#Daarom doen sommige vrouwen zo raar tegen je

[stefselfslagh]

Murielle Scherre: ‘Als ik ooit mijn dagboeken kwijtraak, heb ik nog altijd mijn tattoos.’

Dit stuk verscheen in De Morgen Magazine, de weekendbijlage van De Morgen.

In juni stelt Murielle Scherre nieuwe intieme stofjes voor: een collectie genderneutrale lingerie. Drieënveertig is de ontwerpster inmiddels: een leeftijd waarop zekerheden niet zelden plaatsmaken voor twijfels. Maar niet bij Scherre. "Mijn midlifecrisis was een openbaring."

Murielle Scherre laat zich sinds een paar jaar Murielle Victorine Scherre noemen. Niet omdat een meervoudige voornaam haar - komt-ie - voornamer doet lijken, wel omdat Murielle Victorine nog weerbarstiger klinkt dan Murielle. "Veel mensen hebben het moeilijk om mijn naam te onthouden", vertelt ze. "Murielle wordt vaak Mireille, Scherre verandert meestal in Scheirre. En dus dacht ik: als ik dan toch zo'n lastige naam heb, maak ik hem gewoon nog wat moeilijker. Mijn oma zei altijd: 'Als ge het niet kunt wegsteken, moet ge het doen opvallen.' Dat zijn woorden waar ik in mijn leven al veel aan gehad heb." (lacht)

En zo neemt Murielle Scherre me al tijdens de eerste minuut van ons gesprek mee naar haar karakteriële epicentrum. Als je niet makkelijk kan zijn, wees dan moeilijk. Als je niet stil kan zijn, wees dan luid. Als je jezelf niet kan verstoppen, trek dan wild gesticulerend en desnoods hevig hinnikend de aandacht. "Op school kreeg ik voortdurend te horen dat ik te druk was. Dat ik te veel plaats innam. Twaalf jaar lang heb ik geprobeerd om mezelf te veranderen. Om minder aanwezig te zijn. Het was de ongelukkigste periode van mijn leven. Iemand anders proberen te zijn dan wie je bent: het vreet belachelijk veel energie. En het is gedoemd om te mislukken. Tegen een begonia zeg je toch ook niet dat hij een perzikboom moet worden?"

De karaktertrekken die haar vroeger op schooltuchtelijke reprimandes kwamen te staan, worden vandaag geprezen: haar koppigheid is vastberadenheid geworden, haar brutaliteit bravoure. Al negentien jaar is ze de bezielster, ontwerpster en chief ethics officer van La Fille d'O: het lingeriemerk dat het vrouwelijke schoonheidsideaal in het overdadig gemaquilleerde gezicht uitlacht. La Fille d'O-catalogi worden niet bevolkt door multi-orgasmes veinzende fotoshopmodellen, maar door vrouwen met striemen, vetplooien en schaamhaar.

Tussen het ondernemen door houdt Scherre nu en dan onorthodoxe pleidooien voor meer bewegingsvrijheid in de liefde ('Volgens mij heeft liefde geen exclusiviteitscontract met seks') en minder winstbejag in de economie ('Wie op een eindige planeet leeft, kan niet blijven gaan voor eindeloze groei'). Soms wordt ze een 'avantgardistische amazone' genoemd, dan weer 'de rebelse lingeriekunstenares'. Kwalificaties waartoe ze zich verhoudt zoals sterren tot astronomie: met de grootst mogelijke onverschilligheid. "Mijn doel is niet om tegendraads bevonden te worden. Mijn doel is om te kunnen doen waar ik zin in heb. Dat zijn twee wezenlijk verschillende dingen."

De gelaagde mens We hebben afgesproken in het voormalige gemeentehuis van Desteldonk: een tot voor kort vereenzaamd gebouw dat ze samen met haar lief - kunstenaar, muzikant en La Fille d'O-vormgever Jan Verstraeten - heeft omgetoverd tot een bohemienpand met een majestueuze lichtinval. Aan de muren hangen schilderijen die nog lijken te twijfelen tussen een figuratief en een abstract bestaan, op de houten vloer staat een zetel die na de werkuren bijklust als slaap-, sluimer- en streelplaats.

Terwijl Jan Verstraeten zich achter een breedgeschouderde iMac terugtrekt, zetten Murielle Scherre en ik het op een gemondmaskerd keuvelen over de nieuwe La Fille d'O-collectie: een verzameling genderneutrale lingerie die ze ontwierp tijdens een een-tweetje met Sébastien Meunier, de vroegere artistiek directeur van Ann Demeulemeester. In juni wordt de collectie voorgesteld, in oktober ligt ze in de winkels.

De samenwerking tussen Scherre en Meunier leidde tot 'lingerie die rekening houdt met non-binaire lichamen, cis- en transgenderlichamen en lichamen die door een transitie gaan.' Omdat Scherre voor de tijdsgeest wel vaker als haas heeft gefungeerd, informeer ik of haar genderneutrale collectie in lingerieland een nieuwigheid is. "Nee, er bestaat al een klein aanbod van genderneutrale lingerie. Maar dat is louter functionele lingerie, vaak gemaakt door transpersonen zelf. De collectie die Sébastien en ik straks op de markt brengen, is behalve functioneel ook esthetisch."

Ze zal zich nog eerder laten opsluiten in een vochtige kelder vol ratten en stroboscooplampen dan dat ze ooit borstvergrotende lingerie zal maken. Maar staan transvrouwen net niet te popelen om zich aan het traditionele schoonheidsideaal te conformeren? "Sommige transvrouwen gaan onze genderneutrale lingerie niet vrouwelijk genoeg vinden, dat klopt. Maar er zijn ook transpersonen die zich in het non-binaire vakje situeren. Mensen die de ene dag mannenkleren en de andere dag vrouwenkleren dragen. Zij gaan wél blij zijn met onze genderneutrale collectie."

Aan genderlabels is er anno 2021 geen gebrek. Het lijkt wel alsof de LGBTQ-gemeenschap elke week met een nieuwe letter wordt uitgebreid. Maar als je mensen in steeds kleinere categorieën opsluit, dreigt hun echte persoonlijkheid je dan niet te ontglippen? "Ik snap wat je bedoelt. En ik snap ook dat mensen zeggen: 'Non-binaire transvrouwen? Wat gaat ze nog allemaal verzinnen?' Maar toch denk ik dat de huidige verfijning zinvol is. Dat al die nieuwe gendercategorieën nodig zijn om die kolossale, achterhaalde M/V-rots te doen afbrokkelen."

Ze wijst erop dat de nieuwe genderlabels het leven niet ingewikkelder, maar juist eenvoudiger maken. "Ik koop al jaren bijna al mijn kleren in de mannenafdeling. Daar is niks mis mee, maar toch zijn er nog altijd mensen die mij raar bekijken omdat ik mannenkleren pas. Mochten alle klerenwinkels vanaf nu non-binair zijn, zou ik daar geen last meer van hebben. Dan zou ik gewoon iemand zijn die kleren past, punt."

"Waar ik mezelf op de genderas situeer? Dat varieert. Mijn mannelijke kant manifesteert zich doorgaans wat makkelijker dan mijn vrouwelijke: ik ben vaker daadkrachtig en uitgesproken dan zoekend en scheppend. Maar eigenlijk schuif ik op de genderas voortdurend heen en weer. Zoals de meeste mensen, trouwens. Geen enkele vrouw heeft uitsluitend vrouwelijke energie, geen enkele man alleen maar mannelijke energie."

Wanneer ik mompel dat ik tijdens het shoppen ook weleens naar een coltrui uit de vrouwenafdeling gelonkt heb, evolueert haar pleidooi voor genderschakeringen naar een warme ode aan de gelaagde mens. "Binair denken is ontzettend beperkend. We verplichten onszelf toch ook niet om een leven lang maar naar twee bands te luisteren? Het zou nogal een verarming zijn. Vroeger werd de mensheid opgedeeld in vleeseters en vegetariërs. Vandaag zijn er ook flexitariërs, veganisten, raw food-liefhebbers, one meal a day-adepten, noem maar op. Ik vind dat fantastisch. Hoe geraffineerder de wereld, hoe makkelijker je jezelf kan zijn. Ook al ben je een megavreemde mix van allerlei voorkeuren en overtuigingen. Ga je graag naar de kerk, maar geloof je totaal niet in God? No problem. Mensen zijn multidimensionele wezens. We zitten boordevol bijzonderheden en contradicties. Die gaan we toch niet begraven onder een laag geveinsde rechtlijnigheid, zeker? Onze complexiteit maakt onze soort net zo boeiend."

Een professionele amateur Terug naar haar dwarse lingeriebedrijf. La Fille d'O ontleent haar naam aan Histoire d'O, de erotische/seksistische/literaire/tegenstrijdige/gevaarlijke/ bevrijdende (u kiest maar) roman van de Franse schrijfster Pauline Réage. Hoofdpersonage O is een jonge fotografe die zich uit liefde voor haar vriend laat bezitten door elke man die haar maar wil en en passant nog wat huidretoucherende zweepslagen in ontvangst neemt. La Fille d'O, aka Murielle Scherre, is haar geestelijke dochter: de vrouw die zich afvraagt of je ook liefde kan krijgen zónder je te onderwerpen.

"Toen ik twintig was, stonden de vrouwentijdschriften vol titels als 'Hoe geef je hem de beste blow-job?' De boodschap was duidelijk: om geliefd te worden, moest je pleasen. En eigenlijk is er nog niet veel veranderd: de reclamecampagnes van lingeriemerken tonen nog altijd vrouwen die - met de lippen alvast uit elkaar - liggen te wachten op hun caballero. Dat is een beeld waar ik weinig mee heb. In mijn wereld moeten vrouwen niet behagen om voor liefde in aanmerking te komen."

Toch lieten de schoonheidsvoorschriften van de mode-industrie haar vroeger ook niet ongevoelig, zegt ze. "Gedurende jaren pimpte ik mijn borsten, droeg ik hoge hakken en gebruikte ik rode lippenstift. 'Dat is wat een vrouw van de wereld doet', dacht ik. Tot ik besefte: 'Scherre, de aandacht die je hiermee trekt, is niet het soort aandacht dat je wilt.' Vervolgens heb ik een periode gehad waarin ik mijn lijf in vormeloze kleren begroef en zelfs het kleinste veegje make-up als een verraad aan mijn persoonlijkheid beschouwde. Pas nu begin ik stilaan tot een synthese tussen beide uitersten te komen."

Haar ogen zoeken even de horizon op. Alsof zich ter hoogte van de einder een visie op schoonheid bevindt die alle andere overbodig maakt. Even later zegt ze: "De opdracht is hoe dan ook: je lichaam aanvaarden zoals het is. Je mag het mooi of lelijk vinden - of geen van beide - maar het heeft weinig zin om je ertegen te verzetten. Je mag je lijf ook niet uitsluitend op zijn esthetische merites beoordelen. Een lichaam is per definitie een ongeëvenaarde, wonderbaarlijke machine. "

"Daarom wil ik ook geen lingerie die mijn lichaam verandert. Ik wil dat het onder-steund wordt zoals het is. In het Frans hebben ze het over le soutien. Dat is precies wat lingerie moet doen: vrouwen steunen. Hen helpen om opnieuw vriendjes te worden met hun lijf. Merken zoals Wonderbra en de katholieke kerk zeggen ons voortdurend dat ons lichaam niet goed genoeg is. Van Wonderbra moeten we onze borsten groter doen lijken, van de kerk moeten we ze verstoppen. Geen wonder dat zoveel vrouwen hun lichaam haten. Terwijl dat nergens voor nodig is."

Hoewel Scherre geroemd wordt om haar technische bagage, noemde ze haar bvba l'Amateur. Een verwijzing naar haar grotendeels autodidactische status? Of een doorzichtig gevalletje van valse bescheidenheid? "Amateur betekent zowel prutser als liefhebber. Die dualiteit vind ik cool: de context waarin je het woord gebruikt, bepaalt of het een positief dan wel een negatief begrip is. Maar er schuilt sowieso veel schoonheid in amateurs. Iemand die de Eiffeltoren met lucifers nabouwt, doet dat niet omdat hij er geld mee kan verdienen, maar omdat hij erdoor gepassioneerd is. Daar herken ik mezelf in. Ik maak al negentien jaar lingerie. Dat doe ik niet omdat het nu eenmaal mijn job is, maar omdat ik het verschrikkelijk graag doe."

"Ik ben liever een professionele amateur dan een amateuristische professional. In onze genderneutrale collectie zitten stuks die we in dertien verschillende maten gemaakt hebben. Rendabel is dat niet, maar het is wel een technisch huzarenstukje. Een triomf voor de lingerienerd in mezelf. Als ik al die verschillende maten voor me uitstal, denk ik: 'Hihi. Alweer iets dat niemand ons ooit heeft voorgedaan.'"

Getatoeëerde biografie En dan heeft de ongekroonde lingerieprinses plots een vraag voor me: "Doe je het nog graag, met me praten?" (lacht) Ik antwoord dat ze een plezier is om naar te luisteren en daar is geen woord van gelogen: de vrouw die door haar leerkrachten met een strekenwijf verward werd, is één en al verbale voorkomendheid. Je hand is braaf, maar je mond is stout, staat er nochtans op haar linkerarm getatoeëerd. Wanneer ze me naar de tattoo in kwestie ziet kijken, zegt ze: "Bij veel mensen is het precies omgekeerd: hun hand is stout, maar hun mond is braaf."

Heeft eveneens een stukje Scherre-huid gekregen: een lynx, de kat met de brede poten en de gepluimde oren. "Mijn spirit animal", verduidelijkt ze. "De lynx waarschuwt me voor bedrog. Voor mensen die zich anders voordien dan ze zijn. Hij zorgt ervoor dat ik op mijn hoede blijf."

  Ook haar nek, hals, benen, voeten, handen en oorlellen zijn met inkt versierd. Zou ik aan de hand van haar tattoos haar biografie kunnen schrijven? "Dat denk ik wel, ja. Mijn tattoos geven je in ieder geval een zicht op de ontwikkeling die ik heb doorgemaakt. Zoals jaarringen vertellen hoe oud een boom is, zo vertellen mijn tattoos welk spiritueel pad ik heb afgelegd. Ik vind dat mooi. En handig bovendien. Ik schrijf al heel mijn leven dagboeken. Als ik die ooit kwijtraak, heb ik nog altijd mijn tattoos." (lacht)

Na een zuinig slokje van haar thee: "Het is goed dat we het leven stapsgewijs leren. Mochten we al op jonge leeftijd de waarheid over onszelf kennen, zouden we in puin vallen. Je had mij twintig jaar geleden niet moeten zeggen dat ik behaagziek was. Ik zou er er furieus tegenin zijn gegaan. Terwijl het wel degelijk de waarheid was."

Ze ziet de vraagtekens in mijn ogen en verklaart zich nader. "Ik heb heel lang gedacht dat ik een vrijgevochten vrouw was. Maar in werkelijkheid was ik totaal afhankelijk van de aandacht van mannen. Ik moest voortdurend gezien en geliefd worden. Ik ging er echt van uit dat ik, als ik even geen relatie had, in een plooi van het universum zou vallen en nooit meer zou terugkeren. (lacht) Dat is vandaag wel even anders. Onlangs hebben Jan en ik tegen elkaar gezegd dat we elkaar niet nodig hebben. Dat is voor mij het summum van romantiek. De ultieme liefdesverklaring. Jan en ik hebben elkaar niet nodig en toch flaneren we samen door het leven: dat zegt alles over hoe graag wij elkaar zien."

"In vroegere relaties - of ze nu professioneel of privé waren - was ik alsmaar aan het geven. Maar het was geen onbaatzuchtig geven. Het was geven om te krijgen. Ik zei altijd 'ja' omdat ik bang was dat er anders niet van me gehouden zou worden. Pas recent ben ik gaan beseffen dat 'nee' zeggen - of 'misschien' - ook een optie is. Dat ik me niet voortdurend voor mensen moet uitsloven. Dat ik ook eens stil mag zitten. Voor jou is dat misschien een evidentie, maar voor mij is het niets minder dan een openbaring."

Ze trekt zich even terug in haar gedachten. In haar hoofd wordt een onzichtbaar bruggetje gelegd. Dan buigt ze zich naar me toe en zegt: "Zal ik je eens een geweldige leestip geven? Making Love van Barry Long. Een boek met een afschuwelijke cover. En de foto van de heer Long op de achterflap hadden ze ook beter achterwege gelaten. Maar het is wél het enige boek over seks - en bij uitbreiding liefde - waarvan ik blij ben dat het bestaat. Het liefdesspeladvies van Barry Long luidt, kort samengevat: trek je kleren uit, laat het licht aan en doe verder niks. Vergeet het voorspel, vergeet de kaarsen, vergeet de vibrators en de penisringen. Het enige wat je nodig hebt, is je lijf. Wees aanwezig, praat met elkaar, en geef je over aan je lichaam. Beste aanbeveling ever. Ik zweer het je: wie Making Love gelezen heeft, heeft in bed niks anders meer nodig."

Geen Libelle-mama De wekker van haar telefoon gaat af. Vier uur, nog even en het is tijd om dochter Rocci te gaan halen. Drie jaar geleden verliet ze de vader van Rocci. Sindsdien pendelt haar moederhart tussen Desteldonk en Oostende. En tussen navigeren en loslaten.

"Ik wil Rocci een minimum aan levensbeschouwelijk advies geven. Maar ik wil haar ook aanmoedigen om zichzelf te blijven, om op te komen voor wat ze denkt en voelt. En het is niet altijd even gemakkelijk om die twee doelstellingen met elkaar te verzoenen."

"Nu goed, ik denk niet dat Rocci zich snel op een gebrek aan mondigheid zal laten betrappen. Onlangs zat ik met haar in bad. Ik was een boek aan het lezen, zij gebruikte mijn scheenbenen als rugleuning. Plots vroeg ze: 'Wat ben je aan het lezen, mama?' 'Een boek over de liefde, schat. Over hoe je met relaties moet omgaan.' Waarop ze zich met gefronste wenkbrauwen naar me omdraaide en zei: 'Dat kan ik jou toch ook leren?'"

Haar ogen lachen, achter haar mondmasker krullen ongetwijfeld twee mondhoeken omhoog. Toch wordt haar stem niet honingzoet wanneer ze over haar dochter praat. En evenmin splitst ze me een album vol Rocci-foto's in de maag. Ook als mama is er aan Murielle Scherre geen Libelle-vrouw verloren gegaan.

"Ik vind het belangrijk dat Rocci een 360°-zicht krijgt op haar ouders. Dat ik haar niet alleen onder ogen kom wanneer ik me goed voel, maar ook wanneer ik gestresseerd of verdrietig ben. Kinderen hebben niks aan ouders die voortdurend de schijn ophouden. Soms kom ik afgepeigerd thuis en is Rocci tsjingel-tsjangel-liedjes aan het zingen. Dan zeg ik haar eerlijk dat ik doodop ben en op het punt sta uit elkaar te vallen. Zo hoef ik haar niet geërgerd te vragen 'of ze godverdomme eens wil ophouden met dat gebleir.' Dat doet ze dan wel uit zichzelf. (glimlacht) Kinderen mogen best de gelaagdheid van hun ouders zien. Je hoeft niet altijd de grapjas of de reddende engel te zijn. Je mag ook je zwakheden tonen."

Een handjevol is goed Ooit heette één van haar manco's: koopdrift. In haar slaapkamer logeerden vierhonderd paar schoenen. Tot ze zich realiseerde dat ze nog altijd maar twee voeten had. Ze besloot de hamsteraar in zichzelf aan banden te leggen en haar zelfbeeld los te weken van haar bezittingen. 'Voor mij geen laarsjes met plateauzolen van zelfvertrouwen meer', schreef ze in Knack Weekend. En ook: 'Wat we hebben, bezit, verankert en verzuipt ons.' Ik teken protest aan en zeg dat spullen ons ook kunnen optillen. Dat ze nu en dan wat tegengewicht kunnen bieden aan de vermoeiende banaliteit van het bestaan.

Ze neemt mijn woorden in overweging en zegt dan: "Ik kan begrijpen dat mensen dromen van een villa in Toscane. Dat ze denken dat ze in zo'n villa evenwichtiger en liefdevoller door het leven zullen gaan. Maar het is nóg mooier wanneer ze ook in een rijhuis in Evergem evenwichtig en liefdevol door het leven kunnen gaan. Het zou nogal sneu zijn mocht je enkel op een Toscaanse heuvel je geluk kunnen vinden."

Het hoofd van lief Jan verschijnt van achter het computerscherm. "Weet je wat ík zalig zou vinden? Een huis waarin helemaal niks staat. Spullen zijn altijd zo'n gedoe. Hoe minder plaats ze innemen, hoe beter." Murielle: "Sommige huizen staan boordevol objecten. En toch zie ik er alleen maar leegte. Koopdrift is vaak het resultaat van een existentiële angst: als ik geen materiële sporen nalaat, besta ik dan wel? 'Ik ben want ik koop', lijken sommige mensen te denken.  Maar die ingesteldheid is onhoudbaar. Al onze grondstoffen raken op. Voor de generatie van mijn vader was hippie worden nog optioneel. Voor ons niet meer." Jan: "Anderzijds: mocht ik ooit de kans krijgen om als drugscrimineel verschrikkelijk veel geld te verdienen..." Murielle: "De kans krijgen? Je zal die toch zelf moeten grijpen, Jan." (lacht) Jan: "Ik bedoel: mocht ik in een volgend leven ooit terugkeren als maffiabaas, dan zie ik mezelf ook wel in een vette Cadillac rijden. Niet omdat ik dat zo'n fantastische auto vind, maar gewoon omdat ik weleens zou willen weten of het een kick geeft om het op materieel gebied eens helemaal uit te hangen." Murielle: "Ik ga het toch houden op wat mijn vader altijd zei: 'Een handjevol is ook goed.' Dat is een mooi leidmotief als het om bezit gaat: het is niet omdat je je zakken kán vullen dat je het ook moet doén."

Een handjevol is ook goed: wat een uitstekende slogan voor een lingeriemerk dat erop uit is om vrouwen met hun lichaam te verzoenen, denk ik. Maar ik zeg het niet, want onze tijd zit erop: Rocci wacht op haar mama.

Eenmaal buiten ziet Murielle Scherre hoe twee ambtenaren van de groendienst van Desteldonk aanstalten maken om het onkruid dat zich voor haar voormalige gemeentehuis naar boven heeft gewurmd weg te maaien. Ze loopt naar hen toe en vraagt hen om de baldadige gewassen te laten staan. De ambtenaren gaan zonder gemopper op haar verzoek in en rijden verder. De amateur heeft het alweer gewonnen van de professionals.

[betoverheks]

Maandag ga ik naar het strand met mijn nicht. Een paar weken terug troffen we elkaar in een park. Nicht heeft ook een hond. Een hele bitchy teef. VikThor zat in no time compleet onder de plak!

Het heeft wat voeten in de aarde gehad, nicht heeft de afspraak meermalen verzet, maar nu lopen we dan toch langs de vloedlijn. ‘Toestanden in de familie’ heb ik begrepen. Het is overal wat. Altijd. In onze familie wel in elk geval.

Heks hoort of ziet niet zoveel van haar clan. En dat heeft zo zijn redenen. Die ik probeer te vergeten. Eraan denken is te pijnlijk. Maar met enige regelmaat zet iemand weer een mes in de wond. Bedoeld of onbedoeld, daar kan ik de vinger dan weer niet op leggen. Men beweert altijd onbedoeld. Maar vertrouwen is een schuwe vogel. Vertrouwen is allang weggevlogen.

Door de tralies heen gekropen en foetsie. Me alleen achterlatend met mijn verdriet.

‘Je hebt iets onaanraakbaars, nu weet ik het,’ mijn homeopate is er eindelijk uit. ‘Daarom proberen mensen je onderuit te schoppen. Daarom doen sommige vrouwen zo raar tegen je. Daarom proberen allerlei idiote kerels je klein te krijgen. Mensen vinden het onuitstaanbaar…..’

Ik denk aan de onaanraakbaren in de Indiase maatschappij. Het laagste van het laagste ben je dan. Ja, het klopt. Zo heb ik me heel vaak gevoeld! Maar mijn behandelaar bedoelt het toch anders…….

‘Maar het is alleen maar om mezelf te beschermen. Als je vogelvrij wordt verklaard, als je iemands persoonlijke boksbal bent en bovendien op de nominatie staat om geofferd te worden voor het welzijn van de gehele clan, als men al op zoek is naar een geschikt meisjesinternaat, als je wordt afgedankt, terwijl je niks misdaan hebt…..’ pruttel ik.

Opeens begrijp ik wat ze bedoelt. Mijn huidige hulp heeft precies hetzelfde. Het is een geweldige vrouw met een hele foute narcistische ex. En ook zij heeft dat onaanraakbare. Ze laat niet merken dat ze kapot gaat! Om de boel bij elkaar te houden. Om te overleven. En hoe reageert de omgeving? Het mes erin!

Zelfs haar bloedeigen zus doet er alles aan om haar leven te verzieken. Heks kan de verhalen soms bijna niet geloven. Maar het is haar realiteit. Mensen, die ze zou moeten kunnen vertrouwen halen haar juist onderuit. Dierbaren, die haar zouden moeten steunen geven een gemene trap na. Zo triest. En zo ontzettend pijnlijk voor de boksbal annex afvoerput.

Afgelopen week bijt ik weer keihard in een grote haak. Een nare snoek heeft er een gemeen aas aan gehangen en voor ik er erg in heb, heb ik alweer gehapt. Dringt de haak diep mijn zachte verhemelte in. Ontstaat er een kettingreactie aan pijn, die me terugvoert naar mijn jeugd.

Toen ik het maar moest uitzoeken. De jaren voorafgaand aan mijn ziekte. Toen ik me kapot heb gewerkt. Mijn loyaliteit aan mijn agressors. Mensen, die me zouden moeten dragen, maar juist onderuit schopten. Mijn diepe liefde voor iedereen behalve mijzelf. Want Heks was toch zo slecht. Die mocht je gerust dood slaan. Of er een poging toe doen.

En daarna gerust laten creperen. Die moest het maar uitzoeken met haar opleiding zonder beurs. Die kon zich de tandjes arbeiden. Heks heeft zich letterlijk de ziekte gewerkt tijdens haar studie. ME is toen begonnen.

En alles  wegpoetsen. De diepe schaamte voor andermans haat jegens mij. Er een mooi verhaal van proberen te maken. De eindeloze pogingen om die haat in liefde te veranderen. Maar dat lukt natuurlijk niet bij narcisten. Het is slechts koren op hun molen.

Gepokt en gemazeld door al die ervaringen met narcisme zou ik nu natuurlijk beter moeten weten. Maar de behoefte aan liefde en erkenning van mijn voorouders is gewoon te sterk. En te weten dat het nooit zal gebeuren is te verdrietig.

Ik zag ooit een televisieprogramma over een tuinarchitecte. Ze was wereldberoemd en overal erkend. Mensen liepen weg met haar. Hele volksstammen stonden in de rij voor een ontwerp en ze was intussen hemeltje schatrijk geworden met haar natuurlijke tuinen. Maar kon ze van haar roem genieten? Was ze een beetje gelukkig?

‘Mijn vader is ook tuinarchitect. Niet zo beroemd als ik, hoor, maar hij was wel mijn grote voorbeeld. Ik kon totaal niet met hem overweg, we hebben een hele moeilijke relatie. In feite heeft hij me nooit zien staan. Maar ik hoopte dichter naar hem toe te groeien, door ook tuinarchitect te worden……’

En dan snikkend ‘Nooit is hij naar een tuin van me komen kijken. En nu kan het niet meer. Hij is oud en dement. Waarom is hij nooit gekomen? Hij had zelfs nooit een goed woord over voor het feit, dat ik ook tuinarchitecte ben geworden. “Dat kan jij niet, het is niks voor vrouwen, daar ben je te dom voor”‘.

‘Natuurlijk gaat hij je niet erkennen, schat, die engerd,’ dacht Heks direct, toen ze dit programma zag, ‘Je geeft hem wel heel erg veel macht door dat zo belangrijk te vinden…..’

Kijk, bij anderen doorzie ik dit soort misstanden altijd direct. Was mijn zicht maar zo scherp in mijn eigen leventje. Dan zou ik minder makkelijk prooi zijn van alweer een haak!

Nicht en Heks zitten lekker op een terrasje aan de koffie. We halen herinneringen op aan onze jeugd, ze woonde maar een paar huizen bij ons vandaan! ‘Weet je nog…’ roepen we om beurten. De ene anekdote volgt op de andere. Af en toe liggen we helemaal slap van de lach. ‘Jaja, weet je nog….?’

Sommige dingen heeft ze totaal geen weet van. Mijn veronderstelling dat er in de hele familie sprake was van lijfstraffen blijkt bijvoorbeeld niet te kloppen.

‘Ach schat, je bent gewoon verstoten. Dat is het ergste wat er is. Maar er zijn nog wel familieleden, die veel van je houden, hoor!’ Zoent ze me bij het afscheid.

Binnenkort hebben we een familiereünie. De vorige keer kreeg ik het niet voor elkaar om erheen te gaan. Het is sowieso al nauwelijks te doen met ME, zo’n ellenlange dag aan de andere kant van Nederland. Maar in mijn geval wordt het ook nog eens een hele klus om om gemene haken en boze brulboeien heen te laveren……

        Boeddha hanteerde geen kastesysteem. Voor hem geen onaanraakbaren. Zoals Heks. Helaas gooit er weer eens iemand een haak in mijn kleine amoebe aquarium. Voor ik het weet heeft deze Dalit alweer gebeten! Ja, wat moet je anders in zo’n kom. Mijn glazen gevangenis. En let wel: Mijn gebijt doet de zaak geen goed en die haak geen pijn……. Maandag ga ik naar het strand met mijn nicht. Een paar weken terug troffen we elkaar in een park.

[9142km]

Sri Lanka zit erop, genieten gaat nog even door

zondag vertrokken we vanuit Nuwara Eliya Met de trein richting Kandy. Dit was deel twee van de mooiste treinreis. Deze keer zaten we derde klas, wat eigenlijk veel beter was dan de eerste klas plekken die we daarvoor hadden. We hadden plekken gereserveerd en konden dus gewoon zitten. Alhoewel ik toch even uit de trein heb gehangen voor wat frisse lucht, doodnormaal hier en stiekem best wel leuk. Josien en ik hadden beide niet echt iets wat we in Kandy zelf wouden zien en besloten daarom direct de bus naar Trincomalee te pakken, een kustplaats in het oosten. De busreis was wederom zeer interessant. Keiharde muziek bonkte door de speakers en beide stonden we in de deuropening, met Deuren open uiteraard, tot er eindelijk zitplaats was. Het blijft iedere keer toch weer een avontuur en een uitdaging om heelhuids op de volgende bestemming aan te komen.

We hadden een gloednieuw hotel (daarom nog lekker goedkoop) met mooi zwembad en zijn daar dan na aankomst ook direct in gedoken. De volgende twee dagen stonden voor mij in het teken van duiken, ein-de-lijk. Hoewel ik al vele diepere duiken gedaan had na het behalen van mijn Padi open water had ik nooit officieel mijn advanced gehaald. Gezien ik toch van plan was meerdere duiken te gaan doen besloot ik hier dus maar is even tijd voor te maken! Na 5 waanzinnige duiken, wat theorie en vele opdrachten mag ik mij nu een advanced diver noemen, heeft wel wat. Tijdens duik 1 was ik al helemaal verliefd op de onderwater wereld hier. Gigantisch veel vissen en koraal. Ik heb onder andere een Schipswrak duik gedaan, wat super gaaf was. Langs de overblijfselen van een gezonken schip zwemmen en hier en daar iets naar binnen. Talloze vissen die zich erin verstopten. Een van de andere duiken was onder een rotstempel. Onder water zie je dus veel van die rotsen, wat al heel mooi was, maar het bijzondere hier was dat de Portugezen, in een ver verleden, uit afgunst de standbeelden uit de tempel het water in gegooid hebben. Je kwam dus allerlei ‘goden’ onder water tegen, heel bijzonder. Ook heb ik twee octopussen gezien, waan-zinnig, vele soorten kreeften, vissen, kwallen, zeesterren, schildpadden en puppy’s. Oké die laatste niet onder water, gelukkig. De huishond van de duikschool had 4 weken geleden 2 kleintjes op de wereld gezet, het liefst had ik ze beide meegenomen.

Vanuit Trincomalee vervolgende we onze weg naar Jaffna. Dit is een vrij bijzondere bestemming nog in Sri Lanka. Pas sinds een paar jaar is dit gebied überhaupt weer te bereiken. Tijdens de oorlog was dit volledig afgesloten, alle toegangswegen vernietigd. De meeste toeristen slaan het over omdat het uit de richting ligt en niet echt trekpleisters heeft. Voor ons was het juist iets dat we wilden zien. Het ‘echte Sri Lanka’. Dus vertrokken we om 9u, mistte de bus wachtte 4u op de volgende en kwamen om 18u in Jaffna aan. In het hostel kwamen we al snel 3 jongens tegen waar we de volgende dagen mee op ontdekking gingen. De sfeer daar was heel anders dan in de rest van het land. Wat ik zelf geweldig vond. Niets toeristisch te vinden. Eten dat goed pittig was, mensen stomverbaasd omdat ze blanken zien lopen en bijzonder mooi. Bij Jaffna liggen een aantal eilanden waaronder; leiden en delft. Je zult t vast niet geraden hebben maar die hebben iets te maken gehad met de tijd dat Nederlanders het land bezette. Op delft na zijn alle eilanden, tegenwoordig, met elkaar Verboven via een weg door het water. Geen brug, gewoon huppakee erdoorheen. Delft is helemaal onbewoond en bereikbaar via de ferry. De andere hebben hier en daar wat huisjes maar voornamelijk natuur. Met z’n 5e hebben we deze eilandjes verkend en onze ogen uitgekeken. Ieder persoon die we tegen kwamen, jong of oud, zwaaide en lachte naar ons. In een klein eettentje bestelden we het enige gerecht dat ze er serveerden en aten onze buikjes vol. Daarna reden we nar het meest noordelijke punt van Sri Lanka, point Pedro. Wat eerlijk niet zo veel voorstelde. Maar we hebben het gezien. Iets verderop zochten we een strandje uit en doken de zee in. Niemand anders in de buurt. Heerrrrrlijk. De volgende dag ging alles mis qua planning, bus gemist enzo, en zijn we uiteindelijk bij een van de enige zwembaden ban Jaffna beland. Zaterdag waren we nog met zn 3e over, 2 vervolgden hun reis. En namen we een twee uur durende busrit, liepen nog een uur verwarmd door de brandende Zon en kwamen toen op een van de meest bijzondere plekken terecht. Een ship graveyard. Allemaal overblijfselen van grote schepen en onderzeeërs waren hier te vinden. Geen toerist te bekennen bij dit pareltje. Toen we het zagen vergaten we direct hoe vies en bezweet we ons daarvoor voelden. Het was het meer dan waart. Ook de reis erheen was mooi, veel natuur en verlaten huizen. Dat laatste was vooral heel indrukwekkend. Veel in dit gebied is gebombardeerd geweest en daardoor vernield. Maar ook veel mensen zijn gevlucht en hebben toentertijd alles achtergelaten. De overblijfselen daarvan maakten zeker indruk. Ook zag je hier en daar huizen vol met gaten, kogelgaten.. bizar. Door de rest van het land merk je niks van de oorlog die hier gevoerd is geweest. Jaffna maakte zeker de meeste indruk deze reis, juist omdat het nog zo puur en onontdekt is.

Zaterdag namen we de nachttrein om onze laatste bestemming in Sri Lanka te bereiken; Negombo. Deze rit was alles behalve comfortabel. Slapen was niet te doen. Maar we verloren in ieder geval niet weer een hele dag. In Negombo hebben we vooral rustig aan gedaan en ik mijn volgende bestemming gepland.

Sri Lanka was mooi en ook zeker heel erg leuk. Maar eerlijk was het wel een hele andere ervaring dan verwacht en gewend, na al die andere reizen. Josien en ik ontmoette elkaar aan het begin van onze reizen. En hebben de hele reis samen vervolgd. Uiteraard omdat het goed klikte. ook omdat we vrijwel alleen stelletjes tegen kwamen of mensen die totaal niet open stonden tot contact met andere reizigers. Maar helaas ook omdat we ons niet altijd even veilig of op ons gemak voelden. Niet gelijk schrikken en denken dat er van alles aan de hand was. Maar er is best een behoorlijk cultuur verschilletje. Uiteraard lees je je in van te voren over een land en hun gewoontes. Zodat je je ook een beetje kan aanpassen. Wat je overal leest is vergelijkbare dingen met landen waar ik al geweest ben. Als vrouw moet je je soms wat meer bedekken en je wordt wat meer aangestaard etc. Maar al snel werd ons duidelijk dat het hier wel wat verder ging. Een vrouw staat hier ver onder de man. Zonder man is een vrouw niks waart. Alles draait hier om trouwen. Dat wij hier dus zonder man rondlopen snappen ze niet. Gewoon niet. Want ze kennen dat niet. Is niet normaal. De vrijheid die wij hebben is onbegrijpelijk voor ze. Zelfs als we als westerling wel een jongen mee hebben hoeven we daar niet mee getrouwd te zijn. En wel in dezelfde kamer slapen, wat hetzelfde bed. Daardoor hebben veel mensen hier een beeld gevormd van westerse vrouwen dat een beetje uit zn verband is getrokken. Dat al die vrouwen die niet vast zitten aan een man losbandig zijn en vooral heel veel seks willen. Immers gaan hier de vrouwen alleen met een man om als ze hier toekomst mee zien. Bevriend zijn als man en vrouw is nog wat raar hier. Wat best aparte situaties ontwikkelde.. lang niet iedereen denkt hier zo. Maar helaas wel veel mensen. Daarnaast is het hier normaal dat je maar luistert naar de man, dus het contrast was wat dat betreft gigantisch. Desniettemin hebben we een top tijd gehad. Het land is prachtig. Het eten is heerlijk. Sri Lanka is nog in ontwikkeling. Wat een positief iets is. Over het algemeen zijn de mensen heel lief en behulpzaam. Langzamerhand zie je ze ‘verwesteren’. Ergens is dat jammer, het is heel mooi om te zien hoe gelukkig de mensen hier nog zijn zonder al die luxe. Maar aan de andere kant zou ik niet meer terug willen van die luxe naar het leven dat zij hebben, althans niet langer dan een paar dagen. Dus het is best egoïstisch om te zeggen dat ik hoop dat het land zo puur blijft. Ik hoop alleen dat het niet zo corrupt wordt als sommige andere.

Origineel was het plan vanuit hier door te gaan naar de Maldiven, Bucket list dingetje. Huisje op het water, strak blauwe lucht, helder water en duiken duiken duiken. Helaas dachten de weergoden daar anders over en onweert en regent het er sinds afgelopen week alleen nog maar. Ik besloot dat ik dan toch liever even wacht.. en begon na te denken over wat ik dan wou. Wat staat er nou hoog op mijn lijstje.. Canada, maar ja.. beetje uit de richting en niet de juiste kleding mee. Dus werd het een van mijn andere grote dromen.. ondertussen heb ik de eerste vlucht er op zitten en vlieg ik straks door; daarover binnenkort meer ;)

[willemijnheldoornblog]

Vice; gendernormen Androgyn, genderfluïde, tomboy – Lisa en Anne Bosveld (21) uit Arnhem geloven niet in genderhokjes, maar ze worden er wel in geplaatst. Omdat ze vaak mannenkleding en geen make-up dragen, horen ze vaak dat ze op jongens lijken, en sommige mensen denken zelfs dat ze transgenders zijn. Maar ze zijn zoveel meer dan een gender. Lisa studeert toegepaste psychologie in Utrecht, Anne is spoken-word-artiest en begint na de zomer aan de schrijfopleiding van ArtEZ. Samen hebben ze bij FC Twente en Jong Oranje gevoetbald, ze zaten op boksen en allebei lezen ze graag boeken.

Broadly: Wat doen jullie voor de lol? Anne: Lisa doet niets voor de lol, ze is workaholic. Lisa: Ik studeer veel. Ik hou van boeken en documentaires. Mijn vriendin is danseres. Als zij 's avonds thuiskomt van repetitie en ik zit nog te studeren, dan zegt ze: Lisa, we gaan nu samen eten en een film kijken. Lekker toch? Anne: Ik lees veel. Ik wil alle literaire boeken lezen die er bestaan. Ik hang ook graag met vrienden – muziek maken, schrijven, dansen, plezier hebben. Zitten jullie lekker in jullie vel? Lisa: Ja, hartstikke. Vroeger had ik het soms zwaar, maar nu ben ik gelukkig met alles wat ik doe. Ik heb niks te klagen. Anne: Sommige mensen zijn zo hard bezig om niet ongelukkig te worden dat ze vergeten om echt gelukkig te zijn. Vroeger hadden jullie het soms zwaar, zeg je. Hoe dan? Anne: Op de middelbare school werden we als 'raar' beschouwd en hoorden we er niet bij. Naarmate je ouder wordt, word je zelfverzekerder en trek je je steeds minder aan van wat andere mensen zeggen. Lisa: We waren eigenlijk altijd met z'n tweeën en er werd over ons gepraat. Maar mensen kwamen nooit op ons af, dat durfden ze niet. Maar we voelden wel dat er iets niet klopte. Wat zeiden mensen dan, als ze over jullie praatten? Anne: Dat we raar waren, compleet gestoord en lelijk. Welke uiterlijke onzekerheden hebben jullie overwonnen? Lisa: Toen we jonger waren konden we over alles onzeker zijn, maar dat belette ons er niet van om gewoon onszelf te zijn en onze dromen na te jagen. Anne: We hebben veel gesport, en blonken daarin uit. Dat hielp. En we zijn gaan boksen. Die sport maakt je veel zelfverzekerder. Gingen jullie boksen omdat jullie van je af wilden slaan? Anne: Nee, we vonden het vooral een leuke sport, maar het heeft ons ook geholpen met ons zelfvertrouwen. En schrijven heeft ook geholpen. Lisa: En voetbal. Als je goed bent in voetbal heb je een soort status, hoe je ook bent. Hoe helpt schrijven om je goed te voelen? Anne: Ik kan mijn boosheid uiten, waardoor het uit mijn lichaam is en op papier staat. Dan draag je het niet constant bij je. Anne: Niemand kan ons iets maken, want er zit niemand anders in onze wereld dan wij. Ik zou ook echt niet zonder Lisa kunnen. Dan is mijn hele wereld weg. Wat maakte jou en Lisa anders dan andere meisjes? Anne: We droegen mannenkleding, zoals shirts van onze vader en grote neven. Lisa: Op school zonderden we ons af. We waren eigenlijk alleen maar met voetbal bezig, en trokken meer op met jongens dan met meiden. Trekken jullie je nu nog iets aan van wat andere mensen vinden? Lisa: Anne heeft daar iets over geschreven, en dat is mijn favoriete zin van Anne. Anne: Bewustwording is de grootste zelfdestructie die er bestaat, de grootste val van het leven, daarom heb ik geen spiegel. Lisa: Haha, je moet het niet te letterlijk nemen, maar het is wel een heerlijke zin. Anne: Nee, als je iets over mij vindt dan is dat jouw mening. Ik heb mensen om mij heen die mij accepteren, en als iemand anders dat niet doet dan laat dat mij koud. Lisa: Er bestaat een idee in de samenleving van wat 'normaal' zou kunnen zijn. Daar trekken wij ons niet zoveel van aan. Wat is de grootste misvatting over jullie? Anne: We worden vaak als transgenders neergezet. Lisa: Mensen vinden ons niet mannelijk en niet vrouwelijk, dus dan zijn we blijkbaar transgenders die in transitie zijn. Wij komen dan wel op voor gendervrijheid, maar dat is iets anders dan transgender zijn. Anne: Je hebt momenteel onnodig veel gender-termen, maar dat zijn ook maar hokjes. Je hoeft niet ergens bij te horen of te definiëren wie of wat je bent. Je kunt gewoon jezelf zijn, een persoon met een naam. Lisa: Ik vind het juist wel mooi om bij een eerste ontmoeting niet gelijk je naam te zeggen. Als ik mijn naam zeg kijken mensen soms alsof ze het verkeerd gehoord hebben. Komt dat vaak voor? Lisa: Vooral in het buitenland worden we als jongeman aangesproken. En omdat ik vaak hele vrouwelijke vriendinnen heb, denken mensen dat ik een man ben. Alsof vrouwelijke vrouwen altijd op mannen vallen. Wat maakt dat jullie als 'onvrouwelijk' gezien worden? Anne: Hoe we ons kleden, dat onze haren korter zijn dan die van de meeste andere vrouwen, dat we geen make-up dragen. Wij vinden dat vrouwelijkheid niet een bepaalde definitie hoeft te hebben, maar dat vrouwen net zoals mannen alles kunnen zijn, zonder met vrouwelijkheid of met mannelijkheid bestempeld te worden. Jullie zijn het gezicht van androgynie geworden. Hoe voelt dat? Anne: Goed. Je moet iets bespreekbaar maken voordat het niet meer besproken hoeft te worden. Ik ben blij dat wij daaraan ons steentje kunnen bijdragen. Ik hoop dat jongens, meisjes, mannen en vrouwen door interviews met mij en Lisa denken: het is oké, ik ben niet de enige die zich zo voelt. Wat betekent 'schoonheid' voor jullie? Lisa: Schoonheid is puurheid. Dat is niet alleen je uiterlijk, maar ook je ziel. Anne: Schoonheid raakt je. Het maakt iets bij je los. Dat gaat ook om gedrag, en dat komt voort uit iemands karakter. Ik vind het mooi als mensen openstaan voor anderen, dat ze het mooie inzien van iemands gekheid. Wat vinden jullie het mooist aan elkaar? Anne: Lisa's doorzettingsvermogen en vasthoudendheid. Lisa kan heel de dag studeren, omdat ze de beste wil zijn. Lisa: Anne kent geen onmogelijkheden. Soms loop ik met haar over straat en dan denk ik: hoe kun je je zo gedragen?! Positief en negatief. Anne heeft geen grenzen. Ze doet niemand kwaad, maar kan wel gestoord zijn. Anne: Maar ik ben geen psychopaat hoor. Lisa: Gestoord vind ik iets positiefs. Normaal is maar zo normaal. Zijn jullie kritisch op jullie uiterlijk? Anne: Ik zorg altijd dat ik er stijlvol uitzie, ook als ik in zwerverskleding loop. Mijn haar moet ook goed zitten, het moet kloppen. Maar het is niet zo dat ik daar constant mee bezig ben. Lisa: Ik ben daar ook weinig mee bezig, maar zorg wel dat ik er representatief uitzie. Doen jullie veel met social media? Lisa: Ik heb net mijn Instagram verwijderd en Facebook van mijn mobiel gehaald. Facebook is handig voor contacten, maar Instagram vond ik weinig toevoegen. Anne: Ik heb wel Instagram, daardoor krijg ik ook optredens, en ik kom met mensen in contact. Ik vind het ook leuk om er foto's te kijken. Ik ben het met Lisa eens dat het best zinloos is. Mensen met volgers lijken cool maar ik ken zoveel coole mensen die nauwelijks volgers hebben. Daar houd ik me dus niet mee bezig. Lisa: Foto's kijken vind ik leuk, maar je bereikt verder niet zoveel met Instagram. Anne: Ik heb het idee dat sociale media veel druk zet op jongeren omdat er vaak een beter plaatje gepresenteerd wordt dan hoe het daadwerkelijk is. Ik denk dat dit mensen onzeker maakt en dat vind ik jammer. Wat vinden jullie van de manier vrouwen worden gerepresenteerd in de media? Anne: Van mij mag er meer aandacht zijn voor hun hersenen. Vrouwen worden vaak als objecten gezien die alleen mooi of lelijk kunnen zijn, terwijl het bij mannen veel vaker om hun innerlijk gaat. Lisa: Ik ben ook tegen fotobewerking. Ze willen vrouwen altijd zo dun mogelijk maken. Het vrouwbeeld in media mag wat dat betreft best veranderen. Voor de Dove-campagne #mybeautymysay worden vrouwen over de hele wereld geïnterviewd over hoe het is om de beste versie van jezelf te zijn – vrouwen die dat met trots uitdragen. Vaak worden vrouwen geremd in datgene wat ze willen door de vooroordelen van anderen, die te vaak gaan over hoe ze eruitzien. Dove moedigt vrouwen overal ter wereld aan om op te komen voor hun eigen schoonheid.