bargenda

[bargenda]

Kronika rodzinna - Bargenda

Tym, którzy to nazwisko noszą, bądź nosili, Tym, którzy się z tym nazwiskiem urodzili bądź związali. Niniejszy zarys historii rodu Bargendów powstał w oparciu o archiwalne zapisy kościelne, rodzinne dokumenty oraz ustne relacje osób żyjących w XX wieku. Celem niniejszych zapisów jest zachowanie od zapomnienia historii tych, którzy nas poprzedzili na drodze życia, lub obdarowali nas życiem oraz zdarzeń z nimi związanych, a także uświadomienie potomnym, że dzieje osoby, rodziny, pokoleń są uwarunkowane w głównej mierze miejscem, czasem i otoczeniem, w którym przypadło im żyć. Dlatego oceniajmy ich życzliwie i w historycznym kontekście, a niniejszy zbiór faktów i zdarzeń, niechaj stanowi bazę wyjściową i zaproszenie do dalszego spisywania historii poszczególnych rodzin związanych z tym nazwiskiem. Skąd i kiedy przybył nasz protoplasta na tereny zamieszkałe przez naszych prapraprzodków trudno dzisiaj dokładnie ustalić. Pewne jest to, że Bargendowie najliczniej i bardzo dawno osiedlili się i zamieszkali na terenie Dolnego Śląska. Być może przybyli tutaj z zachodniej Europy już w średniowieczu, kiedy z inicjatywy ówczesnych władców rozpoczęła się wielka kolonizacja bardzo rzadko zaludnionych ziem śląskich. Osadnictwo to kontynuowane było przez całe wieki. Nie dysponujemy niestety na powyższą okoliczność żadnymi pisanymi źródłami historycznymi ani rodzinnymi.

Przy braku źródeł historycznych, wielce pomocne może być brzmienie nazwiska, które częstokroć jest nośnikiem najstarszej informacji z przeszłości rodu. Informuje ono o zawodzie, miejscu pochodzenia, wyglądzie lub zdarzeniach związanych z konkretną osobą. Najbardziej popularną kategorią nazwisk są nazwiska pochodzące od nazwy miejsca pochodzenia osoby lub miejscowości stałego jej zamieszkania. Także w przeszłości ludzie często musieli opuszczać i zmieniać miejsce zamieszkania, przenosząc się również daleko, nawet do innego kraju. Wówczas w miejscu nowego osiedlenia, wyróżniali się wśród swoich sąsiadów nazwą kraju miejsca pochodzenia, a także przez pewien czas obcą mową.

Według niemieckich historyków i etymologów nazwisko Bargenda lub nazwy podobne jak: Bargende, Bargendin, Barginda, Pergande, Burgunder, Bergunder wywodzi się od nazwy plemienia Burgundów, które w I i II wieku n.e. zamieszkiwało tereny zachodniego Śląska. Być może, że któryś z naszych praprzodków nie wziął udziału w dalszej wędrówce tego ludu na zachód i pozostał na pierwotnym miejscu osiedlenia. Opuszczone przez Burgundów tereny zasiedlali z kolei Zachodni Słowianie, a zastałych osadników nazywali Burgundami. Jeżeli tak było, to możemy się zaliczyć do pierwotnych i najstarszych osadników Śląska. Z powyższych względów nazwisko BARGENDA rozpowszechnione było głównie na Dolnym Śląsku i to równocześnie w różnych miejscowościach i rejonach tej historycznej krainy.

Także to nazwisko, podobnie jak i inne nazwiska na przestrzeni wieków podlegało różnym przekształceniom fonetycznym i pisemnym. W następstwie trwającej ciągle migracji, w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku, spotyka się je również na Pomorzu, bowiem w miejscowości Sparsse w roku 1838 mieszkał August Friedrich Bargende, a także w Wielkopolsce. Według niemieckich źródeł w miejscowości Lobens/Posen (Luboń k. Poznania) w roku 1845 mieszkał August Wilhelm Bargenda.

Z ustnych informacji przekazywanych przez naszego przodka Franciszka wynika, że Bargendowie nam najbliżsi, zamieszkiwali głównie w rejonie Trebnitz (Trzebnicy), Festenberg (Twardogóry), a także Goschütz (Goszcza). Również kontakty internetowe z Bargendami osiedlonymi po II wojnie światowej na terenie dzisiejszych Niemiec potwierdzają, że wywodzą się oni w większości z Dolnego Śląska, a ich przodkowie zamieszkiwali wcześniej w rejonie Eulengebirge (Góry Sowie), Reichenbach (Dzierżoniów), Olau (Oława), Militsch (Milicz), Frankenstein (Ząbkowice Śl).

W minionych wiekach rodziny były zazwyczaj wielodzietne. W konsekwencji w pewnym momencie czasu, zaczęło się robić ciasno w rodzinnym domu, a także brakować miejsca i pracy w rodzinnej miejscowości i wówczas należało szukać nowej przestrzeni życiowej. Mimo ograniczonych środków podróżowania, trwała intensywna migracja ludności. Miała ona zazwyczaj dość ograniczony horyzont terytorialny, lecz była systematyczna i skuteczna. Migracja Bargendów nam najbliższych, przynajmniej od XIX wieku, nakierowana była w szczególności na północny wschód od dotychczasowych miejsc zamieszkania i zmierzała ku granicom pobliskiej Wielkopolski. W ten sposób nazwisko Bargenda pojawiało się najpierw w sąsiednich miejscowościach, a potem coraz dalej od pierwotnej siedziby rodu, rodziny. Średnio przedstawiciele każdego pokolenia przenosili się co najmniej o jedną miejscowość dalej w stosunku do miejsca ich urodzenia (...).

Autor kroniki: Georg-Jerzy Bargenda