#τα ήσυχα βράδια

[burnin--bright]

Τα ήσυχα βράδια

Η Αθήνα θ' ανάβει

Σαν μεγάλο καράβι

Που θα 'σαι μέσα κι εσύ

Τα ήσυχα βράδια - Αρλέτα

[ena-nistagmeno-koala]

Τα ήσυχα βράδια

η Αθήνα θ’ανάβει

σα μεγάλο καράβι

που θα 'σαι μέσα κι εσύ

[orgismenh]

Τα ήσυχα βράδια,

η Αθήνα θα ανάβει,

σαν μεγάλο καράβι,

που θα σαι μέσα και εσύ.

Μου λείπεις πολύ κι ας είναι η ψυχή μου το τραγούδι της ερήμου που σ' ακολουθεί.

[sugaroto]

"Τα βράδια πως κοιμάσαι? Ήσυχα?"

Ναι αλλά τώρα νιώθω ότι με απειλές επίσης όχι γιατί βλέπω εφιάλτες με τουρίστες

[hope-is-what-destroyed-me]

Ποτέ δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ’ τα σπίτια τους,

τριγυρίζουν εκεί, μπλέκονται στα φουστάνια τής μητέρας τους

την ώρα που εκείνη ετοιμάζει το φαΐ κι ακούει το νερό να κοχλάζει

σα να σπουδάζει τον ατμό και το χρόνο. Πάντα εκεί –

Και το σπίτι παίρνει ένα άλλο στένεμα και πλάτεμα σάμπως να πιάνει σιγαλή βροχή

καταμεσής καλοκαιριού, στα ερημικά χωράφια.

Δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά. Μένουν στο σπίτι

κι έχουν μια ξέχωρη προτίμηση να παίζουν στον κλεισμένο διάδρομο

και κάθε μέρα μεγαλώνουν μέσα στην καρδιά μας, τόσο

που ο πόνος κάτω απ’ τα πλευρά μας, δεν είναι πια απ΄τη στέρηση

μα απ’ την αύξηση. Κι αν κάποτε οι γυναίκες βγάζουν μια κραυγή στον ύπνο τους,

είναι που τα κοιλοπονάνε πάλι.

Κάποτε, μες στο βράδυ της άνοιξης, ένα παιδί σηκώνεται και φεύγει ανεξήγητα

χωρίς κανείς να το μαλώσει’ σηκώνεται αργά, απροειδοποίητα,

εκεί που κ��θόταν ήσυχα στο χώμα

κι η θέση του στο χώμα μένει ζεστή

και το σχήμα της στάσης του αχνίζει ακόμη στο δροσερόν αέρα

σχηματίζοντας ένα άλλο παιδί από υπόλευκη ζέστα. Τότε ολόγυρα

μαζεύονται, σα γύρω από μιαν άσπρη φωτιά, τα μικρά πρόβατα

να ζεσταθούνε’ και λίγο πιο πέρα

ένα ψηλό, ολομόναχο, άσπρο άλογο

φέγγοντας όλο κάτω απ΄ την αστροφεγγιά

κλαίει με μεγάλα, κατάφωτα δάκρυα, κρατώντας ολόρθο το κεφάλι του.

Τα βράδια του καλοκαιριού, την ώρα που κλείνουν τα δημόσια πάρκα

και τα μικρά κορίτσια με τις παραμάνες τους γυρίζουν στα σπίτια τους

κι άλλα μικρότερα μες στα καρότσια τους, κοιμισμένα κιόλας,

πίσω τους έρχονται σε μια βουβή, αόρατη ακολουθία, τα πεθαμένα κορίτσια,

ωχρά, με μαραμένα μαλλιά, κρατώντας στα δεμένα χέρια τους

τις ξερές ανθοδέσμες τους, σα μικρά ποιήματα

που δεν πρόφτασαν να τα μάθουν απ’ έξω.-

"Σχήμα της απουσίας ΙΙ" Γιάννης Ρίτσος

[chrryblssm44]

Τα ήσυχα βράδια

Η αθήνα θ' ανάβει

Σαν μεγάλο καράβι

Που θα 'σαι μέσα κι εσύ.

[aiwnia-doomed]

Σερνομαι μέσα στο σπίτι

Δεν έχω δύναμη για κάτι παραπάνω

Εκεί που κάπως τα κατάφερνα, τώρα οριακά επιβιώνω. Αυτό το βάρος, αυτή η μαυρίλα μέσα μου πάλι μεγαλώνει.

Μόνο μέχρι το μπαλκόνι για ένα τσιγάρο φτάνει το σώμα μου, αλλά μέσα στην μέρα ο ήλιος είναι ενοχλητικός

Τα βράδια όμως, όταν όλα είναι ήσυχα, το μπαλκόνι μου με την μουσική μου με το κρασί και τα τσιγάρα μου με φιλοξενεί

[inadequate--feelings]

Τα ήσυχα βράδια θα περνάει φωτισμένο της ζωής μου το τρένο που θα ‘σαι μέσα κι εσύ.

200η μέρα. 🌻

[epestrefe]

Τα ήσυχα βράδια-Αρλέτα (1985)

English lyrics:

Quiet evenings

Even if you go away to travel all around the world you will always be mine and together we will always be And I won't miss you cause my soul will be the song of the desert that will follow you The quiet evenings, Athens will light like a big ship where you will also be. And you won't miss me cause my soul will be the song of the desert that will follow you The quiet evenings, the train of my life will pass full of lights where you will also be. And you won't miss me cause my soul will be the song of the desert that will follow you

[hippierocknrolla]

[arkasyl18120]

Θέλω να ξέρεις ότι αυτός ο μικρός και ταυτόχρονα χαοτικός κόσμος που ζεις, έχει μέσα του ανθρώπους που αξίζουν. Ξέρω σε έχουν πληγώσει, κι εμένα. Ξέρω σε έχουν κάνει να αμφιβάλλεις, κι εμένα. Ξέρω ότι υπάρχουν φορές που σκέφτηκες να γίνεις ψυχρός και ανέγγιχτος, κι εγώ.

Αλλά θα σου πω ένα μυστικό, όσο υπάρχεις και υπάρχω, υπάρχουν κι άλλοι. Όσο υπάρχεις εσύ που ένιωσες όσα ένιωσα, κοιμάμαι λίγο πιο ήσυχα τα βράδια γιατί είσαι εδώ. Φοβάμαι λιγότερο το σκοτάδι, γιατί δεν είμαι μόνη μου στο φως.

- Α. Π

[claaraa]

Τα ήσυχα βράδια η Αθήνα θ’ανάβει σαν μεγάλο καράβι που θα ‘σαι μέσα κι εσύ

[immortality-13]

«Αυγουστιάτικες βόλτες.»

Αυγουστιάτικος καύσωνας, οι δείκτες του ρολογιού αρχίζουν να λιώνουν, καθώς δείχνουν τη 12η μεσημβρινή. Το θερμόμετρο εδώ και 2 ώρες έχει περάσει τους 40 βαθμούς και φλερτάρει συνεχώς με την άνοδο. Δεν μπορώ να καταλάβω τι γυρεύεις εδώ, στην παλιά αγορά, μαζί μου. Ξέρω ότι είναι οι τελευταίες μου μέρες εδώ, αλλά ήταν απλά ένα ζευγάρι παπούτσια. Θα μπορούσες να μείνεις σπίτι και όταν επέστρεφα, θα καθόμασταν μαζί. Σωπαίνεις, καθώς σε σέρνω στο απέναντι πεζοδρόμιο που έχει ίσκιο. 

Μπορεί να σου φαίνεται παράλογο, μα αγαπώ να είμαι μαζί σου, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες. Περίμενα πολλές μέρες για να περάσουμε τις καλοκαιρινές διακοπές μαζί, με ό,τι αυτές περιλαμβάνουν, ακόμη και τις πιο ασήμαντες στιγμές. Σε κοιτάζω ενώ το βλέμμα σου είναι καρφωμένο στο πεζοδρόμιο και παρατηρώ τα κόκκινα ‐από τον ήλιο‐ μάγουλά σου. Δείχνεις ακόμη όμορφος.

Ίσως με κουράζει το ότι πρέπει να σε "μαλώνω" συνεχώς για να προσέχεις τον εαυτό σου. Όσο κι αν ��ε τρελαίνει η ψύχωσή σου να είσαι μαζί μου, αυτή είναι η ίδια που με κάνει να σε θέλω κάθε μέρα όλο και περισσότερο. Και ας ξέρεις πως θα φύγω, νιώθω πως θα σε έχω πάντα δίπλα μου σαν φύλακα άγγελό μου.

Ξέρω, είναι υπερβολή να θέλω να είμαι συνεχώς μαζί σου, μα σε λίγες μέρες φεύγεις από κοντά μου και προσπαθώ να κερδίσω όσο περισσότερο χρόνο μπορώ για εμάς, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται να μην προσέχω τον εαυτό μου με το να με εκθέτω στον καυτό αυγουστιάτικο ήλιο. Θα μου λείψουν οι μέρες μας, οι βόλτες μας στην παλιά αγορά της πόλης, τα απογεύματά μας στη θάλασσα και τα ήσυχα βράδια μας στο πατρικό στο χωριό μου. Μα όπου κι αν είσαι, θα με έχεις στο πλευρό σου σαν φύλακα άγγελο και θα σε προσέχω. 

-@depress-ionismos x I13.

[justforbooks]

Η άνοιξη, με τα χρώματα και τις μυρωδιές της ανθισμένης φύσης να σκορπίζονται παντού, είναι η ωραιότερη εποχή για να γνωρίσει κάποιος παλιές γειτονιές της Αθήνας, που διατηρούν αναλλοίωτη τη γοητεία και την ομορφιά τους: η Πλάκα, το Θησείο, τα Πετράλωνα και το Γκάζι, με σημείο αναφοράς τον ιερό βράχο της Ακρόπολης και τους γύρω λόφους, τους γεμάτους μνήμη και ιστορία.

Πλάκα, η αρχαιότερη συνοικία της Ευρώπης, κάτω από τη σκιά της Ακρόπολης, γνωστή ως «Συνοικία των Θεών» και, όπως λέει ένα τραγούδι, «ήξερε η ανθρωπότης πως ο Θεός ήταν Πλακιώτης». Αν και κουβαλάει στην πλάτη της 6.000 περίπου χρόνια, διατηρεί τη ζωντάνια και το χρώμα της. Έχει αγαπηθεί και έχει υμνηθεί για τις ομορφιές και τις ρομαντικές ιστορίες της και προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, όλες τ��ς ώρες της ημέρας.

Είναι μία ιστορική γειτονιά, με πολυλειτουργικό χαρακτήρα και αυστηρούς όρους δόμησης, που κατοικήθηκε, μεταξύ άλλων, από φιλέλληνες, ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης και βρέθηκε στο επίκεντρο της κοινωνικής ζωής της πόλης από τα πρώτα χρόνια που η Αθήνα κηρύχθηκε πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους. Στην Πλάκα πρωτοεμφανίστηκε η αθηναϊκή αποκριά, εκεί γεννήθηκε η αθηναϊκή καντάδα και αρκετά χρόνια αργότερα το Νέο Κύμα του ελληνικού τραγουδιού. Σήμερα, πολλοί Αθηναίοι μιας κάποιας ηλικίας θα θυμούνται τα ήσυχα βράδια που πέρασαν μέσα στην παρεΐστικη ατμόσφαιρα των μπουάτ, ακούγοντας την Αρλέτα, τον Βιολάρη, τον Σαββόπουλο, την Κουμιώτη και άλλους νέους τότε καλλιτέχνες να ερμηνεύουν τραγούδια σε μουσική Λοΐζου, Μαυρουδή, Χατζηδάκι.

Είναι μια γειτονιά διάσημη για τις πολυάριθμες ταβέρνες της με τη ρετσίνα κεχριμπάρι, που έχουν γράψει ιστορία τόσο για τα χρόνια λειτουργίας τους όσο και για τους θαμώνες τους και τα κρασοτράγουδα που ακούστηκαν εκεί, πολλά εκ των οποίων αφορούσαν ανεκπλήρωτους έρωτες και ερωτικές απογοητεύσεις που βρήκαν παρηγοριά στο κρασί, όπως ακούμε στο τραγούδι του Αττίκ «Ταβερνιάρη, μην αφήνεις το ποτήρι μου αδειανό/ Γιατί μόνο σαν μεθύσω τον καημό μου λησμονώ…».

Μια μικρή γειτονιά με μεγάλη όμως προσφορά στον χώρο της τέχνης, με θεατρικές σκηνές και αξιόλογα θεματικά μουσεία, φιλικά και ελκυστικά στους επισκέπτες κάθε ηλικίας.

Περπατώντας στα γραφικά στενάκια με τις παλιές ταβέρνες στις ανηφοριές, αλλά και τα πολλά καφέ και ταβερνάκια του σήμερα, σκαρφαλωμένα σε σκαλάκια και τη μουσική από πλανόδιους καλλιτέχνες να σκορπάει μια γλύκα στην ατμόσφαιρα, αντιλαμβάνεσαι γιατί αυτή η περιοχή αποτελεί ένα διατηρητέο παλίμψηστο και την περίληψη ολόκληρης της αθηναϊκής ιστορίας. Αρχαιολογικοί χώροι, ερείπια, μνημεία, εκκλησιές και κτίρια μάρτυρες από την αρχαία, ρωμαϊκή, βυζαντινή, οθωμανική και οθωνική εποχή, ανάμεσα σε αυτά της νεότερης και ενταγμένα αρμονικά στον πολεοδομικό ιστό, σε καλούν να σταθείς μπροστά τους, να τα θαυμάσεις, να τα φωτογραφίσεις, να τα επισκεφθείς.

Σπίτια λαϊκά με αυλές, χαγιάτια και κεραμοσκεπές, σπίτια επωνύμων της παλιάς Αθήνας, σπίτια νεοκλασικά, σπίτια εκλεκτικιστικά, χαρακτηρισμένα στο σύνολό τους διατηρητέ��, συνθέτουν όλα μαζί ένα όμορφο οικιστικό σύνολο με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, εκφράζοντας συνάμα τη σταδιακή εξέλιξη της αθηναϊκής κατοικίας.

Ιδιαίτερη κατηγορία, τα Αναφιώτικα, ένα αιγαιοπελαγίτικο νησί στην καρδιά της Αθήνας, στις ΒΑ υπώρειες του βράχου της Ακρόπολης. Τα άσπρα σπιτάκια σκαρφαλωμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα στο φυσικό ανάγλυφο του βράχου, οι λουλουδιασμένες αυλές που μοσχοβολούν αγιόκλημα και γιασεμιά, οι γάτες που κυκλοφορούν νωχελικά ή λιάζονται ανενόχλητες παντού, οι μυρωδιές από τις κουζίνες, τα δύο πανέμορφα εκκλησάκια, ο Άγ. Γεώργιος του Βράχου και ο Άγ. ��υμεών, που οριοθετούν τον οικισμό, δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό. Ο διαβάτης αισθάνεται ότι διακτινίζεται σε κάποιο νησάκι του Αιγαίου και μόνο όταν σταθεί να ξαποστάσει στο πεζούλι, κάτω από τον βράχο με την πολύβουη πόλη να απλώνεται στα πόδια του, συνειδητοποιεί ότι βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της.

Αρχικά, Πλάκα ονομαζόταν η γειτονιά γύρω από το μνημείο του Λυσικράτη. Το όνομά της προέρχεται από τον 16ο αιώνα και η προέλευσή του έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις μεταξύ των ιστορικών και ερευνητών. Σύμφωνα με τον Καμπούρογλου, αυτό οφείλεται σε μία μεγάλη μαρμάρινη άσπρη πλάκα που βρέθηκε κοντά στην οδό Θέσπιδος, ενώ ο αρχιτέκτων Κ. Μπίρης υποστηρίζει ότι η λέξη «Πλάκα» ήταν αρβανίτικη (από το «πλιακ», που σημαίνει παλιός) και είχε προέρθει από τους μισθοφόρους Αρβανίτες της Αργοναυπλίας, που έμειναν άνεργοι μετά τα Ορλωφικά και οι Τούρκοι τους εγκατέστησαν σε εκείνη την περιοχή.

Παρουσιάζει δε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ιστορία της λέξης «Γκάγκαρος» που σχετίζεται άμεσα με την Πλάκα και την καταγωγή των γηγενών Αθηναίων, γεννημένων στην Αθήνα, από πολλών ετών αθηναϊκή οικογένεια. Σύμφωνα με μία εκδοχή, προέρχεται από την παραφθορά της λέξης «Βάγκαρης», που σημαίνει «αποστρατευμένος μισθοφόρος» και αφορούσε τους Αρβανίτες της Αρνοναυπλίας και αργότερα όλους τους κατοίκους της Αθήνας. Κατά τον Καμπούρογλου, προέρχεται από την ιταλική λέξη «γκάγκαρο» και σημαίνει το ξύλο που ασφάλιζε εσωτερικά τις πόρτες των αθηναϊκών σπιτιών.

Αν και σήμερα η Πλάκα, παρ’ όλη την αναβάθμισή της τη δεκαετία του ’80, αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα λόγω των πολλών τουριστικών δραστηριοτήτων, εξακολουθεί να διατηρεί τη μοναδικότητά της, αποτελώντας την πιο όμορφη και γραφική γειτονιά της πόλης μας.

ΘΗΣΕΙΟ

Περπατώντας, σε έναν από τους πιο όμορφους πεζόδρομους της Αθήνας, τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, φθάνουμε σ’ ένα κομβικό σημείο όπου μένει να αποφασίσουμε αν θα ανηφορίσουμε προς τον Λόφο του Φιλοπάππου, διασχίζοντας το καταπληκτικό μονοπάτι του Πικιώνη, ή θα κατηφορίσουμε, μέσω της πεζοδρομημένης οδού Αποστόλου Παύλου, προς το Θησείο.

Το Θησείο είναι μία όμορφη, αυθεντική, συνοικία του ιστορικού κέντρου της Αθήνας με μακρά ιστορία. Ταυτίζεται με τον παρακείμενο ναό του Ηφαίστου, που παλαιότερα, λανθασμένα, ονομαζόταν Θησείο από τις ανάγλυφες παραστάσεις των άθλων του Θησέα που απεικονίζονται στις μετώπες του. Στο Θησείο βρισκόταν μία από τις δεκατρείς πύλες της κλασικής οχύρωσης της αρχαίας Αθήνας (Πειραϊκές Πύλες), ένα από τα πιο νευραλγικά σημεία της πόλης.

Συνορεύει με τις γειτονιές των Άνω Πετραλώνων, Ψυρρή, Κεραμεικού, Μοναστηρακίου και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’30 ήταν ενιαίο με τη γειτονιά του Βρυσακίου, η οποία εξαφανίστηκε, για πάντα, κάτω από τη σκαπάνη των αρχαιολογικών ανασκαφών της Αρχαίας Αγοράς από την Αμερικάνικη Αρχαιολογική Σχολή.

Ήταν από παλιά και εξακολουθεί να είναι αγαπημένο μέρος των κατοίκων αλλά και τουριστών της Αθήνας, οι οποίοι απολαμβάνουν όμορφες βόλτες στον κεντρικό πεζόδρομο, με απεριόριστη θέα στην Ακρόπολη, χαζεύουν τους street artists, ψωνίζουν από το υπαίθριο παζάρι, χαλαρώνουν και διασκεδάζουν στα πολυάριθμα καφέ, μικρά εστιατόρια ή μπαράκια των οδών Αποστόλου Παύλου, Ηρακλειδών, Νηλέως, Ακάμαντος, Επταχάλκου, ή περιπλανώνται στην... ενδοχώρα της γειτονιάς, η οποία διατηρεί ανέπαφη την οικιστική δομή των αρχών του 20ού αιώνα και είναι γεμάτη χρώμα από τα παλιά.

Στο Θησείο διαμορφώθηκε το 1862 ο πρώτος δημόσιος κήπος της Αθήνας, γνωστός ως το «Περιβολάκι του λαού». Εκεί γιορταζόταν το Πάσχα και γινότανε ο Αγιασμός των Υδάτων σε μία δημόσια τεράστια στέρνα που υπήρχε, και όσο απίθανο και να μας φαίνεται σήμερα, εκεί μάθαιναν τα παιδιά κολύμπι. Από τον ιστορικό σιδηροδρομικό σταθμό του Θησείου ξεκίνησαν στις 27 Φεβρουαρίου του 1869 οι διαδρομές της πρώτης ατμήλατης σιδηροδρομικής γραμμής που ένωσε την Αθήνα με τον Πειραιά, έργο-επανάσταση για τις δημόσιες μεταφορές της εποχής.

Το Θησείο είναι ένα υπαίθριο μουσείο αρχιτεκτονικής με τα εκθέματά του να βρίσκονται μπροστά σε κ��θε μας βήμα, έτοιμα να διηγηθούν τις ιστορίες τους και μας πηγαίνουν χιλιάδες χρόνια πίσω, όπως τα κατάλοιπα των αρχαίων τειχών της πόλης. Τα δρομάκια με τα όμορφα νεοκλασικά, ή τα δίπατα σπίτια με τις εσωτερικές αυλές, τα σπίτια του μεσοπολέμου, τα ερειπωμένα αρχοντόσπιτα, τα περιποιημένα μαγαζάκια, τα ατμοσφαιρικά βιβλιοπωλεία, τα πλακόστρωτα με τις εμφανείς γραμμές του παλιού τραμ συνθέτουν μία εικόνα της Αθήνας των περασμένων ετών και ο διαβάτης αισθάνεται ότι κάνει μία βόλτα στο παρελθόν.

Το Θησείο είναι σταθερός προορισμός διασκέδασης και νυχτερινής ζωής, με μερικά μαγαζιά να έχουν γράψει ιστορία, όπως ο Στάβλος (πρώην στάβλοι του Όθωνα), το Berlin (το σημερινό UnderDog), το Φοίλιστρο, το ρακομελάδικο Μορφή κ.ά. Πολλά από αυτά έχουν κλείσει και έχουν μείνει πλέον στις μνήμες αυτών που έχουν διανύσει την 4η δεκαετία της ζωής τους. Στη θέση τους έχουν ανοίξει καινούργια που διεκδικούν, με τη σειρά τους, τον χώρο τους σ’ έναν από τα πιο όμορφα σημεία της Αθήνας.

Σταθερή και διαχρονική αξία ο θερινός κινηματογράφος ΘΗΣΕΙΟΝ, «το καλύτερο σινεμά στον κόσμο», σύμφωνα με ελληνικά και ξένα δημοσιεύματα. Το να παρακολουθείς μια ταινία του Hitchcock κάτω από τον έναστρο ουρανό κι όταν γυρίζεις το κεφάλι να βλέπεις την Ακρόπολη φωτισμένη, είναι μία εμπειρία μοναδική!

Στο Θησείο βρίσκονται μερικοί πολύ σημαντικοί χώροι τέχνης και πολιτισμού, όπως το Μουσείο Ηρακλειδών, το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, το Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα Μερκούρη», το Μουσείο Σκιών Χαρίδημος, το Μουσείο Αλεξ. Μυλωνά-Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής, καθώς πολλές γκαλερί μία εκ των οποίων, η γκαλερί Bernier/Ιliades που στεγάζεται σ’ ένα υπέροχο διατηρητέο νεοκλασικό, με εσωτερική αυλή, στην οδό Επταχάλκου 11.

Απέναντι σχεδόν από την γκαλερί, ένα εκκλησάκι σκαρφαλωμένο πάνω στον βράχο, ο Άγ. Αθανάσιος Κουρκούρης, το λεγόμενο μετεοράκι, μας τραβά το βλέμμα και συντασσόμαστε με τον Δημ. Καμπούρογλου ο οποίος είχε γράψει ότι ο ναός εκεί που βρίσκεται δίνει την εντύπωση «ορνέου κουρκουριάζοντος».

Ανηφορίζοντας την Αποστόλου Παύλου και στρίβοντας δεξιά στην οδό Αιγινήτου προς τον Λόφο των Νυμφών, όπου δεσπόζει ο μεγαλοπρεπής διατηρητέος ΙΝ της Αγίας Μαρίνας, μέσα σε λίγα λεπτά βρισκόμαστε στο Αστεροσκοπείο, αλλά και στον Αρχαιολογικό χώρο της Πνύκας και στο μυαλό έρχονται όσα μάθαμε στο σχολείο για τις συνελεύσεις της Εκκλησίας του Δήμου, που γινόντουσαν εκεί από τον 6ο αιώνα π.Χ. Από το σημείο αυτό, μπορεί κάποιος να απολαύσει μία υπέροχη θέα του Παρθενώνα. Και από τον λόφο Νυμφών ή του Φιλοπάππου, μπορούμε να κατηφορίσουμε προς την συνοικία των Άνω Πετραλώνων και να γνωρίσουμε μία ακόμη ιδιαίτερη γωνιά της Αθήνας.

ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ

Τα Πετράλωνα είναι επίσης μία από τις παλιές, όμορφες, γραφικές γειτονιές της Αθήνας με διάσημους γείτονες, όπως είναι το Θησείο, το Γκάζι και το Κουκάκι.

Το όνομά του οφείλεται στα αλώνια που είχαν δημιουργηθεί στην περιοχή μετά την εξομάλυνση του γεμάτου βράχους και πέτρες εδάφους. Επίσης, την αποκαλούσαν Πλατύ Πηγάδι, Κατσικάδικα, Αλώνια, Σαπουντίδικα, Ασύρματο, Χαρουπιές. Η συνοικία χωρίζεται σε Άνω και Κάτω Πετράλωνα με την οδό Θεσσαλονίκης ανάμεσά τους να αποτελεί φυσικό όριο και μέσω των τριών πεζογεφυρών του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου μπορείς εύκολα να πας από τη μία πλευρά στην άλλη.

Οι δύο περιοχές έχουν αρκετά κοινά σημεία μεταξύ τους αλλά και αρκετές διαφορές. Τα Άνω Πετράλωνα, με ανηφοριές και κατηφοριές, γειτονεύουν με τους λόφους των Μουσών και Νυμφών και βρίσκονται αρκετά κοντά σε ιστορικά μνημεία, όπως η Πνύκα, ο αρχαίος δήμος Κοίλης, τα Κιμώνεια Μνήματα.

Αντιθέτως, τα Κάτω Πετράλωνα είναι επίπεδα και αρκετά χρόνια νεότερα, με ψηλότερα και πιο σύγχρονα κτίρια.

Όπου όμως κι αν περπατήσει κανείς νιώθει σαν να βρίσκεται σε μία συνοικία που σε ταξιδεύει σε άλλη εποχή, πιο αθώα και ρομαντική. Κατά τη διάρκεια της ημέρας έχει τον χαρακτήρα μιας κλασικής, ήσυχης γειτονιάς, ενώ από το απόγευμα και ύστερα οι ρυθμοί αλλάζουν μια και αυτή έχει εξελιχθεί σε πόλο έλξης για όσους αναζητούν όμορφους, χαλαρούς ή ψαγμένους, χωρίς να είναι δήθεν, χώρους για τη διασκέδασή τους.

Παρεΐστικα, φιλόξενα μαγαζιά με αυλές, τραπεζάκια στο πλακόστρωτο, κομψά μπαράκια, ουζερί, εστιατόρια με «πειραγμένη» ή ξένη κουζίνα, εστιατόρια, διαχρονικά, με παραδοσιακό φαγητό σε ανεπιτήδευτο περιβάλλον και λογικές τιμές, χαμηλές οικοδομές με λουλουδιασμένες γλάστρες στα μπαλκόνια, σπίτια καινούργια και περιποιημένα, αλλά και σπίτια φτωχικά ή ερειπωμένα, ανθισμένες νεραντζιές, μικρές πλατείες γεμάτες παιδάκια, προσδίδουν μία ιδιαίτερη γοητεία στην τραγουδισμένη άλλοτε φτωχογειτονιά των Πετραλώνων.

Τοπόσημο της περιοχής, ο θερινός κινηματογράφος «Ζέφυρος», που λειτουργεί από το 1938, καθώς επίσης και το ερειπωμένο 77ο Δημοτικό σχολείο, στη συμβολή Δημοφώντος και Υπερίωνος, που κτίστηκε το 1920 αλλά μετά τις ζημιές από τον σεισμό του 1999 παραμένει κλειστό.

Στη δυτική πλευρά του Φιλοπάππου, στη θέση ενός παλιού λατομείου που δεν υπάρχει πια, βρίσκεται η περίφημη συνοικία τ��υ Ασυρμάτου (όνομα που οφείλεται σε παρακείμενες εγκαταστάσεις ασυρμάτου του Πολεμικού Ναυτικού), πρώην προσφυγικός οικισμός, γνωστός και ως Ατταλιώτικα. Οι άθλιες παράγκες και τα παραπήγματα κατεδαφίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1950 και στη θέση τους οικοδομήθηκαν 150 νέες κατοικίες με πέτρες και κεραμίδια, τα γνωστά «Πέτρινα», που αποτελούν μία όμορφη γειτονιά που παραπέμπει σε χωριό. Αν και η επίσημη ονομασία του οικισμού είναι «Οικισμός Περικλέους», αυτή δεν επικράτησε ποτέ.

Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη συνοικία παρέμεινε μία από τις πιο υποβαθμισμένες και εξαθλιωμένες της Αθήνας και αυτό αποτυπώθηκε στην ταινία «Συνοικία το Όνειρο» που γυρίστηκε το 1960 στην περιοχή, σε σκηνοθεσία του Αλ. Αλεξανδράκη και με συμμετοχή πολλών γνωστών ηθοποιών και κομπάρσους τους κατοίκους της περιοχής. Η ταινία λογοκρίθηκε άγρια από την τότε κυβέρνηση, γιατί με τις προσβλητικές σκηνές της φτώχειας «δυσφημούσε την εικόνα της ευημερούσας Ελλάδος». Τυχερό όμως στάθηκε το τραγούδι, «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη που ερμηνεύτηκε από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, που τη γλίτωσε!

Τα «Πέτρινα» δεν κατάφεραν να λύσουν το στεγαστικό πρόβλημα των προσφύγων, αλλά σ’ αυτό βοήθησε η μεγάλη πολυκατοικία που κτίστηκε το 1967, Πολυκατοικία Ασυρμάτου, σε σχέδια της αρχιτεκτόνισσας Έλλης Βασιλικιώτη, στην οδό Στησικλέους.

ΓΚΑΖΙ

Όπως η οδός Θεσσαλονίκης βρίσκεται ανάμεσα στα Άνω και Κάτω Πετράλωνα, μία άλλη μεγάλη οδική αρτηρία, η οδός Πειραιώς χωρίζει τα κάτω Πετράλωνα από το αστικό Γκάζι, την urban γειτονιά της Αθήνας.

Οφείλει την ονομασία της στο εργοστάσιο παραγωγής φωταερίου που ιδρύθηκε το 1857 από τη γαλλική εταιρεία του Φραγκίσκου Φεράλδη και αρχικά ήταν μία υποβαθμισμένη εργατική συνοικία, γνωστή ως Γκαζοχώρι, με χαμηλά, φτωχικά σπιτάκια με αυλές, όπου έμεναν οι εργάτες που δούλευαν στο εργοστάσιο. Στην περιοχή, ήταν συγκεντρωμένοι πολλοί οίκοι ανοχής, βιοτεχνίες και συνεργεία αυτοκινήτων.

Το εργοστάσιο σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία του το 1983, αφού είχαν προηγηθεί επεκτάσεις των κτιριακών εγκαταστάσεων και αλλαγές του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και διοίκησης. Έκτοτε χαρακτηρίστηκε σπουδαίο βιομηχανικό μνημείο, με τις καμινάδες να είναι σημείο αναφοράς της περιοχής και με τον κόκκινο φωτισμό τους να προσφέρουν ένα ιδιαίτερα θέαμα το βράδυ.

Σήμερα, στις εγκαταστάσεις αυτές λειτουργεί ο Πολυχώρος Τέχνης του Δήμου της Αθήνας, Τεχνόπολις, όπου φιλοξενούνται μόνιμες και περιοδικές ��κθέσεις και γίνονται μουσικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ και μπαζάρ μεγάλης αποδοχής από το αθηναϊκό κοινό.

Λίγα χρόνια πριν την κρίση, το Γκάζι γνώρισε μία πρωτόγνωρη ανάπτυξη και αποτέλεσε χαρακτηριστικό δείγμα του gentrification, όπως συνηθίζεται να ονομάζεται ο εξευγενισμός μίας υποβαθμισμένης αστικής περιοχής που οδηγεί στην αναβάθμισή της με παράλληλη αύξηση της αξίας των ακινήτων και των ενοικίων.

Τα περισσότερα από τα χαμηλά σπιτάκια μεταμορφώθηκαν σε μοντέρνες πολυκατοικίες, ή σε clubs - εστιατόρια με ταράτσες με υπέροχη θέα προς την Ακρόπολη και κάθε είδους κουζίνα, οι παλιές αποθήκες σε μπαράκια ή μικρές θεατρικές σκηνές, οι παλιές βιοτεχνίες σε ακρι��ά lofts ή εναλλακτικούς πολυχώρους.

Το Γκάζι έχει περάσεις διάφορες φάσεις αλλά εξακολουθεί να έχει το κοινό του, τόσο στις εκδηλώσεις της Τεχνόπολις, στα θεατράκια, όσο και στα μαγαζιά που έχουν αντέξει στον χρόνο.

Αφήνοντας πίσω μας το Γκάζι και περνώντας απέναντι στην οδό Πειραιώς, κατευθυνόμενοι προς το Σύνταγμα, έχουμε την ευκαιρία να περπατήσουμε σ’ έναν ακόμη υπέροχο πεζόδρομο της πόλης, με το νεκροταφείο του Κεραμεικού στο αριστερό μας χέρι, την Ακρόπολη στο δεξί και τον λόφο του Λυκαβηττού μπροστά μας. Μία υπέροχη βόλτα, ειδικά την ώρα του δειλινού, που το γλυκό φως τονίζει ακόμη περισσότερο την ομορφιά όλων αυτών των μνημείων.

Όποια διαδρομή κι αν ακολουθήσει κάποιος σ’ αυτές τις περιοχές η αύρα της παλιάς αθηναϊκής γειτονιάς είναι διάχυτη παντού και η κάθε μία αποτελεί ένα ξεχωριστό σκηνικό ικανό να ικανοποιήσει όλα τα γούστα ενός περιπατητή που αγαπά την πόλη του και θέλει να μάθει όσα περισσότερα μπορεί για αυτήν.

📷 Photo above:Οδός Ηλ. Πουλόπουλου & Αποστόλου Παύλου - Θησείο

Daily inspiration. Discover more photos at http://justforbooks.tumblr.com