#Dolf Ruesink | Explore Tumblr posts and blogs

jurjenkvanderhoek · 17 days ago

Text

HØKEN VAN GRONINGEN TOT ZEELAND, DE VEENHOOP TOT IN VALKENBURG

De dag dat Geert Wilders in de Kamer tegen Mark Rutte riep "Doe eens normaal, man" had de premier meteen het lied 'Høken is normaal' moeten aanheffen. En dan had de voorman van de PVV kunnen invallen met 'Oerend hard'. Maar ja, toen lag het boek 'Feesten als wilde beesten' nog niet op de koffietafel. Schrijver en samensteller Dolf Ruesink dacht in 2011 nog helemaal niet aan een fotoboek over Nederland 50 jaar Normaal. Er was geen sprake van een halve eeuw rock uit de Achterhoek, het moment was nog niet aangebroken. Maar in de Tweede Kamer had de Nedersaksische streektaal kunnen klinken, toen. Het was het ultieme moment om te laten horen dat Nederland meer is dan het hoog Haarlemmerdijks en de hete aardappel in de keel, dat er in ons kikkerland eigenlijk alleen maar streektalen en in dialect wordt gesproken.

In 1975 wordt Holland oerend hard opgeschrikt door die rockband uit het Oosten des lands. Een achtergebleven gebied, dat Oosten meent het Westen. Een land van boeren, burgers en buitenlui. Uitgestrekte velden, loeiende koeien, knorrende varkens en kraaiende hanen. De Achterhoek, kan daar iets goeds vandaan komen? De tijd blijkt rijp de grond eens twee spaden diep om te keren en de westerse lakens eens danig op te schudden. In de vruchtbare grond van het platteland planten Bennie Jolink en consorten een jonge scheut die binnen een paar jaar tot een stevige boom zal uitgroeien en rijk vrucht zal dragen. Het fundament is op Hemelvaartsdag in Lochem gelegd voor een huis van de taal dat stevig staat. De deur van het heilige huisje van de popmuziek is ingetrapt. In je moerstaal zingen kan en mag dan werkelijk in die taal en met die spraak waarin je denkt en waarmee je leeft. Normaal is de voorloper in het muziek maken zoals het hoort, gewoon dat doen zoals je bent. Geen vertalingen, gewoon wat in je hart leeft en dagelijks normaal uit je mond komt.

'Feesten als wilde beesten' is een lijvig boek in harde kaft gestoken, het kan tegen een stootje en hoort een plaats te hebben in de boekenkast van de liefhebber. Een must-have voor de fanatieke fan, de bijbel voor de normaalist. Of anhanger, in gaaf Achterhoeks. Het boek is eigenlijk een veredeld plakboek. Zo’n multomap waarin foto's geplakt zijn, voorzien worden van het nodige geschreven commentaar. Om herinneringen op te halen: van toen was ik daar, weetjewel. Geen biografie van de band, maar een beschrijving van het publiek. Een collage van ervaring en emotie vanuit de zaal van wat er op het podium gebeurd. De schrijver en samensteller is een grondige veldtocht door Nederland aangegaan om bij vrijwel iedere høkende fan en elk podium waarop Normaal heeft gestaan aan te kloppen. En op die diepgravende manier een omvangrijk archief samen te stellen van afbeeldingen en memorabilia. Geïllustreerd met smeuïge verhalen en sappige anekdotes. Alles uit de eerste hand, want zij waren erbij.

Dolf Ruesink, journalist en auteur, volgt de band vanaf de oprichting en was redacteur van het fanclubblad Anhangerschapsbode. Hij prijst in zijn voorwoord de uitgave zelf aan als foto- en concertboek, dat gaat over de beleving van het legioen høkers en anhangers. Over hun gewoonten en spraakmakende rituelen, de feestcultuur. ‘Passend in de tijd van toen, maar ze geven ook een sterk veranderd tijdsbeeld weer. Over seksualiteit, emancipatie, gezag en dierenwelzijn zijn opvattingen en opinie in een halve eeuw radicaal gedraaid.’ Om te beginnen belicht het boek de ontwikkeling van Normaal als ambassadeur van de streektaal. De kracht en magie van de pioniersband schuilen in de eigenheid, spontaniteit en originaliteit waarmee ze al een halve eeuw optreden, merkt Ruesink terecht op. Met hun authentieke dialectnummers vertolken en voelen ze perfect het sentiment van hun volgers aan. ‘Bij elke stemming past wel een nummer.’ Het boerenimago heeft Normaal geen windeieren gelegd. Normaal blijkt geen ééndagsvlieg of een overwaaiende rage, het is een goedlopend bedrijf dat op het juiste tijdstip en op een goede manier de mensen aanspreekt.

“Feesten als wilde beesten” doet na deze inleiding over de band de groei en bloei van de fanatieke achterban uit de doeken. Want daar gaat het boek over het geheel genomen over, het is de spil waarom de uitgave draait. Want die anhangers, de meute van vurige volgers, bepaalt de cultuur die om de groep heen hangt. Die folklore gaat verder dan enkel de spreekkoren tijdens concerten, het luidkeels meezingen van liedteksten. Er wordt een hele ris aan gewoontes uit de kast getrokken die de geschiedenis ingaan als de rituelen rond Normaal. Stevig stampen, strooien met stro en gooien met Grolsch-bier. De varkensstift om dames te merken, kanonskogels van kletsnatte hemden. Touwtjespringen met aan elkaar geknoopte shirts. Het Zwientje Tik, een varkensrace, afgekeurd door de Dierenbescherming, goedgekeurd door Normaal. In het boek worden publieke geheimen prijs gegeven: geen bier in de beugelflessen op het podium, maar Spa rood. De muziek mag dan zijn aangeschoten, de muzikanten moeten wel helder blijven.

De veldtochten, zoals de tournees van Normaal worden genoemd, gaan door al de Nederlandse provincies en kort daarbuiten. Dolf Ruesink volgt de mannen op de voet en ik sta bij wijze van spreken stinkend naar verschaald bier op de voorste rij geplakt tegen het hek. Van Groningen tot Zeeland, overal trekken de muzikanten volle feesttenten. Veel plekken bezoeken ze meermalen, want de groep en hun muziek valt in de smaak. Vooral in plattelandsgemeenten en kleine dorpen wordt Normaal met open armen ontvangen. Hoewel er in de beginne nog weleens wat tegenstand is – burgemeesters verbieden optredens, maar deze wordt snel gebroken en in der minne geschikt. Gaandeweg verovert Normaal heel Nederland en zingt men tot in alle uithoeken rondborstig en luidkeels mee in de streektaal. Het Achterhoeks groeit uit tot een dialect dat het Fries van de troon dreigt te stoten als tweede taal van het land.

Trots zijn op je achtergrond en je moerstaal spreken, dat gaat als een razend vuur door heel het land. Waar Normaal dan ook speelt van De Veenhoop tot in Valkenburg, overal vindt hun simpele imago weerklank en trekt volle feesttenten. Het boek beschrijft dan ook niet de muziek van Normaal, maar de manier waarop het beleefd wordt. Vanuit alle uithoeken van Nederland komen er bij Ruesink desgevraagd verhalen van ervaringen binnen. Het maakt naast de honderden foto’s die de anhangers in beeld brengen het boek een feest om door te bladeren. Normaal staat voor feest, de fans bouwen het graag. Het enthousiasme op het podium straalt uit op het publiek in de zaal en andersom, de massa brengt met geestdrift het concert tot een hoogtepunt. Het is een opwaartse spiraal waarna er een puinhoop aan bierglazen, hemden en bh’s overblijft.

Hoewel ik al meer dan duizend woorden eraan heb vuil gemaakt laat het boek zich eigenlijk niet beschrijven. Het moet gelezen worden en vooral bekeken. Het geeft een glashelder beeld van de mensen waarvoor Normaal op de planken staat. Nederland 50 jaar normaal, dat is biergooien, strosmijten, grondhøken, moddervechten, varkensrennen, brommerskieken, dorpsfeesten, drankketen, dauwtrappen, kraamschudden, carbidschieten, noaberschap, høken, daldeejen, brekken en angoan. Allemaal en meer onderdeel van het Normaal-verhaal.

Feesten als wilde beesten. Nederland 50 jaar Normaal. Dolf Ruesink. Uitgeverij Noordboek-Van Gorcum, 2024.

Moi wi-j goat høken / en dat doe`w niet zachtjes, moar dat doe`w hard/ ik zei hard

Zo alderbarstend hard, `t kan niet harder goan / zo knoeperd hard, dat ow alles oaverend geet stoam

zachtjes en dat doet wi-j as wi-j uut gedretten bunt / vanavond goat wi-j høken, zo hard as wi-j dat kunt

Zo alderbarstend hard, `t kan niet harder meer / zo knoeperd hard, as `t nog harder geet dan dut `t zeer

Bartjen is an `t bateren, de splinters vliegt d`r af / de deerntjes vangt de stokken op, zie wordt helemoal maf

Wimken is an `t ploegen, diepe deur de voor / `t geet eengaal better met zo`n donders snee in `t oor

Ketsen is an `t ketsen, zo dat alles ketst / ketsen is `t enige, høken is olderwets

Paultjen met de turbo, notenmeter op de hals / oeh, wat kriegt die snaren smeer, dat is joarlang niet mals

Buizen is an `t reeren en hoe spölt d`r ok nog bi-j / as hie begint te scheuren, bunt der anderen niet zo bli-j

Zo alderbarstend hard, `t kan niet harder meer / Zo knoepes hard, as `t nog harder geet dan dut `t zeer

Zo alderbarstend hard, `t is ongekend /zo gloepes hard, wi-j wilt gin mietjes in de band

#NORMAAL #Dolf Ruesink #Noordboek van Gorcum #anhangers #fotoboek #concertoverzicht #boekbespreking

0 notes