#λεσβιακή λογοτεχνία

[kaliarda]

good news yuri lovers

[justforbooks]

Το μυθιστόρημα Εμμονή (Possession) της Αντόνια Μπάιατ (A.S.Byatt) εκδόθηκε το 1990 και γνώρισε αμέσως αναγνωστική και κριτική επιτυχία. Πολυσέλιδο και ακατάτακτο (γι’ αυτό το είχαν ταξινομήσει ως μεταμοντέρνο), κινείται αριστοτεχνικά και με αφηγηματική τελειότητα σε διαφορετικές λογοτεχνικές περιοχές και διαφορετικούς ιστορικούς χρόνους, ��ημιουργώντας ένα δυνατό ρεύμα λέξεων και εικόνων που παρασύρει τον αναγνώστη μέσα στους απίστευτους μαιάνδρους του.

Το βιβλίο είχε εκδοθεί στα ελληνικά το 2007 με τίτλο Αιχμάλωτα Πάθη (μτφρ. Έφη Τσιρώνη, εκδόσεις Λιβάνη). Τότε, απ’ ό,τι ξέρω, είχε περάσει σχετικά απαρατήρητο.

Σ’ ένα ρεπορτάζ της LiFO, όμως, όπου οι Έλληνες εκδότες παρουσίαζαν σημαντικά βιβλία, ο Νίκος Γκιώνης των εκδόσεων Πόλις είχε προτείνει τα Αιχμάλωτα Πάθη ως ένα μυθιστόρημα που έδειχνε «πώς η λογοτεχνία μπορεί να αποτελέσει θέμα και αντικείμενο της ίδιας της λογοτεχνίας».

Δεκαπέντε χρόνια μετά ο ίδιος εκδότης εκδίδει, σε νέα μετάφραση της Κατερίνας Σχινά, το μυθιστόρημα της Μπάιατ, αποδίδοντας τον πρωτότυπο τίτλο, «Possession», ως «Εμμονή», αφού στον πυρήνα του βιβλίου υπάρχει η εμμονή των ηρώων, αυτό το «κόλλημα», ερωτικό, σεξουαλικό, οικονομικό, αισθητικό, ερευνητικό, τα πάντα.

Η Μπάιατ επινοεί εδώ δύο ερωτικά ζευγάρια. Το ένα είναι σύγχρονο, πρόκειται για δύο ερευνητές λογοτεχνίας, τον Ρόλαντ Μίτσελ και τη Μοντ Μπέιλι. Το άλλο ανήκει στον βικτορι��νό δέκατο ένατο αιώνα. Είναι ο στιβαρός ποιητής Ράντολφ Χένρι Ας και η αινιγματική ποιήτρια Κρίσταμπελ Λαμότ. Η ερευνητική εμμονή του Μίτσελ είναι ο ποιητής Ράντολφ Χένρι Ας.

Ο Μίτσελ, «ένας μικροκαμωμένος άντρας με πολύ απαλά και όμορφα μαύρα μαλλιά και αρμονικά χαρακτηριστικά», δεν έχει κατορθώσει να λάμψει ως μελετητής του βικτοριανού ποιητή. Ουσιαστικά φυτοζωεί στη σκιά του καθηγητή του, που είναι αυθεντία στον Ας, και κερδίζει τα προς το ζην παραδίδοντας κάποια μαθήματα και δουλεύοντας πότε-πότε λαντζέρης σε εστιατόρια.

Φαίνεται όμως πως η τύχη του θα αλλάξει. Μια μέρα του Σεπτεμβρίου του 1986, στη Βιβλιοθήκη του Λονδίνου, «παραμελημένη, αλλά πολιτισμένη», μέσα σε ένα βιβλίο του φιλοσόφου Βίκο που ανήκε στον Ας, και που φαίνεται ότι δεν το είχε ανοίξει κανεί�� από τότε που είχε τοποθετηθεί στο ράφι, ο Μίτσελ ανακαλύπτει δύο επιστολές του Ας που απευθύνονταν σε κάποια «αγαπητή κυρία». Οι επιστολές τον συγκλόνισαν. Είχαν κάτι το απόκρυφο, ίσως και το ερωτικό, που άλλαζε εντελώς τη βεβαιότητα της επιστημονικής έρευνας για τον αποκλειστικά διανοητικό, ήσυχο και υποδειγματικό έγγαμο βίο του ποιητή Ας.

Ο Μίτσελ ένιωσε μια δυνατή παρόρμηση και αντί να επιστρέψει τις επιστολές στη θέση τους, τις έβαλε στην τσέπη του. Κατάλαβε αμέσως ότι θα άνοιγαν ένα νέο κεφάλαιο στην έρευνα για τον ποιητή αλλά και ένα νέο κεφάλαιο στη δική του ζωή ως επιστήμονα. Έπρεπε όμως να κρατήσει καλά κρυμμένη την αποκάλυψή του, καθώς υπήρχαν πολλοί ανταγωνιστές αλλά και κυνηγοί χειρογράφων του Ας, ιδίως Αμερικανοί, από πλούσια πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα που δεν δίσταζαν να πληρώνουν υπέρογκα ποσά, να εξαγοράζουν, να εκβιάζουν, να απειλούν προκειμένου να πλουτίσουν τις συλλογές τους.

Μια συνδυαστική έρευνα οδήγησε όμως τον Μίτσελ στο όνομα της «αγαπητής κυρίας». Ήταν η ποιήτρια Κρίσταμπελ Λαμότ, που την είχαν ανακαλύψει και λατρέψει οι φεμινίστριες. Η Λαμότ ήταν «μια γυναίκα εξοργισμένη, παραδομένη στην αλλοφροσύνη», με λεσβιακή σεξουαλικότητα, που έγινε το αντικείμενο του πόθου του Ας.

Θα μπορούσε όμως μόνος του ο Μίτσελ να «δουλέψει» πάνω σε αυτήν τη σχέση; Προφανώς όχι. Ήξερε τον Ας, αλλά δεν ήξερε τίποτα για την ποιήτρια Λαμότ. Έτσι έφτασε στη Μοντ Μπέιλι που διηύθυνε ένα πανεπιστημιακό Ερευνητικό Κέντρο Γυναικείων Σπουδών και η οποία είχε τη φήμη ότι «παγώνει το αίμα των αντρών».

Ρίτσαρντ και Μοντ κόλλησαν. Και άρχισαν μαζί να ψάχνουν τη σχέση των δύο βικτοριανών, να αναζητούν χειρόγραφα, να μπαίνουν σε σπίτια παράξενων κληρονόμων, να αποφεύγουν τους ανταγωνιστές και να φτάνουν στον στόχο τους: στην αποκάλυψη του απαγορευμένου έρωτα Ας και Λαμότ αλλά και στη συνειδητοποίηση του δικού τους έρωτα: «Και πολύ αργά, με άπειρες τρυφερές καθυστερήσεις και λεπτούς αντιπερισπασμούς και παραλλαγές έμμεσης επίθεσης, ο Ρόλαντ, τελικά, για να χρησιμοποιήσω μια παρωχημένη έκφραση, μπήκε μέσα της κι έκανε δική του όλη εκείνη τη λευκή ψυχρότητά της που ζεστάθηκε πάνω του, έτσι που κάθε όριο καταλύθηκε».

Δεν είναι βέβαια αυτή η σε πρώτο επίπεδο πλοκή που κά��ει συναρπαστικό και μοναδικό το μυθιστόρημα της Αντόνια Μπάιατ. Είναι ότι δίπλα στη σύγχρονη δράση ή καλύτερα μέσα στη σύγχρονη δράση τοποθετεί τον βικτοριανό κόσμο του Ράντολφ Χένρι Ας και της Κρίσταμπελ Λαμότ.

Δεν τον ανασυστήνει όμως με τη βοήθεια της ιστορικής, πραγματολογικής έρευνας. Ουσιαστικά δημιουργεί δύο ποιητές, γράφοντας η ίδια ποιήματα και πεζά, τεράστιο αριθμό στίχων, αριστουργηματικά ποιήματα, μιμούμενη το βικτοριανό στυλ ή καλύτερα παρωδώντας τις παραδομένες λογοτεχνικές μορφές.

Γιατί δεν είναι μόνο τα ποιήματα που γράφει η Μπάιατ. Μεγάλα κομμάτια της Εμμονής είναι γραμμένα επίσης σε βικτοριανό ύφος. Η συγγραφέας κινείται από τη μία εποχή στην άλλη, από τη μία γεωγραφία στην άλλη, από τη μία συναισθηματική συνθήκη στην άλλη, από το ένα λογοτεχνικό είδος στο άλλο, χωρίς ο αναγνώστης να ξαφνιάζεται και χωρίς να αντιλαμβάνεται την παραμικρή ραφή, τον παραμικρό ενωτικό σύνδεσμο.

Τι είναι, λοιπόν, η «Εμμονή»; Είναι ένα θρίλερ. Είναι ένα ρομάντσο. Είναι ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα. Είναι ένα campus novel. Είναι ένα βικτοριανό, ρομαντικό μυθιστόρημα. Είναι ένα μυθιστόρημα αρχείων. Είναι παστίς και παρωδία, με λίγα λόγια ένα λογοτεχνικό επίτευγμα.

Φυσικά το μυθιστόρημα έχει πάρει τη θέση του ως ένα από τα κορυφαία του τέλους του εικοστού αιώνα. Έχουν γραφεί πολλά κείμενα γι’ αυτό και το ίδιο έχει δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα, καθώς, όπως σημειώνει η Μπάιατ, «ακόμη και διατριβές έχουν γραφτεί για τους ποιητές που επινόησα».

Άλλωστε η ιδέα του μυθιστορήματος είναι, κατά την Μπάιατ, ότι τα ποιήματα ζουν περισσότερο από τους ποιητές. Θα μπορούσα να πω ότι είναι μια χειροτεχνική λογοτεχνία, με την έννοια του crafting. Και το λέω γιατί η ίδια γράφει στην εισαγωγή της Εμμονής ότι «ένα μυθιστόρημα είναι για μένα ένα πλεκτό, φτιαγμένο από ένα συνεχές νήμα».

Αυτό το λογοτεχνικό επίτευγμα δεν θα μπορούσε να σταθεί στη γλώσσα μας αν και η μετάφραση δεν ήταν επίτευγμα. Και η Κατερίνα Σχινά έχει κάνει μια χειροποίητη μετάφραση (νομίζω την καλύτερή της μέχρι τώρα) που συγκρίνεται άμεσα με το πρωτότυπο crafting της Μπάιατ. (Θυμίζω ότι η Κατερίνα Σχινά είναι η συγγραφέας του υπέροχου βιβλίου «Ο πολιτισμός του πλεκτού»).

Η μεταφράστρια αποδίδει σχεδόν στο απόλυτο, δηλαδή όσο το επιτρέπουν τα όρια της δικής μας γλώσσας, τα διαφορετικά λογοτεχνικά στυλ της Αγγλίδας συγγραφέως. Και δεν μπορούμε να μην επαινέσουμε, γιατί ακριβώς απολαμβάνουμε, τον τρόπο με τον οποίο αποδίδει τα ποιήματα των επινοημένων ποιητών. Φαντάζομαι την τεράστια δυσκολία και τον μόχθο.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

[universepaths]

Υδάτινες δυνάμεις και αερικά, Κωνσταντίνος Πολυπαθέλλης - Δελτίο τύπου, συνέντευξη και ηχητικό απόσπασμα

Υδάτινες δυνάμεις και αερικά, Κωνσταντίνος Πολυπαθέλλης - Δελτίο τύπου, συνέντευξη και ηχητικό απόσπασμα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Υδάτινες δυνάμεις και αερικά του Κωνσταντίνου Πολυπαθέλλη

Σελίδες: 76Διαστάσεις: 21x14Δέσιμο: μαλακό εξώφυλλοΛιανική Τιμή: 10  ευρώΚατηγορία:  Λογοτεχνία του φανταστικούISBN: 978-960-607-300-7

… Τότε, δύο μεγάλα κλαδιά εκατέρωθεν φάνηκαν να αποτραβιούνται αργά-αργά σαν κουρτίνες θεάτρου, αποκαλύπτοντας τον ωκεανό. Ο ασημίζων ίππος δεν σταμάτησε όταν έφτασε στο χείλος του γκρεμού, αλλά αντιθέτως διατήρησε την πορεία του. Κράτησε για λίγο την αλογίσια του μορφή, πριν μετατραπεί σιγά-σιγά σε φωτιζόμενο σύννεφο που παρασερνόταν προς το φεγγάρι…Samhain, δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων, Πρωτομαγιά, Μεσοκαλόκαιρο, οι λεγόμενες δρίμες μέρες. Ομίχλη, ύπνος, υδάτινο στοιχείο. Υπάρχουν ημέρες και μέρη που τα όρια ανάμεσα στον υλικό/πραγματικό και τον πνευματικό/φανταστικό καθίσταται επικίνδυνα λεπτά. Είναι τότε που υπάρχει η μέγιστη πιθανότητα να συμβεί κάτι υπερφυσικό ή να συμβεί κάποιο αλλόκοσμο συναπάντημα, με τη μαγεία να θεωρείται στο ζενίθ της και τίποτα να μην είναι αυτό που δείχνει.  Περιδιαβείτε στις εφτά σύντομες ιστορίες, όπου το διαχωριστικό πέπλο έχει διαρραγεί, με αποτέλεσμα οι αισθήσεις να είναι απατηλές και η φυσική πραγματικότητα να αδυνατεί να προσφέρει την παραμικρή εγγύηση για το τι είναι δυνατόν και τι όχι. Λάτρεις της φύσης, του νυχτερινού τοπίου και της ινδοευρωπαϊκής λαογραφίας, αυτό το βιβλίο είναι για εσάς!

Ο Κωνσταντίνος Πολυπαθέλλης γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μυτιλήνη. Η  επαφή του με τη Λεσβιακή φύση, το ενδιαφέρον του για τα ζώα και τα φυτά, καθώς και η αγάπη του για τις θετικές επιστήμες συνετέλεσαν στο να σπουδάσει Βιολογικές Εφαρμογές και Τεχνολογίες στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Παράλληλα του αρέσει να μαθαίνει ξένες γλώσσες και μια αποτυχία στα ισπανικά τον υποβοήθησε να βρεθεί για Erasmus+ στην κέλτικα παραμυθένια Αστούριας. Έκτοτε, ζει και εργάζεται στη γενέτειρα του, προσπαθώντας να ισοκατανείμει το χρόνο του στα ενδιαφέροντα του. Η ενασχόληση του με τη συγγραφή υπήρξε κάτι το εντελώς απροσδόκητο, δεδομένου ότι συνήθως δίσταζε στη γραπτή έκφραση. Απέσπασε, ωστόσο, διακρίσεις σε διαγωνισμούς διηγήματος, με σημαντικότερες το α’ βραβείο Larry Niven στην κατηγορία διηγήματος τρόμου (2021), ενώ συμμετείχε με διήγημα στην επετειακή έκδοση «Λεσβογραφίες του Αγώνα» (2021). Εκδόσεις Συμπαντικές ΔιαδρομέςΑναγεννήσαμε τη λογοτεχνία του φανταστικού στην Ελλάδα και στην Κύπρο!Στηρίζουμε τους συγγραφείς με πράξεις και έργαΕλάτε και εσείς στη μεγάλη οικογένεια του εκδοτικού μας!Κεντρική διάθεση για τα βιβλία των εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές:Εκδόσεις ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣΚαραγάτση 27, 41221, Λάρισα2410-236110universepaths@yahoo.com Xονδρέμπορας για τα βιβλία των εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές.Αθήνα: Βιβλιοπωλείο  ΠΑΡ ΗΜΙΝ Τρικούπη Χαριλάου 11Α, Αθήνα, 10679, ΑΤΤΙΚΗΤηλέφωνο: 2103802542Φαξ:2103813619Προτεινόμενο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο:Ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο Συμπαντικές ΔιαδρομέςΜπορείτε να αγοράσετε άμεσα όλα τα βιβλία και τα περιοδικά των Εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές από το ηλεκτρονικό μας βιβλιοπωλείο!https://www.universepaths.com/bivliopoleio

Κεντρικά σημεία διανομής των βιβλίων των εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές.Ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο Συμπαντικές Διαδρομέςhttps://www.universepaths.com/bivliopoleioΑθήνα: Βιβλιοπωλείο  ΠΑΡ ΗΜΙΝ Τρικούπη Χαριλάου 11Α, Αθήνα, 10679, ΑΤΤΙΚΗΤηλέφωνο: 2103802542Φαξ:2103813619Λευκωσία:1. Parga,Λεωφ,Τσερίου 94 Στρόβολος, τηλ. 223277402. Parga,Λεωφ.Λάρνακος 56 Αγλαντζιά, τηλ. 223360113. Parga,Αρχ.Μακαρίου Γ' Λατσιά, τηλ. 22485914Λάρνακα:Parga,Στρατηγού Τιμάγια 9, τηλ. 24668090Πάφος:Parga,Αθηνών 8, τηλ. 26811130

Εκδόσεις Συμπαντικές ΔιαδρομέςΑναγεννήσαμε τη λογοτεχνία του φανταστικού στην Ελλάδα και στην Κύπρο!Στηρίζουμε τους συγγραφείς με πράξεις και έργαΕλάτε και εσείς στη μεγάλη οικογένεια του εκδοτικού μας!ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣΚαραγάτση 27, 41221, Λάρισα, 2410-236110,http://www.universepaths.com/universe-pathways.blogspot.comwww.facebook.com/Universe.Pathways.Editions/universepaths@yahoo.com

Υδάτινες δυνάμεις και αερικάΜΕ ΤΟΝ Κωνσταντίνο ΠολυπαθέλληΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Συμπαντικές Διαδρομές

Αγαπητέ κύριε Πολυπαθέλλη, καλημέρα. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το πρώτο  σας βιβλίο από τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές, με τίτλο «Υδάτινες δυνάμεις και αερικά». Κάθε χρόνο κυκλοφορούν άπειρα καινούργια βιβλία. Τι πιστεύετε ότι μπορεί να προσθέσει το δικό σας βιβλίο; Για ποιο λόγο κάποιος να το επιλέξει για να το διαβάσει;  

Όντως, καθημερινά κυκλοφορούν αρκετά εξαιρετικά βιβλία και χαίρομαι που τα βιβλία που περιμένω να διαβάσω θα μου κρατήσουν συντροφιά για αρκετό καιρό ακόμα. Ένας χρυσός κανόνας της συγγραφής που άκουσα πρόσφατα και προσπαθώ να εφαρμόσω και εγώ, είναι να γράφεις το βιβλίο που λείπει από τη βιβλιοθήκη σου. Τα βιβλία του φανταστικού ήταν πάντα ανάμεσα στα αγαπημένα μου και χρειάστηκε να εντρυφήσω αρκετά στην παγκόσμια μυθολογία για να καταλάβω ότι, στο βάθος, είναι αρκετά επηρεασμένα από την προφορική παράδοση του κάθε λαού που, εντέλει, συγκλίνει με τις υπόλοιπες.

Έτσι, προσπάθησα κατά τη συγγραφή  να μη δημιουργήσω ένα ακόμα μαγικό σύμπαν αλλά, απεναντίας, να γράψω κάτι για πιο ενήλικους αναγνώστες, ενδεχομένως διφορούμενο και ανοιχτό σε περισσότερες από μια ερμηνείες.  Ήθελα να γράψω κάτι που να το βρίσκει εξίσου οικείο με την παράδοση του τόσο ένας Έλληνας, όσο και ένας Ιρλανδός ή ένας Ινδός. Ακόμα, ενίοτε δεν ήμουν ούτε εγώ εντελώς σίγουρος τι ακριβώς ήθελα να πω, οπότε επικαλούμαι την κρίση και το υποσυνείδητο του αναγνώστη. Αυτή η ασάφεια που ενδεχομένως παρατηρήσετε αποσκοπεί σε αυτό. Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι και στα πρώτα, κλασσικά έργα του Ρομαντισμού, οι υπερφυσικές οντότητες δεν κατονομάζονταν, παρά υπονοούνταν και αυτό μου άρεσε αρκετά.

Με λίγα λόγια, θεωρώ ότι με τις <<Υδάτινες δυνάμεις και αερικά>> προσφέρεται στον αναγνώστη μια στοιχειώδης, συνισταμένη εικόνα των πεποιθήσεων από διάφορους λαούς που επικρατούν αναφορικά στην παρείσφρηση του <<αλλόκοσμου>> στον δικό μας, που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τον αναγνώστη να κατανοεί πληρέστερα τη νοοτροπία που επικρατεί στην όποια φανταστική ιστορία επιλέξει να διαβάσει μετέπειτα.

Επιλέξετε δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο, που να εκφράζουν αυτό που θέλετε να μεταδώσετε στους αναγνώστες, ώστε να μπορέσουν να καταλάβουν πιο εύκολα τον κόσμο του βιβλίου σας.

Παραθέτω παρακάτω δύο αποσπάσματα που αντανακλούν χαρακτηριστικά τον τρόπο που συμβαίνουν υπερφυσικά γεγονότα στα διηγήματα μου.

<<Πορεύτηκα προς ένα κτήμα μας λίγο παραπέρα, μόλις έξω από το χωριό. Πάντα μου έκαναν εντύπωση αυτές οι λιγοστές συκιές ανάμεσα στις ελιές, με τους τεράστιους κορμούς τους που ήταν σαν μαύροι δράκοντες που έρπονταν και μαιάνδριζαν ανεξέλεγκτα προς όλες τις κατευθύνσεις. Αυτή τη φορά όμως το ασυνήθιστο ήταν μια μεγάλη ξύλινη πόρτα που έστεκε στο τέλος του χωραφιού. Θα άρμοζε περισσότερο σε πολυτελές κτήριο ενώ ήταν εντελώς παράταιρη στην πλαγιά. Κατευθύνθηκα προς τα εκεί και ένιωσα για πρώτη φορά την περιέργεια να δω τη υπάρχει πέρα από εκεί. Δυνάμωσε λίγο το μέχρι τότε αεράκι και ενώ ήμουν έτοιμος να αγγίξω το σκούρο μάνταλο, ακούστηκαν λίγες ανήσυχες συλλαβές, ένας περίεργος ψίθυρος σε μια ακατάληπτη γλώσσα που αμφιβάλλω αν θα μπορούσε να την προφέρει ανθρώπινο στόμα. Ήταν κάτι ανάμεσα σε παραφθαρμένο θρόισμα φύλλων και βούισμα.  Αμέσως το μάτι μου συνέλαβε μια περίεργη κίνηση στα δεξιά, λίγο πιο πάνω από το σημείο που βρισκόμουν. Ήταν ένας μαύρος ταύρος με κόκκινα λαμπυρίζοντα μάτια. Ήταν τόσο γκροτέσκα η σιλουέτα του που θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι σχηματίστηκε από τις σκιές δύο δεντρόκλαδων που ο άνεμος τις ένωσε σε μία και κατόπιν διατήρησε τη μορφή της, άνοιξε τα απαίσια φλογερά μάτια της και μου όρμησε με μανία!>>

Και

<<Δε μπορώ να πω σίγουρα αν ήμουν ξύπνιος ή αν έβλεπα εφιάλτη, όταν μια λεπτή, χειρόμορφη σκιά δημιουργήθηκε για μια στιγμή αλλά, αντί να αλλάξει μορφή όπως όλοι οι δυσοίωνοι σύντροφοί της, αυτονομήθηκε και βάλθηκε να σκαρφαλώνει με τα γωνιώδη δάχτυλα της. Κατόπιν διπλασιάστηκε, με μια πανομοιότυπη χείρα να αναδύεται από αυτό και να παρατάσσεται σαν είδωλο της, σχηματίζοντας μαζί μια τεράστια, σκιώδη αράχνη σε επιθετική στάση και έτοιμη να πηδήσει πάνω μου.   Θαρρείς και αυτό δεν ήταν αρκετά τρομακτικό, μια ρωγμή εμφανίστηκε ακριβώς στο σημείο που θα αντιστοιχούσε στο θώρακα της· κάθετο στην αρχή αλλά σύντομα απέκτησε πλάγιες σχισμές και ένας βλαστός συκιάς ξεπετάχτηκε. Ομοίως, ακτινωτά παρακλάδια ξεκίνησαν να βλασταίνουν δεξιά και αριστερά, ενώ ο κεντρικός τους άξονας προσπαθούσε να με προσεγγίσει μέσα από τα τούβλα που ξεπρόβαλλε. Οι διακλαδώσεις πλήθαιναν όσο αναπτύσσονταν και ξαφνικά όλος ο χώρος  άρχισε να παλιώνει· η μπογιά κιτρίνιαζε όλο και πιο πολύ, κομμάτια από κονίαμα έπεφταν κάτω, ο κορμός της συκιάς έσπασε το τζάμι μπουκάρωντας και το ταβάνι είχε γίνει μαύρο από τη μούχλα. Έσταξε στο κεφάλι μου μια σταγόνα από τα κεραμίδια και με το που τόλμησα να στρέψω το βλέμμα μου ψηλά, η οροφή έπεσε πάνω μου!>>

Μιλάτε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου σας για «Samhain, δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων, Πρωτομαγιά, Μεσοκαλόκαιρο». Τι τα συνδέει όλα αυτά;  

Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι αφορούν την κατάσταση του ήλιου μέσα στη χρονιά, καθώς και ότι αποδίδονταν σε αυτές τις ημερομηνίες αυξημένη υπερφυσική δραστηριότητα. Πιο συγκεκριμένα, το Μεσοκαλόκαιρο (ή μέρα του Αγίου Ιωάννου ) είναι το Θερινό ηλιοστάσιο, όταν οι μέρες αρχίζουν να μικραίνουν, το αντίθετο δηλαδή από το  Χειμερινό Ηλιοστάσιο που γιορτάζονταν η γέννηση, ή επιστροφή ή ανάκαμψη της υγείας του ηλιακού θεού και συνδέθηκε συμβολικά με τη γέννηση του Χριστού. Αντίστοιχα, το Samhain (ευρύτερα γνωστό ως Halloween) σηματοδοτεί το ήμισυ από τη φθινοπωρινή ισημερία μέχρι το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, ενώ η Πρωτομαγιά τη μισή πορεία από την Εαρινή Ισημερία μέχρι το Θερινό Ηλιοστάσιο. Ανήκουν όλες αυτές οι ημερομηνίες μαζί με άλλες μέσα στη χρονιά στις δρίμες μέρες, δηλαδή  τις ημέρες που δραστηριοποιούνται εντονότερα τα δρίματα, από το δριμύς, ήτοι τα στοιχειά. Γνωρίζουμε από την ελληνική παράδοση ότι το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων κυκλοφορούσαν ελεύθεροι οι καλικάντζ��ροι, ενώ στις 31 Οκτωβρίου οι Κέλτες πρόσφεραν σπονδές και μεταμφιέζονταν για προστασία από τα πλάσματα που προσπαθούσαν να εξευμενίσουν, όπως επίσης και για τις διαβολοσυνάξεις που πιστεύονταν ότι λάμβαναν χώρα κατά τη Βαλπουργιανή Νύχτα, δηλαδή προς το ξημέρωμα της Πρωτομαγιάς. Θεωρούνταν αποφράδες ημέρες και ο κόσμος συνήθως απέφευγε τις χειρονακτικές εργασίες και κάθε επαφή με τη φύση. Υπήρχαν φυσικά πάντα αξιοσημείωτες εξαιρέσεις! Στη βόρεια Ισπανία, για παράδειγμα, τα έθιμα για τη νύχτα του Αγίου Ιωάννου περιλάμβαναν πελώριες φωτιές σε πλατείες (όπως τα δικά μας κάψαλα) και γλέντι μέχρι πρωίας, όποτε είναι καλό να σε βρουν οι πρώτες αχτίδες του ήλιου βουτηγμένο στην παραλία ή σε ποτάμι ή σε κάποια πηγή, <<για να πάει καλά η χρονιά>>!

Θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας σκοτεινή φαντασία;

Θα το χαρακτήριζα έντονα ατμοσφαιρική φαντασία αλλά όχι σκοτεινή φαντασία. Και αυτό γιατί, αν και υπονοείται συνεχώς η ύπαρξη ενός παράλληλου αόρατου κόσμου που αλληλεπιδρά με το δικό μας, σε όλες τις ιστορίες είναι παρούσες δυνάμεις που λειτουργούν προειδοποιητικά ή/και προστατευτικά. Σχεδόν πάντα, όσο αντίξοες και αν γίνουν οι συνθήκες σε αυτά τα εφτά διηγήματα και όσο κι αν παραλογιστούν οι ήρωες, στο τέλος ξαναβρίσκουν το δρόμο τους και αποφεύγονται τα χειρότερα. Οπότε, παρά τη σκοτεινή του ατμόσφαιρα, θεωρώ ότι παραείναι αισιόδοξο για να θεωρηθεί σκοτεινή φαντασία. Συνεπώς, μάλλον θα υιοθετήσω την περιγραφή από κριτική που έχω λάβει στο παρελθόν, <<φαντασία με στοιχεία τρόμου>>.

Οι ιστορίες σας είναι εμπνευσμένες από μύθους και θρύλους από το νησί σας;

Η Λέσβος φημίζεται για την πλούσια λαογραφία της. Η Παναγιά Γοργόνα, το κομμένο κεφάλι του Ορφέα που χρησμοδοτούσε τραγουδώντας και η έντονη πίστη των παλιών στους βρικόλακες, για την οποία μάλιστα γυρίστηκε το ντοκυμανταίρ ‘’Vampire Island’’, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Σίγουρα έχω επηρεαστεί, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο άμεσα από ιστορίες που άκουσα στο νησί μεγαλώνοντας. Έχω ακούσει παλιότερους να με σ��μβουλεύουν να μην πειράζω τα κλαδιά από τα γιγάντια δέντρα των ξωκλησιών, να αποφεύγω τον ίσκιο της συκιάς το μεσημέρι και να μη σφυρίζω τη νύχτα, μάλλον περισσότερο από έθιμο και κατά παραχώρηση στην παράδοση παρά από πρόληψη.  Πιο συγκεκριμένα, όμως, έχω εμπνευστεί είτε από αληθινά γεγονότα που με επηρέασαν, είτε από έντονα όνειρα, είτε από πράγματα που απλά φαντάστηκα ότι θα μου πάγωνε το αίμα αν μου συνέβαιναν. Έτσι οι τρεις ιστορίες είναι βασισμένες σχεδόν εξολοκλήρου σε αληθινά γεγονότα, οι δύο σε μέρη που επισκέφτηκα και πυροδότησαν τη μυθοπλασία, η μια σε συγκεκριμένο εφιάλτη, ενώ η νουβελέτα πρόκειται στην ουσία για κολλάζ με τα πιο έντονα όνειρα που έχω δει από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, για αυτό ξεφεύγει κάπως από το συνολικό στυλ.

Τα τελευταία δύο χρόνια ο κόσμος άλλαξε με τρόπο που δεν περιμέναμε με πανδημίες και πολέμους δημιουργώντας ένα σκοτεινό μέλλον για την ανθρωπότητα. Πιστεύεται ότι η λογοτεχνία του φανταστικού σαν λογοτεχνική δύναμη ανατροπής μπορεί να δώσει διέξοδο στα όνειρα των ανθρώπων; Εσείς πως βιώνετε όλες αυτές τις καταστάσεις;

Πιστεύω ότι έχει τη δύναμη να παίξει καταλυτικό ρόλο στην πρόοδο της ανθρωπότητας. Οι σημερινές τεχνολογικές εξελίξεις έχουν ξεπεράσει και τα πιο ευφάνταστα παραμύθια, προέκυψαν όμως από τη φαντασία και το όραμα των προηγούμενων γενιών. Αν ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι δεν είχε λατρεύσει το μύθο του Ικάρου, κατά πάσα πιθανότητα δε θα υπήρχαν ακόμα αεροπλάνα!

Επίσης, αν σε μια ήπια και <<φυσιολογική εποχή>> η λογοτεχνία του φανταστικού πρόσφερε απλά το όραμα μιας καλύτερης πραγματικότητας ή προειδοποιούσε για μια επερχόμενη δυστοπία, σε ζοφερές εποχές, όπως αυτές που βιώνουμε, προτείνει λύση. Αν, δηλαδή, φαντάζονταν απλώς κάποιος στο παρελθόν το μελλοντικό παγκόσμιο πληθυσμό να κατοικεί σε μικρές, άνετες και περιβαλλοντικά φιλικές πόλεις, τώρα με τις πανδημίες (που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο συνωστισμό) και τους πολέμους για τους φυσικούς πόρους, δείχνει επιτακτική ανάγκη και μας καλεί σε να αλλάξουμε στάση.

Τέλος, ως βιολόγος/περιβαλλοντολόγος, παρατηρώ καθημερινά ότι έργα όπως το Avatar και ταινίες οικολογικής καταστροφής, ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη πολύ πιο αποτελεσματικά από τις ΒΑΣΙΜΑ απαισιόδοξες προειδοποιήσεις των θετικών επιστημόνων.  

Σε ευχαριστούμε για τον χρόνο σας. Ελπίζουμε να μπορέσουμε σύντομα να οργανώσουμε Όψεις του Φανταστικού και να παρουσιάσετε το βιβλίο σας σε κοινό. Κάτι τελευταίο που ��α θέλατε να πείτε στους αναγνώστες μας;

Εγώ σας ευχαριστώ πολύ για όλα!

Θέλω να πω στους φίλους αναγνώστες να μη διστάσουν να έρθουν σε επαφή μαζί μου για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή συζήτηση σχετικά με τις ιστορίες και η κριτική τους είναι πάντοτε ευπρόσδεκτη, καθώς με βοηθάει να βελτιωθώ.

Κλείνοντας, θα ήθελα να προτρέψω τον κόσμο στη συγγραφή. Είναι γνωστό ότι κατά τα σχολικά μας χρόνια μας επιβάλλεται να γράψουμε πολλά κείμενα σχετικά με θέματα που δεν είναι της αρεσκείας μας και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται καταναγκαστικά για τους περισσότερους. Κάνετε μια προσπάθεια να παραδείτε αυτό το αρνητικό πρίσμα που έχει δημιουργηθεί και δε θα χάσετε: Στη χειρότερη περίπτωση θα τακτοποιήσετε τις σκέψεις σας!

Κωνσταντίνος Πολυπαθέλλης: Ιριδίζον κοχύλι

[kaliarda]

Η Ερωμένη Της, Ντόρα Ρωζέττη (1929)

[kaliarda]

Ντόρα Ρωζέττη, Η Ερωμένη Της [1929]