het-nieuwe-standaard

[het-nieuwe-standaard]

https://www.youtube.com/watch?v=O77TYc7Ifxs&ab_channel=JacquiWright

Taleatha Wright-Morgan is een jonge danseres die afstamt van de Gubbi Gubbi-stam. In haar danssolo’s zie je haar Aboriginal roots terug. In de afgelopen 10 jaar heeft ze de emoties en verhalen van haar stam vastgelegd door traditionele en hedendaagse passen in haar solo’s te stoppen. Taleatha werd uitgeroepen tot een van 's werelds top 10 beste tienerdansers voor haar Aboriginal solo die ze in 2016 heeft opgevoerd tijdens de Dance Upon a Dream-wedstrijd. 

De Aboriginals zijn de eerste bewoners van Australië en wordt ook gezien als een van de eerste beschaving van de wereld. Er zijn meer dan 500 verschillende Aboriginal “groepen” in Australië, die allemaal weer bestaan uit grote en kleine stammen, ze hebben allemaal een andere taal en een eigen gebied. De Gubbi Gubbi-stam is er één van. Het is knap hoe Taleatha op zo’n jonge leeftijd al zoveel kracht en passie stopt in het vertalen van haar afkomst door middel van dans.

In de solo waarin ze een combinatie laat zien van Aboriginal en hedendaagse dans, zie je dat ze kenmerkende kleding en lichaamsbeschilderingen heeft. Het is een traditie om lichaamsbeschilderingen te hebben tijdens rituelen of ceremonies. Verschillende Aboriginal stammen hebben verschillende soorten lichaamsbeschilderingen die kenmerkend zijn aan de stam. De combinatie van de schilderingen op het lichaam en de dans is een belangrijke kunstzinnige uiting van de Aboriginals. De vormen die er op het lichaam worden geschilderd vertellen het verhaal van hun voorouders. De schilderingen worden ook als bescherming of als kracht gezien tegen de boze geesten.

De bewegingen die ze maakt tijdens haar solo zijn vaak dicht op de grond, dit is omdat de natuur een heel belangrijk onderdeel is van de leefwijzen van de Aboriginals. Hoe dichter ze bij de grond is, hoe meer ze een connectie creëert met de aarde. De Aboriginals geloofden dat de aarde is gecreëerd in de droomtijd (dreamtime), een heilige tijdsperiode waarin de voorvaderlijke geesten de Creatie vormden. Deze geesten maakten alle natuurlijke dingen en plaatsten deze op speciale gebieden. De Aboriginals hebben een sterke connectie met het spirituele. Hierdoor hebben ze ook een bijzondere band met alles wat natuurlijk is. Zij zien zichzelf als onderdeel van de natuur. Ze geloven erin dat de dans en de liederen die gezongen worden noodzakelijk zijn voor het gebied waarin ze leven en het hierdoor vruchtbaar blijft. Daardoor is de dans en muziek niet weg te denken in de leefwijzen van de Aboriginal. Wanneer een gebied wordt vernietigd, voelt het voor hun alsof zij zelf ook worden vernietigd.

Ook zie je de opmerkelijke sprongen en beenbewegingen die Taleatha maakt, deze bewegingen zijn niet zo vanzelfsprekend voor de Westerse wereld. Dit komt doordat de Aboriginals een andere ervaring van tijd, plaats een ruimte hadden dan dat wij hebben. Wat voor ons als abstracte bewegingen worden gezien, zijn voor de Aboriginals erg betekenisvol. Deze bewegingen zijn ontstaan in de dreamtime.

Dans wordt gebruikt om te vieren maar ook om van te leren. Kinderen leren op erg jonge leeftijd al dieren herkennen en imiteren, zodat zij weten hoe een dier beweegt, leeft en eet. Wat later weer belangrijk kan zijn bij de jacht. Doordat iedere stam zijn eigen dansstijl heeft, zie je ook in de dans welke dieren belangrijk waren voor welke stam. Dit komt ook terug in de totems die je kunt vinden bij de toebehorende stam. Dieren zijn namelijk erg belangrijk voor de Aboriginals, het staat voor de geest van de voorouders. Bij Taleatha haar dans zie je dat ze sprongen maakt met haar armen open, dit is kenmerkend voor de arend, wat een belangrijke diersoort is voor haar Gubbi Gubbi-stam.

[het-nieuwe-standaard]

https://www.youtube.com/watch?v=2LDPUfbXRLM

Jazz is een muziekstijl die afkomstig is vanuit verschillende (muzikale) culturen. Het is rond 1900 ontstaan in New Orleans in de wijk Storyville in Louisiana. In Storyville woonden er veel mensen bij elkaar met verschillende etniciteiten. Zo woonden er niet alleen tot slaaf gemaakte mensen met een West-Afrikaanse afkomst, maar ook Franse, Engelse, Spaanse en Mexicaanse immigranten. Dit zorgde ervoor dat verschillende muziekstijlen bij elkaar kwamen en in elkaar overvloeide tot een nieuwe muziekstijl, Jazz. Het is tot stand gekomen vanuit spirituals, worksongs, blues, marsmuziek, ragtime en Europese muziek. In de cafés waarin alle muzikanten van Storyville bij elkaar kwamen, werden al deze invloeden gemixed tot New Orleans-jazz. 

Jazz ontwikkelt zich door de jaren heen en ontwikkelt zich nog steeds. Je zou het  kunnen zien als een reflectie van zijn tijd. Het is een expressieve muziekstijl waarin improvisatie een belangrijke rol speelt. Er wordt vaak gezegd dat de muziekkanten in een jazz band maar gewoon wat doen, maar niets is minder waar. Jazz gaat gewoon heel anders om met klassieke regels omtrent harmonie en melodie en heeft een hele eigen manier rondom ritmische opvattingen. Een jazzmusicus moet zijn instrument op een spontane, muzikaal betekenisvolle en geïmproviseerde manier kunnen inzetten in de groep. Maar het moet wel op zo’n manier gebeuren dat het als statement volledig op zichzelf kan staan, meewerkt aan of reageert op de statement van een ander en dat het altijd swingt. Daarbuiten moet je ook nog rekening houden dat je jezelf niet herhaalt en jezelf elke keer uitdaagt om net iets verder te gaan. Het is dus allemaal net wat ingewikkelder dan het misschien lijkt. Deels laten jazzmusici hun spel dus een gevolg zijn van wat er om hen heen gebeurt in de muziek op dat moment. Dit vraagt veel kennis van je, een scherp ontwikkeld muzikaal gehoor en begrip van harmonie. De essentie is dus collectief improviseren, begeleiden, soleren en je concentreren op de ‘groove*’. 

Louis Armstrong was één van de meest belangrijkste jazz muzikanten. Hij werd gezien als één van de belangrijkste musici van de 20e eeuw. De jazzmuzikant werd ook Satchmo of Satch genoemd, afkortingen voor satchelmouth, oftewel buidelmond. Dit verwijst naar zijn grote mond en zijn sterke persoonlijkheid. Armsrong begon zijn carrière als cornetspeler in brassbands. Later stapte hij over naar een trompet.  Hij maakte met zijn trompet solo improvisaties binnen jazz populair. Hij was één van de eerste die als solist bekend werd en was een virtuoze speler. Armstrong had een unieke eigen stijl van spelen en had veel gevoel voor improvisatie. Hij was niet alleen getalenteerd in het bespelen van instrumenten, maar ook zijn rauwe warme stem heeft veel invloed gehad. Hij introduceerde scat-stijl aan de muziekwereld, het woordeloos vocaliseren van tekst. Dus ook op het gebeid van zang had hij gevoel voor melodie en improvisatie. 

Veel liedjes die Armstrong zong waren covers, maar met scat zette hij een eigen stempel op die liedjes. Een lied dat hij onder andere ook heeft gecoverd is het lied Black and Blue. Het lied is oorspronkelijk gecomponeerd door Fats Waller en geschreven door Andy Razaf in 1929, maar Louis Armstrong kreeg de kans om het lied te zingen. Om met zijn stem de emotionele boodschap van het liet over te brengen aan de luisteraars. Het originele lied gaat over hoe het was om in de Roaring twenties een zwarte vrouw te zijn. Armstrong zette het liedje naar zijn eigen hand door het lied meer te laten gaan over de Black Experience**, dus om het meer te laten gaan over alle Afro-Amerikanen. In deze tijd moesten zwarte mensen de witte mensen gehoorzamen en voor ze, letterlijk en figuurlijk, buigen met een brede glimlach. Louis Armstrong werd door zijn rasgenoten gezien als iemand die altijd maar deed wat wit Amerika van hem wilde en werd daarom ook wel Uncle Tom genoemd. Maar Armstrong vertelde dat zijn lach alleen maar een masker was. In zijn versie van Black and Blue zong de muzikant wat hij daadwerkelijk dacht. In de titel van het lied zegt eigenlijk al genoeg. Figuurlijk kan je dit linken aan de ik-figuur die bont en blauw wordt geslagen omdat hij zwart is in een witte samenleving. Letterlijk gezien is hij zwart en voelt hij zich blue, verdrietig/somber. In de zin ‘Feels like ole Ned wished I was dead’ verwijst ole Ned naar een traditionele ballade over een zwarte Amerikaan die zijn hele leven lang zich krom heeft gewerkt en uiteindelijk in armoede is gestorven. Ook kan het in het Amerikaans taalgebruik refereren naar de een bijnaam van de duivel. Je zou dus de zin kunnen vertalen als ‘Ik voel me duivels slecht, ik wou dat ik dood was’. Je merkt dus al dat het lied een zwaar beladen boodschap heeft en samen met het muzikaal talent van Louis Armstrong wordt het lied alleen maar sterker.  

* ritme, een reeks noten die dwingt tot dansen of bewegen; in de jazzmuziek wordt dit swing genoemd. ** een uitdrukking die verwijst de gevolgen die racisme heeft op de persoonlijke ontwikkeling van alle Afro-Amerikanen.

[het-nieuwe-standaard]

Jason Seife is een Amerikaanse kunstenaar uit Miami. Seife is geïnspireerd door zijn Midden-Oosterse afkomst en door de traditioneel technieken die worden gebruikt bij het maken van Perzische tapijten. Tapijten zijn een belangrijk onderdeel van de Perzische cultuur. Ze zijn ontstaan met het doel om je te beschermen tegen de kou. Tegen de koude vloeren en om het net wat comfortabeler te maken binnenshuis. Het was dus helemaal niet bedoelt als kunst. Toch ontwikkelde het zich als een kunstvorm in Perzië – het huidige Iran. Helaas weten we niet zeker wanneer het maken van deze tapijten is begonnen, doordat de wollen kleden in de loop der eeuwen grotendeels zijn vergaan. Het oudste Perzische tapijt die is gevonden, is gemaakt in de 4e eeuw voor Christus. We kunnen dus wel met zekerheid zeggen dat de Perzen in ieder geval 2500 jaar geleden al zijn begonnen met het maken van tapijten. Seife wordt geïnspireerd door deze oude technieken. Niet alleen door de esthetiek, maar ook door de geschiedenis die het met zich mee draagt. Het werk van de kunstenaar is gebaseerd op het idee dat we het verleden opnieuw kunnen uitvinden. Dit doet hij onder andere met behulp van moderne materialen, met verschillende mediums en felle kleuren. Hij geeft de traditionele Perzische tapijten op canvas een heel nieuw leven. Door op een moderne manier om te gaan met oude technieken wilt hij onder de jongere generatie meer bewondering creëren voor de oude ambacht.

Wat Seife zo inspireert aan de Perzische tapijten is dat er veel verborgen symbolen en betekenissen in zijn verwerkt. De patronen, het kleurenpalet en de stijl van een tapijt waren een identificatie van wevers van een specifiek geografisch gebied of een nomadische stam*. Door ook gebruik te maken van symboliek verwerkt de kunstenaar zijn eigen emoties in zijn werk. Je zou zijn schilderijen dus kunnen zien als een weerspiegeling van zijn eigen gemoedstoestand die hij verwerkt in de patronen. Zijn werken zijn als het ware verschillende bladzijdes uit zijn dagboek.

Seife heeft een oog voor detail. Zijn werk werkt voor hem therapeutisch en hebben voor hem een spiritueel proces door zich helemaal te verliezen in de details van de ingewikkelde composities en geometrie. Dit zien we duidelijk terug in het werk ‘The Tourist’. Zijn gemoedtoestand, de ingewikkelde geometrie, compositie drukt hij op zijn manier bijzonder goed uit in dit werk. De harde systemen die samenlopen, de volgorde en het vervolg over de politieke totalitarisme waarin de samenleving in een staatsidee wordt neergezet. Zowel positief als negatief toont hij de individualiteit en de keuzevrijheid in zijn werk door middel van zijn ingewikkelde patronen. Het patroon in dit werk is in staat om alle oppervlakken met elkaar te vermenigvuldigen en tegelijk ten onder te brengen. Elke ontsnapping wordt in zijn werk duidelijk onderdrukt, gezien als een fout, mislukking en als een nederlaag. In het werk komt het dictatorschap voor in onderdanigheid van een gevestigde, vaste orde. Hierin zien we ook de vrije hand en het gebaar daarbij meegaan. Zijn werk is geleid, gemanipuleerd en verleid door de veiligheid die samengaand is aan het bezwijken voor de emotieloze, robotachtige aard van de producties.

*een rondzwervende stam zonder vaste woonplaats

[het-nieuwe-standaard]

https://www.youtube.com/watch?v=XmgaKGSxQVw&ab_channel=danceonfilm

Martha Graham was geboren in Allegheny, Pennsylvania (VS). Graham wordt gezien als een legendarisch danseres en geniale choreograaf. Vanaf haar 16e  besloot ze om danseres te worden, na het zien van de voorstelling van Ruth Saint Denis. Voor een danseres is dit een late leeftijd om een besluit te nemen om professioneel danseres te worden. Hierdoor kreeg ze aan verschillende kanten kritiek op haar kunnen. Maar niks was minder waar. Op 22 jaar begon ze haar danscarrière en pas op haar 75e was ze klaar.

Martha Graham: “Age is the acceptance of a term of years. But maturity is the glory of years.”

In 1929 richtte Graham haar eigen dansgroep ‘Martha Graham Dance Company” op. Graham zorgde ervoor dat zij alle hoofdrollen kreeg in haar eigen dansstukken. Inhoudelijk is haar werk geïnspireerd door verschillende mythologieën, religieuze theorieën, Indiase dansen en psychologische theorieën van Freud en Jung.

Ook is Martha Graham de grondlegger van haar eigen techniek, de Grahamtechniek. Dit is een van de belangrijkste moderne danstechnieken. Naast hun gebruikelijke stijl passen veel dansers en choreografen deze technieken toe. Het meest kenmerkende aan deze techniek is de beweging diep onder in de buik, de zogeheten ‘contraction and release’ (samentrekken en loslaten). Tijdens het uitademen worden de spieren samengetrokken diep vanuit je bekken en verdergaand in de borst. Bij het inademen ontspannen alle spieren en worden ze recht gezet. Ook de grondoefeningen en het dansen op blote voeten zijn kenmerkend voor de Grahamtechniek. De Grahamtechniek staat in verband met de expressionistische doelstellingen van Martha. Graham was geïnspireerd door de Indiaanse dans, dit verwerkte ze in haar choreografieën. Vandaar ook het met blote voeten dansen, wat voort komt uit de  Indiase cultuur.

Graham was op zoek naar de betekenis van het leven die volgens haar gelegen was in de dans; in onze lichamelijkheid. Via ons lichaam leven wij ons leven. Buiten de dans draait, volgens Graham, het leven om ons lichamelijke bestaan. Ze schreef dat het belangrijk is dat ons lichaam een ‘zuivere taal’ van ons innerlijke bestaan is. Graham vond dat de ‘taal’ ons innerlijk kon vervagen in tegenstelling tot het lichaam dat ons innerlijke primair uitdrukt. Het gaat voor haar om de ‘puurheid�� dat het lichaam in zich heeft. Graham verwoordde het als de ‘natuur’ van ons lichaam. Dit zorgt voor de zuiverheid van de taal die het lichaam spreekt. Graham ging op zoek naar het ‘primitieve’. Het ‘primitieve’ zag Graham als iets waarvan wij niet zomaar bewust van zijn maar wel in ons natuur ligt.

[het-nieuwe-standaard]

Mexicaanse kunstenaar Frida Kahlo staat bekend om haar authentieke handschrift in haar olieverfschilderijen. Het zweeft tussen realisme en surrealisme in. De kunstenaar haalde veel inspiratie voor haar werk uit haar eigen leven dat bestond uit veel heftige gebeurtenissen. Ook zie je in haar werk veel van haar Mexicaanse achtergrond terug en hoe deze invloed heeft gehad op haar identiteit. Je ziet dit bijvoorbeeld allemaal terug in haar werk La mesa herida. Het werk is helaas nergens meer te zien. Het is vermist geraakt toen het schilderij geschonken werd aan de Sovjet Unie. 

In het kunstwerk van Frida Kahlo staan alle figuren en objecten symbool voor het Mexicanidad (Mexicayotl*) en symbool voor verschillende gebeurtenissen uit het leven van de kunstenaar. De tafel waar Frida Kahlo aan zit staat op een theater podium en heeft als tafelpoten 4 menselijke benen. De benen hebben geen huid en daarom zijn de spieren zichtbaar. Dit verwijst naar de Azteekse God Xipe Totex. Xipe Totex was de god van leven, dood en wedergeboorte, maar ook regeerde hij over de landbouw en over de seizoenen. Hij vilt zichzelf om de mensen eten aan te bieden. Om hem te eren werden mensen aan he m geofferd. Ze werden gevilt en de priesters droegen dan de huid bij verschillende rituelen. De tafel staat met zijn bloedende wonden symbool voor Frida Kahlo.   De kunstenaar zit zelf in het midden van de tafel met aan de linkerkant de 2 kinderen van haar zus Christina en aan het eind van de tafel staat een hert. De 2 kinderen staan symbool voor haar verlangen naar het hebben van haar eigen kinderen, iets wat ze helaas niet kon. Het hert was haar favoriete huisdier. Frida Kahlo had veel huisdieren en dit hert staat symbool voor alle huisdieren die ze had en die ze behandelde alsof het haar kinderen waren. Ze waren een vervanging voor haar kinderwens. Aan de rechterkant van Frida Kahlo zie je een Judasfiguur. Het hoofd van dit figuur heeft net zoals Frida een doorlopende wenkbrauw, waaruit je kunt opmaken dat ook dit figuur symbool staat voor de kunstenaar. Ook wordt deze Judasfiguur beschouwd als Diego Rivera. Judas was één van de 12 apostelen die Jezus had verraden en overgeleverd aan de Romeinse autoriteiten. Diego had Frida Kahlo verraden door tijdens het huwelijk vreemd te gaan. Het vrouwelijke (zie de lichtroze vagina) skelet dat te zien is op het schilderij heeft een gat in het midden van haar buik. Dit is precies de plek waar Frida Kahlo gewond is geraakt bij een zwaar busongeluk die ze heeft meegemaakt. Ook is een deel van het rechterbeen van het skelet geamputeerd. Frida Kahlo heeft haar rechtervoet verloren door polio. Het is dus duidelijk dat het skelet ook de kunstenaar moest voorstellen. Bovendien stond dit skelet symbool voor de godin van de dood Mictecacihuatl, die volgens de Azteekse mythologie samen met haar man Mictlantecuhtli (de god van de dood) heerste over het leven na de dood. Godin Mictecacihuatl moest over de botten van de doden waken. De godin stierf zelf tijdens de geboorte van haar kind. Dit verwijst weer naar de Frida Kahlo die geen kinderen kon krijgen en voor Frida voelde het ook alsof de godin met haar aan het spelen was. Dit verwijst naar de vele heftige gebeurtenissen die de kunstenaar heeft meegemaakt, zoals het bijna fatale busongeluk. 

Ook wordt godin Mictecacihuatl vereert tijdens het traditionele Mexicaanse festival De dag van de doden. De dag van de doden is een belangrijk traditie in Mexico die afstamt van de Meso-Amerikaanse indianenvolkeren (de Azteken, Maya en Purépecha etc.). Het was voor hun gebruikelijk om hun voorouders te vereren en dit deden ze doormiddel van het bewaren van schedels. Deze schedels stonden tijdens de rituelen symbool voor dood en wedergeboorte.Een ander belangrijk figuur in het werk is het terrracota Nayarit beeldje. Het beeldje staat symbool voor het erfgoed van Mexico. De rechterarm van Frida loopt over in het beeldje en ze voedt het met haar eigen bloed. Ze wilt hier eigenlijk mee zeggen dat ze zich heeft opgeofferd aan mexicanidad.

 *een beweging die onder het Mexicaanse volk de inheemse religie, filosofie en tradities van het oude Mexico levent wilt houden.