groep jongens. Ik weet zeker dat het niet helpt, die ronde tafels waar ze aan zitten, met zeven gasten en elkaar de hele tijd zien en horen. Als ik daar verandering in wil brengen, moet ik het toch echt zelf doen.

Mijn focus lag op het opruimen de afgelopen maanden, ze nieuw gedrag aanleren hier omtrent. Ik bereikte nog niet voldoende, ik kreeg ze niet zover dat zij de verantwoordelijkheid voelden. Zij liepen vrolijk weg en ik was gefrustreerd. Het opruimen duurde te lang, levert de weinig resultaat op, wordt maar door een klein groepje gedaan en is geen groepsverantwoordelijkheid. Tot afgelopen vrijdag ik de klas opeens als groep gemobiliseerd kreeg. Ze voelden zich samen verantwoordelijk om het te doen.

Nog net niet juichend liep ik toen weg uit het lokaal, om het vandaag weer zwaarder te hebben. Ik hing al aan het randje van de kast, klaar om er op te klimmen. In plaats van blij zijn met de vorige les, zou ik moeten kijken naar wat ik toen deed en wat ik vandaag deed.

“Het is toch eigenlijk belachelijk dat een stel pubers ons volwassenen zo erg op de kast kunnen krijgen”, en dat is zo. De verandering ligt bij onszelf. Het goede gedrag voor doen, elkaar en de leerlingen met respect behandelen. Als wij zelf briesend elkaar aanspreken op gedrag, of zonder beleefdheden elkaars gesprek onderbreken, kunnen wij niet verwachten dat zij het wel op de nette manier doen. Als wij ze niet leren wat we verwachten, hoe dat moet én het voordoen, wordt het heus niet vanzelf beter. You make the change. Eventually you get what’s good for you!

I ain't no queen of hearts, I go through stages

I fall in love then complicate it

Yeah, you know the feeling

Without much hope just blind ambition

Pretending that there's nothing missing

I always kept believing that

More, I thought if I had more I wouldn't get so bored

But everything just left me empty

Love walkin in and out of my door

Wasn't good enough no more

Well I don't trust myself life really sucks and

First time I did it but I didn't do it

Last time, that's when I really blew it

This time I'm gonna do it different 'cause I know, I know, I know

If I put everything I have into it

Eventually I'm gonna get what's good for me

I'm just tryin to be creative

But everyones so oppinionated

Want to tell me what I'm feeling

'Cause one man's junks another's treasure

When its done its hard to measure or keep on believing that

More, if only I had more, I wouldn't get so bored

But I know its gonna leave me empty

Life, walkin in and out of my door wasn't good enough no more

Well I don't trust myself I'm gonna get stuck and

First time I thought it but I didn't do it

Last time, that's when I really blew it

This time I'm gonna do it different 'cause I know, I know, I know

If I put everything I have into it

Eventually I'm gonna get what's good for me

'Cause I don't want to live my life wondering if only I woulda, I shoulda, I coulda

But I didn't 'Cause I only blame myself

Again

First time I thought it but I didn't do it

Last time, that's when I really blew it

So this time, this time, this time...

If I put everything I have into it

Eventually I'm gonna get what's good for me

First time I thought it but I didn't do it

Last time, that's when I really blew it

This time I'm gonna do it different 'cause I know, I know, I know

If I put everything I have into it

Eventually I'm gonna get what's good for me

Het liedje luisteren doe je hier: https://link.tospotify.com/WIrs91GvGbb

De hele afspeellijst van mijn blogs hier: https://open.spotify.com/playlist/5EtxaLDydwfpnPsFrSS3Oh?si=Q38OEQ4aSDWoR42OH9Ef6A

[softrevolutionoflove]

Juridische tegenstrijdigheid mondmaskers

Een ministerieel besluit (dat de mondmaskerplicht invoert) staat hiërarchisch lager dan een wet (die het bedekken van het gezicht met kleding verbiedt). In de praktijk hebben agenten gelukkig gezond verstand en sanctioneren ze niet. Ze oordelen dan dat er sprake is van overmacht. Het is hier in België een slordigheid van de wetgever. Een rechter in België heeft alle boetes kwijtgescholden van de mensen die geen mondmasker hadden gedragen. De schade die is ontstaan door de coronamaatregelen dient te worden verhaald op die organisaties en personen die direct of indirect (mede)verantwoordelijk zijn voor deze maatregelen. Er is hier een probleem met de wet van 1 juni 2011 tot instelling van een verbod op het dragen van kleding die het gezicht volledig dan wel grotendeels verbergt.

Deze wet werd ingevoerd in het kader van het boerkaverbod, maar verbiedt ook het dragen van mondmaskers. De vraag daarbij is vooral of een mondmasker als “kleding” kan worden beschouwd. Vooral bij zelfgemaakte mondmaskers, zoals een sjaaltje of een stuk stof uit een oud shirt, is dat wel het geval. Medische mondmaskers, mogen we in feite niet gebruiken in België.

Ondanks de maatregelen stijgen en dalen de cijfers. De gewone griep is door de maatregelen verdwenen vanaf oktober, zegt Sciensano (het Belgisch instituut voor gezondheid) maar we hebben wel de grootste golf Covid ooit gehad. De conclusie is dat de maatregelen gewerkt hebben tegen besmettingen met de griep, maar niet tegen die met Covid. Precies wat Prof. Didier Raoult ook zegt. 

De regering en de virologen hebben zich geconcentreerd op maatregelen die de hele bevolking treffen. Daarmee hebben zij verkozen om zich niet te concentreren op de bescherming van de zwaksten. Er is in België een probleem door het dragen van mondmaskers. De geluksbeleving van veel mensen is weggevaagd!

Ik vraag om bescherming van de kwetsbare mensen in België, zoals mensen met longziekten. Intussen hierin gesteund door tientallen wetenschappelijke publicaties die tot dezelfde conclusie komen.

Het heeft geen zin de Belgische economie te onderdrukken en de vrijheden van de mensen af te nemen. Dat is een soort van nutteloze zelf-geseling. Het bijzonder gevolg van deze zelf-geseling is dat er dan ook nog eens een pak collaterale schade en doden zijn.

De maatregelen hebben alleen destructie tot gevolg gehad en meer doden dan als er geen mondmaskerplicht was geweest.

Boerka-wet

Sinds 2011 is het overal in België strafbaar om zich op publiek toegankelijke plaatsen te begeven met het gezicht geheel of gedeeltelijk bedekt of verborgen zodat mensen niet herkenbaar zijn. De drie voorziene uitzonderingsgronden (arbeidsreglementen, politieverordeningen naar aanleiding van feestactiviteiten, en 'andersluidende wetsbepalingen') lijken onvoldoende ruim om te verhinderen dat dit zogenaamde boerkaverbod op allerlei niet door de wetgever geviseerde situaties van toepassing is, zoals kerstmannen en sinterklazen, menselijke mascottes, dragers van stofmaskers en motorhelmen met ondoorzichtig vizier, straatkunstenaars, enz. Het dragen van medische mondmaskers valt niet onder een uitzonderingsgrond, maar met name tijdens de coronacrisis van 2020 bleek dat het verbod op dit punt niet werd afgedwongen door de ordediensten.

De wiskundige modellen van Neil Ferguson en andere epidemiologen zijn intussen in meerdere wetenschappelijke bijdragen naar de prullenmand verwezen. Toch blijven mensen deze methodes gebruiken en verdedigen, hoewel ze tezelfdertijd zelf zeggen dat er grote onzekerheden en reserves bij te maken zijn. De voorbije maanden zijn er tientallen studies verschenen van professoren met een wereldreputatie, die aantonen op basis van de reële cijfers, dat de maatregelen niet werken. Niet op basis van fictieve statistische modellen, maar op basis van de echte evolutie van Covid-19.

Professor John Ioannidis, Professor Dr. Knut Wittkowski, Professor Sunetra Gupta, Professor Dr. Klaus Püschel, Professor Dr. Michael Levitt, Professor Dr. Hendrick Streeck, Professor Dr. Sucharit Bhakdi, Professor Dolores Cahill, Dr. Thomas Jefferson, Dr. Wolfgang Wodarg, Dr. Anders Tegnell, Dr. Bodo Schiffmann, Professor Dr. Peter C. Gøtzsche, Professor Dr. Pietro Vernazza, Professor Dr. Didier Raoult en vele andere wetenschappers bewezen dat jongeren minder vatbaar zijn voor covid-19.

Margot Cloet, CEO van Zorgnet-Icuro, zei het onlangs nog treffend op De Afspraak: we zijn proefkonijnen voor de maatregelen.

In het onderwijs zal er in verschillende snelheden worden versoepeld, blijkt uit de eerste beslissingen die genomen zijn in het Franstalig onderwijs. Gezien de epidemiologische situatie en de vaccinatiegraad is er een andere aanpak nodig, benadrukt minister Désir. Ik, Mirjam Schouten, BASc. uit Begijnendijk wil graag dat kinderen nog de mogelijkheid hebben om zich in vrijheid te ontplooien en een leven te leiden met hun eigen overtuigingen en meningen.

De verplichting tot het dragen van een mondmasker is anders voor leerlingen en leerkrachten in het Waalse Gewest dan in Brussel, waar er geen ruimte voor versoepelingen is. Dat bleek na overleg tussen de Franstalige minister van Onderwijs Caroline Désir en het onderwijsveld.

Het dragen van een mondmasker wordt flexibeler gemaakt in Waalse scholen, maar niet in Brusselse. Pedagoog Bert Smits (KU Leuven) stelt dat de lesoverdracht erdoor wordt bemoeilijkt, zeker voor zwakkeren. De Vlaamse Scholierenkoepel uitte dezelfde bezorgdheden. “Het is dan ook slecht voor de concentratie en communicatie als ze gedurende 7 à 8 lesuren per dag een mondmasker moeten dragen.” De mimiek van leerlingen en leraren gaat verloren door de mondmaskers.

Voor het basisonderwijs kijkt het Franstalig onderwijs naar de horeca. Voor personeel is een mondmasker verplicht in de binnenruimtes wanneer ze zich verplaatsen (als ze wandelen in de gang of even praten in de leraarskamer). Het mondmasker mag wel af als ze aan de les beginnen, als de vergadering start of als ze eten. Voor leerlingen is er geen mondmaskerplicht. In Brussel zijn er geen versoepelingen en blijft het mondmasker binnen verplicht voor alle aanwezige volwassenen - tijdens elk contact.

Ook voor het secundair onderwijs worden de regels van de horeca gevolgd. Wie zich verplaatst moet een mondmasker dragen (ook de scholieren), maar eens de les begonnen is, kan het mondmasker af. Dezelfde regel geldt voor lunchpauzes en vergaderingen. Opnieuw is er in Brussel geen ruimte voor versoepelingen. Leerlingen en leerkrachten moeten er ook tijdens de les hun mondmasker aanhouden.

Naast de discussie over mondmaskers is er in Franstalig België ook gediscussieerd over de ventilatie in schoolgebouwen en CO2-meters. De conclusie is dat er aanbevolen wordt om een risicoanalyse te vragen bij het comité voor preventie en bescherming op het werk of een andere dienst. Zij zullen de luchtkwaliteit meten en indien nodig strengere protocollen voorstellen.

De maatregelen die genomen zijn in Franstalig België, gelden tot eind september. Désir laat weten dat er voor de deadline opnieuw rond de tafel zal worden gezeten met de experts en het onderwijsveld. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) heeft gesproken met zijn Franstalige en Duitstalige collega, het wordt tijd dat België 1 wordt en dat iedereen de drie landstalen gaat spreken.

Mondmaskers verplichten is een ingrijpende bedreiging voor het welzijn van onze jeugd.

Ondanks het voortschrijdend inzicht over de beperkte dreiging die van COVID uitgaat, én ondanks de ineffectiviteit én onzinnigheid van veel maatregelen, blijven de beperkingen onverminderd van kracht – en worden zelfs nog verder opgevoerd. Alles tegen beter weten in.

Zonder een deugdelijk wetenschappelijke grondslag.

Zonder deugdelijke rechtvaardiging of onderbouwing.

Zonder enig perspectief.

Het welzijn van kinderen en jongeren stond vorig schooljaar onder ernstige druk. Ze kampten met angst- en slaapproblemen, gedragsstoornissen en smetvrees. Ook nam isolatie en deprivatie bij de doelgroep toe en was er een gebrek aan fysiek contact waardoor hechtingsproblemen ontstonden.

In het lager onderwijs zijn het de leraren die verplicht zullen worden een mondmasker te dragen. In het secundair zouden alle leerlingen én alle leraren opnieuw mondmaskers moeten dragen.

Bronnen: de Belgische krant De Standaard en Internet.

[renzomt]

Laatste opdracht

Gekozen boek: De gevleugelde

Auteur: Arthur Japin

Type lectuur: roman; staat in de bibliotheek onder rubriek biografie

Korte inhoud

De lezer is getuige van de lijkschouwing en begrafenisplechtigheid van het hoofdpersonage, de vliegenier Alberto Santos-Dumont tegen een achtergrond van grote politieke spanningen. Dokter Haberfield besluit in een opwelling het hart uit het lichaam te verwijderen en in een hoedendoos te stoppen zodat de dictator de gedachtenis Santos-Dumont niet vrij kan gebruiken voor zijn propagandamachine. Zo hoopt de lijkschouwer dat het hart ooit kan teruggegeven worden aan het Braziliaanse volk.

Alberto’s interesse voor mechanica en vliegen ontwikkelden zich sinds zijn jeugd onder invloed van vaders werk als hoofdingenieur aan de keizerlijke spoorlijn in het regenwoud (waar alles vliegt) en door zijn vader te helpen bij het opzetten van een koffieplantage. Deze groeit uit tot de grootste koffieleverancier van Europa. Alberto, de jongste van de 4 zonen van Henrique, die voorstamt een Parijse juweliersfamilie en Francisca met Portugese adellijke afkomst, krijgt een privé-opleiding door een Frans leraarskoppel. Op 18 jaar vertrekt Alberto met zijn ouders naar Parijs om zich verder te bekwamen in de fysica, mechanica en zijn grote droom te vliegen na te jagen.

Bij een onfortuinlijke ballonvlucht wordt hij gered door Albert Chapin, een stalknecht en biedt deze een wederdienst aan. De stalknecht besluit Alberto Santos op te zoeken, op de vlucht voor een vrouw, Ernestine, het strijkstertje. Alberto, een zonderlinge jongeman, neemt Albert aan als assistent. Er ontwikkelt zich een grote vriendschap die tot veel speculaties leidt. Alberto laat zich sponseren door de Parijse jetset en maakt de ontwerpen voor de luchtschepen die Albert uitvoert. De kranten staan vol over de avonturen van deze waaghalzen.

Via deze publicatie vindt Ernestine, inmiddels bevallen van een dochtertje, Albert en confronteert hem met zijn vaderschap. Alberto neemt het gezin op. De uitvinder en mecanicien blijven onafscheidelijk, bouwend aan hun “baladeuse”, een luchtvervoermiddel. Nooit vraagt hij een patent aan omdat Alberto hoopt dat ooit iedereen zich door de wolken kan verplaatsen. Bij een wedstrijd komt er betwisting die tot grote spanningen leidt in Parijs en over de grenzen. Hierna beslist hij het land te verlaten, eerst naar Monaco en later terug naar Brazilië. Dit laatste land had hun held een grote terugkeer bereid met een luchtballon aan hem opgedragen. Deze stort echter neer en voor Alberto voelt het aan alsof hij elke dood op zijn geweten heeft. Hij wordt geestelijk ziek en pleegt zelfmoord door uit het raam te springen.

En zijn hart? Dr Haberfield bood het aan de familie aan, die het weigerde. Zijn creoolse zoogmoeder bewaarde het en het werd tenslotte na de dood van de dictator geschonken aan de staat Brazilië.

 Persoonlijke appreciatie

Ik geef dit boek een 6 op en 10, het komt niet in mijn TOP-10 boekenlijst.

Waarom?

Het onderwerp van het gekozen boek sprak me erg aan omdat het gebaseerd is op historische feiten. Maar hoewel  het leven van Dumont-Santos het uitgangspunt vormt, is het verhaal opgevat als een roman. De schrijver besteedt veel aandacht om de lezer de tijdsgeest en historische context te laten begrijpen. Enkele voorbeelden hiervan:

·        De dictator Getulio laat het lijk van Santos-Dumont heel Sao Paulo rondslepen om een gevoel van nationale eenheid te creëren, er werd zelfs op dit moment een staakt het vuren afgekondigd in de stijd tussen de Paulistas en de dictator.

·        Het schetsen van de context van zijn jeugd in het verlaten gebied waar de spoorweg aangelegd wordt en later wanneer de familie Dumont een groot stuk grond toegewezen krijgt in het regenwoud van Brazilië.

·        Het leven van “expats” in deze tijd in Brazilië, vasthoudend aan hun Europese achtergrond en gewoonten wordt kleurrijk beschreven.

·        De beschrijvingen van het leven van de Parijse jetset bij het einde van de 19de eeuw.

 Hoewel het een relatief dun boek is, is het zeer rijk aan verhaallijnen. De lezer wordt in die verhaallijnen gegooid en soms kost het best moed om door te lezen omdat de rode draad pas later duidelijk wordt. Hoewel het een relatief dun boek is, is het zeer rijk aan verhaallijnen. De lezer wordt in die verhaallijnen gegooid zonder veel inleiding en niet altijd in chronologische volgorde. Soms kost het best moeite om door te lezen omdat de rode draad pas later duidelijk wordt. Enkele voorbeelden van verschillende verhaallijnen:

 ·        De verhaallijn over het hart van Albert Dumont-Santos

·        De verhaallijn over het leven van de “Pompons”, twee expat leraars die vanuit Frankrijk naar de hacienda kwamen om Alberto te onderwijzen.

·        De verhaallijn over de vriendschap en verliefdheid die ontstaat tussen Alberto en Albert

·        De verhaallijn over zijn ontwikkeling in de luchtvaart

·        De verhaallijn over Alberto’s leven in het mondaine Parijs

·        De verhaallijn van zijn creoolse voedster die als personage ook terugkomt

·        De verhaallijn over het gezin Albert, Ernestine en hun dochter

·        …

Het is teveel om op te noemen. Aan de ene kant maakt dit het boek boeiend, aan de andere kant lijkt het of de auteur geen keuzes durft te maken. Je hebt het gevoel door de nomen het bos niet te zien en denkt aan het einde: zie ik door de bomen nog het bos?

Bij-personages onwikkelen een aparte verhaallijn wat soms niet nodig leek voor mij, bv de verhaallijn van de Pompons.

Er wordt veel stil gestaan bij de innerlijke ontwikkeling van personages. Hoewel je dus een historische en avonturen roman aan het lezen bent, krijg je wel inzicht in de karakters en gevoelens van de personages. Dit gebeurt met veel respect voor elk personage. Het wordt nooit “goedkoop” of sensatie. Dit vind ik heel sterk aan dit boek. Elke relatie wordt uitgewerkt tussen de personages en is uniek.

·        Bv in het boek wordt op een mooie manier de vriendschap tussen Albert en Alberto beschreven en hoe zij beiden lijden onder de roddels hierover. Alberto wordt beschreven als een “vrije geest” die vaak de goede woorden vindt om Albert te helpen hiermee om te gaan. Het is een vriendschap die stand houdt en nooit ten onder gaat aan de roddels.

·        Bv in het boek wordt de creoolse zoogster en haar relatie met Alberto op mooie manier beschreven: ze speelt een heel belangrijke rol in zijn jonge leven, zonder echt op de voorgrond te treden. Ze erkent en beschrijft haar plaats in de familie, maar is ook trouw aan die unieke band die ze heeft met “Betinho”. Ze blijft de voedster en raadgeefster, de beschermvrouw…zij is het die het hart komt halen als de familie het afwijst en het jaren veilig bewaart en ook beschermt.

Schakelmomenten in Alberto’s leven worden niet gescheiden worden van bijzaken. Bijvoorbeeld, hoofdstuk VIII De Grandioze Gilvaldo bevat 8 bladzijden, hier bevindt Alberto zich in Sao Paulo, en is getuige van de ballonvaart van Gilvaldo. Dit is echt de reële openbaring in zijn leven. Dit feit op zich gaat verloren in andere verhaallijnen, nl leraar Pompon die door de vader gevraagd werd zijn zoon een inleiding te geven over “vrouwen” en, bij het aanschouwen van deze ballonvaart gaat in het hoofdstuk de aandacht naar de moeder die verstijfd bij het zien van de vader met zijn maîtresse.

Mijn conclusie is dat hier veel materiaal was voor wel verschillende boeiend boeken, maar dat het gewoon niet zo goed geschreven is en dat geen keuzes gemaakt zijn: is dit een politieke roman? Een biografie van een avonturier? Een psychodrama?

 Hoofdpersonage

Informatiefiche

 “omschrijving van zijn leven”: ik loop stage voor het vak van vogel.

Gebruikt beide familienamen Santos=Dumont. (Hij gebruikt een gelijkheidsteken tussen beide namen om aan te geven dat hij niet meer of minder had te danken aan zijn vader of moeder)

Uiterlijk: Smalle schouders,  kort postuur , zwijgzame meneer met grote, soort van bolle ogen, het haar steeds gescheiden door een onberispelijke scheidingslijn, veel brillantine , donkere hangsnor. Fijne smalle handen.

Kledij: sombere kleren van kwaliteit

Veel roddels liepen over zijn feminiene uiterlijk en gedrag

Wijsvinger: opvallende ringen met edelstenen, gouden hangers

Jeugd: brengt veel tijd door spelend met de kinderen van het personeel, ontwikkelt een grote interesse in mechanica en techniek na het lezen van de boeken van Jules Verne. Is de jongste van 4 zonen en brengt veel tijd alleen voor of in het gezelschap van volwassenen. Diligente leerling in privé-onderwijs. Emotionele gehechtheid aan zijn creoolste zoogster.

Zijn vader wenst hem op 18-jarige leeftijd de koffieplantage over te laten, wat op een mislukking uitdraait. Iedereen in de familie lijkt over een groot aanpassingsvermogen te beschikken.

De familie besluit te emigreren. Dumont lijkt zich perfect thuis te voelen in de Parijse jetset, maar er is toch meer aan de hand. Hij is het onderwerp van gesprekken door zijn excentriek gedrag: maakt borduurwerkjes en breit in pastelkleuren en maakt weefwerkjes, laat zich omringen door mooie vrouwen, en is altijd onafscheidelijk in het gezelschap van Albert zijn technieker. Hij laat zich door hen financieren, maar is iemand die er toch vrij van staat.

Verwezelijkingen: is een uitvinder en mecanicien, wint verschillende prijzen (“Deutschprijs” en “Archdeaconprijs”, “Palme d’officier de L’académie”), werd ontvangen door wereldleiders, Edison, Marconi. Hij schreef verscheidene boeken over zijn ontwerpen. Louis Cartier ontworp een horloge voor hem, waar de lijn Cartier Santos naar genoemd werd: zie foto

Uitvindingen: ”baladeuses”, luchtbalonnen, gevleugelde vliegmachine, maar ook gemotoriseerde ski’s om een berg naar boven te skiën.

Nooit is iemand in een door Santos-Dumont ontworpen ballon of vliegtuig omgekomen.

Eten: over lievelingsgerechten wordt niet gesproken, maar zijn lievelingsrestaurant lijkt “Gaillard” en Maxim’s te zijn in Parijs.

  Opdracht tijd en ruimte: We bevinden ons op het schip voor “de grote oversteek”. Alberto laat zijn toekomst voorspellen door een kleurrijke vrouw:

Alberto, je zal twijfelen of je uw familie wilt verlaten, probeer wel veel te luisteren naar je moeder in deze tijden van twijfel.

Maar in Parijs staat er je veel te wachten: wolken,  vuur, vriendschap, liefde en avontuur. Je naam zal bekend worden, maar het vuur zal iemand meepakken die je lief hebt. Uiteindelijk zal er uit al deze as misschien iets komen als een gigantische kleurrijke feniks die vuur zal spuwen op dictators en rebellen. Maar jij zal dit enkel vanuit de hoogte gadeslaan, vanuit de wolken, waar je volledig vrij bent. Sommigen zullen denken dat je een monster gecreëerd hebt zoals Frankenstein, maar de verlichten zullen begrijpen dat er enkel monsters ontstaan wanneer leken zich aan je willen wagen.

Als je naar Portugal reist met uw moeder en vader zal je je vader ouder zien worden, dunner en ziek. Jouw eindstation is niet daar, maar in de lichtstad, waar je een zielsgenot zult vinden. Blijf authentiek, geef je vriendschappen en dromen niet op, drijf er boven in de wolken.

Je zal je vader moeten begraven met de roem die je gestolen kan worden. Probeer wie je liefhebt bij jou te houden en laat je hart nooit gestolen worden. Anders vind je pas na 12 jaar rust.

 Personages

Doctor Haberfield is de hoofdfiguur

In dit fragment laat de dictator het lijk van Alberto Santos-Dumont door de stad Sao Paulo dragen en op die dag stopt de oorlog voor drie dagen.

Voor dit stuk ga ik een figurant een naam geven: hij heet Juan.

Juan kijkt nieuwsgierig neer op het gezicht van Alberto, achter het raampje in de lijkkist. Een man waar hij zo vaak heeft over gehoord, maar nooit heeft gezien. Hij legde zijn wapen neer zoals de rest van de rebellen. Deze man had hij zo vaak uitgescholden omwille van het creëren van vliegtuigen, die zovelen van zijn broeders hebben vermoord, maar nu krijgt hij medelijden met deze kleine man met rode das en hooggesloten hemd. Hij ziet het grote impact dat dit lijk heeft gebracht over de stad Sao Paulo. Hij ziet mensen wenen en bloemen gooien, zelfs de dicator houdt zijn wapens en vliegtuigen neer. Ineens vroeg hij zich af: wat zou Alberto hier zelf over gevonden hebben? Hij die de droom van vliegen tot bij de mensen wou brengen. Deze stad was in zijn ogen nooit zo rustig geweest als vandaag. Hij keek naar het gezicht, maar voelde de ziel van de overledene hoog boven hem in de wolken.

[keynewssuriname]

Survey: Derde van jeugdigen loopt met suïcidale gedachten rond

Minister Steven Mac Andrew zegt dat er altijd gesteld wordt dat de jeugd de toekomst van morgen is, maar er vele ontwikkelingen zijn ten aanzien van hun mentale gezondheid waarover er niet gesproken wordt. De bewindsman benadrukt dat het zorgwekkend is dat een in 2021-2022 uitgebreid uitgevoerd onderzoek heeft aangetoond dat een derde van de mensen die zich hebben onderworpen aan deze survey met suïcidale gedachten rondlopen. “Het resultaat van het onderzoek was schokkend.” De minister stelt dat als een derde van de jeugd met zulke gedachten zou rondlopen, de verdere ontwikkeling van het land in gedrang zou komen. Hij sprak gisteren tijdens de presentatie van een onderzoeksrapport over het mentale welzijn en de gezondheidszorg van adolescenten Suriname in de Ballroom van Hotel Torarica. Mac Andrew zegt verder dat er gewerkt is aan het ontwikkelen van beleid ten aanzien van mentale weerbaarheid als het aankomt op jeugdbeleid op zijn ministerie. Hij stelt dat mentale gezondheid veel aandacht krijgt binnen zijn beleidsgebied zodat jongeren de ruimte krijgen om zich veilig te ontwikkelen tot volwassenen. De bewindsman geeft aan dat hij de Unicef ook dankbaar is voor hun bijdrage om het programma “Kenki Denki” in het leven te roepen. Dit programma is bedoeld om aandacht te geven aan de mentale gezondheid van kinderen op scholen. Er is bij de ontwikkeling van het Kenki Denki programma een samenwerking aangegaan met de ministeries van Volksgezondheid en Onderwijs. Het mentale welzijn en de mentale gezondheidszorg van adolescenten is cruciaal, maar worden vaak over het hoofd gezien in Suriname stelde Danielle Rosario, vertegenwoordiger van het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur. De functionaris stelt dat niet vergeten mag worden hoe uitdagend de periode is waarin een individu adolescent is. Het onderzoeksrapport dat dinsdag is gepresenteerd geeft volgens Rosario zeer waardevolle inzichten over de uitdagingen waarmee adolescenten in aanraking komen. De overheid en de samenleving hebben de taak om hierop in te spelen geeft ze aan. Rosario benadrukt dat het stigma rond mentale gezondheid doorbroken moet worden. Ze merkt op dat er een ondersteunende omgeving gecreëerd moet worden waar jongeren zich veilig moeten kunnen voelen als ze naar hulp zoeken. Read the full article

[peecee-columns]

Van prestatieladder naar dynamisch klimrek

Tijdens gesprekken met leerlingen hoor ik soms dat er op een negatieve manier tegen het vmbo wordt aangekeken. Het overgrote deel van de leerlingen die op havo of vwo zitten ziet het als een degradatie van hun toekomst wanneer er sprake van zou zijn dat ze naar het vmbo zouden moeten overstappen. Het argument hiervoor is meestal redelijk ongefundeerd en financieel van aard: met een vmbo-diploma op zak krijg je immers een onderbetaalde baan en dus een minder rooskleurig leven. En dat terwijl meer dan de helft van alle middelbare scholieren in Nederland juist een richting binnen het vmbo volgt.

De gedachte dat een vmbo-opleiding minderwaardig zou zijn aan een hogere opleiding, bestaat al heel lang en is onder andere gebaseerd op een stukje onwetendheid. Vandaar dat het nuttig is om in de onderbouwklassen in te zetten op bewustwording rondom de mogelijkheden die de leerlingen hebben met het oog op de nabije (studie)toekomst. Dit gebeurt onder andere in de vorm van decaanlessen en het aanbieden van een zogenaamd LOB-traject (Loopbaanoriëntatie en -begeleiding), tegenwoordig een vast onderdeel in het onderwijscurriculum van het vmbo. De begeleiding is enerzijds gericht op het maken van een persoonlijke keuze voor bepaalde vakken en anderzijds voor het verkrijgen van inzichten in de diverse aansluitende vervolgopleidingen.  

De diverse drogredenen die bedacht kunnen worden om liever geen richting op het vmbo en mbo te volgen, zijn tegenwoordig steeds meer onderhevig aan inflatie. Er is de laatste jaren namelijk een groot tekort ontstaan aan gecertificeerde vakmensen in bijvoorbeeld de bouw, de technieksector, ICT en de zorg. Dit komt onder andere door het slechte aanzien van deze beroepen en de vergrijzing. Minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ziet ook steeds meer een tweedeling ontstaan tussen de hoge opgeleiden en de mensen die geen hbo- of academische opleiding hebben afgerond. In De Volkskrant hekelde hij onlangs nog de toegenomen prestatiedruk, waarbij het streven is om iedereen maar zo hoog mogelijk op te leiden, terwijl het de bedoeling zou moeten zijn om de juiste studenten op de juiste plekken te krijgen. En dat is, volgens hem, zeker niet alleen maar op een hbo of academische opleiding.

Om vmbo-leerlingen en mbo’ers steeds meer te motiveren om voor een vakopleiding te kiezen en gelijk aanzien te krijgen ten opzichte van de studenten op de hogere opleidingen, zijn er de laatste jaren al een aantal terechte en logische acties ondernomen. Zo heten mbo’ers sinds 2020 bij wet ‘student’, net als hun collega-studenten op een hbo-opleiding of universiteit. Tevens komen ze tegenwoordig ook in aanmerking voor een studentenreisprodukt, zoals een ov-chipkaart. Daarnaast zou het ook makkelijker moeten zijn om lid te kunnen worden van een studentenvereniging en diverse studentenkortingen te krijgen bij instanties. Helaas is dat laatste nog niet overal optimaal geregeld, waardoor ze nu nog vaak tegen gesloten deuren aanlopen.

De goede bedoelingen van minister Dijkgraaf om het aanzien van het (v)mbo op te krikken en tegelijkertijd in te zetten op de krapte op de arbeidsmarkt zijn prijzenswaardig, hoognodig en een stap in de goede richting. Ook al zijn de initiatieven en daadwerkelijke acties ietwat aan de late kant. Daarbij ligt er ook een taak voor de politiek en het onderwijs om de leerlingen (en de ouders) ervan te overtuigen dat niet enkel een afgeronde, hoge opleiding synoniem staat voor succesvol zijn en daarmee uitzicht te hebben op een gelukkig en geslaagd leven. Wat dat dan ook maar zou betekenen. Juist volwassenen zouden door hun persoonlijk opgebouwde portie levenservaring hierin een voorbeeld kunnen zijn. Het is dan ook een oproep aan ons allen: maak van de ééndimensionale prestatieladder een dynamisch klimrek met diverse hoogtes en uitdagingen. Moeilijk? Vraag een goede vakman (m/v) om de nodige hulp.

[svzaba-blog]

Doelgroep LVB

LVB staat voor Licht Verstandelijke Beperking. LVB- cliënten wonen vooral onder begeleiding, met het doel dat ze zo zelfstandig mogelijk leven. Ze hebben behoeften aan het leiden van hun eigen leven zoals hun vrienden en familieleden, bijvoorbeeld zelfstandig wonen en een eigen baan hebben. Waar knelpunten zijn, wordt er ondersteuning geboden. Sommige cliënten met een licht verstandelijke beperking hebben een bijkomende problematiek. Bijvoorbeeld een verslaving of gedragsstoornis wat leidt tot psychiatrische problemen. Ze hebben vaak te maken met hulpverleners van het maatschappelijk werk en bij sommigen een psychiater. Ze hebben weinig inzicht op hun eigen problematiek.

Oorzaken:

Het kan ontstaan doordat de moeder ziek was tijdens de zwangerschap, door een genetische afwijking, doordat de moeder alcohol heeft gedronken of drugs of medicijnen heeft gebruikt tijdens de zwangerschap of door een hersenbeschadiging, deze kan ontstaan tijdens de bevalling als het kind bijvoorbeeld een zuurstofgebrek heeft of een hersenbloeding krijgt ook kan het op latere leeftijd ontstaan door bijvoorbeeld een ongeluk.

Het kan ook door factoren van buiten af ontstaan bijvoorbeeld als de ouders van het kind zelf ook een verstandelijke beperking hebben en hierdoor dus niet de juiste opvoeding kunnen bieden of als het kind opgroeit in een Multi probleem gezin. In een multi probleem gezin komt het vaak voor dat de ouders zelf ook een verstandelijke beperking hebben of een laag IQ, in deze gezinnen zijn vaak problemen als: verslaving, financiële problemen, mishandeling en misbruik, hierdoor word het kind natuurlijk erg getraumatiseerd en door het lage niveau van de ouders krijgt het kind niet de juiste opvoeding en loopt het kind hierdoor ook een achterstand op en dus een beperking in een aantal vaardigheden.

Risico’s en problemen:

Ze lopen een groot risico op gebied van: gedragsproblemen, psychiatrische problemen, alcohol of drugs gebruik, delinquentie, veel spijbelen of van school af gaan, traumatisering en niet weten hoe ze zich moeten hechten aan iemand/ hier problemen mee ondervinden.

Doordat ze een achterstand hebben in de sociale en probleemoplossende vaardigheden lopen ze er vaak tegen aan dat ze zich moeilijker redden in sociale situaties en zich geen raad weten als er een probleem voor doet. Ze maken vaak impulsief eerder de keus voor een agressieve reactie als een assertieve reactie dit zorgt ervoor dat ze negatieve reacties terug krijgen van hun sociale contacten wat weer resulteert in dat ze denken het niet te kunnen en in hun zelfvertrouwen worden ingeperkt. Ook zorgt het voor frustraties wat weer zorgt dat ze de volgende keer in hun gedrag met sociale contacten weer negatief zijn en dit veroorzaak dan weer nieuwe problemen.

Doordat ze ook een beperking hebben in hun emotionele vermogen komt dit vaak voor in sociale contacten dat ze reacties geven of zich anders gedragen wat ervoor zorgt dat mensen hun niet begrijpen en dit kan dan weer problemen veroorzaken.

Vaak komt het voor doordat mensen niet aan de buitenkant bij hun kunnen zien dat ze een beperking hebben dat ze overvraagt worden dit komt onder andere doordat ze een beperking/ achterstand hebben in hun cognitieve vermogen.

Ze zijn vaak erg beïnvloedbaar en impulsief, dit zorgt ervoor dat mensen die kwade intenties hebben gebruik van hun maken en er voor zorgen dat de lvber delinquente zaken gaat doen of dingen gaat doen die een negatief effect op hun of hun omgeving hebben, hierdoor ontstaan dan bijvoorbeeld problemen binnen het gezin wat dan voor hun weer moeilijk is omdat ze problemen hebben met problemen oplossen, hierdoor komen ze als er geen begeleiding bij is dus in een vicieuze cirkel waardoor de problemen alleen maar erger worden. Daarom is het zo belangrijk dat LVBers de juiste ondersteuning krijgen.

Ze hebben moeite met het onthouden en verwerken van informatie. Ze hebben een achterstand in het werkgeheugen, ze hebben een zwak verbaal kortetermijngeheugen en een laag denktempo. Dit zorgt voor cognitieve problemen zoals: plannen, focussen, probleemoplossend vermogen, besluiten nemen, impulscontrole en zelfregulering. Omdat dit niet te zien is aan de buitenkant worden ze vaak overvraagt wat weer zorgt voor stress en faalervaringen wat leid tot een deuk in het zelfvertrouwen wat weer kan leiden tot dat ze stoppen met school.

Ook blijft het taalbegrip en taalgebruik door de beperking in het werkgeheugen achter. Hierdoor begrijpen ze vaak niet wat er gezegt word, begrijpen ze moeilijke brieven niet en hebben ze moeite met lezen ook hebben ze moeite met hun emoties verwoorden en deze ook beheersen en uiten ze deze dus op een primaire manier.

Ze hebben ook moeite met het terughalen van situaties die eerder zijn voorgekomen, deze te analyseren en hierop te reflecteren. Hierdoor komt het vaak voor dat ze zich richten op wat er letterlijk gezegd is en de negatieve informatie die eruit kwam.

Ze kunnen de risico’s van gebruik van alcohol of drugs minder goed inschatten en zijn minder goed in staat nee te zeggen, dit kan dus leiden tot grote gevolgen zoals: delinquentie, agressie of misbruik.

Bij kinderen met een verstandelijke beperking is er vaak sprake van een minder veilige/ minder gemakkelijke hechting  dit kan leiden dat ze later: gedesorganiseerd gehechtheid hebben wat weer kan resulteren in psychiatrische problematiek.

Als de kinderen geen juiste opvoeding hebben gehad of problemen hadden bij het opgroeien kan dit resulteren in later: crimineel gedrag, overmatig drugs/ alcohol gebruik, financiële problemen of vereenzamen.

Het komt vaak voor dat LVBers minder deelnemen aan activiteiten in hun vrije tijd, ze hebben minder vrienden, minder hobby’s en dit zorgt er weer voor dat in combinatie met andere risico’s/ problemen dat ze in hun vrije tijd foute keuzes maken zoals omgaan met foute vrienden en drugs/ alcoholgebruik.

Ontwikkelingsgebieden

Cognitief: (morele en psychosociale ontwikkeling): mensen onder deze doelgroep hebben een laag IQ, de IQ-score zit tussen de 70 en 85. Ze zijn dus verstandelijk beperkt en hebben meestal speciaal onderwijs, althans de behoefte aan speciaal onderwijs. De volwassenen lopen tegen concentratieproblemen aan. Er is sprake van agressie of frustratie als ze iets niet begrijpen. Het is voor de mensen met een LVB lastig om mee te doen in de samenleving en ze hebben moeite met het (abstract) denken, het probleem oplossend vermogen en met leren. Ze hebben ook moeite met het begrijpen van taal en met verschillende sociale en praktische vaardigheden. Ze kunnen last hebben van faalervaringen, frustratie en een negatief zelfbeeld. Deze negatieve gevoelens worden geuit met een opstandig gedrag en andere emotionele en gedragsproblemen.

De lichamelijke ontwikkeling is hetzelfde als andere doelgroepen zonder lichamelijke beperking.

Sociaal-affectief (psychosociale- morele ontwikkeling): Verbaal kunnen zij goed presenteren, en aan hun lichaam wordt er niet gelijk gedacht aan een licht verstandelijke beperking. Mensen met een LVB wordt daardoor soms te hoog ingeschat en overvraagd, waardoor zij gedragsproblemen ontwikkelen. Het lijkt alsof ze niet gemotiveerd zijn en geen hulp willen, terwijl er juist onbegrip en onkunde speelt. Mensen met een LVB zijn emotioneel kwetsbaar, hebben vaak een laag zelfbeeld en er kan psychische problematiek ontstaan.

Uitdagingen voor hun zijn dus:

Het begrijpen van andere mensen maar in het algemeen ook het begrijpen van de taal.

Het assertief reageren in een situatie niet agressief en weten hoe dit te moeten doen.

Als in een situatie zich een probleem voor doet hoe dit te moeten oplossen.

Door een opvoeding van ouders met een verstandelijke beperking of opvoeding in een multi probleem gezin lopen ze vaak tegen heel veel problemen aan hoe ze dit kunnen veranderen.

Geen impulsieve beslissingen nemen maar eerst erover nadenken/ het erover hebben met mensen die vertrouwd zijn zoals familie of begeleiders.

Nee durven zeggen tegen alcohol of drugs gebruik

Goed kunnen plannen en zorgen voor een duidelijk overzicht in de agenda

Zich focussen op school of op het werk

Als er negatieve situaties zijn geweest niet alleen focussen op het negatieve maar naar het hele plaatje kijken.

Als ze een negatieve reactie hebben gehad op hun gedrag in sociale contacten dan zich niet laten aantasten in hun zelfvertrouwen maar dit zien als een goed leermoment.

Stempel maatschappelijke invloeden

Volwassen met LVB zonder kinderen hebben vaak te maken met overschatting op het werk, waardoor ze snel ongemotiveerd raken om verder te werken. Dat levert uiteindelijk ook frustraties op. Zij kunnen minder snel/goed met de eisen van de maatschappij omgaan (digitalisering), ter gevolg dat ze vaak in aanraking komen met justitie. Vanaf 2018 werd er overal in Nederland gekeken naar een goed werkende aanpak. Gemeenten kunnen subsidieaanvraag indienen voor kleinschalige, praktijkgerichte projecten. Ze duren maximaal een half jaar en zijn gericht op de ontwikkeling van lokale aanpakken en maatwerk om sociale zorg en justitiële domein te verbeteren. Vervolgens moeten de juiste partners, waaronder: de gemeenten, zorginstellingen onderwijsorganisaties meer communiceren en samen te werken aan oplossingen voor overzichtelijke begrip met mensen met LVB. We willen voorkomen dat deze kwetsbare mensen in de problemen komen door onder of overschatting in de maatschappij. Mochten ze in de problemen komen, zullen wij meer in staat moeten zijn om ze er snel uit te helpen.

Behoeftes/ wensen:

Ze hebben behoefte aan structuur, aan duidelijkheid, aan geaccepteerd en gezien worden, gehoord worden.

Hun wens is om niet gezien te worden als iemand met een beperking/ handicap maar behandeld te worden als een normaal mens.

Hun wens is ook om een eigen leven te kunnen leiden met een eigen huis, eigen gezin en huisdieren, eigen baan en hun eigen keuzes kunnen maken.

Relevante ontwikkelingen en trends

Cliënten met LVB en/of psychische stoornissen krijgen vaak hulp vanuit verschillende zorgsectoren zoals huisartsenzorg, zorg van instellingen voor ggz, verslavingszorg, psychiatrisch zorg, zorg van instellingen voor mensen met LVB, gemeentelijke voorzieningen en maatschappelijke ondersteuning (ook beschermd/begeleid wonen).

Curatieve zorg

Curatieve zorg = diagnostiek en behandeling van psychische stoornissen gericht op genezing en herstel. Deze zorg is in Nederland geregeld via de Zorgverzekeringswet (ZVW). De wet is ontstaan op 16 juni 2005.

Voor Cliënten met LVB en een hoge mate van complicaties is advies nodig van de gezondheidsraad (2014). In de gespecialiseerde centra bieden ze interdisciplinaire zorg voor mensen met LVB.

Interdisciplinair = wetenschappelijk term voor ‘tussen de disciplines’

Wat geregeld is binnen de ZVW:

-          Iemand met psychische klachten en/ of gedragsproblemen kan hij/zij terecht bij de huisarts.

-          Het verwijzen naar een instelling voor zorg aan mensen met LVB. De behandelingen en ondersteuning wordt daarbinnen dan ook opgepakt.

-          Cliënten met geen hoge complexiteit, wordt verwezen en behandeld binnen basis GGZ.

-          Mensen met LVB met een hoge complexiteit worden door de huisarts verwezen naar behandelaars binnen de gespecialiseerde ggz, waar mogelijk een specialistisch praktijk voor interdisciplinaire diagnostiek en behandeling. Ook hier geldt samenwerking binnen de instanties.

Gehandicaptenzorg in kerngetallen

-          170 zorgaanbieders

-          Ongeveer 200.000 mensen hebben een beperking en ongeveer 74000 mensen zijn licht verstandelijk beperkt.

-          15940 mensen wonen in een wlz-instelling

Volgens de vgn.

Wanneer genezing van de psychische stoornis niet (meer) mogelijk is, kunnen ze in het kader van de WLZ toch een behandelcomponent krijgen. Zij ontvangen dan CSLM-zorg.

WLZ= wet langdurige zorg

CSLM-zorg staat voor continue, systematische, langdurige multidisciplinaire zorg. Hiervoor is er specifieke deskundigheid nodig, bijvoorbeeld een gedragswetenschapper of een paramedicus. Het behandeldoel is het voorkomen van gevolgen/complicaties van de aandoening of het ontstaan van een gerelateerde stoornis

WMO

Begeleiding en ondersteuning van zelfstandig wonende patiënten met LVB vindt in principe plaats vanuit het wijkteam en maatwerkvoorziening. De hoeveelheid ondersteuning is per maand en cliënt verschillend. Criteria voor begeleiden en ondersteuning verschillen per gemeente.

De afspraken tussen de aanbieders van ggz en zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking zijn belangrijk en dienen te worden opgenomen in het zorgplan. Dit is nodig voor zorg met financiering van uit verschillende zorgwetten. Voor een optimale samenwerking gelden de volgende aandachtspunten:

Vanaf het begin is het belangrijk dat verschillende hulpverleners betrokken zijn bij de behandeling en dat ieders taken en verantwoordelijkheden duidelijk zijn.

Helder zijn van behandeldoelen.

Regelgeving en procedures kunnen verschillen per gemeente, maar ook per zorginstelling en soms per zorgverlener. Het is belangrijk deze verschillen in regels te kennen en samen te kijken naar manieren om ze toe te passen in het werkveld.

Binnen de verschillende zorgsectoren is er sinds begin 2017 een nieuw manier van samenwerking toegepast, tussen zorg voor mensen met een licht verstandelijk beperking en de verslavingszorg. Ook kwam in 2017 een training beschikbaar gericht op het verbeteren van de samenwerking tussen medewerkers uit de ggz en begeleiders van mensen met een LVB.

Wat in het werkveld?

Leefwereld:

Door hun lagere IQ en moeite met sociale contacten en mensen begrijpen lopen ze er vaak tegen aan dat ze conflicten krijgen met andere mensen omdat zij die mensen niet begrijpen of de mensen hun niet begrijpen, dit is heel frustrerend omdat ze niet snappen hoe dit nou komt. De wereld is voor hun een grote verwarrende en chaotische brei waar ze weinig van snappen. Hierdoor kunnen ze soms ook in paniek raken of zich juist af gaan sluiten van de buitenwereld.

Als je mensen met een verstandelijke beperking begeleid is het heel belangrijk dat je hier erg in hebt, leef je in in hun leefwereld en hun manier van denken en pas je taalgebruik ook op hun niveau af.

Doorverwijzen:

Ze kunnen onder andere doorverwezen worden naar: een psycholoog of een orthopedagoog.

Een orthopedagoog bied behandeling aan mensen met ontwikkelingsproblematiek.

Passende activiteiten en acties voor doelgroep

Er zijn heel veel activiteiten en acties voor deze doelgroep, Hiervan kies ik er 2 uit.

1.      Collage op thema

Benodigdheden: Groot vel, stiften, plaatjes, stickers, tekeningen etc. van het thema, lijm.

Speluitleg: De begeleider kiest een thema uit en verteld de cliënten dat ze om de beurt een plaatje mogen plakken gebaseerd op de gekozen thema. Om de activiteit leuker te maken voor ze, geef je ze als opdracht dat ze het gekozen plaatje na moeten doen. Dan heb ik het over een beweging of bepaald geluid.

Doelstelling: cliënten ontwikkelen hun sociaal-affectief door op elkaars beurt te wachten en naar elkaar te luisteren.

Doelgroep: volwassen of kinderen met LVB

2.      Memory in duo

Benodigdheden: memory-kaarten

Speluitleg: cliënten vormen teams in duo’s en gaan memory tegen elkaar spelen. Wie de meeste kaarten, met hetzelfde plaatje, vindt, wint het spel. Het spel motiveert de spelers om samen te werken in een gezonde competitie.

Doelstelling: het ontwikkelen van cognitief en sociaal-affectieve vaardigheden.

Doelgroep: volwassenen met LVB

Hand out tips voor sociaal werkers:

Tips voor sociaal werkers:

Let op je taalgebruik, niet te moeilijke taal dit begrijpen ze vaak niet. Let er ook op dat je altijd navraagt of ze je begrepen hebben.

Als de cliënt frustraties ervaart in het contact met anderen omdat zij de andere mensen niet begrijpen of de andere mensen hun niet probeer hun hierbij dan te ondersteunen, probeer ze te laten in zien dat hun hoofd nou eenmaal net iets anders werkt en dat ze daarom tegen problemen aanlopen maar dat dit verder niet erg is want dat ze daarvoor ondersteuning krijgen.

LVBers hebben vaak last van een verlaagt zelfvertrouwen doordat ze meerdere malen negatieve ervaringen hebben meegemaakt probeer hun zelfvertrouwen te verbeteren.

Vaak hebben ze een klein sociaal netwerk omdat ze sociale contacten en deze ook onderhouden lastig vinden, dit is een punt van aandacht om op te letten maar zeker ook proberen aan te werken en hun sociale netwerk te vergroten.

Vaak hebben ze problemen met hun post begrijpen, of letten op hoeveel geld uit geven bij het boodschappen doen, of mee gaan naar doktersafspraken omdat ze de dokters niet begrijpen.

Dit zijn gebieden waar je ze praktisch gezien bij kan ondersteunen. Maar vooral hebben ze behoefte aan een gesprekje, dat ze even hun ei kwijt kunnen en kunnen vertellen over hun dag of problemen waar ze tegen aan zijn gelopen.

Doorverwijzen:

Je kan de cliënten door verwijzen naar een orthopeed of een psycholoog.

Interview deskundige:

https://youtu.be/AndUqrLVuvA

Bronnenlijst:

https://www.kenniscentrumlvb.nl/wat-is-lvb/https://wij-leren.nl/ontwikkelingsgebieden.php

https://www.werkenbijamerpoort.nl/doelgroepen/lvb.htmlhttps://www.nji.nl/Licht-verstandelijk-beperkte-jeugd-Praktijk-Instrumentenhttp://kennisbundel.vilans.nl/licht-verstandelijke-beperking-doelgroep.html

https://tovertafel.nl/spellen/verstandelijke-beperking/

https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/verstandelijke-beperking/activiteitenboek-voor-verstandelijke-beperking https://www.nji.nl/nl/Licht-verstandelijk-beperkte-jeugd-Probleemschets/Oorzaken-en-risicofactoren https://nl.wikipedia.org/wiki/Orthopedagogiek

[simonepegels-blog]

Doelgroep LVB

LVB staat voor Licht Verstandelijke Beperking. LVB- cliënten wonen vooral onder begeleiding, met het doel dat ze zo zelfstandig mogelijk leven. Ze hebben behoeften aan het leiden van hun eigen leven zoals hun vrienden en familieleden, bijvoorbeeld zelfstandig wonen en een eigen baan hebben. Waar knelpunten zijn, wordt er ondersteuning geboden. Sommige cliënten met een licht verstandelijke beperking hebben een bijkomende problematiek. Bijvoorbeeld een verslaving of gedragsstoornis wat leidt tot psychiatrische problemen. Ze hebben vaak te maken met hulpverleners van het maatschappelijk werk en bij sommigen een psychiater. Ze hebben weinig inzicht op hun eigen problematiek. 

Oorzaken:

Het kan ontstaan doordat de moeder ziek was tijdens de zwangerschap, door een genetische afwijking, doordat de moeder alcohol heeft gedronken of drugs of medicijnen heeft gebruikt tijdens de zwangerschap of door een hersenbeschadiging, deze kan ontstaan tijdens de bevalling als het kind bijvoorbeeld een zuurstofgebrek heeft of een hersenbloeding krijgt ook kan het op latere leeftijd ontstaan door bijvoorbeeld een ongeluk. 

Het kan ook door factoren van buiten af ontstaan bijvoorbeeld als de ouders van het kind zelf ook een verstandelijke beperking hebben en hierdoor dus niet de juiste opvoeding kunnen bieden of als het kind opgroeit in een Multi probleem gezin. In een multi probleem gezin komt het vaak voor dat de ouders zelf ook een verstandelijke beperking hebben of een laag IQ, in deze gezinnen zijn vaak problemen als: verslaving, financiële problemen, mishandeling en misbruik, hierdoor word het kind natuurlijk erg getraumatiseerd en door het lage niveau van de ouders krijgt het kind niet de juiste opvoeding en loopt het kind hierdoor ook een achterstand op en dus een beperking in een aantal vaardigheden. 

Risico’s en problemen:

Ze lopen een groot risico op gebied van: gedragsproblemen, psychiatrische problemen, alcohol of drugs gebruik, delinquentie, veel spijbelen of van school af gaan, traumatisering en niet weten hoe ze zich moeten hechten aan iemand/ hier problemen mee ondervinden. 

Doordat ze een achterstand hebben in de sociale en probleemoplossende vaardigheden lopen ze er vaak tegen aan dat ze zich moeilijker redden in sociale situaties en zich geen raad weten als er een probleem voor doet. Ze maken vaak impulsief eerder de keus voor een agressieve reactie als een assertieve reactie dit zorgt ervoor dat ze negatieve reacties terug krijgen van hun sociale contacten wat weer resulteert in dat ze denken het niet te kunnen en in hun zelfvertrouwen worden ingeperkt. Ook zorgt het voor frustraties wat weer zorgt dat ze de volgende keer in hun gedrag met sociale contacten weer negatief zijn en dit veroorzaak dan weer nieuwe problemen.

Doordat ze ook een beperking hebben in hun emotionele vermogen komt dit vaak voor in sociale contacten dat ze reacties geven of zich anders gedragen wat ervoor zorgt dat mensen hun niet begrijpen en dit kan dan weer problemen veroorzaken.

Vaak komt het voor doordat mensen niet aan de buitenkant bij hun kunnen zien dat ze een beperking hebben dat ze overvraagt worden dit komt onder andere doordat ze een beperking/ achterstand hebben in hun cognitieve vermogen.

Ze zijn vaak erg beïnvloedbaar en impulsief, dit zorgt ervoor dat mensen die kwade intenties hebben gebruik van hun maken en er voor zorgen dat de lvber delinquente zaken gaat doen of dingen gaat doen die een negatief effect op hun of hun omgeving hebben, hierdoor ontstaan dan bijvoorbeeld problemen binnen het gezin wat dan voor hun weer moeilijk is omdat ze problemen hebben met problemen oplossen, hierdoor komen ze als er geen begeleiding bij is dus in een vicieuze cirkel waardoor de problemen alleen maar erger worden. Daarom is het zo belangrijk dat LVBers de juiste ondersteuning krijgen.

Ze hebben moeite met het onthouden en verwerken van informatie. Ze hebben een achterstand in het werkgeheugen, ze hebben een zwak verbaal kortetermijngeheugen en een laag denktempo. Dit zorgt voor cognitieve problemen zoals: plannen, focussen, probleemoplossend vermogen, besluiten nemen, impulscontrole en zelfregulering. Omdat dit niet te zien is aan de buitenkant worden ze vaak overvraagt wat weer zorgt voor stress en faalervaringen wat leid tot een deuk in het zelfvertrouwen wat weer kan leiden tot dat ze stoppen met school.

Ook blijft het taalbegrip en taalgebruik door de beperking in het werkgeheugen achter. Hierdoor begrijpen ze vaak niet wat er gezegt word, begrijpen ze moeilijke brieven niet en hebben ze moeite met lezen ook hebben ze moeite met hun emoties verwoorden en deze ook beheersen en uiten ze deze dus op een primaire manier.

Ze hebben ook moeite met het terughalen van situaties die eerder zijn voorgekomen, deze te analyseren en hierop te reflecteren. Hierdoor komt het vaak voor dat ze zich richten op wat er letterlijk gezegd is en de negatieve informatie die eruit kwam.

Ze kunnen de risico’s van gebruik van alcohol of drugs minder goed inschatten en zijn minder goed in staat nee te zeggen, dit kan dus leiden tot grote gevolgen zoals: delinquentie, agressie of misbruik.

Bij kinderen met een verstandelijke beperking is er vaak sprake van een minder veilige/ minder gemakkelijke hechting  dit kan leiden dat ze later: gedesorganiseerd gehechtheid hebben wat weer kan resulteren in psychiatrische problematiek.

Als de kinderen geen juiste opvoeding hebben gehad of problemen hadden bij het opgroeien kan dit resulteren in later: crimineel gedrag, overmatig drugs/ alcohol gebruik, financiële problemen of vereenzamen.

Het komt vaak voor dat LVBers minder deelnemen aan activiteiten in hun vrije tijd, ze hebben minder vrienden, minder hobby’s en dit zorgt er weer voor dat in combinatie met andere risico’s/ problemen dat ze in hun vrije tijd foute keuzes maken zoals omgaan met foute vrienden en drugs/ alcoholgebruik. 

Ontwikkelingsgebieden

Cognitief: (morele en psychosociale ontwikkeling): mensen onder deze doelgroep hebben een laag IQ, de IQ-score zit tussen de 70 en 85. Ze zijn dus verstandelijk beperkt en hebben meestal speciaal onderwijs, althans de behoefte aan speciaal onderwijs. De volwassenen lopen tegen concentratieproblemen aan. Er is sprake van agressie of frustratie als ze iets niet begrijpen. Het is voor de mensen met een LVB lastig om mee te doen in de samenleving en ze hebben moeite met het (abstract) denken, het probleem oplossend vermogen en met leren. Ze hebben ook moeite met het begrijpen van taal en met verschillende sociale en praktische vaardigheden. Ze kunnen last hebben van faalervaringen, frustratie en een negatief zelfbeeld. Deze negatieve gevoelens worden geuit met een opstandig gedrag en andere emotionele en gedragsproblemen. 

De lichamelijke ontwikkeling is hetzelfde als andere doelgroepen zonder lichamelijke beperking.

Sociaal-affectief (psychosociale- morele ontwikkeling): Verbaal kunnen zij goed presenteren, en aan hun lichaam wordt er niet gelijk gedacht aan een licht verstandelijke beperking. Mensen met een LVB wordt daardoor soms te hoog ingeschat en overvraagd, waardoor zij gedragsproblemen ontwikkelen. Het lijkt alsof ze niet gemotiveerd zijn en geen hulp willen, terwijl er juist onbegrip en onkunde speelt. Mensen met een LVB zijn emotioneel kwetsbaar, hebben vaak een laag zelfbeeld en er kan psychische problematiek ontstaan.

Uitdagingen voor hun zijn dus: 

Het begrijpen van andere mensen maar in het algemeen ook het begrijpen van de taal.

Het assertief reageren in een situatie niet agressief en weten hoe dit te moeten doen.

Als in een situatie zich een probleem voor doet hoe dit te moeten oplossen.

Door een opvoeding van ouders met een verstandelijke beperking of opvoeding in een multi probleem gezin lopen ze vaak tegen heel veel problemen aan hoe ze dit kunnen veranderen. 

Geen impulsieve beslissingen nemen maar eerst erover nadenken/ het erover hebben met mensen die vertrouwd zijn zoals familie of begeleiders.

Nee durven zeggen tegen alcohol of drugs gebruik

Goed kunnen plannen en zorgen voor een duidelijk overzicht in de agenda

 Zich focussen op school of op het werk

Als er negatieve situaties zijn geweest niet alleen focussen op het negatieve maar naar het hele plaatje kijken.

Als ze een negatieve reactie hebben gehad op hun gedrag in sociale contacten dan zich niet laten aantasten in hun zelfvertrouwen maar dit zien als een goed leermoment. 

Stempel maatschappelijke invloeden

 Volwassen met LVB zonder kinderen hebben vaak te maken met overschatting op het werk, waardoor ze snel ongemotiveerd raken om verder te werken. Dat levert uiteindelijk ook frustraties op. Zij kunnen minder snel/goed met de eisen van de maatschappij omgaan (digitalisering), ter gevolg dat ze vaak in aanraking komen met justitie. Vanaf 2018 werd er overal in Nederland gekeken naar een goed werkende aanpak. Gemeenten kunnen subsidieaanvraag indienen voor kleinschalige, praktijkgerichte projecten. Ze duren maximaal een half jaar en zijn gericht op de ontwikkeling van lokale aanpakken en maatwerk om sociale zorg en justitiële domein te verbeteren. Vervolgens moeten de juiste partners, waaronder: de gemeenten, zorginstellingen onderwijsorganisaties meer communiceren en samen te werken aan oplossingen voor overzichtelijke begrip met mensen met LVB. We willen voorkomen dat deze kwetsbare mensen in de problemen komen door onder of overschatting in de maatschappij. Mochten ze in de problemen komen, zullen wij meer in staat moeten zijn om ze er snel uit te helpen.

 Behoeftes/ wensen:

Ze hebben behoefte aan structuur, aan duidelijkheid, aan geaccepteerd en gezien worden, gehoord worden.

Hun wens is om niet gezien te worden als iemand met een beperking/ handicap maar behandeld te worden als een normaal mens.

Hun wens is ook om een eigen leven te kunnen leiden met een eigen huis, eigen gezin en huisdieren, eigen baan en hun eigen keuzes kunnen maken. 

Relevante ontwikkelingen en trends

Cliënten met LVB en/of psychische stoornissen krijgen vaak hulp vanuit verschillende zorgsectoren zoals huisartsenzorg, zorg van instellingen voor ggz, verslavingszorg, psychiatrisch zorg, zorg van instellingen voor mensen met LVB, gemeentelijke voorzieningen en maatschappelijke ondersteuning (ook beschermd/begeleid wonen).

 Curatieve zorg

Curatieve zorg = diagnostiek en behandeling van psychische stoornissen gericht op genezing en herstel. Deze zorg is in Nederland geregeld via de Zorgverzekeringswet (ZVW). De wet is ontstaan op 16 juni 2005.

Voor Cliënten met LVB en een hoge mate van complicaties is advies nodig van de gezondheidsraad (2014). In de gespecialiseerde centra bieden ze interdisciplinaire zorg voor mensen met LVB.

Interdisciplinair = wetenschappelijk term voor 'tussen de disciplines'

Wat geregeld is binnen de ZVW:

-          Iemand met psychische klachten en/ of gedragsproblemen kan hij/zij terecht bij de huisarts.

-          Het verwijzen naar een instelling voor zorg aan mensen met LVB. De behandelingen en ondersteuning wordt daarbinnen dan ook opgepakt.

-          Cliënten met geen hoge complexiteit, wordt verwezen en behandeld binnen basis GGZ.

-          Mensen met LVB met een hoge complexiteit worden door de huisarts verwezen naar behandelaars binnen de gespecialiseerde ggz, waar mogelijk een specialistisch praktijk voor interdisciplinaire diagnostiek en behandeling. Ook hier geldt samenwerking binnen de instanties.

Gehandicaptenzorg in kerngetallen

-          170 zorgaanbieders

-          Ongeveer 200.000 mensen hebben een beperking en ongeveer 74000 mensen zijn licht verstandelijk beperkt.

-          15940 mensen wonen in een wlz-instelling

Volgens de vgn.

Wanneer genezing van de psychische stoornis niet (meer) mogelijk is, kunnen ze in het kader van de WLZ toch een behandelcomponent krijgen. Zij ontvangen dan CSLM-zorg.

WLZ= wet langdurige zorg

CSLM-zorg staat voor continue, systematische, langdurige multidisciplinaire zorg. Hiervoor is er specifieke deskundigheid nodig, bijvoorbeeld een gedragswetenschapper of een paramedicus. Het behandeldoel is het voorkomen van gevolgen/complicaties van de aandoening of het ontstaan van een gerelateerde stoornis

WMO

Begeleiding en ondersteuning van zelfstandig wonende patiënten met LVB vindt in principe plaats vanuit het wijkteam en maatwerkvoorziening. De hoeveelheid ondersteuning is per maand en cliënt verschillend. Criteria voor begeleiden en ondersteuning verschillen per gemeente. 

De afspraken tussen de aanbieders van ggz en zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking zijn belangrijk en dienen te worden opgenomen in het zorgplan. Dit is nodig voor zorg met financiering van uit verschillende zorgwetten. Voor een optimale samenwerking gelden de volgende aandachtspunten:

Vanaf het begin is het belangrijk dat verschillende hulpverleners betrokken zijn bij de behandeling en dat ieders taken en verantwoordelijkheden duidelijk zijn.

Helder zijn van behandeldoelen.

Regelgeving en procedures kunnen verschillen per gemeente, maar ook per zorginstelling en soms per zorgverlener. Het is belangrijk deze verschillen in regels te kennen en samen te kijken naar manieren om ze toe te passen in het werkveld.

Binnen de verschillende zorgsectoren is er sinds begin 2017 een nieuw manier van samenwerking toegepast, tussen zorg voor mensen met een licht verstandelijk beperking en de verslavingszorg. Ook kwam in 2017 een training beschikbaar gericht op het verbeteren van de samenwerking tussen medewerkers uit de ggz en begeleiders van mensen met een LVB.

Wat in het werkveld?

Leefwereld:

Door hun lagere IQ en moeite met sociale contacten en mensen begrijpen lopen ze er vaak tegen aan dat ze conflicten krijgen met andere mensen omdat zij die mensen niet begrijpen of de mensen hun niet begrijpen, dit is heel frustrerend omdat ze niet snappen hoe dit nou komt. De wereld is voor hun een grote verwarrende en chaotische brei waar ze weinig van snappen. Hierdoor kunnen ze soms ook in paniek raken of zich juist af gaan sluiten van de buitenwereld.

Als je mensen met een verstandelijke beperking begeleid is het heel belangrijk dat je hier erg in hebt, leef je in in hun leefwereld en hun manier van denken en pas je taalgebruik ook op hun niveau af.

Doorverwijzen:

Ze kunnen onder andere doorverwezen worden naar: een psycholoog of een orthopedagoog.

Een orthopedagoog bied behandeling aan mensen met ontwikkelingsproblematiek.

Passende activiteiten en acties voor doelgroep 

Er zijn heel veel activiteiten en acties voor deze doelgroep, Hiervan kies ik er 2 uit.

1.      Collage op thema

Benodigdheden: Groot vel, stiften, plaatjes, stickers, tekeningen etc. van het thema, lijm.

Speluitleg: De begeleider kiest een thema uit en verteld de cliënten dat ze om de beurt een plaatje mogen plakken gebaseerd op de gekozen thema. Om de activiteit leuker te maken voor ze, geef je ze als opdracht dat ze het gekozen plaatje na moeten doen. Dan heb ik het over een beweging of bepaald geluid.

Doelstelling: cliënten ontwikkelen hun sociaal-affectief door op elkaars beurt te wachten en naar elkaar te luisteren.

Doelgroep: volwassen of kinderen met LVB

2.      Memory in duo

Benodigdheden: memory-kaarten

Speluitleg: cliënten vormen teams in duo’s en gaan memory tegen elkaar spelen. Wie de meeste kaarten, met hetzelfde plaatje, vindt, wint het spel. Het spel motiveert de spelers om samen te werken in een gezonde competitie.

 Doelstelling: het ontwikkelen van cognitief en sociaal-affectieve vaardigheden.

 Doelgroep: volwassenen met LVB

Hand out tips voor sociaal werkers:

Tips voor sociaal werkers: 

Let op je taalgebruik, niet te moeilijke taal dit begrijpen ze vaak niet. Let er ook op dat je altijd navraagt of ze je begrepen hebben.

Als de cliënt frustraties ervaart in het contact met anderen omdat zij de andere mensen niet begrijpen of de andere mensen hun niet probeer hun hierbij dan te ondersteunen, probeer ze te laten in zien dat hun hoofd nou eenmaal net iets anders werkt en dat ze daarom tegen problemen aanlopen maar dat dit verder niet erg is want dat ze daarvoor ondersteuning krijgen.

LVBers hebben vaak last van een verlaagt zelfvertrouwen doordat ze meerdere malen negatieve ervaringen hebben meegemaakt probeer hun zelfvertrouwen te verbeteren.

Vaak hebben ze een klein sociaal netwerk omdat ze sociale contacten en deze ook onderhouden lastig vinden, dit is een punt van aandacht om op te letten maar zeker ook proberen aan te werken en hun sociale netwerk te vergroten.

Vaak hebben ze problemen met hun post begrijpen, of letten op hoeveel geld uit geven bij het boodschappen doen, of mee gaan naar doktersafspraken omdat ze de dokters niet begrijpen.

Dit zijn gebieden waar je ze praktisch gezien bij kan ondersteunen. Maar vooral hebben ze behoefte aan een gesprekje, dat ze even hun ei kwijt kunnen en kunnen vertellen over hun dag of problemen waar ze tegen aan zijn gelopen. 

Doorverwijzen:

Je kan de cliënten door verwijzen naar een orthopeed of een psycholoog.

Interview deskundige: 

https://youtu.be/AndUqrLVuvA

Bronnenlijst:

https://www.kenniscentrumlvb.nl/wat-is-lvb/https://wij-leren.nl/ontwikkelingsgebieden.php

https://www.werkenbijamerpoort.nl/doelgroepen/lvb.htmlhttps://www.nji.nl/Licht-verstandelijk-beperkte-jeugd-Praktijk-Instrumentenhttp://kennisbundel.vilans.nl/licht-verstandelijke-beperking-doelgroep.html 

https://tovertafel.nl/spellen/verstandelijke-beperking/ 

https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/verstandelijke-beperking/activiteitenboek-voor-verstandelijke-beperking https://www.nji.nl/nl/Licht-verstandelijk-beperkte-jeugd-Probleemschets/Oorzaken-en-risicofactoren https://nl.wikipedia.org/wiki/Orthopedagogiek Interview deskundige