ngocpsycho

[ngocpsycho]

Các trang liên kết

Website: bit.ly/xngoctruong

Linkedin: Truong Xuan Ngoc

Facebook: Xuan Ngoc và Hướng nghiệp Đà Nẵng

Spiderum: Ngocpsycho

Instagram: Ngocpsycho

Youtube: Hướng nghiệp Đà Nẵng

Behance: ngocpsycho và Porfolio

[ngocpsycho]

Biết nhiều không có nghĩa là giỏi!

Có ai thích nghe một kẻ chỉ thao thao bất tuyệt mà chẳng đọng lại điều gì không? Sau đây là lời khuyên mà 8X dành cho thế hệ trẻ...

🔥 VÒNG TRÒN TƯ DUY – KIẾN THỨC CHƯA CHẮC ĐÃ LÀ SỨC MẠNH

Có một đạo lý tôi mới ngộ ra gần đây: "Đơn giản hóa khi truyền đạt". Thế nhưng, như một kẻ học võ mới nhập môn, tôi vẫn vô thức vung kiếm loạn xạ – diễn đạt vòng vo, đầy lý thuyết, vì sợ sai, sợ thiếu, sợ không đủ uy tín. Nhưng có ai thích nghe một kẻ chỉ thao thao bất tuyệt mà chẳng đọng lại điều gì không?

Mãi sau này, tôi mới hiểu: Người thực sự mạnh không nằm ở chỗ biết nhiều, mà ở chỗ họ tư duy ra sao.

💡 Ba tầng kiến thức – Hiểu một đạo lý chưa chắc đã hành được đạo lý

Kiến thức cũng như võ công, có ba tầng cảnh giới:

1️⃣ Tầng thứ nhất: BIẾT – Như một gã giang hồ mới tập tành võ nghệ, đọc sách, xem video, nghe người khác nói mà ngỡ mình thông thạo. Ngày nay, nhờ Internet, ai cũng có thể thuộc lòng trăm loại chiêu thức, nhưng thử lâm trận xem, có khi chỉ trụ nổi một chiêu đã gục.

2️⃣ Tầng thứ hai: HIỂU – Khi đã luyện công đủ lâu, nội lực bắt đầu hình thành. Đây là lúc chúng ta có thể giải thích, vận dụng kiến thức vào thực tế, chứ không còn là con vẹt lặp lại lời người khác. Nhưng ngay cả khi đạt đến tầng này, vẫn có lúc chân khí không ổn định, võ công chưa thành thục.

3️⃣ Tầng cuối cùng: TƯ DUY – Đây mới là chân truyền. Một cao thủ thực sự không chỉ biết và hiểu, mà còn có một hệ tư duy sắc bén, quyết định mọi hành động của mình. Đây là lý do có người dù biết điều tốt nhưng vẫn làm điều ngược lại.

🚀 Vì sao chúng ta biết nhưng vẫn không làm?

Ai cũng biết tập thể dục tốt, nhưng có mấy ai kiên trì?

Biết hút thuốc hại sức khỏe, nhưng bao nhiêu bác sĩ vẫn cầm điếu thuốc trên tay?

Mình biết diễn đạt đơn giản sẽ hiệu quả, nhưng vẫn sa vào lối nói vòng vo học thuật.

👉 Vì vấn đề không nằm ở kiến thức, mà nằm ở tư duy.

🎯 Muốn rèn tư duy, phải thay đổi môi trường

Tư duy, cũng như võ học, không phải ngày một ngày hai mà thành. Muốn đạt đỉnh cao, cần có phương pháp:

🔥 Nhóm số 1: Môi trường xung quanh – Bạn bè, đồng nghiệp, những người ta tiếp xúc hằng ngày chính là "môn phái" mà ta thuộc về. Nếu quanh bạn toàn cao thủ, bạn cũng sẽ tiến bộ nhanh chóng. Nếu chỉ quanh quẩn với những kẻ mãi đánh võ mèo cào, bạn cũng khó lòng trưởng thành.

📚 Nhóm số 2: Sách hay & câu chuyện thành công – Không phải sách nào cũng đáng đọc. Thay vì những cuốn sách cổ vũ tinh thần nhất thời, hãy tìm đến những bí kíp thật sự có chiều sâu: tiểu sử người thành công, kinh nghiệm thực chiến, những nguyên lý trường tồn. Những cuốn sách của Katharine Brooks, Masanobu Fukuoka hay John Vũ, Lê Nguyên Phương,... không chỉ giúp tôi hiểu sâu vấn đề, mà còn có thể thiết lập lại hệ tư duy.

🎙 Nhóm số 3: Nội dung chất lượng – Podcast, YouTube có vô số nội dung, nhưng không phải tất cả đều đáng nghe. Hãy tìm đến những cuộc hội thoại dài, đào sâu vấn đề, nơi kiến thức không chỉ dừng lại ở tầng "biết" mà còn chạm đến tầng "tư duy". Một vài gợi ý: 📍 Hướng nghiệp Đà Nẵng, Tina Do, Vietcetera (Nội dung chất lượng tiếng Việt) 📍 Coaching for Leaders, Think Fast Talk Smart, Deep Dive (Podcast nước ngoài đáng nghe)

⚡ Chọn đúng môi trường, chọn đúng thầy, tư duy sẽ tự khắc thay đổi.

Và khi tư duy thay đổi, cả thế giới của bạn cũng sẽ thay đổi theo.🔥 Bạn đang ở tầng nào trong vòng tròn kiến thức? Cùng luận bàn hen! 💬

[ngocpsycho]

Vì sao thói quen khó thay đổi?

Tập thể dục đều đặn, ngủ sớm, ăn uống lành mạnh – ai cũng biết những điều này tốt cho sức khỏe, nhưng rất ít người có thể duy trì lâu dài. Vì sao vậy?

James Clear, tác giả Atomic Habits, đã phân tích rằng vấn đề không nằm ở việc chúng ta thiếu động lực, mà là chúng ta bắt đầu với những mục tiêu lớn hơn khả năng hiện có. Vậy làm sao để xây dựng thói quen tốt một cách bền vững?

1. SAI LẦM PHỔ BIẾN KHI CỐ GẮNG THAY ĐỔI

Hầu hết mọi người đều mắc phải hai sai lầm lớn khi muốn cải thiện bản thân:

Đặt mục tiêu quá lớn mà không có kế hoạch rõ ràng

Ví dụ: Muốn giảm 10kg trong 1 tháng → Cắt giảm quá nhiều calo, tập luyện quá sức, nhanh chóng kiệt quệ và bỏ cuộc.

Giải pháp: Tập trung vào hệ thống, không phải kết quả (theo Atomic Habits). Thay vì ép bản thân giảm 10kg, hãy tạo thói quen ăn uống lành mạnh và vận động mỗi ngày.

Dựa vào ý chí thay vì thay đổi môi trường

Ví dụ: Muốn hạn chế ăn vặt nhưng trong nhà lúc nào cũng có snack.

Giải pháp: Thay đổi môi trường để hỗ trợ hành vi mong muốn. Nếu không muốn ăn vặt, hãy chỉ trữ thực phẩm lành mạnh trong tủ lạnh.

💡 Bạn không cần phải thay đổi bản thân, bạn chỉ cần thay đổi cách hệ thống xung quanh mình hoạt động.

2. THAY ĐỔI LỐI SỐNG THAY VÌ CHẠY THEO MỤC TIÊU

🌱 Sự khác biệt giữa thay đổi lối sống và thay đổi cuộc sống

⏳ Thay đổi cuộc sống là kết quả của lối sống hàng ngày. Thay vì tập trung vào mục tiêu lớn, hãy tập trung vào những hành vi nhỏ bạn có thể lặp lại mỗi ngày.

3. CÔNG THỨC 4 BƯỚC ĐỂ XÂY DỰNG THÓI QUEN BỀN VỮNG 

James Clear đưa ra mô hình giúp hình thành thói quen dễ dàng hơn:

✅ Cue (Tín hiệu): Đặt thói quen vào môi trường dễ thấy. Ví dụ: Muốn đọc sách nhiều hơn? Để sách ngay trên bàn làm việc! 📖

✅ Craving (Khao khát): Kết hợp thói quen mới với điều bạn yêu thích. Ví dụ: Nghe nhạc hoặc podcast yêu thích khi chạy bộ! 🎶🏃‍♂️

✅ Response (Phản hồi): Khiến hành vi dễ thực hiện nhất có thể. Ví dụ: Chuẩn bị sẵn quần áo thể thao từ tối hôm trước để sáng hôm sau không lười biếng! 👕👟

✅ Reward (Phần thưởng): Tạo cảm giác thỏa mãn ngay sau khi hoàn thành. Ví dụ: Hoàn thành bài tập, tự thưởng một ly trà sữa! 🍵✨

❌ Muốn loại bỏ thói quen xấu? Chỉ cần làm ngược lại: - Làm cho tín hiệu mờ nhạt (Giấu đồ ăn vặt thay vì để ngay trước mặt!). - Giảm độ hấp dẫn (Hạn chế tiếp xúc với yếu tố kích thích thói quen xấu). - Khiến hành vi khó thực hiện hơn (Gỡ ứng dụng mạng xã hội nếu bạn muốn bớt lướt điện thoại!). - Loại bỏ phần thưởng (Không tự thưởng nếu vi phạm thói quen xấu!).

👉 Bắt đầu ngay! Một thói quen nhỏ mỗi ngày sẽ tạo ra sự thay đổi lớn trong tương lai! 🚀✨

🔹 Bước 1: Rõ ràng (Make It Obvious)

Đặt thói quen vào môi trường dễ thấy.

Ví dụ: Nếu muốn đọc sách nhiều hơn, hãy đặt sách trên bàn thay vì trong tủ.

💡 Mẹo: Sử dụng “Habit Stacking” – Gắn thói quen mới vào thói quen cũ. Ví dụ: “Sau khi pha cà phê buổi sáng, tôi sẽ đọc 2 trang sách.”

Nếu ngày nào bạn cũng sẽ uống cafe, vậy thì cứ mỗi cần pha cafe, hãy nhớ đến việc cầm một quyển sách lên!

🔹 Bước 2: Hấp dẫn (Make It Attractive)

Kết hợp thói quen mới với một điều gì đó bạn yêu thích.

Ví dụ: Nếu ghét tập thể dục, hãy nghe podcast yêu thích khi chạy bộ.

💡 Mẹo: Tận dụng hiệu ứng nhóm – nếu bạn muốn sống lành mạnh hơn, hãy giao lưu với những người có lối sống đó.

Lật sách học tiếng Anh mỗi ngày có thể khó khăn và nhàm chán, vậy tại sao không thử tham gia một CLB tiếng Anh, hoặc dạo quanh khu phố Tây? Khi vui với việc nghe và nói, quá trình học cũng sẽ trở nên thú vị hơn.

🔹 Bước 3: Dễ dàng (Make It Easy)

Giảm thiểu rào cản, khiến thói quen dễ thực hiện nhất có thể.

Ví dụ: Nếu muốn tập thể dục, hãy chuẩn bị sẵn quần áo thể thao vào tối hôm trước.

💡 Mẹo: Bắt đầu từ phiên bản nhỏ nhất của thói quen. Nếu muốn tập gym, hãy chỉ cần đến phòng tập và tập 5 phút. Quan trọng là duy trì đều đặn trước khi tăng cường độ.

Khởi động một việc khó bằng câu thần chú “chỉ cần làm nó 5 phút thôi”. Sau 5 phút có thể ngưng và chuyển qua làm thứ khác.

Quy tắc 5 phút này sẽ giúp bạn vượt qua trì hoãn và hoàn thành công việc hiệu quả.

🔹 Bước 4: Thỏa mãn (Make It Satisfying)

Tạo phần thưởng ngay lập tức để củng cố thói quen.

Ví dụ: Sau khi hoàn thành 30 phút tập thể dục, hãy tự thưởng một tách cà phê yêu thích.

💡 Mẹo: Dùng phương pháp theo dõi thói quen (Habit Tracker) – đánh dấu mỗi ngày bạn hoàn thành thói quen để tạo động lực tiếp tục.

4. KẾT LUẬN

🔥 Không ai thay đổi cuộc sống chỉ sau một đêm. Bí quyết là:

✅ Thay đổi lối sống trước, kết quả sẽ đến sau. ✅ Bắt đầu nhỏ, nhưng duy trì đều đặn. ✅ Xây dựng hệ thống để thói quen dễ thực hiện và khó bỏ cuộc.👉 Bạn không cần hoàn hảo, bạn chỉ cần tiến bộ 1% mỗi ngày. Sau một năm, bạn sẽ khác biệt hoàn toàn. 🚀 Tham khảo: Atomic Habits của James Clear và bài viết của Long. Một số ảnh minh hoạ từ Exaltus.

[ngocpsycho]

Hiểu bản thân bằng Holland

Đặt cho chính mình các câu hỏi

Bạn thân mến, khi đặt câu hỏi trên, đâu đó ở bạn đang có sự băn khoăn và thiếu vắng niềm vui với những điều hiện đang làm?

Thật sự niềm vui đấy nó đến từ công việc, từ môi trường văn hóa học tập và làm việc, hay từ những sự cố vừa diễn ra?

Trước khi muốn biết bản thân mình phù hợp với công việc gì, bạn cần hiểu rất rõ: Đặc điểm cá nhân, tính chất công việc và tìm cách kết nối giữa cá nhân với công việc.

Để hiểu về bản thân, bạn có thể bắt đầu với các câu hỏi như:

Bạn thích làm gì?

Bạn giỏi làm gì?

Bạn quan tâm đến điều gì?

Bạn muốn tạo ra sự khác biệt như thế nào?

Mở rộng trải nghiệm

Để có thể trả lời những câu hỏi trên, bạn nên thu thập thông tin từ nhiều phía, từ nhiều người, cũng có thể mở rộng thêm trải nghiệm như:

Quan sát, khám phá thêm bản thân ở các môi trường khác nhau.

Trải nghiệm thực tế qua việc thực hành.

Nhận lời khuyên từ người khác như bè bạn, thầy cô, đồng nghiệp, chuyên gia,...

Tìm hiểu rộng hơn về các lĩnh vực, ngành nghề, thị trường lao động.

Vận dụng lý thuyết hướng nghiệp

Nhằm giúp bạn có góc nhìn rõ ràng, mình muốn giới thiệu đến bạn Lý thuyết hướng nghiệp Holland. Có gì ở lý thuyết này mà nó trả lời được cho câu hỏi của bạn?

Theo tiến sĩ John Holland (1919-2008), khi một người chọn được công việc phù hợp với đặc tính hoặc thiên hướng nghề nghiệp của họ, họ sẽ dễ dàng hài lòng, phát triển và thành công hơn trong công việc.

Và với tiến sĩ, mỗi người đều có một hoặc nhiều đặc tính nghề nghiệp, được xếp vào 06 nhóm điển hình, gọi tên là: Nhóm kỹ thuật (Realistic); Nhóm nghiên cứu (Investigative); Nhóm nghệ thuật (Artistic); Nhóm xã hội (Social); Nhóm quản lý (Enterprising); Nhóm nghiệp vụ (Conventional).

Nhóm Kỹ thuật

Thích làm việc đồ vật cụ thể, với máy móc, dụng cụ. Yêu động thực vật và các hoạt động ngoài trời. Những người có thiên hướng Kỹ thuật thường có lối sống ngăn nắp, ít quan tâm đến các hoạt động giáo dục hoặc chữa trị. Ngược lại, họ dành sự quan tâm lớn cho các yếu tố hữu hình như: Địa vị, quyền lực, tiền bạc, máy móc, vật dụng cụ thể.

Một số ngành nghề phù hợp với đặc tính Kỹ thuật gồm: Kiến trúc, xây dựng, công nghiệp dân dụng, kỹ thuật, lái xe, huấn luyện viên, nghề mộc, nông – lâm nghiệp (quản lý trang trại, nhân giống cá, lâm nghiệp…), cơ khí (chế tạo máy móc, luyện kim, cơ khí ứng dụng, bảo trì và sửa chữa thiết bị,…), địa lý – địa chất (đo đạc, vẽ bản đồ địa chính), dầu khí, hải dương học, điện – điện tử, quản lý công nghiệp…

Nhóm Nghiên cứu

Thích tìm tòi, suy ngẫm để phát hiện ra vấn đề. Họ thường có khả năng quan sát, điều tra, phân tích, đánh giá để giải quyết các vấn đề về văn hóa, thế giới, môi trường tự nhiên. Những người thuộc nhóm Nghiên cứu thường học tốt ở trường, thích thông tin chính xác và tin tưởng vào khoa học. Nhưng mặt khác, họ có thể thiếu kỹ năng thuyết phục. 

Nếu bạn thấy mình có các đặc điểm trên, rất có khả năng bạn sẽ phù hợp với những ngành nghề như: Khoa học công nghệ (công nghệ thông tin, quản trị mạng máy tính; môi trường, vật lý kỹ thuật,….); nông lâm (nông học, thú y…); khoa học tự nhiên (nghiên cứu toán, lý, hóa, sinh, địa lý, thống kê…); khoa học xã hội (nhân học, tâm lý học, pháp luật, sử học, địa lý…); y – dược (bác sĩ, y sĩ, điều dưỡng, nha sĩ, dược sĩ, kỹ thuật lâm sàng,…);

Nhóm Nghệ thuật

Thường được biết đến với khả năng nhạy cảm, tr��c giác tốt, tính sáng tạo cao, trí tưởng tượng phong phú ưa thích hướng đi tự do không rập khuôn hoặc tuân theo yêu cầu. Họ thích thể hiện sự sáng tạo trong các hoạt động nói và viết, biểu diễn, kịch nghệ, hội họa và sử dụng hình ảnh.

Ngành nghề phù hợp với nhóm Nghệ thuật có thể kể đến: Văn học; báo chí (bình luận viên, dẫn chương trình, biên tập viên,…); truyền thông (truyền thông phát triển xã hội, tổ chức sự kiện, quan hệ công chúng, quảng cáo, …); sân khấu điện ảnh (diễn viên, đạo diễn, dựng phim, ca sĩ, nghệ sĩ múa… ), mỹ thuật, kiến trúc, thiết kế, thời trang, hội họa, nhà sáng tạo nội dung, giáo viên dạy Lịch sử/Anh văn,…

Nhóm Xã hội

Thích làm việc với con người, thích giảng dạy, hỗ trợ cộng đồng, chăm sóc sức khỏe. Sẽ thấy đó đều là các hoạt động tương tác với người khác. Họ có năng lực và khuynh hướng giúp đỡ, huấn luyện, phát triển con người, nhưng lại tránh né các hoạt động chỉ tập trung vào công cụ, máy móc.

Ngành nghề phù hợp của nhóm Xã hội có thể kể đến là: Giáo viên; hướng dẫn viên du lịch; tư vấn tâm lý, công tác xã hội, tình nguyện viên, tư vấn – hướng nghiệp, sức khỏe cộng đồng, bác sĩ chuyên khoa, thẩm định giá, nhân sự, cảnh sát, nhà trị liệu tâm lý, nhân viên xã hội học, điều dưỡng, chuyên gia dinh dưỡng…

Nhóm Quản lý

Thích các hoạt động đòi hỏi tương tác với người khác nhằm đạt được các mục tiêu của tổ chức hoặc lợi ích kinh tế. Họ có khả năng quản lý, tác động, thuyết phục người khác và thể hiện ý kiến cá nhân nhằm đóng góp cho lợi ích nhóm. Dẫu là những người “dám nghĩ dám làm”, tuy vậy họ lại thiếu năng lực nghiên cứu sâu một vấn đề.

Một số ngành nghề phù hợp với nhóm Quản lý như: Quản trị kinh doanh, thương mại, marketing, kế toán – tài chính, tài chính – ngân hàng, luật sư, kinh tế đối ngoại, kinh doanh quốc tế, dịch vụ khách hàng, tiếp viên hàng không, nhân viên sales, pha chế rượu, quy hoạch đô thị,…

Nhóm Nghiệp vụ

Thích làm việc với các con số, dữ liệu, các hoạt động đòi hỏi sự trật tự, nề nếp. Họ có khả năng tỉ mỉ, cẩn thận thường tuân theo quy trình và có khuynh hướng không thích các hoạt động mơ hồ hoặc thiếu hệ thống.

Nhóm Nghiệp vụ rất tốt với hồ sơ, tài liệu; lưu trữ và quản lý dữ liệu. Vì giỏi tính toán, làm việc có quy trình nên những người trong nhóm Nghiệp vụ có thể đảm nhận các công việc liên quan đến: Vận hành chuỗi cung ứng, quản lý hành chính, y dược, thanh tra ngành, kế toán, kiểm toán, tài chính-ngân hàng, thống kê, kiểm duyệt,...

Kết luận của bạn

Từ những đặc điểm trên, mỗi một người có thể thấy bản thân nằm trong một hoặc một vài nhóm đặc tính nhất định. Và trong thực tế, một người có thể có đặc điểm của một, hai hoặc nhiều nhóm kể trên. Ví dụ: Nghệ thuật – Xã hội. Với Lý thuyết Holland này, bạn sẽ liệt kê được rõ hơn sở thích và khả năng làm việc của bản thân, từ đó có thể chọn lựa được công việc phù hợp, hoặc đơn giản là tìm môi trường để có thể tập trung vào những điều bạn yêu thích. Nhờ vậy mà bạn có thể phát triển bản thân theo cách thức phù hợp, có nhiều sự thỏa mãn trong công việc hơn. Bây giờ, sau khi đã hiểu lý thuyết hướng nghiệp Holland, đến lượt bạn, bạn thấy mình có thiên hướng của các nhóm Holland nào?

[ngocpsycho]

Thế rồi, học trường nào?

Lại một lần nữa, mùa tựu trường lại đến, cha mẹ loay hoay tìm trường, bạn trẻ loay hoay chọn ngành.

Mà thú thật đi! Bao nhiêu phần trăm bạn tin vào tin tuyển dụng của 1 trường?

Hầu như Website trường nào cũng cam kết “sinh viên ra trường có việc làm”. Nhưng thực tế, câu chuyện “có được việc” không chỉ phụ thuộc vào nhà trường mà còn cần sự cộng hưởng về mặt năng lực tự phát triển ở sinh viên nữa cơ mà?

Thay vì bị cám dỗ bởi những con số và hình ảnh, cha mẹ và các bạn trẻ sẽ dựa vào những tiêu chí sau.

1) Xem xét chính bản thân mình, về:

 + Sở thích: Điều bạn yêu thích, hoạt động bạn hứng thú.

 + Học lực và khả năng: Điểm trung bình, kỹ năng thế mạnh.

 + Ngành học phù hợp: 2-3 ngành phù hợp với sở thích, khả năng, tính cách và giá trị của bạn là gì?

 + Kinh tếgia đình: Chi phí 4 năm có thể chi trả.

 + Vị trí địa lý: Nội tỉnh, ngoại tỉnh, ở trọ và sinh hoạt?

2) Xem xét nhà trường, thông qua:

 + Có bao nhiêu trường? Nơi nào đào tạo ngành mà bạn định chọn?

⇢ Tra cứu ở trang Tuyensinhso

 + Nội dung đào tạo: Khung chương trình đào tạo của ngành đó có chuẩn đầu ra là gì, gồm những môn nào? CTĐT của Trường A khác gì trường B?

⇢ Tra cứu trên Website nhà trường, Sổ tay sinh viên.

 + Chất lượng chương trình: Cựu sinh viên nói gì về ngành X ở trường A; Trường A có thể đào tạo tốt ngành X nhưng không tốt với ngành Y; Thông tin giảng viên gồm những ai?

⇢ Hỏi thăm người trong trường, giảng viên, cựu sinh viên, Confession sinh viên.

 + Hoạt động dành cho sinh viên: Nhà trường có sôi nổi trong CLB, dịch vụ hỗ trợ / kết nối,...?

⇢ Quan sát trực tiếp, hoặc theo dõi các kênh tin của trường.

3) Ví dụ cụ thể:

HIỂU MÌNH

Bạn thấy bản thân thích ngành Tâm lý học, lên mạng đọc 1 hồi thấy ngành này hấp dẫn quá!

Nhưng khoan, có gì mà ngành này thú vị? À, nó làm việc với con người, cho bạn tìm hiểu về nhận thức, hành vi, cảm xúc, não bộ,... của 1 người hoặc cả 1 nhóm người!

Wow. Nhưng bạn có thấy mình thích "hiểu người", hay thích ra trường sớm có việc làm? Nói thẳng ra là thích kiếm tiền và tự nuôi sống bản thân hơn?

Vậy là bạn cần làm rõ SỞ THÍCH của mình! Bạn ưu tiên mỗi ngày làm điều mình thấy vui, thì được hiểu điều hay, hay được tiêu tiền sẽ vui hơn?

Câu hỏi thứ 2. KHẢ NĂNG.

Để có được việc làm trong 1 ngành học thì bạn phải phần nhiểu nổi bật được trong quá trình theo học ngành đó. Vậy nên các môn về khoa học tâm lý, sinh học thần kinh, bạn thấy bản thân có theo học được chứ?

Khả năng học tập của bạn thiên về các môn Xã hội, hay Tự nhiên, hay Nghệ thuật, hay Thể thao,...?

Vẫn chưa trả lời được những câu hỏi trên, mời bạn đọc bài này LINK

HIỂU TRƯỜNG

Cùng có ngành Tâm lý học nhưng trường X là trường công lâu đời và trường Y là trường tư, mới nổi. Để hiểu hơn môi trường học tập, bạn có thể ghé ngang trường X vào một ngày học rạo rực, chứ không phải ngày hè vắng bóng sinh viên.

Quan sát xem ở trường X, bao nhiêu người chỉ được cho bạn văn phòng khoa ở đâu? Hồ sơ nộp học qua ai?

Tra trên Website, thấy thầy cô nào dạy môn Tâm lý đại cương? Môn đó cung cấp những kiến thức gì? Nếu đọc thấy cả trường Y và trường X có cách viết chương trình đào tạo na ná nhau thì xin chúc mừng, có thể đó là một chương trình đã cũ kỹ. Nhưng khoan, bạn thử hỏi trên Fanpage có ai trả lời cho bạn không? Nếu có, thông tin và khả năng phản hồi sinh viên ở đó có thể tốt đấy!

Nó sẽ tiết kiệm cho bạn 1 tá thời gian khi được hỗ trợ bởi thầy cô, cán bộ nhiệt tình, phản hồi nhanh chóng!

Lân la 1 hồi, khi so sánh giữa trường X và Y về Nội dung đào tạo, chất lượng chương trình, hoạt động và hỗ trợ cho sinh viên, trường nào tốt hơn? Cuối cùng là về học phí, X và Y trường nào có học phí cao hơn?

Vậy là bạn đã sắp xếp được ưu tiên các lựa chọn về trường học rồi nhé!

Tốt rồi, ở ô xanh trong trang facebook.com/hndn43 có 1 chiếc nút Nhắn tin. Thoải mái đặt câu hỏi với 1 nút ấn đó nhé!

Thân chào.

[ngocpsycho]

Không giỏi nhưng vẫn muốn theo ngành mơ ước

Bạn đang lo lắng vì không chắc liệu có đủ điểm thi vào ngành yêu thích? Đừng vội nản lòng, hãy tham khảo ngay 4 bí kíp sau đây.

1. CHỌN KHỐI THI KHÁC ĐỂ XÉT TUYỂN VÀO NGÀNH ĐÓ

Cùng một ngành học, nhưng các trường có thể tuyển sinh bằng nhiều khối thi khác nhau. Hãy tra cứu xem ngành bạn thích có tuyển khối thi nào phù hợp với thế mạnh của bạn hay không. Ví dụ, nếu bạn muốn học kế toán nhưng không giỏi Hóa, bạn có thể cân nhắc xét tuyển bằng khối A01 (Toán, Lý, Anh).

2. TÌM KIẾM TRƯỜNG KHÁC ĐÀO TẠO NGÀNH ĐÓ

Nếu trường bạn mơ ước không tuyển khối thi phù hợp, hãy tìm kiếm các trường khác trong khu vực bạn dự định học. Biết đâu bạn sẽ tìm được trường "chân ái" với tổ hợp môn học mà bạn tự tin nhất.

Đừng ngại so sánh và lựa chọn môi trường học tập phù hợp nhất với bản thân.

3. KHÁM PHÁ CÁC NGÀNH/NGHỀ LIÊN QUAN

Nếu không có trường nào tuyển sinh ngành bạn yêu thích theo đúng tổ hợp môn, bạn có thể cân nhắc các ngành/nghề liên quan. Ví dụ, nếu bạn muốn làm nghề báo nhưng không thi được ngành báo chí, bạn có thể học ngành ngôn ngữ học và tham gia các khóa đào tạo viết báo sau khi tốt nghiệp.

4. CẢI THIỆN BẢN THÂN

Nếu các cách trên không khả thi, hãy dành thời gian cải thiện môn học bạn còn yếu để đạt được kết quả tốt nhất trong kỳ thi sắp tới. Mọi con đường đều dẫn được đến đích, vì người đi chọn đi là bạn. Hãy kiên trì, nỗ lực, thêm cơ hội cho mình ở 2 năm, 3 năm nữa, nhất định bạn sẽ luôn có cách để theo đuổi nghề nghiệp mà bạn mơ ước!

Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo thêm:

 ▪ Chương trình tư vấn cá nhân: Nơi bạn gặp gỡ những anh chị đi trước, nhằm học hỏi kinh nghiệm và nhận những hỗ trợ để đưa ra quyết định nghề nghiệp hiệu quả hơn. (Inbox để đặt hẹn)

 ▪ Kênh Hướng nghiệp Đà Nẵng: Nơi bạn được giải đáp mọi thắc mắc về chọn trường, chọn ngành và được hỗ trợ nhiệt tình bởi các chuyên gia.

Hành trình thi cử và chọn ngành nghề luôn ẩn chứa nhiều thử thách, nhưng hãy giữ vững tinh thần!

Nguồn tham khảo: Bài viết của Nguyễn Phạm Yến Dung trên VOCF

[ngocpsycho]

Buồn tủi vì học "sai" ngành, làm "trái" nghề

Leonardo da Vinci từng nhận mình là một "Kỹ sư quân sự" thay vì là một "Họa sĩ". Có thể đó là cách ông giới thiệu bản thân khi đi tìm việc trong thời chiến.

Kể chuyện này, vì tôi biết nhiều bạn trẻ cũng có đôi lần muốn giấu đi cái tên trên tấm bằng đại học của mình, khi có lúc nó làm bạn tự ti. Nhưng bạn ơi, thật ra “sai ngành”, “trái nghề, vẫn là câu chuyện thường tình gặp ở nhiều người. Và nếu có lúc gian truân, tôi muốn nhắc bạn nhớ rằng:

❌ Kiến thức không bao giờ uổng phí:

▪ Dù bạn không làm đúng ngành học, kiến thức và kỹ năng bạn có vẫn luôn giá trị.

▪ Thử nêu bật những điểm mạnh và vận dụng kiến thức đa ngành vào công việc hiện có.

▪ Đây đều là nền tảng cho sự phát triển của bạn trong tương lai.

❌ Đam mê không phải là tất cả:

▪ Không phải ai cũng có thể tìm thấy hoặc làm việc đúng với đam mê của mình.

▪ Quan trọng là bạn có thể tìm thấy niềm vui và sự thỏa mãn trong công việc.

▪ Hãy thử sức với nhiều môi trường khác nhau để khám phá năng lực của bản thân.

❌ Xác định điều bạn không bao giờ thỏa hiệp:

▪ Thay vì hối tiếc về quá khứ, tập trung vào hiện tại, và tìm thêm cơ hội.

▪ Giá trị trong công việc là lý do bạn thỏa hiệp với môi trường này hoặc thấy khó khăn với môi trường khác. Khi không ưu tiên cho một điều, bạn vẫn đang lớn lên với một cung cách riêng.

❌ Luôn học hỏi và phát triển:

▪ Thế giới luôn thay đổi, vì vậy bạn cần phải không ngừng học hỏi để thích nghi.

▪ Trau dồi kiến thức và kỹ năng để nâng cao năng lực bản thân.

▪ Hãy luôn giữ cho mình một tinh thần cầu tiến.

❌ Tin tưởng vào bản thân:

▪ Đừng để những định kiến, hay thất bại ảnh hưởng đến niềm tin của bạn về chính mình

▪ Tìm ra điểm sáng trong khả năng và nỗ lực hết mình.

▪ Điểm chung của những người thành công là họ đều có chí bền, chứ không phải là có đủ điều kiện môi trường hoặc sự đáp ứng.

Thật ra "sai" ngành, "trái" nghề đâu phải điều gì đáng xấu hổ. Vậy nên chút khó khăn hôm nay lại làm đầy thêm thước đo về thành công trong tương lai cho bạn. Hy vọng chúng ta có thể gặp nhau ở đâu đó, với cách nhìn mới này!

[ngocpsycho]

Sao phải quan tâm đến hướng nghiệp?

Giờ tan tầm, tôi thấy dòng người rệu rão bước ra phố, hoài bão và niềm vui của họ phai dần theo con số của tháng năm. Công việc, sao căng thẳng, lại tẻ nhạt. Thế sự, sao cay đắng, lại buồn tủi?

Nên bạn ơi, trước khi những hệ quả của chuyện học sai ngành, chọn sai nghề cướp dần sức trẻ, bạn có bao giờ thử đặt cho mình câu hỏi: Hướng nghiệp là gì? Tôi tự định hướng cho mình được không?

1. Định hướng nghề nghiệp là gì?

Định hướng nghề nghiệp là việc xác định con đường sự nghiệp phù hợp với bản thân dựa trên:

Khả năng: Năng lực, kỹ năng, kiến thức của bạn.

Sở thích: Những điều bạn yêu thích, đam mê.

Tính cách: Đặc điểm tính cách ảnh hưởng đến cách bạn làm việc.

Điều kiện: Yếu tố tài chính, môi trường làm việc, cơ hội việc làm.

2. Ai cần định hướng nghề nghiệp?

Mọi người ở mọi lứa tuổi, trình độ và kinh nghiệm đều cần định hướng nghề nghiệp, ví như:

Học sinh THPT: Hướng nghiệp để em chọn ngành học phù hợp với sở thích và năng lực.

Sinh viên đại học: Hướng nghiệp để, xác định hướng đi sự nghiệp, hoặc công việc sau tốt nghiệp.

Người đang tìm kiếm việc làm: Có thêm cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp với mục tiêu.

Người đã đi làm: Lên kế hoạch phát triển bản thân và thăng tiến.

3. Tại sao cần định hướng nghề nghiệp?

Có định hướng nghề nghiệp rõ ràng sẽ giúp chúng ta:

Làm việc đúng sở thích và năng lực: Thấy được niềm vui và sự thỏa mãn trong công việc. Đồng thời tận dụng tối đa tiềm năng và đạt được hiệu quả cao

Giảm rủi ro và tăng tự tin: Tránh thất nghiệp hoặc làm nghề không hợp thế mạnh, lại có thể gia tăng vị thế hoặc tự tin trong chuyên môn.

Tiết kiệm thời gian và tiền bạc: Tránh l��ng phí vì những lựa chọn không phù hợp. Nếu làm việc bạn giỏi và mê, sẽ dễ dàng để có mức lương tốt hơn.

4. Tôi tự hướng nghiệp cho mình được không?

Được. Vì Định hướng nghề nghiệp là một quá trình liên tục, cần được thực hiện thường xuyên, ở mọi lứa tuổi. Như học sinh thì cần cập nhật thông tin về ngành, người đi làm thì cập nhật thông tin về thị trường lao động.

Ai trong chúng ta cũng cần nâng cấp bản thân, hoặc điều chỉnh mục tiêu nghề nghiệp phù hợp trước những thay đổi, và cũng cũng có thể tự mình làm được, với một chút giúp sức từ các chuyên gia trong lĩnh vực này.

Nếu muốn miễn phí nữa thì, cứ theo dõi kênh Hướng nghiệp Đà Nẵng cũng là cách để bạn đầu tư cho tương lai của mình mỗi tuần nè!

Chúc bạn luôn vững vàng với lựa chọn của bản thân.

[ngocpsycho]

Chọn gì khi có nhiều sở thích?

🔹 Bạn dễ chóng chán, đang thử nghiệm ở 01 lĩnh vực, lại muốn chuyển sang 01 lĩnh vực khác?

🔹 Bạn lo lắng không biết rằng “mình có đủ giỏi?”, bạn học được nhiều môn nhưng chưa có chuyên sâu 01 ngành/nghề nào cụ thể?

🔹 Vì thích nhiều thứ, bạn thấy khó quyết định giữa nhiều lựa chọn ngành nghề.

Vậy làm thế nào để phát triển nghề nghiệp khi bạn có nhiều sở thích?

💢 Nên lưu ý những điểm sau:

👉 Thích nhiều thứ không có nghĩa là giỏi nhiều thứ: Hãy trải nghiệm từng nhóm sở thích một, nhằm đánh giá lại lựa chọn ở bản thân.

👉 Vạch định từng khoảng thời gian, để trải nghiệm từng nhóm sở thích một (Holland): 03 năm đầu mình tập trung cho đam mê với Dữ liệu, 02 sau mình mới bắt đầu thử với sở thích Âm nhạc.

Hoặc, xen kẽ một ngày bằng nhiều hoạt động: Buổi sáng học Phân tích số liệu, buổi tối chơi đàn Guitar.

👉 Tránh bỏ cuộc giữa chừng: Luôn có xác định mục tiêu, thời gian, và lý do trước khi chuyển sang lĩnh vực mới. Thử cho bản thân thêm cơ hội để học hỏi và phát triển, trước khi ra quyết định quá nhanh.

Chuyện thích “đủ thứ” không chỉ thể hiện qua những thói quen thường thay đổi, mà còn gặp phải ở các bạn có kết quả trắc nghiệm Holland cao đều từ 4 nhóm trở lên.

Tuy nhiên, luôn nhớ rằng phát triển nghề nghiệp là một hành trình dài, và bạn luôn có đủ thời gian để làm tất cả những điều mình thích, bạn nhé!

Nguồn tham khảo: Bài viết của ThS. Phoenix Ho, tại Hướng nghiệp Sông An.

[ngocpsycho]

3 Sai lầm phổ biến khi chọn ngành

Bạn có đang loay hoay với việc chọn ngành học? Bài viết này chia sẻ 3 câu chuyện có thật về việc chọn sai ngành để giúp bạn tránh đi những sai lầm tương tự.

1. Chỉ dựa trên 1 môn học: Bạn H chọn ngành Dược chỉ vì học giỏi môn Sinh học. Tuy nhiên, bạn không thích làm việc trong phòng thí nghiệm và khó chịu với những kỹ thuật lặp lại.

Kiến thức phổ thông ≠ Kiến thức chuyên ngành. Việc bạn thích một môn học ở cấp 3 không đồng nghĩa với việc bạn sẽ thích học chuyên ngành. Thêm vào đó, năng lực hành nghề đòi hỏi nhiều kỹ năng chuyên sâu hơn chỉ là kiến thức.

Bài học rút ra:

👉 Cần tìm hiểu kỹ chương trình đào tạo của ngành học bạn muốn chọn để biết mình có hứng thú với các môn học đó hay không.

2. Không chỉ có 1 nghề suốt đời:

Bạn LA chọn ngành Tester vì thấy nhiều bạn chọn và lúc đó ngành này đang "hot". Sau khi ra trường, LA không xin được việc và chuyển sang làm truyền thông.

Bài học rút ra:

👉 Xu hướng việc làm thay đổi theo thời gian. Chọn ngành học theo xu hướng nhất thời có thể khiến bạn hối tiếc.

👉 Chọn ngành nghề phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân trước. Sau đó mới xem xét cơ hội tuyển dụng của các ngành nghề.

3. Nhiều người cho rằng "chọn một nghề là gắn bó với nghề đó suốt đời". Quan điểm này khiến các bạn trẻ e dè với những ngành học "rủi ro".

Tuy nhiên, cách nghĩ trên làm giới hạn số lượng công việc mà bạn có thể làm được sau khi tốt nghiệp.

🚫 Cuộc sống không chỉ có 1 lựa và 1 chiều duy nhất. Như học Tâm lý ra thì, chỉ đi dạy hoặc làm tư vấn!

Thời đại mới, không có thứ gọi là "làm nghề trái ngành", chỉ có tư duy mở khiến bạn luôn chủ động nắm bắt cơ hội. Nếu bạn tự tin, linh hoạt phát triển, chắc chắn bạn sẽ luôn có được công việc phù hợp, với thu nhập tốt.

Bài học rút ra:

👉 Luôn chọn ngành học phù hợp với đặc điểm bản thân, thay vì chọn ngành theo xu thế.

👉 Tư duy mở về nghề nghiệp (nhất là với SV cuối).

👉 Thị trường lao động luôn thay đổi. Khả năng thích ứng và học hỏi mới là chìa khóa thành công.

Và đừng ngại thử thách bản thân. Có nhiều cơ hội để bạn chuyển đổi nghề nghiệp nếu bạn không hài lòng với công việc hiện tại.

Chọn sai ngành học có thể dẫn đến nhiều hệ quả:

Chật vật trong học tập: Bạn phải học những môn mình không thích, không giỏi.

Tâm lý chán nản, tự ti: Bạn cảm thấy mình không phù hợp với ngành học và lo lắng về tương lai.

Mất thời gian và tiền bạc: Bạn có thể phải học lại hoặc chuyển sang ngành khác.

Lời khuyên:

Dành thời gian tìm hiểu bản thân: Xác định sở thích, năng lực và giá trị của bạn.

Tìm hiểu kỹ về ngành học: Tham khảo chương trình đào tạo, cơ hội nghề nghiệp, v.v.

Lắng nghe lời khuyên từ gia đình, thầy cô và những người có kinh nghiệm.

Chọn ngành học là một quyết định quan trọng ảnh hưởng đến tương lai của bạn. Hãy dành thời gian suy nghĩ kỹ lưỡng và đưa ra lựa chọn sáng suốt!

[ngocpsycho]

Đứa trẻ thôi học

Chẳng như cách người khác hình dung, bỏ học là long bong.

Bỏ học là hư hỏng, tự ti, nổi loạn, nhạy cảm, thiếu tương lai...

Tôi gặp em trước tò mò khôn nguôi về cảm giác của một người bỏ học. Em đón tôi với ánh mắt nhẹ nhàng, lời nói chậm rãi nhiều suy ngẫm.

Dẫu đã có được hàng quán kinh doanh tử tế, cơ ngơi vừa phải, ấy vậy mà nào em có dám nói thật với ai câu chuyện đã từng thôi học.

Em bảo, nếu ai hỏi có hối hận không thì câu trả lời của em luôn là có.

Nhưng vì trường học luôn không dành cho em, nên đắn đo mãi thì em quyết định gác việc học lại. Em lên thành phố, bưng bê hàng quán, kiếm cơ hội theo con đường sân khấu như ước mơ. Nhưng cuộc sống nào có dễ dàng gì, em không có tài ca hát, nhưng vẫn mê biểu diễn, vậy là em rẽ nhánh sang hướng tìm hiểu về trang phục.

Dòng đời xô đẩy, may mắn đưa em đến được cái nghề, nhưng nếu không trở thành xuất chúng, được người khác cúi đầu nể phục thì em cũng không dám kể rằng mình chưa học hết 12.

Tôi thấy ở em:

Sự nhanh nhẹn và khiếu nói chuyện lưu loát.

Bản lĩnh, dứt khoát trước tất cả những cám dỗ trên hành trình mưu sinh.

Tình yêu với điện ảnh, ca hát, sân khấu và nghệ thuật biểu diễn.

Những đặc điểm ấy em đã biết tận dụng và phát triển khéo léo, nhờ vậy em mở rộng mối quan hệ với khách hàng, thuyết phục được nhiều đối tác mới. Phát triển hướng buôn bán theo cách khác biệt, sáng tạo và có tính cạnh tranh cao. Em thực hiện được nhiều ý tưởng táo bạo, và mở thêm nhiều cơ sở ở những thành phố phù hợp.

Quan sát em, tôi nghĩ về những đứa trẻ nghiện Game mà quý phụ huynh có đôi lần tâm sự. Thay vì phàn nàn, liệu họ có thể khéo léo biến đổi cái sở thích ấy thành một hành vi có lợi cho trẻ, và tập cho các em biết cách điều độ tiết chế không nhỉ? Biết là câu chuyện khó, nhưng cái đánh giá, cằn nhằn của bậc phụ huynh trước mặt trẻ, lẫn cái bao bọc, che đậy về hành vi của nó trước người lớn khác, khiến cho đứa trẻ chẳng thể nào thay đổi nỗi.

Ví như ngày nào cũng bảo con tôi là một đứa trẻ ngoan, nó hiền lắm, khổ cái nó mê điện tử quá. Nhưng về trước mặt nó thì lại càu nhàu, mày chẳng làm được gì, trông vô tích sự thật!

Sự phản ứng có phần "rất thống nhất" từ quý phụ huynh này như một liều thuốc bổ trợ cho niềm đam mê muốn quay về bờ bến vui vẻ như trò chơi điện tử, có phải không?

Chừng nào còn thấy mâu thuẫn trong bản thân, và nơi cuộc sống, chừng ấy vấn đề cai nghiện hãy còn rất giang nan.

[ngocpsycho]

Vẫn chưa biết mình thích gì!

Đã làm trắc nghiệm, vẫn chưa biết mình thích gì! Từ lúc nào bạn nghĩ rằng bản thân mình không có sở thích hoặc năng lực nào cụ thể?

Phải chăng nó đến vào những lần hăng say đánh cầu với hàng xóm và mẹ lớn tiếng quở: “Sao suốt ngày thấy bây cứ long bong!”?

Hoặc cũng có thể vào cái lúc bạn điểm qua vô vàn bài trắc nghiệm hướng nghiệp mà vẫn chưa tìm thấy được sở thích và khả năng gì nổi trội?

Hoặc chỉ bởi vì bạn thấy mình quá dễ bị xao nhãng và cuốn hút vào những điều mà nhìn bề ngoài có vẻ vui thích hấp dẫn, nhưng thực sự khi tham gia thì chẳng có mấy gì vui?

Vậy, trong ngày, bạn thường dành thời gian nhiều nhất thời gian trong ngày cho việc gì?

Khi mệt mỏi, điều gì thường làm bạn vui?

Có hoạt động nào mà khi được rủ tham gia, bạn sẽ luôn đồng ý?

Nếu câu trả lời của bạn không phải là “ngủ” thì có lẽ bạn sắp gọi tên được những sở thích của bản thân rồi.

(Những cũng yên tâm, trời lạnh thì ai mà lại chẳng thích ngủ).

Theo ThS. Phoenix Ho, có một số lý do để một bạn trẻ không nhìn nhận được rõ sở thích của bản thân.

Đầu tiên, có thể vì bạn được lớn lên trong một môi trường ít được ủng hộ để bạn bộc lộ sở thích. Gia đình em A đã cất hết cọ vẽ của A chỉ vì muốn em tập trung cho việc học Toán, Văn.

Bên cạnh đó, có thể vì em đang thiếu nhiều trải nghiệm bên ngoài lớp học. Việc học tập ở trường và lớp học thêm, với lịch học dày khiến cho em ít có cơ hội tương tác với bè bạn, tham gia thêm nhiều hoạt động khác như văn nghệ, thể thao, chăm sóc thú cưng/cây trồng, kinh doanh/buôn bán…

Cũng có một số bạn không biết rằng một sở thích khác biệt như chơi Bi-a, có thể mở ra năng lực nghề nghiệp trong tương lai. Hoặc bạn mặc nhiên gán cho bản thân mình những định kiến như, chuyện thích vẽ nhân vật quái dị, thích chơi Bi-a là sở thích kỳ quặc và không đáng giá để được nhắc đến.

D, một bạn nữ đã nhắc đến sở thích chơi Bi-a kèm với một lời phê bình, rằng đó sở thích đó hơi ngớ ngẩn.

Tuy vậy, nếu nhìn kỹ lại những hứng thú nho nhỏ, và đặt thêm cho chính mình những câu hỏi như:

Bạn đã học được gì từ việc vẽ những nhân vật quái dị?, hoặc

Cần biết gì để có thể chơi Bi-a giỏi?

Bạn có thể bất ngờ với câu trả lời. D đã đáp: “"Người ta phải tự mình suy nghĩ, phải liên tục lên chiến lược - cả các nước đi của mình và cả những nước sắp đi của đối thủ—bạn phải đối mặt với những người đàn ông nghĩ rằng họ giỏi hơn bạn, và bạn phải tự tin thi đấu độc lập khi không ai cổ vũ cho mình.”

Rõ ràng, sở thích chơi Bi-a hoặc vẽ hình nhân vật quái dị không hề đơn giản, chỉ là nó hơi khác biệt so định kiến của nhiều người. Và bạn cũng có thể nhận thấy nhiều kỹ năng nổi bật lên qua sở thích ấy! Lúc này, bạn có lẽ c���n coi trọng sở thích và khả năng ở mình nhiều hơn, sao  phải ghét nó?!

Vậy, bây giờ, bạn có thể kể tên những điều mình yêu thích chưa?

Hãy thử lấy bút, chia đôi một trang giấy trắng thành 2 cột. Ở cột bên trái, liệt kê tất cả những sở thích mà bạn có; mỗi sở thích viết trên một dòng. Sau đó hãy sắp xếp những sở thích đã liệt theo theo thứ tự ưu tiên, điều nào thích nhất đưa lên dòng trên cùng.

Trong những sở thích kia, thử nhìn xem sở thích nào mà bạn có thể tiếp tục phát huy trong vài năm đến?

Nguồn tham khảo:

- Ho, Phoenix (2018). Các trường hợp đặc biệt – 6 nhóm đều thấp. https://huongnghiepsongan.com/cac-truong-hop-dac-biet-6-nhom-deu-thap/. Truy cập 123/12/2023. - Brooks, Katharine (2017). You Majored in What?: Designing Your Path from College to Career. Plume, 2017. - Holland, J. (1985). Making Vocational Choices: A Theory of Vocational Personalities and Work Environments. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.

[ngocpsycho]

Thuần thục

Thế giới thông tin tạo nên hình mẫu một con người "toàn năng", "đa nhiệm". Họ ít để ý đến thuần thục trong một hoặc một vài chủ điểm thế mạnh, mà thay vào đó họ thích biết nhiều. Nhất là thích tạo ra sức ảnh hưởng lớn hơn.

(người khôn thường dấu mình dưới chín lớp đất, đừng chỉ đi tìm học ở những ai được biết đến nhiều)

Thuần thục theo ý tôi là việc bạn có khả năng rất giỏi ở một khía cạnh nào đấy, muốn thể hiện là sẽ thể hiện được ngay, trong bất kỳ hoàn cảnh và bất kỳ thời gian, và ít ai có thể thay thế bạn dù họ có bắt chước y chang đi chăng nữa.

Nó cũng giống như việc tập cho giọng nói của mình bắt được micro tốt hơn, chủ điểm ấy cũng vậy, đòi hỏi một sự rèn luyện và cải thiện không ngừng.

”Tôi không sợ người luyện tập 10.00 cú đá chỉ một lần mà chỉ sợ người thực hành 1 cú đá 10.000 lần – Lý Tiểu Long”

Lấy ví dụ về cách vận dụng kịch ứng tác vào một lớp kỹ năng giao tiếp. Cũng là cùng một yêu cầu, giáo viên A hướng dẫn học viên cách chuyển động, ấy vậy mà sự truyền đạt của giáo viên A lại kém thu hút và thiếu cái hồn của kịch nghệ hơn giáo viên B, một người từng hành nghề diễn xuất trước đó.

Một ví dụ khác về hoạt động quan sát tôi được trải nghiệm từ thầy Vivian Gladwell. Sau buổi thực hành ấy, mãi tôi cũng không tìm được cảm giác dẫn dắt người học vào trạng thái chú tâm tương tự ở bất kỳ buổi biểu diễn hài kịch hoặc lớp học nào khác, dù thầy dạy chúng tôi bằng tiếng Anh, vốn không phải ngôn ngữ mẹ đẻ.

Tôi biết được rằng tổ chức chúng ta luôn cần một sự thuần thục nhất định, ở một khía cạnh cụ thể và nó làm cho chúng ta vượt lên trên cách làm việc thông thường, cách xử lý thông thường, cách vận dụng thông thường.

Cũng cùng một điệu múa, cùng một nét cọ, một viên gạch đặt vào xây nhà, ấy mà người thuần thục họ diễn tả được cái sự đặc sắc, chuyên nghiệp, khác hẳn.

Và tôi tin, một ngày không xa, tôi cũng có thể truyền đạt kỹ năng lắng nghe đến cho bạn, một cách thuần thục như vậy.

Không phải tôi tự cao, nhưng nếu nói về chuyện bình lặng để nghe, nghe thấy cả bên trong lẫn bên ngoài cơ thể, bạn có thể lắng nghe được cả một tâm hồn và nhu cầu bên dưới họ mà không cần phải xét hỏi, bạn sẽ biết lúc nào nên nói, lúc nào không nên, và nói ra điều gì để cả hai cùng có lợi. Và có lẽ tôi thấy mình cũng có chút kỹ năng lắng nghe là nhờ sự luyện tập và thực hành nó, mỗi ngày vậy chăng?

Cái lắng nghe, theo tôi thấy chưa phải là ghi nhớ đầy đủ thông tin, cũng chưa phải nhắc lại đúng cách hiểu hoặc cũng chưa đủ nếu chỉ có chủ động đặt câu hỏi làm rõ. Cái lắng nghe mà tôi muốn hướng đến phải như là một tấm gương phản chiếu chân thật mà người nghe thấy lại được chính họ khi nghe. Điểm đặt biệt ở tấm gương là nó không lưu ảnh, tức sẽ phản chiếu lại trong mình một hình ảnh, tức sẽ không có quá nhiều đánh giá hoặc phân biệt khi nghe.

Tôi hình dung đến việc phải mô tả lại cảnh sóng vỗ ở bãi biển cát trắng bằng từ ngữ hoặc ảnh chụp vậy. Chuyện lắng nghe cũng thế, chỉ xảy ra ở khoảnh khắc cần xảy ra, nghe xong rồi thôi, không muộn phiền, ảo não, ấy mà không phải thụ động, hờ hững, mơ hồ hay lờ đờ. Chính vì vậy mà số lời phản hồi của tôi đôi khi chưa đến 10 chữ, thế mà bà chị hơn nửa tuổi đời phải ồ à, gật gù, cảm ơn hoặc tự họ phát giác ra một ý tưởng nào đấy tuyệt vời lắm.

Do đó, dù có được một bộ óc nhạy bén nhớ lâu ngồi cùng bên cạnh, nhưng chắc hẳn không phải lúc nào bạn cũng thấy mình đang được lắng nghe, có phải không?

Mà thôi, đành rằng cũng là người đi học và đi dạy, âu cũng phải gói ghém chuyện nghe như thế nào, kỹ thuật nghe nên ra sao, đong đo, cân đếm để người khác có thể hình dung và dễ hiểu được. Rồi ở đây, nó cần một kỹ năng sắp xếp, truyền đạt và thông tin liên cá nhân rất khác nữa.

Lang man vậy ý cũng chỉ muốn nhắc nhở, trước khi bắt đầu bị chi phối bởi rất nhiều kỹ năng và kiến thức hấp dẫn, đa dạng, thử chọn một khía cạnh, để thuần thục.

Tôi tin chắc số giờ mà người ta bỏ ra cho sự thuần thục không phải chỉ tính bằng tháng năm, và nếu không tin, hỏi thần tượng của bạn xem, chắc chắn để có được hôm nay, họ đã dành ra sự thuần thục bằng rất nhiều giấc ngủ.

Như một cái cây cần thời gian để lớn, sự thuần thục cũng vậy. Bạn có thể dùng thuốc kích thích sự tăng trưởng cho cây, dùng phân bón thêm hoặc dùng dụng cụ để xới đất, nhưng lúc nó trổ quả, phải chắc chắn rằng bạn sẽ thích và muốn ăn?

Vậy, tại sao không tập trung, chỉ tập trung một hoặc một vài điều thôi, để nuôi dưỡng điều mà bạn đang nghĩ mình đã sắp thuần thục?

[ngocpsycho]

Công việc không gây cấn như phim

"...hầu hết người ta lại không thể tận hưởng cuộc sống khi nó trôi qua và đổi thay mỗi ngày"

Mỗi vòng chạy quanh khu nhà ước chừng khoảng 3 phút. Cô chạy nhịp nhàng, hơi thở đều đặn, thấy mình đứng trước cửa thì cô đi chậm lại rồi bảo: “Đợi cô chạy thêm một vòng nữa hén?”.

Căn nhà cô vẫn sáng đèn, cánh cửa kéo khép hờ, để lộ ra hầu như tất cả nội thất bên trong.

Nhìn vào trong, mình đã thật bất ngờ khi phát hiện ra đây là căn nhà không được khóa cửa khi vắng chủ? Cho đến giờ phút này, mình vẫn đinh ninh rằng chắc chỉ mỗi có cô mới dũng cảm được như thế?

Công việc và cuộc sống của cô rất bình dị, không có gây cấn nhiều như phim ảnh, vậy mà đáng ngưỡng mộ lắm! Sáng sớm cô đi chợ, nấu một nồi nước rồi bán vài tô bún, chiều về cô nhận thêm áo quần để may vá, còn tối đến lại ung dung chạy bộ, trò chuyện với hàng xóm.

-Tại sao cô không khóa cửa? Cô không sợ mất đồ sao? - Mình hỏi.

-Có gì nhiều nhặn đâu để mà mất, con. Quanh đây toàn quen biết nhau cả - Cô trả lời tỉnh bơ.

Nói một hồi thì cô bước vào chỗ tủ, mở hộc, lấy tiền thừa ra gửi lại, trước mặt mình.

Phản ứng của cô vẫn khiến mình nể phục liên hồi.

Tự dưng mình nhớ mấy chị ở nhà chung, mở quán nước mà chỉ để cái hộc phía trước quán, ai thích trả tiền thì cứ tự bỏ vào trong hộc, bao nhiêu cũng được, nhỡ quên trả cũng không sao.

Nếu hài lòng với mọi điều đến đi giữa đời sống, ít phân biệt để đưa ra quá nhiều điều kiện, ít tưởng tượng về quá nhiều viễn cảnh phản ứng, không thấy thứ ở kia và mong nó cũng có ở đây, nhìn nhận, thấy rõ lý do tại sao cảm xúc của mình lúc này nó là như vậy, thì có lẽ lòng người cũng sẽ tỏ tường và rộng lượng chăng?

Tự dưng cảm thấy mình may mắn kỳ lạ, lại thấy sự tin tưởng một cách thật tự nhiên. Cứ nhìn ngắm bằng ánh mắt giản dị giữa đời sống này thì mình lại thấy biết bao nhiêu điều thú vị, hổng cần xem phim ảnh, cũng chẳng cần những tít báo giật gân.

Có lúc mình thấy, phim ảnh là những thứ chất liệu có cái kết chóng vánh và thu hút tâm trí của người lơ đễnh. Dường như khi không thấy tận hưởng được giữa đời sống thực, mình đi sâu vào tâm trí tưởng tượng của mình và rồi mượn sang phim ảnh để thỏa mãn, giải trí? Phải chẳng cái tẻ nhạt và bình thường của một ngày khiến mình chán ngán quá, nên phải kiếm thứ gì đó khó khăn một chút để làm mà gầy dựng lên giá trị hơn?

Vậy nên mình biết, dù công việc của mình không phải lúc nào cũng giàu cảm xúc hoặc gây cấn như phim, vậy mà mình vẫn thấy nó tươi mới mỗi ngày và mỗi ngày lại cần nhiều cố gắng hơn nữa. Có lẽ, có những cái “job” tưởng tẻ nhạt, nhưng lại vui mới là nhờ một phần vì sự hài lòng của chúng ta, từ bên trong.

Vì điều này, mình gắng bớt chạy theo định nghĩa của mọi người về thành công hoặc hạnh phúc, mình tôn trọng từ cả anh Grab đến vị Chủ tịch, từ cô bán cơm đến anh nhà giáo, mình thấy ở họ đều có những câu chuyện rất riêng, rất phấn đấu, mà hễ còn cho là giản đơn, tầm thường thì mình chẳng thể tìm đâu ra niềm vui khi phối hợp với họ trong một số tác vụ công việc.

Câu chuyện này làm mình nhớ đến một trích đoạn nơi sách của bác Fukuoka:

“...hầu hết người ta lại không thể tận hưởng cuộc sống khi nó trôi qua và đổi thay mỗi ngày. Họ bám lấy sự sống như họ đã từng trải nghiệm nó rồi, và sự bám víu theo thói quen này đem đến nỗi sợ…”. “Chỉ chú ý đến quá khứ, là cái đã qua mất, hay đến tương lai, là cái vẫn còn chưa tới, họ quên mất rằng mình đang sống trên trái đất ngay ở đây và ngay lúc này.”

[ngocpsycho]

Giảm căng thẳng khi tìm việc

Bạn cần phải tìm một công việc mới, nhưng mọi thứ thật sự khó khăn, nhất là khi thiếu các mối quan hệ cần thiết. Hạ nhiệt sự lo lắng và căng thẳng với 05 bước sau.

1. Lập kế hoạch cho việc bị từ chối. Tại sao không?

Bất kỳ rủi ro nào cũng có thể xảy đến. Thay vì lo sợ trong lúc đợi kết quả trúng tuyển, bạn cũng có thể lập kế hoạch cho những tình huống xấu nhất. Điều này sẽ giúp bạn chuẩn bị tinh thần và bước tiếp.

2. Lên kế hoạch tìm việc mới

Thêm vào đó, hãy vạch ra những mục tiêu nhỏ hơn.

Thay vì chỉ tập trung để có được việc làm, bạn có thể chia quá trình tìm việc thành những nhiệm vụ nhỏ hơn, chẳng hạn như:

Tìm hiểu 02 công ty mới

Kết nối với 03 người trong ngành

Tham gia thêm 05 hội thảo

Việc chia nhỏ mục tiêu sẽ giúp bạn cảm thấy nhẹ gánh nặng và có thêm động lực.

3. Cắt giảm chi tiêu

Nếu bạn đang gặp khó khăn về tài chính, hãy cân nhắc đến việc cắt giảm chi tiêu. Điều này sẽ giúp bạn giảm căng thẳng và có thêm thời gian, tiền bạc để tập trung vào chuyện tìm việc.

Sẽ khó để tiết kiệm nếu bạn nhỡ thấy bè bạn xung quanh đi ăn ở một nhà hàng sang trọng, hoặc sở hữu một thiết bị công nghệ mới. Tuy nhiên, liệu rằng giá trị và niềm vui thật sự của bạn có nằm ở sản phẩm mua sắm mà bạn đang muốn khoe ra cho mọi người thấy hay không? Vậy nên hãy cân nhắc nhé, rồi sớm bạn cũng sẽ đạt được mong muốn của mình, nhưng chưa phải lúc này.

4. Lên lịch trình sinh hoạt đều đặn

Việc có một lịch trình sinh hoạt đều đặn sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe thể chất, lẫn tinh thần. Hãy dành thời gian cho các hoạt động bổ ích mà bạn yêu thích, chẳng hạn như ngủ đủ giấc, chơi thể thao, lê kế hoạch tìm việc, hoặc dành thêm thời gian cho gia đình và bạn bè.

5. Bản thân bạn quý giá hơn công việc.

Công việc chỉ là một phần trong cuộc sống, và bản thân bạn còn có nhiều giá trị khác, chẳng hạn như lòng trắc ẩn, sự bình an, mối quan hệ. Tài năng và tình yêu của bạn còn vượt xa giới hạn của một chức danh công việc cụ thể. Thử theo đuổi những sở thích không liên quan đến nghề nghiệp khác, biết đâu bạn sẽ khám phá ra được những giá trị mới ở bản thân.

Hãy nghĩ về những đặc điểm tính cách khiến bạn trở nên độc đáo và những tình huống mà bạn cảm thấy mình được là con người thật của mình.

Và nhớ, không gắn năng lực của bạn đi kèm với chuyện rớt tuyển;

Không trúng tuyển không có nghĩa bạn chưa đủ tốt, mà nó chỉ có nghĩa rằng bạn chưa phù hợp với vị trí công việc đó. Rằng văn hóa, mục tiêu về tăng trưởng, hoặc yêu cầu năng lực của doanh nghiệp kia chưa phù hợp với bạn. Rót tuyển không đủ nói lên năng lực của một người.

[ngocpsycho]

Không biết mình thích gì, giỏi gì?

Nghiên cứu của Harris Interactive (2013), cho thấy 92% người Mỹ bị căng thẳng bởi ít nhất một điều trong quá trình phỏng vấn xin việc.

Mặc dầu đã biết rõ bản thân bao nhiêu tuổi, thích loại nhạc gì, ghét môn học nào, nhưng khi được hỏi “Bạn hãy giới thiệu về bản thân mình”, hẳn bạn có thể vẫn bị ấp úng và thấy khó để chia sẻ với nhà tuyển dụng một cách ấn tượng.

Hiểu bản thân luôn là khía cạnh quan trọng trên hành trình học tập và làm việc. Khi hiểu được đặc điểm của bản thân, bạn mới có thể đối chiếu rõ với đặc điểm nhân sự mà công ty kia đang cần, bạn đọc bản mô tả công việc của họ một cách có thấu đáo hơn. Nhờ hiểu bản thân, bạn chọn được nơi làm việc phù hợp, viết được chiếc CV ấn tượng, và trả lời lưu loát tại vòng phỏng vấn.

Nhưng đâu phải ai cũng chỉ ra được cho bạn cách để xác định “đặc điểm hiện có” ở bản thân.

Và nhất là giữa muôn vàn khía cạnh như đặc điểm: Cơ thể (cân nặng, chiều cao), đặc điểm Sở thích, Năng lực học tập, Yếu tố ảnh hưởng đến tôi như gia đình, xã hội,...

Sẽ dễ hơn nếu bạn hình dung đặc điểm bản thân trong việc chọn nghề nghiệp thông qua mô hình Cây nghề nghiệp dưới đây. (Xem chi tiết tại Link)

Lựa chọn nghề nghiệp cũng giống như việc trồng một cái cây. Cái cây ở đây có 2 phần: Phần gốc rễ và Phần hoa quả. Vậy để nuôi được một cái cây lớn lên, đơm hoa kết trái chăm sóc cho bộ rễ vững trãi, bên cạnh việc quan sát tổng thể cả cái cây.

Do vậy, khi một người chọn một ngành nghề nào dựa trên sở thích nghề nghiệp, khả năng thực có (bao gồm năng lực học tập), cá tính và giá trị nghề nghiệp của bản thân mình, thì họ sẽ có thể gặt hái được những “quả ngọt” trong nghề nghiệp, như cơ hội tìm việc cao, dễ được tuyển dụng vào vị trí thích hợp, có được môi trường làm việc tốt, sở hữu mức lương cao, được nhiều người tôn trọng, v.v.

Vậy, nếu bạn nói rằng:

Em muốn có uy quyền để không làm thuê nữa

Em muốn làm việc cho một công ty của nước ngoài

Em muốn có mức lương trên $1000

Thì những ý muốn đấy, chỉ là phần quả cây mà ta muốn gặt lấy. Lúc đó, bạn bắt đầu hoang mang, nếu chúng mình không có khả năng chuyên môn và kinh nghiệm tốt, thì làm sao để vào được tập đoàn đa quốc gia đây?

Điều gì cũng cần nhiều thời gian và sự quyết tâm, do vậy, để có thể nuôi cái cây đến ngày nó trổ quả, ta nên bắt đầu nhận định bản thân ở những khía cạnh rất thực tế, bằng việc trả lời từng câu hỏi ở các rễ cây.

Nguồn tham khảo: Hướng nghiệp Sông An