#cepheiskeleleri

[karaca2508-blog]

İskelelerde İş Sağlığı ve Güvenliği

İskelelerde İş Sağlığı ve Güvenliği, çalışma şartları bakımından içerisinde birçok tehlikeyi ve riski barındıran inşaat sektörüdür. İskelelerde meydana gelen iş kazası sayıları ve bu kazalar sonucu oluşan kayıplar incelendiğinde tüm iş kolları arasında her zaman ilk sırada yer almıştır.

İskelelerde Çalışma

İskeleler, kullanımı çok yaygın olan iş ekipmanlarıdır. Duvar yapımı, iç ve dış sıva yapımı, cephe boyama ve izolasyonu, cephe giydirme, gemi inşası ve onarımı, baraj, tünel gibi yüksek perde inşası ve onarımı, demir işleri ve daha birçok iş iskele kullanımıyla gerçekleştirilmektedir. Ülkemizde kullanımı en çok tercih edilen iskele türü, işin yapılacağı binanın veya yapının yüzeyi boyunca uzanan cephe iskeleleridir. Cephe iskelelerinin genel durumunu incelendiğinde, birçok yerde iskelelerin adeta kazaya davetiye çıkarmakta olduğu ve bu duruma rağmen çalışmaların önlem alınmaksızın devam ettirildiği görülmektedir.

İş Kazalarının Sebepleri

İnşaat sektöründeki bu karakteristik özelliklerin yanında çalışanların güvensiz davranışlarda bulunmasıyla kaza kaçınılmaz hale gelmektedir. İş kazalarının genel sebeplerinden bazıları şunlardır; - Dalgınlık ve dikkatsizlik, - İşin bilinçsizce yapılması, - Görevinin dışında iş yapılması, - İş disiplinine uyulmaması, - Yetkisiz ve izinsiz olarak tehlikeli bölgelerde bulunulması, - Makine koruyucuların çıkarılması, - İşe uygun ekipman, makine ve el aletlerinin kullanılmaması, - Güvensiz çalışma yöntemleri, - Kapatılmamış, etrafı çevrilmemiş boşluklar, - Kontrol ve testleri yapılmamış cihazlar, - Yanlış alışkanlıklar ve kurallara uymada direnç gösterilmesi, - Kaza olabileceğine ihtimal verilmemesi ve benzeri varsayımlar

İstatistikler

İnşaat ve iskelelerden düşmede ölümle sonuçlanan kazalar incelendiğinde iş güvenliğinin ne kadar önemli olduğu tespit edilmektedir. İnsan Düşmesi-Alt Gruplar Ölüm Yaralanma Toplam Kaza tipi Sayı Oran (%) Sayı Oran (%) Sayı Oran (%) 1. Döşeme-Platform kenarından 248 35,7 190 24,1 438 29,6 2. İskeleden 139 20,0 236 30,0 375 25,3 3. Yapıdaki Boşluklara 99 14,3 71 9,0 170 11,5 4. Çatılardan 76 11,0 71 9,0 147 9,9 5. Hemzemin Düşmeler 11 1,6 61 7,8 72 4,9 6. El Merdivenlerinden 21 3,0 40 5,1 61 4,1 7. Elektrik-Telefon direklerinden 19 2,7 38 4,8 57 3,8 8. Sabit İnşaat Merdivenlerinden 14 2,0 22 2,8 36 2,4 9. Yük Asansörlerinden 11 1,6 4 0,5 15 1,0 10. Zemindeki Boşluklara, çukurlara 9 1,3 6 0,8 15 1,0 11. Diğer Tip Düşmeler 47 6,8 48 6,1 95 6,4 Toplam 694 100 787 100 1481 100

İskeleler

Binaların ve diğer yapıların inşa, bakım, onarım ve yıkım işlerinin gerçekleştirilmesinde güvenli bir çalışma ortamının ve bu ortama güvenli erişim sağlanması için gerekli olan geçici inşaat yapısı. Birçok iskele türü mevcut olmakla beraber kullanımı en yaygın olanlar: sabit iskeleler (cephe iskelesi), asma iskeleler ve seyyar iskelelerdir.

Asma İskele

Cephe İskelesi Platformlar

Çalışma Platformu Ön yapımlı veya bir başka şekilde imal edilen, üzerinde bulunan yükleri taşıyan ve bir veya daha fazla platform biriminden oluşan, çalışanlar tarafından çalışma ortamı olarak kullanılan alan, çalışma alanı. Korkuluklar Ana korkuluk: En üst yüzeyi her yerde bitişik çalışma alanı seviyesinden en az 1 m yukarıda olacak şekilde monte edilmiş, çalışanın düşmesini önleyen yatay eleman. Ara yan koruma ise ana korkuluk ile süpürgelik (topuk levhası) arasına monte edilen ve aşağıdaki malzemelerden oluşan düşmeyi önleyen elemanlardır: - Bir veya daha fazla ara korkuluk veya - Bir çerçeve veya Ana korkuluğun üst kenarının oluşturduğu çerçeve - Bir ızgara korkuluk Ana korkuluk, ara yan koruma ve topuk tahtasının birlikte olduğu koruma sistemine ise yan koruma denir. Yan koruma elemanları ve çalışma platformu aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Korkuluk İskele Merdiveni İskele katları arasında ulaşımı sağlamak amacıyla, iskele içinde, iş iskelesinin çıkıntı yapılarak genişletilmiş kısmında veya iş iskelesine bitişik oluşturulmuş kule içerisinde olacak şekilde kullanılan taşınabilir (portatif) veya normal eğimli erişim aracı.

İskele Merdiveni Modüler Sistem Enine ve boyuna ara bağlantıların iskele dikmelerinden ayrı bir eleman olduğu ve iskele dikmelerinin üzerinde diğer iskele elemanlarına bağlantı yapılması için, önceden belirlenmiş (modüler) aralıklarda sabit bağlantı noktalarının (flanş, fincan vb.) bulunduğu ülkemizde son derece yaygın olan sistemdir Yatay ve Düşey Takviye Düşey düzlemde takviye amacıyla kullanılan köşe takviyesi olan veya olmayan kapalı çerçeveler, açık çerçeveler, ulaşım açıklıkları olan merdiven çerçeveleri, düşey ve yatay iskele elemanları arasındaki rijit ve yarı rijit bağlantılar, çapraz takviyeler gibi düşey düzlemde kayma rijitliği sağlayan elemanlar düşey düzlemde takviyeyi oluşturmaktadır. Platform elemanları, çerçeveler, çerçeve paneller, çapraz takviyeler, enine ve boyuna ara bağlantı arasındaki rijit bağlantılar gibi yatay düzlemde kayma rijitliği sağlayan elemanlar veya takviye amacıyla kullanılan diğer malzemeler ise yatay düzlemde takviyeyi oluşturmaktadır.

Mevzuat

- Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği - İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği İskele ile ilgili yönetmelik ve standartların yanı sıra yapılmakta olan iskele işinin sağlıklı ve güvenli bir şekilde yerine getirilmesi için aşağıdaki yönetmeliklere ve ilgili diğer yönetmeliklere gereken önem verilmelidir; - İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, - Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik - İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik - Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik - Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği - Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik - Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği

İskelelerde İş Sağlığı ve Güvenliği

Cephe iskeleleri çalışmalarının güvenli bir şekilde sürdürülebilmesi için çalışanların eğitimi, iskele bileşenlerinin özellikleri, iskelenin kurulum ve söküm işlerinin planlanması, kullanılan iş ekipmanı ve kişisel koruyucu donanımların uygunluğu, iskele çevresinde yapılan faaliyetler ve risklere karşı alınacak tedbirler gibi birçok husus bir bütünlük içerisinde değerlendirilmeli ve çalışmalar bu kapsamda yürütülmelidir.

Çalışanlar İş kazalarının önlenmesinde belki de en önemli husus, yapılacak olan işin ehil kişiler tarafından yapılıyor olmasıdır. Çalışanların işlerinde tecrübe sahibi olması, işlerini doğru şekilde, usul ve yöntemlere riayet ederek yapması kazaların büyük oranda düşmesini sağlayacaktır. Dolayısıyla çalışanların gerek işe girişlerinde gerekse çalışma hayatları boyunca yaptıkları işlerle ilgili mesleki eğitim almaları, işlerini sağlıklı ve güvenli şekilde yürütebilmeleri için İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimi, özel çalışma ortamlarıyla (yüksekte çalışma, dar ve kapalı alanda çalışma vb.) ilgili eğitim almaları önemlidir.   6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanunu’nun 17. Maddesi çalışanlara eğitim alma zorunluluğu   getirmektedir   ve   bu   madde   çerçevesinde   Çalışanların İş Sağlığı    ve    Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ve Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik Bakanlık tarafından yayımlanmıştır.   Aynı şekilde, meslekî yeterlilik belgesi zorunluluğu getirilen mesleklerin belirlenmesi için yayımlanan tebliği ile 48 meslek dalında mesleki yeterlilik belgesi zorunlu hale getirilmiş ve iskele kurulum elemanı, duvarcı, boyacı vb. birçok meslek tebliğ içerisinde belirtilmiştir. İskele üzerinde çalışacak olan kişilerin de iskele işine uygun olması gerekmektedir. Örneğin yükseklik korkusu bulunan bir kişinin iskele işini yapması hem kendi sağlığı hem de diğer çalışanların sağlığı için bir tehdit oluşturmaktadır. Dolayısıyla çalışanların seçiminde kişilerin sağlık koşulları da son derece önemlidir. Nitekim 6331 sayılı İSG Kanunu’nun 15. Maddesinin 2. fıkrasında tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacakların, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamayacakları hükmü belirtilmiştir. İskelenin kurulması, sökülmesi ve üzerinde değişiklik yapılması gibi işlerin bir plan dâhilinde, aşağıdaki konularda eğitim almış, mesleki eğitimi olan çalışanlar tarafından yapılması önemlidir: ( İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Ek-II 4.3.6)   - İskele çeşitleri ve işe uygun iskele seçimi (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek-II) - İskelelerle ilgili mevzuatın gerektirdiği sorumluluk ve yükümlülükler (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek-II) - İskelelerde güvenliği olumsuz etkileyebilecek değişen hava koşullarına göre alınacak güvenlik tedbirleri - Çalışanların veya malzemelerin düşme riskini önleyici tedbirler - İskelelerin taşıyabileceği yükler - İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması işler sırasında ortaya çıkabilecek diğer riskler - İskelenin kurulacağı zeminden kaynaklanabilecek riskler (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek-II) - İskele malzemeleri, iş sırasında kullanılacak olan araç, gereç ve ekipmanlar hakkında bilgiler - Kişisel koruyucu donanımların kullanımı, bakımı hakkında bilgiler İskele Malzemelerinin Seçimi Kurulum sırasında kullanılacak olan iskele malzemelerinin iskele standartlarında ( TS EN 12810, TS EN 12811 vb.) belirtilen özellikleri karşıladığından emin olunmalı, malzemelerin tedarik edilirken standartlara uygunluğa önem verilmelidir. Standartlara uygun olmadığı tespit edilen iskele malzemeleri, hasar görmüş, darbe almış, yamulmuş, uygun ebatlarda olmayan dayanımı yetersiz her türlü malzeme çalışma alanından uzaklaştırılmalıdır. İskelenin kurulumu, kullanımı ve sökümü sırasında kullanılan kişisel koruyucu donanımlar (KKD) ihtiyaçlar doğrultusunda belirlenerek yeterli sayı ve ölçülerde tedarik edilmeli ve tedarik sırasında bu KKD’lerin (Baret, eldiven, iş elbisesi, tam vücut emniyet kemeri, koruyucu gözlük, toz maskesi, kulak koruyucu, fosforlu yelek vb.) ilgili standartlara uygun olmasına önem verilmelidir. Standartlara uygun, sağlam ve yeterli miktarlarda temin edilmiş olan iskele malzemeleri, çalışanların takılıp düşmesine, çarpmasına sebebiyet vermeyecek, güvenli geçişleri sağlayan bir yere yerleştirilmelidir. Malzemeler çalışanların üzerine kayması veya devrilmesi engellenecek şekilde dengeli bir biçimde istiflenmeli, istifleme kurulum kolaylığı sağlayacak şekilde malzeme türlerine göre ayrı ayrı yapılmalı, malzemeler istifin üzerinden dengeli ve herhangi bir çalışana veya yere çarpmayacak şekilde güvenli bir biçimde alınıp taşınmalıdır. İskelelerin Kurulumu İskelenin hem çalışanların işlerini güvenli şekilde yürütebilmeleri hem de iskele çevresindeki diğer çalışanların veya kişilerin zarar görmemesi için standartlara uygun sağlam malzemelerden, binaya veya yapıya uygun şekilde bağlanmak suretiyle muhtemel tehlike ve risklerin göz önünde bulundurulduğu bir plan dâhilinde, mesleki eğitimi olan sertifikalı çalışanlar tarafından kurulması son derece önemlidir. Kurulum öncesinde, iskelenin bulunduğu ortam koşulları (bağlandığı yapı veya binanın durumu, yaya ve araç trafiğine olan uzaklık, zeminin durumu, iskelenin kazıya uzaklığı), kullanım sırasında iskeleye binecek muhtemel yük miktarları, hava koşulları (rüzgâr, yağmur, kar vb.), kurulumda gerekli malzemelerin özellikleri ve sayıları, çalışanların nitelikleri gibi hususlar değerlendirilmeli, kurulum yapılacak çalışma alanının etrafı emniyet şeridi veya korkuluklarla çevrilerek yetkisiz kişi veya çalışanların bu alana girişleri engellenmelidir Yüksekte çalışmayla ilgili güvenlik tedbirlerini içeren iskele kurma, kullanma ve sökme planı hazırlanmalı, çalışma bu plan doğrultusunda yürütülmelidir. Bu planın hazırlanmasıyla ilgili olarak İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin Ek II - İskelelerin kullanımıyla ilgili özel hükümler başlığı altında aşağıdaki hüküm yer almaktadır. 4.3.2.; Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı;  yapı işlerinde inşaat mühendisi, inşaat teknikeri veya yüksek teknikeri; gemi inşası ve sökümü işlerinde ise gemi inşaatı mühendisi tarafından yapılır veya yaptırılır. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilir. Yukarıdaki maddeden de görüldüğü üzere iskele kurma, kullanma ve sökme planı ilgili kişiler tarafından bizzat yapılabileceği gibi yetkin kişilere de yaptırılabilmektedir. Bu planın ilgili kişilerce ortaklaşa hazırlanması, planın hazırlanmasında iş güvenliği uzmanı ve çalışma sahasındaki yetkili kişilerin görüşlerinin dikkate alınması ve ayrıca tecrübeli iskele kurulum çalışanlarının tecrübe ve önerilerinden yararlanılması etkin bir plan oluşturulması açısından faydalı olacaktır. İskele kurma, kullanma ve sökme planında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir; - İskele türü, yük sınıfı, yükseklik ve genişlik sınıfları gibi iskele sistemi ile ilgili detay bilgiler - İskele üreticisinden temin edilmiş mamul el kitabındaki ve talimat el kitabındaki iskele bileşenlerine, ankraj düzeni ile sayısına ve iskelenin kurulum ile söküm işlemleri sırasına dair bilgiler - Kurulum ve söküm sırasında yüksekten düşmeyi ve malzeme düşmesini önlemek için uygulanacak koruyucu tedbirlere dair bilgiler - Malzemelerin iskele katları arasında ne şekilde taşınacağına dair bilgi - İskelenin kurulacağı zemin, yaya ve araç trafiği, enerji hatları, yakındaki kazı çalışmaları gibi ilgili yapı ve çevreye dair bilgiler - İskelede kullanılacak sağlık ve güvenlik işaretleri ile yerlerine dair bilgiler - Olası yüksekten düşme durumlarıyla ilgili kurtarma talimatları, ekipmanları ve ilgili müdahale ekiplerine dair bilgiler - İskelede yürütülecek işlerle ilgili riskler ve kontrol tedbirlerine dair bilgiler İskele Zemini

İskele Zemini İskelelerin hareket etmesi ve yıkılmasının önlenmesi için uygun bir zemin üzerinde kurulum yapılması son derece önemlidir. İskeleler, iskelenin kendi ağırlığını ve iskele üzerinde çalışanların, inşaat malzemelerinin, alet ve ekipmanların yüklerini rahatlıkla karşılayabilen stabil bir zemin üzerine kurulmalı ve kurulum yapılmadan önce çevre şartları da göz önünde bulundurulmalıdır. Kurulum yapılacak zeminde çamurlu ya da yumuşak toprak bulunuyorsa, zemin çakıl, kırma taş gibi malzemelerle doldurulmalı, iyice sıkıştırılarak tesviye edilmelidir. Stabil olmayan veya erozyona duyarlı zeminlere dikkat edilmeli, bu zeminler kontrol altına alınmalı ya da iskele yeterince uzağa kurulmalıdır. İskele ayağının eğimli yüzeylere konulmasının gerektiği durumlarda, dolgu yapmaktan ziyade mümkün olduğunca eğimli yüzeyin kazılarak düzleştirilmesi tercih edilmelidir. Read the full article

[nedenisguvenligi]

İskelelerde Çalışmada İş Sağlığı ve Güvenliği

Çalışma şartları bakımından içerisinde birçok tehlikeyi ve riski barındıran inşaat sektörü ve özellikle iskelelerde meydana gelen iş kazası sayıları ve bu kazalar sonucu oluşan kayıplar incelendiğinde tüm iş kolları arasında her zaman ilk sırada yer almıştır.

İskelelerde Çalışma

İskeleler, kullanımı çok yaygın olan iş ekipmanlarıdır. Duvar yapımı, iç ve dış sıva yapımı, cephe boyama ve izolasyonu, cephe giydirme, gemi inşası ve onarımı, baraj, tünel gibi yüksek perde inşası ve onarımı, demir işleri ve daha birçok iş iskele kullanımıyla gerçekleştirilmektedir. Ülkemizde kullanımı en çok tercih edilen iskele türü, işin yapılacağı binanın veya yapının yüzeyi boyunca uzanan cephe iskeleleridir. Cephe iskelelerinin genel durumunu incelendiğinde, birçok yerde iskelelerin adeta kazaya davetiye çıkarmakta olduğu ve bu duruma rağmen çalışmaların önlem alınmaksızın devam ettirildiği görülmektedir.

İş Kazalarının Sebepleri

İnşaat sektöründeki bu karakteristik özelliklerin yanında çalışanların güvensiz davranışlarda bulunmasıyla kaza kaçınılmaz hale gelmektedir. İş kazalarının genel sebeplerinden bazıları şunlardır; - Dalgınlık ve dikkatsizlik, - İşin bilinçsizce yapılması, - Görevinin dışında iş yapılması, - İş disiplinine uyulmaması, - Yetkisiz ve izinsiz olarak tehlikeli bölgelerde bulunulması, - Makine koruyucuların çıkarılması, - İşe uygun ekipman, makine ve el aletlerinin kullanılmaması, - Güvensiz çalışma yöntemleri, - Kapatılmamış, etrafı çevrilmemiş boşluklar, - Kontrol ve testleri yapılmamış cihazlar, - Yanlış alışkanlıklar ve kurallara uymada direnç gösterilmesi, - Kaza olabileceğine ihtimal verilmemesi ve benzeri varsayımlar

İstatistikler

İnşaat ve iskelelerden düşmede ölümle sonuçlanan kazalar incelendiğinde iş güvenliğinin ne kadar önemli olduğu tespit edilmektedir. İnsan Düşmesi-Alt Gruplar Ölüm Yaralanma Toplam Kaza tipi Sayı Oran (%) Sayı Oran (%) Sayı Oran (%) 1. Döşeme-Platform kenarından 248 35,7 190 24,1 438 29,6 2. İskeleden 139 20,0 236 30,0 375 25,3 3. Yapıdaki Boşluklara 99 14,3 71 9,0 170 11,5 4. Çatılardan 76 11,0 71 9,0 147 9,9 5. Hemzemin Düşmeler 11 1,6 61 7,8 72 4,9 6. El Merdivenlerinden 21 3,0 40 5,1 61 4,1 7. Elektrik-Telefon direklerinden 19 2,7 38 4,8 57 3,8 8. Sabit İnşaat Merdivenlerinden 14 2,0 22 2,8 36 2,4 9. Yük Asansörlerinden 11 1,6 4 0,5 15 1,0 10. Zemindeki Boşluklara, çukurlara 9 1,3 6 0,8 15 1,0 11. Diğer Tip Düşmeler 47 6,8 48 6,1 95 6,4 Toplam 694 100 787 100 1481 100

İskeleler

Binaların ve diğer yapıların inşa, bakım, onarım ve yıkım işlerinin gerçekleştirilmesinde güvenli bir çalışma ortamının ve bu ortama güvenli erişim sağlanması için gerekli olan geçici inşaat yapısı. Birçok iskele türü mevcut olmakla beraber kullanımı en yaygın olanlar: sabit iskeleler (cephe iskelesi), asma iskeleler ve seyyar iskelelerdir.

Hareketli İskele

Asma İskele

Cephe İskelesi Platformlar

Çalışma Platformu Ön yapımlı veya bir başka şekilde imal edilen, üzerinde bulunan yükleri taşıyan ve bir veya daha fazla platform biriminden oluşan, çalışanlar tarafından çalışma ortamı olarak kullanılan alan, çalışma alanı. Korkuluklar Ana korkuluk: En üst yüzeyi her yerde bitişik çalışma alanı seviyesinden en az 1 m yukarıda olacak şekilde monte edilmiş, çalışanın düşmesini önleyen yatay eleman. Ara yan koruma ise ana korkuluk ile süpürgelik (topuk levhası) arasına monte edilen ve aşağıdaki malzemelerden oluşan düşmeyi önleyen elemanlardır: - Bir veya daha fazla ara korkuluk veya - Bir çerçeve veya Ana korkuluğun üst kenarının oluşturduğu çerçeve - Bir ızgara korkuluk Ana korkuluk, ara yan koruma ve topuk tahtasının birlikte olduğu koruma sistemine ise yan koruma denir. Yan koruma elemanları ve çalışma platformu aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Korkuluk İskele Merdiveni İskele katları arasında ulaşımı sağlamak amacıyla, iskele içinde, iş iskelesinin çıkıntı yapılarak genişletilmiş kısmında veya iş iskelesine bitişik oluşturulmuş kule içerisinde olacak şekilde kullanılan taşınabilir (portatif) veya normal eğimli erişim aracı.

İskele Merdiveni Modüler Sistem Enine ve boyuna ara bağlantıların iskele dikmelerinden ayrı bir eleman olduğu ve iskele dikmelerinin üzerinde diğer iskele elemanlarına bağlantı yapılması için, önceden belirlenmiş (modüler) aralıklarda sabit bağlantı noktalarının (flanş, fincan vb.) bulunduğu ülkemizde son derece yaygın olan sistemdir Yatay ve Düşey Takviye Düşey düzlemde takviye amacıyla kullanılan köşe takviyesi olan veya olmayan kapalı çerçeveler, açık çerçeveler, ulaşım açıklıkları olan merdiven çerçeveleri, düşey ve yatay iskele elemanları arasındaki rijit ve yarı rijit bağlantılar, çapraz takviyeler gibi düşey düzlemde kayma rijitliği sağlayan elemanlar düşey düzlemde takviyeyi oluşturmaktadır. Platform elemanları, çerçeveler, çerçeve paneller, çapraz takviyeler, enine ve boyuna ara bağlantı arasındaki rijit bağlantılar gibi yatay düzlemde kayma rijitliği sağlayan elemanlar veya takviye amacıyla kullanılan diğer malzemeler ise yatay düzlemde takviyeyi oluşturmaktadır.

Mevzuat

- Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği - İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği İskele ile ilgili yönetmelik ve standartların yanı sıra yapılmakta olan iskele işinin sağlıklı ve güvenli bir şekilde yerine getirilmesi için aşağıdaki yönetmeliklere ve ilgili diğer yönetmeliklere gereken önem verilmelidir; - İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, - Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik - İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik - Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik - Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği - Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik - Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği

İskelelerde Çalışma Güvenliği

Cephe iskeleleri çalışmalarının güvenli bir şekilde sürdürülebilmesi için çalışanların eğitimi, iskele bileşenlerinin özellikleri, iskelenin kurulum ve söküm işlerinin planlanması, kullanılan iş ekipmanı ve kişisel koruyucu donanımların uygunluğu, iskele çevresinde yapılan faaliyetler ve risklere karşı alınacak tedbirler gibi birçok husus bir bütünlük içerisinde değerlendirilmeli ve çalışmalar bu kapsamda yürütülmelidir. Çalışanlar İş kazalarının önlenmesinde belki de en önemli husus, yapılacak olan işin ehil kişiler tarafından yapılıyor olmasıdır. Çalışanların işlerinde tecrübe sahibi olması, işlerini doğru şekilde, usul ve yöntemlere riayet ederek yapması kazaların büyük oranda düşmesini sağlayacaktır. Dolayısıyla çalışanların gerek işe girişlerinde gerekse çalışma hayatları boyunca yaptıkları işlerle ilgili mesleki eğitim almaları, işlerini sağlıklı ve güvenli şekilde yürütebilmeleri için İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimi, özel çalışma ortamlarıyla (yüksekte çalışma, dar ve kapalı alanda çalışma vb.) ilgili eğitim almaları önemlidir.   6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanunu’nun 17. Maddesi çalışanlara eğitim alma zorunluluğu   getirmektedir   ve   bu   madde   çerçevesinde   Çalışanların İş Sağlığı    ve    Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ve Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik Bakanlık tarafından yayımlanmıştır.   Aynı şekilde, meslekî yeterlilik belgesi zorunluluğu getirilen mesleklerin belirlenmesi için yayımlanan tebliği ile 48 meslek dalında mesleki yeterlilik belgesi zorunlu hale getirilmiş ve iskele kurulum elemanı, duvarcı, boyacı vb. birçok meslek tebliğ içerisinde belirtilmiştir. İskele üzerinde çalışacak olan kişilerin de iskele işine uygun olması gerekmektedir. Örneğin yükseklik korkusu bulunan bir kişinin iskele işini yapması hem kendi sağlığı hem de diğer çalışanların sağlığı için bir tehdit oluşturmaktadır. Dolayısıyla çalışanların seçiminde kişilerin sağlık koşulları da son derece önemlidir. Nitekim 6331 sayılı İSG Kanunu’nun 15. Maddesinin 2. fıkrasında tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacakların, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamayacakları hükmü belirtilmiştir. İskelenin kurulması, sökülmesi ve üzerinde değişiklik yapılması gibi işlerin bir plan dâhilinde, aşağıdaki konularda eğitim almış, mesleki eğitimi olan çalışanlar tarafından yapılması önemlidir: ( İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Ek-II 4.3.6)   - İskele çeşitleri ve işe uygun iskele seçimi (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek-II) - İskelelerle ilgili mevzuatın gerektirdiği sorumluluk ve yükümlülükler (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek-II) - İskelelerde güvenliği olumsuz etkileyebilecek değişen hava koşullarına göre alınacak güvenlik tedbirleri - Çalışanların veya malzemelerin düşme riskini önleyici tedbirler - İskelelerin taşıyabileceği yükler - İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması işler sırasında ortaya çıkabilecek diğer riskler - İskelenin kurulacağı zeminden kaynaklanabilecek riskler (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek-II) - İskele malzemeleri, iş sırasında kullanılacak olan araç, gereç ve ekipmanlar hakkında bilgiler - Kişisel koruyucu donanımların kullanımı, bakımı hakkında bilgiler İskele Malzemelerinin Seçimi Kurulum sırasında kullanılacak olan iskele malzemelerinin iskele standartlarında ( TS EN 12810, TS EN 12811 vb.) belirtilen özellikleri karşıladığından emin olunmalı, malzemelerin tedarik edilirken standartlara uygunluğa önem verilmelidir. Standartlara uygun olmadığı tespit edilen iskele malzemeleri, hasar görmüş, darbe almış, yamulmuş, uygun ebatlarda olmayan dayanımı yetersiz her türlü malzeme çalışma alanından uzaklaştırılmalıdır. İskelenin kurulumu, kullanımı ve sökümü sırasında kullanılan kişisel koruyucu donanımlar (KKD) ihtiyaçlar doğrultusunda belirlenerek yeterli sayı ve ölçülerde tedarik edilmeli ve tedarik sırasında bu KKD’lerin (Baret, eldiven, iş elbisesi, tam vücut emniyet kemeri, koruyucu gözlük, toz maskesi, kulak koruyucu, fosforlu yelek vb.) ilgili standartlara uygun olmasına önem verilmelidir. Standartlara uygun, sağlam ve yeterli miktarlarda temin edilmiş olan iskele malzemeleri, çalışanların takılıp düşmesine, çarpmasına sebebiyet vermeyecek, güvenli geçişleri sağlayan bir yere yerleştirilmelidir. Malzemeler çalışanların üzerine kayması veya devrilmesi engellenecek şekilde dengeli bir biçimde istiflenmeli, istifleme kurulum kolaylığı sağlayacak şekilde malzeme türlerine göre ayrı ayrı yapılmalı, malzemeler istifin üzerinden dengeli ve herhangi bir çalışana veya yere çarpmayacak şekilde güvenli bir biçimde alınıp taşınmalıdır. İskelelerin Kurulumu İskelenin hem çalışanların işlerini güvenli şekilde yürütebilmeleri hem de iskele çevresindeki diğer çalışanların veya kişilerin zarar görmemesi için standartlara uygun sağlam malzemelerden, binaya veya yapıya uygun şekilde bağlanmak suretiyle muhtemel tehlike ve risklerin göz önünde bulundurulduğu bir plan dâhilinde, mesleki eğitimi olan sertifikalı çalışanlar tarafından kurulması son derece önemlidir. Kurulum öncesinde, iskelenin bulunduğu ortam koşulları (bağlandığı yapı veya binanın durumu, yaya ve araç trafiğine olan uzaklık, zeminin durumu, iskelenin kazıya uzaklığı), kullanım sırasında iskeleye binecek muhtemel yük miktarları, hava koşulları (rüzgâr, yağmur, kar vb.), kurulumda gerekli malzemelerin özellikleri ve sayıları, çalışanların nitelikleri gibi hususlar değerlendirilmeli, kurulum yapılacak çalışma alanının etrafı emniyet şeridi veya korkuluklarla çevrilerek yetkisiz kişi veya çalışanların bu alana girişleri engellenmelidir Yüksekte çalışmayla ilgili güvenlik tedbirlerini içeren iskele kurma, kullanma ve sökme planı hazırlanmalı, çalışma bu plan doğrultusunda yürütülmelidir. Bu planın hazırlanmasıyla ilgili olarak İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin Ek II - İskelelerin kullanımıyla ilgili özel hükümler başlığı altında aşağıdaki hüküm yer almaktadır. 4.3.2.; Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı;  yapı işlerinde inşaat mühendisi, inşaat teknikeri veya yüksek teknikeri; gemi inşası ve sökümü işlerinde ise gemi inşaatı mühendisi tarafından yapılır veya yaptırılır. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilir. Yukarıdaki maddeden de görüldüğü üzere iskele kurma, kullanma ve sökme planı ilgili kişiler tarafından bizzat yapılabileceği gibi yetkin kişilere de yaptırılabilmektedir. Bu planın ilgili kişilerce ortaklaşa hazırlanması, planın hazırlanmasında iş güvenliği uzmanı ve çalışma sahasındaki yetkili kişilerin görüşlerinin dikkate alınması ve ayrıca tecrübeli iskele kurulum çalışanlarının tecrübe ve önerilerinden yararlanılması etkin bir plan oluşturulması açısından faydalı olacaktır. İskele kurma, kullanma ve sökme planında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir; - İskele türü, yük sınıfı, yükseklik ve genişlik sınıfları gibi iskele sistemi ile ilgili detay bilgiler - İskele üreticisinden temin edilmiş mamul el kitabındaki ve talimat el kitabındaki iskele bileşenlerine, ankraj düzeni ile sayısına ve iskelenin kurulum ile söküm işlemleri sırasına dair bilgiler - Kurulum ve söküm sırasında yüksekten düşmeyi ve malzeme düşmesini önlemek için uygulanacak koruyucu tedbirlere dair bilgiler - Malzemelerin iskele katları arasında ne şekilde taşınacağına dair bilgi - İskelenin kurulacağı zemin, yaya ve araç trafiği, enerji hatları, yakındaki kazı çalışmaları gibi ilgili yapı ve çevreye dair bilgiler - İskelede kullanılacak sağlık ve güvenlik işaretleri ile yerlerine dair bilgiler - Olası yüksekten düşme durumlarıyla ilgili kurtarma talimatları, ekipmanları ve ilgili müdahale ekiplerine dair bilgiler - İskelede yürütülecek işlerle ilgili riskler ve kontrol tedbirlerine dair bilgiler İskele Zemini

İskele Zemini İskelelerin hareket etmesi ve yıkılmasının önlenmesi için uygun bir zemin üzerinde kurulum yapılması son derece önemlidir. İskeleler, iskelenin kendi ağırlığını ve iskele üzerinde çalışanların, inşaat malzemelerinin, alet ve ekipmanların yüklerini rahatlıkla karşılayabilen stabil bir zemin üzerine kurulmalı ve kurulum yapılmadan önce çevre şartları da göz önünde bulundurulmalıdır. Kurulum yapılacak zeminde çamurlu ya da yumuşak toprak bulunuyorsa, zemin çakıl, kırma taş gibi malzemelerle doldurulmalı, iyice sıkıştırılarak tesviye edilmelidir. Stabil olmayan veya erozyona duyarlı zeminlere dikkat edilmeli, bu zeminler kontrol altına alınmalı ya da iskele yeterince uzağa kurulmalıdır. İskele ayağının eğimli yüzeylere konulmasının gerektiği durumlarda, dolgu yapmaktan ziyade mümkün olduğunca eğimli yüzeyin kazılarak düzleştirilmesi tercih edilmelidir. Read the full article