#Rhys Mwyn

[meddwlyngymraeg]

Excuse me while I abuse this blog a bit! I was listening to Radio Cymru today and Rhys Mwyn was on doing a series on music in decades, this one was on the 00s, he recently also did a Degawd y 90'au show with Cerys Matthews that I'm going to listen to after.

I wanted to keep this specific bit since him and Gai Toms are talking about the solo careers/"what happened to them?" of some prominent bands of the 90s' "sîn roc Gymraeg": bands like Super Furry Animals, Catatonia, Big Leaves, Gorky's Zygotic Mynci, etc., most of whom are actually enjoying fairly high profile careers right now!

SFA - Gruff is having the time of his life, a UK top 10 album with Seeking New Gods, to say nothing of his entire, super interesting solo back catalogue and the Mercury nominations with Boom Bip (and that was a full decade ago), his film scores etc. But every single member of SFA is still active and quite high profile in music, and all of the Super Furries bar Gruff do have a side project together too. Catatonia - Cerys has also had a very high profile career since Catatonia ended, with her solo work but also as a presenter, Big Leaves split off into Sibrydion after the band ended, though I'm not quite sure what happened after Sibrydion stopped. Gorky's - Euros Childs runs his record label and has been doing his solo work for a bit, and a couple of years ago he permanently joined Teenage Fanclub so that's great for him!

Etc. Anyway, my Welsh is only fledgeling so I didn't quite catch all of the chat Rhys and Gai were having, so I've put it up here so I can slowly pause and look up words in my dictionary. Ah, language is a slow process... Anyway, all this is to say feel free to scroll by if the alt rock movement doesn't really interest you, otherwise this is probably like. A good listening exercise. I've removed the songs played because Tumblr doesn't take mp3 files larger than 10 MB unfortunately, but played on the show were:

Pep Le Pew - Y Magwraeth Llwybr Llaethog - Satta ym Mhontcanna Gwenno - Môr Hud Sherbet Antlers - Bywyd Mor Hir Super Furry Animals - Ymaelodi Â'r Ymylon Anweledig - Gweld Y Llun

I cannot recommend Gwenno's new album, Tresor, highly enough! Most of it is actually in Cornish, not Welsh. On today's show it looked like there was a theme of playing artists' first single, so this song goes back a bit.

I can't really find the Sherbet Antlers' song online anywhere, so I've uploaded it if you're keen.

[queerwelsh]

Bydd Recordiau Rhys Mwyn ar y thema Mis Hanes LHDT+ heno, yn ddechrau am 6:30yh, gyna hanes a cherddoriaeth LHDT+! Byddai’n siarad ar y rhaglen am ychydig, felly tiwniwch mewn plis!

On Radio Cymru tonight, from 6:30pm, Recordiau Rhys Mwyn will focus on LGBT+ History Month, featuring LGBT+ History and music! I’ll be on the show speaking about Welsh LGBT+ history, so please tune in if you can!

[cymdeithasceredigion]

Gwobr Goffa Pat Neill: Ffenest - Morgan Owen, Merthyr Tudful (ffugenw Gleisiad)

Mae i’r gwyll ei bwys ei hun,

fel pe bai wedi crynhoi 

ac araf ymgnawdoli;

nid absenoldeb mohono

ond ymwelydd

sy’n diferu trwy’r clo

         a bylchau’r ffenestri.

  Rwy’n ei nabod bellach:

mae wedi hawlio’r stafelloedd

  sydd bellach i ffwrdd

o farwor y machlud,

a gallaf ei glywed

yn esgyn y grisiau

a diffodd gweddillion goleuni

  pob cornel

       a chilfach 

           yn yr hen dŷ.

 Fe’i gwelaf yn croesi

trothwy fy stafell

ac yntau wedi dod

i wylio llwydo ola’r dydd

  o’m ffenest.

       Caiff wedyn fy nghladdu.

  Englyn: Gwawr: Philippa Gibson, Pontgarreg (ffugenw Poethi)

Gwawr

I’w gad mae’r haul am godi - a’i saethau’n

dod yn syth, a’u hegni’n

dyrnu aer ein daear ni,

a hithau’n prysur boethi.

Englyn Ysgafn: Yn y Car: Robert John Henry Griffiths, Bodffordd, Llangefni (ffugenw Mab y Felin)

Car cyntaf 'nhad oedd Lada - a wedyn

Newidiodd i Skoda

Aeth yn hwn ar daith un ha'

Nes berwodd yn Siberia.

  Telyneg: Aber: Terwyn Tomos, Llandudoch (ffugenw Ar y Lan). Enillydd y Gadair Her am y farddoniaeth orau (ac eithrio cystadleuaeth Pat Neill)

  Ni’n dau

Yn gwylio’r haul

Yn llosgi wyneb y dŵr

Heibio i’r ogofau a’r pentir

Draw at y gorwel.

Lliwiau’r tai a’r tafarnau

Sy’n ymlacio’n barau diddan

Ar y glannau,

Ac yn sipian gwin coch

Ddiwedd dydd.

  Yna, daw siffrwd sydyn;

Crynwn yn yr hanner tywyllwch

A gwylio’r creigiau’n toddi’n ddim.

Mae’r goleuadau’n aflonydd,

Yn sibrwd yn anniddig

Ar wyneb y dŵr

Ac yn chwalu’n wreichion di-batrwm

Wrth i ninnau droi,

A cherdded i’r nos.

Cywydd: Lôn: Philippa Gibson (ffugenw Rhigol)

  O’r allt, gwelem yr hollti

yn yr hewl, ond ei throi hi

wnaem, sha thre, i’n ‘te ’flaen tân’

bob ochor i’r bwrdd bychan.

 Trwy’r coed, er ein haildroedio,

newydd fu’n trywydd bob tro

o’i gamu’n iawn - ac aem ’n ôl                 

am ragor.   Creem rigol

ôl ein traed ar lôn trwy’r allt

sha thre at y te’n tywallt . . .

  Mae yno nawr, am wn i,

yn aros, wedi oeri.

Parodi: Unrhyw gerdd gan Cynan: Carys Briddon, Tre’r-ddôl (ffugenw George)

‘ABERDARON’

 Pan fwyf ar fin ymddeol

Ac arian yn fy nghod,

Gadawaf ruthr Lloegr,

A dyma yw fy nod:

Mi brynaf fwthyn prydferth

O’r arian sydd yn stôr

Yn nhref fach Aberdaron

Yn ymyl glan y môr.

  Rwy’n gwybod fod y tywydd

Yn wlyb bob dydd, ac oer,

Yng nghlydwch gwres y bwthyn

Caf wylied golau’r lloer.

Ond heulwen haf sy’n dilyn,

A’r cwch gaiff ddod o’i stôr

I draethau Aberdaron

I hwylio ar y môr.

  Gan imi ddod o Loegr

I’r iaith a’r wlad rhof sen,

Mae cân y Cymry’n pylu,

A chwerthaf am eu pen.

’Does obaith iddynt brynu

’Run bwthyn, nid oes stôr

Gan bobl Aberdaron

Sy’n byw ar lan y môr.

  Oblegid mi gaf lonydd,

Ni choda’r Cymry’u gwynt,

Ac ni cheir ’r un gwrthryfel

Rhag Saeson ar eu hynt.

A chaf i yma’r angerdd

Wrth syllu tua’r ddôr,

– Rwy’n perchen Aberdaron

A’r cychod ar y môr.

Trydargerdd: Nodyn ar Fwrdd: Philippa Gibson, Pontgarreg (ffugenw Ci Du)

  Nid wyf wrth law i’ch croesawu heddiw

ond roedd rhaid diflannu, 

fy ffrindiau: mae’r dyddiau du

yn rhy unig i’w rhannu.

Cystadleuaeth i bobl dan 19 oed. Cerdd neu Ryddiaith, ‘Dathlu’: Marged Evans, Bryngwyn (ffugenw Beti)

Dathlu?

Priodas Bryderus

 Gwên, er mwyn rhyngu bodd gelynion

Wynebau cyfarwydd, anghyfarwydd.

Fe o’m blaen, ar ei hynt i’m caethiwo rhag hanesion,

Pabell o ddeunydd gwyn, gwelw o’m cwmpas a cholur wedi’i ddefnyddio’n afiach.

A minnau’n cerdded ymlaen i’m terfyniad.

  Poen, a chylchrediad cyfyngder beunyddiol.

Di-liw, dideimlad, difaterwch bywyd anial,

Di-werth mewn byd prysur, haniaethol.

Hyrddio minnau i’r llawr a fy ngorfodi yn ôl i’m traed,

Fel si-so plant bach.

A minnau’n ceisio prosesu fy nghwplâd.

  Gorffen, efo un trawiad olaf er mwyn dibennu’r oll.

Yr holl wynebau cyfarwydd yn hysbys o’r gwirionedd yn ymddangos,

Y cwbl i mi frwydro amdano ers y cychwyn cyntaf ar goll.

Yr holl wnaeth add oar lawr, yr ymdeimlad glὸs,

A minnau’n cau llygaid.

[musicblogwales]

Woodooman - ‘Y Nos’ (Recordiau Dewin Records) 

‘Y Nos’ is the phenomenal and atmospheric new album by ‘Woodooman’, Cardiff resident and Multi-Instrumentalist and Artist, Iwan Ap Huw Morgan.

Woodooman new album 'Y Nos' is out now via brand new Cardiff label Dewin Records. Woodooman's haunting new offering 'Y Nos' has already received heavy support from Marc Riley on BBC 6 Music, God Is In The TV, Who Music Magazine, Y Selar, Golwg Magazine, Huw Stephens on BBC Radio Wales, Adam Walton on BBC Introducing, Lisa Gwilym on Radio Cymru, Rhys Mwyn on Radio Cymru, Music Blog Wales, Aural Aggrevation.  "The album draws on the artist’s love of solitude. It is a celebration of the beauty of the night and its mystery as he urges us to free our minds and open our hearts to the unknown." 'Y Nos' is a collection of tracks encapsulates the from ‘fire to ice’ landscape of Morgan's newest creative offerings, delving into a darker psychedelic world of experimental, underground, stoner-punk. Intense, atmospheric and tribal in instances; ‘Y Nos’ is an uplifting and haunting experience that is filled with elements of Woodooman's mystical roots. 'Morgan's' visceral vocals really are striking and stunning, dedicated Influences like the late great Mark Lanegan and Nick Cave really emerge to the surface. 'Y Nos' will be released on the 24th June via Recordiau Dewin Records ‘Y Nos’ yw Albym newydd atmosfferig ‘Woodooman’, yr artist aml-offerynnol o Gaerdydd, Iwan Ap Huw Morgan. "Mae'r albym yn tynnu ar gariad yr artist at unigedd. Mae'n ddathliad o harddwch y nos a'i dirgelwch sy'n ein hannog i ryddhau ein meddyliau a'n calonnau i'r anhysbys."Mae ‘Y Nos’ yn gasgliad o ganeuon sy’n crynhoi tirwedd 'o dân i rew’ arlwy creadigol diweddaraf Iwan, gan dreiddio i fyd seicedelig tywyllach o stoner-punk arbrofol, tanddaearol. Dwys, atmosfferig a tribal ar adegau; mae ‘Y Nos’ yn brofiad dyrchafol ac arswydus sy’n llawn elfennau o wreiddiau cyfriniol Woodooman. Mae llais angerddol 'Morgan' yn wirioneddol drawiadol a syfrdanol, a dylanwadau fel y diweddar fawr Mark Lanegan a Nick Cave yn dod i'r arwyneb. Bydd 'Y Nos' yn rhyddhau ar 24ain o Fehefin drwy Recordiau Dewin. Tracklisting 'Y Nos' Album 1. Long Time Ago 2. Dust Again 3. Father Sun 4. On This Train 5. In The Night 6. Across The Mists Of Time 7. All Night Long 8. Scarlet Woman 9. Y Nos Mewn Cariad

Stream / Buy now via Bandcamp

https://woodooman.bandcamp.com/album/y-nos

[pontiobangor]

BRAMA, prosiect Celfyddydau Pontio yn dod â chyfleoedd celfyddydol i bobl ifanc ym Mangor

Lawnsiwyd BRAMA yn Chwefror 2020, yn dilyn prosiect peilod “Yn y Foment” yn 2019, ac wedi’i ariannu gan y Loteri Cenedlaethol fel rhan o’r Gronfa Gymunedol, gan ddarparu cyfleoedd celfyddydol i bobl ifanc ym Mangor. Crëwyd y prosiect er mwyn gweithio’n arbennig gyda phobl ifanc sy’n ymgynull yn Pontio a mannau ym Mangor. Gan weithio mewn modd deinamig a hyblyg gyda’r pobl ifanc sy’n ymweld â Pontio, drwy weithdai amrywiol.

Cenhadaeth Brama yn ail-gysylltu pobl ifanc gyda gofodau cyhoeddus Pontio a chymuned Bangor drwy weithgareddau celfyddydol a chyda thîm strydoedd Brama, i ymgysylltu ac adeiladu perthynas o ymddiriaeth a pharch gyda phobl ifanc. Gan roi’r cyfle i bobl ifanc arwain ar y weithgaredd celfyddydol, a sicrhau ein bod yn gwneud gwahaniaeth bositif gyda ac ar gyfer bobl ifanc, yn ogystal â gwella mynediad a chyfloedd pobl ifanc i’r celfyddydau.

O ganlyniad i’r pandemig, mae’r prosiect wedi’i ohirio, ond bellach mae’n lawnsio gyda thiwtoriaid a gweithdai!Penodwyd Rhys Roberts, fel Cydlyydd Prosiect Brama yn Chwefror 2020 ac mae wedi dod â thîm o artistiaid lleol at ei gilydd i arwain y prosiect.

Mae’r tîm o artistiaid yn dod â sawl chyfrwng i’r prosiect. Mae Dan Parry yn ddylunydd, sy’n gweithio gyda symundiadau digidol ac animeiddio. Endaf Roberts, cynhyrchydd cerddoriaeth a DJ, perchennog label recoridaeu a threfnydd digwyddiadau, gan roi’r cyfle i bobl ifanc rhoi tro ar gynhyrchu cerddoriaeth electronig a pherfformio. Owen McLean, sefydlwr ‘Letters Grow’ a pherchennog ‘MostlyHosts’, ac yn fardd a rapiwr o Fangor.

Yn ogystal, bydd Thomasine Thomkins, un o sefydlwyr Y Festri, Llanberis a Circo Arts, a chyd phrofiad helaeth mewn gweithgareddau cymunedol, syrcas a digwyddiadau yn ogystal ag ehangu gorwelion pobl ifanc wrth archwilio’r celfyddydau a dod â sgiliau syrcas i’r gweithdai. Mae Yannick Hammer yn fidiograffydd llawrydd, sy’n ffilmio fidios miwsig a digwyddiadau. Mae Joe Thomas yn berfformiwr tân a syrcas gyda CircoPyro, yn hyfforddwr syrcas gyda Circo Arts, ac yn fyfyriwr ym Mhrifysgol Bangor.

Mae Rhys, yn gyn fasydd i fandiau poblogaidd Anwelig a’r Sibrydio, yn sylfaenydd Cellb ym Mlaenau Ffestiniog ac yn hyrwyddwr cerddoriaeth Reggae yn Neuadd Hendre.

Dywedodd Rhys, “Mae wedi bod yn flwyddyn dawel inni gyda a’r pandemig wedi oedi’r prosiect hwn inni, fodd bynnag, rydym yn edrych ymlaen yn arw i ddechrau arni dros yr wythnosau nesaf, gan gydweithio gyda pobl ifanc Bangor. Rwyf wedi casglu tîm o artistiaid lleol i arwain y prosiect, ac yn hyderus bydd y tîm o diwtoriaid yn gwneud gwaith gwych gyda’r bobl ifanc. Bydd sesiynau Brama yn dechrau dros yr wythnosau nesaf, felly cadwch olwg am y tîm.”

Bydd tîm Brama o gwmpas Bangor yn yr wythnosau a’r misoedd nesaf, gan ymgyslltu gyda phobl ifanc.

[redsoapbox]

More Good News For V4Velindre As Y Dail Pledge Their Support For Our Forty-Track Fundraising Album

Huw Griffiths

A big thank you to Armstrong and Bill Cummings for giving me a heads up on Y Dail. Here is a short bio that Huw helpfully provided for us -

Y Dail is the musical project of Huw Griffiths, 18 years of age, from Pontypridd, South Wales. The band's debut single, Y Tywysog a'r Teigr (see video below), was released in October 2020 and received good reviews across a number of music blogs and fanzines, coming second in Rhys Mwyn's Radio Cymru Alternative Chart. Y Dail's influences include Super Furry Animals, early Prefab Sprout*, Television, and 60s girl-group pop. Y Dail's second single, O'n i'n Meddwl Bod Ti'n Mynd i Fod Yn Wahanol (I Thought You Were Going To Be Different), was Single of the Week on Radio Cymru and played extensively on BBC Radio 6 Music. The band is busy recording for more single releases, and a debut album for 2022.

*  I was interested to read on Soundcloud that the band has been influenced by Swoon-era Prefab Sprout. Swoon had been a permanent fixture in my top 10 albums of all-time list since its release in 1984, until I blogged my top 50 albums here last March (see archive) and inexplicably dropped it to 33!. Utter madness. If I compiled the list again now, it would be back in its rightful place at 6 or 7. Although it was long ago downgraded by its creator, Paddy McAloon, for being too clever by half, its romantic tenderness, lyrical dexterity and melodic twists and turns remain absolutely breathtaking to this day. I was always a compulsive list maker and I came across this scrap of paper from 1986 recently. Aside from seemingly having mistaken Swoon for a 1983 list, resulting in a hasty re-write, these are pretty cool top tens, I think.

You can find out more about Y Dail here: @ydail_

[cythraul]

A while back, after encountering my umpteenth English-language explanation of hiraeth, I decided to go looking for myself. I’m not a native Welsh speaker either, but I can read a lot of texts without too much trouble.

I went digging through Golwg360, a Welsh-language news magazine. I figure it’d be closer to popular usage than, say, BBC Cymru Fyw.

I was looking for instances of the word hiraeth that met two criteria:

It’s the noun, hiraeth, not the verb, hiraethu.

It’s being used, rather than talked about.

Within those criteria, these were the first three instances I found:

(1)

Original: Bydd hiraeth a bwlch mawr ar ei hôl.

Translation: There will be [hiraeth] and a huge gap in her wake.

Link: https://golwg.360.cymru/newyddion/gwasanaethau-brys/560427-teyrnged-margaret-edwards-farw-ngwrthdrawiad

(2)

Original: Mae Matthew Rhys hefyd yn sôn am yr hiraeth sydd ganddo am Gymru, gan iddo adael ei gartref yng Nghaerdydd pan oedd yn 18 oed er mwyn mynd i astudio drama yn Llundain.

Translation: Matthew Rhys also talks about the [hiraeth] that he has about Wales, with his leaving his home in Cardiff when he was 18 years old to go study drama in London.

Link: https://golwg.360.cymru/newyddion/cymru/533604-rydw-siarad-gyfan-gwbl-gymraeg-matthew-rhys

(3)

Original: Mae hyn yn agoriad llygad i Washington na fyddai’r frwydr yn erbyn y coronafeirws yn cael ei hennill yn gyflym, er i Donald Trump fynegi ei hiraeth am normalrwydd.

Translation: This is an eye-opener for Washington, that the battle against the coronavirus would not be won quickly, though Donald Trump expressed his [hiraeth] for normalcy.

Link: https://golwg.360.cymru/newyddion/rhyngwladol/565791-pedol-donald-trump-fesuraur-coronafeirws

So we’ve got hiraeth for (1) a person, (2) the Wales of a living person’s youth, and (2) an American’s world before the COVID-19 pandemic.

That suggests to me that it's a much less "precious" word than most discussions about it indicate - discussions I've only ever seen occur in English.

Am I reading this wrong? I know I have fluent Cymraeg mutuals. Are these examples unrepresentative of how the word is used?

This isn't about anything in particular, I've just seen a few posts over the past few weeks that have gotten on my nerves.

If you're not Welsh you're using the word hiraeth wrong

Hiraeth does not mean "a longing for a time or place you miss but cannot return to" or whatever bs you've heard. That is incorrect and I don't know where it came from. It's intrinsicly tied to Wales and its people (and imo to a certain degree annibyniaeth). There was a post I saw a couple a few months ago that I cannot for the life of me find right now but it explained it so well.

Look, I'm not very good with words and explaining myself but hiraeth to me means longing for a Wales that has never existed in my lifetime, a Wales free from England where Welsh culture and language are allowed to thrive and is not treated like something to be eradicated. It is not the same as homesickness.

I am not a native Welsh speaker (unfortunately, though I'm slowly working on it) and there are many people who could explain it better than me but please stop slapping hiraeth in all your fics.

If you're not Welsh this word is not for you

Also please reblog to spread this

[nofuturezine-blog]

Lle mae nhw nawr? Phobol a wnaeth siapo y sin Cymraeg.

Yn y series newydd yma, mae ein sylfaenydd o’r Jaunty Spiv Blog, Manon Williams yn edrych i fewn i ffigurau pwysig yn Cymru, i ffeindo allan, Lle mae nhw nawr?

Llun gan Rhys Ifans

Rhys Ifans

Ar ol dod yn enw cartref dryw cult ffilm, Twin Town. Mae actor a a cerddor, Rhys Ifans sy’n wreiddiol o Haverfordwest wedi mwynhau gyrfa 20 mlynedd. Ers y diwrnodau o chwarae criminal waethaf yn Abertawe, Jeremy Lewis. Mae Rhys wedi cario mlan i ehangu ei yrfa actorol, gan serennu yn ffilmiau; Notting Hill, Danny Deckchair, Enduring Love ac yn enwedig Y Boat That Rocked, ffilm sydd di cael i greu er mwyn dweud y stori hanesyddol o’r orsaf radio pirate, Radio Caroline.

Hefyd, mae Rhys Ifans yn cerddor llwyddiannus, ar ol unwaith fod yn aelod o’r band, Y Super Furry Animals ac Y Peth. Yn nghanol ei yrfa fel cerddor, wnaeth ffeindio amser i ail ymweld efo ei ochr actorol, gan chwarae rol serennol yn fideo ar gyfer gan Oasis, “The Importance of Being Idle”

Yn amserau fwy presennol, wnaeth Rhys Ifans sefydly, “Y Shelter Cymru” elusen sy’n edrych fewn i lleihau y nifer o phobol sy’n fyw heb cartref yn y strydau o Cymru. Allwch darllen ei 7 ffordd er mwyn lleihau homelessness fanhyn - https://sheltercymru.org.uk/7-ways/

Tom Jones

Llun gan Tom Jones

Ers y diwrnodau o enwogrwydd pop serennol, dwy Tom Jones ddim wedi gadw’n dawel. Ar ol cymryd y deitl o “Cerddor Fwyaf Cyfoethocaf Cymru” efo fortune o rownd £155 filiwn. Mae Tom wedi droi ei golygfeydd at amrywiaeth o mentrau newydd, yn cynnwys fod yn un o’r spinners cadair ac beirniad ar y sioe reality, The Voice.

Efo tabloids diweddar yn rhannu yn ei cyfoeth, wnaeth Jones werthu ei ty yn LA am swm eyewatering o £11.2 filiwn, swm syn adio at ei cyfoeth ormodol. At y oedran delediw o 77, mae Tom Jones dal i cynnal tours ac ar hyn o bryd maen gannol ei tour Haf, efo 10 dyddiad yn Prydain ar draws y mis Mehefin, Gorffennaf ac Awst. Er waethaf ei amserlen prysur, mae dal amser i Tom tapio i fewn i ei ochr orchestral. Yn wneud ei perfformiad gyntaf yn y proms flwyddyn yma, yn mis Medi. Ar gyfer sioe: The Sound of Soul: Stax Records.

Datblygu

Llun gan Datblygu

Ffurfiwyd yn 1982 ac yn cael i arwyddo i label legendary Pync, Ankst yn gloi. Roedd Pat, Dave a Wyn yn pioneers o gerddoriaeth experimental yn Cymru. Yn rhyddhau ei albwm arloesol, “Wyau” yn 1988, a wnaeth weld Datblygu i goruchwylio gan undryw gorsfaoedd radio. Ond, wnaeth Datblygu gael i ralio gan cyflwynwyr John Peel, ac hyd yn oed cael y siawns i perfformio yn ei sesiwn Peel ei hun, yr un o pump sesiwns efo’r sioe. Drwy’r 80 degau ac 90 deagus, wnaeth Datblygu tyfu i fod un o’r fandiau mwyaf pwysig yn Cymru. Ond, efo Davies yn adael yn y 90 degau, cariodd Pat a Dave ymlaen fel duo. Bron a cyd-ddodasu fewn i fersiwn Cymraeg o Chris a Cosey (Throbbing Gristle). Pat a Dave wnaeth cynhyrddu y sengl olaf dan yr enw Datblygu, sef “Amnesia/Alcohol.”

Symud ymlaen, 13 flynedd anlwcus, ac mae Pat a Dave yn ail ymddangos efo 7″ sengl, “Can Y Mynach Modern”. Rhyddhad sylweddol, yn cael ei cynrichioli fel atalnod llawn i’r seicl o’r band, yn lle na parhad. Flwyddyn ymlaen, ac ma Dave yn cymryd rhan yn dofgen S4C, “O Flaen Dy Lygaid”, darn amdano’r effaith drwm o mental illness.

Wnaeth flynyddau pasio cyn i undryw arwydd o cymod. Ond, yn 2012 mae Datblygu yn rhyddhau, Darluniau'r Ogof Unfed Ganrif ar Hugain, EP, efo albwm “Hyd Hyn”, yn cael i rhyddhau dau flynedd wedyn.

Ond, maen 2017, a wnaethon ni dal lan efo Pat a Dave, y ddwy ohonyn yn y gig noson FEMME, a wnaeth gal i dal yn llefydd lleol, “Y Parrot” Caerfyrddin. Pat,  oedd yn rhan o’r lineup, yn cynnal DJ set o cerddoriaeth classic, tra bod Dave yn dangos ei gymorth ar gyfer yn fandiau drwy’r nos. Hefyd, flwyddyn yma mae Dave Datblygu wedi droi cerddor fewn i awdur, yn rhyddhau series o poems, sy’n cael i arddangos yn llyfr, “Search for English in The House of Tolerance”. Darllen diddorol sy’n edrych i fewn i debauchery, ac sy’n epitimiso y phrase, “Sex, Drugs a Roc n Rol.”

Dirty Sanchez

Llun gan Dirty Sanchez

Ateb Cymru i Jackass. Ar ol orffen ei yrfa yn 2008. Da ni’n edrych i fewn i weld sut wnaeth Pancho, Dan Joyce, Pritchard a Dainto symud ymlaen o’r chaos.

Pritchard - Yn diweddar, mae newydd dod yn world record holder, gan cwblhau period o 23 diwrnod yn cynnwys hanner Iron Mans - sy’n cynnwys 1.2 millter o nofio, 56 filltiroedd o seiclo ac 13 miltiroedd o rhedeg pob dyd. Yn canol wneud y sialens, wnaeth casglu £100,000 i elusenau. Mae na mwy, mae Pritchard hefyd yn sylfaenydd o “SWYD” Tattoo a Barbershop. Slogan sy’n cyfeirio at ei amser yn Dirty Sanchez, “Sleep When You’re Dead”

Dainton - Fel Pritchard, mae Dainton wedi dro ei llaw at business yn sefydlu, 420 Skatestore, yn ganol Cwmbran ac mae’n berchen o Kill City Skateboards.

Pancho - Mae Pancho wedi fod yn hollol dawel ers ei perfformiad teledu dod i ben. Does dim presenoldeb ar y we, pe ba y tweet yma 

Ar ol sbio drwy’r we, yn trial ffeindo undryw newyddion, da ni di ffeilu ffeindio llawer. Ond rumours, fod unwaith wnaeth Pancho cynhyrchu ei stondin hunain o Taco, a llinelly crysau T sef, “El Poco Loco”

Joyce - Yr “One Warped Southener” ar y llaw arall, mae di newid ei fywyd yn hollol. Yn nawr rhedeg, collectif ar lein o’r enw, “Joyce Division” o artistiaid aerial, olau a cynhyrchydd. Mae’r collectif wedi creu gwaith ar gyfer VANS, Ferrari a series o cwniau athletic.

Dyma’r showreel 2017, sy’n dangos lein o cwmniau impressive - https://vimeo.com/199161765

Ffa Coffi Pawb

Llun gan Ffa Coffi Pawb

[Ffac Off i Pawb]

Yn olaf, Ffa Coffi Pawb, band Indie Cymraeg a wnaeth arwyddo i Ankst yn 1986. Y band yn cynnwys aelodau, Gruff Rhys, Dafydd Ieuan, Rhodri Puw a Dewi Emlyn. Wnaeth y holl band symud ymlaen i ymchwilio llwyddiant fyw yn band, Super Furry Animals ac Gorky’s Zygotic Mynci. Ddim ond yn rhyddhau 3 albwm drwy gydal ei yrfa, yn amseroedd mwy diweddar, mae di braidd di fod yn anodd dilyn y llwyddiant so phob aelod o Ffa Coffi Pawb. 

Gruff Rhys - Flaenydd y Super furry Animals, band Cymraeg Psychedelic a wnaeth dyfu i amlygrwydd gan input Alan McGee, a pwy arwyddodd y band i label Creation Records yn 1995. Efo Gruff Rhys ar flaen Y Super Furries, roedd dim llawer o lle i symud. Ond, ar ol adael y fand yn 2007, mae di symud ymlaen a dilyn yrfa solo, sydd di weld Gruff yn archebu preis Cerddoriaeth Cymraeg, ar gyfer ei albwm, “Hotel Shampoo”.

Dafydd Ieuan - Aelod o’r Super Furry Animals, mae Dafydd yn berchen Strangetown Records, label sydd di cynhyrchu efo ei brawd, Cian Ciaran, hefyn yn aelod y Super Furries. Mae ei band, Y Peth, hefyd di rhyddhau albwm, “The Golden Mile” yn 2008, efo Rhys Ifans yn cyflwyno vocals ar gyfer y LP.

Rhodri Puw - Does na ddim llawer o wybodaeth ar gael i cynrichioli’r dau aelodau olaf o Ffa Coffi Pawb, ond wnaeth Puw ffeindio fwy o llwyddiant efo band, Gorky’s Zygotic Mynci, so dwy ddim yn hollol wael.

Dewi Emlyn - Yr unig wybodaeth ar gael amdano’r elusive Dewi Emlyn yw fod wedi symud ymlaen i rheoli y band Gorky’s.

Wythnos Nesaf: Anrhefn, Charlotte Church, Y Alarm, Y Fflaps, Howard Marks.

[llioangharad]

Mae tymhorau ffasiwn yn confusing af at the best of times. Felly efo brands a tai dylunio yn torri i ffwrdd o’r prif tymhorau traddodiadol Gwanwyn/Haf a Hydref/Gaeaf, mae’r sin ffasiwn yn newid yn araf deg.

Mae Rodatre a Proenza Schouler, sydd fel arfer yn arddangos casgliadau yn Wythnos Ffasiwn Efrog Newydd, wedi penderfynnu cymryd rhan yn Wythnos Couture Paris yn lle.

A’r rheswm? Mae canran mawr o’r gwerthu a prynnu yn cael eu gwneud yn y cyn-casgliadau (pre-collections, sef casgliadau cyn y prif rai).

Fydd mwy o tai dylunio yn dilyn yr esiampl yma er mwyn macsimeiddio elw? Neu ydi’r traddodiad o’r prif tymhorau ffasiwn yn rhy gryf i ddiflannu?

I ddarllen mwy mewn manylder, cliciwch yma i fynd i wefan The Fashion Law.

[redcymbals]

SU’MAE! 🏴󠁧󠁢󠁷󠁬󠁳󠁿The greatest thing about Red Cymbals are the people that we get to meet and partner with! 💯 Rhys and Geraint from Tarian Drums in Wales are 2 great blokes that we are stoked to collaborate with & look forward to hanging out and running epic drum sheds with in Wales and the rest of the UK as soon as we can! For now: to check out their incredible drums and Red Cymbals in the UK - reach out to these brilliant blokes at Tarian Drums. We are shipping our cymbals directly to the UK #Repost @tarian_drums ・・・ 🥁🥁 DRUM KIT//CIT DRYMIAU 🥁🥁 . We finally got round to setting one of our kits up the other day and tried our best to capture its natural beauty 📸🎥 . This kit is our Walnut natural fade with an added Georgian band inlay thrown in for good measure ❤️ . We've also been sent a bunch of STUNNING cymbals by the legend that is Dylan at @redcymbals for us to showcase our drums (we will release a video very soon showing these cymbals in more detail and talking about our wonderful new partnership with Red) - in the meantime, go and check them out. They are absolutely stunning! . SPEC 🔸100 % maple shells 🍁 🔸12 ply toms and 15 kick drum 🔸45 degree bearing edges 🔸10" 12" 14" 16" and 22" . // . Ni or diwedd wedi gosod lan y kit a chymryd lluniau ohono fe 🎥📸 . Hwn yw ein kit naturiol cneuen Ffrengig gyda 'band inlay' wedi'i osod yn y canol ❤️ . Ni hefyd wedi cael ei danfon llwyth o symbolau newydd oddi wrth Dylan yn @redcymbals er mwyn i ni arddangos ar y kits (mi fydd fidio yn dod allan cyn bo hir yn dangos y symbolau yma bant, ond yn y cyfamser cer i gael cipolwg ar Red cymbals i weld nhw) mae'r symbolau yma wir yn safon byd! . MANYLEB 🔸100% cragen masarnen 🔸12 haen toms a 15 haen drwm bas 🔸45 gradd ymyl cragen 🔸10" 12" 14" 16" a 22" #drummersofinstagram #drumporn #evans #madeinwales #customsnare #customdrums #tariandrums #evansdrumheads #yagym #miwsig #dyddmiwsigcymru #welsh #cymraeg #drumming #drummers #woodwork #veneers #inlay #inlaywood https://www.instagram.com/p/CPrNiK1B2q5/?utm_medium=tumblr

[meddwlyngymraeg]

'taswn i'n gwybod fod o'n wir 'faswn i ddim am fyw yn hir am fod cymaint o hen salwch a thorcalon; 'dw 'i' di blino' meddai hi, roedd hi'n hanner wedi tri 'roedd dim diben siarad mwy nac esbonio

gad iddi fynd, gad iddi fynd gad lonydd iddi, gad iddi fynd fedri di ddim ei chadw hi, gad iddi fynd o mi awn i o 'ma heddiw 'tae 'na gyfle

mae'n nhw'n llifo mor rhwydd o ben-blwydd i ben-blwydd

dyddiau gefais i i garu pobl; ond pan mae'n dechrau mynd yn hwyr ac mae'r gitar yng nghefn y car dw 'i'n dyheu am weld fy mhlant i gyd cyn cysgu

gad iddi fynd, gad iddi fynd gad lonydd iddi, gad iddi fynd fedri di ddim ei chadw hi, gad iddi fynd o mi awn i'n ol i'r ffynnon, 'tae 'na lwybr

gad iddi fynd, gad iddi fynd gad lonydd iddi, gad iddi fynd fedri di ddim ei chadw hi, gad iddi fynd o mi awn i o 'ma heddiw 'tae 'na gyfle

Translation:

If I'd have known that it was true I wouldn't have wanted to live for long Because there's so much sickness and heartbreak; "I'm tired" she said; it was half past three And there was no point saying any more or explaining

Let her go, Let her go Leave her in peace, Let her go, You can't keep her, Let her go Oh I'd leave here tomorrow if I had a chance

Oh they flow along so easy From birthday to birthday These days given to me for loving people; But when it's starting to get late And the guitar's in the back of the car I long to see all my children before I sleep

Let her go, Let her go Leave her in peace, Let her go, You can't keep her, Let her go Oh I'd go back to the well if there were a pathway Let her go, Let her go Leave her in peace, Let her go, You can't keep her, Let her go Oh I'd leave here tomorrow if I had a chance

-----------------

Steve Eaves - Gad iddi fynd (Let her go), folk rock 2007, a song (and large part of the album) about his late wife

[wcva]

Wythnos Ymddiriedolwyr 2019: Y daith o fod yn Wirfoddolwr i Ymddiriedolwr

Mae Ymddiriedolwr Mind Abertawe, Lauren Burns, yn blogio ynghylch ei thaith o fod yn wirfoddolwr i ymddiriedolwr a beth a ddysgodd o’r profiad. Mae Lauren wedi bod yn gweithio gyda Phrosiect ‘Link Up’ yn Abertawe i ddatblygu ei sgiliau ar gyfer ymddiriedolaeth.  

1.       Beth a’ch cymhellod i fod yn ymddiriedolwr?

Dechreuais wirfoddoli i Mind Abertawe dros bedair blynedd yn ôl. Roedd yn benderfyniad hawdd gan fy mod eisiau helpu pobl gydag iechyd meddwl a chael profiad o weithio mewn elusen. Trwy gydol fy amser yno, roeddwn yn gobeithio cymryd mwy o ran, a arweiniodd at wneud cais i fod yn aelod o'r bwrdd. Roedd agoriad i gynrychiolydd gwirfoddolwyr, felly meddyliais pam lai! Efallai y bydd yn gyfle da i wella fy ngwybodaeth a'm dealltwriaeth o'r trydydd sector ac, wrth gwrs, ychwanegu rhywbeth gwahanol i'm CV gan wneud iddo sefyll allan.

 2.       Beth ydych wedi’i fwynhau/ ennill o’r profiad?

Mae'r profiad hwn wedi bod yn wych gan fy mod i wedi dysgu cymaint. Mae wedi rhoi persbectif hollol wahanol i mi o’r elusen, wedi fy nysgu i fynd i’r afael â phroblemau’n weithredol ac wedi rhoi gwell syniad imi o’r darlun ‘trydydd sector’ mawr. Rwyf wedi cael cymaint o hyfforddiant, fel ysgrifennu ceisiadau, ysgrifennu cofnodion, cydraddoldeb ac amrywiaeth ar y bwrdd, gan fy mod yn aelod effeithiol o'r bwrdd. Mae wir wedi bod yn brofiad gwerth chweil.

‘Mae’r profiad hwn wedi bod yn wych ac rwyf wedi dysgu gymaint.’

3.       Beth fu’r heriau?

Mae dwy her yn dod i'r meddwl; fy oedran a meddwl yn weithredol. Roeddwn i'n 24 oed pan ymunais â'r bwrdd, felly roeddwn i'n teimlo mai ychydig iawn o brofiad bywyd oedd gen i. Roeddwn hefyd yn rhy nerfus i ofyn cwestiynau oherwydd roeddwn yn ofni edrych yn dwp ac roeddwn yn ymladd meddyliau negyddol mewnol am beidio bod yn ddigon da ar ei gyfer. Fodd bynnag, gyda’r hyfforddiant a ddarparodd SCVS, amlygiad graddol, a mwy o hyder i ofyn cwestiynau, sylweddolais y gallwn fod yn aelod effeithiol o’r bwrdd, a hyd yn oed ysgwyddo cyfrifoldebau ychwanegol, megis bod yn Ysgrifennydd y bwrdd yn ogystal â Chynrychiolydd Gwirfoddolwyr. .

Yr her arall oedd symud o feddylfryd gweithredol, gwirfoddolwyr i un aelod bwrdd strategol. Mae hyn yn rhywbeth y bu'n rhaid i mi weithio'n barhaus arno yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, ond mae gan SCVS gyfle mentoriaeth y gwnes i gofrestru ar ei gyfer. Dyrannwyd mentor i mi ac mae hi wedi bod yn anhygoel. Fe helpodd hi fi i ddod o hyd i atebion i heriau, fy nghyfeirio at amrywiol bobl a ffynonellau gwybodaeth er mwyn i mi allu datblygu fy ngwybodaeth, a chynorthwyo i wahaniaethu rhwng y ddau feddylfryd - gan bwysleisio'r gwahaniaeth rhwng edrych ar broblem gyda het 'weithredol', a ' het strategol. 

4.       Beth y credwch y dylai elusennau wneud i annog fwy o bobl i fod yn ymddiriedolwyr?

Rwy'n teimlo mai’r ffocws ar gyfer elusennau yw amrywiaeth yr ymddiriedolwyr. Byddai bwrdd llai, amrywiol, yn fy marn i, yn fwy effeithiol na bwrdd mwy wedi'i lenwi â phobl sy'n cael profiadau bywyd tebyg. Mae cefndiroedd amrywiol a gwybodaeth mewn ymddiriedolwyr yn bwysig iawn; gall greu gwell trafodaethau, nodi atebion arloesol i heriau, a chynyddu effeithlonrwydd bwrdd. 

5.       Beth fyddech chi’n ddweud wrth rywun sy’n ystyried bod yn ymddiriedolwr?

Byddwn i'n dweud i fynd amdani! Mewn gwirionedd, hyd yn oed pe na bai rhywun wedi ystyried bod yn ymddiriedolwr o'r blaen, dywedaf y dylent ystyried y peth. Mae gan bawb wybodaeth y gallant ei chyfrannu, ac weithiau os yw'n elusen fach, mae aelodau'r bwrdd yn cynorthwyo gyda rhai tasgau gweithredol uwch - felly gwerthfawrogir pâr ychwanegol o ddwylo, rhywun sy'n barod i helpu. Hefyd, byddwn yn dweud os mai rhan o'r rheswm nad ydych wedi gwneud cais i fod yn ymddiriedolwr yw oherwydd pryder neu nerfusrwydd, yna cysylltwch â'r elusen neu wasanaeth gwirfoddol cyngor lleol. Trefnwch apwyntiad i drafod gwneud cais i fod yn aelod o'r bwrdd a siarad â rhywun amdano. Nid oes unrhyw rwymedigaeth, dim ond sgwrs. Gallai fod yn werth chweil, roeddwn i'n sicr yn meddwl ei fod.

[queerwelsh]

Happy LGBT+ History Month 2021! Mis Hanes LHDT 2021 Hapus!

Here’s a list of events happening this month, which are relevant to Wales (which I’ll add to later if there are more):

4th of February, 6pm: It’s a Sin by Queer Britain, with Russell T. Davies, Lisa Power and Marc Thompson. (Tickets sold out for now but with a waiting list!)

8th of February: LGBT+ History Month with Rhys Mwyn (and me! and others!) on BBC Radio Cymru, in Welsh. Mis Hanes LHDT+ ar Recordiau Rhys Mwyn, ar Radio Cymru!

9th of February, 6pm: Paned o Gê bookshop interview with afshan d'souza-lodhi, by Glitter Cymru’s Rania Vamvaka.

15th of February: Glitter Cymru has events on the 15th and 23rd of February, including a takeover of Tate’s social media on the 23rd!

16th of February, 6pm: Paned o Gê interview with Shola von Reinhold!

20th of February, 11am: ‘The Past at your Fingertips: LGBT+ History Month at Cynon Valley Museum’ with historian Norena Shopland.

26th of February, 7pm: Aberration’s ‘Between the Lines - an evening for LGBT History Month‘ with Cheryl Morgan.

27th of February, from 11am: Mid & West Wales Virtual Loud & Proud Day, by Carmarthenshire LGBTQ+

Paned o Gê’s interviews also continue to March at least, with Niven Govinden on the 9th of March and Norena Shopland on the 16th of March!

See more events on the LGBT History Month website.

[cymdeithasceredigion]

Stori Fer – Storm – Meleri Williams, y Bala (Ffugenw: Catrin Jên)

Y Fflam

           Syllai Meri yn ddig ar ei chymhorthydd yn gollwng y brigau miniog i mewn i’r fflamau cynnes yn dyner, dyner fel petaent yn fflamadwy. Tynnodd ei bysedd oddi yno yn gyflym rhag eu llosgi.  Tân nwy oedd popeth y dyddiau hyn - dim llafurio yn torri coed tân am oriau ar fore Sul, na, pwyso un botwm a’r fflamau ffug yn goleuo yn yr un siâp a’r tro diwethaf, a’r tro cyn hynny.  Dynes y tân nwy oedd Non yn amlwg.  

“Digon cynnas rŵan Mysus Jos?” sgrechiodd Non yng nghlust dechnegol Meri.  

“’Dwi’n clwad yn iawn.” Rhythodd hithau yn ôl arni yn filain, heb droi ei phen i’w chyfeiriad.  Nodiodd Non yn chwithig cyn casglu ei hoffer at ei gilydd yn frysiog.  

“Mr Huws, Pant Lôn yn galw am ei ginio.  Rhaid i mi fynd!” gwaeddodd Non arni.  Atebodd Meri mohoni na throi ei llygaid miniog ‘chwaith.  Caeodd y drws y tu ôl iddi.  

Doedd bywyd ddim fel ag yr oedd o. Teimlai fel ei bod yn llithro i lawr llethr serth y cwm yn ddyddiol cyn cyrraedd y gwaelod heb ffordd o ddringo oddi yno.  Yr un hen drefn bob dydd ers wythnosau.  Bob yfory'r un fath.  Doedd rhyfedd bod pobl yn credu ei bod hi’n wallgof.  Yn doedd eistedd mewn cadair bob dydd o’r flwyddyn yn ddigon i wneud rhywun yn hurt bost?  Ystafell digon plaen oedd hi hefyd o ystyried y gost.  Papur wal gwyn a’r carped patrymog o dan ei thraed yn dangos ôl-traed yr ychydig rai a alwai yno.  Safai’r gadair uchel hon gyferbyn a’r tân, yr unig beth a lenwai’r ystafell.

Poerodd wreichionen felen o’r tân cyn glanio’n ysgafn ar y mat patrymog o flaen sliperi Meri.  Y mat hwnnw a fu gyda hi ar hyd ei hoes.  Llusgodd ei throed yn araf tuag at y wreichionen fel petai cadwynau trymion ynghlwm ynddi.  Sathrodd yn galed.  Tân. Ie, dyna’r cwbl a welai o fore gwyn tan nos.  Tân. Ei gelyn pennaf - tân.  Byddai’n ail fyw'r holl hunllefau ddegau o weithiau bob dydd ar ôl dod yn gaeth i’w chadair fawr.  Er hynny, roedd yn gwmni bron yn y cartref hwn, yn rhywbeth i gofio am ei hanwyliaid...  Trymhaodd ei amrantau.  Goleuai’r fflamau'r tywyllwch du hyd yn oed, yn gysgodion coch yn chwifio yn ei phen. Nid oedd posibl dianc...y fflamau yn felyn… yn oren… yn goch... yn ddu…

“Pen-blwydd hapus i ti, Pen-blwydd hapus i ti, Pen-blwydd hapus i Meri, Pen-blwydd hapus i ti!”  Pedair oed.   Yn doedd amser yn hedfan.  Yno yn ei llaw oedd yr anrheg pen-blwydd gorau erioed - y ddoli harddaf yn y byd i gyd. Siwsi, ei llygaid marblis glas yn serennu a’i gwallt cyrliog du yn fop ar ei phen.  Bu Meri yn treulio oriau ar y tro yn trio gwasgu rholeri gwallt ei mam-gu i’w gwallt syth hi ei hun er mwyn cael bod yn efail i’r ddol.  Methiant fu hynny bob tro gyda Meri yn diweddu yn eistedd ar y stôl gron a’i mam-gu yn tynnu’r rholeri o’r gwrych oedd wedi datblygu ar ei phen.  Ar ôl y pen-blwydd arbennig hwnnw pan gafodd Siwsi yn anrheg, roedd pob un geiniog o’i chynilion yn mynd tuag at ddillad iddi.  Pob un dime goch am dair blynedd.  Prynodd ffrog felfed, goch, laes iddi un tro, tra mai hen ffrog Jen ei chwaer a wisgai Meri. Doedd hynny yn poeni dim arni. Siwsi oedd yn dod gyntaf, y frenhines ddelaf yn y byd a braint i Meri oedd cael bod y fam frenhines falch.    

           Un direidus oedd Jac Gelli, cymydog Meri.  

“Chwarae teg iddo fo am ddod i chwara’ ‘fo ti a saith mlynedd o wahaniaeth oed,” oedd geiriau mam Meri.  Cwyno fyddai ymateb Meri, yn perswadio a phledio ar ei mhâm i beidio ag agor y drws iddo.  Bwli ydoedd yn difetha ac yn baeddu ei theganau. Jac Jiráff fyddai Meri yn ei alw gan ei fod cyn daled â’i thad a’i thaid a byddai hyn yn ei wylltio’n gacwn. Dangos ei hun oedd Jac o flaen Meri'r diwrnod hwnnw pan ddaeth draw i Lwyn Isaf gyda’i degan newydd yn ei law. Taniai Jac y matsis hirion pren fesul un, llosgi ychydig o risgl coeden cyn taflu’r fatsien yn bell i’r cae.  

Dringo’r goeden yn ddiwyd oedd Meri, yn cyrraedd hyd at hanner ffordd cyn neidio i lawr ar ei phengliniau budur.    

“Gad i ni weld pa mor uchel ma’ Siwsi yn gallu dringo Meri?” Chwarddodd Jac yn sbeitlyd.    

“Dydi tywysogesau ddim yn dringo coed Jac, y jiráff.” atebodd Meri fel mam amddiffynnol iddi.  

“Gawn ni weld, ia, pob doli’n gallu hedfan dydi?!” rhuodd Jac yn ôl arni gan afael yn wyllt yng ngwallt perffaith Siwsi oedd yn dynn o dan geseiliau Meri fach.  Methiant fu ei hymdrech oherwydd mewn dim o dro, roedd Siwsi ar y brigyn uchaf, ychydig uwch na phen Jac.  Ymestynnodd Meri’n uchel a gafael yn dynn yn y brigyn a’i ysgwyd yn gandryll ond roedd ei ymdrechion yn ofer.  

Sgrechiodd wrth weld ei ffrind pennaf, ei thywysoges hi, yn sownd wrth y gangen finiog a thwll yn ei ffrog fach, las.

“Cer i nôl hi lawr!” gwaeddodd Meri nerth esgyrn ei phen, a’i dannedd yn gwasgu’n dynn yn ei gwefus gan straen.        

“Rhy hwyr” atebodd Jac yn sbeitlyd gan fynd i’w boced er mwyn tanio matsien.  Ymestynnodd tuag at droed Siwsi ac mewn chwinciad chwannen, roedd Siwsi wedi toddi i fod yn ddim ond hylif oren a du yn gorchuddio’r dail gwyrdd.  Hylif oren a du yn gorchuddio popeth.  Ei phopeth hi yn hylif oren a du.  Rholiodd dwy farblen fach las oedd yn llygaid iddi o ganol yr hylif trwchus…clonc…cyn glanio ar fysedd ei thraed a’i llosgi.  

           Deffrodd Meri gyda naid sydyn.  Symudodd fodiau ei thraed gan wingo.  O’i blaen roedd y tân yn dal i fwydo ar y brigau pren.  Ysgwydodd ei hun gan edrych i lawr ar fysedd ei thraed gan ddisgwyl gweld y graith ond ei sliperi pinc oedd yno diolch byth...  Na, roedd popeth yr un fath, roedd hi’n ôl yn y cartref. Chwalodd ei byd yn deilchion y diwrnod hwnnw a beiodd ei mham am flynyddoedd am y drychineb.  Petai hi wedi stopio Meri rhag chwarae a Jac Gelli byddai popeth yn iawn.  Unig fu ei byd wedyn, nes cael Bob.  Ie Bob… plygodd ei phen wrth i’r atgofion lifo yn ôl.

           Bu fawr neb yn ymweld â Meri ers iddi symud i’r bwthyn yn un ar bymtheg oed, fawr ddim cwmni nes y prynodd Bob.  Roedd Bob, y ci defaid du a gwyn yn fywiog a byddai’n neidio ac yn cyfarth petai’n clywed y mymryn lleiaf o sŵn.  Meiddiai unrhyw un ddod yn agos at ei feistres ef.  Felly oedd pethau i fod, neb i amharu arnynt o fore gwyn tan nos.  Dim ond y nhw eu dau yn gwmni i’w gilydd, ac felly yr oedd pethau am flynyddoedd lawer. Anaml iawn y byddent yn gadael y bwthyn bach - i’r siop unwaith yr wythnos efallai ac yna yn ôl i’w paradwys yng nghyfeiliant sisial yr afon.  Roedd popeth yr oeddent eu hangen o fewn eu gafael, y car bach llwyd, bwyd cartref, tân cynnes a chwmni ei gilydd.  

           Wrth deithio tuag at y dref yn y car un bore oer a gwlyb o hydref, dechreuodd y câr bach dagu a phesychu, pesychu a thagu nes dod i stop ynghanol y ffordd gul.  

“Ceir, dydyn nhw yn dda i ddim i neb” cythruddodd Meri yn flin gan chwipio'r olwyn o’i blaen yn wyllt.  Cytunodd Bob gan gyfarth yn uchel.  Penderfynodd y ddau gerdded am y dref gyda’i gilydd.  

           Ar ôl prynu digon o betrol, blawd, wyau a siwgr, cychwynnodd y ddau yn ôl at y car bach llwyd ar gyrion y dref.  Bwydwyd y car efo ychydig o’r petrol ac yn fodlon eu byd, yn ôl a’r ddau am y bwthyn.  Gosodwyd y bwyd yn daclus yn y pantri mewn rhes unionsyth fel milwyr mewn byddin.  Gosodwyd y tun hanner llawn o betrol ar y llawr teils oer.  

“Pedwar owns o fenyn, pedwar owns o siwgr, pedwar owns o flawd a dau wy, ynte Bob?!” mwmiodd Meri wrth fesur ei chynhwysion cyn eu tywallt yn un llwyth i’w bowlen bren anferth.  Perffaith.  

“Cinio dydd Sul sydd heno Bob, gyda sbwng a digonedd o gwstard poeth i bwdin.” Cyfarthodd Bob yn ddeallus yn ôl arni cyn rhwbio ei ben yn ei chôl drosodd a throsodd cyn rholio ar draws ei thraed creithiog.  Rowliodd nes bod y carped brethyn yn flew du a gwyn drosto.  Neidiodd i fyny tuag at ffedog gotwm goch Meri gan ddal ei freichiau allan er mwyn dawnsio efo hi.  

“I lawr Bob, ‘dwi’n coginio a fydd y bwyd ddim yn barod am o leiaf awr arall a ninnau wedi gwastraffu gymaint o amser gyda’r car,” hisiodd Meri wrtho. Rhoddodd wthiad sydyn iddo gyda’i phenelin nes iddo lanio ar ei ochr ar ben y tun petrol.

BANG! CLEC! BANG! WWWWSH! BANG! Edrychodd Meri’n syn tuag at y tân gwyllt oedd yn rhuo, ei hymennydd yn cael trafferth derbyn y darlun brawychus o’i blaen. Dawnsiai’r fflamau yn wyllt gan ddringo yn uwch ac yn uwch at do’r bwthyn gan ddwyn mwy a mwy o eiddo Meri gyda phob symudiad.  Yn waeth na hynny, yno yn gorff ynghanol fflamau’r gannwyll oedd ei ffrind gorau, Bob. Trodd yn dalp o chwys oer.  

Doedd rhyfedd ei bod yn oer, roedd y tân agored o’i blaen wedi marw.  Marw. Tân.  Marw.  Tân. Dyma ni yn ôl yng nghanol y cylch dieflig unwaith eto, yr hunllefau yn ei thynnu’n ei hôl i ail-fyw'r daith yn ddyddiol.  Bob yfory'r un fath.  Caeodd ei llygaid a gobeithio am amser lle y gallai ddarganfod ffordd allan o waelod y llethr serth hwnnw o anobaith a rhoi cam tuag at dawelwch meddwl pur.  Ie, roedd bywyd fel cwm, i lawr ac yna aros ar waelod y llethr, yn ddiarwybod i neb pryd fyddai’r gwastadir yn dod i ben cyn y byddai’r ddaear yn codi’n falch eto.  Gobeithiodd am yfory gwell..    

“’Dwi’n nôôôl!” Atseiniodd llais Non trwy’r drws agored.  “Mai ‘di oeri yma Mysus Jones, does ‘na ‘m rhyfedd eich bod chi’n crynu! Fe a’i nôl mwy o frigau i losgi rŵan! Fyddwch chi’n gynnas fatha tost wedyn.”  

Plygodd Meri ei phen mewn anobaith llwyr. Roedd yfory wedi cyrraedd ac roedd wedi cael digon.  

[musicblogwales]

Launchpad announce the thirty three Welsh artists and three record labels to receive grant funding for 2021

Launchpad announce the thirty three Welsh artists and three record labels to receive grant funding for 2021. The fund is part of Horizons – a partnership between BBC Cymru Wales and Arts Council of Wales investing in and platforming original music talent.

This is Launchpad’s most diverse list of awards yet with fourteen female artists and sixteen black musicians and artists of colour from a range of genres receiving funding to aid their music and creative work, spotlighting the exciting growth of MOBO (music of black origin) throughout Wales.

In what has been a really tough year for the  music sector amidst lockdowns and a global pandemic, Launchpad sees forty thousand pounds in total awarded to a diverse mix of musicians as they take the next steps in their career. Additionally Horizons will be offering the awardees aritist-centred music business training. Also for the first time ever Welsh labels High Grade Grooves(Caernarfon), Recordiau Jingcal(Cardiff), Something Out of Nothing Records(Cardiff) will receive funding, as Launchpad looks to deepen its support of the grassroots imprints that foster and platform talent.

Since its inception in 2014, the Launchpad fund has been awarded to over 200 artists, from over 60 towns across the whole of Wales, investing £210,000 in the Welsh music ecosystem.  

Many have been supported in their creative work with the fund enabling them to utilise studio time, specially commissioned photography and artwork, promotion of releases, equipment, video production and touring costs. For the thirty three artists awarded funding this year this is their first step on their Horizons journey, that could in the future include artist development, promotion and showcases sets at major festivals.

The applications were selected by a panel made up of twenty five members - including Super Furry Animals’ Cian Ciarian, Producers Gethin Pearson, Kris Jenkins, band manager Ryan Richards, singer Casi, and BBC Radio Cymru host Rhys Mwyn and many more bloggers, performers, managers and others from the UK music industry.

Panelist Tumi Williams (Afrocluster and Bombard Agency) says:

"Great to see a wide, varied pool of artists apply for launchpad this year. The sheer quality of music, across various genres is incredibly promising for the Welsh music scene. I was honoured to be part of such a rigorous selection process that ensured equality, diversity and support towards Wales' most deserving artists."

Female fronted rock band Mawpit say:  

“We are so thrilled to be selected for the funding! We’ve been planning on recording an EP for a few months now and thanks to Horizons this is going to be possible. We can now afford to record our music in a studio and pay for engineers / producers. We've had a brilliant start in 2020 and gained a lot of support since our first single was released so we are very excited to keep that momentum going with new music.”

Horizons will be announcing the awardees with a week-long multi-platform virtual festival highlighting the new talent, from home sessions, to online discussions. We’ll be meeting the artists across the week from Dec 7, culminating on Dec 11. You can follow all the activity @horizonscymru on Facebook, Twitter, and Instagram.  

Launchpad awardees in full:

Aleighcia Scot // Eadyth // Faith // Foxglove // Hako // Hemes  

High Grade Grooves // HVNTER // Ifan Pritchard // K(E)NZ // Kingkhan  

Leila Mckenzie // Los Blancos // Mace the Great // MADI // Magugu 

Milan Jones // Mass Accord // Mawpit // Minas // Monique B    

Phoenix Ris // Razkid // Recordiau Jigcal // Rona Mac // Sonny Double 1    

Something Out of Nothing Records // Swannick // Sywel Nyw // SZWE    

Thallo // The Honest Poet // Traxx    

https://www.bbc.co.uk/programmes/articles/20mVThxLl45P056vnZm9XzT/laucnpad-autumn-2020-artists

[pontiobangor]

Cartref a Chynefin

Mae canolfannau celfyddydau tair prifysgol yng Nghymru yn cyhoeddi Prif Artist a Phrif Gynhyrchydd ar gyfer eu prosiect uchelgeisiol Cartref a Chynefin.

Mae canolfannau celfyddydau tair prifysgol yng Nghymru - Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth (Prifysgol Aberystwyth), Celfyddydau Pontio (Prifysgol Bangor) a Chanolfan Gelfyddydau Taliesin (Prifysgol Abertawe) - wedi dod at ei gilydd i ymgymryd â phrosiect creadigol cymundeol ar raddfa fawr - Cartref a Chynefin. Cyhoeddwyd heddiw y bydd Mathilde Lopez a Cath Sherrell yn ymuno â’r prosiect fel prif artist a phrif gynhyrchydd.

Mae’r Brif artist, Mathilde Lopez, yn aelod sefydlu National Theatre Wales. Mae’n gyfarwyddwraig lawrydd ac yn sefydlydd a chyfarwyddwraig artistig August 012. Mae’n dderbynnydd Gwobr Cymru Greadigol mewn cyfarwyddo opera ac mae’n darlithio’n rheolaidd yng Ngholeg Brenhinol Cerdd a Drama Cymru.

Wrth ystyried gweledigaeth y prosiect, dywed Mathilde, “Yn yr ychydig o flynyddoedd diwethaf mae’r hyn yr oeddem yn ystyried fel cartref, fel lle diogel a chyfarwydd, wedi troi’n gynefin. Yn ystod y cyfnodau clo cawsom ein cyfyngu i’n lolfeydd ein hunain, i’n cyfrifiaduron, ac yno, wedi’n hysgwyd gan yr ymgyrch Mae Bywydau Du o Bwys a’r dystiolaeth glir am hiliaeth a rhywiaeth yn ddwfn yn ein cymdeithas, buom yn byw heb bobl, gyda cholled pobl. Ac yn ein cartrefi, oedd eisoes wedi troi’n wyllt, dechreuem sylweddoli y buom yn cydfyw â rhyw hanfod anhysbys arall, anghenfil: ni ein hunain.”

Mae’r Prif Gynhyrchydd, Cath Sherrell, ar hyn o bryd yn Asiant Greadigol ac yn Gydweithwraig Gelfyddydol gyda Chyngor Celfyddydau Cymru a daw hi â’i phrofiad helaeth yn y celfyddydau cymunedol i gefnogi amcanion y prosiect. Yn angerddol ynglyn â’r Celfyddydau a Chynhwysiant, mae hi wedi trefnu llawer o brosiectau celfyddydol ar raddfa fawr. ‘Roedd Cath yn Swyddog Addysg yng Nghanolfan y Celfyddydau Aberystwyth ac mae’n adfocad brwd dros y Celfyddydau ehangach yng Nghymru.

Dywed Cath, “’Rwyf wrth fy modd i fod yn rhan o’r prosiect hwn, ac mae’n gyffrous iawn y bydd y gwaith yn digwydd mewn tri gwahanol leoliad, gyda phob un yn recriwtio eu tîm o artistiaid a grwpiau cyfranogol eu hunain er mwyn dod â nhw at ei gilydd i greu ar y cyd. Mae Mathilde wedi datblygu’r weledigeth ar gyfer y prosiect cyfan. ‘Does gennym ddim syniad ar hyn o bryd beth fydd y canlyniadau yn y pendraw ac mi fydd yn hynod ddiddorol i weld sut mae pethau’n datblygu ac yn cymryd siâp.”

Mae Mathilde a Cath yn gofyn Pwy ydym ni? Beth yw gwlad? Beth sy’n ein clymu at ein gilydd? Y tir? Yr iaith? Cerdd? Cân? Gwrthrych? Bydd y prosiect yn ymwneud â ffeindio amser a thosturi ar gyfer ein hanghenfilod, croesawu gwesteion nad ydym eu heisiau, a threulio amser gyda phobl wahanol, pobl efallai ein bod yn cytuno neu ddim yn cytuno â nhw.

Dywedodd Dafydd Rhys, cyfarwyddwr Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth “’Rwyf wrth fy modd ein bod wedi denu Prif Artist a Phrif Gynhyrchydd mor wych ar gyfer y prosiect cyffrous hwn. Yn eu dwylo profiadol nhw, ‘rwy’n hyderus y byddwn yn gwireddu prosiect trawiadol ac ystyrlon a fydd yn gadael llawer o atgofion gwerthfawr yn ei sgil.”

Dywedodd Simon Coates, Cyfarwyddwr Canolfan Gelfyddydau Taliesin, “Mae’n bleser mawr gennym wneud y cyhoeddiad hwn heddiw wrth i’r prosiect ddechrau cymryd siâp trwy’r penodiadau hyn. Mae gweledigaeth Mathilde a Cath ar gyfer ymarfer cynhwysol yn hollbwysig i’r ffordd y buom yn dychmygu’r gwaith hwn.”

Dywedodd Osian Gwynn, Cyfarwyddwr Celfyddydau Pontio, “Mae Cartref a Chynefin wedi bod yn themâu mwy perthnasol nag erioed dros y flwyddyn ddiwethaf, wrth i’r pandemig ein cyfyngu i’n cartrefi a’n hardaloedd lleol ar wahanol adegau. Mae hyn wedi gwneud i ni edrych ar ein hamgylcheddau lleol trwy lens wahanol. Bydd y prosiect hwn yn ymchwilio’n ddyfnach syniadau ynglyn â’n cynefin a’n cymunedau, y byd naturiol a’n cymdogion - beth yw’r gwahaniaethau rhyngddom a’r hyn sy’n ein clymu. Dyma brosiect sy’n cynnwys cymunedau lleol, myfyrwyr prifysgol, academyddion ac artistiaid llawrydd - mi fydd yn gyffrous iawn i brofi canlyniadau’r ymchwiliad hwn!”

Cynhelir Cartref a Chynefin yn Aberystwyth, Bangor ac Abertawe lle bydd tri thîm gwahanol o artistiaid a chynhyrchwyr yn gweithio ar y cyd. Daw’r prosiect i ben gyda digwyddiad, neu gyfres o ddigwyddiadau, wedi eu creu mewn lleoliadau penodol gan y bobl sy’n byw yno.