#Nəqqaş

[xuxanov]

🔹

XVI əsrdə yaşamış Təbrizli miniatürçü rəssam Mir Seyid Əlinin öz görünümü (avtoporteti).

▫️

بودا بیزیم تَبداش "میر سید علی نقاشئن" اُوز گؤرونوْمو.

🔺

Mir Sayyid Ali (b. 1510). Self-Portrait of Mir Sayyid Ali, 1555-1556. In the collection of the Los Angeles County Museum of Art (Los Angeles County Museum of Art)

▫️

Mir Sayyid Ali was born in Tabriz, Azerbaijan-Iran. He migrated to Kabul, Afghanistan in 1552 to work for the Mughal Emperor Humayun (r. 1530-1540 and 1555-1556) and accompanied him to Delhi in 1555 to become the director of the royal manuscript atelier. He oversaw the production of the Hamzanama (Adventures of Hamza) project consisting of 1400 large-scale paintings bound in fourteen volumes in 1562-1572, which was completed under Abd al-Samad in 1572-1577 (see M.78.9.1). Mir Sayyid Ali depicts himself dressed in South Asian garb. He wears a Deccani style white turban with a decorative band wrapped around it and a floral jigha (plume-like ornament similar to an aigrette). Kneeling on a rug in a landscape, he is intently reading a book supported by an elegant book stand (see M.73.5.118 and M.76.2.19). Beside him is an inkwell, a pen box (see M.73.5.340 and M.89.160a-b), a writing tablet with two inscriptions, and an unfurling paper scroll. The upper inscription on the tablet reads, ‘At the top of the writing tablet, it is written in gold: “The master’s tyranny is better than the father’s kindness.”’ The lower inscription furnishes the artist’s signature, ‘Depicted by Sayyid Ali, the rarity of the kingdom of Humayun Shah.’ The calligraphic panels on the rug are a poetic couplet, ‘My two eyes are the coverings in that abode so that you may ordain your bridal room, there. Wherever you trudge along, I want to become the dust on the road, there.��� (Translations by A.S. Melikian-Chirvani.)

[aysafhar]

Allah sənə vermiş gözəlim bir elə göz qaş,

Bilməm ki mələksən ya bəşərsən qalıram çaş.

-----------------------------------------------------------

Sənsiz mənim ey yar nə dəqiqəm anım olsun,

Onnansa mənin canım alan cananım olsun.

Canana fədadır nə qədər imkanım olsun,

Cismimdə mənim saysız –hesabsız canım olsun,

Hər gün birini naz ilə məndən alasan kaş.

-------------------------------------------------------------

Zülfün özü tək hali pərişan eliyəndür,

Ləli ləbüvün fikri ürək qan eliyəndür,

Əndami-lətifün bizi heyran eliyəndür,

Hüsnün gözəlim eşqidə cövlan eliyəndür,

Çatdıqda çatır çatmiyana atdı o bir daş.

------------------------------------------------

Yazmış adıni surəsi Qurani-şərifin,

Çox güclüdü eşqin küləyi yoxmu xəfifin?

Yoxdur davami məndəki bu təni-zəifin,

Aşiqləri diz çökdürüb əndami-lətifin,

Qoyduqda ayağın yerə hətta qoyulur baş.

--------------------------------------------

Nurdan da, işıqdan da, ziyadan da, gözəlsən,

İsmətdən abırdan da həyadan da gözəlsən,

Aydan da günəşdən də səmadan da gözəlsən,

Hüsnündə gözəlsənsə vəfadan da gözəlsən,

Gör bir nə gözəllikdə yaratmış səni nəqqaş?

------------------------------------------------

Getsən hara kölgən olub ey gül gələrəm mən,

Səndən gözəlim bəzmi vüsalın dilərəm mən

Baxsa sənə əğyar onu vallah bölərəm mən.

Bir gün səni gəl görməsəm ey gül ölərəm mən,

Qəlbimdə qubar həsrəti –eşqində gözüm yaş.

---------------------------------------------------------

Bir dəfə baxıb xalına ruyində öleydim,

Bihuş eliyeydi məni buyin də öleydim,

Göz yaşımın əlbəttə ki suyində öleydim

Qəsdim budur axır səri- kuyində öleydim

Kuyin mənə bir doğma vətən mən də vətəndaş.

[kncfli]

Allah sənə vermiş gözəlim bir elə göz qaş,

Bilməm ki mələksən ya bəşərsən qalıram çaş.

Sənsiz mənim ey yar nə dəqiqəm anım olsun,

Onnansa mənin canım alan cananım olsun.

Canana fədadır nə qədər imkanım olsun,

Cismimdə mənim saysız –hesabsız canım olsun,

Hər gün birini naz ilə məndən alasan kaş.

Zülfün özü tək hali pərişan eliyəndür,

Ləli ləbüvün fikri ürək qan eliyəndür,

Əndami-lətifün bizi heyran eliyəndür,

Hüsnün gözəlim eşqidə cövlan eliyəndür,

Çatdıqda çatır çatmiyana atdı o bir daş.

Yazmış adıni surəsi Qurani-şərifin,

Çox güclüdü eşqin küləyi yoxmu xəfifin?

Yoxdur davami məndəki bu təni-zəifin,

Aşiqləri diz çökdürüb əndami-lətifin,

Qoyduqda ayağın yerə hətta qoyulur baş.

Nurdan da, işıqdan da, ziyadan da, gözəlsən,

İsmətdən abırdan da həyadan da gözəlsən,

Aydan da günəşdən də səmadan da gözəlsən,

Hüsnündə gözəlsənsə vəfadan da gözəlsən,

Gör bir nə gözəllikdə yaratmış səni nəqqaş?

Getsən hara kölgən olub ey gül gələrəm mən,

Səndən gözəlim bəzmi vüsalın dilərəm mən

Baxsa sənə əğyar onu vallah bölərəm mən.

Bir gün səni gəl görməsəm ey gül ölərəm mən,

Qəlbimdə qubar həsrəti –eşqində gözüm yaş.

Bir dəfə baxıb xalına ruyində öleydim,

Bihuş eliyeydi məni buyin də öleydim,

Göz yaşımın əlbəttə ki suyində öleydim

Qəsdim budur axır səri- kuyində öleydim

Kuyin mənə bir doğma vətən mən də vətəndaş.

•Məşədi Baba

[elqerez]

İnsan saniyəyə əsr qədər dəyər verdi, xaosu nizama saldı, sonra rənglədi, rənglər müxtəlif, sərhədlər aydın idi, iş böyük, nəqqaş dəqiqliyi tələb edən. İnsan qırmızını qaranın, qaranı ağın həbsindən xilas etdi. İnsan xilaskar oldu, hifz etdi, mühafiz oldu. İnsan xoşbəxt oldu. İnsan bunu paylaşdı, paylaşdıqca çoxaldı, çoxaldıqca dəyişdi, dəyişdikcə rəngarəngləşdi, rənglər xaos yaratdı, insan sayını artırdı, insan çoxaldı, çoxaldıqca zaylaşdı, çoxaldıqca parçalandı, çoxaldıqca fərqləndi. İnsan çoxaldıqca insansızlaşdı. İnsan rəngləri xilas etməyi unutdu, insan insanı həbs etməyə başladı, rənglər qarışdı, tündləşdi. İnsan kəşf etdi, insan icad etdi, insan inkişaf etdiyini düşündü, insan məhvə doğru inkişafda olduğunu görmədi, insan insanı incitdi, insan insanı əzdi, sürüdü, insan insana dözmədi, insan insanı azaltdı, insan azaldı, rənglər çoxaldı, insan oyandı, insan ayıldı, insan fərqinə vardı, insan gecikdi, insan fürsətini fövtə verdi, insan dözmədi, insan məhv oldu, insan yox oldu, rənglər qarışdı.

Qara Dərviş ©