#mariëtte van erp

[jurjenkvanderhoek]

LANGZAMER KIJKEN OM HET VAN ERP LANDSCHAP TE BELEVEN

Tekenen is voor haar in het landschap zijn. Volledig één met de omgeving. Achter haar veldezel. Zichtbaar, dat wel. Spiritueel is ze dan niet aanwezig. Op dat moment, daar. Het landschap heeft haar gedachte overgenomen. Ze is één met dat wat ze beschouwd. Haar geest stroomt over van de inspiratie. Wat zij ziet vertaalt ze. Die vertaling staat blind getekend op papier. Haar blik blijft gericht op de werkelijkheid. Haar hand registreert die realiteit in abstracte zin. Geen landschap zoals ik deze zie, maar zoals zij het daar beleeft, aanvoelt. De ogen zien, de geest vervormt. Het is een bewogen tekening die Mariëtte van Erp op papier zet. Figuurlijk en letterlijk. Want de lijnen en vlakken zijn in beweging. Dynamisch gaan ze over het papier om de ontroering te vatten.

In haar werk doorvoelt Mariëtte van Erp het landschap. Eenzelfde plek kan een verschillend resultaat hebben op een ander moment. Niet iedere dag is de stemming hetzelfde. Zowel het landschap als de mens daarin kunnen afwijkend op elkaar reageren. Je voelt je eens wat brak of zit minder goed in het vel. De vertaling wordt daardoor beïnvloedt, de kunstenaar ervaart  de omgeving dan anders. De stemming stuurt de beweging. De actie van het vertalen wordt gefilterd door de geest. Met een opgeruimde blik bekijk je ruimer de ruimte. Ook schijnt de omgeving anders bij gewijzigd licht. Een wolkenlucht geeft een gelaagd somber gevoel. Op een zonnige dag zal de tekening opgeruimd en vrolijk zijn. Het is een wisselwerking tussen gewaarworden en vertalen.

Het zijn geen bedachte landschappen. De omgeving ligt zo voor als Van Erp het heeft weergegeven. De elementen zijn erin te herkennen, maar sluiten niet meteen aan bij mijn beleving. Als het ware moet ik een knop omzetten om op datzelfde gevoel af te stemmen. Ik moet de juiste golflengte zoeken om het geluid dat Van Erp uitzendt te kunnen ontvangen. Zit ik in de tekening, zoals zij in het landschap zat, dan gaat er een wereld voor me open. Met de horizon boven ooghoogte. Want het gaat Mariëtte van Erp om de aarde, de grond, de basis. Niet om het schijnbare niets daar boven. Met de voeten staat ze op dat landschap en voelt er zich één mee. Zij is van dit landschap, deze omgeving is van haar: het land van Van Erp.

In de in eigen beheer uitgegeven brochure licht beeldend kunstenaar en schrijver Janet Meester de manier van werken in detail toe. De titel van het essay "oog, hart en handen" zegt daarbij genoeg. Meer woorden zijn er niet aan vuil te maken. Dat is wat het is. Het oog ziet, het hart doorvoelt en de handen registreren. Eigenlijk zou je voor hart ook geest kunnen lezen. Maar het kloppend orgaan geeft de zin meer ziel. In de uitgave laat de kunstenaar werk zien dat de laatste jaren van 2020 tot 2022 door haar is gemaakt. Recent werk dus. De verf is bij wijze van spreken nog vochtig, het doorgedrukte carbon kruimelt nog.

"Haar tekeningen laten zich lezen als sporen van haar aanwezigheid", lees ik de woorden van Janet Meester. Het handschrift is spontaan, de tekening heeft een grote directheid. Wat ik zie is wat Van Erp zag daar en toen. Al kijkend werkte ze naar dit resultaat toe. Niet lettend op wat de hand doet, maar opnemend wat het oog ziet. Zo kan ze blind de omgeving weergeven. "Er zit niets tussen: geen willen, geen moeten, geen ideeën over mooi, knap of goed. (...) Mariëtte van Erp maakt geen tekeningen, ze tekent."

Met weinig middelen, enkele rake lijnen of ferme vlakken, weet zij zich een werkelijk beeld te maken. Het onderwerp wordt aandachtig beschouwd. De hand volgt als vanzelf de neergezette belijning; dat is blind tekenen. Aangestuurd door de beleving bij het beeld. Het krassen is een herinnering van dat ene moment. Een snelle voortgang van een plek in de tijd. Het lijkt wel alsof het een schets is, een snelle weergave van wat gezien is. Om later uit te werken, maar zodat de beleving vast ligt. Maar het is dat gevoel juist wat al in de tekening zit. De idee bij het landschap dat erin vastligt. Het behoeft niet verder te worden uitgewerkt, dit is wat het is. Het kan wel dienen als handleiding voor een schilderij. De directheid van de tekening in het veld gemaakt kan een opstap zijn voor de zoektocht naar de essentie voor het schilderij dat in het atelier ontstaat. Door de tekening kan Van Erp eenzelfde emotie oproepen en deze uitwerken.

Ze werkt abstract uitgaande van de realiteit. Het non-figuratieve wortelt in de werkelijkheid. Deze werkelijkheid is al wat om ons heen te zien is. In de vertaling wordt dit hoe dan ook versimpeld wil je er geen lieflijk cliché van maken. Het wezen van de plek wordt neergezet, dat element wat voor die kunstenaar dit landschap maakt. Dat kan verschillend zijn. Maar het is altijd werkelijkheid. Een abstract werk is de onzichtbare realiteit. De laag achter het decor wat we zien. Een dieper zijn van wat het is. Het werk van Van Erp moet wel abstract zijn, want ze werkt met haar gevoel. Die stemming is niet in herkenbare beelden uit te drukken. Wanneer ik begrijp wat ik zie in haar werk dwaal ik door haar geest. Sluit mijn ervaring aan bij wat zij aan beleving heeft getekend.

Waar de tekening nog wel eens lijkt dicht gewerkt, is het schilderij open en helder. Het papier is in het veld soms met alle vingers van beide handen tegelijk bekrast. Dat maakt dat er een welhaast ondoordringbaar woud aan lijnen is ontstaan. “Een geschilderd landschap is voor haar geen optelsom van dingen gezien vanuit het perspectief van een buitenstaander”, schrijft Meester, “het is een stroom van energie die zich ontvouwt in de interactie tussen de dingen, in de wind en het licht -  en in de relatie met de kijker.”

Het is een onorthodoxe werkwijze carbonpapier te gebruiken om een tekening te maken. Zo kan Van Erp wel heel spontaan haar gevoel op papier zetten. Omdat voor het verwerken van de emotie een enkele potloodpunt niet genoeg is. Nu, bij gebrek aan carbon, moet ze het daarmee wel doen. De tekeningen zijn daardoor minder speels en doorwrocht of juist meer open en eerlijk. Meer dringt het idee van landschap zich op in vorm en uitdrukking. En ook haar schilderen is weinig authentiek. De drager legt zij op de grond om het te bewerken met dweilen en vegers. Gedrenkt in dunne verf mopt ze het doek, met vegers borstelt zij de materie. Op die manier blijft de spontaniteit in het werk zitten. Met grote halen snel klaar. Maar wel doordacht en met zekerheid. Dit is het landschap zoals ervaren. Niet gezien, maar gevoeld.

De uitgave, het boekje, is te zien als een geprinte tentoonstelling. Om thuis op schoot langzaam door te bladeren en het landschap van Van Erp te beleven. Het is dan zaak langer naar het werk te kijken om iets gewaar te worden. Het de tijd van kijken te gunnen. Maar is dat niet met alle kunst zo, vraag ik me retorisch af zonder antwoord te krijgen. Langer kijken en daardoor ontdekken. Langzamer kijken en je daardoor bewust worden. Want ieder kunstwerk heeft een verborgen detail, een plek waar het gevoel kan rusten. Gedachten niet bedenken, niets willen verzinnen of onderscheiden. Dan legt het object, het schilderij – de tekening, als vanzelf een aard, de karakteristiek, bloot. De vorm van kijken overkomt je dan. Ineens merk je iets op, krijgt de beeltenis een handvat. Is er herkenning, spreekt het.

2020 – 2022, Mariëtte van Erp. Schilderijen en tekeningen. Met inleiding “oog, hart en handen” door Janet Meester. Plus publicatie genomen uit Brabant Cultureel door Irma van Bommel. Uitgave in eigen beheer, 2023.

[sirisastensomeren]

Asten Nu - Profielschets nieuwe burgemeester

In Asten Nu, het voorlichtingsprogramma van de gemeente Asten, vertellen griffier Mariëtte van Erp en Jos Leenders, voorzitter van de vertrouwenscommissie, over de profielschets voor de nieuwe burgemeester. Burgemeester Hubert Vos legt namelijk op 15 januari 2021 zijn functie neer. Er moet een nieuwe burgemeester komen en de inwoners van Asten worden bij de keuze betrokken.

[eygelshoven]

Allerheiligen

ZATERDAG 4 november: Vooravond van de 31ste  zondag door het jaar. Extra Collecte.

19.00 uur H. Mis m.m.v. Harmonie “St. Philomena” uit Chevremont voor

Sjir en Lisa Smeets-Lemmen (jrd);

ouders Immers-Thomas en kinderen;

ouders de Liège-Delang en kinderen;

Hein Ramakers;

levende en overleden leden van de Harmonie “St. Philomena��;

ouders Piet en Ria Drummen-van Osch (st).

 ZONDAG 5 november: 31ste  Zondag door het jaar. Extra Collecte.

Viering van het HOOGFEEST van ALLERHEILIGEN.

11.00 uur H. Mis in de Grote Kerk  m.m.v. het Gemengd Kerkelijk Zangkoor “St. Johannes” voor

ouders Arets-Bosten (jrd); ouders Schumacher-Schoormans (jrd);

Sjef Coervers (4de jrd);

Joep Erps (jrd) en Lenie Erps-Otermans;

ouders Janssen-Pluymakers en kinderen (jrd);

ouders Puts-Hamers en kinderen (jrd);

Sjef Miseré (off);

Piet Boermans; Theresia Boermans-Sauer; Harry Vervoort;  

Henk van den Brink;

Tiny en Sjir Eydems-Schiffers; Mariëtte en Tjeu Niesten-Eydems;

Guill en Irmgard Eydems-Kersten;

Leonie Buysen-Eydems;

ouders Gerards-Eijdems en zoon Frans;

Jeanny van den Ham-Schmets;

Martha Handels-Franken;

ouders Herinx-Vreuls; Mia Krikke;

Anneke en Jakob Kremer; Treeske Beckers;

Piet en Fien Jongen-Schörgers;

Thea van Megen-Jussen;

Hein Stams en kleinzoon Stijn;

Toon Speck;

Pierre Willems;

echtpaar Herberg-Smeets (st);

ouders Kleinen-Bosch (st).

  15.00 uur Allerzielenlof m.m.v. het Gemengd Kerkelijk Zangkoor “St. Johannes” met

aansluitend bezoek aan het Kerkhof en zegening van de graven.

[vjeranski]

Mariëtte van Erp

Zwarte Piet 1988 Acryl- hout -

[jurjenkvanderhoek]

RIJMENDE KUNST BIJ KUNSTLOKAAL No.8: ALLES KAN8

De verschillende kunstwerken in de afzonderlijke tentoonstellingen bij Kunstlokaal No.8 passen. Hoewel ze verschillend zijn sluiten ze toch op elkaar aan, hebben een relatie, ergens een overeenkomst. Grijpen ineen, welhaast zoals de stukjes van een puzzel. Want het is een puzzel om uit de veelheid aan kunst, die overal en nergens is, een tweetal te herkennen en samen te brengen. Zo zodat ik kan zeggen: jazeker, het is een twee-eenheid, twee zielen één gedachte. Dat is wat Kunstlokaal No.8 doet namelijk. Verbindingen leggen, banden aanhalen, harmonie zoeken. Immers wanneer dan de deuren opengaan, nu al 10 jaar lang en 45 exposities verder, klinken de tonen van rijmende kunstwerken mij welluidend tegemoet. Steeds zijn er potjes waarop een dekseltje past. Het is uiteraard passen en meten, maar zo wordt de hedendaagse kunst aan de Schoterlandseweg in kaart gebracht. Het kunstrijm wordt geboren telkens wanneer kunst is samengevoegd, kunstenaars zijn gekoppeld, werk is gecombineerd. Op de website lees ik: “Kunst verrijkt het bestaan doordat het niet eenduidig is. Goede kunst gaat nooit vervelen, integendeel, het blijft nieuwsgierigheid uitlokken. Als je lang genoeg kijkt, doe je steeds nieuwe ontdekkingen. Kunst smaakt naar meer”.

En dat is wat het is – lang genoeg kijken om nieuwe ontdekkingen te doen. In de tentoonstelling die op dit moment in het lokaal te vinden is kan ik mijn verstand denkbaar op nul zetten om mijn gedachten in stilte over de werken te laten gaan. Mijn blik staat echter niet op oneindig, want ik wil wel moeite doen om er iets van te vinden.

Zoals gezegd en geschreven rijmen de kunstwerken. Kunstlokaal No.8 is als een poëziealbum waarin literaire gedichten een toon krijgen. In dit geval schilderijen, tekeningen en assemblages. Bij rijm gaat het om klank. De kunstenaars hier hebben omgevingen verklankt, gedachte landschappen, herinnerde verstilling klinkt in het voorbijgaan. De natuur vormt de eerste regel van het gecomponeerde gedicht. Van daaruit leggen Wim Biewenga en Mariëtte van Erp klemtonen op woorden die medeklinken. Met een beginrijm, een halfrijm en meestal een eindrijm. Hoewel de werken hedendaags zijn, abstract en geconcentreerd, stemmen ze lyrisch en episch samen als in een sonnet. Zo’n klassieke dichtvorm schijnt tegengesteld, in paradox, aan het speelveld waarop Biewenga zicht beweegt en de gewortelde karakteristiek van Van Erp. Maar hedendaags gaat eigenzinnig samen met ouderwets.

Mariëtte van Erp blijft haar geboortegrond trouw en zet die omgeving met ferme halen in een wild lijnenspel op papier. Een snelle schets die scherp toont van wat te zien is daar en toen. Het lijkt een abstracte tekening, maar heeft duidelijk een startpunt in de werkelijkheid. De natuur blijft in al haar wispelturigheid zichtbaar. Spiegeling in water, riet langs de waterkant. De schetsen zijn geen ontwerpen of vingeroefeningen om beeld te krijgen voor later schilderwerk. De tekeningen zijn volwaardige uitwerkingen van ervaringen in en met de omgeving. De schilderijen geven kleur en vlak aan het landschap. Al onderzoekend en experimenterend laat Van Erp het voor het oog waarneembare los en komt tot een innerlijke beleving bij de omgeving. Het landschap lijkt te verdampen, maar is nog wel in de achtergrond aanwezig. Dat waar de inspiratie ligt blijft in vorm weerklinken, maar is niet krampachtig als zodanig aanwezig.

Wim Biewenga maakt objecten die vrijwel nergens naar verwijzen. In zijn werk componeert hij verstilling, de leegte die hij zoekt en vindt in de geziene omgeving. Details uit zijn vertaling, helder van lijn en strak in de lak. Interessante gedachten die tot beeld komen. Hoe is de zichtbaarheid om te zetten in enkele vlakken om te blijven spreken. Van iets niets maken, zodat niets iets blijft. Welke elementen zijn nog noodzakelijk om aan te spreken. Biewenga laat weinig zien, maar zegt des te meer. Het lijkt een klare abstractie waarin de essentie van het element zichtbaar blijft. Hij laat alles los, zodat niets schijnt vast te staan. Naar de letter heeft dat geen woorden nodig, iedere zin doet onrecht aan de beeltenis. Het werk verdient een enkel kijken en een meervoudig genieten. Niets anders en weinig meer. De assemblages zijn daarbij blikken in en door de wereld van iemand met een toereikende dosis humor. Speels en uitgelaten ingevingen die beeld hebben gekregen. Samengesteld uit tot rust gekomen speelgoed en waardevolle houtresten, zoals het boekje bij de expositie het omschrijft. Dan rijmend met het werk dat in het atelier van AllesKan, het huis waarin Kunstlokaal No.8 een onderkomen heeft, rondom en alom zichtbaar en te vinden is. Er bestaat geen afval of overblijfsel, alle materiaal is te gebruiken of kent een tweede leven.

Eigenlijk is het in deze tentoonstelling zaak langer te kijken om iets gewaar te worden. Maar is dat niet met alle kunst zo, vraag ik me retorisch af zonder antwoord te krijgen. Langer kijken en daardoor ontdekken. Want ieder kunstwerk heeft een verborgen detail, een plek waar het gevoel kan rusten. Gedachten niet bedenken, niets willen verzinnen of onderscheiden. Dan legt het object, het schilderij – de tekening, als vanzelf een aard, de karakteristiek, bloot. De vorm van kijken overkomt je dan. Ineens merk je iets op, krijgt de beeltenis een handvat. Is er herkenning, spreekt het.

Expositie bij Kunstlokaal No.8 van olieverf op paneel en houtconstructies van Wim Biewenga. Olieverf op katoen en papier en carbontekening op papier van Mariëtte van Erp. Voor bezoek aan de Schoterlandseweg 55 in Jubbega een afspraak maken. Te zien tot n met 28 maart 2021.