#kromme rijn

[wolveswolves]

Spring is here! 🌼 Moments of a quiet life in a small village in the Netherlands

Some glimpses of my life from the past few months.

In April, I spent a week in Utrecht looking after my aunt's house while she was away. I spent a beautiful misty morning at Amelisweerd, a forest and estate close to where she lives.

This beautiful estate lies on the edge of Utrecht, adorned with centuries-old beech trees and the babbling river “Kromme Rijn”. A green haven loved by everyone who wants to escape the noise of the city.

It was such a nice moment to spend some time in Utrecht, just in time to witness spring make everything start to blossom and bloom. When I returned home again, David and I worked on transforming our backyard, building wooden raised beds with a mesh cover in an attempt to keep the insane amounts of slugs away from our vegetables - without much success so far. I don't know how it is where you live, but we've never had this many slugs in our garden before.

Luckily since we put nematodes in the soil last week, we got things a bit more under control. I can't wait to show you what our garden will look like.

And I'm taking you out on a little bicycle trip to some neighbouring villages on my little island, for some very Dutch scenes. Just some daily life moments and scenes that caught my eye.

I hope this brings some calm and beauty. Thank you for watching!

>> Subscribe to my YouTube channel >> More on my Instagram

[arinkalinders]

Lekker gewandeld vandaag met Martina, Boaz en Donny en daarna lekker lui op de bank. ❤️ (bij Langs De Kromme Rijn) https://www.instagram.com/p/CoYGG78Lsgr/?igshid=NGJjMDIxMWI=

[stoopendaalnl]

Rondje Kromme Rijn! Heerlijk zomeravond rondje! Social Ride met 2 groepjes van 3! Met een honderd meter tussen de groepjes en zoveel mogelijk veel 1'5 mtr gehouden!

[wimzagtschilderijen]

Kromme Rjn vanaf Bunnik

[havenpoort]

Limes Valkenburg

Als we vanuit Katwijk, waar vermoedelijk het castellum Lugdunum gestaan heeft,  oostwaarts trekken langs de Rijn. Of eigenlijk zuidoostwaarts, trekken we over de vermoedelijke route van de Limesweg.

Maar of je nu de hedendaagse loop van de Oude Rijn volgt of die uit de Romeinse tijd, vroeg of laat kom je vanuit Katwijk vanzelf terecht in Valkenburg. De naam Castellumplein zegt genoeg, maar ook kom je in het dorp genoeg aanwijzingen tegen dat er iets bijzonders gestaan heeft.

En dat klopt. Nergens in Nederland zijn er zulke uitgebreide opgravingen naar het Romeinse verleden gedaan als in Valkenburg, de vindplaats van het castellum Praetorium Agrippinae.

Praetorium Agrippinae was een Romeinse nederzetting in de provincie Neder-Germanië (Germania Inferior), gelegen in het hedendaagse Valkenburg (ZH). Praetorium Agrippinae was een grensfort (castellum) aan de Oude Rijn, destijds de hoofdtak van de Rijn, langs de noordgrens van het Romeinse Rijk, de zogenaamde Limes (Latijn voor "grens"). Praetorium Agrippinae staat vermeld op de Peutingerkaart (Tabula Peutingeriana) tussen Matilo (Leiden-Roomburg) en Lugdunum Batavorum (Katwijk).

Een Praetorium is een militair hoofdkwartier, en Praetorium Agrippinae is vernoemd naar Vipsania Agrippina, de in 33 na Chr. gestorven moeder van keizer Caligula. Het staat vrijwel vast dat Caligula in het jaar 39 of 40 na Chr. in Valkenburg verbleef, want een wijnvat uit zijn privé-wijngaard is ter plaatse gevonden.

Hoogstwaarschijnlijk was hij hier ter voorbereiding van een nooit uitgevoerde invasie van Brittannië, en werd het castellum naar aanleiding van deze operatie gebouwd. Vondsten van munten en terra sigillata aardewerk suggereren echter dat er mogelijk al eerder legereenheden aanwezig waren. Het fort lag op de plaats van het huidige centrum van Valkenburg. Aanvankelijk werd het omringd door een aarden wal met palissade en drie grachten.

et fort bood aanvankelijk plaats aan twee manipels legionairs en twee turmae (60 man) cavalerie van het Cohors III Gallorum Equitata. Praetorium Agrippinae werd net als de meeste andere Romeinse forten aan de Nederrijnse limes verwoest tijdens de Bataafse Opstand van 69-70, maar werd daarna weer herbouwd. In deze tijd werd hier het complete Cohors IV Thracum Equitata gestationeerd. Vanaf ca. 180 na Chr. werd het fort vergroot, en grotendeels in steen opgebouwd. In totaal zijn 7 bouwfasen onderscheiden.

Vrijwel tegelijk met Praetorium Agrippinae werden er nog geen kilometer verderop, zo’n beetje ter hoogte van de Torenvlietslaan, in Valkenburg-Marktveld, enkele horrea oftewel graanpakhuizen gebouwd.

Het fort kent 7 bouwfasen en is dus meerdere keren herbouwd. Mogelijk moest dit al relatief snel voor het eerst gebeuren: het lijkt erop dat het in 46 of 47 na Chr. verwoest werd door de Chaukische en Friese piraten die destijds onder leiding van de Cananefaatse deserteur Gannascus de rivieren aan het plunderen waren. De aanvallen moeten dan ook opvallend driest zijn geweest.

De nieuwe bevelhebber van Germania Inferior, Gnaeus Domitius Corbulo, liet het er in elk geval niet bij zitten. De rivieren werden uitgekamd en er werd een veldtocht gehouden. Uitgebreid oorlogvoeren en Romeins bestuur instellen mocht Corbulo niet van keizer Claudius, maar in elk geval was de rust hersteld. De verdediging van de Oude Rijn en Kromme Rijn werd in elk geval flink uitgebreid. Er werden veel castella aan toegevoegd en wachttorens tussen de forten in gebouwd. Praetorium Agrippinae was dus ook weer in gebruik.

Praetorium Agrippinae moet gezien de zeer westelijke positie in het gebied van de Cananefaten hebben gelegen. Het staat vast dat Praetorium Agrippinae in augustus 69 aangevallen werd door de Cananefaten onder leiding van Brinno. Het resultaat was dat het fort werd platgebrand. De opstand van de Cananefaten was nog maar het begin: bij een treffen op de Betuwe liepen de Bataven over naar de zijde van de rebellen, wat geleidelijk aan uitmondde in een enorme opstand die het Romeinse gezag van de Noordzee tot de Alpen aan het wankelen bracht. Maar de Romeinen stuurden in het voorjaar van 70 grote versterkingen en de rebellen werden verslagen. De verdragen met de bevolking werden hersteld, evenals de Rijnforten. De Cohors III Gallorum equitata moet er het een groot deel van de tijd gelegerd zijn geweest.

De horrea die ten zuidoosten van Praetorium Agrippinae waren gebouwd, waren ook gesneuveld in de opstand. Op de plek in kwestie werd nu interessant genoeg een soort mini-castellum gebouwd, waarschijnlijk als extra bewaking van de opslag. In de praktijk bleef Valkenburg-Marktveld vooral een voorraadplaats, zodat de militaire functie van de plek op den duur verminderde.

Nog een monumentje dat naar het Romeinse verleden verwijst. Dit poortje staat aan de Voorschoterweg, niet ver van de vicus van Valkenburg-De Woerd.

Deze kleinere versterking werd rond het jaar 110 ontruimd en afgebroken. In plaats ervan kwamen er wat burgerwoningen te staan, als onderdeel van de vicus van Valkenburg-De Woerd.

De kern van deze vicus lag een kilometer ten zuiden van Praetorium Agrippinae, vlak langs de Limesweg. De huizen waren grotendeels van hout en leem. Interessant is dat zij netjes naast elkaar staan, als rijtjeshuizen, met hun lengterichting loodrecht op de Rijn gericht.

Hoewel de Rijn nu een opvallende bocht maakt bij Valkenburg, liep hij destijds waarschijnlijk een stuk dichter bij de Limesweg. De teruggevonden weg was ongeveer 4,5 meter breed en bedekt met schelpen en gruis, voor het eerst aangelegd rond het jaar 100 in opdracht van keizer Trajanus. In de vicus zelf zijn veel importgoederen gevonden. Niet ver ervandaan ligt ook een grafveld.

Op en om het Valkenburgse Castellumplein zijn de contouren van het castellum te zien in de tegels. Verderop in het Torenmuseum zijn lokale vondsten te bekijken.

Vanaf ca. 180 na Chr. werd er in het grote Praetorium Agrippinae voor het eerst steenbouw toegepast. Dit werden de laatste drie bouwfasen van het fort. Het castellum werd ergens na 270 n. Chr. verlaten, wat samenhangt met de herovering van het Gallische Keizerrijk door keizer Aurelianus, die vervolgens de grensverdediging flink verwaarloosde. Veel castella en bijbehorende nederzettingen liepen derhalve leeg en de Franken trokken het gebied binnen. Begin 4e eeuw kwam er herstel toen Constantius Chlorus de Rijndelta heroverde. Praetorium Agrippinae werd opnieuw versterkt en in gebruik genomen. Dat zou nog bijna een eeuw zo blijven.

Op het Castellumplein is in een drinkbak de loop van de Rijn verbeeldt, met symbolen van de Peutingerkaart erop.

Het fort werd ook vermeld op de 4e-eeuwse Romeinse kaart die in de middeleeuwen als de Peutingerkaart zou worden gekopieerd. Opvallend is dat het bouwwerkje waarmee de plaats is aangegeven elders op de kaart alleen bij burgerlijke nederzettingen wordt gebruikt. Een dergelijke nederzetting is nooit gevonden, terwijl de opgravingen in Valkenburg zo uitgebreid zijn dat deze nooit over het hoofd kan zijn gezien. Wellicht is er dus sprake van een fout op de kaart. Tegen de tijd dat het middeleeuwse kopie werd gemaakt was Praetorium Agrippinae allang verlaten en vervallen: dit moet rond het jaar 400 zijn gebeurd. De opgravingen vertellen ons echter nog genoeg. Het castellum werd tussen 1941 en 1953 blootgelegd, op een zodanige wijze dat het veel informatie over Romeinse castella in het algemeen heeft opgeleverd.

Zoals alle castella in Nederland werd ook Valkenburg verlaten na de val van de limes rond 275 na Chr. Valkenburg is echter één van de weinige forten waar bewijs voor bouwactiviteit in de Laat-Romeinse periode is aangetroffen. Tijdens de regering van keizer Constantius I Chlorus in 305 werd hier een graanopslag aangelegd. Dit graan was bestemd voor de provincie Brittannië (Engeland en Wales).

Ten zuidoosten van het fort strekte zich over een lengte van ca. 1 km een grote burgernederzetting (vicus) uit langs de limes-weg. Deze werd bewoond tussen ca. 70 en 240 na Chr. De vicus is gedeeltelijk opgegraven op de locaties 'Veldzicht', 'Marktveld' en 'De Woerd'. Naast woonhuizen zijn hier ook pakhuizen en graanopslagplaatsen en mogelijk een badgebouw (thermen) aangetroffen, alsmede een groot grafveld op het Marktveld met meer dan 700 graven uit de periode 50 tot 225 na Chr. Op het Marktveld stond tussen ca. 70 en 110 na Chr. ook een mini-castellum

Opgravingen

Het eerste serieuze onderzoek werd in 1875 door het Leidse Rijksmuseum van Oudheden uitgevoerd. Tussen 1941 en 1953 werden onder leiding van Albert van Giffen uitgebreide opgravingen in Valkenburg verricht, waarbij een grote hoeveelheid vondsten werd gedaan. Omdat de resten van het fort onder het grondwaterpeil lagen, zijn ze goed geconserveerd gebleven. Er werd veel organisch materiaal gevonden, waaronder voedselresten, botten, leren schoeisel en tuigage. Ook zijn gedeeltes van de houten soldatenbarakken bewaard gebleven. Deze vondsten maakten nauwkeurig onderzoek naar de Romeinse bouwtechnieken en eetgewoonten mogelijk.

In de jaren 70 en 80 zijn verdere opgravingen gedaan naar de vicus; pas onlangs is duidelijk geworden dat daar sprake is geweest van bebouwing in de vorm van rijtjeshuizen, die op strookvormige percelen langs de weg stonden.

Op en rond het Castellumplein zijn de contouren van het castellum met ronde bronzen doppen in de bestrating zichtbaar gemaakt. Van een van de poorten is het gereconstrueerde fundament te zien. Langs de N206 is bij Valkenburg een reconstructie te zien van de Romeinse limes-weg zoals die er in 124/125 uit moet hebben gezien.

Wil je meer zien bezoek dan het Torenmuseum in Valkenburg (ZH)

25-1-2021

[earthanthem]

(via Pinterest)

Kromme Rijn, Amelisweerd, Rhijnauwen, Utrecht by lambertwm on Flickr

[geritsel]

Dirkje Kuik - Kromme Rijn near Utrecht, pen and ink and watercolor

[pensioenreflecties]

Bordje

Als ik ga wandelen (wat ik veelvuldig doe) kom ik vaak borden tegen die ik niet geheel of in het geheel niet thuis kan brengen of die tenminste vragen voor mezelf oproepen. Zo kwam ik laatst dit bordje tegen dat me opviel en waarbij ik wat langer bleef staan. Het was maar een klein bordje op een paaltje . Het stond langs een smal paadje, een jaagpad wat ik aanneem langs de Kromme Rijn en ik begon me af te vragen wat ze met het bordje bedoelden. Op het eerste gezicht lijkt het logisch, een wandelpad voor wandelaars dat naar de Kromme Rijn gaat. Maar we waren al bij de Kromme Rijn, dus niet echt logisch. Dan loopt het mannetje op het bord je een beetje krom en beweegt zich voort met een  wandelstok, ook al merkwaardig want is het bordje alleen bedoeld voor oude mannetjes met een wandelstok, lijkt me niet, je hebt ook geen wandelpaden alleen voor vrouwen achter een kinderwagen of zeelui met een houten been.  

Even heb ik gedacht dat de stok misschien met nordic walking te maken kon hebben maar dat idee al snel losgelaten want dan heb je twee stokken nodig, bovendien was het pad volgens mij te smal om die sport daar uit te voeren. Vooralsnog kwam ik er niet uit. Dan als je verder kijkt zie je naast het mannetje nog een paaltje staan met een soort gaatje. Geen idee wat dat  betekenen mag, heb er lang naar staan staren maar het werd er niet voor mij niet  duidelijker op en ik kon er ondanks mijn rijke fantasie geen verklaring voor vinden. Wel werd het simpele bordje voor steeds intrigerender en riep meer vragen op dan ik bedenken kon. Ben uiteindelijk maar doorgelopen maar het heeft me nog lang beziggehouden.  Zo zie je maar hoe kleine dingen vele vragen kunnen oproepen. Ik doe nog net niet aan complot denken maar nog een paar van zulke bordjes  en ik ben om.

[somsmisikmezelf]

Hoe het einde van ons verhaal misschien begon

Ik was eigenlijk nog niet klaar met de post over hoe we elkaar ontmoetten. En ik had nog zoveel te vertellen. Want God, wat ben ik verliefd. Vandaag zouden we op date gaan. We gingen wandelen bij de kromme Rijn, want het was lekker weer.

Vandaag vertelde je me dat je geen romantische relatie met me wilde. Dat je het gevoel niet had. Dat je alles met me superleuk en fijn vond. Dat wel. Dat je de frequentie niet zou kunnen volhouden. Dat je sowieso geen behoefte had aan een relatie. Dat je op elkaar kon rekenen en niet zonder elkaar kon. Dat je wel heel graag vrienden met me wilden zijn. En dan het liefst met benefits, want aantrekkelijk vind je me wel ("we kunnen nog wel seks hebben en leuke dingen doen") Oh, en we kunnen wel minder afstand bewaren maar dan niet te diep op karakter ingaan, maar enkel over bijvoorbeeld filosofische kwesties.

Je bent dus gewoon niet verliefd op me.

Terwijl je met me wilde gaan kamperen. Naar tiengemeten wilde. En me vaak wil zien. Je kust me overal. Kan amper van me afblijven. Waar komt dat vandaan?

Toen we thuiskwamen ging ik snel weg. Ik had nog steeds niet gehuild. Ik was wel stil. Je leek het niet te merken en floot op de terugweg.

Ik wilde opstaan en je kuste en knuffelde me. De signalen die je aan iemand geeft als je wél verliefd bent. Want met iemand waar het puur om seks gaat zoek je geen intimiteit verder. Soms voelt het alsof je jezelf voorliegt. Maar misschien houd ik mezelf dat graag voor.

Toen ik op de gang stond zoende je me meer. Ik zei dat je me nog maar moest laten weten of onze date voor volgende week doorging.

Op de trappen naar beneden huilde ik wel.

[rameijer]

Wat is er nou mooier dan op zo'n mooie dag een mooie wandeling te maken langs de mooie Kromme Rijn? 2/2 (at Bunnik) https://www.instagram.com/p/Ce9SvKCo4Wn0BueB6_Jz1PuT8UDEagEPHKv82Q0/?igshid=NGJjMDIxMWI=

[superclamknighttoad]

A piece of Holland (bij Kromme Rijn) https://www.instagram.com/rhodan2020/p/CYQnPQRoUdW/?utm_medium=tumblr

[runningrita]

#voorjaar (bij Langs De Kromme Rijn) https://www.instagram.com/p/CLjVJgNpUZf/?igshid=168flhrk9zhci

[arinkalinders]

Gisteren heerlijk in het koude Bunnik langs de Kromme Rijn gewandeld met Boaz en natuurlijk gezellig samen met Martina en Donny. Echt genoten van al dat wit. 🤍 (bij Kromme Rijn) https://www.instagram.com/p/CmJMB-VNx0r/?igshid=NGJjMDIxMWI=

[stoopendaalnl]

IJTT2020 Toertocht IJsselstein!

Gisteren met de E.F.G de 125 km route gereden van de IJsselsteinse Toertocht 2020, die vorig jaar helaas niet door ging door de Covid19 perikelen! Kortom de IJTT2020! Mooie route vanuit IJsselstein richting Vinkeveen , Uithoorn langs de Kromme Rijn....

Gisteren met de E.F.G de 125 km route gereden van de IJsselsteinse Toertocht 2020, die vorig jaar helaas niet door ging door de Covid19 perikelen! Kortom de IJTT2020! Mooie route vanuit IJsselstein richting Vinkeveen , Uithoorn langs de Kromme Rijn met een mooie lus langs Noorden richting de Woerdense Verlaat. Ze hebben het weer voor elkaar om een mooie route te maken. Route kan je hier vinden!…

[wimzagtschilderijen]

Het witte bruggetje bij Bunnik

[havenpoort]

De Rijn Delta in de Duin- en Bollenstreek

Ik neem u in deze aflevering mee naar de Rijn, immers ook in ons woon- en leefgebied was deze rivier van grote betekenis

Het gebied van de Duin- en Bollenstreek behoorde in het verleden tot de Rijn delta. Met ontstaan van de duinen ontstond er in dit gebied een vorm van afwatering dit van Noord naar Zuid liep en uitmondde in wat nu de Oude Rijn noemen. Tot in de Vroege Middeleeuwen mondde de hoofdtak van het Rijnsysteem (de huidige Oude Rijn) bij Katwijk via een opening in de strandwallengordel hier in zee uit.

Waterlopen liepen langs de kust alle in noord-zuidrichting langs de flanken van de strandwallen. Zij voerde het overtollige regenwater uit de strandwallen af naar de Rijn, die zelf weer afwaterde op de Noordzee. De afwateringen die we nog uit die tijd kennen zijn de Maandagse, Dinsdagse, Woensdagse en Donderdagse Wetering.

Slechts enkele afwateringen liepen van West naar Oost. De bekendste die we nu nog kennen is de Hillegomse beek die nu uitmondt in de Ringvaart, maar vroeger uitmondde in het Haarlemmermeer.

Ik neem u nu mee naar het gebied van Katwijk tot en met Leiden. De Rijn was in de vroege Middeleeuwen niet de stille stroom van nu, maar een natuurlijke, meanderende rivier die grote massa’s water naar zee afvoerde en die bij hevige stormvloeden ook grote hoeveelheden het land binnenliet.

De bedding van de Rijn kwam pas in de 12e. eeuw vast te liggen, met name wat betreft het gedeelte van Oegstgeest tot de kust.

De hoofdgeul volgde reeds in de vroege Middeleeuwen de huidige route langs het latere Leiden, de tegenwoordige Haagse Schouw en via Valkenburg richting het gebied tussen Noordwijk en Katwijk, het gebied wat nu bekend is als de Rijnsoever.

Een parallelle stroomgeul liep langs het verdwenen rivierdorp Nieuw-Rhijngeest. Deze Rijngeul verplaatste zich in de loop der tijd steeds verder naar het zuiden en verenigde zich tenslotte met de hoofdgeul.

De Rijngeul langs Nieuw-Rhijngeest liep dus veel noordelijker dan de huidige Oude Rijn. Die bevond zich, om de gedachten te bepalen, ter hoogte van wat nu de Einsteinweg heet.

Omdat de Rijn geleidelijk minder water ging voeren (de Waal en de Lek namen de afvoerfunctie over) verzandde de monding. Vanaf 1122 stagneerde de aanvoer van Rijnwater geheel doordat de Kromme Rijn in Wijk bij Duurstede werd afgedamd.

De in de Rijn uitkomende waterlopen waren getijdenkreken, waarin de getijdenwerking van de Noordzee merkbaar was.

Van west naar oost waren dat:

de Oude Vliet, nu nog herkenbaar las de grens tussen Oegstgeest en Voorhout,

De Pastoorswetering, die er met de Endegeesterwetering voor een groot deel nog ligt,

De Hofbroeker- of Hofdijksewetering, waaraan de brede sloot langs Hofbrouckerlaan herinnert,

De Mare, die alweer een paar eeuwen de Haarlemmer Trekvaart heet

Oost-west verbinding bestonden in de vroege middeleeuwen nog niet.

In de tweede helft van de 12e. eeuw raakte de Rijnmond bij Katwijk definitief verstopt. Waarschijnlijk is de storm van 21 december 1163 de genadeklap geweest.      

De kaart geeft de situatie aan van rond 1300, met de ligging van de strandwallen in het kleigebied. Op de kaart staan de kerken van Noordwijk en Rijnsburg, het Groene kerkje in Oegstgeest, de abdij van Rijnsburg en kasteel ’t Sandt.

Stormen maakten ook de afwatering naar het noorden mogelijk, door het ontstaan van de Zuiderzee en de groter wordende meren ten noorden van Leiden, de Leidse meer en de Haarlemmermeer. De verbinding van Oegstgeest werd gevormd door de Mare, overgaand in de Leede. De Oude Vliet bleef bij Rijnsburg als bescheiden sloot bestaan, maar de abdis van Rijnsburg liet de Nieuwe Vliet graven om de wateroverlast te voorkomen, deze liep van Rijnsburg zuidelijk langs de kerk van Kerkwerve naar de Poelen bij Warmond en vervolgens via de Leede naar De Kaag.

27 januari 2020