doorhannah

[doorhannah]

We’re all artists

We willen creatiever worden, kunst begrijpen, innoveren. En dat doen we ook, schrijft Laura M. Holson in het artikel ‘We’re all artists now’ op nytimes.com. Creëren wordt steeds makkelijker en ligt ook nog eens binnen handbereik. We delen verhalen op blogs, plaatsen onze mooiste foto's op Instagram en innoveren continu in ons eigen vakgebied.

Kunst is, zoals ik in mijn eerste blog schreef, een ingewikkeld begrip. Net als innovatie. En creativiteit. We hebben het allemaal nodig en we hebben het allemaal in ons zitten. Het bestaat al sinds het begin der tijden, toen God de wereld schiep en vanuit het niets creëerde. En misschien is niet iedereen het eens met het begrip schepper gebruiken, net als Tinkebell niet vindt dat iedereen kunstenaar is, maar ik denk wel dat iedereen kunstenaar en schepper - of creator, noem het zoals je het wil noemen - kan zijn. Het is een ingewikkeld begrip, maar ook een breed begrip dat je overal in de samenleving ziet terugkomen. Op de ene plek sterker dan op de andere plek.

Het zijn de kleine dingen die we moeten laten inspireren en laten raken. De dingen die zo simpel lijken, maar pas opvallen als bijvoorbeeld een kind ernaar vraagt. “Dwars denken - het bevragen van ogenschijnlijk logische zaken - is volgens sommigen de sleutel tot briljante, vernieuwende ideeën”, schrijft Catrien Spijkerman op nrc.nl. Iets minder vaak onze rechterhersenhelft negeren, en proberen  om de linker- en rechterhersenhelft in balans te brengen zonder te veel na te denken over de logica daarachter. Vaker ‘waarom niet’ zeggen in plaats van meteen onze gewoonlijk ‘nee, want’ verkopen, kan nog weleens hele verrassende uitkomsten geven.

Foto: Ian Robinson voor Unsplash

[doorhannah]

Toegevoegde waarde van kunst en innovatie en beperkingen ervan in mijn beroep

Als je erover nadenkt, zijn we allemaal vakmensen. Ieder individu die op deze aarde rondloopt, heeft een eigen expertise. Of dat nu letterlijk als vakman in de kunst is, of bijvoorbeeld in de journalistiek of zorgverlening. Daarnaast moeten we allemaal meegaan met de ontwikkelingen in de wereld. Stil blijven staan in een wereld die constant in beweging is, is geen optie. Innoveren is dus noodzakelijk.

Maar goed, bijna alles is al gedaan. En toch zijn er nog altijd genoeg nieuwe manieren om oude verhalen te vertellen. “Als maker kun je heel goed oude gegevens en oude verhalen vernieuwen of opnieuw neerzetten”, vertelde theaterdocente Victoria Vergult tijdens een gastcollege van de minor Innovatie door Kunst aan de Christelijke Hogeschool Ede. Dat geldt denk ik niet alleen voor theater, maar voor kunst en innovatie in het algemeen. Ook in de journalistiek kun je een bestaand verhaal in heel veel verschillende vormen gieten of op net even een andere manier vertellen. Als we verhalen nog steeds op dezelfde manier als vroeger - bijvoorbeeld voordat het web bestond - zouden vertellen, is er geen haan die er nog naar kraait.

Door de ontwikkeling van internet heeft de journalistiek sowieso een heel nieuwe vorm gekregen. Er is veel meer mogelijk. Een innovatieve ontwikkeling in mijn eigen vakgebied journalistiek is bijvoorbeeld De Correspondent, die zich focust op het langer ‘houdbaar’ houden van nieuws dan één dag. De redacteuren achter De Correspondent schrijven lange verhalen die de diepte ingaan, verbreed met multimediale aspecten waarin de lezer soms ook zelf bepaalt of hij een bepaalde achtergrondinformatie wel of niet wil lezen. Daarmee onderscheidt het medium zich van nieuwsmedia waarbij tijd soms belangrijker lijkt dan inhoud.

Een andere innovatieve ontwikkeling die we de laatste jaren veel zien, zijn online longreads. Lange verhalen die gepresenteerd worden als multimediaproductie. Gastcorrespondent Liedeweij Loorbach schreef er een artikel over op, je raadt het al, De Correspondent: Multimediaproducties blijven zoeken naar nieuwe manieren van verhalen vertellen. De basis van zo’n multimediaproductie blijft een goed verhaal, maar de focus verschuift naar de manier waarop het visueel verpakt wordt. Daarbij wordt van alles uit de kast gehaald en is de lezer niet alleen meer een passief figuur, maar wordt hij of zij zelf voor besluiten gezet. De verhalen die we tegenwoordig vertellen moeten meerdere zintuigen prikkelen om nog echt te laten raken. En dat is precies waar innovatie en kunst samenkomen.

Journalistiek innoveert continu. De sterkste remmende factor van vernieuwingen in dit vakgebied, is en blijft tijd. In de journalistiek moet alles snel gebeuren, wat innovatieve uitvindingen naar mijn idee soms behoorlijk kan belemmeren. Al is het gebrek aan tijd volgens NU.nl altijd - in ieder vakgebied dus - het grootste obstakel bij innovatie. En toch hebben we innovatie als vakman én als kunstenaar keihard nodig.

Foto: Juliete Leufke voor Unsplash

[doorhannah]

Innovatie in onze 21e eeuwse cultuur

Innovatie wordt door de dikke Van Dale letterlijk vertaald als ‘invoering van een nieuwigheid’. We leven in een cultuur waarin zo’n beetje alles mogelijk is. Niets is meer te gek of onnozel. We mogen doen, denken en zeggen wat we willen en onze vrijheid wordt maar in heel weinig opzichten beperkt. Maar tegelijkertijd leven we in een eeuw waarin nog maar zelden iets bedacht wordt dat écht nieuw is, vanaf de kern tot het eindproduct. Hoe voer je dan iets nieuws in? Hoe kun je blijven innoveren in een wereld waarin alles al bedacht is? Dat wordt in deze 21e eeuw denk ik een steeds grotere uitdaging, maar onmogelijk is het niet.

“In China betekent copyright niet copyright, maar ‘the right to copy’”, grapt innovator en kunstenaar Daan Roosegaarde in Collegetour, als antwoord op de vraag waarom hij patent aanvraagt voor zijn ontwerpen. Een student uit het publiek vraagt hem of het werkelijk nieuw is wat hij creëert, of eigenlijk een combinatie van bestaande dingen. Op de vraag wanneer iets innovatief is, antwoordt hij dat het soms gaat over bestaande zaken aan elkaar koppelen wat iets nieuws creëert, en dat het soms ook gewoon maanden tijd steken is in compleet nieuw materiaal.

Innovatie betekent voor Roosegaarde ‘pakken wat je pakken kunt’, als je daarmee maar je droom en doel bereikt. In dezelfde aflevering wordt hij door een uitvinder beschuldigt dat hij een van zijn innovatieve projecten, de smog free tower - een ontwerp dat naar mijn mening heel goed past binnen de tijd waarin we nu leven-, helemaal niet zelf heeft bedacht, maar het idee alleen in een vorm heeft gegoten. “Hij bevraagt mijn oprechtheid”, reageert Roosegaarde ietwat geïrriteerd, nadat hij de uitzending heeft onderbroken. Maar heeft innovatie inderdaad niet gewoon te maken met bestaande dingen in een nieuwe vorm gieten en presenteren? Ik denk dat dat in deze tijd waarin vrijwel alles al bedacht is zowel voor kunst als innovatie geldt. Innovatie staat voor nieuwe ontwikkelingen en iets is natuurlijk ook nieuw als het een combinatie is van bestaande dingen die nooit eerder samen zijn vertoond.

We willen als mens en ondernemer heel graag vernieuwing, maar toch mislukt het vaak. Een belangrijke reden waarom innoveren mis gaat, is volgens Ben Tiggelaar dat veel mensen denken dat innovatie plaatsvindt door het te wensen of af te kondigen. “Als een magisch fenomeen dat je oproept met geheimzinnige bezweringen. Of powerpointpresentaties. Maar in het echt is innovatie de uitkomst van heel veel kleine menselijke handelingen”, schrijft hij op nrc.nl. ‘Innoverend innoveren, graag’, luidt de titel boven zijn stuk. En daar is heel wat lef voor nodig!

Beeld: Hannah Westra

[doorhannah]

Het vage begrip kunst; wat moeten we nou eigenlijk voelen?

Kunst. Ik moet heel eerlijk bekennen dat ik er soms maar weinig van snap. Dingen laten raken is iets wat je moet leren, denk ik. Misschien heeft het ermee te maken dat ik vroeger nooit veel musea heb bezocht. Of dat ik nooit echt heb opgelet bij de lessen handvaardigheid van die artistieke docente uit Den Haag, met haar stadse accent en cynische houding tegenover de dertig pubers in haar klas. Of dat ik er te nuchter voor ben. Tegen het eind van mijn tienerjaren vond ik kunst ineens reuze interessant, maar die liefde bekoelde op hetzelfde tempo als dat het ontstond. Sindsdien weet ik niet zo goed wat ik van kunst moet vinden. Wat ik er mee moet, hoe ik het moet laten raken.  Soms raakt het wel, soms ook totaal niet. Althans, dat hangt af van wat je onder kunst verstaat.

Ik houd van schoonheid. Schoonheid in kleine dingen, in grote dingen, in ‘gemaakte’ dingen, maar ook in natuurlijke dingen. De zon die bijvoorbeeld met schaduwen speelt, of hoe de bladeren aan de bomen zo magisch verkleuren als de wereld weer van seizoen wisselt. Ik houd van de kracht van beeld, van hoe je iemand heel puur, precies zoals diegene is, kunt vereeuwigen in pixels. Ik houd van woorden, van het samensmelten van letters in mooie verhalen. Ik houd van illustraties, van details en van street art in grote steden. Zo kan ik nog wel even doorgaan.

Ik ben gek op creatief denken en zelf dingen maken (zolang het geen schilderen of tekenen is, want dat kan ik écht niet). Ik ben een echte beelddenker. Maar kunst? Dat is een woord dat voor mijn gevoel iets heel anders betekent. Een woord dat gaat over grootmeesters met (on)bekende schilderwerken. Over bizarre installaties zoals de pindakaasvloer van Wim T. Schippers. Of over die gekke Française Orlan die zichzelf volledig toetakelt omdat zíj het kunstwerk is. En dat is nou precies de kunst waar ik vaak niet zoveel mee heb en waar ik niet zo goed van weet wat ik ermee moet.

Wat is kunst Wat mij meer aanspreekt dan het begrip kunst, zijn de woorden creativiteit en innovatie. En toch zijn deze drie naar mijn idee onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder creativiteit geen kunst en zonder kunst geen innovatie. Maar ook: zonder creativiteit geen innovatie en zonder innovatie geen kunst.

Maar wat is kunst precies? Vooral een ingewikkeld woord, als ik het artikel ‘Over de betekenis van dat verwarrende woord ‘kunst’’ van controversiële kunstenares Tinkebell, pseudoniem van Katinka Simonse, op trouw.nl mag geloven. “De betekenis van kunst is onmogelijk vast te stellen zonder de context van het woord. Het kán betekenen dat iets nep is. Het kán betekenen dat iets geënsceneerd is. Maar er bestaat ook altijd de mogelijkheid dat kunst een grote spiegel van de realiteit is”, concludeert Tinkebell. Dat laatste ziet zij als ‘echte’ kunstenaar - want ze ziet niet iedereen die zichzelf kunstenaar noemt ook echt als kunstenaar - als haar werk. Een weerspiegeling van de realiteit dus.

Niet iedereen deelt die mening over het begrip kunst(enaar) met Tinkebell trouwens. Een van de opvallendste voorbeelden is misschien wel dat van kunstenaar Marcel Duchamp. Hij kwam met de revolutionaire visie dat iets kunst wordt zodra je het kunst noemt, schrijft Deborah Davis in het boek Andy Warhols Roadtrip. Als voorbeeld noemt Davis het urinoir dat Duchamp in 1917 kocht en onder de titel Fountain inzond voor een tentoonstelling. Hiermee wilde hij vaste vooropgezette meningen over kunst aan de kaak stellen door de aandacht te verschuiven van het object naar de interpretatie van dat object door de toeschouwer. Zo zie je maar hoe breed het begrip kunst is en dat de meningen hierover behoorlijk uiteenlopen.

Foto: Igor Miske voor Unsplash

[doorhannah]

Shop local, iets wat ik nog veel meer zou willen doen.

Quote van het wereldwijde web, typografie door mij.

[doorhannah]

De schoonheid zit in alles.

[doorhannah]

Plantenparadijs.

[doorhannah]

Een ochtend in de Snorfabriek | Part 4

[doorhannah]

Een ochtend in de Snorfabriek | Part 3

[doorhannah]

Een ochtend in de Snorfabriek | Part 2

[doorhannah]

Een ochtend in de Snorfabriek (en nieuwe edits testen in Lightroom) | Part 1

[doorhannah]

Buy less. Choose well. Make it last.

- Vivienne Westwood

[doorhannah]

You say, 'If I had a little more, I should be very satisfied.' You make a mistake. If you are not content with what you have, you would not be satisfied if it were doubled

Charles Spurgeon

[doorhannah]

Nieuwe kunstwerken aan de muur en de zon die met schaduwen speelt. Rechtsonder een prent van Liekeland uit Flow magazine en links een nagemaakte oude schoolposter met vlinders. Zo subliem gedetailleerd dat de vlinders op zichzelf al kunst zijn.

[doorhannah]

En hoe verder hij ging, des te  langer was zijn terugweg - C.C.S. Crone

Stiekem moet ik altijd een beetje in mijzelf lachen als ik langs dit citaat loop. ‘Logisch’, dacht ik toen ik de regels voor het eerst zag, destijds nog op een oud - inmiddels afgebroken - kantoorpand aan het Jaarbeursplein in Utrecht. Maar tegelijkertijd blijven de woorden fascineren. Bijna iedere keer dat ik er langs loop, worden mijn ogen er onbewust naartoe getrokken. Hoe dat komt weet ik eigenlijk ook niet. Het heeft ongetwijfeld te maken met de locatie, vlakbij de ingang van het centraal station. Hoewel voor mij de terugweg juist vaak minder lang voelt. Hoe dan ook, Crone laat je denken. En dat doet hij goed, zo’n vijfenzestig jaar na zijn overlijden.

[doorhannah]

La la land

La la land, by far een van de beste films die ik recent - net voordat het 2017 werd - heb gezien. Vanaf het moment dat de laatste noot in de film gespeeld werd, zijn de liedjes niet meer uit mijn hoofd geweest en wil ik hem heel graag nog een keer zien. De chemie tussen de hoofdrolspelers, het filmwerk, de muziek.. Het klopt gewoon. Een niet zo’n standaard, cliché Hollywood film, maar een hartverwarmend verhaal over liefde en dromen najagen. Niet altijd makkelijk, maar opgeven is geen optie.

A look in somebody’s eyes To light up the skies To open the world and send it reeling A voice that says, I’ll be there And you’ll be alright

I don't care if I know Just where I will go 'Cause all that I need is this crazy feeling A rat-tat-tat on my heart

City of stars Are you shining just for me? City of stars You never shined so brightly

[doorhannah]

Schaduwspel