#کرد_های_ایزدی : #كيش_يزيدى از معماهايى است كه تا كنون ذهن مردمشناسان بسيارى را به خود مشغول داشتهاست. هستۀ اين معما آميزهاىست از آيينهاى دينهاى گوناگون كه در اين كيش مشاهده مىشود و ريشهيابى آن را دشوار كردهاست؛ "#اقانيم_ثلاثه" و مراسم #غسل_تعميد آن حاكى از شباهت با #مسيحيت است، در حالى كه ارجگذارى به آتش و "#هفت_فرشتۀ_نگهبان" يزيدى، يادآور جايگاه آتش و "#هفت_امشاسپندان" در كيش #زرتشتى ست و پيروان اين دين "#شيخ_عدى_بن_مسافرِ" مسلمان را تمثال "#ملک_طاووس" (تجلى پروردگار) مىدانند و طبقات اجتماعى موروثى "#شيخ"، "#پير" و "#مريد"، تداعىگر طبقات ثابت در كيشهاى ابتدايى آريايى است و نشان بزرگ خورشيد كه ظاهرأ به كيش مهرپرستى برمىگردد، بر پيشطاق زيارتگاههاى يزيدى مىدرخشد. "#بيرگٌل_آچيق_ييلديز"، نويسندۀ #كتاب_يزيدى_ها مىگويد كه اين عنصرهاى برآمده از باورهاى مختلف با مرور زمان با هم جوش خوردهاند و بر پایۀ #مهرپرستى و #مزديسنا دين واحدى را شكل دادهاند. پيروان اين دين بيش از پانصد هزار جمعيت كُرد #عراق و #تركيه و #سوريه و #ارمنستان و ايرانند و مركز مقدس يزيدىها منطقۀ كوهستانى "#لالِش"در شصتكيلومترى شمالغرب #شهر_موصل #عراق است. مزار "شيخ عَدىّ بن مسافر"، از نوادگان #مروان_بن_الحَكَم، چهارمين #خليفۀ_اموى، در همين دهكده واقع است. #شيخ_عدى كه يك #صوفى گوشهنشين بود، در سدۀ ۱۲ميلادى تارک دنيا شد و از بغداد به #كوهستان_لالش پناه برد. اما فروزههاى انسانى خارقالعاده و معجزه و كرامات او باعث شد كه مردم محلى كُرد منطقه، با باورهاى زرتشتى و #ميترايى، برايش تقدس قايل شوند و با درآميختن آموزههاى شيخ عدى با باورهاى خود بهتدريج طرح دين نوى را بريزند. نام اين كيش كه به #زبان كُردى "ئێزيدى" نوشته و Êzidî تلفظ مىشود، برگرفته از "یَزَتَ"ى پارسى كهن است، به معناى "ستودنى" يا "قابل ستايش" كه در پارسى ميانه يا پهلوى تبديل به "یَزَد" شد و شكل جمع آن "يزدان" بود. در پارسى نوين هر دو شكل "يزدان" و "ايزد" (هر دو به معناى "خدا") رايج است. واژۀ اوستايى "يسنا" به معناى "سرود ستايش" هم از همين بنواژه مشتق شدهاست. بدين گونه، مىتوان استدلال كرد كه هجى درست نام اين كيش "ايزدى" است و نه "يزيدى" كه در طول تاريخ باعث تعبير و تفسيرهاى غلط بسيارى شده. "بيرگل آچيقييلديز" در كتاب "يزيدىها" به تعبير محلى كردها از اين واژه هم اشاره مىكند: "اِز ده" Ez da كه در زبان كردى به معناى "من آفريده شدم" است. https://www.instagram.com/p/CWWdcMKsyvp/?utm_medium=tumblr
0 notes