#DemirKarbür

[dokumtek]

Sfero Dökümde Kullanılan Aşılayıcılar Nelerdir?

Sfero dökümde kullanılan aşılayıcılar katılaşma sürecinin kontrol edilmesinde ve nihai ürünün mekanik özelliklerinin geliştirilmesinde önemli bir rol oynar. Genel olarak sfero dökümde kullanılan aşılayıcılar; Kalsiyum, Baryum, Stronsiyum ve Zirkonyum'dur.

Kalsiyum:

Dökümhane şartlarında kullanılan ferrosilisyumlar dengeli miktarlarda kalsiyum ve alüminyum içerir. Malzemelerin çoğunluğu dökümde delik gibi problemlere yol açan yüksek Alüminyum içeren (>%3) kaynaklardan elde edildiği için, malzeme seçimi de dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Orta ölçekli dökümhanelerde iyi FG FeSi tatmin edici küre sayısı ve demire istenen özellikleri sağladığından tatmin edicidir.

Baryum:

Sfero dökümde kullanılan aşılayıcılar derken akla gelen ; besleme süresinin uzun olduğu ya da dökümün katılaşmasının yavaş (örneğin ağır bölgeler) olduğu durumlarda daha çok Baryum içeren aşılayıcılardır. Baryum, ön şartlandırmada veya magnezyum alaşımı üzerinde örtü tozu olarak kullanıldığında oksijen ve kükürt aktivitelerini bir miktar düşürebilmektedir. Bu nedenledir ki istenmeyen bazı bileşiklerin oluşmasını engelleyebilir veya azaltabilir. Tretmandan sonra ilave edilen baryumlu aşılar da magnezyumun etkisinin sönmesini geciktirerek, daha kontrollü bir prosese olanak sağlar. Bu yüzden; - Magnezyum işleminin verimini kontrol etmenin zor olduğu durumlarda - Döküm potasında meydana gelen ve istenmeyen cüruf oluşumlarının kontrol edilemediği durumlarda(Toplam Baryum içeriği %3 ‘ün üzerinde olan aşılayıcılar hiçbir işe yaramaz ancak cüruf oluşturabilir.) - Magnezyum tretmanının etkisinin biraz daha uzatılmak istendiği durumlarda bu katkılar kullanılabilir.

Stronsiyum:

Sfero dökümde kullanılan aşılayıcılardan Stronsiyum içerenler bazı özel hallerde kullanılmaktadır. Stronsiyum; - Küreselleştiricinin nadir toprak metalleri içeriği %1’in altında olduğunda - Magnezyum, nadir toprak metalleri ya da herhangi MgFeSi ile işlem yapıldığında çil uzaklaştırılması - Küre sayısı bakımından demire oldukça fayda sağlar. Yüksek nadir toprak metali içeriği Stronsiyumun etkilerini yok edebilir.

Zirkonyum:

Zirkonyum, Sfero dökümde ergitme proses ya da tel besleme prosesinde N_2 ‘yi uzaklaştırarak önemli bir avantaj sağlar. Zirkonyum içeren aşılayıcılar; - orta seviyede güçte - besleme dirençli mükemmel sfero dökümde kullanılan aşılayıcı malzemelerdir. Nadir toprak metalleri, Bizmut, Mangan gibi çeşitli elementler içeren diğer aşılayıcılar ticari olarak bulunabilir. Sfero Dökümde Yaygın Olarak Kullanılan Aşılayıcılar Ferrosilikon: Sfero dökümde en yaygın kullanılan aşılayıcıdır. İçeriğindeki zirkonyum, seryum, kalsiyum ve baryum gibi elementler, grafit çekirdeklenmesini hızlandırarak daha düzgün bir mikro yapı oluşturur. Bu sayede, dökümün mekanik özellikleri önemli ölçüde gelişir. Silisyum Karbür (SiC): Ferrosilikona göre daha yeni bir alternatif olan SiC, uygun maliyeti ve yüksek etkinliği ile dikkat çeker. Hem silisyum hem de karbon sağlayarak, karbür oluşumunu engeller ve grafit nodül sayısını artırır. Bu da dökümün sünekliğini ve mekanik özelliklerini iyileştirir. Grafit Bazlı Aşılayıcılar: Bu aşılayıcılar, doğrudan grafit nodüllerinin oluşumunu teşvik eder. Sfero dökümlerde istenen nodül sayısı ve şeklini elde etmek için idealdirler. Kalsiyum Silisit: Çekirdeklenme ve grafit oluşumunu destekleyerek, dökme demirin genel kalitesini artırır. Sfero dökümde aşılayıcılar, dökme demirin mikro yapısını kontrol ederek, malzemenin mekanik özelliklerini önemli ölçüde etkileyen kritik bir rol oynar. Bu malzemeler, erimiş demir içinde grafit nodüllerinin oluşumunu teşvik ederek, dökümün sünekliğini ve dayanıklılığını artırır. Aşılayıcıların İşlev Mekanizmaları Çekirdeklenme Alanlarının Oluşumu: Aşılayıcılar, erimiş demir içinde grafit kristallerinin oluşabileceği ek çekirdeklenme alanları sağlar. Bu sayede, grafit nodülleri daha küçük ve daha homojen bir şekilde dağılır. Bu durum, dökümün mekanik özelliklerini iyileştirir ve kırılma direncini artırır. Ötektik Noktasının Altındaki Soğumayı Azaltma: Aşılayıcılar, erimiş demirin soğuma hızını kontrol ederek, istenmeyen demir karbürlerinin oluşumunu engeller. Demir karbürler, dökümün sünekliğini azaltır ve mekanik özelliklerini olumsuz etkiler. Aşılayıcılar, grafit nodüllerinin oluşumunu teşvik ederek, karbürlerin oluşumunu sınırlar. Sfero Dökümde Aşılayıcı Seçimi Sfero dökümde kullanılan aşılayıcı türü, dökümün nihai uygulamasına ve istenen özelliklere göre belirlenir. En yaygın kullanılan aşılayıcı ferrosilikondur. Ferrosilikon, grafit çekirdeklenmesini hızlandırarak, daha düzgün bir mikro yapı oluşturur. Ancak, silisyum karbür gibi alternatif aşılayıcılar da, daha uygun maliyetli olmaları ve mikroyapı üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle giderek daha fazla tercih edilmektedir. Özetle, aşılayıcılar, sfero dökümde grafit nodüllerinin oluşumunu kontrol ederek, malzemenin sünekliğini, dayanıklılığını ve işlenebilirliğini önemli ölçüde etkiler. Doğru aşılayıcı seçimi, dökümün kalitesini artırmak ve istenen mekanik özellikleri elde etmek için kritik öneme sahiptir. Şunlara da göz atabilirsiniz. Sfero Dökümde Aşılayıcı Nasıl Seçilmelidir? Pik Dökümde Aşılayıcı Nasıl Seçilmelidir? Dökme Demirin Aşılaması Nasıl Yapılmaladır? Aşılama Yöntemleri Nelerdir? Aşılama Sonuçları Nasıl Kontrol Edilmelidir? Read the full article