#maçkahoronu | Explore Tumblr posts and blogs

horonevi · 2 years ago

Text

Horon Çeşitleri & Kaç çeşit horon vardır.

https://www.horonevi.com

Kaç çeşit horon vardır diye düşündüğümüz de; Geçmiş zamanlarda yörede Rize de Tulum ile oynanan Hemşin, Kemençe ile oynana iki ayak, Trabzon, Giresun , Rumlar da da; Kaval (Sallama), Kemençe veya Davul-Zurna ile oynanan üç ayak Horonu olarak olarak ikiye ayırabiliriz.

Günümüzde ise ise; Kültürüne değer vermeyi farklı yorumlayan gençlerin işin kolaycılığına kaçarak ve birbirine bakarak öğrendikleri Horonu beşe ayırabiliriz. 🙂

-Aerobik Horon!!! ; (isim sahibi AsG) Normal üç ayak horon gibi on adımdır. Grup kalabalık olsa da her bir iki kişinin kafasının estiğinde kollarını kaldırıp, indirerek, dikine aşağıya doğru sallayarak, köşeli tutup geniş, uzun adımlarla vücut estetik duruşunun aksine omuz genişliğin den daha açık tutarak, zıplayıp, hoplayarak kafalarını sürekli olarak sağa sola çevirerek oynanan Horon!

-Yengeç Horon'u !!! ; (İsim Sahibi YEK) Buna Halay da diyebiliriz. Çünkü halay adımlarıyla sürekli aynı hizada yan, yan giderek , kolları bel hizasında yarım tutarak sakin oynanan Horon..

-Perkinson Horon'u !!! ; (isim sahibi AsG) Bu Horon şeklini Yengeç! horonunundan almakla birlikte oynayanlar elektrik çarpmış gibi kısa ve sert titremeler ile oynarlar. Boyun fıtığı olma olasılıkları çok yüksektir.

-Dik Horon formunda oynanan Horon ; Ağasar, Vakfıkebir, Tonya ' da oynanan aslında üç ayak horonun arasında süsleme olarak kullanılan yan,yan dört sayıdan oluşan bir şekil iken şimdilerde horonun tamamı olarak oynanmaktadır ve sadece aşağı alma yapılmaktadır.

-Sera Horon ; Rumlar da oynanan ve temel adımı üç ayak ile bire bir aynı Şebinkarahisar tavrına benzeyen ve parmakucu, pençe olarak tabir ettiğimiz ayağın ön kısmı ile Topuklar hava da kaldığı için titreyerek oynanan, biz deki Sık-Sara' nın biraz ağırı ama aynı güzellikteki Horondur.

Kısacası şimdilerde horon asla eskiden yörede oynandığı gibi özellikte ve güzellikte değildir. Yıllar için de değişme bozulma kaçınılmazdır ama elden geldiğince özüne bağlı kalınarak icra edilmesine özen gösterilmelidir..

Yeşil Rize de eskiden Kemençe ile yöre halkının oynadığı iki ayak Horonu şimdilerde asla oynanmamaktadır.

Tulum ile oynanan Horon şehirlerde farklı el-kol hareketiyle, Otantik özelliğinde ise doğal vücut hareketleriyle oynanmaktadır.

Akçakoca da ve bazı yerlerde Tulum ile üç ayak oynanma, Rumlar bu oynama şeklinin daha doğru olduğunu söylemektedirler.

Ayak sallamak, kolları aşağı yukarı sallamayı ben köydeki buyuklerden, analardan görmedim. Sık-Sara (sera/ sıksaray) yukarıdan aşağıya titreyerek oynamayan horoncu olabilir mi?

Trend şu ; Görsel , yani gösterişi iyi iyi yaptın mı? horon iyidir. Peki o horon iyi ise eskiler neden öyle oynamazdı, hiç düşünmez misiniz?

Sahne & Gösteri için oluşturulan Koreografiler ; Özgün figür ve tavırların bir akış içinde ipe dizilerek sunulan çok özel ve güzel sahne sanatlarıdır. Örnek; Akçaabat- Hozangel, Sürmene Atlaması- Sallaması, Ağasar, Tonya , Giresun Karşılaması ve Horonları Seyredene güzel gözükmesi için eğitmenler, koreograflar tarafından bazı farklılıklar eklenerek oluşturulur. Zaman içinde çoğalarak halka yansıdığı için o isim ile adlandırılır..

Geleneksel Üç Ayak ;

Horonda Vücudun Duruş Tekniği

Horon oynarken vücudun duruşu nasıl olmalıdır? Horonevi Horon Atölyesinde düz horon, sıksara, yenlik, alaşağı figür ve koreografilerini nasıl daha estetik, otantik ve haz alarak oynarsınız?

Horon, sıksara ve düz horonda vücudun pozisyonu dik tutularak, dizlerden doğal ve ritmik salınımla oynanan bir oyundur.

Vücudun dik olarak oynanması sıksara, başka bir deyişle sera ya da sıksaray özelliğini kolaylıkla uygulamanızı sağlayacaktır. Hatta bunun için “dik oyna” diye otantik bir komut da vardır.

Vücudun duruşu, horonun akışı içinde olmazsa olmaz aşamaları olan “Yenlik” ve “Al Aşağı” figürlerinde de vücut, anatomisinin doğallığına uygun hareketlerle, abartıya kaçmadan esneklikle melodiye uyum sağlar.

Yenlikte, sola, sağa dönülerek ve düz horondakinden biraz daha geniş ve uzun adımlarla, hareketi vurgulamak için biraz da koşar gibi oynandığında daha keyifli hale gelecek ve özgün ritüeli gerçekleştirmiş olacaksınız.

Biz diyoruz ki “sıksara olmadan, aşağı almadan, konut vermeden horon olmaz."

Al Aşağı horonun zirvesi, nirvanası

Geçmişte Karadeniz yöresinde, harman horonu da denilen halk horonu akışı, üç ayak-yenlik-sıksara-aşağı alma akışıyla oynanırdı. Tek horon halkası, tek komut, birlik beraberliği vurgulayan, eğlence ve hazzı birlikte yaşanan bir etkinlikti.

Günümüzdeyse çevrenizdeki tüm düğün ve eğlencelere bakıldığında yaylalardakiler de dahil olmak üzere bu özelliklerde oynanmadığı görülür. Evet, beraber oynuyorlar fakat al aşağı-yenlik yok! Horonun bu güzelliği maalesef kayboluyor.

Baragas-Parakath (Muhabbet edilen yer)

İşte geçmişin kültürel derinliğinden gelen bu güzellikleri biz Horonevi olarak uyguluyor, öğretiyor ve yaşatıyoruz.

Aynı Urfa sıra gecesi gibi Karadeniz ait olan gelenek ve eğlence anlayışına Baragas diyoruz. Karadeniz kültürü adına bir eşi benzeri daha yapılmadı, yapılamıyor. Bu bizim anlayışımız, uygulayışımız ve insan sevgi-saygımızla birebir alakalıdır. Üstelik bu kültürü İstanbul’da yaşatmak ayrıca çaba gerektirir

Horon Nasıl Oynanır / Oynanmalıdır.

Bir çok kitap dergi ve internet sayfalarında yazıldığı gibi ,Horonun sözlük anlamı herkes tarafından bilinmekle birlikte oynanması konusunda satırlara dökülebilen açıklamalar yok denecek kadar azdır.

Daha genel bir anlatımla ;

ÜÇ AYAK

(Trabzon-Giresun-Gümüşhane)

Eğer Horonu ; Gittiğim yerde, kollar yanda (yarım) oynamak istiyorum diyorsanız (A) Şıkkında belirtildiği gibi eğitim alırsanız, temel adımı 15 Dk da öğrenir, 5-6 saatte pekiştirir, her yerde oynarsınız.

Fakat Horonu, (B) şıkkında belirtildiği gibi oynamak isterseniz adımları, yere basmaları, el, kol ve vücut hareketlerini çok sade ve iyi kullanmalısınız.

A- Günümüzde, düğünde, dernekte her yerde, birbirlerinden görerek oynanan

-Kollar yarım / yanda

-Ayak Atarak

-Sola, Sağa dönerek

-Sağa, Sola vurarak

B- Otantik / Estetik

Kollar ; Yukarıda & Aşağıda

-Dizden Oynamak

-6 Sayı Kolları indirmek + Yenlik (Ufak-Rahat) : 3 Kez Sola sağa dönerek oynamak.

-Ve, Al Aşağı…

Horonun gerçek değeri Otantik formada oynananıdır.

Otantik / Estetik oynamak insana neler hissettirir yaşayanlara, oynayanlara sormak gerekir.

Kolların duruşu :

Ellerin tutuluşu :

Yenlik :

Süslemeler :

Sık-Sara :

Rize Horonu

1- Bu gün halay gibi oynanan

2- Gerçek iki ayak

3- Tulumla Oynanan Hemşin horonu

AsG

#horon #horonevi #karadeniz #akçaabat #trabzon #hemşin #tulum #kemençe #ağasar #maçkahoronu

0 notes