#pusula neden kuzeyi gösterir

[aklingolgesi]

ORTA ÇAĞ'DA MANYETİK KUZEY KUTBU TEORİSİ: RUPES NIGRA

Pusulaların iğnesi her zaman kuzeyi gösterir, daha çocukken öğrendiğimiz bir bilgidir bu. İyi de niye kuzeyi gösterir? Pusula iğnesi neden hareket ediyor? İcat edildiği MÖ 200’lü yıllardan modern teorinin geliştirildiği 1600’lü yıllara kadar insanlar pusulanın hareketi hakkında ne düşündü? Bu kuzeye dönme durumunu nasıl açıkladılar? Gelin videonun devamında hep beraber…

[kobydeguzman]

Yön bulma yöntemleri nelerdir ?

21 Mart ve 23 Eylül günlerinde gündüz ve gecenin yıl boyunca eşit olduğu - bu tarihlere Equinox da denir - Güneş'in doğduğu doğu bizim yerimizdir. Sağ kolumuzu Doğu'ya doğru uzatırsak, solumuz Batı'yı gösterir, cephemiz Kuzey ve sırtımız Güney istikametidir. Yönlerimiz bu şekilde belirlenir. Diğer önemli yön bulma yöntemleri:

1 - Pusula Yöntemi: Yönümüzü bulmak için en çok pusulayı kullanıyoruz. Pusulanın aynı yönde ve zıt yönde bir göstergesi vardır. Bu işaretçinin renkli ucu daima Kuzeyi gösterir. (Yakınlarda bulunan mıknatıs, pusulanın yönünü değiştirerek tam yönü göstermemesine neden olabilir.) Pusulada, yönler genellikle bu anlamdaki kelimelerin baş harfleriyle İngilizce olarak gösterilir. Kuzey - N (: Kuzey), Güney - S (: Güney), Doğu - E (: Doğu) ve Batı - W (: Batı)

2 - Çubuk Yöntemi: Yere 1 m uzunluğunda bir çubuk dikiyoruz, sonra gölgesini izliyoruz. Gölgenin en kısa olduğu yön (öğlen) Kuzeyi gösterir. (Güney Yarımkürede Güney). Ters yöne Güney yönüdür.

Ya da öğleden önce beklemeden bar gölgesinin ilk yerini işaretleriz. Dünya döndükçe - zaman geçtikçe - gölgenin yönü değişecektir. Sonra ikinci bir gölge noktası belirledik. Sol ayağınızı birinci ayağınıza, sağ ayağınızı da ikinci ayağa bastırıyoruz. Bu duruşla yüzümüz veya cephemiz Kuzey yönünü gösterir. Yine, şu anda, sol ayağımızı bastırdığımız yerden sağ ayağımıza bastırdığımız yere doğru Doğu çizildiğini gösteriyor.

3 - Camilere Bakmak: Camilerde Mihrap'ın karşısındaki giriş kapısı Kuzeyi gösterir. Minarelerde (üst kapı) Cheers'e açılan kapılar güneye bakar. Hıristiyanların ibadet yeri olduğu kiliselerde kilisenin zili kilisenin batısındadır.

4 - Karınca Yuvasına Bakmak: Karınca yuvasının ağzı Güneyi gösterir.

5 - Mezar Taşlarına Bakmak: Müslüman mezarlarda, kafa Batı'yı, ayaklar Doğu'yu ve yüz Güney'i gösterir. Hıristiyan mezarlarının başı güneyi işaret eder.

6 - Taş ve Ağaçlardaki Yosunlara Bakarak: Taş ve ağaçların kuzeyinde yosunlar oluşur / oluşur.

7 - Kutup Yıldızına Bakmak: Kutup Yıldızını gördüğümüzde, ön taraf bize Kuzeyi, arka taraf Güney yönünü gösterir. Kutup Yıldızı şu şekilde bulunur: Büyük Ayı ve Küçük Ayı'nın yıldız kümeleri vardır. Bu yıldız kümeleri diğerlerine göre geometrik bir düzenleme göstermektedir. Büyük Ayı Yıldız Kümesi'nin 6. ve 7. yıldızları (takip edilecek yön) ve bu iki yıldız arasındaki mesafenin 5 kat ötesinde daha büyük ve daha parlak bir yıldız ile çizilecek çizgi. Bu Kutup Yıldızı. Kutup yıldızı aynı zamanda Little Bear star Cluster'ın 1. yıldızıdır.

[aynur-dogan]

Mıknatısın neden iki kutbu vardır

Mıknatısın neden iki kutbu vardır Mıknatıs ve özellikleriile ilgili tüm sorular ve cevapları 1. Mıknatıs neye denir?Demir, nikel, çelik, kobalt şeklinde cisim ve maddeleri çeken cisimlere mıknatıs denir? 2. Mıknatıs her uzaklıktan cisimleri çeker mi? Hayır. Mıknatıs her uzaklıktan cisimleri çekmez. Mıknatısın etki edebildiği belli bir uzaklık vardır. Bu uzaklık mıknatısın etki edebildiği alandır. Bu alana giren ve çekebildiği cisimleri çeker. 3. Mıknatısın çekim alanına giren alana ne denir? Mağnetik alan denir. 4. Bir mıknatısın mıknatıslığı giderilir mi? Bir mıknatıs erime derecesine kadar ısıtılırsa mıknatıslığı kaybolur. 5. Bir mıknatısta kaç kutup vardır? İki(2) 6. Mıknatısın iki kutbu var diyorsunuz. Bu kutuplar hangileridir? adları nedir? Mıknatıstaki iki kutuptan biri kuzeyi gösteren (N) kutbu, öteki kutbu ise güneyi gösteren (S) kutbudur. 1. Şimal kutbu (N) 2. Cenup kutbu (S) 7. Bir mıknatısta eksi (-) ve artı (+) kutbu var mıdır? Var ise hangi kutbu (+), hangi kutbu (-) dir? Bir mıknatısın N ile gösterilen kısımları pozitif kutbu (+), S ile gösterilen kutbu ise negatif(-) kutbudur. 8. Mıknatısın hangi kutbu öteki kutbundan daha çok çekme özelliğine haizdir? Her iki kutupta aynı büyüklükte (şiddette) çekme özelliğine haizdir. Mıknatısın bir kutbu öteki kutbundan daha fazla çekme özelliğine haiz değildir. 9. Bir mıknatısın kuvvet alanı ne anlama gelir? Mıknatıs çevresinde bulunan demir tozlarına yada iğneye etki edebildiği alana o mıknatısın kuvvet alanı denir. 10. Bir mıknatısın çekme hususi durumunun en fazla olduğu yere ne denir? Mıknatısın kutupları (uç noktaları) 11. Tek kutuplu mıknatıs var mıdır? Hayır. Yoktur. 12. Bir mıknatısın çekme ve itme hususi durumunu biçim üstünde gösteriniz? Değişik cins kutuplar birbirini çekerler. Aynı cins kutuplar birbirini iterler. 14. En mühim magnetik maddeler hangileridir. En mühim magnetik maddeler, demir, nikel, çelik ve kobalttır. Magnetik organik bir mıknatıstır.Siyah birtaşı çağrıştıran ve doğada doğal olarak bulunan demir, nikel, çelik ve kobaltı çeken demir filizine magnetit adı verilir. 15. Mıknatısları korumak için yere düşürmemek gerekir. Niçin? Mıknatısta atomlar belli bir çizgi üstünde tertipli bir şekilde dizilirler. Mıknatıs yere çarpınca bu diziliş bozulabilir ve mıknatıs kırılabilir. Büyük mıknatısın magnetik çekim alanı da büyük olur. Mıknatıs yere düşüp kırıldığında mıknatıslık hususi durumunu kaybetmez, fakat mıknatıs ikiye bölünürse, küçülür. Minik mıknatısın magnetik çekim alanı azalmış olur. Mıknatıs ne kadar bölüme ayrılsa da, gene her parçasının şimal (N) ve (S) kutbu vardır. Bu özellik kaybolmaz. Bir mıknatıs yüksek sıcaklığa kadar ısıtılırsa, mıknatıslığı zayıflayarak kaybolur. 16. Bir pusula île bir mıknatısın kutbunu iyi mi bulursunuz? Kutbu bilinmeyen mıknatısı, pusulaya yaklaştırırız. Pusula iğnesinin hangi kutbunu itiyorsa, mıknatıs pusula kutubu ile aynı kutupludur. Çekmiş olduğu uçlar ise zıt kutupludur. 17. “Pusulanın kutusu demir olması imkansız” diyoruz. Neden? Bu kutu hangi madde ya da maddelerde yapılmalıdır? Pusulanın kutusu demir otursa, magnetik hususi durumunu zaman içinde kaybeder. Kutu magnetik olmayan madde ya da maddelerden yapılmalıdır. Mesela; plastik, tahta vb. şeklinde.18. Bir mıknatısın demirden mi yoksa, çelikten mi bulunduğunu iyi mi anlarsınız? Magnetik özelliği gösteren maddeler, tek yönde sürtme ile mıknatıslanır. Sürtme ile elde edilmiş mıknatıslanma kısa süreli mıknatıslanmadır. Çelik mıknatıslanırsa, mıknatıslanma hususi durumunu uzun süre korur. Makas sürtme ile mıknatıslanır. Eğer mıknatıslık özelliği uzun süre kalırsa, makas çelikten yapılmış anlama gelir. Sürtme ile mıknatıslık özelliği oldukca kısa sürede kaybolursa, demirden yapılmış olduğu anlaşılır. Elinizdeki demirden yapılmış yada plastikten yapılmış tükenmez kaleminizi kazağımıza sürterek, ufak kağıt parçalarının üstüne tuutunuz. Negörürsünüz? Kaleminiz ufak kağıt parçalarını çeker. Sonrasında bu çekme özelliği derhal kaybolur. Eğer kaleminiz çelikten yapılmış olsaydı, bu mıknatıslık özelliği uzun süre kaybolmayacaktı. 19.Bir mıknatısı at nalı şeklinde yapmanın ne şeklinde yararı vardır? At nalı şeklinde olan mıknatıslarda, her iki kutup kısaca N ve S kutbu birbirine oldukca yakındır. Bundan dolayı kutuplar içinde kuvvetli bir magnetik alan oluşur. Bu mıknatısılar demir tozu içine sokulduğunda demir tozları iki kutup içinde ip şeklinde dizilir.Herhangi bir magnetik maddeye yaklaştırıldığında daha oldukca şiddetle çeker. 20. Bir mıknatısta yalnız S yada yalnız N kutbu elde edilebilir mi? Hangi çeşit mıknatıs otursa olsun, parçalara ayırsanız dahi, gene N ve S kutuplu mıknatıslar elde edersiniz. Tek kutuplu mıknatıs elde etmek mümkün değildir. 21. Bir çubuk mıknatısın kutupları neresinde bulunur? Bir çubuk mıknatısın kutupları, mıknatısın uç kısımlarında bulunur. Bir çubuk mıknatısını demir tozları içine daldırırsak, en fazla uç kısımlarında demir tozlarının toplandığını görürüz. Demir tozlarının toplandığı bu uç kısımlara mıknatısın kutupları denir. 22. Bir çubuk mıknatısın kutupları, çubuğun uçlarından eşit uzaklıkta mıdır? Bir mıknatısta kutuplar uçlardan eşit uzaklıktadır. Kutuplar; çekim sertliği (kuvveti)bakımından birbirine eşit ve simetriktir.23. Aynı isminde mıknatıs kutuplarının birbirine yapmış olduğu etkiyi, biçim çizerek açıklayınız? Karşılıklı konulmuş olan iki mıknatısın birbirlerini itmesi yada çekmesi kutuplarına bağlıdır.Aynı isminde kutuplar birbirini iter. Zıt isminde kutuplar ise birbirlerini çekerler. Mıknatısların karşılıklı konan S kutbu N kutbunu çeker. Bir mıknatısta N kutuplar ya da S kutuplar karşılıklı konulursa, birbirini itmiş olduğu görülür. Karşılıklı konulmuş olan aynı cins kutuplar birbirini iter.Birinden diğerine kuvvet çizgisi ulaşmaz. Bir mıknatısta, karşılıklı konulmuş olan zıt isminde kutuplar birbirini çekerler. N kutbundan çıkan kuvvet çizgileri, öteki mıknatısın S kutbuna ulaşarak çekim kuvvetini sağlar. 4. Çubuk mıknatıslarında, mıknatıslık özelliklerinin uzun süre devam edebilmesi için,mıknatıs kullanılmadığı vakit iyi mi bir tedbir alınmalıdır? Çubuk mıknatısların, mıknatıslık özelliğim uzun süre koruyabilmeleri için, magnetik olan maddelerden, kısaca mıknatısın çekme özelliği olan maddelerden uzak tutması gerekir.Mesela; devamlı olarak bir demire yakın tutulan mıknatısın mıknatıslık özelliği azalmış olur. 25. Etkiyle mıknatıslanan çelik iğne mi, yoksa yumuşak demir çivi mi mıknatıslığını daha uzun süre korur? Etkiyle (tesirli) mıknatıslanmada, çelikten yapılmış olan, çelik türü maddeler daha uzun süre kalan mıknatıslık özelliği gösterirler. Doğrusu çelik iğnenin mıknatıslık özelliği demir çividen daha uzun sürelidir. 26. Çelik bir kayık yapmış olup mıknatısladıktan sonrasında yüzdürürseniz, iyi mi bir durum gözlersiniz? Kayık çelikten yapılmış ve mıknatıslanmış olduğundan, mıknatıslık hususi durumunu uzun süre koruyacaktır. Mıknatıslık özelliği suda da geçerlidir. Doğrusu mıknatıs özelliğim kayık suda da gösterecektir. Onun için kayık suda ilk karşılaşmış olduğu demir, nikel ve kobalttan yapılı bir cisme yapışarak kalacaktır. Mesela, bu kayık bir demirden yapılı geminin yanından geçemez. Gemiye yapışıp kalır. Şu sebeple; mıknatıs özelliğinde olan bu kayık suda da mıknatıslık hususi durumunu gösterecektir. 27. Geçici ve sürekli mıknatıslanma ne anlama gelir? Açıklayınız. Mıknatıslık özelliğim uzun süre koruyamayan ve kolayca kaybeden maddelere geçici mıknatıs denir. Mesela; ham demir, mıknatısa sürtülüp, bir süre bekletilirse, başlangıçta kazanılmış olduğu mıknatıslık özelliğim kaybeder. Mıknatıslık hususi durumunu uzun süre koruyabilen (sert çelik şeklinde) maddelere sürekli kısaca devamlı mıknatıs denir. Yer’in manyetik kutupları ile coğrafi kutupları çakışık olmadığından pusula ibresi. Yer üstünde oldukca yerde coğrafi şimal kutbu göstermez. Pusula ibresi ile coğrafi kuzey-güney doğrultusu içinde bir açı vardır. Bu açı sapma açısıdır. Sapma, bulunulan yere gore,doğuya yada batıya doğru olur. Sapma, yıllara ve mevsimlere göre farklılık gösterir. 28. Mıknatıs, bir pusulaya yaklaştırıldığında, pusula iğnesi neden sapar? Pusula iğnesi bir mıknatıstır. Başka bir mıknatısın çekim alanına (magnetik alan) girerse pusula iğnesi sapar. 29. Mıknatısın kullanım alanlarım sayınız. Mıknatıs günlük yaşantımızda neredeyse her yerde kullanılmaktadır.Sanayiden elektronik eşyalara, evlerde kullandığınız vasıta gereçlere kadar her yerde mıknatıs vardır.Denizciler, pusula ile denizlerde yanlarını bularak seyahat yaparlar.Vinçler, ağır demir yüklerim elektromıknatıs yardımıyla kaldırırlar.Kapı zili, telgraf, telefon, radyo, tv şeklinde bir oldukca araçlar elektromıknatıs yardımıyla çalıştırılır.Elektrik motorlarının yapısında mıknatıs bulunur. Hurda yığınlarının arasından demir parçalarını ayırmak için gene mıknatıs kullanılır.Elektrik santrallerinde jeneratörlerden elektrik elde etmek için gene elektromıknatıslardan yararlanılır.

Mıknatıs Şekilleri ve Kutupları

Organik mıknatıs doğada oldukca azca bulunur. Bu yüzden günlük yaşamda suni mıknatıslar kullanılır. Demir, nikel, kobalt şeklinde maddelerden çeşitli yöntemlerle suni mıknatıs elde edilir. Suni mıknatıslar çubuk, yassı, silindir, iğne, U ve at nalı şeklinde olabilir. Mıknatıs, demir tozları üstüne tutulduğunda her tarafının aynı oranda demir tozlarını çekmediği görülür. Demir tozları mıknatısın uç kısımlarında daha çok toplanır. Mıknatısın çekme hususi durumunun fazla olduğu uç kısımlarına mıknatıs kutupları denir. Tam ortasından asılmış bir çubuk mıknatıs kuzey-güney doğrultusunu alarak dengelenir. Mıknatısın kuzeye yönelen ucuna şimal ( north ) anlamında N kutbu, öteki uca da cenup ( south ) anlamında S kutbu denir. Bir mıknatısta N ve S kutuplarının özellikleri farklıdır. Bu farklılıktan dolayı aynı kutuplar ( N – N, S – S ) birbirini iter, değişik ( N – S, S- N ) kutuplar birbirini çeker. Pratikte bazı mıknatısların kutupları belli olsun diye uçları değişik renklerde boyanır ya da uçlara N, S harfleri yazılır. Mıknatıslar pusula yapımında, telefon kulaklıklarında, telefon kulaklıklarında, radyo, zil, tv, oyuncak, buzdolabı, elektrik motorlarında vb. araçlarda kullanılır. Mıknatıslara kauçuk şeklinde katkı maddelerinin iştirak etmesi ile bükülebilen yumuşak mıknatıslar da elde edilebilir. Bu tür mıknatıslar buzdolabı kapılarında, elektronik sanayinde, tıpta ameliyat tekniklerinde kullanılmaktadır. Mıknatıslardan yararlanılarak, yön bulmada kullanılan pusulalar yapılır. Mıknatısın ilk kullanımı büyük olasılıkla pusula iğnesi biçiminde olmuştur. Çinli gemicilerin bin senedir denizcilikte yön belirlemek için pusula kullanıldığı biliniyor. Pusula yardımıyla yer belirten bir işaret, hatta Güneş ve yıldızların yardımı olmaksızın doğru rotada yol alabiliyorlardı. 1600 senesinde İngiliz bilim adamı William Gilbert bir mıknatısın iyi mi çalıştığını açıklamak için tümüyle yeni bir düşünce ortaya attı. Dünya’nın kendisinin de devasa bir mıknatıs olabileceğini öne sürdü. Bugün, Dünya’nın şimal ve cenup olmak suretiyle iki manyetik kutbu olduğu bilinmektedir. Kutupları belirlenmemiş bir mıknatısın hangi ucunun şimal, hangi ucunun cenup kutbu olduğu bir pusula yardımıyla belirlenebilir. Pusula içindeki iğne de bir tür mıknatıs olduğundan mıknatısın herhangi bir kutbu pusulanın N kutbuna yaklaştırıldığında pusulanın ucu itiliyorsa, mıknatısın bilinmeyen kutbu N kutbudur. Tersine, pusulanın ucu mıknatıs tarafınca çekiliyorsa mıknatısın bilinmeyen kutbu S kutbudur.

OKUDUYSANIZ yada IZLEDIYSENIZ PAYLAŞIN LÜTFEN HERKES OKUSUN Read the full article